JAARVERSLAG 2013 & PROFIEL
I N H O U D S O P G AV E
Profiel
2
Kerncijfers
4
Verslag van de directie
8
Verdieping:
Initiërende woningbouw
10
Verdieping:
Design & Construct
12
Verdieping:
Renovatie woningbouwprojecten
14
Verdieping:
Duurzame scholenbouw
16
Groepsbalans per 31 december 2013
20
Groepswinst- en -verliesrekening over 2013
23
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
25
Overzicht Giesbers-bedrijven
27
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
1
PROFIEL
KONINKLIJKE MARECHAUSSEE – ROTTERDAM Nieuwbouw
WIJKCENTRUM DUKENBURG – NIJMEGEN Renovatie en verbouw
NOORD-HOFLAND – VOORSCHOTEN Nieuwbouw 32 woningen
ROC ID COLLEGE – LEIDEN Nieuwbouw onderwijsgebouw
Opdrachtgever: Koninklijke Marechaussee Contractvorm: EMVI aanbesteding
Opdrachtgever: Gemeente Nijmegen Contractvorm: Bouwteam
Opdrachtgever: Gemeente Voorschoten Contractvorm: Woningbouwontwikkeling
Opdrachtgever: ROC ID Leiden Contractvorm: Design & Construct
GiesbersRotterdam
GiesbersWijchen
KallisteWoningbouwontwikkeling
GiesbersRotterdam GiesbersWijchen
2
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
PROFIEL
GIESBERS GROEP
“ D E B L AU W E D R A A D ”
GiesbersGroep bundelt zes ondernemingen actief in bouw en projectontwikkeling. Met vestigingen in Arnhem, Naarden, Rotterdam en Wijchen zijn we actief in een groot deel van Nederland. Onze bedrijven zijn zelfstandig en decentraal georganiseerd, maar vormen tegelijkertijd een hecht netwerk waarbinnen kennis en vaardigheden worden uitgewisseld. Onze opdrachtgevers zijn overheden, woningcorporaties, bedrijven, beleggers, zorg- en onderwijsinstellingen en woonconsumenten.
Voor onze bouw- en ontwikkelprocessen hanteren wij “De Blauwe Draad” als visie en werkwijze. Via een door ons ontwikkeld stappenplan kunnen we de wensen van opdrachtgevers en andere belanghebbenden op gestructureerde wijze vertalen naar doordachte en gedragen oplossingen.
K E R N AC T I V I T E I T E N E N F O C U S
Initiatief, creativiteit en ondernemerschap zijn in onze ogen nodig om de opdrachten van onze klanten zo goed mogelijk uit te voeren. In de krachtige groep van bedrijven is alle expertise in huis om het hele ontwikkel- en bouwproces te organiseren en te beheersen. Wij geven daarbij sterke prikkels aan onze medewerkers om zich te blijven ontwikkelen in hun kennis en vaardigheden. Omdat zij zelfstandig beslissingen nemen, ontstaat er een prettige en professionele samenwerking met alle bij de projecten betrokken partijen.
GiesbersGroep werkt aan bouw-, ontwikkelings, renovatie- en onderhoudsopgaven in een aantal segmenten van de markt. Onze kernactiviteiten zijn: initiërende woningbouw, het uitvoeren van Design & Construct opgaven, de ontwikkeling en realisatie van duurzaam maatschappelijk vastgoed (met name onderwijs en zorg), bedrijfsgebouwen en renovatie en onderhoud van met name wooncomplexen. LEAN & GREEN
ONDERSCHEIDEND VERMOGEN
Wij willen een betrokken, transparante partner zijn voor onze opdrachtgevers en op een innovatieve, ondernemende wijze complexe vraagstukken oplossen.
Een sterke aandacht gaat uit naar het verduurzamen en optimaliseren van onze projecten en bedrijfsprocessen. Dit uit zich in maatregelen die niet alleen kostenbesparingen opleveren, maar gelijktijdig milieubelasting reduceren. Voor en samen met onze klanten gaan wij op zoek naar de meest ideale balans tussen ambitieuze milieudoelstellingen en gebruikscomfort, realisatie- en onderhoudskosten en waardeontwikkeling.
