Jaarbericht 2013 Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak
April 2014
Inhoudsopgave
Verslag Raad van Toezicht
2
1.
Algemene informatie
5
1.1 Doelstelling
5
1.2 Kernactiviteiten
5
1.3 Juridische Structuur
5
1.4 Organisatiestructuur en personele bezetting
5
1.5 Belangrijke elementen van het gevoerde beleid
5
Financiële informatie
7
2.1 Ontwikkelingen gedurende het boekjaar
7
2.2 Behaalde omzet en resultaten
7
2.3 Voornaamste risico’s en onzekerheden op bedrijfsmatig gebied
7
2.4 Kengetallen
8
2.5 Kasstromen en financieringsbehoeften
8
Risicoparagraaf
9
3.1 Strategie - risico’s op lange termijn
9
3.2 Operationeel - risico’s op korte termijn
9
3.3 Maatschappelijke aspecten
10
Toekomst
11
2.
3.
4.
Bijlage
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
12
1
Verslag Raad van Toezicht De vele transities van de verzorgingsstaat Nederland raken ook de huidige en toekomstige bedrijfsvoering van de Woon- Zorgstichting Groot Hoogwaak. Samen met de directie heeft de Raad van Toezicht (RvT) hier, ook in 2013, veel aandacht aan besteed. De missie van Groot Hoogwaak: “het bieden van goede zorg en huisvesting aan kwetsbare ouderen in Noordwijk” staat niet ter discussie. Wel de manier waarop hier inhoud aan gegeven zal kunnen / moeten worden in de nabije toekomst. De rode draad van de vele veranderingen in de zorg is dat ouderen minder snel geïndiceerd zullen worden voor professionele zorg en in de toekomst niet meer in aanmerking zullen komen voor opname in het zorghuis met een indicatie lager dan ZZP 4. De keuzes welke de directie in goed overleg met de RvT heeft gemaakt om deze ontwikkeling tegemoet te treden zijn: -
Het aantal zorgplaatsen zal met ca. 20 % afnemen (noodzakelijk in verband met het door het Zorgkantoor vastgestelde budgetplafond voor intramurale zorg).
-
Het zorghuis zal de komende jaren transformeren van verzorgingshuis naar verpleeghuis.
-
Het aantal plaatsen voor dementerenden (kleinschalig wonen) zal verdubbelen ten koste van het aantal plaatsen voor somatische verzorging.
-
Om tegemoet te komen aan het grote tekort aan voor ouderen met een beperking geschikte woningen in Noordwijk zullen de komende jaren ca. 120 zorgwoningen worden toegevoegd op en rond het huidige Groot Hoogwaak complex.
-
De thuiszorg (ThuisSupport) zal zich blijven inzetten voor de ouderen in Noordwijk die een beroep doen op de uitgebreide zorg en welzijnsdiensten van Groot Hoogwaak. Hierbij is het bieden van “integrale zorg” het uitgangspunt: van Huishoudelijke zorgtaken, Persoonlijke Begeleiding-, Verzorging- en Verpleging, zowel de door de WMO gefinancierde zorg, als ook voor ouderen met een PGB, voor mensen met een AWBZ indicatie voor langdurige zorg als ook voor ouderen die een beroep doen op de mogelijkheden die Groot Hoogwaak biedt voor particuliere zorgfuncties.
-
Het langer thuis blijven wonen van ouderen zal de vraag naar passende welzijnstaken zoals dagbesteding, ontmoeting, mantelzorg enzovoorts doen toenemen. De huidige en nieuwe welzijnstaken zullen de komende jaren in toenemende mate toegankelijk zijn voor “thuiswonende ouderen”.
