Jaarplan 2011 januari 2011
Voorwoord De woningmarkt lijkt zich in een stroomversnelling te bevinden. Wet- en regelgeving veranderen in snel tempo, de consequenties ervan zijn nog onduidelijk. Vooral in de corporatiebranche is het afwachten wat de gevolgen zijn van de plannen van het nieuwe kabinet en van nieuwe Europese regelgeving. Ook voor ons gaat dit gevolgen hebben, al weten we nu nog niet precies welke. Hoe gaan we daarmee om, hoe geven we vorm aan de begrenzingen, maar ook aan de mogelijkheden en kansen die deze ontwikkelingen ons gaan bieden? We zijn druk bezig met ons nieuwe ondernemingsplan 2011 - 2015. In dat ondernemingsplan willen we onze visie en onze ambities verwoorden. Maar wel realistisch, gebaseerd op de feitelijke situatie. Is het realistisch om in een toekomstplan vol ambities op voorhand al scenario’s in te vullen? Wij denken van niet. Daarom wachten we voor het ondernemingsplan op meer duidelijkheid. Duidelijkheid waardoor richting wordt gegeven aan het toekomstbeeld van een woningcorporatie als RWS partner in wonen.
• Schommelen in ’s Heer Hendrikskinderen
Inhoud > Voorwoord. ................. ........... 2 > 1 Samenleving en maatschappij.............. ........... 3 > 2 Wonen. .................................. 4 > 3 Klantbenadering. .................. 7 > 4 Organisatie en bedrijfsvoering............ ........... 8 > 5 Financiën............................. 10
• Een impressie van de Bloempaden in Goes-West
2
Jaarplan 2011
Dat betekent voor het jaar 2011, dat we ons gaan bezinnen op onze positie, onze rol, ons maatschappelijk ondernemerschap, onze financiële positie. Door de snelle veranderingen in de buitenwereld gaan we een beleidsarm jaar tegemoet. Natuurlijk wordt doorgezet waar we al mee bezig zijn en waarover bindende afspraken zijn gemaakt. Maar tegelijkertijd zal RWS partner in wonen zich extra kritisch moeten bezinnen op nieuwbouwprojecten, herstructureringen en maatschappelijke activiteiten. In 2011 zullen we hierdoor ook wat meer intern gericht zijn. Voor onze relaties zal dat natuurlijk geen verschil maken, onze dienstverlening blijft op peil. Al met al wordt 2011 een jaar van bezinning en reflectie, op basis waarvan een degelijke en ambitieuze visie zal worden ontwikkeld voor en door RWS partner in wonen, maar vooral ook voor en door ú. Maarten Sas directeur-bestuurder
<
> 1 Samenleving en maatschappij
RWS partner in wonen heeft maatschappelijk ondernemen on-. veranderd hoog in haar vaandel staan. Daar is jarenlang veel energie, aandacht en geld aan besteed, met vruchtbare samenwerkingsverbanden, mooie projecten en toegenomen leefbaarheid tot gevolg. Uit de gegevens van onze belangenhouders en onze medewerkers die wij verzameld hebben in het kader van ons nieuwe ondernemingsplan, maken wij op dat dit zeer op prijs wordt gesteld. Maar wij maken er ook uit op dat onze maatschappelijke activiteiten toch altijd verband moeten blijven houden met ‘wonen’. Dit duidelijke en begrijpelijke signaal gaan wij in 2011 nader vormgeven.
Maatschappelijk ondernemen RWS partner in wonen is zich bewust van haar maatschappelijke taak en neemt dan ook de verantwoordelijkheid om deze taak uit te oefenen. Wij zijn als woningcorporatie gepositioneerd tussen markt en missie, we zijn een private onderneming met een publieke taak. Daarbij zoeken we naar evenwicht tussen de eisen die de markt stelt, de noodzakelijke financiële continuïteit en onze sociaal-maatschappelijke missie. Het vinden van deze balans ligt ook ten grondslag aan het maatschappelijk ondernemerschap van RWS partner in wonen. In de huidige tijd van economische crisis kijken ook wij extra zorgvuldig naar onze uitgaven en dus ook naar onze maatschappelijke activiteiten. Wij vinden het een uitdaging om er in 2011 voor te zorgen, dat we juist door de strakker aangehaalde broekriem tot nieuwe inzichten komen. Inzichten waardoor wij nieuwe samenwerkingsverbanden aangaan of activiteiten op een onverwachtse of onorthodoxe manier tot stand kunnen laten komen. In 2011 werken we voor het eerst volgens een leefbaarheids- en sponsorbeleidsplan. We krijgen steeds meer verzoeken om activiteiten op welke manier dan ook te ondersteunen. Verenigingen en andere organiserende partijen krijgen te maken met beperkte overheidssubsidies en minder giften van commerciële partijen. Een belangrijke voorwaarde in dit beleid is dat activiteiten direct of indirect te maken hebben met het wonen van onze doelgroep. Hierdoor proberen we bij te dragen aan leefbaarheidsinitiatieven die ten goede komen aan onze doelgroepen.
