Jaarrekening Mei 2013

Jaarrekening 2012 Mei 2013

Jaarverslag en

Jaarrekening

2012

Mei 2013

Inhoudsopgave

1 AANBIEDINGSNOTA ..............................................................................................................3

1.1 Voorwoord..............................................................................................................3

1.2 Inleiding.................................................................................................................4

1.3 Bestemming resultaat ..............................................................................................7

1.4 Financiële samenvatting ...........................................................................................8

1.5 Controleverklaring ................................................................................................. 10

2 JAARVERSLAG .................................................................................................................... 12

2.1 Programmaverantwoording..................................................................................... 12

2.1.1 Programma 1: Vitale Dorpen in Midden-Delfland®2025................................... 13

2.1.2 Programma 2: Bestuur en veiligheid ............................................................ 19

2.1.3 Programma 3: Beheer, verkeer en milieu ...................................................... 23

2.1.4 Programma 4: Onderwijs ............................................................................ 36

2.1.5 Programma 5: Welzijn en Wet maatschappelijke ondersteuning....................... 39

2.1.6 Programma 6: Economische- en Sociale zaken .............................................. 45

2.1.7 Programma 7: Ruimtelijke ordening, Ontwikkeling en Volkshuisvesting ............ 51

2.1.8 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien .................................................. 57

2.2 Paragrafen ........................................................................................................... 61

2.2.1 Lokale heffingen ........................................................................................ 62

2.2.2 Verbonden partijen .................................................................................... 65

2.2.3 Grondbeleid .............................................................................................. 79

2.2.4 Onderhoud kapitaalgoederen....................................................................... 86

2.2.5 Bedrijfsvoering .......................................................................................... 90

2.2.6 Weerstandsvermogen................................................................................. 95

2.2.7 Financiering .............................................................................................. 99

3 JAARREKENING ................................................................................................................ 104

3.1 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling .................................................. 104

3.2 Programmarekening ............................................................................................ 107

3.2.1 Toelichting op de programmarekening ........................................................ 109

3.2.2 Overzicht aanwending bedrag onvoorzien ................................................... 110

3.2.3 Overzicht incidentele baten en lasten ......................................................... 111

3.3 Balans ............................................................................................................... 115

3.3.1 Toelichting op de balans ........................................................................... 117

3.3.2 Single information, Single audit (SiSa) ........................................................ 127

4 BIJLAGEN......................................................................................................................... 130

4.1 Staat van reserves en voorzieningen ..................................................................... 130

4.2 Overzicht begrotingswijzigingen ............................................................................ 135

4.3 Incidentele subsidies ........................................................................................... 136

4.4 Burgerjaarverslag................................................................................................ 137

1 AANBIEDINGSNOTA

1.1 Voorwoord

Geachte lezer, Voor u liggen de jaarstukken van de gemeente Midden-Delfland over het jaar 2012. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag, de jaarrekening en een aantal bijlagen. Met deze stukken legt ons college verantwoording af over het gevoerde beleid en het financiële beheer in het derde jaar van de collegeperiode 2010 2014. Het burgerjaarverslag is als bijlage opgenomen. De doelstellingen van het beleid, de daadwerkelijk verrichte activiteiten en geleverde prestaties zijn per programma toegelicht in het jaarverslag (hoofdstuk 2). De financiële weerslag hiervan is te vinden in zowel het jaarverslag als de jaarrekening (hoofdstuk 3). De jaarstukken zijn ook te raadplegen op de website van de gemeente: www.middendelfland.nl Het college van burgemeester en wethouders.

1.2 Inleiding

De jaarrekening is de afsluitende rapportage van het beleidsmatig en financieel resultaat over het jaar

2012. Basis voor de uitvoering van de werkzaamheden zijn het collegeprogramma 2010-2014 ‘Kiezen en verbinden’ en de begroting 2012-2015 met het thema ‘Op Koers’. De hoofdlijn van de uitvoering is gebaseerd op de volgende uitgangspunten:

1. uitvoering van de visies Vitale Dorpen en Midden-Delfland®2025; 2. efficiënte dienstverlening voor de inwoners en ondernemers in Midden-Delfland; 3. een sluitende begroting voor ieder jaar van deze collegeperiode; 4. meer voorwaardenscheppend en minder zelf de uitvoering oppakken bij de uitvoering van beleid (verbindende overheid). 1.2.1 Financieel resultaat Deze jaarrekening sluit met een batig exploitatieresultaat van € 295.960. Naast dit resultaat op de normale exploitatie over 2012 is er sprake van een afwaardering binnen de grondexploitatie van € 5.245.775. Hierdoor bedraagt het jaarrekeningresultaat 2012 nadelig € 2.324.395. De accountant heeft de jaarstukken gecontroleerd. De controleverklaring is toegevoegd aan dit document. Hierin verklaart de accountant dat de jaarrekening 2012 een getrouw beeld geeft van de omvang en de samenstelling van zowel de baten als de lasten over het jaar 2012. De activa en passiva per 31 december 2012 zijn in overeenstemming met de geldende voorschriften. In de controle verklaring is een oordeel opgenomen over de rechtmatigheid van de jaarrekening. 1.2.2 Dienstverlening Eind 2012 is het gemeentehuis aan de Anna van Raesfeltstraat 37 te Schipluiden in gebruik genomen.

Dit nieuwe duurzame gemeentehuis speelt een rol in het verbeteren van de kwaliteit van de

dienstverlening, onder andere door de betere ontvangstmogelijkheden voor klanten.

Goede dienstverlening komt vooral tot uitdrukking in een klantgerichte houding. Training op

bewustwording van klantgericht werken heeft in 2012 geleid tot diverse aanpassingen van de

dienstverlening, zoals:

de uitbreiding van de openingstijden met een tweede avondopenstelling;

de verbetering van de telefonische bereikbaarheid;

het uitbreiden van de communicatiemiddelenmix met digitale voorzieningen, zoals nieuwsbrieven,

mobiele website, actief gebruik Twitter en Facebook. 1.2.3 Cittaslow De gemeente Midden-Delfland is de eerste Cittaslow van Nederland. Samen met de gemeenten AlphenChaam, Borger-Odoorn, Vaals en de in 2012 toegetreden gemeente Heerde wordt de filosofie van Cittaslow actief uitgedragen. Cittaslow is integraal verwerkt in de planningen controlcyclus. Het is een filosofie op basis waarvan de gemeente werkt aan de verbetering van de kwaliteit, met specifieke aandacht voor duurzaamheid, leven en landschap. Onderstaande paragraaf geeft op hoofdlijnen een verslag aan de hand van de zes thema’s uit het collegeprogramma. 1.2.3.1 Midden-Delfland: De groene ruimte Midden-Delfland is het laatste nog open veenweidegebied in dit deel van de Randstad.

Het behouden en versterken van Midden-Delfland als open en groen gebied zijn de belangrijkste

opgaven van onze gemeente.

De agrariër is de hoeder van het landschap. Bij het invullen van deze kernopgave is dat het beleidsmatig uitgangspunt. Daarnaast zijn er aanvullende maatregelen om draagvlak en verbondenheid voor het gebied te behouden en uit te bouwen. Op basis van het IODS-convenant is door het Rijk een bijdrage van 18,5 miljoen euro toegezegd. Hiervan is 9,5 miljoen euro uitbetaald en kan de tweede tranche van 9 miljoen euro aangevraagd worden. Deze middelen zijn bestemd voor het Groenfonds Midden-Delfland, saneren verspreid liggend niet duurzaam glas, de pilot Groen ondernemen, gesplitst in de projecten duurzaam boer blijven en het grondinstrument. Bij de uitvoering van Midden-Delfland®2025 wordt in regionaal verband gewerkt aan de opdracht om te zorgen voor een blijvende bestuurlijke, juridische en financiële verankering. Het landschap van MiddenDelfland wordt binnen de ontwikkeling van de metropool Rotterdam - Den Haag beschouwd als belangrijke voorwaarde voor het economisch vestigingsklimaat. Binnen Hof van Delfland vindt overleg met andere overheden plaats, dat geresulteerd heeft in een uitvoeringsprogramma. Dit uitvoeringsprogramma is ingebracht bij de metropool Rotterdam - Den Haag en de Groenautoriteit. De voorbereidende besprekingen voor de Groenautoriteit lopen nog. De Groenautoriteit moet een gemeenschappelijke regeling worden op het niveau van het beheer en ontwikkeling van het landschap. De recreatieschappen in het grootstedelijk gebied moeten op termijn opgaan in die regeling. Beide

processen lopen parallel aan elkaar en kunnen bijdragen aan de realisatie van de opdracht uit Midden Delfland®2025. 1.2.3.2 Gezond Midden-Delfland Inwoners voelen zich goed, zowel lichamelijk als geestelijk in het open en groene Midden-Delfland. Het jaar 2012 heeft een extra inzet gevraagd om de gemeente voor te bereiden op de landelijke transities, de financiële problemen bij de GGD Zuid-Holland West en de fusie met de GGD Haaglanden. Deze ontwikkelingen hebben geen invloed gehad op de kwaliteit van dienstverlening aan onze inwoners. Door middel van het Wmo beleidsplan 2012-2015 is de basis gelegd voor de invoering van de transities in Midden-Delfland. Door het Centrum Jeugd en Gezin Den Hoorn is de samenwerking tussen organisaties versterkt en het aanbod uitgebreid. 1.2.3.3 Wonen voor het leven De dorpen zijn zo ingericht dat jong en oud een leven lang met veel plezier in Midden-Delfland kunnen wonen. Voor de leefbaarheid van de dorpen zijn goede huisvestingsmogelijkheden voor verenigingen en ondernemers van belang. Mede vanuit de Reserve Investeringsprogramma zijn eenmalige middelen ingezet om deze in de dorpen te behouden en te verbeteren. Er zijn ontwikkelingen geweest rondom gebouwen als de sporthal De Hofstede en De Schilpen/Tavenu (Maasland), Dorpshoeve en ‘t Notenschip (Schipluiden), afronding MFA Het Lint en herinrichting Dijkshoornseweg (Den Hoorn). Wonen voor het leven is alleen mogelijk door maatschappelijke participatie. Op diverse terreinen is dit gerealiseerd. Op het gebied van veiligheid zijn inwoners intensief betrokken. Voorbeelden zijn buurtpreventie en het opzetten van telefooncirkels omgeving Zwethkade en ‘t Woudt. Verenigingen en maatschappelijke organisaties zijn nauw betrokken bij hun leefomgeving. Dit varieert van onderhoud en beheer van gebouwen en sportvelden tot het organiseren van openbare festiviteiten en zaken zoals de Kindermonumentendag en de opera Kinderzegen. De gemeente ondersteunt deze initiatieven met subsidies, kennis en het Servicepunt Vrijwilligers. Voor mensen die extra financiële ondersteuning nodig hebben, is invulling gegeven aan het nieuwe Minimabeleid en is het Beleidsplan schuldhulpverlening vastgesteld. Inwoners die buiten alle regelingen vallen kunnen gebruik maken van de Stichting Urgente Noden (SUN). Gewenste ontwikkelingen zijn vastgelegd in nieuwe bestemmingsplannen. Voorbeelden zijn het bestemmingsplan ‘t Woudt en de voorbereiding voor het bestemmingsplan Buitengebied. De belangrijkste ontwikkeling is de voortgang bij centrum Den Hoorn. Na het voeren van diverse procedures wordt momenteel samen met ondernemers en inwoners opgetrokken. Voorbeelden zijn de inspraakmomenten, realisatie van een tijdelijk parkeerterrein en de herinrichting van Dijkshoornseweg. Ondanks de economische situatie wordt in Look-West vooruitgang geboekt en zijn locaties als bijvoorbeeld Het Balkengat in ontwikkeling gebracht. 1.2.3.4 Midden-Delfland onderneemt Het ondernemerschap leeft. Ondernemers spelen in op het unieke karakter van de dorpen in een open en groen Midden-Delfland. Ondernemers zijn van belang voor de kwaliteit van leven in de dorpen en het buitengebied. De gemeente ondersteunt binnen haar mogelijkheden ontwikkelingen die het ondernemersklimaat versterken. Op regionale schaal gebeurt dat door medewerking aan de vorming van de metropoolregio Rotterdam - Den Haag met als doelstelling het economisch vestigingsklimaat te verbeteren. Op lokaal niveau is dat gedaan door een actualisatie van het economisch beleidskader, waarin een verscherping van de gemeentelijke inspanning is opgenomen. Concrete maatregelen zijn: meer contact met ondernemers; uitbreiding van de website met een ondernemersloket; invoering van het supporterschap Cittaslow Midden-Delfland. Binnen de lokale economie vervult het groene gebied van Midden-Delfland een belangrijke functie. Het openhouden en het verbeteren van de kwaliteit van het gebied gebeurt door agrariërs in combinatie met groene initiatieven. De Stichting Groen Goud werkt aan het versterken van de groene economie. Op het Lentiz College zijn verschillende Kenniscafés georganiseerd, kleinschalige bedrijfsmatige initiatieven worden ontwikkeld, zoals uitbreiding van streekproducten en bed- and breakfast. De ontwikkelingen van bedrijfslocaties is door de economische situatie afgeremd. Toch zijn op het bedrijventerrein Harnaschpolder nieuwe bedrijven gevestigd. Om de verliezen te beperken wordt in regionaal verband afstemming gezocht over de acquisitie van bedrijfslocaties. Voor de Maaslandse Poort hebben diverse ondernemers initiatieven ontwikkeld, waarbij met name de locatie Bouhuisen en Weiderij Horison de gewenste ontwikkelingen ondersteunen.

1.2.3.5 Gastvrije dorpen Mensen van buiten Midden-Delfland voelen zich welkom in de dorpen en vermaken zich in MiddenDelfland. Het unieke landschap van Midden-Delfland biedt mogelijkheden voor recreatie en toerisme. De gastvrijheid van het gebied trekt mensen van buiten aan die tegelijkertijd kunnen zorgen voor draagvlak uit de omgeving voor het behoud en het versterken van Midden-Delfland. Om die reden is in 2012 een actieve inbreng geleverd aan het Recreatieschap Midden-Delfland. Het in de gemeente te voeren beleid is vastgelegd in het Toeristisch recreatief beleidskader Midden-Delfland 2012. Een bedreiging voor het gebied is het uittreden van het Rijk uit het recreatieschap. Tegelijkertijd biedt dit kansen om in combinatie met Hof van Delfland een bredere visie voor het beheer van het landschap te ontwikkelen. De TOP Schipluiden is gerealiseerd, waarvan de opening in 2013 plaatsvindt. Het aantal routes is uitgebreid, waarbij de Midden-Delfland Vereniging het boekje ‘40 ommetjes in Midden-Delfland’ heeft uitgebracht. 1.2.3.6 Bewust op weg Het transport van en naar Midden-Delfland is veilig, efficiënt en schoon. Via het Stadsgewest Haaglanden wordt meegewerkt aan het verminderen van de -uitstoot door het verkeer. Zo is bij de aanbesteding van het openbaar vervoer de verplichting opgenomen dat bussen op aardgas rijden. Binnen de dorpen is aandacht voor verkeersveiligheid, waarbij snelheidsremmende maatregelen zijn getroffen bij de Bolle Kickert, de Dr. J. de Koninglaan en de Baanderheer. Er wordt gewerkt aan afspraken om de N468 om te vormen tot een erfontsluitingsweg. Bij de aanleg van de Nieuwe Westelijke Oeververbinding is regionaal geopteerd voor de Blankenburgtunnel. De gemeente kan zich niet verenigen met die keuze. In het Algemeen Bestuur van het Stadsgewest Haaglanden is dan ook een motie ingediend om te protesteren tegen het proces. Binnen de concept-strategische agenda voor de vervoersautoriteit is het verbeteren van de bereikbaarheid van het gebied Midden-Delfland een doelstelling. 1.2.4 Gerealiseerde bezuinigingen De meerjarenbegroting 2012-2015 bevatte bezuinigingsmaatregelen oplopend tot € 459.000 in 2015. Deze bezuiniging kwam bovenop de bezuiniging van 1,6 miljoen euro uit de begroting 2011-2014. In 2012 is een inspanning geleverd om de bezuinigingen te realiseren. De bezuinigingen uit de begroting 2012-2015 voor 2013 en later zijn in gang gezet. De bezuinigingsopgave voor 2012 van ca. € 150.000 is gerealiseerd. Dit heeft geleid tot bezuinigingen op: - Programma 1 (€ 10.500; communicatiemiddelen)

- Programma 3 (€ 20.000; openbaar groen)

- Programma 4 (€ 65.800; Lokaal onderwijsbeleid en toezicht kinderopvang en kunst op scholen)

- Programma 5 (€ 53.000; algemeen en school maatschappelijk werk en OGGZ)

1.2.5 Samenstelling jaarrekening De jaarstukken 2012 bestaan uit de volgende onderdelen: een voorstel voor bestemming van het jaarrekeningresultaat 2012 is opgenomen in paragraaf 1.3; een financiële samenvatting van de jaarrekening 2012 waarbij in financiële zin de aansluiting tussen begroting en jaarrekening en de ontwikkeling van de algemene reserve wordt weergegeven. Tevens wordt in deze paragraaf het jaarrekeningresultaat 2012 (zie paragraaf 1.4) nader verklaard; de resultaten per programma waarin wordt ingegaan op de drie W-vragen (‘Wat hebben we bereikt?’, ‘Wat hebben wij daarvoor gedaan?’ en ‘Wat heeft het gekost?’). Ook is een totaaloverzicht per programma opgenomen, een specificatie van de algemene dekkingsmiddelen en de toevoegingen/onttrekkingen aan de reserves; 7 verplichte paragrafen met nadere informatie volgens vastgestelde criteria. Deze paragrafen zijn lokale heffingen, verbonden partijen, grondbeleid, onderhoud kapitaalgoederen, bedrijfsvoering, weerstandsvermogen en financiering; de balans per 31 december 2012 met toelichting waarbij dit jaar een extra hoofdstuk is toegevoegd met betrekking tot de waarderingsgrondslagen. diverse bijlagen waaronder het burgerjaarverslag. In de programma’s 1 t/m 7 en het overzicht van de algemene dekkingsmiddelen wordt nader op de verantwoording van de voornemens ingegaan.

1.3 Bestemming resultaat

In de inleiding hebben wij aangegeven dat over 2012 sprake is van een batig exploitatiesaldo van € 295.960. Naast dit resultaat op de normale exploitatie over 2012 is er sprake van een afwaardering binnen de grondexploitatie. De totale afwaardering ten laste van 2012 bedraagt € 5.245.775 Ter dekking van deze afwaardering zijn ontrokken uit de reserves: Reserve Grondexploitatie € 1.177.566 Investeringsreserve € 1.447.854 Nog te dekken afwaardering grondexploitatie € 2.620.355 Ingevolge de regelgeving van de wet Besluit, Begroting en Verantwoording (BBV) dient het restant van de afwaardering meegenomen te worden bij het bepalen van het resultaat van de jaarrekening. Hierdoor bedraagt het uiteindelijke jaarrekeningresultaat nadelig € 2.324.395 (batig € 295.960 en nadelig € 2.620.355). Voor een nadere verklaring van dit resultaat wordt verwezen naar hoofdstuk 1.4. Conform de regelgeving van het BBV is dit batig saldo als afzonderlijke post opgenomen onder de activa op de balans. Het is de bevoegdheid van de raad om aan te geven hoe dit resultaat wordt bestemd. Wij stellen voor om het batig exploitatiesaldo van € 295.960 toe te voegen aan de algemene reserve en het bedrag van de afwaardering van € 2.620.355 ten laste van de Reserve Compensatie dividenden en huuropbrengsten te brengen. Het batig exploitatiesaldo van € 295.960 bevat het restantbudget van projecten die niet (volledig) tot uitvoering zijn gekomen in 2012. Realisatie hiervan zal in 2013 plaatsvinden dan wel worden afgerond. Voorgesteld wordt dit restantbudget (totaal € 54.400) ten laste te brengen van het exploitatiesaldo en door te schuiven naar 2013. Het gaat hierbij om: Onderhoudsbudget Hoornbloem (t.b.v. reparatie dak) € 13.000 Kosten inrichting Levende Buitenplaats Op Hodenpijl € 41.400

1.4 Financiële samenvatting

In dit hoofdstuk is de aansluiting gemaakt tussen de programmabegroting 2012 en de mutaties via begrotingswijzigingen die door de raad zijn vastgesteld. Daarnaast zijn alle overige mutaties die voortkomen uit het opstellen van de jaarrekening verwerkt. Al deze wijzigingen hebben uiteindelijk geleid tot een negatief saldo van € 2.324.395 over het jaar 2012. Cijfermatige aansluiting met programmabegroting, begrotingswijzigingen en resultaat Tabel ontwikkeling van het saldo 2012 Omschrijving Totaal saldo baten en lasten (mutaties jaarrekening) Mutaties reserves jaarrekening Jaarrekening incl. beginstand t/m begrotingswijziging 7

Resultaat 2012 in € -2.960.324 635.929 -2.324.395

In onderstaande tabel wordt de ontwikkeling van de algemene reserve in 2012 weergegeven. Omschrijving Stand per 1/1/2012 Storting saldo jaarrekening 2011 Toevoeging rente Extra dividend Westland Infra Extra dividend Evides Aanleg CIF (degeneratie en beheer) Saldo najaarsnota 2012 Storting extra dividend Westland Infra in reserve Investeringsprogramma Bezuinigingen begroting 2009 Extra storting in reserve Bouwleges Doorgeschoven budgetten 2011 Saldo voorjaarsnota 2012 Onttrekking t.b.v. voorziening Wachtgeld wethouders FLO kosten brandweer Kosten Deloitte extra werkzaamheden jaarrekening Najaarsnota 2011 bestemmingsplannen buitengebied Onderhoudsbudget bruggen Stand algemene reserve 31 december 2012

Stand algemene reserve in € 4.868.228 652.787 82.815 68.000 144.527 258.620 136.152 -1.110.000 -80.000 -200.000 -160.000 -238.487 -52.620 -110.300 -7.543 -100.000 -118.953 4.033.226

Met deze stand van de algemene reserve wordt ruimschoots voldaan aan het voornemen uit de samenwerkingsovereenkomst van het college, om de aanwending van de algemene reserve over de periode 2010-2014 per saldo op nul te laten uitkomen. De stand van de algemene reserve bij aantreden van het college was € 3.101.485. Er zijn diverse cijfermatige analyses opgesteld. De eerste analyse verklaart het verschil tussen de werkelijke en de begrote baten en lasten voor 2012. De tweede analyse verklaart het verschil tussen de werkelijke baten en lasten uit 2012 ten opzichte van de werkelijke baten en lasten uit 2011. De derde analyse geeft een verklaring voor de afwijking van de werkelijke kapitaallasten ten opzichte van de begrote kapitaallasten.

1. Analyse resultaat 2012 werkelijkheid versus begroot Hieronder worden de belangrijkste oorzaken die hebben geleid tot een negatief resultaat van € 2.324.395 aangegeven (V= voordelig, N= nadelig). Een onderschrijding op bestuursondersteuning B&W

€

383.785 V

Een overschrijding op burgerzaken

€

69.005 N

Een overschrijding op bestuursorganen

€

64.976 N

Progr. 3:

Een onderschrijding op begraafplaatsen

€

66.892 V

Progr. 5:

Een overschrijding op jeugdgezondheidszorg

€

102.383 N

Een overschrijding op openbare gezondheidszorg

€

36.792 N

Progr. 2:

Progr. 6: Prog. 7: Alg.dek.

Een overschrijding op bijstandsverlening

€

245.289 N

Een overschrijding op handel en ambacht

€

302.438 V

Een onderschrijding op ruimtelijke ordening

€

230.718 V

Een overschrijding op de grondexploitaties

€

2.620.355 N

Een onderschrijding op OZB

€

31.214 N

Een overschrijding op algemene uitkering

€

221.449 V

Een overschrijding op kostenplaatsen

€

367.398 N

Diverse kleine verschillen

€

7.735 V

€

2.324.395- N

Totaal

Bij de verantwoording van de zeven programma’s wordt specifiek ingegaan op de onder- en overschrijdingen. In de programma’s worden bij de W-vraag ‘Wat heeft het gekost?’ de verschillen (vanaf € 10.000) tussen de begrote en werkelijke baten en lasten toegelicht. 2. Analyse verschil jaarrekening 2011 versus jaarrekening 2012 Het nadelig resultaatverschil tussen 2011 en 2012 bedraagt € -1.732.574. Onderstaand worden de belangrijkste afwijkingen aangegeven. Een onderschrijding op bestuursondersteuning B&W

€

914 V

Een overschrijding op burgerzaken

€

109.562 V

Progr. 3:

Een onderschrijding op begraafplaatsen

€

66.892 V

Progr. 5:

Een overschrijding op jeugdgezondheidszorg

€

102.383 N

Een overschrijding op openbare gezondheidszorg

€

36.792 N

Een overschrijding op bijstandsverlening

€

70.238 V

Een overschrijding op handel en ambacht

€

302.438 V

Progr. 2:

Progr. 6: Prog. 7: Alg.dek.

Totaal

Een onderschrijding op ruimtelijke ordening

€

230.718 V

Een overschrijding op de grondexploitaties

€

2.620.355 N

Een onderschrijding op OZB

€

407.665 V

Een overschrijding op algemene uitkering

€

85.654 N

Een overschrijding op kostenplaatsen

€

119.078 N

Diverse kleine verschillen

€

43.261 V

€

1.732.574- N

3. Analyse werkelijke kapitaallasten 2012 versus begrote kapitaallasten De werkelijke kapitaallasten zijn in 2012 € 5.475 hoger uitgevallen dan begroot. Bedragen minder dan € 10.000 worden niet verklaard.

1.5 Controleverklaring

Zodra de verklaring van Deloitte naar aanleiding van de uitgevoerde accountantscontrole beschikbaar is, zal deze worden toegevoegd of toegezonden.

2 JAARVERSLAG

2.1 Programmaverantwoording

Leeswijzer In dit hoofdstuk wordt per programma aangegeven De doelstelling ‘Wat willen we bereiken?’ binnen het betreffende beleidsveld, zoals deze is opgenomen in de begroting 2012. In het onderdeel ‘Wat gaan we er voor doen?’ de specifieke voornemens voor 2012. De gerealiseerde voornemens in 2012 in het onderdeel ‘Wat is er bereikt/uitgevoerd?’. De financiële tabellen in het onderdeel ‘Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost?’ bestaan uit Kolom 1: de gerealiseerde baten of lasten in het voorgaande jaar Kolom 2: de programmabegroting (inclusief begrotingswijzigingen) in het verantwoordingsjaar Kolom 3: de werkelijk gerealiseerde baten of lasten in het verantwoordingsjaar Kolom 4: het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde baten/lasten en de begroting inclusief wijzigingen. Onder het kopje toelichting financiële afwijkingen worden (waar nodig) de verschillen groter dan € 10.000 uit kolom 4 toegelicht. Een samenvattend overzicht van alle programma’s is opgenomen in hoofdstuk 3.2 (Programmarekening).

2.1.1 Programma 1: Vitale Dorpen in Midden-Delfland®2025 Beleidsveld 1: Vitale dorpen in Midden-Delfland®2025 Beleidsdoel Het behouden en versterken van het open agrarisch cultuurlandschap van Midden-Delfland.

Het behouden en versterken van de kwaliteiten van de vitale dorpen en buurtschappen in Midden-

Delfland.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Midden-Delfland is in 2025 een landschap van hoge kwaliteit met ‘koe in de wei’ waar je terecht kunt voor de beleving van ruimte en stilte. Het vormt het landschappelijke kerngebied van de grotere Hof van Delfland, (agrarische) economie; natuurwaarden en duurzaamheid zijn daarbij met elkaar in evenwicht. Overheden, organisaties, ondernemers, inwoners en recreanten onderschrijven de waarde en het belang van het gebied. De dorpen Den Hoorn, Maasland en Schipluiden en de buurtschappen vormen met elkaar een gemeen schap waarin de inwoners centraal staan. Een dynamische en gastvrije gemeenschap die levenskracht uitstraalt en waarin ondernemers een belangrijke plek innemen. De dorpen beschikken over basisvoor zieningen op de terreinen van wonen, zorg en welzijn. In het investeringsoverzicht zijn diverse voorstellen opgenomen die een bijdrage leveren aan behoud en ontwikkelen van onze gemeente. De inhoudelijke uitwerking van de visie Behoud door ontwikkeling is een integraal onderdeel van de andere programma’s uit deze begroting. Programma 1 bevat daarom geen inhoudelijke doelen en acties die gerelateerd zijn aan vitale dorpen.

Wat gaan we daarvoor doen? Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken Concrete doelen/acties voor 2012

Zodra beleid ontwikkeld is, wordt dit overgeheveld naar het programma waar dat beleid onder valt, inclusief eventuele operationele doelen. Voor de programmaoverstijgende beleidsvelden Vitale dorpen in 2025 en Midden Delfland®2025 worden daarom geen nieuwe operationele doelen bepaald. Op basis van gerichte investeringen worden positieve impulsen gegeven aan de kernopgaven die voortvloeien uit dit programma. Het uitvoeringsprogramma van het LOP Midden-Delfland®2025 is met de financiële vertaling ingebracht in het uitvoeringsprogramma Hof van Delfland. De gemeente Midden-Delfland is trekker van de sleutelopgave ‘economisch vitaal platteland’. Daarnaast voert de gemeente de projecten uit waarvoor zij als trekker is aangewezen. Opschalen van de samenwerking in beheer en onderhoud van het agrarisch cultuurlandschap (o.a. Groenfonds Midden-Delfland) naar het niveau van de Hof van Delfland en een visie ontwikkelen ten behoeve van de structurele financiering voor het agrarisch kerngebied. Conform de uitvoeringsovereenkomst met betrekking tot tranche 1 (Hof van Delfland) zal eind 2012 17,5 ha glas zijn verworven en gesloopt voor €11 miljoen. De in 2011 gestarte uitvoering van tranche 2 (IODS), met een budget van €7,2 miljoen voor het saneren van 12,5 ha, wordt voortgezet. De verschillende sporen en onderdelen van het in 2011 vastgestelde plan van aanpak voor het ontwikkelen van een grondinstrument (tevens IODS) worden uitgewerkt. Het doel van het instrument is antwoord geven op de negatieve effecten van de hoge agrarische grondprijs in Midden-Delfland (tevens IODS). Uitvoering geven aan de ‘Pilot’ Duurzaam boer blijven in Midden-Delfland (tevens IODS). Ondersteunen en stimuleren van de ontwikkeling van tenminste twee poorten naar Midden-Delfland, conform de ruimtelijke visie Hof van Delfland, ten behoeve van de relatie stad-platteland. Vooruitlopend hierop realiseren van twee toeristische opstappunten (TOP’s) in onze gemeente mede door subsidie van de provincie Zuid-Holland.

Instrumenten

Ondersteunen en stimuleren van nieuwe ruimtelijke projecten in het buiten gebied die bijdragen leveren aan de kwaliteit van Midden-Delfland. Vertalen van de visie gebiedsmarketing in concrete actiepunten in samenwerking met Het Recreatieschap Midden-Delfland en Stichting Groen Goud. Verankeren van de visie Vitale dorpen in 2025 in de relevante programma’s. Hierbij wordt uitvoering gegeven aan het bij de begroting behorende overzicht over de wijze waarop gebruik wordt gemaakt van enkele vrij besteedbare reserves. Het continueren van de activiteiten uit het economisch beleidskader o.a. door de bedrijfscontactfunctionaris en het ondernemersloket. Het stimuleren van meer bed-and-breakfastgelegenheden in onze gemeente (sinds begin 2011 zijn er tenminste 5 nieuwe gelegenheden bijgekomen). Midden-Delfland®2025 LOP Midden-Delfland®2025 Visie Behoud door ontwikkeling (Vitale Dorpen) Keurmerk Cittaslow en uitbouw landelijk netwerk Bed-and-breakfastbeleid Plan van aanpak ‘saneren verspreid liggend glas’ Plan van aanpak ‘Duurzaam boer blijven in Midden-Delfland’ Ondernemingsplan marketing Midden-Delfland Plan van aanpak grondinstrument Concept gebiedsmarketing Midden-Delfland Investeringsoverzicht vrij besteedbare reserves

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? LOP MiddenDelfland®2025 Hof van Delfland

Het LOP Midden-Delfland®2025 wordt juridisch vertaald in het bestemmingsplan Buitengebied Gras. De procedure hiervoor is gestart in 2012; vaststelling door de raad is voorzien rond de zomer 2013. In samenwerking met alle betrokken overheden is een uitvoeringsprogramma voor de Hof van Delfland opgesteld. Dit programma is de basis voor de realisatie van diverse projecten binnen het gebieden. Na 35 jaar is op 17 oktober 2012 de Reconstructiecommissie MiddenDelfland opgeheven. Tijdens het symposium ‘Resultaten uit het verleden, een garantie voor de toekomst?’ is de taak symbolisch overgedragen aan de Hof van Delflandraad. Tegelijkertijd is de toezegging gedaan dat een restant budget van ongeveer € 400.000 beschikbaar komt voor de aanpak van de dioxineproblematiek. In 2013 wordt dit uitgewerkt, waarna de agrariërs voor de aanpak van de problematiek op hun gronden subsidie kunnen aanvragen.

Blijvende bestuurlijke, juridische en financiële verankering

Verspreid liggende kassen Grondinstrument

In overleg met diverse partijen is een lobby gevoerd om te komen tot aanpassing van de regelgeving rondom de Waterschapslasten. Na een moeizaam traject is in 2012 het besluit genomen de wetgeving aan te passen. Het Hoogheemraadschap van Delfland heeft van de wettelijke mogelijkheid gebruik gemaakt om de negatieve financiële gevolgen voor de agrariërs ongedaan te maken. Opdracht vanuit Midden-Delfland®2025 is te zorgen voor een blijvende bestuurlijke, juridische en financiële verankering van de opgaven voor het gebied Midden-Delfland. Basis hiervoor is de Hof van Delfland. Dit platform kan op termijn opgaan in de metropoolregio, in combinatie met een nieuwe bestuurlijke structuur voor de metropolitaanse landschappen in het grootstedelijk gebied (werknaam: Groenautoriteit). In 2013 ontstaat meer duidelijkheid op de wijze waarop aan beide processen bestuurlijke en wettelijke inhoud wordt gegeven. Vanuit de provincie Zuid-Holland en het Rijk (IODS-budget) is subsidie ontvangen om uitvoering te geven aan het saneren van niet duurzaam verspreid liggend glas. In 2012 is 1,8 ha opgekocht. De raad is op 20 maart 2012 geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van dit project. Het grootste gedeelte van het IODS-budget dat van het Rijk is ontvangen is bestemd voor het Grondinstrument. Dit project is onderdeel van de sleutelopgave Vitaal economisch platteland (Kwaliteitsproject Groen

Duurzaam boeren

Poortontwikkeling

Ruimtelijke ontwikkelingen

Gebiedsmarketing

ondernemen, een nieuwe landbouw). Doelstelling is om met dit budget maatregelen te treffen die er voor zorgen dat de agrariër als hoeder van het landschap in staat blijft om die functie op lange termijn te blijven vervullen. Een grondinstrument met een dergelijke doelstelling is vrij uniek in Nederland. Het jaar 2012 is vooral gebruikt om in overleg met de agrariërs en hun standsorganisaties in beeld te brengen welke behoeften er zijn. Vervolgens is binnen de gelden juridische kaders onderzocht wat mogelijke oplossingsrichtingen zijn voor de problemen in het gebied Midden-Delfland. Dit is uitgewerkt in een plan van aanpak dat begin maart 2013 aan de raadscommissie is gepresenteerd. Het project Duurzaam boer blijven in Midden-Delfland is het tweede onderdeel van het kwaliteitsproject Groen ondernemen, een nieuwe landbouw. In 2012 is op basis van het plan van aanpak verder vervolg gegeven aan dit project. Binnen de verschillende studiekringen werken de agrariërs gezamenlijk aan het verduurzamen van hun bedrijfshuishouding. Basis hiervoor is het principe van de Kringlooplandbouw. Door deelname aan de studiegroepen leren de agrariërs van elkaar en zijn zij in staat hun bedrijfskosten te verlagen en tegelijkertijd het dierwelzijn (integraal koekompas) en duurzaamheid te vergroten. Deze manier van werken sluit goed aan bij het nieuwe Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Andere zaken die gerealiseerd zijn, zijn schoolbezoeken o.a. vanuit Den Haag, de streekrekening en gebruikmaking van de LFA (less favoured area). Rondom de Maaslandse entree hebben zich diverse ontwikkelingen voorgedaan. Het betreft particuliere projecten van o.a. Sonneveld en Bouhuisen. De diverse ontwikkelingen worden in samenhang behandeld. Dit om er zorg voor te dragen dat de initiatieven apart en gezamenlijk bijdragen aan de poortontwikkelingen. Hierbij is een directe relatie met de gemeente Maassluis. Samen met die gemeente is opdracht gegeven om een integrale visie voor de Poort van Maasland op te stellen. Die visie wordt in 2013 verwacht. Tegelijkertijd is als onderdeel van het totale project gewerkt aan een groene herinrichting van het vrachtwagenparkeerterrein. Over de inpassing hiervan is gesproken met chauffeurs en betrokken ondernemers. Bij de provincie Zuid-Holland is voor dit project subsidie aangevraagd. De raad heeft vanuit de investeringsreserve budget beschikbaar gesteld om deze ontwikkelingen mogelijk te maken. Een tweede poort wordt ontwikkeld bij Op Hodenpijl. Opdracht is gegeven voor de ontwikkeling van de TOP Schipluiden (toeristisch overstappunt). De werkzaamheden hiervoor in het eerste kwartaal 2013 afgerond. Een tweede ontwikkeling is het Informatiepunt Levende Buitenplaats. Hiermee wordt de (digitale) informatievoorziening aan bezoekers van het gebied Midden-Delfland aanzienlijk versterkt. Dit project heeft in 2012 vertraging opgelopen door onder andere de aanleg van de parkeer voorzieningen en de subsidievereisten voor de Europese co-financiering. In 2013 wordt er een doorstart gemaakt met het project en kan naar verwachting in dat jaar afgerond worden. Op verzoek van de gemeente zijn door Gedeputeerde Staten voorstellen gedaan om de provinciale structuurvisie (PSV) aan te passen. Voor de Westgaag in Maasland is dat gedaan op basis van een landschapsvisie die medio 2012 aan de raad is gepresenteerd. De lintbebouwing van de Westgaag is aangewezen als provinciaal landschap. Tegelijkertijd worden de eerdere ontwikkelingen in het buitengebied betreffende de Oude Woudseweg en de begraafplaats Schipluiden formeel in de PSV ingepast. Dit waren autonome ontwikkelingen die formeel niet in overeenstemming zijn met de huidige PSV. In 2012 is de subsidierelatie met de VVV gewijzigd. De structurele subsidie is beëindigd. Hiervoor in de plaats zijn meerjarige afspraken gemaakt over het beheer van een informatiesysteem. Tegelijkertijd is een digitaal informatiepunt ingesteld. De fysieke toegang tot dit i-punt is gerealiseerd in het nieuwe gemeentehuis. De mogelijkheid bestaat dat een i-punt op andere locaties door ondernemers geplaatst gaat worden.

Vitale dorpen

Recreatie en toerisme

Bed-and breakfastgelegenheden Cittaslow

Door het oplaten van ballonnen hebben de bestuurders de nieuwe website van de Hof van Delflandraad in de lucht gebracht. De website geeft als portal informatie over wat het gebied Midden-Delfland te bieden heeft, zoals fietsen wandelroutes, streekproducten en overnachtingadressen. Realisatie van de visie Behoud door ontwikkeling is uitgewerkt binnen de inhoudelijke programma’s. Ontwikkelingen die een extra stimulans aan het bereiken van deze visie geven, worden beleidsmatig ondersteund vanuit de reguliere capaciteit. Daarnaast is in de Investeringsreserve budget gereserveerd voor ontwikkelingen, zoals De Schilpen/Tavenu en kwalitatieve inrichting openbare ruimte centrum Den Hoorn. In de paragraaf verbonden partijen is informatie opgenomen rondom de ontwikkeling Recreatieschap Midden-Delfland ten aanzien van uittreding van het Rijk, begrenzing werkingsgebied en toekomstige bestuurlijke organisatie. De Stichting Groen Goud heeft in 2011 problemen gehad rondom de Europese subsidiering. Door een gezamenlijke inzet is het gelukt de subsidie veilig te stellen en de voor het gebied belangrijke activiteiten te continueren. Groen Goud is betrokken bij diverse activiteiten, zoals de Delflandelijkeroutes, mede organiseren van Kenniscafé’s en het persen van sap van appels uit Midden-Delfland. Eén van de projecten van Groen Goud betreft het realiseren van bed- and breakfast en een netwerk van samenwerkende ondernemers. Deze projecten worden in 2013 afgerond. De filosofie van Cittaslow legt een directe relatie tussen MiddenDelfland®2025 en Behoud door ontwikkeling. Het werken volgens de uitgangspunten van deze filosofie is in 2012 verder geïncorporeerd binnen de organisatie. Cittaslow voegt aan nieuwe ontwikkelingen extra kwaliteit toe met als uitgangspunten duurzaamheid en kwaliteit van leven. Dit komt tot uitdrukking in de diverse beleidsvelden. Specifiek resultaat is de invoering van het Supporterschap Cittaslow Midden-Delfland. Ondernemers en organisaties kunnen dit keurmerk ontvangen als zij werken volgens de filosofie van Cittaslow. Dit keurmerk zorgt voor een onderscheidend vermogen. Bij de jaarlijkse personeelsdag Cittaslow hebben supporters presentaties gegeven over hun activiteiten en zijn de aangesloten bedrijven bezocht. Tijdens het jaarcongres in oktober 2012 is de gemeente Heerde toegetreden, waardoor het Nederlandse netwerk is uitgebreid tot vijf gemeenten. Dit netwerk biedt mogelijkheden om onderling informatie uit te wisselen en te leren van goede voorbeelden van andere gemeenten. Daarnaast zijn er nieuwe criteria vastgesteld. Die criteria worden omgezet naar een nieuwe Nederlandse vragenlijst. Uitgangspunt is dat die vragenlijst meer gericht is op de Nederlandse en Europese wetgeving, waardoor het unieke en onderscheidend vermogen van Cittaslow Nederland beter tot zijn recht komt.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Vitale dorpen in Midden-Delfland®2025 Jaarrek. 2011 prim. 2012

beschikbare middelen

2012 incl wijz werkelijk

verschil

Lasten : Gebiedsvisie Vitale dorpen Overig Midden-Delfland IODS

515.590

0

0

0

18.047

0

0

0

0 0

436.639

657.704

913.484

1.979.886

-1.066.402

12.306

0

0

0

0

140.140

100.600

130.600

134.364

-3.764

1.122.722

758.304

1.044.084

2.114.250

-1.070.166

167.426

0

0

0

0

0

0

0

0

0

195.911

227.115

274.000

1.349.361

-1.075.361

IODS

0

0

0

0

0

Toerisme en recreatie

0

0

0

0

0

363.337

227.115

274.000

1.349.361

-1.075.361

348.164

0

0

0

0

18.047

0

0

0

0

240.728

430.589

639.484

630.524

8.960

Toerisme en recreatie Totaal lasten Baten : Gebiedsvisie Vitale dorpen Overig Midden-Delfland

Totaal baten Saldi: Gebiedsvisie Vitale dorpen Overig Midden-Delfland IODS Toerisme en recreatie Resultaat voor bestemming

12.306

0

0

0

0

140.140

100.600

130.600

134.364

-3.764

759.385

531.189

770.084

764.889

5.195

Toelichting financiële afwijkingen Midden-Delfland Overschrijding € 1.066.402 lasten Er is subsidie van € 1.057.150 verstrekt aan de Stichting Groenfonds Midden-Delfland vanuit de ontvangen IODS-vergoeding. Deze verstrekking was nog niet in de begroting opgenomen. Voor het Informatiepunt Levende Buitenplaats Op Hodenpijl is in 2012 subsidie aangevraagd. Dit project is doorgeschoven naar 2013. Binnen het budget was voor 2012 rekening gehouden met een dekking voor de gemeentelijke cofinanciering van € 41.400. In het bestemmingsvoorstel (resultaat Jaarrekening) is dit bedrag opgenomen. Daarnaast zijn er nog twee projecten, Grondinstrument en Duurzaam Boer Blijven, waarop uitgaven zijn geweest die niet begroot waren. Midden-Delfland Overschrijding € 1.075.361 baten Van het Rijk is subsidie ontvangen in het kader van de uitvoering van het IODS-convenant. Deze

subsidie is conform het BBV opgenomen als post op de balans.

Van de ontvangen subsidie is in 2012 circa € 1,1 mln (zie lasten Midden-Delfland) besteed. Dit bedrag

is op deze functie als bate verantwoord.

Daarnaast is voor de uitgaven van het project Duurzaam Boer Blijven in Midden-Delfland meer aan

subsidie ontvangen dan was begroot. Het betreft hier een compensatie van uitgaven uit 2011.

Mutaties reserves Mutaties reserves

Jaarrek. 2011

Totaal lasten

8.140

Totaal baten

38.266

Totaal mutaties reserves

-30.126

prim. 2012 2012 incl wijz 7.742

7.742

werkelijk

verschil

3.657

3.658

-1

287.984

237.984

50.000

-284.327

-234.326

-50.001

Onderschrijding baten € 50.000 Door onduidelijkheid over de toe te rekenen kosten in het project Maaslandse Poort zijn nog geen kosten aan de reserve onttrokken. Dit zal in 2013 alsnog gebeuren.

Investeringen n.v.t.

2.1.2 Programma 2: Bestuur en veiligheid Beleidsveld 2a: bestuurlijke organisatie Beleidsdoel Een herkenbaar en toegankelijk bestuur.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Een herkenbaar en toegankelijk bestuur dat aandacht heeft voor het behoud en versterking van de identiteit van de afzonderlijke dorpen en gemeenschappen.

Wat gaan we daarvoor doen? Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken Concrete doelen/ acties voor 2012 Instrumenten

Iedereen die belanghebbend is bij een situatie of gebeurtenis in de gemeente moet in de gelegenheid worden gesteld om zijn opmerkingen daarover kenbaar te maken aan zowel de raad als het college. N.v.t. Inspraakverordening Klachtenverordening Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (spreekrecht) Verordening op de commissies (spreekrecht) Beleidskader communicatie Nota burgerparticipatie

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? N.v.t.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Bestuurlijke organisatie Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Bestuursorganen

828.755

733.829

634.326

699.530

-65.204

2.211.940

2.232.346

2.207.346

1.823.561

383.785

Burgerzaken

884.667

718.722

772.022

872.803

-100.781

Raad en raadscommissies

100.391

234.698

252.198

211.499

40.699

Bestuursondersteuning raad

125.574

196.871

196.871

186.354

10.517

Bestuurlijke samenwerking

174.625

132.082

132.082

138.815

-6.733

4.325.952

4.248.548

4.194.845

3.932.562

262.283 0

Bestuursondersteuning/ P&C -cyclus

Totaal lasten Baten : Bestuursorganen

56.878

21.170

0

0


1.888

0

0

0

0

Burgerzaken

2.587

287.263

19.750

19.978

-228


0

0

0

0

0


0

0

298.350

330.126

-31.776

Bestuurlijke samenwerking Totaal baten

0

0

0

0

0

61.353

308.433

318.100

350.103

-32.003

Saldi: Bestuursorganen

771.877

712.659

634.326

699.530

-65.204

2.210.052

2.232.346

2.207.346

1.823.561

383.785

Burgerzaken

882.080

431.459

752.272

852.825

-100.553


100.391

234.698

252.198

211.499

40.699


125.574

196.871

-101.479

-143.771

42.292


Bestuurlijke samenwerking Resultaat voor bestemming

174.625

132.082

132.082

138.815

-6.733

4.264.599

3.940.115

3.876.745

3.582.459

294.286

Toelichting financiële afwijkingen Bestuursorganen Overschrijding € 65.204 lasten Deze overschrijding is ontstaan doordat er meer in de voorzieningen gestort werd dan was begroot. Dit werd veroorzaakt door een veranderd percentage voor de berekening van de wachtgelden. Bestuursondersteuning/P&C-cyclus Onderschrijding lasten € 383.785

Er is minder ambtelijke ondersteuning nodig geweest dan begroot was. Burgerzaken Overschrijding € 100.781 lasten De medewerkers van het team KCC hebben meer directe uren en minder indirecte uren gemaakt dan begroot. Dit is ruim 650 uur en komt overeen met ongeveer € 56.000. Dit is veroorzaakt door: relatief weinig overleg en overige overhead het ziekteverzuim is lager dan begroot medewerkers maken meer uren om training, ziekte of verlof van directe collega’s op te vangen. In 2012 viel het kabinet en waren er nieuwe verkiezingen. Voor het bemannen van de stembureaus en het tellen van de stemmen zijn ook collega’s ingezet (waarborg zorgvuldigheid en objectiviteit). De uren zijn doorberekend op deze post. De afschaffing van de kinderbijschrijvingen in paspoorten is met ingang van 26 juni 2012 ingegaan. Dat betekent dat de betreffende kinderen vanaf dat moment over een eigen reisdocument moeten beschikken. De legesopbrengsten lopen gelijk op met de extra uitgaven. Bij de begroting is uitgegaan van een onjuiste verhouding tussen uitgaven en inkomsten. Deze verhouding is min of meer standaard, alleen de hoeveelheid spoedaanvragen heeft daarop invloed. Er zijn niet (veel) meer rijbewijzen aangevraagd (zie inkomsten). Er is sprake van ‘gedwongen’ product met vaste inkoopprijs en vaste legesopbrengsten (m.u.v. spoedleges). Verhouding inkomsten en uitgaven is in balans. Steeds meer werkgevers en organisaties vragen een VOG aan (nieuwe) medewerkers. Het aantal VOG-aanvragen is daardoor afgelopen jaren aanzienlijk gestegen. Dit is een landelijke trend.

Overschrijding € 31.776 baten Het aantal huwelijken is nagenoeg gelijk gebleven. Wel zien wij een verschuiving naar ‘duurdere’ huwelijken. Steeds meer bruidsparen trouwen op een bijzondere locatie. Omdat hiermee extra handelingen zijn gemoeid, zijn de bijbehorende leges hoger. Raad en raadscommissies Onderschrijding € 40.699 lasten Voor de I-pads is bijgeraamd in de najaarsnota, deze paste echter in het oorspronkelijke budget. De kosten van verslaglegging, werkbezoeken en gemeentelijke vergoeding zijn lager uitgevallen.

Beleidsveld 2b: openbare orde en veiligheid Beleidsdoel De gemeente Midden-Delfland is een veilige gemeente om in te wonen, te werken en te recreëren.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Inwoners, ondernemers en bezoekers voelen zich veilig in Midden-Delfland.


Naast het bestendigen van het al behaalde veiligheidsniveau en het voortzetten van activiteiten zullen de veiligheidsaspecten genoemd in het actieprogramma veiligheid 2011-2012 de meeste aandacht krijgen. Het operationele doel is eveneens in het actieprogramma aangegeven. Het ‘Actieprogramma veiligheid en handhaving 2011-2012’ uitvoeren, met de speciale aandacht voor ‘te hard rijden’ en ‘jeugdoverlast’. Het nog meer betrekken van de burger bij veiligheid (burgernet, buurtpreventie, veiligheidscommunicatie. Handhavingbeleid en uitvoeringsprogramma Algemene Plaatselijke Verordening Midden-Delfland 2010 Evenementenbeleid Horecabeleid Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Haaglanden Regionaal Crisisplan.

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Actieprogramma 2011-2012

Het actieprogramma, dat veel uiteenlopende activiteiten kent, is uitgevoerd. Speciale aandacht is besteed aan verkeer (ondermeer te hard rijden) en jeugdoverlast. Er zijn door de politie diverse verkeersacties uitgevoerd (te hard rijden, drankgebruik) en de wijkpolitie en de BOA hebben fout parkeren aangepakt. Binnen onze gemeente zijn geen hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. Via het jeugdoverleg worden overlastmeldingen geanalyseerd en begeleid. Hoewel veiligheid een containerbegrip is en daardoor cijfermatig lastig te vatten is of er sprake is van verbetering of verslechtering van de veiligheid, kan worden gemeld dat volgens de gegevens van ‘Hoeveiligismijnwijk.nl’ in het verslagjaar positieve ontwikkelingen zijn geboekt bij de bestrijding van criminaliteit. Ook in het kader van incidentmanagement is conform actieprogramma geacteerd. Het ‘rode flesjes’-incident is doelgericht opgepakt en via adequate voorlichting zijn incidenten die zich elders voordeden naar onze burgers gecommuniceerd. Bij een brand in een kinderdagverblijf is actief de bevolkingszorgtaak opgepakt. In het verslagjaar is aan de hand van analyses een nieuw actieprogramma 2013-2014 vastgesteld, dat voor kennisgeving is aangenomen door de raadscommissie Bestuur.

Burgerparticipatie

Buurtpreventie Maasland werkt succesvol. Verder zijn er belcirkels gerealiseerd, ondermeer in de omgeving van de Zwethkade en in ‘t Woudt. Verder is burgerparticipatie bevorderd via sociale media. Er zijn preventieve boodschappen en alerteringsberichten verzonden via website, Twitter, gemeentepagina en Facebook ten einde de burger meer te betrekken bij het thema veiligheid. Vooral over het zelf treffen van (preventieve) maatregelen is gecommuniceerd.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Openbare orde en veiligheid Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Brandweer en rampenbestrijding

1.063.570

1.084.158

1.104.258

1.089.260

851.783

384.170

538.670

511.657

27.013

1.915.353

1.468.328

1.642.928

1.600.917

42.011

Openbare orde en veiligheid Totaal lasten

14.998

Baten : Brandweer en rampenbestrijding

0

0

0

0

0

69.088

41.133

33.161

17.851

15.310

69.088

41.133

33.161

17.851

15.310

1.063.570

1.084.158

1.104.258

1.089.260

14.998

782.695

343.037

505.509

493.805

11.704

1.846.265

1.427.195

1.609.767

1.583.065

26.702

Openbare orde en veiligheid Totaal baten Saldi: Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Brandweer en rampenbestrijding Onderschrijding € 14.998 lasten De Veiligheidsregio Haaglanden (VRH) heeft een minder groot beroep gedaan op de gemeenten. Zo bleek er geen aanleiding te zijn om de (geraamde) post onvoorzien aan te wenden. Omdat dit geen structurele situatie betreft, dienen de geraamde budgetten gehandhaafd te blijven. Openbare orde en veiligheid Overschrijding € 27.013 lasten Deze onderschrijding is te verklaren doordat er minder energiekosten gemaakt zijn voor evenementenaansluitingen. In 2012 is voor het eerst een bedrag hiervoor gereserveerd. De ervaring leert nu dat het geraamde bedrag te hoog was. Verder is in 2012 minder gebruik gemaakt van extern advies en zijn door de VRH aangekondigde cursussen uitgesteld. Verder zijn in 2012 minder manuren besteed aan dit beleidsveld dan geraamd. Onderschrijding € 15.310 baten Door de lagere energiekosten voor evenementenaansluitingen was er van minder schadeverhaal. Daarnaast zijn er op het gebied van legesinkomsten en schadeverhaal kleine onderschrijdingen.


Jaarrek. 2011

prim. 2012 2012 incl wijz

werkelijk

verschil

Totaal lasten Totaal baten Totaal mutaties reserves

Conform begroting.

Investeringen N.v.t.

