Jaarverantwoording Stichting Mariënstede

Jaarverantwoording 2012

Stichting Mariënstede


Inhoudsopgave 1 2

3

4

Uitgangspunten van de verslaglegging ............................................................................................. 1 Profiel van de organisatie................................................................................................................... 3 2.1 Algemene identificatiegegevens ............................................................................................. 3 2.2 Structuur van het concern....................................................................................................... 3 2.2.1 Stichting Mariënhoven .................................................................................................. 4 2.2.2 Stichting Vughterstede .................................................................................................. 5 2.3 Kerngegevens ........................................................................................................................... 6 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering ............................................................................ 6 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten ...................................... 7 2.3.3 Werkgebieden ................................................................................................................. 7 2.4 Samenwerkingsrelaties ............................................................................................................. 8 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap............................................................. 12 3.1 Normen voor goed bestuur .................................................................................................. 12 3.2 Raad van Bestuur ................................................................................................................... 12 3.3 Raad van Toezicht.................................................................................................................. 12 3.4 Bedrijfsvoering ....................................................................................................................... 15 3.4.1 Bedrijfsvoering Stichting Mariënhoven .................................................................... 15 3.4.2 Bedrijfsvoering Stichting Vughterstede .................................................................... 16 3.4.3 Planning en controlcyclus van Stichting Mariënstede ............................................ 18 3.5 Cliëntenraden Stichting Vughterstede ................................................................................. 19 3.6 Bewonersraad Stichting Mariënhoven ................................................................................ 20 3.7 Ondernemingsraad................................................................................................................. 21 Beleid, inspanningen en prestaties .................................................................................................. 22 4.1 Meerjarenbeleid ...................................................................................................................... 22 4.1.1 Beleidsvoornemens Stichting Mariënhoven 2012 – 2013 ...................................... 22 4.1.2 Beleidsvoornemens Stichting Vughterstede 2012 – 2013 ...................................... 23 4.2 Algemeen beleid ..................................................................................................................... 24 4.2.1 Zorg- en dienstverlening in 2012 .............................................................................. 24 4.2.2 De huisvesting van de bewoners in 2012 ................................................................. 25 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid ..................................................................................................... 26 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten ........................................................................... 26 4.4.1 Kwaliteit van zorg ........................................................................................................ 26 4.4.2 Klachten ........................................................................................................................ 31 4.4.3 Toegankelijkheid .......................................................................................................... 31 4.4.4 Veiligheid ...................................................................................................................... 32 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers .............................................................................. 33 4.5.1 Personeelsbeleid ........................................................................................................... 33 4.5.2 Kwaliteit van het werk ................................................................................................ 34 4.6 Samenleving en belanghebbenden ....................................................................................... 35 4.7 Risicobeheersing ..................................................................................................................... 36

Stichting Mariënstede 4.8

5

Financieel beleid ..................................................................................................................... 37 4.8.1 Financiële kengetallen Stichting Mariënstede .......................................................... 37 4.8.2 Resultaatratio Stichting Mariënstede ......................................................................... 37 4.8.3 Solvabiliteit Stichting Mariënstede ............................................................................ 37 4.8.4 Liquiditeit Stichting Mariënstede ............................................................................... 37 4.8.5 Ambities realiseren in een onzekere toekomst ........................................................ 37 Jaarrekening 2012 Stichting Mariënstede ...................................................................................... 38


1

Uitgangspunten van de verslaglegging Voor u ligt de jaarverantwoording 2012 van Stichting Mariënstede. Deze jaarverantwoording bestaat uit het directieverslag en de geconsolideerde Jaarrekening 2012 van Stichting Mariënstede. Voor het opstellen van het directieverslag is gebruik gemaakt van het format dat in de afgelopen jaren als kapstok diende voor het Maatschappelijk Jaarverslag. Daar waar nodig zijn hier elementen uit de richtlijn RJ400 uit de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (editie 2011) aan toegevoegd. Voor het opstellen van de geconsolideerde Jaarrekening 2012 van Stichting Mariënstede en voor de onderliggende enkelvoudige jaarrekeningen van de stichtingen Mariënhoven en Vughterstede is gebruik gemaakt van de modeljaarrekeningen van het Ministerie van VWS. Zoals gebruikelijk in voorgaande jaren is een aanzienlijk deel van de inhoud van het directieverslag en de jaarrekeningen ook verwerkt in DigiMV. Stichting Mariënstede is in 2008 ontstaan uit een bestuurlijke fusie tussen Stichting Mariënhoven (seniorenhuisvesting) en Stichting Vughterstede (zorgen dienstverlening). In het jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2012 wordt – tenzij anders vermeld – verantwoording afgelegd op het niveau van Stichting Mariënstede. In 2012 hebben er belangrijke ontwikkelingen op het gebied van zorgen dienstverlening, huisvesting, personeel en financiën plaatsgevonden. Toch vallen deze ontwikkelingen in het niet bij hetgeen ons in 2013 en latere jaren te wachten staat. In het in oktober vorig jaar gepresenteerde regeerakkoord worden een aantal ingrijpende overheidsmaatregelen aangekondigd die veel invloed zullen hebben op Stichting Mariënstede, zoals: het scheiden van wonen en zorg voor de lagere zorgzwaartepakketten (ZZP-1 tot en met ZZP-4), de overheveling van extramurale zorgen dienstverlening naar de Wmo (gemeenten) en diverse maatregelen op het vlak van huurwoningen. De aanleunwoningen aan de Kerkstraat / Kapellaan zijn in 2012 grondig gerenoveerd, waardoor het wooncomfort is verhoogd en de verhuurbaarheid van deze woningen op termijn gewaarborgd blijft. In het najaar is een omvangrijk onderzoek naar de woonvoorkeuren van ouderen die op de wachtlijst staan voor een aanleunwoning van Stichting Mariënhoven van start gegaan. In het voorjaar van 2013 verwachten we de eerste resultaten van dit onderzoek beschikbaar te hebben. De besluitvorming over eventuele nieuwbouwprojecten is uitgesteld, totdat op basis van dit onderzoek een goed beeld ontstaan is van de toekomstige vraag naar seniorenwoningen met zorginfrastructuur. In het voorjaar van 2012 hebben de cliënten van Thuiszorg Vughterstede, de bewoners van de verzorgingsafdelingen en de eerste contactpersonen van mensen die verblijven op de verpleegafdelingen hun mening mogen geven over de kwaliteit van de zorgen dienstverlening. Uit dit onderzoek bleek dat men over het algemeen erg tevreden is over de kwaliteit van de voorzieningen, medewerkers, producten en diensten van Vughterstede. In november is Vughterstede tussentijds beoordeeld op de eisen van het Gouden Keurmerk van Perspekt. Uit deze externe audit bleek dat wij opnieuw aan de strenge voorwaarden voldeden en het keurmerk ook in 2013 mogen blijven voeren. In het afgelopen jaar waren er voor het eerst intensiveringsmiddelen beschikbaar. Deze extra gelden hebben ons in staat gesteld om meer leerlingen op te leiden, waarmee ook de werkdruk binnen de zorgteams verlaagd werd. Daarnaast is het compententiezorgproject ‘Over talent gesproken!’ gestart. Met dit project wil Mariënstede haar bewoners ondersteunen om hun talenten, kwaliteiten en vaardigheden ten bate van zichzelf en hun medebewoners in te zetten, zodat zij minder afhankelijk worden van professionele zorgverlening en daarnaast ook nog eens een zinvolle dagbesteding hebben. 1

Stichting Mariënstede In 2012 is de extramurale productie van Vughterstede substantieel uitgebreid. Met name de producten Persoonlijke verzorging en Verpleging werden meer afgezet, daarnaast nam ook het aantal klanten met Hulp bij het huishouden toe. Om in te spelen op de groeiende vraag naar verpleegplaatsen voor mensen met een psychogeriatrische beperking zijn begin 2012 twee verzorgingsappartementen in Huize Elisabeth omgebouwd tot vier verpleegkamers. De gemiddelde zorgzwaarte op de verzorgingsafdelingen is in 2012 gestegen. Dit komt doordat er steeds minder mensen geïndiceerd worden voor ZZP-1 of 2. De gemiddelde zorgzwaarte op de verpleegafdeling is al enige jaren vrij constant. Rest mij nog alle mensen die zich elke dag weer inzetten om de verwachtingen van onze klanten te overtreffen een compliment te geven. Vught, april 2013 Prof. dr. M.J.M. Kardol Raad van Bestuur Stichting Mariënstede

2


2

Profiel van de organisatie

2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Adres Postcode Plaats Telefoonnummer KvK-nummer Internetpagina E-mailadres

Stichting Mariënstede Molenrijnselaan 48 5262 TN Vught (073) 658 11 99 17225014 n.v.t. n.v.t.

Tabel 1: Algemene identificatiegegevens Stichting Mariënstede Stichting Vughterstede is aangemerkt als ‘algemeen nut beogende instelling’ (ANBI). Het fiscale nummer van Vughterstede is 850609003.

2.2 Structuur van het concern Stichting Mariënstede is in april 2008 voortgekomen uit een bestuurlijke fusie tussen Stichting Mariënhoven (seniorenhuisvesting) en Stichting Vughterstede (zorgen dienstverlening). In dit jaardocument maatschappelijke verantwoording 2012 treft u een geconsolideerde jaarrekening 2012 van Stichting Mariënstede aan. Concernonderdelen Adres Postcode Plaats Telefoonnummer KvK-nummer Internetpagina E-mailadres

Stichting Mariënhoven Molenrijnselaan 48 5262 TN Vught (073) 658 11 99 17137068 www.mariënhoven.nl algemeen@mariënhoven.nl

Stichting Vughterstede Molenrijnselaan 48 5262 TN Vught (073) 658 11 99 41086298 www.vughterstede.nl [email protected]

Tabel 2: Concernonderdelen Stichting Mariënstede In het bijgevoegd organogram is te zien hoe de organisatie is gestructureerd om de hierna genoemde diensten te kunnen leveren. Het organogram laat zien dat Stichting Mariënstede opteert voor een platte organisatie. Dit heeft een tweeledig doel. Enerzijds wordt gestreefd naar het creëren van een hoge mate van betrokkenheid van alle organisatiegeledingen en functionarissen bij de directe zorg en dienstverlening aan bewoners en cliënten. Anderzijds is het streven om een hoge mate van verantwoordelijkheid te leggen bij de medewerkers die het dichtst bij de cliëntengroepen staan.

3


Figuur 1: Organogram Stichting Mariënstede Stichting Mariënstede hanteert het Raad van Toezichtmodel als besturingsmodel. De medezeggenschap van huurders van een seniorenwoning van Mariënhoven is vormgegeven door middel van een bewonersraad. Stichting Vughterstede kende in 2012 twee cliëntenraden, namelijk een raad voor Huize Elisabeth en een raad voor WZC Theresia. De belangenbehartiging voor de extramurale cliënten en locatieoverstijgende onderwerpen, zoals de begroting, de jaarrekening, het jaardocument, etc., worden in beide cliëntenraden besproken. Eén à twee keer per jaar vindt er een gezamenlijk overleg van de cliëntenraden plaats.

2.2.1 Stichting Mariënhoven Stichting Mariënhoven was in 2012 eigenaar van drie woonzorgcentra in de gemeente Vught, te weten: Woonzorgcentrum Theresia, Huize Elisabeth en Huize de Braacken. De locaties Elisabeth en Theresia werden in 2012 verhuurd aan Stichting Vughterstede. Hiervoor zijn langdurige huurcontracten afgesloten. Huize de Braacken was in 2012 in gebruik als interim-huisvesting voor de Van Neynselgroep uit ’s-Hertogenbosch (locatie De Grevelingen) en sinds het najaar van 2012 ook voor ‘t-Heem uit Udenhout (locaties De Leyenhof en Haarensteijn). Tot oktober van dat jaar werden de appartementen uit één vleugel van dit woonzorgcomplex gebruikt als wisselwoning voor de bewoners van de aanleunwoningen aan de Kerkstraat/Kapellaan in verband met een ingrijpende renovatie. Stichting Mariënhoven had in het verslagjaar 156 seniorenwoningen nabij de woonzorgcentra Elisabeth en Theresia in eigendom. Deze woningen worden door Stichting Mariënhoven, zonder tussenkomst van Vughterstede, verhuurd aan voornamelijk oudere inwoners van de gemeente Vught. De aanleunwoningen nabij WZC Theresia zijn relatief jong (opgeleverd in 2008) en door de renovatie van de aanleunwoningen aan de Kerkstraat / Kapellaan voldoen alle seniorenwoningen van Mariënhoven aan de eisen die heden ten dage aan dergelijke woningen gesteld worden. Stichting Mariënhoven is geen toegelaten instelling op grond van de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) of de Woningwet / Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). 4

Stichting Mariënstede Stichting Mariënhoven levert zelf geen zorg- of dienstverlening aan haar huurders, anders dan de gebruikelijke diensten waar een particuliere huurder servicekosten voor verschuldigd is. Indien gewenst kunnen particuliere huurders gebruik maken van de extramurale zorgen dienstverlening van Stichting Vughterstede. Stichting Mariënhoven heeft geen medewerkers in dienst. Mariënhoven leent medewerkers van Stichting Vughterstede in op basis van gemene rekening.

