6 Jaarrekening 2014 VvAA Groep B.V.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
103
Kerncijfers (x € 1 miljoen) 2014
2013
2012
2011
2010
Premie-inkomen schadeverzekeringen
97,9
97,2
91,8
85,3
86,7
Premie-inkomen levensverzekeringen
19,5
20,3
21,7
41,6
45,8
Opbrengst belegde middelen
25,9
27,9
31,7
33,6
40,9
Opbrengst Advies & Diensten
41,9
47,9
45,4
47,3
47,5
0,6
0,7
0,7
1,7
7,1
185,8
194,0
191,3
209,5
228,0
65,5
62,3
62,1
66,8
72,2
Omzet
Overige opbrengsten Totale omzet Bedrijfskosten Operationele kosten Strategische projecten
5,1
8,2
8,1
8,4
3,1
Overige kosten
5,6
4,0
0,0
1,7
0,0
76,2
74,5
70,2
76,9
75,3
Schadeverzekeringen
9,2
0,6
6,2
-4,8
4,7
Levensverzekeringen
6,4
7,3
7,0
-4,1
5,7
Advies & Diensten
1,3
6,9
10,0
14,1
14,3
Overige activiteiten
-0,1
-0,1
-1,3
0,8
0,5
Bruto resultaat voor retourprovisie AOV
16,8
14,7
21,9
6,0
25,2
-12,3
-12,0
-11,6
-12,8
-12,4
4,5
2,7
10,3
-6,8
12,8
-0,7
-0,6
-2,8
1,7
-3,5
Netto resultaat
3,8
2,1
7,5
-5,1
9,3
Mutatie herwaardering
5,9
6,6
3,0
-2,0
4,0
Mutatie goodwill
-0,9
0,0
0,0
0,0
0,0
Totaal resultaat
8,8
8,7
10,5
-7,1
13,3
Totale bedrijfskosten Bruto resultaat
Retourprovisie AOV ten behoeve van de leden Resultaat voor belastingen Belasting
2014
2013
2012
2011
2010
VvAA Schadeverzekeringen N.V. 1)
467%
409%
421%
415%
451%
VvAA Levensverzekeringen N.V. 1)
468%
446%
374%
324%
318%
VvAA Overige activiteiten
306%
220%
345%
392%
337%
VvAA Groep B.V.
456%
412%
389%
360%
363%
Schadeverzekeringen
133,0
133,8
119,5
107,5
96,6
Levensverzekeringen
580,4
614,4
670,5
715,2
786,9
713,4
748,2
790,0
822,7
883,5
Beleggingen
695,2
706,6
725,6
745,0
794,3
Beleggingen voor rekening en risico van polishouders
199,6
196,6
197,4
198,8
223,6
30,7
52,7
46,5
45,1
51,4
925,5
955,9
969,5
988,9
1.069,3
194,0
185,2
176,5
166,0
173,1
117.777
114.636
111.477
107.601
105.114
Aantal fte’s in vast dienstverband
638
660
641
655
688
Collega’s in dienst
715
741
723
739
775
Collega’s ingehuurd
158
114
94
107
81
Totaal aantal collega’s ultimo jaar
873
855
817
846
856
Solvabiliteit
Technische voorzieningen
Belegd vermogen
Liquide middelen
Eigen vermogen Aantal leden Vereniging VvAA
1)
Het solvabiliteitspercentage van VvAA Levensverzekeringen N.V. en VvAA Schadeverzekeringen N.V. is berekend als de aanwezige solvabiliteit t.o.v. de vereiste solvabiliteit op Solvency I-grondslagen. JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
105
Geconsolideerde balans per 31 december 2014 vóór winstbestemming (x € 1000) 2014
2013
ACTIVA
2014
2013
123
123
19.213
13.286
170.905
169.719
3.776
2.066
PASSIVA
Beleggingen (1)
695.244
706.571
Gestort en opgevraagd kapitaal
Beleggingen voor rekening en risico van polishouders (2)
199.596
196.630
Herwaarderingsreserve
Liquide middelen (3)
30.717
52.716
Overige reserves
Overige activa (4)
33.986
25.278
Onverdeeld resultaat boekjaar
Overlopende activa (5)
12.575
14.947
Groepsvermogen (6)
194.017
185.194
Verzekeringstechnische voorzieningen (7)
513.758
551.562
199.596
196.630
Voorzieningen (8)
12.226
10.182
Overige schulden (9)
33.039
31.251
Overlopende passiva (10)
19.482
21.323
972.118
996.142
Technische voorzieningen voor verzekeringen waarbij polishouders het beleggingsrisico dragen
Totaal
106
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
972.118
996.142
Totaal
Geconsolideerde winst- en verliesrekening 2014 vóór winstbestemming (x € 1000) 2014
2013
113.016
113.324
25.933
27.859
3.481
2.063
Opbrengst uit beleggingen voor risico van polishouders
16.455
18.888
Overige baten (13)
42.558
48.571
201.443
210.705
-108.369
-121.574
Retourprovisie AOV ten behoeve van de leden 1)
-12.302
-11.950
Personeelslasten (15)
-70.779
-63.354
-5.452
-11.142
-196.902
-208.020
4.541
2.685
-765
-619
3.776
2.066
16.843
14.635
-12.302
-11.950
4.541
2.685
Verdiende premies eigen rekening (11) Opbrengst belegde middelen (12) Koersresultaat
Totaal baten Verzekeringstechnische lasten (14)
Overige lasten (16) Totaal lasten Resultaat voor belastingen Belastingen (17) Resultaat na belastingen Het resultaat voor belastingen kan als volgt worden gespecificeerd: Bruto resultaat voor retourprovisie AOV Retourprovisie AOV ten behoeve van de leden Resultaat voor belastingen
1)
1) VvAA ontvangt provisie van de verzekeraars waar de leden via onze bemiddeling een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) hebben afgesloten. Het grootste gedeelte van die provisie keert VvAA uit aan de betreffende leden in het voorjaar van het jaar volgend op het boekjaar; eind mei 2015 zal aldus € 12,3 mln worden uitgekeerd.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
107
.
Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2014 (x € 1000) 2014
2013
3.776
2.066
-35.011
-41.967
2.044
4.654
- Afschrijving acquisitiekosten
137
91
- Afschrijving rentestandkortingen
173
100
- Afschrijving bedrijfsmiddelen
854
1.104
-14.539
-13.453
-53
8.142
-4.133
6.449
767
4.243
1.468
-2.160
-44.517
-30.731
Netto resultaat Aanpassingen voor: - Mutatie technische voorzieningen - Mutatie voorzieningen
- Resultaat op beleggingen dat niet tot een kasstroom heeft geleid Mutaties in operationele activa en passiva: - Mutatie kortlopende schulden - Mutatie vorderingen - Mutatie overlopende rente en te amortiseren agio - Overige mutaties Kasstroom uit operationele activiteiten
.
108
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
2014
2013
-4
0
- Beleggingen in aandelen en funds of hedgefunds
-20.590
-9.019
- Beleggingen in obligaties
-12.827
-24.411
- Overige beleggingen
-10.463
-11.975
- Materiële vaste activa
-5.429
-2.948
-880
0
91
0
6.679
2.769
- Beleggingen in obligaties
45.760
68.393
- Overige beleggingen
23.147
13.399
Saldo mutatie beleggingen voor risico van polishouders
-2.966
787
Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten
22.518
36.995
-21.999
6.264
Investeringen en aankopen: - Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen
Betaalde Goodwill Desinvesteringen, aflossingen en verkopen: - Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen - Beleggingen in aandelen en funds of hedgefunds
Mutatie liquide middelen
.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
109
Algemene toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Voor de rubricering van de posten in de geconsolideerde balans en
VaBes B.V. is per 25 december 2013 juridisch gefuseerd met VvAA
Beleggingen
winst- en verliesrekening, alsmede voor de grondslagen voor waar-
Groep B.V. VaBes B.V. was een 100% deelneming, waardoor de fusie
Aandelen
dering en resultaatbepaling, is aansluiting gezocht bij de regelgeving
geen effect heeft op de geconsolideerde jaarrekening.
De tot de beleggingsportefeuille behorende aandelen zijn gewaar-
in Titel 9 Boek 2 Burgerlijk Wetboek en bij de gebruiken in de branche.
deerd tegen marktwaarde, zijnde de beurskoers op balansdatum.
Bij de vennootschappelijke winst- en verliesrekening is Artikel 402
Waarderingsgrondslagen
De gerealiseerde waardeveranderingen worden in het resultaat verant-
van Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek toegepast.
Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen
woord. De ongerealiseerde waardeveranderingen zijn opgenomen in
Dit betekent dat een verkorte winst- en verliesrekening is opgenomen.
tegen nominale waarde, zo nodig onder aftrek van voorzieningen.
een herwaarderingsreserve, rekening houdend met belastingen. Voor zover deze reserve onvoldoende is om negatieve waardemutaties per
Consolidatie
Vreemde valuta
aandelenfonds op te vangen, worden deze ten laste van het resultaat
In de consolidatie zijn de eigen gegevens en die van de groeps
Activa en passiva luidend in vreemde valuta, alsmede termijn
gebracht. Daaropvolgende waardestijgingen worden tot het niveau
maatschappijen volgens de integrale methode betrokken.
transacties in vreemde valuta, die samenhangen met opgenomen
van de kostprijs eerst in de winst- en verliesrekening verwerkt en
In de consolidatie zijn de volgende vennootschappen opgenomen.
en uitgezette gelden, worden omgerekend tegen de per balansdatum
boven het niveau van de kostprijs in de herwaarderingsreserve.
Deze vennootschappen zijn gevestigd in Utrecht.
geldende dagkoersen. Valutakoersverschillen worden in de winst-
VvAA Schadeverzekeringen N.V.
en verliesrekening verantwoord.
Obligaties, hypothecaire leningen, leningen op schuldbekentenis en andere leningen
VvAA Levensverzekeringen N.V. VvAA Financieel-economisch adviesbureau B.V.
Gebruik van schattingen
Deze zijn, voor zover ze tot de beleggingsportefeuille behoren en
• VvAA Hufenfedap B.V.
Bij het opstellen van de jaarrekening is het gebruik van schattingen en
niet voor rekening en risico van polishouders worden aangehouden,
• Hufen Assurantiën B.V.
veronderstellingen noodzakelijk. Deze schattingen en veronderstellin-
gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs door middel van de
VvAA Belastingadviseurs en consultants B.V.
gen zijn van invloed op de gerapporteerde omvang van de activa en
effectieve rentemethode, zo nodig onder aftrek van een voorziening
Accountants voor de gezondheidszorg B.V.
passiva per balansdatum en op de gerapporteerde baten en lasten
voor mogelijke oninbaarheid. In de berekening wordt rekening
VvAA QualityTime B.V.
van het boekjaar. De werkelijke uitkomsten kunnen van deze
gehouden met agio of disagio op het moment van verkrijging.
VvAA Vermogensbeheer B.V.
schattingen afwijken. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij de technische
Waardering tegen (geamortiseerde) kostprijs geldt indien het voorne-
VvAA Investments B.V.
voorzieningen in het verzekeringsbedrijf.
men en de mogelijkheid bestaan de vastrentende waarden tot het
VvAA Mobiel B.V.
einde van de looptijd aan te houden. Als niet aan dit uitgangspunt
VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg B.V.
