JAARVERSLAG 2006
Inhoud Inhoudsopgave
2
Voorwoord
3
Interview: Rob Kievit, algemeen directeur
4
Interview: Iza van Riemsdijk, internist
8
Medische staf
9
Interview: Miranda Stuijt, polikliniekassistente Chirurgie
12
Ambulante zorg
13
Interview: Sietske van der Ent, teamleider afd. 7A
14
Klinische zorg
15
Kwaliteitszorg
16
Interview: Wim van Dam, hoofd beveiliging en receptie
20
Facilitaire dienst
21
Interview: Yvonne Dijkgraaf, personeelsadviseur
22
Personeel en organisatie
23
Interview: Martine van Dieren, medewerker administratieve organisatie en interne controle
24
Financiën en informatie
25
Balans
26
Verlies- en winstrekening
27
2
Voor woord Voor u ligt het jaarverslag 2006, met een andere opmaak dan voorgaande jaren. In het jaardocument ‘Maatschappelijke verantwoording 2006’ legt onze organisatie verantwoording af over het functioneren. Dit jaardocument is geplaatst op de bijgevoegde USB-stick. Wij blijven het daarbij belangrijk vinden onze organisatie ook een gezicht te geven, want het zijn de medisch specialisten en de medewerkers die het beeld bepalen van het Ikazia Ziekenhuis. Vandaar dit jaarverslag. Terugkijkend op 2006 zijn de volgende items zeker het benoemen waard: • De oplevering van de nieuwbouw met een nieuw OK-complex, nieuwe Intensive Care Unit, polikliniekvoorzieningen, nieuw personeelsrestaurant en fysiotherapie. Tevens de start van het renovatietraject van het oude OK-complex en het huidige beddenhuis. • De afronding van het nieuwe afsprakensysteem en de invulling van de nieuwe structuur op de polikliniek. • Het behalen van goede scores in landelijke enquêtes. • Het realiseren van een hoge productie, zowel poliklinisch als op het gebied van dagbehandeling, als ook in de kliniek. • De start van het nieuwe zorgverzekeringsstelsel met alle administratieve consequenties van dien is intern goed verlopen. • Een aanzet is gemaakt tot een strategische beleidsontwikkeling, met keuzes voor Operational Excellence en Product Leadership, met als specifieke aandachtspunten: - interne communicatie tussen middenmanagement en de specialist - public relations en de relatie met de huisarts - patiëntenlogistiek Als opstap tot verdere verbetering van de interne communicatie ging begin oktober 2006 Ik@net de lucht in, een intranetvoorziening die de medewerkers informeert over ontwikkelingen. De zorgsector krijgt in het jaar 2007 een bezuiniging van bijna 200 miljoen euro door de overheid opgelegd. Dit had consequenties voor de begroting 2007. Een begroting die weliswaar sluitend is, maar weinig mogelijkheden geeft voor de vernieuwende initiatieven die onze gezondheidszorg nodig heeft. De introductie van marktwerking binnen de gezondheidszorg krijgt steeds meer vorm. Als organisatie dienen wij ons te realiseren dat het automatisme ‘de patiënt komt toch wel’ passé is. Het begrip ‘kwaliteit’ (in al zijn facetten) zal een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de keuze van diezelfde patiënt. Ikazia werkt er hard aan om die kwalitatief hoogwaardige zorg aan de ons toevertrouwde patiënt te kunnen blijven leveren. Dit alles kunnen wij niet alleen. Ook in de toekomst hopen wij Gods steun en zegen te mogen ontvangen bij onze werkzaamheden. mr. R.P.D. Kievit, arts algemeen directeur
3
Algemeen directeur Rob Kievit:
Ikazia is een dynamisch ziekenhuis
De opening van de nieuwe vleugel van het Ikazia Ziekenhuis was een hoogtepunt in 2006. Of ficieel werd de opening overigens op 26 januari 2007 gevierd, maar dat is een administratief detail. Alle voorbereidingen - het vele werk van plannen, afstemmen, nogmaals doornemen en uitvoeren - vonden plaats in 2006… en de jaren daar voor. 4
‘Het is een enorme klus’, aldus algemeen directeur Rob Kievit, ‘die nog niet is afgerond. De nieuwe vleugel is weliswaar klaar, maar nu zijn we volop bezig met de renovatie van het bestaande beddenhuis. Daarnaast staan de verbouwing van de hoofdentree, Spoedeisende Hulp en een deel van de poliklinieken op de nominatie om te worden opgeknapt en verbeterd. De voorbereidingen hiertoe zullen in 2007 plaatsvinden.’ Dr. C.P. Veerman, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in het derde kabinet Balkenende, opende de nieuwe vleugel. Op het eerste gezicht een wat vreemde keuze, maar Veerman was tot 18 juli 2002 voorzitter van de Raad van Commissarissen van het Ikazia Ziekenhuis en vanuit die achtergrond zeer betrokken bij de organisatie. Hij legde het voorzitterschap neer toen hij minister werd, maar was graag bereid de opening te verrichten. ‘De nieuwbouw verruimt onze mogelijkheden voor goede patiëntenzorg. Wij beschikken nu over één van de modernste OK-complexen in Nederland, met zes operatiekamers, een prachtige verkoeverkamer en een nieuwe Centrale Sterilisatieafdeling, vlakbij de OK’s gesitueerd,’ aldus Kievit.
