JAARVERSLAG
2013
AZ JAN PALFIJN GENT 1
INHOUD VOORWOORD
3
ALGEMENE INLEIDING
4
INVESTEREN IN DE ZORG VAN MORGEN
6
Het nieuwe Jan Palfijn opent zijn deuren Renovatiewerken gaan onverminderd door Een operationeel ziekenhuis verbouwen: een uitdaging Een pluim voor onze oncoregistratie
8 14 22 24
UITBOUW MEDISCH BELEID
26
PERSONEELSBELEID
42
BESTUURSORGANEN
55
Focus op kwaliteit 28 Ziekenhuishygiëne hoog op de agenda 30 Terugkomdag gewichtszorg 32 Psychologische bijstand voor ambulante patiënten 33 Erkenning algologische functie 34 Digitaal is de toekomst 36 Kindvriendelijk ziekenhuis 38 Symposia en communicatie naar huisartsen 40 Schisisteam opgericht 41
Werken aan gelijke kansen voor iedereen Klemtoon op functionerings- en evaluatiegesprekken Jan Palfijn investeert in medewerkers Personeelsuitstap groot succes Personeel in cijfers IVF-team fietst voor Kom op Tegen Kanker Dokters in de wereld
44 46 47 48 50 51 52
1
Voorwoord Beste lezer Graag stellen we u het jaaroverzicht 2013 van het Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn Gent voor. Dit jaarverslag vat de belangrijkste feiten uit 2013 samen, en blikt terug op initiatieven en projecten die onze rol van dynamische zorgverlener in de regio verder versterken. Met veel ijver en goesting werkten we verder aan de metamorfose van het ziekenhuis. De basis van dit veranderingstraject ligt bij het zorgstrategisch plan van AZ Jan Palfijn Gent, dat gestoeld is op 4 pijlers: infrastructuur, personeel, artsen en beleid. Zo werden op het vlak van infrastructuur de noodzakelijke renovatiewerken verdergezet en grote inspanningen geleverd om meer gespecialiseerde medische infrastructuur te voorzien in Jan Palfijn. Dit jaarverslag bundelt hiervan enkele mooie voorbeelden, zoals de opening van de vernieuwde dienst Intensieve Zorgen en de Spoedafdeling. Het AZ Jan Palfijn Gent investeert natuurlijk niet alleen in stenen, maar ook in mensen. Onze tweede pijler is niet voor niets het personeel. Daarnaast werd er ook ingezet op kwaliteit. Elke afdeling, die verhuisde naar een vernieuwde afdeling, heeft een kwaliteitsproject ingediend. Maar natuurlijk heeft een ziekenhuis ook artsen nodig om alles draaiende te houden. Ook hier werd in 2013 de nodige aandacht aan besteed. Zo ging het AZ Jan Palfijn Gent over tot het afsluiten van gerichte aannemingsovereenkomsten om de bestaande activiteiten verder uit te bouwen. Daarnaast werd er ook gestreefd om specifieke artsen in te zetten om niche-activiteiten te ontwikkelen.
Patiënten de best mogelijke zorg bieden met een team bekwame en gedreven medewerkers daar draait het tenslotte allemaal om. De laatste pijler in het zorgstrategisch plan is beleid. Hierbij werd het startschot gegeven voor de accreditering en werd er nauw toegezien op de uitvoering van het zorgstrategisch plan. U merkt het, 2013 was een jaar vol uitdagingen. Uitdagingen die we in 2014 ook verder aangaan. Dat past in de ambitie van een ziekenhuis dat aantoonbaar anders wil zijn. Wij wensen u een boeiende lectuur. Rudy Coddens, voorzitter
2
3
Algemene inleiding 2013 zal de geschiedenisboeken ingaan als één van de belangrijkste jaren uit het bestaan van ons ziekenhuis. Na jaren van plannen en voorbereidende werken, werd het nieuwe Jan Palfijn eindelijk zichtbaar. Het was een jaar gekenmerkt door verhuizingen, afbraak, renovatie en ingebruikname van diensten. We stonden op met verbouwen en gingen ermee slapen. Het mag dan ook niet verbazen dat de teksten en beelden over onze verbouwingen een belangrijk deel uitmaken van dit jaarverslag. Maar daarnaast leest u ook meer over de verdere uitbouw van ons medisch beleid en de inspanningen op het vlak van personeelsbeleid. Investeren in de kwaliteit van de zorg van morgen Met de nodige trots openden we in het voorjaar onze eerste gerenoveerde afdelingen. En tegen het einde van het jaar konden patiënten, bezoekers en personeelsleden voor een groot deel van onze dienstverlening terecht in vernieuwde verpleegafdelingen, consultatieruimtes en diensten. Aan een razendsnel tempo zagen we met zijn allen hoe het oude gebouw stap voor stap werd omgevormd tot een nieuw ziekenhuis.
4
gegevens zijn nu meer dan ooit efficiënt en overal vlot toegankelijk. Zeulen met dikke medische dossiers of grote röntgenfoto’s behoort binnenkort tot het verleden. In het oog springend is zeker ook de mobiele medische monitoring waarbij vitale parameters van patiënten de klok rond gecontroleerd kunnen worden, ook wanneer ze bijvoorbeeld vervoerd worden.
model krijgt het ziekenhuis nu jaarlijks onaangekondigde inspectiebezoeken, engageren we ons in een alomvattend accreditatietraject en worden we opgenomen in de kwaliteitsindicatoren van de Vlaamse overheid. Bij de bekendmaking van de eerste kwaliteitsindicator rond borstkanker kon het ziekenhuis goede cijfers voorleggen. Alvast een veelbelovende start van onze focus op kwaliteit!
Het doet ook goed te merken dat de ingrijpende verbouwingswerken niet verhinderden dat onze artsen en personeelsleden ook in 2013 mooi werk leverden waarvoor wij hen allemaal van harte wensen te bedanken. Denken we hier bijvoorbeeld aan de nauwkeurige oncoregistratie die door het Kankerregister terecht als voorbeeld voor Vlaanderen werd aangestipt, griepcommissaris Marc Van Ranst die onze succesvolle griepvaccinatie persoonlijk op gang kwam trappen en het lovende bezoek van gouverneur Briers aan onze gloednieuwe Spoedafdeling. De erkenning van ons werk door mensen van buiten het ziekenhuis, doet eveneens deugd en werkt motiverend.
Het was en is nog steeds verbazingwekkend hoe een operationeel ziekenhuis, waar dagelijks meer dan duizend mensen werken en verpleegd worden, kan blijven functioneren tijdens deze ingrijpende renovatiewerken. Maar dankzij de inzet van onze medewerkers, bovenop hun dagelijkse taken, slagen we hier wonderwel in.
Ook binnen het ziekenhuis werden in 2013 diverse projecten gelanceerd om personeelsleden verder te ondersteunen in hun job. Zo werd er verder werk gemaakt van diverse onderdelen van het personeelsstatuut en het arbeidsreglement. Er werden voor verschillende functies aanwervings- en bevorderingsexamens georganiseerd, waarbij een stabiele toekomst aan de medewerker gegarandeerd wordt. Met ons diversiteitsplan krijgt iedereen gelijke kansen tot ontplooiing, met de invoering van een peter- en meterschap worden nieuwe werknemers intensiever onthaald en leidinggevenden krijgen sinds 2013 een concreet vormingstraject aangereikt.
