jaarverslag 2009 STICHTING BELASTINGMUSEUM PROF. DR. VAN DER POEL

jaarverslag 2009

S T I C H T I N G B E L A S T I N G M U S E U M P R O F. D R . VA N D E R P O E L

Belasting & Douane Museum Jaarverslag 2009

3

inhoud Voorwoord 1 Collectie herinrichting aanwinsten afstoten niet museale collectie onderzoek Adlib restauraties boeken deelname projecten

5 7 7 7 8 8 8 8 9 9

4 Bedrijfsvoering financiën personeel Qmus project kassasysteem IACM

5 Stichting Vrienden algemeen

2 Presentaties vaste presentatie tijdelijke presentaties

3 Publiekszaken pr en voorlichting media en museum educatie Paradijselijke Zomer aan de Parklaan educatieplannen bezoekerscijfers

11 11 11

13 13 13 14 14 15 15

6 Functionarissen hoofdbestuur vaste medewerkers bijzonder hoogleraar Stichting Belastingmuseum Prof. dr. Van der Poel erelid van het bestuur tijdelijke / freelance medewerkers gastheren / - vrouwen op uitzendbasis vrijwillige medewerkers

17 17 17 17 17 17

19 19

21 21 21 21 22 22 22 22

jaarverslag 2009


5 Voorwoord In 2009 werd het definitieve besluit genomen voor de verbouwing van het Belasting & Douane Museum. Het museumbestuur en het ministerie van Financiën stemden in met het schetsontwerp voor de verbouwing door architectenbureau BroekBakema uit Rotterdam en met het voorontwerp voor de museuminrichting van Bureau Tjep uit Amsterdam. Binnen de gelederen van het bestuur werd afscheid genomen van onze interim voorzitter de heer Maarten Ruijs, directeur-generaal Belastingdienst a.i., en trad de nieuwe directeur-generaal de heer Peter Veld als voorzitter van het bestuur aan. In het verslagjaar werd vanuit de museumorganisatie veel aandacht besteed aan de uitwerking van de verbouw- en inrichtingsplannen en de educatie. Door nieuwe educatieve projecten werd de band met scholen en publiek versterkt. Onze nieuwe educator mevrouw Rhea Bogaart was daar debet aan. Helaas vertaalde deze nieuwe impuls zich nog niet in hogere bezoekerscijfers. Eind december ging de heer John Vrouwenfelder met pensioen. John werkte van 1974 tot 1979 en van 1984 tot 2009 als conservator in het museum. Voor collega’s in en buiten het museum én de Belastingdienst was hij het vraagbaken op fiscaal-historisch gebied en een zeer gewaardeerd collega.

Het project ‘de geschiedenis van de Belastingdienst’ werd in het najaar afgesloten tijdens een feestelijke boekpresentatie. Auteur de heer Tom Pfeil overhandigde aan de staatssecretaris van Financiën de heer Kees Jan de Jager zijn werk ‘Op gelijke voet, de geschiedenis van de Belastingdienst’. Een maand eerder schonk de minister van Financiën de heer Wouter Bos aan het museum twee miniatuur koffertjes die ooit door oud-minister Onno Ruding en oud-minister Gerrit Zalm op de Derde Dinsdag in September bij de presentatie van de Miljoenennota naar de Tweede Kamer waren meegenomen. Namens het bestuur en de directie danken wij iedereen die dit jaar een constructieve bijdrage aan het museum geleverd heeft.

Rotterdam, 20 april 2010 Peter Veld, voorzitter Frans Fox, directeur

hoofdstuk 1

Blauwe enveloppe (2009) door Fiel van der Veen


collectie

7

Herinrichting Belangrijkste taak in 2009 voor het team collectie was de herinrichting van het museum. Voor de herinrichting hebben de conservatoren zitting genomen in de werkgroepen Inhoud/Educatie, Multimedia en de Stuurgroep. Er werd een voorlopige selectie van objecten gemaakt en er was veelvuldig contact met de externe partijen TWV Media (tegenwoordig Museumstudio) en BENT Projecten. Museumstudio schreef een scenario dat door de conservatoren werd ingevuld met een voorlopige selectie van kunst- en gebruiksvoorwerpen. Ontwerpbureau Tjep uit Amsterdam maakte voor onze herinrichting een voorstudie en sfeerimpressie.

