2012 Jaarverslag AZ Jan Palfijn Gent AV
Inhoud
Jaarverslag 2012
2
p. 4
Voorwoord
p. 47
Investeren
p. 6
Wij bouwen aan kwaliteitszorg op maat
p. 48
Bouw modulaire eenheid
p. 54
Metamorfose Jan Palfijnziekenhuis volop aan de gang
p. 60
Dienst Isotopen opent in gloednieuwe afdeling
p. 63
Varia
p. 9
30 jaar site Watersportbaan
p. 10
Feestelijk jubileumjaar
p. 17
Medisch beleid
p. 64
Benefiet voor Palliatieve Zorgeenheid
p. 18
Kinderafdeling lanceert succesvolle projecten
p. 66
Sensibilisering naar grote publiek
p. 22
Elektronisch medicatiebeheer
p. 68
Jan Palfijn Intensief
p. 24
Jubileumjaar Psychogeriatrie
p. 28
Erkenning BFHI-label verlengd
p. 70
Bestuursorganen
p. 30
IVF-Centrum zet in op research
p. 34
Nieuwe artsen in dienst
p. 37
Personeelsbeleid
p. 38
Invoering eenheidsstatuut
p. 42
Een keuze voor de toekomst
3
Voorwoord Beste lezer Graag stellen we u het jaaroverzicht van het Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn Gent AV voor. Dit jaarverslag biedt een overzicht van de activiteiten die de personeelsleden, de artsen en het beleid in 2012 ondernomen hebben. U zal merken als u dit jaarverslag doorbladert, dat Jan Palfijn niet heeft stilgezeten. In 2012 startte Palfijn zijn grootschalig infrastructuurproject met de bouw van een modulaire eenheid. In een recordtempo van vijf maanden verscheen er een tijdelijke ziekenhuisvleugel. Deze tijdelijke vleugel, met een strak en modern design, bevat drie verdiepingen met een totaaloppervlakte van 3600 m². De modulaire constructie biedt plaats aan patiëntenkamers die allen voldoen aan de wettelijke eisen en alle noodzakelijke voorzieningen bevatten om patiënten op een kwalitatief hoogstaande en comfortabele manier te verzorgen. Op deze manier kon de verbouwing van het eigenlijke ziekenhuisgebouw van start gaan. Op 13 november 2012 werd de eerste steen met een grote symboolwaarde gelegd. Deze dag vormde een
4
mijlpaal in de geschiedenis van het ziekenhuis. Deze steen staat niet alleen symbool voor de start van de renovatiewerken, maar is ook het symbool voor de toekomstvisie van Jan Palfijn. Maar in 2012 werd niet alleen aan de infrastructuur van Jan Palfijn gebouwd. Er werd ook geïnvesteerd in het medisch beleid. Zo lanceerde de kinderafdeling enkele succesvolle projecten, in samenwerking met de Universiteit Gent. Het elektronisch medicatiebeheer werd geïntroduceerd waardoor het ziekenhuis volop inzet op kwalitatieve geneesmiddelendistributie. En er was ook reden tot feest! 2012 was het jubileumjaar voor de dienst Psychogeriatrie en Jan Palfijn kreeg een verlenging van de erkenning van Baby Friendly Hospital Initiative. En bovenal: het gebouw aan de Watersportbaan vierde haar dertigjarig bestaan. Voor het personeel ging dit alvast niet onopgemerkt voorbij… Jan Palfijn kan de zorg op mensenmaat alleen maar aanbieden door de blijvende inzet van het personeel, de artsen en het bestuur. In 2012 mochten we enkele nieuwe artsen verwelkomen in de Palfijn-familie en
ook binnen het personeelsbeleid werden belangrijke stappen genomen. Hierbij denken we in de eerste plaats aan de unanieme goedkeuring van het eenheidsstatuut. Het statuut ‘Jan Palfijn’ werkt de grootste verschillen tussen de bestaande statuten weg. Het ziekenhuis investeert hiervoor jaarlijks extra middelen in haar medewerkers. In 2012 namen we ook afscheid van de vorige bestuursploeg. Ik wil deze mensen uitdrukkelijk bedanken voor hun inzet de afgelopen zes jaar. Het afgelopen jaar was, zoals u merkt, een jaar vol uitdagingen, maar deze mag u in 2013 ook verwachten. We continueren het proces van ingrijpende veranderingen. In 2013 gaan we verder met de metamorfose van Jan Palfijn. De verbouwingswerken kunt u trouwens op de voet volgen via www.palfijnindesteigers.be Samen maken we van Jan Palfijn een moderne en competitieve zorginstelling. Een ziekenhuis met een toekomst en kwalitatieve zorg voor iedereen! Rudy Coddens Voorzitter
5
Wij bouwen aan kwaliteitszorg op maat Gisteren, vandaag én morgen deuren aan de Henri Dunantlaan; een bouwperiode van zes intensieve jaren ging hieraan vooraf. Vandaag maken we ons sterk om het grootschalige infrastructuurproject, dat in januari 2012 van start ging, te finaliseren in 2014.
Het renovatieproject van de bestaande ziekenhuisinfrastructuur is voor het AZ Jan Palfijn Gent AV, naast de uitbouw van het zorgstrategisch plan, een sluitstuk in de strategische visie voor de toekomst. GISTEREN 2012, een jubileumjaar maar ook een sleutelmoment in het rijke verleden van ons kwalitatief en openbaar ziekenhuis. 30 jaar toegankelijke zorg op de site Watersportbaan. In 1982 opende het ziekenhuis officieel haar
6
VANDAAG Investeren in medische strategie en zorgbeleid De kwaliteit van de zorg, met nadruk op betaalbare zorg, staat op de eerste plaats. Wij hebben gekozen om de richting van accreditatie in te slaan onder begeleiding van NIAZ. Hierbij kunnen we spreken van systeemtoezicht, waarbij gefocust wordt op processen en procedures ziekenhuisbreed. Jan Palfijn gaat voor een kwaliteitslabel. In het zorgstrategisch plan staat neergeschreven waar Jan Palfijn als ziekenhuis naartoe wil en hoe het zich zal profileren ten opzichte van de andere ziekenhuizen in de regio. Jan Palfijn behoudt haar identiteit als performant algemeen ziekenhuis, maar investeert ook in welgekozen gespecialiseerde ‘niches’. De verdere uitbouw van het IVF-centrum met internationale uitstraling, de ontplooiing van de dienst Fysische geneeskunde met een pilootproject op de Geriatrische afdeling en de dienst Orthopedie, multidisciplinaire projecten rond huilbaby’s en obesitas bij kinderen, innovatieve orthopedische ingrepen, efficiëntere technologie voor endoveneuze behandeling van spataders en de opening van een nieuwe
dienst Isotopen met de meest moderne technieken zijn een greep uit de activiteiten van 2012. Investeren in mensen Om de vinger aan de pols te houden, worden permanent en in samenwerking met de Medische Raad, inspanningen geleverd om het medisch korps verder uit te bouwen. Het akkoord over het eenheidsstatuut ‘Jan Palfijn’ was tevens een belangrijke mijlpaal voor het aantrekken en houden van gekwalificeerde medewerkers en het blijvend motiveren van het personeel. Het toont tegelijk aan dat hun vertegenwoordigers kritisch maar constructief de verdere uitbouw van Jan Palfijn mee schragen. MORGEN Het renovatieproject: van ziekenhuisdroom naar droomziekenhuis Het infrastructuurplan is ongetwijfeld een belangrijke sleutel om aan de toekomst vorm te geven. De nodige middelen worden dan ook vrijgemaakt om de infrastructuur op de site Watersportbaan om te tunen tot een modern ziekenhuis met een eigentijdse uitstraling. Vele medewerkers hebben hun steentje bijgedragen aan de realisatie van de plannen om hun ziekenhuisdroom waar te maken. Vele vergaderingen van bouw- en verhuisteam, samen met een vertegenwoordiging van de betrokken afdelingen, de communicatiedienst, een vertegenwoordiging van de architecten, de aannemer
en de leidend ambtenaar hebben een stevige basis gelegd om SAMEN dit ingrijpende infrastructuurproject waar te maken. Ondertussen zijn een aantal verpleegafdelingen bijna gebruiksklaar en realiseren we samen ons droomziekenhuis. VERTROUWEN IN DE TOEKOMST Wij beseffen meer dan ooit dat blijven functioneren op een werf in werking geenszins een sinecure is, voor artsen, verplegend personeel en medewerkers enerzijds, maar eveneens voor de patiënten anderzijds. Klantvriendelijkheid en enthousiasme zijn belangrijke pijlers om te slagen in dit project. Een bijzonder woord aan allen, om het project te blijven ondersteunen en tot een goed einde te brengen. Verder wensen we ook te benadrukken dat dit alles enkel gerealiseerd kan worden dankzij de steun van het bestuur. Tot slot, ook een woord van dank aan de huisartsen en alle doorverwijzers naar ons ziekenhuis voor het blijvend vertrouwen in ons Jan Palfijnteam, zelfs in deze bijzondere omstandigheden. Veel leesplezier toegewenst, Marleen Porto-Carrero Bestuurder-directeur
7
30 jaar site Watersportbaan Feestelijk jubileumjaar
p. 10
Feestelijk jubileumjaar
2012 ging voor de medewerkers van het AZ Jan Palfijn Gent AV de geschiedenis in als een jubileumjaar om nooit meer te vergeten. In 1982 werd het gebouw aan de site Watersportbaan feestelijk geopend. Nu, dertig jaar later, werd het feestgedruis nog eens herhaald met tal van activiteiten.
