jaarverslag 2014
Vrijwilligers ʻ‘goudʼ’ voor de buurt
De Speeltuincentrale Groningen Wij zijn de koepelorganisatie in de stad Groningen voor de bij ons aangesloten Buurt en Speeltuinverenigingen (BSV’s). Iedere buurtaccommodatie die onder de Centrale valt is een autonome vereniging. De Centrale is spin in het web: initieert projecten, belegt vergaderingen, coördineert en beheert het collectieve onderhoudsfonds, boort financieringsbronnen aan, onderhoud contacten met allerlei instanties, zorgt ervoor dat de inspecties van de speeltoestellen en ondergronden worden uitgevoerd en aan de wettelijke eisen voldoen. Ook biedt ze ondersteuning richting besturen en vrijwilligers bij de dagelijkse gang van zaken in speeltuinen en accommodaties. In de afgelopen jaren zijn 13 van de 17 speeltuinen omgetoverd tot moderne speeltuinen. Iedere nieuwe speeltuin is een deltaplanspeeltuin. Deze zijn ook geschikt voor kinderen met een functiebeperking. Niet alleen speeltuinen zijn vernieuwd, maar ook verschillende accommodaties. De accommodaties hebben een buurtfunctie en ontwikkelen een meer wijkgerichte werkwijze. Het buurt - en speeltuinwerk wordt geheel door vrijwilligers uitgevoerd. In totaal zijn er ongeveer 250 tot 300 vrijwilligers actief. Bij speciale activiteiten zijn meer vrijwilligers actief die zich inzetten voor het buurt – en speeltuinwerk. Naast de vele kinderactiviteiten en jongerenwerk, die veelal door het Jeugdteam van MJD worden ondersteund, zijn er voor volwassenen ook veel activiteiten: van de nieuwe hype ‘breien’ tot en met het Zumbadansen. Bestuurssamenstelling van de Speeltuincentrale: Dagelijks bestuur: Jan Moorman, voorzitter Jan de Vos, penningmeester Arie van Roon, secretaris Algemeen bestuur: Bert Jobing BSV Helpman-Oost Jelte Veen SV V.H.J.(Voor Hoogkerks Jeugd) Lammie Veldt BSV D.I.B. (De Indische Buurt) Marc Nagelhout BSV Selwerd Medewerkers Speeltuincentrale: Joka Olijve, coördinator Meta Barkhuis, secretaresse Bert Banus, financiën (extern)
1
Voorwoord
Vrijwilligers ‘goud’ voor de buurt Vooral de veranderingen in het beheer vergden in 2014 veel van alle betrokken besturen van de verschillende Buurt - en Speeltuinverenigingen. Bij de beheerders met een gesubsidieerde baan bij Werkpro ontstond veel onzekerheid of men zijn of haar baan kon behouden. In de loop van het jaar zijn door de 10% bezuinigingen van de gemeente al diverse ID-medewerkers ontslagen en verdwenen. Een klein aantal mensen konden, voorlopig voor het jaar 2015, in een andere setting verder. Gedurende het hele jaar 2014 hebben de vrijwilligers, die in het bestuur zitten van de verenigingen, deelgenomen aan de gebiedsgesprekken die in de 9 gebieden werden gehouden. Er is door alle deelnemers aan die gesprekken veel tijd en energie gestoken om de samenwerking te verbeteren in de wijken en om een goede verdeling te krijgen van het beschikbare beheer en de middelen. Er zijn afspraken gemaakt in de gebieden tussen de verschillende accommodaties in de wijk. Op een paar knelpunten na is in 2015 het beheer zij het in een zeer uitgeklede vorm geregeld. Voor 2016 zullen er nog diverse bijeenkomsten worden georganiseerd om het beheer anders te organiseren. Als Werkpro niet door de besturen wordt gekozen als werkgever van het beheerpersoneel, moet er nagedacht worden over hoe het werkgeverschap anders ingevuld kan worden.
