J A A R V E R S L A G
2006
J A A R V E R S L A G
2006
INHOUDSOPGAVE Kerngegevens fonds
4
Voorwoord
5
Hoofdlijnen 2006
6
Jaarverslag 2006
8
Nieuwe pensioenregeling Statuten en reglementen Financiering Beleggingen Performance Goed pensioenfondsbestuur en risicobeheersing Uitvoeringsorganisatie Activiteiten deelnemersraad Vooruitzichten
8 11 12 14 19 20 23 26 27
Jaarrekening 2006
29
Overige gegevens
48
Actuariële verklaring Accountantsverklaring
48 49
Organisatie fonds
51
Bestuur Deelnemersraad Bezwaarcommissie Directie en uitvoeringsorganisatie
52 52 53 53
De regelingen van Pensioenfonds Horeca & Catering
55
Functies bestuur, deelnemersraad en directie per 31 december 2006
59
Summary in English
65
Verklarende woordenlijst
73
Colofon
76
KERNGEGEVENS FONDS Werkgevers en deelnemers 2006
2005
2004
2003
2002
32.621
34.121
35.035
37.386
36.735
Actieve deelnemers in jaar
202.487
193.347
201.314
196.080
193.000
Actieve deelnemers ultimo jaar
153.468
146.983
158.235
160.745
162.299
Gewezen deelnemers ultimo jaar
441.051
435.394
399.361
365.865
330.530
(in aantallen) Aangesloten werkgevers in jaar
Pensioengerechtigden ultimo jaar
21.679
18.843
17.304
16.121
12.866
616.198
601.220
574.900
542.731
505.695
Pensioenvermogen
2.622,4
2.239,9
1.863,4
1.562,4
1.186,5
Pensioenverplichtingen
1.860,6
1.793,2
1.581,4
1.440,6
1.189,7
141
125
118
108
100
- Ouderdomspensioen
7,5
3,7
3,7
3,7
2,5
- Vroegpensioen
0,0
3,8
3,8
3,8
3,8
- WAO-aanvullingsregeling
0,0
0,0
0,8
0,8
0,8
- WAO-gatverzekering
0,0
0,0
1,5
1,5
1,5
173,4
85,7
83,5
88,5
54,7
Totaal deelnemers ultimo jaar
Pensioenvermogen en verplichtingen (in e 1.000.000)
Dekkingsgraad op basis van Actuariële Principes
1
Pensioenfondsen2 (in %)
Premies Premies (in %)
Premies (in e 1.000.000) - Ouderdomspensioen - Vroegpensioen
1,1
81,4
81,5
87,3
80,5
-
- 0,4
20,7
22,4
20,6
- WAO-aanvullingsregeling - WAO-gatverzekering
-
- 0,6
10,9
11,6
10,9
174,5
166,1
196,6
209,8
166,7
19,6
18,3
15,6
14,3
13,3
Vroegpensioen
1,9
0,8
0,2
0,2
0,0
WAO-aanvullingsregeling
2,9
3,0
2,9
2,8
2,0
Totaal premies
Uitkeringen (in e 1.000.000)
Ouderdomspensioen
WAO-gatverzekering Totaal uitkeringen
5,1
5,6
5,4
4,8
0,1
29,5
27,7
24,2
22,1
15,4
2.589,3
2.206,8
1.819,4
1.521,2
1.225,4
257,7
262,8
149,2
144,2
-147,0
11,4
14,3
9,5
11,7
-11,4
Beleggingen Belegd vermogen (in e 1.000.000) Opbrengst beleggingen (in e 1.000.000) Performance portefeuille (in %)
Z-score Z-score
0,59
1,53
-0,31
-0,63
-0,69
Cumulatieve z-score
0,22
-0,20
-0,81
-0,17
0,15
Per 31 december 2005 bedroeg de marktrente die hoort bij de looptijd van de pensioenverplichtingen 3,8%. Om deze reden zijn de pensioenverplichtingen in tegenstelling tot de andere jaren niet tegen 4% contant gemaakt, maar tegen de marktrente. Als pensioenverplichtingen contant zouden zijn gemaakt tegen de rekenrente van 4% hadden de pensioenverplichtingen ultimo 2005 e 1.724,3 miljoen bedragen en de dekkingsgraad 130%. 2 De FTK dekkingsgraad bedraagt per 31 december: 2006 144%, 2005 115%, 2004 119% en 2003 127%. 1
VOORWOORD Voor u ligt het jaarverslag 2006 van Pensioenfonds
Tot slot is in dit jaarverslag informatie opgenomen over
Horeca & Catering. Hierin doen wij u verslag van
de organisatie van het pensioenfonds, de regelingen
diverse genomen besluiten en resultaten die het
die in 2006 van toepassing waren en een Engelse
pensioenfonds in 2006 heeft geboekt. Het was een jaar
samenvatting. Pensioenfonds Horeca & Catering staat
vol veranderingen. Zowel voor het fonds als voor de
steeds vaker in de belangstelling van internationale
bedrijfstakken horeca en catering. Voor een snel en een
organisaties, van onder meer vermogensbeheerders.
duidelijk overzicht verwijzen wij u naar ‘Hoofdlijnen
Om die reden is gekozen voor een meer uitgebreide
2006’.
Engelse samenvatting.
In het jaarverslag 2006 leggen wij verantwoording af
Dit jaarverslag biedt u inzage in de resultaten die
over het gevoerde beleid en bieden wij inzage in de
Pensioenfonds Horeca & Catering in 2006 heeft bereikt.
financiële resultaten. Zo treft u informatie aan over
Omdat wij transparant willen zijn in onze handelswijze
de totstandkoming van de nieuwe pensioenregeling
vindt u op de website van het pensioenfonds alle actuele
die per 1 januari 2007 van toepassing is. Er wordt
informatie.
stilgestaan bij de wijzigingen die in de statuten en reglementen zijn doorgevoerd en ons financierings- en
Namens het bestuur van
beleggingsbeleid. Ook de actuele onderwerpen als goed
Pensioenfonds Horeca & Catering,
pensioenfondsbestuur en risicobeheersing komen aan de orde.
mr. G.B.J. Dommering, werkgeversvoorzitter E.P. de Vries, werknemersvoorzitter
Door de beleggingsresultaten in 2006 is de financiële
positie aanmerkelijk verbeterd. Hierdoor is er geen sprake meer van onderdekking en beschikt het pensioenfonds over de vereiste reserves. In de jaarrekening treft u onder meer de balans van activa en passiva aan en de staat van baten en lasten. Deze zijn voorzien van een toelichting. Uiteraard ontbreken de overzichten ‘Resultaat verslagjaar’ en ‘Stand van de voorzieningen en de reserves’ niet.
G.B.J. Dommering (l) en E.P. de Vries
HOOFDLIJNEN 2006 • afschaffing vroegpensioenregeling
Nieuwe eigentijdse pensioenregeling per 1 januari 2007
• toeslagen
Sociale partners bereikten op 4 mei 2006 een akkoord
• nieuwe eigentijdse pensioenregeling per
op hoofdlijnen over een nieuwe pensioenregeling per
1 januari 2007. Een eigentijdse regeling die de bedrijfs-
• deelnemersadministratie in eigen beheer
1 januari 2007
• voorbereidingen nieuwe werkwijze premieafdracht
takken horeca en catering veel mogelijkheden biedt en
• instelling van een Auditcommissie en invoering van
al voldoet aan de nieuwe wettelijke voorschriften. Naast
een verplichte basispensioenregeling die in de opbouw
een directiestatuut
• externe manager aangesteld voor opbouwen van
van ouderdomspensioen voorziet, biedt de nieuwe
regeling vrijwillige aanvullende pensioenproducten. Het
vermogen in grondstoffen
• commitment aan vermogensbeheerder om in meer
is mogelijk om een nabestaandenpensioenverzekering af
te sluiten en extra ouderdomspensioen op te bouwen.
private equity fondsen te beleggen
• renteafdekkingsstrategie toegepast
Dit kan zowel op collectief als individueel niveau.
• gezonde financiële positie
De toetredingsleeftijd in de nieuwe pensioenregeling is vastgesteld op 21 jaar. Deze leeftijdsverlaging zorgt voor
Deelnemersadministratie in eigen beheer
een groei van circa 100.000 actieve deelnemers in 2007
Pensioenfonds Horeca & Catering heeft vanaf
ten opzichte van 2006.
1 januari 2006 de deelnemersadministratie geheel in eigen beheer genomen. Het pensioenfonds registreert
Voorbereidingen nieuwe werkwijze premieafdracht
vanaf deze datum de gegevens en aanspraken van
Er zijn verdere voorbereidingen getroffen om de
(nieuwe) deelnemers, verzorgt onder meer de uitke-
werkgeversadministratie per 1 januari 2007 te laten
ringen en waardeoverdrachten en verstuurt jaarlijks
aansluiten op de systematiek van Loonaangifte
het pensioenoverzicht. Ook de communicatie richting
2006. Om de nieuwe systematiek te kunnen testen
deelnemers is voor het pensioenfonds van groot belang.
en eventuele knelpunten te kunnen vaststellen, is vanaf medio 2006 met een selecte maar diverse groep
Afschaffing vroegpensioenregeling
horeca- en contractcateringwerkgevers een proeftraject
Per 1 januari 2006 is de vroegpensioenregeling
doorlopen. De nieuwe systematiek van premie-inning
afgeschaft. Het fiscale kader van de Wet aanpassing
betekent een lastenverlichting voor de werkgevers.
fiscale behandeling VUT/prepensioen en introductie
De nieuwe werkwijze premieafdracht heeft, mede door
levensloopregeling (Wet VPL) maakte dit besluit
de ontvangst van IPE Award 2005 voor het meest
noodzakelijk. In het akkoord over de nieuwe
innovatieve pensioenfonds van Europa, geleid tot de
pensioenregeling per 1 januari 2007 is bepaald dat de
nodige aandacht van de media voor het pensioenfonds.
vroegpensioenaanspraken worden omgezet in ouder
zijn vroegpensioenaanspraken te willen laten staan of
Instelling van een Auditcommissie en invoering van een directiestatuut
aan te willen wenden voor zijn levensloopregeling. De
Goed pensioenfondsbestuur stond ook in 2006 hoog
deelnemers die gebruik (kunnen gaan) maken van een
op de agenda. Zo is er besloten om in 2007 een Audit-
SOHOR- of SUCON-uitkering kregen deze keuze niet.
commissie in te stellen. De Auditcommissie bestaat uit
domspensioenaanspraken, tenzij de deelnemer aangeeft
vijf leden: twee interne en drie externe leden. Deze
Toeslagen
externe kandidaten worden door Nationaal Register
Er is een toeslag verleend van 1,25 procent per 1 januari
Commissarissen en Toezichthouders voorgedragen om
2006 aan gewezen deelnemers en gepensioneerden
onafhankelijkheid te waarborgen. Eén van de interne
(een vergelijkbaar besluit was al in 2005 genomen voor
leden vervult ook de functie van compliance officer.
actieve deelnemers) en een toeslag van 3,8 procent per 31 december 2006 aan actieve deelnemers.
In het verslagjaar is een directiestatuut tot stand
Gezonde financiële positie
gekomen dat geldt vanaf 1 januari 2007. In het
Het fonds heeft in 2006 zeer goede beleggingsresul-
directiestatuut is het onderscheid in taken en verant-
taten behaald. Dit is niet alleen toe te wijzen aan de
woordelijkheden van het bestuur, de voorzitter en
stijgende financiële markten, maar vooral ook aan de
plaatsvervangend voorzitter en directeur duidelijk
behaalde outperformances van nagenoeg alle
vastgelegd. Door deze constructie is het vier-
vermogensbeheerders.
ogen-principe, zoals de Pensioenwet voorschrijft,
Er is een aanmerkelijke verbetering van de financiële
gewaarborgd.
positie gerealiseerd. Op 31 december 2006 bedraagt de dekkingsgraad 141 procent (2005: 125 procent) op basis
Verder is het besluit genomen om in 2007 verder te
van de Actuariële Principes Pensioenfondsen. Als het
praten over een nieuw in te stellen verantwoordings-
Financieel Toetsingskader wordt toegepast, bedraagt de
orgaan.
dekkingsgraad op grond van meer prudente grondslagen 144 procent. Hierdoor is geen sprake meer van onder-
Externe manager aangesteld voor opbouwen van vermogen in grondstoffen
dekking en beschikt het pensioenfonds over de vereiste reserves.
Omdat de verwachting is dat commodities (grondstoffen) een risicoreducerende werking hebben op de totale portefeuille is besloten om vanaf begin 2006 stapsgewijs een belang van 5 procent van het vermogen in deze categorie te gaan opbouwen. Als manager is hiervoor Western Asset Management aangesteld. Eind 2006 was het percentage grondstoffen 2,2 procent van de totale beleggingsportefeuille.
Commitment aan vermogensbeheerder om in meer private equity fondsen te beleggen Medio 2006 is een bedrag van e 40 miljoen toegewezen aan SPF Beheer bv. SPF Beheer bv belegt de komende jaren namens Pensioenfonds Horeca & Catering in 5 tot 10 private equity fondsen. Dit past binnen het beleid om ook het private equity belang binnen aanvaardbare termijn uit te breiden tot 5 procent van het belegd vermogen.
Renteafdekkingsstrategie toegepast Na intensieve voorbereidingen heeft het bestuur besloten om het neerwaartse renterisico te beperken door een renteafdekkingsstrategie toe te passen. Dit is in het najaar van 2006 geëffectueerd. Deze strategie houdt in dat het renterisico voor een periode van vijf jaar gedeeltelijk is afgedekt door middel van een swaption. Met deze swaption is het risico afgedekt van de gevolgen die ontstaan als de marktrente over vijf jaar lager is dan 3,25 procent.
JAARVERSLAG 2006 Nieuwe pensioenregeling
• De vroegpensioenaanspraken worden omgezet
in ouderdomspensioenaanspraken. Een uitzondering
Akkoord sociale partners
geldt voor deelnemers die potentieel SOHOR- of
Per 1 januari 2006 is de vroegpensioenregeling
SUCON-gerechtigd zijn en voor deelnemers die de
afgeschaft. Het fiscale kader van de Wet aanpassing
vroegpensioenaanspraken willen gebruiken voor hun
fiscale behandeling VUT/prepensioen en introductie
levensloopregeling.
levensloopregeling (Wet VPL) maakte dit besluit
• De mogelijkheden van aanvullende modulen voor
noodzakelijk. Het besluit is genomen tijdens het in 2005
opbouw van extra ouderdomspensioen en
gestarte overleg tussen sociale partners in de bedrijfs-
verzekering van het nabestaandenpensioen op
takken horeca en contractcatering over een nieuwe
sectoraal, collectief én individueel niveau worden
pensioenregeling. Sociale partners hebben op 4 mei
onderzocht. Pensioenfonds Horeca & Catering
2006 een akkoord over een nieuwe pensioenregeling
verricht dit onderzoek.
bereikt. De nieuwe pensioenregeling wordt ingevoerd per 1 januari 2007 en kent een duur van vijf jaar.
Basispensioenregeling
In het akkoord zijn de volgende uitgangspunten voor
De nieuwe basispensioenregeling wordt gekenmerkt
een nieuwe basispensioenregeling vastgelegd:
door een toetredingsleeftijd van 21 jaar, een
• De nieuwe basispensioenregeling voorziet in de
franchise en een maximum pensioengevend salaris.
opbouw van ouderdomspensioen. Daarnaast bestaat
De mogelijkheid de toetredingsleeftijd van 25 jaar te
de mogelijkheid tot premievrije voortzetting van
verlagen is eerder onderwerp van gesprek geweest
de deelneming voor volledig en duurzaam arbeids-
tussen sociale partners. De verlaging van de toetre-
ongeschikte deelnemers die een IVA-uitkering
dingsleeftijd sluit aan bij de Pensioenwet. De verlaagde
(Regeling inkomensbescherming volledig arbeids-
toetredingsleeftijd maakte het noodzakelijk om een
ongeschikten van de Wet werk en inkomen naar
franchise in te voeren, omdat anders de nieuwe
arbeidsvermogen) ontvangen.
pensioenregeling fiscaal niet toelaatbaar zou zijn.
Een eigentijdse pensioenregeling is tot stand gekomen voor werknemers vanaf 21 jaar. De werknemer met een gemiddeld salaris bouwt nu een beter pensioen op. Daarnaast
is een lang gekoesterde
wens
in vervulling gegaan: door de aanvullende regelingen biedt de pensioenregeling nu ook diversiteit en flexibiliteit; voor iedere deelne-
pensioen op maat! mer een
Eiko de Vries, Werknemersvoorzitter FNV Horeca, FNV Catering
De nieuwe pensioenregeling en de uitvoering ervan sluit aan bij het karakter van de bedrijfstakken horeca en catering. Werkgevers kunnen, naast een goede basispensioenregeling, aanvullende pensioenproducten als
extra arbeidsvoorwaarde
aanbieden. Lage uitvoeringskosten en transparante informatie sluiten aan bij de diversiteit van de bedrijfstak. Zowel de basispensioenregeling als de aanvullende regelingen zijn IFRS-proof. Ik ben dan ook dik tevreden met het bereikte resultaat. Paul Schoormans, Plaatsvervangend bestuurslid Koninklijk Horeca Nederland
Om ook deelnemers met lagere salarissen voldoende
De pensioenregeling heeft het karakter van een toege-
mogelijkheid voor pensioenopbouw te bieden, wordt
zegde pensioenregeling met een opbouwpercentage van
fiscaal de laagst mogelijke franchise (in 2007: € 9.819)
1,5 procent van de (som van de) pensioengrondslag(en).
gehanteerd. Voor het maximum pensioengevend salaris
De premie is vastgesteld op 14,3 procent van de pen-
is de maximumpremiegrens van de Zorgverzekeringswet
sioengrondslag, waarbij het werkgeversgedeelte van de
als uitgangspunt genomen (in 2007: € 30.623).
premie voor vijf jaar vaststaat. Het werknemersdeel van
De mogelijkheid van premievrije voortzetting van de
de premie kan worden aangepast als werknemersorga-
deelneming - die met terugwerkende kracht vanaf
nisaties hierom verzoeken. Reglementair is bepaald dat
1 januari 2006 van toepassing is - wordt uitsluitend
een wijziging van de premie na deze periode van vijf
geboden aan IVA-uitkeringsgerechtigden. De Wet werk
jaar uitsluitend betrekking kan hebben op gewijzigde
en inkomen naar arbeidsvermogen heeft immers als
economische en/of actuariële uitgangspunten. Aan de
doelstelling re-integratie voor werknemers die gedeel-
externe accountant van het fonds, Deloitte, is verzocht
telijk arbeidsgeschikt zijn. De nieuwe pensioenregeling
te toetsen of de pensioenregeling op basis van verslag-
kent flexibele elementen, als een verruiming van de
gevingsvoorschriften volgens IFRS (IAS 19) en/of de
mogelijkheid het ouderdomspensioen te vervroegen en
Richtlijnen voor de Jaarrekening (RJ 271) als toegezegde
de mogelijkheid van een hoog-laagconstructie.
bijdrageregeling kan worden aangemerkt.
Wij zijn zeer tevreden met de nieuwe pensioenregeling. Voor al onze werknemers
sluiten wij een contract af voor een nabe-
staandenpensioenverzekering. Als werkgever willen wij goede arbeidsvoorwaarden aanbieden en een voorziening voor de eventuele nabestaanden van je werknemers hoort daar ook bij. Al hoop je natuurlijk dat het fonds nooit tot uitkering hoeft over te gaan. Frank Wolff, Coördinator personeels- en salarisadministratie HMSHost Schiphol Airport
Deloitte heeft verklaard dat de pensioenregeling door
besluitvorming plaatsgevonden over de opzet en inhoud
de aangesloten werkgevers ten behoeve van de verslag-
van de aanvullende regelingen die per 1 januari 2007
legging als een toegezegde bijdrageregeling kan worden
worden ingevoerd. De aanvullende modulen kunnen
beschouwd. Wel blijft de uiteindelijke beoordeling van
zowel op werkgeversniveau als op deelnemersniveau
de pensioenregeling in het kader van de verslaglegging
worden afgesloten.
door de aangesloten werkgever, de verantwoordelijkheid 10
van de aangesloten werkgever en zijn accountant.