In 2013 zijn belangrijke stappen gezet op weg naar realisatie van het Masterplan “Groot Hoogwaak 2020”. Meer dan ooit blijken deze plannen noodzakelijk om continuïteit te kunnen bieden aan de missie van Groot Hoogwaak. De Raad van Toezicht heeft veel waardering voor de inzet van de organisatie om te anticiperen op de vele ontwikkelingen in de zorg. Met volle steun van de Raad van Toezicht heeft de directie besloten om ook in 2013, ondanks de verlaging van het door het Zorgkantoor gegarandeerde budget, geen rem te zetten op het bieden van zorg aan de mensen die een beroep deden op de intramurale zorg van Groot Hoogwaak. Bij het nemen van dit besluit was het zeer onzeker of de aanzienlijke overproductie in 2013 wel vergoed zou worden door het zorgkantoor. In oktober 2013 kwam het positieve bericht van het zorgkantoor dat een groot deel van de overproductie gehonoreerd werd. Groot Hoogwaak is gaan staan voor de mensen die een beroep deden op de zorg van Groot Hoogwaak, en gelukkig
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
2
heeft het zorgkantoor deze houding gehonoreerd. Dit risico hebben we kunnen nemen, mede vanwege een gezonde financiële positie welke in 2013 nog verder is versterkt. Het is een uitdaging voor de organisatie om ondanks alle regels, kwaliteitseisen en veranderingen de aandacht en de zorg voor de cliënten van Groot Hoogwaak centraal te blijven stellen. Voor de manier waarop hieraan inhoud is gegeven in 2013 heeft de RvT veel waardering. Dit geldt ook voor de inzet van de vele vrijwilligers die zich inzetten voor de cliënten van Groot Hoogwaak. De Raad van Toezicht volgt met grote betrokkenheid de ontwikkelingen rondom de plannen “Groot Hoogwaak 2020” en ziet uit naar de stappen die de komende jaren gezet gaan worden bij de verbouwing van het zorghuis en de uitbreiding van het aantal zorg-gerelateerde woningen. In het kader van de Good Governancode voor zorgorganisaties en de jaarlijkse evaluatie van de Raad
van
Toezicht
zijn
er
gedurende
2013
een
aantal
wijzigingen
doorgevoerd.
Aandachtsgebieden zijn herverdeeld tussen de leden van de Raad van Toezicht. Dit vertaalt zich in een meer thematische focus door individuele leden van de RvT, op terreinen als Zorg en Welzijn, Vastgoed, nieuwe toepassingen van Domotica en ICT, Veiligheid– Kwaliteit en Duurzaamheid, Marktwerking, HRM, Organisatieontwikkeling en Meerjarenonderhoud. Met de specifieke kennis en ervaring die binnen de RvT aanwezig is hoopt zij meer toegevoegde waarde te kunnen bieden aan de leiding van de organisatie. De RvT waardeert de door de directie geboden ruimte om meer direct contacten binnen
de organisatie te hebben om goed
geïnformeerd te kunnen worden over de belangrijkste beleidsterreinen. Met waardering hebben wij kennis genomen van het eind 2013 door de Inspectie van de Gezondheidszorg, na een intensieve audit, afgegeven goedkeurend rapport. Dit onderstreept de zorgvuldigheid waarmee binnen Groot Hoogwaak aandacht wordt besteed aan de medische– en organisatorische handelingen in het belang van de cliënten. In 2013 gaven Louky Crama en Gees van Eik aan dat zij na het aflopen van hun tweede zittingstermijn (8 jaar) afscheid wilden nemen als lid van de RvT van Groot Hoogwaak. Wij danken beide dames hartelijk voor hun jarenlange bijdrage aan het mede besturen van de organisatie Groot Hoogwaak. Het verheugt ons te kunnen melden dat twee nieuwe kandidaten bereid zijn gevonden om de vacante plaatsen in te vullen en wel: Nelie van den Oever (op aanwijzing van de cliëntenraad en de PKN) en Liesbeth van der Voorn (op persoonlijke titel). In 2013 mochten wij aandacht besteden aan het 12,5 jarig dienstverband van de directeur bestuurder. Als RvT hebben wij de wens uitgesproken om nog vele jaren te mogen rekenen op de inzet van Mania als directeur bestuurder van Groot Hoogwaak. Het afgelopen jaar stond ook sterk in het teken van de voorbereidingen ter professionalisering van de interne organisatie. Dit is door de Raad met veel interesse gevolgd, ook in beleidsmiddagen, waarbij de RvT is uitgenodigd, is hieraan extra aandacht besteed. De RvT heeft veel vertrouwen in de gekozen aanpak door – en de begeleiding van “In voor zorg”. Een project dat moet gaan zorgen voor een flexibele en sterke interne organisatie die de uitdagingen van de
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
3
komende jaren op verantwoorde wijze het hoofd kan bieden. Niet alleen de organisatie maar ook haar systemen en processen worden hiermee onder de loep genomen. Kortom: 2013 was een roerig jaar mede dankzij de uitdagingen die het gevolg zijn van de vele veranderingen die op ons afkomen. De RvT zal de organisatie steunen waar mogelijk en haar van advies blijven dienen. Dit alles in het belang van de huidige en toekomstige kwetsbare ouderen in Noordwijk. Namens de Raad van Toezicht, Piet Barnhoorn (voorzitter) Simon Bal Jeroen van der Meer Ingeborg van der Molen Nelie van den Oever Liesbeth van der Voorn
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
4
1.