430.884

166.102

162.920

162.920

0

-430.884

-166.102

-162.920

-162.920

0

2.1.3 Programma 3: Beheer, verkeer en milieu Beleidsveld 3a: beheer openbare ruimte Beleidsdoel Het leveren van een kwalitatieve bijdrage aan de aanleg, de verbetering en de instandhouding van de boven- en ondergrondse infrastructuur, de leefbaarheid van de woonomgeving en de natuur ontwikkeling.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Handhaving van het onderhoudsniveau van de openbare ruimte op een niveau waarbij de inwoners het prettig wonen vinden.

Wat gaan we daarvoor doen? Wegen, kunstwerken en openbare verlichting Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken

Wegen In 2013 was het streven om voor 93% van alle wegen een gemiddelde beeld kwaliteit op het niveau van A en B volgens de normen van het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek (CROW) te bereiken. Met de vastgestelde bezuiniging van € 190.000 op jaarbasis wordt dit doel niet meer bereikt. Daarnaast is bij de begroting van 2012 nog een bedrag van € 9.000 bezuinigd op wegen (€ 4.000) en openbare verlichting (€ 5.000). De gemiddelde beeldkwaliteit voor wegen komt in 2013 op 88% A en B beeldkwaliteit. Voor de aangewezen karakteristieke straten in de dorpen is de kwaliteit na de bezuiniging gelijk aan alle andere verhardingen. Er wordt in 2013 12% C en D beeldkwaliteit geaccepteerd. Kunstwerken Alle kunstwerken (bruggen, duikerbruggen, tunnels en duikers*) binnen de gemeentegrenzen die in eigendom en/of onderhoud zijn van de gemeente zijn in kaart gebracht en geïnspecteerd. Deze gegevens en onderhoudsacties zijn verwerkt in een beheerplan. Dit plan heeft tot doel het verkrijgen van inzicht in het kwaliteitsniveau van de kunstwerken in de openbare ruimte, de benodigde maatregelen voor behoud of herstel van de oorspronkelijke kwaliteit en de hiervoor benodigde financiële middelen. (*alleen duikers die voorzien zijn van een grondkering met een borstwering en/of leuningwerk).

Concrete doelen/acties voor 2012

Openbare verlichting Voor het verbeteren van de openbare verlichting is een actualisatie beleidsplan openbare verlichting 2010–2014 vastgesteld, waaraan een meer jarenonderhoudsplan is toegevoegd. In verband met onze ambities op het gebied van energiebesparing is in dit plan nog meer aandacht gegeven aan energie zuinigere oplossingen. Wij willen bereiken dat de openbare verlichting conform de Nederlandse Praktijk Richtlijnen 13201-1 in een goede staat van onderhoud blijft en waar mogelijk verbetert en (nog) energiezuiniger wordt gemaakt. Het streven is om in 2014 energielabel C/B te bereiken (2007 was label E). Wegen Na de vastgestelde bezuiniging van € 190.000 op jaarbasis wordt een herzien meerjarenplan opgesteld. In 2012 is het beoogde doel (stijging van 90% naar 92%) niet gehaald. We blijven in 2012 op 90% A en B kwaliteit. Belangrijkste doelen/acties in 2012 zijn reconstructie Schouw en Westlander (gedeeltelijk) te Schipluiden in synergie met de Provincie Zuid-Holland entrees Dorpsstraat herstellen onderhoud asfaltwegen conform operationeel jaarplan onderhoud elementverharding conform operationeel jaarplan.

Kunstwerken Het beheerplan is de basis voor uit te voeren onderhoudsacties in de periode 2009-2013. Daarnaast wordt in 2012 de navolgende investering uitgevoerd: vervangen brug over de Zweth tussen de Veenakkerweg in Den Hoorn en de Dorpskade in Wateringen (gemeente Westland).

Instrumenten

Openbare verlichting De lichttechnische kwaliteit scoort gemiddeld gezien nog laag. Door het vervangen van oude openbare verlichting verbetert de lichttechnische kwaliteit zonder extra milieubelasting. Door te kiezen voor de juiste verlichtingstechniek in de straat of weg kan energie bespaard worden. Belangrijkste doelen/acties zullen in 2012 zijn oudste en milieubelastende lichtmasten vervangen en verbeteren conform het beleidsplan energie- en CO2-besparende maatregelen uitvoeren in de vorm van dimmers en het toepassen van (groene) led verlichting verlichten van achterpaden. Beleidsplan wegen 2009 Beleidsplan openbare verlichting 2010-2014 Baggerbeheerplan Beleids- beheerplan civiele kunstwerken 2009-2013 Gladheidsbestrijdingsplan Waterplan

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Wegen

In 2009 is het wegenbeleid in de raad behandeld. Aan de hand van het door de raad gekozen operationele doel is in 2009 een start gemaakt met het nieuwe beleid. Binnen het huidige beleid brengen en handhaven we het onderhoudsniveau van de wegen volgens de CROW-norm op het niveau van 93% in 2013. In verband met het doorvoeren van de vastgestelde bezuinigingen binnen de exploitatie en het uitstellen van investeringen wordt het beoogde doel van 93% in 2013 niet meer bereikt. De gemiddelde beeldkwaliteit voor wegen komt in 2013 op 89% A en B beeldkwaliteit. Het onderhoudsniveau is in 2012 gehandhaafd op 89%. In 2012 zijn de volgende werken uitgevoerd: Reconstructie Haardstede Groot onderhoud Boterkamp Groot onderhoud Reynbolt van Maeslantstraat Onderhoud elementverhardingen conform operationeel jaarplan: Deel rijbaan Slot de Houvelaan Deel herstraten rijbaan Vrouwe Lideweijsingel Deel rijbaan Trottoirs Otto van Zevenderlaan Deel rijbaan Fuutlaan (carportstraat) Onderhoud asfaltwegen conform operationeel jaarplan: Conserveren Dorpspolderweg Deklaag vernieuwen fietspad Dorpspolderweg Deklaag vernieuwen ‘t Woudt Kruispunt Herenwerf – Burgerweg.

Kunstwerken

Het preventieve en correctieve onderhoud is uitgevoerd conform de beoogde doelstellingen zoals verwoord in het beheerplan civiele kunstwerken 2009-2013. Onderstaand een aantal in het oogspringende projecten: Vervangen voetbrug (M058) over de Middelwatering nabij Kwakelweg 2 Maasland; Vervangen val ophaalbrug (S023) tegenover Gaagweg 46 Schipluiden; Vervangen Beresteijnbrug (DH012) Den Hoorn Aanbesteden werk vervanging Zwethbrug (Veenakkerweg Den Hoorn Dorpskade Wateringen) o.b.v. design en constructie; Start uitvoering werkzaamheden vervanging Zwethbrug (afronding werkzaamheden 1e helft 2013). Aanbrengen extra slagbomen Bolle Kickertbrug (DH004) Den Hoorn zijde Hoornseweg (uit het oogpunt van veiligheid). De vervanging van de Beresteijnbrug is grotendeels bekostigd met behulp van subsidiegelden van het Stadsgewest Haaglanden. De subsidiebijdrage

Openbare verlichting

betreft € 70.880 excl. BTW. Overige kosten ad € 32.547 excl. BTW zijn betaald uit gereserveerd geld voor onderhoud van deze brug (conform beheerplan 2009-2013). In 2009 is voor het verbeteren van de openbare verlichting een actualisatie van het beleidsplan vastgesteld, waaraan een meerjarenplan was toegevoegd. Aan de hand van dit plan willen we bereiken dat de openbare verlichting conform de Nederlandse Praktijk Richtlijnen 13201-1 in goede staat van onderhoud blijft en -waar mogelijk- verbeterd wordt. Een belangrijke doelstelling uit het plan is om het energieverbruik van de totale installatie te verminderen door het toepassen van nieuwe technieken. Door het vervangen van oude openbare verlichting verbetert de lichttechnische kwaliteit zonder extra milieubelasting. Het reguliere preventieve onderhoud aan openbare verlichting gebeurt op basis van het onderhoudsplan. Naast het reguliere onderhoud zijn in 2012 de volgende investeringen uitgevoerd: vervangen lichtmasten (€ 83.500) vervanging openbare verlichting (€ 83.500) extra maatregelen op basis van OV-plan (€ 25.200) Belangrijkste doelen/acties waren: in het buitengebied oude en milieubelastende armaturen vervangen door groene led verlichting oudste en milieubelastende lichtmasten vervangen en verbeteren in het kader van energie- en C02 besparing enkele straten voorzien van dimmers verlichten van achterpaden. In verband met de in 2011 doorgevoerde bezuiniging op de hierboven omschreven investering wordt het beoogde doel (energielabel C/B ‘18% energie bezuiniging’ in 2014) niet behaald.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Openbare ruimte Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Wegen

2.630.855

2.728.686

2.623.238

2.571.878

55.214

124.931

53.342

46.671

6.671

167.934

155.243

156.224

140.259

15.965

2.854.003

3.008.860

2.832.804

2.758.808

73.996

288.089

197.351

424.278

403.512

20.766

445

0

0

924

-924

32.566

0

0

0

0

321.100

197.351

424.278

404.436

19.842

2.342.766

2.531.335

2.198.960

2.168.366

30.594

54.769

124.931

53.342

45.747

7.595

135.368

155.243

156.224

140.259

15.965

2.532.903

2.811.509

2.408.526

2.354.372

54.154

Binnenhavens en waterwegen Waterkering, afwater. en landaanw. Totaal lasten

51.360

Baten : Wegen Binnenhavens en waterwegen Waterkering, afwater. en landaanw. Totaal baten Saldi: Wegen Binnenhavens en waterwegen Waterkering, afwater. en landaanw. Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Wegen, straten en pleinen Onderschrijding lasten € 51.360 Deze onderschrijding is het resultaat van enkele over- en onderschrijdingen: - Onderschrijding budget onderhoud wegen In 2012 zijn minder manuren besteed aan het wegenbeheer, dan vooraf geraamd onder meer door ziekte. Daarnaast zijn er minder werkzaamheden geweest aan de wegbermen.

Onderschrijding budget gladheidbestrijding. In de begroting wordt rekening gehouden met een ‘gemiddelde’ winter voor de inzet van manuren en aanschaf van strooizout. Voor een gemiddelde winter wordt gerekend met 25 strooibeurten, terwijl in 2012 maar 13 keer is gestrooid. Overschrijding onderhoudbudget bruggen In de najaarsnota 2012 is de subsidiebijdrage van het Stadsgewest Haaglanden voor de vervanging van de Beresteijnbrug wel als inkomsten bijgeraamd, maar abusievelijk niet als uitgaven. Daarnaast is in de najaarsnota een bedrag van € 150.000 afgeraamd op het onderhoudsbudget bruggen. Rekening houdend met de uitgaven voor de Beresteijnbrug had deze aframing ca. € 60.000 lager moeten zijn.

-

-

Onderschrijding baten € 20.766 Deze onderschrijding is het resultaat van enkele over- en onderschrijdingen: Onderschrijding budget wegen Er is minder aan schadeverhaal ontvangen dan geraamd. Schades blijken niet altijd verhaalbaar of worden pas later toegekend en ontvangen. Onderschrijding budget bruggen Er zijn er aanzienlijk minder schades aan bruggen geweest dan in de voorgaande jaren. Overschrijding budget openbare verlichting Er zijn er meer schadeclaims in ons voordeel afgewikkeld. Daarnaast zijn er op verzoek van derden meer verplaatsingen van lichtmasten geweest. Deze worden doorbelast aan de verzoeker. Waterkering c.a. Overschrijding lasten € 15.965 In 2012 zijn er op kleine schaal baggerwerkzaamheden uitgevoerd. Dit komt doordat deze werkzaamheden pas uitgevoerd worden na aanschrijving van het hoogheemraadschap. Aanvullende baggerwerkzaamheden waren ook niet noodzakelijk.

Wat gaan we daarvoor doen? Groen Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken

Concrete doelen/ acties voor 2012

Instrumenten

Het duurzaam veiligstellen en ontwikkelen van een hoogwaardige groenstructuur met de daarin passende functies en het bevorderen van een aantrekkelijke woon , werken recreatieomgeving als karakteristieke kwaliteit van de gemeente Midden-Delfland. Invulling geven aan de in het groenbeleidsplan geformuleerde streefbeelden en opstellen van een bomenbeleidsplan. Het aantal onderhoudsbestekken terugbrengen naar 3 per dorp. Alle onderhoudsbestekken zijn zogenaamde ‘beeldbestekken’. Uitwerking van het bomenbeleidsplan in een omvormingsplan. De daadwerkelijke omvorming vindt plaats in de periode tot 2025. Deelrealisatie pluktuinenplan. Groenbeleidsplan Beeldbestekken Omvormingsplan bomen Pluktuinenplan

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Groenbeheerplannen

Het Groenbeleidsplan is voor de drie dorpskernen uitgewerkt in groenbeheerplannen. In deze plannen is aangegeven waar, hoe, wanneer en tegen welke kosten de streefbeelden uit het Groenbeleidsplan gerealiseerd worden. Een belangrijk element hierbij is aandacht voor het bevorderen van ecologisch groenbeheer. De inwoners van de drie dorpen zijn door middel van een uitgebreid inspraaktraject betrokken bij de planvorming. Volgend op het Groenbeleidsplan is het Bomenbeleidsplan gemaakt. Hierin zijn aangegeven de manier en de criteria waarop in het bomenbestand geïnventariseerd wordt. Enerzijds leidt dit tot verminderde regelgeving in relatie tot de kapvergunning en anderzijds levert dit een omvormingsplan op. Dit omvormingsplan wordt in deelplannen uitgewerkt waarbij de direct omwonenden worden betrokken. De kosten van de omvorming zijn pas bekend na vaststelling van de deelplannen.

De plannen kennen een integrale uitwerking waarbij zoveel mogelijk zal worden aangehaakt bij andere ontwikkelingen in de openbare ruimte.

Deelrealisatie pluktuinenplan

De groenvoorzieningen in Midden-Delfland worden door de eigen dienst en door aannemers onderhouden. De met de aannemers gemaakte onderhoudsafspraken zijn vastgelegd in onderhoudscontracten, zogenaamde groenbestekken. In het verleden waren de onderhoudscontracten voor groenbeheer gericht op de te leveren inspanning. In de contracten was omschreven hoe vaak een aannemer de verschillende maatregelen jaarlijks moest uitvoeren. Bij jaren met veel groei (door warm weer) leidde dit ertoe dat er extra werkzaamheden werden uitgevoerd op kosten van de opdrachtgever. Bij de nieuw aan te besteden onderhoudscontracten is ervoor gekozen niet langer te sturen op de te leveren inspanning maar op het te leveren resultaat. Daarom wordt voor de nieuwe contracten gebruik gemaakt van beeldbestekken. In een beeldbestek wordt van de aannemer een van te voren vastgesteld resultaat gevraagd. Dit resultaat is vastgelegd in een beeld met bijbehorende criteria.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Groen Jaarrek. 2011 prim. 2012

Beschikbare middelen


verschil

Lasten : Openbaar groen

1.208.747

1.205.472

1.209.472

1.229.448

Begraafplaatsen

251.615

316.270

287.900

233.305

54.595

1.460.362

1.521.742

1.497.372

1.462.753

34.619 -17.860

Totaal lasten

-19.976

Baten : Openbaar groen

13.124

4.530

4.530

22.390

Begraafplaatsen

146.622

107.523

107.523

119.820

-12.297

159.746

112.053

112.053

142.209

-30.156

Openbaar groen

1.195.623

1.200.942

1.204.942

1.207.059

-2.117

Begraafplaatsen

104.993

208.747

180.377

113.485

66.892

1.300.616

1.409.689

1.385.319

1.320.544

64.775

Totaal baten Saldi:

Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Openbaar groen Overschrijding lasten € 19.976 Door een nieuwe aanbesteding is er een grote besparing gerealiseerd op de kosten voor het groenonderhoud. Er is meer besteed aan manuren. Een oorzaak hiervan is dat door de gunstige weersomstandigheden minder verlet is geweest. Deze uren zijn gebruikt voor de werkzaamheden in de groenvoorziening. Daarnaast waren er meer uren nodig door het aantal opnieuw aanbestede bestekken. Overschrijding baten € 17.860 Door onvoorziene verkoop van snippergroen zijn er meer inkomsten gerealiseerd. Begraafplaatsen Onderschrijding lasten € 54.595 Deze overschrijding wordt volledig veroorzaakt doordat er minder manuren zijn besteed aan dit taakveld. Dit komt enerzijds door ziekte en minder tijdsbesteding voor de aanslag oplegging dan geraamd. Anderzijds doordat er door de uitbreiding van de begraafplaats Schipluiden minder manuren gemaakt zijn. Overschrijding baten € 12.297 Deze overschrijding wordt veroorzaakt doordat er meer eigen graven zijn uitgegeven dan vooraf geraamd.

Wat gaan we daarvoor doen? Speelvoorzieningen Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken


Instrumenten

In nauw overleg met bewoners, ouders en kinderen een evenwichtig gespreid patroon van speelvoorzieningen realiseren. Daarbij wordt uitgegaan van de actieradius van de leeftijdsgroepen. De gemeente beheert de voorzieningen op adequate wijze en speelt in op toekomstige ontwikkelingen. Het huidige beleid is gericht op het in stand houden van de speelvoorzieningen met inachtneming van landelijke veiligheidsnormen. Speeltoestellen verouderen en zijn in principe na twaalf jaar afgeschreven. Door het opstellen en bijhouden van een beheer-, vervangings- en een onderhoudsprogramma kunnen de speelterreinen kwalitatief in goede conditie worden gehouden en voldoen deze aan de laatste veiligheidseisen. Vervanging speelplaatsen In het beleidsplan is op basis van wetgeving (attractiebesluit) en de kwaliteit van de speelplaatsen een vervangingsoverzicht opgesteld. In 2012 worden de volgende speelplaatsen vervangen Kern Den Hoorn : gedeelte Van der Poellaan Kern Maasland : Berkenhof Kern Schipluiden: n.v.t. Nota speelplaatsen

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Vervanging/ vernieuwing speelvoorzieningen

In 2012 werden de volgende speelplaatsen gerenoveerd: Kern Maasland : Berkenhof Kern Den Hoorn : Dr. A.M. Van der Poellaan (gedeeltelijke vervanging) De gemeente telt in totaal 76 speelplaatsen. De verdeling per dorp is: Maasland 29 Den Hoorn 24 Schipluiden 23 Op deze speelplaatsen zijn in totaal 230 speeltoestellen geplaatst. De gemeente voert het onderhoud aan de speelterreinen zelf uit. Maandelijks controleren wij de toestellen en terreinen. Ook wordt jaarlijks een algemene veiligheidsinspectie uitgevoerd. Bij gebreken en/of schade, bijvoorbeeld door vandalisme, nemen wij direct maatregelen. De controles en verrichte reparaties tekenen wij op in een logboek. Het reguliere preventieve onderhoud aan speelvoorzieningen gebeurt op basis van het beleidsplan.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Speelvoorzieningen Beschikbare middelen

Jaarrek. 2011 prim. 2012


verschil

Lasten : Speelvoorzieningen

222.518

229.331

229.516

238.620

-9.104

Baten : Speelvoorzieningen Saldi: Speelvoorzieningen Resultaat voor bestemming

222.518

229.331

229.516

238.620

-9.104

222.518

229.331

229.516

238.620

-9.104

Beleidsveld 3b: verkeer Beleidsdoel De met de mobiliteitsgroei gepaard gaande negatieve aspecten, zoals geluid-, lucht- en ruimtebeslag in

woon- en verblijfsgebieden, terugdringen door milieuvriendelijke alternatieven te stimuleren en het

gemotoriseerde verkeer te ordenen.

Overlast door sluipverkeer in de dorpen en op de polderwegen zoveel mogelijk beperken.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect De afwikkeling van het verkeer op een zodanige wijze dat er voor de inwoners geen of beperkte

overlast wordt veroorzaakt.

Het vergroten van het gebruik van milieuvriendelijk vervoer (fiets en openbaar vervoer).

Wat gaan we daarvoor doen? Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken Concrete doelen/acties voor 2012

Instrumenten

Het in stand houden van het openbaar vervoer in Midden-Delfland, het verbeteren van de verkeersveiligheid, het terugdringen van verkeersoverlast en zorg dragen voor goede fietsen voetgangersvoorzieningen Korte termijnmaatregelen Uitvoeringsplan onderhoud aan voet- en fietspaden. Actief volgen kwaliteitsprojecten en flankerende maatregelen uit de Bestuurlijke overeenkomst IODS. Een belangrijke maatregel is het uitvoering geven aan vermindering van de verkeersdruk op de N468 na openstelling van de A4 Delft-Schiedam. Hiertoe is, samen met de provincie Zuid-Holland, een plan van aanpak opgesteld. Actief volgen van het reconstructieplan N223 van de provincie. Lange termijnmaatregelen Terugdringen van doorgaand verkeer door de dorpskernen. Aanleg van de Hooipolderweg in Den Hoorn. Breed verkeersonderzoek Maasland – kaderstellende notitie Structuurschets Harnaschpolder e.o. 2002 Regionale Nota Mobiliteit (Stadsgewest Haaglanden) + bestuursovereenkomst IODS Plan van aanpak ‘inrichting en beheer N468 na openstelling A4 DelftSchiedam’.

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Uitvoeringsplan onderhoud voet en fietspaden

Opstellen plan N468 conform IODS-afspraken Reconstructieplan N223

Door de aanleg van glasvezel binnen de gemeente is een begin gemaakt met het herstel van fietsen voetpaden die in 2011 en begin 2012 niet zijn uitgevoerd. Er is een ontwerp gemaakt voor een nieuw voetpad langs de Dorpsstraat tegenover het nieuwe gemeentehuis. Dit pad is nodig vanwege de routewijziging van buslijn 38 en de aanleg wordt in maart 2013 afgerond. In 2012 is ook een begin gemaakt met het groot onderhoud van recreatieve fietsverbindingen in het buitengebied (als kwaliteitsmaatregel recreatieve routes binnen IODS). Om de hinder voor het fietsverkeer tijdens de aanleg van de A4 tot een minimum te beperken heeft de aannemer twee hulpbruggen aangelegd in de Zuidkade en de Oostveenseweg. Deze blijven in stand tot de nieuwe viaducten over de verdiepte ligging van de A4 klaar zijn. In 2012 zijn verdere onderzoeken uitgevoerd naar de stabiliteit van de dijk, de waterkerende functie en de onderhoudsstaat van de wegconstructie. Ook is er gestart met diverse verkeerskundige onderzoeken. Nog niet alle resultaten zijn binnen. Zodra de resultaten een compleet beeld geven zal de raad over de voortgang worden geïnformeerd. In 2012 heeft de provincie de oorspronkelijke plannen voor de reconstructie van de N223 (tussen de Noordlierweg en de Klaas Engelbrechtsweg) en de realisatie van een turborotonde bij ‘t Woudt met diverse partijen besproken. De realisatie van een nieuwe turborotonde heeft gevolgen voor de omgeving en om de

Verbeteren verkeersveiligheid dorpskernen Aanleg Hooipolderweg Den Hoorn

Nota Parkeernormen

verdere realisatie van het bestemmingsplan mogelijk te maken moet de inpassing in de omgeving goed zijn geregeld. Verdere afspraken over het ontwerp, de inpassing en het bestemmingsplan zijn in 2012 gemaakt. De provincie heeft in 2012 de werkzaamheden afgerond voor het ontwerp van de N223 (tussen de Hoogweg en de Noordlierweg). Hierbij hoort ook de aanleg van een nieuwe turborotonde op de kruising met de Noordlierweg. Deze ligt voor een klein gedeelte in Midden-Delfland. Over de te volgen RO procedure zijn verdere afspraken gemaakt tussen de provincie en de gemeentes Westland en Midden-Delfland. In 2012 zijn verdere maatregelen genomen om de verkeersveiligheid in de dorpskernen te verbeteren. Zo is de verkeerssituatie nabij de Bolle Kickert in Den Hoorn aangepast en zijn er nieuwe verkeersremmende maatregelen aangelegd op de Dr. J. de Koninglaan en Tiendweg in Schipluiden en de Baanderheer in Maasland. In 2012 is gestart met het voorbereiden van de planologische procedures op basis van het definitieve ontwerp. Het project is voor subsidie aangemeld bij het Stadsgewest Haaglanden. Het project is opgenomen in de IPVV 2013 en inmiddels is op basis hiervan de bijbehorende subsidieaanvraag gedaan bij het Stadsgewest. Het college staat voor een aantal belangrijke keuzes voordat het bestemmingsplan kan worden gewijzigd. Dit heeft vooral betrekking op de toekomstige verkeersstromen op het kruispunt Rijksstraatweg/Hooipolderweg. Zodra het bestemmingsplan definitief is kunnen de voorbereidende werkzaamheden van start gaan. De start van deze werkzaamheden staat gepland voor eind 2013 (afronding eind 2015). Gemeente Delft heeft aangegeven tot eind 2015 geen middelen beschikbaar te hebben voor de aanpassing van de Reinier de Graafweg. De gemeente Delft is met het Stadsgewest Haaglanden in gesprek over de mogelijke subsidieverlening voor het Delftse deel van de weg. In 2012 is een begin gemaakt met het in beeld brengen van de huidige parkeersituatie in de dorpen door het bundelen van bestaand beleid in de nota Parkeernormen. Aanleidingen waren het wijzigen van de Wet Ruimtelijke Ordening en een reeks aan nieuwe ontwikkelingen in Midden-Delfland, waaronder het centrum Den Hoorn.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Verkeer Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Verkeersmaatregelen te land Openbaar vervoer Totaal lasten

614.905

539.618

568.771

507.378

4.806

2.700

2.700

7.328

61.393 -4.628

619.711

542.318

571.471

514.705

56.766

132.723

54.950

54.950

41.477

13.473

0

0

0

0

0

132.723

54.950

54.950

41.477

13.473

482.182

484.668

513.821

465.900

47.921

4.806

2.700

2.700

7.328

-4.628

486.988

487.368

516.521

473.228

43.293

Baten : Verkeersmaatregelen te land Openbaar vervoer Totaal baten Saldi: Verkeersmaatregelen te land Openbaar vervoer Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Verkeer Onderschrijding € 61.393 lasten In 2012 zijn, mede door prioriteiten op andere gebieden, minder manuren besteed aan dit beleidsveld.

Verder zijn er minder schadegevallen geweest dan in voorgaande jaren.

Tevens is er minder inzet/advies van derden nodig geweest; enerzijds door het gebruik van duurzame

technieken en anderzijds het uitstellen van een groot verkeersonderzoek.

Onderschrijding € 13.473 baten In 2012 zijn er minder vergunningen en ontheffingen afgegeven mede door de afronding van grootschalige werkzaamheden in Schipluiden. Daarnaast zijn er minder schadegevallen geweest dan in de voorgaande jaren. Tenslotte zijn door derden minder opdrachten verstrekt voor verkeerswerkzaamheden.

Beleidsveld 3c: milieu Beleidsdoel Op basis van een gebiedsgerichte aanpak het realiseren en in standhouden van een veilige, gezonde en aangename leefomgeving en bijdragen aan een duurzaam Midden-Delfland. Ondanks de teruglopende financiële mogelijkheden blijven streven naar een kwaliteit die minstens gelijk is aan de wettelijk vast gestelde normen.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Het realiseren en in standhouden van een veilige, gezonde en aangename leefomgeving en bijdragen aan een duurzaam Midden-Delfland.

Wat gaan we daarvoor doen? Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken


Instrumenten

Uitgewerkt in milieubeleidsplan 2006-2010. Enkele belangrijke doelen zijn hieronder uitgelicht: De afvalscheiding in herbruikbare fracties optimaliseren, zodat minimaal de landelijke doelstellingen gehaald worden, te weten 55% bronscheiding en 44% restafval. De gemeente houdt voor de eigen gebouwen een EPC aan van minimaal 10% lager dan de op dat moment geldende landelijke eis. Met een goed werkende riolering beschermen wij de volksgezondheid en het milieu. De gemeente geeft uitvoering aan klimaatprojecten om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen Voor het jaar 2011 was voorzien in een actualisering van het huidige milieu beleidsplan. Uitgewerkt in milieuprogramma 2011 dat als bijlage hangt aan programma begroting 2011. Het aantal (ondergrondse) containers voor de inzameling van papier, glas en kleding uitbreiden. Het scheiden aan de bron stimuleren en zo een bijdrage leveren aan het zorgvuldig omgaan met de grondstoffen. Communicatie naar de burgers over scheiding van afvalstromen. Maatregelen voor een goed werkende riolering volgens het gemeentelijk rioleringsplan en het daarvan afgeleide operationeel jaarplan voor de riolering uitvoeren en evalueren. Uitvoering geven aan klimaatprojecten gericht op het verminderen van het energieverbruik en gedragsverandering. Milieubeleidsplan Jaarlijks milieuprogramma Verordening afvalwaterverwerking Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Operationeel jaarplan voor de riolering Klimaatbeleid

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? (Ondergrondse) containers uitbreiden

Vooral in de uitbreidingsgebieden vindt uitbreiding van (ondergrondse) containers voor inzameling van papier, glas en kleding plaats. In 2012 hebben geen uitbreidingen plaats gevonden.

Stimuleren scheiden bron

Op dit moment zijn de scheidingsresultaten voor 2012 nog niet bekend. Wel kan vastgesteld worden dat (afval)scheidingsresultaten in Midden-Delfland al jaren ruim boven de landelijke doelstelling liggen, te weten 55% bronscheiding en 45% restafval. In 2011 lag het scheidingspercentage nog op 64% (36% restafval). Voor 2012 zullen de cijfers in de buurt van 2011 liggen. Over de scheidingsresultaten en gewenst scheidingsgedrag wordt regelmatig gecommuniceerd in het weekblad ‘De Schakel’.

Communicatie naar burgers over afvalscheiding Uitvoeren en evalueren operationeel jaarplan riolering.

Klimaatprojecten gericht op lager energieverbruik

Vanuit het vGRP is ook in 2012 weer een operationeel programma rioleringszorg door het college vastgesteld. In dit jaarprogramma zijn de strategieën uitgewerkt naar concrete plannen voor aanleg, onderzoek, maatregelen, reparaties, vervanging en verbeteringen, inclusief de financiële consequenties. Belangrijkste activiteiten die in 2012 zijn uitgevoerd: Aanleg rioolvoorzieningen bij nieuwe bebouwing Rioolvervanging deel Reynbolt van Maeslantstraat, Boterkamp en Vrouwe Lideweysingel in Maasland Relinen bestaande riolering Slot de Houvelaan in Maasland en Dijkshoornseweg, Hof van Delftstraat, Woudseweg in Den Hoorn Renovatie diverse gemalen Afronding aansluitplan (aansluiten glastuinbouw) Camera-inspecties (3500 meter) in combinatie met rioolreiniging Onderzoek functioneren riolering (meten aan de riooloverstorten) Meedraaien in optimalisatiestudie zuiveringsgebied Groote Lucht en Delft Meedraaien in onderzoek naar mogelijkheden verdergaande samenwerking in de (afval)waterketen Regulier onderhoud aan riolering en gemalen In 2012 is aandacht besteed aan diverse projecten die passen in het gemeentelijk klimaatbeleid en de Cittaslow ambitie. Dagafdekking koelmeubelen supermarkten Doel van het project was de dagafdekking van koelmeubelen bij supermarkten te stimuleren. Het project dat eind 2011 gestart was, is afgerond in 2012. Omruilactie gloeilampen voor led-lampen Dit project was een samenwerkingsverband met o.a. het Klimaatfonds Haaglanden. Ook de bibliotheken in Midden-Delfland hebben meegewerkt aan dit project. Tijdens dit project konden inwoners gloeilampen tegen een sterk gereduceerd tarief omwisselen voor hoogwaardige led-lampen. Er zijn in Midden-Delfland in totaal 576 gloeilampen omgeruild voor led-lampen. Bewoners initiatief ZON Dit project is geïnitieerd door inwoners van Midden-Delfland. De gemeente heeft het project gefaciliteerd. Met dit project konden inwoners van MiddenDelfland gezamenlijk zonnepanelen inkopen, waardoor de inkoopprijs lager werd. Openbare verlichting Ook in 2012 zijn armaturen van de openbare verlichting vervangen door energiezuinige typen. Daarnaast is op enkele plaatsen groene led verlichting geplaatst. Dit zorgt niet alleen voor een lager energieverbruik, maar ook voor minder lichtvervuiling in het landschap. Regionale CO²-monitoring De regionale CO²-monitoring Haaglanden is ook in 2012 bijgewerkt met relevante projecten.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Milieu Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Afvalinzameling en -verwijdering

1.839.204

1.739.154

1.864.240

1.661.735

Riolering

1.434.440

1.645.372

1.594.260

1.500.302

93.958

440.126

713.457

631.472

651.411

-19.939

3.713.770

4.097.983

4.089.972

3.813.449

276.523

Afvalinzameling en -verwijdering

91.638

18.750

78.750

76.196

2.554

Riolering

49.862

14.662

14.662

45.548

-30.886

Milieubeheer Totaal lasten

202.505

Baten :

Milieubeheer

50.000

248

248

21.467

-21.219

Baten afvalstoffenheffing

1.889.283

1.860.377

1.935.377

1.960.766

-25.389

Baten rioolheffing

1.850.741

1.847.860

1.897.860

1.926.443

-28.583

3.931.524

3.741.897

3.926.897

4.030.420

-103.523

Afvalinzameling en -verwijdering

1.747.566

1.720.404

1.785.490

1.585.540

199.950

Riolering

1.384.578

1.630.710

1.579.598

1.454.754

124.844

390.126

713.209

631.224

629.944

1.280

Baten afvalstoffenheffing

-1.889.283

-1.860.377

-1.935.377

-1.960.766

25.389

Baten rioolheffing

-1.850.741

-1.847.860

-1.897.860

-1.926.443

28.583

-217.754

356.086

163.075

-216.971

380.046

Totaal baten Saldi:

Milieubeheer

Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Afvalverwijdering Onderschrijding lasten € 202.505 Door druk van de gemeenten op Avalex, heeft Avalex bezuinigingen doorgevoerd. Voor onze gemeente

levert dit een aanzienlijke besparing op. Daarnaast is de prijs van oud papier in 2012 een geruime tijd

boven de € 35 per ton geweest. Hierdoor is er minder subsidie uitbetaald. Tot slot zijn er door ziekte in 2012 minder uren gemaakt.

Riolering

Onderschrijding lasten € 93.958 In 2012 is het aantal calamiteiten en onvoorziene storingen beperkt. Ook zijn er door het Hoogheemraadschap minder aanschrijvingen verricht. Hieruit volgt dat er ook minder uren besteed zijn aan het onderhoud riolering. Overschrijding baten € 30.886 In 2012 heeft de afrekening plaatsgevonden met het Hoogheemraadschap van Delfland voor (een deel van) de onderhoudskosten over 2011 en 2012 voor een aantal rioolgemalen. De bijdrage uit deze afrekening is hoger gebleken dan geraamd. Verder zijn er bijdragen van derden ontvangen voor de aansluiting van enkele percelen op het gemeentelijk rioolstelsel. Milieubeheer Onderschrijding lasten € 19.939 Deze overschrijding wordt voornamelijk veroorzaakt door niet geraamde kosten voor het vervaardigen van een geluidskaart. Tegenover deze overschrijding staat een overschrijding van de baten, omdat deze kosten gedekt worden uit een rijksbijdrage. Overschrijding baten € 21.219 Zoals blijkt uit de toelichting van de overschrijding van de lasten op dit beleidsveld wordt de overschrijding van de baten veroorzaakt door een rijksbijdrage voor de kosten voor een geluidskaart. Baten afvalstoffenheffing Overschrijding baten € 25.389 Dit verschil komt door de verandering in het aantal één- en meerpersoonshuishoudens, de wijziging in leegstand en in de woningprognose.

Baten rioolheffing Overschrijding baten € 28.583 Het verschil zit in de verandering in het aantal bedrijven, de wijziging in de leegstand en de wijziging in de woningprognose.


Jaarrek. 2011


werkelijk

verschil

Totaal lasten

529.522

79.923

488.454

673.969

-185.515

Totaal baten

487.101

253.653

549.075

308.347

240.728

42.421

-173.730

-60.621

365.622

-426.243


Overschrijding lasten € 185.515 In de egalisatiereserve Afvalstoffenheffing is een bedrag gestort van € 77.096, in de egalisatiereserve Rioolrecht een bedrag van € 257.263, terwijl voor beide reserves onttrekkingen begroot zijn. Daarnaast is een begrote storting uit de Investeringsreserve in de dekkingsreserve van € 148.844 voor het kruispunt Oude Veiling niet doorgegaan. Onderschrijding baten € 240.728 In de egalisatiereserve Afvalstoffenheffing is een onttrekking van € 147.851 begroot, in de egalisatiereserve Rioolrecht een onttrekking van €- 93.167, in beide reserves is een storting gedaan (zie lasten). De onttrekking uit de Investeringsreserve t.b.v. de dekkingsreserve voor het kruispunt Oude Veiling van € 148.844 is niet doorgegaan (zie ook lasten). Uit de reserve Realisering nieuwe beleidsopgaven is een onttrekking betreffende klimaatbeleid geraamd van € 43.423, gerealiseerd is € 15.929. Dit geeft een onderschrijding van € 27.494. De onttrekking uit de reserve Investeringsprogramma t.b.v. het Centrumplan Den Hoorn was geraamd op € 70.000, gerealiseerd is € 60.294, een onderschrijding van € 9.706.

Investeringen Overzicht investeringen jaarrekening Omschrijving Reconstr. Kruispunt Oude Veiling

Hondebotrotonde Projecten ontw. Zwethzone uitvoering Projecten ontw. Zwethzone uitvoering inkomsten Reconstructie Burg. Van Gentsingel (wegvak 2)

2012 begroot 148.844

34.571 545.300 587.64325.845

2012 werkelijk

-

73.149 45.033 -

afsluiten ja/nee opmerkingen nee In aansluiting op de werkzaamheden op de hondebotrotonde zijn ook aanpassingen uitgevoerd op de Oude Veiling. Het restant van het budget is bestemd voor aanleg van fietssuggestiestroken langs de Kerkweg, die in het kader van het breedverkeersonderzoek Maasland nog aangebracht dienen te worden. Dit kan na het aanbrengen van de damwand aan de Kerkweg. 38.578- nee 500.267 nee De werkzaamheden zijn nog niet afgerond. 587.643- nee De werkzaamheden zijn nog niet afgerond. 25.845

nee

De werkzaamheden zijn nog niet afgerond.

138.000

nee


265.000

19.183

245.817

nee


5.842 47.175 47.175 14.124 83.500 83.500

5.800 45.263 46.365 13.237 64.832 64.832

42 1.912 810 887 18.668 18.668

ja nee nee ja nee nee

De De De De De De

25.200 10.150

20.140

5.060 10.150

nee nee

De werkzaamheden zijn nog niet afgerond. De werkzaamheden zijn nog niet afgerond.

Vervangen brug Zweth/Veenakkerweg/Dorpskade Sluipverkeer polderwegen Midden-Delfland

450.000

45.963

404.037

nee


37.550

nee

Implementatie toegankelijkheid OV Midden Delfland inkomsten

153.000-

Dit investeringsbudget is, mede vanwege aanbestedingsvoordelen bij de doseerinstallaties, niet aangesproken voor verkeersmaatregelen sluipverkeer polderwegen. Er ligt een noodzaak om dit krediet op andere wijze in te vullen, namelijk verbetering van langzaamverkeerroutes Schipluiden en meting verkeerssnelheid op diverse wegen in Midden-Delfland. Deze maatregelen dragen indirect aan een fase en De subsidieaanvraag verkeert in debijafrondende zal worden ingediend bij de provincie.

Reconstructie Holierhoek Reconstructie Schouw/Westlander (gedeeltelijk) Vervangen openbare verlichting 2010 Vervangen lichtmasten 2011 Vervanging openbare verlichting 2011 Extra maatregelen O.V. plan 2011 Vervangen lichtmasten 2012 Vervangen openbare verlichting 2012 Extra maatregelen OV-plan 2012 Vervangen dek Zouteveensebrug

Vervangen Damwand Kerkweg Reconstructie waterkering Hoornseweg Vervangen beschoeiïngen/damwanden 2011 Vervangen beschoeiïngen/damwanden 2012 Vervangen beschoeiing damwand Rotterdamseweg

138.000

2012 saldo 148.844

37.550

39.649

250

310.920 187.000

92.162

84.000

153.000- nee

werkzaamheden werkzaamheden werkzaamheden werkzaamheden werkzaamheden werkzaamheden

zijn zijn zijn zijn zijn zijn

afgerond. nog niet afgerond. nog niet afgerond. afgerond. nog niet afgerond. nog niet afgerond.

39.399

nee

310.920

nee

Budget handhaven, de damwand zal in 2013 aangebracht worden. De werkzaamheden zijn nog niet afgerond.

94.838

nee

Restantkrediet doorschuiven naar 2013

84.000

nee

Het overleg met het Hoogheemraadschap is nog niet afgerond. In het jaar 2010 was een investering opgenomen van €75.000 voor het verwijderen en vervangen van een houten damwand aan de Rotterdamseweg. Door de eisen die het hoogheemraadschap van Delfland stelt is het noodzakelijk een vrijstaande, niet aan de boezemkade verankerde, stalen damwand te plaatsen. De kostenraming hiervoor bedraagt € 140.000.

140.000

-

140.000

nee

19.066 12.039 32.000 66.526

25.681 37.651

19.066 12.039 6.319 28.875

nee nee ja nee

De werkzaamheden zijn nog niet afgerond. Restantkrediet doorschuiven naar 2013 De werkzaamheden zijn afgerond. De werkzaamheden zijn nog niet afgerond.

120.000

66.082

53.918

nee


55.000

36.016

18.984

nee

Vervangen vrijvervalriolering 2011

123.124

123.124

Vervangen vrijvervalriolering 2011 Vervangen vrijvervalriolering 2012

160.000

Drainage Commandeurspolder 2006 Aanleg grondwatermeetnet Reconstructie speelvoorzieningen 2012 Vervangen pompen hoofdgemalen (GRP) 2011 Vervangen pompunits drukriolering (GRP) 2012 Vervangen pompen hoofdgemalen (GRP) 2012

Niet geprognosticeerde rioolvervanging Uitbreiding begraafplaats Schipluiden Uitbreiding begraafplaats Schipluiden Totaal

1.715200.000 139.156 250.000 3.157.898

1.715103.781 105.102 1.031.931

0- ja -

De werkzaamheden zijn nog niet afgerond. Kan worden afgesloten

ja

Kan worden afgesloten

56.219

nee


200.000 34.054 250.000 2.125.967

nee nee nee

De werkzaamheden zijn nog niet afgerond. Restantkrediet doorschuiven naar 2013 De werkzaamheden zijn nog niet afgerond.

2.1.4 Programma 4: Onderwijs Beleidsveld 4: onderwijs Beleidsdoel Zorgen dat alle jongeren uit onze gemeente passend onderwijs kunnen volgen. Dit kan zowel in de gemeente zijn als in de regio. Het doel hiervan is het helpen bij de meest optimale ontwikkeling van deze jongeren. De gemeente ondersteunt (onderwijs)instellingen om er zorg voor te dragen dat alle jongeren met een startkwalificatie het onderwijs verlaten. Hiermee worden de jongeren voorbereid op een actieve deelname aan de maatschappij en op de arbeidsmarkt.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Jongeren zijn in staat om bij het beschikbaar komen van een passende voorziening onderwijs te volgen.

Jongeren zonder startkwalificatie krijgen door inzet van een passende voorziening een juiste

doorstroom naar de arbeidsmarkt. Indien zij niet beschikken over de juiste startkwalificatie en tevens

een bijstandsuitkering aanvragen, worden zij op basis van de Wet investering jongeren (WIJ)

doorgeleid naar een passende opleiding (zie ook programma 6).



Instrumenten

Op basis van in 2010 en 2011 in LEA-verband (Lokale educatieve agenda) gemaakte afspraken met de peuterspeelzalen en scholen inhoud geven aan de voorschoolse educatie. Alle jongeren die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten oproepen voor een gesprek waarin een passend aanbod wordt gedaan of zij krijgen thuis bezoek. In 2012 zijn alle groepen van het basisonderwijs in Midden-Delfland gehuisvest in permanente gebouwen. Uitvoeren LEA. De LEA is een landelijk richtinggevend instrument voor een vernieuwd lokaal onderwijs- en jeugdbeleid, waarbij de gemeente de regie voert in overleg met de besturen voor onderwijs, kinderopvang en peuterspeelzalen. Invulling geven aan de vermindering van het budget voor lokaal onderwijs beleid, waarbij het beleid zich richt op de zorg aan kinderen en gezinnen. Integraal Huisvestingsplan Huisvestingsverordening onderwijs Notitie lokaal onderwijsbeleid Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid Verordening leerlingenvervoer Jaarlijks huisvestingsprogramma (B&W) Leerplichtverslag Overeenkomst LEA

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Invoering lokale educatieve agenda (LEA) Verminderen budget lokaal onderwijsbeleid

De lokale educatieve agenda is uitgevoerd. Met de besturen van de scholen, de kinderopvang en het peuterwerk is gesproken over ontwikkelingen. De raad heeft besloten om het subsidiebudget voor het lokaal onderwijsbeleid medio 2014 te schrappen.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Onderwijs Jaarrek. 2011


werkelijk

verschil

Lasten : Openbaar basisonderwijs Huisvesting openb. basisond. Bijzonder basisonderwijs Huisvesting bijz. basisond.

1.550

4.400

4.400

3.778

622

107.783

106.592

118.929

119.697

-768

1.604

8.800

8.800

1.113

7.687

1.527.302

1.601.031

1.669.942

1.575.981

93.961

728.753

659.876

639.876

643.177

-3.301

0

88

-88

Gemeenschappelijke lasten onderwijs Volwasseneneducatie

0 Totaal lasten

2.366.992

2.380.699

2.441.947

2.343.834

98.113

Openbaar basisonderwijs

0

0

0

0

0

Huisvesting openb. basisond.

0

0

0

0

Bijzonder basisonderwijs

0

0

0

0

Baten :

Huisvesting bijz. basisond. Gemeenschappelijke lasten onderwijs Volwasseneneducatie

322.631

137.914

237.914

157.512

80.402

3.118

2.794

2.794

37.969

-35.175

0

-1.532

1.532

240.708

193.949

46.759

0 Totaal baten

325.749

140.708

Saldi: Openbaar basisonderwijs Huisvesting openb. basisond. Bijzonder basisonderwijs Huisvesting bijz. basisond.

4.400

4.400

3.778

622

106.592

118.929

119.697

-768

1.604

8.800

8.800

1.113

7.687

1.204.671

1.463.117

1.432.028

1.418.468

13.560

725.635

657.082

637.082

605.209

31.873

0

0

0

1.620

-1.620

2.041.243

2.239.991

2.201.239

2.149.885

51.354

Gemeenschappelijke lasten onderwijs Volwasseneneducatie Resultaat voor bestemming

1.550 107.783

Toelichting financiële afwijkingen Huisvesting Bijzonder basisonderwijs Onderschrijding € 93.961 lasten De onderschrijding wordt veroorzaakt doordat het budget huisvestingsprogramma niet volledig is toegekend, de bijraming voor energiekosten bij de najaarsnota uiteindelijk te hoog is geweest, de kosten voor onderhoud van de MFA (gevelplaten) deels is doorgeschoven naar 2013 en enkele onderuitputting van kleinere posten. Tenslotte zijn er uiteindelijk minder manuren op de post gemaakt dan aanvankelijk geraamd was. Onderschrijding € 80.402 baten In de najaarsnota 2012 is dit budget bijgeraamd in verband met voorgeschoten energiekosten voor de mfa Het Lint. De ontvangsten zijn echter nog niet daadwerkelijk gerealiseerd omdat de onderhandelingen met de schoolbesturen hierover nog niet zijn afgerond. Daarnaast ontvangt de gemeente door een aangepaste overeenkomst met Optisport nu ook huur voor de sportzaal van de MFA (€ 20.000). Tenslotte is er ten behoeve van de kinderopvang en peuterspeelzaal meer verhuurd dan aanvankelijk geraamd (€ 20.000) was. Gemeenschappelijke lasten onderwijs Overschrijding baten € 35.175 Doordat twee subsidies voor kwalificatiemiddelen uit 2009 en 2011 definitief zijn vastgesteld, vallen deze gelden incidenteel vrij als inkomsten.


Jaarrek. 2011


werkelijk

verschil

Totaal lasten

292.125

104.750

244.417

244.417

0

Totaal baten

418.517

307.679

447.346

447.346

0

-126.392

-202.929

-202.929

-202.928

-1


Investeringen Overzicht investeringen jaarrekening Omschrijving Realisatie 24 schoollokalen MFA

2012 begroot 51.520

2012 werkelijk

2012 afsluiten saldo ja/nee opmerkingen 51.520 Vanwege problemen bij de bouw van de MFA is met één van de betrokkenen een vaststellingsovereenkomst gesloten met een afkoopsom. Deze afkoopsom is ontvangen en is in de najaarsnota bijgeraamd.

Realisatie 24 schoollokalen MFA (inkomsten)

40.000-

40.000-

Nieuwbouw Klimop

90.188

73.907

16.281

2 lokalen Mariaschool permanente bouw

10.626

5.893

4.733

112.334

39.800

72.534

Totaal

Het restant van het krediet van de nieuwbouw Klimop zal nog worden gebruikt om ventilatieproblemen op te lossen. ja

De werkzaamheden zijn afgerond. Het restantkrediet kan bij de jaarrekening vervallen.

2.1.5 Programma 5: Welzijn en Wet maatschappelijke ondersteuning

Beleidsveld 5a: Wmo Beleidsdoel Iedere inwoner kan deelnemen aan de samenleving.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Iedereen neemt deel aan de samenleving.

Wat gaan we daarvoor doen? Operationele doelen om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken


Instrumenten

De prestatie-indicatoren uit het Wmo-beleidsplan zijn in 2011 technisch geëvalueerd. Op basis van landelijke ontwikkelingen, gesprekken met de Wmo cliëntenraad en dorpsgesprekken wordt een nieuw beleidsplan opgesteld. Dit nieuwe plan wordt in de 1e helft 2012 aangeboden. Gelet op de sterke onderlinge relaties tussen de verschillende beleidsvelden binnen het brede welzijnsterrein is het uitgangspunt te werken met één beleidsplan voor dit terrein. Dit houdt in dat bijvoorbeeld het beleidsplan volksgezondheid wordt ingebed in het beleidsplan Wmo. Vaststellen nieuw meerjarig beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning. Voorbereiden nieuwe aanbesteding hulp bij het huishouden. Voorbereiding voor uitvoering nieuwe taken die vanuit de AWBZ worden overgeheveld naar de Wmo. Dit gaat om de brede taak ‘begeleiding’. Ingangsdatum voor nieuwe cliënten is 1 januari 2013 en voor bestaande cliënten vindt per 1 januari 2014 een overgang plaats. Voorbereidingen voor de overheveling van de taak jeugdzorg naar gemeenten. Invoering is voorzien per 1 januari 2014. Deze taak is zo complex dat al in 2012 een flinke ambtelijke tijdsinvestering wordt gevraagd. Evaluatie digitale sociale kaart. Maatschappelijke verenigingen en organisaties Visie Behoud door ontwikkeling (vitale dorpen 2025) Verordening Wet kinderopvang Integraal jeugdbeleid Gemeenschappelijke regeling GGD Zuid-Holland West Gezondheidsbeleid Beleidsuitgangspunten Integrale Jeugdgezondheidszorg Stichting Welzijn Midden-Delfland (incl. steunpunten mantelzorg en vrijwilligerswerk) Centrum voor jeugd en gezin (structuur en samenwerking met regionale partners) Verordening Wet maatschappelijke ondersteuning (raad) Verstrekkingenbeleid Wet maatschappelijke ondersteuning (college) Wmo cliëntenraad

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Wmo-beleidsplan

Het nieuwe Wmo beleidsplan 2012 – 2015 is op 17 april 2012 vastgesteld

Aanbesteding hulp bij het huishouden

De aanbesteding is uitgevoerd en op basis daarvan zijn er met 5 thuiszorgorganisaties overeenkomsten afgesloten voor de uitvoering van de hulp bij het huishouden in Midden-Delfland.

Voorbereiding nieuwe taken uit AWBZ

Vanwege ontwikkelingen op rijksniveau (het Lenteakkoord en het Regeerakkoord) heeft het rijk besloten om de begeleiding met ingang van 1 januari 2015 naar de gemeenten te decentraliseren. Ook de persoonlijke verzorging zal per die datum aan de gemeenten worden overgedragen. De voorbereidingen zijn in 2012 doorgegaan.

Voorbereiding overhevelen taak jeugdzorg

De jeugdzorg wordt gezamenlijk voorbereid door de gemeenten in de Regio Haaglanden. Op lokaal niveau is gewerkt aan de versterking van het Centrum voor Jeugd en Gezin

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Wmo Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Maatschappelijke dienstverlening

683.848

658.871

658.792

616.673

17.472

15.883

9.883

14.778

-4.895

1.475.727

1.440.992

1.537.492

1.557.536

-20.044

Jeugd -en jongerenwerk

221.089

204.561

271.811

224.643

47.168

Kinderopvang

230.337

229.959

229.959

185.927

44.032

1.140.401

1.049.168

1.173.074

1.136.620

36.454

Openbare gezondheidszorg

119.258

385.471

354.471

391.263

-36.792

Jeugdgezondheidszorg (uniform)

503.143

254.415

360.415

462.798

-102.383

Vreemdelingen Wmo

Voorzieningen gehandicapten

Jeugdgezondheidszorg (maatwerk)

42.119

304.917

380.398

422.398

387.279

35.119

4.696.192

4.619.718

5.018.295

4.977.516

40.779

Maatschappelijke dienstverlening

0

0

0

0

0

Vreemdelingen

0

0

0

0

0

222.571

235.152

289.152

340.724

-51.572

508

0

0

0

0

0

0

0

1.237

-1.237

280.090

177.289

52.694

47.547

5.147

0

0

0

0

0


238.248

0

0

0

0

Jeugdgezondheidszorg (maatwerk)

122.422

0

0

0

0

863.839

412.441

341.846

389.508

-47.662

683.848

658.871

658.792

616.673

42.119

17.472

15.883

9.883

14.778

-4.895

1.253.156

1.205.840

1.248.340

1.216.812

31.528

Jeugd -en jongerenwerk

220.581

204.561

271.811

224.643

47.168

Kinderopvang

230.337

229.959

229.959

184.690

45.269

Voorzieningen gehandicapten

860.311

871.879

1.120.380

1.089.073

31.307

Openbare gezondheidszorg

119.258

385.471

354.471

391.263

-36.792


264.895

254.415

360.415

462.798

-102.383

Totaal lasten Baten :

Wmo Jeugd -en jongerenwerk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten Openbare gezondheidszorg

Totaal baten Saldi: Maatschappelijke dienstverlening Vreemdelingen Wmo

Jeugdgezondheidszorg (maatwerk) Resultaat voor bestemming

182.495

380.398

422.398

387.279

35.119

3.832.353

4.207.277

4.676.449

4.588.008

88.441

Toelichting financiële afwijkingen Maatschappelijke dienstverlening Onderschrijding € 42.119 lasten Deze onderschrijding is volledig veroorzaakt doordat er minder manuren op deze post zijn geboekt. Wmo Overschrijding € 20.044 lasten De vraag naar hulp in huishouding en pgb’s werd toch nog hoger dan was voorzien in de najaarsnota (€ 25.000 en € 60.000). Dit heeft tot gevolg dat de eigen bijdrage ook hoger werd. Daarnaast week de urentoerekening in positieve zin af (€ - 67.000). Overschrijding € 51.572 baten Bij een hogere verstrekking van hulp bij het huishouden is het logisch dat ook meer eigen bijdragen worden ontvangen.