De aanvullende ouderdomspensioenregeling biedt
Deloitte heeft ook het belang onderstreept, dat de
de mogelijkheid van extra pensioenopbouw van
communicatie over de pensioenregeling in overeen-
0,05 procent tot 0,55 procent van de (som van de)
stemming moet zijn met de tekst en inhoud van het
pensioengrondslag(en) in aanvulling op de pensioen-
reglement.
opbouw in de basispensioenregeling. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om pensioen op te bouwen boven het
Aanvullende regelingen
maximum pensioengevend loon. Bij de aanvullende
Op verzoek van sociale partners heeft Pensioenfonds
nabestaandenpensioenverzekering kan worden gekozen
Horeca & Catering een uitvoerige studie verricht naar de
voor een dekking van 10 procent, 20 procent of
mogelijkheden voor aanvullende modulen ouderdoms-
30 procent van het pensioengevend salaris. De premie-
pensioen en nabestaandenpensioen. Bij de ontwikkeling
percentages in de aanvullende regelingen zijn, net als
van aanvullende regelingen zijn ook verschillende
in de basispensioenregeling, voor vijf jaar vastgesteld.
horeca- en cateringondernemingen betrokken om
Ook de aanvullende regelingen kunnen om die reden
te toetsen of de producten voldoen aan de in de
in de verslaglegging van de aangesloten werkgevers als
bedrijfstakken bestaande behoefte. In een werkgroep
toegezegde bijdrageregeling worden aangemerkt.
bestaande uit een delegatie van sociale partners heeft
Sociale partners en het bestuur van Pensioenfonds
vermogensoverschotten en -tekorten. De besluitvorming
Horeca & Catering zijn van mening dat gedegen
die met het oog op de principes voor goed pensioen-
regelingen tot stand zijn gekomen die goed aansluiten
fondsbestuur heeft plaatsgevonden, is eveneens in de
op de behoefte van werkgevers en werknemers in de
statuten vastgelegd. Dit betreft onder meer de instelling
bedrijfstakken. De verschillende mogelijkheden die
van een Auditcommissie en een wijziging in de klachten-
met de aanvullende regelingen worden geboden, het
en geschillenprocedure. Ook is bepaald dat de door het
karakter van de regelingen, de administratieve eenvoud
bestuur aan de directeur gedelegeerde verantwoorde-
en de scherpe premiestelling en het beleggings- en
lijkheid in een directiestatuut is vastgelegd.
toeslagbeleid overeenkomstig de basispensioenregeling kenmerken de regeling.
In het nieuwe pensioenreglement is ook rekening gehouden met de per 1 januari 2007 in werking
Statuten en reglementen
getreden Pensioenwet als gevolg waarvan onder meer de informatieverplichtingen zijn geformuleerd,
Een wijziging van de statuten is per 1 januari 2007
de verjaringstermijn voor pensioenuitkeringen is
gerealiseerd. Wijzigingen in de bevoegdheden en taken
vervallen, de bepalingen omtrent waardeoverdracht
van de deelnemersraad alsmede het onderscheid tussen
en afkoop zijn aangepast en een uitvoeringsreglement
de certificerend en adviserend actuaris betreffen statu-
is opgesteld. In het uitvoeringsreglement is de
taire wijzigingen die uit de Pensioenwet volgen. Ook
verhouding tussen pensioenuitvoerder en werkgever
heeft een actualisering plaatsgehad van de statutaire
geregeld. De per 1 januari 2007 in te voeren nieuwe
bepaling over wijziging van pensioenaanspraken als de
premieafdrachtsystematiek, die aansluit op de aangifte
financiële positie van het fonds hiertoe noodzaakt,
loonheffingen van de Belastingdienst, is hierin gefor-
in aansluiting op de reglementaire bepaling over
muleerd evenals het uitgangspunt voor automatische
Ik neem sinds een aantal jaren deel in de pensioenregeling. Dat werknemers in de nieuwe regeling vanaf 21 jaar deelnemen, vind ik goed. Je kunt dan toch vier jaar langer pensioen opbouwen. Positief is
zelf kunt bepalen dat je als werknemer ook
extra
ouderdomspensioen op te bouwen via de aanvullende regelingen. Na je pensionering wil je toch ook een goed inkomen? Kim Vermeij, BI Specialist Albron BV
11
incasso. Het toeslagenbeleid en het beleid in geval van
Pensioenfondsen of het Financieel Toetsingskader,
vermogensoverschotten en -tekorten zijn ook in het
heeft het bestuur in 2004 doen besluiten de Actua-
uitvoeringsreglement verwoord.
riële Principes Pensioenfondsen te hanteren tot het moment dat het Financieel Toetsingskader verplicht
Het bestuur heeft, gelet op de discussie die in het pen-
van toepassing wordt. Met de inwerkingtreding van de
sioenveld is ontstaan over de Pensioenwetbepalingen
Pensioenwet per 1 januari 2007 is ook het Financieel
van gedwongen uitruil van ouderdomspensioen naar
Toetsingskader van toepassing.
nabestaandenpensioen als de deelnemer geen keuze maakt alsmede van voortzetting van de nabestaan-
Op grond van het Financieel Toetsingskader dienen
denpensioenverzekering gedurende werkloosheid en
bij het vaststellen van de technische voorzieningen
onbetaald verlof, besloten deze bepalingen pas in de
met betrekking tot het geheel van pensioen-
loop van 2007 in overweging te nemen. In verband met
verplichtingen prudente grondslagen te worden
de uitgestelde werking van deze bepalingen worden
gehanteerd, rekening houdend met een (variabele)
eerst de ontwikkelingen in 2007 afgewacht.
marktrente en de levensverwachting. Daarnaast moet
Met uitzondering van deze bepalingen voldoen de
een pensioenfonds beschikken over een minimaal vereist
statuten en het pensioenreglement met ingang van
eigen vermogen van 5 procent van de verplichtingen
1 januari 2007 aan de Pensioenwet.
en moet het vereist eigen vermogen zodanig zijn vastgesteld dat met een zekerheid van 97,5 procent wordt
Financiering
voorkomen dat het eigen vermogen negatief wordt. De fluctuaties in de marktrente zijn bij toepassing van het
In 2002 zijn sociale partners een aantal maatregelen
Financieel Toetsingskader van invloed op de waardering
overeengekomen ter verbetering van de financiële
van de verplichtingen en de dekkingsgraad van het
positie van het fonds. Deze maken onderdeel uit van
fonds. Om inzicht te verkrijgen in de risico’s voor de
het in 2002 bij De Nederlandsche Bank ingediende
financiële positie van het fonds wordt het verloop
herstelplan onderdekking. Deze maatregelen, die in
van de dekkingsgraad bij toepassing van de Actuariële
werking zijn getreden per 1 januari 2003 voor de duur
Principes Pensioenfondsen én bij toepassing van het
van vijf jaar, betreffen een verhoging van de premie van
Financieel Toetsingskader inzichtelijk gemaakt. Verder
de ouderdomspensioenregeling van 2,5 procent naar
heeft het bestuur in het verslagjaar besloten het risico
3,7 procent, een verhoging van de vroegpensioenleeftijd
van een fluctuerende marktrente af te dekken door een
van 61 jaar naar 62 jaar, een eigen bijdrage van
swaptionstrategie te implementeren. Hiermee wordt het
25 procent van de verschuldigde premie voor
financiële risico van een daling van de marktrente over
deelnemers in de regeling van voortzetting van de
vijf jaar beneden 3,25 procent afgedekt.
deelneming wegens arbeidsongeschiktheid en een 12
aanpassing van het toeslagbeleid. Als gevolg hiervan
Dekkingsgraad en toeslag
wordt onderscheid gemaakt tussen de toeslag voor
De goede beleggingsresultaten in het verslagjaar
actieve deelnemers enerzijds en slapers en
hebben in belangrijke mate bijgedragen aan een verbe-
gepensioneerden anderzijds.
tering van de dekkingsgraad. Ultimo 2006 bedraagt de dekkingsgraad van Pensioenfonds Horeca & Catering
In december 2005 hebben sociale partners het besluit
op basis van de Actuariële Principes Pensioenfondsen
genomen de vroegpensioenregeling per 1 januari 2006 te
141 procent (2005: 125 procent). De sinds lange tijd
beëindigen en de vroegpensioenpremie tijdelijk beschikbaar
bestaande situatie van reservetekort is hiermee ten
te houden. Om deze reden heeft het bestuur van het fonds
einde gekomen. De verbetering van de dekkingsgraad
besloten de premie voor de ouderdomspensioenregeling op
volgt onder meer uit de per 1 januari 2003 getroffen
7,5 procent te stellen in 2006.
herstelmaatregelen. Voorts wordt de dekkingsgraad ultimo 2006 vastgesteld tegen een rekenrente van
Financieel Toetsingskader
4 procent. Ultimo 2005 diende de dekkingsgraad te
De vanaf boekjaar 2004 bestaande mogelijkheid te
worden vastgesteld op basis van een rentestand van
kiezen voor toepassing van het huidig financieel
3,815 procent in verband met een (historisch) lage
toezicht op basis van de Actuariële Principes
rentestand onder de vaste rekenrente van 4 procent.
Pacific
Vastrente
Opkomende markten
Ontwikkeling dekkingsgraad vanaf 1999 150% 145%
141%
140% 134%
130%
125%
122%
120%
APP
118%
110%
FTK
108% 100%
100% 90%
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Ter vergelijk bedraagt de dekkingsgraad op basis van
Deze toeslagverlening vindt plaats op basis van een
het Financieel Toetsingskader ultimo 2006 144 procent,
vaste opslag in de premie van 0,9 procentpunt.
uitgaande van de meer prudente grondslagen van het Financieel Toetsingskader en een marktrente van
In het verslagjaar heeft het bestuur eveneens aandacht
4,3 procent.
besteed aan de financiële sturingsmiddelen die gebruikt kunnen worden ter verbetering van de financiële
In december 2005 is in het (tijdelijk) akkoord op
positie van het fonds. Het bestuur van het pensioen-
hoofdlijnen van sociale partners vastgesteld een toeslag
fonds heeft al eerder als uitgangspunt gesteld dat het
van 1,25 procent te verlenen aan de in 2006 actieve
beleggingsbeleid in beginsel niet wordt benut als risico-
deelnemers over de per 31 december 2005 opgebouwde
beheersingsinstrument. Vastgesteld is dat het bestuur
aanspraken. Deze toekenning heeft eind 2006 plaats-
van het fonds bevoegd is op verzoek van werknemers-
gevonden met terugwerkende kracht per 1 januari 2006.
organisaties het werknemersgedeelte van de premie te
De verhoging is gefinancierd uit de, in verband met het
verhogen, als de financiële positie van het fonds naar
beëindigen van de vroegpensioenregeling, verhoogde
het oordeel van het bestuur ontoereikend is. Als van
premie voor de ouderdomspensioenregeling. Naar
deze mogelijkheid geen gebruik wordt gemaakt en de
aanleiding van de financiële positie eind 2005 heeft
toe te kennen pensioenaanspraken hoger zijn dan de in
het bestuur besloten ook aan niet-actieve deelnemers
dat jaar voor inkoop van pensioenrechten beschikbare
en gepensioneerden per 1 januari 2006 een eenmalige
premies, kan een verlaging van het opbouwpercentage
toeslag te verlenen van 1,25 procent. Deze toeslag
plaatsvinden. Als een situatie van onderdekking ontstaat
wordt gefinancierd uit de beleggingsresultaten.
op basis waarvan de actuele waarde van de bezittingen van het fonds lager is dan de som van de technische
In verband met de per 1 januari 2006 gerealiseerde
voorzieningen en het minimaal vereist eigen vermogen,
verhoging van de premie van 3,7 procent naar
en de technische voorzieningen niet binnen redelijke
7,5 procent heeft het bestuur zich in de loop van het
termijn volledig door waarden kunnen worden gedekt,
verslagjaar beraden op welke wijze de premiestelling
kan de noodmaatregel worden ingezet. Deze houdt in
meer in balans kan worden gebracht met de pensioen-
dat verworven pensioenaanspraken en pensioenrechten
opbouw. Dit heeft geleid tot het besluit per 31 december
worden verminderd. Gelet op de vaststelling van de
2006 een eenmalige toeslag van 3,8 procent toe te
sturingsmiddelen en de noodmaatregel komt het beleid
kennen op de aanspraken ouderdomspensioen van
voor reservevorming, een eventueel vast te stellen
deelnemers met een actief dienstverband in 2006.
streefdekkingsgraad en toeslagverlening nader aan de orde in de in 2007 te verrichten ALM-studie.
Naast de mogelijke toeslagverlening aan actieven, respectievelijk slapers en gepensioneerden als de
De discussie over de communicatieverplichtingen omtrent
financiële positie van het fonds dat toestaat, geldt vanaf
toeslagverlening heeft ertoe geleid dat in de Pensioenwet
2007 ook een jaarlijkse toeslag aan de in dat jaar actieve
een verplichting is geformuleerd de informatie over
deelnemers.
toeslagverlening uit te drukken in een kwalitatieve en
13
beeldende maatstaf. Beoogd wordt dat informatie over
Actuariële en bedrijfstechnische nota
toeslagverlening eerlijk, toegankelijk en begrijpelijk is: op
In verband met het beëindigen van de vroegpensioen-
basis van de continuïteitsanalyse kan een indexatielabel
regeling en de consequenties van de invoering van de
worden toegekend. Het label moet inzicht geven in de
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen voor de
zekerheid waarmee een pensioenregeling meegroeit
WAO-aanvullingsregeling en de WAO-gatverzekering was
met de inflatie. Ook in het bestuur van Pensioenfonds
een wijziging van de actuariële en bedrijfstechnische nota
Horeca & Catering is dit onderwerp aan de orde geweest.
naar de situatie per 1 januari 2006 noodzakelijk. Ook de
Het bestuur heeft de zorg over de uitvoerbaarheid van het
beschrijving van de organisatie van het pensioenfonds is
indexatielabel uitgesproken. De ontwikkelingen worden om
geactualiseerd in verband met het in eigen beheer nemen
die reden nauwlettend gevolgd.
van de deelnemersadministratie per 1 januari 2006.
Reserves
Ontwikkelingen als de per 1 januari 2007 nieuw in te
Volgens de uitgangspunten van De Nederlandsche Bank
voeren pensioenregeling, toepassing van het Financieel
moet een pensioenfonds beschikken over een dekkings-
Toetsingskader en de wijzigingen in de organisatie van
graad van ten minste 105 procent. Naast de voorziening
het fonds ingevolge de STAR-principes voor goed pen-
pensioenverplichtingen moet een reserve voor algemene
sioenfondsbestuur maken opnieuw een herziening van
risico’s worden gevormd ter grootte van 5 procent van
de actuariële en bedrijfstechnische nota noodzakelijk,
de voorziening pensioenverplichtingen. Om de mogelijke
maar nu naar de situatie per 1 januari 2007.
waardedaling van de beleggingen op te vangen, moet ook een reserve beleggingsrisico worden gevormd. Het deel
Beleggingen
van het resultaat dat niet benodigd is voor de voorziening pensioenverplichtingen, de reserve voor algemene risico’s en
Kernpunten vermogensbeheer
de reserve beleggingsrisico gaat naar de extra reserve.
Pensioenfonds Horeca & Catering laat minimaal eens in de vijf jaar een ALM- en risicobudgetstudie uitvoeren.
In principe moet de reserve voor algemene risico’s
Het bestuur heeft op basis van deze studies drie
5 procent van de voorziening pensioenverplichtingen
kernpunten voor het vermogensbeheer vastgesteld:
bedragen. Als de meest recente sterftegrondslagen
• diversificatie van het vermogen over meerdere
worden gehanteerd, is een tijdelijk lagere reserve
beleggingscategorieën, vermogensbeheerders en
toegestaan. Om deze reden kan ultimo 2006 worden
beleggingsstijlen;
volstaan met een algemene reserve van 4,2 procent van
• beste vermogensbeheerder per beleggingsmandaat;
de voorziening pensioenverplichtingen.
• actief beheer in markten waar dit waarde kan
14
toevoegen en anders passief beheer.
Pensioenfonds Horeca & Catering moet op grond van de
Deze kernpunten worden gehanteerd als uitgangspunt
samenstelling van de beleggingsportefeuille, het niveau
voor de invulling van het beleggingsbeleid en de
van de marktrente en de door De Nederlandsche Bank
verdeling van het vermogen over de verschillende
vereiste buffers voor zakelijke waarden beschikken over
vermogensbeheerders.
een beleggingsreserve ter hoogte van 24,1 procent van de voorziening pensioenverplichtingen (ad e 1.860,6
Strategische beleggingsallocatie
miljoen). Dit komt neer op een beleggingsreserve
De op een ALM-studie gebaseerde strategische beleg-
van e 448,4 miljoen. Waar eind 2005 nog sprake was
gingsallocatie van de ouderdoms-, nabestaanden- en
van een reservetekort, heeft de verbetering van de
vroegpensioenregeling is in 2006 gehandhaafd op
financiële positie in 2006 geleid tot een situatie waarin
50 procent aandelen, 40 procent vastrentende waarden en
het pensioenfonds beschikt over de vereiste reserves.
10 procent onroerend goed. Voor de WAO-gatverzekering
Ultimo 2006 heeft het fonds zelfs een overschot aan
en de WAO-aanvullingsregeling gold een strategische
reserves van e 235,3 miljoen. Deze middelen zijn in de
verdeling van 25 procent aandelen en 75 procent
balans gepresenteerd als extra reserve. Aangezien het
vastrentende waarden. De reden van deze afwijkende
pensioenfonds ultimo 2006 ruimschoots beschikt over
strategische verdeling was gelegen in het feit dat de
de door de toezichthouder vereiste reserves, heeft het
WAO-regelingen verzekerde regelingen betreffen en een
bestuur De Nederlandsche Bank verzocht het herstelplan
kortere beleggingshorizon hebben. Eind 2006 is besloten
als beëindigd te beschouwen.
het beleggingsbeleid van de WAO-gatverzekering en de
De beleggingsresultaten waren voor het tweede achtereenvolgende jaar goed.
verbetering van de financiële situatie Dit heeft sterk bijgedragen aan een
van het fonds. De situatie van reservetekort
komt dan ook eerder ten einde dan verwacht. In verband met de invoering van de nieuwe pensioenregeling wordt in 2007 de huidige beleggingsstrategie getoetst door een ALM-studie. Maarten Markus, Bestuurslid Koninklijk Horeca Nederland
WAO-aanvullingsregeling per 1 januari 2007 te wijzigen
van 2007 opnieuw een ALM-studie uitgevoerd. Hierin
en aan te laten sluiten op de strategische beleggings-
worden de verschillende (nieuwe) regelingen meege-
allocatie van de basispensioenregeling. Aanleiding voor
nomen. Aan de hand van deze studie wordt beoordeeld of
dit besluit was de invoering van de Wet werk en inkomen
de strategische beleggingsallocatie wijziging behoeft.
naar arbeidsvermogen: als gevolg hiervan is de instroom in de WAO-regelingen sinds 1 januari 2006 minimaal.
Langetermijnrenterisico
Ook gezien de sterke financiële positie van de WAO-
In verband met de invoering van het Financieel
regelingen is een hoger risicoprofiel voor de beleggingen
Toetsingskader per 1 januari 2007 heeft het bestuur zich
gerechtvaardigd. Daarnaast biedt aansluiting bij de basis-
in 2006 evenals in 2005 beraden op de wijze waarop het
pensioenregeling voordeel op het gebied van efficiëntie.
risico van een daling van de marktrente op de financiële positie van het fonds kan worden afgedekt. Het bestuur
Bij alle regelingen van het fonds is het valutarisico voor
heeft besloten dit risico door middel van een swaption
alle beleggingscategorieën, met uitzondering van private
te verkleinen. De overeenkomst is in het najaar van 2006
equity, volledig afgedekt.
gesloten. Het neerwaartse renterisico is hiermee voor een periode van vijf jaar grotendeels afgedekt. Het risico
In verband met de invoering van de nieuwe pensioenre-
is afgedekt van de negatieve gevolgen die ontstaan als
geling en de definitieve vaststelling van de kaders van het
de marktrente over vijf jaar lager is dan 3,25 procent.
Financieel Toetsingskader eind 2006 wordt in het voorjaar
De swaption heeft een nominale waarde van e 2 miljard.
15
Om deze swaption te financieren is een tweede swaption
Het fonds streeft naar een zo hoog mogelijk rendement
afgesloten, waarmee het fonds deels het opwaarts
op de beleggingen binnen vooraf ingestelde risico’s.
potentieel voor de dekkingsgraad van een boven een
Aan de vermogensbeheerders van het fonds worden
niveau van 5 procent stijgende rente inlevert. Deze
geen strikte voorwaarden gegeven op het gebied van
swaption heeft een onderliggende nominale waarde van
maatschappelijk verantwoord beleggen. Wel wordt
e 1,26 miljard.
elke twee jaar de aandelenportefeuille doorgelicht om te bepalen in welke mate de portefeuille voldoet aan
Optimalisering van het vermogensbeheer in 2006
bepaalde criteria van duurzaamheid. Op basis hiervan
In 2006 zijn verdere stappen ondernomen om het
vindt heroverweging van het beleid plaats. In het najaar
beleggingsbeleid en de vermogensbeheerstructuur te
van 2006 is in een dergelijk onderzoek vastgesteld dat
optimaliseren.
de aandelenportefeuille vergeleken met een marktgemiddelde relatief duurzaam is. Naar aanleiding van dit
Vanwege de verwachte risicoreducerende werking van
onderzoek is besloten het huidige beleid vooralsnog te
grondstoffen op de totale portefeuille is vanaf begin
handhaven.
2006 een start gemaakt om stapsgewijs een belang
Als gevolg van de grote aandacht in de media voor dit
van 5 procent van het vermogen in deze categorie op
onderwerp wordt in 2007 opnieuw door het bestuur
te bouwen. Western Asset Management is hiervoor als
besproken of onze verantwoordelijkheid tot
manager aangesteld. Eind 2006 was het percentage
aangescherpte maatregelen moet leiden.
grondstoffen 2,2 procent van de totale beleggingsportefeuille.
