Jaarbericht 2013 Een bewogen jaar. Jaarbericht

Jaarbericht 2013 Een bewogen jaar

Jaarbericht 2013 | 1

Voorwoord

Inhoudsopgave 4 Een bewogen jaar

Cosis

Het bestuur en management van NOVO begon 2013 verwachtingsvol aan de

6 Inspectie op bezoek

26 Verbinding zoeken

samenwerking met Promens Care in de holding Cosis. Het jaarplan had als

7 Lessen voor de toekomst

28 Ons werk is mensenwerk

motto ‘Sterk in transitie’. Daarmee spraken we de medewerkers aan op de

7 Medezeggenschap in de driehoek

30 Lokaal aanbod is erg belangrijk

beweging die ze met de visie NOVO op menselijke maat vanaf 2009 in gang

8 Zorgpost Haren is Wmo-proof

hebben gezet. De beweging die we in 2013 voortzetten ter voorbereiding op

9 Synergie in OZC als geheim van samenwerking

Bestuurlijk katern

10 DC Paddepoel wint Gouden Prokkel

33 Profiel NOVO

10 Emile Roemer bezoekt locatie Molenerf

35 Beleid en resultaten 2013

Het jaar heeft er anders uitgezien. Inspectiebezoeken aan onze locaties legden

11 Een sterk sociaal netwerk en vrijwilligers

37 Kerngegevens

de focus in 2013 op basiskwaliteit en veiligheid van zorg. Na een

11 Dagbesteding voor ouderen

40 Toezicht

televisie uitzending over het overlijden van een cliënte zijn we kritisch gevolgd

12 Op naar een samenleving zonder hokjes

42 Medezeggenschap

door media en volksvertegenwoordigers. Er ontstond grote onrust binnen de

14 Repair Café in Het Hooge Heem

43 Bedrijfsvoering, financieel beleid en risicobeheersing

organisatie, wat heeft geleid tot een bestuurscrisis. Ook al spraken cliënten en ouders zich er over uit dat de zorg in ‘hun’ locatie naar tevredenheid was, we

14 Met sociale wijkteams dichter bij de burger 15 Overstag: met plezier aan de slag 16 Voortvarend aan de slag 19 Verhuizingen en openingen 19 Cliënten aan tafel met wethouder 20 Impuls langdurige zorg 22 Inspireren, motiveren en kennis delen 23 Samenwerking in de grensstreek 24 Van papier naar praktijk

de decentralisaties van de AWBZ.

Bijlage 48 Samenstelling en nevenfuncties:

konden niet anders dan kritisch kijken naar onze zorg, hoe we daaraan sturing geven en in gesprek zijn met medewerkers, cliënten en hun verwanten.

- Raad van Bestuur - Raad van Toezicht

Het was een bewogen jaar. En ondertussen ging de dagelijkse zorg door en waren de ruim 850 begeleiders met hart en ziel betrokken bij hun cliënten. Ook ging de voorbereiding op de decentralisaties door. De managers en zorgposthoofden gingen volop nieuwe samenwerkingen aan met lokale partners om op een andere wijze de ondersteuning te organiseren. We hebben veel meegemaakt, er is hard gewerkt, veel geleerd en gerealiseerd. In dit jaarbericht doen we daarvan verslag. Wiecher Hadderingh

Anton Renting

Voorzitter Raad van Bestuur

Bestuurder a.i.


Een bewogen jaar

Begeleiders: ‘Je moet wel door’

De noodlottige dood van een cliënte van

indringend. Tegelijkertijd riep de uitzending

cliënten gaan theedrinken, omdat ik weet hoe

familieleden van cliënten kregen de ruimte

Dialoog is essentieel

afspreken, checken en evalueren. Dat we het

NOVO in 2012 in behandelcentrum Onnen

veel vragen op. Je zag niet het hele verhaal,

moeilijk het is voor cliënten om alles goed te

om te vertellen hoe zij deze situatie beleefden.

Begeleider Jeroen van Veen: “Je moet wèl

elkaar kunnen zeggen als iets goed gaat,

zorgde in 2013 binnen en buiten NOVO

maar het ging zo wel de wereld in. Je wist

begrijpen. Ik stelde vragen, kon de situatie

Joke Krajenbrink kenschetst de bijeenkom-

dòòr met zijn allen na zo’n incident. Het was

maar dat we het ook kunnen

voor veel pijn, onrust en ontzetting. In

niet wat zich allemaal had afgespeeld en

uitleggen en verduidelijken en zo voorkomen

sten als een handreiking naar openheid en

aanleiding om opnieuw naar zorgplannen te

zeggen als het niet goed gaat. Het is enorm

maart 2013 oordeelde de Inspectie voor

hoe het zover had kunnen komen.” Begelei-

dat cliënten zich een verkeerde voorstelling

contact: “Het personeel was heel kritisch,

kijken en naar de dwang en drang. Ik vind

van belang om goed in contact te zijn met

de Gezondheidszorg negatief over Onnen,

der Marlies Krikke: “Ik heb me vooral boos

zouden maken.”

maar de bestuurder gaf alle ruimte en mensen

vrijheid een groot goed: in mijn begeleidings-

een cliënt, maar ook met ouders/verwanten.

ondanks dat daar verbeteracties waren

gemaakt over die Twitterbom met negatieve

Begeleider Sanne Kuiper: “Ik had sterk de

namenook die ruimte. Ze voelden zich daar

stijl probeer ik mijn handelen zoveel mogelijk

Dan kunnen we de ervaringsdeskundigheid

ingezet. De Raad van Bestuur besloot de

tweets over NOVO. Ik voelde me daar erg door

neiging te laten zien dat wij echt goede zorg

welkom in.”Veel medewerkers waren niet op de

aan mezelf te spiegelen. Het irriteert me

van cliënten en familie paren aan de

locatie te sluiten. Nadat in juni berichten

aangesproken.”

leveren. Ik wilde mezelf bewijzen.” Begeleider

hoogtevan het incident in Onnen. Wiecher Had-

als mijn vrijheid beperkt wordt. Dat is voor

professionele deskundigheid. Het een kan

Marlies Krikke: “Wij hoorden vrij weinig

deringh: “Ik wilde die geslotenheid doorbre-

cliënten niet anders. Is vrijheidsbeperking

niet zonder het andere. Alles wat we in 2013

in de krant waren verschenen over de dood van de cliënte, kwam er na de uitzending

Een deuk in het vertrouwen

terug van ouders, maar onze cliënten waren

ken door in het vervolg zo open mogelijk te

toch nodig, dan moet het goed besproken

geleerd hebben zal ons helpen om scherp te

van Nieuwsuur in augustus een hausse aan

Vertrouwen en geloofwaardigheid zijn in haar

er wel mee bezig. Sommigen hadden het op

zijn. Het was belangrijk om weer het vertrou-

en vastgelegd worden.” Begeleider Tietsia

zijn in ons werk. Kijkend naar de veerkracht

negatieve publiciteit over NOVO op gang.

werk belangrijke pijlers volgens zorgpost-

tv gezien en die betrokken het allemaal op

wen in elkaar uit te spreken, met elkaar te

Mekkering: “Hoe vaak zeggen wij niet tegen

van de medewerkers bij NOVO heb ik daar alle

Dit resulteerde onder meer in het vertrek

hoofd Joke Krajenbrink: “Dat vertrouwen en

zichzelf: ‘Kan dit ook met mij gebeuren?’ Het

kijken hoe we ons konden verbeteren, wat we

een cliënt die wat te dik is, ‘Je mag maar

vertrouwen in.”

van een van de bestuurders. Hoe verwerkt

die geloofwaardigheid kregen een deuk. Als

was goed om daarover met hen in gesprek te

anders gingen doen, wat we gingen verster-

drie boterhammen eten’? Dat is natuurlijk

Marlies Krikke: “Ik trainde met cliënten voor

een organisatie als NOVO dit alles?

verpersoonlijking van NOVO voelde ik mezelf

gaan.”

ken. We moeten meer met elkaar delen in de

vrijheidsbeperking. Die bewustwording is er

de 4 Mijl en sommige cliënten vroegen zich af

ook beschadigd.” Voor Joke was de manier

organisatie.Zorgposthoofd Joke Krajenbrink:

nu steeds meer: we zijn opnieuw gaan kijken

of ze in NOVO-shirtjes wilden lopen. Ik zelf

Schokgolf aan reacties

om hiermee om te gaan het gesprek aangaan

Bespreekbaar maken

“Wij hadden in onze zorgpost eerder een

of we allemaal nog met dezelfde visie naar

twijfelde ook even. Maar natuurlijk liepen we

Nieuwsuur zond beelden van de bewakings-

met collega’s, medewerkers, familie en met

Bestuurder Wiecher Hadderingh organiseerde

cliënt gehad met vergelijkbare problematiek.

cliënten kijken. Deze crisis maakte duidelijk

in NOVO-tenue: we zijn immers trots op wat

camera uit rond het overlijden van de cliënte

relaties. Joke: “Ik heb mijn netwerkcontacten

diverse bijeenkomsten met ouders en verwan-

Na die uitzending van Nieuwsuur kwam deze

hoe transparant je moet werken, hoe goed

we doen.” Wiecher Hadderingh: “Die trots

in Onnen. Met name die beelden hebben een

opgezocht en heb het bespreekbaar gemaakt.

ten van cliënten, met medewerkers van NOVO

casus opnieuw bij ons boven. Wij vroegen

het overleg in de zorgdriehoek moet zijn. Dat

willen we samen met onze cliënten en hun

schokgolf aan reacties teweeggebracht. De

Ik heb het onderwerp in het werkoverleg met-

en later met cliënten zelf: “Ook al had ik op

ons af of het ons ook had kunnen overkomen.

je met elkaar helder afspreekt waarom je iets

familie kunnen dragen.”

beelden en het commentaar erbij gaven een

een aan de orde gesteld. Het niet uit de weg

het incident zelf geen sturing gehad, ik heb

Wij hebben hierover met het team gepraat en

doet en hoe je dat doet.”

verschrikkelijk beeld voor mensen die bij

gaan, het zelf ter sprake brengen, dat werkte

op die bijeenkomsten verantwoord wat ik kon

afgesproken om te delen wat je als medewer-

Wiecher Hadderingh: “Ik vind het belangrijk

NOVO zorg krijgen en hun verwanten en voor

heel goed. Medewerkers konden hun verhaal

verantwoorden. Ik voelde me ertoe verplicht

ker overkomt en het niet te verhullen. Maak

dat we een cultuur ontwikkelen, waarin we

mensen die bij NOVO werken.

kwijt.” Niet alleen voor medewerkers waren

en ik wilde het zelf ook. Ik wilde het verhaal

moeilijke situaties bespreekbaar en laat ande-

elkaar als vanzelfsprekend kunnen aanspre-

Begeleider Tietsia Mekkering: “De beelden

de beelden moeilijk te rijmen. Joke: “Tijdens

vertellen en ik wilde mensen de mogelijkheid

ren meekijken, zodat je ervan kunt leren.”

ken. Dat we in de driehoek ‘cliënt – familie

in de uitzending van Nieuwsuur waren heel

die crisisweken ben ik bewust vaker met

geven om zich te uiten.” Medewerkers en

4 | Jaarbericht 2013

– begeleider’ de zaken goed afstemmen, Jaarbericht 2013 | 5

Een bewogen jaar

Lessen voor de toekomst De Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht waren verrast over het inspectie-oordeel in

ten, hun verwanten en medewerkers actief

maart. Er was door het team immers hard

worden geïnformeerd en betrokken. Moni-

gewerkt aan verbeteringen in Onnen. De Raad van Toezicht (RvT) besloot daarom het

toring van de resultaten is noodzakelijk. - Bij het invoeren van nieuwe vormen van

instrument om goed op deze vraag te kunnen reflecteren. Jur Stavast: “Het heeft mij weer duidelijk gemaakt dat je wel echt je rol en verantwoor-

onderzoeksbureau Argo te laten onderzoeken

begeleiding of behandeling is objectieve

delijkheid moet durven en kunnen nemen op

hoe het kon gebeuren dat er een verkeerd

toetsing van de kwaliteit van zorg nodig

de juiste momenten. Soms heb je als Raad de

door externe ter zake kundigen.

neiging om wat achterover te leunen. Maar je

beeld is ontstaan. Jur Stavast (voorzitter RvT) over het onderzoek: “De Raad houdt

- Het moet duidelijk zijn waar de regie ligt;

bent en blijft verantwoordelijk voor bepaalde

onder meer toezicht op de kwaliteit van de

wie waarvoor verantwoordelijk is bij het

onderwerpen.” Ineke Mulder (vice voorzitter

dienstverlening van NOVO. Wij vonden daarom

invoeren van verbeterprocessen. Direct

RvT): “We hebben onszelf een spiegel voor-

dat het onze verantwoordelijkheid was om

betrokkenen moeten kunnen worden aan-

gehouden hoe we in dit traject als Raad van

ARGO opdracht te geven voor het onderzoek.

gesproken op de resultaten.

Toezicht hebben geopereerd. Onze conclusie

Wij hoopten dat het vertrouwen in de onaf-

Inspectie op bezoek

- Bij veranderingsprocessen moeten cliën-

- Medewerkers, managers, bestuurders en

was dat we ons wel heel erg hadden gefocust

hankelijke aanpak van het onderzoek en de

toezichthouders moeten zich voortdu-

op de verbeteracties. Werkbezoeken helpen

uitkomsten daarvan breed gedragen zouden

rend afvragen ‘doen we de goede dingen

dan ook om een goed beeld te krijgen naast

worden. En achteraf is dat ook zo gebleken.”

voor onze cliënten’. Het gesprek daarover

de papieren rapportages.”

De calamiteit in het behandelcentrum Onnen

ze getraind in Competentie Gericht werken.

was voor de Inspectie voor de Gezondheids-

Vanaf de zomer zijn NOVO-brede verbeteringen

zorg (IGZ) aanleiding om in maart 2013 deze

in gang gezet op het gebied van medica-

locatie te onderzoeken. De inspectie was zeer

tieveiligheid (p.16), vrijheidsbeperkende

kritisch voor wat betreft de kwaliteit van zorg

maatregelen en aandacht voor vriendschap,

in de locatie en heeft daarna in juni,

intimiteit en seksualiteit. In overleg met de

augustus en september nog acht andere

OR, CFR en CCR is afgesproken dat we geen

locaties bezocht.

vrijheidsbeperkende maatregelen toepassen,

Het inspectietoezicht heeft geresulteerd in

tenzij de veiligheid in het geding is. Dit

Centrale Familieraad

Het overleg tussen de Raad van Bestuur en

werp. Hoe kan het dat de rapportages van de

maatregelen en verbeteringen. De Raad van

vraagt een bewustwording bij begeleiders,

De betrokkenheid van cliënten en verwan-

CFR raakte in augustus verstoord doordat de

Raad van Bestuur en het MT andere informa-

Bestuur heeft besloten het behandelcentrum

cliënten en verwanten. In het najaar is

ten bij het wel en wee van NOVO is in 2013

CFR het vertrouwen opzegde in de Raad van

tie geven dan de OR hoort van de medewer-

in Onnen te sluiten. In juni zijn de laatste

begonnen met de voorbereidingen voor het

nadrukkelijk een onderwerp geweest voor de

Bestuur. Met tussenkomst van de Raad van

kers; hoe kan het dat gestelde doelen niet tot

cliënten verhuisd. De behandeling van een

verbetertraject ‘Nee, tenzij …… bij NOVO’ dat

Centrale Familieraad (CFR). Cliënten en fami-

Toezicht is er gewerkt aan herstel van ver-

resultaten leiden; hoe kan het dat medewer-

aantal cliënten is voortgezet in het Centrum

verder vorm krijgt in 2014.

lie werden verrast door berichtgeving in de

trouwen. Dat resulteerde in december in een

kers niet op de hoogte zijn van ontwikkelin-

voor Verstandelijke Beperking en Psychiatrie

In december heeft de inspectie de onderzoe-

media over Onnen. De Centrale Cliëntenraad

convenant tussen de CCR, CFR en Raad van

gen binnen de organisatie.

in Assen. Een deel van het team is met hen

ken afgerond met een integraal oordeel. Op

(CCR) en de CFR waren geïnformeerd dat er

Bestuur. In het convenant staan afspraken

De OR heeft hierover gedurende het hele

meegegaan. De overige teamleden zijn bij

de site van de IGZ schrijft ze: “De inspectie

een calamiteit was geweest waarbij een cliënt

over de medezeggenschap bij individuele,

jaar indringend gesproken met de Raad van

andere locaties van NOVO gaan werken, of

heeft in algemene zin een positief beeld

was overleden, maar niet wat er was gebeurd.

