Jaarrekening 2013 Stichting Gelders Erfgoed Westervoortsedijk 67-D 6827AT Arnhem Tel. 026-3521600
JAARREKENING 2013
Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Aanbieding Directieverslag over het jaar 2013 Goedkeuring en vaststelling Bestuur en Raad van Toezicht Balans per 31 december 2013 Resultatenrekening over 2013 Toelichting op de balans Toelichting op de resultatenrekening Risicoparagraaf Overige gegevens Resultaatsbestemming Controleverklaring accountant
Bijlagen : a. Projectafrekening Gelderse Museumdag 2013 b. Activiteitenverslag / Productverslag 2013
JAARREKENING 2013
1.
AANBIEDING
Voor u ligt de Jaarrekening 2013 van de Stichting Gelders Erfgoed te Arnhem. De Jaarrekening bestaat uit een balans per 31 december en een rekening van baten en lasten over de periode 1 januari tot en met 31 december, welke beide zijn voorzien van specificaties en toelichtingen. Statutaire doelstelling De stichting heeft ten doel: a. Het ondersteunen en stimuleren van musea, historische verenigingen, volksculturele instellingen en aanverwante organisaties; b. Het adviseren van de onder a. genoemde instellingen en organisaties, alsmede overheidsinstanties, een en ander ten einde gestalte te geven aan de steunfunctie, als bedoeld in het besluit van Provinciale Staten van Gelderland van 7 oktober 1987 (K. nummer 352); c. Het bevorderen van de regionale geschiedbeoefening in Gelderland. De stichting beoogt haar doel ondermeer te bereiken door: a. De advisering en deskundigheidsbevordering ten behoeve van musea, historische verenigingen, volksculturele instellingen en aanverwante organisaties; b. Stimulering van onderlinge contacten tussen musea, historische verenigingen, volksculturele instellingen en aanverwante organisaties; c. Ontwikkeling van projecten in het belang van musea, historische verenigingen, volksculturele instellingen en aanverwante organisaties; d. Werkzaam te zijn op de taakvelden bedrijfsvoering, documentatie en registratie, behoud en beheer, publiek en presentatie, onderzoek, marketing en public relations; e. Bemiddeling bij en bevordering van de uitvoering van restauraties f. Bevordering van kwaliteitszorg, veiligheidszorg, educatie, geschiedbeoefening en immaterieel erfgoed bij de onder a. genoemde instellingen; g. Bemiddeling bij de inrichting en het beheer van depots ter bewaring en verzorging van museumvoorwerpen en bouwfragmenten; h. Zo nodig verwerving en vervreemding van museumvoorwerpen en bouwfragmenten; i. Verhuur en verkoop van materialen ter ondersteuning van musea, historische verenigingen, volksculturele instellingen en aanverwante organisaties; j. Het uitgeven van publicaties en periodieken k. Andere wettige activiteiten, die het doel van de stichting kunnen dienen; en voorts al hetgeen hiermee rechtstreeks of zijdeling verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de meest ruime zin van het woord. Inschrijving Kamer van Koophandel Kamer van Koophandel te Arnhem onder nummer 09141946. Huisvesting De activiteiten van Gelders Erfgoed werden tot 1 augustus 2013 verricht vanuit het adres Oude Wand 31 te Zutphen. Vervolgens is de stichting gehuisvest in Arnhem aan de Westervoortsedijk 67-D in Arnhem. Organisatie/Personeel De omvang van de personeelsformatie bedroeg op 31 december 8,56 Fte (2012: 9,83). Financiering Gelders Erfgoed ontvangt subsidie van de Provincie Gelderland op grond van het Programma Kunst en Cultuur 2008. De regels van deze subsidie zijn vastgelegd in de Algemene Subsidieverordening Gelderland 1998 en de Verordening voor Welzijn, Zorg en Cultuur Gelderland 2005.
JAARREKENING 2013
2.