Macro-economische ontwikkelingen en financiële markten in het verslagjaar
In 2006 is het tactische beleggingsallocatiebeleid
Het jaar 2006 was wat betreft groei een goed jaar voor
aangepast. Besloten is de tactische verdeling van
de wereldeconomie. De Amerikaanse economische groei
de portefeuille over de hoofdcategorieën aandelen,
vertraagde dit jaar terwijl Europa en Japan een hogere
vastrentende waarden en onroerend goed neutraal te
bijdrage in de wereldgroei hadden dan het voorgaande
beheren. Dat wil zeggen dat mechanische regels zijn
jaar. Opkomende economieën zetten hun opmars ten
afgesproken voor herbalancering van de portefeuil-
opzichte van de ontwikkelde economieën voort.
legewichten richting benchmarkgewichten. Deze regels
Met het oog op druk op de inflatie, mede onder invloed
houden grofweg in dat per kwartaal een herbalancering
van de gestegen olieprijs, verhoogden centrale banken
plaatsvindt richting de strategische gewichten.
wereldwijd hun rentetarieven. Dit leidde tot vervlakking van rentecurves omdat de stijging van de lange rente
16
Medio 2006 is een bedrag van € 40 miljoen toegewezen
achterbleef bij die van de korte rente. In de Verenigde
ten behoeve van private equity aan SPF Beheer bv. SPF
Staten was aan het eind van 2006 zelfs sprake van een
Beheer bv belegt de komende jaren namens Pensioenfonds
omgekeerde rentestructuur: de korte rente was hoger
Horeca & Catering in 5 tot 10 private equity fondsen.
dan de lange rente. Obligaties rendeerden over het
Dit past binnen het beleid om het private equity belang
geheel genomen in 2006 licht positief. Aandelenmarkten
binnen aanvaardbare termijn uit te breiden tot 5 procent
en onroerend goed deden het in dit klimaat erg goed.
van het belegd vermogen ultimo 2008.
De MSCI World index (valutarisico afgedekt naar euro’s) liet in 2006 een rendement zien van 14,9 procent.
Pensioenfonds Horeca & Catering belegt niet in hedge het fonds zijn hedge funds onvoldoende transparant
Omvang en samenstelling van de beleggingsportefeuille
over het te voeren beleggingsbeleid. Om deze reden kan
De beleggingsportefeuille voor de ouderdoms-,
de toegevoegde waarde van hedge funds voor het fonds
nabestaanden- en vroegpensioenregeling is verdeeld
niet bevredigend worden aangetoond.
over aandelen (inclusief grondstoffen), onroerend goed
funds. Dit is een bewuste keuze. Naar het oordeel van
en vastrentende waarden. De vastrentende waarden
Duurzaam en maatschappelijk verantwoord beleggen
zijn onderverdeeld in obligaties en hypotheken. Voor
Pensioenfonds Horeca & Catering hecht belang aan
de beide WAO-regelingen werd tot 1 januari 2007
een goed rendement enerzijds en een maatschappelijk
alleen in aandelen en obligaties belegd. De weging
verantwoorde opstelling anderzijds.
van de verschillende categorieën wordt in de tabel
ille le 2006 2006
Aandelenportefeuille Aandelenportefeuille 2006 2006 van opkomende markten is dit De strategische weging
Beleggingsportefeuille Beleggingsportefeuille2006 2006
Obligatieportefeuille Obligatieportefeuille2006 2006
jaar net als in 2005 geleidelijk over het jaar met enkele 40% 40%
procentpunten12% verhoogd. 12% 3% 3%
8% 8%
11% 11%
3% 3%
De aandelenportefeuille bevat ook 32% 32%private equity beleg-
25% 25%
13% 13%
gingen (niet-beursgenoteerde ondernemingen). Aan het eind van het verslagjaar bedroeg deze categorie
57% 57%
29% 29%
2 procent van de totale beleggingsportefeuille. 52% 52%
Woningen Woningen Kantoren Kantoren
Aandelen Aandelenenengrondstoffen grondstoffen Onroerend Onroerendgoed goed Vastrente Vastrente
Nederland Nederland Europa Europa rendement van 18,6 procent behaald ten opzichte van Amerika Amerika Pacific Pacific
Japan Japan Opkomende Opkomendemarkten markten
een rendement op de benchmark van 16,7. De positieve afwijking tussen het portefeuille- en het benchmark-
afgezet tegen de normportefeuille. Aan het eind van het
rendement is veroorzaakt door goede aandelenselectie
verslagjaar zijn in alle beleggingsportefeuilles aandelen
binnen de verschillende regio’s en door een gunstige
overwogen en vastrentende waarden onderwogen ten
marktallocatie. Dit betrof onder andere de overweging
opzichte van de normportefeuille.
van aandelen in opkomende markten en van de onder-
19% 19%
5% 5%
37% 37% De aandelenportefeuille van het fonds heeft in 2006 een
Europa Europaeuro euro Amerika Amerika Opkomende Opkomendemarkten markten High HighYield Yield
E I B
weging van Amerikaanse aandelen in de portefeuille.
De aandelenportefeuille Ondanks een correctie in mei en juni was 2006 in
portefeuille 2006 zijn geheel wederom Beleggingsportefeuille een goed jaar voor2006 aandelen.
Obligatieportefeuille 2
Aandelenportefeuille 2006
De benchmark die Pensioenfonds Horeca & Catering 2%
vastgoed
uimten
hanteert, waarbij het valutarisico is afgedekt 8% naar
40% euro’s, liet een totaalrendement zien van 16,7 procent.
Vooral Europese aandelen en opkomende markten
3%
12%
11%
3% 32%
13%
29%
hadden een goed jaar. De Amerikaanse en Japanse 57%
aandelenmarkten bleven enigszins achter. De relatieve onderweging in de portefeuille van Amerikaanse 52%
5%
37%
aandelen was dit jaar derhalve gunstig. Opkomende
Nederland Amerika Pacific
Woningen Aandelen en grondstoffen markten waren dit jaar overwogen ten opzichte van de Kantoren Onroerend goed benchmark, hetgeen ook een goed resultaat opleverde Vastrente
Europa Japan Opkomende markten
voor het rendement.
Europa euro Amerika Opkomende mar High Yield
Omvang en samenstelling van de beleggingsportefeuilles ultimo 2006 Portefeuille Ouderdoms-, nabestaanden- en vroegpensioenregeling Aandelen, converteerbare obligaties en grondstoffen Onroerend goed
Norm
in e 1.000.000
in %
in %
1.299
54
50
213
9
10
738
31
32
Vastrentende waarden: • Obligaties • Hypotheken
150
6
8
2.400
100
100
Aandelen
56
30
25
Obligaties
133
70
75
Belegd vermogen WAO-regelingen
189
100
100
Belegd vermogen ouderdoms-, nabestaanden- en vroegpensioenregeling
WAO-regelingen
Totaal belegd vermogen pensioenfonds
2.589
17
De portefeuille vastrentende waarden
De onroerendgoedportefeuille
De eerder genoemde vervlakkende rentecurve
Op de onroerendgoedportefeuille is in 2006 opnieuw
resulteerde in een licht negatief rendement op
een goed resultaat behaald. Het indirecte
staatsobligaties wereldwijd. De rendementen op
(beursgenoteerde) onroerend goed behaalde met
bedrijfsobligaties deden het hierbij vergeleken goed,
38,7 procent een nog beter resultaat dan het vorige jaar,
hoewel de rendementen mager waren (het benchmark-
toen het rendement 16,7 procent was. Ook het directe
rendement van bedrijfsobligaties was in 2006
vastgoed rendeerde met 10,8 procent goed.
1,3 procent). Obligaties van opkomende markten en
Het fonds belegt in direct onroerend goed via besloten
bedrijfsobligaties met een slechte kredietkwaliteit
beleggingspools die belangen hebben in Nederlands
presteerden ook in 2006 weer het best van de
onroerend goed.
genoemde categorieën. Inflatiegerelateerde obligaties
De waardeontwikkeling van woningen was minder goed
waren de slechtst renderende categorie in de
dan in 2005, maar nog altijd 4,5 procent. Dit onder
obligatieportefeuille. Dit werd grotendeels veroorzaakt
invloed van een grote vraag naar woningbeleggingen
door de relatief lange gemiddelde looptijd van dit
ten opzichte van een beperkt aanbod. Het winkelbezit
soort obligaties. Deze looptijden deden het in
kende onder invloed van de gunstige Nederlandse
2006 slechter dan kortere looptijden.
economie een waardegroei van 6,6 procent. Ook de kantorenmarkt profiteerde van de goede economische
Obligatieportefeuille 2006
06
ontwikkelingen. Voor het eerst in jaren was op deze markt sprake van een uitbreidingsvraag. Ook de gemid-
11%
3%
delde contractduur is gestegen. Het directe rendement
25%
op kantoren viel met 3,5 procent wat tegen. Dit kwam
32%
enerzijds door de boekhoudkundige verwerking van
29%
3% 8% 5%
Europa Japan Opkomende markten
Europa euro Amerika Opkomende markten High Yield
19% Europa niet-euro Indexobligaties Bedrijfsobligaties
huurvrije periodes die bij verhuur worden verstrekt en anderzijds door kosten voor het verhuurgereed maken van kantoren die in 2006 zijn verhuurd. De onroerendgoedportefeuille van het pensioenfonds toont opnieuw een groei in het belang van indirect onroerend goed. Dit is veroorzaakt door de zeer sterke rendementen op indirect onroerend goed gedurende het verslagjaar.
De hypothekenportefeuille bestaat geheel uit Neder18
landse hypotheken. In 2006 werd veel afgelost op zowel
Onroerendgoedportefeuille 2006
Beleggingsportef
zakelijke als woninghypotheken. Daarnaast was sprake van grote concurrentie van andere aanbieders op deze
10%
2% 40%
markten. Hierdoor werd de doelstelling van een neutrale allocatie naar deze categorie niet geheel gerealiseerd.
20% 57%
De obligatieportefeuille heeft in 2006 een rendement gerealiseerd van 1,4 procent ten opzichte van een
11%
rendement van de benchmark van 1,5 procent. Op de hypothekenportefeuille is een rendement behaald van -0,2 procent ten opzichte van een benchmarkrendement van -0,2 procent.
Indirect vastgoed Winkels Bedrijfsruimten
Woningen Kantoren
Aandelen Onroerend Vastrente
In 2006 zijn de vastgoedfondsen waarin het fonds
Performancetoets
belegt in samenwerking met de participanten gemoder-
Desgewenst kunnen werkgevers vrijstelling van de
niseerd door Achmea Vastgoed. Dit proces is per
verplichtstelling verkrijgen als het pensioenfonds niet
1 januari 2007 afgerond. In 2006 is een klein deel
voldoet aan de vastgestelde norm voor de zogenaamde
van de portefeuille direct onroerend goed (5 procent)
performancetoets. Dit is geregeld in het Vrijstellings-
gealloceerd aan een nieuw opgericht vastgoedfonds,
besluit Wet Bpf 2000. Het criterium dat hierbij geldt, is
gericht op bedrijfsruimten.
dat een eventuele vrijstelling aangevraagd en toegekend kan worden als de performancetoets een uitkomst heeft
Performance
lager dan -1,28. De performancetoets is afgeleid van de jaarlijkse meting van de z-score. De performancetoets
Rendementen 2006
wordt samengesteld door de som van de z-scores van de
Het totaalrendement op de beleggingen voor de
afgelopen vijf jaar te delen door de wortel van dit aantal
ouderdoms-, nabestaanden- en vroegpensioenregeling
jaren. De uitkomst van de performancetoets voor het
is in 2006 11,9 procent geweest. De performance van
jaar 2006 is 0,22. Als gevolg hiervan heeft het pensioen-
de vergelijkende benchmark (ook wel normrendement
fonds in het verslagjaar voldaan aan de norm voor de
genoemd) heeft 10,6 procent bedragen, waardoor
performancetoets.
een outperformance is behaald van 1,3 procent. Het rendement op de portefeuilles voor de WAO-aanvullingsregeling en WAO-gatverzekering is 5,5 procent geweest (benchmark 4,9 procent). Het totaalrendement van alle regelingen van het pensioenfonds is 11,4 procent geweest. De performance van de benchmark heeft 10,1 procent bedragen. De rendementscijfers zijn extern berekend.
Z-score Het pensioenfonds hanteert voor alle onderdelen van de beleggingsportefeuille benchmarks en doelstellingen. De normportefeuille voor het totale fonds wordt hiervan afgeleid. De z-score is een maatstaf voor het feitelijk behaalde rendement van de beleggingsportefeuille ten opzichte van het normrendement. In beide rendementen worden de uitvoeringskosten van het vermogensbeheer meegenomen, zodat het gaat om netto rendementen. Als het netto feitelijk rendement hoger is dan het netto normrendement ontstaat een positieve z-score. De z-score van het pensioenfonds over 2006 is 0,59.
19
Performance per beleggingscategorie 2006 Beleggingscategorie (in %)
Portefeuille
Benchmark
Verschil
Aandelen
18,6
16,7
1,9
Converteerbare obligaties
11,9
12,9
-1,0
2,8
3,3
-0,5
Indirect onroerend goed
38,7
35,8
2,9
Direct onroerend goed
10,8
10,8
0,0
Private equity
Obligaties (inclusief credits en high yield)
1,4
1,5
-0,1
Hypotheken
-0,2
-0,2
0,0
Totaal
11,4
10,1
1,3
Bovenstaande tabel toont per beleggingscategorie de performance voor het totaal van de regelingen van het pensioenfonds over 2006, de performance van de vergelijkende benchmark en het verschil tussen beide. De outperformance komt met name door de hoge rendementen van aandelen terwijl deze categorie gedurende vrijwel het hele jaar overwogen was in de portefeuille. Daarnaast speelde vooral mee dat de aandelenbeheerders en indirect onroerend goed een hoger rendement haalden dan hun benchmark.
Historisch overzicht van de performance 2006
2005
Beleggingsportefeuille
11,4
14,3
9,5
11,7
-11,4
Benchmark
10,1
11,4
10,0
12,8
-10,1
1,3
2,9
-0,5
-1,1
-1,3
Performance (in %)
Out-/underperformance
2004
2003
2002
Bovenstaande tabel geeft het verloop weer van de performance van de beleggingsportefeuille van de pensioenregelingen over de afgelopen 5 jaar. Tot 2004 hebben de performancecijfers alleen betrekking op de ouderdoms-, nabestaanden- en vroegpensioenregeling. Het gemiddelde resultaat van de beleggingsportefeuille van de pensioenregelingen is over de afgelopen 5 jaar 6,6 procent geweest, hetgeen iets hoger is dan het rendement op de benchmark (6,5 procent).
Goed pensioenfondsbestuur en risicobeheersing 20
Principes voor goed pensioenfondsbestuur De principes voor goed pensioenfondsbestuur, zoals in
In het kader van besturing en beleid is per 1 januari
2005 door de Stichting van de Arbeid geformuleerd, zijn
2007 een directiestatuut in werking getreden, met een
in het verslagjaar aanleiding geweest voor een nadere
heldere beschrijving van de functie, taken en verant-
bespreking over de mogelijkheden van implementatie.
woordelijkheden van de directeur. Uitgangspunt is dat
In de principes wordt uitdrukking gegeven aan de
de uitvoering te allen tijde in overeenstemming is met
maatschappelijke tendens dat organisaties verant-
het strategische bestuursbeleid. Om dit te waarborgen
woording dienen af te leggen aan belanghebbenden
zijn bij een uitvoeringsbeslissing en -handeling, conform
en derden. Kwaliteit, zorgvuldigheid en openheid van
het vier-ogen-principe, altijd ten minste twee personen
het pensioenfondsbestuur worden hierbij centraal
betrokken. Voor zelfadministrerende fondsen wordt
gesteld. In de principes wordt onderscheid gemaakt
het directiestatuut als een belangrijk instrument gezien
tussen besturing en beleid, verantwoording en intern
voor goed pensioenfondsbestuur. Het bestuur heeft
toezicht. De principes moeten uiterlijk op 1 januari 2008
zich ook beraden op de wijze waarop een evaluatie van
zijn geïmplementeerd en zijn wettelijk verankerd in de
het functioneren van het bestuur in zijn geheel als ook
Pensioenwet. In het verslagjaar heeft op onderdelen
de individuele bestuursleden kan worden gerealiseerd.
besluitvorming plaatsgehad.
Hieraan wordt in 2007 nadere aandacht besteed.
Goed pensioenfondsbestuur had in 2006 onze volle aandacht. Openheid van zaken en een goede controle is voor een financiële instelling die de
veel werknemers
belangen van
behartigt heel belangrijk. Ik sta dan ook volledig
achter het besluit om in 2007 al een Auditcommissie in te stellen. Als intern lid van deze commissie zal ik samen met de andere leden toezien op een adequate en transparante interne controle. Ingeborg Baltussen, Bestuurslid CNV BedrijvenBond
Klachten-, geschillen- en bezwaarprocedure
Auditcommissie
Het besluit de klachten-, geschillen- en bezwaarpro-
Met het oog op een transparant intern toezicht heeft het
cedure binnen de organisatie onder te brengen volgt
bestuur besloten een Auditcommissie in te stellen. Vast-
uit het STAR-principe, dat het bestuur zorgdraagt voor
gesteld is dat de Auditcommissie bestaat uit twee interne
een adequate klachten- en geschillenprocedure. Op
bestuursleden en drie onafhankelijke externe deskundigen.
deze wijze kan het door de uitvoering toegepaste beleid
Voor de benoeming van externe leden is de Stichting
doeltreffend worden geverifieerd en kan adequaat
Nationaal Register Commissarissen en Toezichthouders
worden gereageerd op situaties die aanpassing behoeven.
verzocht vakinhoudelijk betrokken leden te selecteren.
Per 1 januari 2007 is een geschillenregeling ingevoerd,
De interne geleding van de Auditcommissie heeft als
die wordt uitgevoerd door de directie van het fonds:
taak het bewaken van de integriteit van de gepubliceerde
de bezwaarcommissie van Pensioenfonds Horeca &
(financiële) gegevens, het systeem van administratieve
Catering is per deze datum opgeheven. Bezwaren ten
organisatie en interne controles en het beoordelen van
aanzien van besluiten op vrijstellingsverzoeken worden
risico’s. Ook is de functie van compliance officer belegd
overeenkomstig de voorschriften van de Algemene wet
bij één van de interne leden van de Auditcommissie. Aan
bestuursrecht door een interne, op ad-hoc basis in te
de externe leden van de commissie wordt de verantwoor-
stellen, commissie afgewikkeld. De klachtenprocedure
delijkheid toegekend voor de beoordeling van beleids- en
van het fonds in het kader van bejegening en afwikkeling
bestuursprocedures en de checks and balances binnen
van verzoeken wordt gehandhaafd. Een onafhankelijke
het fonds, de wijze waarop het fonds wordt aangestuurd
heroverweging wordt gewaarborgd door de behandeling
en de wijze waarop het bestuur omgaat met de risico’s op
van klachten, geschillen en bezwaren te laten plaats-
de langere termijn. De Auditcommissie stelt vanaf 2007
vinden door medewerkers die niet in eerste aanleg bij de
jaarlijks een rapportage op over de bevindingen van het
besluitvorming betrokken zijn.
interne toezicht ten behoeve van het bestuur, die in het jaarverslag wordt gepubliceerd.
21
Verantwoordingsorgaan
naar de situatie per 1 januari 2007. Daarnaast is, naar
Het bestuur heeft zich ook beraden over de instelling en
aanleiding van de invoering van het directiestatuut en
inrichting van een verantwoordingsorgaan. Het bestuur
het onderbrengen van het vier-ogen-principe bij de
heeft de voorkeur uitgesproken voor één orgaan, waarin
uitvoeringsorganisatie, een separaat deskundigheidsplan
zowel de deelnemersraad als het verantwoordingsorgaan
opgesteld voor de uitvoeringsorganisatie van het
zijn geïntegreerd. Door het verenigen van medezeg-
pensioenfonds.
genschap en verantwoording in één orgaan worden de leden integraal bij de besluitvorming betrokken en
Opleidingsconferentie en opleidingsbehoeften
verkrijgen op deze wijze meer inzicht in het totaalbeeld
Naast de jaarlijkse bestuursconferentie, die in belang-
van het pensioenfonds. De leden van het verantwoor-
rijke mate is gericht op strategische beleidsbepaling,
dingsorgaan worden benoemd, welke bevoegdheid ten
heeft in 2006 ook een opleidingsconferentie plaats-
minste wordt toegekend aan de in het bestuur van het
gehad. Tijdens deze opleidingsconferentie stonden
fonds zitting hebbende organisaties. Het bestuur heeft
onderwerpen als pension fund governance, communi-
de deelnemersraad verzocht haar visie over de instelling
catieverplichtingen op grond van de Pensioenwet en
en inrichting van een verantwoordingsorgaan te geven.
tactische beleggingsallocatie centraal. De opleidingsconferentie wordt benut om onderwerpen aan de orde
Naleving gedragscode en compliance
te stellen die voor het voltallige bestuur van belang
In verband met de wettelijke verplichting van een
zijn. Om voor het voltallige bestuur de individuele
beheerste en integere bedrijfsvoering voor pensioen-
opleidingsbehoefte in kaart te brengen, wordt in 2007
fondsen bevat de gedragscode van Pensioenfonds
een gedetailleerde inventarisatie verricht. Voor nieuwe
Horeca & Catering gedragsregels voor alle aan het fonds
bestuursleden wordt de persoonlijke opleidingsbehoefte
verbonden personen. Met de gedragscode wordt
op basis van de SPO-Kennisreflector vastgesteld.
beoogd belangenconflicten en misbruik van informatie
22
te voorkomen. De gedragscode van Pensioenfonds
Beheersing risico’s administratieve organisatie
Horeca & Catering is per 1 januari 2007 gewijzigd.