lokale en centrale ontwikkelingen. Hierna

Bestuur en de Raad van Toezicht. De OR heeft

hebben werk elders gevonden.

gekregen over de kwaliteit van zorg en veilig-

Pas door de berichtgeving in de media werd

is het overleg van de CFR met de Raad van

met een initiatief voorstel aangedrongen op

De Avondsterlaan is een locatie met behan-

heid die NOVO op de verschillende locaties

het de CCR en CFR duidelijk hoe cruciaal de

Bestuur hervat.

een onderzoek naar de interne communicatie

deling en verblijf voor LVG jongeren. Deze

biedt. Op diverse locaties zijn verbeteringen

kwaliteit en veiligheid van zorg van NOVO

locatie maakt de omslag van ‘beheersen’ naar

nodig, maar de meeste zijn eenvoudig en snel

in deze situatie is geweest. Voor de CCR en

Centrale Cliëntenraad

en de werkvloer. In het najaar is besloten om

‘ruimte geven aan ontwikkeling’. Dit is een

voor elkaar te krijgen. Het is een kwestie van

de CFR reden om nadrukkelijk aan de orde

De CCR is het hele jaar in overleg gebleven

het onderzoek naar de interne communicatie

grote verandering voor zowel de begeleiders

de puntjes op de i zetten. De inspectie blijft

te stellen dat er in de organisatie (lokaal en

met de Raad van Bestuur. De CCR is kritisch

te laten uitvoeren door een onafhankelijk

als de jongeren. Zij worden hierin onder-

dit volgen.” De rapporten van de inspectie

centraal) op tijd over ontwikkelingen wordt

in gesprek geweest met de Raad van Bestuur

extern bureau. In het eerste kwartaal 2014

steund door gedragswetenschappers en

en het verbeterplan zijn te vinden op www.

geïnformeerd en dat de lokale raden tijdig

over de situatie in Onnen, het kritische oor-

vindt het onderzoek plaats.

begeleiders van buiten NOVO. In 2014 worden

novo.nl

advies gevraagd wordt over veranderingen

deel van de inspectie en de ontwikkelingen

In het bestuurlijk katern (p.33) is opgenomen

die cliënten raken. De bestuurders zijn het

binnen NOVO. Maar voor de CCR speelde niet

over welke onderwerpen de CCR, CFR en OR

daarmee eens. Tijdens bijeenkomsten in het

de vertrouwensvraag en ze waren niet betrok-

hebben geadviseerd c.q instemming hebben

najaar hebben zij met familie/verwanten

ken bij de vertrouwensbreuk van de CFR.

gegeven.

met cliënten en hun familie, en het mee Op basis van de analyse van het onderzoek

laten kijken in de praktijk door collega’s

zijn de volgende lessen getrokken.

en extern deskundigen is een belangrijk

Medezeggenschap in de driehoek

tussen management, ondersteunende diensten

over de ontwikkelingen bij NOVO gesproken.


Er was veel bijval voor het uitgangspunt dat

Ondernemingsraad

voor goede zorg een dialoog nodig is tussen

Voor de ondernemingsraad (OR) was de com-

cliënt, familie, medewerker.

municatie binnen NOVO terugkerend onderJaarbericht 2013 | 7

Onderschrift

Zorgpost Haren is ‘Wmo-proof’ Het gaat om luisteren naar elkaar

Kinderen spelen in KDC Dol-Fijn Stadskanaal

hoor”, meldt hij erbij, “want goed overleg is het halve werk.” Waarom hij die keuze maakt?

Synergie in OZC als geheim van samenwerking

“Bij de weg zijn is mooi, net als het omgaan

Zeven instanties op het gebied van jeugd en

zit, hoeven de kinderen niet meer overal

met klanten. Daar hebben we een training in

zorg zijn verenigd in Onderwijszorgcentrum

naartoe te worden vervoerd. Ook voor de

gehad. Stel ik kom bij een klant en die wil z’n

(OZC) De Stuwe in Winschoten. Met De Wa-

medewerkers van de zeven instellingen is

ei kwijt. Dan luister ik. Na afloop heb ik wel

terlelie is NOVO een van deze zeven partijen.

hierdoor alles bij de hand. Ze kunnen eenvou-

iemand geholpen en dat vind ik fijn.”

Het OZC is een initiatief van de gemeente

dig even bij elkaar langskomen om naar een

Oldambt en werd door het Ministerie van

kind te kijken en te overleggen. Een bespre-

Bloeien

OCW als ‘landelijk innoverend’ aangemerkt.

king met de ouders kan eenvoudiger met

Riana heeft met alle 35 cliënten die in Haren

Alles wat in de gemeente betrekking heeft op

meerdere partijen tegelijkertijd plaatsvinden.

wonen, begeleiders, familieleden en gedrags-

jeugd is samengebracht in De Stuwe: speciaal

Dat scheelt de ouders tijd en de betrokken

Zorgpost Haren ontplooit al langere tijd

hun dorpsgenoten, zoals de boodschappen-

dinsdag en woensdag actief in de Hortus in

wetenschappers een gesprek gehad over het

onderwijs, een aantal gemeentelijke diensten

instanties kunnen hun zorg beter op elkaar

verschillende activiteiten, vooruitlopend

service, klusjes in of om het huis of rollators

Haren, ook een activiteit vanuit de zorgpost

werk dat ze willen doen. “Ik weet nu precies

en de zorg van Accare en NOVO. Wat betreft

afstemmen. Afstemming vindt ook plaats door

op aanpassing van de Wmo in 2015. In het

repareren. Sommige werkzaamheden voeren ze

Haren. In de Hortus werken op dit moment

wat iedere cliënt wil”, zegt ze. “Cliënten

NOVO gaat het om de groep kinderen van De

de methode “één gezin, één plan” verder uit

verslagjaar is een nieuwe dagopvang voor

samen met leerlingen van doveninstituut

twaalf mensen, maar dat aantal kan groeien.

kunnen solliciteren op een vacature. Daarna

Waterlelie, een specifieke doelgroep van kin-

te werken. Dat betekent dat er naar gestreefd

ouderen opgezet, in samenwerking met en

Kentalis uit. “Samen met ZINN en de gemeente

Er is werk genoeg. “Ik doe voornamelijk

lopen ze eerst vier weken stage. In die

deren met een schoolperspectief. De kinderen

wordt om van een gezin of kind één dossier

in de buurthuiskamer van stichting ZINN.

zijn we in 2013 eveneens van start gegaan

schoonmaakwerk”, aldus Robert, “en het

periode kunnen zij en wij zien of het een

kunnen binnen het OZC-gebouw gemakkelijk

te hebben waarvan alle instellingen gebruik

Senioren van ZINN en van NOVO zijn hier

met de was & strijkservice”, aldus Riana.

bevalt me prima. Ik heb eerder een tijdje in

passende werkplek is. Binnenkort starten we

een ochtend meedraaien op een van de

kunnen maken. Om het geheel compleet

vier dagen per week welkom. Ook ging een

“De gemeente heeft een bakfiets beschikbaar

de winkel van de Hortus gewerkt, maar dat

met de dienstenservice in woonzorgcentrum

scholen en langzamerhand de overstap naar

te maken krijgt NOVO Gezinsondersteuning

dienstenservice van start vanuit diensten-

gesteld. NOVO haalt en brengt de was en

vond ik minder leuk. Bij de schoonmaak is het

De Dilgt. We gaan met een groep cliënten

het onderwijs maken. De klassen zitten aan

in 2014 ook een standplaats in het OZC.

centrum Haren.

woonzorgcentrum De Dilgt doet de was.”

relaxt. Je mag zijn wie je bent en de begelei-

diensten verlenen aan bewoners. Denk aan

dezelfde gang dat maakt het uitwisselen van

Begeleiders van NOVO Gezinsondersteuning

ders doen geen poging om je te veranderen.

het brengen van mensen naar de kapper, de

lesmethodes gemakkelijk en de begeleiding

ondersteunen ouders bij opvoedingsvragen en vragen over de ontwikkeling van hun kind.

Dienstenservice

Zijn wie je bent

Buiten NOVO werken is mooi, want daardoor

eetzaal of het schenken van koffie en thee en

en het onderwijs completer.

De laatstgenoemde is opgezet in samenwer-

Eén van de mannen op de bakfiets is Robert

heb je de kans om andere mensen te ontmoe-

we doen zelfs het onderhoud van een volière,

Doordat alle hulp in de Stuwe onder één dak

king met verschillende organisaties in Haren

Heuckeroth. Hij zocht mee op internet en

ten. Ik word hier goed begeleid. De bege-

heel gevarieerd. Op woensdag verzorgen we

en met de gemeente. De dienstenservice

Marktplaats naar een geschikte bakfiets. Dat

leiding bestaat uit een praatje ’s morgens

de lunch voor ouderen in buurthuis de

is onderdeel van de zogeheten collectieve

resulteerde in november in een geschikte

en daarna ga ik aan de slag. De begeleiders

Mellenshorst in Haren. De gemeente staat

voorliggende voorzieningen waar inwoners

fiets. Na goedkeuring van Robert is de fiets

nemen de tijd voor je en dat is wederzijds.

open voor wat we doen en het betekent een

van Haren die ondersteuning nodig heb-

voorzien van een (begrensde) hulpmotor en

Ik ben ook belangstellend naar hen toe. Het

enorme uitbreiding van de mogelijkheden

ben, een beroep op kunnen doen. Zij worden

spiegels. Sinds januari is hij op maandag en

gaat om luisteren naar elkaar.”

voor cliënten. Ze kunnen doen wat ze willen,

aangemeld via het sociaal team of via het

donderdag de bakfietskoerier. Robert woont

Wanneer de werkzaamheden van de nieuwe

waar ze goed in zijn en ze kunnen vooral

gemeentelijk loket. Teamcoördinator Riana

zelfstandig en kan 24 uur per dag een beroep

was & strijkdienst uitbreiden, kan het zijn

groeien! We zien ze dan ook opbloeien,

Groendijk vertelt vol enthousiasme over de

doen op de begeleiding van NOVO. Naast zijn

dat Robert kiest voor dat werk en vertrekt

omdat ze samenwerken met anderen in en

diensten die de mensen van NOVO leveren aan

werk voor de was & strijkservice, is hij elke

uit de Hortus. “Maar ook dat gaat in overleg

voor de maatschappij.”



Gouden Prokkel voor DC Paddepoel

Samenleven met anderen geeft het leven meer kleur

DC Paddepoel wint Gouden Prokkel

Werken in Veendam

Een sterk sociaal netwerk en vrijwilligers

NOVO heeft de Gouden Prokkel gewonnen in

beperking kunnen zijn. Prokkelen wordt

Een netwerk biedt meer mogelijkheden om te

gemaakt. De volgende stap is om cliënten

de categorie ‘Prokkelen in de samenleving’.

steeds populairder en op veel plaatsen in de

participeren in de samenleving; en samenle-

actief te ondersteunen hun netwerk te ver-

DC Paddepoel won de Gouden Prokkel met het

provincie sloegen organisaties

ven met anderen geeft het leven meer kleur.

breden of te behouden. Begeleiders krijgen

toneelstuk ‘De Verhuizing’ waarin cliënten en

en buurtbewoners de handen ineen om een

Onder dat motto biedt NOVO ondersteuning

daarvoor in 2014 een methode ‘versterken

wijkbewoners samen op de planken stonden.

Prokkel te organiseren. De Confiance in

aan cliënten in het versterken en onderhou-

sociaal netwerk’ aangereikt.

Verhuizen vormt een belangrijk onderwerp

Groningen is een trouwe deelnemer en orga-

den van een vitaal sociaal netwerk. Het doel

Binnen netwerken spelen vrijwilligers een

voor de cliënten in de wijk omdat zij gaan

niseerde een Wild West Prokkel. In Veendam

is de cliënt zoveel mogelijk onafhankelijk

steeds belangrijkere rol. Met het project ‘vrij-

verhuizen van de Lierstraat naar het nieuwe

waren allerlei Prokkel activiteiten te beleven,

te maken van betaalde ondersteuning. Het

willigers’ is bereikt dat er in alle locaties een

gebouw aan de Zonnelaan in Groningen. De

zoals rolstoelbasketbal en een rit achter op

sociale netwerk kan van niemand anders zijn

medewerker is die aandacht heeft voor het

Prokkel is een jaarlijkse activiteit die in het

de motor. Bij de scouting in Borgerswold kon-

dan van de cliënt zelf, hij of zij is de eige-

werven en betrokken houden van vrijwilligers.

teken staat van ontmoeting tussen mensen

den verschillende spellen worden gespeeld en

naar. Het netwerk van de cliënt bestaat uit

Voor deze medewerkers zijn twee themabij-

met en zonder een verstandelijke beperking.

werden broodjes gebakken bij het kampvuur.

de mensen die belangrijk zijn voor de cliënt,

eenkomsten georganiseerd en er is een hand-

Gouden Prokkels zijn bedoeld om te laten

evenals de mensen die samen met de cliënt

boek met hulpmiddelen gemaakt. Het aantal

zien hoe inspirerend, divers en leuk ontmoe-

activiteiten ondernemen.

vrijwilligers is inmiddels gegroeid tot 487.

tingen tussen mensen met en mensen zonder

Het doel voor 2013 was om voor elke cliënt

Emile Roemer bezoekt locatie Molenerf

een netwerkkaart te maken. Inmiddels is met

Op 8 april bezocht SP lijsttrekker Emile

heeft weleens slapeloze nachten omdat hij

Roemer locatie Molenerf in Uithuizen. Ook

bang is dat hij straks geen 24-uurs zorg meer

bewoners van de locatie Klinkhamer waren

krijgt. Roemer luisterde aandachtig

aanwezig. De reden van zijn bezoek was de

naar de voorbeelden van de cliënten en

veranderingen in de zorg. Roemer wilde graag

beloofde hun verhalen mee te nemen naar de

van cliënten horen hoe zij deze veranderingen

Tweede Kamer. Hij wist goed aan te sluiten

ervaren. Om goed voor de dag te komen,

bij het niveau van de cliënten en betrok

hadden de cliënten hun vragen en verhalen

iedereen bij het gesprek. Ondertussen werd

samen met de persoonlijk begeleider voorbe-

er ook lekker gesmuld. Op het menu stonden

reid. Een van de ontwikkelingen waar cliënten

soep en rijst met gehaktballetjes in saus.

zich zorgen over maken, is de ontwikkeling

Een aantal cliënten bereidde deze maaltijd in

rondom de vervoerskosten. Een cliënt vertelde

samenwerking met een professionele kok, die

dat de bezuiniging op vervoer ervoor zorgt

zich als vrijwilliger had gemeld. SP Eemsmond

dat hij minder keuze heeft in het werk en dat

heeft met de cliëntenraad afgesproken verder

hij dat niet prettig vindt. Een ander uitte zijn

in gesprek te gaan over de ontwikkelingen in

zorgen over het ambulante begeleiden: hij

de zorg.


en voor ruim 60% van alle cliënten zo’n kaart

Dagbesteding voor ouderen In januari ging het samenwerkingsproject

zorg overleg van de Gemeente Vlagtwedde. De

voor ouderen van Zorggroep Meander en NOVO

ouderen komen bij elkaar in woonzorgcentrum

officieel van start. Dagelijks is er plek voor

Kloosterheerd in Ter Apel. Voorop staat de

twaalf ouderen die dagbesteding ontvangen.

gezelligheid en de sociale contacten die op

Het gaat om een combinatiegroep van

deze manier ontstaan. Er is tijd en aandacht

ouderen die thuis wonen en via de Wmo in

voor de ouderen zodat ze kunnen vertellen

aanmerking komen voor dagbesteding en

over wat hen bezig houdt. Op het programma

ouderen met een verstandelijke beperking.

staan verschillende activiteiten, waaronder

De begeleiding van de ouderen gebeurt door

het samen bereiden van het middageten. Ook

Zorggroep Meander en NOVO. Het idee is ont-

is er ruimte om rust te nemen wanneer dit

staan door regelmatige ontmoetingen tussen

nodig is.

beide partijen tijdens het wonen, welzijn en


Bard Boon: ‘Samenwerking is voorbeeld voor anderen’

Paula en Janke: ‘We leren elkaar steeds beter kennen’

Op naar een samenleving zonder hokjes Toekomstbestendige samenwerking heen kijken er heel veel in samenhang met Sinds oktober 2013 werken Synergon,

mensen actief in een samenleving zonder

door NOVO, werkt inmiddels ook bij Lentis.

anderen mogelijk is. Daardoor neemt de

NOVO en Lentis in één gebouw aan de

hokjes?’ In die samenwerking kunnen we van

“Lekker rustig en zonder hoge druk” en

kwaliteit van de zorg aan onze inwoners toe.