Multifunctioneel Kievit is ook blij met de nieuwe Intensive Care-afdeling. ‘Daar hebben we nu ruimte voor tien patiënten, die allemaal worden gemonitord met de meest geavanceerde apparatuur. Verder zijn de dagbehandeling voor cytostatica en de poliklinieken Gynaecologie, Revalidatie, Reumatologie, de Klinische Psychologie en het Vaatlaboratorium in de nieuwbouw ondergebracht. Op de eerste etage bevinden zich het Stiltecentrum, Inloophuis De Oase en het nieuwe personeelsrestaurant. In het Stiltecentrum kunnen mensen die daar behoefte aan hebben zich even terugtrekken. De Oase is ook beschikbaar voor patiënten en bezoekers, maar hier zijn speciaal getrainde vrijwilligers aanwezig die mensen te woord staan en ze – voor zover mogelijk – wat ondersteunen, als mensen aangeven dit nodig te hebben.’ Zeer in het oog springend is de nieuwe kapel annex auditorium, waarin de glas-in-betonelementen uit de oude kerkzaal een opvallend detail zijn. ‘Deze ruimte heeft een dubbele functie. Enerzijds wordt de locatie gebruikt voor kerkdiensten. Daarvoor is ook het orgel weer teruggeplaatst. Anderzijds is deze ruimte uiterst geschikt voor allerlei evenementen tot 130 personen, zoals seminars, presentaties of ontvangsten. We nodigen er bijvoorbeeld huisartsen uit, die daar voorlichting krijgen over bepaalde ziektebeelden of nieuwe ontwikkelingen in de medische zorg. Patiënten kunnen, als een bijeenkomst interessant voor hen is, via het interne videosysteem meekijken en -luisteren. De ruimte kan verduisterd worden voor projectie van audiovisuele presentaties, maar kan ook worden ingericht voor een congres. Een multifunctionele ruimte dus.’
5
Prachtig feest Hoe mooi het auditorium ook is, de ruimte is te klein voor een feestelijk gebeuren ten behoeve van het personeel. ‘We kunnen natuurlijk nooit een personeelsfeest houden waar we allemaal naar toe kunnen. Er moeten altijd medewerkers in het ziekenhuis zijn om voor de patiënten te zorgen, dus dat moet in twee delen. Op 24 en 25 januari 2007 hebben we de opening met elfhonderd mensen gevierd in het Hulskampgebouw. De PR-commissie heeft de twee avonden georganiseerd en daar kunnen we hen alleen maar voor complimenteren. We blijken ook veel creatief talent in huis te hebben, want er zijn prachtige schilderijen gemaakt, die nu overal in het ziekenhuis hangen. In diezelfde week volgde de opening van de nieuwe vleugel, op 26 januari, dus we hadden een bijzondere tijd.’ Terugkijkend op 2006 stelt Kievit: ‘Er wordt keihard gewerkt, ondanks bouwperikelen en verhuizingen. Zo hadden we bijvoorbeeld 1.579 bevallingen in 2006, een record. Over het algemeen is er op alle afdelingen sprake van een gestage groei en daar zijn we natuurlijk blij mee. Het is ook een compliment voor de medewerkers en de specialisten, want die moeten dit tenslotte allemaal realiseren.’ De trend van toenemende productie zal zich ook in 2007 voortzetten, verwacht Kievit. ‘Dan breidt de medische staf zich onder andere uit met een orthopeed en twee radiologen.’
Ik @ net ‘In oktober 2006 kwam ons nieuwe intranet Ik@net in de lucht en daar wordt veel gebruik van gemaakt. Het voorziet duidelijk in een behoefte. Onze intranetbeheerder zorgt dat de informatie steeds actueel is.’
Strategisch beleid Ikazia zet zich continue op alle fronten in voor kwaliteitsverbetering. ‘Dat speelt op alle niveaus. Een verpleegkundige zorgt zo goed mogelijk voor een patiënt. Wij als management moeten zorgen dat alles zo optimaal mogelijk verloopt, niet alleen nu, maar ook in de toekomst. Eind 2005 is het managementteam, samen met het stafbestuur en een aantal specialisten gestart met een strategisch beleidsplan tot 2012. We zijn een ziekenhuis dat in de behandeling en verzorging van de zogenaamde “gewone” kwalen wil excelleren. De strategie van de zogenaamde operational excellence. Ikazia wil zich hierin manifesteren. Dat kunnen we doen door kwalitatief hoogwaardige zorg te bieden en de daarbij behorende logistiek goed te organiseren. Het is een noodzakelijk, maar ook interessant en leuk proces, vooral omdat we in 2008 de NIAZ-accreditatie willen behalen. Daarvoor moeten we een deel van onze processen nog beter organiseren dan nu het geval is.’