In het verslagjaar is nader aandacht besteed aan het
De bezwaarprocedure bij de bezwaarcommissie van het
continue monitoren van de interne processen.
fonds, die kon worden ingesteld tegen een uitspraak van
Het definiëren van kritische succesfactoren op het
de compliance officer, is vervallen. Aanleiding hiertoe
niveau van uitvoeringsprocessen en het maandelijks
vormde het in eigen beheer nemen van de geschillen-
rapporteren over de voortgang hiervan heeft geleid tot
procedure. Ook de besluitvorming over het instellen van
een beter inzicht in en beheersing van deze processen
een Auditcommissie en het beleggen van de functie van
en een verbeterde allocatie van mensen en budget over
compliance officer bij een intern lid van de commissie,
de activiteiten. Daarnaast heeft Pensioenfonds Horeca
heeft geleid tot een wijziging van de gedragscode per
& Catering in het verslagjaar een verbetering geïnitieerd
1 januari 2007. De benoeming van de interne compliance
in de financiële beheersing door de begroting op te
officer heeft plaatsgevonden per 1 januari 2007. De taak
bouwen vanuit deelbudgetten. Met een verbijzon-
van de externe compliance officer is hiermee komen te
dering en toerekening van kosten aan processen in de
vervallen. De beoordeling of de gedragscode in 2006 is
begroting 2007 wordt een verdere verbetering beoogd:
nageleefd, is nog door de externe compliance officer
de budgetuitputting wordt maandelijks gemonitord.
uitgevoerd. Over verslagjaar 2006 heeft de compliance officer verklaard geen afwijkingen van de gedragscode
Een belangrijke stap voorwaarts in de professiona-
te hebben geconstateerd.
lisering van het (financieel) beheer is het definiëren van een planning & control cyclus voor 2007, waarin
Deskundigheid en integriteit
de voortgang van actieplannen, maandrapportages,
Het deskundigheidsplan van Pensioenfonds
opvolging van adviezen/ aanwijzingen van toezicht-
Horeca & Catering bevat een beschrijving van de in
houders, mate van risicobeheersing, budgetuitputting,
de beleidsregels van De Nederlandsche Bank gestelde
personeelsbezetting en ziekteverzuim worden
vereisten aan de deskundigheid en betrouwbaarheid
geïntegreerd.
van bestuurders en de wijze waarop het bestuur hieraan invulling geeft. In het verslagjaar is het deskundigheidsplan voor het bestuur geactualiseerd
Professionalisering interne risicobeheersing
van loonsomgegevens plaats via de Belastingdienst,
In het vierde kwartaal van het verslagjaar is veel
die de nominatieve gegevens vervolgens levert aan de
aandacht besteed aan het verder vormgeven en profes-
Polisadministratie van UWV. UWV levert deze gegevens
sionaliseren van de interne risicobeheersing. Inmiddels is
door aan het pensioenfonds. Door aan te sluiten op deze
een plan van aanpak voorhanden en is de methodiek van
werkwijze kan de administratieve eenvoud van automa-
De Nederlandsche Bank geselecteerd voor de interne
tische gegevensverwerking voor de premievaststelling
monitoring van risico’s en maatregelen. Hiermee loopt
en -afdracht worden gecontinueerd. In de nieuwe
het pensioenfonds vooruit op de verwachte daadwer-
systematiek hoeven werkgevers alleen loonaangifte te
kelijke invoering van het model door De Nederlandsche
doen bij de Belastingdienst. Het fonds stelt op basis
Bank. Intern is een Risico Manager aangesteld als
van deze gegevens de hoogte van de verschuldigde
centraal coördinatiepunt voor alle onderzoeken van
premies vast waarna de premie bij voorkeur door middel
toezichthouders en de follow-up van actiepunten en
van een automatische incasso wordt geïnd. Als geen
aanbevelingen daaruit.
machtiging tot automatische incasso wordt gegeven, moeten werkgevers zelf de pensioenpremies berekenen
Door het in eigen beheer nemen van administratieve
en afdragen. Het fonds verifieert vervolgens de afdracht
processen zijn de beschikbaarheid en continuïteit van de
op basis van UWV-gegevens. Om de goede uitvoering
geautomatiseerde gegevensverwerking van toenemend
van de nieuwe werkwijze te testen is in het verslagjaar,
belang voor de dienstverlening van Pensioenfonds
door middel van een proefproject bij een selecte groep
Horeca & Catering. In dat kader heeft het pensioen-
werkgevers, de nieuwe werkwijze van aangifte loonhef-
fonds, ter waarborging van de beschikbaarheid van
fingen en de verwerking van gegevensleveringen van
haar gegevens, in 2006 een back-up strategie opgesteld
UWV uitgebreid getest.
en succesvol geïmplementeerd. De actuele gegevens zijn te allen tijde (buiten het pand) beschikbaar:
In verband met onzekerheid ten aanzien van een tijdige
dagelijks worden de back-ups gemaakt en naar een
en correcte gegevenslevering vanuit UWV voert het
decentrale uitwijklocatie overgebracht. Inmiddels is
pensioenfonds de nieuwe werkwijze pas in per 1 januari
een eerste geslaagde uitwijktest uitgevoerd. De externe
2007: in 2006 is de voorschotsystematiek nog gehand-
accountant heeft de opzet, bestaan en werking van de
haafd. Ook begin 2007 bestaat onzekerheid over een
continuïteitsmaatregelen beoordeeld. In 2007 worden
tijdige gegevenslevering via de keten Belastingdienst
de IT-technische continuïteitsmaatregelen aangevuld
- UWV. Gelet op de financiële consequenties voor
met de vereiste organisatorische procedures en wordt
het fonds en de belangen van de deelnemers is bij de
voorzien in een calamiteitendraaiboek.
Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Staatssecretaris van Financiën nadrukkelijk aandacht
De Nederlandsche Bank heeft eind 2006 een IT-scan
gevraagd voor het belang van tijdige gegevensleve-
uitgevoerd bij Pensioenfonds Horeca & Catering. Deze
ringen. Omdat de levering van de gegevens van de
had ten doel een globale indruk te krijgen van de stand
Belastingdienst en UWV pas in de loop van 2007 op
van zaken op het gebied van beveiliging en continuïteit.
gang zal komen, is besloten om in het eerste deel
Het oordeel van De Nederlandsche Bank was, dat het
van 2007 nog te werken met voorlopig vastgestelde
pensioenfonds met de juiste onderwerpen en beleids-
afrekeningen, zodat het fonds toch kan rekenen op de
terreinen bezig is, een duidelijk progressie maakt en
noodzakelijke premie-inkomsten.
deze moet voortzetten. Voor het fonds bood de uitgestelde invoering vanaf
Uitvoeringsorganisatie
2007 ook de mogelijkheid om ruimer aandacht te besteden aan de geautomatiseerde ondersteuning van
Premievaststelling en -afdracht
de vernieuwde werkgeversadministratie. In verband met
De per 1 januari 2006 ingevoerde systematiek van
de complexiteit van de inrichting van het premienota-
aangifte loonheffingen bij de Belastingdienst heeft
systeem bleek deze ruimte ook noodzakelijk.
al in 2004 geleid tot het besluit om op de nieuwe werkwijze van de Belastingdienst en UWV aan te sluiten. Op basis van de nieuwe systematiek vindt de levering
23
Voor het fonds was 2006 het eerste jaar dat de uitvoering geheel in eigen beheer plaatsvond. De overgang van de deelnemersadministratie naar de uitvoeringsorganisatie van het fonds is voorspoedig verlopen. Ook op andere terreinen is de uitvoeringsorganisatie
ontwikkeling
volop in
. De wijzigingen in de werkgeversadministratie en de nieuwe
pensioenregeling stonden in 2006 centraal. Al met al is het jaar 2006 succesvol afgesloten en dat stimuleert ons om het volgende jaar een verdere professionalisering te realiseren. Eric Uijen, Directeur Pensioenfonds Horeca & Catering
Nadat in de loop van het verslagjaar herhaaldelijk
uitgebreid aandacht besteed aan de communicatie
is gebleken dat de voortgang en de kwaliteit bij de
over de consequenties van de nieuwe werkwijze.
(externe) ontwikkeling van de geautomatiseerde
Intern is hieraan aandacht besteed door het opstellen
ondersteuning van de vernieuwde werkgeversadmini-
van werkinstructies en opleiding van medewerkers van
stratie ontoereikend was, is uiteindelijk besloten het
het fonds.
premienotasysteem in de eigen uitvoeringsorganisatie 24
te ontwikkelen. Alleen op deze wijze kon een tijdige en
De enorme inspanningen die in de afgelopen jaren zijn
correcte invoering worden gegarandeerd. De overeen-
verricht ter verbetering van het incassotraject, waarvan
komst met de externe software-ontwikkelaar is om deze
de resultaten ook in 2006 duidelijk waarneembaar
reden ontbonden.
zijn, worden in de nieuwe systematiek voortgezet en uitgebreid. Het uitgangspunt, het innen van premies
Bij de inrichting van de nieuwe systemen is rekening
zo veel mogelijk op basis van automatische incasso te
gehouden met de consequenties van de nieuwe
laten plaatsvinden, draagt naar verwachting op termijn
pensioenregeling voor de wijze van premieberekening.
eveneens bij aan een verbetering van de incassoresultaten.
Ook voor de collectieve en individuele aanvullende regelingen kan het proces van offerte tot premie-
Het streven van UWV om tot instelling van een sectoraal
vaststelling en -afdracht geheel geautomatiseerd
aanspreekpunt pensioenen over te gaan, heeft ook
plaatsvinden. Bij de inrichting van de systemen is ook al
binnen de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen
rekening gehouden met een beoogde wijziging van de
tot overleg geleid: in een aparte werkgroep is hieraan
werkingssfeer, waarvan vaststelling naar verwachting in
aandacht besteed. Doel is een platform te creëren waar
2007 plaatsvindt. Om de wijziging in de systematiek bij
UWV gegevens onderbrengt, die door pensioenfondsen
werkgevers soepel te laten verlopen, is in het verslagjaar
kunnen worden gebruikt.
Omdat Pensioenfonds Horeca & Catering al op deze
In de eerste helft van 2006 heeft de nazorg van
wijze de door het fonds benodigde gegevens verkrijgt,
dit project plaatsgehad. De nazorg bestond uit het
participeert het fonds actief in deze werkgroep.
afronden en verbeteren van processen die per 1 januari 2006 operationeel waren. De afronding van het project
Werkingssfeer
heeft geleid tot een eindrapportage waarin is vastge-
In 2004 hebben sociale partners in de horeca- en
steld dat het project succesvol en naar tevredenheid
contractcateringbranche zich beraden over een
is verlopen en ruim binnen het budget is gerealiseerd.
wijziging van de werkingssfeer van de collectieve
Geconcludeerd kan worden dat het streven naar een
bedrijfstakregelingen, dat in 2005 heeft geleid tot een
kostenbewuste bedrijfsvoering in dit project zijn
onderzoek naar de mogelijkheden voor en de mogelijke
vruchten heeft afgeworpen.
consequenties van een gewijzigde werkingssfeer. Als doel geldt een voor de verschillende collectieve bedrijfs-
Met het tot stand komen van een nieuwe pensioen-
takregelingen eenduidige werkingssfeerdefinitie vast te
regeling moeten de nodige aanpassingen in de
stellen. Omdat in het verslagjaar prioriteit is verleend
deelnemersadministratie worden gerealiseerd. Bij het
aan de totstandkoming van de nieuwe pensioenregeling
inrichten van de deelnemersadministratie is rekening
is de besluitvorming met betrekking tot de werkings-
gehouden met het flexibel kunnen anticiperen op toekom-
sfeer opgeschort.
stige ontwikkelingen. De per 1 januari 2007 in te voeren basispensioenregeling en aanvullende regelingen op
Het streven de wijziging van de werkingssfeer te combi-
collectief en individueel niveau kunnen dan ook eenvoudig
neren met de vijfjaarlijkse representativiteitstoets is niet
in de deelnemersadministratie worden gerealiseerd. In
behaald. Het fonds moest namelijk vóór 21 juni
2006 hebben de voorbereidingen hiertoe plaatsgevonden,
2006 aan de verplichte representativiteitstoets voldoen.
waarna in 2007 implementatie plaatsvindt.
Omdat het fonds niet tijdig aan het verzoek de representativiteit aan te tonen heeft voldaan, heeft de
Pensioensoftware
minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hiervan
Voor de deelnemersadministratie maakt Pensioenfonds
melding gemaakt in de Nederlandse Staatscourant.
Horeca & Catering gebruik van de systemen van een
Voor het fonds heeft dit geen consequenties. Na het
pensioensoftware-ontwikkelaar. In het verslagjaar heeft
verstrijken van een termijn van twee jaar wordt het
het bestuur het besluit genomen tezamen met enkele
pensioenfonds opnieuw de gelegenheid geboden de
andere belanghebbende partijen een minderheidsbelang
representativiteit aan te tonen. Het verzoek tot wijziging
te nemen in deze pensioensoftware-ontwikkelaar. De
van de werkingssfeer vindt naar verwachting binnen
belangen van het fonds op automatiseringsgebied
deze termijn plaats.
vormden aanleiding voor dit besluit. Hierbij is een afweging gemaakt van het waarborgen van continuïteit
Aanspraken en uitkeringen
en het - waar nodig - vergroten van de noodzakelijke
Per 1 januari 2006 heeft de overgang van de
kwaliteit, tegen de kosten en risico’s die met een
deelnemersadministratie van PVF Achmea naar de eigen
aandelenbelang gepaard gaan. Met het innemen van een
uitvoeringsorganisatie van Pensioenfonds Horeca &
aandelenbelang wordt een uitzondering gemaakt op het
Catering plaatsgevonden. Bij deze overgang is uitvoerig
reguliere beleid van het fonds dat ‘beleggend onder-
aandacht besteed aan het waarborgen van de betrouw-
nemen’ afwijst. De participatie is in 2007 geëffectueerd.
baarheid en integriteit van de gegevens van deelnemers en uitkeringsgerechtigden. Om vast te stellen dat de
Communicatie
rechten zoals deze per 31 december 2005 in de deelne-
Naar aanleiding van de nieuw in te voeren pensioen-
mersadministratie van Pensioenfonds Horeca & Catering
regeling per 1 januari 2007 is bij het aanpassen en
zijn opgenomen, aansluiten met de rechten zoals deze
ontwikkelen van de communicatie-uitingen - daar waar
zijn opgenomen in de deelnemersadministratie bij
mogelijk - rekening gehouden met de nieuwe, aange-
PVF Achmea op dezelfde datum, is intern een onderzoek
scherpte informatieverplichtingen die in de Pensioenwet
verricht. De bevindingen die uit dit onderzoek naar
zijn opgenomen. Verder is besloten om in de commu-
voren zijn gekomen, zijn onderschreven door de externe
nicatie-uitingen zoveel mogelijk te onderscheiden in
accountant van het fonds: Deloitte.
en rekening te houden met verschillende doelgroepen.
25
Uit oogpunt van efficiëntie wordt belang gehecht aan
actuariële en bedrijfstechnische nota, ter advisering
de mogelijkheid van digitaal communiceren: mede
aan de deelnemersraad voorgelegd. Al deze aanvragen
dankzij een actieve lobby van onder meer koepelorga-
hebben tot positieve adviezen van de raad geleid.
nisaties biedt de Pensioenwet deze mogelijkheid mits de deelnemer toestemming verleent. Vooruitlopend op
Na de totstandkoming van het akkoord van sociale
de inwerkingtreding van de Pensioenwet heeft met de
partners over de nieuwe pensioenregeling, is de deel-
Autoriteit Financiële Markten een oriënterend gesprek
nemersraad geïnformeerd over de consequenties van de
over het toezicht op communicatie van pensioenfondsen
nieuwe regeling. Naar aanleiding van het akkoord en de
plaatsgevonden.
nadere invulling en vastlegging hiervan in het reglement heeft de deelnemersraad vastgesteld dat met de nieuwe
Toekomstig uitvoeringsmodel
pensioenregeling, binnen de wettelijke en fiscale kaders
De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft
waaraan het fonds is gebonden, een goede basisvoor-
eind 2006 per brief aan de Tweede Kamer der Staten-
ziening wordt geboden. Ook is de deelnemersraad
Generaal aangegeven een onderzoek in te stellen naar
positief over de mogelijkheden voor extra opbouw van
de toekomstbestendigheid van de bestuursstructuur
ouderdomspensioen en verzekering van nabestaanden-
voor de uitvoering van pensioenregelingen door
pensioen die met de aanvullende regelingen op
Nederlandse pensioenfondsen als ook van de verplicht-
collectief en individueel niveau worden geboden.
stelling. Bij de behandeling van de Pensioenwet is dit
De deelnemersraad heeft een positief advies uitgebracht
onderwerp opnieuw aan de orde gesteld: de discussie
op de pensioenreglementen waarin de nieuwe pensioen-
over een nieuw in te voeren uitvoeringsmodel is echter
regeling is vastgelegd.
al jarenlang gaande. In het kader van de bespreking binnen het bestuur
26
Met het in eigen beheer nemen van de werkgeversadmi-
over de mogelijkheden van implementatie van de
nistratie en de deelnemersadministratie is Pensioenfonds
principes voor goed pensioenfondsbestuur heeft
Horeca & Catering per 1 januari 2006 een (volledig)
het bestuur de deelnemersraad verzocht haar visie
zelfstandig administrerend fonds. Voor Pensioenfonds
te geven over de instelling en inrichting van een
Horeca & Catering geldt dan ook als uitgangspunt
verantwoordingsorgaan. De deelnemersraad heeft een
dat, zolang geen wettelijke verplichting bestaat een
positief standpunt ingenomen ten aanzien van het
aparte uitvoeringsorganisatie op te richten, de huidige
integreren van verantwoording en medezeggenschap
status van zelfstandig administrerend fonds blijft
in één orgaan, maar stelt hierbij als aandachtspunt
bestaan. Gelet op de mogelijke consequenties voor het
dat de rechten en bevoegdheden die wettelijk aan de
fonds heeft Pensioenfonds Horeca & Catering bij de
deelnemersraad worden toegekend uitsluitend aan deze
Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen uitdrukkelijk
geledingen in het verantwoordingsorgaan toekomen.
het verzoek neergelegd in de standpuntbepaling over
De deelnemersraad heeft aangegeven - gelet op het
een toekomstig uitvoeringsmodel te worden betrokken.
relatief groot aantal gewezen deelnemers bij het fonds
Het Kabinet heeft aangekondigd vóór 1 juli 2007 over
- belang te hechten aan een vertegenwoordiging van
dit onderwerp met een definitief standpunt naar buiten
gewezen deelnemers in het verantwoordingsorgaan. In
te komen.
2007 neemt het bestuur een besluit over het verantwoordingsorgaan. De visie van de deelnemersraad wordt
Activiteiten deelnemersraad
hierin betrokken. Naar aanleiding van de besluitvorming van het bestuur over besturing en intern toezicht,
In het verslagjaar heeft het bestuur voor enkele
heeft de deelnemersraad ook positief gereageerd op de
belangrijke ontwikkelingen, als de per 1 januari 2007
invoering van een directiestatuut en het instellen van
in te voeren pensioenregeling en het onderwerp
een Auditcommissie voor het interne toezicht.
verantwoording als bedoeld in de principes van goed pensioenfondsbestuur, de aandacht gevraagd van de
De mogelijkheid van toeslagverlening heeft in het
deelnemersraad. Ook heeft het bestuur voorgenomen
verslagjaar herhaaldelijk op de agenda van bestuur en
besluiten over onder meer de vaststelling van het
deelnemersraad gestaan.
jaarverslag, statuten- en reglementswijzigingen en de
De Wit: ‘De deelnemersraad is heel tevreden met de besluiten die in 2006 zijn genomen. Verscheidende keren hebben wij als deelnemersraad gevraagd om een
regeling
bijspaar-
in te voeren. Met de aanvullende regelingen is deze wens gerealiseerd.’
Van der Hoorn: ‘Er is nu meer flexibiliteit door de verschillende keuzemogelijkheden. Werknemers kunnen
meer pensioen
opbouwen als zij dat willen.’
Jan de Wit (l) en Sven van der Hoorn, Voorzitter en plaatsvervangend voorzitter Deelnemersraad De deelnemersraad heeft positief geadviseerd over de
belangrijke mate in het teken van de nieuwe basispen-
toeslagverlening van 1,25 procent per 1 januari 2006
sioenregeling en aanvullende regelingen. Niet alleen
aan gewezen deelnemers en gepensioneerden (een
de (afronding van de) implementatie van de nieuwe
vergelijkbaar besluit was al in 2005 genomen voor
pensioenregeling is een aandachtsgebied, maar ook de
actieve deelnemers) als ook over een toeslagverlening
communicatie over wijzigingen in de regeling verdient
van 3,8 procent per 31 december 2006 aan actieve
de aandacht. Hierbij wordt al zoveel mogelijk rekening
deelnemers.
gehouden met de informatieverplichtingen die uit de Pensioenwet voortvloeien.
Vooruitzichten Nadat de nieuwe werkwijze van premievaststelling en Nadat sociale partners in 2006 een nieuwe pensioen-
-afdracht uitvoerig is voorbereid, ontwikkeld en getest
regeling zijn overeengekomen, staat ook 2007 - het
en in de bedrijfstak is gecommuniceerd, wordt de
eerste jaar van invoering van de nieuwe regeling - in
nieuwe werkwijze in 2007 geïmplementeerd.