Brouwerstraat in Winschoten. Samen willen

elkaar leren.”

iemand van Synergon wil graag bij de hout-

Dit project loopt vooruit op de veranderingen

groep van NOVO aan de slag.

die per 1 januari 2015 van kracht worden: de

ze er voor zorgen dat de begeleiding van mensen met een psychische, psychiatrische

Leren van elkaar

of verstandelijke beperking gewaarborgd

Op verzoek geeft Janke een aantal voorbeel-

Beren

gemeenten. Die gaat wel gepaard met een

blijft, ook nadat de gemeente ‘begeleiding’

den. “Misschien kunnen we als NOVO meer

Op de vraag wat begeleidster Paula van de

forse korting op het budget. Dit betekent dat

overneemt vanuit de AWBZ.

kijken naar de arbeidsmatige activiteiten van

samenwerking vindt, antwoordt ze:

juist door innovatie, slim samenwerken, elkaar

overheveling van taken van Rijk naar

Synergon en de integratie, waar Lentis veel

“Fantastisch! De beren op de weg die wij

aanvullen en ondersteunen, organisaties hun

Het gebouw is van Lentis, die hier een hout-

meer op gericht is. We zien dat cliënten van

vooraf zagen, zien cliënten helemaal niet.

expertise kunnen blijven inzetten. We zien

werkplaats heeft. Een deel wordt verhuurd

de drie organisaties in veel zaken op elkaar

Een aantal cliënten van NOVO en Synergon

dat NOVO, Lentis en Synergon de zorg

aan de sociale werkvoorziening Synergon,

lijken. Ook Synergon heeft cliënten die baat

kenden elkaar al en ze werken hier samen. We

ontdoen van allerlei schotten. Er zijn vast

die hier eenvoudig arbeidsmatig werk doet.

hebben bij een prikkelarme omgeving. NOVO

leren elkaar steeds beter kennen en dat is een

nog hobbels en obstakels. Toch heb ik er het

NOVO kwam de gelederen versterken met de

werkt graag met een heldere structuur en

goede zaak.” Of Janke en Paula nog wensen

volste vertrouwen in dat ook die uit de weg

afdelingen hout en kunst. Sindsdien kunnen

daar kunnen cliënten van de andere twee

hebben? “Ja”, zeggen ze, “dat de huidige

geruimd kunnen worden. Alle ingrediënten

cliënten kiezen waar ze willen werken. Wat de

organisaties eveneens baat bij hebben. Er zijn

samenwerking resulteert in een samenwer-

voor een toekomstbestendige samenwerking

cliënt hier beter van wordt? “Als je vroeger

overeenkomsten, maar ook duidelijk cultuur-

kingsverband dat toekomstbestendig is!”

zijn in de Brouwerstraat voorhanden en ik

bij de sociale werkplaats werkte, was je ‘meer’

verschillen. Daar heb je het over met elkaar

dan wanneer je naar dagbesteding ging”,

en daarin kun je van elkaar leren, zodat

Voorbeeld

mooi product van is gemaakt; een voorbeeld

begint zorgposthoofd dagbesteding Winschoten,

cliënten er hun voordeel mee kunnen doen.

Ook wethouder Bard Boon van de gemeente

voor andere organisaties. Dit is de manier

Janke Stikker, haar uitleg. “Straks vallen alle

Het uiteindelijke doel is dat het één groep

Oldambt, met in zijn portefeuille ondermeer

waarop we in de gemeente Oldambt graag

cliënten onder dezelfde groep en maken we

wordt, waarbinnen cliënten hun activiteiten

Welzijn, Werk en Inkomen, is erg content met

zien dat de zorg aan mensen, die het al dan

een samenleving zonder ‘wij’ en ‘zij’. Samen

kunnen kiezen. Er moet nog een hele omslag

het project. “Wat hier zichtbaar wordt is dat

niet tijdelijk wat minder makkelijk hebben,

beantwoord je de vraag: ‘hoe krijg je meer

worden gemaakt.” Jan, die wordt begeleid

wanneer instellingen over hun eigen grenzen

georganiseerd gaat worden.”


heb de stellige indruk dat daar nu al een heel


Spullen repareren in Winsum

Team Wgs Veendam: ‘Kiezen kun je leren’

Repair Café in Het Hooge Heem

Overstag: met plezier aan de slag

In Het Hooge Heem in Winsum vindt sinds

en gezelligheid. Bezoekers gaan met een

zocht. Hij kwam in contact met zorgpost-

Duurzame inzetbaarheid betekent gebruik

medewerkers waren zeer positief over deze

juni regelmatig het Repair Café plaats. Het is

tevreden gevoel en een werkend apparaat of

hoofd Maaike Huizing. Ze vroeg advies aan

maken van je talenten in alle levensfasen,

pilot die bestond uit een workshop gericht op

een landelijk initiatief dat verspilling tegen

hersteld kledingstuk weer naar huis. Hier-

de cliëntenraad en de rest is geschiedenis.

terwijl je tevens je persoonlijke- en loop-

het mobiliseren van alle talenten in de

wil gaan. Als bezoeker kun je oude of kapotte

mee staat het Repair Café in het teken van

In 2014 zullen er zes Repair Cafés plaatsvin-

baanontwikkeling goed plant en in de gaten

organisatie. Tijdens de workshop ontdekten

spullen meenemen die ter plekke gerepareerd

duurzaamheid. Tegelijkertijd zorgt het voor

den in Het Hooge Heem. Ook andere locaties

houdt. Duurzaam inzetbaar zijn betekent

de deelnemers wat hun sterke kanten zijn en

worden door vrijwilligers. Ze repareren er o.a.

ontmoetingen tussen mensen en draagt het

overwegen een Repair Café in hun dorp in

niet achterover leunen, maar actief met je

hoe je dat vervolgens vastlegt. Twee teams

broodroosters, stofzuigers, kleding en fietsen.

bij aan de leefbaarheid van het dorp.

navolging van het succes in Winsum.

toekomst bezig zijn. Het is een gezamenlijke

van elk tien deelnemers van woongemeen-

Bewoners van het Hooge Heem helpen met

In Winsum is het café ontstaan doordat ini-

verantwoordelijkheid van werkgever en werk-

schap Veendam volgden de workshop. Vooraf

reparaties, zorgen voor de koffie en thee

tiatiefnemer Kees Vissers een nieuwe locatie

nemer. Om de bewustwording van duurzame

maakten zij een Persoonlijk Ontwikkelings-

inzetbaarheid een impuls te geven, draaide in

plan (POP). Tijdens de workshop spraken

het voorjaar 2013 binnen de gehandicapten-

ze samen over de vier fasen waarin je je

zorg het programma Overstag – een initiatief

werkzame leven kunt indelen: de starter, de

van Stichting Arbeidsmarkt Gehandicapten-

spitsuurder, de periode waarin alles op z’n

zorg (StAG).

plek valt en de seniorenfase. Iedereen heeft

Naast ontwikkelingen zoals de verhoogde

het traject met interesse en plezier doorlopen.

AOW leeftijd en de toekomstige tekorten

Zoals het team het zelf verwoordde: ‘Kiezen

op de arbeidsmarkt, zijn de decentralisaties

kun je leren, zoek je balans en doe het

naar de gemeenten een reden om Overstag te

samen. De workshop is een cadeautje! Het

starten. Het gaat straks niet langer over op

is aan jou om dat uit te pakken. Je kunt er

welke producten of dienstverlening de cliënt

vervolgens uithalen wat je wilt’. De workshop

recht heeft, maar welke resultaten behaald

heeft met het succes een vaste plek gevonden

kunnen worden als het gaat om opvoeden,

in het cursusaanbod van NOVO.

Met sociale wijkteams dichter bij de burger NOVO is één van de ketenpartners die

onderhouden van een sociaal netwerk en bij

expertise. NOVO-medewerkers brengen de

participeert in de proef die in 2013 is gestart

het versterken van hun eigen kracht. Gezin-

expertise in van werken met mensen met een

met sociale teams in de gemeente Groningen.

nen met kinderen en met problemen op meer

verstandelijke beperking. Dat doen zij met

Deze teams werken samen op het gebied van

dan drie leefgebieden komen terecht bij De

lef, een open mind en niet bang om ergens

zorg en ondersteuning in de wijken Beijum en

Ploeg. Het doel van De Ploeg is om een inte-

op af te stappen. Een andere gemeente waar

Indische Buurt/De Hoogte. Elke ketenpartner

grale aanpak voor multi-problemgezinnen te

gewerkt wordt met een sociale wijkteam is

levert medewerkers voor de sociale teams die

ontwikkelen en uit te voeren. Sociale teams

Hoogezand. Samenwerkende organisaties

op hun beurt weer nauw samenwerken met

en bestaande voorzieningen ontfermen zich

richten zich daar op een integrale benadering

De Ploeg, een project voor hulp aan multi-

over andere huishoudens met forse proble-

van de problematiek in de wijk Gorecht-West.

problemgezinnen. De Ploeg is ook een project

men.

NOVO onderhoudt nauwe contacten met het

van de gemeente Groningen, waarin gezins-

Het komt voor dat er zes of meer hulpverle-

sociale wijkteam. Door de korte lijnen kan

coaches van Sozawe, Elker, MJD en NOVO

ners bij mensen over de vloer komen. Dan is

er snel worden ingesprongen. Een gezin dat

deelnemen.

het soms onduidelijk wie wat doet. Met het

regelmatig in beeld was bij de politie en

Door verschuivingen in de zorg zijn gemeen-

sociale team is er één aanspreekpunt. Het

veel onrust veroorzaakte in de wijk, kon op

ten op steeds meer terreinen betrokken bij

team heeft de regie, coördineert de hulpver-

die manier snel worden bijgestaan door de

mensen die ondersteuning nodig hebben. Dat

lening en probeert de mensen te activeren

begeleiders van NOVO. Hierdoor is de rust in

is de aanleiding voor de proef met twee

om zelf aan hun problemen te werken. Net

de buurt snel hersteld.

sociale teams. Samen ontwikkelen de partijen

als De Ploeg werken de sociale teams met de

een aanpak voor het bieden van passende

methode één gezin, één plan. Alles gebeurt

hulp aan wijkbewoners met veel problemen.

in samenspraak met de bewoners. Binnen de

De ondersteuning is erop gericht om wijkbe-

sociale teams geldt dat de lijnen kort zijn: er

woners te helpen bij het opbouwen en

wordt intensief gebruik gemaakt van elkaars


wonen, werk of zelfredzaamheid. Maar hoe passen je competenties als medewerker in deze nieuwe situatie? Wat vraagt dit aan leiderschap en wat betekent dit voor de cultuur van de organisatie? Het programma biedt instellingen in de gehandicaptenzorg de kans om hun ervaringen met duurzame inzetbaarheid te vergroten door zich aan te sluiten bij één van de pilots. Het team van woongemeenschap Veendam deed mee met de pilot ‘Sterk in je Werk’. De


Voortvarend aan de slag

Foto linksboven: Op de inhalator van Jacob staat geen datum en er is ook niet te zien hoeveel er nog in zit. Op de sticker is de datum geschreven. Jannie rekent altijd uit hoeveel pufjes er gegeven kunnen worden. Dat wordt ook op de sticker geschreven, zodat duidelijk is wanneer de inhalator leeg is. Foto rechts: Jannie Heemskerk en Ernst Paul Faber. Foto rechtsonder: bij het toedienen van risicovolle medicatie hoort een dubbele controle.

Projectgroep Medicatieveiligheid NOVO gaat veilig om met medicatie, maar

actuele medicatie toedienlijst van de apo-

mensen met vragen terecht kunnen. En wat

of Ernst Paul en Jannie blij zijn met de

betere informatie kan de veiligheid verder

theek en het op de juiste wijze bewaren van

opvalt? Dat begeleiders het vooral goed

resultaten, volgt een volmondig “Ja. Binnen

vergroten. Dit concludeerde de Inspectie

medicatie. Ernst Paul en Jannie: “Het is vanaf

willen doen en enthousiast aan de slag zijn

een paar maanden tijd is er op de locaties

voor de Gezondheidszorg tijdens onver-

die tijd beleid dat alle locaties niet langer

gegaan.” Veel locaties hebben nu intensiever

veel werk verzet en met succes.” De project-

wachte inspectiebezoeken in 2013. De

hun eigen, vaak zelfgemaakte lijsten, maar de

contact met de apotheek. Gaandeweg stuitte

groep blijft zich inzetten voor verbeteringen,

bezochte locaties zetten direct een verbe-

apothekerslijst gaan gebruiken.

de projectgroep ook op een aantal dilemma’s,

bijvoorbeeld hoe nieuw beleid goed geborgd

terplan in. Om de medicatieveiligheid ook

Op een aantal locaties werd al gebruik

die om een oplossing vroegen. Daarbij ging

kan worden. Op het programma staat ook

op de andere locaties een impuls te geven,

gemaakt van de zogeheten toedieningslijsten

het bijvoorbeeld over de door de apotheek

hernieuwd beleid rondom zogeheten voorbe-

werd de projectgroep Medicatieveiligheid

of apothekerslijsten, die periodiek worden

gehanteerde lijst of om de samenwerking

houden en risicovolle handelingen. “Daarbij

in het leven geroepen.

verstrekt door de apotheek. Hierop staat

tussen verschillende apotheken binnen één

gaat het om paramedische handelingen, zoals

alle relevante medicatie, inclusief de manier

woon- of dagbestedingslocatie. Er zijn loca-

het vervangen van een katheter, gebruik van

Apothekerslijst

waarop en op welk tijdstip de medicatie moet

ties die onder andere daarom concluderen dat

de tillift en het injecteren van insuline. Ook

Ernst Paul Faber, medewerker Kwaliteit van

worden toegediend.

ze niet aan alle door de Inspectie gestelde

willen we kijken wat we kunnen doen aan

voorwaarden kunnen voldoen. Zij gaan in

valpreventie. We merken namelijk dat vallen

overleg met de AVG.

meer voorkomt nu mensen steeds ouder

NOVO, en begeleidster/praktijkverpleegkundige Jannie Heemskerk van Zorgpost de

Enthousiast

Confiance in de stad Groningen, zijn twee van

Na het besluit dat alle locaties met de

de vijf projectleden. De arts verstandelijk ge-

apothekerslijsten werken, was er werk aan

De toekomst

handicapten (AVG), is op afroep beschikbaar.

de winkel. Jannie ging in overleg met de

De projectgroep Medicatieveiligheid wordt in

Elke locatie heeft een aandachtsfunctionaris

apotheek van de Confiance. “De apotheker

2014 omgevormd naar de werkgroep medisch

met medicatieveiligheid in zijn of haar por-

en ik hebben een apothekerslijst opgesteld

handelen. Die werkgroep, waar ook de AVG

tefeuille. De projectgroep ging in september

die voor onze woonlocaties het prettigst

deel van uitmaakt, gaat de zaken blijvend

van start en komt om de drie weken bijeen.

werkbaar is”, vertelt ze. “Elke locatie heeft

monitoren en geeft gevraagd en ongevraagd

Belangrijkste speerpunten: werken met de

een aandachtsfunctionaris medicatie waar

advies over medicatieveiligheid. Op de vraag


worden.”