Jeugd -en jongerenwerk Onderschrijding € 47.168 lasten In 2012 was rekening gehouden met de inzet van de zogenaamde sportfunctionarissen. Doordat dit niet is gerealiseerd (€ - 60.000) zal een en ander weer aan het Rijk moeten worden terugbetaald via de algemene uitkering. De kosten voor het vrijwilligers werk waren € 12.000 minder. De manuren echter € 25.000 hoger. Kinderopvang Onderschrijding € 44.032 lasten Deze onderschrijding is veroorzaakt door een lagere toerekening van manuren, omdat de fusie is afgerond. Voorzieningen gehandicapten Onderschrijding € 36.454 lasten Bij de najaarsnota was al voorzien dat er een hogere vraag was naar voorzieningen. Deze hogere vraag is niet helemaal waargemaakt (€ 21.000). De toerekening van manuren is daardoor ook wat achtergebleven (€ 15.000) Openbare gezondheidszorg Overschrijding € 36.792 lasten Op 11 december 2012 is bij de GGD de meerjarenbegroting 2012-2015 en het herstelprogramma vastgesteld. Hieruit volgde aanvullende kosten voor de gemeenten, omdat er bij de jaarrekening een voorziening dient te worden opgenomen voor de risico’s van de ontvlechting JGZ en fusie met GGD Haaglanden. Jeugdgezondheidszorg(JGZ) uniform Overschrijding € 102.383 lasten Deze overschrijding is volledig toe te rekenen aan een hogere toerekening van manuren in verband met de problemen bij de ontvlechting van de JGZ en GGD. Dit betreft ook de uren voor het zogenaamde maatwerk, omdat deze taken verweven zijn met de algemene taken JGZ. Jeugdgezondheidszorg maatwerk Onderschrijding € 35.119 lasten Deze onderschrijding betreft een lagere doorboeking van manuren (€ - 87.000; zie ook JGZ uniform) en meer uitgaven ten behoeve van het CJG (€ 52.000). Conform een eerder raadsbesluit komt voor dit bedrag een onttrekking aan de reserve Jeugd.

Beleidsveld 5b: welzijn Beleidsdoel Iedere inwoner dient zichzelf optimaal te kunnen ontwikkelen en ontplooien om daarmee volwaardig aan de maatschappij te kunnen deelnemen.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect De programmaonderdelen in het beleidsveld welzijn leveren een positieve bijdrage aan het realiseren van de doelstellingen uit de verschillende prestatievelden van de Wmo.

Wat gaan we daarvoor doen? Welzijn Operationeel doel welzijn om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken Concrete doelen/acties voor 2012

1. 30% van de inwoners is lid van de openbare bibliotheek (gemiddeld over de 3 vestigingen) 2. 80% van de inwoners is lid van een culturele vereniging, sportvereniging of andere lokale maatschappelijke organisatie 3. De aangewezen monumenten zijn in 2025 nog als monument aanwezig. Vanuit de middelen van de R(egionale) A(genda) S(amenleving) Haaglanden is in 2010 een project gestart om de lokale verenigingen te ondersteunen en verbinding te brengen tussen de verenigingen uit alle dorpen. Dit moet uitmonden in een gezamenlijk optreden in 2012. In 2011 is voor het beheer en onderhoud van de sportvelden een variant uitgewerkt, waarbij de verenigingen geheel verantwoordelijk worden voor

Instrumenten

hun eigen sportpark. In 2012 worden de keuzes voorgelegd die uit het overleg met de verenigingen voortvloeien Herziening beleidsambities bibliotheek, kunst en cultuur indien de budgetten worden aangepast Vervolg onderzoek accommodaties Schipluiden en bepalen ruimtelijke visie dorp Schipluiden De nieuwe werkwijze advisering erfgoed met een gecombineerde commissie Welstand en Erfgoed en een Werkgroep Erfgoed wordt in 2012 geëvalueerd Het handboek Erfgoed wordt opgeleverd als hulpmiddel bij het beoordelen van omgevingsvergunningen voor monumenten De Open Monumentendag en de Kindermonumentendag worden georganiseerd in samenwerking met de relevante partners Maatschappelijke verenigingen en organisaties Subsidieverordening (raad) en subsidiecriteria instellingen (college) Recreatieschap Midden-Delfland Erfgoedverordening Gecombineerde commissie erfgoed en monumenten Werkgroep Erfgoed De Schilpen, Tavenu, Tramstation en de historische verenigingen Communicatietraject richting eigenaren (en bewoners/gebruikers) van monumenten over rechten en plichten Handboek Erfgoed Open monumentendag Beleidskader kunst en cultuur RAS -programma Haaglanden

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Regionale Agenda Samenleving (RAS) Beheer/onderhoud sportvelden Herziening beleidsambities bibliotheek

In 2012 heeft een poëzieproject plaatsgevonden, een boerenbruiloft bij de molen en een dorpsopera De raad heeft besloten om ook de kosten voor de renovatie van de voetbalvelden in handen te leggen van de drie sportstichtingen. In 2012 zijn op het bibliotheekwerk bezuinigen geïmplementeerd. Tevens is een start gemaakt met de verdere herziening van de beleidsambities. Dat krijgt een vervolg in 2013.

Bepalen ruimtelijke visie Schipluiden Advisering erfgoed

Handboek erfgoed

Open Monumentendag

Kinder monumentendag

De werkwijze/uitvoering van de commissie is op basis van een evaluatie op enkele punten aangepast in overleg met de commissieleden. Uit de evaluatie bleek tevens dat de werkgroep goed functioneert en dat er geen aanpassingen nodig waren. Het handboek is in concept klaar, maar wacht op enkele toevoegingen van technische aard door de bouwkundig medewerker monumenten. Als gevolg van een personeelswisseling en beperkte inzetbaarheid van deze medewerker, heeft dit nog niet plaats gevonden. In 2013 wordt het handboek opgeleverd. In september 2012 heeft een succesvolle open monumentendag plaatsgevonden. Het thema was ‘groen van toen’. Dit thema bood goede kansen om Midden-Delfland te promoten als groene erfgoed gemeente in Haaglanden. Daartoe is o.a. een fietsroutekaart gemaakt met routes die ook door andere gemeenten lopen. Dit heeft geleid tot een openingsbijeenkomst in de kerk in ‘t Woudt, in aanwezigheid van wethouders erfgoed van de gemeenten Den Haag, Delft en Schiedam. Deze regionale oriëntatie past binnen de agenda erfgoed. Ook in 2013 wordt bezien of samenwerking met aangrenzende gemeenten een meerwaarde heeft. Ook de kindermonumentendag 2012 was een groot succes. Er is extra inzet gepleegd vanwege het lustrumjaar. De kindermonumentendag is bijgewoond door de gedeputeerde van Zuid-Holland, de heer H. Weber, en een raadslid van de gemeente Brielle. De gedeputeerde was zeer te spreken over de kindermonumentendag. De gemeente Brielle organiseert in 2013 een eigen kindermonumentendag. Het historische kledingproject heeft ertoe geleid dat ook veel kinderen historisch gekleed aan de kindermonumentendag deelnamen. Dit droeg bij aan de beleving van deze dag.

Wat mag het kosten? Wat heeft het gekost? Welzijn Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Openbaar bibliotheekwerk

541.703

522.462

522.462

525.268

-2.806

33.578

67.008

67.008

4.835

62.173

Sport

819.660

987.852

960.223

902.645

57.578

Kunst

116.988

117.916

116.094

105.061

11.033

Oudheidkunde/monumenten

240.695

149.089

185.089

172.580

12.509

39.926

44.510

59.510

54.582

4.928

1.792.550

1.888.837

1.910.386

1.764.970

145.416

Openbaar bibliotheekwerk

0

0

0

0

0

Vormings- en ontwikkelingswerk

0

0

0

0

0

Sport

165.191

135.587

165.587

182.795

-17.208

Kunst

10.931

14.000

14.000

13.912

88

438

0

2.200

1.360

840

Vormings- en ontwikkelingswerk

Volksfeesten Totaal lasten Baten :

Oudheidkunde/monumenten Volksfeesten

0

0

0

0

0

176.560

149.587

181.787

198.067

-16.280

541.703

522.462

522.462

525.268

-2.806

33.578

67.008

67.008

4.835

62.173

Sport

654.469

852.265

794.636

719.850

74.786

Kunst

106.057

103.916

102.094

91.149

10.945

Oudheidkunde/monumenten

240.257

149.089

182.889

171.220

11.669

39.926

44.510

59.510

54.582

4.928

1.615.990

1.739.250

1.728.599

1.566.904

161.696

Totaal baten Saldi: Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk

Volksfeesten Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Vormings- en ontwikkelingswerk Onderschrijding € 62.173 lasten De post bestaat bijna geheel uit manuren. Deze manuren zijn in 2012 volledig toegerekend aan de overige posten in het welzijnsdomein. Sport Onderschrijding € 57.578 lasten De onderhoudsbijdragen zijn verstrekt op basis van afspraken met stichtingen. De uitgaven voor (groot) onderhoud zijn echter € 59.000 lager dan de raming. Daarnaast is er € 7.000 meer aan exploitatievergoeding uitbetaald en is er voor € 6.000 minder aan manuren geboekt. Overschrijding € 17.208 baten De beheerde van de sporthal de Hofstede is failliet gegaan. Daardoor zijn er minder pacht- en huurinkomsten geweest (€ -26.000). In het laatst kwartaal van 2012 is met de nieuwe beheerder een pachtovereenkomst afgesloten en voor een nieuwe opzet gekozen. Voor de kosten van de Dorpshoeve is eenmalig een ontvangst (€ 33.000) geweest in verband met het verhaal van energiekosten op de Stichting de Dorpshoeve. Kunst Onderschrijding € 11.033 lasten In 2012 is voor ca. € 7.000 minder gesubsidieerd en € 4.000 meer aan manuren verantwoord. Oudheidkunde/musea Onderschrijding € 12.509 lasten Er zijn minder onderhoudskosten (€ - 7.000), minder toegerekende manuren (€ - 14.000) en meer kosten voor advisering over monumenten (€ 7.000) geweest.


Jaarrek. 2011


werkelijk

verschil

Totaal lasten

150.083

40.838

1.051.573

552.621

498.952

Totaal baten

269.567

194.827

1.250.091

499.780

750.311

-119.484

-153.989

-198.518

52.841

-251.359


Onderschrijding lasten € 498.952 In de reserve investeringsprogramma is de boekwinst gestort van de bibliotheek Schipluiden, dit geeft een overschrijding van € 246.847. De storting in de dekkingsreserve uit de reserve Realisering nieuwe beleidsopgaven voor het 5 e veld van MVV als onderdeel van het project kunstgrasvelden is begroot op € 598.350, tot nu toe is € 206.641 gerealiseerd, een onderschrijding van € 391.709. Van de begroting van € 385.000 voor de overkapping tussen de Schilpen en Tavenu is tot nu toe € 30.911 gerealiseerd. Daardoor is de storting in de dekkingsreserve uit de reserve Investeringsprogramma € 354.089 lager. Onderschrijding baten € 750.311 Uit de reserve Jeugd zijn de kosten voor het Centrum voor jeugd en gezin onttrokken, een overschrijding van € 52.000. De onttrekking uit de reserve Realisering nieuwe beleidsopgaven voor het 5e veld van MVV is € 391.709 lager, de onttrekking uit de reserve Investeringsprogramma voor de overkapping tussen de Schilpen en Tavenu is € 354.089 lager (zie ook lasten). Voor het project ‘Tenten voor evenementen’ is € 15.000 begroot, de kosten bedragen € 11.424. Hierdoor is € 3.575 minder onttrokken aan de reserve Investeringsprogramma.

Aan de reserve Investeringsprogramma is € 65.700 begroot voor het meerjarig onderhoudsplan

gebouwen. De kosten zijn echter € 13.000, er is dus € 52.700 minder onttrokken.

Investeringen Overzicht investeringen jaarrekening Omschrijving Kunstgrasvelden 5e veld MVV

Financiering straatnamenboek

2012 begroot 598.350

-

2012 werkelijk 206.641

14.331-

2012 afsluiten saldo ja/nee opmerkingen 50.000 Voor dit project zal in 2013 nog ca. € 50.000 nodig zijn in 2013 voor de afronding. Voorgesteld wordt om € 50.000 van het krediet over te hevelen naar 2013. 14.331

Overkapping tussen Schilpen en Tavenu

385.000

30.911

354.089

Totaal

983.350

149.271

492.369

ja

Het bedrag is in het verleden afgelost, nu gecorrigeerd.

nee

De werkzaamheden zijn in uitvoering en zullen in 2013 afgerond worden. Het restantkrediet moet doorgeschoven worden naar 2013.

2.1.6 Programma 6: Economische- en Sociale zaken Beleidsveld 6a: economische zaken Beleidsdoel Versterking van de economische structuur van de gemeente en optimalisering van de gemeentelijke inzet.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Versterking van de gebiedskwaliteiten (open en groen landschap, A-kwaliteit) en het behoud van de vitaliteit van het gebied (economische dynamiek, leefbaarheid).

Wat gaan we daarvoor doen? Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken Concrete doelen/ acties voor 2012

Instrumenten

Leidraad voor het opereren van de gemeente op het terrein van economische zaken is het door de raad in september 2008 vastgestelde economisch beleidskader. Het doel is de relatie met het bedrijfsleven te versterken. Op basis van een evaluatie van het economisch beleidskader worden de volgende acties/speerpunten vastgesteld. Voor 2012 is naast het in stand houden van de melkveehouderij als belangrijke economische pijler in Midden-Delfland sprake van de volgende doelen/acties: Verbeteren gemeentelijke dienstverlening aan bedrijven door betere infor matie over procedures, het verbeteren van contact met bedrijven en meer strategische opzet van structureel overleg tussen gemeente en georganiseerd bedrijfsleven. Via de bedrijfscontactfunctionaris en het (digitale) ondernemersloket wordt zowel proactief als vraaggestuurd ingespeeld op vragen die (kunnen) leven bij ondernemers. In samenwerking met de Stichting Groen Goud worden initiatieven op het terrein van verblijfsrecreatie ondersteund. Het streven is om op basis van het in 2010 door de raad vastgestelde stimulerings- en vestigingskader Bed & Breakfast tot en met 2014 tenminste 16 Bed & Breakfast-/logies- voorzieningen te realiseren. Opstellen en vaststellen van beleidskader toerisme om op basis hiervan richting te geven aan gewenste ontwikkelingen. Uitvoering geven, in samenwerking met de melkveehouders in het gebied, aan het plan van aanpak Duurzaam Boer blijven in Midden-Delfland (kwaliteitsproject IODS). In 2012 wordt op basis van het stimuleringskader duurzaam ondernemen een digitale nieuwsbrief uitgegeven en de jaarlijkse ondernemersaward Cittaslow Midden-Delfland uitgereikt. Op basis van de structuurvisie worden nieuwe vormen van bedrijvigheid die een impuls kunnen geven aan de lokale economie beoordeeld en waar mogelijk gefaciliteerd. In 2012 legt het college van burgemeester en wethouders tenminste zes bedrijfsbezoeken af. In samenwerking met het georganiseerde lokale bedrijfsleven worden in 2012 tenminste 2 thema-avonden over ondernemen in Midden-Delfland georganiseerd. Daarnaast vindt tenminste tweemaal per jaar regulier overleg plaats tussen het gemeentebestuur en het bedrijfsleven Gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 Studie Gebiedseconomie Midden-Delfland Notitie Bedrijfsleven Midden-Delfland Visie behoud door ontwikkeling (vitale dorpen) 2025 Economisch beleidskader Midden-Delfland Standplaatsenbeleid Gemeenschappelijke regeling Bedrijvenschap Harnaschpolder Greenportvisie Westland/Oostland Aandeelhouderschap Waterbedrijf Evides

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Verbeteren gemeentelijke dienstverlening aan bedrijven

Bedrijfscontactfunctionaris

Opstellen beleidskader toerisme

Uitvoering geven aan duurzaam boer blijven (IODS)

In 2012 is het digitaal loket live gegaan. Dit loket biedt informatie over vele thema’s waar ondernemers in de praktijk mee te maken kunnen krijgen. Zoals vergunningen en het daarbij horende proces, bestaande beleidskaders en instanties die kunnen helpen bij het starten van een onderneming. Het digitaal ondernemersloket informeert ook over landelijke organisaties en initiatieven, maar biedt ook voldoende plaats gebonden informatie zoals; ondernemersverenigingen in ons gebied, supporterschap Cittaslow en maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. In 2012 is de functie van bedrijfscontactfunctionaris structureel ingevuld voor drie dagen in de week. De bedrijfscontactfunctionaris vervult de rol van intermediair tussen de ondernemer en de gemeente. Ook zorgt de bedrijfscontactfunctionaris voor een periodiek structureel overleg met ondernemersorganisaties en de Kamer van Koophandel. Waar mogelijk vereenvoudigt zij processen en stuurt ze processen aan zoals, revitalisering van bedrijventerreinen en winkels. De bedrijfscontactfunctionaris ondersteunt het proces tot benoeming van de Supporters Cittaslow MiddenDelfland. Hetzelfde geldt voor de Cittaslow ondernemersdag en periodieke uitreiking van de Cittaslow Ondernemersaward. Doelstelling van deze elementen is om ondernemers in staat te stellen zich te onderscheiden en vanuit hun specifieke kwaliteiten in staat te stellen hun omzet te vergroten. Begin 2012 is met ondernemers en gebiedsorganisaties gesproken over het recreatief toeristisch beleidskader. Onderzocht is de marktvraag verwachting van de gemeente. Die informatie is gebruikt voor een analyse. In april 2012 is de analyse ten behoeve van het toeristisch recreatief beleidskader besproken in de raadscommissie. Op 10 september 2012 is er een bijeenkomst met ondernemers en gebiedsorganisaties geweest. Tijdens die bijeenkomst is het concept van het recreatief toeristisch beleidskader met betrokkenen aan de orde gesteld. Het beleidskader is op 30 oktober 2012 vastgesteld. De vijf thema’s in het beleidskader zijn: routestructuren, dagrecreatie, evenementen, verblijfsrecreatie en marketing en informatie. Informatie over dit onderdeel is opgenomen bij programma 1 Vitale dorpen in Midden-Delfland®2025.

Streekproducten en duurzaam ondernemen

Via de Stichting Groen Goud worden ondernemers ondersteund bij hun activiteiten. Er zijn nieuwe streekproducten gelanceerd. Voorbeelden zijn het Kaaskopje en Appelsap uit Midden-Delfland.

Impuls geven aan de lokale economie

In 2012 is het economisch beleidskader uit 2008 herijkt. Hiervoor zijn diverse sessies gevoerd met het georganiseerd bedrijfsleven en is een presentatie/discussieavond georganiseerd. Het economisch beleidskader geeft een brede blik op de bedrijvigheid in Midden-Delfland, met als uitgangspunt Midden-Delfland®2025 en Behoud door Ontwikkeling. Dit beleidskader is op 20 december 2012 vastgesteld en biedt de beleidsmatige onderbouwing voor ondersteuning van ondernemers. Centrale thema’s zijn: werken (economische activiteiten en werkgelegenheid, waarbij uitgegaan wordt van mogelijkheden) wonen (kleine bedrijven die afhankelijk zijn van inwoners en tegelijkertijd ook investeren in woon- en leefklimaat in gemeente) landschap (landschappelijke en recreatieve projecten die de economische waarde van het gebied versterken)

6 bedrijfsbezoeken B&W

Uitwerking van de eerste twee thema’s vindt vooral plaats binnen de grondexploitaties (centrumontwikkelingen). Uitwerking van het thema landschap vindt plaats in programma 1 Vitale dorpen in MiddenDelfland®2025. Het college heeft in 2012 3 college werkbezoeken gepleegd aan het bedrijventerrein Het Ambacht, GeoPower Oudcamp en architect Eduard Böhtlingk. Daarnaast heeft de portefeuillehouder op individuele basis nog een groot aantal bedrijven bezocht zoals: Sportcentrum All Round, Benfried, Dalsem, Verboon Maasland, Kraanverhuur Boekesteijn, Restauro, Hoeve Bouwlust, Nieuw Tuinzight, TopKrop, Gaming Support, Total

Drie thema avonden met het lokale bedrijfsleven

Langstraat, Paul Willemse Fietsen, Hovenier van der Heijden, van Dijk Maasland BV, BVB Substrates, Plantenkwekerij van Geest, Gaming Support, Acque Universo, Het Jachthuis en Aannemingsbedrijf Kroes. Het afgelopen jaar zijn bij het Lentiz college in Maasland drie Kenniscafé’s georganiseerd. Partijen die betrokken zijn, zijn: Lentiz college Maasland, Stichting Groen Goud, de Hof van Delfland en de gemeente MiddenDelfland. Thema’s van 2012 waren: Marketing Groen toerisme, Ontwikkelingen van Groen toerisme en Groene recreatie en de zakelijke markt.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Economische Zaken Jaarrek. 2011 prim. 2012

Beschikbare Middelen


verschil

Lasten : Handel en ambacht Nutsbedrijven Totaal lasten

504.536

338.001

413.083

379.718

15.757

18.383

18.383

18.383

33.365 0

520.293

356.384

431.466

398.101

33.364

-269.073

Baten : Handel en ambacht Nutsbedrijven Totaal baten

735.210

316.886

354.411

623.484

3.058.909

2.012.337

2.086.869

2.134.182

-47.313

3.794.120

2.329.223

2.441.280

2.757.666

-316.386

302.438

Saldi: Handel en ambacht Nutsbedrijven Resultaat voor bestemming

-230.674

21.115

58.672

-243.766

-3.043.152

-1.993.954

-2.068.486

-2.115.799

47.313

-3.273.826

-1.972.839

-2.009.815

-2.359.565

349.750

Toelichting financiële afwijkingen Handel en ambacht Onderschrijding € 33.365 lasten Er is over 2012 geen bouwkundig onderhoud gepleegd op de brandweerkazernes Midden-Delfland.

De energiekosten van het oude gemeentehuis zijn over 2012 aanzienlijk lager uitgevallen dan begroot.

De energiekosten van het kindcentrum aan de Burgemeester van Gentsingel 1 zijn verhaald op het

kindcentrum. Hiermee is met de begroting geen rekening gehouden.

Overschrijding € 269.073 baten Door de verkoop van de bibliotheek in december is er deze overschrijding ontstaan. Nutsbedrijven Overschrijding € 47.313 baten Er is extra slotdividend over 2011 ontvangen van Evides.

Beleidsveld 6b: sociale zaken Beleidsdoel Inwoners die niet in staat zijn om zelfstandig in hun inkomen te voorzien, te ondersteunen

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Inwoners die niet zelfstandig in hun inkomen kunnen voorzien, (bij voorkeur tijdelijk) ondersteunen. Indien men langere tijd niet in het eigen inkomen kan voorzien, zorgen voor ondersteunende maat regelen zodat men wel zelf (weer) een inkomen kan verwerven. In situaties waarin geen inkomen kan worden verworven, ervoor zorgen dat deze mensen toch maatschappelijk kunnen participeren. Gezien het budget ligt prioriteit bij uitstroom naar werk.

Wat gaan we daarvoor doen? Sociale zaken Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken


Instrumenten

Een oplopend cliëntenbestand gecombineerd met een halvering van het Participatiebudget noopt voor het jaar 2012 om te komen tot een andere re integratieaanpak. Hierbij wordt prioriteit gegeven aan uitstroom uit de uitkering op korte termijn. Korte gerichte re-integratietrajecten krijgen daarbij voorrang op langdurige trajecten gericht op uitstroom op langere termijn. Realisatiedoelen voor de jaren 2012: 24 trajecten aanbieden bij een cliëntenbestand van 85 2013: 24 trajecten aanbieden bij een cliëntenbestand van 85 2014: 24 trajecten aanbieden bij een cliëntenbestand van 80 2015: 24 trajecten aanbieden bij een cliëntenbestand van 70 Overname landelijke wijzigingen en doorvoeren rijksbezuinigingen op Wet werk en bijstand, Wet sociale werkvoorziening en aanverwante wetgeving Vaststelling van een nieuw minimabeleid Voorbereiding op de invoering van de Wet werken naar vermogen. Deze wet treedt naar verwachting 1 januari 2013 in werking. Het gaat dan zowel om aanpassing van het beleid, als de daarop gebaseerde verordeningen Implementatie van de nieuwe Wet schuldhulpverlening (ingangsdatum waarschijnlijk 1 januari 2012) Minimabeleid Handhavingverordening WWB Fraudebeleidsplan Verordening toeslagen en verlagingen Wet investeren jongeren (WIJ) Afstemmingsverordening Re-integratieverordening Verordening kinderopvang Beleidsplan en verordening Wet inburgering Beleidsplan en verordeningen Wet sociale werkvoorziening.

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Operationeel doel om het beoogde maatschappelijk effect te bereiken Overname landelijke wijzigingen Vaststelling nieuw minimabeleid Invoering Wet werken naar inkomen Implementatie wet schuldhulpverlening

De doelstelling voor 2012 was om 24 trajecten in te zetten bij een cliëntenbestand van 85. Uiteindelijk zijn 23 trajecten ingezet bij een cliëntenbestand van 102. Dit heeft in 11 gevallen geleid tot uitstroom uit de uitkering. De rijksbezuinigingen op vooral het Participatiebudget konden in 2012 nog worden opgevangen zonder dat dit voor inwoners nadelige gevolgen had. Omdat in onze gemeente normaliter sprake is van onderbesteding van het Participatiebudget, konden alle benodigde re-integratie-instrumenten die nodig waren ook daadwerkelijk worden ingezet. Eind 2011 werd het nieuwe minimabeleid vastgesteld. Het betrof een geheel herschreven beleid waarbij in een verruiming van bijzondere bijstand voor de schoolkosten en de kosten sociale participatie ten laste komende aan schoolgaande kinderen werd voorzien. Met de val van het kabinet Rutte-1 is de voorziene invoering van de Wet werken naar vermogen komen te vervallen. Hiervoor in de plaats komt de Participatiewet, waarvan de invoering wordt verwacht op 1 januari 2014. De in 2012 gepleegde tijdsinvestering kan worden gebruikt bij de voorbereiding van de Participatiewet. De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening trad op 1 juli 2012 in werking. In december 2012 legden wij u het ontwerp beleidsplan schuldhulpverlening voor. Met dit beleidsplan is richting gegeven aan de integrale schuldhulpverlening in Midden-Delfland. In 2013 wordt dit nog verder uitgewerkt in de beleidsregels schuldhulpverlening.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Sociale Zaken Jaarrek. 2011 prim. 2012

Beschikbare Middelen


verschil

Lasten : Bijstandsverlening

1.765.139

1.831.370

1.732.070

1.809.035

-76.965

Werkgelegenheid

837.569

899.627

892.627

841.704

50.923

Minimabeleid

339.106

378.815

476.541

421.249

55.292

Participatiefonds

249.006

267.464

298.545

222.876

75.669

3.190.820

3.377.276

3.399.783

3.294.864

104.919

1.152.810

1.237.092

1.327.642

1.159.318

168.324

788.724

730.076

746.536

753.286

-6.750

32.619

7.614

16.114

24.729

-8.615

254.864

250.000

284.705

222.952

61.753

2.229.017

2.224.782

2.374.997

2.160.285

214.712

Totaal lasten Baten : Bijstandsverlening Werkgelegenheid Minimabeleid Participatiefonds Totaal baten Saldi: Bijstandsverlening Werkgelegenheid Minimabeleid Participatiefonds Resultaat voor bestemming

612.329

594.278

404.428

649.717

-245.289

48.845

169.551

146.091

88.418

57.673

306.487

371.201

460.427

396.520

63.907

-5.858

17.464

13.840

-76

13.916

961.803

1.152.494

1.024.786

1.134.579

-109.793

Toelichting financiële afwijkingen Bijstandsverlening Overschrijding € 76.965 lasten In de najaarsnota hebben flinke af- en bijramingen van de kosten van bijstand plaatsgevonden. Uiteindelijk is er toch € 32.000 minder bijstand toegekend. De toegerekende manuren zijn echter wel € 109.000 hoger. Onderschrijding € 168.324 baten Doordat er geen bedrijfskredieten zijn verstrekt, zal de rijksvergoeding navenant worden verminderd. Werkgelegenheid Onderschrijding € 50.923 lasten Deze onderschrijding is veroorzaakt door een lagere toerekening van uren (€ 46.000) aan deze post, omdat er nog maar een beperkte instroom van de WSW is. Daardoor worden er hier minder uren toegerekend en meer op algemene bijstand. Bovendien is er minder uitgegeven ten behoeve van de WSW (€ 5.000). Gemeentelijk minimabeleid Onderschrijding € 55.292 lasten Deze onderschrijding wordt veroorzaakt door een lager beroep op bijzondere bijstand en leenbijstand (€ 21.000) anderzijds en aanzienlijk minder uitgaven (€ 22.500) ten behoeve van de SUN (stichting Urgente Noden). Daarnaast is er € 11.000 minder aan manuren toegerekend omdat een deel van het jaar externe ondersteuning heeft plaatsgevonden. Participatiefonds Onderschrijding € 75.669 lasten Deze onderschrijding is veroorzaakt doordat er minder kandidaten een inburgeringcursus hebben gevolgd dan geraamd. Bovendien zijn er meer re-integratietrajecten ingezet dan was verwacht. Doordat er weinig uitstroompotentieel is, is er ook minder inzet geweest van uitstroominstrumenten. Onderschrijding € 61.753 baten De rijksbijdrage voor alle drie de geldstromen (inburgering, werkfonds en ROC) zijn exact ontvangen. De hier getoonde onderschrijding van de baten wordt veroorzaakt doordat de niet gebruikte rijksinkomsten enerzijds dienen te worden terugbetaald en anderzijds mogen worden gereserveerd voor besteding in het volgende jaar. Deze zijn dus weer van de inkomsten afgetrokken.

Mutaties reserves Mutaties reserves Totaal lasten

Jaarrek. 2011 1.789.680

prim. 2012 2012 incl wijz 137.995

Totaal baten Totaal mutaties reserves

1.789.680

137.995

werkelijk

verschil

312.527

312.527

0

188.297

155.798

32.500

124.230

156.730

-32.500

Onderschrijding baten € 32.500 Uit de reserve Investeringsprogramma is een onttrekking geraamd van € 63.297 t.b.v. het meerjarig onderhoudsplan. Hiervan is € 53.297 gerealiseerd waardoor € 10.000 minder onttrokken is. Uit de reserve Noodhulpvangnet is een onttrekking geraamd van € 25.000 voor de exploitatiesubsidie SUN, hiervan is € 2.500 gerealiseerd. Dit levert een onderschrijding op van € 22.500.

Investeringen N.v.t.

2.1.7 Programma 7: Ruimtelijke ordening, Ontwikkeling en Volkshuisvesting Beleidsveld 7a: ruimtelijke ordening Beleidsdoel In ruimtelijke ordening zijn diverse belangen en ontwikkelingen aan de orde. Deze belangen en ontwikkelingen kunnen conflicteren. Het ruimtelijk beleid biedt handvatten om in deze gevallen te komen tot goede belangenafwegingen door het bestuur en vormt een praktisch toetsingskader voor planvorming, vergunningverlening en handhaving.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Het ruimtelijk ordeningsbeleid is ondersteunend aan de missie van de gemeente en de gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 en Vitale dorpen in 2025. Het zodanig ordenen van de ruimte dat de gebruikers ervan zich maximaal kunnen ontplooien, met respect voor de medegebruikers en met inachtneming van ieders verantwoordelijkheid voor de wet (ruimte maken, ruimte delen). Daarbij willen we komen tot een harmonieuze, evenwichtige, duurzame en leefbare samenleving. De componenten wonen, werken, verzorgen, recreëren, verkeer, natuur en milieu moeten ieder voor zich en in gezamenlijkheid de juiste aandacht krijgen.


De gemeente beschikt in beginsel over actuele bestemmingsplannen (jonger dan 10 jaar). Vaststellen bestemmingsplan Den Hoorn. Ontwerp bestemmingsplannen buitengebied (voor gras en glas). Voorontwerp bestemmingsplan ‘t Woudt. Gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 Grondbeleid Bestemmingsplannen Grondinstrument (in ontwikkeling) Stichting Groenfonds Midden-Delfland Structuurvisies incl. uitwerking dorpskernen (nog vast te stellen) Uitgewerkt ontheffingenbeleid Beeldkwaliteitplannen Landschapsontwikkelingsperspectief (LOP)

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Vaststellen bestemmingsplan Den Hoorn Ontwerp bestemmingsplannen buitengebied

Voorontwerp bestemmingsplan ‘t Woudt

Het bestemmingsplan Den Hoorn, niet zijnde de centrumontwikkeling, is door de raad vastgesteld. Het betreft hier een conserverend bestemmingsplan dat voornamelijk betrekking heeft op de bestaande woonwijken van het dorp Den Hoorn. Er zijn 2 bestemmingsplannen voor het buitengebied in voorbereiding. Een plan voor de duurzame glastuinbouwgebieden (bestemmingsplan Glastuinbouwgebieden) en een plan voor het open veenweide gebied (bestemmingsplan buitengebied Gras). Er is een ontwerp bestemmingsplan Glastuinbouwgebieden opgesteld. Dit plan wordt in het begin van het tweede kwartaal aan de raad aangeboden voor de vaststelling. Het bestemmingsplan buitengebied Gras heeft op grond van de inspraakverordening ter visie gelegen. Aan het eind van het tweede kwartaal wordt dit bestemmingsplan aan de raad ter vaststelling aangeboden. Het voorontwerp van het bestemmingsplan ‘t Woudt heeft ter visie gelegen en wordt door de raad in het eerste kwartaal 2013 vastgesteld. De inhoud van dit bestemmingsplan is conserverend en is gebaseerd op in samenwerking met de inwoners van ‘t Woudt opgestelde en door de raad vastgestelde toekomstvisie.

Wat mag het kosten? Wat heeft het gekost? Ruimtelijke ordening Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Ruimtelijke ordening

876.990

931.907

1.297.049

1.123.116

173.933

199.625

0

2.014.023

2.070.809

-56.786

Baten : Ruimtelijke ordening Saldi: Ruimtelijke ordening Resultaat voor bestemming

677.365

931.907

-716.974

-947.692

230.718

677.365

931.907

-716.974

-947.692

230.718

Toelichting financiële afwijkingen Ruimtelijke ordening Onderschrijding € 173.933 lasten Deze onderschrijding wordt grotendeels veroorzaakt door lagere kosten (zowel manuren als externe inzet) in 2012 voor gemeentelijke begeleiding van de aanleg van het ontbrekende stuk A4. Deze kosten, die gedekt worden vanuit de vergoeding van Rijkswaterstaat, worden naar verwachting alsnog gemaakt in de komende jaren. Verder zijn er meer kosten gemaakt voor begeleiding van particuliere bouwinitiatieven dan geraamd. Conform de beleidslijn zijn deze kosten ten laste gebracht van de Reserve opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven (Revolving fund). Overschrijding € 56.786 baten Dit betreft de vergoeding door het bedrijvenschap van een deel van de kosten voor het opstellen van het bestemmingsplan Harnaschpolder. Daarnaast is er van de ontwikkelaar van het project Balkengat/Hoornsekade een planbijdrage ontvangen. Conform het vastgestelde beleid is deze bijdrage toegevoegd aan de Reserve opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven.

Beleidsveld 7b: volkshuisvesting Beleidsdoel Het afstemmen van de woningvoorraad op de behoefte van de inwoners, met het accent op de doel groepen ‘startende gezinnen’ en ‘senioren’. Dit beleidsveld heeft een sterke relatie met Welzijn (Wmo) en Ruimtelijke ordening (randvoorwaarden nieuwe woningbouwlocaties).

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Een woningvoorraad die past binnen het streefbeeld Vitale dorpen in 2025, mede gebaseerd op de gemeentelijke woonvisie.


In de door de raad in 2010 vastgestelde woonvisie wordt een koppeling gelegd tussen de speerpunten van de visie Vitale dorpen 2025, operationele doelen en beschikbare beleidsinstrumenten van het volkshuisvestingbeleid. De doelen uitwerken zoals deze zijn gesteld in de woonvisie en de daarop gebaseerde prestatieafspraken. Woonvisie Visie Vitale Dorpen 2025 Regionale huisvestingsverordening Haaglanden Welstandsreglement - 2 maart 2004 Bouwverordening Prestatieafspraken 2010-2014

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Regionale huisvestingsverordening 2012

Na een traject van ongeveer 1,5 jaar is op 4 juli 2012 door het Stadsgewest Haaglanden een nieuwe Regionale Huisvestingsverordening vastgesteld. Hierin is, mede door de inbreng vanuit Midden-Delfland, onder meer aandacht voor lokale woningtoewijzing.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Volkshuisvesting Jaarrek. 2011 prim. 2012



verschil

Lasten : Woningbouw Bouw-en woningtoezicht Totaal lasten

3.629

0

0

0

0

886.153

916.195

963.195

887.842

75.353

889.782

916.195

963.195

887.842

75.353

Baten : Woningbouw Bouw-en woningtoezicht Totaal baten

0

0

0

0

0

1.285.884

1.219.253

554.266

493.369

60.897

1.285.884

1.219.253

554.266

493.369

60.897

Saldi: Woningbouw

3.629

0

0

0

0

-399.731

-303.058

408.929

394.473

14.456

-396.102

-303.058

408.929

394.473

14.456

Bouw-en woningtoezicht Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Bouw- en woningtoezicht Onderschrijding € 75.353 lasten Deze onderschrijding wordt grotendeels veroorzaakt doordat er minder ambtelijke inzet. Dit is enerzijds het gevolg van minder inzetbaarheid van personeel (onder meer door tijdelijk niet in (kunnen) vullen van een vacature). Anderzijds is een deel van de voor volkshuisvesting geraamde manuren besteed aan het taakveld Ruimtelijke ordening (zie toelichting op functie 810). Verder zijn er in 2012 door de economische crisis minder bouwaanvragen ingediend dan vooraf geraamd. Hierdoor zijn minder kosten gemaakt voor externe advisering, zoals kosten voor welstandstoetsing. Bouw- en woningtoezicht Onderschrijding € 60.897 baten In 2012 zijn er minder, vooral grote, bouwplannen bij de gemeente ingediend vanwege de crisis in de bouw. Daardoor is er minder leges ontvangen.

Beleidsveld 7c: grondzaken Beleidsdoel De gemeente wil een regierol vervullen bij ruimtelijke ontwikkelingen.

Het grondbeleid is ondersteunend aan andere gemeentelijke beleidsvelden, maar in het bijzonder

ondersteunend aan de beleidsvelden gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 en Vitale Dorpen in 2025.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Tegen (maatschappelijk) acceptabele kosten het beschikbaar hebben van gronden voor de doeleinden van andere programma’s.


Het volgens planningen beschikbaar hebben van gronden voor de doeleinden van andere programma’s. De planningen zijn onderdeel van de door het college van B&W vastgestelde projectplannen. In de grondexploitaties met prijspeil 1-1-2011 is voor 2012 opgenomen dat voor 174 woningen grond wordt uitgegeven (waarvan 36 woningen binnen de sociale sector). Nota grondbeleid en jaarlijkse herziening grondexploitaties. Onder deze laatste vallen ook de bijbehorende risicoanalyse en het meerjarenprogramma grondexploitaties (ontwikkeling Reserve Grondexploitaties).

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? Uitgeven van grond voor 174 woningen

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Grondzaken Beschikbare middelen

Jaarrek. 2011 prim. 2012


verschil

Lasten : Grondexploitaties

14.837.838

16.952.998

8.197.331

7.890.035

307.296

13.291.914

16.952.998

3.377.087

2.648.322

728.765

1.545.924

0

4.820.244

5.241.713

-421.469

1.545.924

0

4.820.244

5.241.713

-421.469

Baten : Grondexploitaties Saldi: Resultaat voor bestemming

Toelichting financiële afwijkingen Algemene toelichting Voor de grondexploitaties met exploitatieopzetten (grexen) zijn inmiddels herziene grexen per 1-1-2013 Opgesteld. De gegeven worden in mei 2013 aan de raad ter besluitvorming voorgelegd. Afhankelijk van de status van het project zal de raad in plaats van besluitvorming gevraagd worden om kennis te nemen van de herzieningen. Dit heeft geleid tot de volgende voorstellen tot verliesnemingen bij de jaarrekening: - Hooipolder: afschrijving: € 917.688,09 - Centrum Den Hoorn: afschrijving: €1.054.000,00 (op basis van marktwaardeonderbouwing) - Kastanjehof: bijschrijving: €31.000 (vanwege afsluiting project) - Lotsweg: afschrijving: €41.126,00 (op basis van grex) - Kreekzone: afschrijving: € 2.470.757,00 (op basis van grex) - Noordwest-hoek: afschrijving: € 530.165,67 (vanwege afsluiting project) - Spreeuwenest: afschrijving: € 263.000,00 (op basis van grex) De winstneming voor Kastanjehof en de verliesnemingen voor Centrum Den Hoorn, Lotsweg, Kreekzone en Spreeuwenest worden ten laste gebracht van de Reserve Grondexploitaties. De Reserve Grondexploitaties was per 31-12-2011 ongeveer € 1,2 miljoen positief. De bovenstaande verliesnemingen ten laste van de Reserve Grondexploitaties zijn gezamenlijk ongeveer €3,9 miljoen. De Reserve Grondexploitaties wordt door deze verliesnemingen per 31-12-2012 negatief ter hoogte van € 2,6 miljoen). Dit negatieve resultaat per 31-12-2012 wordt gedekt vanuit de Reserve Compensatie dividenden en huuropbrengsten (zie 1.3 Bestemming resultaat). Hooipolder De verliesneming van Hooipolder wordt, zoals voorzien in de vigerende grondexploitatie en de vigerende begroting, ten laste gebracht van de aan dit werk gekoppelde investeringsreserve. Deze verliesneming heeft geen gevolgen voor het resultaat van de grex Hooipolder, de Reserve Grondexploitaties en de begroting. Wel vermindert de boekwaarde hierdoor.

Noordwest-hoek Voor het project Noordwest-hoek is een geactualiseerde grex opgesteld. De verwachte uitgifte was pas over een aantal jaar. Gezien de onzekerheid dat er zich in de huidige economische omstandigheden een geschikte kandidaat-koper zal melden, is het wenselijk het project te sluiten. Dit wordt gerealiseerd door de boekwaarde van het project af te schrijven. Bij aankoop van de percelen grond was een investeringsreserve voorhanden ter dekking van de aankoopwaarde. Deze investeringsreserve was afkomstig vanuit de realisatie van de AWZI. De investeringsreserve is na aankoop deels voor een ander doel (multifunctionele accommodatie in Look-west) benut en niet meer beschikbaar. Er is nu wel een andere financiering voor handen. Bij het project Hooipolder vervalt de noodzaak om gebruik te maken van de een deel van de investeringsreserve ‘recreatieve verbindingen’. Dit bedrag is voldoende om de boekwaarde van Noordwest-hoek te dekken. Het benutten van dit deel van deze investeringsreserve is verdedigbaar, omdat ook deze investeringsreserve voortkomt uit de realisatie van de AWZI. Het benutten van deze reserve heeft geen gevolgen voor de Reserve Grondexploitaties en de begroting. Verschillen tussen geraamde en werkelijke uitgaven en inkomsten van de jaarschijf 2012 Naast de winsten verliesnemingen zijn er binnen grondexploitaties verschillen tussen geraamde en werkelijke uitgaven en inkomsten op de jaarschijf 2012. Voor zover sprake is van hogere of lagere uitgaven of inkomsten wil dat overigens niet zeggen dat de baten en lasten van een plan daadwerkelijk hoger of lager uitvallen. Veelal is er sprake van verschuiving in de tijd door vertraging in de uitvoering als gevolg van de economische crisis of door andere redenen. Hoe het met de uitvoering van de plannen is gesteld, kan het beste beoordeeld worden bij herziening van de grexen. Deze herzieningen worden apart aan de raad voorgelegd. Specifieke toelichtingen

Onderstaand worden de noemenswaardige, projectspecifieke over- en onderschrijdingen toegelicht:

In het project Keenenburg III is er een onderschrijding op de post bouwrijp maken. Binnen de grex is een meevaller op deze kostensoort geconstateerd. Op de post woonrijp maken is een overschrijding te constateren in de jaarschijf omdat er is geschoven in de planning. In het project Lookwest-Noord is sprake van een onderschrijding van de plankosten. Deze wordt veroorzaakt door vertraging. In de grex komt dit niet terug. Op de kostensoorten slopen, saneren en bouwrijp maken is net als in de grex sprake van meevallers en onderschrijdingen. Bij woonrijp maken is juist een meevaller van gelijke grootte. De onderschrijding op de post overige kosten heeft hoofdzakelijk te maken met de opgenomen post onvoorzien die niet benut is. De gronduitgiften blijven achter bij de geraamde opbrengsten 2012 met ongeveer tweeënhalve ton. De bijdragen derden/ subsidies blijven met een gelijk bedrag achter bij de raming. Dit heeft te maken met een nog te ontvangen subsidie. In het project Scharnier zijn meer bijdragen derden ontvangen dan eerder geraamd. Het betreft een exploitatiebijdrage van een particulier. Een tweede betaling was pas een jaar later gepland. In het project Hooipolder is een onderschrijding van bodem-/ milieuonderzoek waarneembaar. Het betreft het bodemonderzoek en eventuele bodemsanering van de aan te kopen grond. Met de huidige eigenaar zijn inmiddels nadere afspraken gemaakt over wie, wanneer en wat uitvoert. Verwacht was dat eind 2012 de aankoop van een groot perceel gerealiseerd zou worden. Hiervoor was een eerste betalingstermijn beschikbaar (gehouden) in de jaarschijf. Deze is nog niet gerealiseerd. In het project Keenenburg V is sprake van een overschrijding van de kosten voor grondverwerving (overboeking van de boekwaarde van het voormalige gemeentehuis naar deze grondexploitatie) en sloop. Deze kosten werden bij het opstellen van de najaarsnota pas in 2013 verwacht. In het project Commandeurspolder III is sprake van overschrijdingen van de jaarschijf 2012 voor de kostensoorten adviezen derden, bouwrijp maken, woonrijp maken en overige kosten. De grondverkopen waren echter hoger dan voorzien. De verschillen worden veroorzaakt door uitfasering van kosten naar 2013. In de grex zijn op adviezen derden, bouwrijp en woonrijp maken en overige kosten geen vergelijkbare verschillen waar te nemen. In het project Kreekzone is een onderschrijding van de plankosten waarneembaar. Dit wordt veroorzaakt doordat er tot het moment dat de bestaande masten voor de 150kV verbinding verwijderd waren geen prioriteit aan dit project gegeven is. Voor wat betreft de bijdragen derden/ subsidies is er sprake van een onderschrijding. De hoogte van ongeveer twee ton is gelijk aan de in de toelichting op de grex vermelde tegenvaller bij het realiseren van subsidies. In het project Kastanjehof is sprake van een meevaller op de post grondverkopen. Dit zorgt voor een overschrijding van de post grondopbrengsten. Deze grex wordt afgesloten. Voor de projecten Look-west, Korpershoek II (i.c. Verzorgingstehuis Schipluiden), Veldesteijn, Lotsweg, Maaslandse Dam, Noordwest-hoek, Vastgoedzone en Spreeuwenest zijn geen bijzonderheden over afwijkingen tussen de geraamde en werkelijke uitgaven en inkomsten van de jaarschijf 2012 te melden.


Jaarrek. 2011

Totaal lasten

1.339.407

Totaal baten

1.987.872


-648.465

prim. 2012 2012 incl wijz 258.407

258.407

werkelijk

verschil

2.306.676

2.721.776

-415.100

5.456.010

3.466.393

1.989.617

-3.149.334

-744.617

-2.404.717

Overschrijding lasten € 415.100 Dit betreft een hogere storting in de reserve Opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven. Voor deze storting waren de inkomsten uit de exploitatie van particuliere bouwinitiatieven geraamd op € 5.000, de werkelijke inkomsten zijn € 45.000, een overschrijding van € 40.000. Daarnaast heeft geen onttrekking uit de reserve bouwleges plaatsgevonden (€ 375.100). Onderschrijding baten € 1.989.617 Voor inhuurkosten en adviezen van derden t.b.v. de A4 is een onttrekking geraamd van € 218.793, de werkelijke kosten hiervoor op programma 7 zijn € 349.396. Uit de reserve A4 is hierdoor € 130.603 meer onttrokken. Uit de Investeringsreserve is een bedrag van € 1.447.854 onttrokken t.b.v. grondexploitatie Hooipolder, begroot was € 4.824.307. Dit geeft een onderschrijding van € 3.376.453. Uit de Reserve Grondexploitaties is € 1.177.566 onttrokken voor verliesnemingen van de grondexploitaties. Zoals toegelicht bij het beleidveld Ruimtelijke ordening zijn er meer kosten gemaakt voor begeleiding van particuliere bouwinitiatieven dan geraamd. Hierdoor ontstaat ook een overschrijding (€ 78.667) is op de onttrekking aan de Reserve opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven (Revolving fund).

Investeringen Overzicht investeringen jaarrekening Omschrijving Erfpacht Kastanjehof Totaal

2012 begroot

2012 2012 afsluiten werkelijk saldo ja/nee Opmerkingen 73.846,00 -73.846,00 ja De grond is in erpacht uitgegeven. 73.846,00 -73.846,00

2.1.8 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Het overzicht algemene dekkingsmiddelen is geen beleids(programma) en heeft daardoor een aparte plaats. De financiële middelen in al hun verschijningsvormen zijn dienstbaar aan het beleid. Tegelijkertijd vormen de financiële middelen de randvoorwaarden voor het te voeren beleid. Daartussen zal een evenwicht moeten worden gezocht om ambities en mogelijkheden met elkaar in overeenstemming te brengen. De voorschriften en regelgeving met betrekking tot het financiële beleid nemen ieder jaar toe. Hierdoor wordt de speelruimte beperkt maar tegelijkertijd wordt voorkomen dat onverantwoorde toepassingen worden gekozen. In het vervolg van deze paragraaf wordt nader ingegaan op de verschillende onderdelen van de dekkingsmiddelen. In algemene termen kan gesteld worden dat het financiële beleid erop gericht is om op korte en lange termijn te voorzien in voldoende financiële middelen om mogelijkheden en ambities met elkaar in evenwicht te houden. Omdat de voorgeschreven meerjarencijfers niet verder gaan dan het begrotingsjaar en de drie daarop volgende jaren, is er twee jaar geleden een analyse opgesteld voor de langere termijn ‘De Financiële Structuur in Nieuw Perspectief’. Op deze manier wordt bereikt dat het kortetermijnbeleid past in, en bijdraagt aan, de noodzakelijke aanpassingen op langere termijn.

Wat mag het kosten?/Wat heeft het gekost? Algemene dekkingsmiddelen Jaarrek. 2011


werkelijk

verschil

Lasten : Geldleningen < 1 jaar

66.289

132.341

132.341

136.381

-4.040

Beleggingen

39.663

41.184

37.404

37.404

0 0

Geldlening > 1 jaar

0

0

0

Algemene uitkering

0

0

0

0

Algemene baten en lasten

0

37.000

1.750

0

1.750

430.677

426.018

-13.176

Uitvoering wet WOZ OZB gebruikers

407.797

420.973

1.865.000

183.581

267.975

-84.394

0

255.611

373.173

-117.562

OZB eigenaren Heffing en invordering gem. belastingen Saldo van kostenplaatsen Saldo na bestemming

170.665

92.480

92.480

94.763

-2.283

-101.799

-6.883

554.345

861.844

-307.499

2.192.512

-527.203

652.787

17.729

0

3.123.283

739.869

1.665.309

0

10.503

-10.503

111.766

85.000

55.880

108.383

-52.503

Geldlening > 1 jaar

3.111.952

3.270.426

3.606.640

3.606.639

1

Algemene uitkering

12.844.191

12.788.956

13.053.725

13.275.174

-221.449

Totaal lasten

0

Baten : Geldleningen < 1 jaar

0

Beleggingen

Algemene baten en lasten Uitvoering wet WOZ

0

0

0

0

100

14.000

18.150

-4.150

OZB gebruikers

1.226.596

477.111

672.147

741.710

-69.563

OZB eigenaren

3.693.921

2.944.820

3.231.336

3.332.515

-101.179

6.934

-694

Heffing en invordering gem. belastingen

6.375

6.240

Saldo van kostenplaatsen

0

0

Saldo na bestemming

0

0

Totaal baten

0 0

20.994.902

19.566.313

20.639.968

21.100.008

-460.040

66.289

132.341

132.341

125.878

6.463

-72.103

-43.816

-18.476

-70.980

52.504

Saldi: Geldleningen < 1 jaar Beleggingen Geldlening > 1 jaar

-3.111.952

-3.270.426

-3.606.640

-3.606.639

-1

Algemene uitkering

-12.844.191

-12.788.956

-13.053.725

-13.275.174

221.449

Algemene baten en lasten Uitvoering wet WOZ OZB gebruikers OZB eigenaren

37.000

1.750

0

1.750

426.018

393.797

402.823

-9.026

638.404

-477.111

-488.566

-473.735

-14.831

-3.693.921

-2.944.820

-2.975.725

-2.959.342

-16.383

164.290

92.480

86.240

87.829

-1.589

-101.799

-6.883

554.345

861.844

-307.499

652.787

17.729

0

0

0

-18.974.659 -18.907.496

-67.163

Heffing en invordering gem. belastingen Saldo van kostenplaatsen Saldo na bestemming Resultaat voor bestemming

0 430.577

-17.871.619 -18.826.444

Toelichting financiële afwijkingen Beleggingen Overschrijding € 52.503 baten Van de CAIW is een winstuitkering van € 52.500 ontvangen die niet verwacht was. Algemene uitkering Overschrijding € 221.449 baten In de brief die eind december aan de raad is gezonden is al melding gemaakt van extra inkomsten over de jaren 2010 en 2011 van € 120.000. Daarnaast heeft de decembercirculaire voor de jaren 2010, 2010 en 2012 een extra bedrag opgeleverd van +/- € 160.500. Tot slot is door het niet doorgaan van de combinatiefunctionaris de daarbij behorende rijksbijdrage komen te vervallen € -60.400). Uitvoering wet WOZ Overschrijding € 13.176 lasten Door een langlopende rechtsprocedure zijn er meer kosten gemaakt voor extern advies.

Saldo kostenplaatsen Overschrijding per saldo € 307.499 lasten Deze overschrijding heeft diverse oorzaken: De kostenplaats rente levert een voordeel op van € 465.165 ten opzichte van de begroting. In plaats van verwachte rentekosten voor het aantrekken van geld, kon er geld uitgezet worden dit leverde rente op. Het totaalbudget van de salariskosten is overschreden met € 210.338. Dit komt onder meer door een niet geraamde ontslagvergoeding en de doorwerking van de nieuw afgesloten CAO voor gemeentepersoneel. De kosten voor inhuur van personeel zijn overschreden met € 65.919. Deze overschrijding is volledig te verklaren uit het feit dat de kosten voor een langdurig gedetacheerd persoon per abuis in 2012 niet geraamd waren. Vanaf 2013 zijn deze kosten weer opgenomen in de begroting. Daarnaast zijn door diverse afdelingen meer uren gemaakt in verband met de verhuizing. Deze overschrijding op de kostenplaatsen zorgt voor onderschrijding van de uren op diverse andere plaatsen in de jaarrekening (€ 168.908). En er heeft een correctie plaatsgevonden van een niet te activeren dienst naar de exploitatie (€ 20.000). Saldo onroerende zaakbelasting eigenaren en gebruikers Onderschrijding per saldo € 31.214 baten Er was per 01 januari 2012 geen gebruiker voor Herenlaan 27, het bedrag hiervan zou bijna € 16.000 geweest zijn. Verder zijn er ook meer bezwaren toegekend over 2012.


werkelijk

verschil

Totaal lasten

12.047.459

751.618

6.217.264

6.282.716

-65.452

Totaal baten

12.508.289

820.065

6.401.191

6.149.046

252.145

-460.830

-68.447

-183.927

133.670

-317.597


Jaarrek. 2011


Overschrijding lasten € 65.452 Deze overschrijding betreft een hogere storting in de Nutsreserve, € 65.191 in plaats van € 52.238, veroorzaakt door hogere inkomsten voor eigen graven. Dit geeft een overschrijding van € 12.952. Daarnaast is de voorlopige afrekening van het liquidatiesaldo van CAIW van € 52.500 in de reserve Compensatie dividenden en huuropbrengsten gestort. Onderschrijding baten € 252.145 De begrote onttrekking wegens kredietcrisiseffecten van € 250.000 uit de Algemene reserve heeft niet

plaatsgevonden. Hier zijn geen directe kosten aan toe te rekenen.