VALENCIASTRAAT – LENT Nieuwbouw 24 huurwoningen
KRIMPEN AAN DE LEK – MFA Nieuwbouw Multifunctionele Accommodatie
NIEUWEYK – WERKHOVEN, BUNNIK Nieuwbouw 14 woningen en 12 appartementen
ROC DE LEIJGRAAF – CUIJK Vernieuwbouw onderwijsgebouw
Opdrachtgever: Talis Woningcorporatie Contractvorm: Design & Construct
Opdrachtgever: Gemeente Krimpen aan de Lek Contractvorm: EMVI aanbesteding
Opdrachtgever: Gemeente Bunnik en LEKSTEDEwonen Contractvorm: Woningbouwontwikkeling
Opdrachtgever: ROC de Leijgraaf Contractvorm: EMVI aanbesteding
GiesbersWijchen
GiesbersRotterdam
KallisteWoningbouwontwikkeling
GiesbersWijchen
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
3
KERNCIJFERS Voor meer informatie zie ons jaarverslag op www.giesbersgroep.nl
K E N G E TA L L E N
(bedragen in miljoenen euro’s tenzij anders vermeld)
Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Groepsresultaat na belastingen Groepsvermogen Solvabiliteit op basis van het groepsvermogen (%) Gemiddeld aantal medewerkers (fte) Orderportefeuille
2013
2012
120 113 0,32 21,84 44 188 238
135 132 2,23 23,02 42 200 241
BALANS
(Bedragen in duizenden euro’s, na winstbestemming)
AC T I VA Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa
2013
2012
5.123 9.860 34.639 49.622
6.626 12.813 35.659 55.098
PA S S I VA Groepsvermogen Voorzieningen Langlopende leningen Kortlopende schulden
2013
2012
21.839 725 7.042 20.016 49.622
23.015 1.039 3.173 27.871 55.098
WONEN BIJ BEATRIXPARK – SCHIEDAM, OVER HET WATER Nieuwbouw 43 woningen
BERGSTRAAT – ARNHEM Transformatie kantoorgebouw tot studentenwooneenheden
BARTIMÉUS – DOORN Nieuwbouw Sport- en bewegingscentrum
AMBULANCEPOST IJSSELOORD2 – ARNHEM Nieuwbouw
Opdrachtgever: Gemeente Schiedam Contractvorm: Woningbouwontwikkeling
Opdrachtgever: Montevia B.V. Contractvorm: Turnkey
Opdrachtgever: Stichting Bartiméus Sonneheerdt Contractvorm: Bouwteam
Opdrachtgever: Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM) Contractvorm: Design & Construct
KallisteWoningbouwontwikkeling
GiesbersWijchen
GiesbersRotterdam
GiesbersWijchen
4
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
DE ROKERIJ – SCHEVENINGEN GiesbersRotterdam
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
5
V E R S L A G VA N D E D I R E C T I E
A A N PA S S E N A A N T E L K E N S V E R A N D E R E N D E M A R K TO M S TA N D I G H E D E N Voor Giesbers was 2013 een bewogen jaar. De bouwmarkt bleef stagneren, reeds verstrekte opdrachten werden opgeschort en nieuwe projecten uitgesteld. Ondanks de dalende omzet heeft onze onderneming in 2013 redelijk gerendeerd door een goede brutomarge op pro jecten. Wij voorzagen echter voor meerdere jaren een verminderde marktvraag en een teruglopende omzet voor 2014 en daarna, waarmee structurele onderbezettingsverliezen dreigden. Om ook op langere termijn winstgevend te blijven moesten we daarom ingrijpen in de organisatie en onze kosten terug brengen. Tot onze spijt ging dit gepaard met gedwongen ontslagen. Tegelijkertijd bleef het streven van onze medewerkers er op gericht nieuwe opdrachten te verwerven en onze opdrachtgevers optimaal van dienst te zijn. We tonen onze meerwaarde als meedenkende bouwpartner tijdens de realisatie van een project, maar ook in het traject van ontwikkeling ervoor én het onderhoud erna hebben we een belangrijke initiërende en dienstverlenende rol. Onze ambitie is om creatief en op ondernemende wijze, tegen zo laag mogelijke investeringen en exploitatiekosten, duurzame en kwalitatief onderscheidende totaaloplossingen tot stand te brengen. Wij zijn ons er van bewust dat wij ons daartoe voortdurend dienen te verbeteren en maken dan ook grote slagen in techniek, logistiek en procesmanagement als ook bij de ontwikkeling van duurzame en innovatieve bouwconcepten. De vooruitgang die we daarbij boeken stemt ons optimistisch.