Verhuizingen en openingen In Uithuizen zijn de cliënten van de

appartementencomplex Ferdinand Bolstraat

Spoorstraat verhuisd naar Woongemeenschap

in Hoogezand. In Scheemda werd een nieuwe

Klinkhamer. De bewoners van Woongemeen-

woonlocatie aan de Randstede in gebruik

schap Klinkhamer en Woongroep Marenland

genomen. De beweegtuin bij Wgs Kornalijn

hebben samen de nieuwe locatie geopend.

in Vinkhuizen is ook in gebruik genomen. In

In Siddeburen zijn de cliënten van Woonge-

de niet overdekte tuin staan zo’n 15 sport-

meenschap De Deel verhuisd naar het nieuwe

toestellen. In Groningen is NOVO gestart

gebouw aan de Jan Oostindiërstraat,

met de poli Downsyndroom 18+. Hier kunnen

dit werd op 28 mei gevierd. Op 23 mei is

volwassenen met het Syndroom van Down

Woongemeenschap Gockingahof in

met hun ouders of verzorgers terecht. De poli

Appingedam officieel geopend. De bewoners

is voor inwoners uit Groningen, Friesland en

van Woongemeenschap Eikendal in Sappemeer

Drenthe.

verhuisden in september naar het nieuwe

Cliënten aan tafel met wethouder Op 27 maart vond een ontmoeting plaats

invoering van de Wmo. Cliënten maken zich

tussen de Centrale Cliëntenraad, Centrale

zorgen over wat de veranderingen betekenen

Familieraad en wethouder Jannie Visscher.

voor de individuele zorgvragen. Ze stelden

Visscher heeft onder andere welzijn, integratie

hierover veel vragen. Het was een nuttige

en emancipatie, en ouderen in haar porte-

en leerzame bijeenkomst waar de cliënten

feuille. Bij alle partijen bestond de wens om

goed de knelpunten konden uitleggen. Jannie

met elkaar in gesprek te gaan over de veran-

Visscher sloot de bijeenkomst af met de woor-

deringen in de zorg. Tijdens het gesprek werd

den: “Houd ons, de gemeente, bij de les!”

duidelijk dat er veel onrust bestaat over de



Wonen in Uithuizen

Impuls langdurige zorg Langdurige intensieve zorg in nieuwe woonlocaties

Klaas Norder woont in Uithuizen

wonen begeleid door NOVO. “Ik kan 24 uur per dag een beroep doen op de begeleiding. Dat geeft me een goed gevoel. Die begeleiding heb ik nodig nadat ik aan mijn galblaas ben geopereerd. Sindsdien is er lichamelijk veel mis en heb ik vaak pijn. Ik kan niet alles

NOVO blijft investeren in woonlocaties

Op z’n plek

Extra nabijheid

meer zelf doen. Ik heb goed contact met mijn

voor mensen die langdurige, intensieve

Ook ouders - met name de ouder wordende

“Vroeger werd voor de cliënten beslist”,

persoonlijk begeleidster Froukje, die eenmaal

zorg nodig hebben. In het verslagjaar

ouders - zijn blij met NOVO. “Achteraf gezien

aldus Jan Bolhuis, teamcoördinator van

per week langs komt. Dan praten we over van

opende de nieuwe woongemeenschap De

hadden we veel eerder voor NOVO moeten

woongemeenschap Scheemda. “Nu stimuleer

alles, over problemen, maar ook over leuke

Klinkhamer in Uithuizen de deuren en

kiezen”, aldus het echtpaar Hassing. Zij zijn

je mensen om hun eigen keuzes te maken.”

dingen. Moeilijke post leg ik vooraf in haar

verhuisden cliënten in Scheemda naar

de ouders van de 48-jarige Berend, die in

Hoe de cliënten reageerden op hun nieuwe

postvakje en ook daar praten we dan over als

de nieuwe locatie aan de Randstede. De

Scheemda woont. “Berend is hier op zijn

woonsituatie? “Ze waren vooral heel positief

ze langskomt. Nieuwe dingen hoef ik niet te

ervaring van de NOVO-medewerkers op

plek”, zeggen ze. “Het gaat goed met hem en

over hun eigen sanitair, ze noemden het

leren, want ik kan alles al, maar zonder bege-

het vlak van de langdurige zorg is groot,

dan gaat het ook goed met ons. Hier krijgt

lekker stil in huis en we zien vooral trots! De

leiding zou het me niet lukken. ‘k Heb geen

zoals bleek uit de viering van het 35-jarig

Berend de bescherming die hij nodig heeft. Ze

bovenverdieping telt zeven appartementen

contacten in de directe omgeving, wel met

bestaan van woongemeenschap De Kornalijn

doen leuke dingen en er wordt goed voor hem

en een huiskamer. Hier wonen cliënten die

mijn familie en via Facebook. Ja, contact heb

in Groningen.

gezorgd. Berend heeft een prachtige woning.

niet te veel prikkels kunnen verdragen, zoals

je nodig om eenzaamheid te voorkomen.”

Hij woont op de bovenverdieping met een

Berend, en extra nabijheid van de begeleiding

Het belangrijkste verschil tussen toen en nu?

aantal andere mensen die ook een rustige

nodig hebben.”

Vroeger stond de groep centraal, werden de

omgeving en veel begeleiding nodig hebben.

mensen die er woonden verzorgd en deden

De verhuizing bracht bij Berend veel spanning

Goed gevoel

zegt hij, “en dat heb ik al vaker genoemd. Ik

we alles samen”, aldus de begeleiders van De

teweeg, maar de begeleiders van NOVO kun-

In Uithuizen sieren afbeeldingen van plak-

ben homoseksueel en daar wordt eigenlijk

Kornalijn. “Cliënten zijn vandaag de dag meer

nen daar goed mee overweg. We hebben een

ken koek de lampenkappen in de gemeen-

nooit aandacht aan besteed tijdens de

zelfredzaam, de individuele benadering is veel

prima contact met ze. Als er iets bijzonders

schappelijke ruimte van woongemeenschap

begeleiding van mensen met een beperking.

beter en qua woonruimte zijn ze er enorm op

is, bellen ze ons. Elk weekend komt Berend

Klinkhamer. Zij herinneren aan de koekfabriek

Er wordt wel gesproken over seksualiteit,

vooruit gegaan. Deze werkwijze stimuleert

bij ons thuis. Als het niet goed met hem

met dezelfde naam, die eens op deze plek

maar dan wordt altijd uitgegaan van

de eigenwaarde van cliënten en je ziet ze

gaat of wanneer hij veel spanning heeft, dan

stond. Het appartementencomplex dat in april

heteroseksualiteit. Ik weet zeker dat er meer

trots zijn op wat ze zelf kunnen of op wat ze

kunnen we Berend eerder terugbrengen. Dat

2013 haar deuren opende telt 25 bewoners.

mensen zijn die een beperking hebben en die

geleerd hebben. Wat we wel wensen is dat

geeft ons een goed gevoel. Wij worden ouder

Eén van hen is de 52 jarige Klaas Norder. “Ik

homoseksueel zijn. Ik denk dat het goed zou

de komende veranderingen in de zorg goed

en kunnen niet alles meer aan. Dan is het fijn

woon hier fantastisch”, zegt hij, “met een

zijn wanneer daar openlijker over zou worden

zullen uitpakken en dat vooral de stabiliteit

dat we op de begeleiders kunnen rekenen. Ja,

prachtig groen en vrij uitzicht.” Nadat Klaas

gesproken.”

in de begeleiding van de cliënt gehandhaafd

deze plek geeft Berend en ons rust.”

eerder op diverse plekken in de provincie Gro-

blijft.” 20 | Jaarbericht 2013

Wens Of Klaas tot slot nog wensen heeft? “Ja”,

ningen woonde, wordt hij sinds 2002 bij het Echtpaar Hassing: ‘Het is fijn dat we op de begeleiders kunnen rekenen’


De Vakgroep Begeleiders deed mee aan de bijeenkomsten over sociale innovaties van de Vereniging gehandicaptenzorg Nederland

Samenwerking in Parkheem

Inspireren, motiveren en kennis delen

Samenwerking in de grensstreek

Bottom up verbeteren van de kwaliteit van zorg en begeleiding

In juni ondertekenden Promens Care, NOVO en de Tinten Welzijnsgroep een samenwerkingsovereenkomst. De samenwerking als voorbereiding op de overgang van de begeleiding uit de AWBZ naar de Wmo is daarmee vastgelegd. NOVO en Promens Care zijn beide actief in de gemeentelijke grensstreek Borger-Odoorn en Stadskanaal. Promens Care bedient vanuit Nieuw Buinen cliënten die in Stadskanaal wonen. NOVO ondersteunt vanuit Stadskanaal cliënten in Nieuw Buinen. Nu beide organisaties samenwerken onder Cosis, is dat dé kans om een samenwerking aan te gaan. Ruud de Jonge van Promens Care en Marieke Drent van NOVO zochten elkaar op en sloegen de handen ineen. Met de overdracht van zorg naar de gemeente (Wmo) in het vooruitzicht, wordt gekeken hoe ambulante cliënten het beste continuïteit van zorg kan worden geboden. Beide organisaties profiteren daarnaast van elkaars sterke punten: de sterke verbondenheid met de gemeente en kennis over GGz-problematiek. In navolging van Promens Care is in samenwerking met Huisartsenposten begonnen om mensen, die tussen wal en schip vallen, ondersteuning te bieden waarbij wordt toegewerkt naar een geïndiceerde zorg. Samenwerking is er ook op het gebied van scholing, stage lopen en uitwisseling van personeel. Een NOVO-begeleider is gedetacheerd in Nieuw Buinen om ervaring op te doen met de GGz-doelgroep. Een begeleider van Promens Care werkt bij het ambulante team in Stadskanaal, waar NOVO diepgeworteld is in de samenleving.

De Vakgroep Begeleiders is een niet meer weg

met anderen op pad, naar een andere locatie,

te denken groep binnen NOVO. Eén van de

met als doel de kennis als een olievlek te

belangrijkste doelen is het verder ontwikkelen

verspreiden.

van het vak ‘begeleider’. De vakgroep wil

Het afgelopen jaar zijn een aantal themabij-

inspireren, motiveren en kennis delen.

eenkomsten georganiseerd; dit wordt zoveel

Begeleiders zijn steeds vaker betrokken bij

mogelijk gedaan in samenwerking met andere

allerlei projecten. Dit is ontzettend zinvol,

disciplines binnen NOVO zoals scholing en

want wie kan er meer vertellen over de werk-

training, kwaliteit en de gedragswetenschap-

vloer dan de begeleider. De verbinding tussen

pers. De volgende themabijeenkomsten

begeleiders en allerlei afdelingen binnen

kwamen voorbij:

NOVO is waardevol; het zijn mooie stappen

• De Wmo, wat betekent dit nu eigenlijk,

richting optimale samenwerking. De Vakgroep Begeleiders is een initiatief van begeleiders zelf. Een proactieve groep mensen

waar moet je als organisatie en als medewerker op voorbereid zijn? • ‘Vasthouden en Loslaten’, tot hoe ver ga je

uit zowel divisie 1 als 2, die het mooie vak

in de begeleiding van cliënten die andere

van begeleider meer op de kaart willen zet-

wensen hebben dan de begeleider denkt

ten. Vakmensen die de ontwikkelingen op de

dat goed voor hem of haar is, waar zit het

voet volgen en kennis en kunde graag delen

grijze gebied en hoe ga je daarmee om?

en inzetten voor de organisatie en cliënten.

• Risico-inventarisatie en evaluatie; welke

Er is een kerngroep van drie leden, tien

risico’s voor de cliënten beschrijf je wel

actieve leden en op bijna iedere locatie een

en niet, welk risico is aanvaardbaar en wie

contactpersoon. Om die kennis te delen gaan

bepaalt dat eigenlijk?

ze regelmatig op ‘locatievisite’. Dat betekent,

• Relaties, seksualiteit en kinderwens; hoe

samen met een collega een locatie bezoeken

ga je om met een cliënt die aangeeft een

die je beide niet zo goed kent. Daar wordt

kinderwens te hebben? Hoe ga je het

uitgewisseld waar begeleiders goed in zijn,

gesprek aan, spreek je dezelfde taal?

waar zij trots op zijn en welke specifieke

Hoe om te gaan met grensoverschrijdend

kennis aanwezig is. Op deze manier wordt

gedrag?

ook geïnventariseerd wat de scholingsvragen

Het was een boeiend en inspirerend jaar voor

zijn. Niet alleen welke kennis vergroot moet

de Vakgroep Begeleiders! Op naar nog meer

worden, maar ook welke manier van leren het

mooie en inspirerende onderwerpen.

meest passend is. De begeleiders gaan daarna


Ook binnen dagbesteding wordt met verschillende partijen samengewerkt. In de gemeente Aa en Hunze werken NOVO en Promens Care nauw samen richting de decentralisaties. Die samenwerking vindt plaats in de vorm van gezamelijke contacten met de Wmo-raad en in de vorm van projecten. Met Tinten en Promens Care is in Gasselternijveen een werkgroep aan de slag gegaan in de wijk. Tijdens een grote renovatie van de wijk was de overlast voor sommige bewoners erg groot. Omdat bleek dat er behoefte was aan een plek waar de wijkbewoners een luisterend oor wordt geboden, is een ‘huiskamer’project gestart met koffieochtenden. Tijdens die ochtenden ontstond het idee dat cliënten de wijkbewoners konden helpen bij het leeghalen en schoonmaken van de woningen tijdens de renovatie. Door deze samenwerkingen zijn de lijntjes tussen de samenwerkende organisaties korter geworden en ontstaan weer nieuwe ideeën en projecten die vorm geven aan participatie in de samenleving. Daarnaast is NOVO in Stadskanaal verbonden aan Parkheem, waar cliënten ondersteunende diensten verrichten. Ze bezorgen boodschappen uit de supermarkt van Parkheem bij de bewoners en ze persen naamlabels in hun kleding. In de dierenweide naast Parkheem doen cliënten verschillende werkzaamheden in samenwerking met Wedeka. De begeleiders van NOVO zorgen voor de nodige dagelijkse structuur.


Rik Bakker

Rhea ter Laak

Van papier naar praktijk Een blik vooruit ‘Goed verankerd’, zo zien Rik Bakker en

locaties. Elke locatie was anders en mocht

krachten van de cliënt versterken, zodat hij zo

Rhea ter Laak NOVO binnen de gemeenten.

daar zijn eigen kleur aan geven. “Dat blijft,

veel mogelijk zelf de regie kan voeren. “Het

Rhea: “NOVO is een graag geziene aanbie-

maar er zijn dingen die we vanaf nu meer

gaat van ‘zorgen voor, naar zorgen dat’”, aldus

der en de overgang van een groot deel van

gezamenlijk gaan regelen”, aldus Rhea en

Rik, “en dat betekent een ommezwaai voor

de zorg naar gemeenten is onze kans om

Rik. Waar het accent op ligt in 2014? “Op

zowel cliënten als begeleiders.” Op de vraag

nog meer met anderen samen te werken.

versterking van de eigen regie”, aldus beide

of deze verandering al niet langer gaande was,

Wat ik spannend vind is de dynamiek van

managers. Dit jaar gaan we het werken met

antwoordt de manager: “Inderdaad, maar het

gemeenten. Binnen de AWBZ was de bud-

leerlijnen verder implementeren, willen meer

is hier en daar papier gebleven en de manier

getzekerheid groter en straks zien we meer

bewustwording rond vrijheidsbeperkende

waarop er aan wordt gewerkt verschilt te

risico. Alles moet nog wel efficiënter, want

maatregelen en het sociale netwerk van

veel per locatie. Nu zeggen we: de werkwijze

we moeten het vanaf 2015 met minder geld

cliënten versterken.” Wat Rik betreft ligt

‘zorgen dat’ geldt voor alle locaties.”

doen.”

het accent eveneens op het nakomen van afspraken. “Ook dat geldt NOVO-breed voor

Eind 2014

Verstevigd

iedereen”, zegt hij. “Dat je doet wat je

Waar de zorgdivisies 1 en 2 eind 2014 staan?

De managers van de zorgdivisies en de divisie

belooft, en niet iets belooft wat je niet kunt

“Ik hoop dat de medewerkers weten waar hun

algemeen hebben eenmaal per twee weken

waarmaken. ”Daarnaast start NOVO op twee

kracht ligt, waar ze voor staan en in onzekere

gezamenlijk overleg. Op de agenda staan

locaties een pilot ‘Regie op locatie’, mede ont-

tijden blijven staan. Ik hoop dat de pilot

onder meer de jaarplannen, het verloop van

wikkeld door Rhea tijdens haar werk voor Van

‘Regie op locatie’ een vervolg krijgt en dat we

de samenwerking en de op stapel staande

Boeijen. Medewerkers, cliënten en familielie-

trots kunnen terugkijken op de resultaten van

veranderingen rond de AWBZ en de Wmo.

den nemen alle facetten van het werk op hun

onze gezamenlijk uitgevoerde jaarplannen”,

Daarnaast wisselen ze ervaringen uit waar alle

locatie kritisch onder de loep. Stapsgewijs

aldus Rhea. Rik ziet daarnaast graag dat aan

divisies hun voordeel mee kunnen doen. Via

brengen ze samen verbeteringen aan waar alle

het einde van het jaar elke cliënt weet waar

een nieuwe nieuwsbrief wordt de informatie-

partijen tevreden mee zijn. Niet eenmalig,

hij of zij staat qua zelfredzaamheid. “Ik zou

voorziening aan de achterban van de divisies

maar blijvend. “Als dit werkt, willen we kijken

graag willen dat dan ook het perspectief voor

verstevigd.

of we hier breder mee aan de slag kunnen.”

elke cliënt duidelijk is wat er vanaf 2015 gaat

Lokale kleur

Van zorgen voor naar zorgen dat

is, maar ik hoop dat ondanks die onzekerheid

Na de reorganisatie van een paar jaar geleden

Alle activiteiten zijn gericht op een zo groot

er wel zo veel mogelijk duidelijkheid te geven

lag het accent op de diversiteit van alle

mogelijke zelfstandigheid van de cliënt. De

is.”

gebeuren. Ik besef dat er nog veel niet helder



Vanaf 1 januari 2013 werken NOVO en Promens Care samen onder de vlag van Cosis. Op 21 februari van dat jaar werd in het bijzijn van de Raad van Bestuur de Centrale Ondernemingsraad (COR) van Cosis opgericht. Voorzitter van de Raad van Bestuur Wiecher Hadderingh en voorzitter van de COR Amber Tjassing in gesprek over de samenwerking.