De onttrekking van extra kosten voor de jaarrekening 2011 zijn € 7.543 in plaats van de begrote € 9.000, een onderschrijding van € 1.457. Voor de onttrekking voor het meerjarig onderhoudsplan gebouwen uit de reserve Investeringsprogramma is € 18.000 begroot echter de kosten bedragen € 17.312, een onderschrijding van € 688.

Investeringen Overzicht investeringen jaarrekening Omschrijving Uitbreiding huisvesting Uitbreiding vergaderruimte sector Grondgebied Nieuwb. Gem.huis (adviseurs en bijkomende kosten)

2012 begroot

2012 werkelijk -68.959,97 -10.090,70

54.231

(415)

2012 afsluiten saldo ja/nee Opmerkingen 68.960 ja De boekwaarde van het krediet is overgenomen door de grondexploitatie 10.091 ja De boekwaarde van het krediet is overgenomen door de grondexploitatie 54.646 nee

Nieuwbouw gemeentehuis (gebouw)

5.445.662

3.519.401

Nieuwbouw gemeentehuis (grondkosten) Nieuwb. Gem.huis (installaties e.d.) Nieuwb. Gem.huis (inrichting ed)

8.375 2.500.000 1.000.000

(146.000) 2.576.400 794.430

154.375 nee 76.400- nee 205.570 nee

Grondkosten brandweerdeel gemeentehuis

146.000

146.000- nee

Bouwkosten brandweerdeel gemeentehuis

910.000

910.000- nee

94.000

94.000- nee

48.129

48.129

0

Vervangen kernapplicaties 2012

154.738

2.678

152.060

nee

Implementatie GIS en vastgoedinfo Automatisering algemeen 2011 Uitvoering EGEM-project 2011 Automatisering algemeen 2012 Vervanging sbc Uitbreiding geheugencapaciteit 3e fase invoering DMS Vervangen hardware automatisering 2012

29.204 41.521 40.116 13.169 51.000 20.000 160.000 100.000

0 17.998 13.046

29.204 23.523 27.070 13.169 51.000 20.000 118.123 81.665

nee nee nee nee nee nee nee nee

Inrichtingskosten brandweerdeel gemeentehuis Vervangen Kernapplicaties Centric 2012

41.877 18.335

1.926.261

nee

ja

Diverse aanschaffingen automatisering

25.000

25.000

nee

NUP klantcontact en conductor

95.500

95.500

nee

Vervanging Scania vrachtauto Totaal

1.0009.785.645

1.0007.955.828

1.829.817

ja

Tijdens de bouw zijn de kosten van de nieuwbouw verantwoord op de kosten voor het gebouw. Aan het eind van het jaar zijn deze kosten verdeeld over de diverse componenten zodat in 2013 de juiste afschrijvingstermijnen gehanteert kunnen worden. Per saldo is het totale krediet niet overschreden. Het restant zal in 2013 gebruikt worden voor de afronding.

De bedragen zijn nodig voor de vervanging van applicaties. Aangezien de afschrijving pas kan gaan lopen als het krediet is afgesloten is het krediet voor 2012 (€ 100.000) via de najaarsnota beschikbaar gesteld en verantwoord op een nieuw grootboeknummer. Het restant van het al lopende krediet (€54,738) is overgeboekt naar dit nieuwe nummer. Vervolgens is het lopende krediet worden afgesloten en kan de afschrijving gaan lopen in 2013. Voor deze kredieten volgen nog uitgaven. De verwachting is dat de kredieten in 2013 afgesloten zullen worden, zodat met ingang van 2014 de afschrijving kan starten. Bij de najaarsnota van 2013 zal hierover duidelijkheid worden gegeven. Dit krediet is bij de najaarsnota vrijgegeven, afronding in 2013. Deze kredieten zullen in de eerste helft van 2013 voorgesteld worden om te worden vrijgegeven. Vooralsnog als krediet handhaven.

Dit betreft ontvangen subsidie aardgasvoertuig van Haaglanden.

2.2 Paragrafen

Dit onderdeel van het jaarverslag geeft een dwarsdoorsnede van het gevoerde beleid en het daarmee

samenhangende financiële beheer bezien vanuit een bepaald perspectief.

In onderstaand overzicht is dit visueel weergegeven.

Relatie paragrafen en programma’s

Paragraaf Lokale heffingen

Paragraaf Verbonden partijen

Enzovoorts (totaal 7 paragrafen)

Programma 1: Vitale dorpen in Midden Delfland®2025

Programma 2: Bestuur en veiligheid

Programma 3: Beheer, verkeer en milieu Enzovoorts

De paragrafen geven ieder vanuit een eigen invalshoek specifieke informatie over een bepaald onder werp. Deze informatie staat los van de programma’s. Het is dus niet zo dat in de paragraaf over lokale heffingen dit onderwerp daarin per programma wordt beschreven. Integendeel, het gaat er daarbij juist om het beleid met betrekking tot lokale heffingen voor de gemeente als geheel te belichten. Dit geldt eveneens voor de overige paragrafen.

2.2.1 Lokale heffingen Inleiding De gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente. Van de lokale heffingen die bij de algemene dekkingsmiddelen horen, zijn de onroerendezaakbelastingen (OZB) de belangrijkste. Daarnaast zijn er heffingen die niet tot de algemene dekkingsmiddelen behoren. De belangrijkste zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Nota lokale heffingen Midden-Delfland 2012 Op grond van de Financiële verordening gemeente Midden-Delfland is tijdens de raadsvergadering van 3 juli 2012 de Nota lokale heffingen 2012 vastgesteld. In deze nota is de samenstelling van de gemeentelijke belastingen en heffingen in de gemeente MiddenDelfland beschreven. Ook andere zaken die nauw samenhangen met de heffing en inning van gemeentelijke belastingen en heffingen zijn in deze nota beschreven. De meest actuele stand van zaken is beschreven in deze paragraaf lokale heffingen. Onroerendezaakbelastingen OZB-tarieven Tarief eigenaren woningen Tarief eigenaren niet-woningen Tarief gebruikers niet-woningen Opbrengst OZB in € Gebruikers Eigenaren Totale opbrengst OZB

2010

2011

0,0891% 0,1681% 0,1207%

0,0934% 0,1813% 0,1302%

Werkelijk 2011 1.226.596 3.693.921 4.920.517

2012 0,0977% 0,1873% 0,1345% Begroot 2012 488.566 2.975.725 3.464.291

Werkelijk 2012 473.735 2.959.341 3.433.076

De verklaring voor het verschil in opbrengst is te vinden bij de Algemene dekkingsmiddelen. De opbrengsten uitgesplitst naar tariefgroep is: Eigenaar woning Eigenaar niet-woning Gebruikers Totaal

€ 2.219.506 € 739.835 € 473.735 € 3.433.076

Afvalstoffenheffing Uitgangspunt van de afvalstoffenheffing is om de kosten van de afvalinzameling voor 100% te dekken door de opbrengst van de afvalstoffenheffing. Dit is te bereiken enerzijds door kostenreductie en anderzijds door verhoging van de afvalstoffenheffing. Conform het vastgestelde beleid ten aanzien van deze heffing zijn de tarieven voor 2012 met 3% gestegen. Tarieven afvalstoffenheffing in € Eenpersoonshuishouden Meerpersoonshuishouden Opbrengst afvalstoffenheffing in € Afvalstoffenheffing Totale opbrengst afvalstoffenheffing

2010 209,52 279,24

2011 215,76 287,64

2012 222,24 296,16

Werkelijk 2011 1.889.283

Begroot 2012 1.935.377

Werkelijk 2012 1.960.765

1.889.283

1.935.377

1.960.765

Kostendekking en egalisatiereserve afvalstoffenheffing Het overschot of tekort op het onderdeel afvalstoffenheffing wordt gestort in of onttrokken aan de egalisatiereserve. De onttrekking aan de egalisatiereserve was begroot op € 147.851 terwijl de werkelijke storting € 77.097 bedraagt. Het verschil wordt veroorzaakt door lagere kosten. Per 31 december 2012 is de egalisatiereserve (positief) € 350.331 (zie bijlage ‘overzicht reserves en voorzieningen’).

Rioolheffing Uit de opbrengst die van deze heffing wordt verkregen, worden de lasten van het rioolstelsel bekostigd. De kosten van de uitvoering van het gemeentelijke rioleringsplan en het daarmee samenhangende investeringsschema zijn verwerkt in programma 3 beheer, verkeer en milieu. Het in 2006 vastgesteld beleid ten aanzien van deze heffing is erop gericht de tarieven jaarlijks met 10% te laten stijgen om zodoende op termijn tot 100% kostendekking en een positieve egalisatiereserve te komen. Op basis van het rapport ‘Benchmark rioleringszorg’ en het nieuwe kostendekkingsplan riolering is de tariefstijging voor 2012 beperkt gebleven tot 3%. Tarieven rioolheffing in € Rioolheffing Opbrengst rioolheffing in € Rioolheffing Totale opbrengst rioolheffing

2010 248,04

2011 256,80

2012 264,48

Werkelijk 2011 1.850.741 1.850.741

Begroot 2012 1.897.860 1.897.560

Werkelijk 2012 1.926.442 1.926.442

Kostendekking en egalisatiereserve rioolheffing Het overschot op het onderdeel riolering wordt gestort in de egalisatiereserve. De storting in de egalisatiereserve was begroot op € 93.167 terwijl in de jaarrekening opgenomen is een storting van € 257.263. Het verschil wordt veroorzaakt door lager uitgevallen lasten voor de riolering. Per 31 december 2012 is de egalisatiereserve (positief) € 3.747.624 (zie bijlage ‘overzicht reserves en voorzieningen’). Vergelijking van de tarieven met omliggende en vergelijkbare gemeenten Tarieven 2012 omliggende gemeenten

OZB woning

OZB woning waarde € 300.000

Afvalstoffen- Rioolheffing hef. Mph

Totaal

Midden-Delfland

0,0977%

€ 293,00

€ 296,16

€ 264,48

€ 853,00

Delft Vlaardingen Maassluis Pijnacker-Nootdorp Westland

0,1223% 0,1187% 0,1247% 0,0928% 0,1006%

€ € € € €

€ € € € €

€ € € € €

€ € € € €

366,00 356,00 374,00 278,00 301,00

311,45 312,00 308,00 272,88 229,80

169,10 157,80 163,00 199,20 225,00

846,00 825,00 845,00 750,00 755,00

OZB-aanslag en Totaal afgerond naar beneden op hele euro’s / mph = meerpersoonshuishouden grondslag rioolheffing

Tarieven 2012 vergelijkbare gemeenten

Midden-Delfland Vlaardingen Delft Pijnacker-Nootdorp Maassluis Westland

OZB woning

gebruik woning eigendom woning eigendom woning € 132,00 gebruik woning € 37,10 verbruik tot 400m³ eigendom woning eigendom woning 0,02% van de WOZ-waarde, gebruik woning € 165,00 OZB Afvalstoffen- Rioolheffing woning hef. Mph waarde € 300.000 € 320,00 € 237,00 € 307,00 € 355,00 € 276,09 € 230,00 € 308,00 € 290,68 € 259,42 € 347,00 € 254,60 € 252,50 € 378,00 € 260,40 € 216,00

Totaal

€ € € € €

864,00 861,00 858,00 854,00 854,00

Liesveld (SVHW) Ouderkerk (SVHW) Bergambacht (SVHW) Vlist (SVHW) Nieuwkoop (SVHW)

0,1069% 0,1184% 0,1029% 0,1158% 0,1262%

Midden-Delfland

0,0977%

€ 293,00

€ 296,16

€ 264,48

€ 853,00

Graafstroom (SVHW) Giessenlanden Zoeterwoude De Ronde Venen Bodegraven Reeuwijk

0,0828% 0,0978% 0,1028% 0,0756% 0,1353%

€ € € € €

€ 237,00 € 236,69 * * € 249,86

€ 310,00 * € 289,00 * *

€ 795,00

248,00 293,00 308,00 226,00 405,00

OZB-aanslag en totaal afgerond naar beneden op hele euro’s / mph = meerpersoonshuishouden grondslag rioolheffing

Midden-Delfland Liesveld Graafstroom Bodegraven Reeuwijk De Ronde Venen Giessenlanden

grondslag afvalstoffenheffing

Midden-Delfland

gebruik woning eigendom woning eigendom woning 0,1083% van de WOZ-waarde met maximum van € 584,82 Abcoude/ Baambrugge tot 500m³ € 273,36, overige gemeenten eigendom € 193,00 eigendom aansluitrecht € 100,05 en gebruiker afvoerrecht € 1,10 p/m³ gebruik woning

De Ronde Venen

Abcoude/ Baambrugge € 243,36 , overige gemeenten € 246,00

Zoeterwoude

afvalst gedifferentieerde afvalst heff (DIFTAR), vastrecht en bedrag p/kg gft- of restafval

Kwijtscheldingsbeleid Lasten kwijtscheldingsbeleid in € Gemeentelijke heffingen

Werkelijk 2011 61.843

Begroot 2012 65.757

Werkelijk 2012 65.446

Opbrengst leges en belastingen Overzicht geraamde inkomsten in € Omschrijving Burgerlijke stand Rijbewijzen en reisdocumenten GBA Huisvestingsvergunningen Overige Leges Burgerzaken Algemene plaatselijke verordening Bijzondere transporten Afvalstoffenheffing Rioolheffing Bouwvergunningen OZB

Werkelijk 2011 77.414 252.597 9.444 145 2.206 16.634 2.752 1.889.283 1.850.741 1.249.945 4.920.516

Begroot 2012 57.667 221.299 9.717 1.317 5.652 25.645 450 1.935.377 1.897.860 454.997 3.464.291

Werkelijk 2012 72.273 245.943 5.561 482 2.436 18.678 2.812 1.960.765 1.926.442 404.062 3.433.076

2.2.2 Verbonden partijen Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan dat de gemeente zeggenschap heeft uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht. Het financiële belang is het bedrag dat ter beschikking is gesteld en dat niet verhaalbaar is, of waarvoor aansprakelijkheid bestaat, indien de verbonden partij failliet gaat of haar verplichtingen niet nakomt. De partijen die het in onze gemeente betreft zijn in deze paragraaf opgenomen. Verbonden partijen voeren vaak beleid uit dat de gemeente in principe ook zelf kan (blijven) doen. De gemeente mandateert als het ware de verbonden partijen. De gemeente blijft de uiteindelijke verantwoordelijkheid houden voor het realiseren van de beoogde doelstellingen. Van belang is te controleren of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd zijn. Het formuleren van beleid en kaders vormt hierbij een belangrijk toetsingsinstrument. Het ander belang zijn de kosten – het budgettaire – beslag en de financiële risico’s die de gemeente met de verbonden partijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende financiële gevolgen. Overigens behoeft in het duale stelsel de raad niet meer de besluiten tot deelnemingen in private lichamen goed te keuren. Voor onderstaande informatie zijn de gegevens verwerkt die op 1 mei 2013 bij ons bekend zijn. Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente

Bestuurlijk belang gemeente

Overige informatie

Stadsgewest Haaglanden Den Haag Gemeenschappelijke regeling Regionaal Openbaar Lichaam De gemeente draagt bij op basis van een bedrag van € 5,52 per inwoner in 2012. Voor het Fonds Groen Haaglanden bedraagt de bijdrage € 1 per inwoner. In het mobiliteitsfonds wordt € 8,67 per inwoner bijgedragen. De portefeuillehouder Ruimtelijke Ontwikkeling, Landschap, Midden-Delflandbeleid en Regio is lid van zowel het algemeen bestuur als het dagelijks bestuur. In het stadsgewest heeft hij de portefeuille Milieu. Het raadslid I.J. Trouwborst maakt deel uit van het Algemeen Bestuur. Wat zijn de beleidsvoornemens? De gemeentelijke belangen, zoals die staan vermeld bij de diverse programma’s, worden actief uitgedragen. Dit geldt in het bijzonder voor de belangen die samenhangen met de visie op het gebied Midden-Delfland (Midden-Delfland®2025) en het proces rond de Vitale dorpen in 2025. In het Regionaal Structuurplan Haaglanden (RSP) is MiddenDelfland®2025 verankerd en wordt voor de kernen in MiddenDelfland de mogelijkheid geboden om lokaal maatwerk te verrichten. Wat is er bereikt? De taken van het Stadsgewest Haaglanden richten zich op regionale uitvoering en coördinatie op verschillende werkterreinen. Voorbeelden zijn het openbaar vervoer, wegenstructuur, milieu (o.a. Covenant of Mayors), afstemming ruimtelijke inrichting met provincie, gebruik en groene inrichting landschappen, regionale economie (detailhandel, kantoren, bedrijfsterreinen), huisvestingsbeleid. In verband met de vorming van de metropool Rotterdam Den Haag zijn deze taken het afgelopen jaar beleidsarm uitgevoerd. Dit houdt in dat het bestaande beleid is voortgezet en alleen een beleidswijziging is doorgevoerd voor zover dit noodzakelijk was. Vorming van een metropool is ingegeven vanuit de noodzaak de economische potentie van deze regio maximaal te benutten in relatie tot de voorgenomen opheffing van de WGR+. Het kabinet streeft naar een opheffing per 1 januari 2014. Voor een groot gedeelte van de huidige taken van het stadsgewest blijft regionale

samenwerking wenselijk. Op de metropoolvorming is door de gemeenteraad positieve zienswijze ingediend. Vanuit MiddenDelfland zijn economie en groen als belangrijkste pijlers voor de samenwerking aangeduid. Het voornemen is om het beleidsterrein verkeer en vervoer binnen de metropoolregio onder te brengen als Vervoersautoriteit. De provincie Zuid-Holland is geen deelnemer aan de regeling, maar werkt hiermee samen. Om die reden wordt voor het ontwikkelen en beschermen van het landschap gewerkt aan regeling waar de provincie wel aan deelneemt, de Groenautoriteit. Vanuit het Rijksbudget en de gemeentelijke bidrage verkeer en vervoer zijn in 2012 diverse concrete maatregelen en toezeggingen ontvangen, zoals het reguliere openbaar vervoer, toegankelijkheid haltes, HOV Harnaschpolder en op wegen de Hooipolderweg, gemeentelijke bijdrage reconstructie N223 en herinrichting Woudseweg (Den Hoorn). Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente

Bestuurlijk belang gemeente

Vermogenspositie

Overige informatie

Bedrijvenschap Harnaschpolder Den Haag Gemeenschappelijke regeling De deelnemende gemeenten participeren risicodragend. Een eventueel tekort tot € 5,2 miljoen (nader te indexeren) wordt partiair verdeeld tussen de deelnemende gemeenten. Dit betekent dat maximaal een bedrag van € 1,8 miljoen (nader te indexeren) kan worden toegerekend aan de gemeente Midden-Delfland. Binnen de gemeentebegroting is hiervoor een voorziening getroffen. Lid van het algemeen bestuur zijn de portefeuillehouders: - Leefomgeving, Economie en Financiën; - Ruimtelijke Ontwikkeling, Landschap, Midden-Delflandbeleid en Regio; - Sociale ontwikkeling, Cultuur, Toerisme en Onderwijs. De portefeuillehouder Ruimtelijke Ontwikkeling, Landschap, Midden-Delflandbeleid en Regio is tevens lid van het dagelijks bestuur. 31-12-2011 Eigen Vermogen € -9.675.000 Vreemd Vermogen € 88.000.000 De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. Wat willen we met de deelname bereiken? Het samenwerkingsverband heeft als hoofdtaak het ontwikkelen van een bedrijventerrein in de Harnaschpolder. Het verwerven van gronden, het inrichten van de openbare ruimte door het aanleggen van wegen, openbare verlichting en civiele werken zijn ook taken van het samenwerkingsverband. Met de deelname wordt onder meer beoogd de werkgelegenheid een impuls te geven, een kwalitatieve invulling te geven aan het bedrijventerrein en zorg te dragen voor de afstemming met de woningbouw in de Harnaschpolder. Verder is de gemeente MiddenDelfland een volwaardig partner bij de ontwikkeling, waarbij invulling wordt gegeven aan een sterke externe oriëntatie van de gemeente Midden-Delfland. Wat zijn de beleidsvoornemens? Via de deelname aan het Algemeen Bestuur en Dagelijks Bestuur wordt invulling aan de bovengenoemde uitgangspunten gegeven. Daarnaast wordt door de gemeentelijke organisatie capaciteit beschikbaar gesteld om de genoemde doelstellingen te bereiken (via detachering). Wat is er bereikt?

Ondernemingen zijn terughoudender met investeringen en/ of kunnen moeilijker aan financiering komen. Er is hierdoor sprake van substantiële vertraging ten opzichte van de uitgifteplanning. In 2012 zijn slechts twee kavels uitgegeven. Ook andere bedrijventerreinen in de regio hebben last van de economische situatie. Het doortrekken van de rijksweg A4 en de twee aansluitingen op deze rijksweg zorgt voor een goede positie van de Harnaschpolder ten opzichte van de omliggende bedrijventerreinen. Vertraging in de uitgifte leidt tot een slechter financieel exploitatieresultaat. Daarnaast zijn er ontwikkelingen die het exploitatieresultaat of de bandbreedte van de risicoanalyse verslechteren. Belangrijke onderdelen zijn de inpassing van de hoogspanningsverbinding, de definitieve afspraken over de invulling van de wegverbinding tussen de Harnaschpolder en gemeente Rijswijk, de mogelijke impact vanuit de regionale samenwerking om de kwantitatieve en kwalitatieve mismatch tussen vraag en aanbod van bedrijfskavels regionaal te verbeteren en het aantal zelfrealisatoren. Wij willen de dienstverlening aan bedrijven optimaliseren. Dit doen wij door in regionaal verband een front office in te richten. Wij verwachten dat dit een positief effect heeft op de uitgifte in de HarnaschPolder. In 2012 zijn daar afspraken over gemaakt. Deze zullen naar verwachting aan het einde van het eerste kwartaal 2013 leiden tot een overeenkomst. In eerste instantie tussen de gemeenten Den Haag, Delft, Rijswijk, Pijnacker-Nootdorp en Midden-Delfland, maar uitbreiding met meer gemeenten is mogelijk. Daarnaast wordt, in regionaal overleg, gewerkt aan de duidelijkere profilering van de regionale bedrijventerreinen. Wij dichten ons vooral kansen toe op het gebied van logistiek. Dit vanwege de gunstige ontsluiting. Voor Midden-Delfland is de bijdrage aan de dekking van het tekort van het Bedrijvenschap gemaximaliseerd (en gelijk aan de huidige voorziening in de begroting). De Gemeenschappelijke Regeling loopt eind 2013 af. In 2013 zullen gesprekken gevoerd worden met de gemeenten Den Haag en Delft over het verlengen van de regeling. Naar verwachting zal dit medio 2013 leiden tot voorstellen die ter besluitvorming voorgelegd kunnen worden. Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente

Bestuurlijk belang gemeente Vermogenspositie

Overige informatie

Veiligheidsregio Haaglanden Den Haag Gemeenschappelijke regeling Regionaal Openbaar Lichaam De gemeentelijke bijdrage is tot en met 2013 grotendeels gebaseerd op de overgenomen gemeentelijke ‘huidige zorg, huidig budget’. In 2012 bedroeg de bijdrage van de gemeente MiddenDelfland € 953.000. De burgemeester is op grond van de wet lid van het algemeen bestuur. De burgemeester van Midden-Delfland is door het algemeen bestuur benoemd tot lid van het dagelijks bestuur. 31-12-2011 Eigen Vermogen € 12.436.000 Vreemd Vermogen € 75.673.000 De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. Wat willen we met de deelname bereiken? Met de deelname aan de gemeenschappelijke regeling wordt beoogd om op een efficiënte en doelmatige wijze invulling te geven aan de gemeentelijke taken op het gebied van de brandweerzorg, het ambulancevervoer, de rampenbestrijding en de geneeskundige

hulpverlening bij rampen. Aan de gemeenschappelijke regeling nemen de gemeenten Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, PijnackerNootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer deel. Wat zijn de beleidsvoornemens? De Veiligheidsregio streeft naar, nu de regionalisering een feit is, efficiencyverbetering waardoor de veiligheid in de regio toeneemt en voorts dat met minder of geen meerkosten nieuw (nationaal) beleid ingevoerd kan worden. Wat is er bereikt? De strategische reis om de belangrijkste beleidsvoornemens (efficiencyverbetering en toename veiligheid) te realiseren is als beleidsdocument door het Algemeen Bestuur eind 2011 vastgesteld. Dit moet leiden tot een veiligheidsregio die in 2015 een hoger maatschappelijk rendement oplevert tegen lagere kosten. In de routebeschrijving van deze strategische reis staan organisatie in control, ombuigingen en vernieuwingen centraal. Pas eind 2014 kan worden geconstateerd of de beleidsvoornemens zijn gerealiseerd. Op dit moment kan worden geconstateerd dat de uitvoering van het beleidsplan is opgepakt en op koers is. Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente

Bestuurlijk belang gemeente Vermogenspositie Overige informatie

Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Zuid-Holland West Zoetermeer Gemeenschappelijke regeling De gemeente draagt bij in de basistaken van de stichting op basis van een bedrag per inwoner. Voor 2010 is dit € 17,36 per inwoner. Daarnaast wordt voor gemeente specifieke activiteiten een afzonderlijk overeen te komen bedrag betaald. De portefeuillehouder Sociale ontwikkeling, Cultuur, Toerisme en Onderwijs is lid van zowel het algemeen bestuur als het dagelijks bestuur. 31-12-2011 31-12-2012 Eigen Vermogen € -252.958 € 350.000 Vreemd Vermogen €4.660.059 € Wat willen we met de deelname bereiken? Aan de GGD Zuid-Holland West wordt deelgenomen door de gemeenten Delft, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer. Het werkgebied van de GGD omvat algemene preventieve zorg, geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen, jeugdgezondheidszorg, medische milieukunde, advisering en informatievoorziening. Met de deelname aan de GGD wordt beoogd op zo efficiënt mogelijke wijze vorm te geven aan de gemeentelijke taken op deze gebieden. Wat zijn de beleidsvoornemens? Via de deelname aan het Algemeen Bestuur wordt de efficiënte en effectieve uitvoering van de taken gemonitord. Planning is om per 2010 de jeugdgezondheidszorg onder te brengen in een zelfstandige stichting. Dit betekent ook dat het resterende deel van de GGD moet innoveren en herpositioneren. De GGD zal verder ontwikkelen tot een kenniscentrum voor publieke gezondheidsbevordering. Ook levert de GGD een actieve bijdrage aan de vorming van het Centrum voor Jeugd en Gezin. De fusie met de GGD Den Haag is voorzien met ingang van 1-1 2013. Wat is er bereikt? De ontvlechting van de JGZ is gerealiseerd. Er zijn voorbereidingen getroffen voor de fusie tot GGD Haaglanden. Deze fusie zal

gerealiseerd worden per 1 januari 2014, een eerdere datum is niet mogelijk gebleken. Wel zal het personeel al overgaan per 1 juli 2013. Voor de fusie is een intentieverklaring opgesteld die op 28 maart 2013 zal worden ondertekend. Ook is gewerkt aan het opstellen van een nieuwe Gemeenschappelijke regeling. De dienstverlening in lokale gezondheidszorg is steeds op een adequaat niveau uitgevoerd door de GGD Zuid-Holland West. Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente Bestuurlijk belang gemeente

Vermogenspositie

Overige informatie

N.V. Holding Westland Infra Poeldijk Naamloze vennootschap N.V. Holding Westland Infra is gezamenlijk eigendom van de gemeenten Midden-Delfland en Westland. De gemeente MiddenDelfland is in het bezit van 272 aandelen (13,6% van het totaal). De gemeente wordt in de aandeelhoudersvergaderingen vertegenwoordigd door de portefeuillehouder Leefomgeving, Economie en Financiën. Er is stemrecht naar rato van het aandelenkapitaal. De burgemeester is benoemd als commissaris van de N.V. Via de door de gemeente aangewezen commissaris wordt toezicht gehouden op de directie en het beleid. 31-12-2011 Eigen Vermogen € 105.356.000 Vreemd Vermogen € 122.029.000 Deze vermogensposities zijn op basis van de geconsolideerde balans. De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. Met de deelname in N.V. Holding Westland Infra wordt beoogd het garanderen van een ongestoorde levering van gas en elektriciteit aan burgers en bedrijven binnen de gemeente. Westland Infra opereert volgens de vastgestelde Netbeheer+ strategie. Netbeheer+ houdt in dat de kerncompetenties die in de organisatie aanwezig zijn om de wettelijke, gereguleerde taken van de netbeheerder op een goede wijze uit te voeren, ook worden ingezet voor activiteiten in de vrije markt, de zogenoemde ‘nevenactiviteiten’. De nevenactiviteiten zijn een integraal onderdeel van het netwerkbedrijf. De nevenactiviteiten zorgen voor extra inkomsten en ook voor extra dekking van kosten die de netbeheerder voor het uitvoeren van zijn wettelijke taken moet maken. De nevenactiviteiten zorgen voor een klantgerichte, dynamische omgeving en voor prikkels tot productontwikkeling en innovatie. Dit beleid wordt door de aandeelhouders onderschreven. Voor het grootste deel van haar inkomsten is Westland Infra afhankelijk van de gereguleerde netwerktarieven. Deze regulering is in handen van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Aangezien netbeheerders veelal investeringen moeten doen voor de lange termijn, is zekerheid over de ontwikkeling van de inkomsten op lange termijn belangrijk. Voor de 3-jaarlijkse reguleringsperiode 2011 tot en met 2013 is de NMa (dit in tegenstelling tot voorgaande perioden) akkoord gegaan met een stijging van de netwerktarieven Wat is bereikt? Gestart is met de verduurzaming van de energievoorziening in de tuinbouw door middel van aardwarmte (m.b.v. Geothermie Over het verslagjaar 2011 is het mogelijk gebleken om een dividend van € 13 miljoen (€ 6.500 per aandeel) uit te keren. Op grond van dit besluit heeft Midden-Delfland een bedrag van € 1.778.000 aan dividend ontvangen. Dit bedrag is verantwoord in de gemeentelijke jaarrekening 2012. De jaarrekening 2012 is nog niet ontvangen.

Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente Bestuurlijk belang gemeente Vermogenspositie

Overige informatie

N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Den Haag Naamloze vennootschap Eigenaar van de bank zijn gemeenten, Provincies en de Staat. De gemeente Midden-Delfland is in het bezit van 48.594 aandelen (0,087% van het totaal) de nominale waarde bedraagt € 2,50. De gemeente wordt in de aandeelhoudersvergaderingen vertegenwoordigd door de portefeuillehouder Leefomgeving, Economie en Financiën. Er is stemrecht naar rato van het aandelenkapitaal. 31-12-2011 31-12-2012 Eigen Vermogen € 1.897 miljoen € 2.752 miljoen Vreemd Vermogen € 134.470 miljoen € 139.443 miljoen Achtergestelde schulden € 93 miljoen € 33 miljoen Met betrekking tot deze deelname zijn er geen bijzonderheden te melden. Wat is er bereikt? De BNG heeft een resultaat gerealiseerd van € 332 miljoen (2011: € 256 miljoen). De dividenduitkering over 2012 bedraagt 25%. De vooruitzichten voor 2013 zijn met meer dan normale onzekerheden omgeven. De bank verwacht een met 2012 vergelijkbaar volume nieuwe langlopende kredietverlening. Bij klanten wordt gerekend met terughoudendheid ten aanzien van nieuwe investeringen. De bank voorziet een geringe toename van het renteresultaat. Het resultaat financiële transacties blijft zeer gevoelig voor de ontwikkelingen van de Europese schuldencrisis. Daarnaast zal een aanpassing in systematiek van waardebepaling van derivaten naar verwachting leiden tot toenemende ongerealiseerde resultaatvolatiliteit. Gegeven de aanhoudende onzekerheden acht de bank het niet verantwoord een uitspraak te doen over de hoogte van de nettowinst.


Overige informatie

B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides (GBE) Rotterdam Besloten vennootschap B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides is gezamenlijk eigendom van 22 gemeenten in de provincie Zuid Holland. De gemeente MiddenDelfland is in het bezit van 23.980 aandelen (1,3% van het totaal). De gemeente wordt in de aandeelhoudersvergaderingen vertegenwoordigd door de portefeuillehouder Leefomgeving, Economie en Financiën. Er is stemrecht naar rato van het aandelenkapitaal. 31-12-2011 Eigen Vermogen € 447,8 miljoen Vreemd Vermogen € 644,5 miljoen Deze vermogensposities zijn op basis van de geconsolideerde balans van Evides Waterbedrijf. De B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides is in het bezit van 50% van de aandelen van Evides Waterbedrijf. De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. Met ingang van 1 juli 2011 is de nieuwe Drinkwaterwet in werking getreden. Deze wet versterkt de publieke verankering van drinkwaterbedrijven, stelt eisen aan het opereren van deze bedrijven en voorziet in een vorm van financiële regulering ter zake van de drinkwateractiviteiten. Dit heeft mogelijk effect op het te verwachten bedrijfsresultaat van GBE in de toekomst. Wat is er bereikt?

De Algemene Vergadering van Aandeelhouders heeft in de loop van 2012 over het jaar 2011 nog een slotdividend beschikbaar gesteld. Naar rato van het aandelenbezit heeft Midden-Delfland hiervan afgerond € 211.932 ontvangen. Daarnaast is in 2012 besloten tot de uitbetaling van een interim-dividend over 2012. Hiervan heeft Midden-Delfland een bedrag van afgerond € 177.387 ontvangen. Het totaal ontvangen dividend in 2012 komt daarmee op € 289.219 (2011: € 270.909). Deze bedragen zijn verantwoord in de jaarrekening 2012. De jaarrekening 2012 is nog niet ontvangen. Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente


Overige informatie

Regeling CAIW Westland/Midden-Delfland (CAIW) Naaldwijk Gemeenschappelijke regeling Bij liquidatie worden de voor uitkering vrijkomende gelden uitgekeerd aan de deelnemende gemeenten in verhouding tot het aantal netwerkaansluitpunten in een gemeente op 1 januari van het liquidatiejaar, met inachtneming van criteria die door het algemeen bestuur bij toetreding van een gemeente zijn vastgesteld. Gedurende de liquidatieperiode is de gemeente in het algemeen bestuur vertegenwoordigd door de heren P. van den Berg (voorm. portefeuillehouder) en E.N.H. Roeling (raadslid). De heer Van den Berg is tevens lid van het dagelijks bestuur. 31-12-2011 Eigen Vermogen € 6.237.944 Vreemd Vermogen € 2.640 De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. In verband met de liquidatie worden er door de Regeling CAIW geen bestuurlijke activiteiten meer ontplooid. Wel vindt er met CIF Holding BV overleg plaats over een mogelijke vervroegde aflossing van een in 2008 verstrekte lening. Ten tijde van het opstellen van de begroting was hierover nog geen duidelijkheid. Wat is er bereikt? CIF Holding B.V. is niet bereid om de lening vroegtijdig af te lossen. Om de liquidatie toch door te kunnen zetten is er naar een andere oplossing gezocht. De oplossing is nu gevonden in het in 2013 overhevelen van de lening naar de gemeente MiddenDelfland en de gemeente Westland. Hierdoor kan de liquidatie afgerond worden en hoeft CIF Holding de lening niet eerder terug te betalen. De risico’s blijven ongewijzigd.

Naam Vestigingsplaats

Rechtsvorm Financieel belang gemeente Bestuurlijk belang gemeente Vermogenspositie

Overige informatie

Eerste Regionale Energie Agentschap Delft Stichting Jaarlijks wordt € 2.000,- bijgedragen. De portefeuillehouder Leefomgeving, Economie en Financiën is lid van het bestuur. 31-12-2011 31-12-2012 Eigen Vermogen € 68.706 € 71.669* *cijfers zijn o.b.v. liquiditeitsbegroting, niet alles beschikbaar De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. Wat willen we met de deelname bereiken? Het Delfts Energie Agentschap (DEA) is in 2007 gefuseerd met het Energie Agentschap Zoetermeer. Daarbij is het Eerste Regionale Energie Agentschap ontstaan (EREA). Met de deelname aan de stichting wordt beoogd de bevordering van energiebesparing, de promotie van duurzame energie, het stimuleren van innovatieve

energieprojecten en het verminderen van de uitstoot van koolstof dioxide en andere vervuilende stoffen in de atmosfeer, te realiseren op een voor de gemeente praktische en haalbare wijze. Wat zijn de beleidsvoornemens? Het primaire doel van EREA is gericht op het verminderen van de uitstoot van CO2 en andere vervuilende stoffen in de atmosfeer. Voor de gemeente Midden-Delfland is EREA ter ondersteuning ingezet bij de uitvoering van het lokale klimaatbeleid. Wat is er bereikt? Het jaar 2012 heeft in het teken gestaan van de opheffing van de stichting EREA. De consequenties van de opheffing van EREA zijn onderzocht. De medewerkers van EREA zijn bij dat onderzoek betrokken. Tijdens de vergadering van het Algemeen Bestuur van EREA op 15 november 2012 is besloten tot opheffing. De procedure tot ontbinding van EREA loopt door tot in 2013. Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente Bestuurlijk belang gemeente Vermogenspositie Overige informatie

Stichting Openbaar Onderwijs Westland Naaldwijk Stichting De begroting en de jaarrekening worden ter goedkeuring voorgelegd aan de raad. Bestuursleden worden benoemd met instemming van de raad. 31-12-2011 31-12-2012 Eigen Vermogen € 990.554 € 1.063.410 Vreemd Vermogen € 1.101.313 € 1.522.373 Wat willen we met de deelname bereiken? Met de deelname aan de stichting (samen met de gemeente Westland) wordt beoogd openbaar basisonderwijs binnen de gemeente in stand te houden. Wat zijn de beleidsvoornemens? Via de deelname door de gemeente aan het bestuur wordt bewaakt dat daadwerkelijk openbaar onderwijs in de gemeente in stand wordt gehouden en de continuïteit daarvan zo goed mogelijk is verzekerd. Wat is er bereikt? Het waarborgen van de continuïteit van het openbaar onderwijs in de gemeente en handhaving van het specifieke karakter van het openbaar onderwijs.


Overige informatie

Recreatieschap Midden-Delfland Schiedam Gemeenschappelijke regeling Gemeente draagt voor 2% bij in het nadelig saldo. De portefeuillehouder Sociale ontwikkeling, Cultuur, Toerisme en Onderwijs is lid van het dagelijks bestuur (secretaris) en de Midden Delflandraad. De heer A.J. Plooij (raadslid) is eveneens lid van de Midden Delflandraad. 31-12-2011 Eigen Vermogen € 9.193.554 Vreemd Vermogen €14.787.600 De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. De partijen die bij het Recreatieschap betrokken zijn: de gemeenten Delft, Vlaardingen, Schiedam, Maassluis, Westland en Midden-Delfland en de provincie Zuid-Holland en het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Wat willen we met de deelname bereiken?

Doel van het Recreatieschap Midden-Delfland is: in onderlinge samenhang de bovengemeentelijke belangen van de openluchtrecreatie en de belangen van natuurbescherming te behartigen en het bewaren en bevorderen van het natuur- en landschapsschoon. Dit doel is in lijn met datgene wat de gemeente Midden-Delfland wil bereiken zoals vastgesteld in de gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 en Cittaslow, een landschap met kwaliteit dat gastvrij is voor inwoners van de gemeente en voor anderen. Wat zijn de beleidsvoornemens? Tot de taakstelling van het Recreatieschap hoort onder meer het ontwikkelen, inrichten, beheren en exploiteren van groengebieden. Overige beleidsvoornemens zijn: het watersportactieplan, het paardenbeleid, het routestructuurplan, toezicht en handhaving, het verrichten van een recreantenonderzoeken marketing van het gebied. Wat is er bereikt? Het jaar 2012 heeft bij het Recreatieschap Midden-Delfland in het teken gestaan van drie grote thema’s, te weten: uittreding door het Rijk, begrenzing werkingsgebied en toekomstige bestuurlijke structuur recreatie en groen. Over de diverse ontwikkelingen is in oktober 2012 een informatieavond voor de gemeenteraad georganiseerd. Uittreding Rijk Door het Rijk is aangegeven dat zij haar deelname aan het recreatieschap beëindigt. Dit heeft geleid tot een juridische procedure met als kernvraag de hoogte van de uittreedsom. Op een minnelijke wijze is dit niet gelukt. Het proces over de uittreedsom is nog niet afgerond en zal zeker ook in 2013 vervolgd worden. Begrenzing werkingsgebied Een voorstel tot uitbreiding van het werkingsgebied is in diverse gemeenteraden behandeld. In Midden-Delfland is het voorstel door de gemeenteraad afgewezen daar het niet helemaal evenwichtig was. Verwachting is dat in 2013 een nieuw voorstel wordt gedaan om de stad-land relaties tot uiting te laten komen in de begrenzing van het werkingsgebied. Toekomstige bestuurlijke organisatie Door de provincie Zuid-Holland is onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de bestuurlijke structuur rondom groen en recreatie te vereenvoudigen en efficiënter te maken. Hierbij is aansluiting gezocht bij de gebiedsindeling in de voorstellen voor de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Voor het grootstedelijk gebied zou dan één bestuurlijke organisatie ontstaan, die werkt met ‘bestuurlijke tafels’ per gebied. Voor Midden-Delfland zou dat de Hof van Delfland zijn. Deze ontwikkeling past binnen de opdracht uit Midden-Delfland®2025 om te werken aan een blijvende bestuurlijk, financiële en juridische verankering. Uit de gehouden bestuurlijke gesprekken door de provincie Zuid-Holland blijkt dat voor dit voorstel nog geen inhoudelijke instemming is van alle betrokken partijen. Die is noodzakelijk om het voorgenomen provinciale besluit te vertalen in een nieuwe gemeenschappelijke regeling. Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente

Stichting Groenfonds Midden-Delfland Midden-Delfland Stichting Bij de oprichting heeft de gemeente een startbedrag aan de stichting beschikbaar gesteld. Daarnaast draagt de gemeente voor


Overige informatie

elke op te leveren nieuwe woning in Look-West Noord € 1.361 bij in het vermogen van de stichting. Op basis van eigen beleid (Nota grondbeleid) wordt daar bovenop gemeentebreed per te realiseren vrije sectorwoning eenzelfde bedrag voor storting in het Groenfonds gereserveerd. De gemeente Midden-Delfland levert de voorzitter van het bestuur van de stichting. Huidige voorzitter is de portefeuillehouder Ruimtelijke Ontwikkeling, Landschap, Midden-Delflandbeleid en Regio. 31-12-2011 Eigen Vermogen € 7.256.622 Vreemd Vermogen € 23.074 De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. Wat willen we met de deelname bereiken? Niet alleen voor de gemeente Midden-Delfland, maar met name ook voor de omliggende gemeenten, is Midden-Delfland een groene binnentuin die zeer gewaardeerd wordt. Dat geldt zeker voor het zogenaamde agrarisch middengebied. De pijler van dit landschap, de melkveehouderij, staat echter onder druk. De doelstelling van het Groenfonds Midden-Delfland is daarom tweeledig 1. instandhouding van het open agrarisch cultuurlandschap 2. verbetering van de relatie stad en platteland. Deze tweeledige doelstelling is ook datgene wat de gemeente met de deelname aan de stichting wil bereiken. Wat zijn de beleidsvoornemens? Zorgen voor continuering van de activiteiten zoals die reeds door de stichting worden ontplooid, dat wil zeggen: beloning van groene diensten op het gebied van natuur en landschap (doelstelling 1) en educatie en recreatie (doelstelling 2). Wat is er bereikt? Binnen het door het bestuur daarvoor gestelde budget zijn in 2012 door de Agrarische Natuurvereniging Vockestaert nieuwe contracten afgesloten voor 6 jaar waarbij de beloningen voor groene diensten zijn voortgezet. Hiermee wordt voldaan aan de beleidsvoornemens. Vanuit het IODS-convenant is in december 2012 een eenmalig bedrag van € 1.057.150 aan het Groenfonds Midden-Delfland beschikbaar gesteld waarmee een verruiming van het beschikbare budget voor de nu lopende contractperiode is bewerkstelligd. Tijdens de Midden-Delflanddag 2012 is door het Groenfonds Midden-Delfland in samenwerking met de Rabobank de Streekrekening geopend.


Overige informatie

Gemeenschappelijke regeling archiefbeheer MiddenDelfland Delft Gemeenschappelijke regeling Voor het beheer en het beschikbaar stellen van de overgebrachte archieven draagt de gemeente per m1 bij aan de gemeente Delft. De kosten voor 2012 zijn € 17.979,72. Vóór 1 mei van elk jaar wordt het gemeentebestuur van Midden Delfland door het gemeentebestuur van Delft geïnformeerd over de uitvoering van de regeling. De vermogenspositie is in dit geval moeilijk te bepalen. Het betreft hier werkzaamheden die door gemeente Delft worden uitgevoerd. Er is niet een apart entiteit voor gecreëerd. Wat willen we met de deelname bereiken? Met de deelname aan de gemeenschappelijke regeling wordt beoogd op een efficiënte en doelmatige wijze invulling te geven

aan de gemeentelijke verplichtingen als bedoeld in de Archiefwet 1995. Wat zijn de beleidsvoornemens? Door gebruik te maken van de archiefbewaarplaats van de gemeente Delft, waarbij de archivaris van Delft tevens is aangewezen als archivaris van de gemeente Midden-Delfland, is invulling gegeven aan de doelstelling van de deelname aan de gemeenschappelijke regeling. Verdere beleidsvoornemens zijn er op dit gebied niet. Wat is er bereikt? In 2012 waren geen bijzondere ontwikkelingen.

Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente


Gemeenschappelijke regeling archeologie Midden-Delfland Delft Gemeenschappelijke regeling De gemeente draagt jaarlijks een vast bedrag bij in de kosten van de archeoloog van de gemeente Delft. Dit bedrag wordt jaarlijks proportioneel verhoogd aan de hand van de toepasselijke salarisverhoging voor gemeenteambtenaren. De bijdrage voor 2012 is € 13.660,52. Daarnaast wordt in voorkomende gevallen bijgedragen in de projectkosten voor opgravingen. Vóór 1 mei van elk jaar wordt het gemeentebestuur van MiddenDelfland door het gemeentebestuur van Delft geïnformeerd over de uitvoering van de regeling. De vermogenspositie is in dit geval moeilijk te bepalen. Het betreft hier werkzaamheden die door gemeente Delft worden uitgevoerd. Er is niet een apart entiteit voor gecreëerd. Wat willen we met de deelname bereiken? Met de deelname aan de gemeenschappelijke regeling wordt beoogd op een efficiënte en doelmatige wijze invulling te geven aan de gemeentelijke verplichtingen op het gebied van archeologisch onderzoek en het scheppen van de mogelijkheid om vondsten uit opgravingen in een eigen depot onder te brengen. Wat zijn de beleidsvoornemens? Door de benoeming van de archeoloog van Delft tot archeoloog van de gemeente Midden-Delfland en het creëren van een depot voor de vondsten uit opgravingen, is invulling gegeven aan de doelstelling van de deelname aan de gemeenschappelijke regeling met Delft. Vanwege de inwerkingtreding van de Wet op de Archeologische Monumentenzorg is de verwachting dat de gemeente een groter beroep moet doen op de capaciteit van de archeologische dienst van Delft. Wat is er bereikt? Op basis van de gemeenschappelijke regeling zijn voor diverse ruimtelijke ontwikkelingen in Midden-Delfland de consequenties voor de archeologie onderzocht en over de onderzoeksresultaten adviezen uitgebracht. De adviezen worden in het vervolgtraject van de ontwikkelingen betrokken. De in 2010 vastgestelde beleidsnota archeologie met de daarbij behorende archeologisch verwachtings- en beleidsadvieskaart wordt als leidraad gebruikt bij de adviesaanvraag. Door bekende en te verwachten archeologische waarden op tijd in planprocedures in te brengen wordt de kans vergroot dat ze succesvol kunnen worden behouden.

Naam Vestigingsplaats Rechtsvorm Financieel belang gemeente Bestuurlijk belang

Regionaal Reinigingsbedrijf Avalex Den Haag Gemeenschappelijke regeling Jaarlijks wordt € 180 per aansluiting bijgedragen voor het geheel van afvalinzameling en –verwerking. De portefeuillehouder Leefomgeving, Economie en Financiën is lid

gemeente Vermogenspositie

Overige informatie

van het dagelijks bestuur. Eigen Vermogen Vreemd Vermogen

31-12-2011 € 435.676 € 28.188.334

De jaarrekening 2012 is niet tijdig beschikbaar voor de positie per 31 december 2012. Wat willen we met de deelname bereiken? Met de deelname aan de gemeenschappelijke regeling wordt beoogd op een efficiënte en doelmatige wijze invulling te geven aan de wettelijke verplichtingen op het gebied van afvalinzameling. Daarbij maken het bedrijf en de deelnemers toetsbare afspraken over de omvang en kwaliteit van de te leveren producten en diensten, alsmede de daarbij behorende kosten. Deze afspraken worden jaarlijks neergelegd in een Dienst Verlening Overeenkomst (DVO). Wat is er bereikt? 2012 is een bijzonder jaar geweest voor de gemeenschappelijke regeling Avalex. Medio 2011 was komen vast te staan dat Avalex niet ‘in control’ was. De jaarrekening 2010 kon niet met een goedkeurende accountantsverklaring worden vastgesteld. Hetzelfde was van toepassing op de jaarrekening 2011. In het derde kwartaal 2012 zijn de jaarrekeningen 2010 en 2011 vastgesteld met een verlies van € 1.560.756 over 2010 en een verlies van € 2.445.478 over 2011. Het jaar 2012 kenmerkte zich door het nemen van maatregelen om ‘in control’ te komen. De begrotingsopzet is via een stuurgroep, bestaande uit ambtenaren van de deelnemende gemeenten en medewerkers van Avalex, doorgelicht en aangepast om de problemen die zich hadden voorgedaan in de toekomst te voorkomen. Tevens zijn bezuinigingen tot € 900.000 voor 2012 doorgevoerd. Om ‘in control’ te komen was het noodzakelijk om afscheid te nemen van de directeur en de controller. In 2012 zijn hiervoor externen ingehuurd. Voorts is door het algemeen bestuur Professor Bossert gevraagd zijn mening te geven over de wenselijkheid welke bedrijfsvorm, anders dan de huidige gemeenschappelijke regeling, het bedrijf Avalex het best zou passen. De vraag kwam mede voort uit de negatieve bevindingen opgedaan bij andere gemeenschappelijke regelingen binnen Haaglanden. Professor Bossert heeft ten tijde van het opmaken van deze jaarrekening zijn advies uitgebracht waar het Algemeen bestuur in 2013 de deelnemende gemeenten verder over zal informeren. Door bovenstaande ontwikkelingen is het eigen vermogen van de gemeenschappelijke regeling Avalex per 31 december 2012 negatief geworden. In de meerjarenbegroting 2014-2016 zijn bezuinigingen opgenomen die in 2016 moeten leiden tot een positief eigen vermogen. Ondanks de opgetreden verliezen over 2010, 2011 en het begrote tekort over 2012 blijft de bijdrage van onze gemeente binnen de begroting. Bij de samenstelling van de gemeente begroting is rekening gehouden met andere parameters voor het aantal aan sluitingen en de hoeveelheden in te zamelen en te verweken afval dan waarmee in de begroting van Avalex rekening is gehouden.


Warmtebedrijf Eneco Delft B.V. Delft Besloten vennootschap Het financiële aandeel (0,5% van de aandelen) van de gemeente


Midden-Delfland in Warmtebedrijf Eneco Delft B.V. bedraagt € 12.000. Dit bedrag is verantwoord onder de post deelnemingen op de balans. De gemeente Midden-Delfland heeft invloed op de besluitvorming van Warmtebedrijf Eneco Delft B.V. door een prioriteitsaandelen constructie. Tezamen met de gemeente Delft heeft MiddenDelfland 1/3 deel van de prioriteitsaandelen in handen. 31-12-2011 31-12-2012 Eigen Vermogen € 1.212.000 € 659.000 Vreemd Vermogen € 9.387.000 € 10.898.000 Wat willen we met de deelname bereiken? Het Warmtebedrijf Eneco Delft BV is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Delft en Midden-Delfland, de woningcorporaties Woonbron, DuWo en Vidomes en Eneco. Het warmtebedrijf is opgericht om een substantiële vermindering van de lokale uitstoot van CO2 in Delft en Midden-Delfland te bewerkstelligen. Er worden ca. 20.000 nieuwe en bestaande woningen aangesloten op een warmtenet. Deze woningen krijgen een milieuvriendelijke, betrouwbare en veilige warmtevoorziening. Wat zijn de beleidsvoornemens? Warmtekrachtcentrales produceren lokaal elektriciteit en de warmte die hierbij vrijkomt, wordt gebruikt om via ondergrondse leidingen woningen en bedrijfspanden te verwarmen. Het gebruik van fossiele brandstoffen wordt beperkt en de uitstoot van CO2 wordt verminderd. Er wordt gestreefd naar een lokale CO2 reductie van tenminste 18.500 ton per jaar. Mogelijkheden om in de toekomst de warmteproductie verder te verduurzamen met bijvoorbeeld restwarmte van de industrie of aardwarmte worden serieus bekeken. Wat is er bereikt? Door de wijzigingen in de energiemarkt is de doelstelling niet meer actueel. Ook de rendementsverwachtingen zijn door deze ontwikkelingen achterhaald. Gevolg is dat de gemeentelijke aandeelhouders (Delft en MiddenDelfland) voornemens zijn om de aandelen te verkopen aan Eneco. Naar verwachting zal dit in 2013 zijn beslag krijgen.



RUD (regionale uitvoeringsdienst) Haaglanden Nog niet bekend Gemeenschappelijke regeling De vorming van de Omgevingsdienst Haaglanden vindt budgetneutraal plaats. De gemeente draagt jaarlijks bij aan de exploitatiekosten. De eerste drie jaren is dit bedrag gebaseerd op de inbreng van de gemeenten. Na 2015 is dit bedrag gebaseerd op de omvang van de afgenomen diensten. Door een efficiencywinst neemt de bijdrage de eerste 4 jaar af met 10%. Midden-Delfland levert een lid voor het algemeen bestuur. De bestuurder van Midden-Delfland is benoemd tot voorzitter van het dagelijks bestuur. 31-12-2011 31-12-2012 Eigen Vermogen € € Vreemd Vermogen € € Wat willen we met de deelname bereiken? Medio 2012 zal naar verwachting de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) operationeel zijn. Vanaf dat moment zal deze dienst uitvoerende milieutaken (milieuvergunning/-melding, toezichthoudende taken en bodem -en geluidtaken) uitvoeren voor de gemeente Midden-Delfland. Tegelijkertijd met het afnemen van diensten van de Omgevingsdienst Haaglanden zullen deze diensten niet meer afgenomen worden van de gemeente Westland.