6
Parkeerproblemen Veel zaken heeft Ikazia zelf in de hand, maar soms is de organisatie ook afhankelijk van anderen. ‘We hebben al jaren grote parkeerproblemen. Dat wordt natuurlijk ingegeven door de centrale locatie in de buurt van het Zuidplein. De afgelopen jaren is het alleen maar erger geworden. We hebben vierhonderd parkeerplaatsen nodig voor onze medewerkers en nog eens driehonderd voor bezoekers, maar er zijn slechts tweehonderd plaatsen beschikbaar. We zouden graag een parkeergarage bouwen, maar daarvoor zijn lange en ingewikkelde procedures nodig en zijn we sterk afhankelijk van de lokale overheid.’ Kievit vindt dat er veel is om dankbaar voor te zijn. ‘We hebben wederom hoog gescoord in de Elsevier enquête op het gebied van patiënttevredenheid. Dat is een kracht en een kwaliteit van de organisatie, die we niet moeten onderschatten. Iedereen binnen Ikazia - specialist, medewerkers en vrijwilligers - heeft daaraan zijn steentje bijgedragen. Er wordt veel van iedereen gevraagd en dat zal in de toekomst niet anders zijn, maar we doen het samen en dat telt.’
7
Ze ging weg en kwam weer terug. Wat haar daarna het meest opviel in Ikazia? De toegenomen professionaliteit waarmee binnen het ziekenhuis wordt gewerkt. ‘Je merkt het op de afdelingen, in de medische behandelingen, maar ook in de manier waarop wordt omgegaan met de opleiding van nieuwe artsen.’
Iza van Riemsdijk,
internist
I
nternist Iza van Riemsdijk volgde haar opleiding in Ikazia, maar specialiseerde zich daarna in het Erasmus MC tot nefroloog (nierarts). ‘Je kunt daar prima wetenschappelijk onderzoek doen. Echter, als je de inwendige geneeskunde in de volle breedte wilt beoefenen, inclusief opleiding en onderwijs aan arts-assistenten en co-assistenten, dan is een middelgroot ziekenhuis als Ikazia ideaal.’ Medio 2005 keerde ze terug. Met zeven collega’s vormt ze de maatschap Interne Geneeskunde (IG). Iedereen heeft zijn eigen subspecialisme en gezamenlijk bestrijkt men vrijwel het hele terrein van IG. ‘Door de veroudering van de bevolking groeit de IG nog steeds. We hebben een goede naam in de oncologie, diabeteszorg en gastro-enterologie.’ Als nefroloog mist ze de mogelijkheid voor dialysebehandelingen. ‘Daarvoor moeten we mensen naar andere ziekenhuizen verwijzen en dat spijt me vooral voor patiënten die al
8
jaren in Ikazia komen. Ik pleit er daarom voor alsnog dialysemogelijkheden te creëren binnen Ikazia. Daarover is de directie in gesprek met de zorgverzekeraars.’ Verder is ze erg tevreden. ‘We hebben een prachtige Intensive Care afdeling en krijgen, na de renovatie, een prachtig beddenhuis, Spoedeisende Hulp en hoofdingang. De sfeer in de staf en onder medewerkers is prima. Het werk is zeer bevredigend, vooral ook door de hoge waardering die wij van patiënten krijgen. We willen graag meer ruimte op de polikliniek en de wachttijd voor interne geneeskunde moet terug. Die is nu vijf tot zes weken. We zijn heel goed bezig en zullen doorgaan op de ingeslagen weg.’
Medische staf • Het aantal medisch specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) op 31 december 2006 was 83. Zij gaven invulling aan 57,10 fte. • Het bestuur van de Vereniging Medisch Staf bestond uit M.P.C. Middelkoop (voorzitter), E. Kats (secretaris) en F.A.H. Jacobs (penningmeester). • 2006 stond voor een belangrijk deel in het teken van marktwerking in de zorg, het voldoen aan kwaliteitsnormen en het juist invullen van DBC’s. • De Vereniging Medische Staf werd gedurende het jaar uitgebreid met diverse specialisten, te weten: - C. Aleman, mevrouw I. Heuts-van de Kragt, mevrouw P.S. Kap, kinderartsen - C.R. Bello, mevrouw K.T. Dahmen, F.A. Verhoeven, anesthesiologen - G.C.H. Metz, gynaecoloog - mevrouw dr. I.C. van Riemsdijk-van Overbeeke, internist In het kader van het project met het Ministerie van Defensie is in augustus 2006 M.J.B. Los gestart met zijn werkzaamheden als anesthesioloog. • De ingezette lijn omtrent de invulling van het medisch specialistisch geïntegreerde bedrijf moet worden gecontinueerd. • Een belangrijke stap binnen het functioneren van de Medische Staf is de ontwikkeling van een Vereniging Medische Staf. Ook het vernieuwende protocol omtrent het disfunctioneren van specialisten geeft de gevoelde noodzaak aan, de kwaliteit hoog in het vaandel te houden. • Onze organisatie beschikt over een viertal medisch specialistische opleidingen, namelijk bij de Gynaecologie, Heelkunde, Interne Geneeskunde en Anesthesiologie, met daarnaast nog een postdoctorale opleiding Klinische Psychologie. De aanwezigheid van specialistische opleidingen is een kwaliteitsverhogend aspect binnen Ikazia. • De afdeling Klinische Psychologie heeft een training ontwikkeld ten behoeve van de medisch specialisten in opleiding binnen Ikazia (internisten, chirurgen en gynaecologen), gericht op het houden van slecht nieuws- en begeleidingsgesprekken.
9
10
11
Twee zaken bepaalden de werkzaamheden van Miranda Stuijt, doktersassistente op de Polikliniek Chirurgie in 2006. Samen met chirurg dr. P.T. den Hoed is zij een Polikliniek Osteoporose begonnen en werkte zij aan een plan om de opleiding mammacare te gaan volgen.
