Jaarverslag | 2008
bon T 02 501 66 80
[email protected] www.bonvzw.be
¬ bon Brussel
¬ bon Koekelberg
¬ bon Schaarbeek
¬ bon Sint-Jans-Molenbeek
Ph. de Champagnestraat 23
Hovenierstraat 100
Colignonplein 4
Nieuwe hoofdzetel vanaf
1000 Brussel
1081 Koekelberg
1030 Schaarbeek
zomer 09: Toekomststraat 37-41
T 02 501 66 80
T 02 413 08 88
T 02 231 10 01
1080 Sint-Jans-Molenbeek
3
Anneessens
4
Anneessens
Ribaucourt
55
Jubelfeest-Jubilé
56
51
Paviljoen-Pavillon Paviljoen-Pavillon Pogge
92
Verantwoordelijke uitgever: Frans De Keyser Foto’s: bon & Lies Willaerts & Eventatttitude / I. Pateer Realisatie & druk: d-artagnan Copywriting: Two to Tango
Om een elektronisch exemplaar van dit verslag te ontvangen:
[email protected]
bon gelooft in (bio)diversiteit: dit jaarverslag werd gedrukt op gerecycleerd/niet chloor gebleekt papier 9lives 55
Graaf van Vlaanderen Klein Kasteeltje-Petit Château
51
inhoud
Inhoud
1
Editoriaal
2
bon kort
3
| DEEL 1: DIT WAS 2008 |
4
| DEEL 2: DIT IS Bon |
42
¬ De geschiedenis van bon
43
¬ Inburgeringstraject
44
¬ Missie en visie van bon
46
¬ Wetgevend kader in 2008
5
¬ Maatschappelijke oriëntatie (MO)
48
¬ Instroom in 2008
6
¬ Nederlands als tweede taal (NT2)
50
¬ Maatschappelijke oriëntatie in 2008
8
¬ Trajectbegeleiding (TB)
51
¬ Nederlands als tweede taal in 2008
10
¬ Maatschappelijke participatie (MP)
54
¬ Trajectbegeleiding in 2008
12
¬ Loopbaanoriëntatie (LO)
55
¬ Levensloopbaanoriëntatie in 2008
14
Glossarium
58
¬ Maatschappelijke participatie in 2008
16
Raad van Bestuur van bon
60
¬ Minderjarigenwerking in 2008
18
¬ Externe communicatie in 2008
22
¬ Samenwerkingen en projecten in 2008
26
¬ bon internationaal in 2008
27
¬ Doorstroomonderzoek in 2008
28
¬ Portret Martha
15
¬ De bon-medewerkers in 2008
30
¬ Portret Khalida Bagaoutdinova
25
¬ 2008 in cijfers
36
¬ Portret Annemie Degroote
34
Vooruitblik naar 2009
39
¬ Portret Akoua Francisca Sena
41
¬ Portret Antony Ferminus
52
¬ Portret Mathieu Maes
57
| portret |
jaarverslag | 2008
Editoriaal Beste lezer, Het boekje dat u nu in handen houdt heeft een dubbele
De samenwerking met onze traditionele partners verliep
doelstelling. In het eerste deel vindt u terug wat bon het
goed in 2008. Het Huis van het Nederlands is de grootste
voorbije jaar heeft voorbereid, aangeboden en gerealiseerd.
doorverwijzer naar bon, consulenten van Actiris zijn gestart
Het tweede deel laat u kennismaken met het abc van in-
met permanenties op onze drie vestigingsplaatsen en de
burgering in Brussel.
taalaanbieders Nederlands als tweede taal – CBE Brusselleer, CVO Brussel en CVO Lethas – bleven gemotiveerd zoeken naar
bon heeft de opdracht om het Vlaamse inburgeringsbeleid
de beste oplossingen. Ook de samenwerking met VDAB-RDB
uit te voeren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dat is
en Tracé Brussel kreeg nieuwe impulsen.
in 2008 meer dan ooit een uitdaging gebleken. De niet-toepasbaarheid van een welbepaalde Vlaamse regelgeving in
bon ontdekte in 2008 ook een groeiende interesse van en
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – verplichting en boe-
voor het Franstalige Brusselse werkveld. Zo werd er een ge-
tes – maakte van bon een boeiend laboratorium. Het blijft
zamelijke dienstverlening opgezet voor een aantal klan-
een stimulerende vaststelling dat de belangrijkste motor van
ten van de dienst socio-professionele inschakeling van het
deze organisatie de zorg voor de kwaliteit van haar dienst-
Schaarbeekse OCMW. bon nam ook actief deel aan Brusselse,
verlening is. Dat uit zich in de vaststelling dat de meeste in-
nationale en internationale fora en colloquia. De medewer-
schrijvingen van nieuwe deelnemers te danken zijn aan de
king van bon aan het nationaal seminarie Pas de Deux, ge-
positieve beoordeling van ex-cursisten. Ook het respect voor
organiseerd door het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en
het verschil in al haar mogelijke vormen blijft een essentiële
Racismebestrijding, werd door vele aanwezigen gesmaakt,
drijfveer. De diversiteit van het doelpubliek, de bon-mede-
over de grenzen van regio’s en taalgemeenschappen heen.
werkers, alsook van de instellingen, instanties en organisa-
2008 was ook het jaar van de sociale verkiezingen. Naast de
ties die het Brussels Hoofdstedelijk Gewest rijk is, zijn een
oprichting van het comité voor Preventie en Bescherming op
blijvende uitdaging.
het Werk, is er nu ook een vakbondsdelegatie actief bij bon.
In 2008 is echter ook gebleken dat onze diensteverlening
Onze vernieuwde website www.bonvzw.be en de twee-
grenzen heeft. De schrijnende levensomstandigheden van
maandelijkse nieuwsbrief die in 2008 het licht zag, houden
een toenemend aantal deelnemers en geïnteresseerden –
u op de hoogte van al deze ontwikkelingen.
onder meer ex-hongerstakers – kon bon met haar dienstverlening niet steeds naar behoren aan.
Er gebeurt, gelukkig maar, veel op een jaar tijd.
In 2008 onthaalde bon 1722 geïnteresseerde Brusselaars
Ik wil iedereen bedanken die op één of andere manier, recht-
van vreemde origine. Hiervan startten er 1345 een inbur-
streeks of onrechtstreeks, heeft bijgedragen tot het welsla-
geringstraject. De stijging van het aantal turkstalige deelne-
gen van bon in 2008 en wens u een ontroerend werkjaar
mers was opvallend. De belangrijkste ontwikkelingen in het
2009.
aanbod van bon waren de organisatie van avondcursussen maatschappelijke oriëntatie en een cursus maatschapplijke
Eric De Jonge
oriëntatie in het Pools. Ook het werken met minderjarigen
algemeen directeur
kreeg een stevige basis in 2008.
wat i s bo n ?
bon kort Wat is bon?
Het programma bestaat uit vier pijlers:
bon staat voor Onthaalbureau Inburgering Brussel, beter be-
1 een cursus maatschappelijke oriëntatie gegeven in het
kend als het Brussels Onthaalbureau.
Frans, Engels, Arabisch, Russisch, Farsi, Spaans, Turks,
Tibetaans, Pools…
Het doelpubliek van bon bestaat uit mensen van een andere
2 een intensieve basiscursus Nederlands
herkomst die gemachtigd zijn om voor langere tijd in België
3 begeleiding bij het zoeken naar een werk,
te verblijven en Belgen geboren in het buitenland, waarvan
minstens één van de ouders ook in het buitenland is geboren.
4 individuele begeleiding doorheen het volledige traject
Wat doet bon?
beroepsopleiding, studie en/of sociale activiteiten
Voordelen van het programma
bon biedt mensen van andere origine een inburgeringspro-
Het onthaalprogramma vergroot de mogelijkheden van de
gramma aan. bon geeft duidelijke en juiste informatie over
deelnemers om hun weg te vinden in de Belgische samen-
leven, werken en wonen in België en Brussel, maar ook over
leving. Het programma wordt meerdere keren per jaar op-
wat wettelijk mag en moet. Bovendien biedt bon inburge-
gestart en elke inburgeraar krijgt een individuele begeleider
raars de kans om op een aangename manier Nederlands te
toegewezen die hem of haar gedurende het hele traject bij-
leren. En nog veel meer.
staat. Deelname is gratis en de inspanningen van de inburgeraar worden beloond met een inburgeringsattest.
3
Op 12 september 2008 keurde de Vlaamse Regering het Be-
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is dit ‘boetebesluit’
sluit van de Vlaamse Regering betreffende het opleggen
niet van toepassing. De Brusselse deelnemers bij bon zul-
van een administratieve geldboete aan rechthebbenden en
len dus geen sanctie oplopen bij het eventueel voortijdig
verplichte inburgeraars goed. Dat zogenaamde ‘boetebesluit’
stopzetten van hun inburgeringsprogramma. Er is trouwens
regelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Gewest de toepas-
ook geen verplichting tot inburgering in het Brussels Hoofd-
sing van administratieve geldboetes voor verplichte inbur-
stedelijk Gewest.
geraars die: Minister Keulen heeft voor 2009 nog meer beleidsprioriteiten ¬ zich niet tijdig aanmelden bij een onthaalbureau binnen
gesteld rond inburgering:
de vooropgestelde periode van drie maanden; ¬ ofwel weigeren een inburgeringscontract te ondertekenen;
¬ het professionaliseren van het primaire inburgeringspro-
¬ ofwel het inburgeringsprogramma zonder geldige reden
gramma (zie ook nieuwe methodiek voor maatschappelij-
voortijdig stopzetten.
ke oriëntatie, levensloopbaanoriëntatie, maatschappelijke participatie, minderjarigen…);
Het besluit is ook van toepassing op rechthebbende inbur-
¬ het evalueren en analyseren van de kostprijs van het tra-
geraars die een inburgeringscontract ondertekenden en die
ject in functie van een eventuele aanpassing van het finan-
onrechtmatig het inburgeringsprogramma stopzetten.
cieringsmechanisme van de onthaalbureaus; ¬ het dynamiseren van het secundaire traject met educatief
In Vlaanderen is het het onthaalbureau dat de opdracht heeft
perspectief;
om inbreuken vast te stellen en die te melden aan de hand-
¬ het valoriseren en versterken van het inburgeringstraject
havingsambtenaren. Indien de klacht gegrond is, kan er een
met sociaal perspectief, in nauwe samenwerking met de
boete opgelegd worden van 250 tot maximaal 5000 euro bij
integratiesector;
herhaalde inbreuken. De inburgeraar die door de handha-
¬ het vertalen van het model van samenwerkingsovereen-
vingsambtenaar in gebreke wordt gesteld, kan zowel schrif-
komst tussen de OCMW’s en het onthaalbureau naar de
telijk als mondeling via een hoorzitting zijn zaak bepleiten
Brusselse context.
(verweermogelijkheid). In voorbereiding voor 2009 heeft directeur coördinatie Jan De beleidsbrief van minister Keulen voorziet alvast in een
Scheers deelgenomen aan de ontwikkelcommissie van een
vorming voor die medewerkers van de onthaalbureaus die
geïntegreerd doelenkader voor het hele primaire traject.
betrokken zullen zijn bij de implementatie van dit ‘boetebesluit’ of handhavingsbeleid. Er zullen ook twee boete-inners worden aangeworven bij het Agentschap Vlaamse Belastingsdienst.
We t g e v e n d k a d e r i n 2 0 0 8 : g ee n b o e t e s i n B r u s s e l
Wetgevend kader in 2008: geen boetes in Brussel
5
jaarverslag | 2008
Instroom in 2008 2008 kondigde zich aan als een ambitieus jaar voor in-
materiaal zoals meertalige Powerpoint-presentaties, infofol-
stroom en dat niet enkel op het gebied van instroom-
ders en affiches.
cijfers. Er werd een voltijds coördinator aangetrokken die het team moest verankeren in de werking van bon
Externe werving: bon nam contact op met andere instan-
en het aantal medewerkers groeide in 2008 aan tot
ties om structurele instroom te verkrijgen en breidde haar
vijftien.
samenwerking uit met gemeenten, OCMW’s, Actiris, VDAB-
Instroom kreeg ook een aantal nieuwe taken en ver-
RDB…
antwoordelijkheden, afgestemd op de noden van bon. Het team kende in 2008 vooral een periode van beves-
De samenwerking met het Huis van het Nederlands is op dit
tiging. De werking en het takenpakket kregen de tijd
vlak exemplarisch. De medewerkers van het Huis van het
om te stabiliseren en de specifieke expertises in ver-
Nederlands oriënteerden een duidelijk gedefinieerde focus-
band met werving, doelgroepdetectie en -oriëntering
groep naar bon. Dat leidde tot een stabiele en aanzienlijke
werden verder uitgebouwd.
instroom. Ook de kleinere organisaties zoals de Maisons Médicales of buurthuizen werden aangesproken. Hun doelpubliek heeft immers vaak ook interesse in het bon-aanbod.
| Drie grote taken in 2008 | De samenwerking met gemeentelijke diensten werd verder1. Werving: de belangrijkste onderdelen
gezet en had er positieve resultaten. In Sint-Jans-Molenbeek werden er twee brievenacties gedaan met de steun van de
Binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat er geen
dienst bevolking. De samenwerking met de Schaarbeekse
verplichting voor het doelpubliek van het inburgeringsde-
bemiddelingsdiensten (Médiations) werd sterk uitgebreid.
creet. Dit betekent dat bon zelf op zoek moet naar deelne-
bon verzorgde onder meer infosessies voor de doorverwij-
mers. Dat gebeurt met grote campagnes op initiatief van de
zers. Ook de aanwezigheid op vergaderingen van lokale
dienst externe communicatie. Het team instroom ging echter
overlegplatformen werd opgedreven.
ook op een directe manier op zoek naar mogelijke deelnemers. Dit gebeurde op drie verschillende wijzen.
Tot slot was bon ook op verscheidene evenementen aanwezig. Niet enkel de typische opleidingsbeurzen maar ook
Interne werving: ex-deelnemers zijn vaak erg gemotiveerde
culturele happenings zoals Brosella, en Fête de la Soupe wer-
ambassadeurs van bon en haar aanbod. Zij werden daarom
den bezocht.
gevraagd om anderen te informeren. Ook de bon-medewerkers van andere teams hebben meegewerkt aan specifieke
Specifieke werving: bon geeft cursussen en begeleiding in
wervingsacties.
vele talen. Om deze verschillende doelpublieken te bereiken ging bon op zoek naar zelforganisaties of organisaties die
Het team instroom verleende een aantal bon-medewerkers
een eerder homogeen publiek aanspreken: mensen met een
de nodige ondersteuning voor het geven van presentaties.
gedeelde cultuur, nationaliteit of taal. Vooral deze manier
Daarnaast stond het team in voor het maken van wervings-
van werven liet bon toe om rechtstreeks het doelpubliek te
instroom in 2008
bereiken. Vrouwenorganisaties, verenigingen die zich inzet-
dienstverlening van bon.
ten voor slachtoffers van mensenhandel, specifieke biblio-
¬ Doelgroepbepaling: het inburgeringsdecreet onderscheidt
theken, zelfs restaurants en winkels kregen informatie van
rechthebbenden en niet-rechthebbenden, prioritaire en
bon toegestuurd of werden persoonlijk bezocht.
niet-prioritaire personen. Dit is een complexe materie die gepaste expertise vraagt.
bon heeft in 2008 ook de samenwerking met religieuze or-
¬ De inschrijving: de inburgeraars kunnen zich inschrijven in
ganisaties opgevoerd: zowel christelijke (katholieke, pro-
de verschillende vestigingsplaatsen. De papieren dossiers en
testantse en orthodoxe), moslim- als hindoe-organisaties
de databank M@trix worden bij instroom aangevuld en be-
werden gecontacteerd. Dat gaf bon de mogelijkheid om ver-
heerd. Daarna organiseert bon samen met het Huis van het
scheidene infosessies te organiseren. Er werden eveneens
Nederlands de covaartest (test cognitieve vaardigheden).
contacten gelegd met welbepaalde ambassades en consula-
¬ Trajectbepaling: aan de hand van de contacttaal, de scho-
ten. Om het andersgeletterd of analfabeet publiek te berei-
lingsgraad, het covaartestresultaat en de beschikbaarheid
ken, organiseerde bon infomomenten in samenwerking met
van deelnemer wordt er een traject bepaald. bon biedt op
Lire & Ecrire en Brusselleer. Door de klassen van de centra
basis hiervan een inburgeringscontract aan.
voor volwassenenonderwijs (CVO’s), vzw Bru-taal en VDAB-
¬ De administratieve verwerking: de resultaten van de tra-
RDB te bezoeken, kon bon dan weer nieuwe Nederlandsta-
jectbepaling worden verwerkt in de databank M@trix. Voor
ligen bereiken.
elke geïnteresseerde wordt een plaats gereserveerd op de cursuslijsten.
2. Het onthaal/balie
¬ Het monitoren van de reservaties. ¬ Infosessies plannen, uitnodigingen versturen en de inge-
Elke vestigingsplaats beschikt over een meertalig en vrien-
schrevenen telefonisch contacteren.
delijk onthaal. bon voorziet ook een onthaal tijdens de middaguren. Daarnaast ondersteunen de baliemedewerkers ook
bon slaagt er steeds beter in om het aanbod af te stemmen
de trajectbegeleiders op administratief vlak en verzorgen ze
op de vraag. Dat is in grote mate te danken aan de degelijke
de brugfunctie tussen de vestigingsplaatsen en de hoofd-
werking van het team instroom. Het team voelt immers als
zetel. De baliemedewerkers zijn elke dag weer het gezicht
eerste de vraag van het doelpubliek aan. Om het publiek
van de organisatie, zowel voor het doelpubliek als andere
voor avondcursussen nog beter te bedienen, zorgden de in-
bezoekers.
takeconsulenten in 2008 tweemaal per week voor avondpermanentie.
3. Het verwerken van de vraag
| Vooruitblik naar 2009 | De doelgroepenbepaling, de intake en de trajectbepaling zijn essentiële activiteiten van de intakeconsulenten.
¬ Structurele en stabiele instroom is van groot belang. Het team instroom zal in 2009 nog meer acties ondernemen
Dat houdt in: ¬ Een warme ontvangst: bon kiest voor een persoonlijke aanpak en is vaak in staat om de mensen in een contacttaal te bedienen zonder tolk. Binnen het team instroom worden vijftien verschillende talen gesproken. ¬ Informatievoorziening: het publiek van bon is divers en
naar doorverwijzers in verschillende organisaties. ¬ Het team instroom wil een grotere rol spelen in de planning van het bon-vormingsaanbod. ¬ Wervingsacties bieden een grote meerwaarde als er ook een activiteit aan gekoppeld wordt. Daarom is vrijwilligerswerking in dit kader is wenselijk.
heeft uiteenlopende verwachtingen. Het is dus belang-
¬ De verdere decentralisatie van bon in 2009 betekent dat
rijk om mensen goed en accuraat te informeren over de
het team instroom actief zal zijn in elke vestigingplaats.