2.2.2 Stichting Vughterstede Stichting Vughterstede exploiteerde in 2012 twee woonzorgcentra, te weten Woonzorgcentrum Theresia en Huize Elisabeth. Stichting Vughterstede levert uit hoofde van de AWBZ en Wmo intra- en extramurale zorgen dienstverlening aan bijna 400 voornamelijk oudere inwoners van de gemeente Vught. Daarnaast worden aan circa 200 klanten diverse laagdrempelige servicediensten, zoals sociale alarmering en tafeltje-dek-je, geleverd. Vughterstede heeft WTZi-toelatingen voor de AWBZ-functies: verblijf, behandeling, persoonlijke verzorging, verpleging en begeleiding. De cliënten van Vughterstede wonen deels intramuraal in de woonzorgcentra en deels extramuraal in de aanleunwoningen of elders in de gemeente Vught (vaak in de directe nabijheid van een woonzorgcentrum). De zorgen dienstverlening van Vughterstede wordt ultimo 2012 door 381 medewerkers, in totaal 191 FTE, geleverd. De gemeentelijke subsidie aan cliënten van Stichting Vughterstede voor afname van welzijnsdiensten als sociale alarmering en het gebruik van warme maaltijden als Tafeltjedek-je is eind 2012 aangepast. Afnemers van deze diensten kunnen per einde van het verslagjaar een beroep doen op de bijzondere bijstand. Deze financiële tegemoetkoming wordt rechtstreeks aan de klant uitbetaald. Dit betekent dat Vughterstede geen gereduceerde prijs voor deze producten meer hanteert en het verschil door de gemeente bijgepast wordt. Er is per einde verslagjaar nog slechts sprake van een beperkte subsidie ter dekking van een deel van de vergoedingen die Vughterstede aan de vrijwillige bezorgers van maaltijden uitkeert. In 2012 heeft Stichting Vughterstede, de rol van budgethouder/ coördinator gecontinueerd voor het project Coördinatie Vrijwillige Thuiszorg en Mantelzorg (CVTM), welke in de volksmond ook bekend staat als Mantelmeeuw. In het kader van dit project participeren diverse medewerkers van Vughterstede in Mantelzorgplaza: een inlooppunt voor mantelzorgers in de gemeente Vught. Aan het einde van het verslagjaar heeft de gemeente Vught aangegeven dat zij in het kader van een brede heroverweging van haar subsidiebeleid samen met Vughterstede en de andere participanten in CVTM wil bezien hoe een en ander in de toekomst georganiseerd en betaald zal worden. Vanaf 1 januari 2007 is Stichting Vughterstede aanbieder van Wmo-diensten. De gemeente Vught heeft voor de uitvoering van deze diensten met veertien aanbieders, waaronder Stichting Vughterstede, een raamovereenkomst voor de jaren 2012 en 2013 afgesloten. Deze overeenkomst kan door de gemeente twee keer met één kalenderjaar verlengd worden tot ultimo 2015. De verwachting is evenwel dat, gezien de beleidsvoornemens van het kabinet Rutte-2, in 2013 deze opties niet gelicht zullen worden en een nieuwe aanbesteding uitgeschreven zal worden. Naast AWBZ-zorg en Wmo-diensten leverde Stichting Vughterstede ondersteuning aan een tweetal Vughtse instanties. In één geval gaat het om ondersteuning op het gebied van personeelsbeleid aan een organisatie die ambulante zorgen dienstverlening levert aan mensen met een visuele beperking. Het tweede geval betreft het leveren van warme maaltijden aan een verzorgingshuis voor slechtziende en blinde senioren in Vught.

5


2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering Stichting Mariënhoven beheert de twee zorgcentra die Stichting Vughterstede exploiteert. Daarnaast verhuurt zij een woonzorgcentrum als interim-huisvesting aan zorgaanbieders uit ’s-Hertogenbosch en Udenhout en seniorenwoningen in en nabij deze zorgcentra aan particuliere huurders. Stichting Vughterstede levert zorgen dienstverlening aan oudere inwoners van de Gemeente Vught. In een groeiend aantal gevallen gebeurt dit bij de mensen thuis (extramuraal). Het merendeel van de cliënten woont echter nog steeds in één van de zorgcentra van Vughterstede. De verwachting is evenwel dat deze verhouding in de komende jaren gaat veranderen. De doelgroep van Vughterstede bestaat uit senioren met een somatische en/ of psychogeriatrische aandoening of beperking. Stichting Vughterstede heeft toelatingen voor de volgende AWBZ-functies: verblijf, verpleging, begeleiding, persoonlijke verzorging en behandeling. De functie huishoudelijke verzorging wordt per 1 januari 2007 vanuit de Wmo gefinancierd. Ten behoeve van cliënten met een psychogeriatrische aandoening of beperking bestaat een samenwerkingsverband met de Van Neynselgroep uit ‘s-Hertogenbosch. In het kader van deze samenwerking wordt de AWBZ-functie ‘behandeling’ door (para-)medische disciplines van het betreffende verpleeghuis binnen de locaties van Vughterstede geleverd. Daarnaast biedt Vughterstede ook maaltijdverzorging aan. Cliënten die dit product afnemen ontvangen op de door hen gewenste dagen een koelverse of een warme maaltijd uit de keuken van Vughterstede. Deze maaltijden worden door vrijwilligers bezorgd. Cliënten met een inkomen tot een bepaalde grens kunnen bij de Gemeente Vught een financiële tegemoetkoming voor dit product aanvragen. Vughterstede werkt met een viertal andere zorgen welzijnsorganisaties samen in ‘Mantelmeeuw’. Deze organisatie ondersteunt door de inzet van vrijwilligers ouderen met eenzaamheidsproblematiek en hun mantelzorgers in de Gemeente Vught. De gemeente ondersteunt dit project financieel.

6


2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten De kerngegevens zijn samengevat in de onderstaande tabel. Kerngegevens Cliënten Aantal cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar Waarvan ZZP-cliënten Waarvan VPT-cliënten Aantal cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar Aantal extramurale cliënten (excl. dagactiviteiten) per einde verslagjaar Capaciteit Aantal beschikbare plaatsen met AWBZ-verblijf per einde verslagjaar Aantal seniorenwoningen Stichting Mariënhoven Productie Aantal dagen zorg en verblijf in verslagjaar Waarvan ZZP-dagen Waarvan VPT-dagen Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar Aantal uren extramurale productie (excl. dagactiviteiten en WMO) in verslagjaar Personeel Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Aantal FTE in loondienst per einde verslagjaar (contractpositie) Gemiddeld aantal verloonde FTE’s gedurende verslagjaar Kosten ingehuurd personeel niet in loondienst en zelfstandigen in verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan niet-gebudgetteerde zorgprestaties

Aantal / bedrag 2012 205 cliënten

2011 199 cliënten

201 cliënten 4 cliënten 25 cliënten 160 cliënten

199 cliënten 0 cliënten 32 cliënten 126 cliënten

205 plaatsen

203 plaatsen

157 woningen

157 woningen

74.511 dagen 73.975 dagen 536 dagen 5.360 dagdelen 26.800 uren

74.874 dagen 74.874 dagen 0 dagen 5.643 dagdelen 19.666 uren

381 mdw.

353 mdw.

191 FTE

173 FTE

216 FTE

208 FTE

€ 549.964

€ 434.944

€ 17.070.740 € 13.958.999 € 3.111.741

€ 15.812.547 € 12.749.213 € 3.063.334

Tabel 3: Kerngegevens Stichting Mariënstede (2012 en 2011)

2.3.3 Werkgebieden Het werkgebied van Stichting Vughterstede bestaat uit de gemeente Vught. Deze gemeente telt ruim 25.000 inwoners en bestaat uit de kernen Vught en Cromvoirt. Vughterstede heeft in 2012 haar zorgen dienstverlening vanuit twee locaties in de kern Vught geleverd: – Woonzorgcentrum Theresia is gesitueerd in Vught-Zuid. Deze locatie is in mei 2008 in gebruik genomen als vervangende huisvesting voor Huize De Braacken. WZC Theresia telt 96 verzorgingsappartementen, 32 verpleegplaatsen en 81 aanleunwoningen. – Huize Elisabeth ligt midden in het centrum van Vught. Het is een woonzorgcentrum dat plaats biedt aan 43 verzorgingshuisbewoners en 34 cliënten met een indicatie voor verpleeghuiszorg. Daarnaast wordt aan de bewoners van de 76 aanleunwoningen een breed pakket aan zorg en diensten verleend.

7


2.4 Samenwerkingsrelaties Stichting Mariënstede werkt op verschillende niveaus samen met belanghebbenden. Onder belanghebbenden worden verstaan partijen of personen wier belangen en doelstellingen rechtstreeks geraakt worden door (beleids-)voornemens en/of kernactiviteiten van Mariënstede. Er wordt onderscheid gemaakt tussen vier groepen (interne en externe) belanghebbenden: 1.

Cliënten (en hun contactpersonen, wettelijk vertegenwoordigers, huurders en medewerkers (incl. vrijwilligers) Belanghebbenden Stichting Mariënhoven Stichting Vughterstede Cliënten en Teneinde de inspraak van haar Het overleg tussen Vughterstede huurders huurders bij voor alle huurders van en de cliënten verloopt op Stichting Mariënhoven relevante microniveau tussen de individuele beleidsbeslissingen, zoals cliënten / eerste contactpersonen aanpassing huurprijs en afrekening en de eerst verantwoordelijk servicekosten, te waarborgen, is verzorgenden in de een bewonersraad ingesteld. Dit zorgplanbespreking / MDO die orgaan ontleent haar bestaansrecht minimaal twee keer per jaar aan de Wet op het overleg plaatsvindt. Op mesoniveau via de huurders verhuurder (de cliëntenraden. Overlegwet). Daarnaast zijn in de verschillende appartementencomplexen bewonerscommissies actief. Deze commissies hebben een lokaal karakter en hebben tot doel de sfeer in de wooncomplexen te verbeteren. In verband met de renovatie van de aanleunwoningen aan de Kerkstraat / Kapellaan is er in 2012 frequent contact geweest tussen de directie van Mariënhoven en de betreffende bewoners. Een delegatie van de bewonerscommissie van dit complex heeft tezamen met een aantal andere bewoners gefungeerd als klankbordgroep voor wat betreft de renovatie. Medewerkers en Zie: Stichting Vughterstede Het contact met de medewerkers vrijwilligers vindt plaats via de ondernemingsraad. Daarnaast streeft de Raad van Bestuur van Vughterstede ernaar één keer per jaar aanwezig bij een teamoverleg van alle teams. Een aantal keer per jaar hebben de vrijwilligerscoördinatoren van Vughterstede overleg met (een delegatie van) de vrijwilligers. Ook wordt er jaarlijks een speciale avond georganiseerd om de vrijwilligers te bedanken voor hun inzet.

Tabel 4: Belanghebbenden – cliënten, bewoners en medewerkers

8


2. Zorgkantoor Noordoost Brabant en Gemeente Vught Belanghebbenden Stichting Mariënhoven Stichting Vughterstede Zorgkantoor Vughterstede heeft in 2012 Noordoost Brabant verschillende keren overleg gehad met het zorgkantoor Noordoost Brabant. Deze gesprekken hadden betrekking op de productieafspraken en de realisatie hiervan. De besteding van de intensiveringsmiddelen is in deze overleggen ook aan de orde geweest. Daarnaast is met het zorgkantoor tevens van gedachten gewisseld over beleidsonderwerpen die voor (potentiële) cliënten van Vughterstede van belang zijn. Gemeente Vught In het kader van mogelijke Evenals Stichting Mariënhoven nieuwbouw annex WZC Theresia onderhoudt Stichting Vughterstede en op het terrein aan de Irenelaan een goede relatie met de gemeente heeft Stichting Mariënhoven in Vught. Een aantal keer per jaar 2012 een aantal keer bestuurlijk vindt bestuurlijk overleg plaats overleg gehad met de gemeente waarin (toekomstige) Vught. ontwikkelingen op het vlak van zorgen dienstverlening ten behoeve van Vughtse senioren worden besproken. Stichting Vughterstede is door de gemeente Vught gecontracteerd voor het leveren van huishoudelijke verzorging in het kader van de Wmo. De raamovereenkomst die hiervoor afgesloten is loopt nog door tot eind 2013. De gemeente kan deze overeenkomst eenzijdig met twee keer één jaar verlengen. De gemeente onderhoudt daarnaast een subsidierelatie met Vughterstede in het kader van de projecten ‘Mantelmeeuw’, Tafeltjedek-je, sociale alarmering en het project ‘De Rode Rik 2.0’. Op initiatief van de gemeente is Vughterstede betrokken bij de uitrol van ‘zorgvoorelkaar’. Een internetconcept voor het matchen van vraag en aanbod op het vlak van vrijwilligerswerk.

Tabel 5: Belanghebbenden – Zorgkantoor en gemeente Vught

9


3. Samenwerkingspartners Thema Stichting Mariënhoven Wonen De woonzorgcentra van Stichting Mariënhoven werden in 2012 verhuurd aan Vughterstede (Huize Elisabeth en WZC Theresia) en de Van Neynselgroep en ’t Heem (Huize de Braacken). Medio 2012 bleek dat de Charlotte Elisabeth van Beuningenstichting afzag van de herontwikkeling van het terrein aan de Irenelaan. Mariënhoven heeft Woonwijze benaderd met de vraag of zij belangstelling hebben om dit project in gezamenlijkheid te realiseren. Met Bouwfonds zijn in 2012 gesprekken geweest over de aankoop van een perceel grond annex WZC Theresia. Zorg- en In de aanleunwoningen van dienstverlening Stichting Mariënhoven is zorginfrastructuur, zoals een alarmeringsysteem, aangebracht. De alarmopvolging wordt, met tussenkomst van een externe alarmcentrale, grotendeels verzorgd door medewerkers van Stichting Vughterstede.

Tabel 6: Belanghebbenden – samenwerkingspartners 10

Stichting Vughterstede Op het vlak van wonen werkt Vughterstede nauw samen met Stichting Mariënhoven.

De samenwerkingspartners van Vughterstede zijn met name collega-zorgaanbieders. Zo neemt Vughterstede (para-)medische dienstverlening ten behoeve van haar cliënten met een verpleeghuisindicatie van de Van Neynselgroep af. Vughterstede onderhoudt ook nauwe contacten met de Robert Coppesstichting (RCS), een zorgaanbieder voor mensen met een visuele beperking. Samenwerking vindt plaats op het gebied van een klachtenregeling voor medewerkers. De RCS maakt gebruik van de kennis en ervaring van Vughterstede op het gebied van personeel en organisatie. Andersom maakt Vughterstede gebruikt van de expertise van de RCS op het vlak van mensen met een visuele beperking. Aan De Vlasborch uit Vught zijn in het verslagjaar warme maaltijden geleverd. In 2012 heeft er een uitwisseling van personeel plaatsgevonden tussen Stichting Vughterstede en het Frankfurter Verband (D). Daarnaast is er een fundament gelegd voor een samenwerking met een thuiszorgorganisatie uit Curaçao. De bedoeling is dat er in 2013 vier zorgmedewerkers van Vughterstede naar Curaçao gaan.


4. Overige externe partijen Stichting Mariënhoven Stichting Mariënhoven heeft in 2012 het initiatief genomen voor een onderzoek naar de woonwensen van senioren in de gemeente Vught. Dit onderzoek wordt verzorgd door de Vrije Universiteit Brussel.