Aanwinsten Ook in 2009 kreeg het museum vanuit de Dienst veel objecten aangeboden. Meer dan andere jaren vanwege de sluiting van een groot aantal douanekantoren. Het douanekantoor Westzeedijk werd eind juni gesloten. Uit de inboedel verkreeg het museum een dienstfiets, huisraad, douanetapes, een tangentas, een smokkelvest en enkele voorbeelden van de bewegwijzering van het kantoor Westzeedijk. Verder verkreeg het museum een naamplaat van douanevaartuig ‘Lek’ en twee borden met ‘DOUANE’, afkomstig van douanevaartuigen. Daarnaast ontving het museum van het belastingkantoor Roermond enkele objecten die in de regio Limburg waren verzameld van diverse inmiddels gesloten kantoren: een grensbord ‘Douane/Zoll’, een grensbord ‘Douane/Douane’ en een stuk slagboom. De museumstichting kocht een aantal objecten waarvan ‘de blauwe enveloppe’ van Fiel van der Veen de laatste geïnitieerde aankoop van conservator de heer John Vrouwenfelder was.

De slagboom 1993 Deze werd ceremonieel doormidden gezaagd bij de grenspost Keulse Barrière ter gelegenheid van het vervallen van de EU-binnengrenzen. Het andere deel is meegenomen door de Duitse Douane. Dit werd

Slagboom, voormalige vlaggenmast, gebruikt om als slagboom ceremonieel te worden doorgezaagd (1 januari 1993)

destijds gefilmd voor het NOS Journaal. De slagboom is niet origineel, want slagbomen waren van metaal. Omdat dit niet voor de film kon worden doorgezaagd, is een vlaggenmast van het grenskantoor Tegelen rood/ wit geverfd en als slagboom bij de Keulse Barrière gemonteerd.

Blauwe enveloppe (2009) Fiel van der Veen schilderde het stilleven, omdat hij geïnspireerd raakte door de vergankelijkheid van het

fenomeen de blauwe envelop. Met de toenemende digitalisering van de aangifte zullen er in de toekomst wellicht geen blauwe enveloppen meer worden verzonden. Het stilleven is geschilderd in de 17deeeuwse trant van de fijnschilders en de kunstenaar heeft lang geëxperimenteerd om de juiste kleur blauw te mengen. De envelop is omringd door antieke gebruiksvoorwerpen.

Alle verwervingen zijn terug te vinden op: www.bdmuseum.nl Afstoten niet museale collectie In het jaar 2009 is – met het oog op de verhuizing – de selectie van af te stoten collectie-onderdelen volgens de LAMO (Leidraad Afstoten Museale Objecten) begonnen. Besloten werd om niet geregistreerd materiaal, dat niet past binnen de kaders van ons collectieplan, af te stoten. De objecten zijn naar diverse archieven en musea overgebracht, waar zij beter op hun plaats zijn. Sinds 2000 beheert het museum de collectie historische automatiseringsmiddelen van de Belastingdienst. In 2001 werd samen met drie deskundigen een lijst gemaakt met te behouden en af te stoten objecten. Deze lijst is in 2002 bekendgemaakt onder de leden van de werkgroep verzamelbeleid Computerhistorie (de latere Stichting Computer Erfgoed Nederland). Dit heeft geleid tot de overname van 15 objecten door het Computermuseum van de Universiteit van Amsterdam. Op 1 september 2009 werd een definitieve selectie gemaakt. Besloten werd om van de in Soesterberg bij Domeinen opgeslagen objecten vier te behouden (inventarisnummers 20009, 20016 en 20036A & B). Een niet geregistreerde maquette van het automatiseringscomplex te Apeldoorn werd eveneens behouden voor onze collectie. De overige 22 objecten zullen door Domeinen worden geveild.


Onderzoek De heer Egge Knol, conservator van het Groninger Museum, heeft een rijk geïllustreerd overzichtswerk Gronings zilver geschonken als dank voor de hulp bij zijn onderzoek naar Gronings zilver en het Groningse waarborgkantoor. Ons museumstuk ‘tabakspot/ harddraverijprijs’ staat hierin beschreven. In 2010 zal hier een bruikleenaanvraag voor een grote tentoonstelling uit voortkomen.