7
jaarverslag | 2008
Maatschappelijke oriëntatie in 2008 ‘Het algemeen ontwikkelingsdoel van maatschappelijke oriëntatie wordt als volgt omschreven: 'De inburgeraar kan in de Vlaamse/Belgische/Europese samenleving zelfstandiger functioneren op een maatschappelijk verantwoorde wijze en in overeenstemming met zijn/haar eigen competenties en ambities, en met respect voor de waarden en normen in de Vlaamse/Belgische/Europese samenleving.’ Uit de ‘Uitvoeringsbesluiten tot bepaling van de doelen voor het vormingspakket maatschappelijke oriëntatie’ van september 2008.
| Organisatorisch |
| Inhoudelijk |
¬ In 2008 breidde het team maatschappelijke oriëntatie zich
¬ In januari werd voor het eerst gestart met een avondaan-
verder uit: zestien vaste en een tijdelijke leerkracht boden
bod. Bij elke sessie werden er met succes twee à drie
cursussen maatschappelijke oriëntatie aan in elf talen. De
avondcursussen aangeboden. Dit aanbod is in de loop van
meeste leerkrachten beheersen meerdere talen. Zij werden omkaderd door een coördinator, een pedagogische medewerkster en een administratieve kracht.
2008 grondig geëvalueerd. ¬ Het zomeraanbod werd uitgebreid. Er werden cursussen aangeboden in juli én augustus.
¬ In de loop van 2008 is de werkplek van het team maat-
¬ De ontwikkeling van de nieuwe gestandaardiseerde leer-
schappelijke oriëntatie uitgegroeid tot een heuse vesti-
methodiek CLIMO vormde het inhoudelijke en pedagogisch
gingsplaats. De aanwezigheid van trajectbegeleiders en
richtsnoer voor de hele jaarwerking. De opbouw van deze
intakeconsulenten zorgde voor een bredere kijk op het
methode bepaalde voor een groot deel de extra werk-
werk en voor boeiende kruisbestuivingen. ¬ Tijdens de vergaderingen werd er meer aandacht besteed aan het duurzaam omgaan met materiaal en tijd.
zaamheden van het team. ¬ Vanaf het begin van het werkjaar gebeurde veel overleg en voorbereidingswerk. Samen met de andere onthaalbu-
¬ Het takenpakket van de administratieve kracht werd gron-
reaus, de Karel de Grote Hogeschool en uitgeverij Van In
dig herzien. Sinds 1 november ligt de nadruk daarbij op
werden werkmateriaal, oefeningen, doelstellingen, me-
administratieve en logistieke ondersteuning van de leer-
thoden en technieken besproken en uitgewisseld vanuit
krachten.
een duidelijk doelstellingenkader. ¬ In mei werd een actieplan opgesteld voor de implementatie van de nieuwe methodiek bij bon. Dat plan werd in de
M a ats c h a p p e l i j k e o r i ë n tat i e i n 2 0 0 8
verschillende teams toegelicht en leidde tot het ontstaan
| Enkele cijfers in 2008 |
van een resonansgroep waarin de directie, trajectbegeleiders, leerkrachten maatschappelijke oriëntatie en staf
In 2008 startten 1345 mensen een cursus maatschappelijke
vertegenwoordigd werden.
oriëntatie. 1165 daarvan namen regelmatig deel en verkre-
¬ De Vlaamse Overheid keurde in september de Uitvoerings-
gen het attest maatschappelijke oriëntatie.
besluiten tot bepaling van de doelen voor het vormings-
Het team maatschappelijke oriëntatie organiseerde 92 ver-
pakket maatschappelijke oriëntatie goed. Op basis hiervan
schillende groepen in 11 talen, waarvan 1 met tolken en 14
en in overleg met de onthaalbureaus stelden de Karel de
’s avonds.
Grote Hogeschool en Uitgeverij Van In een compleet uitgewerkte methode samen: Coöperatief Leren in Multicul-
Per taalgroep:
turele Omgeving (CLIMO). ¬ Er ging in 2008 speciale aandacht uit naar training en op-
- 37 Franstalige groepen, waarvan 5 avondgroepen
leiding. Er werden heel wat vormings- en uitwisselingsmo-
menten opgezet voor het team:
en 2 voor analfabeten
- 17 Arabischtalige groepen, waarvan 2 avondgroepen
De volgende thema’s kwamen aan bod:
en 3 voor anafabeten
- 9 Engelstalige groepen, waarvan 2 avondgroepen
- Leercyclus en leerstijlen van David Kolb;
- 9 Turkstalige groepen, waarvan 2 avondgroepen
- Seksuele gezondheid, voorlichting en gender in het
- 5 Spaanstalige groepen, waarvan 1 avondgroep
- 5 Russischtalige groepen, waarvan 1 avondgroep
programma maatschappelijke oriëntatie;
- De Freinet-pedagogie en –aanpak;
- 4 Perzischtalige groepen
- Politieke situatie en crisis in actueel België;
- 3 Tibetaanstalige groepen
- Werken vanuit een doelstellingenkader;
- 1 Nederlandstalige groep
- De nieuwe CLIMO-methodiek.
- 1 Poolstalige groep, die ’s avonds doorging
- 1 groep met tolk (Urdu en Hindi)
¬ Om het taalniveau Nederlands van de anderstalige leerkrachten te verbeteren, kwamen er vanaf april twee VDABRDB-medewerkers op regelmatige basis lessen Nederlands
| Vooruitblik naar 2009 |
op de werkvloer geven. Dit gaf uitstekende en boeiende resultaten en leidde tot een studiemoment voor de andere
¬ Omwille van de introductie van de nieuwe methode per 1
medewerkers van bon: eenvoudig en duidelijk Nederlands
januari zal er veel aandacht gaan naar de stapsgewijze im-
gebruiken in mails, in gesprekken en op de werkvloer. De
plementatie van de CLIMO-methodiek. Hiervoor zullen het
opdracht van de taalcoaches werd verlengd tot en met de-
doelenkader en het actieplan als uitgangspunt gebruikt
cember.
worden. Het zal een intense uitwisseling en bijscholing van
¬ Drie leerkrachten volgden de gespecialiseerde opleiding voor leerkrachten maatschappelijke oriëntatie bij het Vlaams Minderhedencentrum (VMC). ¬ Vier leerkrachten werden in november en december vrijgesteld om samen met de pedagogisch medewerkster de
alle teamleden betekenen. ¬ De werkverdeling en arbeidsorganisatie zal – mede door de komst van de administratieve medewerkster – grondig geëvalueerd en vereenvoudigd worden, onder meer door het actualiseren van een aantal basisprocedures.
implementatie van CLIMO voor te bereiden. Op het einde
¬ Tot slot organiseert bon op 27 maart de jaarlijkse leermid-
van het jaar verzorgden zij een studiemoment en enkele
delendag maatschappelijke oriëntatie voor heel Vlaande-
pilootlessen.
ren en Brussel.
9
jaarverslag | 2008
Nederlands als tweede taal in 2008 Deelnemers aan de cursus maatschappelijke oriëntatie vervolledigen hun inburgeringsparcours met een basiscursus Nederlands als tweede taal (NT2) op maat.
| Overgang zonder wachtlijsten | Naar analogie met de opstart maatschappelijke oriëntatie, werd het aantal opstartmomenten Nederlands als tweede taal ook
| Beleid en regelgeving |
verhoogd. In 2008 werden in totaal acht opstarten gerealiseerd (in plaats van zes in 2007) in samenwerking met CVO (Centrum voor Volwassenenonderwijs) Lethas, CVO Brussel en CBE (Cen-
Vanaf september 2008 zijn alle inwoners van het Brussels
trum voor Basiseducatie) Brusselleer. De periode tussen het ein-
Hoofdstedelijk Gewest vrijgesteld van betaling van het in-
de van maatschappelijke oriëntatie en de start van Nederlands
schrijvingsgeld voor het basispakket NT2. bon voorziet een
als tweede taal bedroeg gemiddeld twee weken (in plaats van
tussenkomst in de onkosten voor het cursusmateriaal van al
drie weken in 2007). De overdracht verliep nog vlotter door de
de deelnemers. Het basispakket voor inburgeraars is dus gra-
organisatie van prioritaire inschrijfmomenten in samenwerking
tis. De vrijstelling van inschrijvingsgeld is ook van toepassing
met CVO Brussel en CVO Lethas. Een aantal van deze momen-
op richtgraden 1.2 en 2, op voorwaarde dat de deelnemer
ten werd georganiseerd op de respectievelijke vestingplaatsen.
een attest van inburgering kan voorleggen. Het beleid wordt nauwgezet opgevolgd via de deelname van bon aan de Vlaamse Onderwijsraad, werkgroep inburgering en de NT2-conferentie in december 2008. bon neemt op re-
| Op maat |
gelmatige basis deel aan het NT2-overleg, georganiseerd
Dit jaar werden er geen gecombineerde lessen maatschap-
door het Huis van het Nederlands Brussel.
pelijke oriëntatie/Nederlands als tweede taal aangeboden. Dit werd immers niet positief geëvalueerd. bon stelde niettemin vast dat steeds meer deelnemers hun eigen lespakket samenstellen. Zij combineren een avondcursus maatschappelijke oriëntatie bijvoorbeeld met een cursus NT2 of een beroepsopleiding. Een aantal van de deelnemers koos expliciet voor een traject dat start met een basiscursus Nederlands als tweede taal. Ook dit jaar organiseerde CVO Lethas twee zomercursussen, specifiek voor bon-deelnemers.
¬ Tolga Ayrim - Turkije (Ik heb in weinig tijd heel veel bijgeleerd over België. Ik zou deze cursus opnieuw willen doen.)
Ne d e r l a n d s a l s t w ee d e t a a l i n 2 0 0 8
Kısa zamanda Belçika hakkında çok fazla bilgi edindim. Keşke fırsatım olsa da bu kursu tekrar baştan alsam.
11
| Opvolging door trajectbegeleiding |
De nauwe samenwerking met de aanbodverstrekkers zorgde ervoor dat er op korte termijn extra groepen gereserveerd konden worden en andere groepen omgezet konden worden
De deelnemers worden ook tijdens dit onderdeel van nabij
in functie van de noden en behoeften van de deelnemers.
opgevolgd door de trajectbegeleiders. Tijdens regelmatige gesprekken ziet de trajectbegeleider erop toe dat de rand-
Sinds 2008 reserveert en registreert het Huis van het Neder-
voorwaarden vervuld zijn en stimuleert hij de deelname aan
lands alle bon-groepen en hun deelnemers in de databank
dit trajectonderdeel. Elke NT2-groep wordt beheerd door een
M@trix.
trajectbegeleider die instaat voor de administratieve opvolging van de deelnemers (inschrijving, aanwezigheid, perspectieven in functie van levensloopbaanoriëntatie…) en de
| Enkele cijfers |
communicatie verzorgt met de leerkrachten NT2 en de andere trajectbegeleiders.
In 2008 werden er in samenwerking met CVO Lethas, CVO Brussel en CBE Brusselleer 46 basiscursussen Nederlands als tweede taal georganiseerd. Dat komt neer op een stijging
| Samenwerking |
van 35% in vergelijking met 2007, wat vergelijkbaar is met de stijging die we vaststelden voor maatschappelijke oriën-
In 2008 werd de samenwerking met de aanbodverstrekkers
tatie. Meer dan 80% van het aantal deelnemers dat regel-
inhoudelijk en praktisch-organisatorisch versterkt via een be-
matig deelnam aan maatschappelijke oriëntatie , startte ook
tere organisatie van overlegmomenten, prioritaire inschrijf-
met NT2. In 2008 startten 700 deelnemers met de basiscur-
momenten, het werken met vaste contactpersonen en het
sus Nederlands als tweede taal.
uitbreiden van afspraken op vlak van communicatie. In samenwerking met CVO Brussel werd de organisatie van een extra lesplaats voorbereid in Anderlecht. De inhoudelijke samenwerking met het CBE (Centrum voor Basiseducatie) werd uitgebreid. Er is onder meer nagegaan hoe het aanbod maatschappelijke participatie in de Nederlandse lessen te integreren.
jaarverslag | 2008
Trajectbegeleiding in 2008 | Organisatorisch |
In 2008 werden structurele samenwerkingsverbanden ver-
In totaal waren er in 2008 21 trajectbegeleiders actief in 3 ver-
in Schaarbeek en Gemeenschapscentrum De Rinck/Le Réseau
schillende vestigingsplaatsen. Het team van Schaarbeek werd
in Anderlecht zijn daar voorbeelden van. bon wil deze samen-
uitgebreid met twee trajectbegeleiders. In mei 2008 sloot de
werking in 2009 optimaliseren.
der uitgebreid. De samenwerking met La Médiation Sociale
vestigingsplaats Sint-Jans-Molenbeek haar deuren. De trajectbegeleiders verhuisden naar de vestigingsplaats Koekelberg.
Nieuw in 2008 was de samenwerkingsovereenkomst tussen bon en OCMW Schaarbeek.
De trajectbegeleiders begeleidden een 1400-tal nieuwe deelnemers doorheen het inburgeringsprogramma. Onder
De coördinator trajectbegeleiding kreeg ondersteuning dank-
hen ook 100 analfabeten, waarvan er 76 geen andere taal
zij de aanwerving van een assistent.
beheersten dan hun moedertaal. Met 24 analfabeten verliep de communicatie in het Frans. Daarnaast kregen 117 minderjarigen trajectbegeleiding, waarvan 78 minderjarigen tot de
| Inhoudelijk |
decretaal bepaalde doelgroep behoorden. 69 van deze 78 minderjarigen werden door de trajectbegeleiders toegeleid
De vragen en noden van de trajectbegeleiders en hun op-
naar het basis- of secundair onderwijs.
leidings- en vormingsbehoeften werden reeds in 2007 in kaart gebracht. Een aanzienlijk deel van deze vragen werd
De samenwerking met een aantal externe partners kreeg
in 2008 beantwoord via verschillende kanalen. Tijdens het
meer gewicht in 2008. Actiris verzorgde op regelmatige ba-
overleg van de trajectbegeleiders werd ruim aandacht be-
sis de permanenties voor loopbaanoriëntatie op de verschil-
steed aan de partners en de samenwerking. Verder was er
lende vestigingen en er werd op regelmatige basis overlegd
oog voor het individueel Vormings-, Trainings- en Opleidings-
met het CBE Brusselleer.
plan (VTO) voor elke trajectbegeleider en werd er tijdens een tweedaagse gewerkt aan de kennis, competenties en
bon kiest ervoor om zijn netwerk uit te breiden in functie
vaardigheden van de medewerkers. Nieuwe trajectbegelei-
van het integraal aanbod. In dat kader besliste bon in 2008
ders maakten kennis met de dagelijkse werking via een in-
om actief deel te nemen aan relevante overlegstructuren.
werkingsparcours.
Onder andere bijeenkomsten van de Brusselse Welzijnsraad (BWR) Brussel, BWR Sint-Jans-Molenbeek, BWR Schaarbeek, Coördinatie van de Schaarbeekse Sociale Actie (CSSA) en ‘Le Réseau/Het Netwerk’ in Anderlecht werden bijgewoond. Er werd structureel samengewerkt met het sociaal vertaalbureau Brussel Onthaal. Tolken werden ingeschakeld in functie van optimalere trajectbegeleiding.
T r a je c t b e g e l e i d i n g in 2008
In functie van het maatwerk (avondaanbod, maatschappelijke oriëntatie met tolken…) dat bon levert, werden de
| Vooruitblik naar 2009 |
verschillende trajectonderdelen permanent geëvalueerd en
¬ De deskundigheid van de trajectbegeleiders wordt in 2009
op elkaar afgestemd. Daarnaast werden trajectbegeleiders
verder uitgebouwd via een Vormings-, Trainings- en Oplei-
nauw betrokken bij de voorbereiding op de invoering van de
dingsplan (VTO) en deelname aan verschillende overleg-
nieuwe methodiek bij maatschappelijke oriëntatie.
structuren. ¬ De opening van een nieuwe vestigingsplaats in Sint-Jans-
Er werden extra inspanningen geleverd voor analfabeten.
Molenbeek zal de decentrale en laagdrempelige aanpak
Een aantal van hen kon vanaf 2008 rekenen op ondersteu-
versterken die binnen trajectbegeleiding wordt vooropge-
ning van een vrijwilliger voor het oefenen van het Neder-
steld.
lands. In 2008 startte bon met de toeleidingstrajecten voor minderjarigen naar het onderwijs en de socio-culturele organisaties in Brussel. Dit aanbod werd vormgegeven binnen het intern overleg minderjarigen onder leiding van een stafmedewerker. Om meer doorverwijzingsmogelijkheden te hebben inzake kwalitatieve juridische begeleiding van de deelnemers, werden de eerste stappen gezet in de richting van een samenwerking tussen bon en de Balie Juridische Bijstand van de Brusselse rechtbank, sectie vreemdelingenrecht. De medewerkers van bon kunnen voortaan via een standaardaanvraag de juridische bijstand inroepen van een dertiental advocaten die gespecialiseerd zijn in het vreemdelingenrecht.
Böyle bir proje yaptığınız için kendim ve arkadaşlarım adına teşekkür ederim. ¬ Erkan Ozturk - Turkije (Heel erg bedankt om een dergelijke cursus te organiseren.)
13
jaarverslag | 2008
Levensloopbaanoriëntatie in 2008 De term levensloopbaanoriëntatie is gegroeid vanuit
Alle deelnemers krijgen een kaftje 'Mijn Project', een mini-
de vaststelling dat de inburgeraar tegelijkertijd met
portfolio waarin ze alles bij elkaar kunnen brengen over hun
verschillende perspectieven worstelt. Iemand die op
zoektocht naar werk of opleiding.
zoek gaat naar een baan en een carrière wil uitbouwen, kan daarnaast ook studeren en zijn vrije tijd zinvol invullen. Deze drie aspecten zitten vervat in het
| Nieuw in 2008 |
woord levensloopbaanoriëntatie. Opleidingsbezoeken met de bus. Tracé Brussel organiseerde verschillende bezoeken aan opleidingsinitiatieven. Zo kon-
| Loopbaanoriëntatie: een spel van partners |
den de deelnemers ter plaatse zien hoe het er aan toe gaat
Dankzij een jarenlange samenwerking met de partners Acti-
organisaties te kunnen bezoeken. De bus bood plaats aan
ris, Tracé Brussel en VDAB-RDB, heeft bon een unieke module
een 40-tal mensen. Enkele trajectbegeleiders gingen mee
loopbaanoriëntatie vormgegeven, aangepast aan de Brus-
als vertalers voor degenen die nog niet voldoende Frans of
selse context én aan de inburgeraar. Omdat veel deelnemers
Nederlands beheersten. Die nieuwe manier van organiseren
vragen hebben over tewerkstelling en opleiding, start bon
van de bezoeken was een groot succes.
en kregen ze de kans om vragen te stellen. In 2008 werd er vier keer een bus ingezet om op één dag vier verschillende
dit pakket al op in het begin van het traject. Permanenties van Actiris. Sinds oktober 2008 heeft Actiris Brussel is een cas spécial als het over tewerkstelling gaat.
wekelijks permanenties in de verschillende vestigingsplaatsen
De bevoegdheden zitten immers verspreid over verschillende
van bon. De permanenties werden verzorgd door vaste con-
instellingen. VDAB-RDB heeft in Brussel geen bevoegdheid
sulenten. Voordien waren alle tussentijdse gesprekken over
over tewerkstelling maar wel over Nederlandstalige beroeps-
loopbaanoriëntatie geconcentreerd in de week na het einde
opleidingen voor werkzoekenden. Wie zich wil inschrijven als
van de lessen maatschappelijke oriëntatie. Dankzij de perma-
werkzoekende, moet dat doen bij Actiris en wie een Fransta-
nenties was het mogelijk om veel sneller op de vragen van de
lige beroepsopleiding wil volgen moet daarvoor bij Bruxelles
deelnemers in te spelen en de gesprekken meer te spreiden.