Wij hopen dat de politiek zich bewust blijft van de noodzaak van goed beheer om “de toekomst van de ontmoeting“ in de accommodaties veilig te stellen. In onze accommodaties wordt vrijwel alles door vrijwilligers gedaan, honderden buurtbewoners die zich in hun buurt of wijk inzetten voor de bewoners. Het enthousiasme waarmee onze vrijwilligers activiteiten organiseren en alles zelf doen in hun accommodatie is van grote waarde. Soms lijkt het alsof de overheid denkt dat er nu nauwelijks vrijwilligerswerk wordt gedaan maar dat is ver bezijdens de werkelijkheid. In de stad wordt al heel veel vrijwilligerswerk gedaan op verschillende terreinen. Onze vrijwilligers zetten zich in voor jong en oud en organiseren activiteiten van A tot Z. Bezoekers in alle leeftijden maken gebruik van onze accommodaties. Vrijwilligers zijn ook bewoners en weten veelal heel goed wat er leeft en “speelt” in de buurt. Er zal steeds meer een beroep op vrijwilligers worden gedaan, maar wij beseffen terdege dat niet alles door vrijwilligers gedaan kan worden en dat er altijd professionele ondersteunig nodig zal zijn. Wij zoeken de samenwerking op met de andere welzijnsorganisaties, die hard nodig is om de komende jaren de “sociale wijkteams” en de bewoners van de wijken met elkaar te verbinden. Het is te hopen dat we, met ondersteuning van de gemeente en politiek, ons in 2015 weer volledig kunnen concentreren op onze hoofdtaken. Het organiseren van veelsoortige activiteiten voor jong en oud en dat we in de toekomst “het buiten spelen“ op de agenda van de politiek blijven houden. Want ”buiten spelen“ in de stad en het “elkaar ontmoeten” blijft belangrijk voor nu, en in de toekomst. Jan Moorman, voorzitter
2
Beheer 2014 was een zeer roerig jaar voor de Centrale, de beheerders en de besturen van de accommodaties. Naast de structurele 10 % bezuinigingen op het totale budget en op het beheer, was er ook de dreiging van het verdwijnen van al het ID beheer per 1-1-2015. Aangezien de Centrale over een goed functionerende ”eigen” beheerpool beschikte met bijna enkel ID ers, kwam de klap bij ons extra hard aan! Eind 2013 is er naast de businesscases van de Centrale/BBOG en WerkPro een derde businesscase ontwikkeld door 3 MFC’s. Op een door de gemeente georganiseerde bijeenkomst voor alle accommodatiebesturen in het Vinkhuys op 26 maart 2014 zijn deze 3 businesscases gepresenteerd. Omdat er volgens de gemeente voor geen van de 3 businesscases voldoende draagkracht bleek te zijn is er voor een andere benadering gekozen. De Gemeente heeft de heer Woudstra en mevrouw Gooren (externe onafhankelijke adviseurs ) aangetrokken om te onderzoeken welke constructie een oplossing zou zijn waarin alle partijen zich zouden kunnen vinden. Met name bij het BBOG was grote ontevredenheid over WerkPro en de naar hun zeggen gedwongen winkelnering. Wij waren wel tevreden over het personeel van WerkPro, omdat wij een korte lijn hadden met de zakelijk leider die de beheerpool regelde. Over de hoogte van de overheadkosten van WerkPro zijn ook wij ontevreden. Vast stond dat 2015 een overgangsjaar zal zijn waarin het belangrijk is dat het personeel van WerkPro ingezet blijft worden, maar dat in 2016 de zeggenschap over het beheer bij de besturen zelf komt te liggen. De gemeente heeft de stad in 9 gebieden opgedeeld waarin de accommodaties gezamenlijk het beheer invullen. 12 juni is er in het Dok een bijeenkomst georganiseerd door de onafhankelijke adviseurs met de 3 businesscase indieners. De “samenwerking” in 2015 is voor alle besturen en WerkPro van cruciaal belang. Ook omdat de 10 % bezuinigingen in het beheer en het wegvallen van de gesubsidieerde banen een zware druk op alle besturen in de gebieden legt. Het voorstel van de adviseurs was om de onderlinge samenwerking en zeggenschap over het beheer en de beslissingen daarover in de 9 gebieden neer te leggen.
Eind juli liet de gemeente het vervolg proces aan ons weten. De adviseurs zullen met alle accommodaties in de 9 gebieden gespreksrondes houden met het bijbehorende budget per gebied.
De 1e ronde is gestart in september, waarin een verkenning plaats heeft gevonden: Wat zijn de mogelijkheden tot samenwerking, overeenkomsten en verschillen, welke behoefte is er voor inzet beheer? Met name het enthousiasme van de vrijwilligers/bewoners, die veelal zelf als bestuur ook bij de vele activiteiten betrokken zijn, viel op in deze gebiedsgesprekken met alle accommodaties. Begin oktober heeft de Centrale een brandbrief aan de raad gestuurd om haar bezorgdheid over het verdwijnen van de ID banen kenbaar te maken. Pas eind oktober is de 2e ronde van start gegaan. 17 november heeft de Centrale een gesprek met wethouder Van der Schaaf gehad om nogmaals haar zorgen rondom het wegvallen van de ID banen in onze accommodaties aan hem voor te leggen n.a.v. onze brandbrief aan de raad.