110
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
wordt voldaan en verkoop op kortere termijn aannemelijk is, wordt
papier met beursnotering gewaardeerd tegen marktwaarde en papier
Alternatieve beleggingen
houders‘ verantwoord. Omdat de technische voorzieningen voor
zonder beursnotering op geamortiseerde kostprijs. Waardeverschillen
Deze betreffen beleggingen in met name funds of hedgefunds en
verzekeringen waarbij polishouders het beleggingsrisico dragen met
worden bij marktwaardering eerst in de herwaarderingsreserve
private equity. Niet-beursgenoteerde beleggingen in funds of hedge-
hetzelfde bedrag muteren, heeft dit geen effect op het resultaat van
opgenomen (mits er een positief verschil is tussen marktwaarde en
funds, zonder vastrentend karakter, worden gewaardeerd op bena-
VvAA Groep B.V. Wij vermelden deze twee posten omdat dit wettelijk
kostprijs) en pas bij realisatie in de winst- en verliesrekening ver-
derde marktwaarde. Het betreft de door de fondsen gerapporteerde
voorgeschreven is.
werkt, waarbij de herwaarderingsreserve vrijvalt. De gerealiseerde
intrinsieke waarde per balansdatum. Indien de meest recente opgave
verkoopresultaten op en structurele waardeverminderingen van
betrekking heeft op een oudere datum dan de balansdatum, vindt uit
Liquide middelen
beleggingen in vastrentende waarden worden in de winst- en
prudentieoverweging een correctie plaats op basis van de ontwikke-
Onder liquide middelen zijn alle wettige betaalmiddelen opgenomen.
verliesrekening verwerkt.
ling van een relevante index, voor zover deze correctie negatief is. De gerealiseerde waardeveranderingen worden in het resultaat verant-
Overige activa
Indirecte hypothecaire beleggingen (hypotheekfondsen zonder
woord. Ongerealiseerde waardeveranderingen worden voor alterna-
In 2003 zijn voor het laatst overlopende acquisitiekosten geactiveerd.
beursnotering)
tieve beleggingen opgenomen in de herwaarderingsreserve, rekening
De geactiveerde acquisitiekosten worden geleidelijk ten laste van het
Deze zijn, voor zover ze tot de beleggingsportefeuille behoren en
houdend met belastingen. Voor zover deze reserve onvoldoende is
resultaat gebracht.
niet voor rekening en risico van polishouders worden aangehouden,
om negatieve waardemutaties per fonds op te vangen, worden deze
gewaardeerd tegen de gemiddelde kostprijs of duurzaam lagere
ten laste van het resultaat gebracht. Daaropvolgende waardestij-
Tijdelijke posities in unit-linked fondsen, aangehouden om aankopen
marktwaarde (beide exclusief lopend dividendrecht). Hierbij wordt de
gingen worden tot het niveau van de kostprijs eerst in de winst- en
van beleggingen voor rekening en risico van polishouders op te van-
door de fondsen gerapporteerde intrinsieke waarde per balansdatum
verliesrekening verwerkt en boven het niveau van de kostprijs in de
gen, worden verantwoord als handelsportefeuille. Deze kortlopende
als marktwaarde gehanteerd. Voor bezit van hypotheekfondsen die
herwaarderingsreserve.
beleggingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde; in het
jaarlijks de netto opbrengsten volledig in de vorm van dividend uitke-
Beleggingen in private equity worden gewaardeerd tegen de kostprijs
algemeen de beurswaarde. Al dan niet gerealiseerde waardemutaties
ren, wordt de aangroei van het lopende dividendrecht gedurende het
of indien de waarde van de belegging structureel lager is dan de
in de posities worden rechtstreeks in de winst- en verliesrekening
jaar als beleggingsopbrengsten in de resultatenrekening verantwoord.
kostprijs, tegen deze lagere waarde.
verantwoord.
verminderingen van indirecte hypothecaire beleggingen worden
Beleggingen voor rekening en risico van polishouders
Materiële vaste activa
eveneens in de resultatenrekening verwerkt.
Waardering vindt plaats tegen de marktwaarde.
Deze worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder aftrek van
Waardeveranderingen van deze beleggingen zijn voor rekening van
cumulatieve afschrijvingen. De verkrijgingsprijs van de materiële
de desbetreffende polishouders en worden in de winst- en verliesreke-
vaste activa wordt lineair afgeschreven over de geschatte economi-
ning onder ‘opbrengst en verlies uit beleggingen voor risico van polis-
sche levensduur. De levensduur van informatieverwerkende appara-
Gerealiseerde verkoopresultaten op en structurele waarde
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
111
tuur en gekochte programmatuur is gesteld op vijf jaar en van
Eigen vermogen
Naast de voorzieningen op individuele dossiers wordt een voorzie-
kantoorinventaris en overige bedrijfsmiddelen op maximaal tien jaar.
Herwaarderingsreserve
ning aangehouden voor toekomstige ontwikkelingen op claims die
Periodiek wordt de levensduur van de materiële vaste activa
Voor zover niet in de winst- en verliesrekening verwerkt, worden
zich al hebben voorgedaan, maar welke nog niet zijn gemeld (IBNR)
beoordeeld en zo nodig aangepast.
ongerealiseerde waardestijgingen van aandelen, alternatieve beleg-
of waarvan de omvang nu nog niet volledig kan worden vastgesteld
Bij vervreemding of buitengebruikstelling van deze activa wordt
gingen en vastrentende waarden in de beleggingsportefeuille die niet
(IBNER).
het verschil tussen opbrengst en boekwaarde in de winst- en
op amortised cost basis gewaardeeerd zijn, rekening houdend met
Bij de vaststelling van de IBNR/IBNER-voorzieningen wordt een risico-
verliesrekening verwerkt.
belastingen, per actief in de herwaarderingsreserve opgenomen.
marge gebruikt, conform de uitgangspunten van Solvency II
Waardeverminderingen worden hierop in mindering gebracht. Voor
(cost-of-capital methode). Deze voorzieningen worden bepaald aan
Overlopende activa
zover en zolang de herwaarderingsreserve van een actief negatief is,
de hand van rekenregels, waarop periodiek een toetsing aan erva-
Onder overlopende activa zijn onder meer opgenomen lopende rente,
wordt de waardevermindering ten laste van het resultaat gebracht en
ringscijfers plaatsvindt. De voorziening voor te betalen schades houdt
overlopende acquisitiekosten die zijn gemaakt bij het afsluiten van
de waardevermeerdering ten gunste daarvan.
ook rekening met toekomstige schadebehandelingskosten.
levensverzekeringen tegen periodieke premiebetaling en onderhanden werk.
Met uitzondering van voorzieningen voor inkomende herverzekering Verzekeringstechnische voorzieningen
arbeidsongeschiktheidsverzekeringen vindt geen discontering van de
Voorziening voor niet verdiende premies schadeverzekeringen
voorzieningen plaats. De voorziening voor arbeidsongeschiktheids-
Het onderhanden werk voor bestede uren, waarbij de facturering na
De voorziening voor niet verdiende premies wordt berekend naar
verzekeringen met een verwachte uitkeringsduur langer dan een jaar,
afronding van de opdracht plaatsvindt, wordt gewaardeerd tegen door
evenredigheid van de per balansdatum nog niet verstreken risico
wordt gedisconteerd tegen 3% rekenrente. Daarbij wordt rekening
ons in de markt gehanteerde tarieven, zo nodig onder aftrek van een
termijnen van reeds verschuldigde premies. Daarnaast wordt voor
gehouden met verwachte sterfte-, invaliderings- en revalideringskansen.
voorziening voor mogelijke oninbaarheid.
voorziene verliezen op toekomstige premies, waarvoor geen andere
Actieve belastinglatenties zijn gewaardeerd tegen nominale waarde,
maatregelen zijn genomen, een premieverliesvoorziening aangehou-
Toereikendheidstoets voorzieningen schadeverzekeringen
den ter grootte van het verwachte toekomstig verlies.
Jaarlijks vindt een toereikendheidstoets plaats op de voorzieningen behorend bij de schadeverzekeringen. De toereikendheidstoets is
waarbij uitgegaan wordt van belastingtarieven die naar verwachting zullen gelden in de periode waarin de belastinglatenties worden
Voorziening voor te betalen schades
uitgevoerd conform de richtlijnen in de Wet op het financieel toezicht
gerealiseerd. Naar het huidige inzicht is dat 25,0%. Latenties worden
De voorziening voor te betalen schades dient ter dekking van toekom-
(1 januari 2007) en op basis van de DNB-grondslagen.
opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van
stige betalingen op voorgevallen en gemelde schades en de bijbeho-
De toereikendheidstoets voor de voorzieningen voor te betalen
activa, voorzieningen en schulden volgens de jaarrekening en de
rende behandelingskosten. Deze voorziening wordt post voor post
schades wordt uitgevoerd met behulp van chain ladder modellen op
fiscale boekwaarde.
vastgesteld of gebaseerd op waargenomen gemiddelden van de
betalingen en schadelast. In deze toets worden ook de voorzieningen
schadelast per claim.
voor schadebehandelingskosten meegenomen. De voorzieningen
112
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
voor niet verdiende premies worden getoetst op basis van de
Voorziening voor levensverzekeringsverplichtingen
Bij de toereikendheidstoets per 31 december 2014 zijn de volgende
verwachte combined ratio’s. De voorzieningen worden getoetst per
Deze verplichtingen zijn berekend volgens de nettomethode of retro
actuele veronderstellingen gehanteerd:
homogene risicogroep en geaggregeerd tot brancheniveau.
spectieve methode. De verplichtingen worden bepaald, uitgaande van de gegarandeerde rekenrente op de polis en verhoogd met een voor-
• Disconteringsvoet: DNB-rentecurve.
De aanwezige voorzieningen per branche worden vergeleken met de
ziening voor administratie- en incassokosten. Bij de berekening wordt
• Verwachte sterfte: bij lijfrenteproducten wordt uitgegaan van de
berekende voorzieningen op best estimate niveau, verhoogd met een
gebruik gemaakt van adequate sterftetafels met daarbij relevante leef-
meest recent gepubliceerde sterftetafel lijfrentes van het Verbond
risicomarge. Deze productafhankelijke risicomarge wordt bepaald
tijdsterugstellingen. Om tegenvallers door verouderde sterftetafels te
van Verzekeraars. In deze generatietafel is al rekening gehouden
aan de hand van de cost-of-capital methode, zoals opgenomen
voorkomen wordt op portefeuille-onderdelen waar dit van toepassing
met de toekomstige stijging van de levensverwachting. Dit is een
in de gepubliceerde uitgangspunten onder Solvency II. De resultaten
is een lang levenvoorziening getroffen, waardoor voor deze portefeuil-
prudente en veel gebruikte sterftetafel in de branche. Hierop
van de toereikendheidstoets kunnen aanleiding zijn tot het aanpassen
le-onderdelen effectief op de meest recente sterftegrondslagen gere-
worden geen leeftijdcorrecties uitgevoerd.
van de voorzieningen in specifieke branches.
kend wordt. Deze voorziening is omgerekend in een percentage van
Voor de overige portefeuilles wordt gebruik gemaakt van de prog-
het portefeuille-onderdeel waar hij betrekking op heeft zodat terugloop
nosetafel AG2014. Waar mogelijk maken wij onderscheid tussen
Op de voorzieningen voor de inkomende verzekeringen van
van de portefeuille doorwerkt in een daling van de lang levenvoorzie-
rokers en niet-rokers. Op deze sterftetafel wordt vervolgens een
arbeidsongeschiktheid wordt een afzonderlijke toereikendheidstoets
ning. Onder de technische voorzieningen wordt tevens een voorzie-
correctiepercentage toegepast in verband met de daadwerkelijk
uitgevoerd. Deze toereikendheidstoets bestaat uit een vooral
ning opgenomen voor winstdeling voor polishouders. In beginsel zijn
waargenomen sterfte in onze portefeuille.
kwalitatieve toets van de in de herverzekeringscontracten vastgelegde
alle technische voorzieningen langlopend. Alleen de voorziening voor
• Onnatuurlijk verval: op basis van interne portefeuillegegevens.
grondslagen voor interest, revalidatie en sterfte.
winstdeling is kortlopend, dat wil zeggen korter dan één jaar.
• Kosten: de gehanteerde kosten zijn gebaseerd op de in 2014
Voor de branche AOV wordt op de voorzieningen van zowel Movir
werkelijk gemaakte en toegerekende kosten.
N.V. als Reaal N.V. een aanvullende berekening gemaakt zodat de
Toereikendheidstoets voor levensverzekeringsverplichtingen
voorziening aansluit op de door VvAA intern gehanteerde methodiek.
Indien nodig wordt de voorziening voor levensverzekeringsverplichtingen
volgens opgave van de bewaarder respectievelijk (bij niet-
De belangrijkste reden voor de berekening is de lage rente
aangevuld met een voorziening voor eventuele ontoereikendheid.
genoteerd waardepapier) door discontering tegen de door
(u-rendement) in vergelijking met onze vaste interne rekenrente van
Deze aanvulling valt vrij zodra opnieuw sprake is van een overschot
DNB gepubliceerde zero coupon curve per jaarultimo met
3%. Doordat VvAA in beide contracten een rentevergoeding ontvangt
in de toereikendheidstoets. Bij uitvoering van de toereikendheidstoets
debiteurafhankelijke opslagen.
die gerelateerd is aan het u-rendement, ontstaat een tekort in deze
worden verwachte toekomstige ontwikkelingen in aanmerking
voorzieningen. Daarnaast wordt in de berekening rekening gehouden
genomen. De toereikendheidstoets is uitgevoerd conform de richtlij-
met een risicomarge die is gebaseerd op VvAA-grondslagen.
nen in de Wet op het financieel toezicht (1 januari 2007) en op basis
• Beleggingen: waardering geschiedt op basis van marktwaarde
van DNB-grondslagen.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
113
Rentestandkortingen
verleden gevoerde pensioen- en VUT-regelingen. Deze voorziening
als ‘verdiende premie’. Niet als opbrengst verantwoorde premies
In 2009 is voor het laatst rentestandkorting gegeven en geactiveerd.
is bepaald op nominale bedragen zonder rekening te houden met
worden opgenomen in de voorziening niet-verdiende premies, die
De geactiveerde rentestandkorting wordt in tien jaar afgeschreven,
ontslag- en overlijdenskansen. Waar nodig is rekening gehouden
eveneens naar rato van de verstreken looptijd vrijvalt.
behalve wanneer de looptijd korter is dan tien jaar, in welke gevallen
met indexatie.
over die kortere looptijd wordt afgeschreven.