Minder zichtbaar, maar minstens even belangrijk zijn de investeringen die werden gedaan op het vlak van technieken en informatisering en die een voorwaarde vormen voor de uitbouw van een modern medisch beleid. Denken we hierbij in de eerste plaats aan een doorgedreven digitalisering van onze patiëntenadministratie. Van aan de inschrijvingsbalies tot in het operatiekwartier, medische
Werken in een vernieuwde infrastructuur geeft ons de middelen en het zelfvertrouwen om de zorg voor onze patiënten naar een hoger niveau te tillen. Dat is onze ambitie voor de volgende jaren. Een ambitie die gerealiseerd moet worden. Daarom koos ons ziekenhuis ervoor om zich volop te engageren in een nieuw toezichtsmodel, los van de ‘visitatie’. In het kader van dit nieuwe toezichts-
Dit alles kan enkel gerealiseerd worden dankzij de steun van het bestuur. Tot slot, ook een woord van dank aan de huisartsen en alle doorverwijzers naar ons ziekenhuis voor het blijvend vertrouwen in ons team, zelfs in deze bijzondere omstandigheden. In het najaar 2014 worden alvast diverse rondleidingen gepland. Veel lees- en kijkplezier toegewenst. Marleen Porto-Carrero, bestuurder-directeur
5
INVESTEREN IN DE ZORG VAN MORGEN
6
7
Het nieuwe Jan Palfijn opent zijn deuren Eerste fase renovatiewerken afgerond In 2013 werd het vernieuwde Jan Palfijn voor het eerst echt zichtbaar. De eerste volledig gerenoveerde afdelingen werden opengesteld. Naast verpleegafdelingen en consultatieruimtes ontvingen ook belangrijke kritieke diensten zoals Intensieve Zorgen, Recovery, Pre-operatieve Zorgen en de Spoedafdeling voor het eerst patiënten in hun gerenoveerde infrastructuur. Ook de Kinderafdeling werd volledig in het nieuw gezet. Het Mortuarium werd eveneens volledig vernieuwd. De eerste fase van de herconditionering van de site Watersportbaan werd hiermee succesvol afgerond. Moderne één- en tweepersoonskamers Patiënten van de SP-afdeling Neurologie en van de Geriatrie namen als eerste hun intrek in volledig gerenoveerde verpleegafdelingen. De weken nadien volgden de collega’s van heel wat andere afdelingen. De ingebruikname van de nieuwe afdelingen betekent meteen ook een breuk met het verleden. Alle vierpersoonkamers zijn omgebouwd tot moderne één- of tweepersoonskamers met eigen douche en toilet. Deze kamers bieden beduidend meer comfort en privacy dan de vroegere vierpersoonskamers. Maar ook op andere vlakken is grote vooruitgang geboekt. Dankzij tilliften heffen personeelsleden patiënten eenvoudiger in en uit hun bed. De klimaatregeling in de kamers gebeurt volautomatisch. Paramedische diensten als ergotherapie en kinesitherapie zitten nu met hun oefenzalen vlakbij hun patiënten. Op logistiek vlak is er een doordachte optimalisatie van het patiëntenvervoer en goederentransport. Liften voor patiënten en bezoekers zijn afgescheiden van de liften voor goederentransport en beddenvervoer. Dit zorgt voor kortere wachttijden en een vlottere doorstroming.
8
Aangenamere consultatieruimtes gecentraliseerd De laatste jaren breidde het ziekenhuis haar ambulante dienstverlening verder uit. Hierdoor raakten de raadplegingen meer en meer verspreid over verschillende locaties in het ziekenhuis. Dankzij de vernieuwing van het ziekenhuis worden alle consultaties opnieuw gecentraliseerd op de eerste verdieping. Dit maakt het voor patiënten een pak overzichtelijker en zorgt voor een betere bereikbaarheid. Bij de inrichting van de consultatieruimtes is gekozen voor een frisse en aangename vormgeving waarbij ook aandacht is besteed aan grotere wachtzalen. De brede gangen verhogen de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers en het beddenvervoer.
Kinderafdeling volledig in het nieuw De infrastructuur van de Kinderafdeling werd volledig aangepast aan het zorgprogramma Pediatrie. De afdeling beschikt nu over uitgeruste kinderboxen en over kamers die zowel plaats bieden aan het kind als aan een ouder die er kan overnachten. Het kind kan te allen tijde geobserveerd worden, ook via camerabewaking indien nodig. Op de Kinderafdeling werd gewerkt met specifieke kleuraccenten in zowel de muren als op de vloer. Deze accenten zijn ook terug te vinden op andere afdelingen waar het kind kan komen zoals de Spoedafdeling of de Recovery. De prachtig uitgeruste speelkamer zorgt voor de nodige afleiding.
9
Gouverneur Briers licht nieuwe inzichten inzake rampenplan toe en opent nieuwe Spoedafdeling Eind mei opende de volledig vernieuwde Spoedafdeling haar deuren in aanwezigheid van gouverneur Jan Briers. Het resultaat mag gezien worden. De nieuwe Spoed kan dubbel zoveel patiënten opvangen als vroeger. Bij de inrichting werd veel aandacht besteed aan de opvang van patiënten en hun familie. De nieuwe boxen zijn veel groter en zijn allemaal voorzien van schuifdeuren. Dit verhoogt de privacy voor de patiënt en het werkcomfort voor het personeel. Dankzij een volledig ingerichte pediatrische box, krijgt ook de jonge patiënt de vereiste speciale aandacht. De nieuwe Spoedafdeling beschikt nu over een afzonderlijke triagebox om snel de eerste vaststellingen te kunnen doen en twee reanimatiezalen waar patiënten met levensbedreigende of instabiele vitale functies onmiddellijk worden behandeld.
Ook op het vlak van technologie maakt de afdeling een grote sprong voorwaarts. Alle posities op de Spoed zijn uitgerust met monitor en computer waardoor de arts ‘bedside’ kan werken: röntgenbeelden, vroegere verslagen en labo-uitslagen kunnen meteen aan het bed van de patiënt geraadpleegd worden. Er is daarenboven voorzien in centrale monitoring waardoor parameters en eventuele alarmen van alle patiënten vanuit de verpleegpost opgevolgd worden. De aanwezigheid van gouverneur Briers, coördinator van hulpverlening bij grote rampen, maakte nogmaals duidelijk dat Jan Palfijn ook een zeer actieve rol speelt bij rampenbestrijding in Oost-Vlaanderen. Onder meer met het oog op de concentratie van Seveso-bedrijven binnen het werkingsgebied van de MUG-dienst werd de Spoedafdeling met enkele bijkomende nieuwigheden uitgerust. Zo beschikt het ziekenhuis nu over een afgesloten decontaminatieruimte en kan de Spoedgarage omgebouwd worden tot een volledig uitgeruste noodopvangruimte.
v.l.n.r. : medisch diensthoofd Spoed dr. Koen De Graeve, voorzitter Rudy Coddens, hoofdverpleegkundige Spoed Kris Van Quaethem, gouverneur Jan Briers, gedeputeerde Geert Versnick en bestuurder-directeur Marleen Porto-Carrero
10
11
Vernieuwde Intensieve zorgen, Recovery en Pre-operatieve zorgen De kritieke diensten Intensieve Zorgen, Recovery en Pre-operatieve Zorgen werden allen samengebracht op de derde verdieping, vlak naast het Operatiekwartier. Op Intensieve Zorgen beschikken artsen onder meer over mobiele medische pendels die naast elk bed hangen. Elke patiënt wordt er verzorgd in een individuele box die vanuit de centrale verpleegpost gecontroleerd kan worden. Ook hier werden alle posities voorzien van hoogtechnologische medische pendels en monitors.
12 12
13 13
Renovatiewerken gaan onverminderd door Tweede fase renovatiewerken schiet uit startblokken Op het ogenblik dat de nieuwe afdelingen aan de achterzijde van het gebouw openden, verschoven de bouwwerkzaamheden naar de voorzijde en het middengedeelte van het ziekenhuis. Tijdens deze tweede fase, die duurde van april 2013 tot begin 2014, werden naast verpleegafdelingen en consultatieruimtes ook enkele gespecialiseerdere diensten vernieuwd. Op het terrein werd de ruwbouw van het nieuwe personeelsrestaurant zichtbaar. En de vernieuwing én uitbreiding van het bestaande Operatiekwartier kreeg vorm. Symbolisch einde van het oude Jan Palfijn
Voorzijde en middengedeelte Fase twee focust zich voor het overgrote deel op de renovatie van verpleegafdelingen in de voorzijde en het middengedeelte van het ziekenhuis. Ook hier maken vierpersoonskamers plaats voor comfortabele één- en tweepersoonskamers. In het oog springend zijn onder meer de dienst Cardiologie met hooggespecialiseerde boxen voor hartbewaking (CCU) en ruimte voor een Stroke Unit, alsook de volledig nieuwe MRI-onderzoeksruimte en de revalidatieafdeling Psychogeriatrie met een ruime dagzaal.