Energie Milieu, omgeving en maatschappij zijn belangrijke waarden voor onze organisatie. Dit zijn volgens ons medebepalende factoren voor een prettig woon- en leefklimaat. Daarom ondersteunen we het convenant ‘Energiebesparing corporatiesector’ en nemen we deel aan het initiatief ‘Meer Met Minder’ (MMM). Meer Met Minder is het landelijke initiatief van overheid, bouwsector, corporatiebranche en energie- en installatiesector om energie te besparen in 2,4 miljoen woningen en gebouwen. Onze eigen ambitie is om 20% te besparen op de totale CO2-uitstoot in de bestaande sociale huurwoningenvoorraad in de periode van 2010 - 2020. Vanuit MMM zullen we in 2011 bij ruim 1.100 woningen werkzaamheden uitvoeren voor een bedrag van ongeveer vier miljoen euro. Deze werkzaamheden bestaan hoofdzakelijk uit het verbeteren van de isolatie van de schil van de woningen (vloer-, glas-, gevel- en dakisolatie) en van installaties (HR cv-ketel en eventueel een zonneboiler).
• Uitvoering van het huurdersonderhoudsabonnement (HOA)
Jaarplan 2011
3
>
Daarnaast investeren we bij verschillende nieuwbouwprojecten in Warmte Koude Opslag (WKO). Dit sluit aan bij MMM om het milieu minder te belasten. Ten opzichte van de traditionele verwarmingssystemen is er bij WKO veel minder energie nodig om iedere woning te voorzien van warm water en warmte en in de zomer eventueel koeling. Daarnaast maken we gebruik van WKO om voor huurders de woonlasten beter te beheersen. Dit systeem wordt o.a. toegepast in het nieuwe Erasmuspark en het Zevenbladhof in Goes.
> 2 Wonen • Een nieuwe keuken uitzoeken
Wij zijn er voor de huurder, met name voor die huurder die behoefte heeft aan kwalitatief goede en betaalbare woonruimte.
Toewijzingsbeleid veranderingen extern Het woonruimteverdelingssysteem en het toewijzingsbeleid zal met ingang van 1 januari 2011 worden aangepast aan Europese regelgeving en overheidsbeleid. De nieuwe regelgeving vanuit de Europese Unie schrijft ons voor om 90% van onze sociale woningvoorraad toe te wijzen aan (potentiële) huurders met een jaarinkomen tot maximaal. € 33.614,-. Slechts 10% van de woningvoorraad tot € 652,52 per maand mag nog worden toegewezen aan huishoudens met een belastbaar jaarinkomen van meer dan € 33.614,-. Deze maatregel heeft ook invloed op het toewijzingsbeleid van de RWS. Al geruime tijd stelt de RWS eisen aan inkomens van toekomstige huurders. Inkomens en huurprijzen stemmen we zo veel mogelijk op elkaar af. Aan deze wijze van woonruimteverdeling zal weinig veranderen. Wel zullen huurders met een inkomen boven de € 39.000,- per jaar, nu geen aanspraak meer maken op een woning met een huurprijs van minder dan. € 652,52. Zij zijn aangewezen op woningen met een huur van meer dan € 652,52 dan wel op de koopmarkt. Vanzelfsprekend geldt dit alleen voor nieuwe toewijzingen, niet voor zittende huurders. Voor de groep woningzoekenden met een inkomen tot € 39.000,- kan een uitzondering worden gemaakt. Personen vanuit een urgente situatie krijgen hierbij voorrang, mits de 10% van het aantal mutaties per jaar niet wordt overschreden. Naast deze wijzigingen op grond van de Europese regelgeving zal ook in de tweede helft van 2011 het systeem worden gewijzigd en zal, naast het huidige aanbodmodel, ook het optie- en lotingsmodel worden ingevoerd.