AdLib De collecties penningen, munten en onderscheidingstekens zijn digitaal gefotografeerd. De afbeeldingen worden momenteel bewerkt om in het museum registratieprogramma AdLib ingevoerd te kunnen worden. AdLib wordt in een voortdurend proces aangevuld met nieuwe objecten en nieuwe informatie over voorwerpen die er al in staan. Uit het project standplaatsregistratie (2007-2008) is een aantal werkzaamheden voortgekomen. Te weten, ongeregistreerde objecten en beschreven objecten, die nog niet werden verwerkt in Adlib. Bovendien zijn bij het invoeren van de standplaats problemen naar voren gekomen. Bijvoorbeeld een object dat in het verleden een dubbel nummer gekregen heeft of het objectnummer is foutief gelezen. Er is een grote inhaalslag gemaakt met het registreren van objecten. Een uitzendkracht heeft deze problemen verwerkt waardoor de ruim 600 probleem gevallen zijn teruggebracht naar circa 300. Bovendien zijn honderden zegels, die reeds voorzien waren van een objectnummer en beschrijving, ingevoerd in AdLib. Daarbij is de standplaats aan het object toegevoegd en op de juiste plek in het depot gezet. In 2010 wordt hieraan verder gewerkt.

Restauraties Papierrestaurator de heer Frank Götz restaureerde tien papieren objecten. Daarnaast werd een negentiende eeuwse marmeren schoorsteenklok met gaande leeuw gerestaureerd door klokkenrestaurator de heer Joost Jongerius.

collectie

Medewerkers van ICN (Instituut Collectie Nederland) verrichtten onderzoek naar de Trompbank. Na onderzoek van verfmonsters bleek dat de schilderingen van de bank waarschijnlijk na 1830 gedateerd moeten worden. Een aanbeveling werd gedaan om de aanwezigheid van enkele vrij dikke lagen vernis deskundig te laten verwijderen om tot een nog exactere datering te kunnen komen. Bovendien kan er dan wellicht beter inzicht komen in welke geschilderde partijen origineel zijn en welke partijen zijn overgeschilderd. Ondertussen wordt naar de herkomst van deze halbank onderzoek verricht.

9

Deelname projecten Sinds september 2009 doet het museum mee aan het onderzoek Museale Verwervingen 1933-1940 en 1948 – heden. Doel is om binnen het museum de collectie te inventariseren, waarvan de herkomstgeschiedenis verwijst naar roof, confiscatie, gedwongen verkoop of andere verdachte omstandigheden die hebben plaatsgevonden vanaf 1933 tot en met het einde van de Tweede Wereldoorlog. Dit onderzoek is nog niet afgerond. De conservator Douane heeft een aanvraag van de Stichting Cuypersgenootschap gesteund om een gemeentelijke monumentenstatus te verkrijgen voor het voormalige entrepotcomplex in Amsterdam. Helaas is het mislukt, het complex is gesloopt. Het actiecomité heeft een groot aantal foto’s gestuurd om toch historie en beeldmateriaal van het complex te bewaren. Het museum verleende zijn medewerking aan een project van het Erfgoedhuis Zuid Holland. Op de url http://www.geschiedenisvanzuidholland.nl/zoeken? organization=Belasting+en+Douane+Museum staan vier objecten die allen te maken hebben met de funeraire cultuur.

Boeken In het verslagjaar kreeg de omzetting van de huidige bibliotheek in de nieuwe museum- en handbibliotheek vorm. Door de conservatoren zijn in het boekenbestand keuzes gemaakt voor de museumhandbibliotheek en het bewaren in depot van historisch belangrijke en kostbare boeken. Het merendeel van de boeken gaat als bruikleen naar de Rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden. Vanwege de sluiting van de bibliotheek werd afscheid genomen van RotterdamNet.

hoofdstuk 2

Opening tentoonstelling door de directeur-generaal Belastingdienst a.i. Maarten Ruys met het schilderij ENC5V (2009) door Bertus Weeda (kunstenaar direct rechts van het schilderij).


presentaties

11

Vaste presentatie De permanente expositie werd niet gewijzigd.

Tijdelijke presentaties ‘Derde Dinsdag in September’ In de hal van Parklaan 16 werd ter gelegenheid van de overdracht van twee miniatuur koffertjes van de ‘Derde Dinsdag in September’ door de minister van Financiën de heer Wouter Bos, een presentatie ingericht rond de traditie van het aanbieden van de Rijksbegroting vanaf 1946.

‘Robuuste Verleiding’ schilderijen van Bertus Weeda, 31 januari t/m 15 maart. De aankoop van het in opdracht van het museum gemaakte schilderij ‘ENC5V’ vormde de basis voor een overzichtstentoonstelling van de Rotterdamse beeldend kunstenaar de heer Bertus Weeda.