Miranda Stuijt,
doktersassistente Polikliniek Chirurgie
‘B
ij vrouwen boven de 50 jaar komt osteoporose – botontkalking – veel voor, maar ook bij mannen. Gemiddeld 1 op de 3 of 4 vrouwen en 1 op de 8 mannen krijgen osteoporose. Daarom wordt sinds medio 2006 bij patiënten boven de vijftig jaar een zogenaamde dexascan gemaakt, als zij met een botbreuk in Ikazia komen. Meestal vangt de Spoedeisende Hulp deze patiënten in eerste instantie op. De breuk wordt gezet en de dexascan volgt later. De voorbereidingen voor de Polikliniek Osteoporose waren omvangrijk. ‘Er moest een plan komen voor de opzet van de afdeling. Vervolgens werden de collega’s, artsen en andere betrokkenen geïnstrueerd. Er is ook een informatiefolder geschreven voor patiënten en huisartsen. In een speciale database leggen we de informatie vast die we verzamelen, zodat meer duidelijkheid ontstaat over oorzaak en gevolg.
12
We werken veel samen, bijvoorbeeld met collega’s van de afdeling Nucleaire Geneeskunde, die de dexascan uitvoeren.’ Niet alleen osteoporose hield Miranda Stuijt bezig in het afgelopen jaar. ‘Ik wilde al heel lang de opleiding mammacare volgen en werd daarin ook gesteund door de specialisten en collega’s. Het was echter niet gemakkelijk om hiervoor een akkoord te krijgen. Ik moest een plan schrijven, waarin ik mijn motivatie aangaf en de rol die ik voor mezelf daarin zag. In eerste instantie werd mijn plan afgekeurd, maar door doorzettingsvermogen en hulp van artsen en nurse practitioners is het akkoord er dan uiteindelijk toch gekomen. Fantastisch, in september start ik met de opleiding. Die duurt negen maanden, een aantal dagen naar school en de rest hoop ik van de chirurgen en de nurse practitioners te leren. Ik kijk er erg naar uit.’
Ambulante zorg • Het aantal eerste polikliniekbezoeken bedroeg 77.375 ten opzichte van 74.854 in 2005. • Het totaal aantal polikliniekbezoeken bedroeg 197.779 ten opzichte van 193.289 in 2005. • De groeiende aanloop naar de afdeling Spoedeisende Hulp (SEH) maakt uitbreiding noodzakelijk. De aanpak van de Spoedeisende Hulp is een integraal onderdeel van de renovatie van het gehele entreegebied. • De Buitenpolikliniek Carnisselande in Barendrecht ontwikkelt zich goed. Uitbreiding met specialismen en andere activiteiten geven een versteviging van onze positie in Barendrecht, Albrandswaard en de Hoeksche Waard. De volgende specialismen houden er momenteel polikliniekspreekuren: Gynaecologie, Interne Geneeskunde, Chirurgie, Urologie, Oogheelkunde en de Kindergeneeskunde. Daarnaast hebben de diabetesverpleegkundige, de longverpleegkundige, de diëtiste en de vasculair medewerker hun spreekuren. In het kader van een brede samenwerking verrichten ook verloskundigen er hun regulier onderzoek. Er bestaat dagelijks de mogelijkheid om bloed af te laten nemen of een ECG (ElectroCardioGram) te maken. Vanaf najaar 2007 wordt ook radiologisch onderzoek geboden. • Het doorbraakproject ‘Werken zonder wachtlijsten’ op de Polikliniek Cardiologie moet de toegangstijd voor deze polikliniek verkorten tot maximaal 14 dagen. Looptijd: maart 2006 tot maart 2007. De toegangstijd is tot dusverre afgenomen van 41 dagen naar 21 dagen.
13
Sietske van der Ent, teamleider afdeling Gynaecologie, kijkt terug op een veelbewogen jaar. In verband met de interne verbouwing en uitbreiding van Ikazia werd in juni 2006 de afdeling Verloskunde verhuisd naar een tijdelijke locatie op de vierde etage. Op 10 januari 2007 verhuisde deze afdeling naar afdeling 8A.
Sietske van der Ent,
teamleider afdeling Gynaecologie
V
ijf dagen later startte de nieuwe afdeling 7A met zeven verloskundige, elf gynaecologische en zes flexbedden. Deze laatste zijn uiteindelijk (eind 2007) bestemd voor de afdeling Urologie. Vrouwen die zijn bevallen en waarvan het kind op de Kinderafdeling ligt, bezetten de verloskundige bedden. ‘We hebben twintig medewerkers, die over het algemeen intern hebben gesolliciteerd toen deze afdeling werd opgezet. Er was veel belangstelling voor. Een deel van onze mensen rouleert met medewerkers van de afdeling Verloskunde, zodat we altijd voor elkaar kunnen invallen.’ De boom staat, maar hij moet nog wortelen, vindt ze. ‘Medewerkers komen van verschillende afdelingen met eigen werkmethoden en aanpak. De kunst is om er een team van te smeden. We voerden al maandelijkse gesprekken, nog voor de afdeling
14
openging. Je bepaalt met elkaar de standaard, binnen de grenzen van de organisatie. Wie doet er wat, wat gaan we doen en hoe gaan we met elkaar om. Het is ontzettend leuk om te doen, want iedereen is enthousiast en vol goede wil, maar mensen realiseren zich niet altijd wat er bij komt kijken om zo’n afdeling op te zetten en te laten functioneren.’ Voorlopig steekt ze haar energie in haar team en in het optimaal laten draaien van haar afdeling, maar ze kijkt ook vooruit. ‘Binnenkort starten we met drie bedden voor dagbehandelingen verloskunde. Daar is veel vraag naar op de polikliniek. Dan krijgen ze daar hun handen vrij voor andere dingen.’