DIRECTIEVERSLAG OVER HET JAAR 2013
Gelders Erfgoed is het kenniscentrum voor erfgoedorganisaties in Gelderland. Als zelfstandige stichting bevorderen wij de zorg voor en toegankelijkheid van het Gelderse materiële en immateriële erfgoed. Gelders Erfgoed versterkt de kwaliteit en de professionaliteit van de erfgoedsector. Wij zetten onze kennis en kunde erfgoedbreed in door samenhang en samenwerking tussen onze aangesloten musea, historische verenigingen, volksculturele instellingen en overige erfgoedorganisaties te genereren en te faciliteren. Wij brengen cross-overs tot stand, bijvoorbeeld met instellingen op het gebied van toerisme en zorg. Gelders Erfgoed zorgt al 56 jaar voor dynamiek en innovatie in de erfgoedsector, op grond van draagvlak en continuïteit. Coöperatie Erfgoed Gelderland Medio 2012 is de coöperatie Erfgoed Gelderland opengesteld voor de Gelderse erfgoedsector. De coöperatie is in 2010 opgericht door Gelders Erfgoed en het Gelders Archief. Zij is een – ook landelijk – belangrijke innovatie waarin de Gelderse erfgoedsector samenwerkt en cultureel onderneemt. Eind 2012 waren 75 organisaties lid van Erfgoed Gelderland; inmiddels zijn het er zo’n 130. De kennis die Gelders Erfgoed biedt, komt in de eerste plaats de leden van de coöperatie ten goede. De procedure voor het lidmaatschap werkt daarbij als instrument voor sectorale certificering, zodat de kennis terecht komt bij de instellingen die het waard zijn deze te krijgen. Als kenniscentrum oefent Gelders Erfgoed een aantal kerntaken uit die overeenkomen met de basistaken die zijn geformuleerd door de Provincie Gelderland: netwerkontwikkeling, kennisspreiding/innovatie, advisering en scholing. Uitvoerende activiteiten horen niet bij de basistaken en vinden daarom plaats binnen de coöperatie Erfgoed Gelderland. De coöperatie heeft een eigen begroting en een eigen beleidsplan waarin deze activiteiten aan de orde komen. In 2013 heeft Gelders Erfgoed een aantal activiteiten aan de coöperatie overgedragen, te weten: de websites Mijn Gelderland en Collectie Gelderland, de Collectiewacht en de Erfgoedfestivals. Overige ontwikkelingen Gelders Erfgoed is in het voorjaar van 2012 een intensief samenwerkingstraject ingeslagen met de provinciale kenniscentra voor de kunsten en voor cultuureducatie, KCG en EDU-ART. In maart 2013 is hieruit een gezamenlijk position paper voortgekomen, dat binnenkort zal worden gevolgd door twee businessplannen: een van Gelders Erfgoed en een van de fusieorganisatie die binnenkort uit KCG en EDUART gaat ontstaan. De businessplannen zijn op elkaar betrokken en zullen met name structurele samenwerking laten zien op de terreinen scholing, account management en erfgoededucatie. In 2013 is in diverse gezamenlijke werkgroepen hard aan deze samenwerking gewerkt, die op 1 juli 2014 zal resulteren in een formele samenwerkingsovereenkomst tussen Gelders Erfgoed en de nieuwe organisatie. De relatie van Gelders Erfgoed met de Provincie Gelderland heeft begin 2013 de vorm gekregen van een formeel partnerschap. Ook de coöperatie Erfgoed Gelderland is op dat moment een dergelijk partnerschap met de Provincie aangegaan. De ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar, met name de interne reorganisatie en de verhuizing, de sterke ontwikkeling van de coöperatie Erfgoed Gelderland, de geïntensiveerde relatie met KCG en EDU-ART en de beleidsontwikkeling op het vlak van cultuur bij de Provincie Gelderland, hebben er toe geleid dat Gelders Erfgoed eind 2013 haar Strategische visie 2015 heeft geactualiseerd. Financiën en organisatie In 2013 is de interne reorganisatie afgerond, waarbij de korting van 10% op de basissubsidie is betrokken waartoe de Provincie in 2010 heeft besloten. Het aantal Fte’s is sinds 2010 teruggelopen van 14,66 naar 8,1 per 1 januari 2014. Dankzij de samenwerking met het Gelders Archief, die in 2010 een formeel karakter heeft gekregen door de oprichting van de coöperatie Erfgoed Gelderland, kon de herstructurering effectief worden doorgevoerd. Op