O N T W I K K E L I N G E N 2013 Onze kernbegrippen in 2013 waren: concentratie, focus, verbetering synergie, kennis- en talentontwikkeling. Eind 2013 hebben wij een reorganisatie ingezet welke in het eerste kwartaal van 2014 is afgerond. Daarbij zijn de vestigingen in Arnhem en Wijchen samengevoegd tot één krachtig landelijk opererend bouw- en ontwikkelingsbedrijf in Wijchen. Deze onderneming heeft haar focus op initiatie en realisatie van woningbouw evenals op Design & Construct en DBFMO opdrachten voor maatschappelijk en commercieel onroerend goed. Daarnaast hebben de vestigingen in Arnhem en Wijchen thans hun krachten gebundeld op het gebied van bouwservice en kleinschalige bouw. Giesbers Kleinbouw opereert vanuit Arnhem 8
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
en concentreert zich op de markt voor transformatie, renovatie, verduurzaming, onderhoud en bouwservice in zowel de woning- als de utiliteitsbouw. Ook bij de andere bedrijven, met name bij de materieeldienst, zijn in 2013 bedrijfsprocessen gerationaliseerd en kostprijs reducerende maatregelen doorgevoerd. Met de gehele reorganisatie zijn ruim 60 vaste arbeidsplaatsen verloren gegaan. Voor de boventallige medewerkers is in nauw overleg met ondernemingsraad en vakbonden en met oog voor de belangen van betrokkenen een sociaal plan overeengekomen. Het aantal medewerkers daalt daarmee van 200 FTE per eind 2012 tot circa 140 FTE in 2014. Omdat de reorganisatie over het boekjaar loopt bedroeg het gemiddeld aantal medewerkers in 2013 nog 188 FTE. Kalliste Woningbouwontwikkeling versterkte haar positie in de Randstad waar zij in co-creatie met individuele opdrachtgevers diverse spraakmakende woningbouwprojecten realiseert. We breidden ons belang in Kalliste in 2013 uit (van 75% naar 100%) waardoor het groeps vermogen weliswaar licht daalde, maar onze winstkansen groeiden onder andere door meer en betere synergie. Kalliste werkt steeds nauwer samen met de bouwers binnen de groep zodat bouw en ontwikkeling naadloos in elkaar overgaan en de bedrijven elkaar versterken. Giesbers Rotterdam richt zich, naast haar solide positie in de woning- en utiliteitsbouw, meer en meer op grootschalige renovatieprojecten voor woningcorporaties en heeft hieromtrent ook voor 2014 goede verwachtingen. Ook in het door ons kansrijk geachte gebiedsontwikkelingsproject Park15 breidden we ons belang uit (van 33 1/3 % naar 100 %). Weliswaar nam daardoor de balanspost projecten toe en vroeg dit meer liquiditeit, maar het stelde ons, naast de versterking van onze bouw activiteiten, in staat diverse kwaliteitsverbeteringen door te voeren, waarmee de winstpotentie van het project is verbeterd. In 2013 is voortgaand geïnvesteerd in kennis- en talentontwikkeling van onze medewerkers. Wij zullen dat ook in 2014 blijven doen. Daarbij willen we juist ook jonge professionals in de onderneming begeleiden in hun ontwikkeling. Het gaat dan om competenties als bouwprocestechnologie, commerciële vaardigheden, klantgericht werken en risicomanagement. We gaan op deze wijze verder met de uitbouw van een energiek en vakkundig team en streven, ook op directieniveau, naar een meer evenwichtige verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke medewerkers.