De belasting wordt tegen het geldende tarief over het resultaat
Hersteladvies beleggingsverzekeringen
berekend, rekening houdend met fiscale aftrekposten, bijtellingen
Technische voorzieningen voor verzekeringen waarbij polishouders
Onder hersteladvies beleggingsverzekeringen is in 2013 een voor
en vrijstellingen.
het beleggingsrisico dragen
ziening opgenomen in verband met kosten voor het geven van
Deze voorzieningen zijn gelijk aan de waarde van de met de verzeke-
hersteladvies aan leden die bij VvAA een beleggingsverzekering
Grondslagen kasstroomoverzicht
ringen samenhangende beleggingen. Dat betekent dat waarde
hebben afgesloten. Deze activiteit is in 2014 afgerond; de
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode,
mutaties neutraal door de winst- en verliesrekening lopen. Voor zover
voorziening is volledig aangewend.
waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen kasstromen uit operatio-
tegenover de voorziening nog geen beleggingen aanwezig zijn, is de
nele, investerings-, beleggings- en financieringsactiviteiten. Bij de
Voorziening transitie
kasstroom uit operationele activiteiten wordt de winst gecorrigeerd
Dit betreft de voorziening die is getroffen voor reductie van de perso-
voor posten in de winst- en verliesrekening en mutaties in balans
Voorzieningen
nele bezetting. Deze reductie wordt in de komende jaren gerealiseerd
posten die niet daadwerkelijk leiden tot kasstromen in het boekjaar.
Latente belastingverplichtingen
en is het gevolg van de uitvoering van veranderprogramma’s. De
Dit betreft de latente belasting over de tijdelijke verschillen tussen de
voorziening dient ter dekking van alle kosten die gemoeid zijn met
boekwaarde van activa, voorzieningen en schulden volgens de jaar-
de personeelsreductie voor de komende drie jaar.
verplichting onder overige schulden opgenomen.
rekening en de fiscale boekwaarde. Latente belastingverplichtingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, waarbij rekening wordt
Resultaatbepaling
gehouden met belastingtarieven die naar verwachting zullen gelden
In de winst- en verliesrekening worden de aan het boekjaar toe
in de periode waarin de latenties zullen worden afgewikkeld. Naar het
te rekenen baten en lasten verantwoord.
huidige inzicht is dat 25,0%. Premies uit hoofde van levensverzekeringsproducten worden als
Compensatie oude pensioenregelingen
baten verantwoord wanneer deze verschuldigd zijn door de polishou-
Onder compensatie oude pensioenregelingen zijn de verplichtingen
der. Premies uit hoofde van schadeverzekeringen worden naar rato
jegens (ex-)werknemers opgenomen die voortvloeien uit in het
verantwoord en gedurende de periode van polisdekking opgenomen
114
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2014 (x € 1000) (1) Beleggingen Stand 1 januari
Aankopen/ Verstrekkingen
Verkopen/ Lossingen
Herwaardering en overige mutaties
Stand 31 december
52.631
11.090
6.679
9.942
66.984
Andere deelnemingen
1.851
4
91
Funds of hedgefunds
28.616
9.500
489.213
12.827
2.954
Aandelen en aandelenfondsen
1.764 247
38.363
45.760
7.657
463.937
9.740
765
-10
11.919
49.321
508
4.617
2.630
47.842
Polisbeleningen
367
13
Andere leningen
44
Obligaties (geamortiseerde kostprijs) Hypothecaire leningen Leningen op schuldbekentenis
Deposito's
44
0
202
15.000
34.425
43.884
75.677
49.223
Depots bij verzekeraars
380
32.351
Subtotaal
706.571
2.721
29.630 20.466
695.244
In de balanswaarde van de aandelen ultimo boekjaar is een bedrag
In 2012 is een voorziening getroffen van € 2,1 mln voor langlopende
De depots bij verzekeraars staan niet ter vrije beschikking en hebben
aan bruto herwaardering begrepen van 21.021 (2013: 13.291).
Spaanse covered bonds (cédulas), waarvan de marktwaarde zich
betrekking op de inkomende AOV-herverzekering bij Movir N.V. en
In de balanswaarde van de funds of hedgefunds ultimo boekjaar is een
geruime tijd meer dan 15% onder de balanswaarde bevond.
Reaal N.V.
bedrag aan bruto herwaardering begrepen van 4.588 (2013: 4.354).
Van deze voorziening is in 2013 € 1,1 mln vrijgevallen en verwerkt
De kostprijs van de tegen marktwaarde opgenomen aandelen bedraagt
in de winst- en winstrekening. Het restant van deze voorziening van
45.963 (2013: 39.340).
€ 1,0 mln is in 2014 vrijgevallen. De voorziening voor mogelijke
De kostprijs van de tegen marktwaarde opgenomen funds of
oninbaarheid van vastrentende waarden bedroeg eind 2014
hedgefunds bedraagt 33.775 (2013: 24.262).
€ 0,5 mln (eind 2013: € 1,5 mln).
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
115
(2) Beleggingen voor rekening en risico van polishouders Stand 1 januari
Aankopen/ Verstrekkingen
Verkopen/ Lossingen
Herwaardering en overige mutaties
Stand 31 december
196.630
11.694
14.390
5.662
199.596
2014
2013
30.717
52.716
2014
2013
Materiële vaste activa
9.312
4.737
Vorderingen uit directe verzekering
3.246
4.113
Vorderingen uit niet-verzekeringsactiviteiten
4.362
2.411
146
5.878
Rekening-courant bij verzekeraars
5.316
518
Vorderingen uit herverzekering
5.103
3.189
Te ontvangen belastingen
3.826
2.045
Overige vorderingen
2.675
2.387
33.986
25.278
Beleggingen
(3) Liquide middelen Banktegoeden Het volledige bedrag staat ter vrije beschikking.
(4) Overige activa
Rekening-courant bij pensioenverzekeraar
116
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Materiële vaste activa Stand 1 januari
Investeringen en overige mutaties
Afschrijvingen
3.820
5.423
546
8.697
Kantoorinventaris
677
6
236
447
Overige bedrijfsmiddelen
240
0
72
168
4.737
5.429
854
Informatieverwerkende apparatuur en programmatuur
Cumulatieve aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
Desinvesteringen
Stand 31 december
0
9.312
10.613
14.384
5.876
5.072
4.737
9.312
De economische levensduur van informatieverwerkende apparatuur en gekochte programmatuur is gesteld op vijf jaar. Van kantoorinventaris en overige bedrijfsmiddelen is deze gesteld op maximaal tien jaar. In 2013 en 2014 is in totaal € 7,5 mln aan externe projectkosten geactiveerd onder de post informatieverwerkende apparatuur en programmatuur.
2014
2013
687
1.304
8.268
9.035
0
137
1.193
845
0
13
(5) Overlopende activa Handelsportefeuille beleggingen Overlopende rente Overlopende acquisitiekosten levensverzekeringen Nog te factureren dienstverlening Latente belastingen Diversen
2.427
3.613
12.575
14.947
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
117
2014
2013
137
228
-137
-91
0
137
Gestort kapitaal
Herwaarderingsreserve
Overige reserves
Onverdeelde winst
Totaal
123
13.286
169.719
2.066
185.194
Resultaat na belastingen boekjaar 2013
0
0
2.066
-2.066
0
Herwaardering
0
5.927
0
0
5.927
0
-880
0
-880
0
0
0
3.776
3.776
123
19.213
170.905
3.776
194.017
Overlopende acquisitiekosten levensverzekeringen Stand per 1 januari Afschrijving Stand per 31 december
(6) Groepsvermogen
Stand per 1 januari 2014
Goodwill Resultaat na belastingen boekjaar 2014 Stand per 31 december 2014
Het maatschappelijk kapitaal bestaat uit 1.350 aandelen van
van nominaal € 1,- en uitgegeven aan deze stichting. Aan het priori-
VvAA Investments B.V. heeft haar aandelenbelang in VvAA
nominaal € 454,-.
teitsaandeel zijn bijzondere zeggenschapsrechten verbonden, zoals
Opleidingen & Teamcoaching B.V. van 51,0% uitgebreid naar
een goedkeuringsrecht ten aanzien van de uitgifte en de overdracht
75,5%. Eveneens is de laatste 24,5% aan VvAA aangeboden. De
Met het oog op het waarborgen van de continuïteit van VvAA Groep B.V.
van aandelen in het kapitaal van VvAA Groep B.V. Het bestuur van de
hiermee samenhangende verplichting tot koop brengt het totaal aan
(en van haar werkmaatschappijen) als zelfstandige en onafhankelijke
stichting wordt gevormd door de voorzitter van de Raad van
betaalde / te betalen goodwill op € 0,9 mln. Dit bedrag is recht-
onderneming is Stichting Prioriteit VvAA Groep opgericht. VvAA Groep
Commissarissen van VvAA Groep B.V., de voorzitter van het bestuur
streeks ten laste van het eigen vermogen gebracht.
B.V. heeft haar statuten gewijzigd en een prioriteitsaandeel gecreëerd
van Vereniging VvAA en een onafhankelijke voorzitter.
118
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Gestort kapitaal
Herwaarderingsreserve
Overige reserves
Onverdeelde winst
Totaal
123
6.647
162.212
7.507
176.489
Resultaat na belastingen boekjaar 2012
0
0
7.507
-7.507
0
Herwaardering
0
6.543
0
0
6.543
Overgeheveld van winst- en verliesrekening
0
96
0
0
96
Resultaat na belastingen boekjaar 2013
0
0
0
2.066
2.066
123
13.286
169.719
2.066
185.194
2014
2013
Netto resultaat
3.776
2.066
Herwaardering en overgeheveld naar winst- en verliesrekening
5.927
6.639
-880
0
8.823
8.705
Stand per 1 januari 2013
Stand per 31 december 2013
Totaalresultaat
Goodwill Totaalresultaat
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
119
Bruto
Herverzekeringsdeel
Eigen rekening
2014
2013
2014
2013
2014
2013
30.579
30.364
0
0
30.579
30.364
Voorziening voor te betalen schaden
115.458
113.824
13.054
10.347
102.404
103.477
Voorziening voor levensverzekeringsverplichtingen
380.705
417.639
-70
-82
380.775
417.721
526.742
561.827
12.984
10.265
513.758
551.562
(7) Verzekeringstechnische voorzieningen Voorziening voor niet-verdiende premies schadeverzekeringen
2014
2013
103.477
89.320
- lopend boekjaar
25.186
28.790
- vorige boekjaren
-26.257
-15.507
-1.071
13.283
- lopend boekjaar
2.875
2.970
- vorige boekjaren
-2.877
-2.096
-2
874
102.404
103.477
Voorziening voor te betalen schade Stand per 1 januari Toevoegingen/onttrekkingen:
Schadebehandelingskosten:
Stand per 31 december
De totale schadevoorziening (voor schade-uitkeringen en voor schadebe-
Bij de branches Brand en Auto was er een afname in de voorzieningen
Voorziening voor levensverzekeringsverplichtingen
handelingskosten) laat in 2014 een afname zien van € 1,1 mln.De totale
doordat in 2014 een versnelling in de schadebehandeling heeft plaatsge-
In de voorziening voor levensverzekeringsverplichtingen is een bedrag
bruto voorzieningen laten een toename zien van € 1,8 mln.Dit is een
vonden met een bijbehorende daling in de dossiervoorzieningen. De
voor langleven-risico opgenomen van € 1,6 mln (2013: € 1,8 mln).
combinatie van een toename in de schadevoorziening van € 1,6 mln en
afname in de schadevoorzieningen bij Auto was € 2,4 mln en bij Brand
De voorzieningen hebben overigens overwegend een langlopend karakter.
een toename in de voorziening voor onverdiende premies van € 0,2 mln.
€ 1,8 mln. De toereikendheidstoets geeft op balansdatum een over-
De toereikendheidstoets geeft op balansdatum een overwaarde aan van
De toename in de schadevoorzieningen wordt met name veroorzaakt door
waarde aan van € 2,8 mln (2013: € 4,6 mln). De voorzieningen zijn
€ 23,7 mln (2013: € 18,0 mln). De voorzieningen zijn gecertificeerd
de medische aansprakelijkheidsportefeuille.
gecertificeerd door de externe actuaris.
door de externe actuaris.
120
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
2014
2013
5.735
4.362
Compensatie oude pensioenregelingen
572
1.085
Hersteladvies beleggingsverzekeringen
0
583
Transitie
5.814
3.992
Diversen
105
160
12.226
10.182
4.362
2.266
- lopend boekjaar
1.373
2.096
Stand per 31 december
5.735
4.362
1.085
1.440
(8) Voorzieningen Latente belastingverplichtingen
Voorziening latente belastingverplichtingen Stand per 1 januari Toevoegingen/onttrekkingen:
De voorziening heeft een overwegend langlopend karakter. Voorziening compensatie oude pensioenregelingen Stand per 1 januari Onttrekkingen: - lopend boekjaar Stand per 31 december
-513
-355
572
1.085
De voorziening heeft een toekomstige looptijd van maximaal 22 jaar.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
121
2014
2013
583
1.661
-583
-1.078
0
583
3.992
0
Voorziening hersteladvies beleggingsverzekeringen Stand per 1 januari Toevoegingen/onttrekkingen: - lopend boekjaar Stand per 31 december De voorziening had een kortlopend karakter. Voorziening transitie Stand per 1 januari
-2.876
0
Dotatie
Onttrekkingen
4.698
3.992
Stand per 31 december 1)
5.814
3.992
2014
2013
11.119
13.139
De voorziening heeft een verwachte looptijd van 3 jaar.