‘Blieb Bliep – geluid uit de computer 4 april t/m 27 september. Een reizende tentoonstelling over de geschiedenis van de automatisering in Nederland. Een productie in samenwerking met de Stichting Computer Erfgoed Nederland (SCEN). De tentoonstelling met oude (spel)- computers werd aangevuld met foto’s van het toenmalige Belastingdienst Automatiseringscentrum in Apeldoorn (BAC).

‘Op de Gok – loterijen in Nederland’ 4 november t/m 9 mei 2010. De geschiedenis van loterijen in Nederland vanaf de 15e eeuw in beeld gebracht. Van de middeleeuwse stadsloterijen, de Staatsloterij tot de ‘goede doelen’- loterijen van nu. Een belevingstentoonstelling die inspeelt op de emoties van de deelnemers aan loterijen en andere kansspelen in Nederland. De navolgende fondsen maakten deze tentoonstelling mede mogelijk: - Stichting ter Bevordering van Volkskracht, Rotterdam - Stichting Uyttenhooven-Doyenfonds, Rotterdam

Minister van Financiën Wouter Bos met museummedewerkers na de opening van de tijdelijke presentatie ‘Derde Dinsdag in September’.

hoofdstuk 3

Tijdens de Wereldhavendagen september 2009


publiekszaken

13

In 2009 kreeg het museum zowel van de regionale als landelijke pers veel aandacht. In een tijd dat budgetten krimpen, zijn goede contacten met de pers die resulteren in free-publicity onontbeerlijk.

PR en voorlichting

Media en museum

Het museum kreeg onder andere aandacht in: De Telegraaf, Algemeen Dagblad, Metro, Spits, Trouw, Reformatorisch Dagblad en NRC. Voor de tentoonstelling ‘Op de Gok’ was veel aandacht voor de ‘rode geluksonderbroek’ tijdens een prime-time uitzending op SBS6 in het programma Hart van Nederland. Maar ook een bijzondere uitzending over ‘Geluk’ op Teleac Nederland 2 in het programma ‘Helder’ en in het NCRV radioprogramma Cappuccino werd het museum genoemd. De regionale pers besteedde veelvuldig aandacht aan het museum. Enkele voorbeelden van de regionale media zijn, Havenloods, Rotterdams Uitburo, nl10, DIMI en diverse regionale televisie- en radiostations Radio Rijnmond, TV Rijnmond, CityFM, Fresh FM, Megastad FM, Kink FM e.d. De gespecialiseerde media als de Accountancy Nieuws en het Weekblad Fiscaal Recht publiceerden artikelen van het museum.

De tentoonstellingen ‘BliepBliep – geluid uit de computer’ en ‘Op de Gok – loterijen in Nederland’ werden ondersteund door een reclamecampagne op Radio Rijnmond. De commercials werden vooral vlak vóór of tijdens schoolvakanties uitgezonden.

Lezingen werden gegeven voor de Probusclub in Boskoop en het Nationaal Onderwijsmuseum in Rotterdam.

Vereniging Musea Rotterdam: Medewerkers van Publiekszaken hebben zitting in diverse communicatoren netwerken binnen Rotterdam. Hiervan is de Vereniging Musea Rotterdam de belangrijkste. Zo worden o.a. contacten met collega-musea onderhouden. Hier wordt kennis uitgewisseld op gebied van ontwikkelingen in marketing en communicatie. Het museum vertegenwoordigt niet alleen zichzelf bij deze evenementen, maar draagt ook bij aan de versteviging van de naamsbekendheid van het Rotterdamse culturele aanbod.

Medewerkers van team Publiekszaken informeerden via de interne communicatiemiddelen de Belastingdienst collega’s over alle activiteiten. Hierbij werd voornamelijk gebruik gemaakt van de Beeldkrant, Belastingwerk, Dou-magazine, Wij van Financiën en Click. Het ministerie van Financiën hield ook in 2009 voor het museum de digitale knipselkrant E-zine bij. Om het sociale netwerk op internet te onderhouden heeft het museum een facebook, een hyves en in de toekomst een flickr-account. Foto’s die bij speciale activiteiten in het museum zijn gemaakt, kunnen op deze accounts worden geplaatst. Bezoekers kunnen na afloop van het bezochte evenement in het museum op deze accounts hun eigen foto’s downloaden. Het museum probeert hiermee een netwerk op internet op te bouwen dat zal bijdragen aan de positieve naamsbekendheid van het museum en aandacht zal genereren voor toekomstige activiteiten. De homepage op de website van het museum is gerestyled. De hoofdnavigatie is in duidelijk gevisualiseerde buttons vormgegeven zodat het gebruik eenvoudiger is en beter aansluit bij de behoefte van de virtuele bezoeker. De website wordt dagelijks intern onderhouden en van redactionele wijzigingen voorzien door team Publiekszaken.

