J A A R V E R S L A G
2 0 0 2
Belgische BetonMaatschappij
Omslag : BBM 2002 Aantal aandelen 2 827 400 Geconsolideerde bedrijfsopbrengsten BBM 812 211 Geconsolideerd nettoresultaat BBM 6 149 Geconsolideerde bedrijfsopbrengsten BESIX 701 803 Geconsolideerde bedrijfsopbrengsten Yvan Paque 42 585 Geconsolideerde bedrijfsopbrengsten BETONIMMO 28 020
Belgische BetonMaatschappij N.V. Gemeenschappenlaan, 100 B-1200 Brussel België Tel. : +32. (0)2. 402 64 68 Fax : +32. (0)2. 402 62 05
[email protected] www.sbbm.be Handelsregister : Brussel 4273 B.T.W. BE 400 . 459 . 154 Contact : CEO - Jean-François van Hecke Communications - Bart Wuyts Investor Relations - Steven De Bie Finance - Wim Eggerickx
1
J a a r v e r s l a g 20 02
2
I
Brief aan de Aandeelhouders
4-5
Profiel van de Onderneming
6
Mission Statement
7
Organigram
N
D
E
X
8-9
Het aandeel BBM
10 - 13
Verslag van de Raad van Bestuur - Markante Feiten - Corporate Governance - Beheersverslag
14 - 26
BESIX Kerncijfers, Profiel van de Onderneming & Activiteitenverslag
27 - 34
BETONIMMO Kerncijfers, Profiel van de Onderneming & Activiteitenverslag
35 - 41
YVAN PAQUE Kerncijfers, Profiel van de Onderneming & Activiteitenverslag
42 - 46
Geconsolideerde Jaarrekening
49 - 89
Enkelvoudige Jaarrekening
91 - 110
Coördinaten van de Groep
112
Financiële kalender 2003
113
Belgische BetonMaatschappij
3
J a a r v e r s l a g 20 02
BRIEF AAN DE AANDEELHOUDERS
Geachte aandeelhouder, Ik ben verheugd om u hierbij verslag uit te brengen over de gebeurtenissen en activiteiten van onze groep in 2002. In de bouwsector heeft BESIX zich verder geprofileerd als een belangrijke speler op het gebied van maritieme werken. Deze strategie werd bekroond met het behalen van het contract voor de bouw van een LNG-terminal in Libië. Six Construct was in staat om een aantal prestigecontracten te behalen in het Midden-Oosten, zoals bijvoorbeeld de bouw van het Conference Palace Hotel te Abu Dhabi. Op de thuismarkt wisten de dochterondernemingen Vanhout in Geel, Ond. Jacques Delens in Brussel, Etablissements Jean Wust in Malmedy en Lux TP in het G.H. Luxemburg hun positie te handhaven, ondanks een grotere concurrentie en een zwakkere conjunctuur. Ook de dochterondernemingen Yvan Paque, actief in de elektromechanische sector, en Betonimmo, actief in de vastgoedontwikkeling, bleven niet stilstaan. Yvan Paque was in staat een eerder ingezette diversificatie in spoorweggebonden activiteiten uit te bouwen en ontwikkelde tevens een nieuwe activiteit op het vlak van signalisatie van wegwerkzaamheden. Betonimmo profileerde zich verder in de residentiële sector, die reeds 30% van de totale portefeuillewaarde inneemt.
J a a r v e r s l a g 20 02
4
Op 14 juni 2002, besliste Baron Paul de Meester, reeds vele jaren Voorzitter van de groep, zijn functie neer te leggen. De Raad van Bestuur had de uitdrukkelijke intentie om zijn beleid voort te zetten en om verder te werken aan een nog grotere openheid naar de buitenwereld. Deze openheid had trouwens reeds eerder geresulteerd in een aanzienlijke stijging van de koers van het aandeel BBM. Bovendien werd de besliste aandelensplitsing, die een grotere liquiditeit van het aandeel wilde tot stand brengen, per 30 augustus 2002 doorgevoerd. Bij het begin van het tweede semester heeft de Raad van Bestuur bericht over de moeilijkheden die zich voordeden bij Muller TP. Door een fout van een onderaannemer werd Muller TP verplicht om een brug nabij Parijs volledig af te breken en weer op te bouwen. Na verloop van tijd bleek de situatie van Muller TP financieel onhoudbaar en was de “Directoire” verplicht om de boeken neer te leggen. Door de rechtbank van Metz werd een procedure van “redressement judiciaire” met voortzetting van de activiteiten toegekend voor een periode van 6 maanden. Op 28 januari 2003 besliste Besix niet deel te nemen aan een herstelplan, aangezien de financiële risico’s verbonden aan dit project te groot bleken. Als gevolg hiervan werd beslist om Muller TP niet meer op te nemen in de consolidatie vanaf 1 juli 2002. Het voorval van Muller TP heeft de Raad van Bestuur van BBM ervan overtuigd dat de reeds vroeger gekozen piste van een grotere controle van de verschillende filialen vanuit BBM noodzakelijk is. In het kader van een industriële strategie werd Jean-François van Hecke einde maart 2003 benoemd tot CEO. De Raad van Bestuur zal aan de Algemene Vergadering van 13 juni 2003 voorstellen hem tevens een mandaat van bestuurder toe te kennen. De Raad van Bestuur zal hem naar aanleiding hiervan tevens benoemen als Gedelegeerd Bestuurder. Ik ben ervan overtuigd dat JeanFrançois van Hecke, geruggensteund door de verschillende directies van de groep, deze missie met succes zal vervullen. Ondanks de aanzienlijke verliezen opgelopen bij Muller TP, is de groep erin geslaagd een winst van EUR 6,1 miljoen te realiseren in 2002. Tevens bleef de algehele financiële positie van de groep gehandhaafd. Deze prestaties zijn in de eerste plaats te danken aan het enthousiasme waarmee de diverse directie-, kader- en personeelsleden hebben gewerkt in soms zeer moeilijke omstandigheden. Ik ben ervan overtuigd dat hiermee de fundamenten zijn gelegd voor een nog positievere toekomst vol succes en voldoening voor de aandeelhouders, personeelsleden en andere belanghebbenden. Gerard Van Acker Voorzitter - Gedelegeerd Bestuurder 5
J a a r v e r s l a g 20 02
P R O F I E L VA N D E O N D E R N E M I N G
De
Belgische
BetonMaatschappij
De activiteiten in de elektromechani-
(BBM) is een industriële groep van
sche sector worden uitgevoerd door
ondernemingen actief in de bouwsec-
de maatschappijen YVAN PAQUE en
tor, de elektromechanische sector en
V.S & E. De derde tak van activiteiten is
de vastgoedsector. De groep werd in
in de handen van BETONIMMO en haar
1909 opgericht en is ontstaan uit het
dochtermaatschappijen die gespeciali-
Nederlandse bedrijf “Internationaal
seerd zijn in vastgoedontwikkeling.
Gewapendbeton-Bouw“ uit Breda. Het zakencijfer van 2002 werd voor De
grootste
dochtermaatschappij
91% bepaald door de bouwactiviteiten.
BESIX is actief in vrijwel elk domein van
De elektromechanische sector en de
de bouwsector. Naast de activiteiten
vastgoedactiviteiten vertegenwoordig-
van BESIX en haar dochtermaatschap-
den respectievelijk 5% en 4%.
pijen Jacques Delens NV, Jean Wust
De groep telt wereldwijd meer dan
NV, Vanhout NV en Lux TP SA in de
8.000 werknemers.
Europese Unie, is BESIX ook actief in Afrika, Centraal- en Oost-Europa, in het Midden-Oosten, via haar dochtermaatschappij Six Construct Ltd en voorts ook in Egypte en in Libië.
J a a r v e r s l a g 20 02
6
M I S S I O N
S T A T E M E N T
BBM is een industriële groep die als doel heeft een vooraanstaande rol te spelen in de bouw- en aanverwante activiteiten op de thuismarkt en op internationaal vlak. Dit objectief wil BBM realiseren zowel door het verder uitbouwen en ontwikkelen van bestaande entiteiten en activiteiten (interne groei) als door het realiseren van acquisities (externe groei). De centrale gedachte hierbij is een continue creatie van waarde voor alle «stakeholders».
7
J a a r ve r s l a g 20 02
O R G A N I G R A M O P 31 / 12 / 2 0 0 2
Belgische BetonMaatschappij N.V. CoördinatieCentrum Beton N.V. Bouwsector N.V. BESIX S.A.
99,99%
Internationale filialen
Filialen in de euro zone
SIX CONSTRUCT Ltd VAE
PROFFUND N.V.
100%
GENT - BELGIE
SIX CONSTRUCT GETCO Ltd OMAN
33,33%
BRUSSEL - BELGIE
BESIX NEDERLAND B.V.
100%
BARENDRECHT - NEDERLAND
SIX INTERNATIONAL Ltd KAMEROEN
Ond. JACQUES DELENS N.V.
VANHOUT N.V.
100%
GEEL - BELGIE
100%
GEEL - BELGIE
LUX TP N.V.
100%
G.H. LUXEMBURG
99,95%
SANOTEC N.V.
COCEFI S.A. POLEN
99,98%
99,97%
Ets. J. WUST S.A. 65,00%
MALMEDY - BELGIE
99,98%
BESIX BERMUDA Ltd BERMUDA
40,00%
Vestigingen : Egypte Libië Bulgarije Polen
Vestigingen : Nederland Frankrijk Italië Nota : Het hierboven opgenomen organigram vermeldt de voornaamste dochtervennootschappen van de groep.
J a a r v e r s l a g 20 02
8
Elektromechanische sector
Vastgoedsector
N.V. YVAN PAQUE S.A.
N.V. BETONIMMO S.A.
99,99%
VS & E
WATAN N.V.
N.V.
MACHELEN - BELGIE
99,97%
YVAN PAQUE S.A. G.H. LUXEMBURG
BRUSSEL - BELGIE
JETTE VILLAGE N.V. 100%
BRUSSEL - BELGIE
ESPACE ROLIN N.V. 99,97%
MEN AT WORK S.A. LUIK - BELGIE
99,99%
99,97%
BRUSSEL - BELGIE
VAN MEYEL N.V. 33,33%
BRUSSEL - BELGIE
ESPACE MIDI N.V. BRUSSEL - BELGIE
47,87%
OLYMPIADES BRUSSELS HOTEL N.V. 20,00%
BRUSSEL - BELGIE
99,99%
ANTWERPEN - BELGIE
MODUMAT N.V. BRUSSEL - BELGIE
76,08%
50,00%
KEYSER CENTER N.V. 25,00%
S.G.T. S.A. G.H. LUXEMBURG
99,98%
9
J a a r v e r s l a g 20 02
H E T
A A N D E E L
B B M
BELANGRIJKSTE GEGEVENS PER AANDEEL in euro
2002 Winst per aandeel (aandeel van de groep) 2,17 Eigen vermogen 54,65
2001
2000
9,15 56,80
5,50 48,65
1,60 1,20
1,60 1,20
1,19 0,89
Hoogste koers Laagste koers Gemiddelde koers
46,25 25,12 34,48
28,00 18,05 21,82
22,95 18,25 20,30
Beurskapitalisatie/ Eigen vermogen
52,1% 45,8%
40,1%
80.524 73.512
55.134
Bruto dividend Netto dividend
Beurskapitalisatie per 31.12 (in duizenden euro)
Evolutie van de beurskoers Dankzij een actievere communicatiestrategie genoot het aandeel BBM van een grotere aandacht van de financiële markten, hetgeen een aanzienlijke koersstijging van 74,2% met zich heeft meegebracht tussen 1 januari en 17 mei 2002. Op deze datum heeft het aandeel zijn historisch hoogtepunt van 46,25 euro
De Belgische BetonMaatschappij is genoteerd op de beurs van Brussel (Euronext) sinds 27 juli 1920. Momenteel worden de aandelen verhandeld op de dubbele fixingmarkt. Na de splitsing van het aandeel in 20 per 30 augustus 2002, bedraagt het totaal aantal aandelen 2.827.400.
bereikt. Nadien is het aandeel echter niet kunnen ontsnappen aan de algehele malaise die heerste over de financiële markten in 2002. Versterkt door de negatieve gebeurtenissen bij Muller TP, kende de beurskoers een aanzienlijke daling gedurende het tweede semester van 2002. De splitsing van het aandeel in 20 nieuwe aandelen per 30 augustus 2002 heeft zijn objectief van verhoging van de liquiditeit totnogtoe niet bereikt.