Een kort stukje geschiedenis… Het AZ Jan Palfijn Gent AV heeft haar wortels in de vroege middeleeuwen, in 1228 om precies te zijn. In dat jaar werd op de Bijlokemeersen in Gent een hospitaal opgericht. De stichters, de Gentse patriciërsfamilie Uutenhove, wilden op die manier de zieken uit de volksklasse en de minder gegoeden verzorgen. Het verzorgen van de patiënten werd toevertrouwd aan de Cisterciënserzusters die deze taak gedurende honderden jaren op zich namen. Tijdens de Franse overheersing werden de algemene leiding en de eigendommen van het ziekenhuis ‘De Bijloke’ ondergebracht bij de Burelen van Liefdadigheid. Samen met de Burgerlijke Godshuizen werden de Burelen door de Franse machtshebber officieel belast met de armenzorg. Beide instellingen werden later samengevoegd tot de Commissies van Openbare Onderstand, de voorloper van het OCMW.
10
In 1982 verhuisde het hospitaal De Bijloke van haar middeleeuwse en verouderde gebouwen naar een nieuw gebouw op de Henri Dunantlaan. Aan het nieuwe ziekenhuis werd zes jaar gewerkt. Ook op deze nieuwe locatie bleef de naam De Bijloke behouden. In 1998 fusioneerde De Bijloke met het kleinere Institut Moderne. Het AZ Jan Palfijn Gent AV was geboren. Door de oprichting van een Autonome Verzorgingsinstelling werd de historische band met het OCMW afgezwakt. Maar de ideologie die reeds in de middeleeuwen aan de basis lag, bleef al die jaren behouden: kwaliteitsvolle, betaalbare ziekenzorg voor iedereen.
‘Drie decennia sociaal engagement en kwaliteitsvolle ziekenzorg.’
11
Een jubileumjaar om nooit te vergeten Het 30-jarig bestaan van het gebouw aan de site Watersportbaan kon niet onopgemerkt voorbij gaan. Des te meer omdat het meteen ook de laatste verjaardag van het gebouw in haar huidige vorm zou zijn. Met de volledige renovatie stappen we immers een nieuw tijdperk binnen. Het jaarlijkse personeelsfeest maakte in 2012 dan ook plaats voor enkele welgesmaakte evenementen…
Kinder-verjaardagsfeest Eind april werden alle kinderen van ons personeel verwacht voor een spetterend verjaardagsfeest. In en rond het restaurant werden die dag tal van leuke activiteiten georganiseerd. Natuurlijk konden ook een ijskar, wafelbak en een mega-verjaardagstaart niet ontbreken.
12
13
Jubileumconcert
Avondfeest in Gentse Vooruit!
De prachtige kerk van Ekkergem vormde opnieuw de perfecte locatie voor een klassiek concert. De kerk zat afgeladen vol en nadien vond een feestelijke receptie plaats. De aanwezigen vonden het alvast één van de mooiste ziekenhuisconcerten van de voorbije jaren.
In september volgde de apotheose: een groots avondfeest voor artsen, medewerkers en hun partner in de Concertzaal van de Vooruit. Het walking diner was om duimen en vingers bij af te likken, Sioen bracht een spetterend optreden én nadien werd de dansvloer geopend tot in de vroege uurtjes!
14
15
Medisch beleid Kinderafdeling lanceert succesvolle projecten Elektronisch medicatiebeheer Jubileumjaar Psychogeriatrie Erkenning BFHI-label verlengd IVF-centrum zet in op research Nieuwe artsen in dienst
p. 18 p. 22 p. 24 p. 28 p. 30 p. 34
Kinderafdeling lanceert succesvolle projecten
Sinds 2012 kunnen ouders van obese kinderen en huilbaby’s in het Jan Palfijnziekenhuis terecht voor een behandelingsplan op maat. Beide projecten spelen in op een grote hulpvraag van ouders die geconfronteerd worden met dergelijke problematiek. De integrale aanpak waarbij het kind maar zeker ook de ouders omkadering krijgen, kent alvast succes.
1. Overgewicht bij kinderen Het AZ Jan Palfijn Gent AV en de vakgroep Ontwikkelings-, Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie van de Universiteit Gent ontwikkelden een nieuwe individuele aanpak voor de behandeling van kinderen met obesitas. Eén kerngedachte staat hierbij centraal: voeding is onlosmakelijk verbonden met opvoeding. Het programma richt zich, in tegenstelling tot een klassieke benadering, niet enkel tot het kind maar evenzeer tot het gezin. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat deze benadering werkt bij de behandeling van het kind, maar ook tegemoet komt aan specifieke noden van ouders. Het programma wordt immers uitgewerkt op maat van het individuele gezin waardoor therapie-ontrouw, die vaak voorkomt bij groepssessies, tot een minimum kan herleid worden.
Een groeiend probleem met mogelijke impact op lange termijn Wereldwijd is er de laatste decennia een sterke toename van overgewicht en obesitas bij kinderen. In België
18
kampt ongeveer 10% van de jongens en 13% van de meisjes met dit probleem (Roelants & Hoppenbrouwers, 2001). Overgewicht kan, voornamelijk op latere leeftijd, leiden tot medische problemen zoals belasting van het hart en de gewrichten, een foute lichaamshouding en suikerziekte (Must & Strauss, 1999; Wabitsch, 2000). Daarnaast zijn er ook de psychologische gevolgen. Kinderen met overgewicht worden vaker getroffen door pestgedrag en hebben een verlaagd gevoel van zelfwaarde.
De rol van het gezin Het ontstaan van overgewicht kent een sterke familiale component. Enerzijds is er de factor erfelijkheid, maar daarnaast speelt ook het gezin van het kind als leeromgeving een erg belangrijke rol. Vooreerst vormt het gezin het voedingsmilieu. Ouders staan in voor de boodschappen en de bereiding van de maaltijden: zij bepalen wat, waar en wanneer er gegeten wordt. Ouders en andere familieleden vervullen ook een voor-
beeldfunctie met betrekking tot eet-, bewegings- en ander gewichtsgerelateerd gedrag. Kinderen imiteren deze gedragingen bewust en onbewust. Kort samengevat: voeding is ook opvoeding.
hierbij sterk op het betrekken van de ouders.
Multidisciplinair team Jan Palfijn richt zich op kind én ouder
Samen met het gezin wordt gezocht hoe energieinname en energieverbruik in evenwicht gebracht kunnen worden. Het betreft een combinatie van enerzijds minder energierijk en gezonder eten, en anderzijds op een leuke manier meer beweging, en dus energieverbruik, inlassen in het dagelijkse leefpatroon.
Om een antwoord te bieden aan het groeiend probleem van overgewicht bij kinderen, richtte het Jan Palfijnziekenhuis een multidisciplinaire gewichtszorgunit op om kinderen, jonger dan 12 jaar die kampen met problematisch overgewicht, te behandelen. Het team bestaat uit een kinderarts, een psycholoog en een voedings- en bewegingsdeskundige. De focus ligt
Daarnaast bevat de behandeling ook een gedragstherapeutische component waarbij men eerst inzicht wil krijgen in de eet- en leefgewoonten van het gezin en nadien samen wenst te streven naar gedragsverandering en -behoud. Het probleem van overgewicht wordt op deze manier niet bij het kind gelegd, maar wordt benaderd vanuit het gezin.
19
2. KOALA: Kind en Ouder Advies voor LAngdurig huilende baby’s Naast de problematiek rond overgewicht, focuste de Kinderafdeling zich in 2012 ook uitdrukkelijk op de steeds weerkerende hulpvraag van ouders met een ‘huilbaby’. Met het KOALA-project wensen de kinderartsen aan ouders een systematische en gestructureerde begeleiding te bieden, samen met verpleegkundigen, een lactatiekundige en een psycholoog. Opnieuw was de Universiteit Gent partner in het verhaal.
Huilen is deel van een normale ontwikkeling Huilen vormt voor een baby de belangrijkste vorm van communicatie en kan evolutionair gezien als een overlevingsmechanisme worden beschouwd. De mate waarin baby’s huilen, vertoont echter een grote interindividuele variabiliteit en is leeftijdsgebonden. Het huilgedrag van een pasgeboren baby volgt hierbij een typische ontwikkelingscurve, met een huilpiek van 3 uur/dag tijdens de zesde levensweek na de geboorte, gevolgd door een graduele daling vanaf week 7. Bij een aantal baby’s treedt deze daling echter niet op en blijven zowel frequentie als duur van de huilbuien hoog. Het huilen doet zich voor zonder aanwijsbare oorzaak, is niet meer leeftijdsadequaat en vormt een grote bron van emotionele spanning bij ouders.
20
Ook hier focus op de relatie ouder-kind Voor deze huilbaby’s riepen de kinderartsen van het AZ Jan Palfijn Gent AV het KOALA-project in het leven. Uniek aan dit project is de klemtoon op de relatie ouder-kind. Hierbij ligt de focus niet enkel op het medische, maar is er een grote erkenning voor de zeer bepalende rol van de interactie tussen moeder en kind. Tijdens een eerste consult neemt de kinderarts uitgebreid de tijd om zowel medische als psychosociale factoren te onderzoeken. Ouders krijgen een werkboekje met eenduidige adviezen waarin ze het huilpatroon van hun baby registeren aan de hand van een speciaal ontwikkelde huilkaart. Dit vormt de basis voor verdere behandeling op medisch en/of psychosociaal gebied.
Het type en de sequentie van de contacten met het multidisciplinaire begeleidingsteam kunnen aangepast worden afhankelijk van de concrete situatie van het gezin. De huisarts, die meestal goed op de hoogte is van de gezinsdynamiek, wordt hierbij uitvoerig betrokken. Een evaluatie van de behandelde cases is tot op heden positief. De aanpak lijkt vruchten af te werpen met veelal een gunstige feedback van de ouders.