Algemene informatie
1.1 Doelstelling Groot Hoogwaak biedt een compleet dienstenpakket op gebied van wonen, zorg en welzijn aan senioren in Noordwijk. 1.2 Kernactiviteiten Groot Hoogwaak heeft als kerntaak het leveren van geplande en ongeplande zorg en aanvullende diensten aan, in beginsel, senioren (55+) in Noordwijk gedurende 24 uur per dag. Ons dienstenpakket bestaat uit verzorgingshuiszorg, kortdurende opname, kleinschalig wonen voor dementerenden, thuiszorg en hulp bij het huishouden. Voorts leveren wij aanvullende diensten, die de cliënten uit eigen middelen betalen: particuliere zorg of hulp bij het huishouden, alarmering, maaltijden aan huis, restaurantvoorziening, winkel voor dagelijkse boodschappen, linnenservice, kap- en schoonheidssalon, pedicure, fitness, huismeesterservice, logeeraccommodatie, sociaal-culturele activiteiten en rolstoelbus. In opdracht van de gemeente Noordwijk geven wij invulling aan het Steunpunt Mantelzorg. Het steunpunt is een servicepunt voor mantelzorgers in Noordwijk. 1.3 Juridische structuur Groot Hoogwaak is gesplitst in twee rechtspersonen: een Zorgstichting en een Woonstichting. Daarnaast is er een Coöperatieve vereniging en een stichting Vrienden. 1.4 Organisatiestructuur en personele bezetting De personele bezetting lag eind van het jaar rond de 320 personen, een kleine toename ten opzichte van vorig jaar (303). Het aantal vrijwilligers rond de 160, geen toename ten opzichte van 2012. Zie bijlage 1: organogram van Groot Hoogwaak. 1.5 Belangrijke elementen van het gevoerde beleid Dit verslagjaar kenmerkt zich als een jaar van beweging voor Groot Hoogwaak. Dit komt tot uiting in onderstaande zaken: •
Start project wijkgericht werken in samenwerking met st. Rijncoepel, ’s Heerenloo, stichting Mee, Buurtzorg en de gemeente Noordwijk.
•
Vervolg project vroegsignalering eenzaamheid en depressie, uitvoering in 2014, in opdracht van de gemeente Noordwijk. In 2013 in nauwe afstemming met de GGD en Transmuralis. Het resultaat: een eenvoudige scholingsmodule, kwam begin 2014 beschikbaar.
•
Verbetertraject in het kader van het kwaliteitsmanagementsysteem, onder andere vernieuwing systematiek interne audits en nieuwe auditoren opgeleid.
•
Start project zorginfrastructuur, onderzoek naar toepassingen ICT in de zorg
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
5
•
Start Seniorproject i.s.m. Grand Hotel Huis ter Duin, onderzoek naar mogelijkheden gastvrijheidsconcept
•
Scholing d.m.v. e-learning
•
Optimalisatie primair proces middels Lean principe
•
Uitrol nieuw personeel informatiesysteem, digitalisering van dossiers
•
Realisatie digitale informatiekrant, nieuwskrant voor bewoners en cliënten met actuele informatie
•
Digitalisering factureringsstromen
•
Ingericht contractbeheerssysteem
•
Start uitvoering groot onderhoud
•
Pilot scheiden wonen en zorg in het zorghuis
•
Principeverzoek masterplan Groot Hoogwaak 2020 goedgekeurd door gemeente Noordwijk
•
Start In voor Zorg traject- Samen in Beweging!