Stichting Vughterstede In het afgelopen jaar heeft Vughterstede contact onderhouden met vele overige externe partijen die in meer of mindere mate als belanghebbende kunnen worden beschouwd. Een aantal voorbeelden zijn het ministerie van VWS en de hieronder vallende agentschappen en zelfstandige bestuursorganen, zoals de Nederlandse Zorgautoriteit, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het CIBG; Actiz als brancheorganisatie voor de sector waarin Vughterstede actief is en diverse onderwijsinstellingen zoals het Koning Willem I College uit ’s-Hertogenbosch en de Hogeschool Arnhem – Nijmegen.

Tabel 7: Belanghebbenden – overige externe partijen

11


3

Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap

3.1 Normen voor goed bestuur Stichting Mariënstede past alle – op haar van toepassing zijnde – voorschriften uit de Zorgbrede Governancecode toe. De topstructuur van Stichting Mariënstede voldoet aan de eisen van deze governancecode. In het verslagjaar heeft het bureau dat de accountantscontrole van Mariënstede verzorgde ook enkele advieswerkzaamheden uitgevoerd. In de statuten van Vughterstede is opgenomen dat de gezamenlijke cliëntenraden van deze organisatie de mogelijkheid hebben gebruik te maken van het zogenaamde enquêterecht. Van deze mogelijkheid is in het verslagjaar geen gebruik gemaakt. Er is een klokkenluidersregeling voor medewerkers geïmplementeerd. In het verslagjaar is er geen beroep gedaan op deze regeling.

3.2 Raad van Bestuur Stichting Vughterstede heeft gekozen voor een eenhoofdige Raad van Bestuur. De omzet en het aantal FTE’s zijn, naar de mening van de Raad van Toezicht, van een te beperkte omvang voor een meerhoofdige Raad van Bestuur. De bezoldiging van de Raad van Bestuur is door de Raad van Toezicht vastgesteld conform de huidige NVZD / VDZ regeling. Door het toepassen van deze beloningsregeling is er sprake van een maatschappelijk passende bezoldiging van de Raad van Bestuur. De werkzaamheden en al hetgeen het functioneren van de Raad van Bestuur betreffen is vastgelegd in het reglement Raad van Bestuur. Dit reglement is in 2008 opgesteld door de Raad van Bestuur en conform de statuten van Stichting Mariënstede door de Raad van Toezicht vastgesteld. In dit reglement wordt ondermeer beschreven hoe de Raad van Bestuur de Raad van Toezicht van informatie voorziet en welke eisen met betrekking tot deskundigheid aan de Raad van Bestuur worden gesteld. De Raad van Bestuur heeft geen tweede dienstverband naast dat van Stichting Vughterstede. In de vrije tijd begeleidt de Raad van Bestuur, in de rol van copromotor, een aantal promovendi samen met hoogleraren van universiteiten. Sinds juni 2011 bekleedt de Raad van Bestuur een bijzondere leerstoel ‘Active Ageïng’ aan de Vrije Universiteit van Brussel. Dit bijzondere hoogleraarschap is onbezoldigd en conflicteert niet met de werkzaamheden van de Raad van Bestuur bij Stichting Mariënstede.

3.3 Raad van Toezicht In 2012 telde de Raad van Toezicht van Stichting Mariënstede vijf leden. Eind 2012 is er een werving- en selectietraject gestart voor een zesde lid van de Raad van Toezicht, die na een inwerkperiode in 2013, in de eerste helft van 2014 een van de zittende leden, die terugtreedt wegens het bereiken van de uiterste zittingsduur, zal vervangen. Alsdan bestaat de Raad weer uit vijf leden. Per 1 januari 2013 is mevrouw drs. C.D.M.M. Beks toegetreden als lid van de RvT. Een van de leden vervulde de functie van voorzitter, een tweede lid die van vice-voorzitter. Vanuit de verschillende professionele en maatschappelijke achtergronden van de toezichthouders werd door hen een diversiteit aan deskundigheid ingebracht, te weten op sociaal-medisch, juridisch, financieel-economisch en algemeen maatschappelijk (w.o. specifiek de ouderenzorg) terrein. In de tabel op de volgende bladzijde wordt de samenstelling van de Raad van Toezicht nader toegelicht.

12


Naam De heer drs. F.J.M. Croonen

Functie in RvT Voorzitter

De heer mr. H.G. Haarhuis

Vicevoorzitter

De heer H.A.M. Bergmans

Lid

De heer W.M.G.H. Boers, MRE

Lid

De heer A.J.M. Donkers

Lid

Nevenfuncties – Directeur Croonen Organisatie & Management – Waarnemend bestuurder Cello – Lid Raad van Toezicht Avans Hogeschool – Lid Raad van Toezicht Equipe Zorgbedrijven – Voorzitter bestuur Stichting P.M. Slager – Voorzitter Stichting Active Ageing – Lid adviescommissie Serviceflat De Pettelaer – Voorzitter Raad van Toezicht Woonwijze – Programmamanager Opleidingen provincie NoordBrabant – Voorzitter Werkgroep Uitvoering Bestemmingsplannen Buitengebied Boxtel – Lid bestuur Stichting tot steun voor de zorg aan ouderen in ‘sHertogenbosch – Directeur Coebax Groep BV – Voorzitter Kadans Foundation – Wethouder gemeente Bernheze – Bestuurslid Natuurtheater De Kersouwe (Heeswijk) – Voorzitter Brabantse Openluchttheaters (SBO) – Lid Raad van Advies Zorgkantoor Noordoost Brabant

Tabel 8: Samenstelling Raad van Toezicht Stichting Vughterstede De toezichthouders opereerden onafhankelijk; geen van hen was in dienst van Stichting Mariënstede of van een van de dochterstichtingen of verrichtte diensten ten behoeve van de aan bedoelde stichtingen verbonden instellingen; geen van de toezichthouders was als bestuurder verbonden aan of in dienst van een organisatie die doorgaans betrokken is bij de vaststelling van de arbeidsvoorwaarden van de medewerkers van Vughterstede; kortom, geen van de toezichthouders bekleedde een zodanige functie dat het lidmaatschap van de Raad van Toezicht kon leiden tot onverenigbaarheid dan wel strijdigheid van deze functie met het belang van de (dochter)stichtingen dan wel tot ongewenste vermenging van belangen. Evenmin genoot enig lid van de Raad van Toezicht rechtstreeks of zijdelings persoonlijk voordeel uit leveringen aan of overeenkomsten met de (dochter)stichtingen. De bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht is vastgesteld op basis van de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen (NVTZ). De vice-voorzitter van de Raad is tevens voorzitter van de Raad van Toezicht van Woonwijze. Teneinde te voorkomen dat er (een schijn van) belangverstrengeling kan optreden is er binnen de Raad afgesproken dat de vice-voorzitter niet deelneemt aan besluitvorming betreffende eventuele, al dan niet projectmatige, samenwerking tussen Mariënstede (of haar dochters) en Woonwijze. 13

Stichting Mariënstede De Raad van Toezicht had en heeft tot taak integraal toezicht te houden op het beleid van de Raad van Bestuur. In 2012 is de Raad van Toezicht van Stichting Mariënstede vijf keer in vergadering met de Raad van Bestuur bijeengekomen. Het betrof hier reguliere vergaderingen. De agenda voor deze vergaderingen volgde een vast stramien waarin onderscheid wordt gemaakt tussen zaken die de Stichting Mariënstede (A) betreffen en zaken die van belang zijn voor een van de beide (dochter)stichtingen, Stichting Mariënhoven (B) en Stichting Vughterstede (C). Vaste agendapunten waren: algemene zaken (waaronder samenwerkingsrelaties en gebouwelijke ontwikkelingen), zorgdiensten, personele zaken (waaronder verzuim- en vacatureoverzichten) en financiële zaken (waaronder financiële maandoverzichten). In 2012 heeft de Raad van Toezicht goedkeuring verleend aan de jaarrekening 2011 en aan de begroting 2013. In november 2012 vond met de Raad van Bestuur en de directie een themamiddag plaats over de ontwikkelingen op vastgoedgebied. Om optimaal gebruik te kunnen maken van de expertise en affiniteit van de afzonderlijke toezichthouders, en de besluitvorming in de Raad van Toezicht zo goed mogelijk te kunnen voorbereiden, werkt de Raad van Toezicht met een viertal ‘duocommissies’, te weten: een commissie huisvesting, een commissie financiën (auditcommissie), een kwaliteitscommissie en een evaluatiecommissie. Tussentijds bilateraal overleg tussen de voorzitter van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur, c.q. tussentijds overleg tussen de commissies en de Raad van Bestuur, ter voorbereiding van de vergaderingen tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur, vonden met een zekere frequentie plaats. Het functioneren van de Raad van Bestuur wordt eens per jaar met betrokkene en een delegatie van de toezichthouders (waaronder de voorzitter van de Raad van Toezicht) besproken. Daarnaast evalueert de Raad van Toezicht eenmaal per jaar het eigen functioneren. Deze evaluaties hebben in de eerste helft van 2012 plaatsgevonden. De toezichthouders hebben behoudens door hun inzet ‘achter de schermen’ ook prominenter blijk gegeven van hun betrokkenheid bij de bewoners door een informele bijeenkomst bij te wonen met de gezamenlijke cliëntenraden van Stichting Vughterstede. Deze bijeenkomst heeft plaatsgevonden in december 2012.

14


3.4 Bedrijfsvoering Voor Stichting Mariënstede is een vermogensbeheerplan opgesteld met een tijdshorizon van twintig jaar. Op basis van goed onderbouwde beleidsaannames van Mariënstede en haar dochters bevat dit plan een scenarioanalyse. De financiële consequenties van deze verschillende scenario’s zijn doorgerekend voor de periode 2011 – 2030. Het actualiseren van het vermogensbeheerplan maakt onderdeel uit van de P&C-cyclus van Mariënstede. Dit plan wordt regelmatig herijkt aan de actualiteit. Het beleid van de stichting is erop gericht het renterisico te beperken. De stichting maakt gebruik van derivaten (renteswaps) om interestrisico’s af te dekken. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar paragraaf 5.1.5 ‘toelichting op de geconsolideerde balans – onderdeel 12 langlopende schulden’ van de geconsolideerde jaarrekening 2012 Stichting Mariënstede.

3.4.1 Bedrijfsvoering Stichting Mariënhoven Twee van de drie woonzorgcentra van Stichting Mariënhoven waren in 2012 in gebruik door Stichting Vughterstede. Deze locaties worden op basis van langdurende overeenkomsten verhuurd aan Vughterstede. De derde locatie (Huize de Braacken) was tot de zomer van het verslagjaar voor 2/3 deel verhuurd aan de Van Neynselgroep uit ’sHertogenbosch als interim-huisvesting voor de bewoners van De Grevelingen. Vanaf het najaar tot naar verwachting 2015 is deze locatie verhuurd aan ’t Heem uit Udenhout als interim-huisvesting voor de bewoners van De Leyenhof (Helvoirt) en Haarensteijn (Haaren). In 2012 heeft Stichting Mariënhoven nauwelijks leegstand van de aanleunwoningen nabij WZC Theresia gehad. In verband met de renovatie van de seniorenappartementen aan de Kerkstraat / Kapellaan was daar wel sprake van beperkte leegstand en huurderving. Nog te renoveren aanleunwoningen werden met het oog op hun verbouwing tijdelijk niet opnieuw verhuurd. Inmiddels is de renovatie achter de rug en zijn alle woningen weer verhuurd. In verband met de in 2011 gestarte renovatie van de aanleunwoningen nabij Huize Elisabeth is een twintigtal appartementen in Huize de Braacken tot en met september 2012 in gebruik geweest als wisselwoning voor de bewoners van de woningen die gerenoveerd werden. Deze verbouwing is volgens planning eind september 2012 afgerond op een vervanging van de liften na. Deze vervanging vond medio november plaats, een paar weken voordat de aanleunwoningen feestelijk heropend werden. Vanwege zijn belangeloze inzet en vele hand-en-spandiensten die hij gedurende de renovatie heeft verricht, is de heer Van Wanrooy tijdens deze avond extra in het zonnetje gezet. De aanleunwoningen nabij Woonzorgcentrum Theresia en Huize Elisabeth kunnen rekenen op veel belangstelling. Er bestaat een lange wachtlijst voor deze woningen. Om de lengte van de wachtlijst te duiden, is er in 2012 een onderzoek gestart naar de woonvoorkeuren van de mensen die als belangstellende voor een aanleunwoning staan ingeschreven bij Mariënhoven. De uitkomsten van dit onderzoek zullen ondermeer gebruikt worden bij de besluitvorming over eventuele nieuwbouwprojecten. Door de bestuurlijke fusie van Mariënhoven en Vughterstede is er sprake van één gezamenlijke Raad van Bestuur. De operationele aansturing van de werkzaamheden van Stichting Mariënhoven is in handen van de directeur Beheersdiensten van Vughterstede die voor een aantal uur per week door Vughterstede aan Mariënhoven ter beschikking gesteld wordt. Ook andere functionarissen van Vughterstede worden op basis van gemene rekening voor een bepaald aantal uur per week uitgeleend aan Stichting Mariënhoven.