3
Op de twee ingelaste vergaderingen van de Centrale met haar leden was men er unaniem voor om te blijven pleiten voor de “eigen beheerpool” omdat men er weinig vertrouwen in had dat het beheer goed geregeld zou worden in 2015. De noodkreet hierover is 9 december wederom naar de raad gestuurd. Twee besturen in het gebied SelwerdPaddepoel-Tuinwijk (SPT)zijn uit het gebiedsoverleg gestapt omdat zij o.a. moeite hadden met de taakstelling van € 20.000,- die er in dat gebied is opgelegd en het verdwijnen van de “ eigen beheerpool” van de Speeltuincentrale. Er zijn diverse artikelen in de kranten verschenen, waarin de verschillende besturen hun zorgen hebben uitgesproken en zich genoodzaakt voelden door het wegvallen van
het beheer hun deuren te moeten sluiten. Op 10 December heeft er nogmaals een gesprek met de wethouder plaatsgevonden waarin duidelijk werd dat er geen “ eigen beheerpool” in stand gehouden kon worden en de gemeenteraad eenduidig voor de gebiedsgerichte aanpak en samenwerking heeft gekozen. Wel begreep de wethouder onze zorgen en beloofde ondersteuning in dit ingewikkelde proces. En de bereidheid eventuele knelpunten op te lossen in 2015. Daarop hebben wij de leden geïnformeerd en met hen afgesproken dat wij achter de gebiedsgerichte aanpak staan. 14 December kregen de beheerders met een gesubsidieerde baan te horen dat zij konden solliciteren op een reguliere baan als assistent
beheerder. Vier dagen later hebben 4 beheerders bericht gekregen dat zij in 2015 bij WerkPro in dienst konden blijven en hen een nieuw arbeidscontract als assistent beheerder werd aangeboden. 23 December is het voorlopige beheerplaatje pas duidelijk geworden en door gemeente en WerkPro rondgestuurd. Al met al een zeer enerverend jaar met vele vergaderingen in de gebieden, bij de centrale, maar ook zeer frequent overleg met WerkPro. Met als doel een zo goed mogelijk geregeld beheer in alle accommodaties in het overgangsjaar 2015. Beheerpool Speeltuincentrale. Het gehele jaar is er een behoorlijke druk op de beheerpool van de Centrale komen te staan. De beheerders vreesden dat zij hun baan zouden verliezen door de bezuinigingen en het verdwijnen van de gesubsidieerde arbeid per 1 januari 2015. Ondanks de spanningen die dit opleverde voor hen is het ziekteverzuim niet gestegen. Het was zwaar voor hen om gemotiveerd te blijven tot het eind van het jaar met alle onzekerheden die er speelden. Op de 6 wekelijkse bijeenkomsten met alle beheerders was dit dan ook voortdurend onderwerp van gesprek. Onze complimenten gaan uit naar de beheerders, omdat zij zich zo fantastisch zijn blijven inzetten in de accommodaties en de speeltuinen. 5 september hebben we ons jaarlijkse uitstapje met de beheerders gemaakt. Dit jaar zijn we met z’n allen naar Schiermonnikoog geweest. Daar zijn fietsen gehuurd en genoot iedereen van het eiland en het prachtige weer dat we hadden die dag. Iedereen besefte wel dat dit de laatste keer was dat wij met z’n allen dit konden doen omdat in 2015 bijna alle medewerkers ontslagen zullen zijn. De zakelijk leider van WerkPro en ons aanspreekpunt Harrie van den Berg heeft van WerkPro een andere klus erbij gekregen naast onze beheerpool. Ook dat heeft een hoop spanning en onrust met zich mee gebracht voor alle betrokkenen. Gedurende het gehele jaar is er intensief overleg geweest met de manager van WerkPro over het lopende jaar, de bezuinigingen en over de inzet van het beheer in het overgangsjaar 2015. Bij WerkPro hebben wij er steeds op aangedrongen zoveel mogelijk ID banen te
4
behouden omdat wij op alle locaties vooral van deze gesubsidieerde banen afhankelijk zijn.
De traditionele kerstmaaltijd werd 18 december genuttigd in SV Oosterpark, waar 4 beheerders de gelukkige mededeling kregen dat zij waren aangenomen door WerkPro als Assistent beheerder in 2015. Bestuurlijke zaken Naast de reguliere DB en AB en ALV vergaderingen, zijn er diverse extra vergaderingen ingelast. Er is veelvuldig overleg geweest met de wethouder over de knelpunten in het beheer en de zorgen en spanning rondom het verlies van de ID banen. Diverse extra bijeenkomsten zijn georganiseerd door de gemeente en door de adviseurs. Die in opdracht van de gemeente de gebiedsgerichte aanpak rondom het beheer handen en voeten moesten geven.
Financiën De gemeentelijke budgettaire nood resulteerde voor ons werkveld in een aanzienlijke bezuiniging. Voor één Buurt- en Speeltuinvereniging werd de subsidie stopgezet. Daarnaast is een generieke korting van 10% doorgevoerd. Om de ondersteuning van de leden door de Speeltuincentrale zo goed mogelijk te kunnen voortzetten hebben de leden op de najaarsvergadering besloten tot een extra bijdrage aan de Speeltuincentrale van € 600,per lid. Door deze en andere maatregelen kon de Speeltuincentrale de eindjes aan elkaar knopen. De aangesloten leden konden over het algemeen de aan hun opgelegde bezuinigingen en de extra bijdrage aan de Speeltuincentrale zodanig opvangen dat de wijkfunctie er niet onder heeft geleden. Er is nog geen volledig zicht op de lange termijn effecten van de ombuigingen die de gemeente heeft doorgevoerd. De werkafspraken tussen leden en de Speeltuincentrale aangaande het aanleveren van de boekhouding werpen hun vruchten af. Er zijn bij enkele verenigingen nog pijnpunten op dit vlak. De benodigde gegevens worden over het algemeen tijdig en volledig aangeleverd. Mede daardoor kon de Speeltuincentrale de administratieve en controlerende taken in minder tijd en kosten uitvoeren.
Het bestuur heeft alle zeilen moeten bijzetten om de spanningen rondom het beheer en de gebiedsgesprekken in goede banen te leiden. Helaas heeft Jan de Vos afscheid genomen als penningmeester in het Dagelijks Bestuur. Gelukkig hebben wij Arie van Roon bereid gevonden deze taak van hem over te nemen. In de reguliere ALV van maart is de jaarrekening 2013 aangenomen door de leden en in september is de begroting 2015 aan de leden voorgelegd en is vastgesteld Ook zijn er diverse gesprekken gevoerd met de gemeente over “het programma van eisen” dat in de subsidiebeschikking is opgenomen.