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
6
2.
Financiële informatie
2.1 Ontwikkelingen gedurende het boekjaar Het jaar 2013 heeft in het teken gestaan van de intramurale overproductie in het zorghuis. De door het Zorgkantoor gehanteerde methodiek voor het vaststellen van het startbudget lag hieraan ten grondslag. Door het nauwlettend volgen van de gerealiseerde (over)productie en de z.g. “vrije contracteerruimte” binnen het budget van het Zorgkantoor ontstond rond de zomer 2013 het beeld dat de intramurale overproductie 2013, in ieder geval voor een deel, vergoed zou gaan worden. In het inkoopgesprek met het Zorgkantoor begin oktober 2013 werd dat beeld bevestigd in de vorm van de toezegging dat de gehele intramurale overproductie 2013 gefinancierd zou worden. De door het Zorgkantoor in 2012 aangescherpte beleid inzake het hanteren van prijskortingen is ook toegepast op de tarieven van 2013. Desalniettemin is, mede door de financiering van de overproductie intramuraal, de omzet toegenomen met 4,9%. Het resultaat blijft hier enigszins bij achter. In procenten bedroeg het resultaat in 2012 7,3% tegen 3,8% in 2013 van de opbrengsten. De oorzaak van deze terugloop is vooral gelegen in de druk op de tarieven (o.a. WMO), een aanpassing van de CAO in de laatste maand van 2013 en toenemende kosten van de inzet van externe medewerkers voor het uitvoeren van diverse projecten. In de tweede helft is de focus gelegd op de realisatie van de herschikking 2013 vastgesteld productie. Deze is medio 2013 vastgesteld op basis van de realisatie van de eerste vijf maanden en geëxtrapoleerd naar het gehele jaar 2013. Bij afwijking van de “herschikking” boven een bepaalde volgen door het beleid van het Zorgkantoor gevolgd door korting op de tarieven van het volgende jaar. Door strikte monitoring en sturing is de productie binnen de betreffende marges gerealiseerd. 2.2 Behaalde omzet en resultaten Onderstaand een overzicht van de ontwikkeling van de omzet en het resultaat in de afgelopen jaren: 2013
2012
2011
Behaalde omzet
€ 10.552.987,-- € 10.087.897,-- € 9.955.092,--
Positief resultaat
€
403.501,--
€
749.160,--
€
573.036,--
Het positieve resultaat zal worden benut om de gewenste toekomstige vernieuwingen te realiseren. Daarom streven wij naar een bedrijfsresultaat van 5%. 2.3 Voornaamste risico’s en onzekerheden op bedrijfsmatig gebied In 2013 is binnen Groot Hoogwaak verder gewerkt aan het ontwikkelen en hanteren van degelijke managementrapportages, teneinde de risico’s in de bedrijfsvoering te reduceren.