EVOLUTIE VAN DE BEURSKOERS VAN BBM TOT 31 MAART 2003
Volume journalier
3000
50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
2500 2000 1500 1000 500 0 01.2002
03.2002
05.2002
08.2002
10.2002
12.2002
De volumes zoals weergegeven in bovenstaande grafiek tot 30.08.02 werden niet retro-actief aangepast voor de splitsing van het aandeel in 20 op die datum.
J a a r v e r s l a g 20 02
10
03.2003 Koers Volume
EVOLUTIE VAN DE BEURSKOERS IN VERGELIJKING MET DE BEL 20 200,00
180,00
BET B
160,00
BEL 20
140,00
basis : 1 januari 2002 = 100
120,00
100,00
80,00
60,00
40,00
20,00 0,00 01.2002
03.2002
05.2002
07.2002
09.2002
11.2002
01.2003
03.2003
Potentieel voor een stijging van de beurskoers Een gedegen balansstructuur, uitstekende resultaten op de voortgezette activiteiten en
Inderdaad, op 30 maart 2003 bedraagt de beurskoers van 22 euro slechts 40,3% van de
gunstige rendabiliteits- en groeivooruitzichten hebben zich niet vertaald in de beurskoers.
boekhoudkundige waarde van 54,65 euro.
E V O LU T I E VA N D E « M A R K E T T O B O O K » R AT I O V O O R H E T A A N D E E L B B M 80,0%
70,0%
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0% 1998
1999
2000
2001
2002
2003*
* Beurskoers op 31 maart 2003 11
J a a r v e r s l a g 20 02
H
E
T
A
A
N
D
E
E
L
B
B
M
Het dividend De politiek van de Raad van Bestuur bestaat erin om aan de Algemene Vergadering een winstuitkering voor te stellen, gebaseerd op een «stabiel» of «groeiend» dividend, voor zover de resultaten van de groep dit toelaten en met een gewaarborgd en aanvaardbaar investerings- en zelffinancieringsniveau voor de groep.
In dit kader zal de Raad van Bestuur aan de Algemene Vergadering van 13 juni 2003 voorstellen om eenzelfde dividend als vorig jaar uit te keren, namelijk 1,6 euro bruto (1,2 euro netto) per aandeel.
Bruto rendement
E V O L U T I E V A N H E T D I V I D E N D ( 1 9 9 8 (EUR) 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00
-
2 0 0 2 )
Netto rendement
1,60
1,19
1,60
1,19 1,20 0,89
1,20
0,89
0,46 0,34
1998
1999
2000
2001
2002
Bruto dividend
E VOLUTIE VAN HE T DIVIDENDRENDEMENT ( in % ) (1998 - 20 02 ) Netto dividend
7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00%
J a a r ve r s l a g 20 02
12
1998
1999
2000
2001
2002
De aandeelhoudersstructuur Volgens de gegevens waarover de vennootschap beschikt, was de aandeelhoudersstructuur op 31 december 2002 als volgt : Naam
Aantal aandelen
%
Datum
COMPAGNIE MOBILIERE ST-SAULVE NV Zwarte Pijnbomenlaan 7 1150 Sint-Pieters-Woluwe -België
404.380
14,30%
25 juli 1995
COBETON NV Kortrijksesteenweg 183 9830 Sint-Martens-Latem - België
251.040
8,88%
25 juli 1995
GROEP VAN NATUURLIJKE PERSONEN
176.660
6,25%
25 juli 1995
ELY INTERNATIONAL SA Avenue Monterey 23 - 2086 Luxemburg
140.000
4,95%
25 juli 1995
RENU SA Rue Louvigny 26 - 1946 Luxemburg
135.000
4,77%
25 juli 1995
FIDEA NV Van Eycklei 14 - 2018 Antwerpen - België
115.800
4,10%
25 juli 1995
BONNEVILLE SA Bd. Prince Henri 3B - Luxemburg
86.000
3,04%
25 juli 1995
GROEP VAN NATUURLIJKE PERSONEN
56.000
1,98%
25 juli 1995
PROSPECT HOLDING SA Boulevard Royal 25A - 2010 Luxemburg
55.000
1,95%
25 juli 1995
1.419.880
50,22%
TOTAAL VAN DE AANDEELHOUDERS HANDELEND IN OVERLEG TRUSTCAPITAL PARTNERS NV Kapel ter Bede 86 - 8500 Kortrijk - België
478.500
16,92% 18 april 2003*
KORFINCO NV Minister Tacklaan 85 - 8500 Kortrijk - België
69.960
2,47% 18 april 2003*
KOCERAM NV Kapel ter Bede 86 - 8500 Kortrijk - België
127.980
4,53% 18 april 2003*
TOTAAL VAN DEZE 3 ONDERNEMINGEN HANDELEND IN OVERLEG
676.440
23,92%
PUBLIEK
731.080
25,86%
2.827.400
100,00%
TOTAAL AANTAL AANDELEN
Koceram NV is de referentieaandeelhouder van Trustcapital Partners NV en van Korfinco NV. * Deze verklaring betrof geen officiële verklaring aan de CBF aangezien de wettelijke drempel van 5% niet werd overschreden. De officiële bekendmaking aan de CBF dd. 5 april 2001 maakte melding van een totale deelneming van 20,76%.
13
J a a r v e r s l a g 20 02
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR MARKANTE FEITEN 2002 2002 was een bewogen jaar, dat voornamelijk
Ondertussen werd dit doel nog niet bereikt,
gekenmerkt
mede als gevolg van het alomtegenwoor-
wordt
door
de
volgende
belangrijke gebeurtenissen en feiten : • Onder impuls van de nieuwe Raad van
• Besix is erin geslaagd zich verder te profileren
Bestuur die is aangetreden in juni 2001, werkt
als een belangrijke speler op het vlak van
BBM verder aan een grotere openheid en een
maritieme werken. Na een eerste ervaring
actieve communicatie naar de buitenwereld.
bij de werf te Dabhol in India in 2001, tekent
Deze politiek trekt de aandacht van de
Besix in 2002 een nieuw contract voor
nationale pers en van potentiële invest-
de bouw van een aanlegsteiger voor een
eerders, hetgeen een significante stijging
gasterminal te Mellitah (Libië). De totale
van de beurskoers met zich meebrengt tot
waarde van dit contract bedraagt meer dan
een historisch hoogtepunt van EUR 46,25 op
EUR 100 miljoen. In ditzelfde domein heeft
17 mei 2002.
Besix bij het begin van de zomer van 2002
• Naar aanleiding van de Algemene Vergadering van 13 juni 2002 heeft Baron Paul de Meester zijn mandaat van Voorzitter van BBM ter beschikking gesteld. Gerard Van Acker, die
ongeveer EUR 20 miljoen voor de constructie van een pier en aanlegsteiger voor gastankers te Damietta (Egypte). • Ondertussen tekende Six Construct in
delegeerd Bestuurder waarnam, volgde hem
het eerste semester van 2002 drie nieuwe
op als nieuwe Voorzitter van de groep. Naar
contracten voor de ruwbouw, een gedeelte
aanleiding van deze gebeurtenis dankte de
van de afwerking en de bouw van een
Raad van Bestuur Baron Paul de Meester voor
jachthaven voor het Conference Palace Hotel
zijn jarenlange inzet voor de onderneming.
te Abu Dhabi. Het betreft hier contracten
Algemene Vergadering om de bestaande aandelen BBM te splitsen in 20 nieuwe aandelen. Deze operatie die als doel heeft de liquiditeit van het aandeel te verhogen, werd op 30 augustus gerealiseerd.
14
een contract getekend ter waarde van
reeds de functies van Vice-Voorzitter en Ge-
• Op 14 juni 2002 besliste een Buitengewone
J a a r v e r s l a g 20 02
dige pessimisme op de financiële markten.
met een gezamenlijke waarde van ongeveer EUR 180 miljoen.
M
A
R
K
A
N
T
E
• In juli 2002 maakte de Raad van Bestuur
• Betonimmo, het filiaal actief in de
melding van de moeilijkheden die zich
vastgoedsector, ontwikkelt zich verder in de
voordoen
TP
residentiële sector in Brussel en het
diende als gevolg van een fout gemaakt
Groothertogdom Luxemburg. Eind 2002
door een onderaannemer, een brug te
bedraagt dit segment reeds 30% van de
Jossigny (Parijs) op eigen kosten af te breken
totale portefeuillewaarde van Betonimmo.
bij
Muller
TP.
Muller
en herop te bouwen. Eind augustus 2002 wordt de negatieve impact van Muller TP op de geconsolideerde cijfers per 30 juni 2002 geraamd op EUR 12,4 miljoen. In december 2002 dient Muller TP een beroep te doen op de procedure van «redressement judiciaire» in het kader van de Franse wet van 25 januari 1985. Deze procedure werd door de rechtbank toegekend op 11 december voor een periode van 6 maanden. Op 28 januari 2003 beslist Besix niet verder deel te
F
E
I
T
E
N
2
0
0
2
• Yvan Paque is erin geslaagd zich verder te diversifiëren in de spoorweggebonden werken (gestart in 2001) en de productie en installatie van signalisatiematerieel voor wegenwerken (gestart in 2002). Deze twee activiteiten van Yvan Paque vormen een tegengewicht voor de toegenomen concurrentie op de traditionele markten evenals de budgetaire beperkingen van de klanten op deze markten.
nemen aan een «plan de redressement par voie de continuation des activités» van Muller TP, aangezien de financiële middelen die hiervoor dienen te worden gemobiliseerd te groot bleken. In dit kader werd beslist om Muller TP te deconsolideren vanaf 1 juli 2002. De totale impact van Muller TP op het geconsolideerd nettoresultaat (aandeel van de groep) van 2002 bedraagt EUR 17,2 miljoen. • In oktober 2002 tekende Besix een nieuw contract in Nederland voor de bouw van een ondergrondse parkeergarage te Rijswijk (Den Haag) voor een bedrag van EUR 16 miljoen. Het betreft een parking met een capaciteit van 800 wagens in opdracht van Shell.