• Het nieuwe Erasmuspark in aanbouw
Toewijzingsbeleid veranderingen intern De wijzigingen in het woonruimteverdelingssysteem vergen intern nog de nodige voorbereiding. Niet alleen de informatievoorziening voor de woningzoekenden, maar ook de voorraad woningen zal op een speciale manier gelabeld moeten worden. Daarnaast moeten we de website geschikt maken voor het kunnen hanteren van drie modellen naast en met elkaar. Tot slot zullen we half 2011 woningen wekelijks gaan aanbieden, in plaats van eens per twee weken.
4
Jaarplan 2011
Huurprijs Bij een gematigd huurbeleid is het van belang dat corporaties speelruimte krijgen om rekening te houden met de lokale woningmarkt en hun eigen financiële continuïteit. De ruimte voor het huurbeleid bepaalt het kabinet. Jaarlijks stelt het Rijk vast hoeveel procent een individuele woning maximaal in huur mag stijgen. Daarbij wordt de laatste jaren het Consumentenprijsindex (CPI) als uitgangspunt genomen. Voor 2011 wordt uitgegaan van een gemiddelde huurstijging per 1 juli van 1,3% (basis: CPI 2010).
<
Nieuwbouw
Project
Totaal aantal wooneenheden
Huur
Koop
Bijzonderheden
Voorbereiding
Uitvoering
Het overgrote deel van de nieuwbouwprojecten die op stapel staan, zetten we voortvarend door. Dat betekent dat we in 2011 (verder) gaan werken aan:
Woonzorgcomplex Poelwijck ’s-Heer Arendskerke
21
12
9
Fase 1 In combinatie met meerdere gebruikers
X
X
Erasmusflat Goes
156 112
44
In combinatie met meerdere gebruikers (SVRZ en commerciële partijen)
Deltastraat Kattendijke
4
4
Casembroot Goes
22
Woonzorgcomplex Meuleweie Wolphaartsdijk
18
18
Bloempaden Goes
34
34
Nieuwe Toevlucht/ Biezelingsestraat Kapelle
22
14
Woonzorgcomplex waterstad Goese Schans Goes
70
70
Zuidhoek Kapelle
48
15
25
8
Totaal
395 279 108
8
Oplevering
Koopgarant
Fase in 2011
X
X
X
X
X 22 X Onderdeel Masterplan 8
X X
In combinatie met meerdere gebruikers/ onderdeel waterstad Goese Schans
X X
X
X X
X
• Een impressie van het nieuwe Poelwijck in ’s Heer Arendskerke
5
>
Jaarplan 2011
Huur
Koop
Poelwijck grondgebonden woningen ’s-Heer Arendskerke
32
7
25
Huyssenstraat Kattendijke
5
5
De Bongerd Goes
X
Oplevering
Voorbereiding
Fase 2
Uitvoering
Bijzonderheden
Fase in 2011
Koopgarant
Project
Totaal aantal wooneenheden
Een aantal projecten wordt niet of later uitgevoerd. Dat zijn de volgende projecten:
X
pm
X
Residence Ceres Goes
9
Hollandiaplein Goes
48
Casembroot Goes
10
Project Mannee Goes
76
Wolphaartsdijk-Oost
pm
Wozoco Wemeldinge
9
9
Kavel Nonnekes Goes
20
20
Totaal
209 129
12
9
X
36
X
10
X
76
X X X Appartementen voor zorginstelling
X
80
Herstructurering Een project als Goes-West, waar alle woningen worden verbeterd (of door sloop en vervangende nieuwbouw of door renovatie) loopt de komende jaren gewoon door. Met bewoners zijn afspraken gemaakt en daarop wordt door de bewoners ook gerekend. Het gehele traject loopt tot 2030. Daarnaast zijn er nog verschillende andere projecten waarbij de woningen worden opgeknapt. Tegelijkertijd worden er dan maatregelen voor energiebesparing genomen waardoor de woonlasten worden verlaagd en het woongenot wordt verhoogd. Deze projecten zullen zo veel mogelijk worden doorgezet. Het uitstellen van noodzakelijk onderhoud brengt op den duur hogere kosten met zich mee. Vandaar dat getracht wordt deze projecten ‘normaal’ door te laten gaan. Wel zal beoordeeld worden of, met behoud van de kwaliteit van de voorraad, de verschillende onderhoudscycli in de tijd meer verspreid kunnen worden waardoor een bepaalde afvlakking van de benodigde investeringen kan worden verkregen.
6
Jaarplan 2011
• Een medewerker van de Interne Aannemerij aan het werk
Onderhoud Het huidige beleid voor onderhoud en verbetering van woningen zetten we voort. We zullen hierbij kritisch kijken naar het behalen van een bepaald kwaliteitsniveau. Dit kan soms betekenen dat we een schilderbeurt pas na zeven jaar uitvoeren, in plaats van na zes jaar, alleen wanneer dit geen gevolgschade geeft voor de ondergrond. Vanaf 2011 kijken we dus meer naar de technische kwaliteit dan naar de esthetische kwaliteit.