Formation zijn.
Die flexibiliteit is een garantie voor meer maatwerk. Ook de samenwerking tussen trajectbegeleiders en consulenten van
Loopbaanoriëntatie bestaat uit het verstrekken van informa-
Actiris is door dit initiatief intenser geworden.
tie en het voeren van individuele gesprekken. De gesprekken ondersteunen de inburgeraars, zodat zij gemotiveerde
De consulenten van Actiris hebben ook bij bon toegang tot
beslissingen kunnen nemen over hun loopbaan. Bij dat pro-
hun eigen database. De verwerking van gegevens in de dos-
ces zijn intakeconsulenten, leerkrachten, trajectbegeleiders
siers gebeurt daardoor efficiënter.
en drie externe partners (Actiris, VDAB-RDB en Tracé Brussel) betrokken.
Le v e n s l o o p b a a n o r i ë n tat i e i n 2 0 0 8
15
Workshops van Tracé Brussel. De workshops van Tracé Brus-
SAMENGEVAT:
sel tijdens de lessen maatschappelijke oriëntatie werden
¬ Opleidingsbezoeken met de bus waren een succes.
interactiever. Loopbaanoriëntatie wordt geschetst als een
¬ Permanenties van Actiris in de verschillende vestigings-
proces en er wordt gewerkt rond competenties. De bedoeling
plaatsen maakten het mogelijk om nog meer op maat te
is het denkproces van de deelnemers te stimuleren voor het
werken.
maken van weloverwogen keuzes. De mini-portfolio 'Mijn Project' werd hier geïntroduceerd als ondersteuning.
¬ De nieuwe workshops van Tracé Brussel gingen in op de competenties van de deelnemers
Portret Martha Via haar vader leerde ze bon kennen
Sint-Guido-Instituut in Anderlecht en
en bij bon leerde ze nog meer men-
volgt nog een extra cursus Nederlands
sen kennen. En zo leerde ze veel bij
om nog vlotter te kunnen praten. Ze
over werken en wonen in België. Op
heeft al vier stages achter de rug en
de vraag wat ze van België vindt, ant-
loopt nu stage in Vilvoorde. Ondanks
woordt ze: ‘Goed, maar soms moeilijk
het intensieve programma – ’s ochtends
qua taal.' Ze kent geen Frans, want in
werken en ’s avonds lessen volgen –
Ethiopië is Engels de voertaal.
bevalt het haar. Martha hoopt in de
Martha is 21 jaar oud en is afkom-
In Ethiopië studeerde Martha secretari-
toekomst gewoon te kunnen werken.
stig uit Ethiopië. Drie jaar geleden
aat. In België koos ze voor een ander
kwam ze met haar moeder en twee
parcours. Na het programma van bon
Ooit hoopt ze naar Ethiopië terug te
zussen naar België om bij haar va-
volgde ze gedurende negen maanden
kunnen keren en heel veel chocolade
der te zijn, die hier in een asielcen-
een stoomcursus Nederlands voor de
mee te nemen voor haar familie en
trum verbleef.
sociale sector bij de VDAB. Ze zit nu in
vrienden.
haar eerste jaar verpleegkunde aan het
jaarverslag | 2008
Maatschappelijke participatie in 2008 Omdat maatschappelijk participeren het uiteindelijke
In de loop van 2008 werd bon duidelijk meer dan vorige ja-
doel en het ultieme bewijs van inburgering is, moedigt
ren aangesproken door andere organisaties om projectaan-
bon de inburgeraars enthousiast aan om via vrijwilli-
vragen mee te ondersteunen en om het publiek vanuit bon
gerswerk, sport en cultuur actief deel te nemen aan de
door te verwijzen naar activiteiten. Bij dergelijke aanvragen
Brusselse samenleving.
toetste bon de relevantie voor de inburgeraar steeds af aan de doelstelling van het project. Contact met andere Brusselaars stond hierbij centraal.
| Klemtonen in 2008 |
Een opvallend nieuw project dat bon in oktober opstartte
In het streven naar een verfijning van de dagelijkse werking
is het analfi-project. bon riep dit project in het leven van-
maatschappelijke participatie (MP) werd het voorbije jaar
uit de vaststelling dat de analfabete inburgeraar in Brussel
sterk geïnvesteerd in de relaties met de andere deelwerkin-
nergens terecht kan om zijn nog bescheiden kennis van het
gen binnen bon. Dankzij een betere taakverdeling kan het
Nederlands te oefenen. Vlaamse Brusselaars werden voor-
MP-team zich efficiënter inzetten. Dat resulteerde in een stij-
gesteld aan een inburgeraar met de bedoeling elkaar we-
gend aantal opgeloste vragen, kwalitatieve doorverwijzingen
kelijks te ontmoeten om samen Nederlands te spreken. Tot
en succesverhalen.
hiertoe werden er zo een vijftal koppels samengesteld. Aangezien de trajectbegeleiders aangaven dat ook andere in-
Zoiets zou natuurlijk ook niet mogelijk geweest zijn zonder
burgeraars en minderjarige nieuwkomers met een dergelijke
het uitgebreide netwerk waarop de MP-consulenten kunnen
nood zitten, zou dit project in de toekomst uitgebreid kunnen
rekenen. Organisaties zoals het Huis der Gezinnen, Kind &
worden. bon gaat daarom op zoek naar een partner om dit
Gezin, Nasci, Oxfam en Gemeenschapscentra De Kriekelaar
project aan over te dragen.
en De Pianofabriek zagen dankzij de positieve ervaringen van een samenwerking met bon algauw de meerwaarde in van het werken met inburgeraars als vrijwilliger. Deze organisaties kloppen steeds vaker aan bij bon als zij op zoek zijn naar enthousiaste vrijwilligers met een uitgebreide talenken-
uit te bouwen met minder voor de hand liggende Brusselse
Je remercie bon de m’avoir montré la voie pour trouver le chemin que je cherchais…
organisaties, die in hun dagelijkse werking niet meteen in
¬ Bruno Mbala - Congo.
nis en diverse werkervaringen in het thuisland. De uitdaging van 2008 bestond erin om het netwerk verder
contact komen met de inburgeraar. Op die manier creëert bon via maatschappelijke participatie niet alleen voor de inburgeraar kansen tot ontmoeting en engagement, maar ook voor de Brusselaars de gelegenheid om hun nieuwe stadsgenoten te leren kennen en begrijpen.
M a ats c h a p p e l i j k e pa r t i c i pat i e i n 2 0 0 8
| Cijfers in 2008 | Vrijwilligerswerk
¬ Op 12 december werden de deelnemers van bon uitgenodigd door Lasso (Brussels netwerk voor kunsteducatie & publieksbemiddeling) om naar een dansvoorstelling van Einat Tuchman in de Beurschouwburg te gaan. Een 25-tal
In 2008 zijn er in de databank M@trix ongeveer 200 vragen
deelnemers woonden de voorstelling bij.
geregistreerd in verband met vrijwilligerswerk. Verschillende organisaties hebben beroep gedaan op bon in hun zoektocht naar vrijwilligers, waaronder Gemeenschapscentra De Piano-
| Vooruitblik naar 2009 |
fabriek en De Kriekelaar, Ludotheek Walala, Oxfam, A Place to Live, Chiro, Centrum West, Solidariteit voor het Gezin, Huis
¬ Omdat bon ervan overtuigd is dat maatschappelijke par-
der Gezinnen, Minor Ndako, Nasci, Kind en Preventie, VIC
ticipatie een aanvulling is en een meerwaarde geeft aan
ngo en De Meeting. Enkele vrijwilligers gingen ook aan de
het inburgeringstraject, is er resoluut voor gekozen om
slag bij bon zelf. Ze hielpen met mailingacties, koffiezetten,
maatschappelijke participatie als een volwaardige vijfde
attestenfeesten en hebben animaties verzorgd tijdens wer-
pijler verder uit te bouwen. Het is de bedoeling dat, in de
vingsacties.
levensloopbaanoriëntatie van de deelnemers, het sociocultureele perspectief een evenwaardige plaats zal inne-
Van vrijwilligerswerk naar een betaalde baan: bij VIC ngo
men, naast het professionele en het educatieve.
kreeg een vrijwilliger na een paar weken een tijdelijk betaald contract als administratief medewerkster. Spullenhulp bood een vrijwilliger een contract artikel 60 aan.
¬ Gezien de stijgende interesse van het doelpubliek van bon zal er ook meer aandacht gaan naar het ondersteunen en opstarten van projecten in samenwerking met reguliere
Sport: een vijftigtal inburgeraars zochten actief naar sportac-
partners.
tiviteiten. Bij de mannen was voetbal de topper, bij de vrouwen was zwemmen het populairst.
¬ In 2009 gaat bon van start met het project Schaakmaat. Via de gezelschapsspelen schaken en dammen, die kun-
Muziek en artistiek: een twintigtal inburgeraars vond een
nen gespeeld worden zonder contacttaal, creëert bon een
muzikale of artistieke activiteit om zich te ontplooien.
ontmoetingsmoment tussen Brusselaars en inburgeraars. Dat gebeurt in samenwerking met de Gemeenschapscen-
Groepsevenementen: 2008 is een schakeljaar geweest voor
tra De Kriekelaar (Schaarbeek) en Elzenhof (Elsene).
groepsevenementen. Van oktober tot december hebben er 127 mensen deelgenomen. Hierbij een aantal voorbeelden van de evenementen die werden georganiseerd in 2008: ¬ Deelnemers en collega’s van alle nationaliteiten kwamen op 24 oktober samen om een concert van Seun Kuti bij te wonen in de Ancienne Belgique. ¬ Op 1 december is bon naar de Botanique geweest in het kader van het Festival van de Mediterraanse Film. ¬ Op 4 december was er de bon/KAV interculturele dag waarbij bon en KAV Intercultureel samen een vrouwenontmoetingsdag hebben georganiseerd. Twaalf deelnemers en vijf bon-medewerkers namen hieraan deel.
¬ bon streeft naar maandelijkse groepsevenementen met een socio-culturele inslag.
17
jaarverslag | 2008
Minderjarigenwerking in 2008 | Algemeen |
weg naar het onthaalbureau vonden. Leerlingen die een toeleiding naar het secundair onthaalonderwijs nodig hadden, kregen probleemloos toegang tot een van de onthaalscho-
Toeleiding naar onthaalklassen en socio-culturele activitei-
len. Het inschrijven in een basisschool zorgde echter vaak
ten: bon staat in voor de toeleiding van minderjarigen naar
voor problemen omdat veel scholen volzet waren. Door dat
het onthaalonderwijs, de gezondheids- en welzijnsinstellin-
capaciteitsprobleem had bon extra aandacht voor de mate
gen maar ook naar socio-culturele activiteiten.
waarin ouders erin slagen hun kind in te schrijven in het ba-
Trajectbegeleiding van deelnemers die ouders zijn van
sisonderwijs.
minderjarigen: trajectbegeleiding van de ouders impliceert
Lokaal Overleg Platform (LOP): naast de toeleidingsopdracht
dat ook via hen heel wat vragen aan de oppervlakte komen
bleef bon ook actief in het Lokaal Overleg Platform (LOP) van
over hun kinderen. Hoe kan een cursus maatschappelijke ori-
Brussel, dat waakt over de gelijke onderwijskansen voor alle
ëntatie gecombineerd worden met kinderopvang tijdens de
leerlingen. In dit brede platform zijn alle inrichtende mach-
schoolvakanties? Welke vorm van kinderopvang is het meest
ten en directies van Brusselse Nederlandstalige scholen aan-
geschikt en waar kunnen ze daarvoor terecht? Waar vinden
wezig en ook een aantal partners van buiten het onderwijs.
ze degelijke huiswerkbegeleiding voor hun kinderen?
Er is een LOP voor zowel het basisonderwijs als het secundair
Toeleiding naar onderwijs: bon volgde minderjarige an-
onderwijs met werkgroepen rond thema’s zoals anderstalige
derstalige nieuwkomers op die alleen of met hun ouders de
nieuwkomers.
Merci pour tout ! J’ai beaucoup appris ! Grâce à vous. Cela fait maintenant 30 ans que je vis en Belgique mais j’ai beaucoup plus appris en 6 semaines ! Merci ! Merci ! Merci ! ¬ Elkhabbabi Mamat - Marokko. Nationaliteit Belg.
Minderjarigenwerking in 2008
19
¬ Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers in het lokaal
| Specifiek voor 2008 |
overlegplatform Secundair Onderwijs: binnen de werk-
¬ Werkgroep -18: het jaar 2008 werd ingezet met de op-
platform voor het secundair onderwijs werd er een sterke
richting van een interne werkgroep rond minderjarigen.
samenwerking opgestart met de school Campus St. Jean in
Daarbij werd er gezorgd voor een goede vertegenwoordi-
Sint-Jans-Molenbeek. Die Franstalige secundaire school telt
ging van elke vestigingsplaats en elke deelwerking. Alle
heel wat anderstalige nieuwkomers onder haar leerlingen.
thema’s die betrekking hebben op minderjarigen kwamen
Vanuit deze contacten wordt er momenteel volop toege-
er aan bod: praktische cases, bespreking van of voorstel
werkt naar de organisatie van een onderwijscolloquium
voor extern en intern beleid rond minderjarigen, specifieke
om een vergelijking te maken tussen het Nederlandstalig
groep Anderstalige Nieuwkomers in het lokaal overleg-
thema’s als de zomerschool, projecten…
en het Franstalig onderwijs in Brussel.
¬ Platform Minderjarigen en commissie Onderwijs: waar
¬ Opvoeding: minderjarigenwerking wordt binnen bon sterk
de werkgroep -18 een interne werkgroep was, werd het
geassocieerd met onderwijs, maar het gaat verder dan
beleid rond minderjarigen ook op andere platformen op-
dat. Ook de aandacht voor het thema opvoeding maakt er
gevolgd. Vanuit de administratie inburgering werd het
deel van uit. In mei 2008 kreeg bon een aanbod van het
platform Minderjarigen opgestart dat in 2008 één keer sa-
Vormingscentrum Opvoeding & Kinderopvang (VCOK) om
menkwam. Het Vlaams Minderhedencentrum (VMC) volg-
mee te werken aan een vormingsprogramma rond opvoe-
de de maatregelen vanuit het onderwijs op. Op die manier
ding voor inburgeraars. bon heeft die uitgestoken hand
werd er voldoende afgestemd met de andere onthaalbu-
gretig aangenomen en haar volle medewerking verleend
reaus en de integratiesector in zijn geheel.
door het organiseren van focusgroepen waarin onderzocht
¬ Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers in het lokaal
werd welke thema’s rond opvoeding er prominent naar
overlegplatform Basisonderwijs: binnen de werkgroep
voor kwamen. Nadat het VCOK de vorming had uitgewerkt,
anderstalige nieuwkomers in het lokaal overlegplatform
werd die voorgesteld tijdens drie lessen maatschappelijke
Basisonderwijs wordt er steeds een oplossing gezocht voor
oriëntatie. De bedoeling is dat de verworven kennis wordt
een betere toeleiding van anderstalige nieuwkomers naar
geïntegreerd en toegepast door de leerkrachten maat-
het basisonderwijs in Brussel. Het capaciteitsprobleem in
schappelijke oriëntatie.
Brussel bleef echter een obstakel. Te vaak moet bon ou-
¬ Organisatorisch: voor de opvolging van de minderjarigen-
ders teleurstellen die graag hun zoon of dochter Neder-
werking werd vanaf 15 september de M@trix Junior data-
landstalig basisonderwijs willen laten volgen. Vanuit deze
bank in alle onthaalbureaus gelanceerd. Die moet toelaten
vaststellingen schreef algemeen directeur Eric De Jonge
om de minderjarigenwerking beter op te volgen.
in maart 2008 een opiniestuk in de krant Brussel Deze
¬ Publicaties: onderwijs en inburgering in Brussel werden
Week nadat bij de eerste inschrijvingsperiode voor GOK-
ook in diverse tijdschriften onder de aandacht gebracht.
leerlingen (Gelijke Onderwijskansen) ook bon zich gecon-
bon verleende haar medewerking aan de redactie van ar-
fronteerd zag met tal van ouders die hun kinderen niet
tikels voor het Vlaams Minderhedencentrum (VMC) en voor
ingeschreven kregen.
het magazine PoloniaNet.
jaarverslag | 2008
In de kijker
aanvragenlijst de plaats door aan de betrokken trajectbegeleider, die de ouder contacteert. De trajectbegeleider is dan de persoon die de inschrijving en het wennen van het kindje
| Kinderopvang in Brussel: een lastige zoektocht | In 2008 werd de samenwerking tussen bon en verschillende Nederlandstalige kinderdagverblijven verdergezet. Een belangrijke reden om niet te starten met het inburgeringstraject blijft immers het niet-tijdig vinden van kinderopvang. Het project Occasionele en Flexibele Opvang, waarvoor er extra middelen werden voorzien door Kind & Gezin, zorgde ervoor dat er een zestigtal Nederlandstalige kinderdagverblijven instapte in de mogelijkheid om kinderen tijdelijk op te vangen. Dat verhoogde aanzienlijk het aantal plaatsen voor bon-kindjes, maar maakte het ook mogelijk voor andere organisaties, zoals CBE Brusselleer, CVO’s en Jeugd en Stad (JES), om aanvragen voor korte opvang te doen.
verder opvolgt.
| bon als voorbeeld voor Vlaanderen | In mei 2008 deed bon een tour de Flandre op uitnodiging van het Vormingscentrum voor de Begeleiding van het Jonge Kind (VBJK). Zij organiseerden regiodagen in het kader van de sensibilisering van intermediairen naar kinderopvang. bon heeft zijn manier van werken met de kinderdagverblijven toegelicht in Heusden-Zolder, Antwerpen en Brugge. De historiek van het project Bruggen Bouwen, de praktische manier van werken met de centrale aanvragenlijst en de rol van de trajectbegeleider werden besproken met zowel het personeel van kinderdagverblijven als mensen uit het volwassenonderwijs. Tijdens de workshops was er een grote interesse voor het systeem van de centrale aanvragenlijst. Daarnaast
| Het systeem van de centrale aanvragenlijst |
werd de trajectbegeleiding bij het inschrijven en het wennen van een kind als zeer waardevol beschouwd en noodzakelijk om alles vlot te laten verlopen. Naar aanleiding van deze re-
Het beheer van de aanvragen in een centrale aanvragenlijst
giodagen werd bon nog eens uitgenodigd op de plangroep
wierp vruchten af. Wanneer ouders zich inschrijven bij bon
Occasionele Kinderopvang van Antwerpen.
en het vinden van kinderopvang een voorwaarde blijkt om te kunnen starten met het inburgeringsprogramma, wordt hun aanvraag onmiddellijk op de aanvragenlijst genoteerd door
| Enkele cijfers |
de intakeconsulent. Vervolgens volgt een trajectbegeleider die aanvraag op.