Klinische zorg • Het aantal erkende bedden (klinische en dagbehandeling) is 359. • Het aantal opnamen was 14.053 ten opzichte van 13.312 in 2005. • Het aantal opnamen voor dagverpleging bedroeg 10.326 ten opzichte van 10.292 in 2005. • Het totaal aantal verpleegdagen in 2006 bedroeg 89.231 ten opzichte van 89.144 in 2005. • De gemiddelde verpleegduur liep terug tot 6,35 dagen ten opzichte van 6,70 dagen in 2005. • Een in gang gezet project voor verdere vermindering van de verkeerdebed-problematiek wordt gecontinueerd en geïntensiveerd. Ook afspraken met andere zorginstellingen spelen daarbij een rol. Ikazia had in 2006 een laag ‘verkeerde’ bed percentage, namelijk 1,37. • In het kader van het terugdringen van de gemiddelde verpleegduur (zijnde de inzet van de ziektekostenverzekeraars), de organisatorische vertaling van de formatie met daaraan gekoppeld de financiële vertaling, is een heroriëntatie op de verdeling van de bedden over de afdelingen noodzakelijk. Zeker gelet op de almaar toenemende behoefte aan meer ruimte voor poliklinische activiteiten. • Ikazia is, in het kader van goede patiëntenzorg, een voorstander van samenwerking met externe partijen, zoals andere ziekenhuizen, maar ook met de verpleeg- en verzorgingssector en met vertegenwoordigers uit de eerste lijn, zoals huisartsen.
15
Kwaliteitszorg • Het kwaliteitsbeleid staat in het teken van de implementatie van een eigen kwaliteitssysteem, geënt op de ‘plan – do – check – act’ -cyclus. De essentie van deze cyclus is de systematische aanpak van de kwaliteitszorg. Doelstelling daarbij is dat in 2008 het Ikazia Ziekenhuis een procesgeoriënteerde organisatie zal zijn. Het INK-managementmodel (Instituut Nederlandse Kwaliteit) wordt hierbij als besturingsmodel gehanteerd. • Centraal in de komende jaren staan de volgende dominante thema’s: - patiëntenlogistiek - klantwaardering/patiëntgerichtheid - personeelsbeleid - veiligheid - identiteit • De ontwikkeling van het kwaliteitssysteem betekent tegelijkertijd de voorbereiding voor de NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen)-accreditatie. De aanmelding hiertoe is in de loop van het jaar 2006 gedaan. De NIAZ-accreditatie is een externe toets, om te bezien of het kwaliteitssysteem van Ikazia voldoet als integraal systeem voor borging van verantwoorde zorg. • In 2006 is gestart met het opzetten van een intern auditsysteem, waarbij de afdelingen worden getoetst aan de hand van de NIAZ-afdelingsnormen. Zestien medewerkers hebben de training gevolgd, er zijn in totaal veertien interne audits in 2006 uitgevoerd. • In 2006 zijn de volgende maatschappen gevisiteerd: Anesthesiologie, Radiologie, Maag-, Darm- en Leverziekten, Orthopedie. • Het Klinisch Chemisch Laboratorium heeft gewerkt aan de voorbereidingen voor de CCKL-certificatie (Coördinatie Commissie ter bevordering van de Kwaliteitsbeheersing van het Laboratoriumonderzoek op het gebied van de gezondheidszorg) door het beschrijven van procedures en het kwaliteitshandboek. In november 2007 vindt de externe audit plaats. • Het Medisch Microbiologisch Laboratorium is gestart met het schrijven van procedures als voorbereiding voor het opzetten van een kwaliteitssysteem volgens de CCKL. • De apotheek heeft het kwaliteitssysteem opgezet volgens de GMP-z (Good Manufactorial Practice Ziekenhuizen - goede manieren van produceren – ziekenhuispharmacie).
16
• Ikazia heeft een project opgezet om ondervoeding sneller te signaleren en behandelen (binnen 2,5 dag na opname). Doel: de patiëntveiligheid vergroten door het verlagen van de kans op complicaties als infecties, sepsis, vertraagde wondgenezing en/of overlijden. In 2006 is het bijbehorende behandelplan op meerdere verpleegafdelingen geïmplementeerd. Sinds de invoering is het percentage ondervoeding binnen Ikazia gedaald van 25,5 procent tot 21,5 procent (landelijk resp. 24,3 en 23,3 procent). • In 2006 is een projectgroep Delier (psycho-organische stoornis bij oudere patiënten) samengesteld die een ziekenhuisbrede richtlijn ontwikkelt voor tijdig diagnosticeren en adequaat behandelen van delier bij alle klinische patiënten en onderzoek doet naar de mogelijkheid om preventief beleid te ontwikkelen. Uitgaande van een verlengde opname bij een delier van ongeveer vijf dagen, betekent dit op jaarbasis 5.355 verpleegdagen. Het stellen van een tijdige diagnose en adequate behandeling kan dit aantal aanmerkelijk terugdringen.