15


3.4.2 Bedrijfsvoering Stichting Vughterstede Stichting Vughterstede heeft in 2012 twee zorgcentra geëxploiteerd: Woonzorgcentrum Theresia en Huize Elisabeth. Ultimo 2012 bestaat de intramurale capaciteit van Stichting Vughterstede uit 139 verzorgingshuisplaatsen en 66 verpleegplaatsen psychogeriatrie. Begin 2012 zijn twee verzorgingsappartementen in Huize Elisabeth omgebouwd tot vier verpleegkamers. In de onderstaande tabellen is de afzet van de verschillende intra- en extramurale producten en diensten van Vughterstede in het verslagjaar weergegeven. Om deze cijfers te duiden is eveneens de realisatie 2011 in deze overzichten opgenomen. Productieoverzicht intramurale zorgen dienstverlening Product Realisatie 2012 Realisatie 2011 ZZP-1 zonder BH 3.223 dagen 5.048 dagen ZZP-2 zonder BH 12.702 dagen 19.614 dagen ZZP-3 zonder BH 11.540 dagen 9.821 dagen ZZP-4 zonder BH 15.635 dagen 11.082 dagen ZZP-5 zonder BH 2.570 dagen 2.880 dagen ZZP-6 zonder BH 2.673 dagen 2.547 dagen ZZP-7 zonder BH 242 dagen 0 dagen ZZP-8 zonder BH 436 dagen 0 dagen Mut.dag zonder BH 640 dagen 806 dagen Verblijf partner 412 dagen 365 dagen ZZP-4 met BH 0 dagen 59 dagen ZZP-5 met BH 17.778 dagen 16.952 dagen ZZP-6 met BH 732 dagen 946 dagen ZZP-7 met BH 5.092 dagen 4.468 dagen Mut.dag met BH 300 dagen 286 dagen

Mutatie 36,2 35,2 + 17,5 + 41,1 10,8 + 4,9

+ + + +

20,6 12,9 100,0 4,9 22,6 14,0 4,9

% % % % % %

% % % % % % %

Tabel 9: Productieoverzicht intramurale zorgen dienstverlening In het verslagjaar is de gemiddelde zorgzwaarte van de intramurale cliënten van Vughterstede toegenomen. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat er steeds minder (her-)indicaties ZZP-1 en ZZP-2 door het CIZ worden afgegeven. Overigens hanteert Vughterstede in haar opnamebeleid een ondergrens van ZZP-3 voor opname in het verzorgingshuis en ZZP-5 voor opname op een verpleegafdeling. Het afstoten van Huize Mariënhof in 2011, dat bij uitstek geschikt was voor cliënten met een beperkte zorgzwaarte, draagt bij aan de afname van het aantal dagen ZZP-1 en ZZP-2 in het verslagjaar. Tenslotte speelt de ombouw van twee verzorgingsappartementen in vier verpleegkamers in Huize Elisabeth ook een rol. Productieoverzicht extramurale zorgen dienstverlening Product Realisatie 2012 Realisatie 2011 PV 22.938 uren 16.869 uren VP 1.131 uren 1.437 uren BG-IND 2.731 uren 1.360 uren Dagverzorging 5.360 dagdelen 5.643 dagdelen Vervoer 2.379 dagen 2.327 dagen VPT-3 zonder BH 173 dagen 0 dagen VPT-4 zonder BH 307 dagen 0 dagen VPT-6 zonder BH 56 dagen 0 dagen HV (Wmo) 27.550 uren 23.985 uren

Mutatie + 36,0 21,3 + 100,8 5,0 + 2,2

+

14,9

% % % % %

%

Tabel 10: Productieoverzicht extramurale zorgen dienstverlening De afzet van extramurale zorgen dienstverlening laat een 2012 in wisselend beeld zien. Ten opzichte van het jaar 2011 is de productie van PV en BG-IND beduidend toegenomen. De gerealiseerde hoeveelheid VP en Dagverzorging is afgenomen. De productieafspraak 2012 voor BG-IND en Dagverzorging is overschreden. Deze overproductie is slechts gedeeltelijk door het zorgkantoor vergoed. De reden hiervoor is de 16

Stichting Mariënstede aanstaande overgang van de functie Begeleiding van de AWBZ naar de Wmo (gemeenten). Door een aanpassing van de beleidsregels rondom het stellen van indicaties heeft er een verschuiving plaatsgevonden van VP naar PV. Dit betekent dat de geleverde hoeveelheid VP in het verslagjaar aanzienlijk lager was dan in 2011. In 2012 leverde Vughterstede voor het eerst het Volledig Pakket Thuis (VPT) aan extramurale cliënten. Dit product is vergelijkbaar met een intramuraal zorgzwaartepakket met dien verstande dat de wooncomponent niet uit de AWBZ, maar door de cliënt zelf betaald wordt in de vorm van huur. Vughterstede heeft in het verslagjaar haar afzet aan hulp bij het huishouden in de gemeente Vught verder uitgebreid. In totaal bedraagt het marktaandeel van Vughterstede bijna 32 procent van de door de gemeente Vught geprognosticeerde vraag in 2012. Productieoverzicht welzijnsdiensten Product Realisatie 2012 Alarmering 3.340 maanden Warme maaltijden 40.300 stuks Maaltijden Vlasborch 23.743 stuks

Realisatie 2011 3.428 maanden 41.024 stuks 24.185 stuks

Mutatie 2,6 1,8 1,8

% % %

Tabel 11: Productieoverzicht welzijnsdiensten De afzet van welzijnsdiensten als sociale alarmering en warme maaltijden is in het verslagjaar licht afgenomen. Bewoners van een aanleunwoning van Mariënhoven zijn verplicht om ook een abonnement op de sociale alarmering te nemen. De leegstand als gevolg van de renovatie van het complex aan de Kerkstraat / Kapellaan is mede bepalend voor de afname van het aantal maanden alarmering in 2012. Voor de beperkte teruggang van het aantal afgezette warme maaltijden (tafeltje-dek-je / restaurant) is geen duidelijke oorzaak aan te wijzen. Naast de taken die inherent zijn aan die van een organisatie voor intra- en extramurale zorgen dienstverlening aan ouderen verricht Stichting Vughterstede nog tal van zaken die gelieerd zijn aan ouderen of hulpbehoevenden in Vught. Hierbij valt te denken aan voornoemde welzijnsdiensten zoals het leveren van warme maaltijden (tafeltje-dek-je / restaurant) en sociale alarmering, maar ook coördinatie van de mantelzorgers (Mantelmeeuw / Mantelzorgplaza) en het samen met onder andere Woonwijze en Ouderen Samen opzetten van wijksteunpunt De Rode Rik 2.0. Daarnaast wordt vanuit onze organisatie nog steun geboden aan andere zorgorganisaties op het gebied van HRM en voedingsbeleid. Vughterstede kent een structuur van een eenhoofdige Raad van Bestuur die eindverantwoordelijk is. Om de span of control enigszins te beperken is een splitsing aangebracht in zorginhoudelijke taken en de stafafdelingen die vallen onder de Raad van Bestuur en in beheersmatige zaken (met uitzondering van de EAD en P&O) die vallen onder de directeur Beheersdiensten. De ‘zorggroep’ is vervolgens weer onderverdeeld is een aantal clusters met boven ieder cluster een locatiehoofd dienst zorg, een diensthoofd of daaraan gelijkgestelde functionaris. Er is geen sprake van integraal management, omdat een aantal zaken op concernniveau wordt geregeld. De verantwoordelijkheid van de diensthoofden (in de zorg) beperkt zich in beginsel tot het realiseren van de productieafspraken, de inzet van het personeel en het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de zorgen dienstverlening. In deze taken worden zij bijgestaan door de stafmedewerkers van de organisatie (beleidszaken, EAD en de dienst P.O.&O). De verschillende clusters van Vughterstede zijn op hun beurt weer onderverdeeld in operationele teams, waarvan de dagdagelijkse aansturing aan een teamleider is toebedeeld. De beheersgroep is onderverdeeld in een aantal diensten met voor elke dienst een teamleider. Hierbij valt te denken aan de voedingsdiensten, de technische dienst, de huishoudelijke dienst en wasserij. 17


3.4.3 Planning en controlcyclus van Stichting Mariënstede De planning- en controlcyclus van Stichting Mariënstede ziet er als volgt uit: Planning Onderdeel Strategisch beleidsplan Vermogenbeheerplan actualiseren Kaderbrief Begroting Jaarwerkplannen

Frequentie Driejaarlijks Tweejaarlijks / jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks

Control Onderdeel Jaarverantwoording Managementrapportages

Frequentie Jaarlijks Maandelijks

Tabel 12: Planning en controlcyclus Stichting Mariënstede Uitgangspunt bij het opstellen van de begroting hierbij is de kaderbrief die gebaseerd is op het strategisch beleidsplan, het vermogenbeheerplan en de te verwachten productieafspraken die gemaakt worden met het zorgkantoor (AWBZ gefinancierde zorgen dienstverlening) en de gemeente (Wmo gefinancierde zorgen dienstverlening). Voorafgaand aan het opstellen van de begroting wordt een en ander in MT-verband tijdens een beleidsdag besproken. Nadat met het zorgkantoor en de gemeente de definitieve afspraken met betrekking tot de productieruimte zijn gemaakt, wordt de begroting, indien nodig, nog op onderdelen aangepast, door de RvB vastgesteld en ter goedkeuring aan de RvT voorgelegd. Maandelijks rapporteert de EAD aan de budgethouders en aan het directieteam. In de vergadering met de Raad van Toezicht worden de resultaten op stichtingsniveau besproken. De productiecijfers maken hiervan deel uit. Daarnaast wordt ook inzage gegeven in het personeelsverloop, de verzuimcijfers en de realisatie van opleidingen. Ieder locatiehoofd/diensthoofd krijgt eens per maand de beschikking over de cijfers van het betreffende organisatieonderdeel van de voorafgaande maand. Deze managementrapportage sluit aan op de zorgzwaartebekostiging en maakt de relatie tussen productie, inzet van personeel en hiermee gepaard gaande kosten en opbrengsten inzichtelijk.

18


3.5 Cliëntenraden Stichting Vughterstede Stichting Vughterstede beschikte in 2012 over twee cliëntenraden. Een raad waarin de cliënten van Huize Elisabeth vertegenwoordigd zijn en een raad voor Woonzorgcentrum Theresia. De cliëntenraad van Huize Elisabeth bestond in 2012 uit zeven leden. Een aantal van deze leden zijn bewoner van de verzorgingsafdeling van Huize Elisabeth. Namens de verpleegafdeling nemen een aantal vertegenwoordigers plaats in de cliëntenraad. Ook de extramurale cliënten – dit zijn voornamelijk bewoners van de belendende aanleunwoningen – zijn vertegenwoordigd in de raad. Het secretariaat van de raad is neergelegd bij een medewerker van Huize Elisabeth. Cliëntenraad Huize Elisabeth: adviezen en gespreksonderwerpen Uitgebrachte adviezen – Tarievenlijst 2013 (positief) * – Aanstelling nieuw lid RvT (positief) * – Begroting 2013 (positief) * – Wijziging overeenkomst zorg met verblijf (aanvullende diensten) (positief) * Gespreksonderwerpen (niet limitatief) – Besteding intensiveringsmiddelen – Extramuralisering / scheiden van wonen en zorg – Evaluatie familiebijeenkomst verpleegafdeling – Kapel- en huiszender – Uitbreiding verpleegafdeling – Visie op voeding, keuken en restaurant – Afronding mantelzorgproject – MIC-rapportages – Negatieve publiciteit Huize de Braacken – Renovatie aanleunwoningen Kerkstraat / Kapellaan – Nieuwbouw Irenelaan – Geestelijke verzorging verpleegafdeling *) Adviesaanvragen aan de gezamenlijke cliëntenraden van Vughterstede

Tabel 13: Cliëntenraad Huize Elisabeth: adviezen en gespreksonderwerpen De cliëntenraad van Woonzorgcentrum Theresia telde aan het einde van 2012 negen leden, onder wie een externe secretaris. In deze raad nemen extramurale cliënten, bewoners van de verzorgingsafdeling en vertegenwoordigers van cliënten op de verpleegafdeling van WZC Theresia zitting. Cliëntenraad WZC Theresia: adviezen en gespreksonderwerpen Uitgebrachte adviezen – Tarievenlijst 2013 (positief) * – Aanstelling nieuw lid RvT (positief) * – Begroting 2013 (positief) * – Wijziging overeenkomst zorg met verblijf (aanvullende diensten) (positief) * Gespreksonderwerpen (niet limitatief) – Uitreiking Gouden Keurmerk / tussentijdse audit Perspekt – Partnerproject – Besteding intensiveringsmiddelen – Extramuralisering / scheiden van wonen en zorg – Nieuwbouw annex WZC Theresia *) Adviesaanvragen aan / gespreksonderwerpen van de gezamenlijke cliëntenraden van Vughterstede

Tabel 14: Cliëntenraad WZC Theresia: adviezen en gespreksonderwerpen

19

Stichting Mariënstede Locatieoverstijgende onderwerpen worden met alle afzonderlijke cliëntenraden besproken. Dit kan in een gemeenschappelijk overleg of in de reguliere overlegvergaderingen tussen de Raad van Bestuur en de individuele cliëntenraden. In 2012 heeft er één gemeenschappelijk cliëntenraadsoverleg plaatsgevonden. Bij de overlegvergaderingen tussen een cliëntenraad en de Raad van Bestuur van Vughterstede worden de notulen door een medewerker van deze organisatie verzorgd. De verslaglegging van hun eigen vergaderingen worden door de cliëntenraden zelf verzorgd. Alle cliëntenraden van Stichting Vughterstede zijn aangesloten bij LOC Zeggenschap in zorg. De contributie wordt door Vughterstede betaald. De cliëntenraden van Vughterstede kunnen indien noodzakelijk een beroep doen op de diensten van de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden. In 2012 is van deze mogelijkheid geen gebruik gemaakt.

3.6 Bewonersraad Stichting Mariënhoven De huurders van Stichting Mariënhoven worden vertegenwoordigd door een bewonersraad. De bewonersraad telde begin 2012 vier leden, waarvan twee personen woonachtig zijn in een in- of aanleunwoning nabij WZC Theresia en twee in een aanleunwoning nabij Huize Elisabeth. Wegens het overlijden van één van de leden uit de geleding ‘WZC Theresia’ is in het verslagjaar gezocht naar een vervangend lid. De vacante positie wordt begin 2013 opgevuld. De volgende onderwerpen zijn in het verslagjaar in de overlegvergaderingen van de bewonersraad met de directie van Stichting Mariënhoven aan de orde geweest. Bewonersraad Stichting Mariënhoven: adviezen en gespreksonderwerpen Uitgebrachte adviezen – Aanpassing huurprijzen per 1 juli 2012 (positief) – Afrekening servicekosten 2011 en vaststelling voorschot 2012 (positief) Gespreksonderwerpen (niet limitatief) – Stand van zaken renovatie aanleunwoningen Kerkstraat/Kapellaan – Nieuwbouwplannen seniorenwoningen Irenelaan / annex WZC Theresia – Maatschappelijk jaardocument 2012 Stichting Mariënstede – Veiligheid (brand, inbraak en –sluipers) – Ongediertebestrijding

Tabel 15: Bewonersraad Stichting Mariënhoven: adviezen en gespreksonderwerpen

Naast de bewonersraad zijn in de aanleunwoningencomplexen nabij Huize Elisabeth en Woonzorgcentrum Theresia bewonerscommissies actief. Deze commissies zijn opgericht door de bewoners zelf en worden gefaciliteerd door Stichting Mariënhoven. De voornaamste taak van de bewonerscommissie is het bewaken van de sfeer in het wooncomplex. In verband met de renovatie van de aanleunwoningen nabij Huize Elisabeth is een bouwteam samengesteld dat bestaat uit leden van de bewonersraad en de bewonerscommissie, drie bewoners van de aanleunwoningen en enkele medewerkers van Thuiszorg Vughterstede die werkzaam zijn in betreffend wooncomplex. Het bouwteam heeft samen met de architect en de directie van Mariënhoven een keuze gemaakt voor het sanitair en de badkamertegels, de vloerbedekking in de appartementen en de algemene ruimtes, de verlichting in de gangen en de entreedeuren in de hallen van het appartementencomplex.