<
> 3 Klantbenadering
Zoals eerder aangegeven is het jaar 2011 voor RWS partner in wonen een jaar van reflectie en bezinning. Een intern gericht jaar waarin veel aandacht besteed moet worden aan de organisatie en de werkprocessen. Er zal een nieuw bedrijfsinformatiesysteem worden geïmplementeerd. Dit zorgt ervoor dat de organisatie voor onze huurders en andere betrokkenen nog beter bereikbaar en beter ontsloten zal worden. Vanzelfsprekend blijven we alert op de kwaliteit van onze dienstverlening bijvoorbeeld door KWH-metingen (Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector) en zelf opgezette enquêtes zoals dienstverlening bij het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden. Tijdens de interne verbouwing gaat onze externe dienstverlening gewoon door! • De hond uitlaten in Wissenkerke
Communicatie De uitwisseling van informatie tussen onze verschillende doelgroepen en onze organisatie blijft een aandachtspunt. Met de komst van een nieuw bedrijfsinformatiesysteem kunnen we hierin een verbeterslag maken. Doordat informatie op één plaats bewaard wordt en continue wordt aangevuld, kunnen we deze informatie beter gaan gebruiken. Op de nieuwe website bijvoorbeeld. Voor de zomer 2011 presenteren we u een nieuwe gebruiksvriendelijke website waar bezoekers veel zaken online kunnen inzien, maar ook zelf online kunnen regelen. Dit maakt het communicatieproces voor zowel de klant als de organisatie meer transparant!
• Spelen bij een opgebroken straat in Goes-West
• Tafelvoetbal bij jongeren in de Goese Polder
Servicedienst Het afgelopen jaar zijn we gestart met een onderzoek naar het opzetten van een servicedienst. Via de servicedienst moeten huurders een beroep kunnen doen op de RWS voor diverse klusjes in en om het huis. In 2011 wordt verder onderzocht op welke manier deze dienst financieel haalbaar is.
7
>
Jaarplan 2011
> 4 Organisatie en bedrijfsvoering
De huidige organisatiestructuur van RWS partner in wonen bestaat sinds 2004. In die periode is er veel veranderd in zowel de eisen die aan onze organisatie worden gesteld, als de omgeving waarin de organisatie haar prestaties moet leveren. Hierbij doet zich de vraag voor of de huidige organisatiestructuur nog de meest passende is. • Aan de wandel in Goes-Zuid
Om besluiten te kunnen nemen over aanpassingen in de structuur van de werkorganisatie bestaat het voornemen om antwoorden te formuleren bij onder andere de volgende vragen: • Zijn de huidige ontwikkelingen op de vastgoedmarkt aanleiding om meer aandacht te gaan geven aan onze kerndoelstellingen of moeten we juist meer investeren in maatschappelijke taken? Wat betekent dat voor onze organisatiestructuur?
• Een impressie van het eerste deel van waterstad Goese Schans
8
Jaarplan 2011
• Zijn wij nog steeds alert genoeg om tijdig belangrijke ontwikkelingen in de woningmarkt en onze werkomgeving te kunnen blijven monitoren? • Blijven wij ook in de toekomst nog in staat om met ons huidige aanbod en onze huidige capaciteit onze klanten optimaal te bedienen? • Is de toename van diversiteit in de verschillende taakvelden aanleiding om meer gespecialiseerde kennis in huis te halen?
• Kunnen specifieke taakgebieden in samenwerking met andere partners uitgevoerd worden en wat heeft dat voor gevolgen voor de gewenste organisatiestructuur? Dit proces loopt parallel met de ontwikkeling van ons nieuwe ondernemingsplan. In 2011 verwachten wij de vragen te kunnen beantwoorden en eventuele aanpassingen in de organisatie te realiseren.
<
• Samen aan de leestafel in Poelhoek te Goes
MedewerkersBetrokkenheidsOnderzoek (MBO) volgende kroonjuwelen: vertrouwen in team, koers, sector en toekomstmogelijkheden, de hoge arbeidsmotivatie, de goede samenwerking binnen teams, een aantal goed ontwikkelde leidinggevende kwaliteiten (respectvol zijn, individuele waardering tonen, aan medewerkers vertrouwen blijven geven) en het verantwoordelijkheid nemen door de leidinggevende. Toch kunnen we uit dit onderzoek verschillende verbeterpunten halen. De aanbevelingen uit het rapport zullen we gebruiken om de tevredenheid en betrokkenheid bij onze medewerkers verder te verhogen.