15
J a a r v e r s l a g 20 02
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR CORPORATE GOVERNANCE Toepassing van de principes van de corporate governance BBM legt zichzelf strikte regels op wat integriteit en openheid betreft bij het bestuur van de Groep. Een goed evenwicht tussen de Raad van Bestuur en het operationeel management enerzijds en de aandeelhouders anderzijds vormt daarbij een belangrijk principe. Sinds het aantreden van de huidige Raad van Bestuur in juni 2001, werden belangrijke maatregelen genomen om de principes van Corporate Governance te implementeren binnen de gehele groep.
1. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders Statutair vindt de Algemene Vergadering van Aandeelhouders jaarlijks plaats op de tweede vrijdag van de maand juni op de zetel van de vennootschap of op eender welke plaats zoals aangeduid in de oproepingen. De aandeelhouders die wensen deel te nemen aan deze vergadering dienen de onderneming hiervan minstens 5 dagen voor de datum van de vergadering op de hoogte te stellen. Elke aandeelhouder kan zich laten vertegenwoordigen door een mandataris die zelf het recht heeft deel te nemen aan de vergadering en die houder is van een daartoe speciaal opgestelde volmacht.
J a a r v e r s l a g 20 02
16
De oproepingen tot de Algemene Vergadering worden opgesteld in overeenstemming met de artikels 533 tot 535 van het Wetboek van Vennootschappen. Een uitnodiging, vergezeld van de agenda en een kopij van het jaarverslag, wordt tevens toegezonden aan de houders van aandelen op naam. De Algemene Vergadering kan slechts beraadslagen over die punten voorzien op de agenda. De aanwezige aandeelhouders zijn echter vrij om op elk moment bijkomende vragen te stellen. Alle aandelen hebben dezelfde rechten en elk aandeel geeft recht op één stem. Op de Algemene Vergadering van 14 juni 2002 waren 103.774 van de in totaal 141.370 aandelen vertegenwoordigd, hetzij 73,4% van de totale aandelen. Naast de goedkeuring van de jaarrekening en de bestemming van het resultaat, het verlenen van kwijting aan de Bestuurders en het College van Commissarissen voor de uitoefening van hun mandaat én de goedkeuring van het totaalbedrag van bestuursvergoedingen, heeft deze Algemene Vergadering tevens de coöptatie van de SPRL Philippe Stulemeyer, vertegenwoordigd door de heer Philippe Stulemeyer, goedgekeurd evenals kennis genomen van het ontslag van Baron Paul de Meester als Voorzitter en van de heer Fernand Collin als bestuurder van de vennootschap. Baron Paul de Meester werd hierop door de Raad van Bestuur benoemd tot Ere-voorzitter van de vennootschap. In deze hoedanigheid wordt hij uitgenodigd op alle vergaderingen van de Raad van Bestuur, zonder dat hij beschikt over stemrecht.
C
Op 14 juni 2002 vond tevens een Buitengewone Algemene Vergadering plaats waarvan de agenda als volgt was samengesteld: splitsing van de bestaande aandelen in 20 nieuwe aandelen, verhoging van het maatschappelijk kapitaal door incorporatie van beschikbare reserves om het te brengen op EUR 32 miljoen én een voorstel tot statutenwijziging. Op deze vergadering waren 103.774 van de in totaal 141.370 aandelen vertegenwoordigd, hetzij 73,4% van de totale aandelen. Alle agendapunten werden met unanimiteit goedgekeurd.
2. Rol van BBM ten opzichte van de filialen Het bestuur van de verschillende filialen van de groep gebeurt op gedecentraliseerde wijze. De Raad van Bestuur van de moedervennootschap volgt de ontwikkelingen van haar directe filialen Besix, Betonimmo en Yvan Paque op. De maandelijkse rapporteringen van de activiteiten vormen de basis van de controle uitgevoerd door de Raad van Bestuur. Bij volgende gelegenheden worden deze rapporten in detail besproken: - analyse van de halfjaarlijkse geconsolideerde jaarrekening opgesteld in september van elk jaar; - analyse van de jaarlijkse geconsolideerde jaarrekening opgesteld in maart van elk jaar; - bespreking van belangrijke ontwikkelingen die zich voordoen bij de filialen en die op een ad-hoc basis aan de Raad van Bestuur worden gemeld; - bespreking van de stand van zaken bij de belangrijkste groepsvennootschappen volgens een vast agendapunt op de Raad van Bestuur.
O
R
P
O
R
A
T
E
G
O
V
E
R
N
A
N
C
E
3. Bestuurs- en controle-organen van BBM 3.1 De Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is bevoegd om alles te doen wat nodig of dienstig is om het doel van de vennootschap te realiseren, met uitzondering van hetgeen waarvoor krachtens de wet de Algemene Vergadering bevoegd is. In het bijzonder bepaalt de Raad van Bestuur de algemene strategie en de lange-termijnvisie van de groep en beslist over belangrijke acquisities en over de benoeming van hogere kaderleden binnen de verschillende groepsentiteiten. Hij volgt tevens de implementatie van de strategie en de realisatie van de vijfjarenplannen en de jaarlijkse budgeten. Hij wordt door een periodieke rapportering op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen van de groep. Om alle bestuurders toe te laten hun individueel controlerecht uit te oefenen, worden de rapporten op voorhand aan hen toegestuurd.
3.1.1. Samenstelling van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestaat uit 10 leden, waarvan 7 leden onafhankelijk van de referentie-aandeelhouders zijn. De Voorzitter Gedelegeerd Bestuurder, Gerard Van Acker, is tevens onafhankelijk en is het enige uitvoerende lid van de Raad van Bestuur.
17
J a a r v e r s l a g 20 02
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
De Bestuurders worden benoemd voor een periode van 3 jaar; hun mandaat is eventueel hernieuwbaar. De voorstelling van de kandidatuur van nieuwe Bestuurders aan de Algemene Vergadering gebeurt door de Raad van Bestuur, op uitdrukkelijk advies van het Remuneratie- en Benoemingscomité.
Naam
Vaste vertegenwoordiger
Functie
Einde mandaat
Hoofdactiviteit
Gerard Van Acker
Voorzitter Gedelegeerd Bestuurder
2004
BBM
3,4
Christian Dumolin
-
Vice-Voorzitter
2004
Voorzitter Koramic
1
Jean Beeckman
-
Bestuurder
2004
Gedelegeerd Bestuurder Europese activiteiten Etex groep
2
Marc Lambrechts
-
Bestuurder
2004
Voorzitter Alcopa
2
Philippe Muûls
-
Bestuurder
2004
Voorzitter EulerCobac Belgium
2
Eric Swenden
Bestuurder
2004
Voorzitter FEVIA
2
-
Bestuurder
2004
Voorzitter Directeur generaal GlaxoSmithKline Biologicals
2
Philippe Stulemeyer
Bestuurder
2004
Industrieel
1
Alain Tytgadt
-
Bestuurder
2004
Gedelegeerd Bestuurder Metalunion
1
Philippe Vlerick
-
Bestuurder
2004
Gedelegeerd Bestuurder BIC Carpets
2
BVBA Gerard Van Acker
SARL Phagec Jean Stéphenne
SPRL Philippe Stulemeyer
Positie
1 : Vertegenwoordiger van een referentie-aandeelhouder 2: Onafhankelijk Bestuurder in de zin van artikel 524, §4 W. Venn. 3: Uitvoerend Bestuurder 4 : Onafhankelijk bestuurder in de zin van artikel 524, §4 W. Venn. met uitzondering van de vereiste van het niet vervund hebben J a a r v e r s l a g 20 02
18
van een uitvoerende functie binnen de onderneming.
C
O
R
P
O
R
A
T
E
3.1.2. Werking van de Raad van Bestuur
3.1.3. Vergoeding van de leden van de Raad van Bestuur
Aantal vergaderingen van de Raad van Bestuur
De jaarlijkse vergoeding van de leden van de Raad van Bestuur bestaat uit een vast gedeelte en een gedeelte dat afhankelijk is van hun aanwezigheid op de vergaderingen van de verschillende comités. Aangezien de onderneming niet beschikt over een aandelenoptieplan, noch voor de personeelsleden, noch voor de Bestuurders, werd geen enkel voordeel van deze aard toegekend aan de Bestuurders gedurende het boekjaar 2002. De niet-uitvoerende leden van het Strategisch Comité, Auditcomité en Remuneratie- en Benoemingscomité ontvangen een vaste vergoeding per vergadering waaraan zij deelnemen. De niet-uitvoerende Bestuurders die zetelen in het Executief Comité ontvangen een jaarlijkse vaste vergoeding. De vergoedingen toegekend aan de nietuitvoerende Bestuurders zijn de volgende :
De Raad van Bestuur heeft in totaal 8 maal vergaderd in 2002, waarbij de gemiddelde aanwezigheidsgraad 86% bedroeg. De datums van 6 vergaderingen werden bij de aanvang van het boekjaar vastgelegd. Tijdens het tweede semester van 2002 werden 2 bijkomende vergaderingen belegd om over de situatie bij Muller TP te beraadslagen. Regels van besluitvorming De beslissingen van de Raad van Bestuur worden bij unanimiteit genomen. Indien de Raad niet tot een unaniem akkoord komt, worden de beslissingen bij meerderheid genomen. In dit geval wordt het voorstel verworpen bij gelijkheid van stemmen. Gedurende het afgelopen boekjaar heeft de Raad van Bestuur geen beroep moeten doen op de procedure van schriftelijke besluitvorming, die in uitzonderlijke gevallen wordt toegelaten door de statuten. Belangenconflicten In navolging van de wet wordt aan elke Bestuurder gevraagd om de Voorzitter op de hoogte te brengen van eventuele belangenconflicten en om niet deel te nemen aan de beraadslagingen in verband met het agendapunt waarop het belangenconflict betrekking heeft. Gedurende het afgelopen boekjaar hebben zich geen situaties voorgedaan waarbij sprake kan zijn van een eventueel belangenconflict en die een speciale procedure vereisen zoals voorzien in artikel 524 van het Wetboek van Vennootschappen
G
O
V
E
R
Jaarlijkse vaste vergoeding Vice-Voorzitter Bestuurders
EUR 40.000 EUR 15.000
Strategisch Comité, Auditcomité en Remuneratie- en Benoemingscomité Voorzitter Aanwezige leden
EUR 3.000 per zitting EUR 1.500 per zitting
Executief Comité
EUR 20.000
De totale vergoeding toegekend aan uitvoerende en niet-uitvoerende Bestuurders van BBM in het kader van de uitoefening van hun mandaat binnen de Raad van Bestuur en de verschillende comités gedurende het afgelopen boekjaar, evenals voor de uitvoering van hun mandaat van Bestuurder bij de andere groepsvennootschappen bedraagt EUR 500.900. Bovendien werden, in navolging van de beslissing van de Algemene Vergadering van 14 juni 2002, in de loop van 2002 vergoedingen ten bedrage van EUR 206.371,51 betaald aan niet-uitvoerende Bestuurders voor de uitoefening van hun mandaat gedurende het boekjaar 2001.