20


3.7 Ondernemingsraad Stichting Vughterstede beschikt over een ondernemingsraad die de algemene belangen van alle medewerkers van Vughterstede behartigt. De OR bestond per einde van het verslagjaar uit acht leden. Eind 2012 liep de zittingstermijn van vier OR-leden af. Voor de verkiezing, die in december 2012 heeft plaatsgevonden, hadden zich 7 kandidaten aangemeld. De gekozen OR-leden hebben zitting tot ultimo 2016. De drie kandidaten die niet verkozen zijn blijven, tot de eerstvolgende verkiezing, eind 2014, als reserve OR-leden in de wachtkamer om mogelijke tussentijdse vacatures op te vullen. In 2012 zijn de volgende punten in de ondernemingsraad aan de orde geweest: Onderwerp Functieomschrijving EVV specialisatie GVP Aanvulling protocol roosterplanning Protocol “Het Nieuwe Werken” Protocol dienstkleding Functieomschrijving Helpende plus Protocol ICT-middelen Functieomschrijving bewonersparticipatie Protocol beleid sociale media Functieomschrijving medewerker klantenservice Protocol fietsenplan Functieomschrijving verpleegkundige gerontologie Functieomschrijving palliatieve zorg

Status Ingestemd Ingestemd Ingestemd Ingestemd Niet ingestemd Ingestemd Ingestemd Ingestemd Ingestemd Ingestemd Onder voorwaarden ingestemd Onder voorwaarden ingestemd

Tabel 16: Ondernemingsraad Stichting Vughterstede: gespreksonderwerpen In 2012 heeft de ondernemingsraad haar deskundigheid op het gebied van weten regelgeving met betrekking tot de OR verder vergroot. De ondernemingsraad vergadert plenair de eerste dinsdag van de maand. In deze vergadering worden de besluiten ten aanzien van instemmings- en adviesverzoeken genomen. Een keer per maand vindt overleg plaats met de Raad van Bestuur waar naast een toelichting op de instemmings- en adviesverzoeken ook gesproken wordt over actuele zaken die spelen binnen de instelling. Voor de achterban staat, in principe, elke dinsdag de ondernemingsraad open tijdens een inloopspreekuur. Op deze manier hoopt de ondernemingsraad ook vanaf de werkvloer gevoed te worden. Tijdens teamvergaderingen zijn mededelingen uit de ondernemingsraad een vast onderdeel van de agenda. Vertegenwoordigers van de ondernemingsraad hebben zitting in de ARBO-commissie, worden uitgenodigd voor het algemene gedeelte van het Sociaal Medisch Team en zijn betrokken in tal van werkgroepen. In nauw overleg met de dienst P.O.& O. zijn leden van de OR-werkgroep arbeidsvoorwaarden betrokken geweest bij het tot stand komen van het nieuwe protocol roosterplanning.

21


4

Beleid, inspanningen en prestaties

4.1 Meerjarenbeleid Begin 2010 is door de Raad van Bestuur een start gemaakt met het formuleren van de beleidsvisie van Stichting Mariënstede voor de periode 2010 tot en met 2013. In deze periode wil Mariënstede zich manifesteren als een betrokken en innovatieve partner in wonen, welzijn en zorg. In de onderstaande subparagrafen worden de beleidsvoornemens van Stichting Mariënhoven en Stichting Vughterstede voor de periode 2012 – 2013 nader toegelicht. In de loop van 2013 wordt het strategisch beleidsplan voor de jaren 2013 tot 2016 opgesteld. Vooruitlopend hierop heeft het managementteam van Vughterstede in oktober 2012 een beleidsconferentie belegd, waarin de voornaamste ontwikkelingen voor de komende jaren aan de orde zijn geweest. De uitkomsten van deze beleidsconferentie vormen de kapstok voor het nieuwe strategische beleidsplan 2013 – 2016.

4.1.1 Beleidsvoornemens Stichting Mariënhoven 2012 – 2013 Stichting Mariënhoven wil haar kwalitatieve en kwantitatieve aanbod aan seniorenwoningen en intramurale verzorgings- en verpleegplaatsen laten aansluiten op de behoefte van de Vughtse ouderen. Mariënhoven is van oudsher geworteld in en betrokken bij de Vughtse samenleving en richt haar aanbod exclusief op inwoners van de gemeente Vught. Om het kwantitatieve en kwalitatieve aanbod van woningen of appartementen voor ouderen te optimaliseren, heeft Mariënhoven zich voorgenomen om in de beleidsperiode 2012-2013 de volgende activiteiten te ondernemen: 1. Stichting Mariënhoven zal zich inspannen om seniorenappartementen te gaan realiseren aan de Irenelaan nabij Huize Elisabeth en/of op een terrein aan de Merpatistraat nabij WZC Theresia, omdat deze locaties grenzen aan één van de woonzorgcentra van Vughterstede en de bewoners van daaruit kunnen worden ondersteund. Voor wat betreft de locatie ‘Irenelaan’ was het de bedoeling dat de Charlotte Elisabeth van Beuningenstichting het project zou ontwikkelen en dat Stichting Mariënhoven het complex zou huren en vervolgens de afzonderlijke appartementen zou verhuren aan zorgbehoevende ouderen. Als gevolg van diverse overheidsmaatregelen heeft de Van Beuningenstichting medio 2012 moeten besluiten dat het financieel niet verstandig zou zijn om door te gaan met dit project. De gemeente Vught heeft vervolgens Stichting Mariënhoven verzocht om te bezien of zij – al dan niet in samenwerking met een andere partij – het voorgenomen aantal seniorenwoningen aan de Irenelaan alsnog zou willen realiseren. Gesprekken hierover met Woonwijze bevinden zich nog in een verkennend stadium. 2. Stichting Mariënhoven zal zich inspannen om in de periode 2012 - 2013 (delen van) de grond achter Theresia te verwerven om verzorgingsappartementen te realiseren, als vervanging van de verzorgingsplaatsen van Huize Mariënhof en om de wachtlijst voor seniorenwoningen te verkleinen. Gesprekken over de verkrijging van de grond zijn inmiddels gestart. De gemeente Vught en waarschijnlijk ook de provincie Noord-Brabant zullen goedkeuring dienen te verlenen gezien de ligging van het gebied. Ten aanzien van de locatie ‘Merpatistraat’ kan bericht worden dat hierover in het verslagjaar met de eigenaar (Bouwfonds) een aankoopprijs overeengekomen is. Een besluit over de daadwerkelijke aankoop van deze grond is uitgesteld tot 2013 en zal genomen worden zodra er meer duidelijkheid is over eventuele beperkingen die het gevolg zijn van het ter plaatse vigerende bestemmingsplan en er meer zicht is op de 22

Stichting Mariënstede kwaliteit van de wachtlijst van Stichting Mariënhoven. Dit laatste wordt inzichtelijk gemaakt met behulp van het wachtlijstonderzoek dat medio 2012 gestart is. 3. Het beleid van de stichting is er ondermeer op gericht om woningen aan te bieden die voldoen aan de veiligheidseisen van de vigerende regelgeving. In het najaar van 2012 zijn alle aanleunwoningen aan de Kerkstraat/Kapellaan gerenoveerd. Dit appartementencomplex is tijdens de renovatie onder andere voorzien van een nieuwe brandmeldinstallatie, nieuwe liften en verbeterde toegangscontrole. De woningen zijn voor zover dat nog niet het geval was zodanig aangepast dat ze geschikt zijn voor zorgbehoevende ouderen. 4. Om de aantrekkelijkheid van het woningaanbod van Mariënhoven te verhogen, zal worden geïnvesteerd in activiteiten die het woonklimaat en de sociale cohesie in de woonzorgcentra bevorderen. Met de ontwikkeling van nieuwbouw en het optimaliseren en verfraaien van bestaande gebouwen zijn forse investeringen gemoeid. Het financiële richtsnoer hiervoor is aangegeven in het vermogenbeheerplan 2011-2030. Daarin is in detail weergegeven welk investeringsniveau voor Mariënhoven verantwoord is als het gaat om de uitbreiding en het optimaliseren van het woningaanbod. Een en ander is in diverse scenario’s uitgewerkt.

4.1.2 Beleidsvoornemens Stichting Vughterstede 2012 – 2013 Stichting Vughterstede is een zorgaanbieder in Vught die zich richt op de intramurale en extramurale markt voor Vughtse senioren. Evenals Mariënhoven is Vughterstede exclusief gericht op en betrokken bij inwoners van de gemeente Vught. Vughterstede biedt verzorging en verpleging, begeleiding, huishoudelijke ondersteuning, voedingsdiensten en servicediensten aan Vughtse senioren. Gestreefd wordt om de dienstverlening op een dusdanig hoog kwaliteitsniveau aan te bieden dat Vughterstede de logische en meest aantrekkelijke partij is voor de huidige en toekomstige cliënt en gekend wordt als betrokken en innovatieve zorgaanbieder. Hieronder zijn de beleidsvoornemens samengevat voor de beleidsperiode 2012-2013. Realisatie van deze voornemens zal tot gevolg hebben dat Vughterstede een betrokken, innovatieve en aantrekkelijke partij zal zijn voor de huidige en toekomstige Vughtse cliënt, en een aantrekkelijke werkgever voor de werknemers van Vughterstede. 1. Om persoonsgericht te werken, zal meer aandacht geschonken gaan worden aan de levensgeschiedenis van de bewoner en aan een uniform cliëntdossier, dat voldoet aan de eisen die de wet en de zorgfinancier er aan stellen. In het verslagjaar heeft het zorgkantoor een steekproef van de cliëntendossiers gecontroleerd. Uit deze materiële controle kwamen een aantal aandachtspunten naar voren, die in de loop van 2012 en 2013 in de dossiers verwerkt zullen worden. Een respectvolle bejegening van de cliënt en diens naasten maakt eveneens onderdeel uit van persoonsgericht werken. Dit komt ondermeer tot uiting in het project ‘Over talent gesproken!’ waarin gefocust wordt op de dingen die cliënten nog wel kunnen, nog leuk vinden om te doen en/of nog kunnen betekenen voor andere cliënten in plaats van te concentreren op hun zorgvraag en daarmee samenhangende beperkingen. 2. Specialistische vaardigheden zullen worden ontwikkeld om met mentale en fysieke beperkingen en ongemakken van bewoners om te kunnen gaan en om palliatieve zorg te kunnen bieden. Vughterstede heeft in 2012 een gedeelte van de beschikbare intensiveringsmiddelen aangewend om twee specialistische verpleegkundigen aan te stellen. Eén verpleegkundige niveau 4 met als aandachtsgebied palliatieve zorg en één verpleegkundige gerontologie / geriatrie (niveau 5).

23

Stichting Mariënstede 3.

In kleinschalige verpleegeenheden en op verzorgingsafdelingen komen de continuïteit van de zorgrelatie, privacy, huiselijkheid en het ingaan op persoonlijke behoeften van de bewoner meer centraal te staan. 4. De klantgerichtheid zal worden bevorderd door een toename van (innovatieve) welzijnsactiviteiten, door een bureau klantenservice, door het opzetten van een bewonersnet, door intensivering van de medezeggenschap van de cliëntenraden en door het bevorderen van mantelzorg. 5. Onderzoek zal worden gedaan naar factoren die het verlenen van mantelzorg binnen de zorgcentra van Vughterstede versterken. 6. De thuiszorgactiviteiten van Vughterstede zijn in 2012 dusdanig herkenbaar bij (potentiële) klanten van en verwijzers naar thuiszorg dat de omzet van dit organisatieonderdeel significant zal toenemen. In het verslagjaar is het aantal extramurale cliënten van Vughterstede opnieuw toegenomen. Met name de producten Persoonlijke verzorging en Huishoudelijke verzorging vonden veel aftrek. 7. In Cromvoirt wordt de mogelijkheid tot het realiseren van een steunpunt voor senioren nader onderzocht. In het najaar van 2012 is een behoefteonderzoek onder ouderen in Cromvoirt uitgevoerd. De uitkomsten van dit onderzoek zijn begin 2013 gepresenteerd aan onder andere de gemeente Vught. Er blijkt behoefte te zijn aan een combinatie van een steunpunt met enkele betaalbare seniorenwoningen. 8. Vughterstede gaat het competentiegericht opleiden introduceren; er vindt meer functiedifferentiatie plaats; gediplomeerden met de mbo-opleiding zorg en welzijn worden gerekruteerd en een arbeidspool wordt gevormd ten behoeve van een flexibele inzet van personeel. 9. Door Moreel Beraad op de afdelingen te introduceren; individuele personeelsleden een verantwoordelijkheidsgebied toe te bedelen; sfeerbevorderende initiatieven te honoreren; slimme zorg te ontwikkelen; de tevredenheid van de medewerkers te meten; het ziekteverzuim verder terug te dringen en de samenspraak met de ondernemingsraad te bewaken, wordt de werkdruk in Vughterstede verlaagd en de arbeidsmotivatie verhoogd. 10. Vughterstede is in 2012 opnieuw beoordeeld op de eisen van het Gouden Keurmerk. Uit deze tussentijdse audit bleek dat het in 2011 behaalde kwaliteitscertificaat behouden kon worden. Ook voor de realisatie van de beleidsvoornemens voor Vughterstede geldt dat de financiële randvoorwaarden en mogelijkheden worden beschreven in een geactualiseerd vermogenbeheerplan 2011-2030. Op basis van een reële raming van de intramurale en extramurale productie wordt daarin een gedetailleerde uitwerking gegeven van de financiële uitgaven en opbrengsten van Vughterstede. Ook hier geldt dat wijzigingen in de productie direct effect zullen hebben op de financiële situatie en dat het Vermogensbeheerplan daarop zal worden aangepast.