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
7
Inmiddels is er een maandelijkse set rapportages in gebruik waarbij de bedrijfsvoering uitgebreid kan worden gevolgd en gestuurd. Hiermee zijn de risico’s intern acceptabel. Eén van de risico’s is de grote onzekerheid in financiering door het zorgkantoor en overheid. Dit vormt een bedreiging, mede ingegeven omdat niet alles particulier betaald kan worden. Zo is op dit moment (april 2014) niet bekend op welke wijze het Zorgkantoor de zorginkoop 2015 vorm gaat geven en wordt in de landelijke politieke arena nog uitgebreid onderhandelingen gevoerd over maatregelen om de kosten van de zorg terug te dringen. Wel staat vast dat er grote wijzigingen cq. bezuinigingen vanuit de Overheid komen. Groot Hoogwaak zal haar beleid hier op aanpassen. 2.4 Kengetallen Omschrijving
2013
2012
2011
1. Aantal FTE’s
173
163
151
2. Aantal personeelsleden in loondienst
320
303
294
3. Solvabiliteit
24,1%
22,2%
18,7%
9,2%
18,8%
18,0%
4. Rentabiliteit (resultaat/eigen vermogen) 5. Liquiditeit (quick ratio)
1,70
1,73
1,56
6. Resultaat in % van bedrijfsopbrengsten
3,8%
7,4%
5,8%
7. Ziekteverzuim
4,82%
4,24%
4,42%
8. ZZP score in % Jaar
ZZP licht in %
ZZP zwaar IN %
(tot en met 3)
(vanaf 4)
2008
85
15
2009
61
39
2010
46
54
2011
38
62
2012
34
66
2013
24
76
2.5 Kasstromen en financieringsbehoeften Door de groei in de omvang van de liquide middelen van de afgelopen jaren heeft Groot Hoogwaak inmiddels een financieel solide positie bereikt. De omvang van de liquide middelen is toegenomen tot een bedrag van ruim € 6,5 milj. Hierbij is aangetekend dat hiermee ook een aantal voorzieningen (MJOP) dient te worden gefinancierd en dat er ook een aantal bestemmingsreserves zijn gecreëerd voor specifiek benoemde bestemmingen. Desalniettemin kan worden gesteld dat Groot Hoogwaak financieel gezond is en een basis heeft gevormd voor de toekomstige uitbreidingsplannen.
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
8
3.
Risicoparagraaf
3.1 Strategie – risico’s op lange termijn -
Concrete gevolgen van de politieke ontwikkelingen over de aard, omvang en het tijdspad
-
Maatregelen hervormingen langdurige zorg vraagt om sterke verandercapaciteit van
van de te nemen maatregelen in het kader van de bezuinigingen Groot Hoogwaak -
Verdere verslechtering van de economische situatie, waardoor mogelijk problemen kunnen ontstaan bij het aantrekken van (vreemd) vermogen om de uitbreidingsplannen te kunnen realiseren, dan wel hogere lasten als gevolg van mogelijk oplopende rente
-
Onvoldoende partners voor dragen van investeringen
-
Aangekondigde beperking in het toepassen van flexibele arbeidscontracten
-
Onvoldoende specialistische kennis bij medewerkers; door toenemende co- en multimorbideit (50% tot 2020) is meer en specialistische kennis nodig
-
Toekomstscenario’s onvoldoende in kaart
-
Persoonlijke budgetten zijn door aanhoudende recessie minder beschikbaar
-
Strengere indicatiestelling CIZ
-
Beleidsmaatregel op landelijk niveau om intramurale capaciteit terug te dringen
-
Maximalisering contracteerruimte middels een productieplafond intramuraal zorgt ervoor dat kwetsbaren niet de garantie hebben zorg en hulp te krijgen in een door hen gewenste omgeving
-
Door toename complexiteit en hoge dynamiek is er en zal in de toekomst meer sprake zijn van verhoging administratieve lasten
Te nemen maatregelen -
Onderzoek uitkomsten pilot scheiden wonen en zorg in het zorghuis en op basis hiervan besluit nemen
-
Verscherpt personeelsbeleid t.b.v. flexibilisering contracten
-
Meer efficiencyslagen maken d.m.v. Lean methodiek en digitalisering
-
Inzicht in nodige kennis voor toename differentiatie ziekten, werknemers meer sturen op structurele ontwikkeling kennis (opleidingsbeleid)
-
Scenario’s in kaart brengen en aanscherpen/vernieuwen product portfolio
-
Voortdurend op zoek gaan naar financiële mogelijkheden, onder andere in overleg met gemeente en andere financiers
-
Nieuwbouwplannen per fase uitvoeren, afhankelijk van markt-, economische,- en zorgontwikkelingen
3.2 Operationeel- risico’s op korte termijn -
Overproductie intramuraal wordt vooralsnog in 2014 niet gefinancierd
-
Onvoldoende capaciteit bedrijfsnetwerk
-
Voorbereiding Elektronisch Cliënten Dossier vertraagt omwille van technische mogelijkheden
-
De snelheid van veranderingen in beleid en wet- en regelgeving vraagt veel aanpassing van medewerkers
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
9
-
Doorvertaling van beleid en wet- en regelgeving in praktijk, met name op gebied van kwaliteit
-
Kunnen voldoen aan de eisen van het zorgkantoor
Te nemen maatregelen -
Strakke monitoring van (over) productie, afspraken met het zorgkantoor en op basis van missie en financiële risico’s besluiten nemen
-
Start project zorginfrastructuur, dwarsverband houden met Elektronisch Cliënten Dossier
-
Consequenties in kaart bij vertraging voorbereiding Elektronisch Cliënten Dossier, tijdig besluitvorming.