‘Huilen vormt voor een baby de belangrijkste vorm van communicatie en kan evolutionair gezien als een overlevingsmechanisme worden beschouwd.’ 21
Elektronisch medicatiebeheer
Met de ingebruikname van elektronisch medicatiebeheer op de Kinderafdeling en de PAAZ zet het ziekenhuis volop in op kwalitatieve geneesmiddelendistributie. Zowel voorschrift, bestelling, levering, verbruik als voorraadbeheer worden via de computer bijgehouden. Het ganse traject van Apotheek tot patiënt is op deze manier ondubbelzinnig geregistreerd. Zowel patiënt als personeelslid merken daar de voordelen van.
Traject van aanvraag tot toediening Voorheen werd alles op papier voorzien: een schriftelijk medicatievoorschrift dat via de binnenpost naar de Apotheek gaat waar alles ingevoerd wordt in de computer. Een werk dat sneller kon dankzij moderne technologieën. Sinds 2012 startten de Kinderafdeling en de PAAZ met elektronisch medicatiebeheer dat als doel heeft om de kwaliteit rond de verspreiding van geneesmiddelen te ondersteunen en te verbeteren. Alles begint met de arts die een voorschrift elektronisch aanmaakt en ondertekent in de computer, zowel thuis als in het ziekenhuis. Dit voorschrift wordt automatisch aan de ziekenhuisapotheek bezorgd. De apotheker controleert ieder voorschrift met betrekking tot correctheid en volledigheid, voorziet het geneesmiddel en laat het leveren aan de verpleegafdeling. Arts en verpleegkundigen kunnen het traject volgen via de computer. De verpleegkundige dient de medicatie toe aan de patiënt en registreert dit met behulp van het medicatieoverzicht op de computer. Op die manier is er
22
ook een laatste controle ingebouwd op de toediening, wat het risico op medicatiefouten vermindert.
Optimalisatie van medicatieschema’s Andere voordelen van het systeem zijn de leesbaarheid van voorschriften, het efficiënt werken en het automatisch overzicht van de medicatievoorraden. Tijdens de voorbereidingen om een afdeling over te zetten naar een elektronisch beheer, worden gewoontes en afspraken doorgelicht waardoor er een aantal correcties konden plaatsvinden. Zo leidden gesprekken met de afdelingen en artsen tot een uniformere werking op het gebied van medicatie. Dit alles met een kwaliteitsverbetering tot gevolg.
PAAZ en Kinderafdeling De keuze voor de Kinderafdeling en de PAAZ kwam er grotendeels uit praktische overwegingen. Beide afdelingen hebben een centrale bedeling van medicatie. Alles kan dus op één plek ingevoerd worden in de
‘Uitrol op twee verpleegafdelingen betekent start van grootschalig automatiseringsproject.’ computer waardoor een draadloze verbinding niet nodig is. Op andere afdelingen wordt de medicatie met een medicatiewagen kamer per kamer verdeeld. Om elektronisch beheer hier te realiseren, is er wel nood aan een draadloos netwerk. Dankzij de infrastructuurwerken zal dit in de toekomst mogelijk zijn en kan er gestart worden met de ontplooiing van het pakket op alle afdelingen.
Toekomstplannen Dankzij een nauwe samenwerking tussen het verpleegkundig departement en de ICT-dienst kon het project succesvol gelanceerd worden. In 2013 staat een evaluatie gepland. Het elektronisch medicatiebeheer is een eerste stap in de digitalisatie van het ziekenhuis. Aansluitend zal er gekeken worden om een elektronisch verpleegdossier uit te werken.
23
Jubileumjaar Psychogeriatrie
De vergrijzing van de bevolking, de toename van ouderen met cognitieve problemen, het tekort aan aangepaste opvangmogelijkheden zijn dynamieken binnen onze samenleving die de nood aan een specifieke dienst Psychogeriatrie onderstrepen. In 2007 werd deze dienst opgericht binnen het AZ Jan Palfijn Gent AV. Voor ouderen, die omwille van psychische of cognitieve problemen nog niet terug naar huis kunnen, bestaat er een uitgebreide diagnostische omkadering en gespecialiseerde behandeling en zorg afgestemd op hun behoeften. De hoge bezettingsgraad van de dienst Psychogeriatrie bewijst dat dit een meerwaarde betekent binnen het ziekenhuis én de regio.
Meerwaarde van totaalzorg voor de oudere mens
Specifieke benadering
De multidisciplinaire omkadering bestaat uit artsen, verpleeg- en zorgkundigen, een kinesitherapeut, ergotherapeut, psychologe, logistiek medewerker, sociaal verpleegkundige en vrijwilligers. Een team dat bewust voor deze dienst koos waarbij het aandeel zorg (‘care’ component) groot is in vergelijking met het aandeel genezing (‘cure’ component).
De dienst Psychogeriatrie begeleidt 65-plussers met een cognitieve en/of psychiatrische problematiek zoals bijvoorbeeld dementie met gedragsstoornissen, depressie, psychose, etc. Gemiddeld is de verblijfsduur langer en is er een aangepast onderzoeks- en behandelprogramma nodig. De omgeving moet veiligheid bieden en structurerend zijn: vaste dagstructuur, dragen van dagkledij, gezamenlijk eten in de eetzaal op vaste tijdstippen.
Door de inbedding van de dienst binnen een algemeen ziekenhuis kan er ook beroep gedaan worden op medisch-technische en paraklinische faciliteiten (bijvoorbeeld logopedisten, diëtisten) en kan er sneller ingespeeld worden op fysieke problemen om zo het element ‘cure’ toch actief te benaderen. Dit alles past binnen het concept om de geriatrische patiënt zowel in zijn psychiatrisch als fysiek lijden te begeleiden.
Deze dagelijkse oriëntatie gebeurt door iedereen op de dienst. Patiënten krijgen opnieuw meer grip op de realiteit waardoor ze de controle voor een stukje terugkrijgen. Hierdoor merken we minder onrust, angst of agitatie. De dienst werkt binnen een gesloten afdeling waarbinnen, paradoxaal genoeg, vrijheid heerst: mensen kunnen en mogen er dolen. Het is dan ook een constant streven naar een aanvaardbaar evenwicht
24
tussen een klassieke ziekenhuisafdeling en een meer huiselijke omgeving.
Hulpverlening en therapeutisch aanbod De multidisciplinaire hulpverlening bestaat concreet uit: medicamenteuze oppuntstelling, belevingsgerichte aanpak van de zorg, ergotherapeutische activatie, ADLtraining, relaxatie, kinesitherapie met specifieke aandacht voor valpreventie en ontslagmanagement door de Sociale dienst (opstarten thuiszorg, oriëntatie naar residentiële zorg). Het therapeutisch aanbod wordt ingevuld door diagnostiek, multidisciplinaire therapeutische benadering, omgaan met moeilijk hanteerbaar gedrag, psycho-educatie en advies, gesprekstherapie en
geheugentraining. De groep verpleeg- en zorgkundigen neemt de 24-uurszorg op zich en zien vaak als eerste een verandering in gedrag optreden. In die zin is hun rol als observator van onschatbare waarde.
Opvang en begeleiding mantelzorger Met de basisentiteit van de dementerende kan de familie vrij lang om. Mensen zijn zeer begrijpend en zorgend. Factoren die wel als storend worden ervaren, zijn wegloopgedrag, achterdochtig gedrag of het beschouwen van de partner als een vreemde. Dit wordt een probleem voor de mantelzorger als er excessen optreden en het is de taak van een dienst als de Psychogeriatrie om deze excessen onder controle te krijgen.
25
Door mantelzorgers en familie te informeren en tijd te nemen voor hen, bied je ook steun.
Vijf jaar, een dienst in evolutie Een terugblik op deze vijf intensieve jaren stimuleert de dienst nog meer dan ooit tevoren om de boodschap uit te dragen anders te gaan denken over een psychogeriatrische afdeling. Buitenstaanders zien vooral de beperkingen van dit type patiënten terwijl het team vooral de mogelijkheden ziet. Vijf jaar samenwerken betekent ook groeien in deze multidisciplinaire samenwerking en expertise opbouwen.
26
Ook zijn de neuropsychologische testings verder verfijnd. De psychogeriatrie verwierf eveneens een regionale naambekendheid waardoor meer huisartsen steeds beter hun weg vinden naar deze hulpverlening.
‘Buitenstaanders zien vooral de beperkingen van ons type patiënten terwijl wij vooral de mogelijkheden zien.’
27
Erkenning Baby Friendly Hospital Initiative verlengd
In 1991 lanceerde UNICEF, in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), een wereldwijde campagne onder de naam Initiatief Babyvriendelijk Ziekenhuis (Baby Friendly Hospital Initiative, BFHI). Met de campagne wenst men in de eerste plaats borstvoeding te promoten in ziekenhuizen. Ziekenhuizen kunnen het BFHI-kwaliteitslabel krijgen wanneer, na een grondige evaluatie, blijkt dat ze hun beleid en hun dagelijkse praktijk hebben aangepast aan de internationale BFHI-kwaliteitscriteria. In 2008 was Jan Palfijn het eerste ziekenhuis in Oost-Vlaanderen dat het label behaalde. Nu, vier jaar en een grondige herevaluatie later, ontving het ziekenhuis een verlenging. In september trok een enthousiaste delegatie naar Brussel om het vernieuwde kwaliteitslabel in ontvangst te nemen.
Borstvoeding Het ziekenhuis voert een progressief en kwalitatief borstvoedingsbeleid om borstvoeding te beschermen, te bevorderen en te ondersteunen. Dit beleid is gebaseerd op de ‘Tien Vuistregels voor het welslagen van de borstvoeding’, uitgewerkt door WHO en UNICEF en uit zich in het feit dat minimum 75% van de pasgeborenen bij het verlaten van de Materniteit van het AZ Jan Palfijn Gent AV nog steeds uitsluitend borstvoeding krijgt. Wetenschappelijke studies hebben immers aangetoond dat borstvoeding tot de leeftijd van zes maanden, en ook daarna, grote voordelen heeft, niet alleen voor de gezondheid van moeder en kind, maar ook op psychologisch, sociaal en economisch vlak. Bovendien is het goed voor het milieu.