4.2 Algemeen beleid 4.2.1 Zorg- en dienstverlening in 2012 Vughterstede wil een zo compleet mogelijk assortiment aan zorgen dienstverlening voor senioren in de gemeente Vught voeren. In het kader daarvan worden ook laagdrempelige, extramurale diensten zoals wijkalarmering geleverd. Dankzij een samenwerkingsovereenkomst met een externe alarmcentrale wordt aan de verwachtingen van de abonnees voor wat betreft de opvolging van alarmoproepen tegemoet gekomen. In het verslagjaar is het opnamebeleid van Vughterstede herzien. Anticiperend op het scheiden van wonen en zorg worden in beginsel alleen cliënten met een indicatie voor 24

Stichting Mariënstede ZZP-3 of hoger intramuraal opgenomen. Voor de lagere zorgzwaartepakketten wordt een extramuraal alternatief aangeboden. Dit alternatief kan bestaan uit een aanleunwoning met thuiszorg of als er sprake is van een geschikte woning alleen thuiszorg. De voorgenomen implementatie van het cliëntenvolgsysteem (CRM) binnen de afdeling Klantenservice is voor onbepaalde tijd uitgesteld. Een dergelijk systeem zou het aantal administratieve handelingen van cliënten en medewerkers moeten verminderen en de informatievoorziening aan andere organisatieonderdelen moeten verbeteren. De bestaande cliëntendossiers van Vughterstede zijn in 2011 omgevormd naar de Zorgleefplansystematiek van Actiz. De feedback van het zorgkantoor naar aanleiding van de materiële controle is in het najaar 2012 verwerkt. Met name op het vlak van klantgericht formuleren van het zorgleefplan was nog ruimte voor een verbeterslag. Vooralsnog zijn de zorgleefplannen nog niet gedigitaliseerd, dit gaat mogelijk in de toekomst veranderen. De verpleegafdelingen van Vughterstede zijn BOPZ-aangemerkt. Dit betekent dat middelen en maatregelen, zoals omschreven in de Wet BOPZ, ingezet mogen worden. Hiervoor is toestemming van de Specialist Ouderengeneeskunde nodig. Er wordt gestreefd naar terughoudendheid bij het inzetten van middelen en maatregelen. Vughterstede maakt geen gebruik meer van Zweedse banden of Bratexbanden. De ontwikkelingen ten aanzien van de nieuwe Wet Zorg en Dwang worden nauwlettend gevolgd. De zorgzwaarte, uitgedrukt in de ZZP-mix, van alle intramurale bewoners van Vughterstede stijgt al enige jaren. Het merendeel van de bewoners van de verzorgingsafdelingen heeft een ZZP-3 of ZZP-4, terwijl op de verpleegafdelingen ZZP-5 en ZZP-7 het meest voorkomen. Naar verwachting zal deze gemiddelde zorgzwaarte in de komende jaren niet aan grote wijzigingen onderhevig zijn. De extramurale activiteiten van Vughterstede zijn in het verslagjaar uitgebreid. Waar Vugtherstede al een bekend merk is voor intramurale verzorging en verpleging, is het voor veel inwoners van onze gemeente nog niet bekend dat wij ook thuiszorg kunnen leveren. In 2012 zijn de PR-activiteiten hierop aangepast en zijn de contacten met verschillende huisartsen aangehaald. Daarnaast is Vughterstede aangesloten op het ‘zorgwisselsysteem’, zodat wij ook in beeld zijn bij de ziekenhuizen in de regio. De dagverzorging van Vughterstede kan ondanks de aanscherping van de indicatiestelling nog steeds rekenen op veel belangstelling; er is zelfs sprake van een wachtlijst. In het verslagjaar is er een beperkte overproductie geweest bij de dagverzorging en Begeleiding (individueel). Deze overproductie is met het oog op de overheveling van de functie Begeleiding van de AWBZ naar de Wmo niet vergoed door het zorgkantoor. Voornoemde overheveling is met één jaar uitgesteld tot 2014. Vughterstede heeft hierover regelmatig overleg met de gemeente Vught met als doelstelling om deze voorziening ook na 2013 te kunnen behouden. Ten aanzien van het product Huishoudelijke verzorging heeft de gemeente Vught een raamovereenkomst met Vughterstede afgesloten voor de jaren 2012 en 2013 met een optie op verlenging van deze overeenkomst met twee keer één jaar. Het aantal klanten dat gebruik maakt van onze ondersteuning bij het huishouden blijft toenemen. Ultimo 2012 waren er circa 200 klanten. Voor een uitgebreider overzicht van de zorgen dienstverlening in 2012 wordt verwezen naar tabel 17 in subparagraaf 4.4.1. In deze tabel zijn de inspanningen van Vughterstede op basis van de normen voor verantwoorde zorg (kwaliteitskader VVT) opgenomen.

4.2.2 De huisvesting van de bewoners in 2012 De intramurale capaciteit van Stichting Vughterstede is in 2012 licht gewijzigd. In Huize Elisabeth zijn twee verzorgingsappartementen in vier verpleegkamers omgebouwd. Door deze ombouw wordt ingespeeld op de toegenomen vraag naar verpleging. Een en ander heeft tot gevolg dat in de afgelopen jaren de verzorgingscapaciteit van Vughterstede met 39 25

Stichting Mariënstede plaatsen in 2010 (renovatie Huize Elisabeth), 22 plaatsen in 2011 (verkoop Huize Mariënhof) en nog eens 2 plaatsen in 2012 (ombouw verzorging naar verpleging in Huize Elisabeth) is gereduceerd. Teneinde deze reductie enigszins te compenseren zijn in 2010 26 inleunwoningen en 4 plaatsen voor tijdelijk verblijf in Woonzorgcentrum Theresia omgevormd naar intramurale verzorgingsplaatsen. Voor de overige verzorgingsplaatsen die zijn verdwenen als gevolg van de renovatie van Huize Elisabeth en verkoop van Huize Mariënhof is Vughterstede nog op zoek naar alternatieven. Hierbij wordt gedacht aan een uitbreiding van circa 50 woningen nabij WZC Theresia en 46 woningen aan de Irenelaan in Vught. Als gevolg van het scheiden van wonen en zorg zal de intramurale capaciteit van Vughterstede in de komende jaren naar verwachting nog verder afnemen. De plannen voor het realiseren van nieuwbouw op het terrein van het huidige Huize de Braacken zijn vooralsnog van de baan. Het huidige economische klimaat en de benodigde forse investering voor deze nieuwbouw zijn hier debet aan. De huidige locatie De Braacken doet voorlopig dienst als interim-huisvesting voor verzorgingshuizen in de omgeving. Tot eind 2015 is deze locatie als zodanig verhuurd.

4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid Het kwaliteitsbeleid van Vughterstede heeft in 2012 in het teken gestaan van het behouden van het Gouden Keurmerk. Na het behalen van dit kwaliteitscertificaat in 2011 is systematisch gewerkt aan het doorvoeren van veranderingen op grond van het auditrapport van Perspekt. Met behulp van het kwaliteitsmanagementsysteem DKS is maandelijks in beeld gebracht, welke documenten (protocollen, richtlijnen, procedures) geëvalueerd en bijgesteld moeten worden. Daarnaast is inzichtelijk gemaakt aan welke kwaliteitseisen nog niet is voldaan en wat daarvoor nog ontwikkeld moet worden. In 2012 is besloten om voortaan gebruik te maken van de zorginhoudelijke protocollen van Vilans, een kenniscentrum voor de langdurende zorg. Op basis van de resultaten van de Zorginhoudelijke meting 2011, die in het voorjaar van 2012 zijn binnengekomen, zijn verbeterplannen opgesteld en in de diverse jaarwerkplannen opgenomen. In november heeft een tussentijdse externe audit door Perspekt plaatsgehad. Tijdens deze audit lag de nadruk vooral op de kwaliteitsnormen met betrekking tot het cliëntperspectief, het logo- en keurmerkgebruik en de voortgang van de verbeteracties ten aanzien van de kwaliteitseisen waar Vughterstede in 2011 nog onvoldoende scoorde. Uit deze tussentijdse externe audit bleek dat Vughterstede nog steeds ruimschoots aan de kwaliteitseisen voldoet en het in 2011 toegekende Gouden Keurmerk mag behouden. Ter voorbereiding op de externe audit is er een interne kwaliteitsaudit uitgevoerd. Hiertoe zijn alle middenkadermedewerkers van Vughterstede opgeleid tot intern auditor.

4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten 4.4.1 Kwaliteit van zorg De in 2011 geformuleerde visie op kleinschalig wonen op de verpleegafdelingen van Huize Elisabeth en Woonzorgcentrum Theresia is in het verslagjaar verder geïmplementeerd. De zorgen dienstverlening aan cliënten van deze afdelingen wordt zoveel mogelijk conform deze visie vormgegeven. Het welzijnsaspect neemt hier een belangrijke plaats in. In 2012 zijn de afdelingen elk kwartaal bezocht door een ‘mimakkersclown’. Daarnaast is in het verslagjaar gestart met een zorgdierproject op de verpleegafdeling van Woonzorgcentrum Theresia. De eerste reacties van bewoners en medewerkers zijn erg positief. 26

Stichting Mariënstede Naar aanleiding van het auditrapport van Perspekt (najaar 2011) zijn in het verslagjaar diverse verbeteracties in gang gezet, en waar nodig zijn protocollen aangepast en hebben extra instructies aan de medewerkers plaatsgevonden. Een en ander heeft bijgedragen aan het behouden van het Gouden Keurmerk. 4.4.1.1 Cliëntentevredenheid In het voorjaar van 2012 is door van Looveren en partners een cliënttevredenheidsonderzoek uitgevoerd met behulp van de CQ-index. Bewoners van de verzorgingsafdelingen zijn daarbij geïnterviewd, ouderen die zorg thuis ontvangen van Vughterstede en de contactpersonen van de bewoners op de verpleegafdeling is verzocht een enquêteformulier in te vullen. Op basis van de resultaten van dat onderzoek zijn door de locatiehoofden plannen van aanpak opgesteld. Aan de cliëntenraden is vervolgens verzocht aan te geven aan welke plannen Vughterstede prioriteit zou moeten geven. Bij bespreking van de resultaten van dit onderzoek hebben de cliëntenraden aangegeven, dat de volgende thema’s aandacht vragen: – zorgdragen voor voldoende en deskundig personeel; – organiseren van activiteiten; – verbeteren van de informatievoorziening; – bewoners goed informeren over brandveiligheid. Aan deze thema’s is in het verslagjaar extra aandacht besteed. Tot 2012 werden de uitkomsten van het cliëntentevredenheidsonderzoek en de zorginhoudelijke kwaliteitsmeting op de website www.kiesbeter.nl gepresenteerd. De betreffende website wordt door een wijziging van het overheidsbeleid echter niet meer geüpdatet. In de loop van het verslagjaar is ondermeer de brancheorganisatie ActiZ, waar Vughterstede lid van is, gestart met het opzetten van een nieuwe website met kwaliteitsinformatie over de langdurende zorg. De resultaten van het cliëntentevredenheidsonderzoek van voorjaar 2012 zijn als gevolg hiervan nog niet op internet terug te vinden. Voor meer informatie over de verwerking van kwaliteitsgegevens wordt verwezen naar www.zorgvoorkwaliteit.nl. 4.4.1.2 Kwaliteit van zorg VVT: verantwoorde zorg In de loop van het verslagjaar zijn de sinds 2005 geldende ‘Normen voor verantwoorde zorg’ op initiatief van de branche vervangen door kwaliteitsnormen die specifiek gelden voor de ouderenzorg. Om de kwaliteit van zorg volgens deze nieuwe normen te kunnen meten is er een nieuwe vragenlijst ontwikkeld. Het ontwikkeltraject nam meer tijd in beslag dan vooraf ingeschat (de vragenlijsten kwamen hierdoor erg laat beschikbaar en het digitaal aanleveren van kwaliteitsgegevens kende ook nog de nodige kinderziektes) , waardoor de zorginhoudelijke meting over 2012 pas in januari 2013 heeft kunnen plaatsvinden. De uitkomsten van deze zorginhoudelijke meting 2012 zijn bij het schrijven van het jaarverslag 2012 nog niet voor handen. In dit jaarverslag wordt daarom verantwoording afgelegd over de activiteiten die Vughterstede in 2012 naar aanleiding van de zorginhoudelijke meting najaar 2011 heeft uitgevoerd. Deze activiteiten zijn opgenomen in de onderstaande tabel. Thema’s verantwoorde zorg 1. Zorg-/leefplan

Beleid, inspanning, resultaten en verbeterpunten – Alle cliënten van Vughterstede beschikken over een zorgleefplan, dat minimaal tweemaal per jaar (multidisciplinair) besproken wordt met de cliënten of diens wettelijke vertegenwoordiger. – Voorjaar 2012 wordt er een CQ-index meting uitgevoerd. Daarop wordt een plan van aanpak gemaakt.

27


Thema’s verantwoorde zorg 2. Communicatie

3.

28

Lichamelijk welbevinden

Beleid, inspanning, resultaten en verbeterpunten – Vughterstede verstrekt middels brochures en de gids ”Vughterstede van A-Z“ uitgebreide informatie en houdt dit informatiemateriaal up-todate. – Vughterstede heeft daarnaast een website met informatie over de organisatie. – Voor de bewoners en hun familieleden van Vughterstede is er ‘Bewonersnet’:een intranet dat speciaal gericht is op de bewoner en diens naasten. Voor medewerkers is er een speciaal intranet. Daarnaast heeft Vughterstede een eigen Twitteraccount. – Tweemaal per jaar is er een zorgplanbespreking waar de bewoner of diens wettelijke vertegenwoordiger bij aanwezig is. – Elke bewoner heeft een eerste verantwoordelijke verzorgende (EVV-er). – Extramurale zorg is aangesloten bij Zorgwissel, zodat cliënten na ontslag uit het ziekenhuis snel in zorg kunnen komen. – De Klantenservice heeft vier ochtenden in de week een telefonisch spreekuur en verzorgt tevens rondleidingen in de woonzorgcentra van Vughterstede. – Om op verantwoorde wijze goede lichamelijke verzorging te bieden heeft Vughterstede in protocollen en procedures vastgelegd, op welke wijze de zorg geboden moet worden. – De zorgafspraken zijn ook vastgelegd in het zorgleefplan van de bewoner. – Op de verpleegafdelingen PG komt maandelijks de tandartsenzorg (Noviacura). – De bewoners mogen kiezen of zij hun warme maaltijd in het restaurant of in hun eigen verzorgingsappartement nuttigen. – Op de verpleegafdelingen worden de maaltijden in de gezamenlijke huiskamer of in de kamer van de bewoner genuttigd. Bij de warme maaltijd wordt er ondersteuning geboden door verzorgend personeel, vrijwilligers en mantelzorgers. – De bewoners van de aanleunwoningen kunnen gebruik maken van het alarmeringssysteem dat standaard in de woning aanwezig is. Ook senioren die nog zelfstandig in de wijk wonen kunnen een abonnement nemen op deze voorziening. – Zowel bewoners van de aanleunwoningen als senioren die elders in Vught wonen kunnen gebruik maken van tafeltje-dek-je of hun warme maaltijd in één van de restaurants van Vughterstede nuttigen.