17
18
19
Ruim 23 jaar werkt Wim van Dam in het Ikazia Ziekenhuis. Gestart als hulpportier werd hij vervolgens portier, waarnemend hoofd en hoofd Receptie & Beveiliging. ‘De afdeling onderging door de jaren heen enorme veranderingen. Van portiers en parkeerwachten werden het beveiligingsmedewerkers. Het accent ligt primair op preventie, het voorkomen van incidenten.’
Wim van Dam,
hoofd Receptie & Beveiliging
‘O
nze mensen zijn opgeleid tot gediplomeerde beveiligingsmedewerkers. We vormen een gecertificeerde beveiligingsdienst binnen Ikazia. We moeten als zodanig aan veel eisen voldoen, zoals gekwalificeerd personeel, goede werkinstructies, kledingeisen en we moeten ondersteuning kunnen bieden aan de hulpdiensten bij calamiteiten.’ Sinds 2002 registreert de beveiliging het aantal incidenten. ‘Toen hadden we bijvoorbeeld 130 diefstallen en in 2006 nog maar 16. In 2002 waren er 43 gevallen van agressie en in 2006 21. Dat is minder, maar toch zorgwekkend, want in 2005 waren dat er 11. Het aantal personen dat ongeoorloofd in het ziekenhuis verbleef daalde echter van 62 naar 12.’ De dalingen zijn vooral het gevolg van verbeterde toegangscontrole. ‘Na bepaalde tijdstippen zijn afde-
20
lingen gesloten. Ruim veertig deuren hebben kaartlezers, zodat alleen Ikaziamedewerkers daar naar binnen kunnen. Onze beveiligingsmensen surveilleren preventief en we houden toezicht met camera’s, maar Ikazia mag geen fort worden. We zijn een open organisatie, waar mensen zich thuis moeten voelen.’ In 2006 is in samenwerking met de stuurgroep Arbo het beleid Ongewenst Gedrag gereed gekomen. ‘We moeten het nog inbedden in de organisatie. Om de agressie in te dammen willen we mensen gaan trainen in de omgang daarmee. Je eigen houding speelt een belangrijke rol in het agressieve gedrag van anderen. Een extern bureau kan eventueel ondersteunende trainingen geven.’ Wim is niet ontevreden. ‘We hebben alles redelijk onder controle, maar we blijven waakzaam.’
Facilitaire dienst • In 2006 is een onderzoek ingesteld om de telefonische bereikbaarheid van het ziekenhuis te beoordelen. Deze blijkt voor verbetering vatbaar. Zowel op technisch terrein als binnen de organisatie zijn projecten gestart om de telefonische bereikbaarheid te verbeteren. • Het Ikazia Ziekenhuis heeft een parkeerprobleem. In 2006 is daar onderzoek naar gedaan. Er zijn gesprekken gevoerd met de gemeente Rotterdam en met een projectontwikkelaar. Tot het probleem is opgelost, worden bezoekers geattendeerd op de mogelijkheid tot parkeren in de parkeergarage onder het Zuidplein. Daarnaast wordt gekeken naar uitbreiding van de parkeermogelijkheden direct bij of in de directe omgeving van het Ikazia Ziekenhuis. • Er is gekozen om de beveiliging van het ziekenhuis in eigen beheer te houden. Daarom is door alle medewerkers van de afdeling Beveiliging een erkend diploma behaald, te weten: algemeen beveiligingsmedewerker en vakdiploma beveiligingsmedewerker. • Binnen de Technische Dienst worden structureel de benodigde opleidingen gevolgd, zoals NEN 3140, veilig werken met elektriciteit, bijscholing van vakkennis in het kader van bouw-, elektrotechniek en werktuigbouwkunde. Daarnaast volgden medewerkers opleidingen in het kader van het legionellabeheersplan. • In het kader van de professionalisering van de afdeling Schoonmaak is de medewerkers in 2006 een opleiding aangeboden op het gebied van de moderne schoonmaakmethodieken. • Een van de belangrijke factoren voor het efficiënt functioneren van een ziekenhuisorganisatie is het zorgdragen voor een optimalisering van het logistieke proces, in al zijn facetten. Binnen Ikazia wordt op verschillende terreinen aan de logistieke processen (patiënten en goederen) gewerkt. • De Facilitaire Dienst heeft de keycards van alle medewerkers geschikt gemaakt voor betaling in het nieuwe personeelsrestaurant en in de voedingsautomaten. Tevens werd een opwaardeerautomaat geplaatst bij de receptie.
21
Yvonne Dijkgraaf is een Ikaziamedewerker die zich door de jaren heen heeft ontwikkeld door inzet, wilskracht en ervaring. Zeventien jaar geleden startte ze in de administratieve ondersteuning bij de afdeling Personeel & Organisatie. Vervolgens werkte ze bij het secretariaat en bij de personeelsadministratie.