V E R S L A G VA N D E D I R E C T I E
R E S U LTAT E N 2013
DOELSTELLINGEN EN VOORUITZICHTEN
Al onze ondernemingen hebben bijgedragen aan een positief operationeel resultaat. Het operationeel resultaat voor reorganisatiekosten bedraagt € 2,43 miljoen positief, hetgeen een winstmarge ten opzichte van de omzet betekent van 2,2% (2012: 2,1%). Ondanks de omvangrijke kosten voor reorganisatie en de met de sluiting van de vestiging te Arnhem gepaard gaande kosten (totaal circa € 1,90 miljoen) die wij in 2013 ten laste van het resultaat brachten, kon Giesbers toch nog een positief groepsresultaat voor belastingen boeken van € 0,53 miljoen (2012: € 2,78 miljoen).
Wij zien 2014 als een transitiejaar, waarin geleidelijk de effecten van de reorganisatie en de aanpassing van strategie en organisatie zichtbaar moeten worden. Intussen wordt met ondernemend initiatief van onze mensen de invulling van de productieopdrachten voor 2014 en 2015 met voortvarendheid opgepakt en liggen we al redelijk op koers.
De bedrijfsopbrengsten daalden van € 135 miljoen (2012) naar € 120 miljoen in 2013, hetgeen een daling van circa 11% betekent ten opzichte van 2012. De netto-omzet kwam in 2013 uit op € 113 miljoen (2012: € 132 miljoen). Het groepsresultaat na belastingen bedroeg € 0,32 miljoen (2012: € 2,23 miljoen). De solvabiliteit van de groep steeg naar 44% (2012: 42%). In 2013 zijn 175 woningen verkocht. Per ultimo 2013 bestond onze voorraad onverkocht vastgoed uit 2 onverkochte appartementen. Hoewel de omzet hieruit voortvloeiend zich over langere tijd uitstrekt, beschikken we ultimo 2013 over een werkvoorraad van € 238 miljoen (2012: € 241 miljoen). De liquiditeitsruimte is adequaat en wordt onder andere gewaarborgd door kredietfaciliteiten en projectfinancieringen. De financiële prestaties van de onderneming passen binnen de convenanten van de financieringsovereenkomsten. Het financieel beleid is erop gericht met een verantwoord risico een redelijk rendement op onze projecten te behalen. Dit beleid wordt ondersteund door middel van een goed functio nerend managementinformatiesysteem. Voor iedere processtap en investering in een project worden risico’s (waaronder ook kredietrisico’s met betrekking tot opdrachtgevers en onder aannemers) in beeld gebracht. Achteraf vindt telkens een uitgebreide evaluatie plaats.
Hoewel de markt tekenen van herstel laat zien, verwachten wij dat een en ander niet zo snel zal gaan als menigeen hoopt. Wij zien lichtpunten in de marktsegmenten van goed geprijsde grondgebonden koopwoningen, Design & Construct opdrachten, Renovatie en Onderhoud en Logistiek, maar we verwachten niet dat het herstel van de markt in 2014 al echt zichtbaar zal worden. We zijn er echter van overtuigd dat er nu en ook op lange termijn een goede markt is voor een onderneming met onze aanpak en bedrijfsfilosofie. We gaan door met optimalisatie van onze producten en bedrijfsprocessen, blijven aandachtig bezig met duurzaamheid en energiebeheersing, nemen geen werken onder de kostprijs aan en doen geen concessies aan ons stringente risicobeleid. Er van uitgaande dat de marktomstandigheden niet verslechteren, verwachten wij voor 2014 weliswaar een in beperkte mate dalende omzet, maar een groeiend positief resultaat.
TOT S LOT Wij danken alle medewerkers van de Giesbers-bedrijven voor hun grote betrokkenheid en inzet, zeker in het afgelopen, enerverende jaar. Mede op basis van de kwaliteit en inzet van onze mensen zien wij de toekomst met vertrouwen tegemoet.
De directie, R.T.T. aan de Stegge
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
9
INITIËRENDE WONINGBOUW
"U W I LT A L S OPDR ACHTGEVER TO C H O O K DAT DE TE ONTWIKKELEN LO C AT I E VO O RS P O E D I G WORDT GEREALISEERD?"