Educatie

Nieuwe educatieve programma’s voor scholen:

In 2009 werd een groot aantal algemene activiteiten en programma’s rond tentoonstellingen georganiseerd. Deze zijn terug te vinden op de website.

• Zwarte Bende meets Douane & Drugs (voortgezet onderwijs, specialistisch onderwijs – Scheepvaart en Transport College-) in samenwerking met de Douane en het Douane visitatieteam.

De nieuwe educator benutte het verslagjaar om bestaande educatieve programma’s te onderzoeken, te verbeteren en uit te breiden. Om dit doel te bereiken heeft zij ook een aantal nieuwe programma’s gestart, teneinde te onderzoeken welke vormen van educatie na de geplande verbouwing gewenst zijn, en hoe dat het beste tot stand gebracht kan worden.

Bestaande educatieve programma’s voor Scholen: • Kunstkijken (groep 8 basisonderwijs) in samenwerking met SKVR. De groep krijgt een rondleiding door het museum en maakt naar aanleiding daarvan met een rapper een douane/smokkelrap • Douane & Drugsproject (groep 8 basisonderwijs, eerste twee groepen voortgezet onderwijs) in samenwerking met de Douane • Smokkelproject (Basisonderwijs vanaf groep 4) in samenwerking met de Douane • Liefde voor Geld (Eerste twee klassen van voortgezet onderwijs, vmbo)

Bestaande educatieve programma’s voor volwassenen: • Inburgeringcursus ‘Thuis in Rotterdam’ (volwassenen die niet in Nederland geboren zijn, die meer van de Nederlandse cultuur en het Nederlandse erfgoed willen leren kennen). Het doel is de cursisten zich meer thuis te laten voelen in Rotterdam door hen op een praktijkgerichte wijze historische informatie te geven over hun nieuwe vaderland. Een samenwerkingsverband tussen ROC Zadkine en vijf culturele instellingen in Rotterdam.


Educatieve Activiteiten / Workshops gekoppeld aan de Wisseltentoonstellingen in 2009 Met inzet van externen werden de navolgende workshops georganiseerd: • Showdans • Droomdozen / talisman maken • Quizmasters • Spellensalon

Een uitgebreid overzicht is te vinden op www.bdmuseum.nl Zomeractiviteiten ‘Paradijselijke Zomer aan de Parklaan’. Tussen 1 juni en 1 oktober 2009 heeft een groot aantal activiteiten plaatsgevonden in het museum. Deze zomeractiviteiten werden als één programma naar buiten gebracht onder de naam ‘Paradijselijke Zomer aan de Parklaan’ en gecommuniceerd in een kleurrijke opvallende folder. Een aantal van deze activiteiten was gekoppeld aan de tijdelijke tentoonstelling ‘Bliep Bliep geluiden uit de computer’, andere activiteiten waren gekoppeld aan jaarlijks terugkerende programma’s zoals het Jeugdvakantiepaspoort (JVP), de Wereldhavendagen en Open Monumentendag. Eén van de nieuwe activiteiten in 2009 was de Midzomerfilmnacht op de langste dag van het jaar. De films ‘A Touch of Evil’ en ‘The Border Incident’ trokken weinig publiek. Als onderdeel van het zomerprogramma werd de Doe Mee Met De Douane Week georganiseerd. Een week vol activiteiten die te maken hebben met de Douane.

15

publiekszaken

Educatieplannen

Dit om de Douane zelf maar ook haar aandeel in het museum op een leuke, leerzame, actieve manier voor het voetlicht te brengen. De Wereldhavendagen in september maakten eveneens onderdeel uit van het zomerprogramma. Met een geheel vernieuwd decor presenteerde het museum zich gezamenlijk met de Douane op de Westerkade. De historische foto met opgepakte smokkelaar genereerde veel aanspraak. De smokkelkist werd door het publiek veelvuldig gebruikt voor foto’s. Door deelname aan het Young09-project ontving het museum op de eerste dag van de Wereldhavendagen een groot aantal jonge bezoekers. Het thema van de Open Monumentendag was ‘Op de kaart’. Met subsidie van de Stichting Open Monumentendag organiseerde het museum een tweetal activiteiten: de workshop ‘Maak je eigen geheime smokkel schatkaart’ en de rondleiding ‘Van de Kaart’. Deze rondleiding door het Scheepvaartkwartier werd gegeven door mevrouw Machteld van Limburgh-Stirum.