27
Voor zowel de uitvoeringsorganisatie als de werkgevers
De ‘Principes voor goed pensioenfondsbestuur’ hebben
betekent de nieuwe werkwijze een administratieve
ook het risicomanagement binnen het pensioenfonds
vereenvoudiging. Met het oog op een vereenvoudiging
hoger op de agenda geplaatst: naar aanleiding hiervan
van administratieve processen is onderzocht of aan
is in 2006 meer specifiek aandacht besteed aan de
werkgevers en deelnemers via een webportal toegang
monitoring van de interne processen als ook de interne
kan worden verleend tot hun gegevens en hen via deze
risicobeheersing. Dit leidt in 2007 tot een nadere
weg de mogelijkheid kan worden geboden wijzigingen
uitwerking.
door te geven. In het verslagjaar hebben hiertoe de eerste verkenningen plaatsgehad, die in 2007 tot een
Na de totstandkoming van de nieuwe pensioenregeling
nadere uitwerking leiden.
wordt het strategisch beleggingsbeleid opnieuw tegen het licht gehouden. Hiertoe vindt in 2007 een ALM-
Gelet op het streven de uitvoering op een kwalitatief
studie plaats. In deze ALM-studie worden zowel de
hoogwaardig niveau tegen zo laag mogelijke kosten te
verplichtingen die voortvloeien uit de tot en met
verrichten, neemt Pensioenfonds Horeca & Catering over
31 december 2006 bestaande regeling als de verplich-
2006 weer deel aan de CEM-benchmark. De uitkomsten
tingen die ontstaan op grond van de per 1 januari 2007
van de CEM-benchmark vormen een belangrijk sturings-
ingevoerde pensioenregeling betrokken. Aansluitend op
middel voor de uitvoeringsorganisatie. Met projecten
de ALM-studie vindt een risicobudgetstudie plaats. Deze
als het in eigen beheer nemen van de deelnemers-
zal, in aanvulling op de strategische mix die de uitkomst
administratie en de nieuwe werkwijze van
van de ALM-studie is, verder richting geven aan de
premievaststelling en incasso wordt beoogd een
invulling van de portefeuille. Eventuele beleidswijzi-
efficiency-winst te behalen. Aan de hand van het
gingen als gevolg van deze studies worden waarschijnlijk
CEM-onderzoek naar de uitvoeringskosten van het
vanaf 2007 of 2008 geïmplementeerd.
pensioenfonds per deelnemer wordt inzicht verkregen of de gerealiseerde inspanningen al tot resultaten leiden: deelname aan het CEM-onderzoek over 2004 toonde al aan dat het fonds voor wat betreft de gemiddelde uitvoeringskosten per actieve deelnemer ruim onder het gemiddelde presteerde. In de komende jaren wordt door een efficiënte administratievoering gestreefd naar een verdere kostenreductie. Beoogd wordt een zo gunstig mogelijke verhouding tussen kosten en kwaliteit te bereiken. 28
Als gevolg van de in 2005 geformuleerde ‘Principes voor goed pensioenfondsbestuur’ heeft in 2006 al besluitvorming plaatsgevonden ten aanzien van een Auditcommissie, de klachten-, geschillen- en bezwaarprocedure en het vaststellen van een directiestatuut. Deze wijzigingen treden met ingang van 1 januari 2007 in werking. Ten aanzien van de instelling en inrichting van het verantwoordingsorgaan heeft zowel binnen het bestuur als binnen de deelnemersraad overleg plaatsgehad: de deelnemersraad heeft haar visie op het verantwoordingsorgaan aan het bestuur voorgelegd. In 2007 vindt hierover besluitvorming plaats.
JAARREKENING 2006
29
JAARREKENING 2006 BALANS PER 31 DECEMBER 2006 (in € 1.000) na resultaatverdeling
31-12-2006
31-12-2005
ACTIVA Beleggingen (1) Onroerend goed Aandelen Overige zakelijke waarden
212.933
172.708
1.238.845
1.145.498
113.508
21.201
Zakelijke waarden
1.565.286
1.339.407
Hypothecaire leningen
150.356
110.066
Obligaties
870.992
757.377
Vastrentende waarden
1.021.348
867.443
2.636
-
2.589.270
2.206.850
Overige beleggingen Vorderingen en overlopende activa (2) Premies Vorderingen uit hoofde van beleggingen Overige vorderingen
5.744
6.605
51.448
27.601
1.157
1.408
58.349
35.614
Liquide middelen (3)
5.433
9.751
Totaal
2.653.052
2.252.215
PASSIVA Reserves (4) Extra reserve 30
235.250
-
Reserve voor algemene risico’s
78.144
68.143
Reserve voor beleggingsrisico’s
448.395
378.572
761.789
446.715
1.860.562
1.793.226
Technische voorzieningen (5) Pensioenverplichtingen
Langlopende schulden (6) Overige schulden
286
2.069
Schulden (7) Schulden uit hoofde van beleggingen
19.693
3.366
Overige schulden
10.722
6.839
30.415
10.205
Totaal
2.653.052
2.252.215
STAAT VAN BATEN EN LASTEN (in € 1.000)
2006
2005
174.163
165.722
BATEN Premies (8) Inkomende waardeoverdrachten
1.004
1.465
Beleggingsopbrengsten (9)
257.667
262.784
Overige baten (10)
1.356
6.398
Totaal baten
434.190
436.369
LASTEN
Dotatie technische voorzieningen (11)
67.336
211.845
Uitgaande waardeoverdrachten
2.264
5.244
Uitkeringen (12)
29.490
27.676
Uitvoeringskosten (13)
16.565
20.266
Overige lasten (14)
3.461
7.205
Totaal lasten
119.116
272.236
Saldo van baten en lasten
315.074
164.133
Het saldo van baten en lasten is als volgt verdeeld: Extra reserve
235.250
-
Reserve voor algemene risico’s
10.001
14.376
Reserve voor beleggingsrisico’s
69.823
149.757
Saldo van baten en lasten
315.074
164.133
31
KASSTROOMOVERZICHT (in € 1.000)
2006
2005
Pensioenactiviteiten Premies Inkomende waardeoverdrachten
172.919
180.442
1.459
1.369
Uitkeringen Uitgaande waardeoverdrachten Uitvoeringskosten Overige mutaties
174.378
-27.678
-27.951
-2.264
-3.122
-14.268
-20.781
-433
-226
181.811
-44.643
-52.080
129.735
129.731
Beleggingsactiviteiten Verkopen en aflossingen van beleggingen Directe beleggingsopbrengsten
1.497.869
1.835.681
55.633
50.545
Aankoop beleggingen Overige mutaties
1.553.502
-1.680.142
-2.012.000
-7.413
-3.998
1.886.226
-1.687.555
-2.015.998
-134.053
-129.772
Mutatie in liquide middelen
-4.318
-41
Saldo liquide middelen aanvang boekjaar
9.751
9.792
Saldo liquide middelen ultimo boekjaar
5.433
9.751
Mutatie in liquide middelen 32
-4.318
-41
Algemeen
premie over het voorgaande boekjaar, aangepast met elementen, zoals loonontwikkeling, ontwikkelingen in
Doel en middelen
de bedrijfstak en overige relevante ontwikkelingen.
1. Het fonds heeft ten doel, overeenkomstig de
Voor de mutatie in de technische voorziening pensioen-
bepalingen van de statuten en van de pensioen-
verplichtingen wordt uitgegaan van het aandeel van de
reglementen van het fonds, werknemers en gewezen
actuariële premie voor opbouw van de aanspraken (in
werknemers, alsmede overige belanghebbenden te
het voorgaande boekjaar) in de totale premie over het
beschermen tegen geldelijke gevolgen van arbeids-
voorgaande boekjaar. De verschillen tussen de geschatte
ongeschiktheid, ouderdom en overlijden.
bedragen met betrekking tot het huidige boekjaar en de definitieve uitkomsten volgens de hierna beschreven
2. Het fonds tracht dit doel te bereiken door: a. overeenkomstig de bij zijn pensioenreglementen
grondslagen worden in het volgende boekjaar in de cijfers verwerkt.
te stellen regelen uitkeringen toe te kennen bij arbeidsongeschiktheid, ouderdom en overlijden;
Grondslagen voor balanswaardering
b. andere wettige middelen, die tot het bereiken van het doel bevorderlijk kunnen zijn.
Omrekening vreemde valuta Activa en passiva in vreemde valuta worden
Pensioenfonds Horeca & Catering is statutair gevestigd
omgerekend tegen de valutakoers per balansdatum.
te Zoetermeer.
Voor zover valutarisico’s zijn afgedekt door middel van valutatermijncontracten, wordt het daaruit per balans-
Grondslagen voor balanswaardering en resultaatbepaling
datum resulterende ongerealiseerde koersresultaat in de
Algemeen
In de staat van baten en lasten zijn de transacties
Deze jaarrekening is opgesteld op basis van in Nederland
omgerekend tegen de op het moment van de transactie
algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële
geldende koers. Overige valutaverschillen komen ten
verslaggeving en de wettelijke bepalingen inzake de
gunste dan wel ten laste van de rekening van baten en
jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW.
lasten.
De opgenomen cijfers in de balans per 31 december 2005 zijn voor vergelijkingsdoeleinden aangepast. Het
Onroerend goed Directe beleggingen
betreft hier met name een herrubricering van beleg-
Directe beleggingen in onroerend goed betreffen
gingen. De beleggingen in private equity zijn in de
beleggingen in onroerend goed via besloten beleg-
balans verantwoord onder overige zakelijke waarden.
gingsfondsen. Participaties in de beleggingsfondsen
In de jaarrekening over 2005 werd deze categorie
worden gewaardeerd op het aandeel in de intrinsieke
verantwoord onder aandelen.
waarde, met inachtneming van de reële waarde van het
waarde van de beleggingen in aanmerking genomen.
onroerend goed. Dit is de geschatte opbrengstwaarde bij
Schattingsmethodiek
onderhandse verkoop in verhuurde staat. Het onroerend
Het fonds is voor de verantwoording van de premies
goed wordt jaarlijks getaxeerd. Er vinden geen perio-
en de technische voorziening pensioenverplichtingen
dieke afschrijvingen plaats.
afhankelijk van de opgaven van de grondslagen door werkgevers. Deze opgaven komen na afloop van het
Indirecte beleggingen
boekjaar binnen, waardoor het niet mogelijk is de
Aandelen in vastgoedfondsen worden gewaardeerd
genoemde posten te baseren op definitief vastgestelde
tegen de beurskoers per balansdatum.
gegevens. In verband met het gewenste tijdstip van het uitbrengen van de jaarstukken worden beide posten
Aandelen
opgenomen op basis van een zo nauwkeurig mogelijke
De aandelen worden gewaardeerd tegen beurskoers per
schatting van de premie over het boekjaar. Daarbij
balansdatum.
wordt primair uitgegaan van de definitief vastgestelde
33
Overige zakelijke waarden
tingen, de reserve voor algemene risico’s en de reserve
Onder de overige zakelijke waarden zijn opgenomen de
voor beleggingsrisico’s. Aan de extra reserve wordt
beleggingen in private equity en grondstoffen.
onttrokken indien het resultaat boekjaar niet voldoende is om de voorziening pensioenverplichtingen, de reserve
Private equity
voor algemene risico’s en de reserve voor beleggings-
Private equity beleggingen worden gewaardeerd op actuele
risico’s op het gewenste niveau te houden.
waarde. Dit is de intrinsieke waarde die wordt ontleend aan de rapportages van de fund of fundmanagers. De fund of
Reserve voor algemene risico’s
fundmanagers hanteren bij de bepaling van de waarde van
De reserve voor algemene risico’s wordt gevoed vanuit
hun belangen de internationale richtlijnen van de sector,
het resultaat boekjaar en eventueel uit de aanwezige
waaronder die van de European Private Equity & Venture
extra reserve, indien het resultaat niet voldoende is om
Capital Association (EVCA).
de reserve voor algemene risico’s op peil te houden.
Grondstoffen
Reserve voor beleggingsrisico’s
De grondstoffen worden gewaardeerd op marktwaarde.
De reserve voor beleggingsrisico’s wordt gevoed vanuit het resultaat boekjaar en eventueel uit de aanwezige
Hypothecaire leningen
extra reserve, indien het resultaat niet voldoende is
De hypothecaire leningen worden gewaardeerd op
om de reserve voor beleggingsrisico’s op het gewenste
actuele waarde. Deze waarde wordt vastgesteld op
niveau te houden. Het vereiste saldo van de reserve voor
basis van de contante waarde van de met vervroegde
beleggingsrisico’s wordt bepaald aan de hand van het
aflossing aangepaste kasstromen, verdisconteerd tegen
saldo van de voorziening pensioenverplichtingen, de
de rente op staatsobligaties met vergelijkbare looptijden
verhouding in beleggingen tussen zakelijke en
inclusief eventuele opslagen, behorende bij het risico-
vastrentende waarden en de marktrente.
profiel van de leningen.
Obligaties
Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen
De obligaties worden gewaardeerd tegen beurskoers per
De voorziening pensioenverplichtingen voor wat betreft de
balansdatum.
ouderdoms-, nabestaanden- en vroegpensioenregeling is de op basis van actuariële grondslagen berekende contante
34
Overige beleggingen
waarde van de pensioenaanspraken, waarop per balans-
Overige beleggingen betreffen niet aan vastrentende of
datum op grond van het reglement, rechten zijn verkregen,
zakelijke waarden toewijsbare beleggingen. De overige
vermeerderd met een opslag voor toekomstige kosten.
beleggingen betreffen rentederivaten die zijn afgesloten
De voorziening pensioenverplichtingen voor wat betreft
met als oogmerk de risico’s van het pensioenfonds te
de WAO-aanvullingsregeling en de WAO-gatverzekering
beperken die voortkomen uit de waardering van de
is gebaseerd op de contante waarde van de toekomstige
voorziening pensioenverplichtingen tegen marktwaarde
uitkeringen, welke is vermeerderd met een opslag voor
vanaf 1 januari 2007.
toekomstige kosten. De berekeningen zijn uitgevoerd op de volgende actuariële grondslagen en veronderstellingen.
De overige derivaten blijken niet afzonderlijk uit de balans. De waarde van deze derivaten is opgenomen bij de desbe-
Toegepaste sterftegrondslagen/gehuwdheidsfrequenties:
treffende onderliggende waarde van de beleggingen.
• Voor ouderdomspensioen mannen en ingegaan
Derivaten worden gewaardeerd op reële waarde, te
nabestaandenpensioen mannen zijn de sterftekansen
weten de relevante marktnotering of, indien deze
ontleend aan de met twee jaar verlaagde sterftetafel
ontbreekt, de waarde die wordt bepaald met behulp van
Gehele Bevolking Mannen 1995-2000.
marktconforme en toetsbare waarderingsmodellen.
• Voor ouderdomspensioen vrouwen en ingegaan nabestaandenpensioen vrouwen zijn de sterftekansen
Reserves Extra reserve Naar de extra reserve gaat dat deel van het resultaat dat niet benodigd is voor de voorziening pensioenverplich-
ontleend aan de met twee jaar verlaagde sterftetafel Gehele Bevolking Vrouwen 1995-2000. • Voor de wezen zijn geen sterftekansen in aanmerking genomen. Voor niet ingegaan wezenpensioen zijn
de pensioenverplichtingen gesteld op 6% van de
Overig
contante waarde van de nabestaandenpensioenen,
De overige activa en passiva zijn gewaardeerd tegen
behorende bij ouderdomspensioenen van verzekerden
nominale waarde. Voor eventuele oninbare vorde-
jonger dan 65 jaar.
ringen vindt waardering plaats onder aftrek van een
• De man is drie jaar ouder dan de vrouw.
voorziening.
• De gehuwdheidsfrequentie voor mannen loopt op van 50% op 25 jaar tot 90% op 35 jaar en blijft
Grondslagen voor resultaatbepaling
daarna gelijk tot 65 jaar. De gehuwdheidsfrequentie voor vrouwen loopt op van 75% op 25 jaar tot 85%
Algemeen
op 30 jaar, blijft gelijk tot 50 jaar en neemt daarna
Baten en lasten worden toegerekend aan de periode
af tot 70% op 65 jaar. Vanaf 65 jaar neemt de
waarop zij betrekking hebben.
gehuwdheidsfrequentie af met de sterftekans van de meeverzekerde. • Voor deelnemers aan wie gedeeltelijke vrijstelling
Waardeoverdrachten De bij overdrachten van pensioenen bepaalde
van premiebetaling wegens arbeidsongeschiktheid is
overdrachtwaarden zijn gebaseerd op de
verleend, is de contante waarde van de vrijgestelde
berekeningsgrondslagen volgens het Besluit
reglementaire premiebetalingen over de resterende
reken- en procedureregels waardeoverdrachten.
duur tot aan de pensioendatum gereserveerd.
De waardeoverdrachten worden toegerekend
• De invaliderings- en revalideringskansen zijn ontleend aan KAZO 1999 mannen en vrouwen.
aan het verslagjaar waarin de bijbehorende pensioenaanspraken zijn verwerkt.
• Voor toekomstige kosten met betrekking tot de na ingang, is de netto voorziening pensioen-
Beleggingsopbrengsten Directe beleggingsopbrengsten
verplichtingen verhoogd met 4% voor ouderdoms-,
De directe beleggingsopbrengsten hebben betrekking op
nabestaanden- en vroegpensioen en met 4% voor de
de aan het verslagjaar toe te rekenen intrest en in het
WAO-aanvullingsregeling en de WAO-gatverzekering.
verslagjaar gedeclareerde dividenden.
administratie en uitbetaling van de pensioenen
De voorziening pensioenverplichtingen is contant
Indirecte beleggingsopbrengsten
gemaakt tegen 4%, tenzij de marktrente lager is
De indirecte beleggingsopbrengsten hebben betrekking
dan 4%. De marktrente wordt gebaseerd op de
op gerealiseerde en ongerealiseerde waardestijgingen of
door Bloomberg gepubliceerde (intraday) Europese
waardedalingen.
swaprentes die behoort bij de gemiddelde looptijd van de verplichtingen. Op balansdatum bedraagt de markt-
Herverzekering
rente 4,336% (2005: 3,815%).
Het fonds kent twee soorten herverzekeringen voor de aanvullende verzekeringen. De risico’s zijn in herverze-
Indien en zolang het bestuur van oordeel is dat de
kering gegeven bij de Algemene Levensherverzekering
middelen van het fonds dit toelaten, worden toeslagen
Maatschappij NV. De risico’s behorende bij het nabestaan-
verleend. Het bestuur stelt jaarlijks vast of toeslagen
denpensioen in de aanvullende pensioenregeling, inclusief
worden verleend en zo ja van welke omvang. De verlening
de premievrijstelling hiervoor in geval van volledige en
van toeslagen in enig jaar geeft geen recht op de verlening
duurzame arbeidsongeschiktheid in de zin van de IVA, zijn
van de toeslagen in het daaropvolgende jaar.
vanaf 1 januari 2007 volledig herverzekerd.
Langlopende schulden Spaarsaldi verzekeraars
Kasstroomoverzicht
De spaarsaldi verzekeraars hebben betrekking op de
directe methode.
spaarsaldi uit hoofde van verstrekte spaarhypotheken. De spaarsaldi zijn opgebouwd uit spaarpremies, inclusief de interest.
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de
35
TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2006
(in € 1.000)
31-12-2006
31-12-2005
ACTIVA Beleggingen (1) Onroerend goed Directe beleggingen 88.580
84.808
- Aankopen
- Stand per 1 januari
9.479
2.000
- Verkopen
-7.496
-
- Herwaardering en verkoopresultaat
5.258
1.772
- Stand per 31 december
95.821
88.580
Indirecte beleggingen - Stand per 1 januari
84.128
100.516
- Aankopen
28.236
29.555
- Verkopen
-26.872
-54.654
31.620
8.711
- Herwaardering en verkoopresultaat
- Stand per 31 december
117.112
84.128
212.933
172.708
Aandelen Aandelen - Stand per 1 januari
1.145.498
943.106
- Aankopen
661.328
1.151.511
- Verkopen
-746.841
-1.140.095
178.860
190.976
- Herwaardering en verkoopresultaat
- Stand per 31 december
1.238.845
1.145.498
Overige zakelijke waarden 36
- Stand per 1 januari
21.201
3.331
- Aankopen
97.886
16.415
- Verkopen
-8.835
-972
3.256
2.427
- Herwaardering en verkoopresultaat
- Stand per 31 december
113.508
21.201
Zakelijke waarden
1.565.286
1.339.407
31-12-2006
31-12-2005
Hypothecaire leningen - Stand per 1 januari
110.066
86.023
- Aankopen
88.786
33.801
- Verkopen
-43.435
-6.838
-5.061
-2.920
- Herwaardering en verkoopresultaat
- Stand per 31 december
150.356
110.066
Obligaties - Stand per 1 januari
757.377
601.577
- Aankopen
794.427
778.718
- Verkopen
-664.390
-633.122
-16.422
10.204
- Herwaardering en verkoopresultaat
- Stand per 31 december
870.992
757.377
Vastrentende waarden
1.021.348
867.443
Overige beleggingen - Stand per 1 januari
-
-
- Aankopen
-
-
-
-
2.636
-
- Verkopen - Herwaardering en verkoopresultaat
- Stand per 31 december
2.636
-
Overige beleggingen
2.636
-
Totaal beleggingen
2.589.270
2.206.850
In verband met de invoering van het Financieel Toetsingskader per 1 januari 2007 is in 2006 het renterisico middels een swaptionstrategie beperkt. Deze strategie houdt in dat het neerwaartse renterisico voor een periode van vijf jaar grotendeels is afgedekt door middel van een swaption. Met deze swaption is het risico afgedekt voor de negatieve gevolgen indien de marktrente behorende bij de gemiddelde looptijd van de pensioenverplichtingen over vijf jaar lager is dan 3,25%. Om deze swaption te financieren is een tweede swaption gesloten, waarmee het fonds deels het opwaarts potentieel voor de dekkingsgraad van een boven een niveau van 5% stijgende rente inlevert. Op het moment van afsluiten van de overeenkomsten was de waarde per saldo nihil. Op balansdatum bedraagt de waarde van beide swaptions per saldo € 2,6 miljoen. Per 31 december 2006 lopen valutatermijncontracten met een onderliggende waarde van € 1.488 miljoen. De actuele waarde van deze contracten bedraagt € 23,4 miljoen op balansdatum. Per 31 december 2006 lopen rentederivaten met een onderliggende waarde van € 1.529 miljoen. De actuele waarde van deze contracten bedraagt op balansdatum € 0,3 miljoen.