In totaal werden er in 2008 200 aanvragen geregistreerd
De beheerder van de aanvragenlijst e-mailt ongeveer maan-
door bon. Dit geeft een idee over het aantal mensen waar-
delijks de lopende aanvragen naar ongeveer 60 Nederlands-
voor het gebrek aan kinderopvang een obstakel is om te
talige kinderdagverblijven in Brussel. Zij laten weten voor
kunnen starten met het inburgeringprogramma.
welke leeftijd er plaats is en op welk moment (voormiddag, namiddag of de hele dag). De beheerder van de aan-
Voor 69 kinderen (34,5% van de aanvragen) werd een op-
vragenlijst gaat dan op zoek naar een kindje dat de plaats
vangplaats gevonden in 22 kinderdagverblijven, die elk
kan innemen. Hiervoor wordt er rekening gehouden met de
plaats voorzagen naar eigen vermogen. 66 aanvragen (33%)
woonplaats van de ouder, de lesplaats en het lesmoment van
zijn nog lopende. Voor 58 kinderen (29%) werd de aanvraag
de ouder, de ligging van het kinderdagverblijf en de leeftijd
geannuleerd. Voor 7 (3,5%) aanvragen is nog geen oplossing
van het kind.
gevonden. Die aanvragen staan voorlopig on hold.
Als er een match mogelijk is, geeft de beheerder van de
Minderjarigenwerking in 2008
De leeftijden van de opgevangen kinderen, zijn als
Hieronder een overzicht van de 22 kinderdagver-
volgt verdeeld:
blijven waar bon-kinderen plaats vonden:
0-6 maand
13
Naam van de kribbe
7-12 maand
20
De Ketjes
10
1 jaar tot 18 maand
12
De Kleurdoos
1
18 tot 24 maand
12
De Viooltjes
1
Ouder dan 2 jaar
11
Elmer West
12
Leeftijd onbekend
1
Elmer Zuid
1
Floraliën
1
Totaal
69
Aantal plaatsen
Floréal
1
Waarom wordt 29% van de aanvragen geannuleerd?
Helihaven
3
Wachten tot het kind naar school gaat
9
Helmetje
1
Verkiezen of vinden een Franstalige kribbe
7
Het Peperkoeken Huisje
1
Zelf een kribbe gevonden
7
Joost-e-Fien
9
Geen nieuws meer/onbereikbaar
6
Lentebloempjes
1
Onbekende reden van annulatie
6
Lutgardis
4
Oplossing bij familie/vrienden/buren
5
Mini-Mabo
2
Niet meer gemotiveerd/geïnteresseerd
4
Onze Vriendjes
4
(Andere) ouder zal voor het kind zorgen
3
Sint-Karel
3
Verhuisd of teruggekeerd naar thuisland
3
T Babbelutje
2
Niet gestart met de cursus
2
T Jubeltuintje
2
Primair traject al voorbij
2
T Schobbejakske
1
Werk
2
Ukkepuk
3
Volgt avondles
1
Windekind
3
Wenst eigenlijk geen kribbe
1
Zandmannetjes
3
Totaal
58
Totaal
69
Jammer genoeg zijn er ook ongeveer zeventien vrije plaat-
In 2009 zal bon deze manier van werken verder zetten, ho-
sen die bon niet heeft kunnen matchen met openstaande
pelijk met nog betere resultaten.
aanvragen. De redenen hiervoor zijn vaak gelijkaardig: het kinderdagverblijf is te ver van de woning van de deelnemer en/of van de lesplaats, binnen de leeftijdscategorie van kinderen die kunnen worden opgevangen woont er niemand binnen een redelijke afstand van het kinderdagverblijf, de afstanden die moeten afgelegd worden naar het kinderdagverblijf en de school van een tweede kind zijn te groot.
21
jaarverslag | 2008
Externe communicatie in 2008 2008 was het tweede werkingsjaar voor de dienst pu-
Bezoeken en informatieverstrekking
blieke relaties. De benaming veranderde van ‘publieke relaties’ naar ‘externe communicatie’, wat de uitge-
bon ontving in 2008 verschillende delegaties: Sociale Ho-
breide interne en externe acties juister vat.
geschool Amsterdam, een Catalaanse overheidsdelegatie, een secundaire school uit Koekelberg, de Cultural Crossing
Op het opdrachtenlijstje voor het jaar 2008 stonden het
delegatie uit de Verenigde Staten, bezoekers uit Lapland,
werken aan de naambekendheid, het veranderen en
leerkrachten via het Netwerk waar Armen het Woord Ne-
bewaken van de huisstijl en het verhogen van de zicht-
men… bon verzorgde steeds een rondleiding, een aange-
baarheid van bon op publieke evenementen.
paste Powerpoint-presentatie en een programma op maat. Soms woonden de bezoekers ook een les maatschappelijke oriëntatie bij. bon beantwoordde vragen van studenten van
| Acties in 2008 |
de Universiteit Gent, de Ehsal, Unie van de Vrijzinnige Ver-
Huisstijl
van Warschau.
enigingen, de Université Libre de Bruxelles en de Universiteit
De huisstijl van bon werd volledig aangepast aan de richtlijnen van de Vlaamse Gemeenschap. Zij liet een uniforme
Evenementen
huisstijl ontwikkelen voor alle onthaalbureaus. Omwille van de specifieke positie in Brussel, heeft bon ervoor gekozen
Een groot aantal acties rond werving en het informeren van
het eigen, tweetalige logo te blijven gebruiken. De nieuwe
andere organisaties werd in 2008 opgenomen door het team
huisstijl werd geïmplementeerd in het drukwerk, de admi-
instroom. Samen werd er nagedacht over informatieacties en
nistratieve documenten, digitale communicatie, affichage in
er werd nieuw, aangepast drukwerk ontwikkeld.
de gebouwen, promoartikelen… ¬ Op 21 maart 2008 – Internationale Dag van de Anti-discriminatie – organiseerde bon, in samenwerking met Mouvement contre le Racisme, l’Antisémitisme et la Xénophobie
Şimdiye kadar gittiğim kursların en güzeliydi. ¬ Meliha Gören - Turkije. (Dit was de beste van alle cursussen die ik tot nog toe heb gevolgd.)
(MRAX) een gedichtenwedstrijd en een opendeurdag in de hoofdzetel. Enkele van de gedichten werden afgedrukt in een duurzaam geproduceerd notitieboekje dat als eindejaarscadeautje werd geschonken aan alle partners. ¬ Op 20 juni 2008, Dag van de Vluchteling, opende bon de deuren in de vestigingsplaats Schaarbeek. De genodigden konden een les maatschappelijke oriëntatie volgen, van een digitale fototentoonstelling genieten en kennismaken met bon en elkaar.
E x t e r n e co m m u n i c at i e in 2008
23
¬ In juni en juli organiseerde bon een gedichtenuurtje in het
Pers
kader van Broodje Brussel, in samenwerking met Onthaal en Promotie Brussel.
¬ In 2008 deed de pers regelmatig een beroep op bon. bon
¬ bon nam ook deel aan externe projecten zoals het project
ontving Radio 1, Ter Zake, FM Brussel, Thuis in Schaarbeek
Mixité van fotograaf Raymond Dakoua, een film over al-
en het magazine Divers. bon werkte mee aan uitzendin-
lochtone vrouwen in Brussel van Exodus Films, het Euro-
gen of artikels van De Standaard, Man Bijt Hond, FM Brus-
pees Feest in de Europese wijk in juni, het Fête de la Soupe
sel, Vacature TV en Radio Campus.
in Laken en het seminarie ‘Pas de Deux’ van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding.
¬ Er werden persberichten verstuurd naar aanleiding van de cijfergegevens in 2007, de verspreiding van het jaarver-
¬ Op 14 december werd naar aanleiding van Dag van de In-
slag, de halfjaarlijkse cijfers in juli en de acties naar aan-
burgeraar en Dag van de Migrant op 18 december de eer-
leiding van de Actiedag tegen het Racisme, de Dag van de
ste World Waffle Day in het leven geroepen. Brusselaars
Vluchteling en de Dag van de Inburgeraar en de Dag van
en de pers werden uitgenodigd en een uniek wafelbank-
de Migrant.
project werd opgericht.
¬ Er werden berichten over bon gepubliceerd in De Standaard, La Libre Belgique, de Spaanstalige publicatie Los Andes, en het Poolse magazine PoloniaNet.
Promotie
¬ In maart publiceerde Brussel Deze Week een opiniestuk van bon in verband met de te beperkte capaciteit in Ne-
Om beter de anderstalige gemeenschap te bereiken, werden
derlandstalig onderwijs in Brussel.
in samenwerking met het team instroom een aantal promotieacties ondernomen: ¬ Er werden webbanners ontworpen die op diverse websites
Drukwerk
werden geplaatst (Iraanse, Russische…) met een link naar de anderstalige pagina’s op www.bonvzw.be ¬ Er werd een artikel en een advertentie gepubliceerd in het Poolse magazine PoloniaNet.
¬ Er werd een tweetalig jaarverslag gemaakt van 2007. De paginagrote foto’s van een aantal inburgeraars brachten de diversiteit in beeld.
¬ Sinds augustus hangen er meertalige affiches in metro’s
¬ Stratenplannen (De Rouck) van Brussel werden van een
en trams van de MIVB onder de slogan ‘Leven en Werken
bon-kaft voorzien onder de slogan ‘Vind je weg in Brussel’.
in Brussel?’.
Elke deelnemer ontving een exemplaar.
¬ Om de contactgegevens van de organisatie op een nuttige manier te verspreiden, werden balpennen – deels gemaakt van gerecycleerd papier – en opvouwbare boodschappentasjes gemaakt.
¬ Er werden affiches, brochures, meertalige flyers en uitnodigingen ontworpen. ¬ bon verleende zijn medewerking aan de brochure ‘Beeldvorming in actie’ en aan een thematische artikelenreeks in verband met onderwijs in ‘Divers’, het magazine van het Vlaams Minderhedencentrum (VMC).
jaarverslag | 2008
Digitaal ¬ De website werd aangepast aan de nieuwe huisstijl en de inhoud wordt nu vaker geactualiseerd. ¬ Op 22 oktober zag de eerste tweetalige, tweemaandelijkse externe nieuwsbrief bonews het licht. Een redactieteam samengesteld uit leden van verschillende teams zorgt voor relevante, actuele artikels in verband met inburgering in Brussel.
Adressenboek Intern werd er gewerkt aan een gedeeld adressenboek voor alle medewerkers.
| Vooruitblik naar 2009 | De belangrijkste realisatie voor 2009 wordt de uitbreiding van de website www.bonvzw.be. Er zal gewerkt worden aan een who is who pagina, downloadbare affiches en drukwerk, de uitbreiding van de meertaligheid in woord en beeld, de toevoeging van audiovisueel materiaal, een thematische linkenpagina… De belangrijkste toevoeging aan de website wordt een luik dat bestemd is voor de bon-doelgroep en waar administratieve, culturele, pedagogische en andere nuttige informatie verstrekt en gedeeld kan worden, in een aangepast Nederlands voor anderstaligen.
Samenvatting De nieuwe, eenvormige huisstijl, meertalige promotie en een tweetalige externe nieuwsbrief verbeterden in 2008 de communicatie van bon met de buitenwereld.
Integration is a difficult process. bon has made it several steps easier. Thank you! ¬ Mike Mobee - Nigeria.
portret
Portret Khalida Bagaoutdinova loos. Maar na die ervaring werkte ze in
microbe te pakken, is ingeschreven in
een restaurant op de Grote Markt en
de hoofdstedelijke bibliotheek en wil
deed het er zo goed dat ze een aanbe-
haar talenkennis verder uitbreiden. In
velingsbrief kreeg van haar baas.
Rusland gaf ze les –als kleermaakster – en dat zou ze hier ook graag doen,
Hoewel haar sociaal assistent haar had
maar ze moet haar talenkennis bijscha-
aangeraden om Frans te volgen, ging
ven om die droom te kunnen waarma-
Khalida naar de les Nederlands. Een
ken. Heeft ze nog andere dromen? In
Lida, zo wordt ze door familie en
vriendin die ze leerde kennen bij bon
afwachting zou Khalida graag nog een
vrienden aangesproken, is afkom-
volgde een opleiding bij Groep Intro als
opleiding logistiek assistent volgen.
stig uit Rusland. Ze kwam aan in
onderhoudsassistent en raadde Khalida
Met een loon van 1200 euro zou ze
België in 2003, helemaal alleen.
aan om hetzelfde te doen. Ze moest er
heel tevreden zijn. Dat is genoeg om
Haar enige kind heeft ze verloren en
wel Nederlands voor kennen. Hoewel
van te leven en om de huur te betalen.
haar man is in Rusland gebleven. Bij
de meeste opleidingen al volzet waren,
haar aankomst vroeg ze asiel aan.
kon Khalida zich toch nog inschrijven
Khalida heeft veel vrienden gemaakt
Haar aanvraag werd ontvankelijk
voor een intensieve cursus Nederlands.
bij bon. Het is via één van hen dat
verklaard en nu heeft ze een oranje
Ook al moest ze ervoor betalen, ze wil-
ze bij Groep Intro terecht is gekomen.
kaart en een arbeidskaart.
de het absoluut doen. En het loonde
Haar vriendin had er een opleiding ge-
de moeite. Vandaag volgt Khalida een
volgd en is nu aan het werk. Nog twee
Op het ogenblik dat ze haar papieren
opleiding tot onderhoudsassistent in de
andere van haar vrienden die ze leerde
kreeg startte ze bij bon. De lessen Ne-
zorgsector.
kennen bij bon hebben een opleiding
derlands moest ze wel na drie weken
gevolgd en mochten blijven werken op
opgeven, wegens ziekte. Ze had het
Khalida houdt ervan om Nederlands
emotioneel moeilijk maar ze nam de
te spreken. Ze spreekt ook Frans, vol-
tijd om zich aan te passen en een nieu-
doende vlot zelfs om te kunnen wer-
we vriendenkring op te bouwen.
ken in Brussel. Toen ze hier toekwam sprak ze enkel Russisch. En de woord-
In 2005 begon Khalida te werken als
jes ‘bonjour’, ‘au revoir’ en ‘danke sch-
poetsvrouw bij Dossin. Nadat de be-
ön’. Op een rommelmarkt vond ze het
dienden naar huis waren gegaan be-
kinderboekje Het Swebertje, over een
gon zij te werken, van 6 tot 9 uur ’s
maan die geen thuis of woonst heeft,
avonds. Het was er rustig en ze hield
een maan die vrij is. Ze heeft het al
van het werk. Het bedrijf ging in 2007
vaak gelezen en elke keer opnieuw
echter dicht en zo werd Khalida werk-
moet ze erom lachen. Ze heeft de lees-
hun stageplaats.
25
jaarverslag | 2008
Samenwerkingen en projecten in 2008 bon is in 2008 actief geweest in samenwerkingen allerhande. Enkele voorbeelden:
¬ In het kader van het seminarie ‘Pas de Deux’, georganiseerd door het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding, organiseerde bon samen met
¬ De bestaande samenwerking met de dienst bevolking van
onthaalbureau Stad Antwerpen een workshop rond de
de gemeente Sint-Jans-Molenbeek is verdergezet. Via een
nieuwe CLIMO-methodiek (Coöperatief Leren in Multicul-
brief, ondertekend door de burgemeester, werden de pas
turele Omgeving) in de lessen maatschappelijke oriëntatie.
ingeschreven Molenbekenaars van vreemde origine uitge-
Daarnaast nam de algemeen directeur van bon deel aan
nodigd om langs te komen bij bon.
een debat rond meetbaarheid en evaluatietechnieken van het integratiebeleid. Op beide interventies waren er posi-
¬ bon verleende haar medewerking aan het project Dag
tieve reacties, zowel door de reguliere partners als door
van de Dialoog, opgezet door Foyer en Centre Bruxellois
Brusselaars, Franstaligen en ambtenaren van de Europese
d’Action Interculturelle (CBAI). Er werden dialoogtafels ge-
overheden.
organiseerd met de bedoeling om Brusselse burgers van diverse achtergrond met elkaar in contact te brengen. Dat
Sinds september 2008 werd bon geconfronteerd met een
jaarlijks evenement kan in de toekomst zeker rekenen op
toenemend aantal ex-hongerstakers. De aard van de dienst-
het engagement van bon.
verlening van bon komt niet voldoende tegemoet aan de schrijnende levensproblematieken van deze mensen. Daar-
¬ De bestaande samenwerking met Harmonisation Schaar-
om is bon actief in de uitbouw van samenwerkingen met
beekoise en de dienst Médiations van de gemeente
andere organisaties zoals De Meeting/Link, Service d’Acceuil
Schaarbeek werd dit jaar geëvalueerd en bijgestuurd. Dat
Molenbeekoise pour Primo-Arrivants (SAMPA) en vzw Foyer
heeft tot betere doorverwijsresultaten geleid en bon wil
in functie van het vinden van een gepast aanbod voor de
de samenwerking verder uitbreiden.
noden van deze doelgroep.
¬ Het OCMW van de gemeente Schaarbeek heeft bon gevraagd om een samenwerkingsovereenkomst van beperkte duur aan te gaan in het kader van een ESF-project (Europees Sociaal Fonds). Twaalf OCMW-klanten zonder interesse in de lessen Nederlands als tweede taal konden genieten van het aanbod maatschappelijke oriëntatie en trajectbegeleiding. De evaluatie was positief en er is interesse om deze samenwerking in de toekomst verder te zetten.