De tweede fase van de renovatiewerken werd ingezet met de afbraak van de kenmerkende oprijbrug aan de voorzijde van het ziekenhuis. Voor heel wat Gentenaars stond deze brug synoniem voor Jan Palfijn. Maar in het vernieuwde Jan Palfijn heeft dit bouwwerk geen functie meer. De nieuwe hoofdingang wordt ingepland op het niveau maaiveld, langs de kant van de Watersportlaan.
Verloskwartier, Neonatologie en IVF De renovatie van het Verloskwartier, de dienst Neonatologie en het Fertiliteitscentrum werd in een hoog tempo volbracht. Deze diensten konden snel op hun oude vertrouwde locatie terugkeren. Bij de renovatie van het Verloskwartier werd aandacht geschonken aan het behoud van de comfortabele en huiselijke sfeer. Naast de verloskamers werden ook de ruimte met het bevallingsbad en de sectiozaal opgefrist. De hooggespecialiseerde dienst Neonatologie werd grondig hertekend. De dienst beschikt nu over geavanceerde medische pendels om premature baby’s constant te monitoren en biedt een afzonderlijk ruimte aan moeders om borstvoeding te geven.
14
15
Centrale Sterilisatie Binnen de Centrale Sterilisatie worden de instrumenten, die gebruikt werden bij een ingreep of onderzoek, grondig gereinigd en gesteriliseerd. Het Jan Palfijnziekenhuis heeft een stevige reputatie op het vlak van ziekenhuishygiëne. Bij de installatie van de gloednieuwe afdeling Centrale Sterilisatie werd dan ook alles in het werk gesteld om deze reputatie hoog te houden.
In vergelijking met vroeger werden diverse spoel- en wasprocessen volledig geautomatiseerd met een hogere nauwkeurigheid als gevolg. Het aantal machines (zowel wasmachines als autoclaven) werd uitgebreid zodat meer instrumenten op hetzelfde tijdstip verwerkt worden. Medewerkers werken nu ook aan individueel afstelbare ergonomische inpaktafels en de scheiding tussen de zones met vuil/besmet materiaal en proper/gesteriliseerd materiaal werd geoptimaliseerd.
Bouw nieuw personeelsrestaurant Het personeelsrestaurant krijgt een nieuwe plek. Hiervoor werd de oude stookplaats, vlak naast het eigenlijke ziekenhuisgebouw, ontmanteld. Na de zomer 2013 werden de eerste contouren van het restaurant reeds zichtbaar. Naast een grote eetzaal, zullen restaurantgasten ook kunnen genieten op een ruim terras. Het restaurant en het ziekenhuis worden met elkaar verbonden via een ondergrondse doorgang.
Naar een groter, beter en digitaal Operatiekwartier In het najaar van 2013 startte de aannemer met de nodige afbraakwerken binnen het Operatiekwartier om daarna over te gaan tot de bouw van vier gloednieuwe zalen. In een volgende stap worden de bestaande zalen grondig gerenoveerd. Bij de vernieuwing wordt volop ingezet op doorgedreven digitalisering. De opening van de eerste nieuwe zalen staat gepland in het voorjaar van 2014.
16
17
Metamorfose ook volop aan buitenzijde merkbaar Maar niet enkel binnenin is een ware gedaantewisseling aan de gang. Wie rond het gebouw wandelt, krijgt nu ook voor het eerst een alomvattend beeld van de buitengevel in wit aluminium met geïntegreerde zonnewering. Het gebouw met zijn afgeronde hoeken wordt in 2013 stilaan een opvallende verschijning langs de Gentse Watersportlaan.
18
19
20 20
21
Een operationeel ziekenhuis verbouwen: een uitdaging Veiligheid en bereikbaarheid op de eerste plaats De renovatie van het AZ Jan Palfijn Gent is in meerdere opzichten opmerkelijk. Niet enkel betreft het een grootschalige vernieuwing van een zo goed als volledige site, het ziekenhuis blijft tijdens de verbouwingen ook volledig operationeel. Niet altijd evident en dit vergt een grote flexibiliteit van zowel aannemer als ziekenhuispersoneel. Verbouwing in fasen Bij het opstellen van de verbouwplannen werd beslist om het ziekenhuis in verschillende fasen te renoveren. Voorafgaand aan elke renovatiefase vindt een verhuisbeweging plaats. Hierbij worden patiënten van een te renoveren deel van het ziekenhuis verhuisd naar een nog operationele vleugel. Op deze manier wordt de veiligheid van patiënt, bezoeker en personeel steeds gegarandeerd. Eens de afdelingen gerenoveerd zijn, krijgt iedereen terug zijn plaats in zijn vernieuwde stek.
Een moeilijke puzzel Aan de effectieve verhuis van een afdeling gaat telkens een grote denkoefening vooraf. Alles begint bij een basistabel waarin vastgelegd wordt welke renovatiewerken waar en wanneer zullen starten. Daarna wordt een verhuisplan opgesteld waarbij één vraag centraal staat: ‘wat en wie moet er allemaal verhuizen?’. Het antwoord is niet eenvoudig. Meestal zitten op een gang of in een vleugel behalve een verpleegafdeling ook nog heel wat andere personen of ondersteunende diensten. Die moeten ook weg uit die zone, maar ze verhuizen niet mee naar de tijdelijke locatie van de verpleegafdeling. Dan begint het puzzelwerk tot elke afdeling, elke dienst en elke persoon een geschikt, tijdelijk onderkomen heeft.
maar minstens even belangrijk is het in stand houden van onder meer de beschikbaarheid van medische gassen, netwerkverbindingen, elektriciteit en de watertoevoer.
Zwaartepunt in 2013 In 2013 werd de eerste fase van de verbouwingen afgerond, werd de tweede fase opgestart en werd deze voor een groot deel ook beëindigd. Dit resulteerde in meerdere grootschalige verhuisbewegingen. Tegen het einde van het jaar zaten uiteindelijk heel wat diensten en afdelingen in een volledig vernieuwde omgeving.
Vrijwilligers gidsen de weg Om patiënten en bezoekers wegwijs te maken in het vernieuwde ziekenhuis en te ondersteunen bij het vinden van een afdeling die net verhuisd werd, speelden de vrijwilligers een cruciale rol. Op belangrijke knooppunten in het ziekenhuis zoals bij de inschrijvingsbalies of de toegang tot de liften, stonden ze klaar om iedereen op weg te helpen naar de juiste bestemming. Hun hulp was een onmisbare schakel in de dienstverlening tijdens de verbouwingen.
Het verhuizen op zich is telkens een grote logistieke uitdaging waarbij niet enkel patiënten, maar ook medisch en niet-medisch materiaal verhuisd worden.
Het verhuizen op zich is telkens een grote logistieke uitdaging waarbij niet enkel patiënten, maar ook medisch en niet-medisch materiaal verhuisd worden. Minder zichtbaar,
22
23
Een pluim voor onze oncoregistratie Stichting Kankerregister beaamt kwalitatieve registratie Om de oncologische zorg beter te kunnen evalueren, wordt kankerregistratie steeds belangrijker. Daarom zette het AZ Jan Palfijn Gent in 2010 een evaluatieproject op om de toenmalige kwaliteit en volledigheid van de manier van kankerregistratie te beoordelen. Het resultaat van deze evaluatie is dat de kankerregistratie van het Jan Palfijnziekenhuis anno 2013 zeer kwalitatief en volledig is. Dat was ook de conclusie van de Stichting Kankerregister die in 2013 een feedbackrapport over de kankerregistratie 2005-2011 van het AZ Jan Palfijn Gent kwam voorstellen. Het AZ Jan Palfijn Gent gaat nog verder en voert een beleid waarbij elke patiënt die wettelijk verplicht geregistreerd moet worden, wordt besproken op het Multidisciplinair Oncologisch Consult (MOC). Via een driemaandelijkse screening van alle radiologie- en anatomopathologieresultaten binnen het ziekenhuis, worden de gegevens van patiënten, die aan de inclusiecriteria voor de kankerregistratie voldoen, opgespoord. Als dit nog niet gebeurd is, worden deze patiënten toch nog besproken op het MOC. Zo streeft het ziekenhuis naar een honderd procent volledige registratie en een honderd procent volledige MOC-werking.