5
Maaien en snoeien In 2014 heeft Iederz, dat nu valt onder Stadsbeheer Groningen, het maaien en snoeien in de 17 speeltuinen uitgevoerd. Twee keer per jaar vindt er een schouw plaats door Iederz en de Speeltuincentrale. Met als doel dat de daarin naar voren komende knelpunten op een zo kort mogelijke termijn worden opgelost. Er is in 2014 door de gemeente een bomeninventarisatie gemaakt. Ook die in de speeltuinen staan. De platanen die door de Speeltuincentrale in diverse nieuwe speeltuinen zijn geplant vallen nog wel onder het contract met Iederz. De beheerders en besturen van de speeltuinen geven alle onderhoudsvragen en knelpunten door aan de Centrale die dit op haar beurt direct afhandelt met Iederz/Stadbeheer. Wij blijven vasthouden aan ons motto “schoon, heel en veilig”. Dat is een belangrijke zaak om kinderen “veilig “ te kunnen laten buiten spelen. Wat wel een groot probleem heeft opgeleverd is dat er door de gemeente ook de 10% bezuiniging heeft doorgevoerd op het maaien en snoeien.Wat een groot probleem heeft opgeleverd is dat de gemeente ook de 10% bezuiniging heeft doorgevoerd op het maaien en snoeien. Daarnaast werd het jaarlijkse bedrag voor maaien en snoeien, dat anders vanuit de gemeente direct naar Iederz werd overgemaakt, nu direct aan de Centrale overgemaakt. Wat inhield dat er ook BTW betaald moest worden over het gehele bedrag. Wij zijn in onderhandeling met Iederz en gemeente of hier een andere oplossing voor gevonden kan worden omdat wij dit verlies niet kunnen dragen. Een mogelijk gevolg kan zijn dat niet alle werkzaamheden dan nog uitgevoerd kunnen worden, terwijl deze echt noodzakelijk zijn voor de kwaliteit.
Donkergroen Het gehele jaar door heeft Donkergroen alle reparaties uitgevoerd in opdracht van de Centrale naar aanleiding van de inspectierapporten van Speel Top Veilig. Ook waren er op diverse speeltuinen door vandalisme beschadigingen aangebracht aan speeltoestellen, die een gevaar opleverden voor spelende kinderen. Hier heeft Donkergroep op zeer correcte en snelle wijze naar oplossingen gezocht. Tevens zijn er behoorlijke aanpassingen aan de ondergronden gedaan in de Oosterpark, zijn er daar 2 spelcontainers geplaatst en is er in samenwerking met de Siebe Jan Boumaschool een verkeersplein aangelegd opdat de peuters vanuit school in de speciale peuter/ kleuterspeeltuin veilig buiten kunnen spelen. In Helpman-Oost is door veelvuldig gebruik een speeltoestel gerenoveerd en de ondergrond is daarbij gelijktijdig aangepast. In Vinkhuizen Zuid is een nieuw toestel geplaatst. Kinderen en buurtbewoners konden op de open dag aangeven wat voor speeltoestel zijn misten in de speeltuin.
6
Speel Top Veilig Twee keer per jaar vindt de wettelijk verplichte inspectie plaats van alle speeltoestellen en ondergronden van de 17 speeltuinen. N.a.v. deze inspecties worden er rapportages aangeleverd die aangeven welke toestellen en/ of ondergronden aangepast of gerepareerd dienen te worden. Deze normen staan in het Warenwetbesluit Attractie en speeltoestellen, maart 1997 benoemd.
De wet Voor speeltoestellen is er specifieke nationale wetgeving, het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen (WAS). Alle producenten, importeurs, keurders, verkopers, installateurs en beheerders van speeltoestellen moeten zich aan het WAS houden. Hierin staat kortgezegd dat nieuwe speeltoestellen veilig moeten zijn en dat beheerders de toestellen veilig moeten houden. In het WAS staat een verwijzing naar de Europese normen voor speeltoestellen. Als een toestel voldoet aan die normen, wordt er vermoed dat het toestel veilig is en daarmee aan het WAS voldoet.
langs een aantal vernieuwde accommodaties en speeltuinverenigingen gefietst. De start was op de Grote markt richting Selwerd. Hier is uitleg gegeven over de taakstelling die er ligt voor de accommodaties in dit gebied. Deze taakstelling is opgenomen in de accommodatienota ‘Blik op de Wijk’. Daarna hebben we een rondleiding gehad in de nieuwbouw bij BSV de Hoogte. Vervolgens zijn we weer op de fiets gestapt naar BSV D.I.B. om daar het nieuwe gebouw te bekijken. Het gebouw is door het Pand gebouwd. Buurt- en Speeltuinvereniging D.I.B. huurt hier een ruimte van ± 70 m2. Onze tocht ging verder naar S.V. Oosterpark. Daar zijn op 25 april 2 spelcontainers in gebruik genomen. Dit is samen met Siebe Jan Boumaschool tot stand gekomen. Ook hebben ze gezamenlijk een verkeersplein laten aanleggen. Hier waren veel kinderen en ouders aanwezig die aan allerlei leuke activiteiten deelnamen. Veel verschillende culturen en leeftijdsgroepen. Ons eindstation was BSV Helpman-Oost. Daar hebben we informeel onder het genot van een drankje en een hapje Bingo gespeeld. De raadsleden en professionals deden allen enthousiast mee aan dit ‘oude’ spelletje. De prijsjes waren naast een flesje wijn etc. ook 3 uur vrijwilligerswerk in een Buurt- en Speeltuinvereniging naar keuze. Al met al een geslaagde en informatieve middag.