Jeugdvakantiepaspoort 931

Begeleiders Jeugdvakantiepaspoort 617

Groepsbezoek 7154

Bezoekers 2009

In oktober 2009 werd de basis gelegd voor een tweetal educatieplannen. Het eerste voor het educatiebeleid tijdens de sluiting van het museum en het tweede voor het educatiebeleid na heropening van het museum. Bij het maken van dit plan werd de educator ondersteund door de heer Pepijn Wilbers van Museumstudio en door een klankbordgroep bestaande uit professionals met verschillende educatieve expertises. Sommigen van hen zijn ook als workshop begeleider werkzaam voor het museum.

Bezoekcijfers 2009 Totaal aantal bezoekers 21345: 12601 individuele bezoekers (= individueel bezoek 11053, Jeugdvakantiepaspoort 931, begeleiders Jeugdvakantiepaspoort 617), 1590 evenementenbezoekers en 7154 groepsbezoekers. Het bezoekersaantal is ca. 10% gedaald ten opzichte van 2008. Oorzaken hiervan zijn o.a. de teruggang van groepsbezoek vanuit het onderwijs door de invoering van de OV-chipkaart. Het blijkt voor scholen lastig uitvoerbaar om met klassen op excursie te gaan nu de OV chipkaart gebruikt moet worden. Alle Rotterdamse musea hebben met deze achteruitgang in het groepsbezoek te maken. Ook het extreme winterweer in de maand december leverde in de kerstvakantie – traditioneel een drukke periode voor het museum– BEZOEKCIJFERS 2009 weinig bezoek op.

Groepsbezoek 7154 Evenement bezoek 1590

Jeugdvakantiepaspoort 931

Begeleiders Jeugdvakantiepaspoort 617

Individueel bezoek 11053

Bezoekcijfers 2009

Individueel bezoek 11053

Evenement bezoek 1590

Individueel bezoek

11053

Evenement bezoek

1590

Groepsbezoek

7154

Jeugdvakantiepaspoort

931

Begeleiders jeugdvakantiepaspoort

617

hoofdstuk 4

Aanbieden van het boek “Op gelijke voet, de geschiedenis van de Belastingdienst” aan de staatssecretaris van Financiën de heer Jan Kees de Jager.


bedrijfsvoering

17

Financiën

Qmus project

Het door de Belastingdienst/Douane toegekende budget bleek voldoende om de exploitatiekosten voor personeel en materieel te kunnen financieren. Daarnaast verstrekte de Belastingdienst/Douane het museum een stichtingsbudget. De administratie hiervan wordt gevoerd in een apart boekhoudprogramma. Op verzoek van het algemeen bestuur is een externe deskundige verantwoordelijk voor het bijhouden en controleren van deze administratie.

Om een integraal managementmodel voor de museumsector te ontwikkelen, werd in 2009 een project opgezet met de naam Qmus. Aan dit project doen zes Rotterdamse musea mee. Door een adviesgroep van museumprofessionals met ervaring en kennis op het gebied van kwaliteitszorg werd een traject uitgezet voor een bruikbaar managementmodel. Op grond van de ervaringen in deze pilot, wordt voor de museumsector een model geschreven. Als kwaliteitscoördinator van het Belasting & Douane Museum werd mevrouw Rhea Bogaart met de ondersteuning van mevrouw Jurma Schut aangewezen.

Personeel De heer John Vrouwenfelder verliet per 31 december wegens de pensioengerechtigde leeftijd de Belastingdienst en het museum. Mevrouw Rhea Bogaart werd per 1 februari 2009 aangesteld als educator De heer Tom Pfeil, onderzoeker en auteur van het boek ‘Op gelijke voet, de geschiedenis van de Belastingdienst’, beëindigde zijn project op 1 november. Het team werd ook dit verslagjaar bijgestaan door de groep vrijwilligers die onder andere zorgden voor het ordenen van de buitenlandse fiscale zegels en het maken van presentabele, op land gesorteerde, albums. Zij zorgden verder voor de registratie van objecten, de registratie van de fotocollectie, de beeldbewerking van digitale foto’s van objecten en voor het fotograferen van de collectie alsmede het verwerken van documentatie en tijdschriften.

Kassasysteem Per 1 oktober werd aan de balie een nieuw kassaregister in gebruik genomen. Het vertrouwde bezoekersregister met de ganzenveer werd vervangen door een geautomatiseerd systeem. Naast een efficiëntere bezoekersregistratie biedt het nieuwe systeem voordelen voor bijvoorbeeld voorraadbeheer.