Thema’s verantwoorde zorg 4. Zorginhoudelijke veiligheid

5.

Woon- en leefomstandigheden

6.

Participatie en dagstructurering

Beleid, inspanning, resultaten en verbeterpunten – In het kader van de Wet BIG is goed in beeld welke medewerker wanneer moet worden geschoold om bevoegd en bekwaam te blijven. Dit gebeurt ondermeer in het Skillslab van Vughterstede. – In het kader van de Wet BOPZ zijn dit jaar alle medewerkers van de verpleegafdeling geschoold. – Twee maal per jaar verzorgt de apotheker een klinische les over medicatie en de procedures over medicatie. – Er is een til- en transferscholing aan de medewerkers aangeboden. – Er is een MIC-commissie en elk kwartaal wordt een plan van aanpak met betrekking tot de MICmeldingen door de teamleider opgesteld. Elk teamoverleg wordt het onderwerp MIC besproken met de teamleden. – Alle verzorgingsappartementen in Huize Elisabeth en WZC Theresia bestaan uit een woonkamer met kitchenette, een aparte slaapkamer en eigen sanitair. Sommige verzorgingsappartementen beschikken over een berging, een terras en / of balkon. Met uitzondering van de zogenaamde TOP-kamers zijn er geen éénkamerappartementen meer in de verzorgingshuizen van Vughterstede. – De verpleegkamers in Huize Elisabeth en WZC Theresia bestaan uit een zit-/slaapkamer en beschikken deels over gedeeld, deels over eigen sanitair. – De bewoner mag zijn verzorgingsappartement naar eigen smaak inrichten, mits voldaan wordt aan minimale vereisten op het vlak van hygiëne en arbeidsomstandigheden. De verpleegkamers zijn door Vughterstede gestoffeerd en voorzien van een hooglaagbed, een nachtkastje en een linnenkast. Voor de verdere inrichting dient de cliënt zelf te zorgen. – Elke week wordt het appartement / de kamer van de cliënt schoongemaakt. – Ongeveer zes dagen per week zijn er activiteiten in het restaurant of in de huiskamers van de verpleegafdelingen. Er zijn ook individuele activiteiten voor de PG-bewoners. – Voor bewoners van de verzorgingsafdelingen met beginnende dementie is er een meerzorgproject. – Vughterstede heeft voor extramurale cliënten een dagverzorging in Huize Elisabeth.

29


Thema’s verantwoorde zorg 7. Mentaal welbevinden

8.

Veiligheid wonen en verblijf

9.

Voldoende personeel

10.

Samenhang in zorg

Beleid, inspanning, resultaten en verbeterpunten – De bewoners geven aan zich thuis te voelen op de locaties van Vughterstede. – De verzorging heeft aandacht voor de bewoners en de bewoners hebben voldoende aanspraak. – Een maal per week is er een kerkdienst voor bewoners. – Voor de PG-bewoners is er een geestelijke verzorger werkzaam. – Ook voor de aanleunbewoners worden diverse activiteiten georganiseerd. – Extramurale cliënten kunnen met een indicatie gebruik maken van de dagverzorging. – In 2012 zijn alle bewoners uitgenodigd voor brandveiligheidbijeenkomsten. – Binnen elke locatie zijn 24 uur per dag twee BHV’ers aanwezig. – Om het jaar krijgen alle BHV’ers een bijscholingscursus. – Vughterstede hecht veel waarde aan het inzetten van voldoende en bekwaam personeel. In de maandelijkse managementrapportage wordt het deskundigheidsniveau van de ingezette formatie inzichtelijk gemaakt. – De extra beschikbare intensiveringsmiddelen zijn ingezet om de personele formatie kwalitatief en kwantitatief te verruimen. – Vughterstede verplicht medewerkers ook periodiek deel te nemen aan scholing voor het op peil houden van hun bevoegd- en bekwaamheden (o.a. Wet BIG, Wet BOPZ en BHV). – Er is 24 uur per dag een Verpleegkundige aanwezig binnen Vughterstede. – Er is 24 uur per dag een specialist ouderengeneeskunde beschikbaar (op afroep). – De ingezette personele formatie is een resultante van de zorgzwaarte van de cliënten op een bepaalde afdeling. – Bij de extramurale zorg wordt de formatie afgestemd op de productie. – Vughterstede onderhoudt goede contacten met verschillende zorgorganisaties in Vught en omgeving. De Van Neynselgroep levert medisch- en paramedisch personeel. – Er zijn goede contacten met de ziekenhuizen, de huisartsen en met lokale welzijns- en vrijwilligersorganisaties.

Tabel 17: Activiteiten in 2012 naar aanleiding van meting verantwoorde zorg 2011 In de meting van 2012 (gehouden in januari 2013) worden twee soorten indicatoren onderscheiden, namelijk: de cliëntgebonden indicatoren en de zorginhoudelijke indicatoren. Deze laatste worden zowel op organisatie- als op cliëntniveau gemeten. De zorginhoudelijke indicatoren omvatten de prestatievelden mentaal welbevinden, kwaliteit van de zorgverleners en zorginhoudelijke kwaliteit en veiligheid. 30


4.4.2 Klachten Stichting Vughterstede beschikt over een door de cliënten aangezochte vertrouwenspersoon die klachten van cliënten en hun contactpersonen opvangt en die de klager desgewenst ondersteunt bij het benaderen van de externe klachtencommissie. Het klachtenreglement van Vughterstede en de procedure die bij het afhandelen van ingediende klachten doorlopen wordt, stemmen overeen met hetgeen in artikel 2 lid 1 respectievelijk lid 2 sub f van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector beschreven is. In de door Vughterstede aan haar cliënten verstrekte informatie wordt expliciet melding gemaakt van de taak en de bereikbaarheid van de vertrouwenspersoon en van de functie en bereikbaarheid van de externe klachtencommissie. De vertrouwenspersoon is op vaste momenten aanwezig in de zorgcentra van Vughterstede. Daarnaast beschikt zij over een eigen brievenbus. De externe klachtencommissie bestaat uit vier leden: twee juristen, een epidemioloog en een verpleeghuisarts. De leden van de klachtencommissie zijn onafhankelijk van Stichting Vughterstede. De vertrouwenspersoon hanteert zowel een reactieve als proactieve benadering. Voor het jaar 2012 is een overzicht samengesteld van de situaties waarin zij een bemiddelende of ondersteunende rol heeft vervuld. In 2012 heeft de klachtencommissie geen klachten ter behandeling ontvangen.

4.4.3 Toegankelijkheid Stichting Vughterstede hecht er waarde aan zeer toegankelijk te zijn voor de mensen die aangewezen zijn op wonen, zorg en welzijn. Zo wordt er jaarlijks een open dag georganiseerd die de mensen in gelegenheid stelt om kennis te maken met Stichting Vughterstede. Het gezamenlijke jaardiner voor de gebruikers en vrijwilligers van Tafeltje Dekje is een zeer druk bezocht terugkerend evenement. Daarnaast worden er door het jaar heen welzijnsactiviteiten georganiseerd die ook opengesteld worden voor niet-bewoners. Het toenemende gebruik van internet heeft eveneens gevolgen voor de informatieverstrekking van onze medewerkers aan potentiële bewoners. Zowel de medewekers van de klantenservice als de receptionisten spelen hierin een belangrijke rol. Met de potentiële bewoners die op de wachtlijst staan en één van onze woonzorgcentra als voorkeur hebben opgegeven, vervullen de medewerkers van de klantenservice een vooruitgeschoven rol. De zorgaanbieder is verantwoordelijk voor de begeleiding van, het eventueel leveren van overbruggingszorg en informatievoorziening aan de cliënt vanaf het moment van plaatsing op de wachtlijst. In geval van calamiteiten kan het zijn dat Vughterstede een bemiddelende rol speelt bij plaatsing in een andere zorgomgeving. De ontwikkelingen binnen het zorgstelsel met daarin de toenemende concurrentie maken het noodzakelijk meer te investeren in zowel de interne als de externe communicatie en in marktonderzoek. In 2012 is er daarom een omvangrijk onderzoek gestart naar de woonwensen van senioren die op de wachtlijst staan voor een aanleunwoning van Stichting Mariënhoven. De eerste resultaten van dit onderzoek laten zien dat minstens de helft van de wachtenden zich uit voorzorg (deels voortkomend uit onbekendheid met de mogelijkheden van thuiszorg en -hulp) heeft ingeschreven. In toekomstige communicatieuitingen zal hier rekening mee gehouden moeten worden. Ingegeven door de wens om Vughterstede en Mariënhoven meer onder de aandacht te brengen bij onder andere de inwoners van Vught en omstreken en, niet in de laatste plaats, vanuit de behoefte van de bewoners en hun familieleden aan informatie over het reilen en zeilen binnen deze organisaties is in 2012 de website regelmatig geactualiseerd en het Bewonersnet verder uitgerold. Dit besloten gedeelte van de website is alleen toegankelijk voor bewoners en hun contactpersonen. Zij vinden op dit ‘intranet’ meer informatie over activiteiten, de verslagen van de cliëntenraden en diverse formulieren zoals het 31

Stichting Mariënstede klachtenformulier. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling om alleen via Bewonersnet te gaan communiceren. Informatie die bewoners/contactpersonen niet mogen missen, zoals uitnodigingen, blijven uiteraard per post verstuurd worden, aangezien veel bewoners nog geen gebruik maken van een computer. Overigens beschikt Stichting Vughterstede in haar locaties WZC Theresia en Huize Elisabeth over een ‘internetcafé’ voor bewoners. Eind 2011 is een WIFI-netwerk voor draadloos internet voor bewoners in het hoofdgebouw van WZC Theresia aangelegd. Ook in Huize Elisabeth is een dergelijke voorziening gerealiseerd. De verzorgingsappartementen in laatstgenoemde locatie beschikken overigens ook over een eigen telefoonaansluiting waarmee het internet benaderd kan worden.

4.4.4 Veiligheid Vughterstede en Mariënhoven willen op alle gebieden de veiligheid waarborgen voor de bewoners, bezoekers en medewerkers. Daarom wordt er veel geïnvesteerd in de bevordering van de veiligheid. Stichting Vughterstede beschikt daartoe over een groot aantal BHV’ers (bedrijfshulpverleners). De BHV-organisatie van Vughterstede wordt aangestuurd door BHV-coördinatoren die onder leiding staan van het hoofd BHV. De BHV is gekoppeld aan de 24-uurs verpleegkundige dienst. Jaarlijks worden er medewerkers opgeleid voor BHV’er dan wel vindt er een herhalingscursus plaats. In deze cursus wordt ingegaan op zaken met betrekking tot het voorkomen van brand, het beperken van brand en op reanimatie en de werking van een AED (Automatische Externe Defibrillator). In 2011 is op WZC Theresia en Huize Elisabeth AED apparatuur geplaatst voor reanimatie van personen. Naast de externe BHV opleiding worden er door het jaar heen intern bijeenkomsten gehouden voor nieuwe of voor niet-BHV opgeleide medewerkers. Daarbij komen belangrijke aspecten rondom veiligheid aan bod. Niet alleen medewerkers moeten goed geïnformeerd zijn over hoe zij dienen te handelen in geval van een calamiteit. Stichting Vughterstede vindt het van groot belang dat ook de brandweer goed op de hoogte is van de interne situatie van de gebouwen. Daarom is met de brandweer overeengekomen dat onze huizen in hun oefenprogramma worden opgenomen. De aanleunwoningen nabij Huize Elisabeth zijn tijdens de renovatie voorzien van een brandmeldcentrale. Naast de ruimtes die op basis van de regelgeving bewaakt dienen te worden, zijnook de woningen voorzien van detectieapparatuur. Daarnaast maakt Stichting Vughterstede ook gebruik van elektronische beveiligingsmiddelen zoals camera’s en toegangsdruppels. Woonzorgcentrum Theresia en Huize Elisabeth beschikken beide over een modern sleutelbeheersysteem. De hygiënecommissie en de Arbo-commissie spelen op het gebied van de veiligheid een belangrijke rol. Deze commissies vertalen het beleid en de regelgeving in protocollen en procedurevoorschriften voor de gehele organisatie. Hierbij valt te denken aan: – te nemen maatregelen bij infecties van medewerkers; – hoe om te gaan met agressie, geweld en seksuele intimidatie; – hoe te handelen bij ongevallen voor personeel en bewoners. Van de commissies mag verwacht worden dat zij de landelijke ontwikkelingen waaronder de wetgeving volgen en dat zij gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen aan het management van Stichting Vughterstede. Om ervoor te zorgen dat er een betere afstemming komt van onderwerpen op het gebied van arbeidsomstandigheden, kwaliteit en milieu is er met ingang van 2011 een KAM-commissie actief. De KAM-commissie wordt gevoed door ondersteunende commissies, zoals de transfercommissie, de MIC-commissie, de kwaliteitscommissie, de hygiënecommissie en de Arbo-commissie. De KAM-commissie heeft tot algemene taak de invoering c.q. de instandhouding van een kwaliteit, arbo- en milieuzorgsysteem binnen Stichting Vughterstede zowel voor de cliënt als voor de werknemer. Daarnaast heeft deze commissie tot doel het bewustzijn van 32

Stichting Mariënstede kwaliteit, arbo en milieu te stimuleren. Binnen de KAM-commissie vindt overleg plaats op strategisch en tactisch niveau. De KAM-commissie zal sterk sturend zijn naar de lijn en zwaarwegende adviezen afgeven aan de Raad van Bestuur. De KAM-commissie komt vier maal per jaar bijeen. In 2012 zijn ondermeer de volgende onderwerpen besproken: – continuïteitsplan GHOR; – pauzeruimte personeel; – dienstkleding medewerkers. Het managementteam van Vughterstede heeft in de zomer van 2012 deelgenomen aan een calamiteitentraining van het GHOR. Naar aanleiding van deze training zullen nog een aantal werkafspraken, onder andere met betrekking tot een bereikbaarheidsdienst, gemaakt worden.