JAARREKENING 2013
1 juli 2013 heeft Gelders Erfgoed zijn kantoor in Zutphen verlaten en is ingetrokken bij het Gelders Archief in Arnhem. De bedrijfsvoering (1,1 Fte) is inmiddels geheel bij het Gelders Archief ondergebracht. Projecten Sinds de oprichting van de coöperatie Erfgoed Gelderland beperkt Gelders Erfgoed zich tot zijn basistaken netwerkontwikkeling, kennisdelen/innovatie, advisering en scholing. Uitvoeringstaken, die vaak gekoppeld zijn aan projecten, worden binnen de coöperatie ter hand genomen. Op 5 juli 2011 stelden Gedeputeerde Staten €1.012.517,- beschikbaar voor het project Beleef de Spannende Geschiedenis van Gelderland (BSGG), een samenwerkingsverband van de Gelderse Regionale Bureaus voor Toerisme en Stichting Gelders Erfgoed, waarin erfgoed en toerisme op een virtuele manier aan elkaar worden gekoppeld. Voor het eerst gaat de Provincie zo een relatie aan tussen cultuur en cultuurhistorie enerzijds, en recreatie en toerisme anderzijds. Het project is mogelijk dankzij de inbreng door Gelders Erfgoed van het project Beleef mijn Gelderland!, waarvoor het ministerie van OC&W € 680.000,- beschikbaar stelde. De samenwerking zorgt voor een optimale ‘vermarkting’ van de ‘Collectie Gelderland’ in het kader van erfgoedtoerisme. Op 6 mei 2014 heeft de presentatie van het project plaatsgevonden in aanwezigheid van Koning Willem-Alexander en Koningin Maxima. De Gelderse Museumdag, die in 2006 door Provinciale Staten werd geïnitieerd om museumbezoek door nieuwe doelgroepen te bevorderen (m.n. (groot-)ouders en kinderen), werd in 2013 bezocht door zo’n 28.000 bezoekers (2012: 24.000) in 75 (2012: 70) participerende musea. In 2014 zal de Gelderse Museumdag een andere opzet krijgen vanuit de coöperatie Erfgoed Gelderland. Per 1 januari 2013 is het Servicepunt voor Gelderse Volkscultuur opgeheven als gevolg van het stopzetten van de projectsubsidie. De diensten zijn geïntegreerd in de structurele taken van Gelders Erfgoed, waardoor met name de regionale identiteitsprojecten IDfabriek Achterhoek en Waterkracht (Nieuwe Hollandse Waterlinie) blijvend worden ondersteund. Hetzelfde geldt voor de Maas en Waal CultuurExpress, die eveneens dankzij een investering van de Provincie Gelderland kon plaatsvinden. Het betreft het eerste identiteitsproject dat is opgezet door organisaties uit de streek zelf. De drie identiteitsprojecten zijn in 2013 afgerond. dr. Marc Wingens, directeur / bestuurder
JAARREKENING 2013
3.
GOEDKEURING EN VASTSTELLING JAARREKENING
De Jaarrekening 2013 is gecontroleerd door BDO Accountants te Arnhem. De door dit kantoor afgegeven accountantsverklaring is bij deze jaarrekening gevoegd. De Raad van Toezicht van de stichting Gelders Erfgoed verklaart hierbij dat zij de Jaarrekening 2013 heeft goedgekeurd. Arnhem, mei 2014 F. Baron van Verschuer Voorzitter
Drs. M.J. van Beem Lid
Mw. Mr. S. Gosselt Lid
De Raad van Bestuur van de stichting Gelders Erfgoed verklaart hierbij dat de Jaarrekening 2013 is vastgesteld. Arnhem, mei 2014 dr. M.F.M. Wingens directeur/bestuurder
JAARREKENING 2013
4.