WONEN AAN HET T WISKE In Oostzaan, moederdorp van de Zaanstreek, verrijst Wonen aan het Twiske. Het nieuwbouwplan grenst direct aan recreatiegebied Het Twiske en ligt ook nabij het centrum van het dorp Oostzaan. Er worden 96 grondgebonden woningen gerealiseerd in een ruime differentiatie van typen, architectuur en VON prijzen. Veel woningen hebben de tuin aan het water georiënteerd, waardoor er vanuit de achtertuin gevaren kan worden rondom de Stootersplas in het natuur gebied Het Twiske. Ook zijn er door Kalliste 16 vrije bouw kavels in het plan voorzien waar particulieren hun droom woning op kunnen gaan realiseren.
10
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
Kalliste Woningbouwontwikkeling heeft in 1 jaar tijd ruim 100 vrije sector woningen verkocht in dit plan, waarmee dit het beste verkopende particuliere woningbouwproject van Noord-Holland is. Kalliste Woningbouwontwikkeling heeft het WijzerWonen concept toegepast. GiesbersRotterdam realiseert alle grondgebonden woningen in het bouwconcept van Giesbers Huislabel.
INITIËRENDE WONINGBOUW
HET PERSOONLIJKE WONINGCONCEPT VA N G I E S B E R S
Met initiërende woningbouw wordt een duurzame woonomgeving gecreëerd die voldoet aan de werkelijke woonwensen van de bewoners van nu en morgen. Initiërende woningbouw, in de vorm van ons WijzerWonen proces resulteert in verkoopsucces en snelle start van de realisatie. Dit proces onder begeleiding van de betrokken ontwikkelaar waarborgt optimaal de belangen van alle stakeholders. Het WijzerWonen proces geeft ons tevens het platform om ontwikkelingen binnen de maatschappelijk verantwoorde context plaats te laten vinden. Integrale gebiedstransformatie wordt onder meer door toepassing van WijzerWonen haalbaar. Hierbij ligt het
fundament voor de ontwikkeling altijd in het oprecht luisteren naar de eindgebruiker. Hier start het gezamenlijke ontwikkeltraject van `ja ik wil´ tot `wonen´. Dit vraag gestuurde dynamische ontwikkelproces maakt ons in staat de primaire belangen van grondeigenaren, gemeenten en corporaties optimaal te bedienen. Met de eigen “Huislabel woning” heeft Giesbers een product in huis dat in de basis gestandaardiseerd is, waardoor er tegen lage kosten in een korte periode een huis kan worden gerealiseerd en opgeleverd. Elke woning wordt dan een volstrekt uniek product, gebaseerd op de eigen woonwensen van de gebruiker.
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
11
DESIGN & CONSTRUCT
L I F E S C I E N C E I N C U B ATO R T E U T R E C H T Het Utrecht Science Park krijgt een tweede Life Science Incubator (LSI). Deze is nodig om de stijgende huisvestingsvraag van startende ondernemers in life science naar kantoor en laboratoria te beantwoorden. Giesbers en Mecanoo Architecten zijn samen verantwoordelijk voor ontwerp en realisatie. Het project is vanuit een ‘Best Value Procurement’ verworven. De opdrachtgever heeft de BREEAM-kwalificatie ‘Excellent’ als eis gesteld. BREEAM is een certificeringsmethode die duurzaamheid integraal en in brede zin definieert. Giesbers/Mecanoo wil de kwalificatie ‘Outstanding’ behalen en daarmee de gewenste duurzaamheidsambities van de opdrachtgever overstijgen.