Wiecher Hadderingh: “De COR is in de eerste vergadering van 2013 geïnstalleerd met een symbolische gift in de vorm van een drie-eenheid van theelichtjes in een houten stam. Voor de RvB is de COR een belangrijke gesprekspartner. We zien de COR nadrukkelijk als institutioneel orgaan voor Cosis. Daarbij zijn we ons ervan bewust dat de COR de medewerkers vertegenwoordigt van beide dochters.“ Amber Tjassing: “Dankzij het voorbereidende werk in 2012 konden we vanaf het begin op bestuurlijk niveau meepraten over de koers van Cosis.”


In februari 2013 is de Centrale

Verbinding zoeken VERSNELDE KENNISMAKING Amber: “Zo’n nieuwe Ondernemingsraad zorgt voor een hele nieuwe dynamiek en samenwerking. Hier inhoud aan geven doe je niet met een handtekening onder een reglement. We zijn met elkaar in gesprek gegaan over hoe we onze werkzaamheden willen inrichten. Hoe creëer je draagvlak in beide medezeggenschapsorganen, zodat de COR namens iedereen het gesprek aan kan gaan. Door de intensieve contacten in de zomer hebben de COR, beide ondernemingsraden en de Raad van Bestuur elkaar versneld leren kennen. Je komt duidelijk de verschillen in organisatie en cultuur tegen. We zijn niet hetzelfde en dat hoeft ook niet. Laten we vooral naar die verschillen kijken en er gebruik van maken. Als je

uitgangspunt is om de verbinding te zoeken, dan krijg je een heleboel voor elkaar.” DRAAGVLAK Amber: “Elke zes weken vergadert de COR met de Raad van Bestuur van Cosis. Verzoeken om advies van de RvB gaan voor een pre-advies naar de ondernemingsraden van de werkmaatschappijen. De COR kijkt of die twee pre-adviezen samen te voegen zijn en bespreekt dat advies met de Raad van Bestuur.” Wiecher: “We hebben ons voorgenomen om bij alles wat binnen Cosis-verband gebeurt de medezeggenschap goed mee te nemen, zowel de medewerkerskant als de kant van cliënten. We kunnen niets voor elkaar krijgen zonder het

Ondernemingsraad (COR) van Cosis geïnstalleerd. De COR bestaat uit drie leden van de OR NOVO en drie leden uit de OR van Promens Care. Er is een zevende zetel beschikbaar voor vertegenwoordiging van medewerkers van Cosis.

creëren van draagvlak. Of dat nu gaat om onze strategievorming, de organisatievorm of de integratie die we voorstaan in bedrijfsvoering en advies en ondersteuning.”

voorgelegd aan de COR.” Wiecher: “In de vervolgopdrachten hebben we geformuleerd dat de projectleiders in dat hele proces de medezeggenschap direct meeneemt.”

HOUTSKOOLSCHETSEN Wiecher: “De totstandkoming van de inrichting van Cosis is een bestuurlijke aangelegenheid geweest; de COR was daar niet bij betrokken. We hebben eerste ideeën neergelegd, een denkkader. Kwartiermakers hebben dit in 2013 verder uitgewerkt. Tussen de RvB en COR is afgesproken dat de COR in dit proces actief meegenomen werd. Dit kreeg vorm in een gezamenlijk overleg tussen Raad van Bestuur, COR en de kwartiermakers.” Amber: “Vervolgens zijn de inrichtingsplannen in december

OPEN EN STEVIG Amber: “De aard van de gesprekken tussen COR en RvB is open: wat we willen zeggen, dat zeggen we. Soms zijn het stevige gesprekken, om aan te geven waar het precies om draait. Het gesprek is constructief, soms heel scherp, maar volgens mij goed.” Wiecher: “Ik kan er in ieder geval goed mee uit de voeten. Mijn belang is dat we continuïteit houden in de dienstverlening en in het werkgeverschap. Ik heb niet de verwachting dat de COR altijd hetzelfde ziet als wat ik zie. We

hoeven het niet altijd eens te zijn, als we maar met elkaar in gesprek blijven, dat vind ik het belangrijkste. Ik heb de samenwerking in 2013 als heel constructief ervaren, ook in een hele moeilijke en zware tijd.”


Ons werk is mensenwerk Anton Renting en Wiecher Hadderingh (voorzitter) vormen samen de Raad van Bestuur van Cosis en de dochtermaatschappijen Promens Care en NOVO. Anton is bestuurder ad interim. Hij volgde Jaap van der Pol op. Een interview over Cosis, de visie op de ontwikkelingen in de zorg en de ambities voor de toekomst.


NOVO en Promens Care werken nauw samen in Cosis. Cosis was in 2013 feitelijk nog een lege holding, het had geen medewerkers. Er zijn schetsen gemaakt voor het onderbrengen van de ondersteunende diensten van NOVO en Promens Care in Cosis. Besloten is om voorrang te geven aan het afzonderlijk gereedmaken van beide dochtermaatschappijen. Dit is ingegeven door de ontwikkelingen in de langdurige zorg. In 2014 wordt het beleid van NOVO en Promens Care geharmoniseerd (= zorgen voor gelijkluidende inhoud en processen). In 2015 zal de integratie van ondersteunende diensten binnen Cosis plaatsvinden.

Januari 2013 is Cosis opgericht en had de Raad van Bestuur een andere samenstelling. Heeft dat effect gehad voor Cosis? Wiecher Hadderingh: “We hebben een moeilijke periode achter de rug. Samen met Jaap van der Pol had ik de ambitie iets moois neer te zetten voor cliënten van NOVO en Promens Care. We hebben afscheid moeten nemen van Jaap. Hoe gecompliceerd de situatie in 2013 ook was, ik ben altijd standvastig geweest over de samenwerking. Samen kunnen we krachtiger en meer betekenisvol zijn voor mensen met een beperking in Groningen en Drenthe. De bestuurscrisis heeft ons veel geleerd. Een belangrijke les is dat wat er ook gebeurt in de organisatie, je dat moet delen met je mensen – met de medewerkers, cliënten en hun verwanten.”

Hoe verhoudt een grote organisatie zich tot lokaal werken? Hoe zorgt u er kortom voor dat de kloof tussen kantoor en werkvloer beperkt blijft? Wiecher: “Door er in ieder geval voor te zorgen dat er een goede wisselwerking is. Dat de mensen op kantoor weten voor wie ze werken. Door de vorming van managementlagen te blijven beperken. Ook binnen Cosis moeten medewerkers in drie stappen ons als bestuurder bereiken. Besturen op afstand, daar geloven we niet in.” Anton Renting: “Dat kan ook niet in ons werk. Het is mensenwerk, het is relatiewerk. Je moet je bij elke schaalvergroting afvragen of de bestuurder de tijd, ruimte en de wil houdt om de werkvloer op te zoeken. Als die mogelijkheid er niet meer is, dan moet je jezelf afvragen hoe het zit.” Wiecher: “20, maximaal 30 procent van de tijd zijn we buiten de deur. De meeste tijd brengen we in onze eigen organisatie door. Zo weten we altijd wat er speelt.” Er gaat binnen de zorg heel veel veranderen volgend jaar. Daar heerst onzekerheid over op de werkvloer. Hoe past u de les van meer openheid en toegankelijkheid toe? Anton: “Je gezicht laten zien wanneer het kan. Communiceren met alle onzekerheid van dien. En je aanspreekbaar opstellen zodat mensen hun zorgen kunnen uiten. Zelf heb ik vorig jaar een aantal sessies gehad met ouders, cliënten en medewerkers. Daar haal ik heel veel informatie uit.” Wiecher: “En goed blijven checken of datgene wat op kantoor bedacht wordt ook wordt herkend op de werkvloer.”

Wat is uw visie op de ontwikkelingen in de zorg? Wiecher: “De trekrichting heb ik altijd een goede gevonden. Als we zorgen dat de lokale gemeenschap meer dragend kan zijn, ook voor mensen die hulp nodig hebben, prachtig. Maar de buurman moet ook de buurman kunnen blijven. Hij kan wel een ander soort buurman worden. Wat ik jammer vind en waar ik ook wel risico inzie, is het tempo waarin de veranderingen plaatsvinden. Nu lopen we de kans dat we niet echt goed toekomen aan een juiste uitvoering. Wat ik ook jammer vind, zijn de twee of drie bezuinigingsronden. Uiteindelijk worden we 30 tot 40 procent gekort. Dan wordt het wel heel krap om mensen de zorg te geven die ze nodig hebben. En dat ook nog in een andere context.” Anton: “Er zijn net nieuwe wethouders benoemd die zich aan het inwerken zijn. Gemeenteambtenaren weten nog niet altijd precies wat er op hen afkomt. Ook de wetgeving is nog niet op alle onderdelen rond. Als er geen continuiteit wordt georganiseerd vanuit Den Haag, dan kan het een drama worden in 2015.”

Care heeft veel kennis van de geestelijke gezondheidszorg. Dat kan voor NOVO een impuls zijn om te kijken wat ze met die kennis kunnen doen. Wat betreft ondersteuning aan kinderen en mensen met een verstandelijke beperking is het kennisniveau gelijksoortig. Als we daarop kunnen innoveren kan dat in groter gebied met een kleiner ontwikkelteam.” Waar staat Cosis over twee à drie jaar? Anton: “Cosis en haar dochters zullen dan behoren tot de top drie van zorgorganisaties in het Noorden voor mensen met een beperking. We zijn een goede partij voor gemeenten in Groningen en Drenthe. We zijn de eerste partij voor ouders en naastbetrokkenen om hulp te organiseren.” Wiecher: “Daarbij willen we een aantrekkelijke werkgever blijven. Dat betekent dat wij ondanks het feit dat we nu krimp verwachten, we toch proberen jonge mensen aan ons te binden. En enthousiast te maken voor het vak. Daarvoor gaan we allerlei samenwerkingsverbanden aan met onderwijsinstellingen.”

Wat biedt Cosis aan NOVO en Promens Care zodat ze goed kunnen omgaan met het te verwachten krimpscenario? Wiecher: “Promens Care en NOVO staan beiden bekend als organisaties die zorg op kleinschalige schaal verlenen, lokaal dus. Om dat goed te kunnen volhouden met dezelfde of nog betere deskundigheid, is het van belang dat we gaan bundelen.” Anton: “Promens


Cosis verbindt en voegt kennis toe aan de medewerkers van Promens Care en NOVO. Cosis versterkt zowel op inhoud

Lokaal aanbod erg belangrijk De Raad van Toezicht is toezichthouder van zowel Cosis als NOVO en Promens Care. Een gesprek over de ontwikkelingen bij Cosis met voorzitter Jur Stavast en vicevoorzitter Ineke Mulder.


Wat waren de onderwerpen voor u als toezichthouder Cosis in 2013? Jur Stavast: “In het begin van 2013 stond de start van Cosis als holdingmaatschappij centraal. Met daaronder Promens Care en NOVO als werkmaatschappijen. In mijn ogen een goede start met een duidelijk toekomstperspectief. Al heel snel werden we echter ingehaald door de ontwikkelingen bij NOVO. Uiteindelijk leidden deze tot het vertrek van de bestuurder Jaap van der Pol.” Ineke Mulder: “Bij de start van Cosis lag de nadruk toch wel op de bedrijfsvoering. Terwijl ik nu zie dat de gemeentelijke transities inhoudelijker

terugkomen. Hoe gaan Cosis en de werkmaatschappijen dat vormgeven? De omgang met nieuwe weten regelgeving wordt steeds meer in gezamenlijkheid opgepakt.” Wat is de meerwaarde van Cosis in het licht van de ontwikkelingen in de zorg? Jur Stavast: “Wij moeten in de huidige marktomstandigheden een bepaalde omvang hebben. Daarmee kun je het vertrouwen wekken bij gemeenten en zorgverzekeraars. Beide organisaties vinden dat ze naar de toekomst toe allebei te klein zijn om heel specialistische functies als behandelaren elk

als op ondersteuning. Innovaties in hulpverlening doen we gegroepeerd en in samenhang. Cosis zorgt ervoor dat medewerkers van haar dochtermaatschappijen om mensen met een beperking heen kunnen blijven staan. Onze medewerkers leveren in de nabijheid van de cliënt zorg en ondersteuning. In gezamenlijkheid met familie en naastbetrokkenen. Zowel in gemeentelijk verband als in de langdurige zorg.

apart in dienst te nemen. Gezamenlijk zou dat wel kunnen. Of dat zo blijft, is de vraag nu al die ontwikkelingen en transities op ons afkomen. Toen, twee jaar geleden, was dat één van de belangrijke overwegingen.” Hoe verhoudt een grote organisatie zich tot lokaal werken? Ineke Mulder: “Promens Care en NOVO zijn lokaal verankerd. Dat is een voordeel omdat we dichtbij onze cliënten zitten, onze toekomstige opdrachtgevers en samenwerkende organisaties. Daar komt de holding Cosis bij. Zo kunnen we kwaliteit van zorg borgen, net als de nodige kennis en expertise.” Jur Stavast: “Als toezichthouder zeggen we: lokaal wat kan, centraal wat beslist niet lokaal kan. Dat lokale aanbod kunnen we nu bij gemeenten overeind houden door het samengaan in Cosis. In de provincie Groningen wordt dat nog spannend trouwens. Daar leidt de gemeentelijke herindeling in 2018 tot gemeenten tussen de 80.000 en 100.000 inwoners.”

Wat zijn belangrijke onderwerpen voor het komende jaar als toezichthouder van Cosis? Ineke Mulder: “Ik ga dan terug naar waarom Cosis is ontstaan. Het is onze taak om komend jaar te kijken of er gewerkt wordt aan de te behalen doelstellingen.” Welke verwachtingen heeft u over de ontwikkelingen binnen Cosis? Jur Stavast: “Dat er meer activiteiten binnen Cosis-verband worden georganiseerd.” Ineke Mulder vult aan: “Op het gebied van bedrijfsvoering, kennis en kunde.” Jur Stavast: “Het elkaar wederzijds inspireren en het delen van kennis, daar zullen we goed op letten. Kijk ik over twee à drie jaar, dan zou het goed zijn als we een sterk product hebben neergezet voor de langdurige zorg. Als het gaat over maatschappelijke ondersteuning dan hopen we een groot gedeelte van de wethouders Zorg in ons werkgebied te hebben ontzorgd.”

Stelling: door de grotere, maatschappelijke druk verandert de rol van de toezichthouder. Ineke Mulder: “Wat die maatschappelijke verwachting betreft, dat gaat óók over onze toezichtsfunctie. De verwachting is dan toch dat een Raad van Toezicht actief momenten creëert om informatie op te halen en te krijgen. Zodat we onze rol beter kunnen uitoefenen.” Jur Stavast: “En dan vooral op het gebied van kwaliteit en veiligheid van cliëntzorg. De buitenwereld kijkt of je daar als Raad voldoende op hebt gestuurd en getoetst. We moeten ons nu verantwoorden naar de samenleving. Ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg kijkt scherper. We merkten dat toen de inspectie bezig was met het rapport rondom de calamiteit in Onnen. Zo die er al was, is de vrijblijvendheid van de toezichthouder definitief voorbij.”


Bestuurlijk katern Profiel NOVO Missie NOVO wil de mogelijkheden en kwaliteiten van mensen met een

verbinding tussen NOVO en Promens Care wordt er op het niveau van

verstandelijke beperking versterken. Zij biedt hen een leven lang de

Cosis een geconsolideerde jaarrekening 2013 opgesteld. Op termijn

mogelijkheid tot levensbrede ondersteuning op maat. Zo kunnen cliën-

worden de ondersteunende diensten van NOVO en Promens Care onder-

ten hun leven inrichten zoals zij dat willen. Om dit te realiseren gaat

gebracht in de Stichting Cosis. NOVO heeft drie hiërarchische lagen: de

NOVO een duurzame professionele relatie aan met haar cliënten.

Raad van Bestuur (2 personen), het MT (naast de 2 bestuurders, 4 personen) en de zorgposten afdelingshoofden (ruim 40 personen).