De kosten voor deelname aan de Omgevingsdienst Haaglanden zijn naar verwachting lager dan de huidige kosten die gepaard gaan met de uitbesteding van deze taken aan de gemeente Westland. Wat is er bereikt? In 2012 zijn technische, organisatorische en functionele voorbereidingen getroffen om de ODH vanaf 1 januari 2013 te laten starten. Op 1 januari 2013 is de ODH formeel van start gegaan. De uitrol van de organisatie zal gefaseerd plaatsvinden. Vanaf 1 april 2013 zal de ODH geheel operationeel zijn.

2.2.3 Grondbeleid Beleidsmatig kader: Nota Grondbeleid De Nota Grondbeleid 2009 vormt het beleidskader waarmee richting gegeven wordt aan ontwikkeling van gronden in de gemeente Midden-Delfland. De Nota Grondbeleid verschaft inzicht in de wijze waarop de gemeente haar grondbeleid voert en zorgt tevens voor eenduidige kaders. Door middel van de Nota Grondbeleid geeft de raad sturing aan het grondbeleid van onze gemeente. De gemeente Midden-Delfland vormt voor de omliggende steden een aantrekkelijke, dichtbij gelegen ruimte om te recreëren, verblijven en sporten. Het betreft een gemeente met een uniek landschap dat behouden, beschermd en versterkt moet worden. Het is in het belang van de gehele regio dat dit gebied zich in de toekomst verder ontwikkelt en kan blijven fungeren als groene binnentuin in een sterk verstedelijkte omgeving. De doelstellingen om dit te bereiken zijn opgenomen in de Gebiedsvisie Midden-Delfland®2025 en de visie Vitale Dorpen ‘Behoud door ontwikkeling’. De doelstellingen die de gemeente heeft vastgesteld, vragen om een actief grondbeleid. De voornaamste redenen voor een actief grondbeleid zijn: de mogelijkheid tot kostenverhaal is verzekerd aangezien de gemaakte kosten, zoals verwervingskosten en bouwrijp maken, in de uitgifteprijs van de grond kunnen worden verdisconteerd de gemeente kan de voorbereiding en uitvoering van een bestemmingsplan optimaal sturen (bijvoorbeeld ten aanzien van kwaliteit, de gewenste fasering, de gewenste betrokkenheid van burgers en toekomstige gebruikers in het planproces) de gemeente is in staat publieke doelstellingen te realiseren, die niet via publiekrechtelijke regels en voorschriften kunnen worden gerealiseerd door middel van gronduitgifte kan de concurrentie op de grondmarkt worden bevorderd (bijvoorbeeld werken met prijsvragen en tenders). Op basis van prioriteit, grondpositie, gemeentelijke doelstellingen en financieel risicoprofiel zal in voorkomende gevallen bezien worden of een meer faciliterend grondbeleid gewenst dan wel nodig is. Door de economische crisis en de gevolgen daarvan voor de risico’s die de gemeente loopt, de (financiële) positie van ontwikkelaars en potentiële kopers en/of afnemers is de keuze voor actief grondbeleid, ondanks de bovengenoemde doelstellingen, minder vanzelfsprekend geworden. Voorlopig wordt terughoudend gereageerd op nieuwe initiatieven. Bij verbeterde economische omstandigheden en/ of een verminderde omvang van de gemeentelijke risico’s zal deze keuze opnieuw bekeken worden. Informatievoorziening Voor de gemeente zijn grondexploitaties een bedrijfsmatige activiteit waarbij risicodragend wordt opgetreden. De risico’s zijn omvangrijk in verhouding met de grootte van de gemeente. De raad is bij de herziening van de grondexploitaties dan ook uitgebreid geïnformeerd over de resultaten van de exploitaties, de mutaties ten opzichte van vorig jaar, de risico’s en (beheers)maatregelen. Alle grondexploitaties zijn aangepast aan de inzichten per 1-1-2013 en voorgelegd (ter vaststelling dan wel ter kennisname) aan de raad. Soorten Grondexploitaties Wij onderscheiden twee soorten grondexploitaties: 1. Grondexploitaties van projecten waarbij de planvorming vastgelegd is en/ of dat hier overeenstemming over is met ontwikkelende partijen. Deze grondexploitaties zijn aan de raad ter vaststelling aangeboden, en zijn voor het college richtinggevend voor de (verdere) uitvoering van de projecten; 2. Grondexploitaties van projecten waarbij de planvorming nog niet vastgelegd is. Een grondexploitatie vastleggen zonder vastgesteld planologisch kader is niet wenselijk, omdat een grondexploitatie in principe de doorrekening van een (concept)plan is. Als de grondexploitatie vastgesteld is voordat over de planvorming besloten wordt kunnen de beleidsuitgangspunten die de basis vormen voor de opzet van de plannen te veel onder druk komen te staan. Op deze projecten worden echter wel kosten gemaakt. Vandaar dat de raad wel kennis heeft genomen van de concepten van de voorlopige grondexploitatieberekeningen op basis van eventuele conceptplannen. Hierdoor heeft de raad meer informatie om de ontwikkelingen van de grondexploitaties in onderling verband beter te volgen. Van de volgende projecten worden de herzieningen per 1 januari 2013 aan de raad voorgelegd: Keenenburg III, Lookwest-Noord, Scharnier, Look-West, Hooipolder, Korpershoek II (Verzorgingstehuis

Schipluiden), Keenenburg V, Commandeurspolder III, Lotsweg, Maaslandse Dam, Kreekzone en Spreeuwenest. Economische situatie Uit de media komt naar voren dat in het land gemeenten verliezen moeten accepteren op grondexploitaties door de economische crisis. Die economische situatie treft ook onze gemeente. De economische ontwikkeling heeft een negatieve invloed op de ontwikkeling van projecten in MiddenDelfland. Wij gaan er nog steeds van uit dat er voldoende markt is voor nieuwe woningen in MiddenDelfland. Dit wordt ondersteund door de Woonvisie die in 2012 vastgesteld is. In Haaglanden verband wordt gekeken naar de mogelijkheid tot aanpassing van de woningbouwproductie. Er wordt gestuurd op het uitfaseren (doorschuiven in de tijd) van woningbouwlocaties. Het uitnemen van woningbouwlocaties (geen woningbouw meer) is, gezien de groei van het aantal huishoudens in de Randstad op langere termijn, vooralsnog niet aan de orde. De onzekere economische situatie schrikt potentiële kopers af om te investeren. Bovendien is het lastig om financiering te vinden. Dit leidt tot vertraging in onze projecten. De op te nemen planning in de voortgang in de uitgifte hangt ook samen met de grondprijzen. Verlaging van grondprijzen kunnen leiden tot meer uitgifte. Dit is echter geen wetmatigheid. Uit de taxaties en verkopen lijken de grondprijzen voor nieuwbouwlocaties niet sterk veranderd ten opzichte van vorig jaar. Wel constateren we een afwaardering van bestaand vastgoed. De uit te geven gronden zijn veelal recentelijk getaxeerd om een goede aansluiting op de huidige markt te krijgen. In enkele gevallen heeft dit geleid tot een waardedaling, maar voor de uit te geven kavels is de afwaardering beperkt. Het is nodig om de verwachting van de opbrengststijging in de komende jaren, ten opzichte van vorig jaar, in negatieve zin bij te stellen. Uitgaande van de recente taxaties en daarmee de aansluiting op de huidige markt gaan we er vanuit dat de grondprijzen dit jaar gelijk blijven en dan langzaam weer gaan stijgen tot een stijging van 2% per jaar. Het lukt de gemeente nog vrij redelijk om gronden te verkopen. Vermoedelijk komt dit enerzijds door de verhoudingsgewijs beperkte omvang van de series woningen die gebouwd worden (beter overzienbaar risico voor de ontwikkelaars dan bij grote series). Anderzijds lijkt de vraag de lokale woningmarkt in positieve zin af te wijken van de omliggende gemeenten. Wel wordt een toenemende druk vanuit ontwikkelende partijen op de hoogte van de door de gemeente gevraagde grondprijzen geconstateerd. Het uitblijven van economisch herstel zet de woningmarkt verder onder druk. In de risicoanalyse behorende bij de herzieningen van de grondexploitaties wordt hier aandacht aan besteed. De afwaardering van het bestaande vastgoed betreft vooral het Centrum Den Hoorn. Winst- en verliesnemingen In het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) zijn regels opgenomen over wanneer winst en verlies genomen mag en moet worden vanuit de grondexploitaties. In de regel mag van een project met een positief exploitatieresultaat pas winst genomen worden bij afsluiting van het project. Tussentijdse winstneming is mogelijk op het moment dat de winst zeker gesteld is en de risico's verwaarloosbaar zijn. Bij een grondexploitatie met een negatief exploitatieresultaat moet in principe direct, in dit geval bij de jaarrekening 2012, verlies genomen worden. Dit geldt ook voor projecten waar in geïnvesteerd is, geen grondexploitatie opgesteld is, maar niet (via een grondexploitatie of overeenkomst) aangetoond kan worden dat de investeringen terugverdiend gaan worden. De winsten verliesnemingen worden conform de Nota grondbeleid ten gunste of ten laste gebracht van de Reserve Grondexploitaties. Voor het bepalen van de hoogte van de winst- of verliesneming zijn diverse regels in de BBV opgenomen. In de regel hanteren we de grondexploitatie als uitgangspunt voor eventuele verliesnemingen en winstnemingen op termijn. . Voor de grondexploitaties met exploitatieopzetten (grexen) zijn inmiddels herziene grexen per 1-1-2013 opgesteld. Op basis van de wet en regelgeving moet voor grexen met een negatief exploitatieresultaat per 31-12-2013 verlies genomen worden. Voor onze grexen houdt dat op basis van de herzieningen in dat er een verlies genomen moet worden van € 3,8 miljoen euro. De volgende winst en verliesnemingen zijn in de jaarrekening 2012 verwerkt: Hooipolder: afschrijving € 917.688,09 Centrum Den Hoorn: afschrijving: € 1.054.000,00 (op basis van marktwaarde onderbouwing) Kastanjehof: bijschrijving € 31.000,00 (vanwege afsluiting project) Lotsweg: afschrijving € 41.126,00 (op basis van grex) Kreekzone: afschrijving € 2.470.757,00 (op basis van grex) Noord-westhoek: afschrijving € 530.165,67 (vanwege afsluiting project) Spreeuwenest: afschrijving € 263.000,00 (op basis van grex)

De winstneming van Kastanjehof en de verliesnemingen van Centrum Den Hoorn, Lotsweg, Kreekzone en Spreeuwenest worden ten laste gebracht van de Reserve Grondexploitaties. De afschrijvingen bij de projecten Hooipolder en Noord-westhoek komen niet direct ten laste van de Reserve Grondexploitaties. Hooipolder De grondexploitatie van het project Hooipolder blijft budgettair neutraal. Het betreft hoofdzakelijk de aanleg van infrastructuur. Het budget is ongeveer voor de helft afkomstig uit subsidie van het Stadsgewest Haaglanden, deels vanuit een bijdrage vanuit het bedrijvenschap HarnaschPolder en voor de rest uit eigen investeringsreserves. In de begroting en de grondexploitatie is opgenomen dat er in 2012 een onttrekking vanuit een van de investeringsreserves plaatsvindt voor de dekking van de in 2012 gemaakte kosten in Hooipolder. Deze verliesneming heeft geen gevolgen voor het resultaat van de grex Hooipolder, de Reserve Grondexploitaties en de begroting. Wel vermindert de boekwaarde hierdoor. Centrum Den Hoorn Voor het project Centrum Den Hoorn is geen grondexploitatie beschikbaar. Voor het project Centrum Den Hoorn vindt nu een marktconsultatie plaats. Alleen voor fase 4 is een deelexploitatie opgezet. Dit betreft de locatie van de voormalige Juliana van Stolbergschool. Vooruitlopend op deze marktconsultatie en het opstellen van een grex moeten wel de regels vanuit de BBV gevolgd worden. Dit heeft tot resultaat dat er vooruitlopend op een grex een technische verliesneming genomen moet worden. Bij de bepaling van de hoogte van deze verliesneming is gekeken in hoeverre de boekwaarde (ongeveer zes miljoen euro) gedekt kan worden uit de waarde van de aanwezige gemeentelijke eigendommen (Looksingel, Dijkshoornseweg en Hoornsewal) en beschikbare budgetten. Deze marktwaarde onderbouwing is gelijk aan de optie waarbij de gemeente het project beëindigd en haar opstallen verkoopt. Het bestaande gemeentelijke vastgoed is recent getaxeerd. Er blijkt een afwaardering noodzakelijk van bijna 20%. Daarnaast zijn er plankosten, rentekosten en kosten voor het aanleggen van parkeerplaatsen in 2012 gerealiseerd. Deze kunnen niet gedekt worden uit de prijsstijging van woningen en moeten dus afgeboekt worden. De verliesneming in het kader van de BBV is rekenkundig ruim één miljoen euro. De rekenkundige onderbouwing van de verliesneming is als volgt: Boekwaarde per 31-12-2012: € 6.088.000Exploitatieresultaat fase 4 per 1-1-2013: € 355.000 Waarde eigendommen Hoornsewal: € 350.000 Waarde eigendommen fase 1: € 3.683.000 Bijdrage grex Look-west: € 300.000 Bijdrage investeringsreserve Den Hoorn: € 346.000 Tekort: € 1.054.000Belangrijker is dat we nog in het ongewisse zijn over het resultaat van de markconsultatie voor fase 1 en dat er nog geen zicht is op de ‘waarde’ van de gemeentelijke gronden binnen fase 1 er vanuit gaande dat het gewenste programma gerealiseerd wordt. In de huidige situatie heeft het gemeentelijke vastgoed in dit plandeel een waarde van ruim vier miljoen euro. Los van de bovenstaande verplichte verliesneming van ruim een miljoen euro is het verstandig rekening te houden met het risico dat de ‘waarde’ van de grond vermindert door de huidige opstallen te slopen en de functie te veranderen. Daarom is in de risicoanalyse een post opgenomen voor het afschrijven van de waarde van het huidige vastgoed. Kastanjehof Dit project kan worden afgeschreven en levert een winst op van ongeveer €31.000. Dit wordt ten gunste gebracht van de Reserve Grondexploitaties. De situatie was erg specifiek en levert bij bestudering geen nieuwe informatie op met betrekking tot kengetallen die gebruikt worden in de grondexploitaties. Lotsweg In dit project resteert de aanleg van twee landschapselementen. De uitvoering wordt vertraagd door de inpassing van de nieuwe 380kV hoogspanningsverbinding. Dit leidt tot meerkosten op het gebied van advisering, plankosten en uitvoering. De kosten worden nu ten laste gebracht van de Reserve Grondexploitaties.

Kreekzone Kreekzone is het project dat ontstaan is door de laatst te ontwikkelen delen van Look-west en Lookwest-Noord samen te voegen. In het bestemmingsplan is ruimte geboden voor appartementengebouwen. In de conceptgrexen is dan ook uit gegaan van ongeveer tweehonderd appartementen. Het project is al een aantal jaren vertraagd vanwege de aanleg van de nieuwe 380kV hoogspanningsverbinding en het amoveren van de bestaande 150kV verbinding. Daarnaast is op dit moment de markt voor appartementen niet goed. In de herziening van de grondexploitatie waarderen wij de verwachte grondopbrengsten voor een deel af. In samenhang met de grondprijs wordt ook de uitgifteplanning in negatieve zin bijgesteld. Voorgaande jaren werd bij de verliesneming uitgegaan van het rekenkundige optimalisatiescenario dat voor dit specifieke project 30% sociale woningbouw gerealiseerd wordt in plaats van de ongeveer 60% die in de basisvariant opgenomen is. In dit plandeel is de compensatie voor sociale woningbouw van de omliggende plannen Look-west, Scharnier, bedrijventerrein HarnaschPolder en Centrum Den Hoorn begrepen. Wij kunnen ons voorstellen dat wachten op betere tijden voor de appartementenmarkt een reden is om het project voorlopig stil te leggen. Een andere optie is om het programma van het plan aan te passen, bijvoorbeeld in een meer grondgebonden programma. Deze varianten worden nader uitgewerkt. Aandachtspunten bij de overweging zijn dat er op het project een bouwclaim rust voor ongeveer 100 appartementen en dat het een woningbouwprogramma kent waarvan 60% sociaal is. Het stilleggen van het project of de realisatie van een meer grondgebonden programma zorgt er voor dat de beleidsuitgangspunten uit de Woonvisie (ongeveer 30% van alle nieuwbouwwoningen is in het sociale segment) niet zonder toenemende verliezen kunnen worden gerealiseerd. Noord-westhoek Het project Noordwest-hoek ligt ten noorden van de rijksweg A4 aan de Zweth. De gemeente is sinds acht jaar eigenaar van twee percelen grond. De uitgiftemogelijkheden zijn beperkt vanwege de beperkte ontsluiting via de Lotsweg, de aanwezigheid van een hoge druk gasleiding, de molenbiotoop en de verwachte bodemverontreiniging. Daar komt de economische crisis nog eens bij. Wij verwachten niet dat de grond binnen afzienbare tijd verkocht gaat worden. De grond ligt er nu braak bij. De herziening van de grex toont een negatief exploitatieresultaat. Daarnaast zijn er voor dit project een aantal projectspecifieke risico’s te benoemen waaronder verdere vertraging en bodemsaneringskosten. Wij adviseren het plan af te sluiten, de boekwaarde van het plan af te boeken en het in de huidige situatie te onderhouden (of nog groener in te richten). Voordat dit kan plaatsvinden, moet het ingezette bodemonderzoek afgerond zijn. Er bestaat de mogelijkheid dat het een provinciale sanering betreft waarbij maatregelen genomen moeten worden onafhankelijk van verkoop en gebruik van de percelen. Bij aankoop van de percelen grond was er een investeringsreserve voorhanden ter dekking. Deze investeringsreserve was afkomstig vanuit de realisatie van de AWZI. De investeringsreserve is na aankoop voor een ander doel (multifunctionele accommodatie in Look-west) benut en niet meer beschikbaar. Er is nu wel een andere financiering voorhanden. Bij het project Hooipolder vervalt de noodzaak om gebruik te maken van de een deel van de investeringsreserve recreatieve verbindingen. Dit bedrag is voldoende om de boekwaarde van Noord-westhoek te dekken. Het benutten van dit deel van deze investeringsreserve is verdedigbaar, omdat ook deze investeringsreserve voortkomt uit de realisatie van de AWZI. Het benutten van deze financiering heeft geen gevolgen voor de Reserve Grondexploitaties en de begroting. De mogelijke kosten voortkomend uit het bodemonderzoek zijn niet gedekt, maar wel opgenomen in het risicoregister. Financieel houdt het bovenstaande voorstel het volgende in: De boekwaarde per 31-12-2012 is ongeveer €489.000. De verwachte kosten 2013 (voor plankosten en bodemonderzoek) zijn ongeveer €41.000. In het totaal wordt voorgesteld om ongeveer € 530.000 af te boeken en ten dekken uit de reserve recreatieve verbindingen. Daarnaast is in het risicoregister een risico opgenomen van €500.000 voor mogelijke grondsaneringskosten (met een kans van optreden van 50%). Spreeuwenest Bij het project Spreeuwenest heeft een marktconsultatie (biedingenprocedure) plaatsgevonden. Dit heeft niet geleid tot uitgifte van de gemeentelijke gronden. Hierdoor ontstaat vertraging en dus aanvullende plankosten en rentelasten. De gronden zijn getaxeerd en de grondexploitatie is herzien. Op basis van de taxaties en de gesprekken met geïnteresseerde ontwikkelaars zijn er zeker nog opties voor het ontwikkelen van deze locatie. De meerkosten leiden wel tot een negatief exploitatieresultaat en de bovengenoemde verliesneming.

Financieel resultaat herzieningen grexen Voor de grondexploitaties met exploitatieopzetten (grexen) zijn herziene grexen per 1-1-2013 opgesteld. De helft van de grexen laat een verbetering van het resultaat zijn de andere helft een verslechtering. De verslechteringen zijn echter hoger dan de verbeteringen. De herzieningen van de grondexploitatie per 1-1-2013 leiden gezamenlijk tot een verslechtering van ongeveer € 2,9 miljoen ten opzichte van de herzieningen per 1-1-2012. Daarnaast neemt de benodigde netto voorziening voor de risicoanalyse toe van €4,4 miljoen naar € 6,5 miljoen. Ontwikkeling Reserve Grondexploitaties De Reserve Grondexploitaties was per 1-1-2012 € 1,2 miljoen positief. Deze reserve kan niet in de verplichte verliesneming van € 3,8 miljoen voorzien. Aangezien de Reserve Grondexploitaties niet negatief mag zijn heeft dit tot gevolg dat er een verlies van € 2,6 miljoen ten laste gebracht moet worden van de algemene exploitatie. Na het verwerken van de winsten verliesnemingen in de jaarrekening leidt deze verliesneming logischerwijs tot een verbetering van de verwachting van de Reserve Grondexploitaties op termijn. Deze neemt door de huidige verliesnemingen toe tot € 6,6 miljoen positief. Dit verwachte saldo op termijn dekt weliswaar de netto risico’s uit de risicoanalyse, maar kunnen niet meer voorzien in het terugverdienen van de verliesneming die dit jaar ten laste van de algemene exploitatie gebracht wordt. De verliesneming in het kader van de jaarrekening ter hoogte van € 2,6 miljoen heeft een negatief structureel effect van ongeveer € 80.000. Mochten de risico’s niet gerealiseerd worden dan is er voldoende budget om op termijn alsnog het nu te nemen verlies van € 2,6 miljoen terug te verdienen. Hier wordt vooralsnog niet vanuit gegaan. Als alle verwachte winsten verliesnemingen in de tijd uitgezet worden levert dat het volgende beeld op voor de ontwikkeling van de Reserve Grondexploitaties. In de hieronder genoemde bedragen is de financiële vertaling van de risico's niet opgenomen. Stand per 31-12-2010: € 0,7 miljoen positief Stand per 31-12-2011: € 1,2 miljoen positief Stand per 31-12-2012: € 0 Een negatief saldo van €2,7 miljoen per 31-12-2012 wordt ten laste gebracht van de algemene exploitatie. Hieronder wordt bij het verdere verloop van de Reserve Grondexploitaties tussen haakjes weergegeven wat de stand zou zijn als het tekort niet afgeschreven zou zijn. Verwachte Verwachte Verwachte Verwachte Verwachte Verwachte Verwachte

stand stand stand stand stand stand stand

per per per per per per per

31-12-2013: 31-12-2014: 31-12-2015: 31-12-2016: 31-12-2017: 31-12-2018: 31-12-2019:

€ € € € € € €

0,4 0,1 3,6 5,5 6,2 6,2 6,6

miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen

negatief negatief positief positief positief positief positief

( € 3,0 miljoen negatief) ( € 2,7 miljoen negatief) ( € 1,0 miljoen positief) ( € 2,9 miljoen positief) ( € 3,6 miljoen positief) ( € 3,6 miljoen positief) ( € 3,9 miljoen positief)

De bovengenoemde bedragen zijn gebaseerd op de contante waarde van de saldi per 1-1-2013. De daadwerkelijke ontwikkeling van de Reserve Grondexploitaties is afhankelijk van en in hoeverre de ramingen uit de grondexploitaties voor kosten en opbrengsten gerealiseerd worden, planaanpassingen en optimalisaties, alsmede de hoogte van de verliesnemingen en (tussentijdse) winstnemingen. Bij de verliesnemingen is er in bovenstaand schema van uitgegaan dat alle grondexploitaties uitgevoerd worden conform de voorliggende grondexploitaties per 1-1-2013. Relatie met de begroting en de jaarrekening De grondexploitaties die ter besluitvorming en ter kennisname worden voorgelegd worden gekoppeld aan de begroting. De verwachte kosten en opbrengsten 2013 worden gebruikt bij het controleren en zo nodig wijzigen van de ramingen voor de budgetten 2013. Dit vindt plaats bij de voorjaarsnota 2013. De verwachte kosten en opbrengsten 2014 tot en met 2017 worden gebruikt bij het opstellen van de meerjarenbegroting 2014 - 2017. Winst- en verliesnemingen van individuele projecten worden bij de jaarrekening 2012 verwerkt. Risicoanalyse Vanwege het risicodragende karakter en de grote omvang van de grondexploitaties vormt een risicoanalyse een wezenlijk onderdeel bij de beoordeling van de grondexploitaties en de informatievoorziening aan de raad. Een overzicht met een beschrijving van de algemene en projectspecifieke risico’s van de projecten zijn in 2012 onder geheimhouding voorgelegd aan de raad.

In het voorjaar van 2013 wordt als onderdeel van de herziening van de grondexploitaties ook de risicoanalyse herzien. De algemene risico’s komen voor bij nagenoeg alle grondexploitaties en behelzen onder andere: kostprijsstijging, opbrengstdaling, korting op subsidies, noodzakelijke herontwikkeling van plannen, vertraging en aanvullende plankosten. Deze risicoanalyse beperkt zich niet tot de in exploitatie genomen gronden. Bij nog niet in exploitatie genomen gronden heeft de gemeente in enkele gevallen al wel gronden verworven en wordt dus ook al risico gelopen ten aanzien van de afzet van die gronden. Ondanks dat deze projecten doorgaans nog een indicatief karakter hebben, zijn de risico's daarvan wel op eenduidige wijze in de risicoanalyse meegenomen. Voor alle risico's is berekend wat de financiële consequenties voor de grondexploitaties (gezamenlijk) zouden zijn, en is een inschatting gemaakt van de kans dat dit risico zich daadwerkelijk voordoet. Het product van beiden wordt in aanmerking genomen bij de beoordeling of de risico's naar verwachting opgevangen kunnen worden binnen de Reserve Grondexploitaties. Nadrukkelijk wordt er op gewezen dat inschattingen of bepaalde ontwikkelingen zich zullen voordoen een subjectief karakter dragen. Het stil staan bij de aanwezigheid van de risico's zorgt er voor dat deze risico's in ieder geval de aandacht krijgen die zij behoren te hebben. De absolute omvang van de risico's wordt bruto risico genoemd. Als deze bruto risico's vermenigvuldigd worden met de kans dat ze optreden resteren de netto risico's. In principe is de kans dat een risico optreedt niet hoger dan 50%. Als dit namelijk wel het geval zou zijn dan is de kans groter dat het wel optreedt dan dat het niet optreedt. In dat geval wordt het in de grondexploitatie opgenomen. Er zijn echter een aantal uitzonderingen gebaseerd op strategische overwegingen. Het is wenselijk om financiële dekking te hebben voor de som van alle netto risico's. Bij voorkeur wordt de dekking gezocht in de Reserve Grondexploitaties op dit moment of in de toekomstige ontwikkeling daarvan. Mocht deze niet voldoende zijn dan is het theoretisch mogelijk risico’s af te dekken via het risicoregister van het weerstandsvermogen en in laatste instantie via een voorziening binnen de ‘algemene exploitatie’. Financiële samenvatting risicoanalyse Wat de vertaling van de financiële risico's bij alle grondexploitaties inhoud is hieronder samengevat. Totaal algemene (netto) risico’s: Totaal projectspecifieke (netto) risico’s: TOTAAL

€ 717.000 € 5.787.000 € 6.505.000

Een verdere uitsplitsing van de risicoanalyse is in het raadsvoorstel herzieningen grondexploitaties per 1-1-2013 opgenomen. Indien buiten het worst case scenario alle negatieve effecten maximaal optreden (kans op optreden 100% gezet) en de positieve risico’s geheel niet optreden is de som van de (bruto) risico’s ongeveer € 21 miljoen en daarmee gelijk aan vorig jaar. In dat geval is er niet voldoende dekking. Dat dit op treedt wordt echter onwaarschijnlijk geacht en volledige dekking is dan ook niet noodzakelijk. Er wordt uitgegaan van netto risico’s. In deze risicoanalyse is opgenomen de onzekerheid over de nog te realiseren investeringen en opbrengsten. De resterende civieltechnische investeringen (saneren, sloop, bouw en woonrijp maken) betreffen ongeveer € 30 miljoen. Inclusief de kostenposten verwervingen, plankosten, post onvoorzien en bovenplanse/ excessieve kosten is dit bedrag ongeveer € 49 miljoen. De nog te realiseren grondopbrengsten (voor zover er nog geen overeenkomsten zijn) zijn ongeveer € 38 miljoen. Inclusief de grondopbrengsten waarvoor al wel contracten getekend is, subsidies en bijdragen derden is dit bedrag ongeveer € 85 miljoen. Maatregelen Door maatregelen te nemen, zoals het gericht terugdringen van de boekwaarde, risicovolle programma’s mijden, nieuwe niet noodzakelijke investeringen beperken en plankosten beperken wordt getracht te voorkomen dat de Reserve Grondexploitaties op termijn niet voldoende dekking geeft voor de huidige projecten, zowel de exploitatieresultaten als de bijbehorende risico’s. Er zijn nog een aantal specifieke onderwerpen die wij u onder de aandacht willen brengen.

Afstemming (financiële) middelen, fasering en beleid Dat de grexen financieel onder druk staan is goed bekend binnen de (ambtelijke) organisatie. De verschillende vakdisciplines werken samen aan het optimaliseren van de financiële resultaten. Een van de te ontwikkelen onderdelen daarbij is het besef dat de grex vaak een verzameling is van beleidsuitgangspunten. Beleidsuitgangspunten zijn bijvoorbeeld de WoonVisie, parkeerplaatsenbeleid, Woonkeur en parkeernormen. Nu de opbrengsten (in tijd) tegenvallen en de rentelasten toenemen is het niet vanzelfsprekend meer dat aan alle beleidsuitgangspunten voldaan kan worden zonder dat dit leidt tot een negatief exploitatieresultaat. Bij de herzieningen van de grexen is het beleid in stand gehouden. Mocht het noodzakelijk zijn de resultaten van de grexen te verbeteren ten koste van bestaand beleid dan moet onzes inziens in een breder dan alleen grondexploitatieverband keuzes gemaakt worden. Bezuinigen op civiele werken In de grexen wordt er specifiek gekeken of de kosten voor civiel technische werken beperkt kunnen worden. Nu de meeste verwervingen gerealiseerd zijn betreft dit namelijk veruit de grootste kostenpost. Vanuit de grexen wordt geprobeerd de kosten te beperken. Advisering over verlagen van de kwaliteit wordt daarbij niet uitgesloten. Vanuit de organisatie wordt echter ook gekeken naar het beperken van de beheerslasten op langere termijn. Hiervoor moet in sommige gevallen juist voor een duurdere oplossing op korte termijn gekozen worden. De wisselwerking hiertussen moet nadere invulling krijgen. Opstellen risicoanalyse Wij vinden het van belang dat de risicoanalyse nauwkeuriger en meer gedragen wordt. Hiervoor zijn twee aspecten van belang. Ten eerste willen we dat de zekerheid over de volledigheid van de risicoanalyse wordt verbeterd. Op dit moment wordt het risico slechts door enkele betrokkenen ingeschat (samenspel planeconoom en projectleider). Wij gaan dit breder trekken. Meer vakdisciplines worden er bij betrokken (financiën en openbare werken). Voor beide doelstellingen zijn eenvoudige en goedkope mogelijkheden voorhanden, zoals checklisten voor de volledigheid en specifieke projectgroepen met alle disciplines. Hierbij kunnen dan andere overwegingen vanuit andere vakdisciplines meewegen bij de bepaling van de kans dat een risico plaatsvindt. Implementatie hiervan moet echter nog wel ingevoerd worden in de bestaande werkwijzen binnen de organisatie. Financiële instrumenten De woningmarkt is er slecht aan toe. Een deel is te wijten aan de beperkte financieringsmogelijkheden voor potentiële kopers. Banken en financiële toezichthouders beperken de maximale hypotheeklening. Om deze groep van potentiële kopers toch te verleiden tot koop – en dus onze afzet van grond te stimuleren - wordt momenteel gestudeerd op de mogelijke inzet van financiële instrumenten. Twee instrumenten hebben hierbij speciale aandacht. Dit zijn erfpacht en startersleningen. Bij het gebruik van erfpacht hoeft alleen nog de opstal gefinancierd te worden. Bij starterleningen wordt een lening verstrekt voor het deel van de benodigde financiering dat bij de banken op basis van de inkomenstoets (zonder te kijken naar inkomensontwikkeling) niet verkregen kan worden. Het is de doelstelling om in het tweede kwartaal van 2013 met eerste onderzoeksresultaten te komen.

2.2.4 Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding In deze paragraaf gaan wij in op het beleidskader en de daaruit voortvloeiende financiële consequenties met betrekking tot kapitaalgoederen. Voor de burgers is de kwaliteit van de openbare ruimte en hun leefomgeving belangrijk. Kapitaalgoederen kunnen hier aan bijdragen. Het gaat hierbij om wegen, riolering, groenvoorzieningen, speelplaatsen, verlichting, bruggen, beschoeiingen, gebouwen enzovoort Het beheer en onderhoud van deze kapitaalgoederen is van cruciaal belang voor het functioneren van de gemeente op het terrein van wonen, vervoer, recreatie enzovoort. De kwaliteit van de openbare ruimte en de directe leefomgeving is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard voor de lasten. Om deze redenen vinden de instandhoudingkosten van de openbare ruimte hun weerslag in al vastgestelde of nog vast te stellen beheerplannen. Per onderdeel wordt ingegaan op drie vragen: 1. het beleidskader 2. de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties 3. de vertaling van de financiële consequenties in de begroting Het beleid voor het onderhoud van kapitaalgoederen is ten dele opgenomen in nota’s en verordeningen: Programma beheer openbare ruimte Beleid/beheerplannen Jaar van Gepland jaar vaststelling van actualisatie Wegen 2008 2013 Openbare verlichting 2010 2014 Kunstwerken 2009 2014 Gemeentelijk rioleringsplan 2011 2015 Gemeentelijk waterplan 2008 2014 Baggerplan 2008 2014 Beschoeiingplan 2008 2014 Groen beleid/beheerplan(nen) 2007 2022 Bomenbeleidsplan 2009 2025 Speelplaatsen 2005 2014 Beleids- en beheerplannen De raad stelt diverse beheerplannen vast om de kwaliteit van de openbare ruimte op peil te houden. Ieder beheerplan werkt met een vastgesteld kwaliteitsniveau. Op basis van de gewenste kwaliteit zijn de ramingen opgesteld van het onderhoud. De keuze voor de dekking van de kosten is afhankelijk van het soort onderhoud. In hoofdlijnen kan het beheer en onderhoud in de volgende soorten worden gesplitst: nieuwe investeringen (activering, dekking kapitaallasten via exploitatie) groot onderhoud (dekking via exploitatie) klein (regulier) onderhoud (dekking via exploitatie). De nota waarderings- en afschrijvingsbeleid 2012-2015 van de gemeente Midden-Delfland beschrijft onder andere de wijze van activering van de kapitaalgoederen. Deze nota is door de raad vastgesteld. In de nota is onderscheid gemaakt tussen activa met maatschappelijk nut, zoals wegen, en activa met economisch nut, zoals gebouwen en riolering. De notitie beschrijft hoe om te gaan met de activa. De rehabilitatiekosten van wegen en grotere vervangingsinvesteringen worden geactiveerd. Indien vervolgens groot onderhoud plaatsvindt, wordt dit ten laste gebracht van de exploitatie. Wegen De raad koos in 2009 een operationeel doel voor het nieuwe wegenbeleid. Binnen dit beleid brengen en handhaven we het onderhoudsniveau van de wegen volgens de CROW-norm op het niveau van 93% in 2013. Door het doorvoeren van de vastgestelde bezuinigingen binnen de exploitatie en het uitstellen van investeringen wordt het beoogde doel van 93% in 2013 niet meer bereikt. De gemiddelde beeldkwaliteit voor wegen komt in 2013 op 89% A en B beeldkwaliteit. Het onderhoudsniveau is in 2012 gedaald van 90% naar 89%. In 2012 zijn de volgende werken uitgevoerd: reconstructie Haardstede groot onderhoud Boterkamp groot onderhoud Reynbolt van Maeslantstraat

Onderhoud elementverhardingen conform operationeel jaarplan:

Deel rijbaan Slot de Houvelaan;

Deel herstraten rijbaan Vrouwe Lideweijsingel;

Deel rijbaan trottoirs Otto van Zevenderlaan;

Deel rijbaan Fuutlaan (carportstraat);

Onderhoud asfaltwegen conform operationeel jaarplan:

Conserveren Dorpspolderweg;

Deklaag vernieuwen fietspad Dorpspolderweg;

Deklaag vernieuwen ‘t Woudt;

Kruispunt Herenwerf – Burgerweg.

Het reguliere preventieve onderhoud aan asfaltverhardingen en elementverhardingen gebeurt op basis van het onderhoudsplan. Openbare verlichting In 2009 is voor het verbeteren en energiezuiniger maken van de openbare verlichting een beleidsplan vastgesteld waaraan een meerjarenplan was toegevoegd. Aan de hand van dit plan bereiken we dat de openbare verlichting conform de Nederlandse Praktijk Richtlijnen 13201-1 in goede staat van onderhoud blijft en waar mogelijk verbeterd en energiezuiniger wordt. Door het vervangen van oude openbare verlichting verbetert de lichttechnische kwaliteit zonder extra milieubelasting. Belangrijkste doelen/acties in 2012 waren: Oudste en milieubelastende lichtmasten vervangen en verbeteren. Conform het beleidsplan energie- en CO2-besparende maatregelen uitvoeren in de vorm van dimmers en het toepassen van led verlichting. Het reguliere preventieve onderhoud aan openbare verlichting gebeurt op basis van het onderhoudsplan. Naast het reguliere onderhoud zijn in 2012 de volgende investeringen uitgevoerd: vervangen lichtmasten 2012 (€ 83.500); vervanging openbare verlichting 2012 (€ 83.500); extra maatregelen op basis van openbaar vervoerplan 2012 (€ 25.200). De investering op het openbaar vervoerplan was begroot op € 81.200. Door de vastgestelde bezuiniging is dit bedrag met € 56.000 naar beneden gebracht. Door de bezuiniging op de hierboven omschreven investering wordt het beoogde doel, energielabel C/B ‘18% energie bezuiniging’ in 2014, niet gehaald. Bruggen (kunstwerken) In 2008 zijn alle kunstwerken (bruggen, duikerbruggen, tunnels en duikers) binnen de gemeentegrenzen die in eigendom en/of onderhoud zijn van de gemeente Midden-Delfland, in kaart gebracht en geïnspecteerd. De hieruit volgende gegevens en onderhoudsacties zijn verwerkt in een digitaal beheerpakket. In 2009 is een meerjaren beheerplan opgesteld en vastgesteld. Dit beheerplan heeft tot doel het verkrijgen van inzicht in het kwaliteitsniveau van de kunstwerken in de openbare ruimte, de benodigde maatregelen voor behoud of herstel van de oorspronkelijke kwaliteit en de hiervoor benodigde financiële middelen. Het meerjaren beheerplan vormt de basis voor uit te voeren onderhoudsacties in 2012. Meerjaren baggerplan Het hoogheemraadschap stelt eisen ten aanzien van het water. Om inzicht te krijgen in de verwachte

onderhoudskosten is in 2008 een meerjarig baggerplan gemaakt.

Dit meerjarenplan verschaft inzicht in:

de te verwachten hoeveelheid bagger

de te verwachten kwaliteit

welke watergangen (gedeeltelijk) eigendom zijn van de gemeente

het tijdstip van baggeren van de watergangen

de gestelde eisen aan de watergang(legger)

de te verwachten kosten voor de komende 8 jaar

Beschoeiingen Een groot aantal watergangen die de gemeente beheert, is voorzien van een beschoeiing van hout of kunststof. Een beschoeiing is aan normale slijtage onderhevig en is na een aantal jaren aan vervanging toe. In 2008 is voor alle beschoeiingen die de gemeente beheert een inventarisatie gemaakt van de kwaliteit en de verwachte resterende levensduur. In combinatie met het landelijk (Kader Richtlijn Water) en gemeentelijk (Groenbeleidsplan, Waterplan) beleid heeft dit geleid tot een meerjarenplanning voor het onderhoud van beschoeiingen. Het reguliere preventieve onderhoud aan water (water, baggeren, beschoeiingen) gebeurt op basis van het onderhoudsplan. Dit onderhoud bedroeg in 2012 € 140.250. Naast het reguliere onderhoud zijn in 2012 de volgende investeringen uitgevoerd: vervangen beschoeiingen/damwanden ‘t Woudt, Willemsoordseweg in Schipluiden, kunststof damwand Dorpsstraat, Schipluiden beschoeiing aan de Voordijkshoorn in Den Hoorn Openbaar groen Het Groenbeleidsplan is voor de drie dorpskernen uitgewerkt in renovatieplannen. Deze plannen geven aan waar, hoe, wanneer en tegen welke kosten de streefbeelden uit het Groenbeleidsplan gerealiseerd worden. Een belangrijk element hierbij is aandacht voor het bevorderen van ecologisch groenbeheer. De inwoners van de drie dorpen zijn door middel van een uitgebreid inspraaktraject betrokken bij de planvorming. Volgend op het Groenbeleidsplan is het Bomenbeleidsplan gemaakt. Hierin is aangegeven hoe en op basis van welke criteria het bomenbestand geïnventariseerd wordt. Enerzijds leidt dit tot verminderde regelgeving in relatie tot de kapvergunning en anderzijds levert dit een omvormingsplan op. Dit omvormingsplan wordt in deelplannen uitgewerkt waarbij de direct omwonenden worden betrokken. De kosten van de omvorming zijn pas bekend na vaststelling van de deelplannen. De plannen kennen een integrale uitwerking waarbij zoveel mogelijk zal worden aangehaakt bij andere ontwikkelingen in de openbare ruimte. De groenvoorzieningen in Midden-Delfland worden door de eigen dienst en door aannemers onderhouden. De met de aannemers gemaakte onderhoudsafspraken zijn vastgelegd in onderhoudscontracten, zogenaamde groenbestekken. In het verleden waren de onderhoudscontracten voor groenbeheer gericht op de te leveren inspanning. In de contracten was omschreven hoe vaak een aannemer de verschillende maatregelen jaarlijks moest uitvoeren. Bij jaren met veel groei (door warm weer) leidde dit tot extra werkzaamheden op kosten van de opdrachtgever. Bij de nieuw aan te besteden onderhoudscontracten is ervoor gekozen te sturen op het te leveren resultaat. Daarom wordt voor de nieuwe contracten gebruik gemaakt van beeldbestekken. In een beeldbestek wordt van de aannemer een van te voren vastgesteld resultaat gevraagd. Dit resultaat is vastgelegd in een beeld met bijbehorende criteria. Speelvoorzieningen De gemeente Midden-Delfland stelt zich ten doel om in nauw overleg met bewoners, ouders en kinderen een evenwichtig gespreid patroon van speelvoorzieningen te realiseren en stelt daarvoor de benodigde middelen beschikbaar. Daarbij gaat zij uit van de actieradius van de leeftijdsgroepen. De gemeente beheert de voorzieningen op adequate wijze en speelt in op toekomstige ontwikkelingen. Het huidige beleid is gericht op het binnen de financiële mogelijkheden in stand houden van de speelvoorzieningen met inachtneming van landelijke veiligheidsnormen. Speeltoestellen zijn in principe na 12 jaren afgeschreven. Door het opstellen en bijhouden van een beheer-, vervangings- en een onderhoudsprogramma houdt de gemeente de speelterreinen kwalitatief in goede conditie en voldoen deze aan de meest recente veiligheidseisen. In 2012 is een nieuwe nota speelplaatsen opgesteld. Herinrichting en renovatie speelplaatsen In het beleidsplan is op basis van wetgeving (attractiebesluit) en de kwaliteit van de speelplaatsen een vervangingsoverzicht opgesteld. In 2012 werden de volgende speelplaatsen gerenoveerd: Kern Den Hoorn - Dr. A.M. van der Poellaan (gedeeltelijke vervanging) Kern Maasland - Meester Berkenhof De gemeente telt in totaal 76 speelplaatsen. Er zijn er per dorp in Maasland 29, Den Hoorn 24 en Schipluiden 23. Op deze speelplaatsen zijn in totaal ca. 230 speeltoestellen geplaatst. De gemeente voert het onderhoud aan speelterreinen zelf uit. Maandelijks controleren wij de toestellen en terreinen. Ook wordt jaarlijks een algemene veiligheidsinspectie uitgevoerd. Bij gebreken en/of schade, bijvoorbeeld door vandalisme, nemen wij direct maatregelen. De controles en verrichte reparaties tekenen wij op in een logboek. Het reguliere preventieve onderhoud aan speelvoorzieningen gebeurt op basis van het beleidsplan.

Riolering Voor het beschermen van de volksgezondheid, het milieu en het tegengaan van wateroverlast is een goede riolering een onmisbare voorziening. In het gemeentelijk RioleringsPlan(GRP) zijn op hoofdlijnen de doelstellingen voor de rioleringszorg beschreven. In 2011 is het nieuwe GRP voor de periode 2011 2015 door de raad vastgesteld. In het GRP 2011-2015 wordt invulling gegeven aan alle waterzorgplichten(stedelijk afvalwater, regen- en grondwater) zodat daardoor sprake is van een verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP). Het vGRP is een strategisch en beleidsmatig planningsinstrument en is een belangrijk hulpmiddel bij de afweging van het te voeren rioleringsbeleid binnen onze gemeente. De gemeente voldoet met het vaststellen van dit plan aan haar wettelijke verplichting. Vanuit het vGRP wordt jaarlijks een operationeel programma rioleringszorg door het college vastgesteld. In dit jaarprogramma zijn de strategieën uitgewerkt naar concrete plannen voor aanleg, onderzoek, maatregelen, reparatie, vervanging en verbetering, inclusief de financiële consequenties. Achtereenvolgende operationele programma’s geven een volledig beeld van alle activiteiten in de planperiode van het GRP. Belangrijkste activiteiten die in 2012 zijn uitgevoerd: aanleg rioolvoorzieningen bij nieuwe bebouwing rioolvervanging deel Reynbolt van Maeslantstraat, Boterkamp en Vrouw Lideweysingel in Maasland; relinen bestaande riolering Slot de Houvelaan in Maasland en Dijkshoornseweg, Hof van Delftstraat, Woudseweg in Den Hoorn renovatie diverse gemalen afronden aansluitplan (aansluiten glastuinbouw) camera-inspecties (3500 meter) in combinatie met rioolreiniging onderzoek functioneren riolering (meten aan de riooloverstorten) meedraaien in optimalisatiestudie zuiveringsgebied Groote Lucht en Delft meedraaien in onderzoek naar mogelijkheden verdergaande samenwerking in de (afval)waterketen; regulier onderhoud aan riolering en gemalen Gebouwenbeheer De gemeente heeft een groot aantal gebouwen in eigendom. Deze gebouwen staan bijvoorbeeld ten dienste van onderwijs- of welzijnsorganisaties of zijn aangekocht als strategische grondposities. Wij hebben hiervoor een systeem ten dienste van een meerjaren onderhoudsplanning ingericht. Het totaal aan benodigde gegevens van de panden is ingevoerd in het Gebouwen Beheer Systeem (GBS). Dit systeem geeft over een periode van 10 jaren het overzicht over het vereiste onderhoud aan de panden voor storingsonderhoud (dagelijks onderhoud), cyclisch onderhoud en groot onderhoud. Hieraan is gekoppeld een financiële raming van de hierboven genoemde werkzaamheden voor dezelfde periode. Dit is het Meerjaren Onderhoud Programma (MOP) gemeentelijke gebouwen. Met deze meerjaren onderhoudsplanning voldoen wij aan de provinciale toezichteisen gebouwenbeheer en onderhoud. De medewerker gebouwenbeheer draagt zorg voor de uitvoering van dit programma. Hij adviseert collega’s van andere afdelingen, stuurt externen aan, draagt bij in de planning en controlecyclus en adviseert college en raad over het gebouwenbeheer. Hij wordt bijgestaan door een bouwkundig adviesbureau. Dit bureau zorgt dat het MOP regelmatig verbeterd en geactualiseerd wordt in opdracht van de gemeente. Daarnaast adviseert het bureau de medewerker ten aanzien van de te verrichten werkzaamheden en controleert de werkzaamheden van aannemers en installateurs. Het bureau is tevens de eerste ingang voor de meldingen en klachten van de gebruikers/huurders van de gemeentelijke gebouwen. Ontwikkelingen in 2012 De uitvoering van de storingswerkzaamheden worden per 1 november 2012 gedaan door een locaal installatiebedrijf en een locale aannemer. Zij ontvangen de meldingen en klachten door van het bouwkundig adviesbureau en voeren ze uit. De financiële tekorten op het beheer en onderhoud zijn voor de komende jaren weggewerkt, door van de raad extra middelen te hebben ontvangen. De financiële administratie is flink verbeterd met de komst van de medewerker gebouwenbeheer. De verplichtingenadministratie wordt consequent toegepast op de verstrekte opdrachten en ontvangen facturen. - Van het nieuwe gemeentehuis is nog geen MOP gemaakt. Het gebouw zit nog in de nazorg- en garantiefase van de oplevering. In 2013 wordt een MOP voor het gemeentehuis opgesteld.

2.2.5 Bedrijfsvoering Organisatie Algemeen Een professionele, extern georiënteerde organisatie, met als kernwaarden betrouwbaarheid, respect voor elkaar, afspraken nakomen, betrokkenheid en kwaliteit is het kader voor de ontwikkeling van de ambtelijke organisatie en de bedrijfsvoering.

Personeel Stand per 31-12-2012 Aantal Fte’s 2009 Totalen

2010

2011

138,8 136,4 138,3

Salariskosten 2012 138

2012 € 9.064.598

Aantal fte’s is inclusief vacatures. Het totaal aantal fte”s is in 2012 met 0,3 gedaald. Hierbij wordt opgemerkt dat de aanstelling van een bedrijfscontactfunctionaris (0,67) in deze formatie meegenomen. Ten opzichte van vorig jaar is de formatie in feite met 1 formatieplaats gedaald. Dit is het gevolg van diverse aanpassingen in arbeidsduur. In 2012 is besloten tot een organisatiewijziging, waardoor Locatieontwikkeling is toegevoegd aan het team Kernopgaven. Weliswaar is de totale formatieomvang hierdoor niet gewijzigd, maar door deze aanpassing is de totale inhuur bij Locatieontwikkeling teruggebracht, waardoor een kostenbesparing is bereikt. Personeelsbeleid Personeelsbeleid is geen doel op zich, maar een middel dat ertoe bijdraagt om de opgaven en doel stellingen van de gemeente te realiseren op het gewenste kwaliteitsniveau, zoals o.a. is vastgelegd in het dienstverleningsconcept. Servicegerichtheid en integrale aanpak zijn daarin speerpunten, die extra aandacht krijgen door middel van coaching en training. Competentiemanagement is daarbij een belangrijk hulpmiddel. In 2012 zijn competenties opgenomen in de criteria voor het beoordelen van het functioneren van de medewerkers. Inhuur Uitgangspunt is dat vervanging van personeel bij ziekte of vacatures intern plaatsvindt. Er kunnen echter situaties ontstaan waarbij het onontkoombaar is om personeel extern in te huren. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen bij langdurige afwezigheid van personeel, door ziekte of het moeilijk kunnen vervullen van vacatures. De tweede categorie inhuur betreft specialisten voor niet structurele werkzaamheden (voornamelijk op het terrein van grondexploitatie), waarvoor de gemeente zelf geen deskundigheid in huis heeft en gezien het incidentele karakter ook niet hoeft te hebben. De volgende inhuur heeft plaatsgevonden: Categorie Omvang (in fte op jaarbasis): 2011 2012 Inhuur voor vervanging 4 3,5 Inhuur specialisten 8 5,5

Kosten: 2012 386.388 877.080

Personeelswisselingen In 2012 zijn er 9 vacatures geweest. 8 hiervan zijn ingevuld, allemaal met externe kandidaten, waarvan

2 via de mobiliteitsbank Haaglanden (= samenwerkingsverband stadsgewest Haaglanden).

In de loop van het jaar hebben 10 studenten bij de gemeente stage gelopen (combinatie van leren en

werken) voor een kortere of langere periode.

Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage geeft inzicht in de omvang van het verzuim wegens ziekte, ongevallen, zwangerschaps- en bevallingsverlof. Uit onderstaand overzicht blijkt dat het lage verzuim Ziekteverzuim over het jaar: Inclusief zwangerschap Exclusief zwangerschap Landelijk gemeenten 10.000 – 20.000 inwoners (excl. Zwangerschap) Landelijk alle gemeenten (excl. Zwangerschap)

zich in 2012 heeft 2008 2009 4,9 % 6,9% 4,9 % 6,5% 4,4% 4,6% 5,3%

5,4%

voortgezet. 2010 2011 5,8% 4,7% 5,6% 4,3% 5,3% 5,0% 4,8%

5,4%

2012 5,0% 4,4% n.n.b. n.n.b.

Wet openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) In 2012 is er geen overschrijding van de norm geweest. Integriteit Integriteit staat binnen alle takken van de overheid hoog in het vaandel. Op lokaal niveau zijn talrijke maatregelen genomen om de integriteit van bestuurders en ambtenaren te waarborgen. In de ‘visie op de organisatie’ is vastgelegd: organisatie-integriteit en persoonlijke integriteit van bestuurders en medewerk(st)ers zijn en worden verankerd in gedragscodes. Daarbij worden principes toegepast als functiescheiding en interne controle. Voor de bestuurders geldt de gedragscode bestuurlijke integriteit. Voor de ambtenaren geldt de gedragscode ambtelijke integriteit. Er is een vertrouwenspersoon integriteit waar ambtenaren advies kunnen inwinnen over integriteitvraagstukken en (vermoedens van) integriteitschendingen kunnen aankaarten. Alle medewerkers hebben de eed of belofte van integriteit afgelegd en van alle nieuwe medewerkers wordt dat gevraagd. In het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers wordt aandacht besteed aan integriteit door het bespreken van dilemma’s die in het werk kunnen ontstaan. Integriteit is een vast agendapunt op de werkoverleggen van afdelingen en teams.

Beleidsveld dienstverlening Beleidsdoel De gemeente heeft wettelijke taken uit te voeren en heeft daarnaast eigen doelstellingen. Realisatie vindt plaats binnen het wettelijke kader en de door de gemeente gestelde normen.

Wat willen we bereiken? Gewenst maatschappelijk effect Inwoners en bedrijven die tevreden zijn over de dienstverlening door de gemeente.