12
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
DESIGN & CONSTRUCT
"M E E RWA A R D E VO O R DE OPDR ACHTGEVER O P B A S I S VA N E E N I N T E G R A L E A A N PA K"
S T U D E N T E N H U I S V E S T I N G E N ZO R G E E N H E D E N OP KENNISCAMPUS TE EDE In opdracht van Woonstede realiseerde Giesbers in drie afzonderlijke gebouwen 300 studenten- en zorgeenheden conform de Design Construct & Maintenance-formule (DC&M) op de Kenniscampus Ede. Een campus waar leven, leren en innoveren met goed onderwijs worden gecombineerd. Opdrachtgever Woonstede vroeg om een innovatieve oplossing uitgaande van een integraal ontwerpproces. Door intensieve samenwerking met alle bij het proces betrokken partners en met inzet van 3D-modelling (BIM) is in twee maanden het ontwerp naar een bouwaanvraag
vertaald. Toepassing van Trias Energetica heeft geleid tot doordachte duurzaamheidskeuzes. Daarmee hebben we hoge GPR-scores behaald met een 9,5 voor gebruikskwaliteit en 8,1 voor toekomstwaarde.
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
13
R E N O VA T I E W O N I N G B O U W P R O J E C T E N
R E N O VAT I E W O N I N G B O U W P R O J E C T E N De aandacht in de bouwwereld richt zich meer en meer op het bestaande woningbestand en stedelijke inbreiding. Renovatie en onderhoud zijn daarmee uitgegroeid van een onderdeel van de gangbare beheerscyclus tot een belangrijke kernactiviteit, zeker nu een enorme voorraad woningen uit de vijftiger en zestiger jaren aan vernieuwing en verduurzaming of zelfs aan vervanging toe is. Onderhoud, renovatie en verduurzaming van woningbouwprojecten begint bij Giesbers met goed luisteren naar alle betrokkenen en vooral naar de bewoners. Belangrijk uitgangspunt is de bewustwording dat een verbouwing een flinke ingreep op het normale leven
14
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
VA N B E E T H O V E N S I N G E L I N V L A A R D I N G E N van de bewoners is. Goede communicatie en een inlevende, klantvriendelijke houding van onze mensen zijn daarom van essentieel belang. Met de opdrachtgever, veelal de woning corporatie, worden vooraf goede afspraken gemaakt om het bouwproces optimaal te laten verlopen en wordt gestreefd naar verkorting van de planning, onder meer door budget gericht te ontwerpen. Zo is er vanaf het begin zekerheid over de kosten. Het proces zelf verloopt daardoor efficiënt en met weinig afstemmingsverlies. De voorbereidingstijd kan in vele gevallen tot de helft worden teruggebracht.
Giesbers heeft in een bouwteam voor Waterweg Wonen 48 beneden-/bovenwoningen en 128 flatwoningen met diverse portieken gerenoveerd. Naast het aanbrengen van nieuwe gevelbekleding en voordeuren zijn in de woningen de keukens, badkamers, cv-ketels en toiletten vervangen. De verscheidenheid van werkzaamheden en de strakke planning waarin gewerkt moest worden vergden een optimale samenwerking met opdrachtgever, bewoners en keten partners. Vanwege de aanwezigheid van de bewoners tijdens de werkzaamheden waren er extra maatregelen nodig in verband met veiligheid, overlastbeperking en bouwtransport, wat door Giesbers is vastgelegd in een communicatie- en veiligheidsplan.
R E N O VA T I E W O N I N G B O U W P R O J E C T E N
" O N D E R H O U D, R E N O VAT I E E N V E R D U U R Z A M I N G VA N WO N I N G BO U W PROJ EC TE N BEGINT MET GOED LUISTEREN NA AR ALLE BETROKKENEN EN VO OR AL N A A R D E B E W O N E R S"
S AG E N B U U R T I N R OT T E R D A M De Sagenbuurt geldt als een thuis voor een brede groep bewoners. Verbeteringen in dit “dorp aan de Maas” moeten een gevarieerd aanbod voor starters, ouderen en gezinnen opleveren. De ingrijpende aanpak van de woningen vraagt ook om verbeteringen in de woonomgeving. De posities van de tuinen, maar ook de hoeveelheid en kwaliteit van speel- en ontmoetingsplekken worden geoptimaliseerd. Voor opdrachtgever Woonbron heeft Giesbers in deze buurt het groot onderhoud uitgevoerd aan 56 eengezinswoningen en diverse energiebesparende maatregelen aangebracht. De woningen waren nauwelijks geïsoleerd. Giesbers heeft
onder andere de gevels, daken en vloeren voorzien van goede isolatie. Draaiende delen zijn vervangen en de woningen zijn voorzien van dubbel glas. Met deze energie besparende maatregelen is een substantiële besparing op de energiekosten voor de bewoners en de corporatie gerealiseerd. In een LEAN proces is een korte doorlooptijd gerealiseerd en is de overlast voor de bewoners minimaal geweest.