Het AZ Jan Palfijn Gent gaat nog verder en voert een beleid waarbij elke patiënt die wettelijk verplicht geregistreerd moet worden, wordt besproken op het Multidisciplinair Oncologisch Consult (MOC)
Ook besliste het AZ Jan Palfijn Gent in 2013 om, bovenop de wettelijk verplichte, deel te nemen aan niet verplichte registratieprojecten zoals PROCARE (voor patiënten met een rectumkanker) en EFFECT (voor patiënten met een kanker van het endometrium). In 2011 startte het AZ Jan Palfijn Gent een samenwerking op met de huisartsen. Huisartsen die dat willen, worden sindsdien uitgenodigd op het Multidisciplinair Oncologisch Consult om actief deel te nemen aan de bespreking van hun patiënt. Twee jaar later werd deze samenwerking als positief geëvalueerd: er is een goede respons van de huisartsen. Bovendien krijgt elke huisarts het MOC-verslag van zijn patiënt al binnen de drie werkdagen na het consult. De patiënt kan zo nog beter opgevolgd en begeleid worden.
24
25
UITBOUW MEDISCH BELEID 26
27
Focus op dagelijkse kwaliteit Een ziekenhuis behoudt pas zijn erkenning als het voldoet aan alle kwaliteitseisen die de overheid vooropstelt. Sinds 2013 ontwikkelde de overheid een nieuw toezichtsmodel om te controleren of ziekenhuizen die kwaliteitsnormen wel halen. Ziekenhuizen kunnen kiezen of ze bij de oude manier van controleren blijven, de visitatie, of overschakelen op het nieuwe toezichtsmodel. Het AZ Jan Palfijn Gent koos voor het nieuwe toezichtsmodel omdat kwaliteitsvolle zorg in de dagelijkse praktijk van het ziekenhuis prioritair is.
Ziekenhuizen zijn niet verplicht om zich te laten accrediteren. Het Jan Palfijnziekenhuis koos voor accreditatie omdat het kwaliteit hoog in het vaandel draagt. Het geeft de patiënt een beeld van de inspanningen die een ziekenhuis levert om de best mogelijke zorg te verlenen. Die transparantie wordt steeds belangrijker in onze maatschappij.
Kwaliteitsvolle zorg gegarandeerd
Drie pijlers
Bij ziekenhuizen die kiezen voor dit nieuwe model houdt de overheid niet langer toezicht met een visitatie. Dat is een aangekondigd vierjaarlijks bezoek waarin heel het ziekenhuis aan een grondige inspectie wordt onderworpen. Het nadeel van zo’n visitatie is dat het een momentopname is. Eens de inspectie weg is, is permanente verbetering niet altijd gegarandeerd. Het nieuwe toezichtsmodel waarborgt, met interne procedures en controles enerzijds en externe audits anderzijds, veilige en kwaliteitsvolle zorg nu en in de toekomst.
Het nieuwe toezichtsmodel bestaat uit drie pijlers: zorginspectie, accreditatie en kwaliteitsindicatoren.
In 2013 zette het AZ Jan Palfijn Gent de eerste stap in dit accreditatieproces: de opleiding van interne auditors door het NIAZ. Deze auditors voeren controles uit binnen een andere dan hun eigen dienst. Een eerste externe audit staat gepland in 2016-2017.
1. Zorginspectie: nalevingstoezicht
3. Kwaliteitsindicatoren
De Zorginspectie komt elk jaar onaangekondigd controleren of het ziekenhuis alle wettelijke normen naleeft. Die normen zijn door de overheid bepaald in een eisenkader. Elk jaar ligt de focus van de doorlichting op een specifiek zorgtraject. In 2013 was het chirurgische traject aan de beurt.
In de evolutie naar een meer transparante gezondheidszorg waarbij de correct geïnformeerde patiënt centraal staat, zijn ook de kwaliteitsindicatoren een belangrijk onderdeel. De Vlaamse overheid ontwikkelde deze indicatoren samen met een aantal partners uit de gezondheidszorg: de Vlaamse vereniging van hoofdartsen, koepelorganisaties voor Vlaamse ziekenhuizen Zorgnet Vlaanderen en ICURO en het Vlaams ziekenhuisnetwerk KU Leuven. Indicatoren zijn objectief meetbaar en maken het dus mogelijk de zorg te evalueren en situeren deze ten opzichte van andere ziekenhuizen. Kwaliteitsindicatoren zijn een waardevol instrument om de eigen werking op te volgen, kritisch te benaderen en er actiepunten aan te koppelen.
Het Jan Palfijnziekenhuis bleek na de inspectie ruim te voldoen aan alle normen. Op bepaalde vlakken haalde het zelfs zeer goede resultaten. Zoals de opvolging van hygiënische voorschriften (kledij, handontsmetting…), traceerbaarheid van stalen, scheiding van ‘vuil’ en ‘proper’ materiaal, informatieoverdracht van Recovery naar de verpleegafdeling, chirurgische zorg voor kinderen… 2. Accreditatie: systeemtoezicht Accreditatie gaat verder dan enkel de wettelijke normen naleven. Je moet kunnen aantonen dat je als ziekenhuis ook in de toekomst kwalitatieve zorg zal kunnen blijven aanbieden. Het is een soort kwaliteitslabel dat een ziekenhuis krijgt van een onafhankelijke externe instelling. Het Jan Palfijnziekenhuis werkt hiervoor samen met
28
het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ), één van de twee instanties die erkend zijn om zulke accreditatietrajecten te begeleiden.
In eerste instantie focussen de indicatoren op: oncologie (borstkanker), orthopedie, cardiologie, moeder-kind en enkele ziekenhuisbrede thema’s zoals handhygiëne, patiëntenidentificatie en -tevredenheid.
Goede resultaten voor borstkankerindicator Eind 2013 werd de eerste kwaliteitsindicator bekend gemaakt: de borstkankerindicator. Naast een hele reeks gegevens over de wijze van opvolging en behandeling, bevat het feedbackrapport van deze indicator gegevens over de overlevingskans. Het AZ Jan Palfijn Gent kan voor deze eerste indicator goede cijfers voorleggen. Het beoogde overlevingspercentage langer dan 5 jaar wordt ruimschoots gehaald voor de meeste patiënten.
Extra aandacht voor kwaliteitsprojecten Ook buiten het toezichtsmodel trekt het Jan Palfijnziekenhuis volop de kaart van kwaliteitsvolle zorg. Elke afdeling die rechtstreeks met patiënten werkt, moet verplicht een kwaliteitsproject opstarten. De eersten zijn opgestart in 2013. Van de verfijning van het patiëntenidentificatiesysteem over projecten om prikkels voor baby’s op Neonatologie te verminderen tot een ‘paperless’ Spoed. Alles wat bijdraagt aan de zorg voor patiënten kan een kwaliteitsproject zijn.
Het nieuwe toezichtsmodel waarborgt, met interne procedures en controles enerzijds en externe audits anderzijds, veilige en kwaliteitsvolle zorg nu en in de toekomst.