Fietstocht Om onze mooie Buurt- en Speeltuinverenigingen onder de aandacht te brengen bij de nieuwe wethouders en raadsleden hebben we 10 september een fietstocht georganiseerd. Een afvaardiging van collega instellingen fietste met ons mee. We zijn
7
Let’s Gro
Jongeren met verstandelijke beperking aan de slag in de speeltuin. Gemeenten zijn vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor arbeidsmatige dagbesteding door de overgang van extramurale begeleiding van mensen met een beperking naar de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Dat vraagt om nieuwe initiatieven zoals arbeidsmatige dagbesteding.
De Speeltuincentrale is gevraagd in samenwerking met MEE Groningen, MJD, Werkpro, NOVO, Jasmijn , Humanitas en het BBOG om mee te doen aan het Let’s Gro festival 2014. In het kader van het door de gemeente georganiseerd Let’s Gro inspiratie festival is door de gezamenlijke organisaties op 21 november in 2014 een manifestatie rondom “de sociale stad” georganiseerd. Er werd besloten om vier thema’s te presenteren. 1.
Hulpverlening in de wijk
2.
Vrijwilligerswerk
3.
Huiselijk geweld
4.
Dagbesteding
En wederom pasten deze onderwerpen heel goed binnen het Let’s Gro evenement van de gemeente Groningen. Aan alle thema’s was een Groninger BN-er gekoppeld om de vier presentaties te verzorgen. De Speeltuincentrale heeft plaats genomen in de werkgroep Vrijwilligerswerk. onze bekende Groninger was de stadsdichter Joost Oomen , die een dag heeft meegelopen met de vrijwilligers en voor de presentatie gebruik heeft gemaakt van het gedicht wat hij hierover geschreven had. De opkomst was goed te noemen. Er is een verdeelsleutel qua kosten afgesproken tussen de verschillende organisaties.
De NUSO heeft binnen Jantje Beton een project ontwikkeld om dit ook uit te voeren binnen speeltuinen in het land. Volgens onderzoek hebben veel ZML scholen behoefte aan stageplekken voor hun leerlingen. In Groningen zijn we gestart met een gesprek met de NOVO om te kijken in hoeverre wij zoiets zouden kunnen opzetten in de speeltuinen in de stad Groningen. Graag willen wij een pilot starten waarin vaardigheden opgedaan kunnen worden bij het tuin-, schoonmaak- en onderhoudswerk. Wij hopen in 2015 te starten met deze pilot in de stad.
Fusie NUSO en Jantje Beton Begin 2014 maakte de NUSO, vereniging van ruim 500 speeltuinen, bekend dat ze willen fuseren met Jantje Beton. De leden van de NUSO moesten deze fusie goedkeuren. Alle leden van de centrale zijn ook lid van de NUSO. We hebben onze leden gevraagd om hiermee in te stemmen. We zijn aangesloten bij de NUSO o.a. voor de politieke invloed van de NUSO, kennis over vrijwilligersbeleid , bestuursvernieuwing en ontwikkelingen rondom spelen. Waarom fusie? Maatschappelijke ontwikkelingen hebben gevolgen voor het spelende kind en de organisaties die daaraan bijdragen. Samenwerking, integraal denken en doen zijn voorwaarden om je in het veranderende speelveld te versterken. Door de fusie krijgen NUSO en Jantje Beton een sterker profiel als belangenbehartiger en daarmee creëren ze meer invloed. Door de samenwerking worden kennis en expertise samengebracht. Beide organisaties hebben eigen expertise en kennis opgebouwd en zijn daarom bekend. Vanuit deze kennis en traditie hebben zij samen een krachtige uitstraling t.o.v. andere spelers en bedienen ze diverse partijen
8
zowel landelijk als lokaal. De achterban wordt vergroot door het samenbrengen van de beide achterbannen en aantrekken van nieuwe leden. Samen met de Buurt- en speeltuinverenigingen willen ze de belangen van de kinderen verdedigen. Speeltuinen- openbare ruimte en scholen worden hierin meegenomen. Jantje Beton moet zorgen dat we gaan faciliteren en zorgen dat kennis manifest wordt. Een goed ontsluitingssysteem en van elkaar leren. Jantje Beton houdt zich bezig met de leefwereld van het kind 4- 12 jaar in de buurt. Speelweefsel-speelnetwerk. Kinderen spelen niet alleen op het schoolplein of speeltuin maar ook in de wijk/buurt. Speelbuurten: de aanpak is gebaseerd op kinderparticipatie. Het kind heeft rechten maar ook plichten. Kinderen zijn daar uiterst gevoelig voor. Eerst kijken- dan dromendaarna komt de confrontatie met de werkelijkheid. Zo krijgen de kinderen een realistisch beeld. Jantje Beton werkt met ontwerpers die in staat zijn met kinderen te werken, hun eigen ontwerp aan te passen aan de wensen van de kinderen. Dit is de Jantje Beton aanpak.