Gezien het toenemend bezoek van internationale delegaties
leverde vooral veel inzichten op het niveau van maatschap-
en organisaties is bon zich bewust geworden van haar inter-
pelijke verschillen, het verschil in aanpak en organisatie-
nationale meerwaarde.
structuren. De nationale en internationale contacten die uit
Samen met het onthaalbureau Gent en Vluchtelingenwerk
dit project zijn voortgevloeid zullen bon in de toekomst zeker
Vlaanderen zijn er contacten geweest met een aantal Eu-
ten goede komen.
ropese organisaties om een transnationaal ervaringsuitwis-
bon ondersteunde ook de initiatieven die de Vlaamse Over-
selingsproject op te zetten. Dit project is nog niet van start
heid ondernam om met Quebec een project rond peter- en
gegaan.
meterschap op te zetten, dat kadert binnen maatschappe-
De algemeen directeur heeft deelgenomen aan het interna-
lijke participatie.
tionaal uitwisselingsproject Cultural Crossing, georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting en Carl Duisberg Society (CDS) uit de Verenigde Staten waarbij de Amerikaanse en Belgische expertise rond integratie werden uitgewisseld. Dat
Les agradezco a todo el equipo de bon por ese proyecto! Y darnos la oportunidad de salir adelante y de compartir nuestros proyectos. Personalmente fue una experiencia muy interesante: el aprendizaje, las visitas fue una experiencia muy enriquecedora. Les felicito al hacer algo que los demás no han podido hacer por nosotros. Gracias al profesor Leopoldo y todo su equipo. ¬ Julie Pauline CANTOR MORENO - Colombia (Bedankt aan de hele equipe van bon voor dit project! Om ons de mogelijkheid te geven om vooruit te gaan en om onze projecten te delen. Persoonlijk vond ik dit een heel interessante ervaring: het leren, de bezoeken waren erg verrijkend. Ik feliciteer jullie omdat jullie voor ons iets gedaan hebben dat de anderen niet doen. Bedankt aan leerkracht Leopoldo en de hele equipe.)
b o n i n t e r n at i o n a a l in 2008
bon internationaal in 2008
27
jaarverslag | 2008
Doorstroomonderzoek in 2008 | Team doorstroom | Het team doorstroom is in de loop van 2008 in het leven ge-
In het kader van dit onderzoek verzamelt bon van alle ex-
roepen om te onderzoeken wat de ex-deelnemers van bon
deelnemers welbepaalde informatie. Deze feedback geeft
doen na het afronden van het inburgeringsprogramma. Het
een idee van de impact van het inburgeringstraject op het
team bestaat uit twee medewerkers die voltijds werken aan
leven van de inburgeraars. Die informatie moet het ook mo-
dit onderzoek.
gelijk maken om de interne werking bij te schaven waar nodig. Daarnaast zal bon beter kunnen antwoorden op vragen van buitenaf over de vervolgtrajecten van zijn deelnemers.
| Waarom is bon gestart met dit onderzoek? |
De specifieke en complexe Brusselse context vergroot bovendien de nood aan duidelijkheid omtrent de vervolgtrajecten van ex-deelnemers.
Het opvolgen van de resultaten van het verdere traject van ex-deelnemers is opgenomen in het inburgeringsdecreet.
| Hoe gaat het team doorstroom te werk? Decreet van 28 februari 2003 betreffende het Vlaamse inburgeringsbeleid gewijzigd bij decreet van 14 juli
Het team heeft als taak een beeld te schetsen van het par-
2006 – Art. 8 […] Het onthaalbureau volgt de trajectre-
cours dat ex-deelnemers afleggen eens ze bon hebben verla-
sultaten van het secundaire traject op in overleg met en
ten. Hierbij richt het team doorstroom zich in de eerste plaats
via terugkoppeling van de reguliere voorzieningen. […]
op informatie rond werk en opleiding. De meest betrouwbare bron van informatie zijn de reguliere voorzieningen zelf. Na besprekingen met de partners van bon die instaan voor loopbaanoriëntatie en tewerkstelling (Actiris, VDAB-RDB en Tracé Brussel) zijn er afspraken gemaakt om de nodige informatie uit te wisselen. In 2008 is een testgroep telefonisch bevraagd en zijn de bevindingen vergeleken met de gegevens uit de databank van Actiris. Deze testgroep dient als voorbereiding voor het systematisch in kaart brengen van gegevens van ex-deelnemers vanaf 2009. Bevindingen uit de testgroep zijn niet representatief omdat het om een kleine groep ex-deelnemers ging.
Doorstroomonderzoek in 2008
De bevraging vindt plaats op vier vaste meetmomenten:
› meetmoment 1
29
› meetmoment 2 1 jaar
› meetmoment 3 1 jaar
› meetmoment 4 3 jaar
¬ Intake
¬ Afsluiten dossier
¬ Telefonisch contact
¬ Telefonisch contact
¬ Team Instroom
¬ Trajectbegeleiders
¬ Team Doorstroom
¬ Team Doorstroom
¬ Het eerste meetmoment valt samen met de intake (dat is
| Registratie van de gegevens |
het eerste uitgebreide contact met een nieuwe deelnemer en tevens de start van zijn/haar dossier bij bon). Bij deze
Een belangrijk aandachtspunt is het registreren en verwer-
intake worden standaard een aantal basisgegevens over
ken van de verzamelde informatie. Om een goede dataver-
de deelnemer verzameld en geregistreerd.
zameling te verzekeren, ontwikkelt het team doorstroom
¬ Het tweede meetmoment valt samen met het afsluiten
een eigen databank. In deze databank zullen de beschik-
van het dossier, dit één jaar na de start van een deelne-
bare gegevens verder aangevuld worden met de informatie
mer bij bon. Het afsluiten van een dossier gaat samen met
bekomen uit de verschillende meetmomenten. Tevens is be-
een laatste persoonlijk contact van de verantwoordelijke
langrijk om een goede informatie-uitwisseling op te zetten
trajectbegeleider met de deelnemer in kwestie.
tussen bon en de organisaties die instaan voor het secun-
¬ Een jaar later (dus twee jaar na de start van een traject bij bon) worden deze gegevens opnieuw bevraagd door het
daire traject. Hiervoor zijn in 2008 de eerste stappen gezet, dankzij de medewerking van Actiris.
team doorstroom, zodat een derde meetmoment ontstaat. ¬ Nog eens drie jaar later (dus vijf jaar na de start) wordt dit herhaald. Dit vierde meetmoment is tevens het laatste,
| Resultaten |
aangezien op dat moment de dossiers moeten worden gearchiveerd.
In de loop van 2009 worden de eerste resultaten bekend van het onderzoek van het team doorstroom. Het is de bedoeling om externe wetenschappers te betrekken bij dit onderzoek.
jaarverslag | 2008
De bon-medewerkers in 2008 Gezien de voortdurend veranderende omgeving waarbinnen bon opereert, drong een aanpassing van het organogram van de organisatie zich op in 2008: er werd gekozen om de drie eerstelijnsteams die de werking van de organisatie belichamen als basis uit te zetten:
| Een overzicht van de taakomschrijvingen van de functies binnen de verschillende teams. | 1. Dagelijks bestuur
het team instroom en werving, het team van trajectbegeleiders en het team maatschappelijke oriëntatie.
Het dagelijks bestuur bestaat uit de algemeen directeur, de
Op tweedelijnsniveau onderscheiden we het directie-
zakelijk directeur en de directeur coördinatie.
team als dagelijks bestuur van de organisatie en een ondersteuningsteam dat zowel de directie als de eer-
De algemeen directeur zit het dagelijks bestuur voor. Hij ver-
stelijnsteams ondersteunt. Hierin vinden we het direc-
tegenwoordigt de organisatie naar de buitenwereld en voert
tiesecretariaat, de dienst externe communicatie, het
de onderhandelingen met de overheid en externe partners.
human resources management en de logistieke onder-
Hij is de eindverantwoordelijke voor de werking van de or-
steuning terug.
ganisatie. Hiervoor legt hij verantwoording af tegenover de raad van bestuur, waarin hij met raadgevende stem zetelt.
Nieuw in 2008 was de oprichting van de kenniscel met
Hij ziet er op toe dat de beslissingen van de raad van bestuur
de drie stafmedewerkers, de verantwoordelijke voor de
in de organisatie geïmplementeerd worden. Hij is verder ook
planning van de cursussen en de analyse van de cijfers
de rechtstreeks leidinggevende van het communicatieteam.
betreffende de deelnemers en twee onderzoeksmedewerkers die de doorstroom van de inburgeraars na
De zakelijk directeur staat in voor het financieel beheer van
hun traject bij bon bevragen. Zij vormen samen de in-
de organisatie. Hij is rechtstreeks leidinggevende van het
houdelijke denktank van de organisatie die zowel ten
HRM- en het logistieke team. Zijn taken bestaan onder an-
dienste staat van het dagelijks bestuur als van de drie
dere uit fundraising, de controle van de boekhouding, het
teams die de dagelijkse werking van de organisatie
opmaken van het jaarlijks financieel verslag en van de jaar-
uitmaken.
lijkse budgettering. Als lid van de directie neemt hij deel aan het dagelijks bestuur van de organisatie. De directeur coördinatie is verantwoordelijk voor de inhoudelijke werking van de organisatie. Hij is rechtstreeks leidinggevende van de coördinatoren instroom, maatschappelijke oriëntatie en trajectbegeleiding. In overleg met deze coördinatoren en gevoed door de kenniscel die hij aanstuurt, bepaalt en bewaakt hij de inhoud van de eerstelijnstaken. Hij is ook verantwoordelijk voor de onderlinge afstemming tussen de drie eerstelijnsteams en de kenniscel. Als lid van de directie neemt hij deel aan het dagelijks bestuur van de organisatie.
De b o n - m e d e w e r k e r s in 2008
31
2.Ondersteuning
De verantwoordelijke voor planning en analyse beheert de databanken M@trix en M@trix Junior en analyseert de deel-
Het directiesecretariaat verricht secretariaatswerk en admi-
nemersgegevens om op basis daarvan een efficiënte plan-
nistratieve taken voor het dagelijks bestuur. Het neemt ook
ning van de verschillende cursussen te realiseren.
een belangrijk deel van de interne communicatie voor haar rekening.
De twee onderzoeksmedewerkers doorstroom verzamelen gegevens over het verdere traject van de inburgeraars die bij
Het HRM-team staat in voor het opstellen en het uitvoeren van
bon het primaire traject hebben doorlopen.
het personeelsbeleid van de organisatie: werving en selectie, personeelsplanning, opleiding en personeelsadministratie. 4. Het team instroom en werving Het team externe communicatie staat in voor de contacten met pers en media, voor het opzetten en uitvoeren van
De coördinator zorgt voor de onderlinge afstemming van alle
naambekendheidsprogramma’s en voor het regelmatig up-
inspanningen die worden ondernomen om nieuwe cliënten
to-date houden van de website.
te werven en zo de instroom te verhogen. Daartoe werkt hij wervingsstrategieën uit. Hij is rechtstreeks leidinggevende
Het logistieke team staat in voor de logistieke ondersteu-
van de intakers, de wervers en van alle baliemedewerkers
ning van de organisatie, het voorraadbeheer, het IT- en lo-
en staat ook in voor hun coaching.
kalenbeheer, de zoektocht naar nieuwe vestigingsplaatsen en voor de kleine onderhoudswerken in de bestaande ves-
De consulenten werving en instroom nemen de intakege-
tigingsplaatsen.
sprekken af van de personen die tot onze doelgroep behoren en die zich geïnteresseerd tonen in ons aanbod en voeren de door de coördinator opgestelde wervingsstrategieën uit.
3. Kenniscel De centrale baliemedewerker ontvangt, samen met een baDe drie stafleden van de kenniscel werken op inhoudelijke
liemedewerker van het Huis van het Nederlands, de perso-
dossiers en volgen het beleid op. Eén staflid concentreert
nen die zich aanmelden aan de centrale balie van bon en het
zich vooral op de netwerking van de organisatie. Bij de an-
Huis van het Nederlands.
dere twee stafleden ligt de nadruk op dossiers die verband houden met tewerkstelling enerzijds en minderjarigen en
De baliemedewerkers zorgen voor de ontvangst van de per-
onderwijs anderzijds. Ook dossiers met betrekking tot maat-
sonen die zich aanmelden aan de balie. Zij staan ook in voor
schappelijke participatie, kinderopvang, lokaal sociaal be-
de telefonische dispatching. Hiërarchisch vallen zij onder de
leid… worden door de stafleden opgenomen. Ook nieuwe
coördinator instroom, maar ze nemen ook deel aan het lo-
inhoudelijke dossiers die zich aandienen worden door hen
kaal overleg van de vestigingsplaats zelf.
opgevolgd.
jaarverslag | 2008
5. Het team trajectbegeleiding (TB) De coördinator zorgt voor de onderlinge afstemming van de
De MO-leerkracht staat in voor het geven van de cursus
trajectbegeleiding in de verschillende vestigingsplaatsen. Hij
maatschappelijke oriëntatie. In 2008 werd een uitbreiding
is rechtstreeks leidinggevende van de trajectbegeleiders en
gerealiseerd tot zestien vaste MO-leerkrachten, aangevuld
staat ook in voor hun coaching.
met een tijdelijke, deeltijdse freelance leerkracht om piekmomenten op te vangen of voor weinig voorkomende taal-
De assistent-coördinator assisteert in het coördineren en
groepen.
coachen van de 21 trajectbegeleiders die gespreid werken in de drie verschillende vestigingsplaatsen.
| Personeelsbestand | De trajectbegeleiders staan in voor de individuele trajectbegeleiding van onze deelnemers. In 2009 is er een groei
In het afgelopen jaar is het personeelsbestand van bon ge-
voorzien tot 22 trajectbegeleiders.
groeid van 64 in december 2007 naar 75 medewerkers in december 2008. Deze 75 medewerkers vertegenwoordigen
De twee medewerkers maatschappelijke participatie zijn
70 VTE (voltijds equivalent).
specifiek bezig met de vrijwilligerswerking binnen en buiten de organisatie en proberen zo de inburgeraars meer te
De diversiteit van het personeelsbestand van bon weerspie-
laten participeren aan het maatschappelijk en sociaal leven
gelt zeer goed de diversiteit van het doelpubliek. Bij bon
in Brussel.
werken mensen van veertien verschillende nationaliteiten en van twintig verschillende landen van oorsprong. Dit betekent concreet dat op het einde van 2008 de helft van de
6. Het team maatschappelijke oriëntatie (MO)
bon-medewerkers van vreemde origine was.
De coördinator zorgt voor de onderlinge afstemming van het
Naar geslacht verdeeld, waren er bij bon eind 2008 30%
aanbod maatschappelijke oriëntatie. Hij is de rechtstreeks
mannen en 70% vrouwen in dienst. 70% van het personeel
leidinggevende van de pedagogische medewerker, de MO-
is jonger dan 40 jaar.
leerkrachten en de administratieve medewerker. De coördinator staat ook in voor hun coaching.
In 2009 staan er inherent aan de eventuele opening van nieuwe vestigingsplaatsen nog aanwervingen van balieme-
De administratieve medewerker staat in voor de adminis-
dewerkers en trajectbegeleiders op het programma. 2009
tratieve ondersteuning van het MO-team. Zij staat hoofdza-
belooft vooral een jaar te worden waarin het personeelsbe-
kelijk in voor het maken van afspraken met gastsprekers en
stand zal consolideren.
allerhande administratief werk zoals fotokopieerwerk, het aanmaken van het lessenpakket voor de verschillende cursussen… De pedagogische medewerker staat in voor de voortdurende inhoudelijke, methodologische en pedagogische ontwikkeling van het geboden MO-pakket. In 2009 zal overgestapt worden op de CLIMO-methodiek (Coöperatief Leren in Multiculturele Omgeving).
De b o n - m e d e w e r k e r s in 2008
› Ondersteuningsteam
› Directieteam
› Kenniscel
¬ Directiesecretariaat
¬ Algemeen directeur
¬ Planning en analyse
¬ Communicatie (2)
¬ Zakelijk directeur
¬ Doorstroom (2)
¬ HRM (2)
¬ Directeur coördinatie
¬ Staf (3)
› team ins
› team tb
› team mo
¬ Coördinator
¬ Coördinator
¬ Coördinator
¬ Consulenten werving en instroom (9)
¬ Assistent-coördinator TB
¬ Pedagogisch medewerker
¬ Trajectbegeleiders (21)
¬ MO-docenten (16)
¬ Maatschappelijke participatie (2)
¬ Administratief medewerker
¬ Logistiek (3)
¬ Baliemedewerkers (4) ¬ Centrale balie
33
jaarverslag | 2008
Portret Annemie Degroote
‘Inburgering is een samenwerkingsverhaal tussen vele partners’
Boeiend – ‘Integratie is op zich een
zen naar het buitenland, en dan vooral
zeer boeiende materie. Er duiken per-
uit nieuwsgierigheid, zou ik naar Zuid-
manent nieuwe zaken op. In eerste in-
Amerika trekken. Ik heb er al een paar
stantie hadden we het over migranten,
landen bezocht, heel boeiend. Op zo’n
daarna hadden we het over Turken en
momenten komt mijn achtergrond als
Marokkanen. Maar intussen gaat het
sociologe terug: dan bekijk en analy-
over veel meer: nieuwkomers, men-
seer ik hoe het ginder loopt. Maar echt
sen zonder papieren, het religieus de-
de stap zetten om naar daar te verhui-
bat… Die zaken vind ik zeer boeiend,
zen, zal ik wellicht nooit.’
ook voor inburgering zelf.’ ‘Mijn ouders en grootouders waren ge-
Annemie Degroote is verantwoor-
Geen cursus – ‘Ik ken eigenlijk geen
woon arme mensen. Ze zijn niet lang
delijk voor inburgering bij het
mensen die het inburgeringsprogram-
naar school geweest: mijn ouders tot
Agentschap voor Binnenlands
ma hebben gevolgd. Ik ken wel een
hun veertiende, mijn grootvader maar
Bestuur. Vanuit haar achtergrond
aantal mensen die géén cursus ge-
een paar jaar. Als je dan kijkt naar mi-
als sociologe schrijft ze iedere dag
volgd hebben om tal van redenen. Bij-
grantengroepen, het is niet hetzelfde,
mee aan het inburgeringsbeleid in
voorbeeld omdat ze al Nederlands aan
maar een aantal sociale processen zijn
Vlaanderen.
het leren waren en hier een Vlaamse
toch wel vergelijkbaar met het milieu
partner met een breed netwerk heb-
waaruit ik kom. Door de oorlog of door
Evolutie – ‘In de jaren ’90, toen in-
ben. Voor hen is zo’n cursus misschien
een samenloop van omstandigheden,
burgering stilletjes aan zijn intrede
minder interessant dan voor iemand
studeerde je niet. Dan moest je op een
deed, was ik al verantwoordelijk voor
die hier helemaal alleen staat, geen
andere manier, via het verenigingsle-
het integratiebeleid van de Vlaam-
netwerk heeft of alleen maar een net-
ven bijvoorbeeld, ontwikkelen. Maar
se Gemeenschap. Met de vorige re-
werk heeft dat binnen een bepaalde
dat is natuurlijk nooit hetzelfde als de
gering kwam er dan plots meer geld
etnische groep zit.’
kans krijgen om te studeren.’
ook meegegroeid, tot ik me uiteinde-
Naar het buitenland – ‘Zelf heb ik ook
Bewuste burgers – ‘Mijn droom voor
lijk fulltime met inburgering ben gaan
geen concrete ervaring met wonen in
de multiculturele maatschappij is, zo-
bezighouden. Als teamverantwoorde-
het buitenland. Ik ben al relatief oud.
als iedereen die met die materie be-
lijke sta ik in voor de coördinatie van
De uitwisselingsprogramma’s van AFS
zig is, dat het allemaal gemakkelijker
alle interne medewerkers. Bovendien
bestonden, toen ik studeerde, ook al
zou kunnen. Zeker in West-Europa is het
schrijf ik ook bijna alle regelgeving.
hoor. We hebben zelfs een aantal stu-
zo moeilijk om, als er nieuwe groepen
Niet in de hoedanigheid van juriste,
denten op bezoek gehad. Maar thuis
toekomen, daar de modus-vivendi in
maar als sociologe. Tegelijk ben ik
zat dat niet binnen de budgettaire mo-
te vinden. Waarom zijn we nu toch zo
ook de contactpersoon voor de ande-
gelijkheden. Eigenlijk heb ik het toen
bang, zo rechts, zo xenofoob? Toen ik
re departementen. Inburgering is een
ook niet overwogen. Daar heb ik nu
een tijd geleden in Brazilië was, zag ik
samenwerkingsverhaal tussen vele
soms spijt van. Ik ben geïmmigreerd
wel dat verschil. Je hebt er een grote
partners. En ook een continue denkoe-
van West-Vlaanderen naar Leuven.
scheidingslijn naargelang een bepaalde
fening waarbij er voortdurend aan ster-
Voor vele Vlamingen is dat al een gro-
herkomst. Ik kreeg de indruk dat hoe
ke en zwakke punten gewerkt wordt.’
te migratie. Maar moest ik ooit verhui-
zwarter iemand is, hoe groter de kans
voor inburgering. En zo ben ik zelf
portret
dat hij er socio-economisch slecht voorstaat en dat hij een lage job uitoefent. Toch vindt men er een goede mix tussen een andere herkomst en een gemeenschappelijk nationaliteitsgevoel als Braziliaan en dat is dan weer positief. Maar hier moet iedereen kiezen. Ik droom daarom van bewuste burgers, die weten dat het niet allemaal vanzelf gaat, dat je er ook een beetje verantwoordelijkheid in hebt.’ Multicultureel Brussel – ‘Ik loop niet veel door Brussel. Ik kom er toe en ik ben weer weg. Het enige dat ik doe, als ik naar een vergadering moet, is proberen altijd te voet te gaan. Ik vind het gewoon leuk om door Brussel te lopen. Brussel is zeer gemengd. En dat neemt alle kleuren aan al naargelang waar je loopt. Ik vind het ook een mooie stad doorgaans, een beetje vuil soms; dat is met elke grote stad zeker? Ik heb in den tijd nog in de Brabantstraat gewerkt. In de Brabantstraat hoor je bijna geen Frans. Je waant je in het buitenland, al die winkels. Als mensen van de ene kant van het Noordstation naar de andere kant gaan is het zo anders; wat een andere wereld! Ik zeg aan mensen: je moet eens aan die kant gaan kijken. Dat is ook Brussel. Of achter de Madoutoren, loop daar even rond. En er zijn veel leuke wijken. Het is de enige [grote] stad die we hebben, eigenlijk, in België.’