-
Medewerkers meenemen in de veranderende omgeving en de gevolgen voor hun werk, door o.a. informatieverstrekking, inbreng in projecten en scholing (top-down en bottumup)
-
Inzet op bewustwording van medewerkers van het eigen gedrag en handelen en hierin samen op zoek gaan naar verbetermaatregelen
-
In gesprek met zorgkantoor ten behoeve van het nemen van reële en passende maatregelen om wel te kunnen voldoen aan de eisen
3.3 Maatschappelijke aspecten In het kader van ketenzorg werd onder andere samengewerkt met zorginstellingen uit de regio, gespecialiseerd op het gebied van dementie en verpleeghuiszorg (Topaz) en thuiszorg (Marente). Met de stakeholders, met name in Noordwijk, werd wederzijds nauw contact onderhouden voor het vervullen van onze missie in wonen, zorg en welzijn voor ouderen. Groot Hoogwaak had veelvuldig contact met de Gemeente, Lokaal Loket, kerken, Welzijn Senioren Noordwijk, Noordwijkse Woningstichting, huisartsen en gezondheidscentra. Daarnaast nam zij deel in de Raad voor Zorg en Welzijn en in het bestuur van het Vrijwilligers Steunpunt Noordwijk.
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
10
4.
Toekomst
Groot Hoogwaak heeft in haar toekomstplannen opgenomen zowel intensivering en uitbreiding van dienstverlening als uitbreiding van huisvesting (onder “Groot Hoogwaak” 2020) te bewerkstelligen. De uitbreiding van huisvesting is een maatschappelijke noodzaak in Noordwijk en sluit tevens aan op de visie van de overheid mensen langer zelfstandig thuis te laten wonen. Vanuit de overheid komt meer druk te liggen bij burgers zelf, zij zullen meer moeten investeren in de eigen zorg (mantelzorg en eigen financiering). Groot Hoogwaak wenst hierop in te spelen door een passend aanbod te bieden waar iedere oudere inwoner in Noordwijk gebruik van kan maken. We verwachten meer inzet te leveren in de thuiszorg. Gezien onze langdurige ervaring op dit gebied, zijn we hier op toegerust. De gehele zorgverlening stelt in toenemende mate hogere eisen in professionaliteit. De zorgvraag wordt zwaarder en de wensen van cliënten en hun vertegenwoordigers groter. Voor Groot Hoogwaak betekent dit investeringen in materiële zin (gebouwen) als immateriële zin (personeel). De aandacht ligt met name in de investering in ICT toepassingen voor zowel cliënten als medewerkers en professionalisering van medewerkers. In het najaar 2013 is het project Samen in Beweging gestart, dit loop tot begin 2015. Dit project zal een bijdrage leveren aan de strategische focus van Groot Hoogwaak en aan de professionalisering van medewerkers en teams binnen Groot Hoogwaak. Bij een nieuw te ontwikkelen
product
of
dienst,
zal
steeds
meer
gebruik
gemaakt
worden
van
de
(maatschappelijke) businesscase om een juiste afweging in investering te maken. Groot Hoogwaak wenst een duurzaam personeelsbestand, waarin wij flexibiliteit van personeel en voldoende ruimte voor persoonlijke- en professionele ontwikkeling belangrijk vinden. Er bestaat een kans dat dit, met de beperking van tijdelijke arbeidsovereenkomsten, in het gedrang komt. Met inachtneming van behoud missie en visie zullen we hiervoor maatregelen nemen.
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
11
Bijlage 1: Organogram Groot Hoogwaak
Woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak - Jaarbericht 2013
12