29
Ziekenhuishygiëne hoog op de agenda Bezoek griepcommissaris zet inspanningen Jan Palfijn extra in de kijker In ons ziekenhuis staat ziekenhuishygiëne hoog op de agenda. Met onder meer een focus op onberispelijke handhygiëne, weldoordachte ingrepen tijdens het verbouwingsproces en een zeer succesvolle vaccinatiecampagne werd dit in 2013 nog eens bevestigd. Onberispelijke handhygiëne zonder uitzonderingen Elk jaar opnieuw wordt binnen de ziekenhuismuren een bewustmakingscampagne rond handhygiëne op touw gezet. We kunnen immers niet voldoende benadrukken hoe belangrijk een goede en doorgedreven ziekenhuishygiëne is. Het is letterlijk van levensbelang voor de zwakkere patiënt. De voorbije jaren legden we de klemtoon op de juiste techniek om handen te ontsmetten. En met succes. De regels worden door steeds meer personeelsleden nageleefd.
Maar er zijn altijd verbeterpunten: collega’s die (beroeps) kledij met lange mouwen dragen, die een uurwerk of juwelen aan de handen of voorarmen dragen of die lange (gel)nagels hebben. Dergelijke fouten staan een goede handhygiëne in de weg. Met een ludieke campagne, ondersteund door posters, werden alle personeelsleden en artsen op deze fouten gewezen. En tijdens de Dag van de Verpleegkunde kreeg elke medewerker een praktisch nagelsetje om alvast op het vlak van handhygiëne geen enkel excuus meer te hebben.
Doordachte ingrepen tijdens het verbouwingsproces Onder andere bij de inrichting van de afdeling Centrale Sterilisatie (CSA) en het Operatiekwartier werd ziekenhuishygiëne meegenomen in het denkproces tussen ziekenhuis, architect en aannemer. Over de CSA leest u meer elders in dit jaarverslag. In het Operatiekwartier wordt gewerkt aan een totale scheiding tussen ‘propere’ en ‘vuile’ gang. De volledig nieuwe luchtzuiveringsinstallatie zal operatiezalen in over- of onderdruk kunnen brengen waardoor de kans op besmetting via de lucht wordt uitgesloten.
Griepcommissaris Marc Van Ranst steunt vaccinatiecampagne Griep is een uiterst besmettelijke ziekte die elke winter opnieuw opduikt. Gemiddeld krijgt één op de tien mensen griep en vooral bij zwakkere mensen kan de ziekte ernstige gevolgen hebben. Daarom zet het Gentse Jan Palfijnziekenhuis jaarlijks in op een intensieve griepvaccinatiecampagne waarbij zorgverstrekkers een gratis griepprik kunnen krijgen. In 2013 lieten 81,5% van de zorgverstrekkers zich vaccineren. Een groot stuk meer dan het Vlaams gemiddelde. De vrijwillige instap van acht op de tien zorgverstrekkers vormde dan ook een mooie aanleiding om griepcommissaris Marc Van Ranst uit te nodigen. De griepcommissaris trok de vaccinatiecampagne binnen het ziekenhuis zelf op gang. En dat is niet onbelangrijk. Binnen een ziekenhuiscontext is de ‘winst’ van een vaccinatiecampagne immers dubbel. Als voldoende zorgverstrekkers zich laten vaccineren, beschermen ze niet enkel zichzelf en hun huisgenoten, maar ook de patiënten die reeds te kampen hebben met een zwakke gezondheid. Meestal worden dergelijke resultaten pas gehaald wanneer mensen verplicht worden zich te vaccineren.
Als voldoende zorgverstrekkers zich laten vaccineren, beschermen ze niet enkel zichzelf en hun huisgenoten, maar ook de patiënten die reeds te kampen hebben met een zwakke gezondheid.
v.l.n.r.: hoofdgeneesheer dr. Bruno Heyndrickx, bestuurder-directeur Marleen Porto-Carrero, griepcommissaris Marc Van Ranst, klinisch bioloog dr. Louis Ide, verpleegkundig ziekenhuishygiënist Jo Lootens
30
31
Terugkomdag Centrum Gewichtszorg Obesitasteam steekt patiënten hart onder de riem Bij het begin van de zomer 2013 organiseerde het Centrum Gewichtszorg een terugkomdag voor alle patiënten die de voorbije jaren bij het centrum in behandeling waren. Een nuttig en voor velen ook deugddoend samenzijn in een ongedwongen sfeer. Het Centrum Gewichtszorg van het AZ Jan Palfijn Gent helpt volwassenen die lijden aan problematisch overgewicht of obesitas en dit op een medisch verantwoorde wijze. Het doel is een blijvende gedragsverandering inzake voeding en beweging te bereiken. Meer dan 500 patiënten werden al behandeld. Door de grondige multidisciplinaire screening vooraf en de goede opvolging nadien is het gewichtsverlies voor het overgrote deel van deze patiënten een blijvend succes. Speciaal voor alle patiënten uit zowel het operatief als niet-operatief programma organiseerde het centrum een
terugkomdag in het Sport- en Recreatiecentrum Rozenbroeken in Gent. De ervaring van de voorbije jaren leerde dat (ex-) patiënten het als een enorme steun ervaren om lotgenoten te kunnen ontmoeten. Op de dag zelf stonden de teamleden klaar om vragen te beantwoorden en kon men ervaringen uitwisselen met andere patiënten. Daarnaast konden de aanwezigen deelnemen aan tal van workshops. Ook de volgende maanden stond het centrum niet stil en werd onder meer de website naar het Turks vertaald.
Psychologische bijstand voor ambulante patiënten Het aantal Belgen dat professionele hulp zoekt voor psychologische en emotionele problemen steeg de laatste vier jaar met de helft. Voorspeld wordt dat de nood aan geestelijke gezondheidszorg nog zal toenemen. Daarom startten de drie Gentse algemene ziekenhuizen, AZ Sint-Lucas, AZ Maria Middelares en AZ Jan Palfijn Gent, met psychologische raadplegingen voor ambulante patiënten. Milde tot matige psychische klachten De raadplegingen richten zich op mensen met milde tot matige psychische klachten die iemand tijdelijk uit balans kunnen brengen. Denk maar aan depressie, burnout, angsten, relatieproblemen… Onderzoek toont aan dat hoe sneller mensen met deze problemen hulp krijgen, hoe groter de kans is dat de klachten met een ambulante aanpak kunnen verbeteren. Daarom leggen de Gentse algemene ziekenhuizen met dit project het accent op een vroege interventie en op een toegankelijke en snelle psychologische zorg voor iedereen.
Samenwerking met de huisarts Binnen de raadpleging werken de psychologen enkel met patiënten die doorverwezen zijn door de huisarts. Huisartsen kunnen zowel doorverwijzen voor een korte psychologische begeleiding als voor psychologisch advies. In overleg met de huisarts kan ook een langdurig hulpverleningstraject opgezet worden. Het aantal mensen dat zich meldt bij de psycholoog in het AZ Jan Palfijn Gent stijgt. Ook blijkt de kortdurende en oplossingsgerichte aanpak van de milde tot matige psychologische problematiek effectief te zijn.
Onderzoek toont aan dat hoe sneller mensen met deze problemen hulp krijgen, hoe groter de kans is dat de klachten met een ambulante aanpak kunnen verbeteren.
Naast psychologische ondersteuning vormen ook de uitbouw van een zorgnetwerk rond de patiënt in zijn thuissituatie en de adviesfunctie een belangrijk onderdeel van het aanbod.
32
33
Algologische functie erkend Belang Pijnkliniek in stijgende lijn Een optimaal pijnbeleid krijgt in het AZ Jan Palfijn Gent een centrale rol. Het is immers een belangrijke basisvoorwaarde om kwalitatieve zorg te kunnen brengen. De bedoeling van dit pijnbeleid is dat patiënten minder pijn ervaren zodat ze sneller revalideren. In 2009 startte het Jan Palfijnziekenhuis een proefproject rond deze algologische functie of dit pijnbeleid. In 2013 kregen we hiervoor een officiële erkenning. Het multidisciplinair team in het AZ Jan Palfijn Gent bestaat uit een neurochirurg, pijnverpleegkundige, anesthesist, psycholoog en een sociaal verpleegkundige. Zij informeren en sensibiliseren patiënten en zorgverleners. Ook werkten zij een pijnprotocol uit. Het uiteindelijke doel is dat pijn aanzien wordt als vijfde vitale parameter, naast temperatuur, bloeddruk, pols en ademhaling. Een belangrijk onderdeel van dit pijnbeleid is de Pijnkliniek waar zowel gehospitaliseerde als ambulante patiënten met pijnproblemen terecht kunnen voor advies en behandeling. In 2013 steeg het aantal patiënten in de Pijnkliniek met 31%. In 2014 zal het Jan Palfijnziekenhuis een samenwerkingsakkoord sluiten met het Multidisciplinair Pijnbehandelcentrum van het UZ Gent en het AZ Sint-Lucas Gent.