19
N
A
N
C
E
per jaar per jaar
per jaar
J a a r v e r s l a g 20 02
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
3.2 De Comités De Raad van Bestuur wordt in de uitoefening van zijn verschillende taken bijgestaan door 4 comités : • Het Executief Comité is belast met de contacten met de operationele verantwoordelijken van de groep en met de voorbereidende analyse van de verslaggeving van de groepsvennootschappen aan de Raad van Bestuur, evenals met de voorbereiding van de beslissingen van de Raad van Bestuur. Het Executief Comité wordt voorgezeten door de Voorzitter - Gedelegeerd Bestuurder en heeft als leden : BVBA Gerard Van Acker vertegenwoordigd door G. Van Acker Ch. Dumolin
Voorzitter Gedelegeerd Bestuurder BBM Vice-Voorzitter BBM
SPRL Philippe Stulemeyer vertegenwoordigd door Ph. Stulemeyer
Bestuurder BBM
A. Tytgadt1
Bestuurder BBM
J. Beerlandt
CEO - Gedelegeerd Bestuurder BESIX
P. Moreels
Gedelegeerd Bestuurder BETONIMMO
G. Peeters2
Bestuurder - Directeur Generaal BESIX Het Executief Comité heeft 5 maal vergaderd in de loop van 2002 met een gemiddelde aanwezigheidsgraad van 97%. • Het Auditcomité is belast om te waken over de kwaliteit van de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening, en dit op semestriële en jaarlijkse basis. Bovendien waakt het Auditcomité over de goede werking van de dienst interne audit door zijn werkprogramma en belangrijkste bevindingen te beoordelen en kennis te nemen van de verschillende auditrapporten. Volgens zijn charter, vergadert het Auditcomité minstens tweemaal per jaar (één vergadering om de jaarrekeningen te analyseren, één vergadering om de semestriële staten te analyseren).
J a a r v e r s l a g 20 02
20
Het Auditcomité wordt voorgezeten door de heer Ph. Muûls en bestaat volledig uit onafhankelijke bestuurders. Het is als volgt samengesteld :
Ph. Muûls
Voorzitter van het Auditcomité
M. Lambrechts
Bestuurder BBM
J. Stéphenne
Bestuurder BBM
Indien nodig, worden de commissarissen van BBM, de directies van de verschillende groepsentiteiten of de verantwoordelijke van de dienst interne audit uitgenodigd om de vergadering bij te wonen en de nodige uitleg te verschaffen betreffende bepaalde agendapunten. De Voorzitter Gedelegeerd Bestuurder van BBM wordt op alle vergaderingen uitgenodigd. Het Auditcomité heeft in de loop van 2002 6 maal vergaderd met een gemiddelde aanwezigheid van 90%. De Voorzitter - Gedelegeerd Bestuurder heeft tevens deelgenomen aan alle vergaderingen. Buiten de bespreking van de halfjaarlijkse en jaarlijkse balans en resultatenrekening waren de belangrijkste agendapunten op deze vergaderingen : - de organisatie van de dienst interne audit binnen de groep BBM; - de organisatie van de interne controle bij Besix; - de harmonisering en ontwikkeling van geschreven procedures binnen de groep BBM; - de organisatie van de werkzaamheden van het college van commissarissen en belangrijke aandachtspunten vanwege de commissarissen.
1
De heer A. Tytgadt werd lid van het Executief Comité op 6 januari 2003.
2
De heer G. Peeters werd lid van het Executief Comité op 3 februari 2003.
C
• Het Remuneratie- en Benoemingscomité is belast met het onderzoek en de voorstellen inzake : • de principes van bezoldiging van : - de bestuurders, al dan niet lid van een of meerdere comités; - de operationele verantwoordelijken van de groepsvennootschappen en van hun directe medewerkers; - de hogere kaderleden van de groep. • de globale bezoldigingspolitiek van het personeel van de groep. Het Remuneratie- en Benoemingscomité speelt eveneens een belangrijke rol in de samenstelling van de Raden van Bestuur van de verschillende filialen. In dit verband stelt het de kandidatuur voor van personen die hun bijdrage kunnen leveren bij de ontwikkeling van de betreffende vennootschappen. Het Remuneratie- en Benoemingscomité wordt voorgezeten door de heer E. Swenden en heeft als leden : SARL Phagec vertegenwoordigd door E. Swenden
Voorzitter van het Remuneratie- en Benoemingscomité
BVBA Gerard Van Acker vertegenwoordigd door G. Van Acker
Voorzitter Gedelegeerd Bestuurder BBM
Ch. Dumolin
Vice-Voorzitter BBM
J. Beeckman
Bestuurder BBM
SPRL Philippe Stulemeyer vertegenwoordigd door Ph. Stulemeyer
Bestuurder BBM
O
R
P
O
R
A
T
E
G
O
V
E
R
N
A
N
C
E
• Het Strategisch Comité is belast met de formulering van voorstellen aan de Raad van Bestuur in verband met de strategie van de vennootschap en van de groep, de ontwikkeling van de kernactiviteiten, de groei van de groep en de jaarlijks te realiseren doelstellingen. Het wordt voorgezeten door de heer Ch. Dumolin en heeft de volgende samenstelling: Ch. Dumolin
Voorzitter van het Strategisch Comité
BVBA Gerard Van Acker vertegenwoordigd door G. Van Acker
Voorzitter Gedelegeerd Bestuurder BBM
J. Beeckman
Bestuurder BBM
Ph. Vlerick
Bestuurder BBM
SPRL Philippe Stulemeyer vertegenwoordigd door Ph. Stulemeyer
Bestuurder BBM
A. Tytgadt
Bestuurder BBM
Het Strategisch Comité heeft 2 maal vergaderd in de loop van 2002 met een gemiddelde aanwezigheidsgraad van 83%. Het heeft zich voornamelijk gebogen over de interne structuur van de groep, evenals over mogelijke groei-opportuniteiten. Bij sommige analyses werd het Strategisch Comité bijgestaan door externe consultants.
Het Remuneratie- en Benoemingscomité heeft 3 maal vergaderd in de loop van het boekjaar 2002 met een gemiddelde aanwezigheid van 100%. Het heeft zich voornamelijk beraden over de remuneratiepolitiek bij BBM en de filialen, en werd hierbij bijgestaan door een onafhankelijke consultant. 21
J a a r v e r s l a g 20 02
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
3.3 Het College van Commissarissen
3.4 Het departement interne audit
De controle op de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening berust bij een College van Commissarissen dat als volgt is samengesteld :
Het departement interne audit heeft als voornaamste objectieven: - het tot stand brengen en de ontwikkeling van een dienst interne audit voor de gehele groep; - waken over het bestaan en de kwaliteit van een interne controlestructuur en van procedures binnen alle groepsentiteiten; - de uitvoering van audit-opdrachten evenals het opstellen van schriftelijke rapporten waarvan analyses, evaluaties en aanbevelingen deel uitmaken. De planning van het departement interne audit wordt jaarlijks opgesteld in samenwerking met de Gedelegeerd Bestuurder van BBM en wordt tevens door het Auditcomité goedgekeurd.
- Deloitte & Touche Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door Ph. Roelants - Van Passel, Mazars & Guérard Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door H. Van Passel. Het College van Commissarissen verdeelt de verschillende controleopdrachten onder zijn leden. Het Auditcomité waakt over de benoeming van minstens één van de leden van het college in alle belangrijke filialen van de groep, voor zover deze benoeming wettelijk is toegelaten. Het bedrag toegekend aan het College van Commissarissen voor de uitoefening van hun mandaat bij BBM bedraagt EUR 22.310,42. BBM heeft eveneens bijkomende erelonen toegekend aan de commissarissen of aan ondernemingen verbonden met de commissarissen voor een bedrag van EUR 26.994,01. Door de verschillende groepsvennootschappen werden bijkomende erelonen toegekend aan de commissarissen voor een totaal van EUR 78.156,00.
J a a r v e r s l a g 20 02
22
4. Politiek in verband met de bestemming van het resultaat De politiek van de Raad van Bestuur bestaat erin om aan de Algemene Vergadering een winstuitkering voor te stellen, gebaseerd op een «stabiel» of «groeiend» dividend, voor zover de resultaten van de groep dit toelaten en met een gewaarborgd en aanvaardbaar investerings- en zelffinancieringsniveau voor de groep. In dit kader zal de Raad van Bestuur aan de Algemene Vergadering van 13 juni 2003 voorstellen om eenzelfde dividend als vorig jaar uit te keren, namelijk 1,6 euro bruto (1,2 euro netto) per aandeel. Deze politiek heeft geleid tot een verhoging van het bruto dividendrendement van 1,86% tot 5,62% gedurende de afgelopen vijf jaren.
B
Buitengewone algemene vergadering van 13 juni 2003 Naar aanleiding van de aandelensplitsing per 30 augustus 2002 werd een volledig nazicht uitgevoerd van de aandelen op naam waarvoor aandelen aan toonder in bewaring in de koffer van BBM bij een financiële instelling en in een kluis op de zetel van de vennootschap werden gehouden. De telling van de aandelen aan toonder in bewaring bracht evenwel aan het licht dat er 248 (aantal vóór splitsing in 20) ontbraken. BBM heeft geen enkele aanwijzing dat deze effecten werden vernietigd. Na deze vaststelling heeft BBM onmiddellijk een grondig onderzoek opgestart om de oorzaak van dit tekort te achterhalen. Dit bleek totnogtoe volstrekt onmogelijk. De Raad van Bestuur van BBM was van oordeel dat de juridische onzekerheid rond het statuut van de betreffende aandelen zo snel mogelijk moest worden weggenomen, mede met het oog op de rechtsgeldigheid van de stemming op de jaarlijkse Algemene Vergadering van 13 juni 2003. Daarom wordt op 13 juni 2003 om 14h00 een Buitengewone Algemene Vergadering bijeengeroepen die dient te beslissen om het aantal aandelen dat het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigt te verhogen met 4.960 (aantal na splitsing), zonder verhoging van het maatschappelijk kapitaal. Dit resulteert in een verwatering van de bestaande aandeelhouders van afgerond 0,18%. Na de goedkeuring van de verhoging van het aantal aandelen zal BBM overgaan tot de vernietiging van de aandelen aan toonder die zich in de bovenvermelde kluizen bevonden.
E
H
E
E
R
S
V
E
R
S
L
A
G
De mogelijkheid bestaat dat in de toekomst het aantal aandelen dat het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigt opnieuw geheel of gedeeltelijk dient verminderd te worden, indien de oorzaak van het tekort alsnog kan achterhaald worden of indien na verloop van tijd blijkt dat (een gedeelte van) de ontbrekende aandelen toch niet in omloop werden gebracht.
Human Resources beleid Het succes van BBM kan in grote mate worden toegeschreven aan de manier waarop de medewerkers zich van hun taken kwijten. Het is in deze context dat een «Human Resources Strategy» werd ontwikkeld: deze is voornamelijk gestoeld op het toekennen aan elkeen van de medewerkers van opportuniteiten die het best overeenkomen met zijn/haar verwachtingen opdat zij zich ten volle kunnen ontwikkelen en de aan hen toekomende compensatie en erkenning bekomen. Het beleid van BBM is dus zeer duidelijk: het aantrekken van talentvolle medewerkers, hen ten volle motiveren om efficiënt te werken en hen binnen de onderneming te koesteren voor zover zij de fundamentele waarden van de onderneming blijven onderschrijven, te weten : de zin voor kwaliteit, creativiteit, innovatie en verantwoordelijkheid, de ondernemersgeest en de team-spirit zonder de integriteit te vergeten.