Doel

De locaties in de provincie zijn geclusterd rond zorgposten van waar-

NOVO stelt zich ten doel het welzijn, de ontplooiing en emancipatie

uit de ambulante en 24-uurs levensbrede zorg en ondersteuning voor

van haar cliënten te bevorderen, in de meest ruime zin van het woord.

cliënten uit de wijk/gemeente wordt georganiseerd.

Daarbij wordt bevorderd dat zij zo goed mogelijk deelnemen aan het

NOVO heeft op centraal niveau een ondernemingsraad, centrale cliën-

normale maatschappelijke leven.

tenraad en centrale familieraad. Op lokaal niveau zijn er locatiecliëntenraden en zorgpostfamilieraden.

Kernactiviteiten Wij geven behandeling, begeleiding en ondersteuning op alle levens-

De Raad van Bestuur van NOVO vormt tevens de Raad van Bestuur

terreinen en in alle levensfasen. Bij wonen, leren, ontwikkelen, wer-

van Stichting Huize Bartje te Assen en Stichting Kassei te Groningen.

ken, dagbesteding, recreëren en deelnemen aan de samenleving. Onze

Zodoende zijn deze stichtingen opgenomen in de geconsolideerde

klanten zijn mensen met een verstandelijke beperking en bijkomende

jaarrekening van Stichting NOVO. NOVO en Huize Bartje huren panden

problematiek, van jong tot oud. De zorg organiseren we kleinschalig

van Stichting Kassei. Kassei stelt de in haar bezit zijnde panden

en verspreid over de provincie Groningen vanuit ruim 80 locaties.

uitsluitend ter beschikking aan NOVO en Huize Bartje. De kosten van Huize Bartje en Kassei worden integraal aan NOVO doorbelast, het

Structuur

enkelvoudige resultaat van deze stichtingen is derhalve klein. Er is

NOVO is een stichting. Statutair is geborgd dat de Raad van Bestuur

geen sprake van onderlinge aansprakelijkheidsstelling of gestelde

van NOVO uit dezelfde personen bestaat als die van Cosis en Promens

zekerheden. NOVO heeft Huize Bartje als locatie afgestoten, de cliënten

Care. Hiermee is eenheid van bestuur voor deze maatschappijen

zijn verhuisd en het pand is in 2013 verkocht.

gewaarborgd. Cosis is per 1 januari 2013 opgericht. Vanwege de



Zorg en ondersteuning richting ‘samenredzaamheid’ en decentralisatie van AWBZ-zorg

Raad van Toezicht

Raad van Bestuur

Centrale familieraad/ Centrale cliëntenraad

Ondernemingsraad

Dienstverlening in verzorgings- en verpleeghuizen

De Hoven, Meander en Zonnehuisgroep

Dagbesteding en participatie

WSW bedrijven, Lentis

Zorgen voor Morgen (Groningen)

vrijwilligers-, welzijns- en zorgorganisaties.

Pilot Sociale Teams (Groningen)

gemeente, zorgen welzijnsorganisaties

Doe-teams (DAL gemeenten)

gemeente, zorgen welzijnsorganisaties

Pilot maatschappelijke participatie (Groningen)

Werkpro en Iederz

Kinderboerderij (Pekela)

Tinten, St. Kinderboerderij Pekela en de gemeente.

Ondersteuning van jongeren van 18 tot 27 (Appingedam en Delfzijl)

scholen, WSW, jeugdzorg, welzijn, de sociale dienst en gemeenten

Vergroten netwerk cliënten (vrijwilligers)

Best Buddies. Stip, Stiel, vrijwilligerssteunpunt

Bestuurssecretaris Staf P&O

Stafbureau Staf Vastgoed

Rond woonvoorzieningen werkt NOVO nauw samen met woningbouwcorporaties in de provincie. Met onderwijsinstellingen werkt NOVO samen als stage-instelling, voor expertise ontwikkeling en onderzoek,

AO/IC

of omdat er binnen de onderwijsinstelling een dagbestedingslocatie is gevestigd. Rond vacatures en arbeidsmarkt werkt NOVO samen met Zorgplein Noord. NOVO vormt samen met de zorgaanbieders gehandi-

Zorgdivisie 1

Zorgposten

Zorgdivisie 2

Zorgposten

Divisie Algemeen

Bedrijfsbureau

Specialistische functies

Servicedienst P&O

Avondsterlaan & logeren

Servicedienst Financiën en Informatie

Gezinsondersteuning

Servicedienst Huisvesting, Inkoop en ICT

Specifieke ondersteuning, projecten en programma’s

captenzorg in de provincie het Platform Gehandicaptenzorg Groningen.

Beleid en resultaten Het thema van het jaarplan 2013 is ‘Sterk in transitie’. Sinds 2009

Leerlijnen voor begeleiding

heeft NOVO een beweging in gang gezet om de begeleiding en de

Als hulpmiddel bij het ontwikkelingsgericht begeleiden hebben we

locatie te verbinden aan het lokale netwerk. In 2013 hebben we hier

leerlijnen van het speciaal onderwijs laten hertalen voor de cliënten

richting de decentralisatie van de AWBZ het versterken van het sociale

van NOVO. We stelden ons in 2013 ten doel dat binnen dagbesteding

netwerk van de cliënt aan toegevoegd.

75 tot 80% van de volwassen cliënten aan de hand van tenminste een leerlijn begeleid worden. We hebben dit doel gehaald.

Netwerkorganisatie NOVO organiseert veel van haar zorgen dienstverlening in samenwerking met lokale, regionale en provinciale organisaties op het gebied van wonen,

Zorgposten

Het project leerlijnen krijgt in 2014 een vervolg. Dan willen we de

Vanaf 2012 richt NOVO de organisatie in op basis van zorgposten,

leerlijn ook gebruiken bij de begeleiding in de woonsituaties, de

van waaruit alle vormen van begeleiding worden gegeven in de wijk/

ambulante begeleiding en de KDC’s.

gemeente. Van de zware zorg in de kern van de zorgpost tot de lichte

werken, welzijn, zorg en onderwijs.

vormen van (ambulante) begeleiding en dagbesteding verder weg, in

Sociaal netwerk cliënten

samenwerking met lokale en regionale partners. Het uitgangspunt bij

Het project vrijwilligers heeft in 2012/2013 bereikt dat er in alle

deze inrichting is dat op basis van de hulpvraag van de cliënt en diens

locaties een medewerker is die aandacht heeft voor het werven en

indicatie, de begeleider in dialoog met de cliënt en diens verwant alle

betrokken houden van vrijwilligers. Voor deze medewerkers zijn in

vormen van zorg organiseert. Het op deze wijze werken is een groei-

2013 twee themabijeenkomsten georganiseerd en er is een handboek

model. In 2013 hebben de teams hieraan verder gewerkt, met name

met hulpmiddelen gemaakt. Het aantal vrijwilligers is sinds de start

aan het aansluiten op het lokale netwerk en wijkgerichte activiteiten.

van het project gegroeid met 361. In 2013 stelden we ons ook als

In 2014 wordt dit groeiproces vervolgd.

doel om met en voor elke cliënt een netwerk kaart te maken. Voor

Naast de zorgposten waar integrale zorg rond wonen, dagbesteding

ruim 60% van alle cliënten is een netwerkkaart gemaakt. In 2014

Zorgprogramma’s en zorgarrangementen

Partners in zorg

Polikliniek vroegdiagnostiek

Ommelander Ziekenhuisgroep

Behandelprogramma voor cliënten met obesitas en diabetes

UMCG

Klinische en ambulante behandeling van verstandelijk gehandicapten met psychiatrische problematiek in De Swaai

De Zijlen, Alliade, GGZ Friesland

Team Integrale Vroeghulp

MEE en Beatrixoord/UMCG

Down-poli

Martini Ziekenhuis

Consultatieteam Seksueel Misbruik

MEE en PGZG

en vrije tijd wordt gegeven heeft NOVO in Noord en Oost Groningen

gaan we begeleiders een methode aanreiken met behulp waarvan ze

MFC De Gilde in Muntendam

St.Welzijn Menterwolde, Groninger Huis, De Zijlen en Meander.

nog een aantal locaties waarin de dagbesteding apart wordt georgani-

de cliënt kunnen ondersteunen voor het verbreden en inzetten van

De Stuwe (OnderwijsZorgCentrum Oldambt)

RENN4, SOOOG, Accare en CJG

seerd. Ook de Kinderdagcentra zijn niet opgenomen in een volwassen

diens sociale netwerk.

zorgpost.

Ketenzorg autisme en LVG

PGZG, Accare, speciaal onderwijs, MEE, Elker/ Poortje, Trajectum en Lentis.

Opvang van Oost Groningse muli-problem jongeren

Elker, Lentis en Overstag

Samenwerking en consultatie rond specifieke problematiek van cliënten

Toevluchtsoord, Bosschoord en VNN, Compaen, Accare, UMCG, Lentis, GGZ Drenthe en GGZ Friesland.



Kerngegevens

Medezeggenschap cliënten en familie

vloer. De OR heeft een initiatiefvoorstel gedaan voor een onderzoek

Op basis van een positief evaluatieonderzoek eind 2012 is er met

naar communicatielijnen en resultaten van de beoogde doelen. In het

de centrale en lokale raden gesproken over de mogelijkheden voor

najaar is besloten om het onderzoek naar de interne communicatie te

doorontwikkeling van de medezeggenschap. In een bijeenkomst met

laten uitvoeren door een onafhankelijk extern bureau. In het eerste

Klachten van medewerkers

Incidenten

de centrale raden is geconstateerd dat voor goede medezeggenschap

kwartaal 2014 vindt het onderzoek plaats.

NOVO is aangesloten bij de gezamenlijke klachten commissie voor De

Incidenten waarbij nadeel ontstaat of had kunnen ontstaan voor de

Zijlen, De Noorderbrug, Vanboeijen, NOVO en Zonnehuisgroep Noord.

cliënt, andere betrokkene(n) of de omgeving worden geregistreerd.

rijk is. Lokale raden vragen aandacht voor het tijdig informeren en

Meerjaren personeelsplanning

Het jaarverslag van de klachtencommissie laat zien dat er geen

Deze meldingen van ongewenste gebeurtenissen (MOG) worden geana-

meepraten. De CCR, CFR en de Raad van Bestuur hebben in december

In het jaarplan had NOVO zich ten doel gesteld dat er op zorgpostni-

klachten van NOVO medewerkers zijn ingediend in 2013.

lyseerd door de commissie MOG.

in een convenant afgesproken dat er in 2014 verder gewerkt wordt aan

veau inzicht zou zijn in de benodigde personele planning, met het oog

de ontwikkeling van de medezeggenschap.

op de aanstaande decentralisaties. Zorgposthoofden hebben daartoe

Klachten van cliënten

Soort incident

2013

2012

samen met staf P&O en Planning&Control kwantiteit en kwaliteit in

- Voorgelegd aan IPCK

Niet bekend

89

76

Scholing

kaart gebracht. Er is door P&O een voorstel gedaan te investeren in

NOVO is aangesloten bij de Interprovinciale Klachtencommissie

(Bijna) Ongeluk

126

101

In 2013 heeft NOVO geïnvesteerd in een brede opleidingscatalogus

een instrument voor capaciteitsmanagement.

Groningen/Drenthe. Doel van de commissie is een laagdrempelige,

waardoor medewerkers naast de verplichte cursussen en trainingen en

De centrale en decentrale scenarioanalyse die is opgesteld, zal in 2014

onafhankelijke en deskundige behandeling van klachten van cliënten

Agitatie

228

137

de scholing die door de eigen locatie wordt georganiseerd, in overleg

aangepast worden aan de verwachte gevolgen van de decentralisaties

respectievelijk hun belangenbehartiger, conform de WKCZ en BOPZ. De

Anders

572

384

met hun leidinggevenden modules kunnen volgen die aansluiten op

en de wet langdurige zorg. Dan zullen uitgangspunten voor de meerja-

commissie werkt voor 18 organisaties.

Automutilatie

33

32

de vraagstukken die zij tegen komen in hun werk en de doorontwik-

ren personeelsplanning worden vastgesteld.

Brand

17

9

Dreigend verbaal/fysiek

932

593

Fysiek gewelddadig

715

489

Medicatie

1222

878

Preventieve maatregelen, niet gedefinieerd

11

10

goede informatie en tijdige betrokkenheid bij ontwikkelingen belang-

In 2013 hebben vier cliënten een klacht ingediend bij de IPKC. Twee

keling die zij willen maken in hun functie bevorderen. Daartoe zijn er e-learning modules beschikbaar gesteld. In 2014 wil NOVO aansluiten

Vervoerskosten dagbesteding

klachten zijn voor behandeling ingetrokken, een klacht is ongegrond

bij de leer-distributie-omgeving van de VGN.

Vanwege een sterke verlaging van het tarief voor het vervoer van en

verklaard en een klacht is behandeld en heeft tot een advies geleid

naar dagbesteding is voor cliënten naar passende dagbesteding dicht

dat is opgevolgd door NOVO. Voor het jaarverslag, de werkwijze en de

Medewerkerraadpleging

bij huis gezocht. Met als doel de vervoerskosten te beperken tot de

bemensing van de commissie: zie www.ipkc.nl

Seksuele intimidatie / geweld

49

27

In 2011 is een medewerkerraadpleging uitgevoerd. Begin 2013 is een

inkomsten die er tegenover staan. Door passende dagbesteding dicht

Vallen

267

216

tussentijdse evaluatie gedaan naar de uitgevoerde verbeteracties.

bij huis te vinden, het vervoer te combineren met andere zorgaan-

- Intern behandeld

Vermissing cliënt

92

36

Daar is aandacht gevraagd voor de interne communicatie (overleg en

bieders en alternatieven te vinden voor vervoer is er een besparing

Klachten die cliënten en vertegenwoordigers aangeven bij begeleiders

Wegnemen van geld of voorwerpen

33

15

informatie) tussen management, ondersteunende diensten en werk-

gerealiseerd.

en leidinggevenden, en die in de lijn worden opgelost, worden

Eindtotaal

4386

3003

geregistreerd. In 2013 zijn in totaal 97 klachten geregistreerd. De klachten gaan over de volgende onderwerpen: Begeleiding 32 Lawaai 16 Bejegening 10 Was 2 Facturen 3 Vervoer 14 Schoonmaak 6 Overig 13 Onbekend 1


Een ongewenste gebeurtenis is een gebeurtenis waarbij door handelen van cliënt, medewerkers of niet aan NOVO verbonden persoon nadeel is ontstaan of had kunnen ontstaan voor de cliënt (zelf), andere betrokkene(n) of de omgeving. Dit overzicht geeft het aantal incidenten weer, maar zegt niets over de ernst van de incidenten. Bijvoorbeeld: het later geven van de medicatie dan het gebruikelijke tijdstip leidt tot een melding, het vergeten te geven van de medicatie leidt tot een melding, maar ook het vergeten van het aftekenen van gegeven medicatie wordt gemeld.


Het aantal meldingen is toegenomen, sinds deze in 2007 worden

- Uit onderzoek van de MOG commissie is gebleken dat een belang-

Bedrijfsopbrengsten

geregistreerd. Ook in 2013 is er een toename. De toename van

rijk deel van de medicatiefouten samenhangt met de verdeelde

2013

2012

meldingen zit met name in de volgende oorzaken:

aandacht van de medewerker in situaties dat de medewerker alleen

Bedrag in euro’s

Bedrag in euro’s

- In divisie algemeen is in 2012 slechts een deel van het jaar

werkt. Het moeten verdelen van de aandacht over meerdere zaken

Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro’s) in verslagjaar

€ 78.548.000

€ 79.795.000

digitaal gemeld. In 2013 was dat het hele jaar (verschil 300

tegelijkertijd leidt tot fouten. In 2014 wordt gekeken of dit

Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

meldingen)

probleem opgelost kan worden.

€ 72.523.000

€ 72.946.000

Waarvan overige bedrijfsopbrengsten

€ 6.025.000

€ 6.849.000

- Meer medicatiemeldingen omdat het melden van niet aftekenen sterk onder dan aandacht is geweest (ruim 250 extra meldingen) - Meer agressie meldingen door betere afspraken rond meldkaders en door instroom van nieuwe cliënten

Vrijheidsbeperkende maatregelen

Medewerkers, stagiaires en vrijwilligers

Sinds augustus kunnen begeleiders de toepassing van vrijheids-

2013

2012

Aantal medewerkers in loondienst per einde verslagjaar

1489

1585

Aantal FTE medewerkers in loondienst per einde verslagjaar

1024

1021

836

849

Management zorg

43

38

Niet direct zorgpersoneel

145

134

Instroom aantal medewerkers

207

257

Uitstroom aantal medewerkers

193

155

Aantal vacatures (intern en extern)

65

63

Stagiaires

138

112

Vrijwilligers

526

345

beperkende maatregelen registreren in het elektronische cliëntdossier. Er is beleid vastgesteld op basis van het uitgangspunt ‘Nee, tenzij

Alle meldingen zijn door de begeleiders, gedragswetenschapper en

…..’. Vrijheidsbeperking is echter vooral een kwestie van bewust-

leidinggevende van de betreffende locatie onderzocht om te weten

wording. Het zit ook in kleine uitspraken en handelingen. In 2014

welke verbeteracties moeten worden ingezet om de incidenten te ver-

wordt er in samenwerking met Vilans een verbetertraject uitgevoerd.

minderen. De MOG commissie analyseert de meldingen en rapporteert over de meldingen en de trends halfjaarlijks aan het management-

Aantal cliënten

team.