37
Een deel van de beleggingsportefeuille is beschikbaar voor in bruikleen gegeven effecten. Van dat deel van de portefeuille heeft Pensioenfonds Horeca & Catering alleen het economisch eigendom. Per 31 december 2006 zijn beleggingen met een waarde van circa € 340 miljoen in bruikleen gegeven. Voor het risico van niet terugleveren van in bruikleen gegeven effecten zijn zekerheden gesteld.
Vorderingen en overlopende activa (2)
31-12-2006
31-12-2005
Te vorderen premies Te vorderen premies Af: voorziening oninbaar
17.760
23.887
-12.016
-17.282
5.744
6.605
Te vorderen uit hoofde van beleggingen - Te vorderen beleggingsresultaat - Banktegoeden vermogensbeheerders - Overige vorderingen
6.765
4.878
42.587
21.561
2.096
1.162
51.448
27.601
Overige vorderingen
1.157
1.408
Totaal vorderingen en overlopende activa
58.349
35.614
Liquide middelen (3) - Banktegoeden
5.433
De liquide middelen staan voor een bedrag van € 758.000 niet ter vrije beschikking van het fonds aangezien het aan derden af te dragen gelden betreft (2005: € 1.793.000)
38
9.751
TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2006
(in € 1.000)
31-12-2006
31-12-2005
PASSIVA
Reserves (4) Extra reserve Stand aanvang boekjaar
-
-
Mutatie uit saldo van baten en lasten
235.250
-
Saldo ultimo boekjaar
235.250
-
Stand aanvang boekjaar
68.143
53.767
Mutatie uit saldo van baten en lasten
10.001
14.376
Saldo ultimo boekjaar
78.144
68.143
378.572
228.815
Reserve voor algemene risico’s
Reserve voor beleggingsrisico’s Stand aanvang boekjaar Mutatie uit saldo van baten en lasten
69.823
149.757
Saldo ultimo boekjaar
448.395
378.572
Technische voorzieningen (5) Voorziening pensioenverplichtingen Stand begin boekjaar
1.793.226
1.581.381
Mutatie in de voorziening pensioenverplichtingen
136.218
142.963
1.927.444
1.724.344
voorziening pensioenverplichtingen
-68.882
68.882
Saldo ultimo boekjaar
1.860.562
1.793.226
Mutatie door wijziging rentevoet
Bij vaststelling van de voorziening pensioenverplichtingen op grond van een rekenrente van 4% bedraagt de dekkingsgraad 141% per 31 december 2006. Per 31 december 2005 bedroeg de marktrente 3,815%. Om deze reden was per 31 december 2005 een extra dotatie aan de voorziening noodzakelijk. Deze dotatie is in 2006 weer vrijgevallen. Per 31 december 2005 bedroeg de dekkingsgraad 125% bij waardering van de verplichtingen op marktrente. Indien per 31 december 2005 de voorziening pensioenverplichtingen op basis van een rekenrente van 4% was vastgesteld was de dekkingsgraad 130% geweest. Langlopende schulden (6) Spaarsaldi verzekeraars
-
1.780
Depots aanvullende verzekeringen
286
289
Saldo ultimo boekjaar
286
2.069
39
TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2006
(in € 1.000)
31-12-2006
31-12-2005
Schulden (7) Schulden uit hoofde van beleggingen - Banken - Overige schulden
15.927
202
3.766
3.164
19.693
3.366
Overige schulden - Crediteuren
1.659
2.469
- Af te dragen gelden werkgeversadministratie
1.020
1.450
- Te betalen belastingen en sociale lasten
2.534
713
- Vooruit ontvangen waardeoverdracht
871
416
- Te betalen uitkeringen
193
202
4.445
1.589
- Overige schulden en overlopende passiva
10.722
6.839
30.415
10.205
Totaal schulden
TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER HET BOEKJAAR 2006 (in € 1.000)
2006
2005
BATEN Premies (8)
40
Ouderdoms- en nabestaandenpensioen
171.844
84.049
Vroegpensioen
1.053
81.360
WAO-aanvullingsregeling
27
-433
WAO-gatverzekering
26
-582
Aanvullende verzekeringen
79
149
Vrijwillige voortzetting
1.497
1.572
Af: verleende machtigingskorting
-363
-393
Totaal premieopbrengsten
174.163
165.722
De premie voor het ouderdoms- en nabestaandenpensioen is verhoogd van 3,7% in 2005 naar 7,5% in 2006. Voor het vroegpensioen is over heffingsjaar 2006 geen premie geheven. De premieopbrengsten voor heffingsjaar 2005 zijn in verslagjaar 2005 geschat op basis van de afgerekende premies over heffingsjaar 2004. Het verschil tussen de werkelijke premieopbrengsten en de geprognosticeerde premieopbrengsten over 2005 wordt gecorrigeerd in verslagjaar 2006. De hiervoor beschreven methode in combinatie met het feit, dat geen premie is geheven voor de vroegpensioenregeling en beide WAO-regelingen in 2006, leidt er toe dat als bate in 2006 slechts wordt verantwoord de correctie op de oude heffingsjaren in de geprognosticeerde bedragen.
2006
2005
Beleggingsopbrengsten (9) Directe beleggingsopbrengsten Opbrengst onroerend goed
4.234
3.954
Opbrengst aandelen onroerend goed
2.584
2.590
Opbrengst aandelen
24.352
21.766
Opbrengst overige zakelijke waarden
324
150
Opbrengst hypothecaire leningen
5.638
5.493
Opbrengst obligaties
29.338
23.866
Opbrengst liquide middelen
473
215
Totaal directe beleggingsopbrengsten
66.943
58.034
Af: kosten toe te rekenen aan beleggingen
-8.854
6.677
58.089
51.357
Herwaardering onroerend goed
5.258
1.773
Koersresultaat aandelen onroerend goed
31.620
8.711
Koersresultaat aandelen
178.860
190.976
Herwaardering overige zakelijke waarden
3.256
2.427
Indirecte beleggingsopbrengsten
Koersresultaat hypothecaire leningen
-5.061
-2.921
Koersresultaat obligaties
-16.422
10.204
Herwaardering overige beleggingen
2.636
-
Valutakoersresultaat liquide middelen
-569
257
Totaal indirecte beleggingsopbrengsten
199.578
211.427
Totaal beleggingsopbrengsten
257.667
262.784
1.266
1.544
Overige baten (10) Boete- en incasso-opbrengsten Afwikkeling Stichting PVF Nederland
-
4.828
Overige opbrengsten
90
26
1.356
6.398
41
TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER HET BOEKJAAR 2006 (in € 1.000)
2006
2005
Dotatie voorziening pensioenverplichtingen
136.218
142.963
Dotatie in verband met wijziging rentevoet
-68.882
68.882
67.336
211.845
Ouderdomspensioen
10.914
9.635
Nabestaandenpensioen
3.920
3.861
Wezenpensioen
80
80
LASTEN Dotatie technische voorzieningen (11)
Uitkeringen (12)
Vroegpensioen
1.940
759
WAO-aanvullingsregeling
2.890
2.996
WAO-gatverzekering
5.105
5.564
Andere uitkeringen (emigratie en eenmalig)
4.641
4.781
29.490
27.676
Uitvoeringskosten (13)
Structureel Deelnemersadministratie
4.304
6.727
Werkgeversadministratie
4.036
2.643
Kosten directie en staf
1.465
1.144
Overige kosten
2.061
4.025
11.866
14.539
Doorbelaste kosten aan derden
-1.503
-2.603
10.363
11.936
Incidenteel 42
Project Pensioenuitvoering na 2005
1.796
6.502
Project Vaststelling en Incasso Premies
3.348
1.828
Overige projecten
1.058
-
6.202
8.330
16.565
20.266
2006 is het eerste jaar dat de deelnemersadministratie is gevoerd door de eigen uitvoeringsorganisatie. Het in eigen beheer voeren van de deelnemersadministratie heeft geleid tot significante reductie van de uitvoeringskosten voor de deelnemersadministratie. De werkgeversadministratie wordt gevoerd voor een aantal fondsen in de bedrijfstak. In 2006 is besloten de verdeling van de uitvoeringskosten naar de aangesloten fondsen te wijzigen. Dit heeft geleid tot een toename in de uitvoeringskosten voor de werkgeversadministratie indien deze worden afgezet tegen 2005. De verdere uitbreiding van de organisatie van het fonds heeft geleid tot een toename van de kosten van directie en staf.
In de uitvoeringskosten zijn de salarissen ad € 3.118.000 (2005: € 2.890.000), sociale lasten ad € 406.000 (2005: € 424.000) en pensioenlasten ad € 374.000 ( 2005: € 237.000) opgenomen. De pensioenregeling van de medewerkers betreft een toegezegd pensioenregeling. De pensioenlasten van de uitvoeringsorganisatie zijn in overeenstemming met RJ 271 verwerkt in de jaarrekening. Gemiddeld had Pensioenfonds Horeca & Catering in 2006 80 fte’s in dienst ( 2005:65 fte’s). De bezoldiging van de directie bedroeg in 2006 € 199.000 (2005: € 197.000). Dit bedrag betreft zowel het vaste salaris als het variabele deel van de beloning inclusief de pensioenlasten en de sociale en overige werkgeverslasten. In 2006 is € 106.440 uitbetaald aan vacatiegelden (2005: € 94.645). In 2006 ontvingen beide voorzitters een vaste vergoeding van € 27.660 per jaar elk (2005: € 27.660). De overige bestuursleden ontvingen een vast bedrag van € 10.800 aan vacatiegeld per jaar (2005: € 10.800). Indien een plaatsvervangend bestuurslid een afwezig bestuurslid verving bij een bestuursvergadering, ontving hij in 2006 een vergoeding overeenkomstig de richtlijnen van de SER van € 360 per dagdeel (2005: € 360). In het kader van de deskundigheidsbevordering van bestuursleden en daarmee hun ondersteunende apparaat is aan de benoemende organisaties van de beide voorzitters, FNV Horecabond en Koninklijke Horeca Nederland, in 2006 een bedrag ad € 27.660 ter beschikking gesteld (2005: € 27.660). Ultimo 2006 heeft Koninklijke Horeca Nederland € 16.712 van dit bedrag opgevraagd. Ultimo 2006 heeft FNV Horecabond het volledige bedrag opgevraagd.
2006
2005
3.340
7.185
Andere lasten (14) Toevoeging voorziening oninbare premies Overig
121
20
3.461
7.205
Jaarlijks wordt 2% van de opgelegde premie toegevoegd aan de voorziening oninbare premies. In verband met het feit dat niet verwacht wordt dat dit voor de heffingsjaren 2001 tot en met 2003 toereikend is, is in 2005 een extra bedrag van circa € 4 miljoen gedoteerd aan de voorziening oninbare premies. Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Private equity Ter zake van beleggingen in niet ter beurze genoteerde private equity-beleggingsfondsen zijn verplichtingen aangegaan waarvan de betalingen pas in de komende jaren plaatsvinden. Per 31 december 2006 bedragen deze verplichtingen € 156,7 miljoen (2005: € 177,9 miljoen).
Meerjarige huurovereenkomst In 2004 is een huurovereenkomst aangegaan met betrekking tot het pand dat door Pensioenfonds Horeca & Catering als kantoorruimte wordt gebruikt. De overeenkomst heeft een looptijd tot 30 juni 2017. De jaarhuur bedraagt € 437.000. De huur wordt jaarlijks geïndexeerd op basis van de algemene prijsontwikkeling. In verband met deze overeenkomst is een bankgarantie verstrekt aan de verhuurder voor een bedrag van € 125.000.
43
RESULTAAT VERSLAGJAAR Uit de rekening van baten en lasten blijkt dat boekjaar 2006 met een voordelig saldo van € 315,1 miljoen is afgesloten. Dit saldo wordt als volgt verklaard: (in € 1.000.000)
Ouderdoms-/
WAO
nabestaanden- en
aanvullings-
WAO-
vroegpensioenregeling
regeling
gatverzekering
Totaal
174,1
0,0
0,0
174,1
-142,5
0,0
0,0
-142,5
31,6
0,0
0,0
31,6
247,5
4,6
5,6
257,7
- Intresttoevoeging voorziening pensioenverplichtingen -64,5
-1,1
-2,4
-68,0
3,5
3,2
189,7
Resultaat op bijdragen - Beschikbaar uit premies - Benodigd voor pensioenopbouw Resultaat op beleggingen - Beleggingsopbrengsten
183,0
Resultaat op kosten - Kostendekking
10,1
0,1
0,1
10,3
-13,2
-1,2
-2,2
-16,6
-3,1
-1,1
-2,1
-6,3
Kosten toeslag per 1 januari 2006
16,7
-0,4
-0,7
15,6
Resultaat door waardering op marktrente
67,3
1,3
0,3
68,9
Resultaat op mutaties en overige technische resultaten
11,5
2,1
4,1
17,7
Overige resultaten
-2,1
0,0
0,0
-2,1
- Werkelijke kosten
Saldo boekjaar 304,9
44
5,4 4,8 315,1
STAND VAN DE VOORZIENINGEN EN DE RESERVES Aan het einde van het verslagjaar bedragen de voorzieningen en de reserves: (in € 1.000.000) Ouderdoms-/
WAO
nabestaanden- en
aanvullings-
vroegpensioenregeling
WAO-
regeling gatverzekering
Totaal
Reserves ultimo 2005
363,3
45,7
37,1
446,1
Saldo boekjaar
304,9
5,4
4,8
315,1
Reserves ultimo 2006
668,2
51,0
42,8
761,7
1.770,7
29,2
60,7
1.860,6
2.834,9
80,2
103,5
2.622,3
171%
141%
Pensioenverplichtingen ultimo 2006 Pensioenvermogen ultimo 2006
Dekkingsgraad (in %)
138%
275%
Dekkingsgraad Eind 2006 bedraagt de dekkingsgraad 141% bij een rekenrente van 4% voor de vaststelling van de voorziening pensioenverplichtingen. Ultimo 2005 was de dekkingsgraad 125% gebaseerd op een marktrente van 3,815%. De verbeterde financiële positie komt met name voort uit het beleggingsresultaat in 2006, de stijging van de marktrente in 2006 en de genomen maatregelen in het herstelplan.
Reserve voor algemene risico’s De Nederlandsche Bank verlangt van ieder pensioenfonds een dekkingsgraad van ten minste 105%. Naast de voorziening pensioenverplichtingen dient een reserve voor algemene risico’s aanwezig te zijn. Deze reserve dient in principe 5% van de voorziening pensioenverplichtingen te bedragen, maar mag tijdelijk lager zijn indien de meest recente sterftegrondslagen worden gehanteerd. Aangezien per 1 januari 2004 is overgegaan naar nieuwe sterftegrondslagen kan worden volstaan met een algemene reserve van 4,2% van de voorziening pensioenverplichtingen eind 2006. Uit het oogpunt van kapitaalbescherming moet Pensioenfonds Horeca & Catering volgens de bepalingen van Titel 9 BW 2 een herwaarderingsreserve aanhouden ter grootte van de niet gerealiseerde waardevermeerderingen van activa waarvoor geen frequente marktnoteringen bestaan. Private equity is de enige beleggingscategorie van Pensioenfonds Horeca & Catering waarvoor een frequente marktnotering ontbreekt. De beleggingen in private equity zijn in de balans opgenomen onder overige zakelijke waarden en hebben op balansdatum een waarde van circa € 55 miljoen. De belanghebbenden bij een pensioenfonds worden beschermd door de regels van de Actuariële Principes Pensioenfondsen. In verband hiermee is geen separate herwaarderingsreserve gevormd aangezien de met de herwaarderingsreserve beoogde bescherming kan geacht te zijn begrepen in de vereiste reserve voor algemene risico’s ad € 78 miljoen.
45
Reserve voor beleggingsrisico’s De reserve voor beleggingsrisico’s dient ter opvang van een mogelijke waardedaling van de beleggingen. Op grond van de samenstelling van de beleggingsportefeuille, het niveau van de marktrente en de door de Nederlandsche Bank vereiste buffers voor zakelijke waarden moet Pensioenfonds Horeca & Catering beschikken over een beleggingsreserve ter grootte van 24,1% van de voorziening pensioenverplichtingen ad € 1.880,6 miljoen, zijnde € 448,4 miljoen. Gezien de beschikbare beleggingsreserve van € 683,7 miljoen betekent dit dat het fonds per 31 december 2006 een reserveoverschot heeft van € 235,3 miljoen.
Extra reserve Naar de extra reserve gaat dat deel van het resultaat dat niet benodigd is voor de voorziening pensioenverplichtingen, de reserve voor algemene risico’s en de reserve voor beleggingsrisico’s. Aan de extra reserve wordt onttrokken indien het resultaat boekjaar niet voldoende is om de voorziening pensioenverplichtingen, de reserve voor algemene risico’s en de reserve voor beleggingsrisico’s op peil te houden. Het saldo van de extra reserve is per 31 december 2006 € 235,3 miljoen (2005: nihil). Vereiste reserves (in € 1.000.000)
Opgenomen
Vereiste
reserve
reserve
ultimo 2006
ultimo 2006
Reserve- overschot Reservetekort ultimo 2006
ultimo 2005
Algemene risico’s
78,1
78,1
-
-
Beleggingsrisico
448,4
448,4
-
-57,2
Extra reserve
235,3
-
235,3
-
235,3
-57,2
Totaal
761,8
524,3
Uit het bovenstaande blijkt dat de situatie van reservetekort in 2006 is beëindigd. Ook bij de overgang naar de grondslagen uit hoofde van FTK is sprake van een overschot ten opzichte van de vereiste reserves. Naar aanleiding hiervan heeft het bestuur besloten om bij De Nederlandsche Bank het verzoek in te dienen om het herstelplan als beëindigd te beschouwen.
46
Premie 2006 In 2006 is in het kader van de Wet VPL de opbouw uit hoofde van de vroegpensioenregeling beëindigd. De premie die werd geheven voor de vroegpensioenregeling is toegevoegd aan de premie voor de ouderdoms- en nabestaandenpensioenregeling. De totale premie voor 2006 is derhalve als volgt vastgesteld: (in %) Actuariële brutopremie
2,90%
Opslag index 2002 en 2003
0,48%
Opslag herstel financiële positie
1,50%
Opslag index 2006
0,60%
Extra opslag voor versneld herstel financiële positie
2,02%
Totaal premie per 1 januari 2006
7,50%
Alhoewel de lasten van de indexaties per 1 januari 2002 respectievelijk 1 januari 2003 ter hoogte van € 44,9 miljoen reeds zijn genomen in de voorziening pensioenverplichtingen ultimo 2003, is uit de premie over 2006 nog een deel van deze indexatie gefinancierd. De premie uit hoofde van de opslag herstel financiële positie bedraagt € 34,5 miljoen in 2006. Deze opslag heeft geleid tot een verbetering van de dekkingsgraad van 1,9% in 2006. De opslag index 2006 is gebruikt om een toeslag te financieren op de rechten van de actieve deelnemers in 2006 van 1,25% per 1 januari 2006. De extra opslag voor versneld herstel van de financiële positie was bedoeld om de financiële positie van het fonds versneld te herstellen. Gezien de wens van het bestuur om de toegekende rechten in 2006 meer in evenwicht te brengen met de betaalde premie is in de bestuursvergadering van 1 september 2006 besloten om deze opslag aan te wenden voor een extra toeslag op de rechten van de actieve deelnemers in 2006 van 3,8% per 31 december 2006.
47
Zoetermeer, 7 juni 2007
Het bestuur: E.P. de Vries, voorzitter mr. G.B.J. Dommering, plaatsvervangend voorzitter De directie: mr. E.A.W.M. Uijen, directeur
Overige gegevens Actuariële verklaring
De mate van zekerheid waarmee het pensioenfonds de tot balansdatum opgebouwde pensioenverplichtingen
Opdracht
zal kunnen nakomen, is door mij geëvalueerd.
Ingevolge de aan Ernst & Young Actuarissen B.V.