Technasium Praedinius
In 2014 hebben de 1e klas leerlingen van het Technasium van het Praedinius gymnasium de opdracht gekregen om een speeltuin te ontwerpen en een toestel specifiek voor kinderen met een functiebeperking. Dit jaar mochten ze het terrein bij de speeltuin van BSV Ons Belang opnieuw inrichten. 13 juni zijn de diverse ontwerpen door de vakjury beoordeelt. Ook dit jaar waren er bijzonder creatieve oplossingen bedacht voor een avontuurlijke, uitdagende speeltuin voor alle kinderen, waarbij goed was nagedacht over de toegankelijkheid voor kinderen met een functiebeperking. Zowel voor de categorie ‘Ontwerp Speeltuin’ als voor de categorie ‘Ontwerp Speeltoestel’ zijn er 3 prijzen toegekend aan de leerlingen. In totaal hebben 6 klassen eerstejaars meegedaan aan dit leuke project. Het project toont aan dat het van belang is om buiten spelen onder de aandacht te brengen bij de jeugd. En dat kinderparticipatie een belangrijk onderdeel is van een ontwerp.
De fusie is in december 2014 tijdens de Algemene Ledenvergadering definitief goedgekeurd door de leden van de NUSO. Jantje Beton en NUSO bundelen met ingang van 1 januari 2015 de krachten. Het belang van het spelende kind staat daarbij voorop. Slagkracht en schaalgrootte van meerdere partijen zijn nodig om spelen te blijven agenderen. In de nieuwe structuur blijven Jantje Beton en de vereniging NUSO naast elkaar bestaan, maar werken ze nauw samen.
9
Kinderwerk/jongerenwerk De coördinatoren kinderwerk van SKSG (voorheen Naschoolse activiteiten) vormen samen met de kinder- en jongerenwerkers van het MJD het jeugdteam. Zij zorgen voor een positief pedagogisch klimaat en voldoende ontwikkelingsgerichte activiteiten in de wijk voor de jeugd in de leeftijd 4 tot 18 jaar. Het team zet in op de participatie van de bewoners en inspraak van de kinderen/jongeren bij het activiteitenaanbod. Zo kunnen wijkbewoners actief worden als vrijwilliger bij de activiteiten. Talenten van wijkbewoners worden zichtbaar en worden zinvol ingezet om wederom de talenten van de jeugd te ontwikkelen en te stimuleren. Het jeugdteam verzorgt de kinderactiviteiten in de wijken: Lewenborg, Beijum, Oosterpark, Corpus den Hoorn/ de Wijert, Hoogkerk, Selwerd/ Paddepoel, Vinkhuizen, Indische Buurt en de Hoogte. Drie keer per jaar krijgen de kinderen via de basisschool een activiteitenladder mee naar huis. Ook hangen de ladders in de Vensterscholen, de bibliotheken, overige kindgerichte instellingen en staan op de website van de Buurt- en Speeltuinverenigingen. De instuiven en clubs kunnen door de kinderen vrij bezocht worden zonder opgave vooraf, voor cursussen vragen wij de ouders om hun kind via de mail of telefonisch aan te melden. In 2014 zijn de kinderactiviteiten voor iedereen gratis.
Kinderpersbureau
Het Kinderpersbureau maakt deel uit van de Kinderparticipatieprojecten van de Speeltuincentrale Groningen in samenwerking met de verschillende Buurt- en Speeltuinverenigingen. In 2014 is hier het project ‘kijk in je wijk’ toegevoegd in overleg met het jeugdteam van de MJD. Programmaontwikkeling Kinderpersbureau Het Kinderpersbureau wordt tijdens de uren van het jeugdteam gehouden. Op een van de middagen bezoeken de deelnemers het Dagblad van het Noorden. De programmaontwikkeling betreft een meer thematische aanpak, vernieuwende werkvormen, talentstimulering en competentieontwikkeling. Lesbrief en handleiding Voor het Kinderpersbureau is de betrokkenheid van de scholen van groot belang. Om de betrokkenheid te vergroten en te vergemakkelijken is inmiddels de lesbrief ‘Kijk in je wijk’ ontwikkeld voor leerlingen in groep 7 en 8 en een handleiding voor docenten. In de lesbrief komen onderwerpen aan de orde als: interviewen, informatie zoeken, en berichten schrijven. De leerlingen kiezen zelf hun onderwerpen uit de wijk die zij belangrijk vinden. Hierdoor wordt aangesloten bij de belevingswereld van de leerling. Tegelijkertijd worden maatschappelijke betrokkenheid en bewustzijn van de leefomgeving vergroot omdat leerlingen hun mening over hun wijk leren verwoorden, verbeelden en kenbaar maken. Vanuit de visie van verbindend leren levert het kinderpersbureau en het bijbehorende lesmateriaal een bijdrage aan verschillende thema’s die van belang zijn voor de school: Nederlandse taal, samenwerking, aansluiting bij belevingswereld van de leerling, maatschappelijke betrokkenheid en mondige burgers voor de toekomst. Na afloop kunnen leerlingen zich eventueel aanmelden voor het
10
Kinderpersbureau. Op deze manier wordt de verbinding gelegd tussen binnen – en buitenschools leren. Model en draaiboek ‘Binnen – en buitenschools leren’ De ervaringen zoals is opgedaan in de afgelopen jaren met het Kinderpersbureau en het project Kijk in je wijk, de werkwijze en de resultaten vormen de input voor een model en draaiboek voor binnen – en buitenschools leren. Het concept is overdraagbaar naar andere wijken. Studenteninzet