35
jaarverslag | 2008
2008 in cijfers Op basis van een aantal cijfers en gegevens krijgen we een zicht op wie de deelnemers in 2008 precies waren.
| Hoe kwamen zij bij bon terecht? |
Aan de hand van statistieken kijken we naar het aantal
De grootste doorverwijzers naar bon zijn nog steeds de in-
aanmeldingen en inschrijvingen, de geboorteplaats, de
burgeraars zelf. Zij zijn onze beste reclame. Daarnaast is het
woonplaats, het statuut, het geslacht en de gezinssitu-
Huis van het Nederlands een duidelijke partner. Onze ei-
atie van de inburgeraars.
gen wervingsacties en campagnes werpen, samen met de schriftelijke uitnodigingen aan de nieuwe Molenbekenaren van vreemde herkomst, duidelijk hun vruchten af. Het uitno-
| Hoeveel mensen bezochten bon? |
digen van nieuwe Molenbekenaren van vreemde herkomst gebeurt in samenwerking met de gemeente Sint-Jans-Mo-
In 2008 kwamen heel wat mensen naar bon. Hiervan kregen
lenbeek.
1722 personen een intakegesprek.
800
bij bon terecht?
700
718
600 500 400 317
300
289
200 103
100
89
75
51
43
37 Ocmw
spontane aanmelding
Actiris
vriend(in)/ familie
brief gemeente Sint-Jans-Molenbeek
eigen werving Onthaalbureau
andere
Huis van het Nederlands
0 cursist
Hoe kwamen zij
¬ Oby Davids - Nigeria.
2008 in cijfers
Thank you for allowing me to meet people from other continents, meet new people. The most important thing is that I don’t feel lost anymore, I now feel at home, know my way anywhere, once more… Thank you bon!
37
| Wie nam er deel aan de cursussen? M/V van Albanië tot Zambia |
Ongeveer 50,3% van de deelnemers was gehuwd, 31,7%
Er waren 1926 reservaties voor cursussen maatschappelijke
(1,5%), waren gescheiden (9,1%) of waren weduw(e)(naar)
oriëntatie in 2008. Daarvan zijn er 1345 mensen, 70%, ge-
(1,4%). Van 6% van de deelnemers is de gezinssituatie niet
start met een cursus maatschappelijke oriëntatie. Het aan-
gekend.
Gezinssituatie was ongehuwd. Slechts enkelen hadden een duurzame relatie (niet huwelijk)
tal starters is, in vergelijking met 2007, met 256 omhoog Geboorteland
gegaan.
In totaal volgden mensen uit 101 verschillende landen het M/V
programma. De top 10 van landen omvat 61,8% van het to-
656 van de mensen die startten met een cursus maatschap-
taal aantal inburgeraars.
pelijke oriëntatie waren mannen en 689 deelnemers waren
23,8% van het totaal aantal deelnemers was geboren in Ma-
vrouwen. Er namen dit jaar dus opnieuw meer vrouwen dan
rokko. De tweede grootste groep kwam uit Turkije.
mannen deel.
geboorteland
Irak – 31
Kameroen – 28
Marokko
China – 33 Ecuador – 34
Turkije
Rusland – 35 Marokko – 320
Rwanda – 47
Guinea Congo
Congo (Kinshasha; ex-Zaïre) – 80
Rwanda Rusland Guinea – 92
Ecuador Turkije – 131
China Irak Kameroen
jaarverslag | 2008
Woonplaats bon bereikte mensen uit de 19 Brusselse gemeenten en 25
Maatschappelijke oriëntatieattesten: wie regelmatig (dat
Vlaamse gemeenten. De gemeenten met de meeste deelne-
wil zeggen 80% aanwezigheid) heeft deelgenomen aan de
mers waren Schaarbeek, Brussel-stad, Sint-Jans-Molenbeek
cursus maatschappelijke oriëntatie, krijgt bij bon een attest
en Anderlecht. In drie van die vier gemeenten heeft bon
maatschappelijke oriëntatie. In 2008 kregen 1165 mensen
al een kantoor. De lokale aanwezigheid is dus duidelijk op-
er een. Dat is 86% van het aantal mensen dat met de cursus
nieuw een troef.
maatschappelijke oriëntatie startte.
Verblijfsstatuut
Inburgeringattesten: iemand heeft recht op een inburgering-
bon bereikte een zeer grote groep gezinsherenigers en ge-
attest wanneer hij het volledige programma, dat beschreven
zinsvormers. Dit zijn zowel Europeanen als niet-Europeanen,
werd in zijn of haar inburgeringscontract, regelmatig heeft
die aan gezinshereniging doen met een Belg/Europeaan of
gevolgd. In 2008 behaalden 626 mensen dit door de Vlaamse
een niet-Belg/Europeaan. De tweede grootste groep die bon
Gemeenschap officieel erkende attest.
bereikt zijn de asielzoekers. Dit zijn zowel de mensen die asiel aanvroegen volgens de oude asielwet, als “asielzoekers die meer dan vier maanden terug een asielaanvraag hebben
bon bereikte zowel mannen als vrouwen, uit alle Brus-
ingediend”, volgens de wet van juni 2007. Bijna even groot
selse gemeenten en daarbuiten.
is de groep “Belgen” en de groep “geregulariseerden”.
bon trok een uitgesproken jong publiek aan, waarvan de meerderheid tussen 18 en 39 jaar oud was.
Contracten en Attesten
Het publiek van bon sprak samen 78 verschillende talen
Inburgeringscontracten: in 2008 werden er 1540 inburge-
en had 102 verschillende nationaliteiten. Samen hadden
ringscontracten ondertekend. Dat zijn 243 contracten meer
de inburgeraars 35 verschillende verblijfsstatuten.
dan in 2007.
Woonplaats
Verblijfsstatuut
Arbeidsmigrant – 0,8%
Laken – 34 Vorst – 28 Sint-Gillis – 45 Elsene – 46
Asielzoeker – 12,8% Schaarbeek – 287
Sint-Joostten-Noode – 72
Erkend vluchteling – 9,0%
Belg – 12,2%
Belg
Gezinshereniger/Ge Andere
Anderlecht – 157
Geregulariseerd
Brussel-stad – 252
Geregulariseerd – 12,1%
Andere – 192 Andere – 9,8% Sint-Jans-Molenbeek – 232
Erkend vluchteling
Gezinshereniger Asielzoeker Gezinsvormer – 43,3% Arbeidsmigrant
Vooruitblik naar 2009
Vooruitblik naar 2009
39
¬ In 2009 vestigt bon zijn hoofdzetel en een nieuwe vestigingsplaats in Sint-Jans-Molenbeek. ¬ In de eerste helft van 2009 introduceren de leerkrachten maatschappelijke oriëntatie de nieuwe methodiek: CLIMO (Coöperatief Leren in Multiculturele Omgeving). ¬ Via bon’s nieuwe website en de externe nieuwsbrief bonews krijgt de externe communicatie een nieuwe dynamiek. ¬ Intern worden een aantal administratieve handelingen efficiënter aangepakt. De interne communicatie en informatieuitwisseling tussen de medewerkers van bon zal stabieler verlopen dankzij de ontwikkeling van een intranet. ¬ Maatschappelijke participatie zal verder uitgroeien tot een volwaardige pijler binnen de bon-dienstverlening. ¬ bon wenst zijn samenwerkingen met Brusselse organisaties en instellingen uit te breiden in de loop van 2009. ¬ bon wil een colloquium organiseren waarbij de specifieke context van het Brussels onderwijs in relatie tot nieuwkomers in de kijker wordt gezet. ¬ bon wil een Brussels platform opzetten waarbij alle mogelijke betrokken partijen zich beraden over een gecoördineerde aanpak van de opvang van nieuwkomers binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
bon, c’est comme une lumière sur nos chemins. ¬ Rose Mbaka - Congo. Nationaliteit Nederlands.
jaarverslag | 2008
... .""
... ... ."" . . "" . ... . . "" . . . . . . . . .
¬ Abdelkader Samri (Ik wil graag iedereen die bon steunt bedanken. Het concept van deze vereniging vind ik op zich buitengewoon. bon vzw besteedt inderdaad haar energie ten gunste van de nieuwkomers om hen te oriënteren naar verschillende sectoren. Dat helpt hen om zich in de Belgische maatschappij te integreren en Nederlandse lessen te volgen. Daardoor kan de nieuwkomer na het verlaten van zijn land van oorsprong bepaalde moeilijke situaties voorkomen en beperken. Volgens mij bestaat het voornaamste doel van bon uit het samenleven met de ander in een klimaat van respect, liefde en vrede.Dank u)
De ander is een leraar
portret
Portret Akoua Francisca Sena levenservaringen Het contact met hebben een Nederlandstalige de 'diversiKan Ik heb het een beter? droom ‘Om– de Francisca Brusselse praatreover teit' instelling gemeenschappelijk. heeft haar geholpen ‘Diversiteit om snel- aliteit een crèche: ‘Eigenlijk ik met baby’s alle recht aan tewil doen zouden Logistiek medewerker Mathieu
ler Nederlands te leren. ‘Omdat met dewerken. deelnemers Ik wil ook ervaring systematisch opdoen met aanbagaat niet enkel over afkomst en ik cul-
Maes ging in april 2006 bij bon
kinderen werk heb ik de ge- Franstalige by’s, want ik kant heb verder een droom: ingeschacrèches tuur. Diversiteit zit ook in motivatie de sociale
aan de slag. Tegelijk met zijn eer-
kregen om een te volgen voor keld openen moeten in mijn kunnen geboorteland. worden opInhet een achtergrond, de opleiding opvoeding, de om-
ste werkweek kwam zijn zoon
geving,…’ kinderverzorgster.’
vlak landvan waar opleiding crèches en bestaan, taalverwerkunnen
Jim ter wereld. ‘In het leven moet
ving. moeders En eigenlijk… verder studeren zou er en een werken. gelijk- In
je soms niet te hard zoeken. Wat
Wat Plezant is zijn– ‘De strategie kinderen omdenken met diversidat ik zot aardig een land programma zonder kinderopvang moeten bestaan blijven
Akoua moet Francisca Senakomt is geboren ben want ik amuseer meinrothet metbuihen. voor de moeders vaak in armoede om te gaan, hier en mensen thuis, die misschien niet vanen komen, wel.’.en teit Ik speel graag met hen, ik schmink hen vreemde zonder opleiding.’ getogen in Togo. Ze heeft enkele tenland? ‘Ik tracht mezelf op 'nul' origine zijn maar wel een Brussel jaren - Mathieu heeften een Waalse vindikhet echt plezant.’ Literatuur Filosofie ge- tegraag. zettenIk en observeer en absor-
totaalpakket aan alfabetisering, weg-
vader, een Vlaamse moeder en van groeistudeerd, maar omwille een beer wat op me afkomt. Bij bon heb
wijs Voor in mijn administratie, moeder – Als ondersteuning ik aan Francis-
de opverplicht in multicultureel geenvrijwilligerswerk rechtstreeks contact naarmet betaald de vraag wat voor graag aan bijcahet zoeken naarcadeau werk, ze opleiding huwelijk isBrussel. ze naar‘Hier België ik Van voel ik me goed. Ook buiten het werk familie zou geven,enantwoordt doelgroep werk - Francisca maar wel is met een vaste de – divers waarde enhaar vrijetijdsbesteding zo meerze gevlucht. kom ik collega's en ex-deelnemers
samengestelde geworden bij Ludotheek – teams en Walala. collega's. De Lu- kunnen gebruiken!’ met twee traantjes. 'Ik zou mijn moe-
Ze het ontdekte bon door twee buurvrouAlsdotheek ondersteunend organiseert medewerker geregeld gemeenIT en aan inburgeringsprogramma tewen.Mijn vriendenkring is Nedergen.
der graag een reis schenken. Ik wil dat
schappelijke met naar hier komt samenleving om Europa te - Hoe leren lokalen kom ik kinderacties in contact met de Ket ver- in Dezeinterculturele
landstalig 'bon betekent en Franstalig. veel voor Beiden mij,moet het is schillende Kureghemlogica's (KIK), ook eninvisies. Anderlecht. Vooral
zou kennen. de ideale Mijn succes interculturele is mijn cadeau samenvoor
ik dankzij af en toe wat bonwel dat eens ik stauitleggen waar ik sta. Vol- de communicatie is steeds een uitda-
haar.'eruit zien? ‘Iedereen zou deleving
inburgering gend jaar haal is.’ ik mijn diploma als kin- ging." Het KIK kende het enthousiasme van zelfde kansen hebben en er zou een derverzorgster en dat diploma wil ik aan
Francisca. In de zomer van 2008 had- ethische verdeling van middelen zijn
Diversiteit bon opdragen.' - Mathieu koos er bewust
bon den- ze Mathieu een animator houdt nodig van de omdivertijdelijk om die te verwezenlijken’. Wat kan
voor om in de sociaal-culturele sector
te vervangen. se,iemand meertalige werkplekFrancisca bij bon.werd In een individu doen? ‘Je kan je eigen
de zomer van 2006 Francisca zijn meteen gecontacteerd na de vervanteInwerken en vooral de begon interculturele vorige job bij de en Vlaamse Gevooroordelen en veralgemeningen ervaring met de op cursus te zoeken. maatschappelijk Met eenoriëntaaanmeenschap gingperiode gaf kreeg hij informaticaonderze een contract van onderzoeken en de kwetsbaarheid taltie. gelijkgestemden In het kader vanrichtte maatschappelijke hij in het steuning onbepaalde aan duur. de Vlaamse ‘Ik werk in provincies de afdeling van een persoon of groep erkennen. verleden een vroeg VZW op verbegeleiding van Om het met een boektitel te zegparticipatie ze en ombracht vrijwilligersenbuitenschoolse gemeentes. opvang: Daar had hijzelf, als schillende werk te doen maanden met baby’s in een bijdorpje ONE (Office in meertalige kinderen na Brusselaar school eneen ook'nieuwkoopvang tij- gen, freedom from fear is belangrijk. Nepal de ladoor. Naissance Hulp voor et dede l'Enfance). plaatselijke Maar mer' dens gevoel: de vakantie. in een Een andere soort cultuur van crèche teAngst is een slechte manipulator’. Zelf bevolking met een tekortinaan manrechtkomen voor grote kinderen.’ en inspanningen moeten op de autoloze zondag september
heeft Mathieu het motto van zijn ou-
2006 ging ze vrijwilligerswerk doen bij leveren om aanvaard te worden. Ook kracht. Na een aantal jaren werker-
ders overgenomen: je moet in elke
Ludotheek en daar is zehij ‘blijven van het nut van een inburgeringsprovaring in deWalala IT- sector volgde de
persoon, peu importe diens afkomst
opleiding hangen’.intercultureel management
gramma is hij overtuigd. ‘Vooral dat
en leeftijd, een potentiële leraar zien.
en interculturele communicatie (CIMIC
de deelnemers volledig uit eigen mo-
En dus zeker ook niet te hard zoeken.
aan de Katholiele Hogeschool Meche-
tivatie komen, maakt bon extra sym-
Wat moet komen, komt. Zo belandde
len). Vrijwilligerswerk in Brusselse or-
pathiek’.
hijzelf met vrouw en tweejarige zoon
ganisaties bracht hem in contact met
onlangs onverwachts in een urenlan-
asielzoekers en vluchtelingen. Al deze
ge Koreaanse tempeldienst in de Bozar, met muziek, dans en Koreaanse hapjes. Laat de wereld maar op je afkomen.
41
geschiedenis van bon
| 2004 |
| 2007 |
Bij de inwerkingtreding van het inburgeringsdecreet op 1
Op 1 januari treedt het nieuwe inburgeringsdecreet in werking.
april 2004 wordt bon opgericht. De letters van de naam
Door de uitbreiding van het doelpubliek verandert de naam.
staan op dat moment voor Brussels Onthaalbureau voor
bon staat voortaan voor Onthaalbureau Inburgering Brussel.
Nieuwkomers. Alle bestaande Brusselse onthaalbureaus (tra-
In april verhuist de equipe maatschappelijke oriëntatie van
cé, Compas en Oniko) worden vestigingsplaatsen van bon:
Brussel naar Campus Hovenier in Koekelberg.
vestigingsplaats Brussel, vestigingsplaats Sint-Jans-Molenbeek en vestigingsplaats Sint-Joost-ten-Node.
| 2008 |
| 2005 |
Sinds haar oprichting in 2004 breidde het aantal medewerkers van bon aanzienlijk uit. In 2008 organiseerde bon daar-
Vestigingsplaats Brussel verhuist naar het Huis van het Nederlands.
| 2006 | In augustus 2006 verhuist vestigingsplaats Sint-Joost-ten-Node en wordt dit vestigingsplaats Schaarbeek.
om voor het eerst sociale verkiezingen.
De g e s c h i e d e n i s va n bo n
De
43
jaarverslag | 2008
Inburgeringstraject
| Meertalige werving in Brussel |
instroom
I n b u r g e r i n g s t r a je c t
45
› primair traject
Volwassenen
› secundair traject
Levensloopbaanoriëntatie Loopbaanoriënatie
VDAB, Actiris Tracé Brussel
Maatschappelijke participatie
Educatief traject
Naric, VUB, Erasmus, Ehsal ...