De beschreven werkzaamheden zijn in overeenstemming
door Pensioenfonds Horeca & Catering te Zoetermeer
met binnen het actuariële beroep geldende normen en
verleende opdracht tot actuariële certificering is de
gebruiken, en vormen naar mijn mening een deugdelijke
financiële positie per 31 december 2006 van het fonds
grondslag voor het hierna te geven oordeel.
door mij beoordeeld ten opzichte van de actuariële risico’s die het fonds loopt. Tevens zijn de overige taken,
Oordeel
voor de certificerend actuaris voortvloeiend uit de wet,
De bevindingen van de accountant ten aanzien van de
door mij vervuld.
door het fonds verstrekte administratieve basisgegevens zijn zodanig dat die gegevens door mij als uitgangspunt
Gegevens
van de daarop voortbouwende en door mij beoordeelde
De gegevens waarop mijn onderzoek is gebaseerd, zijn
berekeningen zijn aanvaard.
verstrekt door het pensioenfonds. Overeenkomstig de richtlijn “Samenwerking tussen
Voorzieningen
accountant en actuaris ter zake van de controle van
Hiermede verklaar ik mij te kunnen verenigen met
verantwoordingen van verzekeringsinstellingen”
het geheel van de methoden en grondslagen voor de
heeft de accountant van het fonds mij geïnformeerd
berekening van de voorziening pensioenverplichtingen en
over de betrouwbaarheid en de volledigheid van
de overige verzekeringstechnische voorzieningen. Deze
de administratieve basisgegevens en de overige
voorzieningen zijn, met inachtneming van artikel 9a van
uitgangspunten die voor mijn oordeelsvorming van
de Pensioen- en spaarfondsenwet, getoetst uitgaande
belang zijn. De opgebouwde pensioenaanspraken en
van door mij realistisch geachte grondslagen. Naar
-rechten behoren tot de genoemde administratieve
mijn oordeel is de hoogte van de in de jaarrekening
basisgegevens. Voor de toetsing van de fondsmiddelen
genoemde verzekeringstechnische voorzieningen en de
en voor de beoordeling van de financiële positie heb
overige verzekeringstechnische voorzieningen, als geheel
ik mij gebaseerd op de financiële gegevens die ten
bezien, op de balansdatum prudent.
grondslag liggen aan de jaarrekening 2006.
Toetsing van de fondsmiddelen aan criteria van DNB
48
Werkzaamheden
De toets volgens de richtlijnen van DNB wijst uit dat
Bij de actuariële beoordeling van de financiële positie zijn
de op de balansdatum aanwezige middelen van het
conform artikel 10b van de Pensioen- en spaarfondsenwet
pensioenfonds ten minste gelijk zijn aan de door DNB
de aangehouden voorziening pensioenverplichtingen en
voor de ondergrens gestelde norm. Gemeten naar deze
de overige verzekeringstechnische voorzieningen door
maatstaf is ten aanzien van de verplichtingen, aangegaan
mij onderzocht. De uitgangspunten, grondslagen en
tot balansdatum, sprake van dekking. De dekkingsgraad
methoden, die zijn toegepast bij de vaststelling van de
bevindt zich op balansdatum op het niveau, voor die
verzekeringstechnische voorzieningen, respectievelijk
datum voorzien in het herstelplan, waartegen DNB
bij de voorbereiding van de uitgevoerde toetsen van de
geen bezwaar heeft gemaakt. De totale reserves bij het
toereikendheid van de fondsmiddelen, heb ik beoordeeld.
pensioenfonds zijn op de balansdatum tenminste gelijk
De berekeningen voor de vaststelling van de voorzieningen
aan de daartoe door DNB gestelde norm.
en die voor de uitgevoerde toetsen zijn zowel globaal als steekproefsgewijs door mij beoordeeld.
Financiële positie van het pensioenfonds
Deze beoordelingen zijn zodanig gepland en uitgevoerd,
Bij mijn beoordeling van de financiële positie is bepalend
dat met een redelijke mate van zekerheid kan worden
de mate van waarschijnlijkheid dat het pensioenfonds
gesteld dat de desbetreffende berekeningsresultaten geen
zal kunnen voldoen aan de verplichtingen, aangegaan
onjuistheden van materieel belang bevatten. Voorts heb
tot balansdatum.
ik de financiële opzet van het pensioenfonds beoordeeld.
Daarbij worden in aanmerking genomen het streven inzake toeslagen, zoals aan verzekerden meegedeeld,
de door DNB gestelde criteria en – eventuele –
en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van
maatregelen, genomen tot herstel van de financiële
de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van
positie. De financiële positie van Pensioenfonds Horeca
de professionele oordeelsvorming van de accountant,
& Catering is naar mijn mening voldoende, mede gelet
waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van
op de mogelijkheden tot toeslagverlening.
afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Utrecht, 7 juni 2007 drs. C.D. Snoeks actuaris AG
In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking
verbonden aan
het voor het opmaken van en getrouw weergeven in
Ernst & Young Actuarissen B.V.
de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde
Accountantsverklaring
keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden
die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn
Verklaring betreffende de jaarrekening
maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over
Wij hebben de jaarrekening 2006 van Pensioenfonds
de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van
Horeca & Catering te Zoetermeer bestaande uit de
de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een
balans per 31 december 2006 en de staat van baten en
evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste
lasten over 2006 met de toelichting gecontroleerd.
grondslagen voor financiële verslaggeving en van de
redelijkheid van schattingen die het bestuur van de
Verantwoordelijkheid van het bestuur
entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het
Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het
algehele beeld van de jaarrekening.
opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het
resultaat getrouw dienen weer te geven, alsmede voor het
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-
opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming
informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons
met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat
oordeel.
onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden
van een intern beheersingssysteem relevant voor het
Oordeel
opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw
van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen
beeld van de grootte en de samenstelling van het
afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of
vermogen van Pensioenfonds Horeca & Catering per
fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare
31 december 2006 en van het resultaat over 2006 in
grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken
overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
van schattingen die onder de gegeven omstandigheden
Verantwoordelijkheid van de accountant
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel
Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel
over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij
2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het jaarverslag,
hebben onze controle verricht in overeenstemming met
voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met
Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht
de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en
zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en
Rotterdam, 7 juni 2007
uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt
verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van
Deloitte Accountants B.V.
materieel belang bevatten.
drs. M. van Luijk RA
redelijk zijn.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen
49
50
ORGANISATIE FONDS
51
ORGANISATIE FONDS Bestuur
plaatsgevonden. De bestuurszetel die door Koninklijk Horeca Nederland ter beschikking is gesteld aan een
Het bestuur van het pensioenfonds heeft een paritaire
bestuurder afkomstig van Veneca, is per 9 mei 2006
samenstelling. De werkgeversorganisatie Koninklijk
ingevuld met de benoeming van de heer J. van der Veer.
Horeca Nederland en de werknemersorganisaties FNV Horecabond en CNV BedrijvenBond vormen
Samenstelling bestuur per 31 december 2006
gezamenlijk het bestuur. Het bestuur bestaat uit acht leden: vier leden hebben zitting namens de werkgevers-
Bestuursleden
organisatie Koninklijk Horeca Nederland en vier leden
mr. G.B.J. Dommering, werkgeversvoorzitter*
namens de werknemersorganisaties FNV Horecabond en
Koninklijk Horeca Nederland
CNV BedrijvenBond. Koninklijk Horeca Nederland heeft
S.J. Geenemans, Koninklijk Horeca Nederland
één van haar bestuurszetels ter beschikking gesteld aan
M.J.M. Markus, Koninklijk Horeca Nederland
een bestuurder afkomstig van Veneca, de werkgevers-
drs. J. van der Veer, Koninklijk Horeca Nederland
organisatie in de contractcateringbranche. De bestuurs-
E.P. de Vries, werknemersvoorzitter FNV Horecabond
leden hebben zitting voor een periode van vier jaar en zijn
H.Z. de Wit, FNV Horecabond
na afloop van deze periode direct opnieuw benoembaar.
Vacature, FNV Horecabond I.M. Baltussen, CNV BedrijvenBond
Het dagelijks bestuur van het fonds wordt gevormd door de werkgevers- en werknemersvoorzitter. Zij wisselen
Plaatsvervangende bestuursleden
elkaar jaarlijks af als voorzitter van het fonds. Door elke
P.A. Schoormans, Koninklijk Horeca Nederland
benoemende organisatie wordt een plaatsvervangend
B.C. Francooy, FNV Horecabond
lid benoemd. Met ingang van 1 januari 2006 is het
Vacature, CNV BedrijvenBond
aantal te benoemen plaatsvervangende leden statutair verruimd. Elk van de benoemende organisaties kan
*) tevens fungerend voorzitter in het verslagjaar
evenveel plaatsvervangende leden benoemen als het aantal zittende leden; wel moet altijd ten minste één
Deelnemersraad
plaatsvervangend lid zijn benoemd. Pensioenfonds Horeca & Catering kent sinds 2001 een
52
In de statuten is vastgelegd dat het fonds wordt
deelnemersraad. Deze bestaat uit tien leden, waarvan
vertegenwoordigd door het bestuur. Het fonds kan ook
twee leden gepensioneerd zijn. De zittingsperiode
worden vertegenwoordigd door het dagelijks bestuur.
voor ieder lid is vastgesteld op drie jaar waarbij een
Bij afwezigheid van één of meer functionarissen wordt
roulatiesysteem wordt gehanteerd. Met het oog op de
de ontbrekende functionaris vervangen door één van
ontwikkelingen op het gebied van goed pensioenfonds-
de andere bestuursleden. Alleen als werkgeverszijde
bestuur wordt ieder lid van de deelnemersraad voor het
én werknemerszijde zijn vertegenwoordigd, kunnen
vervullen van een bepaalde functie steeds benoemd
besluiten worden genomen.
voor één jaar.
Het bestuur richt zich op de strategisch beleidsmatige
De deelnemersraad adviseert het bestuur - gevraagd
aangelegenheden van het pensioenfonds en houdt toezicht
en ongevraagd - over zaken die door de wetgever zijn
op de uitvoeringsorganisatie en vermogensbeheerders.
aangegeven. De deelnemersraad vergadert circa vier
Daarnaast is het verantwoordelijk voor het aanpassen van
maal per jaar afzonderlijk. Het bestuur en de deel-
statuten en reglementen. Het dagelijks beleid van
nemersraad komen minimaal éénmaal per jaar bijeen.
het fonds wordt bepaald door het dagelijks bestuur en
Daarnaast komen het dagelijks bestuur, de directeur en
de directeur van Pensioenfonds Horeca & Catering.
de deelnemersraad ten minste éénmaal per jaar bijeen.
De in 2004 vacant gekomen zetel namens
In 2006 heeft de deelnemersraad afscheid genomen van
CNV BedrijvenBond is vanaf augustus 2005 ingevuld
twee leden. De heer De Haan nam na een korte periode
door mevrouw I.M. Baltussen. De officiële benoeming
afscheid omdat zijn werkgever besloot de pensioen-
door De Nederlandsche Bank heeft op 20 januari 2006
regeling elders onder te brengen.
Mevrouw Boulicaud heeft haar deelname moeten
De Bezwaarcommissie is bevoegd om bezwaren tegen
beëindigen vanwege gezondheidsredenen. De deel-
besluiten van de compliance officer in het kader van de
nemersraad dankt hen voor hun bijdrage aan en inzet
gedragscode in behandeling te nemen. De Bezwaarcom-
voor de deelnemersraad, elk vanuit een eigen invalshoek
missie heeft geen bezwaren ontvangen die betrekking
en aandachtsgebied.
hebben op de gedragscode.
Per 1 maart 2006 is de nieuwe zittingstermijn aange-
Met de invoering van een geschillenregeling per
vangen. De deelnemersraad is in 2006 versterkt met
1 januari 2007, die door de directie van het fonds wordt
twee nieuwe leden: de heer S.P. van der Hoorn en de
uitgevoerd, is de Bezwaarcommissie per 31 december
heer H. Spaansen. De heer Van der Hoorn is per 1 maart
2006 opgeheven.
2006 toegetreden tot de deelnemersraad en vervult sinds 10 maart 2006 de functie van plaatsvervangend
Samenstelling Bezwaarcommissie
voorzitter. Deze functie kwam vacant omdat de heer
per 31 december 2006
De Wit per 10 maart 2006 de functie van voorzitter
mr. C.A.M. Splinter, onafhankelijk voorzitter
vervult, nadat de heer Achterveld eind oktober 2005
mr. J.C. Kant, namens in bestuur vertegenwoordigde
deze functie in de deelnemersraad had neergelegd in
werkgeversorganisatie
verband met de aanvaarding van een functie in een
P. Dekker, namens in bestuur vertegenwoordigde
andere bedrijfstak. De heer Spaansen is sinds
werknemersorganisaties
22 september 2006 lid van de deelnemersraad.
Directie en uitvoeringsorganisatie Samenstelling deelnemersraad per 31 december 2006 Het dagelijks bestuur (werkgevers- en werknemersvoorLeden namens
zitter van het bestuur) en de directie zijn gezamenlijk
S. Barbier, FNV Horecabond
verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van het fonds.
P. Borchert, FNV Horecabond
Hieronder valt onder andere de aansturing van de eigen
H. de Gooijer-Kalkhoven, CNV BedrijvenBond
uitvoeringsorganisatie en andere dienstverleners zoals
F. Helmig, FNV Horecabond
vermogensbeheerders. De directeur is verantwoordelijk
S.P. van der Hoorn, plaatsvervangend voorzitter
voor de voorbereidende werkzaamheden van de verga-
FNV Horecabond
deringen van het bestuur op beleidsmatig, financieel,
J.E. Satink, FNV Horecabond
juridisch en ondersteunend terrein. De kaders waarbinnen
C. Santen, FNV Horecabond
de directeur zelfstandig mag opereren zijn vastgelegd in
H. Spaansen, FNV Horecabond
de uitvoerings- en vermogensbeheerovereenkomsten, de
J.J. de Wit, voorzitter FNV Horecabond
statuten en reglementen en de beleidsbeslissingen van het
Vacature, FNV Horecabond
bestuur. Per 1 januari 2007 zijn deze documenten verenigd in het directiestatuut. Hierin is het onderscheid in taken
Bezwaarcommissie
en verantwoordelijkheden van het bestuur, de voorzitter en plaatsvervangend voorzitter en directeur duidelijk
De Bezwaarcommissie van Pensioenfonds Horeca &
vastgelegd. Door deze constructie is het vier-ogen-principe
Catering heeft in het verslagjaar twee bezwaarschriften
gewaarborgd, zoals voorgeschreven in de Pensioenwet.
in behandeling genomen. In één bezwaarzaak heeft het fonds alsnog een voorstel gedaan. Het andere bezwaarschrift is door bezwaarde ingetrokken. De bezwaarcommissie heeft in beide bezwaarzaken dus geen advies hoeven uitbrengen. De Bezwaarcommissie heeft in 2006 tweemaal een advies uitgebracht met betrekking tot bezwaarzaken die in 2005 in behandeling waren genomen.
53
De missie en de kernwaarden van Pensioenfonds Horeca & Catering die in 2006 opnieuw zijn geformuleerd en vastgesteld, vormen het uitgangspunt bij alle werkzaamheden van de uitvoeringsorganisatie. De werkzaamheden richten zich uitsluitend op het uitvoeren van de pensioenregelingen in de bedrijfstakken horeca en contractcatering. Ook de uitvoering van de Overgangsregeling in de horeca (de VUT-regeling is in deze regeling opgegaan) behoort tot het takenpakket van het pensioenfonds. Met ingang van 1 januari 2006 voert het pensioenfonds ook de deelnemersadministratie uit in eigen beheer. Het pensioenfonds is vanaf die datum een geheel zelfstandig administrerend fonds. Met het geheel in eigen beheer nemen van de administratie kan een efficiënte en kwalitatief hoogstaande uitvoering tot stand worden gebracht. Ultimo 2006 zijn 93 medewerkers (80 fte’s) in dienst bij Pensioenfonds Horeca & Catering. Directie per 31 december 2006 Directeur, mr. E.A.W.M. Uijen Adviseurs en uitvoerders Certificerend actuaris, Ernst & Young Actuarissen, Utrecht Accountant, Deloitte Accountants, Rotterdam Compliance officer, G.J. Spiegels RA (KPMG)/ P.A. Schoormans Adviserend actuaris, Watson Wyatt, Nieuwegein Vermogensbeheerders 54
Acadian Asset Management, Boston - Verenigde Staten van Amerika Achmea Vastgoed, Amsterdam AlpInvest Partners, Amsterdam F&C, Amsterdam/Londen - Verenigd Koninkrijk Goldman Sachs Private Equity Partners, New York - Verenigde Staten van Amerika HarbourVest Partners, Boston - Verenigde Staten van Amerika Robeco Asset Management, Rotterdam T. Rowe Price Global Investment Services, Baltimore - Verenigde Staten van Amerika Western Asset Management, Londen - Verenigd Koninkrijk SPF Beheer bv, Utrecht Herverzekeraar Algemene Levensherverzekering Maatschappij, Amsterdam
DE REGELINGEN VAN PENSIOENFONDS HORECA & CATERING
55
DE REGELINGEN VAN PENSIOENFONDS HORECA & CATERING De regelingen van Pensioenfonds Horeca & Catering
Op het moment dat de deelnemer gebruik gaat maken van het ouderdomspensioen, moet hij opnieuw een keuze maken voor het verzekeren van het
Pensioenfonds Horeca & Catering heeft als doel
nabestaandenpensioen. Als de deelnemer kiest voor
te zorgen voor een loonvervangend inkomen voor
het verzekeren van een nabestaandenpensioen, wordt
(gewezen) werknemers en hun nabestaanden na pen-
zijn ouderdomspensioen verlaagd met 15 procent.
sionering of overlijden en tijdens arbeidsongeschiktheid.
De uitkering nabestaandenpensioen bij overlijden
Pensioenfonds Horeca & Catering kent hiervoor een
na de pensioendatum bedraagt 70 procent van het
ouderdomspensioenregeling met de mogelijkheid tot
ouderdomspensioen.
het verzekeren van nabestaandenpensioen. Werknemers die deelnemen in de pensioenregeling en arbeids-
Vroegpensioenregeling
ongeschikt raken en aanspraak kunnen maken op een
Pensioenfonds Horeca & Catering kent sinds 1 januari
WAO-uitkering, komen in aanmerking voor een WAO-
2000 een vroegpensioenregeling. Het is net als de
aanvullingsregeling en een WAO-gatverzekering.
ouderdomspensioenregeling een middelloonregeling zonder een franchise. Jaarlijks bouwt de deelnemer
Een werkgever valt onder de verplichtstelling van het
2,17 procent van de pensioengrondslag op aan vroeg-
pensioenfonds als hij een natuurlijke of rechtspersoon is
pensioen. In december 2005 bereikten sociale partners
die een horeca- of contractcateringonderneming exploi-
echter een akkoord over de beëindiging van de vroeg-
teert die inschrijfplichtig is bij het bedrijfschap Horeca
pensioenregeling per 1 januari 2006.
en Catering. Iedere werknemer van 25 jaar en ouder die een arbeidsovereenkomst heeft met een werkgever die
Alle deelnemers en gewezen deelnemers die in de
onder de verplichtstelling valt, neemt verplicht deel in
periode 2000-2005 vroegpensioenaanspraken hebben
de regelingen van Pensioenfonds Horeca & Catering.
opgebouwd, zijn in het vierde kwartaal 2006 schriftelijk geïnformeerd over hun persoonlijke situatie en keuzes.
Ouderdoms- en nabestaandenpensioenregeling
De deelnemers hebben de keuze kunnen maken om hun
De ouderdomspensioenregeling is een inkomensvoor-
vroegpensioenaanspraken te laten staan, af te kopen om
ziening die vanaf 65-jarige leeftijd voorziet in een
het afkoopbedrag te storten in hun levensloopregeling
levenslange uitkering, in aanvulling op de door de
of te laten omzetten in extra aanspraken ouderdoms-
overheid verstrekte AOW-uitkering. Een werknemer
pensioen.
neemt deel in de ouderdomspensioenregeling vanaf
56
25-jarige leeftijd. De deelname eindigt uiterlijk op
WAO-gatverzekering en WAO-aanvullingsregeling
de pensioeningangsdatum. Het betreft een middel-
De WAO-gatverzekering beschermt de deelnemer
loonregeling zonder een franchise. De opbouw
tegen inkomensverlies op het moment dat de WAO-
ouderdomspensioen per jaar bedraagt 0,48 procent
uitkering overgaat van een loondervinguitkering in
van de pensioengrondslag. De pensioengrondslag komt
een vervolguitkering. Voor deelnemers die werkzaam
ongeveer overeen met het brutoloon.
zijn in de horecabranche is de WAO-gatverzekering van Pensioenfonds Horeca & Catering van toepassing.
De deelnemer kan kiezen voor het verzekeren van een
Voor werknemers in de contractcateringbranche geldt
nabestaandenpensioen. Deze keuze kan hij schriftelijk
een eigen WAO-gatverzekering die bij een andere
kenbaar maken bij aanvang van deelname. Daarnaast
(uitvoerings)organisatie is ondergebracht.
is een keuze maken uitsluitend mogelijk op een aantal vastgestelde keuzemomenten. Als een deelnemer kiest
De WAO-aanvullingsregeling biedt deelnemers die een
voor het meeverzekeren van een nabestaandenpensioen,
WAO-uitkering ontvangen onder bepaalde voorwaarden
bedraagt de jaarlijkse opbouw ouderdomspensioen
een aanvulling op de WAO-uitkering ter hoogte van
geen 0,48 procent maar 0,39 procent van de pensioen-
maximaal 10 procent van de pensioengrondslag. De
grondslag. Bij overlijden vóór de pensioeningangsdatum
hoogte van de uitkering is afhankelijk van het arbeids-
bedraagt de levenslange uitkering aan de nabestaande
ongeschiktheidspercentage van de werknemer.