23
J a a r v e r s l a g 20 02
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
Werkzaamheden op het gebied van Onderzoek en Ontwikkeling Gelet op de aard van de activiteiten van BBM, worden er binnen de vennootschap geen activiteiten van onderzoek en ontwikkeling uitgevoerd. De belangrijkste dochteronderneming BESIX daarentegen heeft volgende projecten in verband met onderzoek en ontwikkeling. In het kader van de Europese standaardisering, werkt BESIX mee aan de redactie van Eurocode 7 (Soil Mechanics), (onderzoeksprogramma 1999 - 2002). BESIX is ook lid van de werkgroep ‘Selfcompacting Concrete’ van de R.U.G./ W.T.C.B., die de opzoekingen op het gebied van zelfverdichtende betonsoorten opvolgt. Voorts werkt BESIX in het kader van de Europese onderzoeksprogramma’s mee aan ‘GeoTechNet’ dat deel uitmaakt van het programma ‘Growth 2000’. Het doel is tot een ‘Geotechnical Thematic Network’ te komen om de opzoekingen op het vlak van de geotechniek te optimaliseren. Tenslotte is BESIX lid van een adviescomité voor het nationale onderzoeksproject van schroefpalen.
Belangrijke gebeurtenissen na de datum van aflsuiting van het boekjaar Na afsluiting van het boekjaar hebben zich geen belangrijke gebeurtenissen voorgedaan
J a a r v e r s l a g 20 02
24
die een significante invloed zouden hebben op de vennootschap of haar jaarrekeningen.
Statutaire benoemingen Bestuurders De BVBA Gerard Van Acker, vertegenwoordigd door Gerard Van Acker, heeft beslist om voortijdig een einde te stellen aan haar mandaat van Voorzitter - Gedelegeerd Bestuurder op de Algemene Vergadering van 13 juni 2003. Zij zal haar mandaat van bestuurder van de vennootschap evenwel verderzetten. De Raad van Bestuur heeft kennis genomen van deze beslissing en wenst Gerard Van Acker te bedanken voor zijn grote toewijding en voor het nieuwe élan dat door hem werd gegeven aan BBM vanaf zijn aantreden als bestuurder in juni 2001. Bovendien wenst de Raad van Bestuur de kandidatuur van de NV Hecke Partners, vertegenwoordigd door de heer Jean-François van Hecke, als bestuurder van BBM voor te stellen. Op de vergadering van 20 maart 2003 heeft de Raad van Bestuur op voorstel van het Remuneratie- en Benoemingscomité de NV Hecke Partners, vertegenwoordigd door de heer Jean-François van Hecke, reeds benoemd tot Chief Executive Officer van BBM.
Commissarissen Het mandaat van het huidig College van Commissarissen vervalt op de Algemene Vergadering van 13 juni 2003. Na een grondige analyse stelt de Raad van Bestuur voor om een College van Commissarissen te benoemen voor een periode van 3 jaar dat als volgt is samengesteld: - Deloitte & Partners Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer Guy Wygaerts - Van Passel, Mazars & Guérard Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer Hugo Van Passel.
B
E
H
De jaarlijkse vergoeding voor de uitoefening van het mandaat van commissaris bij BBM werd voor het college vastgesteld op EUR 17.400.
Bestemming van het resultaat Tijdens het afgelopen boekjaar heeft de onderneming een geconsolideerde winst, aandeel van de groep, gerealiseerd van EUR 6.149(000). De enkelvoudige jaarrekening vertoont een winstsaldo van EUR 8.142(000). Op basis van bovenstaande cijfers stelt de Raad van Bestuur de volgende winstverdeling voor : (in duizenden euro)
Te bestemmen winst van het boekjaar Overgedragen winst van het vorige boekjaar Te bestemmen winst
8.142 5.415 -------13.557
Toevoeging aan de wettelijke reserve (414) Toevoeging aan de overige reserves (3.015) -------Totaal van de toevoegingen en onttrekkingen (3.429) Netto dividend Roerende voorheffing (25%) Totale vergoeding van het kapitaal Over te dragen winst
(3.393) (1.131) -------(4.524) -------5.604
Volgens onderhavig voorstel bedraagt het bruto-dividend EUR 1,60 per aandeel, hetgeen identiek is aan vorig boekjaar ondanks de aanzienlijke verliezen geleden door de groep door de gebeurtenissen bij Muller TP. Dit dividendvoorstel bewijst de intentie van de Raad van Bestuur om een actieve dividendpolitiek te voeren, mits inachtname van een aanvaardbaar investerings- en zelffinancieringsniveau voor de groep.
E
E
R
S
V
E
R
S
L
A
G
G E C O N S O L I D E E R D E PAY - O U T R AT I O 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00%
73,60%
26,40%
21,70% 17,50%
12,70% 1998
1999
2000
2001
2002
Na inhouding van de roerende voorheffing bedraagt het netto-dividend EUR 1,20 per aandeel. De geconsolideerde pay-out ratio is gestegen tot 73,6% in vergelijking met 17,5% vorig jaar. De Raad van Bestuur wenst tevens te benadrukken dat ook in de toekomst een actieve dividendpolitiek zal gevoerd worden. Indien de Algemene Vergadering dit voorstel goedkeurt, zal tegen afgifte van coupon n° 31 het netto-dividend van EUR 1,20 per aandeel betaalbaar worden gesteld op 19 juni 2003 aan de loketten van volgende banken : • • • •
Dexia Fortis ING KBC
De Raad van Bestuur stelt aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor om de jaarrekening evenals de winstverdeling zoals voorgesteld goed te keuren en kwijting te verlenen aan de bestuurders en commissarissen voor de uitoefening van hun mandaat gedurende het boekjaar 2002.
25
J a a r ve r s l a g 20 02
BESIX N.V. Gemeenschappenlaan, 100 B-1200 Brussel België Tel.: +32. (0)2. 402 62 11 Fax : +32. (0)2. 402 62 00 Johan BEERLANDT Chief Executive Officer Gedelegeerd Bestuurder Gaëtan PEETERS Bestuurder - Directeur Generaal Jules JANSSEN Adjunct Directeur Generaal Paul MOUTON Chief Financial Officer
J a a r v e r s l a g 20 02
26
BOUWSECTOR
BESIX
27
J a a r v e r s l a g 20 02
G ECO NSO LI D EER D E K ER N CI J FER S
in duizenden euro
... 900.000
865.815
896.742
800.000 700.000
755.173
Bedrijfsopbrengsten
16.025
Bedrijfswinst (EBIT)
4.285
Nettoresultaat (deel van de groep)
... 35.000 30.438
30.000 25.000
21.809
20.000 15.000
15.946
10.000
11.457
5.000 0 2000
2001
2002
... 650.000
Definitie van de gehanteerde cijfers
550.000
EBIT : Earnings before interest and taxes (hier bedrijfswinst)
90.000
646.400
450.000 350.000
396.973
Balanstotaal
80.953
Eigen vermogen
39.197
Netto bedrijfskapitaal
... 80.000
87.741 70.244
70.000
Nettoresultaat Geconsolideerd resultaat (deel van de groep)
60.000 50.000
Netto bedrijfskapitaal : vlottende activa – vorderingen op meer dan één jaar – schulden op hoogstens één jaar – overlopende rekeningen van het passief
40.000 30.000
50.103 38.497
20.000 10.000 0 2000 ... 10.000 7.500 5.000
9.771
2000
J a a r v e r s l a g 20 02
641.726
28
2001
7.572
2001
2002
7.936
2002
Personeel (eenheden)
P R O F I E L VA N D E O N D E R N E M I N G
BESIX is de belangrijkste dochter van de
Tenslotte dient opgemerkt dat mensen en
Belgische BetonMaatschappij (BBM).
arbeid vóór alles komen. De dagelijkse inzet van 8.000 medewerkers van BESIX staat
BESIX is actief in haast alle domeinen van de
borg voor de faam van het bedrijf overal ter
bouw. Eén van haar troeven is ongetwijfeld
wereld. De professionaliteit, de onschatbare
de omvang van de activiteiten op de
ervaring en de werkmethoden in de
internationale markt.
verschillende landen zijn de beste waarborg
Naast haar activiteiten en de activiteiten van haar dochterondernemingen - Ondernemingen Jacques Delens N.V., Etablissements Jean Wust S.A., Ondernemingen Vanhout N.V. en LUX TP S.A. - in de Europese Unie, is BESIX ook aanwezig in Afrika, Centraal- en OostEuropa, het Midden-Oosten via haar dochter Six Construct Ltd, en in Egypte en in Libië.
voor de efficiëntie van BESIX in de eurozone en overzee.
Het doel van BESIX is duidelijk :
BESIX CBX-toren, 142 m Paris «La Défense» - Frankrijk
de klant tevreden stellen door hem topkwaliteit te leveren binnen de overeengekommen termijnen.
In België blijft het bedrijf betrokken bij grote openbare bouwwerken. De ervaring met beton heeft het bedrijf
BESIX Conference Palace Hotel (250.000 m2) Abu Dhabi - Verenigde Arabische Emiraten
opgedaan bij de toepassing van technieken eigen aan maritieme werken, een sector waarin BESIX een betrouwbare know-how heeft verworven en talrijke prestigieuze referenties telt. BESIX Nile City Kairo - Egypte
Besix, als internationale groep, dankt zijn succes niet alleen aan zijn ervaring en knowhow, maar ook aan zijn vooruitziende visie en de flexibiliteit om zich aan te passen aan de marktvereisten. 29
J a a r v e r s l a g 20 02
A C T I V I T E I T E N V E R S L A G Bouwsector
BESIX en dochterbedrijven
BESIX Stormvloedkering en brug Aalburg - Nederland
De bedrijfsopbrengsten uit de voortgezette activiteiten bij BESIX en zijn filialen bedragen voor 2002 701,8 miljoen euro, tegenover 747,3 miljoen euro het voorgaand boekjaar, hetzij een daling van 6,1%. Het boekjaar 2002, exclusief Muller TP, wordt afgesloten met een geconsolideerde nettowinst, deel van de groep, van 20,2 miljoen euro, ten opzichte van 21,7 miljoen euro voor het voorgaand boekjaar.
In de eurozone In België
BESIX Treinstation Barendrecht - Nederland
BESIX Luchthaven Zaventem - Pier A Brussel - België
J a a r v e r s l a g 20 02
30
In 2002 werden drie belangrijke projecten aan de klant geleverd: de Pier A met het Topaas gebouw van de Luchthaven in Zaventem, de vierde faze van het project Rolin (18.600m2 kantoorruimte) en een deeltraject van de hogesnelheidslijn tussen Leuven en Luik. Wat de werken in uitvoering betreft, realiseert BESIX in tijdelijke vereniging, de tweede fase van het Kluizendok in Gent, ongeveer 1.800 meter kaaimuren. Het project verloopt volgens schema en zal tegen de zomer van 2003 volledig klaar zijn. Op de luchthaven van Brussel Nationaal bouwt BESIX verder aan de uitbreiding van de tunnel die de Pier A met de luchthaventerminal verbindt. Wat de infrastructuurwerken betreft en meer bepaald voor de HSL Brussel - Luik (tussen Diegem en Zaventem) is de laatste fase van de werken ingezet. De werken zullen klaar zijn voor de zomer van 2003. BESIX heeft gedurende het jaar 2002 ook verschillende nieuwe contracten getekend en opgestart. In België betreft het onder meer de promotie-overeenkomst voor de realisatie van het nieuw gerechtsgebouw in Gent. De uitvoering van het project zal in tijdelijke vereniging gerealiseerd worden, samen met Vanhout en een derde partner. Omwille van bodemverontreiniging op de site van de werf, zullen de werken met enige vertraging worden gestart.