(9) Overige schulden Schulden uit hoofde van directe verzekering Rekening-courant bij verzekeraars
6.675
319
Vakantiegeld en -rechten
2.576
2.675
Belastingen en premies sociale verzekeringen
6.800
5.243
600
447
Premiedepots
1.199
1.452
Diversen
4.070
7.976
33.039
31.251
Crediteuren
1)
Onder diversen is de kortlopende verplichting transitiekosten ad € 1,4 mln opgenomen (2013: € 0,6 mln). De totale verwachte uitgaven voor de transitie bedragen daarmee € 7,2 mln (€ 5,8 mln voorziening, € 1,4 mln kortlopende verplichting).
1)
122
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
2014
2013
12.302
11.950
331
603
Nog te betalen kosten
4.792
4.489
Diversen
2.057
4.281
19.482
21.323
(10) Overlopende passiva Retourprovisie AOV ten behoeve van de leden Vooruit ontvangen reissommen
In 2014 is de inrichtingsbijdrage van de verhuurder (Credit Suisse) die is verkregen om verbeteringen aan te brengen aan het pand aan de Orteliuslaan ad € 1,8 mln benut. Hiervan heeft € 0,9 mln betrekking op in 2014 gedane uitgaven en hangt € 0,9 mln samen met gemaakte inrichtingskosten in 2013.
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij
verstrekt van € 0,7 mln (2013: € 0,7 mln), waarvan de duur
voor Terrorismeschaden N.V.
overeenkomt met de looptijd van het huurcontract, i.c. tot en met
Huurverplichtingen
VvAA Levensverzekeringen N.V. en VvAA Schadeverzekeringen N.V.
31 december 2025.
De totale jaarhuur bedraagt voor 2015 € 4,3 mln (2014: € 4,7 mln).
nemen deel in de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor
De maximaal resterende looptijd van de huurcontracten is 11 jaar.
Terrorismeschaden N.V. (NHT). Door de NHT wordt het risico van
Bank- en concerngaranties
Vanaf 1 juli 2013 wordt er ruimte onderverhuurd aan de Stichting
terrorismeschaden overgenomen van de deelnemende verzekeraars.
Er is voor rechtspersonen, die deel uitmaken van VvAA Groep B.V., een
Beroepsopleiding Huisartsen. Deze overeenkomst loopt door tot
Binnen de NHT is het risico gedeeltelijk verdeeld onder alle deelne-
bedrag van € 0,4 mln (2013: € 0,7 mln) aan bankgaranties verstrekt.
31 december 2025. De totale jaarlijkse huuropbrengst bedraagt
mende verzekeringsmaatschappijen (1e layer van € 400 mln) en
Deze garanties zijn afgegeven ter ondersteuning van de bedrijfsvoering.
€ 0,9 mln.
is het restant ondergebracht bij professionele herverzekeraars en de Nederlandse staat. Het aandeel in de 1e layer, waarvoor VvAA
Gilde Healthcare Services I
Leaseverplichtingen
Levensverzekeringen N.V. en VvAA Schadeverzekeringen N.V. garant
Door VvAA Investments B.V. wordt deelgenomen in dit fonds, gericht
Betalingen uit hoofde van operationele leasecontracten worden,
staan, bedraagt € 1,0 mln; dit komt overeen met een deelnemings
op de verstrekking van groeikapitaal aan bedrijven in de gezondheids-
gespreid over de looptijd van het leasecontract, ten laste van de winst-
percentage van 0,26.
zorg. De verplichting die VvAA Investments B.V. is aangegaan
en verliesrekening gebracht. De totale leaseverplichting bedraagt
bedraagt in totaal € 5,3 mln, waarvan tot en met 2014 een bedrag
€ 2,0 mln (2013: € 3,1 mln) waarvan € 0,9 mln betrekking heeft op
Bankgarantie aan verhuurder pand Orteliuslaan 750, Utrecht
van € 3,6 mln is opgevraagd (t/m 2013: € 2,8 mln). Er kan dus
2015. De leaseverplichtingen kennen een looptijd van maximaal 5 jaar.
Aan de verhuurder van ons kantoorpand is in 2006 een bankgarantie
nog maximaal € 1,7 mln worden opgevraagd.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
123
Gilde Healthcare Services II
Verbonden partijen
Door VvAA Investments B.V. wordt deelgenomen in dit fonds, gericht
Bij het uitoefenen van haar bedrijfsactiviteiten gaat VvAA Groep B.V.
op de verstrekking van groeikapitaal aan bedrijven in de gezond-
transacties aan met verbonden partijen. Partijen worden als verbon-
heidszorg. De verplichting die VvAA Investments B.V. is aangegaan
den beschouwd wanneer één partij de mogelijkheid heeft om invloed
bedraagt in totaal € 7,5 mln, waarvan ultimo 2014 niets is
van betekenis uit te oefenen bij het nemen van financiële of operatio-
opgevraagd.
nele beslissingen door de andere partij.
MKB-fonds van verzekeraars
VvAA Groep B.V. is als mederisicodrager en/of uit hoofde van directie-
VvAA maakt deel uit van een groep van negen verzekeraars die in
voering nauw betrokken bij de Onderlinge Waarborgmaatschappij
2013 heeft besloten om in gezamenlijkheid de Nederlandse econo-
voor Instellingen in de Gezondheidszorg MediRisk B.A., Onderlinge
mie te ondersteunen via aanvullende kredietverstrekking aan het
Waarborgmaatschappij voor Instellingen in de Gezondheidszorg
MKB. VvAA heeft in dat kader in 2014 € 2,0 mln toegezegd als
MediFire B.A (december 2014 geliquideerd) en Stichting VvAA
financiering voor microkredieten door Qredits en begin 2015 is in de
Rechtsbijstand.
samenwerking van de verzekeraars en ABN AMRO Bank N.V. een
De transacties betreffen onder andere verstrekt waarborgkapitaal,
toezegging gedaan van € 5,5 mln.
verstrekte leningen, herverzekerings-, samenwerkings-
en huurovereenkomsten. Transacties hebben plaatsgevonden op marktconforme voorwaarden.
124
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Transacties verbonden partijen 2014
2013
Verstrekt waarborgkapitaal
1.750
1.750
Verstrekte achtergestelde leningen
1.976
1.976
16.420
11.957
89
1.095
165
182
2.247
3.588
Onderlinge Waarborgmaatschappij voor Instellingen in de Gezondheidszorg MediRisk B.A.
Schadevoorziening bij VvAA Schadeverzekeringen N.V. Rekening-courant schuld Ontvangen herverzekeringspremie Betaalde schade Ontvangen interest
101
113
Ontvangen huur
265
258
1.178
1.132
639
573
Verstrekt waarborgkapitaal
0
91
Verstrekte achtergestelde leningen
0
1.136
Schadevoorziening
0
233
Ontvangen interest
45
42
Rekening-courantvordering
327
34
Betaalde vergoeding voor ontvangen diensten
383
270
Ontvangen vergoeding voor geleverde diensten Betaalde vergoeding voor ontvangen diensten Onderlinge Waarborgmaatschappij voor Instellingen in de Gezondheidszorg MediFire B.A. in liquidatie
Stichting VvAA Rechtsbijstand
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
125
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening (x € 1000) 2014
2013
(11) Verdiende premies eigen rekening Bruto premies schadeverzekeringen
97.869
97.153
Bruto premies levensverzekeringen
19.477
20.269
Uitgaande herverzekeringspremies
-4.115
-3.945
-215
-153
113.016
113.324
770
386
19.683
21.939
Leningen op schuldbekentenis
3.212
3.181
Overig
2.268
2.353
25.933
27.859
Opbrengst Belastingadvies & Accountancy
14.989
16.965
Opbrengst Financieel-economisch adviesbureau
26.934
30.885
635
721
42.558
48.571
Uitkeringen en schades
143.421
163.586
Wijzigingen technische voorzieningen
-35.020
-42.152
-206
233
174
-93
108.369
121.574
Wijziging technische voorzieningen niet-verdiende premies schadeverzekeringen
(12) Opbrengst belegde middelen Aandelen en funds of hedgefunds Obligaties
(13) Overige baten
Overig
(14) Verzekeringstechnische lasten
Overige technische lasten eigen rekening Winstdeling en kortingen
126
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
2014
2013
39.353
39.640
Sociale lasten
5.145
4.815
Pensioenlasten
4.691
3.001
21.590
15.898
70.779
63.354
(15) Personeelslasten Salarissen
Overige personeelskosten
De overige personeelskosten bestaan grotendeels uit reiskosten, opleidingskosten, kosten tijdelijk personeel € 12,6 mln (2013: € 8,9 mln) en € 5,6 mln transitiekosten (2013: € 4,0 mln). De pensioenlasten zijn in 2014 hoger door een nagekomen pensioenlast over 2013 ad € 0,8 mln en een eenmalige last inzake de Flexibele Aanvullingsregeling (FAR) ad € 0,6 mln.
(16) Overige lasten Afschrijvingen Overige bedrijfslasten
854
1.104
4.598
10.038
5.452
11.142
De overige bedrijfslasten bestaan grotendeels uit huisvestingskosten, autokosten, ICT-kosten en lagere advieskosten van € 1,1 mln (2013: € 4,5 mln). In 2014 is de inrichtingsbijdrage van de verhuurder (Credit Suisse) die is verkregen om verbeteringen aan te brengen aan het pand aan de Orteliuslaan ad € 1,8 mln benut. Hiervan heeft € 0,9 mln betrekking op in 2014 gedane uitgaven en hangt € 0,9 mln samen met gemaakte inrichtingskosten in 2013. In de overige bedrijfslasten zijn begrepen de kosten van Ernst & Young Accountants LLP en Ernst & Young Actuarissen B.V., welke als volgt zijn te specificeren: Controle van de jaarrekening Actuariële certificering
250
247
79
71
329
318
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
127
(17) Belastingen De belastingdruk, zoals deze voortvloeit uit de in de winst- en verliesrekening verantwoorde belastinglast, is 16,8% van het commerciële resultaat. De effectieve druk is daarmee lager dan de nominale druk (25,0%). Het verschil ontstaat, doordat de regelgeving op basis waarvan de fiscale winst bepaald wordt, afwijkt van de regelgeving op grond waarvan de winst in deze jaarrekening bepaald wordt. Zo worden de waardemutaties onder de kostprijs van niet in de consolidatie opgenomen deelnemingen in de jaarrekening in het resultaat verantwoord, maar zijn die fiscaal vrijgesteld op grond van de deelnemingsvrijstelling.
Personeel Bij VvAA Groep B.V. en dochtermaatschappijen waren ultimo 2014 715 collega’s (638 fte) in dienst (2013: 741 collega’s / 660 fte).
Bezoldiging bestuurders en commissarissen Het in het boekjaar ten laste van de onderneming gekomen bedrag terzake de bezoldiging van de Hoofddirectie is 1.058 (2013: 1.021). Het in het boekjaar ten laste van de onderneming gekomen bedrag terzake de bezoldiging van de commissarissen is 184 (2013: 237).
128
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Foto
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
129
Resultaat technische rekening en bruto resultaat schadeverzekeringen (x € 1000) 2014
2013
Bruto premies
97.869
97.153
Uitgaande herverzekeringspremies
-3.554
-3.630
-215
-153
94.100
93.370
3.281
3.003
-68.466
-62.663
2.559
2.866
-65.907
-59.797
-1.635
-16.228
2.708
2.070
1.073
-14.158
-7.264
-9.270
-18.177
-14.865
0
0
-25.441
-24.135
Resultaat technische rekening schadeverzekeringen
7.106
-1.717
Toegerekende opbrengsten uit beleggingen aan eigen vermogen
2.088
2.339
Bruto resultaat schadeverzekeringen
9.194
622
Verdiende premies eigen rekening
Wijziging technische voorzieningen niet-verdiende premies
Toegerekende opbrengsten uit beleggingen Schade eigen rekening Bruto schade Aandeel herverzekeraars Wijziging voorziening voor te betalen schaden Bruto Aandeel herverzekeraars Bedrijfskosten Acquisitiekosten Beheers- en personeelskosten Provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars
Toelichting resultaat technische rekening schadeverzekeringen (x € 1000) Totaal
Verdiende premie 1) Schade Herverzekeringsbaten en -lasten Technisch resultaat Opbrengsten uit beleggingen Bedrijfskosten Resultaat technische rekening
AOV / Ongevallen
Motorrijtuig WA
Motorrijtuig overig
2014
2013
2014
2013
2014
2013
2014
2013
97.654
97.000
21.326
20.886
12.451
12.715
17.623
17.999
-70.101
-78.891
-16.199
-18.615
-6.465
-9.025
-11.296
-12.451
1.713
1.306
-19
-21
-41
13
-223
-217
29.266
19.415
5.108
2.250
5.945
3.703
6.104
5.331
3.281
3.003
559
459
317
192
502
304
-25.441
-24.135
-1.020
-1.113
-3.083
-2.809
-4.329
-3.945
7.106
-1.717
4.647
1.596
3.179
1.086
2.277
1.690
Brand
Algemene / Medische Aansprakelijkheid
Rechtsbijstand
Overig
2014
2013
2014
2013
2014
2013
2014
2013
Verdiende premie 1)
13.839
14.210
12.909
12.278
14.581
14.250
4.925
4.662
Schade
-4.400
-7.197
-18.932
-20.351
-9.878
-8.483
-2.931
-2.769
Herverzekeringsbaten en -lasten
-2.126
-1.885
4.295
3.597
-102
-106
-71
-75
7.313
5.128
-1.728
-4.476
4.601
5.661
1.923
1.818
223
269
1.270
1.267
357
454
53
58
-4.776
-4.899
-6.360
-5.897
-4.695
-4.292
-1.178
-1.180
2.760
498
-6.818
-9.106
263
1.823
798
696
Technisch resultaat Opbrengsten uit beleggingen Bedrijfskosten Resultaat technische rekening
De verdiende premie wijkt af van de verdiende premie eigen rekening zoals gepresenteerd in de technische rekening schadeverzekeringen. Het verschil wordt verklaard door de uitgaande herverzekeringspremies
1)
die in deze toelichting onder herverzekeringsbaten en -lasten worden gepresenteerd.