Het uiteindelijke doel is dat pijn aanzien wordt als vijfde vitale parameter, naast temperatuur, bloeddruk, pols en ademhaling.
34
35
Digitaal is de toekomst Digitalisering heeft heel wat voordelen. Daarom trok het AZ Jan Palfijn Gent ook in 2013 volop de kaart van digitalisering. Samen met de verbouwingen vernieuwde de hele telefonie en kwam er een nieuw uitgebreid draadloos netwerk. Spoed, Recovery en Hartbewaking kregen een up-to-date monitoring en de dienst Isotopen werd verder gedigitaliseerd. Dit zijn maar enkele voorbeelden van de doorgedreven digitalisering in het Jan Palfijnziekenhuis. Voordelen digitalisering Digitalisering zorgt voor een snellere ziekenhuisbrede en meer correcte uitwisseling van gegevens. Ook zijn medische gegevens meteen te consulteren en dat op verschillende plaatsen. De tijd dat de arts gegevens van patiënten enkel in een map op zijn bureau kan consulteren, is voorgoed verleden tijd. Dat maakt dat er minder archiefruimte nodig is en het werk efficiënter kan gebeuren. Bovendien is ook de ingebouwde communicatie tussen de verschillende digitale systemen een zeer belangrijk voordeel. De patiëntengegevens uit de centrale patiëntenadministratie worden gedeeld met zowel ziekenhuisbrede als afdelingsgebonden toepassingen. Zo worden er beduidend minder fouten gemaakt, beschikt het Jan Palfijnziekenhuis over de juiste gegevens en gaat er geen informatie verloren.
Vernieuwde medische monitoring De vernieuwde medische monitoring op de Spoed, Recovery en Hartbewaking is een mooi voorbeeld van hoe digitalisering ook rechtstreekse voordelen voor de patiënten oplevert. Aan de medische pendels in deze diensten hangen nu kleinere modules in combinatie met een beeldscherm en een computer. Die modules monitoren de patiënt constant (bloeddruk, hartslag, saturatie…). Ze klikken uit de pendels en gaan mee met kritieke patiënten tijdens een transport. Bijvoorbeeld van de Spoed naar de Hartbewaking. Op de nieuwe locatie klikt de transporteerbare module terug in de pendel en blijft de historiek van de patiënt
36
volledig ter beschikking. Voor mobiele patiënten is er ook een vernieuwd telemetriesysteem. Ook dat is een systeem die de patiënt blijft monitoren.
Digitalisering Isotopen Ook de dienst Isotopen werd gedigitaliseerd. Het nieuwe digitaal systeem is gekoppeld aan de patiëntenadministratie en krijgt dus alle administratieve gegevens door. Die gegevens worden aangevuld met onderzoeken en resultaten en worden op hun beurt aan het medisch dossier van de patiënt gekoppeld. In 2014 zal ook spraaktechnologie geïntroduceerd worden op de dienst Isotopen. Dat wil zeggen dat verslagen niet langer manueel getypt zullen worden.
Extra toestel voor digitale mammografie In 2013 nam de Medische Beeldvorming een nieuw en volledig digitaal mammografietoestel in gebruik. Het toestel beschikt over de laatste technologie van de mammodiagnostiek. Enkele voordelen van het toestel zijn: meer comfort voor de patiënt, een verlaagde stralingsdosis en een betere beeldkwaliteit.
Scanstraten: stap verder in digitalisering
Digitalisering in de toekomst
Met de scanstraten gebeuren sinds 2013 alle aanvragen voor labotesten volledig digitaal. Artsen vullen op papier een aanvraag in, die papieren aanvraag wordt gescand en zo automatisch gedigitaliseerd. De aanvraag is dan digitaal beschikbaar en gekoppeld aan de patiënt.
De digitalisering gaat uiteraard verder in 2014. Zo staat de uitrol van het ‘PACS on web’-systeem gepland. Dat systeem maakt het mogelijk om de beelden en de resultaten van Medische Beeldvorming via het web op een snelle, veilige manier te delen met huisartsen. En later zelfs met patiënten.
Niet alleen zijn er de scanstraten, maar ook werd het volledige informatiesysteem van het Labo vernieuwd (Glims). Orders, resultaten van onderzoeken, controles, communicatie naar andere systemen, facturatie… Kortom: het Labo werkt nu volledig digitaal.
37
Kindvriendelijk ziekenhuis Extra aandacht voor de kleinste patiënten Met de verbouwingswerken ging ook extra aandacht naar het traject voor kinderen. Elk kind dat in het Jan Palfijnziekenhuis komt voor een opname of via Spoed wordt binnengebracht, volgt een traject volledig gescheiden van de volwassenen. Ook bij de raadplegingen is er extra aandacht met onder meer een kindvriendelijke wachtzaal. Kinderen die via de Spoed binnenkomen krijgen voorrang, behalve bij dringende gevallen. Ze worden meteen naar een aparte kinderbox gebracht. Ook in de Pre-operatieve Zorgen en de Recovery liggen kinderen in visueel en auditief afgesloten boxen. Telkens vergezeld door één van hun ouders of voogden. Op de Kinderafdeling is er ook een speciale, volledig uitgeruste dagzaal voorzien voor kinderen die voor een dagopname komen. Het AZ Jan Palfijn Gent onderzocht samen met de faculteit Psychologie van de Universiteit Gent wat kinderen in het ziekenhuis leuk vinden, waar ze schrik voor hebben, welke kleuren ze graag zien… Met deze resultaten hield het AZ Jan Palfijn Gent rekening om de soms nare ervaringen voor kinderen in een ziekenhuis zo aangenaam mogelijk te maken. In heel het traject voor kinderen zijn bijvoorbeeld gele en blauwe kleurvlakken aanwezig. Zo is het traject visueel herkenbaar voor het kind. Ook zorgt het ziekenhuis voor afleiding: een televisie in de Pre-operatieve Zorgen, Recovery en dagzaal, boekjes, speelgoed… Maar ook met een slaapbrevet na een verdoving of een prikcadeautje bij een nare behandeling stelt Jan Palfijn kinderen op hun gemak.
38
39
Symposia en communicatie naar huisartsen Symposia Om kwalitatieve zorg te brengen is een samenwerking met huisartsen en andere ziekenhuizen erg belangrijk. Daarom organiseerde het AZ Jan Palfijn Gent ook in 2013 opnieuw symposia voor huisartsen.
XLIF-techniek bij wervelzuilpathologie De XLIF-techniek bij chirurgische ingrepen ter hoogte van de wervelzuil wordt sinds 2012 toegepast in het AZ Jan Palfijn Gent. Een jaar later werden de klinische resultaten en de operatieve tips en tricks gedeeld met andere collega’s. Dit gebeurde tijdens een symposium van de Belgian Spine Society. Vertigo Ruim 27 van de 1.000 patiënten die jaarlijks bij de huisarts op consultatie komen, hebben klachten rond duizeligheid. In 16% van die gevallen ligt draaiduizeligheid of vertigo aan de basis van deze klachten. Maar duizeligheid kan ook een uiting zijn van een onderliggend ziektebeeld. Tijdens een symposium voor huisartsen belichtten specialisten het AZ Jan Palfijn Gent deze problematiek. Centraal stonden de mogelijke oorzaken en behandelingen van vertigo.