Maatschappelijke oriëntatie
Maatschappelijke participatie
Vrije tijd, vrijwilligerswerk Actieve rol in het verenigingsleven ...
Trajectbegeleider ↓
↓
Nederlands als tweede taal
Minderjarigen Trajectbegeleider ↓
Maatschappelijke participatie
Onthaalklassen Socio-culturele activiteiten Welzijn
jaarverslag | 2008
Missie & visie van bon | Missie van bon | bon wil de competenties van de deelnemers tot hun bon begeleidt mensen van vreemde origine op hun weg
recht laten komen via een integrale dienstverlening.
naar volwaardig burgerschap in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. bon biedt een integrale dienstverlening aan: de programmaonderdelen (maatschappelijke oriëntatie, Nederlands
| Visie van bon |
tweede taal, loopbaanoriëntatie, trajectbegeleiding en maatschappelijke participatie) staan niet los van elkaar, maar maken deel uit van één geheel dat geregisseerd wordt door de
bon ziet inburgering als een interactief proces. bon biedt
trajectbegeleider.
mensen van vreemde origine een specifiek programma aan dat hen de mogelijkheid geeft hun zelfredzaamheid te verhogen. Het doel van het inburgeringproces is een
bon wil haar deelnemers zo goed mogelijk bedienen
volwaardige, actieve deelname aan de samenleving die
met een laagdrempelige aanpak op maat.
bijdraagt tot meer sociale cohesie. Bij bon kan iedereen terecht die recht heeft op inburgering: De visie van bon is geïnspireerd op de definitie van inburge-
hooggeschoolden, laaggeschoolden, analfabeten, vrouwen,
ring in het inburgeringsdecreet. Inburgering is een interactief
mannen, jong en oud, al dan niet actief op de arbeidsmarkt.
proces en het doel van bon is om de wisselwerking tussen
Om voor iedereen de drempel zo laag mogelijk te maken,
onze deelnemers en de maatschappij te verbeteren.
betaalt bon bijvoorbeeld kinderopvang en vervoerskosten
Inburgering bij bon bestaat uit een specifiek programma in
terug.
meerdere talen: een cursus maatschappelijke oriëntatie (MO) met uitleg over leven in België en Brussel, een basiscursus
Niemand is een onbeschreven blad, ook inburgeraars niet. Ze
Nederlands (NT2), loopbaanoriëntatie (LO), individuele tra-
beschikken allemaal over een aantal vaardigheden waarmee
jectbegeleiding (TB) en een aanbod maatschappelijke par-
zo veel mogelijk rekening wordt gehouden bij het uittekenen
ticipatie (MP).
van het inburgeringsprogramma.
De bedoeling van dit programma is de zelfredzaamheid van
Maatwerk is in dit kader zeer belangrijk. Telkens wordt, in
de deelnemers te verhogen, zodat zij zelfstandiger kunnen
overleg met de deelnemer, een individueel traject uitgestip-
functioneren in de maatschappij.
peld.
¬ Malik Basharat Mehmood - Pakistan.
M i ss i e & v i s i e va n bo n
I’m impressed with the role bon plays to introduce Belgium culture to people from all parts of the world!
47
bon streeft naar een dienstverlening die aantoonbaar duurzaam en kwaliteitsvol is.
Volgens bon is inburgering slechts zinvol als de resultaten ervan duurzaam zijn. Dankzij het inburgeringsprogramma moeten de deelnemers blijvend en aantoonbaar beter functioneren in de maatschappij. bon brengt het parcours van de deelnemers na het programma in kaart en volgt het verder op.
bon is een Brusselse, pluralistische organisatie die werkt vanuit het tweetalige statuut en de meertaligheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
bon profileert zich in de eerste plaats als een Brusselse organisatie. De grootstedelijke en meertalige context in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vereist een specifiek Brusselse aanpak, waarbij samenwerking met zowel het Nederlandstalige als het Franstalige werkveld centraal staat. bon is ook een pluralistische organisatie waarin personen met gelijk welke geloofsovertuiging en levensbeschouwing welkom zijn en in hun eigenheid worden gerespecteerd.
jaarverslag | 2008
Maatschappelijke oriëntatie (MO) De lessen maatschappelijke oriëntatie zijn erg geschikt om,
Groepen op maat: de groepen van gemiddeld vijftien à
in een divers samengestelde groep, inburgeraars inzichten
twintig personen worden samengesteld op basis van een
aan te reiken die hen helpen bij hun zoektocht naar een
gemeenschappelijke taal en indien mogelijk ook het scho-
plaats in de samenleving.
lingsniveau.
In september 2008 werden de uitvoeringsbesluiten over
Opstarten het hele jaar door: er zijn zeven opstartmomen-
de doelstellingen van maatschappelijke oriëntatie goedge-
ten per jaar. Elke twee maanden start er een nieuwe sessie
keurd. ‘De inburgeraar kan in de samenleving zelfstandiger
in verschillende talen. In juli en augustus wordt er één op-
functioneren op een maatschappelijk verantwoorde wijze en
start per maand georganiseerd. Een sessie duurt gemiddeld
in overeenstemming met zijn/haar eigen competenties en
zes weken met een lesritme van vier halve lesdagen per
ambities, en met respect voor de waarden en normen in de
week. Een sessie beslaat tussen 40 en 80 uur.
Vlaamse/Belgische/Europese samenleving.’ Speciale formules: naast het standaardpakket van 80 uur Maatschappelijke oriëntatie heeft tot doel het zelfstandig
worden er ook andere formules aangeboden, zoals avond-
functioneren van de deelnemer te verhogen. Dat gebeurt
cursussen en cursussen voor analfabeten. Deze laatste duren
enerzijds door informatie over de Belgische samenleving en
gewoonlijk vier maanden, aan het ritme van twee lessen
haar basisstructuren te verstrekken en anderzijds door een
per week.
aanzet te geven tot het ontwikkelen van competenties die noodzakelijk zijn voor de zelfredzaamheid. Dit gebeurt zo
Breed gamma van onderwerpen: inhoudelijk is de cursus
realistisch mogelijk in de dagdagelijkse en gevarieerde Brus-
samengesteld uit een twaalftal onderwerpen: historisch en
selse omgeving.
administratief België, Brussel, tewerkstelling, huisvesting, transport, gezondheid, sociale zekerheid en OCMW, verblijfsstatuten, waarden en normen, bank en verzekeringen, on-
| De cursus |
derwijs, internet en maatschappelijke participatie. Vanaf januari 2009 zullen alle leerkrachten met een gestan-
Een vlotte start: de cursus maatschappelijke oriëntatie is ge-
daardiseerde methode het pakket maatschappelijke oriën-
woonlijk het eerste onderdeel van het vormingsprogramma
tatie aanbieden: de CLIMO-methode (Coöperatief Leren in
dat aan de deelnemers aangeboden wordt. bon zorgt ervoor
Multiculturele Omgeving). Sinds oktober is het team binnen
dat na de cursus een snelle overstap kan gemaakt worden
bon zich aan het voorbereiden en vormen rond deze me-
naar de les Nederlands.
thode.
M a at s c h a p p e l i j k e o r i ë n t a t i e ( MO )
Competentieleren: de aanpak is gericht op het opbouwen
Participatie + interactie: het pedagogisch team stelt een ba-
van vaardigheden, dankzij correcte informatie, relevante oe-
sisprogramma op. Daarnaast wordt er ook veel belang ge-
feningen en praktijksituaties. Op die manier wil bon de zelf-
hecht aan de interesses en verwachtingen van deelnemers.
redzaamheid van de deelnemers verhogen.
Zo wordt de cursus interactief en krijgt iedereen verantwoordelijkheden en kansen. Per definitie is een cursus dus elke
Experten + praktijkervaring: naast de lessen van de leer-
keer anders.
krachten, wordt er voor verschillende onderwerpen ook beroep gedaan op gespecialiseerde gastsprekers. De theo-
Brussel-Bruxelles: er wordt bijzondere aandacht besteed aan
retische informatie wordt aangevuld met oefeningen, uit-
de Brusselse instellingen en context.
stappen en bezoeken aan Brusselse diensten en instellingen. Waarden & normen: er wordt veel aandacht besteed aan De leerkracht: het leerproces van de deelnemers gebeurt
culturele aspecten en waarden en normen. Zo komen onder
in alle openheid, respect en vertrouwen. De leerkracht stelt
andere vrijheid van meningsuiting en geloofsbeleving, ge-
zich niet centraal op, maar brengt de competenties van de
lijkheid voor de wet, het solidariteitsprincipe, discriminatie
deelnemers naar boven.
en racisme en gelijkwaardigheid tussen man en vrouw uitvoerig aan bod.
Gracias por toda esta oportunidad de poder conocer sobre este lindo país, que nos brinda sus conocimientos. A los profesores que tanto nos dieron su apoyo y sabiduría en enseñarnos. Y a bon, que todo este proyecto nunca se acabe y que siga ayudando a todos quienes dejamos nuestro país por buscar un mejor porvenir. ¬ José Alberto CUSHCAGUA LEMA - Ecuador (Bedankt om de kans te hebben gekregen om dit mooie land te leren kennen, om jullie kennis aan te bieden. Aan de leraren die ons hebben ondersteund en die hun kennis hebben met ons gedeeld. En aan bon… dat dit project nooit stopt, dat de mensen die hun landen hebben achtergelaten om hun leven te verbeteren, nog door bon kunnen geholpen worden.)
49
jaarverslag | 2008
Nederlands als tweede taal (NT2) Inburgeraars die zich engageren om het inburgeringspro-
De coördinator neemt deel aan het overleg NT2 georgani-
gramma te volgen, sluiten een contract af met bon. Op basis
seerd door het Huis van het Nederlands en aan de bijeen-
van dat contract kunnen zij gedurende een jaar instappen in
komsten van de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR), werkgroep
een basiscursus Nederlands als tweede taal (NT2). De deel-
Inburgering.
nemer kan opteren voor het open aanbod of deelnemen aan een gesloten bon-groep. Dit aanbod is gratis in Brussel.
Elke gesloten bon-groep heeft een beheerder. Elke trajectbegeleider fungeert meermaals per jaar als beheerder. De
bon organiseert dat basispakket in samenwerking met er-
organisatie van gesloten bon-groepen stelt de beheerder in
kende aanbodverstrekkers op verschillende locaties, aanslui-
staat de deelnemers van nabij op te volgen en te leiden
tend op het aanbod maatschappelijke oriëntatie.
tot een minimum aan afhakers. De beheerder staat via de verschillende trajectbegeleiders in voor de administratieve
Om het aanbod op maat, de naadloze overdracht, de opvol-
opvolging van de deelnemer (inschrijving, regelmatige deel-
ging en de afstemming te garanderen, wordt uitgegaan van
name, resultaten van testen…) en fungeert als spreekbuis
een interne en externe taakverdeling die de actieve inzet
tussen de trajectbegeleiders en de leerkrachten NT2.
van alle betrokken partijen vergt. De trajectbegeleider staat in voor de inhoudelijke opvolDe coördinator trajectbegeleiding staat in voor de program-
ging van de inburgeraar gedurende het basispakket NT2 en
matie van gesloten bon-groepen, gebaseerd en aansluitend
zorgt ervoor dat zijn dossier in de databank M@trix wordt
op de planning van het aanbod maatschappelijke oriëntatie.
ingevuld.
Aan die groepen worden uitsluitend bon-deelnemers gekoppeld. Om de drempel zo laag mogelijk te houden wordt:
Het Huis van het Nederlands neemt de oriëntatie van de deelnemers voor zijn rekening via een screening die geba-
- het aanbod Nederlands als tweede taal (NT2)
bij voorkeur op dezelfde locatie als het aanbod
een gesprek. De inburgeraar wordt verwezen naar een aan-
maatschappelijke oriëntatie georganiseerd;
bod van 90, 120, 180 of 240u op maat van zijn/haar scho-
- de periode tussen maatschappelijke oriëntatie
lingsgraad en het resultaat van de covaartest. Het Huis van
seerd is op de covaartest (test cognitieve vaardigheden) en
en Nederlands als tweede taal tot een werkbaar
het Nederlands reserveert en registreert de gesloten bon-
minimum herleid;
groepen en de hieraan gekoppelde deelnemers.
- in samenwerking met de verschillende centra
voor volwassenenonderwijs overgegaan tot de
organisatie van prioritaire inschrijfmomenten.
Sommige van deze inschrijfmomenten worden
in de verschillende bon-vestigingsplaatsen
georganiseerd.
bon wil via het inburgeringsprogramma de zelfredzaamheid
begeleiders de deelnemers door naar reguliere voorzie-
van de deelnemers verhogen. De trajectbegeleider regisseert
ningen. bon kan zich hiervoor beroepen op een uitgebreid
dit inburgeringsprogramma. Aan die regiefunctie wordt in-
netwerk.
houdelijk vorm gegeven door een permanente uitwisseling tussen trajectbegeleider en deelnemer. De uitwisseling komt
bon garandeert een kwalitatieve begeleiding. In dat kader
tot stand via gestructureerde en gefaseerde gesprekken. Via
werkt bon actief aan de deskundigheidsbevordering van haar
deze gesprekken volgen trajectbegeleiders gedurende één
medewerkers via de organisatie van een inwerkingsparcours
jaar het inburgeringtraject op en sturen het bij waar nodig.
en een evenwichtig Vormings-, Trainings- en Opleidingsbe-
Centrale onderwerpen tijdens die gesprekken zijn de noden
leid (VTO).
en behoeften van de deelnemer, naast hun ervaringen, kennis en competenties. De trajectbegeleider zet de deelne-
bon organiseert een aanbod op maat en voorziet de deel-
mers aan tot het maken van onderbouwde keuzes in hun
nemers van een avond- en zomeraanbod. bon streeft naar
levensloopbaan, zowel professioneel als op vlak van maat-
diversifiëring op vlak van de scholingsgraad en leefsituatie
schappelijke participatie: vrijwilligerswerk, sport- en andere
van de deelnemers. De trajectbegeleiding wordt op regel-
verenigingen, cultuur. Er is een individuele ondersteuning
matige tijdstippen geëvalueerd en bijgestuurd om tegemoet
voor thema’s die aan bod komen in de lessen maatschappe-
te komen aan het divers doelpubliek en het gediversifieerd
lijke oriëntatie: administratie, gezondheid, financiën, huis-
aanbod.
vesting, diplomagelijkschakeling… bon opteert voor een laagdrempelige en decentrale aanpak bon kiest voor een geïntegreerde aanpak. Belangrijk bin-
waarbij de nadruk wordt gelegd op de samenwerking met
nen deze visie is dat alle trajectonderdelen één coherent
lokale actoren. De trajectbegeleiders participeren in dat ka-
geheel vormen. De uitwisseling met collega’s (instroomme-
der aan de overlegstructuren waarvan deze partners deel
dewerkers, leerkrachten maatschappelijke oriëntatie en me-
uitmaken.
dewerkers maatschappelijke participatie) en de intensieve samenwerking met relevante partners (Actiris, VDAB-RDB, Tracé Brussel, CVO-lethas, CVO-Brussel, CBE en andere reguliere voorzieningen) dragen bij tot de kwaliteit van het programma en zijn van cruciaal belang. De onderdelen van de levensloopbaanoriëntatie vormen de rode draad doorheen het programma. bon voorziet in een integraal aanbod voor de deelnemers waarbij alle levensdomeinen aan bod kunnen komen. In functie van de zelfredzaamheid van de deelnemers en het feit dat bon geen hulpverlening biedt, verwijzen de traject-
Impossible means I'm possible and this is what bon tells us: everything is possible. ¬ Arun Kumar - India. Nationaliteit Belg.
T r a je c t b e g e l e i d i n g ( TB )
Trajectbegeleiding (TB)
51
jaarverslag | 2008
Portret Antony Ferminus Dat was helemaal in het Nederlands,
vinden van een goed hotel. Wij wonen
dus niet zo gemakkelijk, omdat mijn
hier, dus moeten wij ook alle basisin-
Nederlands toen nog niet zo goed
formatie over deze maatschappij leren
was. Maar omdat er ook heel veel En-
kennen. Je kan nu eenmaal ook niet ie-
gelse termen gebruikt worden in dit
dere dag op de straat iemand aanspre-
vakgebied, viel dat toch goed mee.’
ken om te vragen hoe of wat. Iemand moet je helpen om het te leren. En
‘Na mijn eerste opleiding heb ik op
daarna kan je vertrekken. En dat heeft
Antony Ferminus werd geboren in
verschillende plaatsen stage gedaan,
mij heel erg geholpen. Zo hoorde ik via
Sri Lanka, kwam in 2000 naar Bel-
omdat ik niet direct een job kon vin-
Tracé van een organisatie die financie-
gië en werkt hier al vier jaar als
den. Ook in het bedrijf waar ik nu werk,
ringsprojecten opstartte voor nieuwko-
webdesigner. Als ervaringsdeskun-
ben ik als stagiair begonnen. Dat was
mers. Via een akkoord met mijn OCMW,
dige vervoegde hij twee jaar gele-
een IBO-stage (Individuele Beroeps-
waarbij er maandelijks een bepaald be-
den de Raad van Bestuur van bon.
opleiding in de Onderneming) van zes
drag werd afgehouden van mijn uitke-
maanden. Nadien kreeg ik hier een
ring, hebben zij ervoor gezorgd dat ik
‘Ik heb niet specifiek voor België ge-
voltijds contract voor onbepaalde duur
een computer heb kunnen aankopen.
kozen, maar ik wist dat ik naar Europa
aangeboden. En sindsdien, zo’n vier
Want zonder computer kon ik niet veel
moest om mijn studies en mijn eigen
jaar geleden, werk ik hier als webde-
beginnen in een opleiding tot webde-
leven verder uit te bouwen. Ik heb
signer en IT’er.’
signer.’
Engeland was gemakkelijk geweest,
‘Toen ik hier begon te werken, ben
‘Taal is heel belangrijk om een goede
want ik kende de taal al en daar zou
ik in avondopleiding ook nog een ba-
job te vinden. Als je Nederlands kent in
ik dus onmiddellijk kunnen beginnen
cheloropleiding in IT gaan volgen. De
België, krijg je gemakkelijker toegang
studeren. Maar een van mijn vrien-
laatste twee jaren van die opleiding
tot een goede opleiding en op die ma-
den woonde in België en het is door
waren meteen ook de laatste twee
nier ook tot een goede job. Maar na-
hem dat ik naar hier gekomen ben.
jaren van mijn bachelorleven. Nadien
tuurlijk is taal niet alles. Je moet ook
Het niveau van de studies en de cul-
ben ik getrouwd en ondertussen heb
kennis hebben. En ervaring. Die erva-
tuur trokken me erg aan. Ik ben ka-
ik twee kinderen, eentje van twee jaar
ring kan je opdoen als je een stage
tholiek en België is ook een modern,
en eentje acht maanden. Samen met
doet, waarbij je dan je kennis kan to-
katholiek land. En dus heb ik me inge-
mijn vrouw ben ik ook van Brussel naar
nen. Op die manier krijg je een bewijs
spannen om een extra taal, het Neder-
Oost-Vlaanderen verhuisd, naar een
in handen om aan te tonen wat je kan
lands, te leren.’
klein en rustig dorp.’
en dat je al een beetje ervaring hebt.
getwijfeld tussen Engeland en België.