28
Band moeder-kind Werken binnen het kader van een Babyvriendelijk Ziekenhuis impliceert ook dat artsen, verpleegkundigen en andere medewerkers bij elke opname op de Materniteit aanzienlijke inspanningen leveren om ouders uitgebreide informatie en een kwaliteitsvolle begeleiding te geven doorheen het hele zorgtraject. Het Jan Palfijnziekenhuis zet zich hierbij ook extra in om het vroegtijdige ontstaan van de band moeder-kind te bevorderen. Het ziekenhuis geeft ouders bijvoorbeeld vlak na de geboorte ruim de tijd om in alle intimiteit te genieten van de eerste momenten samen. Elementen als het principe van skin-to-skin contacten tussen ouders en baby onmid-
dellijk na de bevalling worden aangemoedigd door de vroedvrouw en heel erg geapprecieerd door de ouders. De eerste aanzet tot borstvoeding wordt eveneens tijdens dit moment op een rustige manier gestimuleerd.
Een verhaal van teamwerk
‘Het BFHI-certificaat bevestigt dat in het Jan Palfijnziekenhuis elke baby vanaf de geboorte de beste kansen krijgt op een optimale gezondheid.’
Door zich te engageren als BFHI besteden alle zorgverleners binnen het Jan Palfijnziekenhuis zeer veel aandacht en zorg aan uitleg over voeding. Er bestaat eveneens een intensieve samenwerking vanuit het ziekenhuis met de thuisbegeleidingsdiensten. Dit contact garandeert een optimale opvolging voor moeder en kind na ontslag uit het ziekenhuis.
29
IVF-centrum zet in op research
Het Fertiliteitscentrum van het Gentse Jan Palfijnziekenhuis blijft zich engageren om haar patiënten te omringen met de beste zorgen en meest vooruitstrevende technieken. Initiatiefnemers dr. Wim Decleer en dr. Kaan Osmanagaoglu konden hun team sinds begin 2012 versterken met de kennis van professor Devroey, een wereldautoriteit op het vlak van fertiliteitsbehandelingen (lees meer over prof. dr. Devroey op pagina 34). Met zijn komst kan het Centrum haar drie topprioriteiten verder uitbouwen: een patiëntgeoriënteerde omkadering, het streven naar een volstrekt veilige behandeling voor moeder en kind en het blijven vertolken van een voortrekkersrol op het vlak van onderzoek. Met de oprichting van het Center For Reproductive Research Jan Palfijn Gent wordt dit laatste daarenboven volop ondersteund.
Voortrekkersrol op het vlak van onderzoek Het wetenschappelijk onderzoek dat verricht wordt in het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde in het AZ Jan Palfijn Gent AV, concentreert zich op de gebruiksvriendelijkheid en de onmiddellijke voordelen voor de patiënt. Zo lopen er momenteel een tiental projecten, waarbij in het bijzonder aandacht wordt besteed aan de stimulatieprotocols bij IVF-patiënten, maar ook bij inseminatiepatiënten, om zodoende een efficiëntere stimulatie te bereiken met – indien mogelijk – minder nevenwerkingen voor de patiënt. Deze stimulatieprotocols kaderen allen in de bredere visie van het streven naar een ‘OHSS-free clinic’, dit wil zeggen een fertiliteitscentrum waar er geen enkele opname voor ovariële overstimulatie, de grootste complicatie van IVF, meer noodzakelijk is.
30
Daarnaast blijft een tweede onderzoeksonderwerp voor het Centrum zeer belangrijk, namelijk het bevorderen van de implantatiecijfers. Hierbij werd de laatste jaren vooral gewerkt op de toepassing van Oxytocine-antagonisten, die ook in het kader van de verloskunde gebruikt worden bij patiënten waar weeënremming noodzakelijk is. Door het toedienen van deze medicatie bij de gelegenheid van de transfer, hopen we een relaxatie van de baarmoeder te bekomen om zodoende een betere innesteling te krijgen. Dit zou voornamelijk van toepassing kunnen zijn voor patiënten die, ondanks goede embryokwaliteit, een herhaald falen van implantatie vertonen. Een eerste wetenschappelijke artikel hieromtrent werd reeds gepubliceerd in ‘Facts, Views & Vision’ in ObGyn (Obstetrics & Gynaecology), in december 2012. Een tweede prospectief gerandomiseerde dubbelblindstudie in dit kader loopt op zijn einde.
Tot slot is het Jan Palfijnziekenhuis uitverkoren door één van de grote internationale farmaceutische concerns in het kader van een fase 2-studie. De selectie van deze centra gebeurde na een dubbele, uitgebreide audit en na specifieke opleiding van artsen, verpleegkundig personeel en embryologen in het Centrum.
Patiëntgeoriënteerde omkadering Ook met de hernieuwde regelgeving, die het gevolg was van de implementatie door het FAGG van de Europese richtlijnen, en waarbij de voorschriften voor hygiëne en steriliteit extreem verhoogd werden, blijft het IVFcentrum het als een prioriteit beschouwen om de partner te betrekken bij de follikelpunctie en de embryotransfer.
Bij aangepaste afbakening van de steriele en half steriele ruimtes, en via het aankleden van de partner met operatieschorten, - maskers, - mutsen en overschoenen kan de partner in ons Centrum nog steeds aanwezig blijven bij de punctie. Bovendien is er momenteel een camera geplaatst op de microscopen, zodat de partner kan meevolgen met de embryoloog bij het opsporen van de eicellen in het punctaat van de follikels. Dit alles leidt ertoe dat patiënten als het ware zelf getuige zijn van de moeilijkheidsgraad bij het opsporen van de eicellen en de In Vitro Fertilisatie. Hierdoor wordt de vertrouwensrelatie tussen de patiënt en het fertiliteitscentrum gevoelig versterkt. Daarenboven leert de ervaring dat patiënten en partners het bijzonder appreciëren dat het fertiliteitscentrum van het
31
AZ Jan Palfijn Gent AV klaarblijkelijk op het hoogste wetenschappelijke niveau functioneert, wat uiteraard betekent dat patiënten hun voordeel kunnen halen uit de laatste nieuwe ontwikkelingen. Dit alles wordt aangeboden binnen de vertrouwde succesformule van een persoonlijk georiënteerde opvolging van de patiënt, waarbij elke patiënt door haar eigen arts gevolgd wordt.
Streven naar een volstrekt veilige behandeling Zoals reeds vermeld, is het hoofd-researchproject van het AZ Jan Palfijn Gent AV momenteel te kaderen in het streven naar een ‘OHSS-free clinic’. De ovariële overstimulatie is nog steeds de grootste complicatie van IVF, die in zowat 5% van de gevallen leidt tot een noodzakelijke hospitalisatie. In ongeveer 1% van de gevallen komt het zelfs tot een opname op Intensieve Zorgen, met zwaardere complicaties zoals massieve vochtopstapeling in de buik, opgezette eierstokken, long-oedeem, stollingsstoornissen en concentratiestoornissen van het bloed. Via het inzetten van nieuwe stimulatiemethodes, in het bijzonder nieuwe triggermethodes waarbij de ovulatie in gang gebracht wordt, slagen we erin om dit percentage drastisch te reduceren. Deze opzienbarende resultaten die het eindeffect zijn van enkele klinische researchprojecten binnen
32
het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde van het ziekenhuis worden momenteel gepubliceerd en voorgesteld op internationale congressen. Het laatste jaar is dan ook afgesloten zonder één enkele opname op de afdeling Intensieve Zorgen. We gaan ervan uit dat de verdere implementatie van deze nieuwe technieken ertoe zal leiden dat ook het aantal klassieke opnames in de volgende jaren nagenoeg volledig zal verdwijnen.
‘Komst prof. dr. Paul Devroey uniek gegeven in Gents ziekenhuislandschap.’
We streven naar “ een Fertiliteitscentrum waar geen enkele opname voor ovariële overstimulatie, de grootste complicatie van IVF, meer noodzakelijk is.
“
33
Nieuwe artsen in dienst
Ook in 2012 verwelkomde het ziekenhuis enkele nieuwe collega’s binnen het artsenkorps. Dit was het geval op de dienst Fysische geneeskunde en op de Spoedafdeling. In het Fertiliteitscentrum kwam prof. dr. Paul Devroey het team versterken.
Prof. Dr. Paul Devroey Fertiliteitscentrum Professor dr. Devroey studeerde geneeskunde en verloskunde aan de Katholieke Universiteit Leuven. Aan de Vrije Universiteit Leuven werd hij doctor in de filosofie en gynaecologie. Sinds midden jaren zeventig voert hij onderzoek naar onvruchtbaarheid en het helpen van mensen met hun kinderwens. Tussen 1986 en 2012 was hij hoogleraar reproductieve geneeskunde aan de VUB Brussel. Hij staat tevens aan het hoofd van het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde (CRG, UZ Brussel), één van de meest geciteerde medische groepen in de wereld, en is stichtend voorzitter van de Belgian Society of Reproductive Medicine.
34
Professor dr. Devroey is alom geprezen als wereldautoriteit op het vlak van fertiliteitsbehandeling. Zijn baanbrekend werk op het gebied van vruchtbaarheidsen inseminatiebehandelingen gaf hem de bijnaam ‘de vader van 45.000 proefbuisbaby’s’. Hij kreeg tijdens zijn loopbaan al diverse internationale en nationale onderscheidingen en publiceerde meer dan 500 wetenschappelijke artikels. In het Jan Palfijnziekenhuis zal prof. dr. Devroey zich vooral toeleggen op het opstarten en begeleiden van doorgedreven onderzoek m.b.t. het onvruchtbaarheidsvraagstuk. Op pagina 30 van het jaarverslag leest u meer over het Fertiliteitscentrum van het AZ Jan Palfijn Gent AV en de rol van prof. dr. Devroey.