(31 december 2013)

Voor 2014 zijn de volgende verbeterafspraken gemaakt naar aanleiding van onderzoek door de MOG commissie: - Bij meerdere agressie incidenten wordt automatisch een RADAR profiel opgezet inclusief handelingsafspraken die gehanteerd worden om de agressie te verminderen.

Verblijf

837

Ambulant

704

Dagbesteding

- De MOG commissie zal bij cliënten die een regelmatig patroon van weigeren van medicatie gaan volgen welke afspraken hierover met

PGB

de cliënt en de huisarts gemaakt zijn rond de omgang met het

Totaal uniek

weigergedrag.

1114 253 2324

Waarvan

Zorgpersoneel

Het totale personeelsbestand van 1489 medewerkers heeft de volgende kenmerken: - 78,59% vrouw - 78,74% heeft een vast dienstverband - 78,35% heeft een parttime aanstelling - 80,62% werkt in de directe zorgverlening - de gemiddelde leeftijd is 41,4 jaar - het gemiddelde aantal dienstjaren van de medewerkers is 9,5 jaar

NOVO heeft in 2012 een maatregel genomen tot het aanstellen van mensen op tijdelijke dienstverbanden. Per 31 december 2012 heeft NOVO een flexibele schil van 19%, inclusief 2% leerling werknemers. Afdelingen binnen het bedrijfsbureau hebben een schil van 21%. Omzet in relatie tot zorgvorm

In 2013 is dit NOVO-breed gestegen tot 21%, inclusief 2% leerling werknemers en in het Bedrijfsbureau gestegen tot 29%, exclusief de 2012

31.12. 2013 Verblijf

Plaatsen bezet

Aantal begroot

Aantal werkelijk

Plaatsen

837

305.413 dagen

305.324 dagen

824

flexwerkers die een afdeling vormen binnen het Bedrijfsbureau. NOVO 2011

NOVO 2012

NOVO 2013

Branche 2013

5,2

4,85

5,08

5,06

Ambulant

704

149.005 uren

149.202 uren

615

verzuimpercentage

Dagbesteding

1.114

175.895 dagdelen

175.895 dagdelen

1270

verzuimfrequentie

1,37

1,28

1,26

1,08

verzuimduur

15,1

15,1

13,7

20,0

Het aantal unieke cliënten is per 31 december 2.324, ten opzichte van 2.329 op 1 januari 2013.



Toezicht

heeft tevens ingestemd met financiële ondersteuning van de stichting

Remuneratiecommissie

Ilmarinen in het kader van het inkoopbeleid Menzis, door via NOVO re-

De Remuneratiecommissie heeft in het verslagjaar een voorstel

gionale budget als zogenaamde onorthodoxe oplossing voor regionale

conform de bepalingen uit de Wet Normering Topinkomens uitgewerkt

Raad van Toezicht

beëindigen. Met Jaap van der Pol is een vertrekregeling overeenge-

knelpunten in te zetten. Aanvankelijk was er sprake van de wens tot

met betrekking tot de honorering van de Raad van Toezicht. Daarnaast

Net als voor de Raad van Bestuur geldt voor de Raad van Toezicht dat

komen. De vertrekregeling komt voort uit het contract dat in 2008

samenwerking tussen Cosis en Ilmarinen, daartoe is begin 2013 met

heeft zij een actieve rol gespeeld in de procedure met betrekking tot

NOVO de Raad van Toezicht deelt met die van Cosis en Promens Care.

met hem is aangegaan en dat voor die tijd gangbaar was. Jaap van

goedkeuring van de Raad van Toezicht een intentieverklaring opgesteld.

de aanstelling van een interim bestuurder.

Daarmee is eenheid in toezicht gewaarborgd. De raad bestond in 2013

der Pol heeft op 1 september zijn werkzaamheden neergelegd, daarna

Ontwikkelingen binnen Ilmarinen hebben er toe geleid dat er geen

uit tien leden. In december is aan het eind van de tweede termijn af-

lopende zaken afgerond en verlofdagen opgenomen. De salariëring is

uitvoering is gegeven aan deze intentie.

scheid genomen van mw. Jager-Wöltgens (vice voorzitter), mw. Groen-

per 31 december 2013 beëindigd. De Raad van Toezicht heeft over de

hoff en dhr. Wissink. Zoals bij de oprichting van Cosis is afgesproken

ontstane situatie gesproken met het MT, de medezeggenschap en me-

Commissie Zorg, Kwaliteit en Veiligheid

de OR, CCR en CFR in augustus en in het najaar met de raden gespro-

bestaat de Raad van Toezicht vanaf 2014 uit zeven leden.

dewerkers. Niet alleen die van NOVO, maar ook die van Promens Care

De commissie Zorg, Kwaliteit en Veiligheid adviseert en ondersteunt

ken over de ontwikkelingen binnen NOVO. De raden zijn betrokken bij

– Jaap van der Pol was immers sinds 1 januari 2013 ook bestuurder

de voltallige Raad van Toezicht om het toezicht op het terrein van de

de profielschets van de bestuurder ad interim en hebben geadviseerd

De Raad van Toezicht werkt op basis van verantwoordelijkheden,

van Promens Care. De Raad heeft de externe stakeholders en de media

zorg en kwaliteit adequaat uit te voeren. De commissie heeft in 2013

voor de benoeming. De Raad van Toezicht heeft met de CFR gespro-

bevoegdheden en een werkwijze die staan beschreven in de statuten

geïnformeerd over deze ontwikkeling. Vervolgens heeft de Raad van

zes keer vergaderd. De commissie heeft voor de Raad van Toezicht een

ken ten behoeve van de hervatting van het overleg van de Raad van

en het reglement Raad van Toezicht, welke per 1 januari 2013 bij de

Toezicht na een benoemingsprocedure waarbij de medezeggenschap

actieve rol vervuld rond de calamiteit Onnen en de extra aandacht

Bestuur met de CFR. Daarover wordt op een andere plek in dit verslag

oprichting van Cosis zijn vastgesteld. In de statuten en het reglement

en de MT’s zijn betrokken Anton Renting per 1 oktober aangesteld als

die de IGZ aan NOVO heeft besteed. Daarom waren naast de kwaliteit

bericht. De Raad heeft met de CFR en de CCR afgesproken dat er in

is vastgelegd dat de leden van de Raad van Toezicht onafhankelijk

interim bestuurder.

van zorg in het algemeen, de onderwerpen van gesprek: het onder-

2014 vier overlegmomenten zijn om de ontwikkelingen binnen NOVO

zoek naar de calamiteit; afwikkeling van de art.12 strafvordering; de

te bespreken.

en kritisch opereren ten opzichte van elkaar, de Raad van Bestuur en

Overleg met de medezeggenschap De Raad van Toezicht heeft naast het reguliere jaarlijkse overleg met

welk deelbelang dan ook. Het handelen van de raadsleden is mede

Een delegatie van de Raad heeft tijdens het verslagjaar twee keer

bevindingen van de inspectie en de afwikkeling van het besluit tot

gebaseerd op de Zorgbrede Governancode 2010.

gesproken met de IGZ. In april heeft de inspectie de uitkomsten van

sluiting van de locatie Onnen; het verhoogde toezicht NOVO-breed;

De bezoldiging van de bestuurders en de honorering van de leden van

het bezoek aan de locatie Onnen besproken met de Raad van Bestuur

de plannen van aanpak tot herstelmaatregelen. De commissie heeft

de Raad van Toezicht is conform de code van de Nederlandse Vereniging

In voorgaande jaarverslagen stelden we ten aanzien van de Raad van

en de Raad van Toezicht. In augustus heeft de inspectie tijdens een

tevens een actieve rol gehad bij de keuze tot het aantrekken van het

voor Toezichthouders Zorg (NVZT) en de Nederlandse Vereniging van

Toezicht het volgende: ‘De Raad van Toezicht van NOVO houdt

algemeen toezichtbezoek met de medezeggenschap, Raad van Bestuur

onderzoeksbureau ARGO, de onderzoeksopdracht en het bespreken van

Bestuurders in de Zorg (NVZD). In de jaarrekeningen van NOVO en

toezicht op de strategie en prestaties van de organisatie en de interne

en Raad van Toezicht afzonderlijk gesproken. Met de Raad van Toezicht

het concept rapport met de onderzoekers. De commissie heeft samen

Cosis wordt hiervan een verantwoording gegeven. In de bijlage zijn de

beheersing- en controlesystemen via de rapportages van de bestuurder

is gesproken over de wijze waarop toegezien wordt op het bestuur en

met de voorzitter en de vicevoorzitter de Raad van Toezicht geadvi-

nevenfuncties van de bestuurders en de leden van de Raad van

en kritische beoordeling daarvan tijdens de besprekingen met de

de kwaliteit van de zorg. De Raad van Toezicht heeft in december

seerd ten aanzien van de leerpunten voor de Raad en de organisatie.

Toezicht opgenomen. De jaarrekening is te vinden op www.novo.nl

bestuurder.’ De Raad ontving begin 2013 een negatief oordeel van de

mogen constateren dat de inspectie tot een positief oordeel is

De commissie heeft afgesproken dat de commissieleden vanaf 2014

IGZ over de kwaliteit en veiligheid van zorg in de locatie Onnen. De

gekomen over de kwaliteit en veiligheid van zorg bij NOVO. En dat de

werkbezoeken afleggen op het gebied van kwaliteit en veiligheid.

Raad heeft zich het oordeel aangetrokken en met de bestuurder de

inspectie vaststelt dat de Raad van Toezicht zijn verantwoordelijkheid

nodige verbeteringen besproken. Daarbij is gebruik gemaakt van de

in de bestuurscrisis heeft genomen door actief te sturen. De inspectie

Auditcommissie

adviezen van Argo (RUG). De Raad zag zich geconfronteerd met veel

heeft het vertrouwen uitgesproken in de Raad van Toezicht en Raad

De auditcommissie heeft in het verslagjaar drie keer vergaderd.

kritische aandacht in de media en bij volksvertegenwoordigers. In

van Bestuur.

Onderwerpen die zijn besproken zijn: de financiële ondersteuning aan

voorgaande artikelen van dit jaarbericht is over deze situatie geschreven en over de lessen die daaruit zijn getrokken.

Ilmarinen; de jaarrekening 2012, het accountantsverslag en de interim De Raad van Toezicht heeft negen reguliere vergaderingen gehad

controle 2013 – in aanwezigheid van de accountant; de investering

en een werkbezoek aan locaties afgelegd. De Raad heeft zijn goed-

voor de Klimroos; verkoop van de grond van Huize Bartje. De

De Raad van Toezicht heeft met de bestuurder Jaap van der Pol gecon-

keuring gegeven aan het rooster van aftreden en de honorering van

commissie heeft op basis van haar bevindingen op alle punten positief

stateerd dat voor zijn functioneren onvoldoende draagvlak overbleef

de leden van de Raad van Toezicht; het jaardocument 2012; een

geadviseerd.

en in wederzijds overleg besloten dat hij zijn werkzaamheden bij

samenwerkingsovereenkomst rond De Swaai; verkoop grond Huize

NOVO zou

Bartje; investering Klimroos; jaarplan en begroting 2014. De Raad



Medezeggenschap

Bedrijfsvoering, financieel beleid en risicobeheersing

CCR en CFR

Ondernemingsraad

De CCR en de CFR worden regelmatig schriftelijk en mondeling geïnfor-

De OR wordt regelmatig schriftelijk en mondeling geïnformeerd over

meerd over de ontwikkelingen in de organisatie middels voortgangs-

de ontwikkelingen in de organisatie middels voortgangsrapportages,

Beleidscyclus

rapportages, beleidsdocumenten die in het MT zijn vastgesteld en

beleidsdocumenten die in het MT zijn vastgesteld en onderzoeks-

De interne organisatie is gebaseerd op de vastgestelde beleids- en

en trimesterrapportages worden kwartaalrapporten opgemaakt,

onderzoeksrapportages.

rapportages.

begrotingscyclus. Deze wordt zowel voor de gehele organisatie als

waarmee de bestuurder de Raad van Toezicht, het managementteam

voor ieder organisatieonderdeel opgesteld. Deze cyclus vormt een

en de medezeggenschapsorganen informeert en actuele risico’s

De CCR en de CFR zijn actief betrokken geweest bij:

De OR heeft onder meer geadviseerd over/ ingestemd met:

belangrijke basis voor de sturing en kwaliteitsverbetering van de

- De keuze voor de externe onderzoeker t.b.v. onderzoek naar actieve

- Aanpassing in reiskostenregeling

organisatie. Het strategisch meerjarenbeleid, de externe ontwikkelingen

betrokkenheid en regie van de cliënt in het zorgplanproces

- Beleidskader familie- en vriendenrelaties op de werkvloer

en de inkoopbepalingen van het zorgkantoor geven richting aan de

- Het herstelplan n.a.v. de bestuurscrisis

- Nuancering maatregel tijdelijke dienstverbanden

speerpunten van het jaarplan en de begroting.

- Benoeming (interim) managers zorgdivisie

- Aanpassingen in het verzuimbeleid

- Op basis van de financiële rapportage, managementinformatie

agendeert. - In het derde kwartaal is overgegaan op rapportage in het format van een Balanced Scorecard. - De bestuurder voert met de managers kwartaalbesprekingen op basis van trimesterrapportages en financiële rapportages. De be-

- Sluiting locatie Onnen

Op basis van de kaderbrief van de bestuurder stelt het management-

De CFR en CCR hebben geadviseerd over:

- Aanpassing richtlijnen Werving & Selectie

team in het najaar een jaarplan en begroting op. Het jaarplan en de

- Samenwerking De Swaai

- Samenwerking De Swaai

begroting worden door de bestuurder vastgesteld en vervolgens in

- Sluiting locatie Onnen

- Opnemen van gedragswetenschappers in consultatieregeling

december ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Toezicht.

- Protocol bij (vermoeden van) suïcide cliënten

- Benoeming manager zorgdivisie

- Kadernotitie vrijheidsbeperking en huisregels

- Beveiligingscamera’s locatie Kornalijn

De voortgang van het jaarplan en de begroting wordt gevolgd via

gemaakt over het aanscherpen van de activiteiten of een eventuele

- Profielschets bestuurder a.i.

- Begroting 2014

financiële rapportages, managementinformatie en trimesterrapportages

bijstelling van doelstellingen in het jaarplan.

behalen resultaten. - Naar aanleiding van de trimesterrapportages en de kwartaalbesprekingen worden zo nodig acties in gang gezet of beleid bijgesteld. Daarnaast worden in het managementteam zo nodig afspraken

onder de leidinggevenden. Naar aanleiding van deze monitoring vindt

- Externe kwaliteitsaudit

stuurder maakt afspraken met de managers over de voortgang en te

- Een jaarlijkse interne audit toetst of binnen NOVO de intern afge-

- Begroting en jaarplan 2014

De OR participeert in projecten zoals:

zo nodig bijsturing plaats en/of tussentijdse aanpassingen in de

sproken werkwijzen worden gehanteerd. Naar aanleiding van de

- Visiedocument vrijheidsbeperkende maatregelen

- C-estimate

begroting en het jaarplan.

audit worden afwijkingen gecorrigeerd of maatregelen voorgesteld.

- Opheffing Antillenstraat

- ARBO platform

- Medicatiebeleid extramurale cliënten

- verbetertraject vrijheidsbeperkende maatregelen

(behandeling 2014)

Initiatief voorstellen van de OR:

verankerd in de dagelijkse werkzaamheden van de medewerkers. Voor

- Onderzoek interne communicatie en resultaten van de beoogde

het overige waarborgt de monitoring van de resultaten via de plan-do-

doelen Participatie leden CFR/CCR in projecten: - Het EETteam dat audits uitvoert naar de maaltijden bij NOVO bestaat uit leden CCR en CFR - Pilot cliëntportaal en cliëntdossier versie 2.0 - Stuurgroep Kwaliteit en Veiligheid (t.b.v. verbetertraject vrijheidsbeperkende maatregelen) - Project methode versterken sociaal netwerk

Interne controle en risicobeheersing Uitgangspunt is dat het kwaliteitsdenken en het risicobewustzijn zijn

- Beleid, organisatie en coördinatie van het vrijwilligerswerk - Verstrekkingenbeleid geconcretiseerd in uitvoering door FAZA

Het MT besluit vervolgens over de voorgestelde maatregelen.

check-act cyclus dat sturing en verbetering tijdig plaatsvindt.