Resultaat technische rekening en bruto resultaat levensverzekeringen (x € 1000) 2014
2013
19.477
20.269
-561
-315
18.916
19.954
21.012
23.297
432
251
-3.102
-3.350
18.342
20.198
1.017
1.060
16.455
18.888
-77.626
-104.482
112
693
-77.514
-103.789
33.935
56.532
12
-222
Verdiende premies eigen rekening Bruto premies Uitgaande herverzekeringspremies Toegerekende opbrengsten uit beleggingen Overige beleggingen Gerealiseerde winst op beleggingen Aan niet-technische rekening toegerekende opbrengsten uit beleggingen
Niet-gerealiseerde winst op beleggingen Opbrengst uit beleggingen voor risico van polishouders Uitkeringen eigen rekening Bruto uitkeringen Aandeel herverzekeraars Wijziging overige technische voorzieningen Bruto voorziening voor levensverzekeringen Aandeel herverzekeraars Overige technische voorzieningen
132
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
206
-233
34.153
56.077
2014
2013
-173
93
-1.732
-1.886
-137
-90
-5.918
-6.254
162
96
-7.625
-8.134
-279
-370
Winstdeling en kortingen Bedrijfskosten Acquisitiekosten Wijziging overlopende acquisitiekosten Beheers- en personeelskosten
1)
Provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars Beleggingslasten Beheerskosten en rentelasten Gerealiseerd verlies op beleggingen
0
-3
-279
-373
0
-48
Resultaat technische rekening levensverzekeringen
3.292
3.926
Toegerekende opbrengsten uit beleggingen aan het eigen vermogen
3.102
3.350
Bruto resultaat levensverzekeringen
6.394
7.276
Niet-gerealiseerd verlies op beleggingen
Zie toelichting bij het resultaat naar winstbronnen (resultaat op kosten) in de toelichting op de technische rekening levensverzekeringen pagina 134.
1)
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
133
Toelichting resultaat technische rekening levensverzekeringen (x € 1000) 2014
2013
17.486
18.886
0
8
1.991
1.375
19.477
20.269
-275
252
173
100
Contractuele resultatendeling
0
8
Mutatie voorziening winstdeling
0
-201
173
-93
Resultaat op interest
2.841
2.718
Resultaat op kosten
-3.164
-3.859
Resultaat op sterfte
3.264
3.854
560
551
beter dan in 2013. Dat komt grotendeels doordat
-209
662
de werkelijke kosten lager waren dan vorig jaar.
3.292
3.926
De verdiende premies kunnen als volgt worden gesplitst: Periodieke premies Premies ineens uit overrentedeling Premies ineens
Herverzekeringsbaten en -lasten De specificatie van winstdeling en kortingen is als volgt: Afschrijving rentestandkortingen
Resultaat naar winstbronnen:
Resultaat op invaliditeit Resultaat op overige technische grondslagen en wijziging overige technische voorzieningen Resultaat technische rekening
Het resultaat technisch rekening daalde van € 3,9 mln in 2013 naar € 3,3 mln in 2014. Hiermee is dit resultaat € 0,6 mln lager dan vorig jaar. Dat komt voor een deel doordat het resultaat op sterfte in 2014 lager is dan vorig jaar en verder door resultaten op herverzekering. Her resultaat op kosten is uitgekomen op € 3,2 mln negatief en is daarmee € 0,7 mln
Koersresultaten hebben voor € 1,4 mln bijgedragen aan het resultaat.
134
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Risicobeheer
financiële crisis duidelijk gebleken. Het beleid van VvAA is altijd gericht
Verzekeringstechnisch risico - Levensverzekeringen
op financiële stabiliteit en continuïteit van VvAA als zelfstandige en
Verzekeringstechnische risico’s komen voort uit de prijsstelling
Risicoprofiel
onafhankelijke entiteit in de toekomst. Dit houdt in dat wij onze risico’s
en acceptatie van de verzekeringscontracten. Deze risico’s worden
VvAA hanteert een risicoprofiel dat is opgesteld aan de hand van
momenteel beheersen vanuit een behoudende risicobereidheid.
gemitigeerd door het acceptatiebeleid, uitsluitingen, dekkingslimieten
risicocategorieën uit het VvAA Risk Managementraamwerk. Uit
en herverzekering.
analyse blijkt dat het verzekeringstechnisch risico (ook wel tekenings-
Verzekeringstechnisch risico
risico genoemd), het marktrisico (inclusief de prijs- en liquiditeits
Verzekeringstechnisch risico - Lang levenrisico
Daarnaast wordt een schatting gemaakt van de gevolgen van
risico’s), het matching- en renterisico, de operationele risico’s en het
VvAA heeft een lijfrenteportefeuille en een portefeuille spaarverzekerin-
wijzigingen in de verzekeringsrisicofactoren sterfte en invaliditeit.
kredietrisico de vijf belangrijkste risicocategorieën zijn. Het verzeke-
gen met restitutie waarop lang levenrisico wordt gelopen. De nieuwste
Onder de regels die (in voorbereiding op Solvency II) zijn opgesteld
ringstechnisch risico en het marktrisico wegen hierin het zwaarst.
prognoses tonen een verdere toename van de levensverwachting.
voor de parallel run wordt om een berekening van de gevolgen van
Om voldoende middelen beschikbaar te hebben om de lijfrenteverze-
een schoksgewijze verandering van sterfte gevraagd. De hierbij
keringen langer uit te kunnen keren, heeft VvAA een lang levenvoor-
voorgeschreven schokken zijn een stijging van de sterftekansen met
ziening. Met behulp van de modellen uit de toereikendheidstoets gaan
15% en een daling van de sterftekansen met 20%.
Op deze risicocategorieën gaan wij verderop in dit hoofdstuk nader in. Naast dit risicoprofiel, dat direct verband houdt met de lopende
wij periodiek na of de toegenomen levensverwachting leidt tot de
operatie, inventariseren en analyseren wij risico’s op strategisch vlak.
noodzaak tot het opnemen van extra voorzieningen. Voor dit jaar was
Onderstaande tabel toont de wijziging in het bruto resultaat en het
Het ORSA-proces dat wij daarvoor hebben ingericht doorlopen wij
het niet nodig om hier aanpassingen in aan te brengen. Door de
effect op de toereikendheid van de voorziening bij de uitgevoerde
minimaal eenmaal per jaar, parallel aan het planningsproces.
afname van de portefeuille is ook de lang levenvoorziening gedaald.
schokken:
Het operationeel en strategisch risicoprofiel en het risicomanagement
Verzekeringstechnisch risico - Sterfterisico
van VvAA zijn zodanig, dat geen van de onderscheiden risico’s naar
Het sterfterisico, het spiegelbeeld van het lang levenrisico hierboven,
de huidige inzichten een reëel gevaar voor de continuïteit van de
heeft invloed op onze portefeuille van overlijdensrisicoverzekeringen.
onderneming of van de dienstverlening zal kunnen opleveren. Deze
Waar de afname van de overlijdenskansen leiden tot een vergroting
conclusie is gedeeld met De Nederlandsche Bank.
van het lang levenrisico, heeft deze een daling van het sterfterisico tot
Sterfte plus 15% 31-12-2014
Sterfte minus 20% 31-12-2014
Winstgevendheid
0,6
-1,7
Toereikendheidstoets
2,6
-4,4
(x € 1 mln)
gevolg. De acceptatievoorwaarden, premietoeslagen en herverzekeIn financiële zin voldoet VvAA ruimschoots aan de huidige (Solvency I)
ring voor polissen met verhoogd risico en de herverzekering van grote
Deze berekening is conform de parallel run 2013 berekening; dit is
en toekomstige (Solvency II) solvabiliteitsvereisten die uit dit risicopro-
verzekerde bedragen beperken het sterfterisico verder. In 2014 was
de meest recente berekening. Stijging van de sterftekansen met 15%
fiel voortkomen. Onze financiële draagkracht is ook tijdens de recente
het sterfterisico boven € 200.000 herverzekerd.
heeft een toename van de contante waarde van het bruto resultaat
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
135
van € 0,6 mln tot gevolg. Het effect op de toereikendheid is een toe-
Matching- en renterisico
len, wordt de DNB-curve (aan de activazijde inclusief opslag) inte-
name van € 2,6 mln. Dit wordt met name veroorzaakt doordat een
VvAA streeft binnen haar Asset & Liability-beleid naar een redelijke
graal met 1% gewijzigd (rente-shift). In de toereikendheidstoets
stijging van de sterftekansen een gunstig effect heeft op de lijfrente-
afstemming tussen de rentetypisch gewogen gemiddelde looptijd
wordt de waardering van verzekeringsverplichtingen wettelijk mini-
portefeuille waarin minder lang uitgekeerd hoeft te worden. In de
(ook wel ‘duration’ genoemd) van haar verplichtingen en haar beleg-
maal gelijk gesteld aan de afkoopwaarde. Dit heeft effecten op de
risicoproducten zit een compenserend effect bij hogere sterftekansen,
gingen. De per saldo rentegevoeligheid wordt berekend op basis van
rentegevoeligheid. In termen van toereikendheid leidt een integrale
omdat dan meer moet worden uitgekeerd. In de toereikendheidstoets
de toekomstige beleggings- en verzekeringskasstromen. Om het
stijging van de rente met 1% tot een daling van de toereikendheid
komt dit effect niet volledig tot uitdrukking als gevolg van de afkoop-
matching- en renterisico te beheersen, worden periodiek gevoelig-
met circa € 2,0 mln. Een integrale rentedaling heeft een positief effect
waarderestrictie, een formele rekenregel die wordt toegepast bij het
heidsanalyses uitgevoerd. Er is sprake van enige gevoeligheid voor
van ongeveer € 1,8 mln op de toereikendheid. Zoals aangegeven
bepalen van de toereikendheid. Een daling van de sterftekansen met
wijzigingen in het algemene niveau van de marktrente in de euro-
bestaan de risicobeperkende maatregelen eruit dat VvAA een substan-
20% heeft, volgens hetzelfde mechanisme, een afname van
zone. Hierbij spelen onder meer rentegaranties en winstdeling binnen
tiële matching hanteert tussen verplichtingen en beleggingen.