In Nederland In Nederland werden eveneens drie projecten opgeleverd. Het betreft het project van de Afgedamde Maas. In Aalburg realiseerde BESIX er in «Design & Build» een stormvloedkering en een nieuwe brug over de Maas. Anderzijds werd het twee kilometer lange viaduct, een deeltracé van de nieuwe Benelux Metrolijn, aan de klant geleverd en ingehuldigd. Ook het project gelegen aan de Molenweg in Barendrecht werd voltooid en geleverd. BESIX realiseerde er de verbreding van de Betuwelijn met de verlenging van een bestaande tunnel en bouwde er een nieuwe fietsen- en voetgangerstunnel. Wat de werken in uitvoering betreft, zijn de werken aan de overkapping van Barendrecht flink opgeschoten. De eerste tunnelkoker werd eind 2001 in dienst gesteld, de tweede tunnel is afgewerkt en met de derde tunnel werd gestart. Enkele kilometers noordwaarts, aan het Vaanplein, zijn de werken van de verkeerswisselaar ver gevorderd. Een deel is reeds in gebruik genomen en het geheel zal afgewerkt zijn tegen de zomer van 2003. In Amsterdam aan het station Bijlmer ArenA, waar BESIX één van de grootste treinstations van Nederland realiseert in «Design & Build», vorderen de werken aan een hoog tempo. Begin 2003 zullen de twee buitenste viaducten aan de klant geleverd worden om hem toe te laten de spoorwegwerkzaamheden te starten. Wat de nieuwe projecten betreft, heeft BESIX in juli 2002 het contract getekend met Shell voor de realisatie van een luxueuze parking van 20.000 m2 in Rijswijk, een buitenwijk van Den Haag, die plaats zal bieden aan 800 wagens. De werken zullen 15 maanden in beslag nemen. Anderzijds haalde BESIX het contract binnen voor het plaatsen van geluidsschermen langs de RW50. Op het einde van het jaar 2002 tekende BESIX met ING Real Estate, het contract voor de eerste fase van de Montevideotoren op Kop van Zuid in Rotterdam. Het betreft een torengebouw van ongeveer 150 meter hoog.
In Frankrijk Op de luchthaven Charles de Gaulle in Roissy nabij Parijs, zijn de werken van de Terminal 2E en de aanpalende parking beëindigd. De gebouwen werden eind januari 2003 aan de klant geleverd. In Duinkerke vorderen de werken aan de uitbreiding van de «Quai de Flandre» goed. BESIX realiseert er een uitbreiding van ongeveer 500 meter kaaimuur, aansluitend op een bestaande containerkade. Gedurende het jaar tekende BESIX een contract voor de realisatie van een torengebouw op «La Défense» in Parijs. Het betreft hier een gebouw van ongeveer 142 meter hoog met 45.000 m2 kantoorruimte.
In Italië In Porlezza vorderen de werken van de tunnel aan de oevers van het Luganomeer volledig volgens de vooropgestelde planning.
Buiten de eurozone In Polen Door tussenkomst van de filialen Cocefi en Cocefi Polska realiseert BESIX het Sheraton hotel in Krakau. Via de investeringsmaatschappij Buildco Krakow, heeft BESIX een participatie genomen in «Wawel», teneinde het project tot een goed einde te brengen.
In Egypte De Egyptische vestiging van BESIX heeft langs het Suezkanaal de grootste metalen draaibrug ter wereld aan de klant geleverd. Deze brug, die ingehuldigd werd door President Moubarak, herstelt de spoorwegverbinding tussen Egypte en de Sinaï. Wat de werken in uitvoering betreft, heeft BESIX verder gewerkt aan het Nile City project, een gemengd project van ruim 200.000 m2 met commerciële, administratieve en residentiële ruimten. Dit prestigieus project zal in het tweede semester van 2003 aan de klant worden geleverd. In de loop van 2002 tekende BESIX het contract voor de realisatie van een LNG terminal in de haven van Damietta langs de Middellandse Zee.
De werken voor de realisatie van de pier werden gestart. Een gedeelte van de baggerwerken, noodzakelijk voor de bouw van de kaaimuur, werden eveneens gestart.
In Bulgarije BESIX realiseert er met zijn lokale partner de bouw van de «Winter Camp Quarry Wall» in Russe, langs de Donau. De werken, die in het begin van het jaar werden opgestart, zullen aan de klant binnen de contractuele termijnen worden geleverd.
In Bermuda BESIX realiseert er een kantoorgebouw voor de kerkfabriek. Tevens werd er een tweede werf opgestart voor de aanpassing en verbetering van de veiligheidsvoorzieningen van het Amerikaans Consulaat. Door het gebrek aan investeringen in deze regio is het risico groot dat de continuïteit van de activiteiten aldaar niet verzekerd is.
BESIX “Quai de Flandres” Duinkerke - Frankrijk
In Libië BESIX is gestart met de bouw van de 2,2 kilometer lange pier in Mellitah, die het transport van gas met tankers moet toelaten. BESIX investeerde voor deze werken in specifiek nieuw vlottend materieel. Het liet in 2002 een nieuw hefplatform bouwen, het tweede van BESIX. Het project vordert zoals voorzien. De eerste buispalen voor de pier werden geheid. De baggerwerken, door BESIX zelf uitgevoerd, verliepen in optimale omstandigheden.
BESIX Sheraton Hotel Krakau - Polen
In de Verenigde Arabische Emiraten, Oman SIX CONSTRUCT leverde drie projecten aan de klant: het «Al Raha Theatre» in Abu Dhabi, een zeer luxueus theater met 2.000 zitplaatsen («Design & Build» project), de ontziltingsinstallatie van Barka (Oman) en de nieuwe brug die het centrum van Manama (Bahrein) met de nieuwe industriële zone verbindt. Wat de werken in uitvoering betreft, heeft SIX CONSTRUCT verder gewerkt aan de «Third Bridge Crossing» een verkeerswisselaar die de nieuwe toegang tot het schiereiland van Abu Dhabi binnenkort zal verzekeren.
BESIX Luchthaven Charles de Gaulle Terminal 2E Roissy - Frankrijk
31
J a a r v e r s l a g 20 02
A
C
T
I
V
I
T
E
I
T
SIX CONSTRUCT Al Raha Theatre Abu Dhabi - Verenigde Arabische Emiraten
E
N
V
E
R
S
L
A
G
De groep, samen met een lokale partner, kreeg in het eerste semester van 2002 twee van de zestien contracten toegewezen in het kader van de realisatie van het «Conference Palace Hotel» in Abu Dhabi. Het gaat om de realisatie van het conferentiegebouw en een contract voor een gedeelte van de afwerking ervan. Anderzijds werd ook nog het contract voor de realisatie van de jachthaven binnengehaald. Het project van het «Conference Palace Hotel» heeft gedurende het jaar een groot deel van de beschikbare krachten in de regio opgeëist. Dit project wordt gerealiseerd om in december 2004 de «Gulf Countries Council» te ontvangen. Ondanks een zwaar ongeval op de werf van de elektriciteitscentrale en de ontziltingsinstallatie van Jebel Ali in Dubai, vorderen de burgerlijk bouwkundige werken aldaar volgens planning.
In Bahrein SIX CONSTRUCT beëindigt de werken van de brug die de nieuwe industriële zone met de stad Manama verbindt.
In Kameroen SIX CONSTRUCT Sheikh Khalifa Causeway Bridge Manama - Bahrein
SIX CONSTRUCT bouwt er een watervoorzieningsproject tussen Mokolo en Mora in het Noordwesten van Kameroen. Het project dat eind 2002 werd gestart, heeft toegelaten de activiteiten in de regio, na verschillende jaren van inactiviteit, terug op te starten.
Perspectieven
EJD Espadon Gemeentelijk zwembad Etterbeek - België
J a a r v e r s l a g 20 02
32
Het orderboek van BESIX bedraagt per eind 2002 778,0 miljoen euro. Deze contracten moeten een productie van minimum 636,0 miljoen euro toelaten, waarvan 42% gesitueerd buiten de eurozone. De internationale activiteiten concentreren zich voornamelijk rond het Midden-Oosten, meer bepaald in Egypte, Libië en de Verenigde Arabische Emiraten. Niettegenstaande de dreigende destabilisering in deze regio, voorziet BESIX een operationeel resultaat voor het boekjaar 2003 gelijkaardig met de voorgaande boekjaren.
De dochterbedrijven in de eurozone Ondernemingen Jacques Delens Resultaten Na afschrijvingen van 0,8 miljoen euro wordt het boekjaar 2002 afgesloten met een winst van 2,2 miljoen euro tegen 2,1 miljoen euro voor het boekjaar 2001. Het eigen vermogen na resultaatbestemming bedraagt 11,1 miljoen euro, hetzij 29,4% van de totale activa, tegen 28,0% op het einde van 2001.
Bedrijfsopbrengsten In 2002 bedroegen de bedrijfsopbrengsten 76,2 miljoen Euro tegen 75,0 miljoen euro voor het vorig boekjaar.
Perspectieven Zowel de immobiliënmakelaars als de Nationale Confederatie van het Bouwbedrijf in België wijzen erop dat de activiteiten in hun sector voor het jaar 2002 zeer sterk achteruit zijn gegaan. Voor 2003 voorzien ze in het gunstigste geval een vertraging van deze achteruitgang. Jacques Delens start het jaar 2003 met een orderboek van 67,4 miljoen euro en koestert de hoop belangrijke contracten in de wacht te slepen die hun zullen toelaten de toekomst op een gunstige manier voor te bereiden. Jacques Delens en haar filiaal Sud Construct verwachten in 2003 een omzet van ongeveer 75 miljoen euro met een resultaat dat vergelijkbaar zal zijn aan het resultaat van het voorbije boekjaar. Alhoewel de bijdrage van de immobiliënwerven in eigen beheer hoogstens 12% zal bedragen in 2003, wordt nu reeds een verdubbeling van deze activiteiten verwacht voor 2004. Het strenge beleid dat gevoerd wordt voor het beheer van de werven inzake respect van de overeengekomen termijnen en kwaliteit zal worden voortgezet. De verbetering van de dienstverlening naar de klant toe is en blijft één van de belangrijkste objectieven.
Ondernemingen Vanhout Resultaten Na afschrijvingen van 0,6 miljoen euro vertoont de jaarrekening voor 2002 een winst van 0,5 miljoen euro tegen 1,1 miljoen euro voor het vorig boekjaar. Het eigen vermogen na resultaatbestemming bedraagt 6,0 miljoen euro tegen 5,9 miljoen euro het vorig boekjaar.