Yvonne Dijkgraaf,
personeelsadviseur arbeidsvoor waarden
A
ls zich een nieuwe ontwikkeling voordeed, volgde ze cursussen, opleidingen en seminars om de nieuwe materie onder de knie te krijgen. Ze is dol op cijfers, dus de CAO en het pensioenfonds zijn bij haar in goede handen. ‘Als ik het niet kan uitrekenen, vind ik het meestal niet echt leuk.’ In 2005 maakt de afdeling P&O de omslag van een beheers- naar een adviserende human resources afdeling. Sinds 1 januari 2007 draagt ze de functietitel personeelsadviseur arbeidsvoorwaarden. Daarmee is zij verantwoordelijk voor de administratie rond de in-, door- en uitstroom van alle medewerkers, voert zij arbeidsvoorwaardengesprekken, doet zij de verlofadministratie, adviseert zij leidinggevenden over arbeidsvoorwaarden en onderhoudt zij contacten met alle interne en externe partijen die bij dit thema betrokken zijn. ‘Met de veranderingen in het zorg- en
22
belastingstelsel en in de CAO moeten we medewerkers veel informatie verstrekken over die wijzigingen.’ Door de jaren heen is de automatisering enorm toegenomen en dat heeft zeker grote voordelen, maar ook nadelen. ‘In ons werk hebben we te maken met veel verschillende computerprogramma’s en die lijken nooit helemaal optimaal met elkaar te kunnen “praten”. Je moet goed bij de les blijven om problemen te voorkomen.’ Ze gaat nooit met tegenzin naar haar werk. ‘Het Ikaziagevoel, waar alleen vroeger nog over gesproken werd, dat is er weer. Ik ben trots dat ik bij Ikazia hoor en als ik iemand iets over het ziekenhuis hoor zeggen dan denk ik: “Hé, daar hoor ik bij!”
Personeel en organisatie • Het aantal personeelsleden in loondienst was op 31 december 2006: 1.166, gelijk aan 876.1 fte. • In totaal 186 medewerkers verlieten Ikazia, terwijl 208 nieuwe collega’s de organisatie kwamen versterken. • Het accent lag binnen de afdeling P&O jarenlang op de beheersmatige kant: het bewaken van procedures, het vastleggen van afspraken, ondersteunend zijn aan management en leidinggevenden. De taken van de P&O-medewerkers zijn opgeschoven naar: mediation, ontwikkeling van competenties van teams en verzuimgesprekken met leidinggevenden. Daarnaast wordt aandacht besteed aan culturen en patronen op afdelingen en wordt gevraagd/ ongevraagd advies gegeven. • Speerpunten zijn werving en behoud van personeel, loopbaanbeleid, leeftijdsbewust personeelsbeleid, opleidingsbeleid, meerkeuzesysteem secundaire arbeidsvoorwaarden van de medewerkers, Persoonlijke OntwikkelingsPlannen (POP), jaargesprekken en arbobeleid. • Met alle medewerkers, ook met de leidinggevenden, vindt jaarlijks een ‘jaargesprek’ plaats. Er is een procedure ‘jaargesprekken’. Voor de medewerker is een informatiebrochure beschikbaar. Er zijn afspraken over de verslaglegging van de jaargesprekken. In 2005 zijn alle leidinggevenden geschoold in het houden van jaargesprekken. In 2007 wordt de procedure geëvalueerd. • De hernieuwde erkenningsaanvraag als opleidingsinstelling voor een aantal verpleegkundige opleidingen is gehonoreerd. • Het merendeel van de verpleegkundige (vervolg)opleidingen wordt in samenwerking met het ROC Albeda College (regionaal opleidingencentrum) uitgevoerd. Structureel vindt overleg plaats over inhoud, continuïteit en voortgang van het onderwijs. • Ikazia voert een actief arbobeleid. Het beleid richt zich op preventie. Doelstellingen binnen het arbobeleidsplan zijn het terugdringen van het ziekteverzuim, uitvoeren van risicoinventarisatie en -evaluaties (RI&E) binnen alle afdelingen en het uitvoeren van verbeteringen, die regelmatig worden getoetst. In de organisatie functioneert een Arbostuurgroep. Er is een Arbobeleidsplan 2005-2008. Per jaar wordt het Arbobeleidsplan vertaald naar een Arboactiviteitenplan. Een medewerker van P&O is voor 50 procent aangesteld voor het verrichten van werkzaamheden als Arbocoördinator.
23
Het is een mond vol: medewerker administratieve organisatie en interne controle. Daarom spreekt Martine van Dieren liever van medewerker AO/IC. In die functie ziet zij toe op een volledige, tijdige en juiste registratie van de DBC’s (Diagnose Behandel Combinaties) door de specialisten en op een correcte registratie van de verrichtingen door de ziekenhuismedewerkers.
Mar tine van Dieren,
medewerker AO/IC
‘U
it die beide registraties moet een gezamenlijke facturering voortvloeien die voldoet aan de eisen van de Regeling AO/IC, die door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in het leven is geroepen.’ De registraties van DBC’s en verrichtingen zijn gecompliceerd en tijdrovend. Martine van Dieren checkt of de registratie goed verloopt, of er onjuistheden zijn en welke verbetermaatregelen nodig zijn. ‘De directie moet jaarlijks een verantwoordingsdocument overleggen, waarin men verklaart dat maximaal vijf procent van de facturen ondeugdelijkheden bevat. Voldoen we niet aan deze eis, dan krijgt Ikazia geen goedkeurende accountantsverklaring. Het is dus zaak dit zeer serieus te nemen, nog los van het feit dat het geld kost als we fouten maken.’