Dokter Gaëtane De Buysser Spoedafdeling Dokter De Buysser is sinds juli 2012 actief op de Spoedafdeling. Ze studeerde geneeskunde in Gent, specialiseerde zich in de neurochirurgie en studeerde af in 2006. Daarnaast behaalde ze het brevet acute geneeskunde. Dokter De Buysser engageert zich tevens deeltijds bij het Rode Kruis (bloedtransfusie Oost-Vlaanderen) en werkt ook als arts bij Kind en Gezin.
Dokter Annelies Van Erck Fysische geneeskunde Dokter Van Erck studeerde geneeskunde in Gent met nadien een specialisatie Fysische geneeskunde en Revalidatie. Tijdens haar specialisatie volgde ze de opleiding sportgeneeskunde, manuele therapie en musculoskeletale echografie. Dokter Van Erck consulteert sinds het najaar op onze dienst Fysische geneeskunde en Revalidatie. Daarnaast werkt ze halftijds in het UZ Gent in het kader van een aanvullende opleiding revalidatie.
35
Personeelsbeleid Invoering eenheidsstatuut Een keuze voor de toekomst
p. 38 p. 42
Invoering eenheidsstatuut
Gemiddelde personeelsbezetting (VTE) vak- en dienstpersoneel administratief personeel verplegend personeel paramedisch personeel
In 2012 werd een akkoord bereikt rond het eenheidsstatuut ‘Jan Palfijn’. Het administratief en geldelijk statuut, samen met de reglementen, werden unaniem goedgekeurd. Het statuut ‘Jan Palfijn’ werkt de grootste verschillen tussen de huidige statuten weg. Daarnaast wil het ziekenhuis zich met het statuut sterker profileren als een aantrekkelijke werkgever. Dat is nodig, zeker met de huidige schaarste op de arbeidsmarkt. Het ziekenhuis investeert hiervoor jaarlijks extra middelen in haar medewerkers. De vakorganisaties en het bestuur tekenden een protocol van akkoord op 9 mei 2012 voor het administratief en geldelijk statuut en de overgangsbepalingen en op 1 juni 2012 voor de overige reglementen. De bekrachtiging hiervan is doorgegaan op de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering van 1 juni 2012 zodat heel wat zaken in werking konden treden vanaf 1 juni 2012 en een aantal bepalingen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2012. Personeelsleden werden via een persoonlijke map en uitvoerige infosessies op de hoogte gesteld.
Profilering als betrouwbare, competitieve werkgever Ons ziekenhuis is een aantrekkelijke werkgever. Dit wordt waargemaakt met een goed statuut voor onze werknemers. Tijdens het schrijven van de teksten werden de arbeidsvoorwaarden van de ons omringende
38
ziekenhuizen onder de loep genomen. Hoe zit het bij hen bijvoorbeeld met het aantal vakantiedagen? Of vergoedingen voor extra prestaties? Bepalingen die nu in ons statuut voorzien worden, kunnen de vergelijking met onze collega’s uit de sector zeker aan.
Vaste benoeming opnieuw mogelijk via examens Het ziekenhuis heeft het formele engagement ontvangen om terug te statutariseren. Dit is een bewuste beleidskeuze. Daarnaast zal er ook specifiek aandacht zijn voor contractuele medewerkers. De examens zijn praktijk- en competentiegericht en peilen naar de vaardigheden die nodig zijn om een bepaalde functie uit te oefenen alsook naar de klantgerichtheid en patiëntvriendelijkheid van elke deelnemer. Deelnemen aan een examen is nooit verplicht.
overig personeel 113,47 101,72 487,82 75,87
2010: 786,14
7,26
114,27 105,24 492,71 87,19
2011: 811,84
12,43
119,98 107,56 506,51 91,92 14,83
2012: 840,80
Er is een stijgende trend merkbaar wat betreft het aantal personeelsleden. In 2012 is dit enerzijds te verklaren door de opstart of uitbreiding van activiteiten (Labo anatome-pathologie, Centrum Gewichtszorg, etc) en anderzijds door een bijkomende financiering via de Sociale Maribel voor ondersteuning aan de verpleging. Het is de overtuiging van het ziekenhuis dat een modern en kwalitatief eenheidsstatuut verder zal bijdragen tot de positionering van het Jan Palfijnziekenhuis als aantrekkelijke werkgever.
In het najaar werden de eerste examens voor statutaire functies georganiseerd. Alle examens zijn principieel vergelijkend. Wie het beste eindresultaat behaalt, eindigt bovenaan de ranglijst. De afspraken uit het eenheidsstatuut van 2008 blijven behouden, m.a.w. personeelsleden die in 2008 reeds 24 maanden in ons ziekenhuis werkten, krijgen éénmalig voorrang. De examens worden georganiseerd door een externe partner. De examenjury zal geen enkel personeelslid of arts van het ziekenhuis bevatten. Zowel organisatie als beoordeling gebeuren dus extern.
Jaarlijks wordt een functioneringsgesprek gepland wat gezien wordt als een tweerichtingsgesprek tussen de medewerker en leidinggevende. Hierin worden zowel het functioneren van de medewerker alsook de wederzijdse verwachtingen en/of problemen besproken. Na dit gesprek worden afspraken gemaakt om de samenwerking en het functioneren te verbeteren indien nodig. Een evaluatiegesprek vindt plaats aan het einde van de proefperiode en daarna om de twee jaar. Dit is de beoordeling van de prestaties gedurende de voorbije twee jaar.
Invoering Examens worden nooit gebruikt om te kijken of medewerkers in hun huidige functie goed werk leveren. De evaluatie van werknemers zal gebeuren aan de hand van functionerings- en evaluatiegesprekken.
‘Ziekenhuis profileert zich als aantrekkelijke werkgever naar huidige en toekomstige werknemers.’ 39
Uitwerking tuchtreglement
Werken aan ziekteverzuim
Voor statutairen bestaat een tuchtreglement. Het reglement voorziet een aantal maatregelen, gaande van een blaam tot het uit dienst zetten van een medewerker.
Uiteraard worden ook werkpunten bepaald. Zo is er een hoge graad van afwezigheid als we een vergelijking maken met het Vlaams gemiddelde. Vooral de vele korte afwezigheden maken het extra lastig voor de collega’s op de werkvloer. Daarom wil het ziekenhuis de strijd aanbinden met het ziekteverzuim. Als medewerkers de handen in elkaar slaan, kan de strijd hen allen ook iets opbrengen.
Ze zijn bedoeld om sancties op te leggen bij ernstige tekortkomingen, handelingen die de waardigheid van het ambt of het ziekenhuis in het gedrang brengen of bij overtreding van de statuten en/of reglementen.
Bijscholing hoog op de agenda Het ziekenhuis engageert zich tot het jaarlijks vastleggen van een ruim vormingsbudget en een overeenkomstig vormingsprogramma. Eén centrale vormingsverantwoordelijke zal per dienst en in samenspraak met de leidinggevende een vormingstraject opstellen. Zo’n traject bestaat uit basisvorming (nodige vorming bij de start in het ziekenhuis), voortgezette vorming (noodzakelijk voor de functie of dienst) en aanvullende vorming (vorming die toegang geeft tot een hoger diploma, kansen op bevordering verhoogt of een bijkomende expertise verleent).
De belangrijkste elementen opgesomd Stijging van het jaarlijks verlof met 2 dagen Optrekken maximum aantal maaltijdcheques Overdracht helft van jaarlijks verlof mogelijk (op te nemen voor 15 juni) Loonsverhoging van minimum 2% bij bevordering Volledige terugbetaling woon-werkverkeer met openbaar vervoer, ook in combinatie met fietsvergoeding Verhoogde vergoeding van extra prestaties tijdens een feestdagnacht of zondagnacht
40
41
Een keuze voor de toekomst
Het AZ Jan Palfijn Gent AV is een sterke regionale speler binnen het Gentse ziekenhuislandschap. Een duidelijke toekomstvisie, zorg op mensenmaat en teamwerk zorgen ervoor dat patiënten in moeilijke dagen kunnen rekenen op een betrouwbare partner. Dagelijks staan medewerkers klaar voor anderen. Hun toewijding, expertise en tijd dragen bij tot de plaats die het ziekenhuis tegenwoordig inneemt. Een actief personeelsbeleid gaat dan ook op zoek via interactieve jobdagen naar mensen met talent en een hart voor de job. Maar ook de zorg voor medewerkers is geen hol begrip. Zo koos het ziekenhuis in 2012 voor de opstart van twee begeleidingsverpleegkundigen (bovenaan op de foto) die alles in het werk stellen om stagiaires wegwijs te maken binnen het ziekenhuis. Niet onbelangrijk want deze (jonge) mensen zullen de zorgsector in de toekomst verder boetseren.
Kwalitatieve begeleiding op maat Het ziekenhuis hecht groot belang aan een goede start voor studenten. Zo werd een onthaalmoment ingebouwd waarbij praktische zaken als de planning en het contract worden besproken maar waarbij ook aangegeven wordt wat studenten van ons kunnen verwachten. Verder begeleiden de begeleidingsverpleegkundigen hen letterlijk tot op de afdeling wat als een meerwaarde wordt ervaren. Studenten zijn gevoelig voor de manier waarop er gecommuniceerd wordt. Jonge mensen zijn assertiever dan vroeger en verwachten duidelijke afspraken. Daar probeert het ziekenhuis aan tegemoet te komen. Ook zullen er in de toekomst op de afdelingen een aantal
42
ankerpunten aangeduid worden. Dit zijn collega’s die het engagement opnemen om studenten extra te begeleiden en ondersteunen.