€ 1,7 mln in de contante waarde van het bruto resultaat en een
bepaalde (traditionele) levensverzekeringen een rol. Ook het gegeven
afname van € 4,4 mln in de toereikendheid tot gevolg.
dat de gemiddelde looptijd van een beleggingsportefeuille voor
Marktrisico
schadeverzekeringen voor een deel gebaseerd wordt op voorzieningen
Prijsrisico
Verzekeringstechnisch risico - Schadeverzekeringen
die strikt genomen korter van karakter zijn, maar onder normale
VvAA Levensverzekeringen en VvAA Schadeverzekeringen beleggen
Het uitlooprisico in de voorzieningen is vooral geconcentreerd in de
omstandigheden (‘going concern’) een vaste kern hebben, is hierbij
voor de lange termijn in zakelijke waarden (aandelenfondsen en
langlopende voorzieningen voor de medische aansprakelijkheidsverze-
van invloed.
andere beleggingsfondsen). Hierbij wordt gebruik gemaakt van een
keringen en motorrijtuigen WA (letselschade). De afhandeling van
verregaande spreiding ten behoeve van risicoreductie. Daarnaast
openstaande claims is een langdurig proces, waarvan de uitkomst
Rentegevoeligheid
wordt de omvang van de portefeuille zakelijke waarden expliciet
vooraf moeilijk in te schatten is en waarvan de parameters tijdens de
De rentegevoeligheid op marktwaarde wordt bepaald op basis van de
gemonitord en wordt zeker gesteld dat de belangen in aandelen blij-
schadeafhandeling significant kunnen veranderen. Ontwikkelingen in
toekomstige beleggings- en verzekeringskasstromen. De waarde van
ven passen binnen de buffer boven het uit Solvency-regelgeving ver-
de voorzieningen worden in de toereikendheidstoets geanalyseerd, wat
de portefeuille wordt bepaald als de contante waarde van de premie-
eiste eigen vermogen. Bij de levensverzekeraar zijn daarnaast porte-
kan leiden tot extra dotaties aan de schadevoorzieningen. Door middel
en beleggingskasstromen minus de contante waarde van de verzeke-
feuilles zakelijke waarden, waarvoor het prijsrisico, behoudens een
van acceptatiecriteria, portefeuillemanagement, preventie en herverze-
ringsuitkeringen en kosten. Daarbij worden beide kasstromen
frictievoorraad, bij de polishouders ligt (beleggingsverzekeringen).
kering wordt het risico op grote individuele claims beperkt. De belang-
gedisconteerd tegen een door DNB voorgeschreven rentecurve. De
Het beleid is erop gericht om de frictievoorraad beperkt te houden.
rijkste catastroferisico’s zijn het stormrisico in de opstalportefeuille en
beleggingskasstromen zijn gedisconteerd met een opslag die ervoor
het hagelrisico bij opstal en motorrijtuigen. De financiële gevolgen van
zorgt dat de contante waarde van de beleggingen gelijk is aan de
deze catastrofes worden beperkt met behulp van herverzekering.
marktwaarde. Om het effect van een wijziging van de rente te bepa-
136
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Gevoeligheid aandelen
De slotstand van de benchmark van het funds of hedgefundsbezit (de
de langere termijn. Selectief of structureel afdekken van valutarisico’s
HFRX Global Hedge Fund EUR Index) was per 31-12-2014 1125. De
in goed gespreide aandelenportefeuilles voegt op langere termijn naar
gemiddelde kostprijs van het funds of hedgefundsbezit van VvAA
onze verwachting geen waarde toe (maar wel kosten). De alterna-
Leven en VvAA Schade samen ligt op een niveau van 990. Dat bete-
tieve beleggingen in de beleggingsportefeuille betreffen euroversies
Effect op nettowinst 31-12-2014
Effect op eigen vermogen (*) 31-12-2014
0,0
4,6
kent dat ons funds of hedgefundsbezit 14% meer waard is dan wat
van funds of hedgefunds waarbinnen valutarisico’s voor in euro’s
-4,5
wij er gemiddeld voor hebben betaald. Alternatieve beleggingen wor-
rapporterende beleggers worden beperkt. Voor VvAA QualityTime
den onder meer gekenmerkt door een relatief geringe gevoeligheid
wordt het valutarisico bij de inkoop in veelvoorkomende vreemde
De slotstand van de benchmark van het aandelenbezit (de MSCI All
voor bewegingen van aandelen-, obligatie- en valutakoersen (‘market
valuta (zoals de Amerikaanse dollar) gereduceerd door gebruik te
Countries World, World Free Net Total Return Index omgerekend naar
neutral’). Bij de hierboven weergegeven gevoeligheid voor koersbe-
maken van valutatermijntransacties (onder meer voor omvangrijke
euro) was per 31-12-2014 156. De gemiddelde kostprijs van het
wegingen wordt rekening gehouden met het feit dat de rendementen
groepsreiscontracten) en door het contant aanhouden van bedragen
aandelenbezit van VvAA Levensverzekeringen en VvAA
van alternatieve beleggingen over het algemeen een minder grote
in de betreffende vreemde valuta.
Schadeverzekeringen samen ligt op een niveau van 102. Dat bete-
beweeglijkheid kennen dan die van aandelen.
(x € 1 mln) Stijging koersen met 10% Daling koersen met 10%
0,0
Operationeel risico
kent dat ons aandelenbezit 53% meer waard is dan wat wij er gemiddeld voor hebben betaald. De hiervoor genoemde MSCI All
Liquiditeitsrisico
Effectieve processen zijn een belangrijke voorwaarde voor de beper-
Countries World Index is een free-float gewogen aandelenindex
Binnen de beleggingsportefeuille zijn voldoende goed verhandelbare
king van risico’s. Beheersing van onze processen en de daarmee
waarin zowel ontwikkelde als emerging markets zijn opgenomen.
beursgenoteerde effecten aanwezig. De hoge mate van verhandel-
samenhangende risico’s heeft voortdurend onze aandacht. In 2014
baarheid van de beleggingen maakt dat VvAA ook op korte termijn
heeft VvAA diverse maatregelen getroffen om de kwaliteit van de ope-
haar verplichtingen goed zal kunnen nakomen. In 2014 is hierin
rationele processen nader te borgen. Daarbij is onderkend dat de
geen verandering opgetreden.
kwaliteit en volledigheid van de vastlegging van informatie in de
Gevoeligheid alternatieve beleggingen (funds of hedgefunds) Effect op nettowinst 31-12-2014
Effect op eigen vermogen (*) 31-12-2014
Valutarisico
tweede aandachtspunt in dit kader is de opvolging van regels en
Stijging koersen met 2,5%
0,0
0,7
Het grootste deel van de beleggingsportefeuille bestaat uit vastren-
afspraken bij het uitbrengen van adviezen en offertes. Voor beide
Daling koersen met 2,5%
0,0
-0,7
tende waarden die gedenomineerd zijn in euro’s of in zogenoemde
onderwerpen zijn additionele maatregelen getroffen om het kwaliteits-
legacy-valuta (zoals Nederlandse guldens) die in een vaste verhou-
niveau verder te verhogen.
(x € 1 mln)
(*) Betreft louter het directe effect op de netto herwaarderingsreserve (dat wil zeggen
exclusief het gegeven dat een effect op de nettowinst uiteindelijk ook leidt tot een
effect op het eigen vermogen).
ICT-systemen cruciaal is voor de dienstverlening aan onze leden. Een
ding tot de euro staan. Dat vormt een goede fit met de (verzekerings) verplichtingen van VvAA die eveneens in euro’s luiden. De wereldwijd gespreide aandelenportefeuille wordt in beginsel aangehouden voor
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
137
Lijnmanagement, Risk Management, Compliance en Internal Audit
Kredietrisico
Hoewel credit ratings een redelijke indicatie zijn van kredietrisico, valt
vormen onze drie lines-of-defence die elkaar controleren en scherp
Het kredietrisico heeft voornamelijk betrekking op beleggingen in
aanvullende informatie af te leiden uit de koersvorming van vastren-
houden. De beheersing van operationele risico’s is daarnaast in grote
vastrentende waarden zoals obligaties en op vorderingen op (her)
tende waarden. Die geven naast de algemeen geldende ontwikkeling
mate afhankelijk van het risicobewustzijn van de collega’s in de
verzekeraars. Bij de samenstelling en het beheer van de beleggings-
van de marktrente tevens aan hoe de risicoperceptie van beleggers in
organisatie. Zorgvuldig omgaan met vaak vertrouwelijke informatie
portefeuille en de selectie van (her)verzekeraars wordt nadrukkelijk
de tijd ten aanzien van de diverse debiteuren verandert. De totale
wordt daarom continu onder de aandacht gebracht. Dit geldt ook voor
gelet op de kredietwaardigheid van de debiteuren (zoals onder meer tot
exposure in staatsobligaties is hierna weergegeven. Door de daling van
integriteit en compliance met wet- en regelgeving en toepasselijke
uitdrukking komt in de geldende ‘credit rating’). Spreiding van de porte-
het algemene marktrenteniveau is de marktwaarde van de staatsobliga-
gedragscodes. In 2014 hebben wij onder andere aandacht besteed
feuille, marktinformatie, research van derden en monitoring van onder
ties in 2014 per saldo meer boven de boekwaarde komen te liggen.
aan de Code Governance Principes, ons informatiebeveiligingbeleid
meer credit ratings zijn hier de gebruikte beheersingsmaatregelen.
en de beheersing van onze relaties met partners en leveranciers. VvAA heeft zich als actief lid van het Verbond van Verzekeraars gecommitBoekwaarde
teerd aan het fraudeprotocol. VvAA voert een actief fraudebeheersingsbeleid, dat erop gericht is fraude te detecteren en indien noodzakelijk
31-12-2014
31-12-2013
31-12-2014
31-12-2013
België
6
3
7
3
Ierland
3
3
3
3
35
34
41
35
Nederland
117
130
147
154
Oostenrijk
17
17
22
20
Spanje
2
2
2
2
Totaal
180
189
222
217
passende maatregelen te treffen. Overigens merken wij op dat fraude
Exposure staatsobligaties (x € mln)
bij VvAA, in vergelijking met de markt, heel weinig voorkomt.
Italië
138
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Marktwaarde
Ratingklassen worden bepaald aan de hand van de kwaliteit van de exposures in termen van kredietwaardig-
VvAA-beleggingsportefeuille naar categorie, in % van totaal
heid. De verschuivingen tussen de verschillende ratings hangen met name samen met ratingwijzigingen en
Een samenvatting van de vastrentende beleggingsportefeuille per categorie is weergegeven in
aflossingen.
onderstaande tabel. De portefeuille bestond eind 2014 voor het grootste deel uit overheids- en door zekerheden gedekt papier.
VvAA-beleggingsportefeuille naar ratingklasse, in % van totaal Een samenvatting van de vastrentende beleggingsportefeuille per ratingklasse is weergegeven in onderstaande tabel. 31-12-2014
31-12-2013
Ratingklasse
31-12-2014
31-12-2013
41%
40%
Categorie
AAA
38%
39%
EU-staten
AA
19%
21%
EU-lagere overheden
4%
4%
A
18%
17%
Supranationals
5%
5%
BBB
20%
22%
Covered EU-financials
25%
24%
BB
3%
0%
Non-covered EU-financials
13%
16%
Unrated
2%
1%
Overig bedrijfsleven
10%
9%
100%
100%
2%
1%
Hypotheken Overig
0%
1%
100%
100%
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
139
Vennootschappelijke balans per 31 december vóór winstbestemming (x € 1000) 2014
2013
ACTIVA Deelnemingen (1)
188.171
179.357
2.942
3.891
Herwaarderingsreserve Overige reserves
Overige vorderingen Vorderingen op groepsmaatschappijen Rekening-courant Vereniging VvAA
Onverdeeld resultaat boekjaar 606
2.397
36
28
Belastingen
2.366
2.391
Diverse vorderingen
1.509
6.269
4.517
11.085
Overige activa
Voorzieningen (6)
123
123
19.213
13.286
170.905
169.719
3.776
2.066
194.017
185.194
7.942
5.084
458
192
6.374
10.028
6.832
10.220
5.080
4.489
213.871
204.987
Overige schulden Crediteuren
Materiële vaste activa (3)
9.129
4.719
Liquide middelen
8.012
4.215
0
42
17.141
8.976
Overig
2013
Eigen vermogen (5) Gestort kapitaal
Beleggingen (2)
2014 PASSIVA
Diverse schulden (7)
Overlopende passiva
Overlopende activa Lopende rente en huur Overige overlopende activa (4)
Totaal
140
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
38
77
1.062
1.601
1.100
1.678
213.871
204.987
Totaal
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening (x € 1000)
Resultaat deelnemingen (na belastingen) Resultaat VvAA Groep B.V. Netto resultaat
2014
2013
3.776
2.066
0
0
3.776
2.066
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
141
Toelichting op de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening (x € 1000) Waarderingsgrondslagen
2014
2013
Stand 1 januari
179.357
172.565
Kapitaalstorting
10.000
1.950
-10.000
-1.550
5.927
6.639
-9
-2.313
-880
0
Resultaat deelnemingen
3.776
2.066
Stand per 31 december
188.171
179.357
Hiervoor wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening.
(1) Deelnemingen
Deelnemingen zijn gewaardeerd op netto vermogenswaarde. De netto vermogenswaarde is gelijk aan het eigen vermogen van de deelneming berekend op de waarderingsgrondslagen van VvAA Groep B.V.
Aansprakelijkstelling VvAA Groep B.V. heeft voor VvAA Financieel-economisch adviesbureau B.V., voor VvAA Belastingadviseurs en consultants B.V. en voor Accountants voor de gezondheidszorg B.V. een verklaring afgegeven van hoofdelijke aansprakelijkheid voor de uit de rechtshandelingen
Ontvangen dividend Mutatie herwaarderingsreserves Mutaties VaBes Vermogensmutatie VvAA Investments B.V.
van die dochtermaatschappij voortvloeiende schulden als bedoeld in Artikel 403, lid 1, sub f van Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk
In de balanswaarde van de vennootschappelijke balans is een ongerealiseerde herwaardering bij deelnemingen begrepen van € 19,2 mln
Wetboek.
(2013: € 13,3 mln).
VvAA Groep B.V. vormt samen met een belangrijk deel van haar groepsmaatschappijen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting en voor de omzetbelasting. Vennootschappen die, hetzij voor de vennootschapsbelasting, hetzij voor de omzetbelasting, een fiscale eenheid vormen, zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de fiscale schulden die binnen de betreffende fiscale eenheid ontstaan.
142
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
De kapitaalstorting door VvAA Groep B.V. betreft agiostortingen in de volgende B.V.’s:
(2) Beleggingen
• € 7,2 mln bij VvAA Financieel-economisch adviesbureau B.V.
Verstrekkingen aan derden
• € 1,9 mln bij VvAA Belastingadviseurs en consultants B.V.
Deposito's
• € 0,5 mln bij VvAA QualityTime B.V. • € 0,4 mln bij VvAA Investments B.V.