IACM In september vond in Liverpool de jaarlijkse IACMconferentie plaats (International Association of Tax & Customs Museums). Deze werd bijgewoond door de conservator Douane, de directeur en het hoofd publiekszaken. Het thema was: educatie in musea en het belang ervan voor de hele museumpresentatie.

Via Randstad Uitzendbureau werd mevrouw Monique Roessen voor 4 dagen per week aangesteld als gastvrouw. De poule met oproepkrachten werd uitgebreid met de dames Willeke Berger-Dekker, Julia van EijkHettinger en Liesbeth Wilson-Sterkenburg. Rondleidingen in het museum werden, voor zover conservatoren dit niet deden, verzorgd door Sans Doute te Rotterdam. Deelnemers IACM conferentie te Liverpool

hoofdstuk 5


Stichting Vrienden

19

Voor de Stichting Vrienden is 2009 een belangrijk jaar geweest. Na een lange periode waarin de Stichting Vrienden in relatieve rust voortleefde, kwam daaraan in dit verslagjaar een einde. Op initiatief van de heer mr. Ton Groenendijk, oud-voorzitter Douane Rotterdam, en met instemming van het bestuur van de museumstichting, kreeg in 2009 de bestaande Stichting Vrienden nieuwe bestuursleden.

Dit nieuwe vijfkoppige bestuur ziet het als zijn hoofdtaak het aantal sponsors en vrienden in de loop van drie jaar drastisch te verhogen. Gedacht wordt aan een verdubbeling van het aantal vrienden en minstens 25 bedrijven of organisaties die sponsor willen zijn. Dit moet er toe leiden dat in drie jaar de inkomsten van de Stichting Vrienden zich ontwikkelen van 6.000 euro in 2009 tot 30.000 euro in 2012. Het geld wordt door het bestuur beschikbaar gesteld voor aankopen van collectie ten behoeve van het museum. Het bestuur bestaat uit de heren: Hans Bakker Ton Groenendijk Harry Haverkamp Fred Imhof Jan Lunneker Inmiddels concentreert het bestuur zich op de uitbreiding van het aantal vrienden. Met toestemming van DG Belastingdienst werft het bestuur vooralsnog binnen de eigen eenheden en onder de medewerkers van de Belastingdienst. In het verslagjaar is het bestuur begonnen in teams van twee leden de eenheden te bezoeken. Deze aanpak is redelijk succesvol. Zij leidt tot meer bekendheid van het museum onder de medewerkers van de Belastingdienst. Ook melden zich tijdens deze bezoeken de nodige vriendinnen en vrienden aan. Enerzijds uit betrokkenheid bij het museum, anderzijds aangetrokken door het

welkomstgeschenk. Nieuwe leden krijgen namelijk, zolang de voorraad strekt, het recent verschenen boek ‘Op gelijke voet, de geschiedenis van de Belastingdienst’ aangeboden. In de loop van 2010 zal het bestuur zich naast de activiteiten binnen de Belastingdienst ook meer gaan richten op het werven van sponsors. Gedacht wordt aan bedrijven en organisaties in de periferie van de Belastingdienst zoals belastingadvieskantoren en douane-expediteurs. We hopen als Stichting Vrienden door de uitbreiding van vrienden en sponsors bij te dragen aan de naamsbekendheid van het museum. Daarnaast en niet in de laatste plaats beogen we ook gelden bijeen te brengen voor het uitbreiden en versterken van de collectie. We danken de vele oude en nieuwe vrienden dat zij dit door hun bijdragen mogelijk maken.

Rotterdam, 22 april 2010 Ton Groenendijk, voorzitter

hoofdstuk 6


functionarissen

21

(situatie per 31 december 2009)

** hoofdbestuur

** vaste medewerkers

- dhr. drs. P.W.A. Veld, voorzitter directeur-generaal Belastingdienst - dhr. mr. P.W. de Kam, secretaris-penningmeester* organisatieadviseur, oud-directeur Belastingdienst/ Automatiseringscentrum - dhr. Mr. F. van Diepenbeek* voorzitter MT Belastingdienst/Douane Rotterdam - mw. dr. E.S. van Eijck van Heslinga programmamanager internationaal e-Depot Koninklijke Bibliotheek - dhr. dr. S.R.A. van Eijck voorzitter Landelijke Huisartsen Vereniging, oud-staatssecretaris van Financiën - dhr. drs. B. Koevoets, museoloog lid Standing Committee on International Committees (ICOM CIC) - dhr. prof. dr. H.A. Kogels, Hoogleraar Europees belastingrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam - dhr. mr. H.E. Koning oud-staatssecretaris van Financiën, oud-president van de Algemene Rekenkamer - dhr. mr. J. Lunneker oud-voorzitter MT Belastingdienst/Douane Noord - dhr. prof. dr. R.N.G. van der Paardt fiscalist Loyens & Loeff, hoogleraar BTW en Overdrachtsbelasting, Erasmus Universiteit Rotterdam