- Herijken beleid sociale media

- De bestuurder doet jaarlijks een beoordeling van de wijze waarop het kwaliteitssysteem van NOVO functioneert en de mate waarin het systeem geschikt en doeltreffend is (systeembeoordeling). - De interne controle functionaris toetst of NOVO werkt volgens de richtlijnen van de regeling AO/IC. De afwijkingen worden gecorrigeerd of er worden maatregelen voorgesteld. Het MT besluit

NOVO kent de volgende instrumenten voor risicobeheersing- en controlesystemen:

vervolgens over de voorgestelde maatregelen. In het verslagjaar zijn deze instrumenten allemaal toegepast.

- Rapportage over: financiële resultaten, FTE inzet, in- en uitstroom en verzuim van medewerkers, huisvesting en bouw, liquiditeit en

Externe controle vond plaats via de HKZ audit en de accountantscon-

productie.

trole. De HKZ audit gaf aanleiding om het verstrekken van medicatie

- Na vaststelling door de bestuurder wordt maandelijks gerapporteerd

aan de hand van actuele apothekerslijsten te verbeteren en in de

aan de verschillende managementniveaus over de eventuele

dagbesteding de risico-inventarisaties van de individuele cliënt en de

afwijkingen ten opzichte van de afgesproken lijn.

analyse van de risico’s op de werkprocessen te verbeteren. De auditor

- Tevens ontvangt de bestuurder maandelijks liquiditeitsoverzichten over de voortgang van de bouwprojecten.

heeft bij een terugkom bezoek geconstateerd dat NOVO daarin de verbeteringen voldoende heeft gerealiseerd. Naar aanleiding van aan-

- Voor het monitoren van de resultaten doen alle leidinggevenden

bevelingen van de accountant is de procedure t.a.v. declaratie van be-

daarnaast in januari, april, juli en oktober verslag van de voort-

handeling aangepast; een aantal knelpunten binnen de automatisering

gang van diverse items uit het jaarplan. De kwaliteitsfunctionaris

opgelost, waaronder het gestructureerd beschrijven van procedures.

verwerkt deze informatie tot trimesterrapportages op NOVO-niveau, voorzien van aanbevelingen.



Risicoprofiel

Veranderingen c.q. bezuinigingen in de bijstand, WAJONG, Wmo, de

Financiële doelstelling

Gegeven de plannen voor de Wet langdurige zorg zal alleen een deel

sociale werkvoorziening en de eigen bijdragen voor de AWBZ en ziek-

De financiële doelstelling van NOVO is het bieden van goede zorg,

van de mensen met een ZZP 3 en 4 (50%) en mensen met een ZZP van

tekosten hebben een groot effect op de inkomens- en rechtpositie van

waarbij de balans tussen de kosten en de opbrengsten de mogelijkheid

5 of hoger in de toekomst in aanmerking komen voor een verblijfs-

veel van onze cliënten. Het risico bestaat dat ze straks geen gebruik

biedt om het RAK tijdelijk op te hogen.

plaats. De vraag naar verblijfsplaatsen zal afnemen. Een aanzienlijk

meer (kunnen) maken van hulp, waarop ze nu nog wel een beroep

deel van de cliënten van NOVO heeft een ZZP 3 of 4. NOVO zal in haar

doen.

strategische koers met deze veranderingen rekening houden

Het tijdelijk ophogen van het RAK is enerzijds nodig voor het kunnen continuering van de doelstelling van de organisatie en het blijven

Beheersing van de risico’s

bieden van goede zorg aan de cliënten, ook in tijden van financieel

In 2013 hebben we het aantal cliënten in dagbesteding licht zien

NOVO zal ten behoeve van het beheersen van de risico’s voor de

risico. Anderzijds is een hoger RAK nodig voor het ontwikkelen van

afnemen. Vanwege de decentralisatie per 1 januari 2015 en de

langere termijn haar strategie aanpassen. Voor de korte termijn heeft

andere vormen van ondersteuning die passen binnen de context van

bezuiniging waarmee dit gepaard gaat zal deze krimp, ondanks de

NOVO op het gebied van vastgoed en personeel de volgende maatrege-

de WMO. Daarnaast is een stevig en solide RAK nodig om te voldoen

continuiteitsgaranties, toenemen. Dat zelfde geldt voor de ambulante

len genomen.

aan de voorwaarden van de financiers die zorgaanbieders meer volgens

begeleiding, waarvoor cliënten straks in eerste instantie een beroep

- In toenemende mate organiseert NOVO de dagbesteding op locaties

commerciële criteria beoordelen.

moeten doen op hun eigen sociaal netwerk en algemene wijkvoorzie-

van bedrijven en instellingen en in de omgeving van de woonplaats

ningen. Hier liggen kansen voor NOVO, maar ook risico’s in de situatie

van de cliënt, waarmee de noodzaak voor dagbesteding in eigen

Het eigen vermogen, de liquide middelen en de managementtools zijn

dat de gemeenten geen beroep doen op NOVO voor ondersteuning van

vastgoed afneemt en de mogelijkheden voor continuering van de

door externen als goed beoordeeld. NOVO is daarmee dus toegerust

mensen met een beperking. De risico’s hebben betrekking op het vast-

ondersteuning voor de cliënt toenemen.

voor de risico’s. Maar de omvang van het risico is onbekend, omdat de

goed waarin de huidige dagbesteding plaatsvindt en op het personeel dat NOVO in dienst heeft voor de begeleiding. De toenemende druk op de AWBZ en de aangekondigde bezuinigingen die gepaard gaan met de decentralisaties leggen druk op de begroting

- NOVO heeft in 2012 een maatregel genomen om tot januari 2015

omvang van de toekomstige vraag onbekend is en de financiële midde-

vacatures slechts voor bepaalde tijd te stellen. Daarmee bouwt

len die er voor beschikbaar worden gesteld. Mensen met een beper-

NOVO een flexibele schil op, waardoor NOVO in een krimpsituatie

king zullen behoefte houden aan ondersteuning maar het is onzeker in

kan anticiperen zonder direct mensen te hoeven ontslaan.

welke mate de maatschappij de toegevoegde waarde van professionele

- NOVO heeft ten aanzien van de decentralisaties en Wet langdurige

zorgaanbieders wil blijven financieren. Daarom is het streven om de

van NOVO.

zorg een scenarioanalyse gemaakt. In 2014 wordt in afstemming

solvabiliteit van de organisatie minimaal vast te houden op 22 á 25%

Er zal boventalligheid van personeel ontstaan doordat een deel van de

met Promens Care op basis van gelijke uitgangspunten een meerja-

en tijdelijk extra op te hogen.

AWBZ met een financiële korting wordt overgedragen aan de gemeenten.

ren personeelsplanning gemaakt en een passend reorganisatieplan.

Dit zal leiden tot frictiekosten.

- NOVO biedt ruimte aan de ontwikkeling van ondersteuning welke vanaf 2015 past in het kader van de Wmo en participatiewet, door

Het vastgoed dat in het verleden gefinancierd is op basis van AWBZ

onder meer in pilotsituaties de daarbij passende werkprocessen en

regelgeving, is specifiek ingericht voor de zorg. Er is geen regeling dat

uitvoeringsvormen te onderzoeken.

de kosten van leegstand in zorg vastgoed opvangt. Zeker in gemeenten

- NOVO bouwt een financiële buffer op ten behoeve van de eventuele

Financieel resultaat Het financiële beleid heeft geleid tot het volgende resultaat: 2013

2012

Omzet

78,5 miljoen

79,8 miljoen

met een afnemende en veranderende bevolkingssamenstelling is dit

benodigde afvloeiing van personeel en voor het ontwikkelen van

Resultaat

2.215.000

2.562.000

een fors risico.

nieuwe producten/ ondersteuningsconcepten.

Resultaat ratio

2,8

3,2

Liquiditeit

1,4

1,1

Solvabiliteit (totaal eigen vermogen/ balanstotaal)

44,1

38,9

Budgetratio (totaal vermogen/ totaal opbrengsten)

30,2

26,9

In 2013 is ten aanzien van de waardering van het vastgoed een analyse uitgevoerd. Deze heeft in aanvulling op de in de jaarrekening 2011 en 2012 reeds verwerkte duurzame waardevermindering geleid tot een additionele afwaardering.


- Maandelijks wordt de meerjaren liquiditeit- en kredietprognose getoetst aan de werkelijkheid. - Op de gebouwen is de afgelopen 3 jaar al een forse afboeking geweest, de zogenaamde impairment.


Bijlage Samenstelling en nevenfuncties Raad van Bestuur NOVO had in 2013 een tweehoofdige Raad van Bestuur. Tot september bestond deze uit de heer Hadderingh (voorzitter) en de heer Van der Pol. Vanaf 23 september 2013 is de heer Renting toegetreden als interim bestuurder. Naam


Bestuursfunctie

Nevenfuncties

Dhr. W. Hadderingh MBA Raad van Bestuur Voorzitter

• Lid Adviescommissie voor Arbeidszaken (VGN) • Bestuurslid RIBW-Alliantie • Lid Raad van Toezicht Twentse Zorgcentra • Lid Raad van Advies Centrum Verstandelijke Beperking en Psychiatrie • Lid Raad van Advies IWP Zorgarbeidsinnovatie • Lid Consultatie Seksueel Misbruik Noord Nederland • Lid Integrale Vroeghulp

Dhr. mr. A. Renting

Raad van Bestuur 23 september 2013

• Voorzitter toezichthoudend Bestuur A. Verschoorschool • Lid Adviesraad Ambulante Hulpverlening Midden Nederland

Dhr. drs. J. van der Pol

Raad van Bestuur tot september 2013

• Voorzitter Platform Gehandicapten Zorg Groningen (PGZG) • Lid Raad van Toezicht Kwintes (op voordracht centrale cliëntenraad) • Voorzitter Stichting Praktijkinstellingen van de postdoctorale GGZ opleidingen in de regio Noordoost Nederland. • Adviserend lid Algemeen Bestuur CONO (Coördinerend Orgaan Nascholing en Opleiding) • Lid Adviescommissie Kwaliteit en Onderzoek VGN • Raad van Advies Menzis (vanuit het voorzitterschap PGZG)


Samenstelling en nevenfuncties Raad van Toezicht Ultimo 31 december 2013 Per 1 januari 2013 is de samenstelling van

De Raad van Toezicht van NOVO bestaat dan

De hierna genoemde personen zijn per

de Raad van Toezicht gewijzigd, als gevolg

tevens uit de leden van de Raad van Toezicht

1 januari 2013 toegetreden tot de Raad van

van de oprichting van Cosis de holding

van Promens Care.

Toezicht van NOVO.

stichting van de stichtingen Promens Care en NOVO. Naam

Bestuursfunctie

Nevenfuncties

Dhr. J.J. Stavast Aftredend: 1 januari 2015 Niet herbenoembaar

Voorzitter Aandachtsgebied: Openbaar bestuur Voorzitter Remuneratiecommissie

• Voorzitter KNHM afdeling Groningen • Voorzitter Stichting BSP (fondsbeheer) • Voorzitter Noord Nederland Trein en Tram Museum • Lid Raad van Toezicht Zorggroep Leveste Middenveld • Voorzitter Raad van Toezicht Biblionet Groningen • Penningmeester Nationale Stichting Muur tegen Geweld • Interim wethouder gemeente Boarnsterhim • Voorzitter NVTZ • Lid hoofdbestuur KNHM • Voorzitter Je Maintiendrai Fonds • Council member Europarc Federation • Lid Raad van Toezicht Bureau Jeugdzorg Drenthe • Secretaris Stichting Vrienden Hospice Zuidoost Drenthe • Voorzitter Stichting Leergeld Emmen e.o. • Officier van Justitie Openbaar Ministerie

Mw. M.A.J. Jager-Wöltgens Aftredend: 1 januari 2014 Niet herbenoembaar

Mw. C. Groenhoff Aftredend: 1 januari 2014 Niet herbenoembaar Mw. mr. S. Kromdijk Benoemd: januari 2012 Herbenoembaar: Januari 2016

Vice-voorzitter vanaf 1 januari 2013 Aandachtsgebied: Algemeen bestuurlijk, bedrijfs- en organisatiekundig Lid Remuneratiecommissie Lid Aandachtsgebied: Personeel en organisatie Lid Aandachtsgebied: Juridisch Lid commissie Zorg, Kwaliteit, Veiligheid

Naam Dhr. drs. T.J. van der Ploeg Aftredend: 1 juni 2016 Niet herbenoembaar

Bestuursfunctie Lid Aandachtsgebied: Zorginhoudelijk Lid commissie Zorg, Kwaliteit, Veiligheid

Nevenfuncties • Directeur Regionale Ondersteunings Structuur Eerstelijnszorg Twente

Dhr. drs. J.J. Haringsma RA Aftredend: 1 juni 2015 Niet herbenoembaar Dhr. prof. mr. dr. M.H. Wissink Aftredend: 1 januari 2014 Niet herbenoembaar

Lid Aandachtsgebied: Financieel-economisch Lid Auditcommissie Lid Aandachtsgebied: Juridisch Zorginhoudelijk en Kwaliteit Voorzitter commissie Zorg, Kwaliteit, Veiligheid Lid Aandachtsgebied: Financieel-economisch Voorzitter Auditcommissie Lid Aandachtsgebied: Algemeen bestuurlijk, bedrijfs- en organisatiekundig; Personeel en organisatie

• Financieel interim manager • Bestuurslid Equites, het netwerk • Docent/examinator Nivra-Nijenrode • Advocaat-generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden • Hoogleraar privaatrecht Rijksuniversiteit Groningen

Dhr. drs. G. Ensing Aftredend: 1 maart 2016 Niet herbenoembaar Mw. C.A.M. Mulder Benoemd: april 2009 Herbenoemd: april 2013

Mw. dr. E. J. Finnema Benoemd: oktober 2009 (op voordracht CFR/CCR) Herbenoemd: oktober 2013


Lid Aandachtsgebied: Zorginhoudelijk en Kwaliteit Lid commissie Zorg, Kwaliteit, Veiligheid

• Voorzitter Raad van Toezicht InteraktContour te Nunspeet • Interimmanager geassocieerd aan Boer & Croon

• Zelfstandig adviseur en interim manager in de non profit-sector • Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Ambulancezorg Groningen • Voorzitter adviesraad voor gehandicaptenbeleid van de gemeente Groningen • Voorzitter Raad van Commissarissen Woningcorporatie de Huismeesters • Lid van het bestuur van het Nationaal Fonds Gehandicaptensport • Lector NHL Hogeschool Leeuwarden • Lid Raad van Commissarissen Cedin Drachten • Lid adviescommissie Kwaliteit Nederlands Zorginstituut


Colofon Productie: NOVO, afdeling Communicatie Vormgeving: William Loonstra, afdeling Communicatie Redactie: Hendriek Gootjes, Elly de Vries, Heidi Broersma en Willemien Heemskerk Teksten: Tekstbureau Ansje Bootsma, Tineke Hamming, Hendriek Gootjes en NOVO Fotografie: Tekstbureau Ansje Bootsma, Johan Hartsema, Rene Dijkstra (Tekstplosief), Tineke Hamming en NOVO Teksten Cosis: Tekstbureau Ansje Bootsma en Carla Roovers Vormgeving Cosis: AlbertsKleve BNO, Assen Druk: De Marne Datum: mei 2014 U kunt het jaarbericht en de jaarrekening downloaden van www.novo.nl De jaarrekening staat ook op www.jaarverslagenzorg.nl Bij het vervaardigen van dit jaarbericht is uiterste zorgvuldigheid betracht. Aan de inhoud ervan kunnen echter geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever: NOVO, telefoon 050 - 542 19 99.



Uithuizen Winsum

Groningen Hoogkerk

Delfzijl Appingedam Siddeburen Harkstede Hoogezand Haren

Wagenborgen Scheemda

Sappemeer Muntendam

Winschoten Oude Pekela

Veendam Vlagtwedde Gasselternijveen

Stadskanaal Musselkanaal Ter Apel


Jaarbericht 2013 Een bewogen jaar. Jaarbericht

Recommend Documents