N.V. aan VvAA Groep B.V.
2013
2.017
3.168
925
723
2.942
3.891
3.168
3.395
-1.151
-227
2.017
3.168
Verstrekte leningen aan derden; Stand per 1 januari
Het ontvangen dividend is uitgekeerd door VvAA Levensverzekeringen
2014
Aflossingen en overige mutaties gedurende boekjaar Stand per 31 december
VvAA Investments B.V. heeft haar aandelenbelang in VvAA Opleidingen & Teamcoaching B.V. van 51,0% uitgebreid naar 75,5%. Eveneens is de laatste 24,5% aan VvAA aangeboden. De hiermee samenhangende verplichting tot koop brengt het totaal aan betaalde / te betalen goodwill op € 0,9 mln. Dit bedrag is rechtstreeks ten laste van het eigen vermogen gebracht. De post deelnemingen betreft onder meer de op pagina 110 vermelde vennootschappen. VvAA Groep B.V. houdt daarnaast direct of indirect belangen in de volgende vennootschappen: Academie voor Medisch Specialisten B.V., Brand New Day Houdstermaatschappij N.V., CED Holding B.V., MediRisk Organisatie B.V., SpotOnMedics B.V. en VvAA Opleidingen & Teamcoaching B.V.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
143
(3) Materiële vaste activa Stand 1 januari
Investeringen en overige mutaties
Afschrijvingen
Desinvesteringen
Stand 31 december
3.799
5.423
392
309
8.521
Kantoorinventaris
679
6
213
19
453
Overige bedrijfsmiddelen
241
0
57
28
156
4.719
5.429
663
356
9.129
Informatieverwerkende apparatuur en programmatuur
Cumulatieve aanschafwaarde
9.262
12.354
Cumulatieve afschrijvingen
4.543
3.225
4.719
9.129
De levensduur van informatieverwerkende apparatuur en gekochte programmatuur is gesteld op vijf jaar. Van kantoorinventaris en overige bedrijfsmiddelen is deze gesteld op maximaal tien jaar. Onder investeringen en overige mutaties informatieverwerkende apparatuur en programmatuur heeft € 7,5 mln betrekking op in 2013 en 2014 geactiveerde externe projectkosten.
2014
2013
976
1.278
86
323
1.062
1.601
(4) Overige overlopende activa Vooruitbetaalde facturen Diversen
(5) Eigen vermogen Voor de toelichting op het eigen vermogen verwijzen wij naar de toelichting die is opgenomen bij de geconsolideerde jaarrekening.
144
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
2014
2013
572
828
Transitie
5.814
3.992
Latente belastingverplichtingen
1.556
264
7.942
5.084
828
953
-256
-125
572
828
3.992
0
-2.876
0
Dotatie
4.698
3.992
Stand per 31 december
5.814
3.992
264
0
- lopend boekjaar
1.292
264
Stand per 31 december
1.556
264
(6) Voorzieningen Compensatie oude pensioenregelingen
Voorziening compensatie oude pensioenregelingen; Stand per 1 januari Toevoegingen/onttrekkingen: - lopend boekjaar Stand per 31 december De voorziening heeft een toekomstige looptijd van maximaal 22 jaar. Voorziening transitie; Stand per 1 januari Onttrekkingen
De voorziening heeft een verwachte looptijd van 3 jaar. Voorziening Latente belastingverplichtingen; Stand per 1 januari Toevoegingen/onttrekkingen:
De voorziening heeft een overwegend langlopend karakter.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
145
2014
2013
Vakantiegeld en -rechten
1.907
2.002
Belastingen en premies sociale verzekeringen
2.183
2.051
Diversen
2.284
5.975
6.374
10.028
(7) Diverse overige schulden
In 2014 is de inrichtingsbijdrage van de verhuurder (Credit Suisse) die is verkregen om verbeteringen aan te brengen aan het pand aan de Orteliuslaan ad € 1,8 mln benut. Hiervan heeft € 0,9 mln betrekking op in 2014 gedane uitgaven en hangt € 0,9 mln samen met gemaakte inrichtingskosten in 2013.
Utrecht, 24 maart 2015
Hoofddirectie
Raad van Commissarissen
Drs J.H.D. van Hemsbergen
Mr R. ter Haar
A.C. Brouwer
Drs V.I. Goedvolk
Drs H.R.C. Gostelie, dierenarts
R. Icke RA
146
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
Overige gegevens Statutaire regeling inzake de winst- en verliesbestemming
ARTIKEL 28
De resultaatbestemming vindt plaats overeenkomstig de artikelen 27
1. Indien over enig jaar verlies wordt geleden, wordt dat verlies op
en 28 van de statuten van VvAA Groep B.V., die als volgt luiden:
een nieuwe rekening overgebracht ter verrekening met toekomstige winsten.
ARTIKEL 27 1. Jaarlijks wordt door de Hoofddirectie met goedkeuring van de
2. De Algemene Vergadering kan op voorstel van de Hoofddirectie, dat door de Raad van Commissarissen is goedgekeurd, besluiten
Raad van Commissarissen vastgesteld welk deel van de vennoot-
de in lid 1 bedoelde verliezen op één of meer reserves af te
schappelijke winst, zoals deze blijkt uit de vastgestelde jaarreke-
boeken.
ning, wordt gereserveerd. 2. De winst na reservering als in lid 1 bedoeld, staat ter beschikking van de Algemene Vergadering. 3. De Hoofddirectie kan onder goedkeuring van de Raad van
3. De Algemene Vergadering kan op voorstel van de Hoofddirectie, dat door de Raad van Commissarissen is goedgekeurd, besluiten tot uitkeringen aan houders van aandelen ten laste van één of meer reserves hetzij in contanten, hetzij in aandelen dan wel een
Commissarissen besluiten tot uitkering van een interim-dividend
combinatie daarvan; in geval van uitkering in aandelen geschiedt
op rekening van het over het betrokken boekjaar te verwachten
deze naar verhouding van ieders bezit aan aandelen.
dividend, indien en voor zover de winst in de vennootschap die uitkering toelaat. 4. De Algemene Vergadering kan op voorstel van de Hoofddirectie,
Besluit resultaatbestemming De Hoofddirectie heeft, met goedkeuring van de Raad van
dat door de Raad van Commissarissen is goedgekeurd, besluiten,
Commissarissen, besloten dat de gehele vennootschappelijke winst
dat de uitkering aan houders van aandelen van dividend geheel of
wordt gereserveerd.
ten dele plaatsvindt in aandelen, zulks naar verhouding van ieders bezit aan aandelen.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
147
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van
De jaarrekening bestaat uit:
beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen.
VvAA Groep B.V.
• de balans per 31 december 2014;
De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze con-
• de winst- en verliesrekening over 2014; en
trolewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende
• de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen
afwijkingen op ons oordeel.
Verklaring over de jaarrekening 2014
voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen. Ons oordeel
Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de
Wij hebben de jaarrekening 2014 van VvAA Groep B.V.
De basis voor ons oordeel
materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op € 3,9 mil-
(de vennootschap) te Utrecht gecontroleerd. De jaarrekening omvat
Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht,
joen. De materialiteit is gebaseerd op 2% van het eigen vermogen.
de geconsolideerde en de enkelvoudige jaarrekening.
waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze
Wij houden ook rekening met afwijkingen en of mogelijke afwijkingen
verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie
die naar onze mening om kwalitatieve redenen materieel zijn.
Naar ons oordeel:
‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’.
• geeft de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld van de
Wij zijn met de Raad van Commissarissen overeengekomen dat wij
grootte en de samenstelling van het vermogen van VvAA Groep
Wij zijn onafhankelijk van VvAA Groep B.V. zoals vereist in de
aan de raad tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven
B.V. op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in
Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij
de € 194.000 rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar
overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW;
assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante
onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn.
• geeft de enkelvoudige jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van VvAA Groep
onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA).
B.V. op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Reikwijdte van de groepscontrole VvAA Groep B.V. staat aan het hoofd van een groep van entiteiten.
Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende
De financiële informatie van deze groep is opgenomen in de
en geschikt is als basis voor ons oordeel.
geconsolideerde jaarrekening van VvAA Groep B.V.
• de geconsolideerde balans per 31 december 2014;
Materialiteit
Gegeven onze eindverantwoordelijkheid voor het oordeel zijn wij
• de geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014, en
Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn
verantwoordelijk voor de aansturing van, het toezicht op en de
• de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen
materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzon-
uitvoering van de groepscontrole. In dit kader hebben wij de aard
derlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische
en omvang bepaald van de uit te voeren werkzaamheden voor de
De geconsolideerde jaarrekening bestaat uit:
voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.
148
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
groepsonderdelen. Bepalend hierbij zijn de omvang en/of het risico-
Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot deze
Om aan te tonen dat de voorzieningen voor te betalen schaden en
profiel van de groepsonderdelen of de activiteiten. Op grond hiervan
kernpunten bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als
voor niet-verdiende premies toereikend zijn, is door VvAA Groep B.V.
hebben wij de groepsonderdelen geselecteerd waarbij een controle
geheel. Onze bevindingen ten aanzien van de individuele kernpunten
per jaareinde een toereikendheidstoets uitgevoerd.
of beoordeling van de volledige financiële informatie of specifieke
moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen
Wij hebben actuariële specialisten ingezet bij onze controle van de
posten noodzakelijk was.
over deze kernpunten.
waardering van de voorziening voor te betalen schaden en voor niet-verdiende premies. Deze werkzaamheden bestonden voorname-
De groepscontrole heeft zich met name gericht op de significante
Waardering van de voorziening voor te betalen schaden en voor
lijk uit het beoordelen van de aannames voor de bepaling van de
onderdelen VvAA Levensverzekeringen N.V. en VvAA Schade
niet-verdiende premies
voorzieningen Incurred But Not Reported (IBNR), Incurred But Not
verzekeringen N.V. Bij deze onderdelen hebben wij zelf controle
VvAA Groep B.V. heeft een voorziening voor te betalen schaden en
Enough Reported (IBNER) en de schadebehandelingskosten.
werkzaamheden uitgevoerd. Bij alle andere onderdelen hebben wij
voor niet verdiende premies van € 133 miljoen ofwel 14% van het
Daarnaast controleren wij de basisgegevens die ten grondslag liggen
beoordelingswerkzaamheden of specifieke controlewerkzaamheden
balanstotaal. Bij de waardering van deze verplichtingen worden
aan voorziening voor te betalen schaden en voor niet-verdiende
uitgevoerd.
onder meer aannames gebruikt voor de bepaling van de voorzien
premies.
ingen Incurred But Not Reported (IBNR), Incurred But Not Enough Door bovengenoemde werkzaamheden bij (groeps)onderdelen,
Reported (IBNER) en de schadebehandelingskosten.
gecombineerd met aanvullende werkzaamheden op groepsniveau,
Tevens hebben wij beoordeeld of de toelichting op de voorziening voor te betalen schaden en voor niet-verdiende premies inclusief de
hebben wij voldoende en geschikte controle-informatie met betrekking
De voorziening voor te betalen schades wordt primair gevoed vanuit
daarmee samenhangende risico’s en onzekerheden voldoet aan
tot de financiële informatie van de groep verkregen om een oordeel te
het schadebehandelingsproces. Wij hebben de opzet van interne
Titel 9 Boek 2 BW.
geven over de geconsolideerde jaarrekening.
beheersingsmaatregelen in het schadebehandelingsproces beoordeeld en deze getoetst op bestaan en werking gedurende het boek-
Waardering van de voorziening voor
De kernpunten van onze controle
jaar. Belangrijke beheersingsmaatregelen zijn onder meer de interne
levensverzekeringsverplichtingen
In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar
controle op dekking van de schade, controle van het schadebedrag
VvAA Groep B.V. heeft een voorziening voor levensverzekerings
ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens onze
met bewijsstukken en beoordeling van de werkzaamheden van
verplichtingen van € 381 miljoen ofwel 39% van het balanstotaal.
controle van de jaarrekening. De kernpunten van onze controle
externe deskundigen. In dit kader wij hebben wij tevens de opzet
Bij de berekening van de voorziening voor levensverzekerings
hebben wij met de raad van commissarissen gecommuniceerd,
van de interne beheersingsmaatregelen van change management
verplichtingen spelen belangrijk schattingen van onzekere toekomstige
maar vormen geen volledige weergave van alles wat is besproken.
en toegangsbeveiliging van de gebruikte applicaties beoordeeld en
uitkomsten een rol. Verschillende assumpties worden gebruikt om
getoetst op bestaan en werking gedurende het boekjaar.
deze langdurige verplichtingen in te schatten.