Bedrijfsopbrengsten In 2002 bedroegen de bedrijfsopbrengsten 65,3 miljoen euro tegen 68,4 miljoen euro voor het vorig boekjaar.
Perspectieven De orderportefeuille bedroeg op 31 december 2002 71 miljoen euro, waarvan 54,5 miljoen voor uitvoering in 2003. Voor 2003 wordt een omzet verwacht van 58,0 miljoen euro. In de loop van 2003 zal een aantal projecten worden opgeleverd, waarvan de belangrijkste : de nieuwe kantoren voor SD Worx in Geel en het 3e en 4e kantoorgebouw van het project «Airport Gardens». In 2003 zullen ook verschillende nieuwe projecten worden opgestart : het nieuw hoofdgebouw van het Wit-Gele Kruis in Genk, de renovatie van een kantoorgebouw aan de Belliardstraat in Brussel, de verdere renovatie van de Kazerne Blairon en de start van een nieuw kantoorgebouw op de AMCA site voor de Hessenoordnatie in Antwerpen. Anderzijds participeert VANHOUT ook in de promotie-opdracht en de realisatie van de ruwbouwwerken voor het nieuwe Justitiepaleis in Gent.
Etablissements Jean Wust Resultaten Het resultaat van het boekjaar bedraagt 1,4 miljoen euro, hetzij 1,6% van de bedrijfsopbrengsten. Dat resultaat ligt iets lager dan in 2001 maar dient toch als ruim voldoende te worden beschouwd, zelfs uitstekend als men het economische klimaat gedurende 2002 dat zich vertaald heeft in lagere marges, zowel bij openbare - als bij private aanbestedingen in beschouwing neemt.
Bedrijfsopbrengsten België, en in het bijzonder de bouwsector, bleef niet gespaard van het algehele pessimisme. Niettemin kan men besluiten dat 2002 een goed jaar was voor de onderneming dat een volume aan activiteiten gerealiseerde heeft van 91,8 miljoen euro. De bedrijfsopbrengsten zijn quasi op een gelijk niveau te situeren als het vorig boekjaar.
EJD Mediasquare 4000 m2 kantoren Brussel - België
VANHOUT Holiday Inn Antwerpen - België
WUST Nieuw stadhuis en woningen Stavelot - België
Perspectieven De economische vooruitzichten voor 2003 zijn niet rooskleurig. De conjuncturele omgeving en de in de sector sinds begin 2002 gehanteerde extreem lage prijzen hebben een neerwaartse invloed gehad op het orderboek. Niettegenstaande een lichte achteruitgang ten opzichte van 2002, kan het orderboek als voldoende worden geacht. In dat opzicht zijn de objectieven voor 2003 gericht op een omzet van ongeveer 80 miljoen euro.
WUST Centre Judiciaire Aarlen - België
33
J a a r v e r s l a g 20 02
A
C
T
I
V
I
T
E
I
T
E
N
V
E
R
S
L
A
G
PROFFUND
LUX TP
Proffund is ontstaan uit de tijdelijke vereniging BESIX - De Meyer - Van Laere, die het Kluizendok realiseert in Gent.
In de loop van 2002 heeft BESIX alle aandelen verworven van LUX TP, een bouwbedrijf actief in het Groot-Hertogdom Luxemburg. Voorheen was dit een dochterbedrijf van Muller TP.
De oprichting van de N.V. PROFFUND dateert van juni 2002. De participatie van BESIX bedraagt 33,3%. Vandaag stelt het bedrijf een twintigtal arbeiders en een viertal bedienden tewerk. Met de beschikbare capaciteit is het bedrijf in staat om drie à vier verschillende werven gelijktijdig te realiseren. In 2002 is Proffund erin geslaagd om een marktaandeel van 40% te verwerven in de sector van de slibwanden en de waterdichte wanden. In 2002 had Proffund een welgevuld orderboek en heeft het een goed rendement gerealiseerd. In 2003 verwacht men op zijn minst een zelfde volume aan activiteit en een gelijk resultaat.
Resultaten Het nettoresultaat van het boekjaar bedraagt 1,3 miljoen euro, een stabilisatie van de resultaten op een hoog niveau.
Bedrijfsopbrengsten De bedrijfsopbrengsten bedragen 33,7 miljoen euro wat een vermindering betekent ten opzichte van het vorig boekjaar. Deze vermindering is het gevolg van het einde van een werf in Duitsland die bijna volledig in onderaanneming is uitgevoerd. De toegevoegde waarde van het bedrijf is dus niet getroffen door deze terugloop van het zakencijfer
Perspectieven De maatschappij stelt vast dat de marges gevoelig dalen, al is de markt steeds veelbelovend. Rekening houdend met het orderboek eind 2002, behoudt de onderneming een vooraanstaande positie op de Luxemburgse markt.
Proffund Uitvoering slibwanden
Lux TP Bld J.F. Kennedy Luxemburg - G-H Luxemburg
Proffund Kluizendok 1e en 2e fase Gent - België
J a a r v e r s l a g 20 02
34
35
J a a r v e r s l a g 20 02
BETONIMMO N.V. Gemeenschappenlaan, 100 B-1200 Brussel België Tel.: +32. (0)2. 402 64 87 Fax : +32. (0)2. 402 64 69 Pierre MOREELS Gedelegeerd bestuurder Marc CROHAIN Financieel Directeur
36
L’IMMOBILIER VASTGOEDSECTOR
37
G ECO NSO LI D EER D E K ER N CI J FER S
in duizenden euro
... 40.000 30.000 20.000 ... 4.000 3.000 2.000 1.000 0
36.733
Definitie van de gehanteerde cijfers EBIT : Earnings before interest and taxes (hier bedrijfswinst) Nettoresultaat Geconsolideerd resultaat (deel van de groep) Netto bedrijfskapitaal : vlottende activa – vorderingen op meer dan één jaar – schulden op hoogstens één jaar – overlopende rekeningen van het passief
2.825 1.705
38
1.507
2001
52.307
25.623
11.604
7 2000
J a a r v e r s l a g 20 02
Bedrijfsopbrengsten
3.274
Bedrijfswinst (EBIT)
1.446
Nettoresultaat
2002
72.116
2000 ... 20 10 0
28.020
3.948
2000 ... 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 ... 15.000 14.000 13.000 12.000 11.000 10.000 9.000 ... 2.000 1.000 0 -1.000 -2.000 -3.000
31.526
27.990
12.111
2001
10
2001
49.529
Balanstotaal
28.687
Netto bedrijfskapitaal
12.557
Eigen vermogen
2002
11 2002
Personeel (eenheden)
P R O F I E L VA N D E O N D E R N E M I N G
De immobiliënvennootschap van de Belgische
De residentiële sector vertegenwoordigt 30%
BetonMaatschappij - afgekort «BETONIMMO»
van de activiteiten van de onderneming.
- is de immobiliënpoot van de Belgische
Dez activiteit betreft het ontwerpen en
BetonMaatschappij.
de
bouw
van
ééngezinswoningen
en
appartementsgebouwen. BETONIMMO spitst zich vooral toe op de
De residentiële projecten worden meestal
ontwikkeling van immobiliënprojecten in
gerealiseerd in het kader van de ontwikkeling
België en in het Groothertogdom Luxemburg.
van nieuwe verkavelingen of van de
De hoofdactiviteit van BETONIMMO bestaat
herontwikkeling van oude sites.
uit de ontwikkeling van kantoorruimtes
BETONIMMO ontwikkelt op een ad hoc
vanaf de verwerving van de bouwgronden
basis eveneens handelsruimten, bioscoop-
tot aan de feitelijke oplevering van de
complexen en hotels.
De Keyser Center Antwerpen - België
volledig afgewerkte gebouwen. De projecten worden zodanig bestudeerd dat ze het best beantwoorden aan de specifieke eisen van de kopers al naargelang ze zich zelf in het gebouw zullen vestigen of het gebouw wensen te verhuren.
KBC Bank - Havenlaan Sint-Jans-Molenbeek Brussel - België
De architecturale ontwerpen doen een beroep op de meest vooruitstrevende technologiëen en op voortdurend esthetisch onderzoek om een optimale integratie van de nieuwe gebouwen te kunnen garanderen in de stadsomgeving. Om deze doestelling te bereiken werkt BETONIMMO nauw samen met de beste architecten- en de beste ingenieursbureaus.
39
J a a r v e r s l a g 20 02
A C T I V I T E I T E N V E R S L A G De vastgoedsector
BETONIMMO en dochterbedrijven RESULTATEN
WATAN Ninoofsepoort Sint-Jans-Molenbeek Brussel - België
De bedrijfsopbrengsten van de groep Betonimmo bedragen in het jaar 2002 28,0 miljoen euro tegen 31,5 miljoen euro het jaar voordien. Tegelijkertijd is het nettoresultaat gestegen van 2,8 miljoen euro in 2001 tot 3,3 miljoen euro in 2002. De achteruitgang van de bedrijfsopbrengsten kan volledig toe geschreven worden aan de niet-residentiële sector. De geconsolideerde winst bedraagt 1,5 miljoen euro in 2002, wat overeenkomt met het niveau van het jaar voordien.
ACTIVITEITEN BETONIMMO
Espace Rolin - Appartementen Etterbeek Brussel - België
J a a r v e r s l a g 20 02
40
De tweede fase van het project «Gemeenschappen» in Sint-Lambrechts-Woluwe heeft betrekking op enerzijds een bijna afgewerkt kantoorgebouw van 13.500 m2 (Woluwe Heights) en anderzijds een onlangs afgewerkt appartementsgebouw («Sterrenpark») van 90 appartementen. Op 31 december 2002 waren er al 61 appartementen verkocht. De verdere verkoop verloopt voor het ogenblik nog altijd vlot. Het 19.000 m2 groot kantorencomplex, gelegen aan de Havenlaan in Brussel, op plan verkocht aan KBC, werd in april 2002 geleverd tot grote voldoening van de opdrachtgever.
Dit project kwam tot stand met de medewerking van de vennootschap CFE. In het kader van de tijdelijke vennootschap «Fonsny-Midi» worden de bouwwerken binnen de contractuele termijnen verder afgewerkt. Het betreft hier de bouw van een kantorencomplex van 18.600 m2 bovengrondse oppervlakte verkocht aan de Verzekeringsmaatschappij Swiss Life. Een eerste gebouw van 12.500 m2 zal op het einde van dit jaar voltooid zijn. In Sint-Pieters-Woluwe gingen de wegeniswerken in februari 2003 van start voor de verkaveling «Boomklevers». Dit project omvat de bouw van 61 ééngezinswoningen waarvan een eerste reeks in de eerstkomende maanden zal uitgevoerd worden. In associatie met SOFICOM DEVELOPMENT heeft BETONIMMO op 6 maart 2002 de vennootschap Olympiades Brussels Hotel opgericht met een kapitaal van 10 miljoen euro. Deze nieuwe vennootschap heeft vervolgens op 18 maart een managementovereenkomst ondertekend met de MARRIOTT-groep voor de bouw van een viersterrenhotel van 190 kamers, de «Courtyard by Marriott». Het terrein voor dit hotel is gelegen aan de Leopold III-laan te Evere. De bouwwerken zijn in juni 2002 van start gegaan en de opening van het hotel is voorzien voor november 2004. In het verlengde van de bouw van dit hotel zal de hierboven vermelde vennootschap binnenkort beginnen met de bouw van een kantoorgebouw van 13.000 m2 bovengrondse oppervlakte. De gemengde maatschappij «JETTE VILLAGE N.V.» (Betonimmo 76%, Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 24%) werd op 14 oktober jl. opgericht. Haar streefdoel is de herontwikkeling van de «Raes»-site en voorziet de bouw van 150 woningen en de aanleg van wegenis en groene ruimten. De voorafgaande studies zijn aan de gang. De «N.V. KEYSER CENTER» werd op 6 december opgericht. BETONIMMO bezit 25% van de aandelen van de vennootschap die eigenares is van handels- en horecaruimten aan de De Keyserlei in Antwerpen.