24
Ze werkt sinds september 2006 aan de hand van een intern controleplan en werkprogramma’s. ‘Dat is nog maar kort, maar het werkt goed. We werken met interviews, steekproeven en een totaalcontrole. Dat brengt vrijwel alle eventuele fouten aan het licht. Er zijn nog wat tekortkomingen, maar er is een verbeterplan gemaakt om de processen verder te verbeteren. In een bijlage bij het verantwoordingsdocument kunnen we uitleggen waarom Ikazia nog niet op alle fronten aan de eisen kan voldoen en wat we er aan doen om daarin verandering te brengen. ’Het is een boeiend proces’, vindt ze. ‘Ik breng veel tijd door achter mijn computer, maar heb ook veel contact met collega’s. Die combinatie is voor mij ideaal.’
Financiën en Informatie • In 2006 heeft een wijziging plaatsgevonden van accountantskantoor. • Voor het DBC-proces is van het moment van registratie tot betaling een risico-analyse gemaakt, leidend tot een controleplan, opgezet door de AO/IC-medewerker (Administratieve Organisatie/Interne Controle). • Ikazia ervaart bij de zorgverzekeraars een duidelijk andere prioriteitstelling dan in voorgaande jaren. Was de attitude destijds daadwerkelijk zorggericht, momenteel is dat verschoven naar het begrip ‘schadelast’. Een ontwikkeling die zich de komende jaren zal doorzetten. Door de financiële druk, vertaald naar premiestelling voor de patiënten, voeren de financiële implicaties de boventoon. Ikazia blijft daarbij haar eigen lijn vasthouden, zonder op kwaliteit in te leveren. • Ikazia moet de komende jaren een aantal slagen maken op het gebied van automatisering. De aanschaf van software, maar ook de apparatuur, het onderhoud en het beheer hebben vergaande financiële gevolgen. Daarbij wordt de afhankelijkheid van de systemen steeds groter. • Ikazia heeft te maken met de introductie van een uniek landelijk patiëntennummer, waardoor overdracht van gegevens tussen hulpverleners wordt vereenvoudigd. • Het is Ikazia de afgelopen jaren, ook vanuit een financiële invalshoek bezien, goed gegaan. De opbouw van het eigen vermogen heeft geresulteerd in een behoorlijke buffer voor de komende jaren. Het overheidsbeleid, met efficiencykortingen, verzwaring van pensioenlasten, de introductie van de DBC’s en de toename in de patiëntgebonden kosten zijn onzekere factoren, die verregaande consequenties kunnen hebben voor de exploitatie. • Belangrijk voor vroegtijdige sturing is het verkrijgen van adequate managementinformatie voor alle leidinggevenden. De in 2006 afgeronde implementatie van het datawarehouse is daarbij een belangrijk hulpmiddel. • In 2006 ging het project informatiebeveiliging van start. Hoofddoel was de organisatie van een basisniveau voor informatiebeveiliging binnen Ikazia. Er is een beleidsplan informatiebeveiliging opgesteld, een communicatieplan om informatiebeveiliging bij werknemers onder de aandacht te brengen en een informatiebeveiligingsplan. Dit beleidsplan is een vertaling van de geconstateerde behoefte in de organisatie en de gewenste situatie, daarbij tevens rekening houdend met de reële mogelijkheden binnen ons ziekenhuis. 25
Balans Balans per 31 december 2006 Activa x € 1.000
31-12-2006
31-12-2005
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Totaal vaste activa
20 58.675 58.695
61 55.655 55.716
Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk Vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende activa
673 7.921 19.659 14.640 42.893
577 4.019 24.672 6 29.274
Totaal
101.588
84.990
Passiva x € 1.000
31-12-2006
31-12-2005
Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Totaal eigen vermogen
781 11.420 12.201
781 10.554 11.335
Egalisatierekening afschrijving Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Financieringsoverschot
585 1.138 42.048 18.693 26.924
587 1.090 24.198 31.788 15.992
101.588
84.990
Totaal
26
Verlies- en winstrekening x € 1.000
Uitkomst 2006
Begroting 2006
Uitkomst 2005
60.946 8.753 856 70.555
65.150 p.m. 625 65.775
60.196 4.786 690 65.672
39.731
37.565
37.435
Bedrijfsopbrengsten - wettelijk budget aanvaardbare kosten - opbrengst DBC’s - overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten - personeelskosten - afschrijvingen immateriële en materiële vaste activa - overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten
6.126 22.417 -/- 68.274
5.130 5.043 20.780 20.802 -/- 63.475 -/- 63.280
Financiële baten en lasten
-/- 1.265
-/- 2.100
-/- 1.733
1.016
200
659
Exploitatieresultaat Bijzondere baten Bijzondere lasten
-/-
150
-
372 -
Bijzonder resultaat
-/-
150
-
372
866
200
1.031
Resultaat
27
Tekst, redactie en coördinatie Nowacki Produkties, Rotterdam - Fotografie Oscar Seijkens, Rotterdam - Concept en ontwerp De Zaak Launspach, Moordrecht - Druk JB&A, Wateringen