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
15
DUURZAME SCHOLENBOUW
BREDE SCHOOL TE MILL De nieuwe locatie van de Brede School in Mill is een unieke plek in een groen beekdal. Principes ten aanzien van mensvriendelijkheid, ecologie en het energieconcept zijn in deze Design & Construct opgave in samenhang afgewogen. Het gebouw heeft een zeer hoogwaardig binnenklimaat: als een van de eerste scholen in Nederland wordt er voldaan aan de uitgangspunten voor ventilatie ‘Frisse Scholen’ klasse A. De gemiddelde GPR-score bedraagt 8,5 met een 9,3 voor gebruikskwaliteit en een 9,2 voor toekomstwaarde. Het grote grasdak is een zeer opvallend en beeldbepalend element van de nieuwbouw. Het flexibele en multifunctionele karakter van deze nieuwbouw biedt op lange termijn oplossingen voor diverse functies.
16
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
DUURZAME SCHOLENBOUW
"EEN DUURZA AM GEBOUW KAN VERANDERINGEN IN DE TIJD AAN EN BIEDT DUS OOK VO O R TO E KOM S TI G E G E N E R AT I ES E E N OPLOSSING"
LU C S T E V E N S S C H O O L T E U T R E C H T Ondanks het beperkte budget is Giesbers erin geslaagd om een duurzaam gebouw met hoge gebruikskwaliteit en bijzondere architectuur te ontwikkelen. Bijzondere elementen aan het gebouw zijn het verticale gevelmetselwerk en de lichthappers in het dak die voor extra daglicht zorgen. Het schoolgebouw voldoet aan Frisse Scholen klasse A. Er is gekozen voor een duurzaam en energiezuinig CO2-gestuurd ventilatiesysteem dat gebaseerd is op natuurlijke toevoer (via het dak) en mechanische afvoer. De zichtbare constructievloer, waaronder een isolatielaag van schuimbeton is aangebracht, geeft de school een stoer en eigentijds gezicht.
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
17
GROEPSBALANS PER 31 DECEMBER 2013 (bedragen in duizenden euro’s tenzij anders vermeld) (na winstbestemming)
A C T I VA 2013
2012
5.123
6.626
Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Deelnemingen Leningen
6.722 3.138
9.183 3.630 9.860
12.813
Vlottende activa Voorraden Projecten Overige voorraden
23.092 444
17.025 381 23.536
Vorderingen Debiteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen Totaal activa
20
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
7.926 402 2.193
17.406
14.381 3.308 10.521
17.689
582
564
49.622
55.098
GROEPSBALANS PER 31 DECEMBER 2013 (bedragen in duizenden euro’s tenzij anders vermeld) (na winstbestemming)
P A S S I VA 2013 Groepsvermogen Eigen vermogen Aandeel minderheidsparticipanten
21.108 731
2012
20.963 2.052 21.839
Voorzieningen Latente belastingverplichtingen Garantieverplichtingen
55 670
23.015
263 776 725
Langlopende schulden Langlopende schulden kredietinstellingen
7.042
1.039
3.173 7.042
Kortlopende schulden Kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Onderhanden projecten Overige schulden en overlopende passiva
Totaal passiva
7.938 4.089 1.175 4.108 2.706
3.173
8.191 7.686 2.142 5.987 3.865 20.016
27.871
49.622
55.098
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
21
PA R K 1 6 H O V E N – R O T T E R D A M KallisteWoningbouwontwikkeling GiesbersRotterdam
22
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
G R O E P S W I N S T- E N - V E R L I E S R E K E N I N G O V E R 2 0 1 3 (bedragen in duizenden euro’s tenzij anders vermeld)
2013 Bruto omzet Interne omzet Netto omzet Wijzigingen onderhanden projecten Bedrijfsopbrengsten Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten Bruto omzetresultaat Salarissen en sociale lasten Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Groepsresultaat Financiële baten en lasten Groepsresultaat voor belastingen Belastingen Resultaat deelnemingen Groepsresultaat na belastingen Toerekenbaar aan: Aandeelhouder Giesbers Groep B.V. Aandeel minderheidsparticipanten