Maar toch blijft taal voor mij heel be‘Toen ik in België aankwam, ben ik bij
‘Om mijn leven te kunnen uitbouwen
Tracé langsgeweest. Daar heb ik een
in België, heb ik een duwtje in de rug
langrijk, het is in feite de sleutel.’
les maatschappelijke oriëntatie ge-
gekregen van Tracé. Dankzij de lessen
‘Ondertussen heb ik de kans gekregen
volgd, ik denk dat het ongeveer de
maatschappelijke oriëntatie krijg je
om ook mee te bouwen aan de toe-
eerste cursus maatschappelijke oriënta-
heel veel informatie, waarmee je dan
komst van bon, dat nu de begeleiding
tie was die Tracé organiseerde. Nadien
zelf verder aan de slag moet. Weet je,
van nieuwkomers voor haar rekening
heb ik nog meerdere taalopleidingen
wij zijn geen toeristen hé. Een bureau
neemt. Dat vind ik heel erg interes-
gevolgd en daarna koos ik voor een
voor toerisme kan ons niet verderhel-
sant. Ik ben de enige binnen de Raad
éénjarige opleiding tot webdesigner.
pen, wij zijn niet geïnteresseerd in het
van Bestuur die ook echt ervaring heeft
portret
met wat het betekent om nieuwkomer te zijn. In die zin denk ik wel dat ik iets kan bijdragen tot de discussies die we daar vaak voeren. We praten veel over de evoluties, ideeën en afspraken. En ik denk dat bon haar job als onthaalbureau heel goed doet. Ik zou dan ook niet aarzelen om bon aan te raden aan nieuwkomers. Mensen die zich echt willen integreren, moeten ook hun taal en kennis wat willen bijschaven. En daarvoor kunnen ze bij bon terecht.’ ‘Hoe kan je integreren? Je kan een huis kopen en een job hebben, maar daarvoor moet je niet per se de landstaal kennen. Als je maar voldoende geld hebt, lukt dat wel. Maar voor mij is de vraag van integratie: kan jij deelnemen aan die maatschappij? En daar komt interesse van de nieuwkomer aan te pas. Dat maakt voor mij heel veel verschil. Mijn buren zijn stuk voor stuk Vlamingen. Als je ze leert kennen, zijn dat echt goede, vriendelijke mensen. Het gaat zeker ook over meer dan enkel een job of een huis, je moet mensen leren kennen en een leven opbouwen. Wij wonen in een modern dorp waar weinig vreemdelingen wonen, maar dat is geen enkel probleem. Ik ken heel veel mensen in mijn buurt en we komen vaak bij elkaar over de vloer. Ik heb helemaal niet het gevoel dat ik vreemd ben.’
53
jaarverslag | 2008
Maatschappelijke participatie (MP) De werking maatschappelijke participatie (MP) is een transversaal gegeven binnen het aanbod van bon. Al van bij het intakegesprek is er aandacht voor de vrijetijdsbesteding van de inburgeraars en worden noden en vragen genoteerd en doorgespeeld aan de consulenten maatschappelijke participatie. De nieuwsgierigheid van de inburgeraars wordt tijdens de cursus maatschappelijke oriëntatie verder aangewakkerd via groepsgesprekken, uitstapjes en geleide wandelingen, waarvoor de leerkrachten beroep kunnen doen op het MPteam. Voor meer individuele vragen rond maatschappelijk participeren kan de inburgeraar terecht bij zijn of haar trajectbegeleider, die in een mooi samenspel met de MP-consulenten op zoek gaat naar een geschikte activiteit in het Brusselse vrijetijdsveld. De consulenten maatschappelijke participatie garanderen door hun persoonlijke aanpak en individuele begeleiding een succesvolle doorverwijzing naar reguliere verenigingen, initiatieven binnen zelforganisaties, wijkparticipatie…
Gracias a este programa pude conocer muchas cosas que desconocía. Gracias por todas las atenciones y paciencia hacia nosotros y ayudarnos a conocer y tratar de que nuestra integración sea un poco menos difícil ya que los cambios siempre cuestan. ¬ Gabriela AVILA VILLAMAR - Mexico (Dankzij dit programma heb ik veel dingen geleerd die ik niet kende. Bedankt voor al de attenties en voor jullie geduld met ons; om ons te hebben geholpen zodat onze integratie minder moeilijk werd, aangezien de veranderingen niet zo gemakkelijk zijn.)
Loopbaanoriëntatie loopt als een
een aanvraag tot gelijkschakeling be-
Het tussentijds gesprek: consulenten
rode draad doorheen het hele tra-
sproken. De trajectbegeleider brengt
van Actiris verzorgen permanenties in
ject. De deelnemers worden in deze
ook werkervaring en andere relevan-
de verschillende vestigingsplaatsen
module begeleid bij de zoektocht
te competenties in kaart.
van bon voor tussentijdse gesprekken
naar werk en/of een opleiding.
met de deelnemers. De trajectbegeleiTracé Brussel geeft informatie aan de
der is daarbij aanwezig. Er wordt een
Loopbaanoriëntatie is in Brussel
trajectbegeleiders over de deelnemers
balans opgemaakt van de wensen en
een module die wordt aangeboden
wat betreft enkele administratieve za-
mogelijkheden van de deelnemers.
in samenwerking met verschillende
ken: inschrijving Actiris en al dan niet
partners: Actiris, VDAB-RDB en Tracé
ondertekening CBP-contract (Contract
Bezoeken aan Nederlandstalige be-
Brussel.
Beroepsproject). Zij kunnen – wie dat
roepsopleidingen: Tracé Brussel neemt
wenst – inschrijven als werkzoekende.
de deelnemers mee op stap. Zo kunnen
Bij bon wordt de loopbaanoriëntatie
zij zich een duidelijker beeld vormen
gedurende het primair traject opge-
Les over de arbeidsmarkt: de leer-
van de verschillende beroepsopleidin-
volgd door de trajectbegeleiders. Zij
kracht maatschappelijke oriëntatie be-
gen.
zijn onder meer gespecialiseerd in
spreekt het thema ‘werk’ in de lessen.
diplomagelijkschakeling en orga-
Welke voorstellingen hebben deelne-
VDAB-RDB organiseert ook bezoeken in
niseren de individuele gesprekken
mers over werken in Brussel? Welke
het opleidingscentrum.
met de deelnemers.
ervaringen hebben ze hiermee? Het eindgesprek: na de basiscursus Een workshop loopbaanoriëntatie:
Nederlands volgt een eindgesprek.
Wat volgt is een overzicht van
Tracé Brussel verzorgt een workshop
Samen met consulenten van Actiris,
de puzzelstukjes:
rond het thema loopbaanoriëntatie.
VDAB-RDB en de trajectbegeleider van
Er wordt gewerkt rond competenties.
bon legt de deelnemer een zo concreet
Het intakegesprek: de intakeconsulent
De mini-portfolio 'Mijn Project' wordt
mogelijk secundair traject vast. Neder-
van bon peilt in een eerste gesprek
geïntroduceerd. 'Mijn Project' is een
landstalig of Franstalig? Een technisch
naar de scholing en mogelijke studies.
hulpmiddel voor de deelnemer om
beroep of werken in de sociale sector.
het proces van loopbaanoriëntatie te
Verder studeren? Het komt allemaal
structureren.
aan bod.
sus maatschappelijke oriëntatie, gaat
Bezoek aan Actiris en infosessie
De module ‘kiezen’: de deelnemers
de trajectbegeleider in een kennisma-
VDAB-RDB: de deelnemer maakt ken-
die nog geen duidelijk beeld hebben
kingsgesprek peilen naar de perspec-
nis met de dienstverlening van Actiris
over hun professionele toekomstper-
Het kennismakingsgesprek: nadat de deelnemer is gestart met de cur-
tieven van de deelnemer.
en krijgt de kans om vragen te stellen
spectieven kunnen de module ‘kiezen’
aan een consulent. Aansluitend geeft
volgen bij de VDAB-RDB of een gelijk-
Als de deelnemer over diploma’s be-
een consulent van VDAB-RDB uitleg
aardige module in het Frans bij Actiris.
schikt worden de mogelijkheden voor
over hun opleidingsaanbod.
L o o p b a a n o r i ë n t a t i e ( LO ) bij bon
Loopbaanoriëntatie (LO) bij bon
55
jaarverslag | 2008
portret
Portret Mathieu Maes willigerswerk in Brusselse organisaties
van opleiding en taalverwerving. En
bracht hem in contact met asielzoekers
eigenlijk… zou er een gelijkaardig pro-
en vluchtelingen. Al deze levenserva-
gramma moeten bestaan voor mensen
ringen hebben de 'diversiteit' gemeen-
die misschien niet van vreemde origi-
schappelijk. ‘Diversiteit gaat niet enkel
ne zijn maar wel een totaalpakket aan
over afkomst en cultuur. Diversiteit zit
alfabetisering, wegwijs in administra-
ook in de sociale achtergrond, de op-
tie, ondersteuning bij het zoeken naar
voeding, de omgeving…’
werk, opleiding en vrijetijdsbesteding
'De ander is een leraar'
en zo meer kunnen gebruiken!’ Wat is zijn strategie om met diversiteit
Logistiek medewerker Mathieu
om te gaan, hier en in het buitenland?
De interculturele samenleving - Hoe
Maes ging in april 2006 bij bon
‘Ik tracht mezelf op 'nul' te zetten en ik
zou de ideale interculturele samenle-
aan de slag. Tegelijk met zijn eer-
observeer en absorbeer wat op me af-
ving eruit zien? ‘Iedereen zou dezelfde
ste werkweek kwam zijn zoon
komt. Bij bon heb ik geen rechtstreeks
kansen hebben en er zou een ethische
Jim ter wereld. ‘In het leven moet
contact met de doelgroep maar wel
verdeling van middelen zijn om die te
je soms niet te hard zoeken. Wat
met de – divers samengestelde – teams
verwezenlijken’. Wat kan een indivi-
moet komen, komt wel.’.
en collega's. Als ondersteunend mede-
du doen? ‘Je kan je eigen vooroorde-
werker IT en lokalen kom ik in contact
len en veralgemeningen onderzoeken
Brussel - Mathieu heeft een Waalse va-
met de verschillende logica's en visies.
en de kwetsbaarheid van een persoon
der, een Vlaamse moeder en groeide
Vooral de communicatie is steeds een
of groep erkennen. Om het met een
op in multicultureel Brussel. ‘Hier voel
uitdaging.'
boektitel te zeggen, freedom from fear is belangrijk. Angst is een slech-
ik me goed. Ook buiten het werk kom bon - Mathieu houdt van de diverse,
te manipulator.' Zelf heeft Mathieu het
inburgeringsprogramma tegen. Mijn
meertalige werkplek bij bon. In zijn vo-
motto van zijn ouders overgenomen:
vriendenkring is Nederlandstalig en
rige job bij de Vlaamse Gemeenschap
je moet in elke persoon, peu importe
Franstalig. Beiden moet ik af en toe
gaf hij informaticaondersteuning aan
diens afkomst en leeftijd, een potenti-
wel eens uitleggen wat inburgering is.’
de Vlaamse provincies en gemeentes.
ële leraar zien. En dus zeker ook niet te
ik collega's en ex-deelnemers aan het
Daar had hijzelf, als meertalige Brusse-
hard zoeken. Wat moet komen, komt.
Diversiteit - Mathieu koos er bewust
laar een 'nieuwkomer' gevoel: in een
Zo belandde hijzelf met zijn vrouw en
voor om in de sociaal-culturele sector
andere cultuur terechtkomen en in-
zijn tweejarige zoon onlangs onver-
te werken en vooral de interculturele
spanningen moeten leveren om aan-
wachts in een urenlange Koreaanse
ervaring op te zoeken. Met een aantal
vaard te worden. Ook van het nut van
tempeldienst in de Bozar, met muziek,
gelijkgestemden richtte hij in het ver-
een inburgeringsprogramma is hij over-
dans en Koreaanse hapjes.
leden een vzw op en bracht verschil-
tuigd. ‘Vooral dat de deelnemers volle-
lende maanden door in een dorpje in
dig uit eigen motivatie komen, maakt
Nepal. Hulp voor de plaatselijke bevol-
bon extra sympathiek.'
king met een tekort aan mankracht. Na een aantal jaren werkervaring in
Kan het beter? ‘Om de Brusselse re-
de IT-sector volgde hij de opleiding
aliteit alle recht aan te doen zouden
intercultureel management en inter-
de deelnemers ook systematisch aan
culturele communicatie (CIMIC aan de
Franstalige kant verder ingeschakeld
Katholieke Hogeschool Mechelen). Vrij-
moeten kunnen worden op het vlak
Laat de wereld maar op je afkomen.
57
jaarverslag | 2008
Glossarium Actiris
Inburgeringsprogramma
Actiris (Voorheen BGDA, Brusselse Gewestelijke Dienst voor
Het initiatief van de Vlaamse overheid om mensen van
Arbeidsbemiddeling of ORBEm, Office Régional Bruxellois de
vreemde herkomst in Vlaanderen en Brussel zelfstandiger
l’Emploi) is de overheidsinstantie die in het Brusselse Gewest
te maken door een cursus maatschappelijke oriëntatie, taal-
verantwoordelijk is voor de arbeidsbemiddeling van werk-
lessen Nederlands en een begeleiding naar werk aan te bie-
zoekenden. In Vlaanderen wordt deze taak opgenomen door
den. Een individueel toegewezen trajectbegeleider volgt hun
de VDAB, in Wallonië door FOREM.
traject op.
Diplomagelijkschakeling
Inburgeringsdecreet
De officiële procedure waarbij wordt nagegaan of een in het
Het Vlaamse decreet van 23 februari 2003 dat de inburgering
buitenland behaald diploma gelijkwaardig is aan een diplo-
van de nieuwkomers in Vlaanderen regelt, gewijzigd door
ma dat in Vlaanderen, Brussel of Wallonië werd behaald in
het decreet van 14 juli 2006.
dezelfde studierichting. Loopbaanoriëntatie Educatief traject
Een aspect van de levensloopbaanoriëntatie. Het onderdeel
Een onderdeel van wat we levensloopbaanoriëntatie noe-
van het inburgeringsprogramma waarin in overleg met de
men. Het is een traject voor inburgeraars die studies in
inburgeraar wordt nagegaan welke keuzes hij/zij kan ma-
België willen aanvangen of hun studies die zij in hun land
ken en welke stappen hij/zij kan zetten om een loopbaan
van herkomst niet hebben kunnen beëindigen, hier wil-
uit te bouwen.
len afmaken. Maatschappelijke oriëntatie Huis van het Nederlands
Onderdeel van het inburgeringsprogramma in de vorm van
De Vlaamse instantie waar anderstaligen informatie kunnen
een lessenreeks waarin het reilen en zeilen van de Belgische
krijgen over het beschikbare aanbod Nederlands als tweede
maatschappij behandeld wordt in verschillende thema’s zoals
taal. Het Huis van het Nederlands werkt samen met het ont-
huisvesting, werk zoeken, transport en gezondheid.
haalbureau om een gepast taalaanbod te vinden voor de inburgeraars tijdens hun inburgeringstraject.
Maatschappelijke participatie De actieve deelname aan het maatschappelijke leven op ver-
Inburgeraar
schillende domeinen zoals vrijwilligerswerk, sport, cultuur en
De persoon, nieuwkomer of oudkomer, die het inburgerings-
verenigingsleven.
programma volgt bij bon (Onthaalbureau Inburgering Brussel) of een ander onthaalbureau in Vlaanderen.
De databank M@trix Databank waarin een aantal gegevens van inburgeraars worden verwerkt en waarin de inschrijvingen voor de cursussen maatschappelijke oriëntatie worden beheerd.
Glossarium
59
De databank M@trix Junior
Tracé Brussel
Databank waarin een aantal gegevens van minderjarige in-
Een deelwerking van Tracé Brussel is de lokale werkwinkel:
burgeraars worden verwerkt alsook een aantal acties.
het kruispunt van alle dienstverlening in verband met beroepsopleidingen en tewerkstelling op lokaal vlak.
Nederlands als tweede taal (NT2) Nederlandse taallessen voor volwassenen, ook voor anders-
Trajectbegeleider
taligen die zich hier vestigen of hier reeds langer verblijven.
De persoon in het onthaalbureau die de nieuwkomer individueel en op maat begeleidt doorheen het primaire inbur-
Nieuwkomer
geringstraject.
Het Vlaamse inburgeringsdecreet definieert een nieuwkomer als een meerderjarige persoon met een vreemde nationali-
VDAB
teit die minder dan een jaar in een Vlaamse of Brusselse ge-
Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling. De overheidsin-
meente is ingeschreven en die van plan is zich voor langere
stantie die in Vlaanderen verantwoordelijk is voor de arbeids-
tijd in België te vestigen.
bemiddeling van werkzoekenden. In het Brusselse Gewest wordt de arbeidsbemiddelingstaak opgenomen door Actiris.
Onthaalklas
In het Waalse Gewest door FOREM.
Klas in het Nederlandstalig secundair onderwijs waar minderjarige, schoolgaande nieuwkomers een jaar lang kunnen
VDAB-RDB
wennen aan het Vlaamse onderwijssysteem en tegelijkertijd
VDAB-RDB (Regionale Dienst Brussel) biedt een uitgebreid
intensief de Nederlandse taal leren. Het Franstalig onderwijs
aanbod Nederlandstalige beroepsopleidingen aan in Brussel.
heeft een soortgelijk systeem, classes passerelles genoemd. Vestigingsplaats Oudkomer
Om zo dicht mogelijk bij de inburgeraars te staan, heeft bon
Een persoon van vreemde origine, of geboren in het buiten-
op dit ogenblik drie vestigingsplaatsen, verspreid over het
land, die reeds langere tijd in België verblijft maar voor wie
Brussels Gewest: één in Brussel-stad, één in Koekelberg en
het inburgeringsprogramma nuttig en stimulerend is.
één in Schaarbeek.
Primair inburgeringstraject Het eerste deel van het inburgeringstraject dat door het onthaalbureau georganiseerd wordt: lessen maatschappelijke oriëntatie en Nederlands, loopbaanoriëntatie en trajectbegeleiding. Het tweede deel (secundair traject) wordt verzorgd door de reguliere instanties (Actiris, VDAB-RDB, onderwijsinstellingen…).
jaarverslag | 2008
Raad van Bestuur van bon | Leden Raad van Bestuur |
| Leden Algemene Vergadering |
¬ Frans De Keyser (voorzitter)
¬ Frans De Keyser (voorzitter)
¬ Antony Ferminus
¬ Antony Ferminus
¬ Bob Pleysier
¬ Bob Pleysier
¬ Hamel Puissant
¬ Hamel Puissant
¬ Jos Brumagne
¬ Jos Brumagne
¬ Marc Haertjens
¬ Marc Haertjens ¬ Thierry Goossens