S.G.T.
ESPACE ROLIN
De dochteronderneming in het Groothertogdom Luxemburg realiseert voor het ogenblik een project van 10 appartementen in Rodange. De helft ervan is reeds verkocht en de werken zullen einde 2003 voltooid zijn. Begin 2003 werd een terrein aangekocht waarop een veertigtal appartementen kan gebouwd worden. S.G.T. bestudeert verder de mogelijkheden op middellange termijn van een project van 9.000 m2 kantoorruimten in de nabijheid van de luchthaven.
De gemeenschappelijke dochteronderneming ESPACE ROLIN (Betonimmo 33,3%) zet haar werkzaamheden verder in het kader van het herontwikkelingsprogramma van de site van de Rolin Kazerne. Het kantorencomplex van 18.600 m2 bovengrondse oppervlakte dat eerder aan de FORTIS-groep verkocht werd, is op 29 juni 2002 opgeleverd overeenkomstig de contractuele termijn. Van de 90 appartementen van de vierde woningbouwfase bleven er op 31 december 2002 nog amper 9 te koop. Verschillende appartementen werden nog in het begin van 2003 verkocht. De vijfde woningbouwfase van 52 appartementen is in juni 2002 begonnen. De bouwwerken zouden in december 2003 voltooid moeten zijn.
MODUMAT De activiteiten van MODUMAT spitsen zich vooral toe op het administratieve beheer van vennootschappen. De onderneming fungeert ook als syndicus voor talrijke gebouwen. Bovendien bezit MODUMAT een deelneming van 6% in de ontwikkelingsmaatschappijen van ESPACE LEOPOLD. De gebouwen D4 en D5 bestemd voor het Europees Parlement (40.000 m2 bovengrondse oppervlakte), zijn momenteel in uitvoering.
WATAN De stedenbouwkundige vergunning voor een kantoorgebouw van 19.000 m2 werd in het begin van 2003 uitgereikt.
VAN MEYEL De gemeenschappelijke dochteronderneming VAN MEYEL N.V. (Betonimmo 47,87%) houdt zich bezig met de stedenbouwkundige realisaties in het kader van het «Havenlaan»project. Een gebouw met 23 appartementen werd in januari 2003 voltooid. Alle appartementen zijn verkocht.
Olympiades Brussels Hotel Evere Brussel - België
Kantoorgebouw - Olympiadenlaan Evere Brussel - België
Espace Léopold Europees Parlement Elsene Brussel - België
41
J a a r v e r s l a g 20 02
YVAN PAQUE S.A. rue Arbre Courte-Joie, 48 B-4000 Rocourt België Tel.: +32. (0)4. 224 77 24 Fax : +32. (0)4. 225 07 06 Dominique SCHERPENBERGS Gedelegeerd Bestuurder Jean-Marc PLUYMERS Financieel Directeur
J a a r v e r s l a g 20 02
42
ELEKTROMECHANISCHE SECTOR
43
J a a r v e r s l a g 20 02
G ECO NSO LI D EER D E K ER N CI J FER S
in duizenden euro
Decoratieve openbare verlichting Bourgetlaan Brussel - België
Definitie van de gehanteerde cijfers EBIT : Earnings before interest and taxes (hier bedrijfswinst) Nettoresultaat Geconsolideerd resultaat (deel van de groep)
... 50.000 45.000 40.000 ... 4.000 3.000 2.000 1.000 0
45.734 42.575
3.415 1.215
1.038
2001
30.555
... 400 300 200 100 0
1.420
Nettoresultaat
2002
33.314
Balanstotaal
7.254
7.966
Eigen vermogen
4.538
4.951
5.054
Netto bedrijfskapitaal
2001
2002
370
315
311
2001
2002
VSE Schakelkast voor verkeerssignalisatie
44
Bedrijfswinst (EBIT)
6.391
2000
J a a r v e r s l a g 20 02
3.263
30.688
2000
Netto bedrijfskapitaal : vlottende activa – vorderingen op meer dan één jaar – schulden op hoogstens één jaar – overlopende rekeningen van het passief
Bedrijfsopbrengsten
2.695
2000 ... 35.000 32.500 30.000 ... 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0
42.585
Personeel (eenheden)
P R O F I E L VA N D E O N D E R N E M I N G
De groep Yvan Paque staat voornamelijk bekend voor zijn bedrijvigheid in de verlichtingssector. De signalisatie, de afbakening en de verlichting over het algemeen zijn enkele voorbeelden van technieken die de groep al jarenlang beheerst om de verlichting van wegen, tunnels, luchthavens, bruggen en andere constructies te realiseren. Deze «knowhow» heeft Yvan Paque haar adelbrieven en een Europese referentiepositie bezorgd in die sector. Sedert de oprichting van het bedrijf in 1972 staat Yvan Paque in voor het monteren en het onderhoud van elektrische, elektromechanische en elektronische uitrustingen op de wegen en autosnelwegen van de verschillende provincies van ons land. In 1989 heeft de Belgische BetonMaatschappij (BBM), die momenteel de integraliteit van het kapitaal in handen heeft, de controle van Yvan Paque verworven. Yvan Paque heeft zich geleidelijk aan ook gespecialiseerd in verscheidene technologische activiteiten die een grote meerwaarde met zich mee hebben gebracht. Hieronder mogen vermeld worden: controle van het verkeer op de autosnelwegen met camera’s en panelen met opstelbare signalisatie, signalisatie van tijdelijke werven, uitrusting van GSM sites, enz. De groep Yvan Paque bestaat uit vier operationele vennootschappen : • De n.v. Yvan Paque is de moedervennootschap van de groep (gevestigd in Rocourt). De activiteiten zijn verspreid over heel België, maar het grootste deel van het omzetcijfer wordt in Wallonië gerealiseerd. • De n.v. Verkeer Signalisatie & Elektronica heeft een knowhow en een expertise ontwikkeld op het gebied van de elektromechanische uitrustingen voor verkeerstunnels. De voornaamste activiteiten situeren zich in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in de Provincie Antwerpen, alsook in het hele Vlaamse landsgedeelte.
• De n.v. Men at Work werd in het jaar 2002 opgericht met het oog op de ontwikkeling van baliseringswerken van tijdelijke werven. De voornaamste activiteit van de vennootschap is het aanmaken en de installatie van signalisatiematerieel. De activiteiten situeren zich voornamelijk in Wallonië. • N.V. Yvan Paque Luxembourg die actief is in het Groot-Hertogdom Luxemburg. Yvan Paque telt momenteel 4 directieleden, 15 technische kaderleden, 20 bedienden en 172 arbeiders. Samen met de dochtervennootschappen wordt dit: 6 directieleden, 28 technische kaderleden, 30 bedienden en 308 arbeiders. Sinds een paar jaar heeft de vennootschap zich in het bijzonder toegespitst op de milieubescherming. Gespecialiseerde afdelingen zijn o.a. actief met alles wat betrekking heeft tot de kwaliteitscontrole van het water en van de lucht.
Openbare verlichting Kanaalzone Brussel - België
Omgevingsverlichting Kasteel van Harzée België
Millénaire 01 - Decoratieve verlichting place des Tilleuls Andenne - België
45
J a a r v e r s l a g 20 02
A C T I V I T E I T E N V E R S L A G De elektromechanische sector YVAN PAQUE en dochterbedrijven RESULTATEN De bedrijfsopbrengsten van de groep Yvan Paque bedragen 42,6 miljoen euro in 2002, hetgeen quasi identiek is aan 2001. Het bedrijfsresultaat is sterk toegenomen van 2,7 miljoen euro in 2001 tot 3,3 miljoen euro in 2002. De geconsolideerde winst bedraagt 1,4 miljoen voor 1,2 miljoen het jaar voordien, wat een stijging vertegenwoordigt van 17%.
ACTIVITEITEN Decoratieve verlichting place Nicolai Ans - België
Openbare verlichting Tentoonstellingslaan Jette - België
Yvan Paque heeft ook een nieuw gebouw opgericht in Villeroux (Bastogne), wat een betere rendabiliteit van de activiteiten in de provincie Luxemburg met zich zal meebrengen. De activiteiten van VS&E waren stabiel t.o.v. het jaar 2001. Het boekjaar 2002 wordt gekenmerkt door het monteren en onderhouden van driekleurige lichtsignalisaties, openbare verlichting en elektrische uitrusting van autotunnels. Na Yvan Paque aan het verkeersknooppunt E25/E40, heeft VS&E de inplanting van de dynamische verkeersbewegwijzering op de ring rond Antwerpen tot stand gebracht. Sinds september 2002 verzekeren Yvan Paque en VS&E de aanmaak, de levering en de plaatsing van de regeltoestellen van de verkeerslichten voor het Brussels Gewest.
PERSPECTIEVEN Het orderboek van Yvan Paque, waarvan het grootste deel in 2003 wordt uitgevoerd, is stabiel gebleven ten opzichte van het jaar voordien (ongeveer 35 miljoen euro). Ondanks een toename van de concurrentie en budgetbeperkingen bij bepaalde traditionele klanten, hoopt Yvan Paque in 2003 het activiteitenniveau van 2002 te evenaren, dankzij de diversificaties naar spoorwegwerkzaamheden (opgestart in 2001) en het fabriceren en verhuren van signalisatiemateriaal voor wegenwerken (opgestart in 2002).
Dynamische signalisatie Ring R2 Antwerpen - België
J a a r v e r s l a g 20 02
Het activiteitenvolume van Yvan Paque is met 8% toegenomen t.o.v. het jaar 2001. Deze stijging werd volledig tot stand gebracht door onderhoudswerken, gekenmerkt door het hernieuwen van contracten in de provincies Limburg, Luik en Luxemburg. De activiteiten ten dienste van electriciteitsverdelingsmaatschappijen zijn gedaald t.o.v. het jaar 2001, terwijl de ontwikkeling van de spoorwegactiviteiten nog vooruitgang boekte. Deze laatste vertegenwoordigden 20% van de jaarlijkse productie in 2002, dankzij de werven op de HST-lijnen.
Het boekjaar 2002 betekende voor Yvan Paque ook de eerste stap naar de verdere ontwikkeling van de groep. Een dochterbedrijf actief in het fabriceren en verhuren van signalisatiemateriaal voor wegenwerken, werd opgericht (Men at Work). Deze onderneming slaagde erin op een paar maanden tijd één van de belangrijke spelers op haar markt te worden.
46
47
J a a r v e r s l a g 20 02