Link tussen het onderwijs en het werkveld Er komen steeds meer verantwoordelijkheden naar het werkveld toe. Dit vraagt een zekere aanpassing op de werkvloer. Zo vinden hogescholen het belangrijk dat bachelor studenten zelf initiatief nemen. Dan moet hiervoor uiteraard op de stageplek ruimte zijn. Deze concrete punten toetsen de begeleidingsverpleegkundigen af om zo de kwaliteit van de studentenbegeleiding permanent te verbeteren.
Stage als meerwaarde Er heerst een sterke overtuiging dat studenten niet mogen gezien worden als mogelijke vervangende werkkrachten. Het ziekenhuis neemt met een open vizier een deel van de opleiding van de student op zich waarbij studenten zoveel mogelijk kansen (tot leren) krijgen en het potentieel bij elke student naar boven gehaald wordt. Een stage kan doorslaggevend zijn voor het verdere academische traject dat de student zal afleggen.
Uitdagingen binnen een sector die nooit stilstaat Tijden, mensen en opleidingen evolueren. Er ligt nu veel meer in de weegschaal: vroeger lag de nadruk op verpleegtechniek, nu zijn attitudes even belangrijk. Studenten brengen ook nieuwe inzichten mee en zijn als een frisse wind op een afdeling. Ook boeiend is de diverse instroom waarmee het ziekenhuis tegenwoordig geconfronteerd wordt. Er zijn steeds meer mensen die na een andere carrière doelbewust voor het vak kiezen. Dit is een verrijking; ze denken vaak anders en geven onze hulpverleners soms een andere kijk op het vak.
43
“De diversiteit
aan jobs en groeikansen in de zorgsector zijn immens.
“
De keuze voor de begeleidingsverpleegkundigen is een keuze voor de toekomst: ze overtuigen (jonge) mensen van de diversiteit en de groeikansen die in het beroep vervat zitten en bieden hen omkadering want het zijn deze studenten die binnen enkele jaren aan het bed van de patiënt staan. Begeleidingsverpleegkundigen hebben dus potentieel goud in handen.
Interactieve jobdag
deelnemen aan workshops in het kader van verzorging en hygiëne (belangrijke thema’s binnen een ziekenhuiscontext): snel en mooi lang haar opsteken, hand- en gelaatsverzorging. Meer concreet stond er ook een meet-and-greet met de hoofdverpleegkundigen op het programma waarbij ze een realistisch beeld krijgen van de werking van verschillende types diensten binnen het ziekenhuis. Geïnteresseerden konden ook al meteen een afspraak maken met de arbeidspsychologen.
Ook binnen het wervingsbeleid spelen transparantie en interactiviteit een grote rol. Tijdens een eerste interactieve jobdag in april 2012 konden werkzoekenden en laatstejaarsstudenten via een gevarieerd programma
44
45
Investeren Bouw modulaire eenheid Metamorfose Jan Palfijnziekenhuis volop aan de gang Dienst Isotopen opent in gloednieuwe afdeling
p. 48 p. 54 p. 60
Bouw modulaire eenheid
Het AZ Jan Palfijn Gent AV startte in 2012 met zijn grootschalig infrastructuurproject. De verschillende overheden gaven groen licht voor de bouwplannen en ook op financieel vlak werden alle onderhandelingen afgerond. Het project voorziet een grootschalige renovatie van de volledige site aan de Watersportbaan. De bouw van een tijdelijke zorgeenheid op het terrein, vormde het startschot. Deze extra ziekenhuisvleugel is noodzakelijk om het hoofdgebouw op de site te kunnen renoveren omdat afdelingen hier een tijdelijke huisvesting vinden terwijl het hoofdgebouw fase per fase gerenoveerd wordt.
Volwaardige ziekenhuisvleugel gebouwd in recordtempo
Voldoet aan kwaliteits- en comforteisen
De bouw van de tijdelijke ziekenhuisvleugel nam slechts vijf maanden in beslag. In januari 2012 werden betonnen steunpalen van zeven meter in de grond geboord. In februari plaatste toenmalig voorzitter Geert Versnick de eerste funderingsbalk, wat het symbolisch startschot van de werken vormde en op 14 juni vond de officiële opening van de modulaire eenheid plaats, in aanwezigheid van Gents burgemeester Daniël Termont en de pers.
De tijdelijke ziekenhuisvleugel, met een strak en modern design, heeft een totale oppervlakte van 3.600m², verdeeld over drie verdiepingen, en is verbonden met het hoofdgebouw via twee doorgangen op niveau 0. De modulaire constructie biedt plaats aan uitsluitend 1- en 2-persoonskamers. Ze voldoen aan de wettelijke eisen en bevatten alle noodzakelijke voorzieningen om patiënten op een kwalitatief hoogstaande en comfortabele manier te verzorgen. Verder is er ook voldoende ruimte voorzien voor een multidisciplinaire omkadering en onderzoeksruimtes voor artsen.
Een huzarenstukje, binnen de afgesproken deadlines, dat mogelijk was dankzij een uitgekiemde ‘modulaire’ opbouw. Alle vloeren, daken, wandelementen en steunkolommen werden vooraf op maat gemaakt in de fabriek. Hierdoor kon de ruwbouw op enkele weken voltooid worden. Nadien gingen aannemers aan de slag voor de technieken en de binnenafwerking.
48
49
Hoeksteen van het grotere infrastructuurproject De realisatie van de modulaire eenheid is een voorwaarde om het renovatieproject te realiseren. De vleugel maakt het mogelijk om patiënten en diensten optimaal te huisvesten tijdens de renovatie van het hoofdgebouw. Ook de site aan de Fabiolalaan en delen uit het hoofdgebouw die in een latere fase vernieuwd worden, zullen als ‘wisseleenheid’ gebruikt worden. Door deze weldoordachte aanpak kan het ziekenhuis alle patiënten blijvend hoogwaardige zorg bieden, ook tijdens de werkzaamheden. Vanaf juni werden een aantal diensten uit het hoofdgebouw voor een bepaalde periode gehuisvest in de tijdelijke vleugel. Op deze wijze kon de aannemer starten met de renovatie van de leeggemaakte delen. Of zoals burgemeester Daniël Termont zei tijdens de officiële opening: “Jan Palfijn zet geen stap achteruit om er twee vooruit te kunnen zetten maar zet een stap opzij om na de renovatie meteen drie stappen vooruit te kunnen zetten”.
Innovatie ten dienste van elke patiënt Het Jan Palfijnziekenhuis zal zijn rol als openbaar ziekenhuis blijven vervullen. Bestuur, artsen en medewerkers streven ernaar elke patiënt toegang te verschaffen tot kwalitatieve basiszorg, ongeacht zijn of haar socio-economische achtergrond. Deze belofte kan het ziekenhuis meer dan ooit realiseren in zijn gerenoveerde infrastructuur. Het ziekenhuis wil niet enkel sociaal en laagdrempelig zijn, maar ook innovatief en toekomstgericht. Het is de ambitie om Jan Palfijn te positioneren als een op en top modern ziekenhuis dat zich ook zal richten op de uitbouw van welgekozen specialismen. De fundamenten voor deze toekomst zijn in 2012 heel stevig gelegd.
‘Unieke realisatie verzekert zorg voor patiënten tijdens renovatiewerken.’
van de “De bouw tijdelijke
ziekenhuisvleugel nam slechts vijf maanden in beslag, een huzarenstukje.
50
“
51
52
53
Metamorfose Jan Palfijnziekenhuis volop aan de gang
De renovatiewerken van het AZ Jan Palfijn Gent AV zijn volop aan de gang. 30 jaar na de inhuldiging van het ziekenhuis De Bijloke aan de Henri Dunantlaan 5, krijgt de site - en daarmee ook de skyline langs de Watersportbaan - een volledige facelift. In samenspraak met de aannemer werd gekozen voor een opdeling van de werken in fasen. Tijdens elke fase wordt eerst een deel van het ziekenhuis ontruimd en daarna volledig vernieuwd. Op deze manier kan hinder zoveel mogelijk vermeden worden.
Afbraak tot op de ruwbouw, daarna grondige renovatie In de zomer startte de eerste fase van de werken waarbij de achterzijde van het ziekenhuis afgebroken werd tot op de ruwbouw. Wat overbleef, waren enkel nog buitenmuren, vloerplaten en steunkolommen. In het najaar startte de wederopbouw en complete renovatie, indeling en inkleding van alle diensten in de achtervleugel.
Totaalrenovatie als voorwaarde voor realisatie zorgstrategisch plan Het realiseren van het zorgstrategisch plan bleek in de huidige, 30 jaar oude, infrastructuur onmogelijk. De knelpunten zijn bekend en komen ook vaak in andere Belgische ziekenhuizen tot uiting: verouderde sanitaire inrichtingen, kamers met weinig privacy en een onlogische versnippering van diensten doorheen de
54
jaren. Enkel met een quasi volledige renovatie van de site aan de Watersportbaan kan het ziekenhuis tegemoetkomen aan de hedendaagse eisen op het vlak van patiëntencomfort en efficiënte ziekenzorg. Bestuur, directie en artsen van het ziekenhuis kozen dan ook resoluut voor een grootschalige en grondige totaalrenovatie. De medische infrastructuur wordt volledig gemoderniseerd, het comfort voor patiënten, bezoekers en personeel wordt gevoelig verhoogd en de circulatie in het ziekenhuis wordt geoptimaliseerd.
Kernpunten renovatieproject Bij de meest opvallende ingrepen horen onder meer de creatie van een volledig nieuwe hoofdingang aan de Watersportbaan, de afschaffing van alle 4-persoonskamers en de inplanting van een grotere Spoedafdeling, ruimer Operatiekwartier en gloednieuwe dienst Medische Beeldvorming.