123.633 (11.130) 112.503 7.979 120.482 (99.152) 21.330 (12.947) (1.774) (5.903) 706 (173) 533 (104) (113) 316
2012 156.043 (24.443) 131.600 3.694 135.294 (112.573) 22.721 (14.323) (965) (4.552) 2.881 (98) 2.783 (546) (12) 2.225
145 171 316
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
848 1.377 2.225
23
24
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
C O N T R O L E V E R K L A R I N G VA N D E O N A F H A N K E L I J K E A C C O U N T A N T
VERKLARING BETREFFENDE DE JAARREKENING Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2013 van Giesbers Groep B.V. te Arnhem gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de groepsbalans en vennootschappelijke balans per 31 december 2013 alsmede de groepswinst-en-verliesrekening en vennootschappelijke winst-en-verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaar rekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening
en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie vol doende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Giesbers Groep B.V. per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
V E R K L A R I N G B E T R E F F E N D E O V E R I G E B I J O F K R AC H T E N S DE WET GESTELDE EISEN Ingevolge Artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in Artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in Artikel 2:391 lid 4 BW.
Arnhem, 2 mei 2014 Ernst & Young Accountants LLP S.P.M. Timmerman RA GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
25
KONINKLIJKE MARECHAUSSEE – ROTTERDAM GiesbersRotterdam
26
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
OVERZICHT GIESBERS-BEDRIJVEN
OVERZICHT GIESBERS-BEDRIJVEN GiesbersGroep
GiesbersRotterdam bouw en ontwikkeling
GiesbersWijchen bouw en ontwikkeling
GiesbersKleinbouw
Zijpendaalseweg 53a 6814 CD Arnhem Postbus 370 6800 AJ Arnhem
Schuttevaerweg 79 3044 BA Rotterdam Postbus 11064 3004 EB Rotterdam
Nieuweweg 184 6603 BT Wijchen Postbus 64 6600 AB Wijchen
Delta 85 6825 MN Arnhem Postbus 9008 6800 DK Arnhem
T 026 - 446 14 00
[email protected] www.giesbersgroep.nl
T 010 - 262 01 22
[email protected] www.giesbersrotterdam.nl
T 024 - 649 28 11
[email protected] www.giesberswijchen.nl
T 026 - 325 90 03
[email protected] www.giesberskleinbouw. nl
R.T.T. aan de Stegge M.C. ter Weel
W.A. van Zanten
H.A.J.M. Heijmans J.L. de Beijer J.C.J. Moors
W. Huiberts
GiesbersMaterieel
KallisteWoningbouwontwikkeling
GiesbersGebiedsontwikkeling
Jan van der Heijdenstraat 2a 6603 BA Wijchen Postbus 490 6600 AL Wijchen
Kooltjesbuurt 3 1411 RZ Naarden-Vesting Postbus 5033 1410 AA Naarden
Nieuweweg 184 6603 BT Wijchen Postbus 64 6600 AB Wijchen
T 024 - 645 10 67
[email protected] www.giesbersmaterieel.nl
T 035 - 694 25 44
[email protected] www.kalliste.nl
T 024 - 649 28 11
[email protected] www.giesbersgebiedsontwikkeling.nl
J.C.J. Moors
J.J.A. Suijkerbuijk
J.L. de Beijer
S.R. Aalpol
GiesbersGroep | Jaarverslag 2013 & Profiel
27
COLOFON Uitgave juni 2014 Vormgeving & opmaak De VormCompagnie, Houten Druk DR&DV Media Services, Amsterdam Copyright Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie of op welke wijze dan ook gedupliceerd zonder voorafgaande toestemming van Giesbers Groep.
Zijpendaalseweg 53a 6814 CD Arnhem Postbus 370 6800 AJ Arnhem T 026 - 446 14 00
[email protected] www.giesbersgroep.nl