BALANS PER 31 DECEMBER (na resultaatbestemming) 2 01 3
20 12
AC TIV A V aste a ctiva M a teriële vast e a ctiv a A fschr. m ateriële vaste activa
10.9 31 -5.8 40 5.0 91
247 .066 -230 .333 16 .733
36.0 33 9.0 89 6.1 88 21.6 90 6 13.4 96
149 .056 78 .262 132 .902 38 .382 335 .371
6 91.5 86
750 .706
Eig en verm o ge n A lge m ene reserv e Egalisat ie reserve P rv. G elde rland
1 34.1 83 52.8 45
88 .654 44 .442
V oo rziening en V oo rziening en
1 50.0 00
125 .000
K ortlopende schulde n C redite uren B elastingen en so ciale p re mies (LB ,A BP ) O verig e schuld en e n transito ria
1 26.2 69 31.4 93 1 96.7 96
144 .713 31 .532 316 .365
6 91.5 86
750 .706
V lotte nd e activa De bite uren V erre kening p rv G elderland O verig e vo rderingen en transito ria B elastingen en so ciale p re mies (O B) Liquide m id de le n To taal activa P AS SIV A
Tota al p as siva
Grondslagen voor de waardering van de activa en passiva
Voor zover niet anders is vermeld zijn de activa en de passiva opgenomen tegen nominale waarde. De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs, verminderd met lineair berekende afschrijvingen gebaseerd op de verwachte economische levensduur. De voorraden worden gewaardeerd tegen een vaste verrekenprijs, gebaseerd op de inkoopprijs. Vorderingen (debiteuren, rekening courant verbonden partijen en overige vorderingen) en schulden (crediteuren, overige passiva en rekening courant verbonden partijen) worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen worden tegen nominale waarde gewaardeerd. Overige balansposten worden gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld.
JAARREKENING 2013
5.
RESULTATENREKENING PER 31 DECEMBER
Jaarrekening 2013
Begroting 2013
Jaarrekening 2012
Opbrengsten Bijdragen subsidie Overige opbrengsten Totaal opbrengsten Organisatiekosten Personeelskosten Huisvestingskosten Organisatiekosten Financiële baten & lasten Totaal organisatiekosten Projecten prv Gelderland Opbrengsten projecten Kosten projecten Bedrijfsresultaat Projecten derden Opbrengsten projecten Kosten projecten Resultaat
912.533 3.999
894.640 3.350
1.111.003 7.881
916.532
897.990
1.118.884
664.313 63.134 138.529 -3.774
649.851 68.104 85.808 0
795.294 181.730 136.836 -7.544
862.202
803.763
1.106.316
82.862 -128.788
98.773 -193.000
877.973 -854.152
8.403
0
36.389
452.564 -407.034
0 0
581.845 -556.965
53.933
0
61.269
De begroting 2013 is conform de aanvraag exploitatiesubsidie 2013 aan de provincie Gelderland Grondslagen voor de bepaling van het resultaat
Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengsten en de kosten over het boekjaar. De opbrengsten worden verantwoord in het jaar waarin ze zijn gerealiseerd; kosten worden verantwoord zodra deze voorzienbaar zijn. De afschrijvingen op de materiële en immateriële vaste activa worden door middel van vaste percentages van de aanschaffingsprijs berekend.
JAARREKENING 2013
6.