4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1 Personeelsbeleid In 2012 is het aantal werknemers met bijna zeven procent gestegen ten opzichte van 2011. Ultimo 2012 had Vughterstede 381 medewerkers in dienst. Een jaar eerder waren dat er nog 353. Deze toename is grotendeels te verklaren door intensiveringsmiddelen. Het aantal werknemers met een zogenaamd oproepcontract ultimo 2012 bedraagt 80. Een afname van 9 oproepers ten opzichte van 2011. Verloop personeel Instroom personeel in loondienst (totaal) in verslagjaar Uitstroom personeel in loondienst (totaal) in verslagjaar

2012 Aantal medewerkers 80 (29,71 FTE)

2011 Aantal medewerkers 79 (21,25 FTE)

53 (11,71 FTE)

82 (26,25 FTE)

Tabel 18: Verloop personeel in 2012 en 2011 Doelstelling: Gemiddelde leeftijdsgrens handhaven Ultimo 2012 bedroeg de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van Vughterstede 45,5 jaar. In 2012 was 43,7% van het personeel jonger dan 45 jaar. Dat is een daling van bijna anderhalf procentpunt ten opzichte van het verslagjaar 2011 (toen was het 45%). In onderstaande tabel is de leeftijdsopbouw van het personeelsbestand van Vughterstede weergegeven. Vughterstede is in 2012 iets ‘ouder’ geworden. Leeftijdscategorie < 24 jaar 25 – 34 jaar 35 – 44 jaar 45 – 54 jaar 55 – 59 jaar > 60 jaar Totaal

Man

2012 Vrouw

Totaal

Man

2011 Vrouw

Totaal

6 9 6 13 4 5 43

47 33 64 111 48 31 334

53 42 70 124 52 36 377

8 7 3 15 5 4 42

42 34 67 101 44 23 311

50 41 70 116 49 27 353

Tabel 19: Leeftijdsopbouw personeelsbestand Stichting Vughterstede in 2012 en 2011

33

Stichting Mariënstede Doelstelling: Daling verzuimpercentage met een half procentpunt Het ziekteverzuimpercentage is in 2012 met ruim anderhalf procentpunt gedaald ten opzichte van 2011. De doelstelling, een daling van een half procentpunt, is hiermee ruimschoots gehaald. In 2012 heeft Vughterstede weinig langdurig verzuim gekend. Ziekteverzuim (excl. zwangerschapsverlof) cf. Vernet Verzuim totaal personeel in loondienst

2012 4,06 %

2011 5,71 %

Tabel 20: Ziekteverzuim exclusief zwangerschapsverlof, volgens de definitie van Vernet in percentages Het gemiddelde ziekteverzuim van de gehele VVT-branche bedroeg in het verslagjaar 5,8%. Doelstelling: termijn openstaande vacatures verkorten Stichting Vughterstede heeft in 2012, evenals in 2011, minder moeite gehad met het invullen van met name verzorgende functies. Er is minder verloop geweest onder zorgpersoneel. Dit is deels conjunctureel te verklaren. Het verloop binnen de huishouding is in 2012 echter toegenomen. Dit heeft vooral te maken met het niet verlengen van meerdere arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd als gevolg van aangescherpt personeelsbeleid binnen dit onderdeel van de organisatie. Deze aanscherping is het gevolg van de verwachte wijzigingen in het Wmo-beleid van de gemeente Vught in de komende jaren. Vacatures

Totaal personeel Personeel met patiënt/cliëntgebonden functies

Ultimo 2012 Vacatures Moeilijk vervulbare vacatures 1 1 1 1

Ultimo 2011 Vacatures Moeilijk vervulbare vacatures 1 1 1 1

Tabel 21: Vacatures per einde 2012 en 2011 Doelstelling: Vughterstede gaat gespecialiseerde verpleegkundigen werven Om de kwaliteit van zorg verder te optimaliseren heeft Vughterstede in 2012 gespecialiseerde verpleegkundigen aangetrokken, namelijk: een verpleegkundige palliatieve zorg en een verpleegkundige gerontologie/geriatrie. Doelstelling: meer direct zorgpersoneel De beschikbare intensiveringsmiddelen zijn in 2012 grotendeels aangewend om meer direct cliëntgebonden verzorgenden en verpleegkundigen op te leiden (extra ‘handen aan het bed’).

4.5.2 Kwaliteit van het werk De arbocommissie inventariseert continu knelpunten op het gebied van gezondheid, veiligheid en welzijn van de medewerkers binnen Vughterstede. Met behulp van een actielijst coördineert de arbocommissie de aanpak en het verhelpen van geconstateerde knelpunten. Het oplossen van knelpunten vindt zoveel mogelijk in de lijn plaats. Arboaangelegenheden komen ook aan de orde in werkoverleggen en in overleggen met de ondernemingsraad (VGW-commissie). De uitkomsten van het medewerkerstevredenheidonderzoek, dat plaatsvond in het najaar van 2010, zijn begin 2012 verder uitgewerkt in aanbevelingen aan het MT. Naar aanleiding van deze aanbevelingen zijn er met de OR afspraken gemaakt over het implementeren van deze verbetervoorstellen. Zo is bijvoorbeeld de roostersystematiek aangepast, een nieuwsbrief verschenen en krijgen alle medewerkers binnenkort een persoonlijk e-mailadres van Vughterstede. In april 2013 vindt er opnieuw een medewerkerstevredenheidonderzoek plaats. 34


4.6 Samenleving en belanghebbenden Stichting Vughterstede heeft in 2012 haar maatschappelijke verantwoordelijkheid op verschillende manieren ingevuld. Niet alleen zijn inspanningen geleverd om de mensen die een beroep op haar doen optimaal van dienst te zijn. Ook aan het welzijn van de medewerkers is op verschillende manieren aandacht besteed. De verdere implementatie van Moreel Beraad in een meldingssystematiek voor ethische problemen, het organiseren van feestelijke bijeenkomsten voor het personeel en niet in de laatste plaats het relatief hoge opleidingsbudget voor scholing en vorming van medewerkers zijn hier voorbeelden van. Stichting Vughterstede stelt inwoners van Vught tegen een beperkte eigen bijdrage in staat aan sociale activiteiten deel te nemen of van ontmoetingsruimten gebruik te maken. Daarnaast heeft Stichting Vughterstede financieel bijgedragen aan activiteiten ten behoeve van de gemeente Vught, die niet of niet direct samenhangen met haar kernactiviteiten. Te denken valt aan de participatie in het project ‘De Rode Rik’ en het mede mogelijk maken van Molukse Middagen in de zomer van het verslagjaar door haar locaties daarvoor ter beschikking te stellen. Daarnaast heeft Vughterstede meegewerkt aan het project ‘Buren voor buren’ dat door Woningstichting Woonwijze in de buurt van WZC Theresia georganiseerd is. In de ontwikkeling van Woonzorgcentrum Theresia is bijzondere aandacht gegeven aan de duurzaamheid en milieuvriendelijkheid van de gebruikte materialen. Daarnaast wordt voor de verwarming / koeling van het gebouw gebruik gemaakt van een Koude-warmte-opslaginstallatie (KWO), hetgeen een energiebesparing betekent voor zowel de koeling als de verwarming van het gebouw. Door gebruik te maken van een KWO-installatie vindt er minder CO2-uitstoot plaats dan bij een conventionele installatie voor verwarming en koeling. Ook bij de renovatie van Huize Elisabeth en belendende aanleunwoningen is rekening gehouden met het milieu; zo zijn in de aanleunwoningen alle CV-installaties vervangen door HR-installaties. In de dagelijkse praktijk wordt gebruik gemaakt van milieuvriendelijke (verpleeg-)artikelen en wordt afval zoveel mogelijk gescheiden ingezameld. Op verzoek van de cliëntenraad van WZC Theresia is een aparte inzamelbox voor lege batterijen en voor spaarlampen op een centraal punt in elke locatie van Vughterstede geplaatst. Gebruikte toners, printercartridges en mobiele telefoons (ook van medewerkers en bewoners) worden apart ingezameld ten behoeve van CliniClowns. Van deze faciliteiten wordt veel gebruik gemaakt.

35


4.7 Risicobeheersing Het doel van risicomanagement is het beheersen van de risico’s die de kwaliteit van zorgen dienstverlening aan de cliënten, het welbevinden van de medewerkers en de continuïteit van de organisatie (kunnen) bedreigen. Stichting Mariënstede heeft zich voorgenomen om het risicomanagement op een meer structurele basis in de planning- en controlcyclus te verankeren. Een overzicht van de belangrijkste risico’s en (nog te nemen) beheersmaatregelen voor Mariënstede is opgenomen in de onderstaande tabel: Thema Strategische risico’s Risico’s en onzekerheden die een belemmering vormen om op (middel)lange termijn de strategische doelstellingen van de organisatie te realiseren Operationele risico’s Risico’s en onzekerheden die op korte termijn de effectiviteit en efficiency van operationele activiteiten beïnvloeden Financiële risico’s Risico’s en onzekerheden die hun ontstaansgrond hebben in cq. direct van invloed zijn op de effectiviteit en efficiency van de financiële processen Wet- en regelgeving Risico’s en onzekerheden die voortvloeien uit weten regelgeving en een directe invloed hebben op de organisatie en / of haar bedrijfsprocessen Kwaliteit Veiligheid

Kwaliteit dienstverlening

Concrete risico’s en onzekerheden

Beheersmaatregelen

Vastgoedrisico’s op grond van NHC en extramuralisering in het licht van investeringsopgave. Veranderende marktomstandigheden

Flexibele huurcontracten tussen Mariënhoven en Vughterstede, vermogenbeheerplan. Opgenomen in beleidsplan 2013 - 2016

Uitval ICT-systemen

Herijken back-upprocedure, beheersovereenkomst ICTleverancier, outsourcen diverse kritische applicaties

Zie: paragraaf 4.8 ‘Financieel beleid’

Zie: paragraaf 4.8 ‘Financieel beleid’

Effecten (uitwerking) regeerakkoord: extramuralisering, decentralisering AWBZ en kantelingsbeleid Wmo

Werkgroep ‘Scheiden van wonen en zorg’, nauw contact onderhouden met gemeente Vught, zorgkantoor en woningcorporaties.

Medicatie, calamiteiten, brand, legionella, BIG

MIC-commissie en -rapporten, in- en externe audits, Vilansprotocollen, legionellabeheersprotocol, BHV-training en nieuwe brandmeldcentrales CQ-meting, Gouden Keurmerk, verbeterplannen en competentiezorgproject

Cliëntgericht aanbod

Tabel 22: Risicobeheersing Stichting Mariënstede

36


4.8 Financieel beleid 4.8.1 Financiële kengetallen Stichting Mariënstede In de onderstaande tabel zijn de financiële kengetallen (ratio’s) van Stichting Mariënstede vermeld. Financiële kengetallen (ratio’s) Resultaat Exploitatieresultaat gedeeld door het totaalbudget Solvabiliteit

Solvabiliteit (totaal eigen vermogen / balanstotaal) Solvabiliteit (eigen vermogen / totaal opbrengsten)

Liquiditeit

Vlottende activa gedeeld door vlottende passiva

2012 2,59 %

2011 5,47 %

31,32 77,24

% %

29,83 80,59

% %

158,10

%

160,64

%

Tabel 23: Financiële kengetallen Stichting Mariënstede 2011 en 2012

4.8.2 Resultaatratio Stichting Mariënstede De resultaatratio van Stichting Mariënstede is 2,9% gedaald ten opzichte van voorgaand jaar. Zowel de bedrijfsopbrengsten als de bedrijfskosten zijn toegenomen. De afname van het resultaat wordt met name veroorzaakt door de afboeking van de planontwikkelingskosten van Huize de Braacken. In 2012 is duidelijk geworden dat de ontwikkelingsplannen niet haalbaar zijn. De geactiveerde ontwikkelingskosten zijn in 2012 ten laste van het resultaat gebracht.

4.8.3 Solvabiliteit Stichting Mariënstede De solvabiliteit (totaal eigen vermogen / balanstotaal) van Stichting Mariënstede is als gevolg van het resultaat met 1,5% toegenomen. Het verder versterken van de financiële positie en het blijven voldoen aan financierings- en liquiditeitsvereisten is van belang voor de continuïteit van Mariënstede. Door het toegenomen financiële risico van instellingen is een marktconforme vermogenseis van 25% gewenst.

4.8.4 Liquiditeit Stichting Mariënstede Bij Stichting Mariënstede is al enige jaren sprake van een positieve kasstroom. Deze positieve kasstroom heeft tot gevolg dat voor de renovatie van Huize Elisabeth inclusief de aanleunwoningen geen langlopend krediet is aangetrokken. Een goede liquiditeitsprognose blijft van levensbelang. Dit is de basis voor de financiering van grootschalige bouwprojecten. Stichting Mariënstede heeft een vermogensbeheerplan opgesteld waarin op basis van uitgangspunten over een periode van 20 jaar exploitaties en balansen worden doorgerekend. De toekomstige kasstromen ofwel de financierbaarheid wordt zo inzichtelijk gemaakt.

4.8.5 Ambities realiseren in een onzekere toekomst Het realiseren van nieuwe woon(zorg)concepten is een proces dat plaatsvindt in een snel veranderende omgeving. Van budgetbekostiging naar ZZP-bekostiging en van nacalculatie naar integrale tarieven op basis van de Normatieve Huisvestingscomponent (NHC). Het scheiden van wonen en zorg, intramurale versus extramurale zorg, de vraag naar kleinschaligheid en aanvullende (commerciële) dienstverlening zijn veranderingen waarop moet worden ingespeeld. Tevens worden wij geconfronteerd met opgelegde taakstellingen en bezuinigingsmaatregelen vanuit de overheid. Integrale prestatiebekostiging leidt tot meer risico, waardoor het niet meer vanzelfsprekend is dat projecten worden terugverdiend. Inzicht in rendement en risico van projecten en de gevolgen voor de financierbaarheid zijn noodzakelijk. Dit kan alleen op basis van kwalitatief hoogwaardige informatie (managementscorecards) en lange termijn inzichten (vermogenbeheersplan).

37


5

38

Jaarrekening 2012 Stichting Mariënstede

Jaarverantwoording Stichting Mariënstede

Recommend Documents