Een dienstverlening die voldoet aan de volgende prestaties Bezoek 95% van de bezoekers voor de backoffice of het bestuur heeft een wachttijd van minder dan 2 minuten. 95% van de bezoekers voor een specialist die zonder afspraak tijdens de openingstijden komt, heeft een wachttijd van minder dan 10 minuten. 95% van de bezoekers die een afspraak heeft met een specialist wordt binnen 2 minuten na het afgesproken tijdstip geholpen. Meer dan 95% van de bezoekers dient de klantvriendelijkheid met meer dan een 6 te beoordelen. Telefoon 95% van de inkomende gesprekken wordt binnen 15 seconden opgenomen door het Klant Contact Centrum (KCC). 90% van de doorgeleide gesprekken vanuit het KCC wordt binnen 15 seconden opgenomen. 30% van de inkomende gesprekken wordt volledig door het KCC afgehandeld. Meer dan 95% van de bellers dient de klantvriendelijkheid van het KCC met meer dan een 6 te beoordelen. 95% van de meldingen leefomgeving komt binnen bij het KCC en wordt daar


Instrumenten

geregistreerd. Post 95% van alle inkomende poststukken waarop een actie moet worden genomen, wordt geregistreerd. Binnen een termijn van drie dagen wordt een ontvangstbevestiging aangemaakt voor 95% van alle ingekomen poststukken die om een reactie vragen. In de ontvangstbevestiging wordt vastgelegd wie verantwoordelijk is voor de afhandeling en wat de gemiddelde doorlooptijd van de afhandeling is. E-mail en internet 99% van de e-mails of formulieren die binnenkomen bij facilitaire zaken waarop een actie moet worden genomen, wordt geregistreerd. 99% van de e-mails en ingediende formulieren met verzoeken om actie waarbij het product niet direct verstrekt is, krijgen binnen 1 werkdag een ontvangstbevestiging met relevante informatie. 95% van alle aanvragen wordt binnen de wettelijke termijnen afgehandeld. Van de 25 meest gevraagde producten en diensten worden minimaal vijf producten volledig digitaal ondersteund binnen een termijn van 3 jaar. Uiterlijk twee jaar na de oplevering van het nieuwe gemeentehuis moeten alle bovengenoemde prestaties zijn gerealiseerd. Uitbreiding openingstijden Werken op afspraak Bouw- en Woning Toezicht en Sociale Zaken Meting telefonische bereikbaarheid Verbetering bereikbaarheid organisatie Dienstverlening huwelijken uitbreiden Overdracht taken naar frontoffice Verkiezingen Uitbreiding communicatiekanalen (mix) Belangrijk project in 2012 is het voorbereiden van de verhuizing naar het nieuwe gemeentehuis. Doel is dat de (eerstelijns) dienstverlening daags na de verhuizing vlekkeloos kan worden voortgezet op de nieuwe locatie. Om de bereikbaarheid van de organisatie te meten, wordt een onderzoeksbureau ingezet (vervolg op eerdere meting). Aan de hand van de resultaten daarvan wordt gekeken welke verbeteringen mogelijk zijn. Voor het uitbreiden van de openingstijden moet worden onderzocht hoe dat kan binnen de huidige formatie. De voorbereiding van de verhuizing naar het nieuwe gemeentehuis vraagt veel afstemming. De eerstelijns dienstverlening is afhankelijk van veel ICT oplossingen. Daarnaast is de fysieke inrichting van het KCC van groot belang voor dienstverlening en medewerkers (privacy klant, veiligheid medewerkers en ook gastvrije ontvangst)

Wat hebben we bereikt/uitgevoerd? De afdeling ‘Dienstverlening en Communicatie’ is in 2012 voor het eerste jaar van een zelfstandige afdeling. De afdeling wordt gefaseerd opgezet en beoogt alle kanalen van dienstverlening onder één aansturing te brengen en daardoor betere dienstverlening te bereiken. Door wijziging in de functie van bedrijfscontactfunctionaris en het ontstaan van een vacature, is deze functie in april 2012 overgeheveld van Economische Zaken naar de afdeling Dienstverlening & Communicatie. In 2012 zijn de volgende activiteiten verricht en resultaten behaald: Verbetering dienstverlening naar aanleiding van klantvraag Uitbreiden openingstijden met tweede avondopenstelling (ingevoerd vlak voor piekdrukte om deze beter op te kunnen vangen) Invoeren werken op afspraak voor Bouw en woningtoezicht (naast vrije inloop) Mogelijk maken om, naast de aangewezen (bijzondere) locaties, op een eigen locatie te trouwen (reactie op toenemende klantbehoefte) Naast de organisatie van de Tweede Kamer verkiezingen, is op verzoek van inwoners een extra tijdelijk stembureau ingericht om de bewoners van Akkerleven ook beter in de gelegenheid te stellen hun stem uit te brengen. Aanvragen voor reisdocumenten aan huis voor mensen die door fysieke beperkingen niet naar het gemeentehuis kunnen komen. Dit gebeurde al op aanvraag, maar in 2012 is dit grootschaliger aangepakt in samenwerking met woon/zorgcentra. De migratie van het KCC naar de nieuwe locatie is zeer goed verlopen. Daags na de verhuizing was het KCC volledig operationeel

Het digitaal burgerpanel is in 2012 bevraagd over hun ervaringen met de kwaliteit van de gemeentelijke communicatie, burgerparticipatie en groenonderhoud. Dit onderzoek heeft concrete handvatten gegeven om de dienstverlening op deze terreinen verder te verbeteren. Besloten is om het onderzoek naar communicatie jaarlijks te herhalen. Inrichten nieuwe telefooncentrale Vervolgmeting telefonische bereikbaarheid gemeente waarin duidelijke verbetering is geconstateerd Vorm en inhoud gegeven aan de functie van bedrijfscontactfunctionaris Schrijfstijlwijzer opgezet met als doel klantgerichter te communiceren (schriftelijk). Dit draagt bij aan betere dienstverlening De communicatiemiddelenmix is uitgebreid met: de digitale nieuwsbrieven (inwoners en ondernemers)

mobiele website

Facebook

actievere inzet van Twitter.

Het doel hiervan is om meerdere en deels andere doelgroepen aan te spreken. Huisvesting In 2012 is de bouw van een nieuw gemeentehuis afgerond. Begin december heeft de organisatie het nieuwe gebouw in gebruik genomen. Direct na deze ingebruikname is gestart met de sloop van het oude gemeentehuis. De bouw, inrichting, voorbereiding en daadwerkelijk ingebruikname heeft in 2012 een extra belasting gegeven voor onze medewerkers, waarbij de directe dienstverlening aan de burgers op niveau is gebleven. Conform de afspraak met de gemeenteraad vindt de financiële afronding tegelijk met de jaarrekening plaats. De bouw is binnen de door de gemeenteraad beschikbaar gestelde krediet gerealiseerd. De gemeenteraad wordt schriftelijk nader geïnformeerd over de financiële afronding . Automatisering en informatievoorziening De automatisering en informatievoorziening worden vormgegeven op basis van het informatieplan. De

werkzaamheden bij informatievoorziening staan voor het grootste deel in het teken van de

voorbereiding van verschillende NUP-projecten. Dit zijn landelijk verplichte projecten over

basisregistraties en digitale dienstverlening. Ook zijn er acties gestart om een formulierengenerator

voor onze website te ontwikkelen die voldoet aan de wettelijke Webrichtlijnen. De gemeente werkt hier

samen met onze leverancier SIM aan als pilotgemeente.

In 2011 is in de organisatie het Document Management Systeem (DMS) in gebruik genomen. Dit

systeem maakt het mogelijk ingekomen brieven beter te volgen, waardoor scherper gestuurd kan

worden op afhandelingtermijnen.

DMS in 2012:

Implementatie van functionaliteit om de documentstromen binnen de organisatie volledig digitaal te

laten verlopen. Dit komt de dienstverlening ten goede. Het gaat hier om een veelomvattend project

dat ook in 2013 en 2014 gefaseerd wordt uitgevoerd.

Ontwikkeling koppeling van het DMS aan de Wabo-applicatie, deze koppeling zal in 2013 in gebruik

worden genomen.

Implementatie van een digitale procesgang voor de bestuurlijke besluitvorming van

collegebesluiten. In het kader van de prioriteitstelling en in afwachting van de resultaten van de

hierna beschreven pilot met Ipads zal de realisering hiervan in 2013 plaatsvinden.

In 2012 is een pilot gestart met iPads om ervaring op te doen met papierarm vergaderen door het

college van burgemeester en wethouders. De ervaringen zijn buitengewoon positief te noemen. In 2013

is ook de raad met behulp van iPads digitaal gaan vergaderen.

2012 heeft met name voor het team Automatisering in het teken gestaan van de verhuizing. De vele en

complexe ict-onderdelen zijn gedurende de 2e helft van 2012 gefaseerd verhuisd naar het nieuwe

gemeentehuis. Tevens is het nieuwe gemeentehuis voorzien van een Wifi-omgeving. Mede door een

goede voorbereiding is deze verhuizing zonder problemen voor de bedrijfsvoering verlopen.

Interne Controle Het college van burgemeester en wethouders dient de rechtmatigheid van de uitvoering te verantwoorden aan de raad en aan het Rijk. De accountant controleert o.a. de jaarrekening en geeft een verklaring af. Hij doet daarbij ook een uitspraak over de mate van rechtmatigheid van de uitvoering. Bij zijn controle baseert de accountant zich op de bevindingen van de interne controle (IC) die door onze gemeente zelf wordt uitgevoerd.

Tot 2012 is de IC ‘gegevensgericht’ uitgevoerd. Heel veel controles in detail. Deze IC was kwalitatief goed op orde en op basis van de uitkomsten hebben wij in overleg met Deloitte besloten in 2012 ‘organisatiegericht’ te controleren, waarbij de nadruk meer is komen te liggen op de interne beheersing. De beheersmaatregelen hebben gewerkt. Er zijn geen opvallende (financiële) fouten of onzekerheden aangetroffen. Burgerjaarverslag De burgemeester is verplicht om tegelijkertijd met de aanbieding van de jaarrekening een burgerjaarverslag uit te brengen. Dit is een rapportage van de burgemeester over de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en burgerparticipatie. Bij de begrotingsbehandeling 2012 is besloten het burgerjaarverslag niet als zelfstandig document aan te bieden, maar onder te brengen in een bijlage bij de jaarrekening. Op basis van de bijlage constateert de burgemeester dat in 2012 in zijn algemeenheid sprake is geweest van zorgvuldige procedures.

2.2.6 Weerstandsvermogen Interne regelgeving en beleidsafspraken: Verordeningen: Financiële verordening Controleverordening

Beleidsnota’s: Nota Reserves en voorzieningen Treasurystatuut Nota risicomanagement Herziening nota grondbeleid Inleiding Economisch zijn er nog weinig verbeteringen zichtbaar. Besluiten van het Rijk zorgen voor de noodzaak tot bezuinigen. Het is van belang dat er een goed beeld is van de risico’s, de beheersmaatregelen die daarop van toepassing zijn en het vermogen waarmee deze risico’s kunnen worden opgevangen. Jaarlijks worden de belangrijkste risico’s in kaart gebracht. We achten het wenselijk om deze risico’s zoveel mogelijk te beperken. Het belang van risicomanagement neemt steeds meer toe. Het weerstandsvermogen is te definiëren als ‘het vermogen van de gemeente om niet-structurele risico’s op te kunnen vangen teneinde haar taken te kunnen voortzetten’. Het weerstandsvermogen bestaat uit de middelen waarover de gemeente beschikt/kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en de risico’s waarvoor géén voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente. De paragraaf weerstandsvermogen omvat: rentebeleid reservebeleid verzekeringsbeleid risicomanagement benodigde weerstandscapaciteit Rentebeleid Voor het toerekenen van rente (langlopende financiering) aan de producten wordt gebruik gemaakt van een renteomslagpercentage. Het rente omslagpercentage is voor 2012 berekend op 3,5%. Gestreefd wordt enige continuïteit te hebben in het percentage in verband met het vergelijken c.q. analyseren van de ontwikkeling van de kapitaallasten in de tijd. Hierbij moet echter aangetekend worden dat de marktrente een niet te beïnvloeden factor in de berekening is. Uitgangspunt is dat rente wordt toegerekend aan de reserves. Doel is het vrij beschikbaar houden van de reserves en het voorkomen van waardevermindering. Het rentepercentage dat wordt toegerekend, verschilt per reserve en is afhankelijk van het doel dat de reserve dient. Bij een aantal reserves wordt het omslagrentepercentage gehanteerd. Ook wordt bij een aantal reserves rente toegerekend op basis van de loon- of prijsindex. Ingevolge artikel 45 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is het provincies en gemeenten niet toegestaan rente toe te voegen aan de voorzieningen. Wel mogen toevoegingen aan voorzieningen worden gedaan wanneer deze tegen contante waarde zijn gewaardeerd. Dit is het geval bij de voorziening voormalige wethouders, die als doel heeft het dekken van toekomstige uitkeringen en pensioenen aan voormalige wethouders. Om deze reden wordt rente (loonindex) toegerekend aan deze voorziening. Ook aan de voorziening bijdrage tekort Bedrijvenschap wordt rente toegerekend. Op basis van de overeenkomst ten aanzien van het gemeentelijke aandeel in het mogelijke tekort van het Bedrijvenschap wordt jaarlijks rente (prijsstijgingspercentage) toegevoegd.

Reservebeleid Algemene (gemeentelijke) reserve € 4.033.226 De algemene reserve is het vrij besteedbare eigen vermogen. Deze reserve heeft als belangrijkste functie het vormen van een buffer voor financiële tegenvallers. Tekorten en overschotten op de jaarrekening komen ten laste respectievelijk ten gunste van de algemene reserve. Egalisatiereserve afvalstoffenheffing (bestemming) € 350.331 Het egaliseren van de jaarlijkse verschillen tussen de reinigingskosten en de afvalstoffenheffing. Egalisatiereserve rioolrechten (bestemming) € 3.747.624 Het egaliseren van de jaarlijkse verschillen tussen de rioleringskosten en de rioolrechten. Egalisatiereserve bouwleges (bestemming) € 1.430.447 Het nivelleren van wegvallende legesopbrengsten in de toekomst. Nutsreserve (bestemming) € 12.840.427 Het doel van deze reserve is het creëren van een vaste inkomstenbron voor de exploitatie. Reserve ontwikkeling Harnaschpolder (bestemming) € 1.458.935 Dekking bestuurskosten die voortvloeien uit de ontwikkeling van de polder en waarvoor gelden vanuit de grondexploitatie beschikbaar zijn gesteld. Dekkingsreserve gemeentehuis (dekking) € 15.206.393 Dekking van de investering in een nieuw gemeentehuis in de kern Schipluiden. Investeringsreserve (bestemming) € 8.230.195 Dekking van investeringen waarvan de lasten niet binnen de exploitatie kunnen worden opgevangen. Reserve Monumenten (bestemming) € 207.775 Het egaliseren van de jaarlijkse subsidiebudgetten voor gemeentelijke monumenten. Egalisatiereserve BTW compensatiefonds (bestemming) € 41.202 Het ten gunste van de exploitatie gefaseerd vrij laten vallen van het bedrag dat in 2004 van het Rijk is ontvangen voor onder andere het BTW-bestanddeel in oude investeringen. Dekkingsreserve € 8.794.074 Het ten gunste van het exploitatieresultaat compenseren van de kapitaallasten van gerealiseerde of in uitvoering zijnde projecten. Reserve Vitale Dorpen (bestemming) € 0 Het saldo van de reserve Vitale dorpen is in 2012 in de reserve Investeringsprogramma gestort. Reserve Midden-Delfland (bestemming) € 74.514 Nog nader in te vullen beleidsontwikkeling. Conform de gesloten convenanten zal aanwending van het fonds plaatsvinden in overleg met Delft en Den Haag. Reserve Grondexploitaties (bestemming) € 0 Het afdekken van het risico op toekomstige verliezen op grondexploitaties. Reserve realisering bestaande opgaven (bestemming) € 0 Het saldo van de reserve realisering bestaande opgaven is in 2012 in de reserve Investeringsprogramma gestort. Reserve compensatie dividenden en huuropbrengsten (bestemming) € 20.877.519 Het doel van deze reserve is het creëren van een vaste inkomstenbron voor de exploitatie, als compensatie voor het wegvallen van het dividend van CAI Westland, het verminderen van dividendafhankelijkheid en het compenseren van de weggevallen huuropbrengsten van grond onder het tankstation in Maasdijk en Maassluis. Reserve realisatie nieuwe beleidsopgaven (bestemming) € 419.203 Aanvullen van tekorten incidenteel nieuw beleid. Hieruit wordt in 2013 nog een bedrag bestemd voor kunstgrasvelden, het overige deel wordt in de reserve Investeringsprogramma gestort. Reserve Jeugd (bestemming) € 132.029 Reserveren van rijksbijdragen voor de ontwikkeling van Centra voor Jeugd en Gezin. Reserve A4 (bestemming) € 1.653.079 Het dekken van uitgaven voor de A4. Reserve Investeringsprogramma (bestemming) € 4.985.829 Uitvoeren van investeringen die voortvloeien uit het collegeprogramma. Reserve Opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven (bestemming) € 99.133 Ondersteunen van kleine particuliere bouwinitiatieven. Reserve Noodhulp-vangnet (bestemming) € 97.500 Creëren van noodhulp voor schrijnende gevallen. Fonds Sociale woningbouw € 69.013 Afkoopsommen sociale woningbouw inzetten voor sociale woningbouw op andere locaties. Voorziening dubieuze debiteuren Soza (voorziening) € 76.942 Afdekken van risico’s die kunnen ontstaan bij het verstrekken van leenbijstand. Voorziening dubieuze debiteuren (voorziening) € 327.655 Afdekken van risico’s op geheel of gedeeltelijk oninbare vorderingen op debiteuren. Voorziening risicomanagement (voorziening) € 2.506.148 Afdekken van (bruto) risico’s die niet opgenomen zijn in het risicoregister. Voorziening pensioenen voormalig wethouders (voorziening) € 1.169.956 Het dekken van pensioenen aan voormalig wethouders. Voorziening wachtgelden wethouders (voorziening) € 532.103 Het dekken van wachtgelden aan voormalig wethouders. Voorziening bijdrage in tekort Bedrijvenschap (voorziening) € 2.093.447 De geformaliseerde maximale bijdrage in het tekort van het Bedrijvenschap afdekken.

In onderstaande tabel staat de ontwikkeling van de reserves en voorzieningen voor het jaar 2012 (Bron: Staat van reserves en voorzieningen jaarrekening 2012). Ontwikkeling reserves en voorzieningen Saldo per 1 januari

€

2012 91.450.483

Rente bijschrijving Vermeerderingen

€ €

1.255.663 10.400.570

Verminderingen Saldo per 31 december

€ €

-11.652.017 91.454.699

Verzekeringsbeleid Een van de beheersmaatregelen die een gemeente kan treffen om de gevolgen van risico’s te vermijden en te verminderen is het sluiten van verzekeringen. Feitelijk worden daarmee de (schade)gevolgen overgedragen aan een andere partij die in ruil voor een premie bereid is deze risico’s te dragen. Niet elk risico dat onze gemeente loopt wordt verzekerd of kan worden verzekerd. Daarbij is het altijd nodig een afweging te maken waarbij gekeken wordt naar de kansen, de gevolgen en de kosten die verzekeringen nu eenmaal met zich meebrengen. Elk risico verzekeren is financieel niet haalbaar en gelet op de kansen en de gevolgen in termen van schade ook niet noodzakelijk. Het uitgangspunt voor het verzekeringsbeleid van de gemeente is, dat uitsluitend die risico’s worden verzekerd die tot een ‘onacceptabele’ verstoring van de financiële huishouding kunnen leiden. Een overzicht van de lopende verzekeringen: Ten behoeve van:

Wettelijke Aansprakelijkheid

Raad College Gemeentelijke Eigendommen

Personeel Verkeer Onderwijs Overig

Verzekering

Personen-, zaak- en vermogensschade Particulieren (asielzoekers) Dienstritten Verkeersbrigadiers Ongevallen/politiek molest Collegebeschermingspolis & Bestuurdersaansprakelijkheid Ongevallen/politiek molest Brandverzekering Glasverzekering Bedrijfswagenparkverzekering Landmateriaalverzekering Werkmaterieelverzekering Elektronicaverzekering Kunstverzekering Transportgoederenverzekering (ambtsketen en pollers) Doorlopende bouwverzekering (CAR) Ongevallen/politiek molest Dienstritten Collectieve rechtsbijstandsverzekering Ongevallen verkeersregelaars Elektronica openbaar onderwijs Elektronica bijzonder onderwijs Fraude en berovingsverzekering Collectieve verzekering voor vrijwilligers

Risicomanagement Dit is het beheersen van risico’s en het nemen van beslissingen die gericht zijn op het voorkomen of minimaliseren van nadelige effecten. Op basis van de wetgeving (BBV 2004) moeten zichtbaar minimaal één maal per jaar de risico’s worden doorgelopen. Benodigde weerstandscapaciteit Doelstelling voor het hebben/aanhouden van weerstandsvermogen is dat er een buffer aanwezig is om

de financiële tegenvallers op te vangen zodra risico’s werkelijkheid worden. Een berekening van het ‘ratio weerstandsvermogen’ zoals hieronder toegelicht, geeft een goed inzicht.

Beschikbare weerstandscapaciteit Ratio weerstandsvermogen = -----------------------------------------------------Risico = benodigde weerstandscapaciteit De gemeente streeft ernaar zo min mogelijk risico te lopen en -mits financieel verantwoord- zoveel mogelijk risico’s af te dekken. De gemeente streeft een weerstandsvermogen na dat tenminste voldoende is. Dat betekent een ratio weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4. Op basis van de huidige inzichten en de berekening in het risicoregister blijkt dat een onderbouwde kans bestaat dat een bedrag van € 2.862.885 noodzakelijk is om aan de zo reëel mogelijk ingeschatte financiële risico's weerstand te bieden. De algemene reserve heeft zich ontwikkeld tot een bedrag van € 4.033.226 miljoen per 31 december 2012. Dit geeft de gemeente voldoende weerstandscapaciteit om onvoorziene financiële tegenvallers op te vangen. Berekening beschikbare weerstandscapaciteit Algemene reserve per 31-12-2012 Onvoorzien Totaal beschikbare weerstandscapaciteit per 31-12-2012

€ 4.033.226 € 1.750 € 4.031.476

Beschikbaar weerstandscap. = € 4,03 mln. Berekening ratio weerstandsvermogen is ------------------------------------------------------ = 1,4 Totaal aan risico’s = €2,86 mln. Het streven van de gemeente naar een ratio tussen de 1,0 en 1,4 wordt hiermee gehaald

2.2.7 Financiering Inleiding Op grond van de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido) en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is de paragraaf financiering als vast onderdeel opgenomen in de programmabegroting en de jaarrekening. De Wet fido vormt, samen met o.a. de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (afgekort Ruddo), het wettelijk kader voor de treasuryfunctie bij decentrale overheden. Het doel van de wet is het bevorderen van een solide financiering en kredietwaardigheid, transparantie van het financieringsbeleid en het beheersen van de risico’s die hiermee samenhangen. In het bijzonder om de risico’s te kunnen beheersen zal het financieringsbeleid in ieder geval moeten voldoen aan twee belangrijke randvoorwaarden, namelijk het opnemen en uitzetten van leningen en het verlenen van garanties is uitsluitend toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak uitzetten en het gebruik van derivaten dienen een prudent karakter te hebben en mogen niet gericht zijn op het genereren van inkomsten, waarbij de kans op overmatige risico’s wordt vergroot. Daarnaast bevat de Wet fido regels die het transparant en inzichtelijk maken van de financieringsfunctie moeten bewerkstelligen. De gemeente dient hiertoe te beschikken over twee verplichte instrumenten: een treasurystatuut en in zowel de programmabegroting als de jaarrekening een paragraaf financiering. In het treasurystatuut wordt de ‘beleidsmatige infrastructuur’ van de financieringsfunctie vastgelegd. Het treasurystatuut wordt op grond van de ‘Financiële verordening gemeente Midden-Delfland’ vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. In de paragraaf financiering worden de beleidsvoornemens (programmabegroting) toegelicht en de uitvoering van het financieringsbeleid (jaarverslag) verantwoord. Algemene ontwikkelingen De economische ontwikkelingen hebben een negatief effect gehad op de ontwikkeling van de rente. De rentestanden zijn op dit moment dermate laag, het inmiddels is gebeurd dat er een negatieve rente is bij een lening (je krijgt geld toe als je geld leent). De verwachting voor het jaar 2013 is nog steeds gematigd, ook al lijkt het erop dat het dieptepunt bereikt is. In 2013 heeft het Rijk twee grote wijzigingen gepland op het gebied van gemeentefinanciën. Dit zijn het schatkistbankieren en de Wet Houdbare Overheid Financiën (Wet HOF). Het schatkistbankieren houdt in het kort in dat gemeenten niet meer vrij kunnen beschikken over hun liquide middelen. Er zal een rekening-courant verhouding ontstaan met het Rijk waarover de gemeenten een zeer geringe rentevergoeding ontvangen over het batig saldo. Onze gemeente heeft op dit moment een liquiditeitsoverschot, na invoering van het schatkistbankieren zal dit negatieve gevolgen hebben voor de renteopbrengsten. In de Wet HOF worden recente Europese afspraken met betrekking tot de begrotingsdiscipline opgenomen. Naast de Europese eisen worden ook de uitgangspunten van het Nederlands trendmatig begrotingsbeleid in de nieuwe Wet HOF vastgelegd. Hiermee wordt invulling gegeven aan het verzoek van de Tweede Kamer om de begrotingsregels wettelijk te verankeren. Het gaat daarbij onder andere om de strikte scheiding tussen inkomsten en uitgaven door middel van het hanteren van vaste uitgavenplafonds (kaders) en het principe van automatische stabilisatie aan de inkomstenkant van de begroting. Rente en renterisico Het (gewogen) gemiddelde rentepercentage op de restantschuld van de leningenportefeuille per 31 december 2012 bedraagt 3,72(ultimo 2011: 4,46). De looptijd van alle vaste geldleningen zijn gelijk aan de rentevaste periode. Voor de berekening van de kapitaallasten en de rente over de reserves die intern zijn ingezet voor de financiering is een rentepercentage gehanteerd van 3,5 (2011: 3).

Financieringsmiddelen Ook in 2012 was er het hele jaar een liquiditeitsoverschot. Hierdoor is het niet nodig geweest om vaste of kortlopende geldleningen aan te trekken. De verwachting is dat er nog een gering liquiditeitsoverschot in 2013 zal zijn. Een groot gedeelte van het liquiditeitsoverschot hebben wij uitgezet op drie spaarrekeningen. De keuze voor de spaarrekeningen ten opzichte van bijvoorbeeld deposito’s is gemaakt vanwege het hogere rendement op spaarrekeningen in de huidige markt, terwijl het in alle gevallen gaat om veilige producten. Het totale rendement op het liquiditeitsoverschot bedraagt € 91.132 en is verantwoord bij het onderdeel algemene dekkingsmiddelen.

Miljoenen

In de volgende grafiek is het verloop weergegeven van de liquiditeit gedurende het verantwoordingsjaar. De vermelde bedragen zijn inclusief de uitgezette gelden op de hiervoor genoemde spaarrekeningen. 14

Verloop liquiditeit 2012

12

10

8 tota a l ontvangste n

6

tota a l be talingen Ei nd s aldo

4

2

0

Kortlopend renterisico (kasgeldlimiet) De Wet FIDO hanteert voor decentrale overheden een zogeheten kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet geeft de liquiditeitspositie van de gemeente weer, oftewel de mate waarin de gemeente aan haar kortlopende verplichtingen kan voldoen. Uitgangspunt voor de kasgeldlimiet is het vermijden van grote fluctuaties in de rentelasten door een grens te stellen aan kortlopende schulden (looptijd tot 1 jaar), omdat juist voor kortlopende schulden het renterisico aanzienlijk kan zijn. De limiet bedraagt momenteel 8,5% van de totale omvang van de begroting per 1 januari. Op basis van deze norm bedroeg de kasgeldlimiet voor onze gemeente in 2012 ca. € 4,2 miljoen. (8,5% van afgerond € 50 miljoen). Deze norm geeft aan tot welk bedrag aan kortlopende schulden de gemeente gemiddeld in een jaar maximaal ‘in het rood’ mag staan. Indien blijkt, dat de kasgeldlimiet wordt overschreden zal een deel van de kortlopende schuld moeten worden omgezet in een langlopende schuld. Informatie hierover is opgenomen in de navolgende tabel. Deze tabel en de bijbehorende grafiek maken duidelijk dat er in 2012 geen overschrijding van de kasgeldlimiet heeft plaatsgevonden.

Toets kasgeldlimiet 6.000

bedragen x € 1.000,-

4.000 2.000 0 -2.000

1e kw.

2e kw.

3e kw.

4e kw.

Gem. netto vlottende schuld (+) of middelen (-)

-4.000

Kasgeldlimiet

-6.000 -8.000 -10.000 -12.000

Jaarrekening 2012

Tabel 2: Prognose kasgeldlimiet Berekening kasgeldlimiet (bedragen x € 1.000,-) Begrotingstotaal voor 2012 (per 1 januari) 49.600 Toegestane kasgeldlimiet In % van het begrotingstotaal 8,5 In bedrag 4.216 Bedragen x € 1.000,Netto vlottend Vlottende Vlottende (+) of Overschot schuld middelen middelen (-) 1e kwartaal: Ultimo januari 0 3.712 -3.712 Ultimo februari 0 5.655 -5.655 Ultimo maart 846 4.152 -3.306 Gemiddelde 1e kw artaal Kasgeldlimiet Ruimte onder de kasgeldlimiet Overschrijding van de kasgeldlimiet 2e kwartaal: Ultimo april Ultimo mei Ultimo juni Gemiddelde 2e kw artaal Kasgeldlimiet Ruimte onder de kasgeldlimiet Overschrijding van de kasgeldlimiet 3e kwartaal: Ultimo juli Ultimo augustus Ultimo september Gemiddelde 3e kw artaal Kasgeldlimiet Ruimte onder de kasgeldlimiet Overschrijding van de kasgeldlimiet 4e kwartaal: Ultimo oktober Ultimo november Ultimo december Gemiddelde 4e kw artaal Kasgeldlimiet Ruimte onder de kasgeldlimiet Overschrijding van de kasgeldlimiet

-4.224 4.216 8.440

696 0 0

4.081 3.121 4.152

-3.385 -3.121 -4.152 -3.552 4.216 7.768

445 0 0

11.245 11.241 10.622

-10.799 -11.241 -10.622 -10.888 4.216 15.104

0 0 0

10.484 9.669 8.756

-10.484 -9.669 -8.756 -9.636 4.216 13.852

Langlopend renterisico (renterisiconorm) De Wet fido stelt voor decentrale overheden een renterisiconorm verplicht. De renterisiconorm geeft inzicht in het renterisico dat de gemeente loopt op haar vaste schuld (leningen met een rentetypische looptijd van langer dan 1 jaar). Deze norm is maximaal 20% van het begrotingstotaal in het eerste jaar met een horizon van vier jaar en houdt nadrukkelijker rekening met het budgettaire risico voor een individuele gemeente. Het risico bestaat uit de componenten: ‘netto renteherzieningen en netto aflossingen’. Deze norm moet voorkomen dat een gemeente een te groot financieel risico loopt, doordat op enig moment een groot deel van de langlopende schulden aan renteherziening toe is. Spreiding in omvang en tijd beperkt dat risico. Het bedrag aan aflossingen, renteherzieningen en nieuw af te sluiten leningen in een jaar mag deze norm niet overschrijden. Uit de volgende tabel en grafiek blijkt, dat in 2012 binnen de gestelde norm is gebleven. Renterisico vaste schuld Berekening renterisiconorm (bedragen x € 1.000,-) Begrotingstotaal voor 2013 (per 1 januari) 49.600 Renterisiconorm: In % van het begrotingstotaal 20 In bedrag 9.920

(bedragen x € 1.000,-) Renterisico op vaste schuld o/g en u/g Renteherzieningen Aflossingen Renterisico Toets renterisiconorm Renterisiconorm Ruimte onder renterisiconorm Overschrijding risiconorm

2012 386 386

2013 386 386

2014 386 386

2015 4986 4986

9.920 9.534

9.920 9.534

9.920 9.534

9.920 4.934

Toets renterisiconorm 12000

Bedragen x € 1.000,-

10000 8000 6000 Renterisico

4000

Renterisiconorm

2000 0

2012

2013

2014

2015

Begrotingsjaren

Kredietrisico en garanties Naast de eerder genoemde renterisico’s heeft de gemeente ook te maken met kredietrisico’s. Dit zijn de risico’s die verband houden met de nakoming van de betalingsverplichting van rente en aflossing op eerder door de gemeente verstrekte geldleningen in het kader van de publieke taak en aanspraken op verleende gemeentegaranties. De gemeente heeft een relatief beperkt bedrag aan leningen met een kredietrisico uitstaan. Eind 2012 betrof dit de volgende leningen: 2012 (2011) - leenbijstand WWB en BBZ (1* € 470.259 (€ 592.977) - verenigingen/maatschappelijke instellingen € 627.679 (€ 636.616) € 1.097.938 (€ 1.241.763) (1* Om het kredietrisico op de leenbijstand WWB af te dekken is een voorziening getroffen. Per 31 december 2012 had deze voorziening een omvang van € 76.942. De leenbijstand BBZ (m.u.v. de bijdrage voor levensonderhoud) wordt voor 75% gecompenseerd door het Rijk.

De aanspraken op verleende gemeentegaranties zijn onderverdeeld in enerzijds verleende garanties

voor de bevordering van het eigen woningbezit (zowel particulieren als woningbouwcorporaties) en

anderzijds garanties die zijn verstrekt voor geldleningen die zijn aangetrokken door maatschappelijke

instellingen in onze gemeente, zoals sportverenigingen. Indien de gemeente op grond van de

aangegane garantieverplichting betalingen verricht, vervalt het eigendom van het onderpand aan de

gemeente. Een dergelijke situatie heeft zich in 2012 niet voorgedaan.

De aan particulieren verstrekte hypotheekgaranties voor de bevordering van het eigenwoningbezit

betreffen hypotheken die zijn afgesloten vóór 1 januari 1995. Voor hypotheken afgesloten na 1 januari

1995 met een zogenoemde Nationale Hypotheek Garantie (NHG) staat de stichting Waarborgfonds

Eigen Woningen (WEW) garant. Voor deze hypotheken vervult de gemeente samen met het Rijk een

achtervangfunctie met een beperkt risico. Met ingang van 1 januari 2011 is de gemeente als achtervang

alleen nog risicodrager voor hypotheken afgesloten met NHG in de periode tussen 1 januari 1995 en 31

december 2010.

Per 1 januari 2011 is de achtervangovereenkomst met de Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw

(WSW) verlengd. Voor woningcorporaties is het hierdoor mogelijk om tegen een redelijke rente geld

aan te trekken, omdat het waarborgfonds geldverstrekkers de tijdige betaling garandeert van rente en

aflossing van leningen aan te gaan door woningcorporaties. De gemeente en het Rijk vervullen daarbij

een achtervangfunctie. Mocht ingeval van aanspraak door geldgevers blijken dat het vermogen van het

waarborgfonds ontoereikend is dan bestaat de kans dat de gemeente op grond van deze achtervang overeenkomst (in de vorm van renteloze leningen) het vermogen van het waarborgfonds moet

aanvullen. De kans dat dit gebeurt, is gering, omdat de woningcorporaties in eerste instantie zelf

financieel verantwoordelijk zijn voor de risico’s in hun sector en hierop jaarlijks worden gecontroleerd

en beoordeeld door het waarborgfonds. In het afgelopen jaar is echter gebleken dat het niet

ondenkbaar is.

In 2012 heeft het Bedrijvenschap Harnaschpolder haar financiering moeten herzien. De gemeente staat

daarom op dit moment voor 1/3 deel garant. Er worden echter opnieuw onderhandelingen gevoerd over

onder andere het risico dat de gemeente Midden-Delfland hierop loopt.

Op 24 december 2012 is een nieuwe garantie verstrekt aan Stichting Exploitatie Sportpark Keenenburg

ter hoogte van € 175.000. Het besluit is genomen door de het college van burgemeester en wethouders

op 8 januari 2013.

Het totale bedrag aan uitstaande garanties bedraagt per 31 december 2011 ruim € 59,3 miljoen.

Een specificatie van dit bedrag is (buiten telling) opgenomen in de balans en de toelichting daarop.

Leningenportefeuille De portefeuille met vaste geldleningen (leningen met een rentetypische looptijd van langer dan 1 jaar)

had per 31 december 2012 een omvang van € 6.974.533 (ultimo 2011 € 7.360.667).

Op deze leningen is volgens schema € 386.134 afgelost. In 2012 is over deze leningen € 274.794 rente

betaald. Deze rente is verantwoord via het onderdeel Algemene Dekkingsmiddelen.

Onderstaande tabel geeft een gespecificeerd overzicht van de leningenportefeuille.

Overzicht van vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar Omschrijving Oorspronkelijk bedrag van de

Laatste aflossing

Renteperc.

geldlening

Restantbedrag geldleningen

Weging in totale

01-01-2013

portefeuille

Onderhandse leningen N.V. Bank Nederlandse Gemeenten: BNG 089594 907.560,43 2024 4,670 435.629,05

6,25%

BNG 091485

680.670,32

2025

3,470

353.948,60

5,07%

BNG 092017 BNG 101100

680.670,32 2.500.000,00

2026 2015

5,500 3,470

381.175,33 750.000,00 1.920.752,98

5,47% 10,75% 27,54%

Onderhandse leningen Nederlandse W aterschapsbank N.V.: NW B 14564

1.134.450,54

2022

6,400

453.780,22

6,51%

NW B 23861

4.600.000,00

2015

3,270

4.600.000,00 5.053.780,22

65,95% 72,46%

6.974.533,20

100,00%

Totaal

3 JAARREKENING

3.1 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Inleiding Sinds 1 januari 2004 is het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) van kracht. Voorliggende jaarrekening is opgesteld met inachtneming van de voorschriften die het BBV daarvoor geeft. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. De activa en passiva worden opgenomen tegen nominale waarden, tenzij bij de betreffende balanspost anders is vermeld. Activa met een verkrijgingprijs van minder dan € 10.000 worden in het jaar van aanschaf direct ten laste van de exploitatie gebracht. Gronden en terreinen vormen hierop een uitzondering. Deze worden altijd geactiveerd, maar niet afgeschreven. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar worden opgenomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn. Dividendopbrengsten en/of winstuitkeringen van deelnemingen worden als baat opgenomen in het jaar waarin het dividend door de algemene vergadering van aandeelhouders of het bestuur van de betreffende deelneming wordt vastgesteld en betaalbaar wordt gesteld. Extra winst die gedurende het jaar bekend wordt, wordt conform de afspraak met de raad toegevoegd aan de Algemene reserve. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop deze betrekking hebben. Echter als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende aan arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten toegerekend aan het boekjaar waarin de uitbetaling plaatsvindt. Daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden en overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode hiervoor is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er binnen de referentieperiode sprake is van (eenmalige) schokeffecten (bijvoorbeeld reorganisaties) dient wel een verplichting te worden gevormd. Balans Vaste activa Conform de voorschriften van het BBV heeft de raad op 14 september 2011 de Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid 2012-2015 vastgesteld. De nota beoogt structuur te brengen in de financiële consequenties van investeringsuitgaven. Daarbij wordt gekeken naar de voorwaarden waaronder wel of niet geactiveerd moet worden, de waardering van de activa en de verschillende mogelijkheden van afschrijving. De nota beperkt zich tot de vaste activa. De vlottende activa worden buiten beschouwing gelaten. Investeringen waarop dit van toepassing is worden afgeschreven vanaf het boekjaar volgend op het jaar van ingebruikname. Dit betekent, dat uitsluitend wordt afgeschreven op basis van gerealiseerde investeringsbedragen. In het jaar waarin een investering plaatsvindt, wordt geen rente toegerekend. Toerekening van rente vindt plaats met ingang van het tweede jaar en wordt berekend als percentage van de boekwaarde van het actief aan het begin van het tweede jaar.

Groot onderhoud van vaste activa wordt slechts geactiveerd indien dit leidt tot een nieuwe functionaliteit van het actief of een duidelijke technische verandering die leidt tot levensduurverlenging. In alle andere gevallen zal groot onderhoud ten laste komen van de exploitatie of een daartoe gevormde voorziening. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief worden in maximaal 5 jaar afgeschreven. De afschrijving van geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vindt plaats vanaf het jaar dat er uitgaven zijn gedaan (reeds het eerste jaar wordt een vol jaar afgeschreven). Afsluitkosten van opgenomen geldleningen en het saldo van (dis)agio worden niet afgeschreven maar direct ten laste van de exploitatie gebracht. Materiële vaste activa Artikel 59 van het BBV beschrijft het onderscheid tussen investeringen met een (beperkt) economisch nut en investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte. Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De vraag of de investering geheel kan worden terugverdiend, is niet relevant voor de classificatie. In het kader van het BBV is het alleen mogelijk om investeringen met een maatschappelijk nut in één keer volledig ten laste te brengen van een hiervoor aanwezige reserve of voorziening. Zodra er sprake is van een investering met een economisch nut, is uitsluitend de brutomethode toegestaan. Dit wil zeggen dat de investering volledig moet worden geactiveerd. Indien een reserve of voorziening wordt aangewend ter gehele of gedeeltelijke dekking, kan dit slechts plaatsvinden door de kapitaallasten uit de betreffende reserve of voorziening te dekken. - Investeringen met economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. Slijtende investeringen worden lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur vanaf het begin van het boekjaar volgend op het jaar van ingebruikname. Op grond van het voorzichtigheidsprincipe wordt de restwaarde van een actief gesteld op nihil. Voor de gehanteerde afschrijvingstermijnen wordt verwezen naar de Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid. Bij de waardering van een actief wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. - Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Dit zijn investeringen met betrekking tot infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus afgeschreven). Voor de afschrijvingstermijnen wordt verwezen naar de Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid. Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens (resultaatafhankelijk) extra afgeschreven. Financiële vaste activa Leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Indien van toepassing wordt een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingprijs. Geactiveerde bijdragen aan activa van derden zijn gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak.

Vlottende activa Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs, vermeerderd met eventuele beheerskosten en verminderd met eventuele huuropbrengsten, dan wel lagere markt waarde. Op de boekwaarde van deze voorraden wordt rente bijgeschreven. De bouwgronden in exploitatie zijn opgenomen als ‘onderhanden werken’ en gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs. De vervaardigingprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouwen woonrijpmaken), de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Hierop worden ontvangsten uit grondverkopen en bijdragen van derden in mindering gebracht. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid (verwaarloosbaar risico) als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingkosten in mindering gebracht. Voor zover uit de laatste kostprijsberekeningen (grexen) verliezen worden verwacht, wordt een beroep gedaan op de Reserve Grondexploitaties. De boekwaarde van de gronden wordt in dat geval verlaagd met deze verwachte verliezen. Conform de gemeentelijke nota grondbeleid worden, met instemming van de raad, de winsten verliesnemingen ten gunste of ten laste gebracht van de Reserve Grondexploitaties. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Er is een voorziening gevormd voor verwachte oninbaarheid van vorderingen op cliënten van sociale zaken, waaraan in het verleden leenbijstand is vertrekt. In de jaarrekening is het saldo van deze voorziening op de betreffende vorderingen in mindering gebracht. Oninbare vorderingen van overige debiteuren worden direct ten laste van de exploitatie gebracht behalve bij uitzonderingen (zie hieronder). Bij het opleggen van een belasting-/legesaanslag wordt ervan uitgegaan dat deze wordt betaald. Belastingplichtigen hebben de mogelijkheid bezwaar aan te tekenen tegen opgelegde vorderingen. De heffingsambtenaar doet uitspraak op een bezwaarschrift en verklaart deze (niet-) ontvankelijk en (on)gegrond. In 2010 is tegen een in dat jaar opgelegd specifieke ’Aanslag-/beschikkingsbiljet 2008’ bezwaar aangetekend. Met inachtneming van juridisch advies, opgevraagd bij een gespecialiseerd bedrijf, zal de heffingsambtenaar uitspraak doen op dit bezwaarschrift. Mogelijk leidt deze uitspraak tot een gerechtelijke procedure. Er lijken voldoende aanknopingspunten aanwezig, om deze procedure succesvol af te ronden. Deze (nog openstaande) vordering is desondanks een onzekerheid en daarvoor is deels een voorziening ingesteld bij de najaarsnota 2011. Liquide middelen en overlopende posten Deze activa worden opgenomen tegen nominale waarde. Vaste passiva Eigen vermogen en voorzieningen Het eigen vermogen en de voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. In maart 2011 heeft de raad een Nota reserves en voorzieningen vastgesteld. In deze nota worden de spelregels voor de vorming en het gebruik van de reserves en voorzieningen aangegeven. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met de gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is het totaalbedrag van de geborgde schuld restanten per einde boekjaar buiten telling opgenomen. Nadere informatie en een specificatie van de gewaarborgde schuldrestanten is opgenomen in de toelichting op de balans. In het verslagjaar zijn er geen betalingen gedaan als gevolg van de borgstellingen.

3.2 Programmarekening

Overzicht lasten en baten

Primitieve begroting begroting 2012 2012 incl. wijzigingen Omschrijving programma Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo 01: Vitale Dorpen in Midden-Delfland®2025 758.304 227.115 531.189 1.044.084 274.000 770.084 02: Bestuur en veiligheid 5.716.876 349.566 5.367.310 5.837.773 351.261 5.486.512 03: Beheer, verkeer en milieu 9.400.234 4.106.251 5.293.983 9.221.135 4.518.178 4.702.957 04: Onderwijs 2.380.699 140.708 2.239.991 2.441.947 240.708 2.201.239 05: Welzijn en Wmo 6.508.555 562.028 5.946.527 6.928.681 523.633 6.405.048 06: Economische- en sociale zaken 3.733.660 4.554.005 -820.345 3.831.249 4.816.277 -985.029 07: Ruimtelijke ordening, ontw. En volkshuisvesting 18.801.100 18.172.251 628.849 10.457.575 5.945.376 4.512.199 Afronding decimalen 0 Subtotaal programma's 47.299.428 28.111.924 19.187.504 39.762.444 16.669.433 23.093.011 0 Omschrijving algemene dekkingsmiddelen 0 Lokale middelen, waarvan besteding niet gebonden is 518.498 3.421.931 -2.903.433 939.469 3.923.723 -2.984.254 Algemene uitkering 0 12.788.956 -12.788.956 0 13.053.725 -13.053.725 Dividend 911 913 173.525 85.000 88.525 169.745 55.880 113.865 Saldo financieringsfunctie 914 0 3.270.426 -3.270.426 0 3.606.640 -3.606.640 Saldo compensabele btw 0 0 Algemene baten en lasten (incl. onvoorzien) 37.000 0 37.000 1.750 0 1.750 Saldo kostenplaatsen 10.846 0 10.846 554.345 0 554.345 Subtotaal algemene dekkingsmiddelen 739.869 19.566.313 -18.826.444 1.665.309 20.639.968 -18.974.659 0 Gerealiseerde totaal saldo van lasten baten 48.039.297 47.678.237 361.060 41.427.752 37.309.401 4.118.351 Toevoeging/onttrekking aan reserves 01: Vitale Dorpen in Midden-Delfland®2025 02: Bestuur en veiligheid 03: Beheer, verkeer en milieu 04: Onderwijs 05: Welzijn en Wmo 06: Economische- en sociale zaken 07: Ruimtelijke ordening, ontw. En volkshuisvesting Algemene dekkingsmiddelen Subtotaal mutaties aan reserves Gerealiseerde resultaat

7.742 0 79.923 104.750 40.838 137.995 258.407 751.618 1.381.273

0 166.102 253.653 307.679 194.827 0 0 820.065 1.742.326

7.742 3.657 287.984 -166.102 0 162.920 -173.730 488.454 549.075 -202.929 244.417 447.346 -153.989 1.051.573 1.250.091 137.995 312.527 188.297 258.407 2.306.676 5.456.010 -68.447 6.217.264 6.401.191 -361.053 10.624.568 14.742.914

-284.327 -162.920 -60.621 -202.929 -198.518 124.230 -3.149.334 -183.927 -4.118.346

49.420.570 49.420.563

7 52.052.320 52.052.315

5

Overzicht lasten en baten Omschrijving programma Lasten 01: Vitale Dorpen in Midden-Delfland®2025 2.114.250 02: Bestuur en veiligheid 5.533.479 03: Beheer, verkeer en milieu 8.788.335 04: Onderwijs 2.343.834 05: Welzijn en Wmo 6.742.487 06: Economische- en sociale zaken 3.692.965 07: Ruimtelijke ordening, ontw. En volkshuisvesting 9.900.993 Afronding decimalen Subtotaal programma's 39.116.343

Realisatie realiteitsafwijking 2012 2012 Baten Saldo Lasten Baten Saldo 1.349.361 764.889 1.070.166 1.075.361 -5.195 368.480 5.164.999 -304.294 17.219 -321.513 4.618.707 4.169.628 -432.800 100.529 -533.329 193.949 2.149.885 -98.113 -46.759 -51.354 587.575 6.154.911 -186.195 63.942 -250.137 4.917.951 -1.224.986 -138.283 101.674 -239.958 5.212.500 4.688.493 -556.582 -732.876 176.294 0 0 0 0 17.248.523 21.867.820 -646.101 579.090 -1.225.191

Omschrijving algemene dekkingsmiddelen Lokale middelen, waarvan besteding niet gebonden is 1.156.884 4.099.309 Algemene uitkering 0 13.275.174 Dividend 911 913 173.784 118.886 Saldo financieringsfunctie 914 0 3.606.639 Saldo compensabele btw Algemene baten en lasten (incl. onvoorzien) 0 0 Saldo kostenplaatsen 861.844 0 Subtotaal algemene dekkingsmiddelen 2.192.512 21.100.008

2.942.425 13.275.174 -54.898 3.606.639 0 0 -861.844 18.907.496

217.415 0 4.039 0 0 -1.750 307.499 527.203

175.586 221.449 63.006 -1 0 0 0 460.040

41.829 -221.449 -58.967 1 0 -1.750 307.499 67.163

41.308.855 38.348.531

2.960.324

-118.898

1.039.130

-1.158.028

Toevoeging/onttrekking aan reserves 01: Vitale Dorpen in Midden-Delfland®2025 3.658 237.984 02: Bestuur en veiligheid 0 162.920 03: Beheer, verkeer en milieu 673.969 308.347 04: Onderwijs 244.417 447.346 05: Welzijn en Wmo 552.621 499.780 06: Economische- en sociale zaken 312.527 155.798 07: Ruimtelijke ordening, ontw. En volkshuisvesting 2.721.776 3.466.393 Algemene dekkingsmiddelen 6.282.716 6.149.046 Subtotaal mutaties aan reserves 10.791.684 11.427.613

-234.326 -162.920 365.622 -202.928 52.841 156.730 -744.617 133.670 -635.929

1 -50.000 0 0 185.515 -240.728 0 0 -498.952 -750.311 0 -32.500 415.100 -1.989.617 65.452 -252.145 167.116 -3.315.301

50.001 0 426.243 1 251.359 32.500 2.404.717 317.597 3.482.417

2.324.395

48.219 -2.276.171

2.324.389

Gerealiseerde totaal saldo van lasten baten

Gerealiseerde resultaat

52.100.539 49.776.144

Begrotingsrechtmatigheid Het door de raad vastgestelde controleprotocol schrijft voor dat moet worden getoetst in hoeverre eventuele begrotingsoverschrijdingen op de lasten worden gekwalificeerd als onrechtmatig. De programma’s waarop een begrotingsoverschrijding heeft plaatsgevonden worden hieronder toegelicht. Per programma wordt hierna een toelichting op de overschrijdingen gegeven. Hierbij wordt tevens aangegeven of er sprake is van een onrechtmatige overschrijding en of deze meetelt in het oordeel van de accountant. Programma 01 Vitale Dorpen in Midden-Delfland®2025 (€ 1.070.166) Deze overschrijding betreft voornamelijk uitgaven vanuit de IODS-vergoeding: subsidie aan Stichting Groenfonds Midden-Delfland en uitgaven voor de projecten Grondinstrument en Duurzaam Boer Blijven. Deze uitgaven waren niet geraamd in de begroting 2012. De aan Stichting Groenfonds Midden-Delfland verstrekte subsidie ad € 1.057.150 is wel gemeld in de raadsbrief ‘Aanvullende informatie in verband met de rechtmatigheidverklaring bij de jaarrekening 2012’. De overschrijding is niet onrechtmatig en telt niet mee in het oordeel van de accountant, omdat deze uitgaven volledig gedekt worden uit de IODS-vergoeding. Voor de exploitatiebegroting van de gemeente zijn deze uitgaven dus budgettair neutraal. Daarnaast is de verstrekking van de subsidie aan Stichting Groenfonds Midden-Delfland al in 2012 kenbaar gemaakt aan de raad. Mutaties reserves programma 03 Beheer,verkeer en milieu (€ 185.515) In de egalisatiereserve afvalstoffenheffing is een bedrag gestort van € 77.096, in de egalisatiereserve rioolrecht een bedrag van € 257.263, terwijl voor beide reserves onttrekkingen begroot zijn. Daarnaast is een begrote storting vanuit de investeringsreserve in de dekkingsreserve van € 148.844 voor het kruispunt Oude Veiling niet doorgegaan. Deze overschrijding is niet onrechtmatig en telt niet mee in het oordeel van de accountant omdat stortingen in de egalisatiereserves afvalstoffenheffing en rioolrecht gebaseerd zijn op het saldo van de kosten en opbrengsten op de functies. Dit is door de raad vastgesteld. De niet uitgevoerde storting in de dekkingsreserve is een onderschrijding. Mutaties reserves programma 07 Ruimtelijke ordening, ontw. en volkshuisvesting (€ 415.100) Dit betreft een hogere storting in de reserve Opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven. Voor deze storting waren de inkomsten uit de exploitatie van particuliere bouwinitiatieven geraamd op € 5.000, de werkelijke inkomsten zijn € 45.000, een overschrijding van € 40.000. Daarnaast heeft geen onttrekking uit de reserve bouwleges plaatsgevonden (€ 375.100). Deze overschrijding is niet onrechtmatig en telt niet mee in het oordeel van de accountant omdat bij de instelling van de reserve Opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven is besloten dat het saldo van de totale uitgaven en inkomsten van particuliere initiatieven zal worden onttrokken aan de reserve. De egalisatiereserve bouwleges is ingesteld ter nivellering van de wegvallende leges vanaf 2012. De onttrekking uit de reserve bouwleges is begroot als negatieve last. Deze onttrekking heeft niet plaatsgevonden. In de Voorjaarsnota 2012 was, op basis van de raming van de bouwleges, nog een storting in de Reserve Bouwleges voorzien. Daar de opbrengst aan bouwleges fors achterbleef bij de raming is in de Najaarsnota 2012 deze storting teruggedraaid en is zelfs een onttrekking aan deze reserve geraamd. Op basis van de werkelijke bouwlegesinkomsten in 2012 is een onttrekking echter niet noodzakelijk gebleken; dit leidt daarom tot een onderschrijding op deze post. Mutaties reserves Algemene dekkingsmiddelen (€ 65.452) Deze overschrijding betreft een hogere storting in de Nutsreserve, € 65.191 in plaats van € 52.238, veroorzaakt door hogere inkomsten voor eigen graven. Dit geeft een overschrijding van € 12.952. Daarnaast is de voorlopige afrekening van het liquidatiesaldo van CAIW van € 52.500 in de reserve Compensatie dividenden en huuropbrengsten gestort. Deze overschrijding is niet onrechtmatig en telt niet mee in het oordeel van de accountant omdat de totale opbrengst van afkoopsommen eigen graven in de Nutsreserve gestort wordt. Deze inkomsten zijn hoger dan begroot. De reserve Compensatie dividenden en huuropbrengsten is onder andere ingesteld als compensatie voor het wegvallen van dividend CAIW in verband met verkoop aandelen. Met het storten van het voorlopig liquidatiesaldo van CAIW wordt dezelfde procedure gevolgd die door de raad is vastgesteld.

3.2.1 Toelichting op de programmarekening Analyse begroting en realisatie Voor een analyse verschillen per programma tussen begroot en realisatie zie ‘Wat mag het kosten/Wat

heeft het gekost?’ wordt verwezen naar hoofdstuk 2.1.1 tot en met hoofdstuk 2.1.8 van de

programmaverantwoording.

Tevens is in hoofdstuk 2 is een cijfermatige analyse van de verschillen opgenomen.

Voor een aanvullende toelichting op de algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en incidentele baten en

lasten wordt verwezen naar respectievelijk het Overzicht van algemene dekkingsmiddelen, Bedrag voor

onvoorzien en het Overzicht van incidentele baten en lasten, die zijn opgenomen in deze jaarrekening.

Wet openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens(WOPT) De gemeente heeft in 2012 geen inkomen hoger dan het gemiddeld belastbare loon van ministers (voor 2012 € 193.000) uitbetaald.