Jaarplan 2011
9
>
In het najaar van 2010 werd een onderzoek uitgevoerd naar de tevredenheid en betrokkenheid van onze medewerkers. De doelstelling van dit MBO was om de belangrijkste succesen risicofactoren in de verhouding werkgever – werknemer te meten en te volgen. In het bijzonder de medewerkersbetrokkenheid met onderliggende factoren zoals tevredenheid, arbeidsmotivatie en vertrouwen. Het resultaat van het onderzoek wees uit dat medewerkers over het algemeen tevreden zijn. Letterlijk staat in het rapport: De hoge medewerkerstevredenheid en –betrokkenheid dient gekoesterd te worden. Handhaaf de
> 5 Financiën
• Ramen wassen in Kapelle
Jaarplan 2011
Jaarrekening 2009 x € 1.000,-
Begroting 2010 x € 1.000,-
Bedrijfsopbrengsten Huren
31.263
29.755
28.733
1.112
1.031
1.042
Overheidsbijdragen
37
8
147
Verkoop onroerende goederen
pm
pm
533
Overige bedrijfsopbrengsten
2.080
2.053
1.775
Som bedrijfsopbrengsten
34.492
32.847
32.230
Afschrijvingen
5.980
5.773
5.104
Overige waarde veranderingen . van (im)materiële vaste activa
1.004
pm
-2.114
Salarissen en sociale lasten
4.741
4.585
4.329
Lasten onderhoud (exclusief verbeteringen)
9.736
10.417
10.147
Overige bedrijfslasten
6.422
6.099
9.343
27.883
26.874
26.809
Exploitatieresultaat voor toegerekende rente
6.609
5.973
5.422
Rentelasten minus rentebaten
6.528
5.935
5.367
Vergoedingen
Bedrijfslasten
Som bedrijfslasten
10
Begroting 2011 x € 1.000,-
De financiële prestaties en continuïteit worden voortschrijdend bewaakt, zowel intern als extern. De externe bewaking wordt gedaan door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV). Volgens de normering van het WSW is RWS kredietwaardig. Deze toets heeft plaatsgevonden aan de hand van een positieve kasstroomprognose waarbij het WSW rekening houdt met een aflossingsfictie van 2% van de leningenportefeuille. Op basis van de prognosegegevens 2010 - 2015 heeft het CFV geconcludeerd dat de voorgenomen activiteiten van RWS in financieel opzicht passen bij de vermogenspositie, hetgeen in 2010 (weer) heeft geresulteerd tot een A oordeel (continuïteitsoordeel).
Winst- en Verliesrekening 2011
omschrijving
Beoordeling financiële continuïteit
Waardeveranderingen (positief)
0
703
Jaarresultaat vóór belastingen
81
38
758
Belastingen
pm
-1.395
-463
Jaarresultaat
81
-1.357
295
<
• Stunts op de fiets in Goes-Zuid
Meerjarenprognose
Colofon
De financiële continuïteit van de RWS kan met name worden beoordeeld aan de hand van de meerjarenprognoses. De meerjarenprognose volgens de begroting 2011 is in deze tabel samengevat tot en met 2016.
Uitgave: RWS partner in wonen Stationspark 30 Postbus 158, 4460 AD GOES (0113) 23 16 74
[email protected] www.rwsgoes.nl
Jaarresultaat
2012
2013
2014
2015
2016
230
1.003
1.866
3.272
1.399
60.537
61.541
63.407
66.679
68.077
Materiële vaste activa o.b.v. . historische kostprijswaardering
257.005
293.771
291.636
295.051
298.365
Leningen
181.181
216.160
212.154
211.960
213.481
Solvabiliteit
22,24 %
19,92 %
20,66 %
21,49 %
21,71 %
4,12 %
4,19 %
4,21 %
4,24 %
4,30 %
2,09
2,19
1,91
2,10
1,93
Eigen vermogen
Gemiddelde rentelast leningen o/g Rentedekkingsgraad ICR
Vormgeving en productie: Nilsson creatieve communicatie Fotografie: RWS Sjaak de Kok fotografie Co Coppoolse Gedrukt op Reviva 100% recycled papier
Jaarplan 2011 11
>
Meerjarenprognose 2012 - 2016 (bedragen x € 1.000,-)
> RWS partner in wonen Stationspark 30 • Postbus 158, 4460 AD GOES • T. (0113) 23 16 74 • E.
[email protected]