Enkele kernpunten van het infrastructuurproject kort samengevat: 1. Alle 4-persoonskamers worden vervangen door één- en tweepersoonskamers. 2. Alle kamers krijgen eigen, modern en aangepast sanitair. 3. De nieuwe hoofdingang wordt ingepland aan de kant van de Watersportbaan en zal op het niveau van het ‘maaiveld’ liggen. De inkom zal op het gelijkvloers te vinden zijn en de kenmerkende oprijbrug aan de Henri Dunantlaan verdwijnt. 4. Een logische ordening van de diensten moet de afstanden die patiënten afleggen drastisch in-
korten. Zo worden alle poliklinieken gecentraliseerd en hebben deze een rechtstreekse verbinding met de inkomhal. In die inkomlobby worden ook alle diensten gesitueerd waarmee patiënten het vaakst in contact komen zoals de Opnamedienst, Kassa, Sociale dienst en Ombudsdienst. 5. Het aantal liften en het aantal parkeerplaatsen wordt uitgebreid. Knelpunten die vaak gehoord werden bij patiënten, bezoekers en personeelsleden.
‘De skyline aan de Watersportbaan krijgt een verrassende impuls.’
55
6. Patiënten zullen in de toekomst niet enkel verpleegd worden op volledig gerenoveerde verpleegafdelingen. Ook heel wat diensten waaronder de Spoed, Radiologie en het Operatiekwartier worden grondig vernieuwd. 7. Een volledig gerenoveerd restaurant en keuken worden ingericht naast het gebouw. De vernieuwingsoperatie zal tevens aan de buitenzijde duidelijk zichtbaar zijn. De gevel wordt van extra isolatie, nieuwe ramen en geïntegreerde zonneluifels voorzien. Het architectenteam zette de kers op de taart met een modern en elegant ogend ontwerp. De skyline aan de Watersportbaan krijgt hiermee een verrassende impuls.
Alle ziekenhuisdiensten blijven tijdens de werken operationeel Dankzij de gefaseerde aanpak van de werken, de beschikbaarheid van de site op de Fabiolalaan en de opening van een tijdelijke modulaire eenheid in de zomer, kunnen alle diensten van het ziekenhuis open blijven. De dienstverlening van Jan Palfijn blijft volledig behouden. Ook stelt het ziekenhuis alles in het werk om samen met de aannemer de hinder voor patiënten te beperken. Er worden geluid- en stofwerende wanden voorzien en speciale bufferruimtes gecreëerd. Deze lege gangen en kamers liggen strategisch tussen de plaatsen waar gewerkt wordt en de plaatsen waar onze patiënten verblijven.
Communicatiekanalen op scherp Dergelijke omvangrijke renovatiewerken brengen heel wat wijzigingen mee op het terrein: circulatiestromen worden verplaatst, diensten verhuizen, etc. Communicatie is dan ook cruciaal. Naast wekelijkse digitale updates en een driemaandelijks intern magazine ‘Palfijn in de steigers’, lanceerde het ziekenhuis tevens een overzichtelijke website over het renovatieproject (www.palfijnindesteigers.be). Naast foto’s van de werken en het verhaal achter het project, kunnen bezoekers, patiënten en huisartsen er steeds terecht voor de meest actuele locatie van de verschillende ziekenhuisdiensten. Ook korte nieuwsberichten over onder meer de verkeerscirculatie op het terrein worden hier gepost.
Eerste steen met grote symboolwaarde Op 13 november werd de symbolische eerste steen onthuld in het bijzijn van Griet Ceuterick, adviseur-
56
‘Vernieuwing infrastructuur maakt toekomstplannen Jan Palfijn realiseerbaar.’ generaal FOD Gezondheid, burgemeester Daniël Termont, toenmalig Jan Palfijn voorzitter Geert Versnick en bestuurder-directeur Marleen Porto-Carrero. Deze dag vormde dan ook een mijlpaal in de geschiedenis van het ziekenhuis. De eerste steen staat niet enkel voor het begin van een grootschalige renovatie maar symboliseert evenzeer de vernieuwing en de bekrachtiging van de toekomstambities. De eerste steen werd vervaardigd uit weerbestendig cortenstaal, uitgesneden in een kubusvorm met de letters ‘EERSTE STEEN 13.11.12’. Het licht dat uit de symbolische eerste steen straalt, verwijst naar de vernieuwingsoperatie die Jan Palfijn deze en de volgende jaren zal kenmerken, niet enkel op het gebied van infrastructuur maar ook op het vlak van medische ontwikkelingen. Met de stevige kubusvorm geeft het ziekenhuis aan dat elke patiënt kan blijven rekenen op de fundamentele basisopdracht van het ziekenhuis: sociale en betrouwbare tweedelijnszorg, met tariefzekerheid voor elke patiënt.
57
58
59
Dienst Isotopen opent in gloednieuwe afdeling
Door de aanwezigheid van de meer dan duizend kilo zware scanner was de dienst Isotopen de enige afdeling die niet verhuisd werd uit de achtervleugel. Intussen werd een gloednieuwe afdeling ingericht. In het najaar kon de dienst er hun eerste patiënten verwelkomen. Naast investeringen in de infrastructuur blijft er ook permanente aandacht voor het moderniseren van medisch materiaal. Zo kon de dienst Isotopen binnen zijn gerenoveerde afdeling meteen gebruik maken van de nieuwe SPECT-CT gamma-camera.
Nieuwe scanner
Voordelen voor patiënt en arts
Om een lichaamsdeel te onderzoeken kunnen artsen zich baseren op twee type foto’s. De CT scan toont de structuur van het lichaamsdeel terwijl een SPECT-opname informatie geeft over het functioneren van het lichaamsdeel. Bij bepaalde patiënten moet men zowel een CT-scan als een SPECT-opname uitvoeren waarna men de twee beelden naast elkaar legt. De patiënt moet daarvoor twee onderzoeken ondergaan. Dankzij de moderne technologie kan dit nu anders en het ziekenhuis investeerde dan ook in de nieuwe dubbelkops SPECT-CT gamma-camera. Dit toestel kan tegelijkertijd een CT-beeld en een SPECT-opname maken en combineert de informatie op één foto. De verkregen beelden bevatten zowel de functionele als de anatomische informatie over het betreffende lichaamsdeel. Één alomvattend onderzoek is zo voldoende om een accuratere en snellere diagnose te stellen.
De patiënt spaart tijd uit. Het is immers niet langer nodig om een aparte CT-scan te nemen. Onder meer bij disciplines als de orthopedie (osteo-integratie van prothese en osteosynthese materiaal), oncologie en facetpathologie kan men makkelijker de letsels lokaliseren en karakteriseren. Hierdoor bekomt de arts minder vals positieve en vals negatieve resultaten. Dit nieuw type onderzoek zal, zoals alle onderzoeken, steeds op verwijzing gebeuren. Het uitvoeren van een SPECT-CT fusie-opname wordt door de verwijzende arts of de nuclearist beslist. De beelden worden zowel door radiologen als nuclearisten geïnterpreteerd om zo beide expertises samen te brengen tot één besluit.
60
‘Naast investeringen in de infrastructuur blijft er ook permanente aandacht voor het moderniseren van medisch materiaal.’
61
Varia Benefiet voor Palliatieve Zorgeenheid Sensibilisering naar grote publiek Jan Palfijn Intensief
p. 64 p. 66 p. 68
Benefiet voor Palliatieve Zorgeenheid
In het voorjaar van 2012 werd onder de noemer ‘Voetballers strijden tegen kanker’ 15.000 euro ingezameld voor de Palliatieve Zorgeenheid van het AZ Jan Palfijn Gent AV. Deze benefietactie was een persoonlijk initiatief van Frank de Clercq, en werd gesteund door heel wat voetbalploegen uit het Gentse waaronder KAA Gent. Tijdens een afsluitend evenement op zaterdag 2 juni werd een symbolische cheque overhandigd. Dit gebeurde in het bijzijn van toenmalig schepen van Sport Christophe Peeters, peter van dit initiatief.
Benefiet als teken van appreciatie Frank de Clercq, trainer van derdeprovincialer VC Zwijnaarde, was de stuwende kracht achter het project ‘Voetballers strijden tegen kanker’. Hij verloor één van zijn beste vrienden aan kanker wat hem ertoe aanzette iets te doen. Frank schonk de opbrengst van het benefiet aan de Palliatieve Zorgeenheid. Voor hem een bewuste keuze: ‘Mijn vriend werd de laatste weken van zijn leven op een hartverwarmende manier begeleid in het Jan Palfijnziekenhuis. Toen ik hoorde dat ze op Palliatieve Zorgen nieuwe, medisch aangepaste, relaxatiezetels konden gebruiken, wist ik meteen dat ik voor hen iets zou kunnen terugdoen.’
Voetballers met een hart Aangezien Frank de Clercq een bekende figuur is binnen de Gentse voetbalwereld, was hij ervan overtuigd dat
64
‘Enkele maanden later stond de teller van de benefietactie op 15.000 euro.’ ze samen iets mooi op touw konden zetten. Tientallen voetbalclubs uit het Gentse werden warmgemaakt voor zijn idee. Elk van hen steunde het initiatief via een rechtstreekse donatie of organiseerde een inzamelactie. Ook KAA Gent engageerde zich en speelde tijdens het slotevenement zelfs een galamatch. Daarnaast droegen ook diverse sponsors hun steentje bij. Toenmalig schepen Christophe Peeters was bij de eerste supporters van dit initiatief en aanvaardde dan ook graag het peterschap: ‘Het feit dat zovele teams onmiddellijk bereid waren om deel te nemen, bewijst dat de Gentse sportclubs het hart op de juiste plaats hebben’. Enkele maanden later stond de teller van de benefietactie op 15.000 euro. Een verbluffend resultaat!