- dhr. drs. F.M. Fox directeur - mw. R. Bogaart educator publiekszaken - mw. C.J. van den Bosch-van Dijk medewerkster administratie - dhr. W. van Es hoofd publiekszaken - mw. L. Gadjradj-Balwantsingh managementassistente - mw. J.W.E. van der Griend-Verbaan medewerkster balie / boekingen - dhr. A.C.A. van Kuijen conservator - mw. G. Peneux gastvrouw - dhr. J.P. Reijnhoudt bibliothecaris - mw. drs. A.M. van Schaik conservator - mw. J. Schut bc p.r. en voorlichting publiekszaken - mw. drs. A.M. Simon-de Jong collectiebeheerder - dhr. F. Visser netwerkbeheerder - dhr. J.E. Vrouwenfelder conservator - dhr. F. Wijnvoord medewerker technische dienst - dhr. A. Walraven medewerker technische dienst / gastheer

* tevens dagelijks bestuur

** bijzonder hoogleraar Stichting Belastingmuseum Prof. Dr. Van der Poel De Stichting Belastingmuseum Prof. Dr. Van der Poel heeft de heer dr. mr. Onno I.M. Ydema aangesteld als bijzonder hoogleraar aan het departement Fiscaal Recht en Economie van de Universiteit Leiden. De bijzonder hoogleraar is voorts verbonden aan de Amsterdamse vestiging van het Amerikaanse advocatenkantoor Greenberg Traurig, LLP, en is raadsheer-plaatsvervanger aan het Gerechtshof ‘s-Gravenhage. In 2007 werd zijn benoeming met vijf jaar verlengd.

functionarissen

** erelid van het bestuur

**vrijwillige medewerkers

- dhr. prof. dr. M.P.C.M. van Schendelen hoogleraar Politicologie Erasmus Universiteit Rotterdam

-

** tijdelijke / freelance medewerkers - dhr. B. Kraayo financieel adviseur - dhr. J. van der Leer medewerker collectie - dhr. dr. T. Pfeil wetenschappelijk medewerker / auteur van het boek Geschiedenis van de Belastingdienst

**gastheren / -vrouwen op uitzendbasis -

dhr. K. Bajnath mw. M. Feenstra dhr. K. Gütt dhr. B. Meuleman mw. D. Olij mw. N. van Sas dhr. J. Schmitz dhr. I. Simson


dhr. H . Duym mw. C. Handels-Versteegden dhr. G. Klück mw. L.M. Meijer dhr. G.C. van Teylingen mw. A. Veer dhr. G. Reininga dhr. A. Hammer

Colofon

Missie Het Belasting & Douane Museum stelt zich ten doel meer belangstelling te wekken voor de geschiedenis van belastingen en douane door de materiële erfenis hiervan te verzamelen, te bewaren en te behouden, te beheren, te bestuderen en te presenteren. Het publiek, in de meest ruime zin van het woord, heeft gelegenheid kennis te nemen van de verzameling, zowel voor wetenschappelijke en educatieve, als voor recreatieve doeleinden.

Colofon Uitgegeven door: Stichting Belastingmuseum Prof. dr. Van der Poel, Rotterdam Parklaan 14-16 3016 BB Rotterdam telefoon: 0031(0)10 4400200 fax: 0031(0)10 4361254 e-mail: [email protected] website: www.bdmuseum.nl © Belasting & Douane Museum Openingstijden museum: dinsdag tot en met zondag 11.00 - 17.00 uur (in de zomervakantie ook op maandag open) . toegang gratis Fotografie: Belasting & Douane Museum, Rotterdam Ontwerp: Marianne de Vin grafische vormgeving, Den Haag

Openingstijden museum: Dinsdag tot en met zondag 11.00 - 17.00 uur In de zomervakantie ook op maandag open. Toegang gratis. © Belasting & Douane Museum

jaarverslag 2009 STICHTING BELASTINGMUSEUM PROF. DR. VAN DER POEL

Recommend Documents