Schisisteam opgericht Sinds 2012 behandelen het AZ Jan Palfijn Gent en het AZ Maria Middelares elke nieuwe patiënt met afwijkingen in lip, kaak en verhemelte binnen een gemeenschappelijk schisisteam. Afwijkingen in lip, kaak en/of verhemelte, kortweg schisis, zijn de meest voorkomende gelaatsafwijking. In Vlaanderen worden er elk jaar ongeveer honderd schisispatiëntjes geboren. Het schisisteam Gent verenigt verschillende professionals: een gynaecoloog, neus-, keel-, oorartsen, een hoofd-halschirurg, een plastisch chirurg, kaakchirurgen, kinderartsen, orthodontisten en logopedisten. Met dit gespecialiseerde team willen het AZ Maria Middelares en het Jan Palfijnziekenhuis schisispatiënten een zo goed mogelijke zorg bieden. Deze samenwerking maakt het mogelijk patiënten ziekenhuisoverschrijdend te behandelen. Dat wil zeggen dat de patiënt dus niet van ziekenhuis hoeft te wisselen.
Deze samenwerking maakt het mogelijk patiënten ziekenhuisoverschrijdend te behandelen. De patiënt hoeft dus niet van ziekenhuis te wisselen.
Communicatie met huisartsen versterken Het AZ Jan Palfijn Gent zet sinds 2013 ook meer in op een vlottere communicatie naar huisartsen toe. Zo beschikken de huisartsen nu over een exclusief inbelnummer om afspraken te maken. Ons callcenter behandelt deze oproepen met voorrang.
Om kwalitatieve zorg te brengen is een samenwerking met huisartsen en andere ziekenhuizen erg belangrijk. v.l.n.r.: dr. Dominique Verschueren (NKO-arts AZ MM), dr. Mieke Moerman (NKO-arts AZ JP en MM en voorzitter schisisteam), dr. Rudolf Vertriest (plastisch chirurg AZ MM en AZ JP), Kristin Damers (logopediste AZ MM), Martine Van Vlierberghe (orthodontiste), dr. Nele Baeck (kinderarts AZ JP), dr. Katrien Deschynkel (kinderarts AZ MM), dr.Judith Vermeiren (NKO-arts AZ MM). Niet op de foto: Bénédicte Balliu (vroedvrouw AZ MM), dr. Kristin Borghgraef (maxillofaciaal chirurg AZ MM), dr. Martine Casteels (gynaecoloog AZ MM), dr. Philippe Jeannin (kinderarts AZ JP), dr. Kristien Kamoen (kinderarts AZ MM), Erik Robert (logopedist AZ MM), dr. Kristiaan Van Haver (kinderarts AZ MM), Veerle Verrue (orthodontiste), dr. Wilfried Vermout maxilofaciaal chirurg AZ JP).
40
41
PERSONEELSBELEID
42
43
Werken aan gelijke kansen voor iedereen Diversiteitsplan geeft aanzet tot ontplooiing medewerkers Ook in 2013 zette het AZ Jan Palfijn Gent in op de ontplooiing van zijn medewerkers. Om iedereen gelijke kansen te geven, ontwikkelde het ziekenhuis een diversiteitsplan. Een betere onthaalprocedure binnen de dienst Schoonmaak, opleidingen patiënt- en collegagerichte communicatie en het project ‘Nederlands op de Werkvloer’ vormden de eerste stappen naar een algemeen diversiteitsplan. In 2013 lag de focus voornamelijk op de dienst Schoonmaak. Zowel de onthaalprocedure als de communicatietraining waren uitsluitend gericht op medewerkers van deze dienst. In een volgende fase zal het diversiteitsplan uitgerold worden voor heel het ziekenhuis. Elke actie binnen het plan groeit uit werkgroepen van medewerkers van de dienst, vakorganisaties en verantwoordelijken.
Peter en meter Een goed onthaal is belangrijk om je als nieuwe medewerker thuis te voelen. Daarom startte het Jan Palfijnziekenhuis met het peter- en meterschap. Iedere nieuwe medewerker zal in de toekomst een peter of meter krijgen die hem wegwijs maakt in het ziekenhuis.
Taalcoaching Alle medewerkers van het AZ Jan Palfijn Gent kregen vanaf 2013 de kans om een cursus ‘Nederlands op de werkvloer’ te volgen. Met individuele en collectieve trajecten schaven ze hun Nederlands bij en spelen ze in op de alledaagse werksituaties. In 2013 namen 70 medewerkers deel.
44
45
Klemtoon op functioneringsen evaluatiegesprekken
Jan Palfijn investeert in medewerkers
Ontwikkeling en groei staan centraal
Vorming en coaching leidinggevenden
Als ziekenhuis streven we naar een optimale kwaliteit van de zorg. Om dit te bereiken is het belangrijk dat de competenties van alle medewerkers op de juiste manier benut worden en voor de volle honderd procent tot hun recht komen. Dat doet het Jan Palfijnziekenhuis door het functioneren bespreekbaar te maken en groei te stimuleren. In 2013 werd extra ingezet op de functioneringsen evaluatiegesprekken. Leidinggevenden en medewerkers kregen zo de kans om op een gestructureerde manier hun functioneren te bespreken.
Het AZ Jan Palfijn Gent investeert in zijn mensen. Zowel om te groeien in hun huidige functie als om door te groeien naar een nieuwe functie. Uit de tevredenheidsenquête van 2011 bleek dat leidinggevenden nood hadden aan meer begeleiding. Daarom zette het AZ Jan Palfijn Gent ook in 2013 sterk in op vorming en coaching van leidinggevenden.
Hoe verloopt zo’n gesprekscyclus? De leidinggevende geeft individuele feedback: wat loopt goed, wat zijn werkpunten, wat is nodig voor de verdere ontwikkeling en groei? De medewerkers krijgen op hun beurt de opdracht kritisch naar hun eigen functioneren te kijken: waar ondervinden ze zelf moeilijkheden in hun job (kennis, techniek, specifieke vaardigheden), waar liggen hun interesses en waar willen ze zich in verdiepen of specialiseren, hoe voelen ze zich in hun job, in het team, in hun relatie met hun leidinggevende?
Het traject speelt in op de concrete noden van de leidinggevenden, zowel individueel als collectief. Volgende aspecten kwamen aan bod: vorming rond welzijn op het werk en de rol van de leidinggevende (preventie, veiligheid, wat te doen bij een arbeidsongeval,…), regels en procedures rond alcohol- en middelenmisbruik en verdiepingssessies over verschillende thema’s binnen het functioneringsgesprek (omgaan met assertieve medewerkers, slecht nieuws gesprekken, maken van werkbare afspraken). Daarnaast kregen leidinggevenden ook ondersteuning bij het voeren van moeilijke gesprekken en het opmaken van een beleidsplan.
Het doel is de medewerker een duidelijk beeld van zijn functioneren te geven en concrete stappen te zetten in zijn verdere professionele ontwikkeling en groei. Elke leidinggevende volgde een intensieve driedaagse opleiding om de gesprekken op een kwaliteitsvolle manier te kunnen voeren. De medewerkers kregen infosessies over het verloop van de evaluatiecyclus en hoe zij zich kunnen voorbereiden op hun functioneringsgesprek.
Het doel is de medewerker een duidelijk beeld van zijn functioneren te geven en concrete stappen te zetten in zijn professionele ontwikkeling. 46
47
Personeelsuitstap groot succes Meer dan 900 aanwezigen tijdens bezoek aan Pairi Daiza Elk jaar organiseert het ziekenhuis een uitstap of evenement voor zijn personeelsleden en artsen. In 2013 werd iedereen, samen met het gezin, uitgenodigd in het thema- en dierenpark Pairi Daiza. Het werd een prachtige dag die werd afgesloten met een exclusief koffieen dessertenbuffet. De foto’s spreken voor zich…
48
49
Personeel in cijfers
IVF fietst voor Kom op Tegen Kanker
Gemiddelde personeelsbezetting (VTE)
113,47 101,72
487,82 75,87
TOTAAL 2010: 786,14 vak- en dienstpersoneel
7,26
114,27 105,24
In mei 2013 namen zes medewerkers van de dienst IVF van het Jan Palfijnziekenhuis deel aan de vierde editie van de 1.000 km voor Kom op Tegen Kanker. Vier dagen lang, elke dag 250 km fietsen. Met deze uitdaging zamelde het team iets meer dan 5.000 euro in voor wetenschappelijk kankeronderzoek.