Medisch aangepaste relaxatiezetels De dienst Palliatieve Zorgeenheid streeft er steeds naar om patiënten, familie en vrienden in een zo huiselijk mogelijke sfeer te begeleiden tijdens de laatste dagen, weken of maanden van hun ziekteproces. In dat kader zijn de relaxatiezetels een echte meerwaarde. Patiënten kunnen dankzij dit geoptimaliseerd zitcomfort volgens hun eigen mogelijkheden nog een aantal momenten in de zetel doorbrengen, weg van het bed. Een geslaagd resultaat dus door de maandenlange, belangeloze inzet van een klein groepje vrijwilligers.
65
Sensibilisering naar grote publiek
Communicatie met het publiek is belangrijk. Daarom neemt Jan Palfijn jaarlijks actief deel aan nationale sensibiliseringscampagnes (dag tegen kanker, valpreventie, handhygiëne, etc) die op maat van het ziekenhuis gepersonaliseerd worden. Verder staat het contact met de huisartsen uit de regio centraal bij de organisatie van symposia maar ook bij de verdeling van Palfijn.nieuws, de huisartsennieuwsbrief. Op de dag van de Verpleegkunde worden personeelsleden extra verwend en op andere momenten zoals Sinterklaas of de seniorenweek zijn er activiteiten of speciale attenties voor patiënten en bezoekers. Een ziekenhuis in beweging dus!
Preventief werken door informeren In april kwam de Valbus langs op het terrein van het ziekenhuis. Dit initiatief, in samenwerking met het UZ Gent, wil mensen sensibiliseren rond valpreventie en praktische tips meegeven die thuis onmiddellijk toepasbaar zijn. In het kader van de Internationale dag van de handhygiëne voerde het team voor ziekenhuishygiëne in mei een kennismeting uit. Bedoeling was om de kennis en de techniek in kaart te brengen zodat de bijscholingen beter kunnen afgestemd worden op de noden. Nog in mei konden bezoekers en personeelsleden, naar aanleiding van de Week van het Hartritme, deelnemen aan een aantal tests onder begeleiding van een verpleegkundige en een cardioloog.
66
In september ging de jaarlijkse Dag tegen Kanker niet onopgemerkt voorbij. Aan de informatiestand ontstonden vaak informele gesprekken tussen de vrijwilligers van de Vlaamse Liga tegen Kanker en (ex-)kankerpatiënten. Verder kregen bezoekers een geel solidariteitslintje opgespeld en bood het ziekenhuis een appel of fruitsapje aan tijdens de middagmaaltijd. Tenslotte nam het team van de psychogeriatrie in december deel aan de Music for Life actie die de problematiek rond dementie in de kijker plaatste. Via een ludieke Warme Wafel Weggeef actie kon de dienst een aardige duit in het zakje doen.
Huisartsenwerking
Jij en je team al 30 jaar onze drijvende kracht! Internationale dag van de verpleegkunde 2012
dagverpleegkunde_kaartje2011.indd 1
18-04-2012 10:41:06
rekenen. Aanvullend op onze interne artsen en sprekers werd het programma soms uitgebouwd met externe sprekers, vaak autoriteiten binnen hun vakgebied. Zo spraken op het symposium ‘Ethische grenzen van de fertiliteitstherapie’ gereputeerde namen als prof. dr. Ombelet, prof. dr. Pennings, dr. Dominic Stoop en prof. dr. Frank Comhaire. Ook het thema ‘Blessurepreventie bij sporters’ werd druk bijgewoond. Naast een aantal artsen intern en extern, kwamen ook gewezen topsportmanager Ivo Van Aken en atleet Cédric Van Branteghem aan het woord. Diverse invalshoeken binnen een bepaalde problematiek, gericht op de rol van de huisarts binnen het totaalplaatje, blijft een succesformule.
De organisatie van een aantal succesvolle symposia mocht opnieuw op een grote opkomst van huisartsen
67
Jan Palfijn Intensief
Het brede publiek laten kennismaken met de wetmatigheden die zo eigen zijn aan een ziekenhuis. Met die insteek trok het AZ Jan Palfijn Gent AV in 2010 naar de regionale kijker. Een succesformule, zo bleek, die zowel een hoge betrokkenheid bij het personeel als een trouw kijkerspubliek opleverde. In 2012 ging het ziekenhuis de uitdaging aan om een waardig vervolgverhaal op de buis te vertonen.
Getuigenissen illustreren team spirit en multidisciplinaire werking Waar in de eerste reeks de focus lag op een tocht achter de schermen door het volledige ziekenhuis, stappen we in de tweede reeks mee in het verhaal van 14 patiënten die zich, om uiteenlopende redenen, een weg banen binnen de verschillende zorgtrajecten in het ziekenhuis. Hierbij valt vooral het multidisciplinaire karakter van de werking binnen ons ziekenhuis op. Een patiënt heeft zowel contact met artsen en verpleegkundigen, maar ook met kinesisten, psychologen, diëtisten, sociaal verpleegkundigen, ergotherapeuten, etc. Al deze zorgverleners werken hiervoor nauw samen met een ware team spirit om zo de totaalzorg voor de patiënt te garanderen.
zoeken en hiervoor een bepaald traject doorheen het ziekenhuis doorlopen. Via de ‘getuigenis’ als vertelvorm wilde het ziekenhuis de herkenbaarheid bij de kijkers thuis verhogen. Het zijn verhalen die u en ik kennen of zelf zouden kunnen meemaken. Ook de thematiek is heel divers: Centrum Gewichtszorg, Moeder en Kind, Geriatrie, Pediatrie, Medische Beeldvorming en Revalidatie, Cardiologie en Oncologie. De slotaflevering stond in het teken van ‘werken bij Jan Palfijn’ met de bedoeling aan te tonen hoe divers een loopbaan als verpleegkundige wel kan zijn. Zo volgen we een dag in het leven van een verpleegkundige op de Spoedafdeling en van de hoofdverpleegkundige op de Palliatieve Zorgeenheid. Ook wordt er gefocust op kwaliteitsprocessen, een werk dat vaak achter de schermen gebeurt, maar inherent deel uitmaakt van een kwalitatieve werking van een ziekenhuis.
Gevarieerde invalshoek Elk van de acht afleveringen is opgebouwd vanuit de getuigenis van twee patiënten. Mensen, jong of oud, die omwille van een ziekte of medisch probleem hulp
68
‘Al deze zorgverleners werken nauw samen met een ware team spirit om zo de totaalzorg voor de patiënt te garanderen.’
Toegankelijk voor een divers doelpubliek De 8-delige televisiereeks werd tussen midden februari en begin april 2012 wekelijks op donderdag uitgezonden, na het nieuws en ‘in loop’ tot vrijdagmiddag. Er werd eveneens een compilatiefilm voorzien om personeel te bedanken maar ook om onze werking en zorgprogramma’s verder kenbaar te maken bij huisartsen. Ook het HR-departement heeft via de Jan Palfijn Intensief reeks realistisch beeldmateriaal om aan te wenden op jobbeurzen en welkomstdagen. Tenslotte is er soms vraag vanuit hogescholen en bibliotheken om deze levensechte portretten te gebruiken als educatief materiaal.
69
Bestuursorganen op 31/12/2012
Algemene Vergadering
Niet-stemgerechtigde leden:
Stemgerechtigde leden:
Marc D’havé Ellen De Ruwe Frank Demeyer Luc Devriendt Bruno Heyndrickx Philippe Jeannin Luc Kupers Sven Picavet Marleen Porto-Carrero Guy Reynebeau Walter Siau
Geert Versnick, voorzitter Liefwin Waignein, eerste ondervoorzitter Piet Lampaert, tweede ondervoorzitter Christian Bauwens Jurgen Bockstaele Anne Bottequin Marc Hamerlinck Bernard Hebbelynck Dirk Holemans Anna Inghelram Jeroen Lemaitre Aline Maes Guido Sieben Chantal Sysmans Ingrid Vandaele Nicolas Vanden Eynden Pascal Verbeke Cedric Verschooten Evita Willaert
70
Raad Van Bestuur Stemgerechtigde leden: Geert Versnick, voorzitter Liefwin Waignein, eerste ondervoorzitter Piet Lampaert, tweede ondervoorzitter Christian Bauwens Jurgen Bockstaele
Anne Bottequin Dirk Holemans Philippe Jeannin Jeroen Lemaitre Sven Picavet Marleen Porto-Carrero Guido Sieben Cedric Verschooten
Niet-stemgerechtigde leden: Marc D’havé Ellen De Ruwe Frank Demeyer Luc Devriendt Bruno Heyndrickx Luc Kupers Guy Reynebeau Walter Siau
Managementcomité Stemgerechtigde leden: Marleen Porto-Carrero, voorzitter Jurgen Bockstaele Anne Bottequin Philippe Jeannin Piet Lampaert Geert Versnick Liefwin Waignein
Niet-stemgerechtigde leden: Marc D’havé Ellen De Ruwe Frank Demeyer Luc Devriendt Bruno Heyndrickx Walter Siau
71
AZ Jan Palfijn Gent AV - Jaarverslag 2012 Redactie: Communicatiedienst Layout: C2 - The Communication Square Verantwoordelijke uitgever: Rudy Coddens, voorzitter - Henri Dunantlaan 5, 9000 Gent Foto’s: © Artitec Fotografie: p. 6, 47, 57 © Begerem Martine: p. 13 (r.) © Bert Paul: p. 9 (r.), 15, 16 (l.), 17, 20, 26, 27, 31, 37, 43, 46 (l.), 56, 61 © Delaite Arnaud: p. 14 © iStockphoto: p. 41 © Stad Gent – Dienst Communicatie: p. 5 © Trend Reclamemakers: p. 46 (r.), 49, 52, 53 © Van Eeckhout Hubert: p. 11 © WaNefoto: p. 36 (l.), 45, 69 Overige foto’s: © AZ Jan Palfijn Gent AV