3.2.2 Overzicht aanwending bedrag onvoorzien Hier wordt inzicht gegeven in het gebruik van het geraamde bedrag voor onvoorzien. Het geraamde bedrag voor onvoorzien is als één post in de begroting opgenomen en niet verdeeld over de diverse programma’s. Onvoorzien is een bijzondere post in de begroting. Deze begrote post (groot € 37.000) is in 2012 gebruikt voor de volgende uitgaven Omschrijving Voorjaarsnota 2012 Najaarsnota 2012 Begroot Restant

Nr. begrotingswijziging 5 7

Bedrag 14.250 21.000 37.000 1.750

3.2.3 Overzicht incidentele baten en lasten Ingevolge artikel 28 van het Besluit begroting en verantwoording is in de toelichting op de programma rekening een overzicht van de incidentele baten en lasten opgenomen. In 2012 zijn er de volgende incidentele baten en lasten geweest (bedragen boven € 50.000) Incidentele baten > € 50.000 Programma:

Begroot

01. Midden-Delfland®2025 en ontwikkelingsvisies dorpen - Bijdragen bergboerenregeling - Bijdrage Duurzaam boer blijven - Bijdrage kwaliteitsplan IODS

185.000 75.000 0

Werkelijk

Incidentele lasten > € 50.000 Programma:

01. Midden-Delfland®2025 en ontwikkelingsvisies dorpen 172.974 - Bijdrage bergboerenregeling 88.260 - Duurzaam boer blijven 1.057.150 - Subsidie Groenfonds Midden-Delfland

02. Bestuur en Midden-Delfland

Werkelijk

185.000 65.000 0

178.057 77.740 1.057.150

100.000 50.000

100.000 50.000

598.350 117.000 0

206.641 158.000 52.000

4.824.307 0 0 117.200

1.447.854 1.177.566 2.620.355 195.867

250.000

0

68.000 144.527 0 -175.099 80.000 148.844 5.276.722 250.000 5.000 69.013 276.100

68.000 144.527 246.846 200.000 80.000 0 5.276.722 250.000 45.000 69.013 258.620

02. Bestuur en Midden-Delfland

03. Beheer, verkeer en milieu - Bijdrage herstelkosten aanleg glasvezel - Subsidie vervanging brug Beresteijn

276.100 70.880

276.100 70.880

03. Beheer, verkeer en milieu - Bestemmingsplannen - Geothermie

04. Onderwijs

04. Onderwijs

05. Welzijn en Wmo -

05. Welzijn en Wmo - Realisatie kunstgrasvelden - Extra bijdragen GGD - kosten Jeugd

06. Economische en Sociale Zaken - Boekwinst verkoop bibliotheek - Extra dividend Westland Infra - Extra dividend Evides

0 68.000 144.527

07. Ruimtelijke ordening, Ontwikkeling en Volkshuisvesting - Uitkering restantbudget BWS

69.013

246.846 68.000 144.527

06. Economische en Sociale Zaken

07. Ruimtelijke ordening, Ontwikkeling en Volkshuisvesting 69.013 - Inzet investeringsreserve - Inzet reserve grondexploitaties - Saldo winst/verliesneming grondexpl. - Lasten bouwplannen niet zijnde grex

Algemene dekkingsmiddelen

-

Begroot

Algemene dekkingsmiddelen - Kosten kredietcrisis

Mutaties reserves Onttrekking kredietcrisis Duurzaam boer blijven Geothermie Bestemmingsplannen Extra storting in res. Bouwleges Bezuinigingen begroting 2009 Onttrekking investeringsreserve Onttr. t.b.v. Res. Investeringsprogramma Onttrekking t.b.v. grondexploitaties Realisatie kunstgrasvelden Onttrekking reserve jeugd Bouwplannen niet zijnde grex Bouwplannen niet zijnde grex

250.000 65.000 50.000 100.000 -175.099 80.000 4.974.247 5.276.722 0 598.350 0 250.000 117.200

0 65.000 50.000 100.000 200.000 80.000 1.448.950 5.276.722 1.177.566 206.641 52.000 250.000 195.867

Totaal: 12.474.940 11.296.496

-

Mutaties reserves Storting extra dividend Westland Infra Storting extra dividend Evides Storting boekwinst verkoop bibliotheek Storting in res. Bouwleges Bezuinigingen begroting 2009 storting in dekkingsreserve Stortingen in Res. Investeringsprogramma Bouwplannen niet zijnde grex Bouwplannen niet zijnde grex Afkoopsommen sociale woningbouw Storting aanleg glasvezel

Totaal: 12.449.964 13.959.958 Saldo: 24.976 -2.663.462

Toelichting (Bedragen zijn meer, dus meer lasten (nadeel) of meer baten (voordeel)). Baten en lasten bergboerenregeling De Europese Unie heeft het agrarisch cultuurlandschap van Midden-Delfland aangewezen als een less favourit area (LFA). In dergelijke gebieden is de LFA regeling, ook wel bekend als de bergboerenregeling, van toepassing. Het recreatieschap Midden-Delfland stelt voor deze regeling (via het DOP-NOAP fonds verkregen) subsidie en uitvoeringskosten aan de gemeente Midden-Delfland beschikbaar. De gemeente betaalt deze subsidie door aan Dienst Regelingen van het ministerie ELI (Economische Zaken, Landbouw en Innovatie); zij keren de subsidie uiteindelijk uit aan de boeren. Op grond van de subsidiebeschikking van het recreatieschap Midden-Delfland is de raming voor zowel de lasten als baten iets te hoog gebleken. Baten en lasten ‘Duurzaam boer blijven’

In de najaarsnota 2011 is een bedrag bijgeraamd van € 80.000 voor de pilot ‘Duurzaam boer blijven’. Dit bedrag is als voorschot (80% van € 100.000) ontvangen van de provincie Zuid-Holland. Hiervan is

in 2011 € 15.000 besteed; het restant van € 65.000 is doorgeschoven naar 2012. De werkelijke

besteding in 2012 is iets hoger uitgevallen (€ 77.740). Deze hogere kosten (€ 12.740) zijn mét de eindafrekening van 20% (€ 20.000) ontvangen van de provincie Zuid-Holland.

Daarnaast is in dit kader van dit project een subsidie van Recreatieschap Midden-Delfland ontvangen

van € 55.520 uit het Omgevingsfonds Midden-Delfland.

Baten en lasten subsidie Groenfonds Midden-Delfland Er is, conform de IODS-overeenkomst, een subsidie van € 1.057.150 verstrekt aan de Stichting Groenfonds Midden-Delfland. Deze subsidie is ten laste gebracht van de eerste tranche (ad. € 9,5 mln.) van de Rijksbijdrage, die de gemeente Midden-Delfland vanuit het IODS-convenant heeft ontvangen. Baten en lasten herstelkosten aanleg glasvezel Voor de aanleg van het glasvezelnetwerk in Midden-Delfland is een convenant gesloten met CIF B.V. Onderdeel van dit convenant was een vergoeding door CIF B.V aan de gemeente voor de achteruitgang van de bestrating en de voorbereiding-, toezicht en beheerkosten. In totaal is hier in 2012 een bedrag van € 276.100 voor ontvangen. Het bedrag is, na aftrek van de kosten van 2012, gestort in de Algemene reserve. Baten subsidie vervanging brug Beresteijn

In 2012 is (vanuit het reguliere onderhoudsbudget) de brug Beresteijn in Den Hoorn vervangen.

Voor dit project is een incidentele subsidie ontvangen van Stadsgewest Haaglanden.

Baten en lasten bestemmingsplannen In de begroting 2011 was een bedrag van € 200.000 geraamd voor het opstellen van een bestemmingsplan buitengebied. Dit is niet afgerond in 2011, zodat bij de najaarsnota 2011 een bedrag van € 100.000 is doorgeschoven naar 2012. Van dit budget zijn in 2012 twee bestemmingsplannen voor het buitengebied voorbereid. Een plan voor de duurzame glastuinbouwgebieden (bestemmingsplan Glastuinbouwgebieden) en een plan voor het open veenweide gebied (bestemmingsplan buitengebied Gras). Het bedrag van € 100.000 is weer onttrokken aan de Algemene reserve. Lasten Geothermie Voor het project GeoPower (geothermie) in de Oude Campspolder te Maasland heeft de provincie ZuidHolland een subsidie beschikbaar gesteld van € 50.000. Gemeente Midden-Delfland heeft deze subsidie in 2011 ontvangen teneinde dit uitkeren aan geothermie Cluster GeoPower Oudcamp. De (subsidie)overeenkomst tussen gemeente Midden-Delfland en het cluster kon echter in 2011 niet meer gesloten worden. De subsidie is daarom in 2012 uitgekeerd. Baten en lasten realisatie kunstgrasvelden Voor de aanleg van het 5e veld van MVV is uit de reserve Realisatie beleidsopgaven in 2012 een bedrag van € 206.461 vanuit de reserve realisering nieuwe beleidsopgaven gestort in de Dekkingsreserve voor de dekking van de kapitaallasten van deze investering.

Lasten bijdragen GGD Vanwege de financiële problemen bij de GGD-ZHW hebben alle gemeenten besloten enkele aanvullinde bijdragen te verlenen om het nadelig saldo 2011 en 2012 op te kunnen vangen. Bovendien is hierin een bijdrage vervat om de aalgemene reserve van de GGD weer op peil te brengen. Baten en lasten Jeugd (CJG)

Door de gemeenteraad is besloten dat het voor- of nadelig saldo op het onderdeel betreffende het CJG

elk jaar ten gunste of ten laste van de Reserve Jeugd zal komen. In 2012 is er sprake van een tekort op

dit onderdeel, zodat er een onttrekking aan de Reserve Jeugd heeft plaatsgevonden.

Baten en lasten verkoop bibliotheek Het gemeentelijk gebouw waarin de van de bibliotheek in Schipluiden is gehuisvest is verkocht. Deze verkoop heeft geresulteerd in een boekwinst (verkoopprijs minus resterende boekwaarde) van €246.846. Dit bedrag is gestort in de Reserve Investeringsprogramma. Extra dividend Westland Infra Dit betreft een extra dividenduitkering van Westland infra. Het bedrag is volgens afspraak gestort in de Algemene reserve. Extra dividend Evides Ook dit betreft een extra dividenduitkering van waterbedrijf Evides. Het bedrag wordt gestort in de Algemene reserve. Baten uitkering restantbudget BWS Stadsgewest Haaglanden heeft in 2012 besloten tot intrekking van de verordening BWS en de restantbudgetten van het BWS te verdelen over de gemeenten op basis van inwonertal. Voorwaarde van dit besluit was dat de budgetten besteed worden ter stimulering van het woonbeleid. Om die reden is het bedrag voor de gemeente Midden-Delfland (€ 69.013) toegevoegd aan het Fonds Sociale Woningbouw. Winst/verliesneming grondexploitaties Zoals nader toegelicht in de paragraaf Grondbeleid is in 2012 per saldo sprake van € 5.245.775 aan afwaardering binnen de grondexploitaties. Hiervan is € 2.625.420 gedekt uit de Reserve Grondexploitaties (€ 1.177.566) en Investeringsreserves(€ 1.447.854). De resterende afwaardering bedraagt € 2.620.355 en wordt ten laste gebracht van de Reserve Compensatie dividenden en huuropbrengsten. Kosten kredietcrisis

Bij de begroting is besloten om € 250.000 te onttrekken aan de Algemene reserve voor het opvangen

van kredietcrisis-effecten. Hier zijn geen kosten direct aan toe te rekenen, de onttrekking heeft niet

plaats gevonden.

Onttrekking Algemene reserve budgetten 2011

In 2011 zijn enkele budgetten afgeraamd om in 2012 weer beschikbaar te stellen.

Het gaat onder meer om de volgende budgetten:

Duurzaam boer blijven € 65.000 Geothermie € 50.000 Baten en lasten bouwleges Uit de algemene reserve is conform de bestemming van het resultaat van 2011 een bedrag van € 200.000 gestort in de reserve bouwleges. Op basis van de werkelijke bouwlegesinkomsten in 2012 is een onttrekking niet noodzakelijk gebleken. Baten en lasten bezuinigingen begroting 2009 Vanuit de begroting 2009 is voor 2012 een bedrag van € 80.000 uit de algemene reserve in de reserve nieuwe beleidsopgaven gestort t.b.v. bezuinigingen. Inzet Investeringsreserve

Uit de investeringsreserve is een bedrag van € 1.447.854 ingezet voor de grondexploitatie Hooipolder.

Baten en lasten reserve investeringsprogramma In de reserve investeringsprogramma is een bedrag gestort van totaal € 5.276.722. Dit bedrag is definitief vastgesteld bij de voorjaarsnota. De stortingen zijn afkomstig uit de Algemene reserve, de reserve Vitale Dorpen, de reserve realisering bestaande opgaven, en de reserve realisering nieuwe beleidsopgaven. Baten en lasten bouwplannen niet zijnde grex Voor de ondersteuning van kleine particuliere bouwinitiatieven is uit de reserve Investeringsprogramma € 250.000 gestort in de reserve Opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven. In de reserve zijn ook de inkomsten uit de exploitatie gestort van € 45.000. De kosten van € 195.867 zijn aan de reserve onttrokken.

Storting in dekkingsreserve kosten kruispunt Oude Veiling Het restant van dit budget (€ 148.000) is bestemd voor fietssuggestiestroken langs de Kerkweg. Dit kan gerealiseerd worden na het aanbrengen van de damwand aan de Kerkweg. De onttrekking uit de Investeringsreserve t.b.v. de Dekkingsreserve heeft daarom nog niet plaatsgevonden.

3.3 Balans

Balans per 31 december afgerond op € 1.000 ACTIVA

Ultimo 2012

Ultimo 2011

Vaste activa Materiële vaste activa - Investeringen met een economisch nut • gronden uitgegeven in erfpacht • overige investeringen met een economisch nut - Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut

74 45.957 4.304

38.839 4.162 50.335

Financiële vaste activa - Kapitaalverstrekkingen aan: • deelnemingen • gemeenschappelijke regelingen • overige verbonden partijen - Leningen aan: • woningbouwcorporaties • deelnemingen • overige verbonden partijen - Overige langlopende leningen u/g - Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer - Bijdragen aan activa in eigendom van derden

43.001

1.344 165

1.344 165

10.568

11.647

13

Totaal vaste activa

19 12.090

13.175

62.425

56.175

Vlottende activa Voorraden - Grond- en hulpstoffen: • niet in exploitatie genomen bouwgronden • overige gronden hulpstoffen - Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie

13.660 16.315

17.196 18.213 29.975

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - Vorderingen op openbare lichamen - Overige vorderingen

3.751 647

35.409 5.928 997

4.398 Liquide middelen - Kassaldi - Bank- en girosaldi

7 8.747

10 5.192 8.754

Overlopende activa Totaal vlottende activa Totaal-generaal

6.925

5.202

5.139

2.962

48.266

50.499

110.691

106.674

Balans per 31 december afgerond op € 1.000 PASSIVA

Ultimo 2012

Ultimo 2011

Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve - Bestemmingsreserves • Voor egalisatie van tarieven • Overige bestemmingsreserves - Nog te bestemmen resultaat

4.033

4.868

5.528 76.308 -2.324

4.920 76.065 653 83.545

Voorzieningen - Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

3.797

86.506 3.756

3.797 Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer - Obligatieleningen - Onderhandse leningen van: • binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen • binnenlandse banken en overige financiële instellingen • binnenlandse bedrijven • overige binnenlandse sectoren • buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren - Waarborgsommen - Verplichtingen uit hoofde van financial-lease overeenkomsten

454 6.521 274 3 -

Totaal vaste passiva

3.756

454 6.907 371 5 7.252

7.737

94.594

97.999

Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - Kasgeldleningen - Bank- en girosaldi - Overige schulden

3.237

4.612 3.237

4.612

Overlopende passiva

12.860

4.063

Totaal vlottende passiva

16.097

8.675

110.691

106.674

56.735 3.392 60.127

39.620 3.584 43.204

Totaal-generaal Gewaarborgde geldleningen Garantstellingen Totaal

3.3.1 Toelichting op de balans

Toelichting op de balans per 31 december 2012 afgerond op x€ 1.000 ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa De post materiële activa wordt onderscheiden in:

2012

Investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

2011

46.031 4.304 50.335

38.839 4.162 43.001

De investeringen met een economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Boekwaarde ultimo

2012

Gronden en terreinen Gronden uitgegeven in erfpacht Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, wegen waterbouwkundige werken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa

2011

2.674 74 274 26.653 9.649 110 2.794 3.803 46.031

2.674 282 20.313 9.594 134 278 2.864 38.839

Onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde weer van de investeringen met een economisch nut: Boekwaarde 1-1-2012 Gronden en terreinen Gronden uitgegeven in erfpacht Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, wegen waterbouwkundige werken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa

2.674 282 23.013 9.594 134 278 2.864 38.839

Investering

Desinvestering

74 4.540 367 2.576 1.342 8.899

193 2 1 196

Afschrijving

Boekwaarde 31-12-2012

8 707 310 24 60 403 1.512

2.674 74 274 26.653 9.649 110 2.794 3.803 46.031

De belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen en de daarvoor van derden ontvangen bijdragen staan in onderstaande Totaal Werkelijk Totaal Afschrijvingsbeschikbaar besteed besteed termijn gesteld krediet 2012 t.l.v. krediet Erfpacht Kastanjehof 74 74 74 n.v.t. Grondkosten gemeentehuis deel brandweer 146 n.v.t. Kosten gemeentehuis deel brandweer 910 50 jaar liniair Inrichting gemeentehuis deel brandweer 94 10 jaar liniair Nieuwbouw gemeentehuis: - Grondkosten 1.900 1461.745 n.v.t. - Bouwkundige kosten 9.660 3.519 8.734 50 jaar liniair - Inrichting 1.000 794 794 10 jaar liniair - Installaties 2.500 2.576 2.576 15 jaar liniair Overkapping tussen Schilpen en Tavenu 385 31 31 25 jaar liniair Automatisering algemeen 67 18 43 5 jaar liniair EGEM 2011 220 13 193 5 jaar liniair 3e fase invoering DMS 160 42 42 5 jaar liniair Vervanging hardware (automatisering) 2012 100 18 18 5 jaar liniair Vervanging kernapplicaties Centric 2012 48 48 48 5 jaar liniair Nieuwbouw PC-basisschool Maasland 3.000 74 2.984 40 jaar liniair 2 lokalen Mariaschool permanente bouw 262 6 181 40 jaar liniair Uitbreiding begraafplaats Schipluiden 250 105 216 10 jaar liniair Vervanging pompen hoofdgemaal (GRP) 2012 55 36 36 15 jaar liniair Vervanging pompunits drukriolering (GRP) 2012 120 66 66 15 jaar liniair Vervanging vrijvervalriolering 2012 160 104 104 15 jaar liniair Vervanging pompen hoofdgemaal (GRP) 2011 179 38 150 15 jaar liniair Vervanging vrijvervalriolering 2011 159 121 159 45 jaar liniair Aanleg kunstgrasvelden/5e grasveld mvv 620 207 228 15 jaar liniair

Realisatie mfa "Het Lint", Den Hoorn

Totaal Ontvangen beschikbaar van derden gesteld krediet 2012 15.027 -40

Totaal Afschrijvingsbesteed termijn t.l.v. krediet 10.442 40 jaar liniair

De WOZ-waarde van het oude gemeentehuis Maasland bedroeg € 639.000. De boekwaarde bedraagt € 210.675.

ad 1.) Ter dekking van de kapitaallasten is beschikbaar de dekkingsreserve gemeentehuis. ad 2.) Ter dekking van de kapitaallasten is beschikbaar de dekkingsreserve.

1.)

2.)

2.)

De investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Boekwaarde ultimo Grond-, wegen waterbouwkundige werken Overige materiële vaste activa

2012 3.864 440 4.304

2011 3.666 496 4.162

Onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk Boekwaarde 1-1-2012 Grond-, wegen waterbouwkundige werken Overige materiële vaste activa

3.666 496 4.162

Investering

562 562

Desinvesteringen -

Afschrijving


364 56 420

3.864 440 4.304

In onderstaand overzichten zijn de in het boekjaar gedane investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut en de daarvoor van derden ontvangen bijdragen vermeld: Totaal beschikbaar gesteld krediet 35 82 82 24 450 265 84 84 25 80 187 616 32

Hondebotrotonde Vervanging lichtmasten 2011 Vervanging openbare verlichting 2011 Extra maatregelen O.V. plan 2011 Vervangings Zwethbrug (Dorpskade/Veenakkerweg) Reconstructie Schouw Schipluiden Vervanging lichtmasten 2012 Vervanging openbare verlichting 2012 Externe maatregelen OV-plan 2012 Vervanging openbare verlichting 2010 Vervanging beschoeiingen damwanden 2011 Uitvoeringsprojecten ontwikkeling Zwethzone Vervanging speelvoorzieningen 2012

Werkelijk besteed 2012 73 45 46 13 46 19 65 65 20 6 92 45 26

Totaal Afschrijvingsbesteed termijn t.l.v. krediet 39 10 jaar liniair 80 30 jaar liniair 81 30 jaar liniair 23 30 jaar liniair 46 80 jaar liniair 19 10 jaar liniair 65 15 jaar liniair 65 30 jaar liniair 20 30 jaar liniair 80 30 jaar liniair 92 15 jaar liniair 87 10 jaar liniair 26 10 jaar liniair

Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2012 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Boekwaarde Investeringen 01-01-2012 Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen t.w. Waterbedrijf Evides N.V. N.V. Holding Nutsbedrijf Westland N.V. Bank Nederlandsche Gemeenten Warmtebedrijf Eneco Delft B.V. - gemeenschappelijke regelingen Regionaal Reinigingsbedrijf Avalex - overige verbonden partijen Langlopende leningen aan: - woningbouwcorporaties - deelnemingen - overige verbonden partijen Overige langlopende leningen: - renteloze leningen fietsproject - renteloze lening v.v. Schipluiden - renteloze lening clubaccomodatie SV Den Hoorn - Historische Vereniging Oud-Schipluiden - Gezondheidscentrum Den Hoorn BV - renteloze lening HV DIOS Den Hoorn - renteloze lening Belangenvereniging Oude Campspolder - Hypothecaire lening ABB - fixeleningen Royal Bank of Scotland - fixelening Nederlandse Waterschapsbank - APG Investments Services Garantie Fonds - leenbijstand BBZ - leenbijstand WWB (bijzondere bijstand)* Overige uitzettingen met een looptijd >1jaar Bijdrage aan activa in eigendom van derden: - Investeringssubsidie handbalaccommodatie

Desinvesteringen

Aflossingen/ Afschrijvingen

Afwaarderingen


1.088 123 121 12

1.088 123 121 12

165 -

165 -

-

3 82

-

56 14 450 35

3 77

5

6 14

50 450 31

4

20 1.299 7.714

20 371 7.714

928

1.361 98 495 20

1.361 98 365 28

130

8

19 13.175

-

8

-

6 1.093

-

13 12.090

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De in de balans vermelde voorraden zijn als volgt te specificeren: Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: - niet in exploitatie genomen bouwgronden - overige gronden hulpstoffen

2012

Totaal A:

Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

Totaal B: Totaal A + B:

13.660 13.660 16.315 16.315 29.975

2011 17.196 17.196 18.213 18.213 35.409

A: Van de nog niet in exploitatie genomen bouwgronden wordt het volgende overzicht worden gegeven: Boekwaarde Saldo Naar gronden Verliesname/ Boekwaarde 1-1-2012 mutaties Winstname in exploitatie Voorziening 31-12-2012 Complex 1 Keenenburg IV Complex 5 Harnaschpolder - Scharnier 2.210 -59 2.151 Complex 12 Harnaschpolder Bedrijventerrein -37 4 -33 Complex 13 Hooipolder 629 -629 Complex 14 Centrumontwikkeling Den Hoorn 5.487 722 1.054 5.155 Complex 17 Keenenburg V 332 326 658 Complex 23 Harnaschpolder - NoordWest Hoek 472 28 530 -30 Complex 24 Kreekzone Look-West 3.799 -26 2.471 1.302 Complex 25 Centrum Maasland 31 -31 Complex 31 Vastgoedzone Den Hoorn 2.636 114 2.750 Complex 38 Hervormde kerk Schipluiden 4 -4 Complex 40 Kastanjehof 25 6 31 Complex 41 Entree Maasland 57 59 116 Complex 42 's Herenstraat Maasland 17 -17 Complex 43 Commanderij II Maasland 2 -2 Complex 45 Beatrixlaan Maasland 1 -1 Complex 47 Spreeuwennest Maasland 431 281 263 449 Complex 48 Willemoordseweg 3a e.o. Schipluiden 26 -26 Complex 49 Strategische gronden buitengebied 1.074 68 1.142 Totaal A:

17.196

1.442

31

-629

4.318

13.660

B: Van de bouwgronden in exploitatie wordt van het verloop in 2012 het volgende overzicht gegeven: Boekwaarde Investering opname in Winst Voorziening Balanswaarde 1-1-2012 exploitatie uitname t.b.v. verlies 31-12-2012 Complex 2 Keenenburg III 734 -165 569 Complex 4 Harnaschpolder - Look-West Noord 12.555 -1.868 10.687 Complex 8 Harnachpolder - Look-West -1.720 82 -1.638 Complex 13 Hooipolder 288 629 -917 Complex 16 Verzorgingshuis Schipluiden 29974 -225 Complex 18 Commandeurspolder III -1.694 -725 -2.419 Complex 21 Lotsweg -142 14 -41 -169 Complex 22 Ruimte voor Ruimte 8.778 732 9.510 Totaal B:

18.213

-1.568

629

-

-958

16.315

Voor een nadere toelichting op de grondexploitaties wordt verwezen naar programma 7 (Ruimtelijke ordening, Ontwikkeling en Volkshuisvesting, alsmede de paragraaf Grondbeleid).

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder worden als volgt gespecificeerd: Saldo Voorziening Gecorr. saldo 31-12-2012 oninbaarheid 31-12-2012 Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen

Gecorr. Saldo 31-12-2011

4.801 1.790

1.050 1.144

3.751 647

5.928 997

6.591

2.194

4.398

6.925

Bij de vorderingen op openbare lichamen is sprake van een onzekerheid. De reden hiervan is toegelicht in hoofdstuk 3.1 Liquide middelen Het saldo liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Kassaldi: - Kas afdeling Burgerzaken - Kas servicepunt Maasland Banksaldi: - Bank Nederlandse Gemeenten - Rabobank - ING

2012

2011

7

9 1

72 8.646 29

33 5.159 -

8.754

5.202

2012 3.036 2.103 5.139

2011 2.962 2.962

-

Overlopende activa De specificatie van de post overlopende activa is als volgt: Van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen Vooruitbetaalde bedragen/Nog te betalen

PASSIVA VASTE PASSIVA Eigen vermogen Het in de balans opgenomen Eigen Vermogen bestaat uit de volgende posten:

2012

Algemene reserve Bestemmingsreserves: - Voor egalisatie van tarieven - Overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemming

2011

4.033

4.868

5.528 76.308 -2.324 83.545

4.920 76.065 653 86.506

Het verloop in 2012 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven. Saldo Toevoegingen Onttrekkingen Bestemming Vermindering 1-1-2012 resultaat ter dekking boekjaar afschrijving

Algemene reserve

4.868

690

Bestemmingsreserves voor egalisatie van tarieven: - Egalisatiereserve afvalstoffenheffing 269 - Egalisatiereserve rioolrechten 3.439 - Egalisatiereserve bouwleges 1.212

81 309 593

Overige bestemmingsreserves: - Nutsreserve 12.775 - Reserve ontwikkeling Harnaschpolder 1.630 - Dekkingsreserve gemeentehuis 14.911 - Investeringsreserve 9.538 - Reserve monumenten 208 - Egalisatiereserve BTW compensatiefonds 91 - Reserve Vitale Dorpen 170 - Reserve Midden-Delfland 73 - Reserve Grondexploitaties 1.160 - Reserve realisering bestaande opgaven 1.358 - Reserve Compensatie dividenden en huuropbrengsten 20.825 - Reserve realisatie beleidsopgaven 3.131 - Reserve jeugd 181 - Reserve A4 - Reserve investeringsprogramma - Reserve Revolving Fund particuliere bouwinitiatieven - Reserve Noodhulpvangnet - Reserve Fonds sociale woningbouw - Dekkingsreserve 8.891 - Reserve herwaardering deelnemingen 1.122 85.853 Voorgesteld bestemming resultaat: Algemene reserve - Reserve compensatie dividend CAIW

65 522 4.047 3 3 1 17

2.178

653

4.033 350 3.748 1.430

375

12.840 1.459 15.206 8.229 207 41 74 -

171 227 5.356 4 50 173 1.177

100

1.458

53 47 3 2.002 5.527 295 100 69 549

2.758 52 349 541 196 3

15.076

15.713

Saldo 31-12-2012

20.878 420 132 1.653 4.986 99 97 69 8.795 1.122

645 653

-

85.869 296 -2.620 83.545

Toelichting doel en mutaties reserves Algemeen

Algemene reserve (Niet geblokkeerd)

Het beleid met betrekking tot de reserves is vastgelegd in de Nota Reserves en Voorzieningen. Daarbij wordt o.a. onderscheid gemaakt tussen geblokkeerde en niet-geblokkeerde reserves. Van de geblokkeerde reserves komt de rente geheel of gedeeltelijk ten gunste van de exploitatie. Gedetailleerde specificaties met betrekking tot het verloop van de reserves zijn opgenomen in het overzicht Reserves en Voorzieningen dat als bijlage is opgenomen in de jaarstukken. Doel:

Een buffer voor nadelige (en voordelige) saldi op de programmarekening, alsmede een bedrag voor mogelijke toekomstige risico's.

Bestemming resultaat 2011

Ingevolge het besluit van de raad d.d. 3 juli 2012 is het positieve resultaat 2011 ad € 652,787 toegevoegd aan de algemene reserve.

Bestemmingsreserves voor egalisatie van tarieven: Egalisatiereserve afvalstoffenheffing Doel: (Niet geblokkeerd) Egalisatiereserve rioolrechten Doel: (Niet geblokkeerd) Egalisatiereserve bouwleges Doel: (Niet geblokkeerd) Overige bestemmingsreserves: Nutsreserve Doel: (Geblokkeerd)

Het via storten of onttrekken van het verschil tussen reinigingskosten (inclusief BTW) en afvalstoffenheffing egaliseren van de kosten c.q. tarieven. Het via storten of onttrekken van het verschil tussen rioleringskosten (inclusief BTW) en rioolrechten egaliseren van de kosten c.q. tarieven. Het nivelleren van wegvallende legesopbrengsten vanaf 2012. Het middels gedeeltelijke benutting van de rente door de gewone dienst, en eventueel gedeeltelijk bijschrijven van de rente op de reserve (en eventueel andere bestemmingen), creeren van een zekere mate waardevaste inkomstenbron voor de exploitatie.

Reserve ontwikkeling Harnaschpolder (Geblokkeerd)

Doel:

Dekking van bestuurskosten die voortvloeien uit de ontwikkeling van de Harnaschpolder en waarvoor gelden vanuit de grondexploitatie beschikbaar komen.

Dekkingsreserve gemeentehuis

Doel:

Dekking investeringskosten van een nieuw gemeentehuis in de kern Schipluiden.

Investeringsreserve (Niet geblokkeerd)

Doel:

Dekking van grote investeringen waarvan de lasten niet binnen de exploitatie kunnen worden opgevangen.

Reserve monumenten (Niet geblokkeerd)

Doel:

Egalisatiereserve BTW compensatiefonds (Geblokkeerd)

Doel:

Het egaliseren van overschotten en tekorten op het jaarlijkse subsidiebudget voor gemeentelijke monumenten en het subsidiëren van eigenaren van een monument op basis van de gemeentelijke subsidieverordening. Het bedrag dat van het Rijk is ontvangen voor het BTW-bestanddeel in oude investeringen. Vanaf 2004 komt het in een periode van 10 jaar ten gunste van de exploitatie.

Reserve Vitale Dorpen (Niet geblokkeerd)

Doel:

Deze reserve is in 2012 beëindigd, het saldo is gestort in de reserve investeringsprogramma.

Reserve Midden-Delfland (Niet geblokkeerd) Reserve Grondexploitaties (Niet geblokkeerd)

Doel:

Nog nader in te vullen beleidsontwikkeling voor Midden-Delfland.

Doel:

Het afdekken van de risico's van de (mogelijke) toekomstige verliezen op de grondexploitaties.

Reserve realisering bestaande opgaven (Niet geblokkeerd)

Doel:

Deze reserve is in 2012 beëindigd, het saldo is gestort in de reserve investeringsprogramma.

Reserve compensatie dividenden en huuropbrengsten (Geblokkeerd)

Doel:

Compenseren weggevallen dividend CAIW in verband met verkoop kabelbedrijf, verminderen dividendafhankelijkheid en compenseren van de huuropbrengst van benzinepompen.

Reserve realisatie beleidsopgaven (Niet geblokkeerd)

Doel:

Realiseren van nieuwe beleidsopgaven.

Reserve A4 (Niet geblokkeerd)

Doel:

In deze reserve wordt de afkoop door Rijkswaterstaat voor de A4 gestort. De door de gemeente te maken kosten worden uit deze reserve gedekt.

Reserve Jeugd (Niet geblokkeerd) Dekkingsreserve (Geblokkeerd)

Doel: Doel:

Reserve investeringsprogramma (Niet geblokkeerd)

Doel:

Reserveren van rijksbijdragen voor ontwikkelingskosten CJG Het ten gunste van de exploitatie compenseren van de kapitaallasten van daartoe door de raad aangewezen en inmiddels gerealiseerde of in uitvoering zijnde projecten. Het uitvoeren van investeringen die voortvloeien uit het collegeprogramma.

Reserve opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven (Niet geblokkeerd) Reserve Noodhulp-vangnet (Niet geblokkeerd)

Doel:

Het ondersteunen van kleine particuliere bouwinitiatieven.

Doel:

Creëren van noodhulp voor schrijnende gevallen.

Fonds sociale woningbouw (Niet geblokkeerd)

Doel:

Afkoopsommen van sociale woningbouw inzetten voor sociale woningbouw op andere locaties.

Reserve herwaardering deelnemingen

Doel:

De gemeentelijke deelnemingen zijn op de balans opgenomen tegen de nominale waarde bij het onderdeel kapitaalverstrekkingen van de financiele vaste activa. De boekwaarde van de deelnemingen is echter lager dan de nominale waarde. Het verschil is als herwaarderingsreserve op de balans opgenomen. Omdat de boekwaarde als uitgangspunt is genomen voor de kapitaallasten,is de herwaarderingsreserve geen reserve waarover beschikt kan worden. Deze wijze van registreren is louter bedoeld om het verschil tussen boekwaarde en nominale waarde zichtbaar te maken.

Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen in 2011 wordt in onderstaand overzicht weergeven. Saldo Toevoegingen 1-1-2012 Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's: - Voorziening pensioenen voormalige wethouders - Voorziening wachtgelden voormalige wethouders - Voorziening tekort bijdrage Bedrijvenschap

1.063 630 2.063

140 53 31

3.756

224

Vrijval

-

Aanwending

Saldo 31-12-2012

33 150

1.170 533 2.094

183

3.797

Toelichting doel en mutaties voorzieningen Algemeen Voorziening pensioenen voormalige wethouders Voorziening wachtgelden voormalige wethouders Voorziening tekort bijdrage Bedrijvenschap

In de kolom Vrijval zijn de bedragen opgenomen die ten gunste van de rekening van baten Gedetailleerde specificaties met betrekking tot het verloop van de voorzieningen zijn Doel: Het dekken van de pensioenverplichtingen aan voormalige wethouders. Doel:

Het dekken van de wachtgeldverplichtingen aan voormalige wethouders.

Doel:

Geformaliseerde maximale bijdrage in het tekort van het Bedrijvenschap Harnaschpolder.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer 2012 Onderhandse leningen van: Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen Binnenlandse banken en overige financiële instellingen Binnenlandse bedrijven Overige binnenlandse sectoren Buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren

2011

454 6.521

Waarborgsommen

274 -

454 6.907 371 -

7.249 3

7.732 5

7.252

7.737

In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2012. Saldo Vermeerdering Aflossingen 1-1-2012 Onderhandse leningen van: - binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen - binnenlandse banken en overige financiele instellingen - overige binnenlandse sectoren Waarborgsommen

Saldo 31-12-2012

454 6.907 371

0 386 97

454 6.521 274

5

3

2

486

7.252

7.737

-

De totale rentelast voor het jaar 2012 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 270.037 (2011: € 349.902). Dit komt overeen met de voor 2012 begrote rentelast.

VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

2012

Schulden korter dan één jaar: - Overige schulden

3.237 3.237

2011 4.612 4.612

Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt:

2012

Vooruit ontvangen bedragen Nog te betalen bedragen

2011

11.065 1.795

2.296 1.767

12.860

4.063

Onder de vooruit ontvangen bedragen zijn eveneens opgenomen de zogenaamde uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel. In het verslagjaar was het verloop van deze uitkeringen als volgt: Saldo Toevoegingen Bestedingen 1-1-2012

- RMC-gelden kwalificatieplicht 2008 - RMC-gelden kwalificatieplicht 2011 - RMC-gelden kwalificatieplicht 2012 - Geluidskwaliteitskaart - I.S.V.-3 Geluid 2010-2014 - I.S.V.-3 Geluid - Tijdelijke Regeling Asielzoekers - Integraal Ruimtelijk Project Hof van Delfland - Subs. Integraal ruimtelijk project HvD - Tijdelijke uitkering schuldhulpverlening 2011 - Gem. Delft voortijdig schoolverlaters - Middelen VSV-convenant 2012 - Onderwijs Achterstandenbeleid - Werkdeel Wet Werk en Bijstand (Participatiebudget) - Jeugdwerkloosheid 2e tranche - Rijksbijdrage IODS kwaliteitsprojecten 1e tranche - Incidentele subsidie duurzaam boer blijven

2 18 0 49 41 123 3 1.010 788 3 3 0 16 119 118 0 2.294

29 10

18

21

5 17 16 285

2 333

9.665 243

1.068 57

10.270

1.499

Saldo 31-12-2012

2 0 29 49 51 102 3 1.010 788 3 8 17 30 71 118 8.597 187 11.065

Waarborgen en garanties Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen wordt als volgt naar de aard van de geldlening gespecificeerd: Geldnemer

Aard / Omschrijving

Particulier woningbezit Woningstichtingen Woningstichtingen Overige instellingen

Gewaarborgde Gewaarborgde Gewaarborgde Gewaarborgde

Oorspronkelijk bedrag

geldleningen geldleningen geldleningen geldleningen /

9.467 5.445 37.357 8.584 60.853

Percentage Borgstelling 100% 100% 50% div.

Restant begin jaar

Restant eind jaar

2.302 3.584 31.480 5.838

1.865 3.392 35.029 19.841

43.204

60.127

Buiten de balanstelling is een bedrag opgenomen voor de mogelijke risico's op verstrekte garanties en gewaarborgde leningen. Voor 2012 gaat dit om de volgende risico's. In de paragraaf financiering is dit nader toegelicht.

Particulier woningbezit Woningstichting Delft (DUWO) Stichting Wonen Midden-Delfland Stichting Wonen Midden-Delfland Bedrijvenschap Harnaschpolder* M.V.V. '27 VV Schipluiden LTC Keenenburg TV De Commandeur SV Den Hoorn Handbalvereniging D.I.O.S. Gezondheidscentrum Den Hoorn BV Stichting Exploitatie Vastgoed Kinderopvang Midden-Delfland CIF Holding B.V.

Omschrijving: Gewaarborgde geldleningen tot 1 januari 1995 Geldleningen met borging door het WSW en gemeentelijke achtervang Geldleningen met borging door het WSW en gemeentelijke achtervang Volledig gewaarborgde geldleningen Gewaarborgde geldlening Gewaarborgde geldleningen Gewaarborgde geldleningen Gewaarborgde geldlening Gewaarborgde geldlening Gewaarborgde geldlening Gewaarborgde geldlening Gewaarborgde geldlening Gewaarborgde geldlening

Garantiebedrag 1.865 1.851 33.179 3.392 14.000 130 228 92 178 65 38 1.856 2.580

Lening verstrekt door Regeling CAIW

673 60.127 * In de nieuwe onderhandelingen met het Bedrijvenschap Harnaschpolder, wordt onderhandeld over de maximering van deze garantie conform de oude afspraken. Langlopende financiële verplichtingen De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen: a. b. c. d. e. f. g.

Centric Renaud & Wolf Diversen N.A. van der Windt De Hartingbank Hulverleningsregio Haaglanden Diverse zorgaanbieders

Onderhoudsabonnement voor hard- en software Huur trouwzaal te Schipluiden Meerjarig uitbesteed groenonderhoud Huur opslagloods t.b.v. zoutopslag Meerjarig onderhoudscontract t.b.v. hulpmiddelen en de aanschaf van hulpmiddelen. Operationele lease diverse apparatuur C2001 Huishoudelijke hulp Wmo (periode 2010-2012)

3.3.2 Single information, Single audit (SiSa)

Ingevolge artikel 58a van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is sinds het verantwoordingsjaar 2006 het principe van Single information, Single audit (SiSa) van toepassing. Met SiSa wordt beoogd voor specifieke uitkeringen de verantwoordings- en controlelasten voor gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen te verminderen. Om hieraan uitvoering te geven wordt door het Rijk per specifieke uitkering minder verantwoordingsinformatie en controle gevraagd. Bovendien wordt aangesloten bij het reguliere jaarrekeningproces van de medeoverheden en wordt de (rechtmatigheids)controle en verantwoording volledig geïntegreerd in de rechtmatigheidcontrole van de jaarrekening. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vervult namens het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) de intermediaire rol tussen medeoverheden en vakdepartementen. Gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen moeten hun verantwoordingsinformatie jaarlijks vóór 15 juli elektronisch aan het CBS verstrekken. Voor het verantwoordingsjaar 2011 geldt SiSa voor ruim 100 specifieke uitkeringen. Voor de gemeente Midden-Delfland betreft dit de navolgende uitkeringen. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) 1. Onderwijs achterstandenbeleid 2011-2014 (OAB) Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid(SZW) 1. Wet Sociale Werkvoorzieningen (Wsw) 2. Gebundelde uitkering (WWB+WIJ+IOAW+IOAZ+levensonderhoud beginnende zelfstandigen Bbz 2004+WWIK) 3. Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud startende zelfstandigen) 4. Wet participatiebudget (WPB) Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) 1. Brede doeluitkering Centra voor Jeugd en Gezin (BDU CJG) De verplichte bijlage met verantwoordingsinformatie over de hiervoor genoemde specifieke uitkeringen is hierna opgenomen.

Ontvanger

Juridische grondslag

Nummer

D9

Specifieke uitkering

Departement

OCW

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2012 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa

Onderwijsachterstanden Besteding (jaar T) aan beleid 2011-2014 (OAB) voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel Gemeenten 166, eerste lid WPO)

I Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)

Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01

SZW

G1

€0 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of Wet sociale op de wachtlijst staat en werkvoorziening (Wsw) beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld Gemeenten verantwoorden in artikel 2, eerste lid, of artikel hier het totaal (jaar T) 7 van de wet te aanvaarden op indien er in (jaar T) geen 31 december (jaar T) inwoners werkzaam waren bij een Openbaar lichaam o.g.v. de Wgr. Aard controle R Wet sociale werkvoorziening (Wsw)


SZW

G1C-2

Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1)

G2

I Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB

Aard controle R Indicatornummer: G1C-2 / 02

33,75 Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)

I.1 WWB: algemene bijstand

I. 2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

€ 15.908

Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam

1 1842 (Midden-Delfland) Besteding (jaar T) algemene bijstand

Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

Aard controle nvt Indicatornummer: D9 / 04

Aard controle R Indicatornummer: G1 / 02

2,03 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T-1);

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1C-2 / 01

SZW


€ 625 €0 Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren

Indicatornummer: G1 / 01

36,00 Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen

N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) aan Opgebouwde reserve ultimo afspraken over voor- en (jaar T-1) vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van Deze indicator is bedoeld voor scholen, houders van de tussentijdse afstemming kindcentra en van de juistheid en volledigheid peuterspeelzalen (conform van de artikel 167 WPO) verantwoordingsinformatie.

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 01

€ 1.227.967 Besteding (jaar T) IOAW


€ 26.164 Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)


€ 1.205


€0


1,42


30,37


1,08

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. I. 5 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. SZW

G3

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

Besteding (jaar T) IOAZ

Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)


€0 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen


€0 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen


€0 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)


€0


€0 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)

Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)

Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk)

Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)

Besteding (jaar T) Bob

Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Aard controle R

Gemeenten verantwoorden Indicatornummer: G3 / 01 hier het totaal (jaar T) € 22.157 indien zij de uitvoering in Baten (jaar T) Bob (exclusief (jaar T) helemaal niet Rijk) hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07

SZW

G5

Wet participatiebudget (WPB)

€0 Besteding (jaar T) participatiebudget



€0 €0 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004


€ 11.493

Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s

Besteding (jaar T) Regelluw


€0 Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget

Wet participatiebudget (WPB) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet Aard controle R hebben uitbesteed aan Indicatornummer: G5 / 01 een Openbaar lichaam € 222.952 o.g.v. Wgr. Het aantal door de gemeente in (jaar T) ingekochte trajecten basisvaardigheden

Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 06

VWS

H10_2010

0 Brede doeluitkering Besteding 2008 aan Centra voor Jeugd en jeugdgezondheidszorg, Gezin (BDU maatschappelijke CJG)_Hernieuwde ondersteuning jeugd, uitvraag 2008 tot en met afstemming jeugd en gezin en 2011 het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Tijdelijke regeling CJG Gemeenten

Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 01

€ 266.885


€ 136.995



€ 121.112 €0 Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in (jaar T) behaalde NT2certificaten, dat niet meetelt bij de output-verdeelmaatstaven uit de verdeelsleutel van Onze Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel.

Dit onderdeel is van toepassing voor gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.



€0

€0

Besteding 2011 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin.

Is er ten minste één centrum voor jeugd en gezin in uw gemeente gerealiseerd in de periode 2008 tot en met 2011? Ja/Nee

Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 07

22 Besteding 2009 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 02

€ 275.114

Besteding 2010 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 03

€ 582.645

Aard controle R Aard controle D1 Indicatornummer: H10_2010 / Indicatornummer: H10_2010 / 04 05

€ 576.529

Ja


€0

4 BIJLAGEN

4.1 Staat van reserves en voorzieningen

3 3

3 3 7 7 7 3 7 7 3 AD

721072 721123

- Reconstructie kruising oude veiling - Snelheidsremmende maatregelen verblijfsgebied Subtotaal investeringsreserve

148.844 1.096 9.538.319

59.770 937.127 1.150.964 3.602.048 340.888 390.044 2.886.184 0 12.908 8.446

1.630.408

12.775.236

5.521.015

5.521.015

Dienstjaar (2012) Saldo begin boekjaar

Voor de hierna genoemde investeringen zijn inmiddels kredieten beschikbaar gesteld. De feitelijke afloop van deze investeringen loopt via de dekkingsreserve.

- Geoormerkte gelden voor frontbebouwing langs de Gaag (1997) - Aansluiting / oprit A4 bij Harnaschpolder - Aansluiting Woudseknoop* - Aansluiting Gaag* - Parkeervoorzieningen centrum ontwikkeling Den Hoorn * - Groenontwikkeling Zwethzone - Recreatieve verbindingen in de Harnaschpolder* - Aanleg groenstrook NW-hoek Harnaschpolder * - Plankosten verkeersvisie Maasland - Onbestemde middelen (vrije ruimte) * Reserves aangewezen als dekking projecten locatieontwikkeling

Investeringsreserve Doel: Dekking van geplande investeringen waarvan de lasten niet binnen de exploitatie opgevangen kunnen worden. In de begroting wordt aangegeven voor welke investeringen een claim op de reserve wordt gelegd.

Reserve ontwikkeling Harnaschpolder Doel: Dekking bestuurskosten die voortvloeien uit de ontwikkeling van de polder en waarvoor gelden vanuit de grondexploitaties beschikbaar komen

AD

Totaal A Algemene reserves

Nutsreserve Doel: Het creëren van een waardevaste inkomstenbron voor de exploitatie

B. Bestemmingsreserves

Algemene gemeentelijke reserve Doel: Buffer voor nadelige exploitatiesaldi na resultaatbestemming, alsmede voor calamiteiten

AD

AD

progr. Naam van de reserve of de voorziening nr A. Algemene reserves

897 14.057 17.264 54.031 5.113 5.851 43.293 0 194 127

140.826

n.v.t.

n.v.t.

82.815

82.815

Toegevoegde rente

0

65.191

607.299

607.299

Vermeerderingen

1.096 1.448.950

530.166

917.688

171.473

2.177.903

2.177.903

Verminderingen

148.844 0 8.230.195

60.667 951.184 250.541 3.656.079 346.001 395.895 2.399.311 0 13.102 8.573

1.458.935

12.840.427

4.033.226

4.033.226

Saldo einde boekjaar

Toelichting

148.844 0 8.230.195

60.667 951.184 250.541 3.656.079 346.001 395.895 2.399.311 0 13.102 8.573

Toegevoegde rente over saldo per 1 januari

Verminderingen: aandeel gemeentelijke bestuurskosten verminderen onttrekking met 10.000 per jaar totaal

1.458.935 De rente wordt volledig ten gunste van de exploitatie gebracht.

Vermeerderingen: Afkoopsommen eigen graven

Een deel van de reserve is extern belegd. Ook hiervan komt de rente ten gunste van de exploitatie.


4.033.226

82.815

258.620 136.152 68.000 74.532 69.995 607.299

4.868.228 652.787 5.521.015

140.826

211.473 -40.000 171.473

65.191

Verminderingen: Doorgeschoven budgetten 2011 160.000 Uit njn 2011 bestemmingsplannen buitengebied 100.000 Ontrekking budget onderhoud bruggen uit Alg. Reserve 118.953 Extra storting in reserve bouwleges 200.000 Onttrekking tbv kredietcrisis effecten 0 FLO brandweer 110.300 Storting extra dividend Westland Infra in res. Investeringsprog. 1.110.000 Storting wachtgeld in voorziening 52.158 Storting wachtgeld in voorziening restant 2011 462 Bezuinigingen begroting 2009 80.000 Kosten Deloitte extra werkzaamh. Jaarrek. 7.543 Kosten Straatnamenboek Saldo voorjaarsnota 238.487 totaal 2.177.903

Vermeerderingen: Aanleg CIF (degeneratie + beheer) resultaat najaarsnota extra dividend Westland extra dividend Evides extra dividend Evides totaal

Geraamd saldo per 31 december 2011 Saldo jaarrekening 2011 Saldo per 1 januari 2012

4.033.226 Toegevoegde rente over saldo per 1 januari

Waarvan belegd bij de gemeente

333.841

333.841

57.064

126.066

193.236

193.236

Gekweekte rente

3.438.779

1.160.164

1.357.501

Egalisatiereserve rioolrechten Doel: Het via storten of onttrekken van het verschil tussen rioleringskosten en rioolrechten egaliseren van de kosten cq tarieven

Egalisatiereserve BTW-compensatiefonds Doel: Het bedrag dat van het rijk is ontvangen voor het BTW-bestanddeel in oude investeringen vanaf 2004 gedurende 10 jaar ten gunste van de exploitatie laten komen

Egalisatiereserve Bouwleges Doel: Ter nivellering van de wegvallende leges vanaf 2012

Reserve Vitale Dorpen

Reserve Midden-Delfland Doel: Nog nader in te vullen beleidsontwikkeling Midden-Delfland

Reserve Grondexploitaties Doel: Het afdekken van de risico's van de (mogelijke) toekomstige verliezen op de diverse grondexploitaties

Realisering bestaande opgaven Doel: Aanvullen tekorten bestaand beleid

Compensatie dividenden en huuropbrengsten Doel: Compenseren weggevallen dividend CAIW ivm verkoop aandelen Verminderen dividendafhankelijkheid Compenseren huuropbrengst benzinepompen

Realisatie beleidsopgaven

3

AD

7

1

1

7

AD

AD

AD

3.130.686

20.825.019

73.412

170.427

1.212.263

90.867

269.196

Egalisatiereserve afvalstoffenheffing Doel: Het via storten of onttrekken van het verschil tussen reinigingskosten en afvalstoffenheffing egaliseren van de kosten cq tarieven

Dienstjaar (2012) Saldo begin boekjaar 208.192

3

progr. Naam van de reserve of de voorziening nr 5 Reserve Monumenten Doel: Het ondersteunen van onderhoud van monumenten buiten de exploitatie

n.v.t.

n.v.t.

46.960

20.363

17.402

1.101

2.556

18.184

51.582

4.038

Toegevoegde rente 3.123

52.500

80.000

200.000

257.263

77.097

Vermeerderingen

2.758.443

0

1.457.864

1.177.566

172.984

49.664

3.540

Verminderingen

419.203

20.877.519

0

0

74.514

0

1.430.447

41.202

3.747.624

350.331

Verminderingen: onttrekking inz. Klimaatbeleid (begr. wijziging. Nr. 3 2009) Restant kunstgrasvelden (5e veld MVV) Storting in reserve Investeringsprogramma totaal

419.203 Toegevoegde rente over saldo per 1 januari

Verminderingen: Verliesnemingen grondexploitaties

Vermeerderingen: Voorlopige afrekening liquidatiesaldo CAIW


Verminderingen: Storting in reserve Investeringsprogramma

Vermeerderingen: bezuinigingen begroting 2009

0 Toegevoegde rente over saldo per 1 januari

Verminderingen: saldo winst/verliesnemingen grondexploitaties



Verminderingen: Storting in reserve Investeringsprogramma


Vermeerderingen: initieel begrote inkomsten 2012 af: verwachte inkomsten 2012 af: annulering najaarsnota bij: extra storting vanuit jaarrekening


Verminderingen (t.g.v. de exploitatie): 1/10e deel van het oorspronkelijke saldo (€ 1.246.642) van de reserve een bedrag van € 0,- in 2009, jaarlijks met € 25.000,dalend tot -/- € 100.000,- in 2013 totaal

41.202 De rente wordt volledig ten gunste van de exploitatie gebracht.

Vermeerderingen/verminderingen: Saldo kosten/opbrengsten functie 722 (zgn. gesloten circuit) Positief saldo=vermeerdering, negatief saldo=vermindering


Vermeerderingen/verminderingen: Saldo kosten/opbrengsten functie 721 (zgn. gesloten circuit) Positief saldo=vermeerdering, negatief saldo=vermindering


Saldo einde Waarvan belegd bij Toelichting boekjaar de gemeente 207.775 207.775 Toegevoegde rente over saldo per 1 januari Verminderingen Onttrekking subsidiebudget

15.929 206.641 2.535.874 2.758.443

46.960

52.500

1.457.864

80.000

20.363

1.177.566

17.402

1.101

172.984

2.556

0 0 0 200.000 200.000

18.184

-75.000 49.664

124.664

257.263

51.582

77.097

4.038

3.540

3.123

9.422

7.287

109.574

728.876

47.513

40.606

2.569

5.965

42.429

3.180

120.357

Gekweekte rente

Fonds Sociale Woningbouw Doel: Afkoopsommen sociale woningbouw inzetten voor sociale woningbouw op andere locaties.

7

308.855

Reserve Noodhulp-vangnet Doel: Creëren van noodhulp voor schrijnende gevallen

6

56.061.779

100.000

Reserve opstartkosten begeleiding particuliere bouwinitiatieven (Revolving fund) Doel: Ondersteunen van kleine particuliere bouwinitiatieven

7

Totaal B Bestemmingsreserves

295.000

Reserve Investeringsprogramma Doel: Uitvoeren van investeringen die voortvloeien uit het collegeprogramma

AD

8.722.108

69.013

5.523.568

0

Reserve kwaliteitsprojecten IODS-convenant Doel: Uitvoeren van kwaliteitsprojecten i.h.k.v. het IODS-convenant

1

2.002.475

Vermeerderingen

0 n.v.t.