gecontinueerd zou kunnen worden. De Hanzehogeschool en de gemeente zijn met elkaar in gesprek om studenten van de Hanzehogeschool (in combinatie met eventueel de Rijksuniversiteit) een grotere rol in de wijk te geven. Zij zijn op zoek naar geschikte activiteiten, opdrachten, onderzoeken die van toegevoegde waarde zijn voor de wijk én voor de student en die een aanvulling zouden kunnen zijn op het huidige aanbod in de wijk. Studenten kunnen bijvoorbeeld in de wijk snuffel- of leerstages lopen, kunnen (praktijkgericht-)onderzoek doen, kunnen hun minor in de wijk volgen of er kunnen projecten door studieteams worden uitgevoerd. Workshop BOOT050
In 2014 is in de wijken de Hoogte, Paddepoel en de Indische Buurt het project Studenteninzet weer uitgevoerd. De regiegroep “studenteninzet” bestaande uit de Gemeente, SKSG, MJD en de woningbouwcorporaties de Huismeesters, Nijestee ,Lefier en de Speeltuincentrale zijn in 2014 diverse malen bijeen geweest om verder beleid uit te stippelen en de vraag hoe verder na 2015. Voor 2015 zijn de financiën nog gegarandeerd echter eind december hebben we gehoord dat dit het laatste jaar is dat de Studenteninzet in haar huidige vorm bestaat en er in 2016 geen middelen meer ingezet kunnen worden. De gemeente heeft Harald Hilbrants, ooit zelf betrokken bij de studenteninzet, aangetrokken om te onderzoeken hoe de studenteninzet in een andere vorm
Op 11 maart is er een bijeenkomst georganiseerd in het teken van inzet van studenten in Groningen. Een delegatie van het Amsterdamse project BOOT (Buurtwinkels voor Onderwijs, Onderzoek en Talentontwikkeling) was afgereisd naar Groningen om een presentatie te geven over het project. In Amsterdam lopen studenten van diverse schools van de Hogeschool van Amsterdam stage en doen ze praktijkgerichte ervaring op in de wijk. Er zijn momenteel 5 buurtwinkels waarbij jaarlijks 600 studenten worden ingezet om meer dan 250 grootstedelijke vraagstukken aan te pakken, waarmee ze per jaar ruim 1.250 buurtbewoners en 110 organisaties bereiken. Het is een project waarbij studenten zichtbaar worden in de wijk en waarbij de wijk zichtbaar wordt voor de student. Na de presentatie hebben de 45 aanwezigen van de gemeente, woningcorporaties, de Hanzehogeschool, de Rijksuniversiteit Groningen, zorginstellingen, ondernemers en studenten in groepjes fanatiek gebrainstormd. Er is gepraat over de mogelijkheden in Groningen. Wat is er bijvoorbeeld al? Waar liggen de kansen, de knelpunten en hoe ziet de inzet van studenten er over een aantal jaar uit? Belangrijkste conclusie is dat het een zeer kansrijk project is en breed gedragen wordt. Advies is om aan te sluiten bij de huidige initiatieven, samenwerkingen te zoeken, de kracht van de student uit de wijk te benutten, om klein te beginnen en om onderzoek met onderwijs te combineren. Eerste vervolgstap is dat er een werkgroep ontstaat die het vervolg gaat coördineren en regisseren.
11
Buurt- en Speeltuinvereniging D.I.B. (de indische buurt
Speeltuincentrale gaat samen met Ruud van Erp van de gemeente Groningen verder in gesprek met de bewoners om de mogelijkheden en on-mogelijkheden te onderzoeken qua voetbalvoorziening en de wensen van de bewoners. De Speeltuincentrale zal de bewoners van de woonschepenhaven verder ondersteunen om een aanvraag voor een bijdrage in te dienen bij de verschillende fondsen. Zodat we samen met de gemeente dit project kunnen realiseren in 2015. De Hoogte 27 september
De buurt- en speeltuinvereniging DIB zit samen met Het Pand (Stichting Missionair Diaconaal Centrum) in een nieuw gebouw. Het SMDC is eigenaar van het gebouw en de gemeente subsidieert de vereniging DIB voor 70 m2 in het gebouw. Er zijn afspraken over het gebruik van de keuken en over gebruik van de ruimtes voor alle activiteiten die voor de doelgroepen uit de wijk door DIB worden georganiseerd. 20 juni is het gebouw feestelijk geopend door Lammie Veldt, bestuurslid DIB en Jan Waanders, het Pand. De zon scheen en de receptie werd druk bezocht door de wijkbewoners en de kinderen konden naar hartenlust buiten spelen! Een prachtig gebouw met een schitterende speeltuin waar intensief gebruik van wordt gemaakt door de wijk. DES (Door Eendracht Sterk) Door bewoners van de woonschepenhaven is in 2014 een handtekeningen actie gestart met de vraag om een voetbalveld voor de jeugd. Het grote veld beneden is onbespeelbaar geworden omdat ganzen daar hun behoefte doen en er geen toezicht is vanuit de haven. De Speeltuincentrale ondersteunt de bewoners hierbij en heeft met de gemeente afspraken gemaakt over de eventuele plek in een nieuw parkje dat aangelegd wordt langs de nieuwe weg naast de woonschepenhaven. De
In 2014 is begonnen met de uitbreiding van het Buurt- en Speeltuingebouw aan de Borgwal. Naast het bestaande gebouw is een aanbouw gerealiseerd met verschillende activiteitenruimtes en kantoorruimte voor het MJD. Met in het nieuwe deel een keuken voor het kinder- en jeugdwerk, aparte toiletgroepen en boven een prachtige grote activiteitenzaal.