492,71 87,19
TOTAAL 2011: 811,84 administratief personeel
12,43
119,98 107,56
506,51 91,92 14,83
TOTAAL 2012: 840,80 verplegend personeel
116,45 107,57
517,98 104,83 12,77
TOTAAL 2013: 859,60 paramedisch personeel
overig personeel
6 medewerkers, 1.000 km, 4 dagen, € 5.000 voor wetenschappelijk kankeronderzoek v.l.n.r. (boven): Melissa Defreyne, Françoise Moureau, Nadja Golsteyn (onder)Tahira Verheecke, Evelien van Ruyskevelde, Friedel Firlefyn
In 2013 zien we een lichte stijging van het aantal personeelsleden. De stijging van verplegend personeel is te wijten aan een stijging van het aantal bedden op de Intensieve Zorgen, meer personeel op de Spoedafdeling en meer personeel als voorbereiding op de uitbreiding van het aantal operatiezalen in 2014. Verpleegkundigen in het Operatiekwartier hebben een inloopperiode van 6-9 maanden. Daarom is de personeelsstijging al merkbaar in 2013. In 2013 kreeg het ziekenhuis een aantal nieuwe activiteiten. Dat verklaart de stijging van het paramedisch personeel. Zo werken de medewerkers van de dienst Isotopen niet langer op zelfstandige basis en kwam er een uitbreiding van het Fertiliteitscentrum (IVF). Het programma gewichtszorg kreeg een extra diëtist (deeltijds) en psycholoog (deeltijds) ter beschikking. De daling van het vak- en dienstpersoneel heeft alles te maken met de verbouwingen. Tijdens de verbouwingen heeft het ziekenhuis tijdelijk minder oppervlakte. Waardoor er bijvoorbeeld minder schoonmaakpersoneel nodig is.
50
51
Dokters in de wereld Onze artsen en vroedvrouwen helpen over de landsgrenzen heen Elk jaar trekken verschillende van onze dokters, vroedvrouwen en verpleegkundigen tijdens hun vakantie naar verre landen. Niet om aan het strand te liggen, wel om de lokale bevolking te helpen. Ook in 2013 zorgde dit voor mooie herinneringen en hartverwarmende verhalen. De twee voorbeelden hieronder illustreren dit belangeloze engagement. Senegal bevalt, met hulp van Belgische handen
Gesloten Myanmar opent deuren In Myanmar is medische hulp meer dan welkom. De bevolking leefde meer dan 60 jaar geïsoleerd. Er waren geen boeken, geen internet. Weinig tot geen evolutie in medische kennis. Vanuit ons ziekenhuis werd het land meermaals bezocht en stellen artsen er hun medische kennis ten dienste van de bevolking. De eerste jaren in een civiel hospitaal, later in een beter georganiseerd militair hospitaal. Patiënten zijn vaak jonge mensen, burgers of soldaten, met bijvoorbeeld scherven van landmijnen in hun lichaam.
Moeder worden houdt op heel wat plaatsen in de wereld nog altijd een groot risico in. Onder meer in Senegal is het terugdringen van de kinder- en moedersterfte een werk van lange adem. Vroedvrouw Anne Snoeck en een aantal vroedvrouwen van de Vlaamse beroepsorganisatie van vroedvrouwen (VLOV) hielden daarom ‘Senegal bevalt’ boven de doopvont. Samen met haar collega’s trekt ze regelmatig naar Senegal om moeders bij te staan voor en tijdens de bevalling. Uit België brengen ze materiaal en kennis mee, benadrukken ze het belang van hygiëne en promoten ze familieplanning en anticonceptie. En het loont! Voor Anne zelf is werken in Afrika dé stap tot zelfontplooiing: ‘Je keert terug naar de basiskennis en deelt het universele moment van de geboorte in een totaal andere cultuur.’
Je keert terug naar de basiskennis en deelt het universele moment van de geboorte in een totaal andere cultuur.
52
53
Bestuursorganen op 31/12/2013 ALGEMENE VERGADERING
RAAD VAN BESTUUR
MANAGEMENTCOMITÉ
Stemgerechtigde leden Rudy CODDENS - Voorzitter Liefwin WAIGNEIN - 1ste ondervoorzitter Evita WILLAERT - 2de ondervoorzitter Jurgen BOCKSTAELE Cengiz CETINKAYA Liliane DE COCK Carl DE DECKER Yeliz GUNER Marc HAMERLINCK Bernard HEBBELINCK Yoeri NOTE Emilie PEETERS Els ROEGIERS Ronny RYSERMANS Dr. Guido SIEBEN Chantal SYSMANS Ingrid VANDAELE Pascal VERBEKE Eric WAUTERS
Stemgerechtigde leden Rudy CODDENS - Voorzitter Liefwin WAIGNEIN - 1ste ondervoorzitter Evita WILLAERT - 2de ondervoorzitter dr. Nick BAELDE Jurgen BOCKSTAELE Cengiz CETINKAYA Carl DE DECKER Dirk HOLEMANS Piet LAMPAERT Yoeri NOTE Emilie PEETERS Dr. Sven PICAVET Marleen PORTO-CARRERO Ronny RYSERMANS Dr. Guido SIEBEN Geert VERSNICK Eric WAUTERS
Stemgerechtigde leden Marleen PORTO-CARRERO - Voorzitter Jurgen BOCKSTAELE Rudy CODDENS Carl DE DECKER Dirk HOLEMANS Piet LAMPAERT dr. Sven PICAVET Geert VERSNICK Liefwin WAIGNEIN Evita WILLAERT
Niet-stemgerechtigde leden Dr. Nick BAELDE Ellen DE RUWE Luc DEVRIENDT Dr. Bruno HEYNDRICKX Luc KUPERS Dirk HOLEMANS Piet LAMPAERT Rachel LAMOCK Dr. Sven PICAVET Marleen PORTO-CARRERO Walter SIAU Resul TAPMAZ Geert VERSNICK
54
Niet-stemgerechtigde leden Ellen DE RUWE Luc DEVRIENDT Dr. Bruno HEYNDRICKX Luc KUPERS Rachel LAMOCK Walter SIAU Resul TAPMAZ
Niet-stemgerechtigde leden Ellen DE RUWE Luc DEVRIENDT Dr. Bruno HEYNDRICKX Rachel LAMOCK Walter SIAU
DIRECTIECOMITÉ Marleen PORTO-CARRERO Bestuurder-directeur Ellen DE RUWE Luc DEVRIENDT Dr. Bruno HEYNDRICKX Rachel LAMOCK Walter SIAU
55
AZ Jan Palfijn Gent AV Jaarverslag 2013 Redactie Communicatiedienst Layout Modulo Advertising Agency Verantwoordelijke uitgever Rudy Coddens, voorzitter Watersportlaan 5, 9000 Gent Foto’s: © Artitec Fotografie: coverbeeld, p. 4, 8, 9(b), 10-11, 12-13,14-15, 16-17, 20-21, 22, 36(b), 39(lo), 45 (rm) © Cordeel zetel Temse nv: p. 18-19 © Begerem Martine:p. 48-49 © Drubbel Kurt: p. 53 © Poelman Johan: p. 32 © Stad Gent: p. 3 © Studio Edelweiss: p. 6-7, 9(o), 23(o), 24, 25(o), 26-27, 34-35, 38-39,42-43, 44-45, 46, 47, 50 © Van Twembeke Moyra: p. 28, 48-49 Overige foto’s: © AZ Jan Palfijn Gent AV
Watersportlaan 5 - 9000 Gent T +32 (0)9 224 71 11 - F +32 (0)9 224 70 42
[email protected] - www.janpalfijn.be
57