TOELICHTING OP DE BALANS
Vaste activa 2013 16.734 2.145 0 13.788 5.091
Boekwaarde per 1 januari Investering in boekjaar Correctie / Afwaardering Afschrijvingen in boekjaar Boekwaarde per 31 december
2012 90.267 8.786 -63.601 -18.718 16.734
In verband met de verhuizing per 1 augustus 2013 hebben wij de activa Gebouwen & Terreinen en Meubilair & Inrichting volledig afgeschreven. Alleen de activa ICT is nog aanwezig. Debiteuren Het debiteurensaldo bedraagt € 51.936, conform saldilijst debiteuren per 31 december. Hiervan is € 15.903 voorzien. Dit bedrag bestaat uit een vordering op de gemeente Ede (€10.000) voor het project Gelegerd in Gelderland. Verder bestaat het bedrag uit verwachte oninbare vorderingen. Verrekening Prv. Gelderland 2013 Gld Gld Gld Gld
Museumdag 2010 Museumdag 2012 Museumdag 2013 Gelegerd in Gelderland
2012 25.000 25.000
9.089 9.089
28.262 78.262
Voor de Gld Museumdag 2013 resteert nog een te ontvangen bedrag van € 9.089. Overige vorderingen Betreft de transitorische posten volgend boekjaar. Belastingen en sociale premie Betreft de nog te ontvangen voorbelasting omzetbelasting 2013. Liquide middelen Conform de saldi van de betreffende dagafschriften per 31 december. Algemene reserve Stand per 1 januari Resultaat lopend boekjaar Stand per 31 december
2013
2012
88.654 45.529 134.183
63.774 24.880 88.654
2013 44.442 8.403 52.845
2012 8.053 36.389 44.442
Egalisatiereserve Prv Gelderland Stand per 1 januari Resultaat lopend boekjaar Stand per 31 december
JAARREKENING 2013
Algemene reserve De Algemene reserve bestaat uit gelden opgebouwd uit resultaten op projecten derden, niet gefinancierd door de Provincie Gelderland. Egalisatiereserve De Egalisatiereserve bestaat uit gelden opgebouwd uit resultaten op projecten van de Provincie Gelderland. Voorziening Innovatie & Organisatieontwikkeling Stand per 1 januari Mutatie lopend boekjaar Stand per 31 december
2013 125.000 25.000 150.000
2012 50.000 75.000 125.000
Voorziening Innovatie & Organisatieontwikkeling De voorzieningen Innovatie & Organisatieontwikkeling wordt ingezet om de benodigde herstructurering van de stichting vorm te geven om zo te anticiperen op de (toekomstige) beleidslijnen van de Provincie Gelderland. Crediteuren Conform saldilijst crediteuren per 31 december. Belastingen en sociale premies Betreft de nog te betalen loonheffingen en pensioenpremies. Overige schulden Betreft de transitorische posten naar het volgend boekjaar en de reservering vakantiegeld. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Bij de verhuizing naar Arnhem zijn met de Gemeente Zutphen afspraken gemaakt ten aanzien van de aflossing van de lening tot 1 juli 2029 voor de verbouwing van het pand in Zutphen. Partijen zijn overeengekomen dat het door de stichting af te lossen bedrag vanaf 1 augustus 2013 zal worden gereduceerd tot de helft van het oorspronkelijk overeengekomen bedrag (€ 16.666 per jaar). Vanaf het moment dat een nieuwe huurder het pand betrekt, is de stichting de aflossing niet meer aan de gemeente verschuldigd.
JAARREKENING 2013
7.
TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
De jaarrekening 2013 sluit af met een positief resultaat van € 53.933. In de jaarrekening wordt naast de opbrengsten en organisatiekosten een duidelijk onderscheid gemaakt tussen projecten voor de Provincie Gelderland en voor derden. Van de projecten worden zowel de inkomsten als uitgaven in één rubriek bijgehouden om grip te houden op de externe kosten en de projectresultaten (naast de ureninzet van de medewerkers). De opbrengsten, organisatiekosten en resultaten van projecten voor de Provincie Gelderland geven het bedrijfsresultaat, welke binnen de subsidie van de Provincie Gelderland moet worden uitgevoerd. De projecten voor derden dienen kostendekkend te worden uitgevoerd. In het onderstaande wordt een toelichting gegeven op de belangrijkste posten in de resultatenrekening en de afwijkingen ten opzichte van de begroting. 1) Subsidie: deze is opgenomen conform de subsidiebeschikking 2013 van de Provincie Gelderland (€.912.533,-) (nr. 2012-011960 d.d. 03-01-2013). 2) Personeelskosten : a) Hierin zijn de personele kosten opgenomen van de medewerkers met een aanstelling bij de stichting Gelders Erfgoed (€ 563.016) en de extern ingehuurde collega’s (€ 27.626). b) Daarnaast zijn er overige personeelskosten zoals reiskosten woon-werkverkeer, opleidingen, verzekeringen, arbokosten en overige kosten (€ 73.671). De totale personele kosten zijn € 14.462 hoger dan begroot. 3) Huisvestingskosten: De jaarlijkse huisvestingslasten voor de het pand in Zutphen waren ongeveer € 75.000; vanaf 1 augustus 2014 huurt Gelders Erfgoed volledig geoutilleerde werkplekken bij het Gelders Archief te Arnhem voor € 45.000 op jaarbasis. 4) Organisatiekosten : De organisatiekosten zijn hoger dan begroot; dit komt met name door een dotatie aan de dubieuze debiteuren (€ 15.000) en een dotatie aan de voorziening Innovatie&Organisatieontwikkeling (€ 25.000). 5) Projecten De projectresultaten van zowel de projecten voor de Provincie Gelderland als voor derden zijn in als bijlage B bij deze jaarrekening opgenomen. In dit overzicht wordt het resultaat weergegeven van de externe inkomsten en uitgaven op het betreffende project.
JAARREKENING 2013
8.
RISICOPARAGRAAF
De financiële positie van Gelders Erfgoed (het eigen vermogen) bedraagt € 134.183. De egalisatiereserve van de Provincie Gelderland bedraagt € 52.845. In deze risicoparagraaf worden verschillende financiële ontwikkelingen en risico’s nader toegelicht. 1. Exploitatie. De kosten voor de bedrijfsactiviteiten zijn in 2013, na de herstructurering vanaf 2011, binnen de subsidie van de Provincie Gelderland gebleven. Er is een positief bedrijfsresultaat behaald van €8.403. De onzekerheid ten aanzien van de toekomstige subsidies na 2016 vormt een groot risico voor de continuïteit van de organisatie. Het ondernemen in projecten derden verloopt goed, maar is onvoldoende voor de basisstructuur van de organisatie voor de opgedragen taken. 2. Personeel Het personeelsbestand is structureel teruggebracht tot een basisniveau en afhankelijk van projecten wordt dit aangevuld met tijdelijke medewerkers en worden derden ingehuurd. Met de oud-gedeputeerde Hans Esmeijer is in een bestuurlijk overleg op 27 oktober 2010 afgesproken dat de organisatie niet moet rekenen op vergoeding van frictiekosten na 2013, maar dat het wel is toegestaan om minder prestatie binnen de subsidie tot en met 2013 te leveren om de organisatie te kunnen omvormen. De directie heeft zich ingespannen om deze afspraak na te komen. 3. Huisvesting. De huur met de Gemeente Zutphen is opgezegd per 1 augustus 2013. Verplichtingen voortkomend uit het huurcontract zijn opgenomen in een beëindigingovereenkomst (zie de toelichting in 7.3). Het risico bestaat dat er geen nieuwe huurders komen en dat deze verplichting nog lang doorloopt. Met de gemeente Zutphen, die ook zelf interesse heeft in het pand, worden gesprekken gevoerd om de overeenkomst af te kopen. 4. Liquiditeit. De liquide middelen zijn momenteel voldoende voor de omvang van de organisatie.
9.
OVERIGE GEGEVENS
Resultaatbestemming. Overeenkomstig het bestuursbesluit is het resultaat € 53.933,- dit jaar toegevoegd aan de reserves. € 45.529 aan de algemene reserve en € 8.403 aan de egalisatiereserve Provincie Gelderland. Controleverklaring