Toegevoegde rente 2.720

Reserve A4 Doel: Dekken van uitgaven voor de A4

Dienstjaar (2012) Saldo begin boekjaar 181.309

7

progr. Naam van de reserve of de voorziening nr 5 Reserve Jeugd Doel: Reserveren van rijksbijdragen voor ontwikkelingskosten CJG

8.377.986

2.500

195.867

537.739

349.396

52.000

Verminderingen

56.714.755

69.013

97.500

99.133

4.985.829

0

1.653.079

Verminderingen onttrekking t.b.v. inhuurbudget

Vermeerderingen: Bijdrage Rijkswaterstaat t.b.v. A4

Vermeerdering: Afkoopsommen Sociale woningbouw.

Vermindering exploitatiesubsidie SUN

97.500 Vermeerdering: Storting uit reserve Investeringsprogramma

Verminderingen Uitgaven in exploitatie

Vermeerderingen Storting uit reserve investeringsprogramma Inkomsten uit exploitatie


47.472.388

1.110.000 172.984 1.457.864 2.535.874 246.847 5.523.568

0

349.396

2.002.475

52.000

2.720

69.013

2.500

100.000

195.867

250.000 45.000 295.000

0

Verminderingen Entree van Maasland 0 Uniformering en uitbreiding systeem bewegwijzering 0 Vergroten gebruiksmogelijkheden De Schilpen, Tavenue,Pynasplein 42.335 Voorziening meerjarig renovatie sportvelden ondersteuning kleine particulier bouwinitiatieven 250.000 Ontwikkeling ambtelijke organisatie/frictiekosten 0 MOP gemeentelijke gebouwen (bgw 6) 85.109 Herinrichting centrum Den Hoorn 60.294 Procesbegeleiding Maaslandse Poort 0 Storting in reserve Noodhulpvangnet 100.000 Totaal 537.739

Vermeerderingen Storting uit Algemene reserve Storting uit reserve Vitale dorpen Storting uit reserve realisering bestaande opgaven Storting uit reserve realisering nieuwe beleidsopgaven Storting boekwinst bibliotheek Schipluiden Totaal


0 Vermeerderingen Storting Rijksbijdrage

1.653.079

Verminderingen kosten CJG 2012

Saldo einde Waarvan belegd bij Toelichting boekjaar de gemeente 132.029 132.029 Toegevoegde rente over saldo per 1 januari

0

0

0

0

0

0

6.346

1.641.095

Gekweekte rente

1.063.450

629.736

2.062.509

1.865.000

Voorziening pensioenen voormalig wethouders Doel: Het dekken van de uitkeringen en pensioenen aan voormalige wethouders

Voorziening wachtgelden voormalig wethouders Doel: Het dekken van de uitkeringen en pensioenen aan voormalige wethouders

Voorziening bijdrage tekort Bedrijvenschap Doel:: Geformaliseerde maximale bijdrage in het tekort van het schap

Voorziening risicomanagement Doel: Het afdekken van risico's

AD

AD

AD

AD

6.066.106 85.384.377 91.450.483

Totaal D Voorzieningen

Totaal A + B + C Reserves

Totaal reserves en voorzieningen (excl deelnemingen)

366.629

Voorziening dubieuze debiteuren Doel: Geheel of gedeeltelijk oninbare debiteuren

AD

78.782

30.938

30.938

1.255.663

1.224.725

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

833.055

311.169

8.890.538 23.801.584

3.874 286 54.250 137.813 52.355 11.609 8.020 2.736 211 38.558 1.458

521.887

Toegevoegde rente

110.680 8.185 1.550.000 3.937.500 1.495.852 331.673 229.144 78.160 6.037 1.101.650 41.657

14.911.046

Voorziening dubieuze debiteuren Soza Doel: Oninbare debiteuren waaraan leenbijstand is verleend

D. Voorzieningen

Totaal C Dekkingsreserves

Dekkingsreserve Doel: Het ten gunste van het exploitatieresultaat compenseren van de kapitaallasten van daartoe door de raad aangewezen en inmiddels gerealiseerde of in uitvoering zijnde projecten. De volgende investeringen zijn daartoe aangewezen: 721072 - Reconstructie Oude Veiling Maasland 721123 - Snelheidsremmende maatregelen verblijfsgebied 742139 - Aankoop 4 schoolwoningen (8 lokalen) 742189 - Realisatie multifunctionele accommodatie Den Hoorn (MFA) 742322 - Nieuwbouw PC-basisschool Maasland 753001 - Realisatie sporthal Schipluiden 753021 - Extra (kunstgras)speelveld MVV'27 753028 - Aanpassing bibliotheekvestiging Schipluiden 772402 - Uitbreiding begraafplaats Maasland 753031 - Aanleg kunstgrasveld (3x) 753032+753034 -Sportvloer DIOS 754101 Overkapping tussen Schilpen en Tavenu subtotaal dekkingsreserve

Dekkingsreserve gemeentehuis Doel: Realisatie van een nieuw gemeentehuis

Dienstjaar (2012) Saldo begin boekjaar

AD

3 3 4 4 4 5 5 5 3 5 5 5

AD

progr. Naam van de reserve of de voorziening nr C. Dekkingsreserves

0

10.400.570

9.566.959

833.611

641.148

52.620

139.843

237.552

30.911 237.552

206.641

Vermeerderingen

11.652.017

11.427.613

224.404

150.253

33.338

38.974

1.840

871.724

645.185

3.874 8.471 104.250 250.313 92.783 31.609 40.297 6.945 3.230 97.058 6.355

226.540

Verminderingen

91.454.699

84.748.448

6.706.251

2.506.148

2.093.447

532.103

1.169.956

327.655

76.942

24.000.467

110.680 0 1.500.000 3.825.000 1.455.423 311.673 196.867 73.950 3.018 1.249.791 36.760 30.911 8.794.074

15.206.393

Saldo einde boekjaar

Toelichting

82.212.332

75.506.081

6.706.251

2.506.148 Vermeerderingen: aanslagen 2012

2.093.447 Op basis van de indicering van de overeenkomst t.a.v. het gemeentelijk aandeel in het mogelijke tekort van het bedrijvenschap (oorspronkelijk fl. 4.000.000,-) wordt jaarlijks rente toegevoegd.

Vermeerderingen: storting wachtgeld uit alg. reserve

532.103 Verminderingen: betaalde wachtgelden

Verminderingen: betaalde pensioenaanspraken

1.169.956 Vermeerderingen: toevoeging conform actuariële waardeberekening storting APPA pensioen via salaris totaal

327.655 Verminderingen: Afboeking wegens faillissement

76.942 Verminderingen: Onttrekking uit voorziening

24.000.467

641.148

30.938

52.620

150.253

33.338

127.912 11.931 139.843

38.974

1.840

645.185

237.552

110.680 Verminderingen: 0 vrijval t.g.v. exploitatie 1.500.000 3.825.000 1.455.423 311.673 196.867 73.950 3.018 1.249.791 36.760 30.911 8.794.074

311.169

Vermeerderingen: uit investeringsreserve

226.540

521.887

Toegevoegde rente over saldo per 1 januari

Verminderingen: kapitaallasten (voorbereiding) nieuw gemeentehuis tot een maximum investeringsbedrag van € 15,4 miljoen


Waarvan belegd bij de gemeente

2.879.700

2.667.386

212.314

65.275

72.188

22.041

37.221

12.832

2.757

833.055

311.169

521.887

Gekweekte rente

4.2 Overzicht begrotingswijzigingen

Overzicht begrotingswijzigingen 2012 Omschrijving Beginstand primitieve begroting

exploitatie - = nadeel lasten/baten 2012 Raadsvergadering d.d. 17.719

Begrotingswijziging 1: Aanpassing grondexploitatie Aanpassing grondexploitatie

lasten baten

Gecorrigeerde stand begroting na nr 1 Begrotingswijziging nr 2: Aanpassing investeringen Aanpassing investeringen

5.674.219 -5.674.219

17 april 2012

17.719 lasten baten

Gecorrigeerde stand begroting na nr 2

250.000 -250.000

17 april 2012

17.719

Begrotingswijziging nr 3: lasten baten Gecorrigeerde stand begroting na nr 3 Begrotingswijziging nr 4: Verbouwing Tavenu en De Schilpen Verbouwing Tavenu en De Schilpen

17.719 lasten baten

Gecorrigeerde stand begroting na nr 4 Begrotingswijziging nr 5 Correcties via voorjaarsnota Correcties via voorjaarsnota

lasten baten

Gecorrigeerde stand begroting na nr 7

29 mei 2012

-8.178.221 8.160.502

3 juli 2012

0 lasten baten

Gecorrigeerde stand begroting na nr 6 Begrotingswijziging nr 7 Correcties via najaarsnota Correcties via najaarsnota

400.000 -400.000 17.719

Gecorrigeerde stand begroting na nr 5 Begrotingswijziging nr 6 MOB MOB

0 0

215.950 -215.950

3 juli 2012

0 28 november 2012 lasten baten

-12.870.307 12.870.307 0

4.3 Incidentele subsidies

organisatie

Activiteit

Hospice

Overbruggingsperiode

€ 9.788,75

25-10-2011

6-3-2012

Hospice

Opleiding vrijwilligers

€ 3.077,

25-10-2011

6-3-2012

Hospice

Huishoudelijke hulp

€3.393,

25-10-2011

6-3-2012

Historische Vereniging OudSchipluiden

Boek twee gezichten van

€ 2.500,

30-3-2012

15-5-2012

CAC Jardim Cordinal

ontwikkelingswerk

€ 250,

18-1-2012

3-2-2012

Zorg belang Zuid-Holland

Week van de psychiatrie

-

-

Afgewezen

Careyn

Preventieprogramma senioren 2012 Team Midden-Delfland

€ 3.404,12

1-2-2012

21-3-2012

€ 250,

7-2-2012

18-2-2012

€ 250,

6-3-2012

14-3-2012

27-2-2012

21-3-2012

Alpe d’Huzes

Datum Toekenning

Kinderrommelmarkt Maasland Comité Concerten ‘t Woudt

zomeravondconcerten

€ 1.000,

Saluut batterij atkins

Historisch bivak

€ 1.500,

DIOS Lentefeest

Goede doel

De heer P. Vermeulen

Straatfeest

-

Afgewezen

Stichting Dierenhulpdienst Nederland

Reptielenopvang

-

Afgewezen

Pensive (Fred Louter)

Boek verdwenen middenstanders van Maasland festival

-

Afgewezen

Boerol

2012

bedrag Datum aanvraag

€ 250,

€ 2.000,00

15-5-2012 21-5-2012

28-12-2011

12-6-2012

20-1-2012

4.4 Burgerjaarverslag

De burgemeester is verplicht om tegelijkertijd met de aanbieding van de jaarrekening een burgerjaarverslag uit te brengen. Dit is een rapportage van de burgemeester over de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en burgerparticipatie. In de bijlage bij deze jaarrekening is een overzicht opgenomen waarin gerapporteerd wordt over de termijnen en afdoening van klachten, bezwaarschriften, servicenormen en signaalbonnen. Daarnaast is inhoudelijke informatie opgenomen over de werkwijze en ontwikkeling van het klantcontactcentrum en de rekenkamercommissie. De burgemeester constateert dat uit de rapportage blijkt dat in 2012 voor het grootste deel aan de servicenormen is voldaan. Alleen in bijzondere omstandigheden zijn termijnen niet gehaald. De prestaties zijn vergelijkbaar met die over 2011.

HOOFDSTUK 1 KLACHTEN/BEZWAAR In de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is de wettelijke mogelijkheid voor klachten en bezwaar en beroep opgenomen. Dit hoofdstuk bevat de verslaglegging hoe aan deze wettelijke taak in 2012 invulling is gegeven.

1.1.

Klachten

Als een belanghebbende niet tevreden is over de wijze van dienstverlening door een ambtenaar of bestuurder van de gemeente kan een officiële klacht in de zin van hoofdstuk 9 van de Awb worden ingediend. Dit kan betrekking hebben op het verstrekken van verkeerde informatie of niet correct behandeld worden. In deze en vele andere gevallen kan een klacht worden ingediend. Signaalbonnen worden niet gerekend tot de officiële klachten. De gemeente Midden-Delfland heeft een klachtenverordening. Het gaat hierbij om klachten waarbij de klager vindt dat een bestuursorgaan zich tegenover hem niet juist heeft gedragen. Het college van burgemeester en wethouders, de raad en de burgemeester zijn bestuursorganen, maar ook een gedraging van een ambtenaar wordt gezien als een gedraging van een bestuursorgaan. De klachtambtenaar, een onafhankelijke ambtenaar, onderzoekt of de ingediende klaagschriften terecht zijn.

1.1.1. Afhandeling De Awb schrijft voor dat het bestuursorgaan binnen 6 weken na ontvangst van het klaagschrift de klacht moet hebben afgehandeld. Het bestuursorgaan kan de afhandeling van het klaagschrift met ten hoogste vier weken verdagen. Van deze verdaging moet schriftelijk mededeling worden gedaan aan de klager en aan degene op wiens gedraging de klacht betrekking heeft. In 2012 zijn 8 klaagschriften ingediend. Alle klachten zijn minnelijk en naar tevredenheid opgelost binnen 6 weken. De servicenorm is dat 80% van de klachten wordt afgedaan binnen 6 weken en de overige 20% binnen de verdagingstermijn van 4 weken. De klachtafhandeling is ruim binnen de servicenorm verricht. Bij de klachtbehandeling wordt aandacht besteed aan het minnelijk oplossen van klachten in plaats van (alleen) het formeel afhandelen van klachten. Niet iedere klacht leent zich echter voor een dergelijke aanpak. In 2012 is 100% van de klachten buiten de klachtenprocedure opgelost. Gebleken is dat de eerdere ervaringen met de gemeente naar de inwoners direct of indirect een rol speelt bij de klacht. Een klacht is ‘slechts’ een ingang om eerdere negatieve ervaringen aan de orde te stellen. Het horen van alle partijen is een wezenlijk onderdeel van de klachtenprocedure. In een persoonlijk gesprek blijkt dat klagers zich beter en vollediger kunnen uitspreken over hun klacht. Als beide partijen met elkaar overleggen. Is het makkelijker een oplossing te vinden. De klagers voelen zich betrokken als serieuze gesprekspartner. Omdat persoonlijk, mondeling contact op prijs wordt gesteld, neemt de klachtambtenaar na ontvangst van de klacht zo spoedig mogelijk telefonisch contact op met de klager, zodat deze weet dat de klacht in behandeling is genomen. Daarnaast kan tijdens dit eerste gesprek soms al onduidelijkheid of ongenoegen worden weggenomen.

1.1.2. Tabel afhandeling klachten In 2011 zijn 5* klachten ingediend. Hierna staat weergegeven waartegen de klachten zich hebben gericht en hoe de klachten zijn afgehandeld. Van de 5 klachten zijn er 2 niet officiële klachten in de zin van hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht. Deze klachten zijn alsnog opgenomen in onderstaand overzicht.

*Binnen het totaal is iedere klaagschrift gerekend als één klacht. Aangezien in sommige klaagschriften meerdere klachten staan, valt het feitelijk aantal klachten hoger uit dan het hier genoemde aantal.

1.2.

Nationale Ombudsman

Indien de klager niet tevreden is met de afhandeling van zijn klacht, kan hij zich wenden tot de Nationale Ombudsman(hierna: de Ombudsman). De Ombudsman verstrekt jaarlijks een overzicht van de verzoekschriften over de klachten die hij dat jaar heeft ontvangen over de gemeente. De Ombudsman maakt onderscheid in klachten die wel in onderzoek of zaken die niet in onderzoek worden afgedaan. Daarbij wordt tevens een onderscheid gemaakt in zaken waarbij wel of geen rapport wordt uitgebracht. Een rapport wordt alleen uitgebracht wanneer sprake is van een ontvankelijke klacht. In 2012 zijn er 4 klachten ingediend bij de Ombudsman. Van deze klachten waren 3 afkomstig van één klager. In 2 gevallen is een onderzoek gestart door de Ombudsman, maar na interventie met de gemeente zijn deze onderzoeken alsnog beëindigd. In alle gevallen heeft de Ombudsman geen rapport uitgebracht. Conclusie klachten bij Ombudsman De klachtenbehandeling binnen de gemeente functioneert naar behoren in die zin dat de Ombudsman ook in 2012 geen rapport heeft uitgebracht.

1.3.

Bezwaarschriften

Wanneer iemand het niet eens is met een besluit dat directe gevolgen heeft voor hem of haar, kan diegene tegen dit besluit een bezwaarschrift indienen. De bezwaarschriftenprocedure biedt de mogelijkheid om het besluit op al zijn aspecten opnieuw te bezien en te heroverwegen. In 2012 zijn er 76 bezwaarschriften ingediend. Ten opzichte van voorgaande jaren is er sprake van een lichte daling. De besluiten waar de bezwaren zich op richten zijn verdeeld over de verschillende gemeentelijke taakvelden (zie tabel 1.3.3). Bij de behandeling van bezwaarschriften wordt geprobeerd om tot een voor beide partijen acceptabele oplossing te komen; dit binnen de formele juridische kaders. In 12 situaties is dit gelukt en zijn de bezwaarschriften ingetrokken. Van de 76 ingediende bezwaarschriften zijn uiteindelijk, na advisering door de bezwaarschriftencommissie, 27 bezwaarschriften ongegrond, 16 (waarvan 1 bezwaarschrift is ingediend namens 12 bezwaarmakers) gegrond en 5 niet-ontvankelijk verklaard. Het aantal gegrondverklaringen is ten opzichte van vorig jaar gestegen (in 2011: 3 gegrond). Dit heeft deels te maken met het feit dat 1 persoon namens 12 reclamanten bezwaar had gemaakt. Formeel moet dit gezien worden als 12 (individuele) bezwaarschriften, ondanks dat het bezwaar slechts gericht was tegen 1 besluit. Het bestreden besluit had in dit geval betrekking op het verlenen van een omgevingsvergunning voor het oprichten van een appartementengebouw met 27 appartementen in Den Hoorn. De bezwaarschriftencommissie was in deze zaak van mening dat een deugdelijke motivering (stedenbouwkundige onderbouwing) ontbrak; het was niet duidelijk op grond van welke belangenafweging het besluit was genomen. De bezwaarschriftencommissie heeft het bezwaar gegrond verklaard. Het college heeft dit advies gevolgd en heeft bij wijze van de beslissing op bezwaar de motivering van het besluit aangevuld.

De overige (4) gegronde bezwaren hadden betrekking op verschillende vakgebieden, namelijk 2 op het gebied van handhaving, 1 aanwijzing monument en 1 besluit op grond van de Wet werk en bijstand.

1.3.1.

De bezwaarschriftencommissie

Wanneer een bezwaarschrift wordt ingediend, wordt daarop zowel inhoudelijk als procedureel een beslissing genomen. Een bezwaarschrift wordt ter advisering voorgelegd aan de onafhankelijke bezwaarschriftencommissie. Deze commissie adviseert over alle bezwaarschriften, met uitzondering van personele aangelegenheden en belastingzaken. Om advies uit te brengen, nodigt de commissie de bezwaarmaker en een vertegenwoordiger namens het gemeentebestuur uit zodat zij de mogelijkheid krijgen hun standpunten toe te lichten en vragen van de commissie te beantwoorden. Ook andere belanghebbenden, bijvoorbeeld de houder van een omgevingsvergunning waartegen bezwaar is aangetekend, worden uitgenodigd voor een hoorzitting. De bezwaarschriftencommissie bestaat uit een externe voorzitter, twee externe leden en twee plaatsvervangende leden. Van een hoorzitting wordt een verslag gemaakt. Nadat de bezwaarschriftencommissie advies heeft uitgebracht, vindt een heroverweging plaats. Het bestuursorgaan beslist dan of de ingediende bezwaren leiden tot een ander besluit dan aanvankelijk was genomen. Wanneer het bestuursorgaan besluit het advies van de commissie niet te volgen, is sprake van een zogenaamd contrair besluit. Bij contraire besluitvorming is het wettelijk voorgeschreven de overwegingen die hebben geleid tot afwijking van het advies van de commissie duidelijk in de beschikking te formuleren. In 14 van de 76 bezwaarschriften heeft het bestuursorgaan (deels) contrair aan het advies van de bezwaarschriftencommissie besloten. Ook dit aantal is ten opzichte van vorig jaar gestegen (in 2011: 2), maar ook hier geldt bovengenoemde verklaring. Over het algemeen was het college inhoudelijk met het advies van de bezwaarschriftencommissie eens, maar is gekozen voor een andere aanpak om het besluit te ‘herstellen’. In 2012 zijn alle contrairbesluiten aan de commissie ter kennisneming toegezonden.

1.3.2.

Behandelingstermijn

De Awb bepaalt dat het bestuursorgaan, indien er een adviescommissie voor bezwaarschriften is, binnen 12 weken na verstrijken van de indieningtermijn een beslissing op het bezwaarschrift neemt. Het bestuursorgaan kan de beslissing voor ten hoogte zes weken verdagen. In 2012 zijn in totaal 15 van de 76 ontvangen bezwaarschriften afgehandeld buiten de wettelijke termijn. Ook dit aantal is ten opzichte van vorig jaar gestegen (in 2011: 6), maar ook hier geldt bovengenoemde verklaring In een groot aantal gevallen wordt de overschrijding van de termijnen veroorzaakt door de periode tussen het moment waarop de commissie het advies uitbrengt en het moment waarop het besluit op bezwaar wordt verzonden. In een enkele situatie gaat het hierbij om maanden, omdat het besluit op het bezwaar soms gekoppeld wordt aan een nieuw inhoudelijk besluit in de betreffende zaken, waarbij bijvoorbeeld nog een advies van een deskundige opgevraagd wordt. Bij de start van de procedure worden partijen uitgebreid geïnformeerd over de proceduregang van het bezwaarschrift. Op die manier is de procedure en de voortgang daarvan voor bezwaarden inzichtelijk en biedt hen dit ook de mogelijkheid om de gemeente concreet aan te spreken op de voortgang van bezwaarschriften. In het belang van de termijnbewaking wordt een hoorzitting meteen na ontvangst van een bezwaarschrift ingepland. Deze datum wordt veelal meteen na de ontvangstbevestiging vermeld.

Tabellen afhandeling bezwaarschriften Onderwerpen waartegen bezwaarschriften gericht zijn: Bezwaren per onderwerp Aantal Verkeersbesluiten

0

Omgevingsvergunningen (zoals voorheen bouwvergunningen/ vrijstellingen/ sloopvergunningen/ aanlegvergunningen en kapvergunningen)

25

Planschade

7

Handhavingbesluiten(besluiten waarin een last onder dwangsom of bestuursdwang wordt aangezegd)

9

Besluiten op grond van de Wet werk en bijstand/ IOAW/ Bbz/ WIJ/WI

14

Besluiten op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning/ Wet kinderopvang

1

Gehandicaptenparkeerkaart

2

Subsidiebesluiten

2

Aanwijzing/intrekken aanwijzing monument

1

Urgentieverklaring

6

APV besluiten

2

Overige besluiten

7

Totaal 76 Figuur 1 Bezwaarschriften onderverdeeld naar onderwerp In onderstaand overzicht is de uitkomst van de behandeling van de bezwaarschriften, na advisering door de bezwaarschriftencommissie, vermeld:

Figuur 2 Uitkomst behandeling bezwaarschriften

In onderstaand overzicht is de uitkomst van de behandeltermijn van de bezwaarschriften vermeld: Aantal ingediende bezwaarschriften 76 Afgedaan binnen 12 weken 29 Afgedaan binnen 18 weken 4 Aangehouden met instemming van 4 bezwaarmaker Afgedaan buiten wettelijke termijn 15 Geen besluit/doorgezonden 9 Ingetrokken bezwaarschriften 12 In behandeling/ gegevens niet bekend 3 Figuur 3 Overzicht van ingediende bezwaren en afhandeling in 2012

HOOFDSTUK 2 KWALITEIT VAN DIENSTVERLENING Kwaliteit van dienstverlening is een aspect dat in het Burgerjaarverslag aan de orde gesteld moet worden. In dit hoofdstuk wordt gerapporteerd over de dienstverlening in relatie tot de ambtelijke organisatie.

2.1.

Dienstverlening Klant Contact Centrum

De gemeente Midden-Delfland heeft dienstverlening hoog op de agenda staan. Om de dienstverlening te verbeteren is het Klant Contact Centrum (KCC) gevormd. Het doel is dat het KCC 80 % van alle vragen beantwoordt, zodat veel vragen zonder doorverbinden kwalitatief worden afgehandeld. Het KCC vormt dus de toegang van de gemeente. Zowel telefonisch, als aan de balie of via internet. Deze dienstverleningskanalen worden zo veel mogelijk naast elkaar ingezet, zodat onze inwoners en ondernemers kunnen kiezen welk kanaal hun voorkeur heeft. Om te zorgen dat het KCC de eerste (en bij voorkeur ook de enige) ingang is, worden steeds meer producten door het KCC verstrekt. Daarom is (en wordt) ook geïnvesteerd in de opleidingen van medewerkers van het KCC. Zowel opleidingen voor het gehele team, als individueel met als doel de kennis en de vereiste vaardigheden verder te verbeteren voor een optimale dienstverlening. Uit een klanttevredenheidsonderzoek bleek dat er behoefte is aan een tweede avondopenstelling voor de producten van burgerzaken. Vooruitlopend op de oplevering van ons nieuwe gemeentehuis, is deze extra avond in het tweede kwartaal gerealiseerd. In 2012 is veel aandacht besteed aan het verbeteren van de telefonische bereikbaarheid van de gehele organisatie. Eind 2010 is een onderzoek hiernaar geweest (eerste meting) en op basis van de resultaten hiervan is gekeken welke verbeterslagen mogelijk waren. Zo zijn er bijvoorbeeld bereikbaarheidspunten per team georganiseerd. In 2012 is een vervolgmeting gehouden om te beoordelen of de bereikbaarheid daadwerkelijk is verbeterd. Er was een goede verbetering ten opzichte van 2010. Natuurlijk werken wij er aan de bereikbaarheid verder te verbeteren. De verbetering van de dienstverlening is een continu proces. Er is in 2012 naast aandacht voor de telefonische bereikbaarheid ook geïnvesteerd in de verdere ontwikkeling van de digitale dienstverlening. Een belangrijke gebeurtenis voor de dienstverlening, was de verhuizing naar het nieuwe gemeentehuis in december 2012. De inrichting hiervan is zo gerealiseerd dat we onze inwoners en ondernemers nog beter van dienst kunnen zijn. Eindelijk één plek waar alle diensten worden aangeboden met in ‘het hart van het gebouw’ het Klant Contact Centrum. Met onze nieuwe huisvesting hebben we betere voorzieningen voor onze bezoekers. Denk daarbij aan ruimere wachtruimte, betere privacywaarborg aan de balie, kopieermogelijkheden, internetwerkplekken, ter inzage liggende stukken en gratis koffie en thee. Door onderscheid te maken tussen mensen die iets komen afhalen (of andere snelproducten), mensen die een afspraak hebben en mensen die gewoon binnen komen lopen, kunnen we de wachttijden beperken. Voor informatie, inzien van stukken, het afhalen van een rijbewijs of paspoort, doorgeven van een verhuizing (de snelproducten), kunt u de hele dag terecht (en maandag en dinsdag tot 20:00 uur ‘s avonds).

2.2.

De Rekenkamercommissie

De Rekenkamercommissie bestaat uit drie onafhankelijke leden en is op 28 november 2006 ingesteld. De Commissie heeft als taak het onderzoeken van de rechtmatigheid, doelmatigheid en de doeltreffendheid van het beleid en bestuur van de gemeente Midden-Delfland. Door middel van het uitvoeren van onderzoek het geven van aanbevelingen tracht de Rekenkamercommissie een positieve bijdrage te leveren aan de kwaliteit van het bestuur van de gemeente Midden-Delfland en de versterking van de controlerende, kaderstellende en volksvertegenwoordigende rol van de raad.

In 2012 heeft de Rekenkamercommissie uit haar midden een nieuwe voorzitter benoemd en een nieuw lid geworven. De Rekenkamercommissie is hiermee weer voltallig.

Onderzoeken 2012 In 2012 zijn twee onderzoeken uitgevoerd, te weten een onderzoek naar de effectiviteit van door de gemeente Midden-Delfland verleende subsidies en een onderzoek naar de programmabegroting. Met beide onderzoeken heeft de Rekenkamercommissie getracht een zinvolle bijdrage te leveren aan de bezuinigingen die de gemeente in 2012 heeft moeten doorvoeren. Uitkomsten van beide onderzoek worden begin 2013 besproken in de raad. De leden van de Rekenkamercommissie nodigen u als burger van de gemeente Midden-Delfland van harte uit met suggesties voor mogelijk onderzoek te komen. U kunt suggesties en verzoeken mailen naar [email protected].

2.3.

Servicenormen

Voor 2012 golden servicenormen (afhandelingtermijnen) voor de diverse soorten bezwaarschriften, klachten, bouwvergunningen, milieuvergunningen, APV-vergunningen, aanvragen voor leerlingenvervoer, bijstand en hulp in het huishouden, signaalbonnen en de afspraken om terug te bellen. Bij de servicenormen zijn over 2012 de volgende resultaten geboekt: Omgevingsvergunning: in totaal werden er in 2012 180 ontvangen, waarvan er 0 buiten de wettelijke termijn werden afgedaan; kennisgeving publiceren van aanvraag omgevingsvergunning: in totaal werden 180 kennisgevingen gepubliceerd; aanvragen leerlingenvervoer: alle 41 aanvragen zijn binnen de servicetermijn van 6 weken afgedaan; milieuvergunningen: er zijn in 2012 geen aanvagen voor milieuvergunningen ingediend; APV-vergunningen: van de 220 aanvragen (2011: 194) werden er 2 aanvragen niet binnen de servicetermijn van 8 weken afgedaan. Dit betrof complexe aanvragen. Eenvoudige vergunningen worden doorgaans binnen 3 weken afgedaan; bezwaarschriften WOZ en diverse belastingen: alle 284 bezwaarschriften (2011: 272) zijn binnen de servicetermijn – afhandeling in het kalenderjaar waarin de aanslagtermijn is vastgesteld, met een minimum van 6 weken - afgedaan; aanvragen om kwijtschelding: de 148 aanvragen (2011: 148) zijn binnen de servicetermijn van 8 weken afgedaan; aanvragen hulp in het huishouden: voor deze aanvragen gelden servicetermijnen van 3 weken (wanneer geen medisch advies nodig is) en 8 weken (wanneer wel medisch advies nodig is). Er zijn 330 aanvragen binnen de service termijn afgehandeld en 8 aanvragen buiten de servicetermijn; gedurende het jaar 2012 zijn er geen meldingen gedaan dat een afspraak om terug te bellen niet werd nagekomen (in 2011: 1) bijstand: er zijn 45 aanvragen binnen de servicetermijn van 6 weken afgehandeld en 3 aanvragen buiten de servicetermijn

2.4.

Signalen vanuit de samenleving

Om de dienstverlening van onze gemeente te kunnen blijven verbeteren, is het belangrijk dat we daar waar mogelijk samen optrekken met inwoners, ondernemers en andere betrokkenen. Dit proces wordt ook burgerparticipatie genoemd. Hierover leest u meer in hoofdstuk 3. Daarnaast is het van belang dat wij signalen uit onze gemeente ontvangen. Via actieve feedback weten wij wat er wel goed gaat en wat beter kan. Dit kan via ieder gewenst kanaal. Om te zorgen dat inwoners op een eenvoudige manier hun signalen aan onze gemeente kunnen doorgeven, werken wij met signaalbonnen. Hoeveel wij er hebben ontvangen in 2012, waar deze over gingen en of we deze binnen de termijn hebben afgehandeld, leest u hieronder (Signaalbonnen). Daarnaast meten wij jaarlijks de kwaliteit van onze dienstverlening via verschillende onderzoeken. Dit doen wij onder meer door ons digitaal burgerpanel in te zetten. Ons burgerpanel bestaat uit betrokken inwoners die graag meedenken over onze dienstverlening. Ons burgerpanel is representatief voor onze gemeente en vertegenwoordigd ieder dorp en iedere leeftijdscategorie.

2.4.1

Digitaal Burgerpanel

Ook in 2012 hebben wij onderzoeken laten uitvoeren via het digitale burgerpanel. Via de website www.middendelflandpanel.nl hebben inwoners zich aangemeld voor het uitvoeren van het digitale

onderzoek over de dienstverlening door de gemeente. In 2012 zijn er drie onderzoeken gedaan de

communicatie van de gemeente, de groenvoorzieningen, en burgerparticipatie.

De uitkomsten hebben ons goede handvatten gegeven voor verbetering en we zijn daarmee hard aan

de slag gegaan. Kort samengevat waren de resultaten als volgt:

Communicatie Het informatiebereik van de huidige communicatiemiddelen van de gemeente is groot. Met

name wordt informatie gelezen in de Schakel en op de website. De behoefte aan (algemene)

informatie via Twitter is laag.

Er is vooral grote behoefte aan informatie die betrekking heeft op de eigen woonomgeving.

De website werd met een 7,1 beoordeeld, de gemeentelijke pagina in de Schakel met een

7,0 en de informatie via Twitter met een 6,8.

Groenvoorziening Iets meer dan de helft van de inwoners (55%) is tevreden met de huidige groenvoorziening.

Bij het vorige onderzoek in 2011 was dat nog 59%.

Ontevredenheid over de groenvoorzieningen had vooral te maken met teveel onkruid in het

openbaar groen, hondenuitwerpselen in het groen, groen dat persoonlijk niet aanspreekt, en

te weinig groen in de eigen buurt.

Verbeterpunt bij de groenvoorzieningen is vooral het nakomen van gemaakte afspraken. Bij

het kantoorpersoneel werd naar de mening van de panelleden 37% van de afspraken niet

nagekomen, en bij de medewerkers onderhoud 30%.

Burgerparticipatie Inwoners willen (meer) betrokken worden bij beleidsontwikkeling van de gemeente, vooral

wanneer het gaat om de directe woonomgeving.

Naast deelname aan het digitale burgerpanel bestaat er vooral animo bij de inwoners om

inspraak- en informatieavonden bij te wonen.

Wat gaan we daarmee doen? Om te zorgen dat deze signalen leiden tot verbetering, is het belangrijk om ook concrete actiepunten te benoemen. Het college heeft de ambitie uitgesproken om voor de website, Schakel en sociale media te streven naar een gemiddelde score van 7,3. Dit lukt niet in een keer, maar de inspanningen zijn er wel op gericht om dit cijfer te behalen. In 2013 wordt dit onderdeel wederom onderzocht. Uitgangspunt is dat afspraken worden nagekomen of dat tijdig wordt gecommuniceerd waarom iets niet nagekomen kan worden. Dit is essentieel voor het vertrouwen dat mensen hebben in de gemeente. Daarom is het streven is er op gericht het niet nakomen van afspraken naar 0% terug te brengen. Dat dat niet altijd kan, realiseert het college zich, genoegen nemen met minder is echter niet aan de orde. Hiervoor is het vooral belangrijk om aan het begin van het proces goede en duidelijke afspraken te maken, zodat de verwachtingen van beide partijen gelijk zijn. Dit voorkomt misverstanden in een later stadium. Het college hecht hieraan veel belang, niet alleen bij groenvoorziening zoals in 2012 is onderzocht. Daarom wordt ook in vervolgonderzoeken een apart onderdeel gewijd aan het ‘nakomen van afspraken’, waarbij gerichter wordt doorgevraagd. Voor wat betreft burgerparticipatie heeft het college de ambitie uitgesproken om gerichte vormen van burgerparticipatie frequenter toe te passen bij trajecten die zich afspelen in de directe leefomgeving.

Signaalbonnen In 2012 is het aantal ingekomen meldingen met 5 procent toegenomen ten opzichte van het aantal meldingen in 2011. In totaal werden in 2012 1670 meldingen ontvangen waarvan 725 signaalbonnen. Het aantal meldingen is na de opvallende daling van 2011 nog steeds op een lager dan het niveau van 2010 (figuur 1). De meeste meldingen hadden betrekking op de categorieën ‘riolering’ (22,3%), ‘wegen’ (18,1%), ‘groenbeheer’ (16,2%), en ‘verlichting’ (13,8%) (figuur 3). De stijging van het aantal meldingen over riolering wordt veroorzaakt door een veranderde werkwijze bij de afhandeling van storingen. Ook kleinere storingen en eigen constateringen worden in het meldingensysteem verwerkt. Bij de behandeling van meldingen en signaalbonnen is het streven om deze binnen een termijn van 4 weken af te handelen of te beantwoorden. De tijd die nodig is voor het afhandelen van een signaalbon is van vele factoren afhankelijk. Voorbeelden hiervan zijn de complexiteit van de melding, de eventuele beschikbaarheid van (bouw)materialen en middelen en de beschikbaarheid van externe partijen en eigen medewerkers. In 2012 is voor 85 % voldaan aan de wens om meldingen binnen vier weken af te handelen (figuur 5). In 2012 kwamen opnieuw de meeste (38%) meldingen uit Maasland, al is het verschil met de andere dorpen niet significant (figuur 6).

2.4.2 Figuur 1.

Grafieken en tabellen signaalbonnen Aantal signaalbonnen en meldingen per jaar

Figuur 2. Verschillen aantal meldingen 2012 ten opzichte van 2011, absoluut en per meldgroep

Figuur 3.

Aantal meldingen in 2012, per kwartaal en per categorie

Figuur 4.

Aantal weken dat signaalbonnen in behandeling waren in 2011

Figuur 5.

Figuur 6.

Aantal weken dat signaalbonnen gemiddeld in behandeling waren in 2012

Percentuele verdeling van het aantal meldingen in 2012 per dorp

HOOFDSTUK 3 BURGERPARTICIPATIE Burgerparticipatie is het samen optrekken van betrokkenen en de gemeente. Het is het proces waarbij gemeente, betrokken burger en eventueel externe deskundigen via een open houding naar elkaar en een vooraf besproken aanpak samen vorm en inhoud geven aan (delen van) plannen of beleid. Doel hiervan is om elkaars deskundigheid te benutten en het draagvlak voor te nemen beslissingen te verhogen. (Definitie: Handboek Burgerparticipatie VNG). Als burgerparticipatie goed wordt toegepast, versterkt dit het vertrouwen in de gemeente. Essentieel hiervoor is dat je van te voren goed afspreekt welke vorm van burgerparticipatie je toepast. Wil je informeren, de mening weten van een groep inwoners of verwacht je advies? Door dit goed vast te leggen aan het begin, voorkom je teleurstelling op een later moment. In november 2011 is de nota burgerparticipatie vastgesteld. Deze nota heeft ons in 2012 geholpen om burgerparticipatie goed vorm te geven. Zo wordt in ieder advies vooraf nagedacht of en zo ja in welke vorm participatie wordt toegepast.

3.1

Collegeprogramma 2010-2014

In 2010 is na de verkiezingen voor de leden van de raad door de collegepartijen een coalitieovereenkomst opgesteld. Deze overeenkomst is uitgewerkt in het ‘Collegeprogramma 2010 2014’. Hierin is als doel opgenomen: interactie met belanghebbenden. Dit wordt gerealiseerd door thematische bijeenkomsten te organiseren. Concreet is dit in de uitwerking voorlichtingsmiddelen uitgewerkt in paragraaf 4.1 interactieve beleidsvorming, luidend als volgt: ‘Interactieve beleidsvorming wil zeggen dat maatschappelijke organisaties, bedrijven, instellingen, belanghebbende en inwoners betrokken worden bij de vorming van beleid. De wijze waarop men wordt betrokken kan variëren van meepraten, mee ontwerpen en meebeslissen. Bij de startnotitie voor nieuw beleid wordt vooraf bepaald welke partijen en op welke wijze zij bij de ontwikkeling worden betrokken.’ In deze paragraaf wordt zichtbaar gemaakt op welke wijze inwoners en maatschappelijke organisaties bij het gemeentelijk beleid worden betrokken.

3.1.1

Structurele betrokkenheid inwoners en organisaties

Inwoners in Midden-Delfland zijn over het algemeen betrokken bij hun dorp en gemeente. Met de uitwerking van het dienstverleningsconcept wordt beoogd de laagdrempelige toegankelijkheid van de gemeente in stand te houden en waar mogelijk te verbeteren. De signaalbon is een instrument dat de betrokkenheid zichtbaar maakt; rapportage is opgenomen in paragraaf 2.4. Met inwoners wordt op verschillende wijzen structureel overleg gevoerd. Onderstaand is een opsomming van het structureel betrekken van inwoners en maatschappelijke organisaties: Buurtverenigingen en huurdersvereniging; overleg is vooral gericht op de openbare ruimte Coalitie Midden-Delfland Senioren (CMS); overleg is gericht op alle aspecten die voor ouderen van belang zijn Vrouwenadviescommissie (VAC); overleg richt zicht op advisering woningbouwplannen ten aanzien van inrichting van de woning Commissie Welstand & Erfgoed; overleg richt zich op besluitvorming over monumentenplannen Wmo-cliëntenraad; overleg met vertegenwoordigers vanuit diverse doelgroepen dat is gericht op alle aspecten van de Wet maatschappelijke ondersteuning OOGO; overleg met schoolbesturen dat primair is gericht op de huisvesting van het onderwijs. Ook andere onderwijsaspecten komen hierbij aan de orde Cliëntenraad Combiwerk; mensen die werkzaam zijn bij Combiwerk zijn georganiseerd in een cliëntenraad. Deze raad heeft minimaal eenmaal per jaar overleg met de bestuurders van de betrokken gemeenten Bedrijfscontactfunctionaris; structureel aanspreekpunt voor ondernemers binnen de gemeentelijke organisatie Stichting Groen Goud; overleg met ondernemers gericht op verbetering ondernemersklimaat ten gunste van de kerntaak voor het gebied Midden-Delfland Werkgroep evenementen; overleg diverse instanties met organisatoren van evenementen over de vergunningvoorschriften en evaluatie van het evenement in het voorgaande jaar Burgernet; via Burgernet van de politie betrekken van inwoners bij de veiligheid van hun eigen woon- en leefomgeving

3.1.2

Incidentele betrokkenheid inwoners en organisaties

Betrokkenheid van inwoners en organisaties is ook zichtbaar bij thema’s binnen de gemeente. In 2012 zijn inwoners bij de volgende incidentele gebeurtenissen betrokken: Voorlichtingsavond (voor raadsleden en inwoners) over landelijke (decentralisatie)ontwikkelingen betreffende de Wet maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Op deze voorlichtingsavond zijn de drie onderwerpen aan de orde gekomen die de gemeente raken: werken naar vermogen; begeleiding Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en jeugdzorg.

Informatieavond (voor raadsleden en inwoners) over stand van zaken en verdere perspectieven van de Entree van Maasland. De gemeente heeft in 2009 hierover een visie ontwikkeld die dient als streefbeeld en toetsingskader voor initiatieven van de gemeente en van de in het gebied gevestigde ondernemers. Inloopavond voorontwerpbestemmingsplan ‘Glastuinbouwgebieden’. Tijdens deze inloopavond zijn inwoners geïnformeerd en was er gelegenheid om vragen te stellen over het voorontwerp bestemmingsplan dat de volgende drie in het buitengebied van Midden-Delfland gelegen glastuinbouwgebieden betreft: Oude Campspolder, Oude Woudseweg en Woudse Droogmakerij. Informatiebijeenkomst over de bouwlocatie ‘t Spreeuwenest. Inwoners zijn geïnformeerd over het conceptplan van de stedenbouwkundige randvoorwaarden. Deze bevatten de voorwaarden voor de toekomstige invulling van de locatie en de maximale bouwgrenzen voor het project. De inwoners konden op deze avond vragen stellen en een reactie indienen. Informatiebijeenkomst over de Regionale Huisvestingsverordening 2012 (voor raadsleden en inwoners). Het Dagelijks Bestuur van het Stadsgewest Haaglanden heeft op 8 februari 2012 het voorontwerp van de nieuwe ‘Regionale Huisvestingsverordening 2012’ vastgesteld. De portefeuillehouder Wonen van het Stadsgewest Haaglanden heeft op deze informatieavond een toelichting gegeven op het proces en de inhoud van het voorontwerp van de Regionale Huisvestingsverordening. Oproep van de gemeente aan de agrariërs uit Midden-Delfland om de zogenaamde ‘probleem gebiedenvergoeding agrariërs’ aan te vragen. Agrariërs beheren het Midden-Delflandgebied, waarbij zij rekening houden met de waardevolle kenmerken van het landschap. Voor hun bedrijfsvoering brengt dit beperkingen met zich mee. De mogelijkheid om een aanvraag in te dienen voor een vergoeding is per 1 april 2012 opengesteld. Presentatieavond over plan Ambition Sportburo (voor raadsleden en inwoners) Ambition Sportburo heeft een plan opgesteld voor de ontwikkeling van een multifunctioneel sportcentrum op het sportpark de Commandeur. Op deze presentatieavond is informatie gegeven (de haalbaarheid van) het plan. Presentatie stedenbouwkundige randvoorwaarden en uitgangspunten Keenenburg V (voor raadsleden en inwoners). Inwoners konden deelnemen aan een informatie-/ discussiebijeenkomst over de stedenbouwkundige randvoorwaarden en uitgangspunten. Gezamenlijke inventarisatie van verbeterpunten van bedrijventerrein Het Ambacht door gemeente en bedrijven. Het college heeft het bedrijventerrein bezocht en tijdens dit bezoek de ondernemers uitgenodigd om aan te geven wat hun ideeën zijn om de parkeersituatie en de bereikbaarheid van Het Ambacht te verbeteren en op welke wijze zij willen bijdragen aan het versterken van het bedrijventerrein. Vervolgactie is het samen uitwerken van de ideeën. Uitnodiging gemeente aan ondernemers om supporter Cittaslow Midden-Delfland te worden. De gemeente heeft ondernemers en gebiedsorganisaties die de kwaliteiten van Cittaslow ondersteunen en versterken uitgenodigd om supporter van Cittaslow Midden-Delfland te worden. Met het uitdragen van de kwaliteiten van Midden-Delfland versterkt de ondernemer of organisatie niet alleen het positieve imago van zijn gemeente maar ook dat van zijn eigen bedrijf/organisatie. Informatiebijeenkomst over het ontwerpbestemmingsplan voor bouwlocatie ‘t Spreeuwenest. Het ontwerpbestemmingsplan is gebaseerd op stedenbouwkundige randvoorwaarden. Deze steden bouwkundige randvoorwaarden zijn besproken op de informatiebijeenkomst van 1 februari 2012. Tijdens deze bijeenkomst zijn veel omwonenden en geïnteresseerden aanwezig geweest om hun reactie te geven. Ook zijn er verschillende schriftelijk reacties ingediend op de stedenbouwkundige randvoorwaarden. De reacties zijn zo veel mogelijk meegenomen in het ontwerpbestemmingsplan. ‘Kringloopboeren Midden-Delfland laten zich kennen!’. De gemeente Midden-Delfland heeft samen met de gemeenten Rotterdam en Den Haag boeren uitgenodigd om te laten zien wie ze zijn en hoe zij duurzaam boeren. Geïnteresseerde burgers hebben bij de officiële start van het recreatieseizoen kennis kunnen maken met de boer achter het landschap. Midden-Delfland vormt de groene long in de metropoolregio Rotterdam – Den Haag. De melkveehouderij - een belangrijke economische drager van Midden-Delfland - beheert het karakteristieke veenweidenlandschap. Ruim 25 melkveehouders zoeken sinds 2 jaar actief naar manieren om hun bedrijf volgens de principes van de kringlooplandbouw te versterken. De kringloop optimaliseren, de natuurlijke waarde van het bedrijf uitbouwen en het dierwelzijn verbeteren staan in deze aanpak centraal. Informatieavond (voor raadsleden en inwoners) over centrum Den Hoorn. Drie ontwerpbureaus hebben hun ideeën voor de openbare ruimte in het centrum van Den Hoorn gepresenteerd. In het bijzonder werd ingezoomd op de Dijkshoornseweg. Bewonersavond ‘t Woudt over groenplan. Een tuin- en landschapsarchitect heeft in opdracht van de gemeente Midden-Delfland de waardevolle beplanting in het beschermd dorpsgezicht ‘t Woudt geïnventariseerd. Deze inventarisatie is tijdens een besloten bijeenkomst besproken met de bewoners van ‘t Woudt. Bewoners konden zelf aantekeningen maken op het concept van de inventarisatiekaart. Daarnaast heeft de landschapsarchitect ook aangegeven waar veranderingen aan het groen en de bestrating in ‘t Woudt mogelijk zijn om ‘t Woudt nog fraaier te maken. De

bewoners van ‘t Woudt konden zich aanmelden voor keukentafelgesprekken met de betrokken tuin en landschapsarchitect om uitgebreider van gedachten te wisselen over hun tuin en erf. Informatiebijeenkomst (voor raadsleden en inwoners). Er zijn presentaties gegeven over de voortgang van het project Duurzaam boer blijven en de Streekrekening, het informatiepunt Buitenplaats Op Hodenpijl, de visie over het cultuurhistorisch lint Westgaag en het Grondinstrument. Informatiebijeenkomst (voor raadsleden en inwoners) over (de voortgang van) het project Maaslandse Poort en het project Centrumplan Den Hoorn. Inloopbijeenkomst over de herinrichting van de Dijkshoornseweg in Den Hoorn. Geïnteresseerde burgers konden aan de hand van diverse presentatieborden en een maquette zien hoe de Dijkshoornseweg er in de toekomst uit kan komen te zien en zij konden op deze inloopbijeenkomst hun mening geven over het ontwerp. Eerder in het jaar had een werkgroep van inwoners, ondernemers en ambtenaren in nauwe samenwerking met het ontwerpbureau een plan uitgewerkt. Informatiebijeenkomst (voor raadsleden en inwoners) over de metropoolregio Rotterdam - Den Haag. De raadsleden is gevraagd om een standpunt in te nemen. Alvorens dit te doen hebben zij zich uitgebreid tijdens deze informatiebijeenkomst laten informeren over de metropoolregio. Informatiebijeenkomst (voor raadsleden en inwoners) over de ontwikkelingen van de recreatievoorzieningen in Midden-Delfland. Zoals de voorgenomen uittreding van het Rijk uit de gemeenschappelijke regeling van het Recreatieschap Midden-Delfland, de begrenzing van het werkingsgebied van het recreatieschap, de visie van de provincie Zuid-Holland op het toekomstig beheer van de recreatiegebieden en de samenhang ervan met de ontwikkelingen in de Hof van Delfland en de Metropoolregio Rotterdam - Den Haag. Openbare bijeenkomst ‘herijking economisch beleidskader’ met ondernemers. In het economisch beleidskader uit 2008 is vastgelegd dat in 2012 herijking moet plaatsvinden. De huidige inzichten en de verwachtingen voor de komende jaren zijn in de herijking meegenomen. Tijdens de bijeenkomst was er gelegenheid voor ondernemers en organisaties om hun mening te geven over het beleid dat de gemeente heeft voorgesteld. Presentatieavond (voor raadsleden en inwoners) over ‘Shared Space’: een visie op het inrichten van openbare ruimte en over het herziene schetsontwerp van het plan Maaslandse Dam. Informatiebijeenkomst over het voorontwerp bestemmingsplan Centrum Den Hoorn. Inwoners zijn in de gelegenheid gesteld om op deze bijeenkomst vragen te stellen. Inwoners konden ook een schriftelijke inspraakreactie indienen. Open huis nieuwe gemeentehuis. De inwoners van Midden-Delfland zijn half december in de gelegenheid gesteld om het nieuwe gemeentehuis te bezichtigen. Medewerkers van de diverse afdelingen waren op deze zaterdag aanwezig om bezoekers te vertellen over actuele projecten en nieuwe ontwikkelingen.

3.1.3

Inspraakrecht raad- en commissievergaderingen

Bij zowel de raads- als de commissievergadering bestaat de mogelijkheid tot inspreken. Bij de commissievergaderingen kan dit bij punten tijdens het agendapunt. Tevens kan bij de commissievergadering voorafgaand aan de vergadering worden ingesproken over onderwerpen die niet op de agenda staan. Bij raadsvergaderingen kan alleen worden ingesproken over onderwerpen die op de agenda staan vermeld. Er kan niet worden ingesproken op de agendapunten notulen, lijst van ingekomen stukken, vragenuur, benoemingen e.d. Daarnaast kan ook niet worden ingesproken over onderwerpen waarop een klacht kan worden ingediend of bezwaar en beroep mogelijk is. Onderstaand een overzicht per commissie- of raadsvergadering over de onderwerpen waarbij van het spreekrecht gebruik is gemaakt:

Commissie Grondgebied 16-01: Vertegenwoordiger namens ondernemersvereniging Schipluiden/Den Hoorn over Visie centrum Den Hoorn Inwoner te Den Hoorn over herinrichting Oranje Nassauplein 27-02: Vertegenwoordiger parochiebestuur over RK-begraafplaats Den Hoorn 02-04: 2 Inwoners te Den Hoorn over Hooipolderweg Inwoner te Schipluiden over Keenenburg V Inwoner te Schipluiden over ontwerp-Dienstregeling Openbaar Vervoer 2013 14-05: Directeur bouwonderneming over Maaslandse Poort 18-06: Voorzitter Stichting Schilpen over boom Twee inwoners en vertegenwoordiger parochiebestuur over bestemmingsplan Den Twee inwoners over voorstel verzoek wijziging Provinciale Structuurvisie Inwoner en vertegenwoordiger M-Dvereniging over brief project Maaslandse Dam Directeur woningcorporatie over voorstel fonds sociale woningbouw Inwoner en advocaat over voorstel onteigening Kern Maasland 10-09:Vertegenwoordiger namens LTO Glaskracht Westland over Nota van Inspraak bp Inwoner Schipluiden over Collectief Particulier Opdrachtgeverschap

Hoorn

Glas

Directeur Wonen Midden-Delfland over Collectief Particulier Opdrachtgeverschap 26-11: Directeur Wonen Midden-Delfland over Nota Parkeernormen 2012

Commissie Samenleving 03-04: Vertegenwoordiger namens Coalitie Senioren Maasland over Wmo-beleidsplan 2012 15-05: Vertegenwoordiger namens St. Exploitaties Sportvelden over voorstel exploitatie sportvelden Voorzitter St. De Schilpen over boom Schilpenplein te Maasland 19-06: Vertegenwoordiger namens St. Exploitaties Sportvelden over voorstel exploitatie sportvelden Voorzitter Wmo-cliëntenraad over Besluit Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning Vertegenwoordiger Ambition Sportbureau over multifunctioneel centrum Maasland 12-09: Inwoners Den Hoorn over padenplan Den Hoorn 09-10: Vertegenwoordiger namens Stichtingen Sportparken 27-11: Vertegenwoordiger van St. Schuldhulpmaatje Midden-Delfland

Commissie Bestuur & Midden-Delfland Geen gebruik van gemaakt Raad 17-04 Directeur Wonen Midden-Delfland over plan Keenenburg V 29-05 3 Inwoner te Den Hoorn over Hooipolderweg 03-07 Vertegenwoordiger namens St. Exploitaties Sportvelden over voorstel exploitatie sportvelden 30-10 Inwoner te Maasland over plan veehouderij Sonneveld 06-11 2 Vertegenwoordigers van Basisonderwijs Midden-Delfland over begroting 2013 Vertegenwoordiger van Welzijnsorganisatie E25 over Begroting 2013 Vertegenwoordiger van muziekvereniging Euterpe over Begroting 2013 Vertegenwoordiger van OR Gemeente Midden-Delfland over Begroting 2013 11-12 Inwoner te Maasland over project Maaslandse Dam

Jaarrekening Mei 2013

Recommend Documents