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
149
Wij hebben actuariële specialisten ingezet om ons te assisteren bij onze
Waardering van beleggingen
teitsveronderstelling, tenzij de hoofddirectie het voornemen heeft om
controlewerkzaamheden van de waardering van de voorziening voor
VvAA Groep B.V. heeft een significante beleggingsportefeuille van
de vennootschap te liquideren of de bedrijfsactiviteiten te beëindigen
levensverzekeringsverplichtingen. Deze werkzaamheden bestonden
€ 695 miljoen, ofwel 72% van het balanstotaal. Voor de op
of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De hoofddirectie
voornamelijk uit het beoordelen van de plausibiliteit van de gehanteerde
geamortiseerde kostprijs gewaardeerde beleggingen dient te worden
moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou
assumpties voor sterfte, arbeidsongeschiktheid, kosten en verval.
vastgesteld dat er geen sprake is van een langdurige waardevermin-
kunnen bestaan of de onderneming haar bedrijfsactiviteiten in
Daarnaast controleren wij de basisgegevens die ten grondslag liggen
dering. Daartoe hebben wij de door VvAA Levensverzekeringen N.V.
continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening.
aan de voorziening voor levensverzekeringsverplichtingen.
opgestelde beoordeling van de noodzaak tot het treffen van voorzie-
Wij hebben de opzet van de interne beheersingsmaatregelen in de
ningen of het doorvoeren van bijzondere waardeverminderingen
De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen
gecontroleerd.
van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de
uitkeringen- en premieprocessen beoordeeld en deze getoetst op
vennootschap.
bestaan en werking gedurende het boekjaar. Deze beoordeling
Tevens hebben wij beoordeeld of de in de jaarrekening opgenomen
omvatte de interne beheersingsmaatregelen van change management
toelichting op de beleggingen inclusief de daarmee samenhangende
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening
en toegangsbeveiliging van de gebruikte applicaties.
opbrengsten uit beleggingen voldoet aan Titel 9 Boek 2 BW.
Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte
Om de toereikendheid van de voorziening voor levensverzekerings-
Verantwoordelijkheden van de hoofddirectie en de
verplichtingen aan te tonen is door VvAA Groep B.V. per jaareinde een
raad van commissarissen voor de jaarrekening
toereikendheidstoets uitgevoerd. Onze beoordeling van de toereikend-
De hoofddirectie is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw
Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute
heidstoets richtte zich op de redelijkheid van geprojecteerde
weergeven van de jaarrekening en voor het opstellen van het jaarver-
mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze
kasstromen en het beoordelen van gehanteerde assumpties en de
slag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. In dit kader is de
controle niet alle fouten en fraude ontdekken.
wijzigingen daarin aan de hand van historische ervaringen, sector
hoofddirectie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing
informatie en de verwachte toekomstige ontwikkelingen. In deze
die de hoofddirectie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaar-
Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch u
beoordeling hebben wij betrokken het verschil tussen de boekwaarde
rekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang
itgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming
en de marktwaarde van balansposten zoals in de toereikendheid-
als gevolg van fouten of fraude.
toegepast in overeenstemming met de Nederlandse
stoets wordt meegenomen. Tevens hebben wij beoordeeld of de toe-
Bij het opmaken van de jaarrekening moet de hoofddirectie afwegen
controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijk-
lichting op de voorziening voor levensverzekeringsverplichtingen
of de onderneming in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit
heidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:
inclusief de daarmee samenhangende risico’s en onzekerheden
voort te zetten. Op grond van genoemde verslaggevingsstelsels moet
• het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening
voldoet aan Titel 9 Boek 2 BW.
de hoofddirectie de jaarrekening opmaken op basis van de continuï-
150
JAARVERSLAG 2014 | JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V.
controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel.
afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of
fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van
gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum
controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie
van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of
die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude
omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een onderneming
is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt
haar continuïteit niet langer kan handhaven;
wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing;
• het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en • het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het jaarverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder Titel 9 Boek 2 BW (betreffende onze verantwoordelijkheid om te rapporteren over het jaarverslag en de overige gegevens): • dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij
• het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecte-
Wij communiceren met de raad van commissarissen onder andere
dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is
ren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaam
over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de
opgesteld, en of de door Titel 9 Boek 2 BW vereiste overige
heden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over
significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn
gegevens zijn toegevoegd;
de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit;
gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in
• het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen
de interne beheersing.
• dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.
voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de hoofddirectie en de toelichtingen die
Wij bevestigen aan de raad van commissarissen dat wij de relevante
Benoeming
daarover in de jaarrekening staan;
ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij
Wij zijn door de raad van commissarissen benoemd als accountant
communiceren ook met de raad over alle relaties en andere zaken die
van VvAA Groep B.V. vanaf de controle van het boekjaar 1975 en zijn
teitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de
redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de
sinds dat boekjaar tot op heden de externe accountant.
verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en
daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid
omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan
te waarborgen.
of de onderneming haar bedrijfsactiviteiten in continuïteit kan
Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening
Den Haag, 24 maart 2015
voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van
vanuit alle zaken die wij met de raad van commissarissen hebben
Ernst & Young Accountants LLP
materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze
besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverkla-
w.g. R.J.W. Lelieveld RA
controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelich-
ring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitenge-
tingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn,
woon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het
moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn
belang van het maatschappelijk verkeer is.
• het vaststellen dat de door de hoofddirectie gehanteerde continuï-
JAARREKENING 2014 VvAA GROEP B.V. | JAARVERSLAG 2014
151
7 Personalia
152
JAARVERSLAG 2014 | PERSONALIA
Personalia Situatie per 24 maart 2015 Raad van Commissarissen
Senior Management
• Mevrouw S.R. Proper MSc RA (33), manager Internal Audit
Mr R. ter Haar, voorzitter (65) ***
• R.A. Baltus RA (49), manager Financiële Administratie
• Mevrouw N. van Rossum (41), manager Beroepsgroepenteams
Drs V.I. Goedvolk (70) **
• E.R. Brugman (47), directeur Kennismanagement,
• Mr M.G. Spies (37) MBA, sectormanager Schade & Business
Drs H.R.C. Gostelie, dierenarts (60) *|** R. Icke RA (58) **|***
Beroepsorganisaties & Netwerken • Ing. M.V.H. Dijkman (52), manager Belastingadvies & Accountancy en programmamanager a.i.
*
bestuurslid Vereniging VvAA
**
lid van de Audit & Risk Committee
*** lid van de Benoemings- & Remuneratiecommissie
• Drs F.H. Drenth (44), directeur VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg • Mr C.F. van Driel (45), secretaris en bedrijfsjurist • Mevrouw drs R.W.V. Engelaer (47), directeur Leven,
Hoofddirectie
Bancair, Zorg & Inkomen
Drs J.H.D. van Hemsbergen MBA (57), voorzitter
• Mr E.A. van Gelderen (50), directeur Schade en MediRisk
A.C. Brouwer (59), lid en tevens directeur VvAA Verzekeringen
• Mevrouw C.M.S. Glim (50), manager VvAA Zakelijke markt
& Bancaire Zaken
• Mevrouw J. Goes-Blankenstein (48), manager Servicedesk
VvAA DirectieTeam*
• Drs H.C. Hesp (57), manager Inkoop en Verzekeringstechniek
Verzekeringen • M.E.A. Aalders (48), directeur VvAA Advies & Diensten • Drs L. van Dijk RC (49), directeur Finance, ICT & Risk Management • Mevrouw mr B. van der Kolff MBA (49), directeur HRM & Overige Diensten
Schade
Development • J.T.B. van der Staay (57), directeur VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg en manager Zorginstellingen & Organisaties • Mevrouw drs A.F.M. Vlaswinkel RA (45), manager Business Control • Mevrouw M.E. Wesly (48), senior manager Corporate Communicatie • Drs F.C. Wit, CFA (49), manager Beleggingen & Treasury • Drs J.F.H. Woertman (43), manager VvAA Werkgeverszaken en CarrièreCentrum Zorg • Ir J.D.C.A. Zoontjens (51), directeur Stichting VvAA Rechtsbijstand en manager Juridisch Advies & Rechtsbijstand • Mevrouw M.E. van der Zwan MSc, MBA (43), operationeel directeur MediRisk
• Ing. J.A. de Jager RRM (55), manager Risk Management • Mr J.A.P. de Jong (46), manager Back Office Belastingadvies & Accountancy • Drs R.C.A. van de Langenberg (44), senior manager Strategie & Innovatie
* De hoofddirecteuren maken tevens deel uit van het VvAA DirectieTeam
• W. Loggen MSc (50), manager Realisatie & Implementatie • Drs L. A.T.T. Ponsioen (48), senior manager Verander& Projectmanagement
PERSONALIA | JAARVERSLAG 2014
153
Ondernemingsraad
Adressen en overige personalia
Mevrouw mr E.T. Balfoort, voorzitter
VvAA Financieel-economisch adviesbureau B.V. Directie: VvAA Groep B.V.
Mr P. C. Boot, vicevoorzitter
VvAA Groep B.V.
M.E.A. Aalders
A.N. Bremer
Hoofdkantoor:
Drs L. van Dijk RC
A. Dekker, vicevoorzitter
Orteliuslaan 750, Utrecht
J.W. Gutteling
Postbus 8153
Accountants voor de gezondheidszorg B.V.
C.J.H. van Hooijdonk
3503 RD Utrecht
Directie: M.E.A. Aalders
Mevrouw M. Jansen
Telefoon 030 247 47 89
Drs M.F. Kool RA
Mevrouw A. van Loon
www.vvaa.nl
J.F.W.A. Dassen RA
N.B. Bovenstaand adres geldt voor alle bedrijfsonderdelen.
VvAA Belastingadviseurs en consultants B.V.
Mr R.J. Peet Mevrouw A.K. Voeten D.J. van der Zwaag BEc
Directie: VvAA Groep B.V. VvAA Schadeverzekeringen N.V.
Accountant
Directie: A.C. Brouwer
Telefoon: 030 601 62 60
Ernst & Young Accountants LLP (t/m boekjaar 2014)
Drs J.H.D. van Hemsbergen
KPMG Accountants N.V. (vanaf boekjaar 2015)
Drs L. van Dijk RC
VvAA Hufenfedap B.V.
Mevrouw drs R.W.V. Engelaer
Directie: VvAA Financieel-economisch adviesbureau B.V.
Mr E.A. van Gelderen
Telefoon: 030 692 80 60
Certificerend actuaris
M.E.A. Aalders
Ernst & Young Actuarissen B.V. (t/m boekjaar 2014) KPMG Advisory N.V. (vanaf boekjaar 2015)
VvAA Levensverzekeringen N.V.
VvAA Investments B.V.
Directie: A.C. Brouwer
Directie: VvAA Groep B.V.
Fiscaal adviseur
Drs J.H.D. van Hemsbergen
PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V.
Drs L. van Dijk RC
VvAA Mobiel B.V.
Mevrouw drs R.W.V. Engelaer
Directie: VvAA Groep B.V.
154
JAARVERSLAG 2014 | PERSONALIA
Mevrouw mr B. van der Kolff MBA
VvAA Opleidingen & Teamcoaching B.V. Directie: VvAA Groep B.V.
Drs P.B.J. Ramler
VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg B.V. Directie: VvAA Groep B.V.
Drs F.H. Drenth
Drs J.T.B. van der Staay
VvAA QualityTime B.V. Directie: VvAA Groep B.V.
Mevrouw mr B. van der Kolff MBA
Telefoon: 030 247 48 16 VvAA Vermogensbeheer B.V. (op eigen verzoek vergunning ingetrokken per 13 december 2011) Directie: Drs F.C. Wit, CFA Stichting VvAA Rechtsbijstand Directie: Ir J.D.C.A. Zoontjens Telefoon: 030 247 49 99 Onderlinge Waarborgmaatschappij voor Instellingen in de gezondheidszorg MediRisk B.A. Bestuur: Mr E.A. van Gelderen
Mevrouw M.E. van der Zwan, MSc, MBA
Telefoon: 030 247 48 10
PERSONALIA | JAARVERSLAG 2014
155
Regionale VvAA-kantoren Alkmaar
Amsterdam
Groningen
Leiden
Noorderkade 2-P
Smart Business Center
L.J. Zielstraweg 1
Frame Offices
1823 CJ Alkmaar
Daalwijkdreef 47
9713 GX Groningen
Kanaalpark 140
Telefoon 072 503 70 70
1103 AD Amsterdam
Telefoon 050 369 21 91
2321 JV Leiden
Telefoon 072 503 70 70
Telefoon 071 524 39 43
Maastricht
Nijmegen
Zwolle
Robert Schumandomein 4c
St. Annastraat 263
Het Spoorhuis
6229 ES Maastricht
6525 GR Nijmegen
Hanzeallee 8
Telefoon 043 308 82 22
Telefoon 024 381 78 20
8017 KZ Zwolle Telefoon 038 429 12 30
VvAA digitaal Internet
Twitter
Facebook
http://www.vvaa.nl
@VvAA (VvAA Twitter)
https://www.facebook.com/pages/Friends-of-Rose/211387238882242 (Friends of Rose)
http://www.vvaavooru.nl
@VvAAstudenten (VvAA studenten Twitter)
Wikipedia
http://www.artsenauto.nl http://www.medirisk.nl
Linkedin
http://www.medifire.nl
http://www.linkedin.com/groups/VvAA-3951638
http://www.hufenfedap.nl
(VvAA LinkedIn groep)
http://www.nursestation.nl
156
JAARVERSLAG 2014 | PERSONALIA
nl.wikipedia.org/wiki/vvaa