Door deze opzet wordt de verbinding gelegd tussen het oude gedeelte van het gebouw waar de overige activiteiten voor de buurt plaatsvinden. Voor de opening was een prijsvraag uitgeschreven om het gebouw een nieuwe naam te geven. Bij de opening op 27 september door wethouder Roeland van der Schaaf is de nieuwe naam onthult: het Cortinghhuis. De naam is bedacht door Wil van Eekeren, buurtbewoner. In februari 1919 werden namelijk vlakbij de plaats van het te benoemen speeltuingebouw de restanten gevonden van
12
het Cortinghhuis, een burcht waar in de Middeleeuwen de vooraanstaande familie Cortingh woonde. Helaas heeft men niets met die restanten gedaan. Er is ongelooflijk veel werk verricht door de vrijwilligers van de vereniging in het gebouw. Door zelfwerkzaamheid is het kaal opgeleverde gebouw volledig ingericht en afgewerkt door de vrijwilligers. Het gebouw is nu eigendom van de woningbouwcorporatie de Huismeesters en de vereniging wordt gesubsidieerd door de gemeente voor de huur die zij nu moeten betalen als ex- eigenaar. Om het een bruisend centrum te laten worden voor de hele wijk is er eind 2014 een projectleider aangetrokken. Zij zal zowel de noodzakelijke bestuurlijke vernieuwing als vernieuwende activiteiten en nieuwe bewoners initiatieven samen met het huidige bestuur in 2015 op de kaart zetten.
Kinderboerderij de Beestenborg
Corpus den Hoorn
In 2010 heeft de Beestenborg contact gezocht met de Speeltuincentrale en zich aangemeld als lid van de Centrale. De Beestenborg had bestuurlijke problemen die door een geweldige actie vanuit de bewoners een geheel nieuw en jong bestuur heeft opgeleverd. Allen bewoners uit de wijk! Er zijn elke dag tientallen vrijwilligers bezig met het verzorgen van de dieren en hun omgeving. Er is een hele enthousiaste werkgroep volwassenen opgericht die zich bezig hielden met het ‘programma van eisen’ voor de nieuwe speeltuin. Reeds in 2013 had er een vrij uitgebreid kinderparticipatie traject plaatsgevonden, dus de wensen van de kinderen en de Speeltuinbende waren in kaart gebracht. Speeltuinbende is een groep kinderen met een functiebeperking, die vanuit de NSGK (Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind) speeltuinen bezoeken om o.a. de toegankelijkheid te testen. In het speelse ontwerp van Jan Ooms zijn alle voorwaarden opgenomen om zo ook van de NSKG subsidie te mogen ontvangen. Het VSB fonds heeft ook bijgedragen aan de nieuwe speeltuin. Dankzij het Nieuw Lokaal Akkoord (gemeente Groningen en Woningbouwcorporaties) heeft de vereniging een behoorlijke bijdrage gekregen om de nieuwe speeltuin te kunnen realiseren. Mede door de inzet van de vele vrijwilligers die d.m.v. zelfwerkzaamheid een groot bedrag kon uitsparen voor de aanleg kon het project werkelijkheid worden. Op 21 juni 2014 is de speeltuin feestelijk geopend door een
Woningbouwcorporatie Nijestee en de gemeente en diverse welzijnsorganisaties hebben jaren om tafel gezeten om het programma van eisen samen met de Buurt- en Speeltuinvereniging Corpus den Hoorn op te stellen. Eerst in 2014 is fase 1, de Vensterschool met daarboven appartementen gerealiseerd. Direct daarna zou worden gestart met fase 2 waarin de BSV gehuisvest zou worden. BSV Corpus den Hoorn zit al sinds begin 2006 in een noodvoorziening aan de Semmelweisstraat. De belofte was dat zij binnen 2 jaar hun intrek konden nemen in een nieuw te bouwen MFC. Vele jaren volgden waarin het niet duidelijk was of de nieuwbouw van het buurtcentrum wel door zou gaan. Diverse organisaties hebben zich de afgelopen jaren teruggetrokken uit het project. Daarnaast was er een lange tijd grote onzekerheid of de woningbouwcorporatie Nijestee überhaupt nog wel verder mocht bouwen, gezien de nieuwe regelgeving van de overheid. Eind 2014 werd duidelijk dat het fiat is verkregen en men in 2015 kan starten met de bouw.
13
kinderambassadeur van de Speeltuinbende samen met de begeleider van het NSGK. Een groot succes en dagelijks wordt de kinderboerderij en de uitdagende en avontuurlijke speeltuin door vele wijkbewoners “jong en oud” bezocht.
De Speeltuinbende heeft de Speeltuinbendewijzer ontwikkeld. (www.speeltuinbendewijzer.nl) In deze wijzer laat de Speeltuinbende zien waar zij in een speeltuin tegenaan lopen en geven zij tips over hoe gehandicapte kinderen samen kunnen spelen met andere kinderen. De deelgebieden waarop informatie wordt gegeven zijn: toegang speeltuin, centraal pad, toegankelijkheid en omheining toestel, glijbaan, schommel en draaistoel, wipwap, klimtoestel, toiletten, zand en water, spelletjes, gebouw, winkel/kantine, zitplekken/tafels en medewerkers.
Colofon Tekst: Speeltuincentrale Groningen Vormgeving en illustraties : Marcel Leuning
14
15