10 procent van de pensioengrondslag.
De regeling is uitsluitend van toepassing op deelnemers die werkzaam zijn in de horecabranche. Deelnemers die in de contractcateringbranche werken, kennen een eigen regeling. Per 1 januari 2006 is de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) ingevoerd. Deze wet vervangt de WAO. De instroom in de WAO-gatverzekering en de WAO-aanvullingsregeling is hierdoor zeer gering.
WIA Werknemers die op of na 1 januari 2004 arbeidsongeschikt zijn geworden, kunnen geen aanspraak meer maken op een WAO-uitkering. Deze werknemers vallen onder de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en komen in aanmerking voor een WGA-uitkering (Wet werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten) of IVA-uitkering (Wet inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten). Deelnemers die een IVA-uitkering ontvangen, kunnen wel met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2006 hun deelname in de pensioenregeling premievrij voortzetten.
Pensioenregeling per 1 januari 2007 Sociale partners hebben in 2006 besloten een nieuwe pensioenregeling per 1 januari 2007 in te voeren. Deze pensioenregeling bestaat uit een verplichte basispensioenregeling (ouderdomspensioen) en vrijwillig af te sluiten aanvullende producten (extra ouderdomspensioen en verzekering van nabestaandenpensioen). Per 1 januari 2007 nemen werknemers vanaf 21 jaar deel in de regeling. De mogelijke opbouwperiode is daarmee verlengd van 40 jaar tot 44 jaar. De basispensioenregeling kent een franchise en een gemaximeerd pensioengevend loon. De aanvullende producten kunnen door de werkgever collectief worden aangeboden, maar ook op individuele basis door de deelnemer worden afgesloten.
57
58
FUNCTIES BESTUUR, DEELNEMERSRAAD EN DIRECTIE PER 31 DECEMBER 2006
59
FUNCTIES BESTUUR, DEELNEMERSRAAD EN DIRECTIE PER 31 DECEMBER 2006 Bestuur
Voorzitter Raad van Toezicht Stichting PVF Zakelijke en Particuliere Hypothekenfonds
mw. I.M. Baltussen Functie in het bestuur: bestuurslid
B.C. Francooy
Nationaliteit: Nederlandse
Functie in het bestuur: plaatsvervangend bestuurslid
Geboortejaar: 1969
Nationaliteit: Nederlandse
Benoemende organisatie: CNV BedrijvenBond
Geboortejaar: 1952
Eerste benoeming: 20 januari 2006
Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
Eerste benoeming: 1 april 1999 Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
Beroep: Landelijk onderhandelaar CNV BedrijvenBond
Beroep: Lid Dagelijks Bestuur en Hoofdbestuur FNV Horecabond met de
Nevenfuncties:
gekozen functie van voorzitter
Lid Landelijke Bedrijfscommissie voor het Horecabedrijf (LBC) Lid bestuur Horeca Branche Instituut
Nevenfuncties:
Lid bestuur Stichting Sociaal Fonds voor het Horecabedrijf
Lid Landelijke Bedrijfscommissie voor het Horecabedrijf (LBC)
Lid bestuur bedrijfschap Horeca en Catering
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Overgangsregeling
Plaatsvervangend lid Nationale Havenraad
vervroegd uittreden voor het Horecabedrijf (SOHOR)
Sectielid Luchtvaart & Havens Europese Transport Federatie (ETF)
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Sociaal Fonds voor het
Sectielid Luchtvaart & Havens Fédération internationale des
Horecabedrijf (SFH - oud) en Sociaal Fonds voor het Horecabedrijf
organisations syndicales salariales des transports (FIOST)
(SFH - nieuw)
Voorzitter Vereniging van Eigenaren Rhijnvis Feithstraat 17-37
Lid bestuur Stichting Vakraad voor de Contractcateringbranche Lid bestuur Stichting Aanvullingsfonds Pensioensparen Contract-
mr. G.B.J. Dommering
cateringbranche
Functie in het bestuur: werkgeversvoorzitter
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Vrijwillig Vervroegd
Nationaliteit: Nederlandse
Uittreden in de Contractcateringbranche (SUCON)
Geboortejaar: 1944
Plaatsvervangend werknemersvoorzitter bestuur Stichting
Benoemende organisatie: Koninklijk Horeca Nederland
Aanvullende Verzekeringen bij Arbeidsongeschiktheid in de
Eerste benoeming: 1 oktober 1988
Contractcateringbranche (SAVAC)
Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Fonds Bevordering Arbeidsverhoudingen Contractcatering (FBA)
60
Nevenfuncties:
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Kwaliteit
Werkgeversvoorzitter bestuur Stichting Overgangsregeling
van de Arbeid (SKA)
vervroegd uittreden voor het Horecabedrijf (SOHOR)
Werknemersvoorzitter Stichting Uitvoering Secretariaats-
Commissaris Arboned
werkzaamheden en administratie Paritaire organisaties Contractcateringbranche (USUP)
Nevenfuncties uit hoofde van bestuurslidmaatschap:
Plaatsvervangend lid Commissie Bezwaren Functie-indeling
Lid Ledenraad Vereniging Achmea
Lid stuurgroep Steunpunt Arbeidsmarkt en Werkgelegenheid (SAW)
Lid Raad van Afgevaardigden Stichting PVF Nederland namens
Lid Georganiseerd Overleg Recreatie
Pensioenfonds Horeca & Catering en SOHOR
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Sociaal Fonds Recreatie (SFR)
Lid (dagelijks) bestuur Stichting PVF Kantorenfonds
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Pensioenfonds Recreatie (SPR)
Lid (dagelijks) bestuur Stichting PVF Vastgoedfonds I (Woningfonds)
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Horeca Branche Instituut
Lid (dagelijks) bestuur Stichting PVF Vastgoedfonds II (Winkelfonds)
Lid (dagelijks) bestuur bedrijfschap Horeca en Catering
Lid (dagelijks) bestuur Stichting PVF Vastgoedfonds IV (Bedrijfsruimte)
Plaatsvervangend lid Commissie Sociale Projecten bedrijfschap
Lid Advisory Committee van NIB Capital Private Equity Fund of
Horeca en Catering
Funds IIA C.V. (AlpInvest Partners N.V.)
Lid Bedrijfscommissie Ondernemingsraden van het bedrijfschap
Lid Advisory Committee van NIB Capital Private Equity Later Stage
Horeca en Catering
Co-Investments IIA C.V. (AlpInvest Partners N.V.)
Lid Onderwijsraad Bedrijfsleven Horeca Lid Federatieraad FNV
S.J. Geenemans
Lid bestuur Stichting Overgangsregeling vervroegd uittreden voor
Functie in het bestuur: bestuurslid
het Horecabedrijf (SOHOR)
Nationaliteit: Nederlandse
Voorzitter Vereniging van Eigenaren Koggestraat 7 - 9
Geboortejaar: 1946
Lid onderhandelingsdelegatie Koninklijk Horeca Nederland
Benoemende organisatie: Koninklijk Horeca Nederland
arbeidsvoorwaarden en pensioen
Eerste benoeming: 1 oktober 2003 Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
drs. J. van der Veer Functie in het bestuur: bestuurslid
Beroep:
Nationaliteit: Nederlandse
Directeur Gauchos Nederland B.V.
Geboortejaar: 1960 Benoemende organisatie: Koninklijk Horeca Nederland
Nevenfuncties:
Eerste benoeming: 9 mei 2006
Lid bestuur Stichting Overgangsregeling vervroegd uittreden voor
Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
het Horecabedrijf (SOHOR) Lid Curatorium Hogere Hotelschool Den Haag
Beroep:
Lid Raad van Toezicht Opvangcentrum Pension Maaszicht Rotterdam
Chief Financial Officer van Albron B.V.
M.J.M. Markus
Nevenfuncties:
Functie in het bestuur: bestuurslid
Lid Referentieraad Open Universiteit Nederland
Nationaliteit: Nederlandse
Lid bestuur Stichting Vakraad voor de Contractcateringbranche
Geboortejaar: 1965 Benoemende organisatie: Koninklijk Horeca Nederland
E.P. de Vries
Eerste benoeming: 10 april 2002
Functie in het bestuur: werknemersvoorzitter
Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1964
Beroep:
Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Regional Director of Operations NH-Hoteles
Eerste benoeming: 21 december 2000 Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
Nevenfuncties: Lid bestuur Stichting Pensioenfonds NH-Hoteles
Beroep:
Lid onderhandelingsdelegatie Koninklijk Horeca Nederland
Lid Dagelijks Bestuur en Hoofdbestuur FNV Horecabond met de
arbeidvoorwaarden en pensioenen
gekozen functie van penningmeester/secretaris
P.A. Schoormans
Nevenfuncties:
Functie in het bestuur: plaatsvervangend bestuurslid
Lid Landelijke Bedrijfscommissie voor het Horecabedrijf (LBC,
Nationaliteit: Nederlandse
SOHOR-CAO en Fonds-CAO)
Geboortejaar: 1956
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Overgangsregeling
Benoemende organisatie: Koninklijk Horeca Nederland
vervroegd uittreden voor het Horecabedrijf (SOHOR)
Eerste benoeming: 6 oktober 1994
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Sociaal Fonds voor het
Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008
Horecabedrijf (SFH - oud) en Sociaal Fonds voor het Horecabedrijf (SFH - nieuw)
Beroep:
Plaatsvervangend lid bestuur Stichting Vakraad voor de
Beleidsmedewerker Koninklijk Horeca Nederland
Contractcateringbranche Lid bestuur Stichting Aanvullingsfonds Pensioensparen
Nevenfuncties:
Contractcateringbranche
Beleidsmedewerker Koninklijk Horeca Nederland met representatie
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Fonds Bevordering
VNO-NCW
Arbeidsverhoudingen Contractcatering (FBA)
Lid Commissie administratieve lastenverlichting bedrijfsleven
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Bevordering Sociale
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
verhoudingen Contractcatering (FBS)
61
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Vrijwillig Vervroegd
Lid bestuur Aanvullende Verzekeringen bij Arbeidsongeschiktheid
Uittreden in de Contractcateringbranche (SUCON)
in de Contractcateringbranche (SAVAC)
Lid onderhandelingsdelegatie CAO Vrijwillig Vervroegd Uittreden
Lid bestuur Stichting Fonds Bevordering Arbeidsverhoudingen
voor de Contractcateringbranche en de Arbeidsvoorwaarden CAO
Contractcatering (FBA)
Plaatsvervangend lid Georganiseerd Overleg Recreatie
Lid bestuur Stichting Kwaliteit van de Arbeid (SKA)
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Sociaal Fonds Recreatie (SFR)
Lid bestuur Stichting Pensioenfonds Recreatie (SPR)
Werknemersvoorzitter bestuur Stichting Pensioenfonds Recreatie (SPR)
Plaatsvervangend lid Werkgroep Pensioenen FNV
Plaatsvervangend lid bestuur Horeca Branche Instituut Plaatsvervangend lid bestuur bedrijfschap Horeca en Catering
Deelnemersraad
Lid onderhandelingsdelegatie FNV Horecabond arbeidsvoorwaardelijk overleg pensioen bedrijfstak horeca en catering
S. Barbier
Lid werkgroep Pensioenregelingen FNV
Functie in de deelnemersraad: plaatsvervangend voorzitter
Plaatsvervangend lid Federatieraad FNV
Nationaliteit: Nederlandse
Lid algemeen Secretarissenoverleg FNV
Geboortejaar: 1946
Lid bestuur Gemeenschappelijk Beleggingsfonds FNV
Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Lid Financiële Adviescommissie FNV
Eerste benoeming: 5 maart 2001
Secretaris/penningmeester bestuur Stichting Fonds voor Toeslagen
Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
Pensioenen en VUT FNV Horecabond Lid bestuur FNV Mondiaal
Beroep: Conciërge, Hilton Hotel Amsterdam
Functies uit hoofde van bestuurslidmaatschap: Lid Raad van Afgevaardigden Stichting PVF Nederland namens
Nevenfuncties:
Pensioenfonds Horeca & Catering en SOHOR
Lid Bondsraad FNV Horecabond
Lid bestuur Stichting PVF Kantorenfonds
Bedrijfscontactpersoon FNV Horecabond
Lid bestuur Stichting PVF Vastgoedfonds I (Woningfonds) Lid bestuur Stichting PVF Vastgoedfonds II (Winkelfonds)
P. Borchert
Lid bestuur Stichting PVF Vastgoedfonds IV (Bedrijfsruimte)
Functie in de deelnemersraad: gepensioneerd lid
Lid Advisory Committee van NIB Capital Private Equity Fund of
Nationaliteit: Nederlandse
Funds IIA C.V. (AlpInvest Partners N.V.)
Geboortejaar: 1938
Lid Advisory Committee van NIB Capital Private Equity Later Stage
Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Co-Investments IIA C.V. (AlpInvest Partners N.V.)
Eerste benoeming: 1 maart 2005 Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
H.Z. de Wit
62
Functie in het bestuur: bestuurslid
Beroep:
Nationaliteit: Nederlandse
Gepensioneerde
Geboortejaar: 1959 Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Nevenfuncties:
Eerste benoeming: 1 januari 2005
Lid Beroepscommissie Horeca Branche Instituut
Aftreden volgens rooster: 1 juli 2008 mw. H. de Gooijer-Kalkhoven Beroep:
Functie in de deelnemersraad: lid
Sectorbestuurder Contractcatering FNV Horecabond
Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1957
Nevenfuncties:
Benoemende organisatie: CNV BedrijvenBond
Lid bestuur Stichting Overgangsregeling vervroegd uittreden voor
Eerste benoeming: 1 maart 2005
het Horecabedrijf (SOHOR)
Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
Lid bestuur Stichting Vakraad voor de Contractcateringbranche Lid bestuur Stichting Vrijwillig Vervroegd Uittreden in de Contractcateringbranche (SUCON)
Beroep:
Beroep:
Hoofd huishouding
Gepensioneerde
Nevenfuncties:
Nevenfuncties:
geen
Lid Bondsraad FNV Horecabond Lid Landelijke en Rayon Advies Commissie Uitkeringsgerechtigden
F. Helmig
en Ouderen FNV Horecabond
Functie in de deelnemersraad: lid
Lid Algemeen bestuur Katholieke Bond Ouderen Overijssel
Nationaliteit: Nederlandse
Lid districtsbestuur Katholieke Bond Ouderen Twente
Geboortejaar: 1948
Voorzitter afdelingsbestuur Katholieke Bond Ouderen
Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Lid Ledenraad Amicon
Eerste benoeming: 5 maart 2001 Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
C. Santen Functie in de deelnemersraad: lid
Beroep:
Nationaliteit: Nederlandse
n.v.t., deelnemer op grond van FVP-regeling
Geboortejaar: 1956 Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Nevenfuncties:
Eerste benoeming: 5 maart 2001
Lid CAO-commissie Horeca FNV Horecabond
Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
S. P. van der Hoorn
Beroep:
Functie in de deelnemersraad: plaatsvervangend voorzitter
Medewerkster linnenkamer, Hilton Hotel Schiphol
Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1960
Nevenfuncties:
Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Lid deelnemersraad Hilton Pensioenfonds
Eerste benoeming: 21 februari 2006
Lid ondernemingsraad Hilton Hotel
Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007 H. Spaansen Beroep:
Functie in de deelnemersraad: lid
Rayonmanager Compass Group Nederland
Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1964
Nevenfuncties:
Benoemende organisatie: FNV Horecabond
Lid CAO-commissie Catering FNV
Eerste benoeming: 21 september 2006
Vice-voorzitter Platform Ondernemingsraden
Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
Contractcatering (POCC) Voorzitter ondernemingsraad Compass Group Nederland
Beroep:
Plaatsvervangend lid Platform Deelnemersraden
Duty Catering Manager Planning & Control, KLM Catering Services Schiphol BV
J.E. Satink Functie in de deelnemersraad: lid
Nevenfuncties:
Nationaliteit: Nederlandse
Lid bondsraad FNV Horecabond
Geboortejaar: 1938
Lid ondernemingsraad KLM Catering Schiphol BV
Benoemende organisatie: FNV Horecabond Eerste benoeming: 5 maart 2001 Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
63
J.J. de Wit Functie in de deelnemersraad: secretaris Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1946 Benoemende organisatie: FNV Horecabond Eerste benoeming: 5 maart 2001 Aftreden volgens rooster: 28 februari 2007
Beroep: n.v.t., deelnemer op grond van de regeling voor voortzetting van de deelneming wegens arbeidsongeschiktheid
Nevenfuncties: Lid CAO-commissie Horeca FNV Horecabond Plv. lid bestuur Horeca Branche Instituut Plv. lid bestuur Landelijke Bedrijfscommissie voor het Horecabedrijf Lid dagelijks bestuur Landelijk Orgaan Beroepsonderwijs Horeca Toerisme Voeding Lid Paritaire Commissie Landelijk Orgaan Beroepsonderwijs Horeca Toerisme Voeding Lid Bestuur Stichting Horeca Examenbank Lid Sector Platform Café Bar bedrijf Horeca Branche Instituut Lid jury Nationale Wedstrijden Kastelein van de Toekomst Directeur-eigenaar HEAT Lid Platform Deelnemersraden
Directie mr. E.A.W.M. Uijen Functie: directeur Nationaliteit: Nederlandse Geboortejaar: 1959 Benoeming: 1 juli 2002
Beroep: Directeur
64 Nevenfuncties uit hoofde van de functie van directeur: Lid bestuur Stichting Eumedion Lid van het directeurenoverleg Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen
SUMMARY IN ENGLISH
65
SUMMARY IN ENGLISH Pensioenfonds Horeca & Catering is the pension fund for the Dutch hospitality and catering industry. It is an industrywide fund with some 600,000 participants who are employees (or former employees) of about 34,000 employers. That makes Pensioenfonds Horeca & Catering one of the 10 largest pension funds in the Netherlands. The Fund became officially compulsory for the industry as a whole in 1964. All employers (natural or legal persons) who operate a hospitality or contract catering enterprise and are required to register with the Horeca & Catering Industry Board are obliged to participate in the fund. All employees aged 25 and upwards who have a service contract with such an employer are similarly required to join a Pensioenfonds Horeca & Catering pension scheme. The object of the Fund is to provide employees or surviving dependants with a replacement income after retirement or death. Pension scheme participants who become occupationally disabled and are entitled to state invalidity (WAO) benefits qualify for a supplementary WAO scheme and WAO shortfall insurance scheme. The Fund’s governing board is composed of equal numbers from the industry employers’ association (Koninklijk Horeca Nederland) and trade unions (FNV Horecabond and CNV BedrijvenBond). The board deals with strategic policy matters and supervises administrative processes and asset managers. It is also responsible for provisions laid down in the articles of association and regulations. Day-to-day management lies with the Fund’s managing director. Since 2001 the Fund has had a council of participants. The participants’ council makes recommendations to the board – voluntarily or on request – on matters emerging from the legislature. Employers and participants
2006
2005
2004
2003
2002
(in numbers) Affiliated employers in year
32,403
34,121
35,035
37,386
36,735
Active participants in year
202,487
193,347
201,314
196,080
193,000
Active participants at year end
153,468
146,983
158,235
160,745
162,299
Former participants at year end
441,051
435,394
399,361
365,865
330,530
21,679
18,843
17,304
16,121
12,866
616,198
601,220
574,900
542,731
505,695
Pensionable participants at year end Total participants at year end
Pension assets and liabilities (in € 1,000,000) 66
Pension assets
2,620.5
2,239.9
1,863.4
1,562.4
1,186.5
Pension liabilities
1,858.2
1,793.21
1,581.4
1,440.6
1,189.7
based on Actuarial Principles for Pension funds2 (in %) 141 125 118 108 100 Total premiums Total pensions paid
174.5
166.1
196.6
209.8
166.7
29.5
27.7
24.2
22.1
15.4
Investments Invested assets (in € 1,000,000) Investment proceeds (in € 1,000,000)
2,589.3
2,206.8
1,819.4
1,521.2
1,225.4
257.7
262.8
149.2
144.2
-147.0
On grounds of the low market interest rate pension liabilities at 31 December 2005 were in contrast with other years stated at their net present value at the market rate, If pension liabilities had been stated at net present value based on the notional interest rate of 4%, pension liabilities at year end 2005 would have amounted to € 1,724.3 million, resulting in a funding ratio of 130 per cent.
1
Applying Financial Assesment Framework (FTK) rules, the funding ratio at year-end 2006 stood at 144%, against comparative year-earlier figures of 115% (2005), 119% (2004) and 127% (2003).
2
Participants’ accounts under Fund management Pensioenfonds Horeca & Catering took the accounts of participants wholly under its own management with effect from 1 January 2006. From that date onwards the Fund registers the data and pension rights of current or new scheme participants, processes pension payments and value transfers, and issues yearly pension statements. Employers’ accounts have been handled by the Fund itself since 1 January 2004. Pensioenfonds Horeca & Catering thus became a fully autonomous accounting entity on 1 January 2006. Abolition of pre-pension scheme The pre-pension scheme was abolished with effect from 1 January 2006. This decision was dictated by the fiscal framework of the Early Retirement (Adjustment of Tax Treatment) and Life-Course Savings Scheme Act. Under the agreement on the new pension scheme effective 1 January 2007, pre-pension entitlements are converted into retirement pension rights, except where participants ask for pre-pension entitlements to be left unchanged or transferred to a life-course savings scheme. New up-to-date scheme from 1 January 2007 On 4 May 2006 the social partners (employer associations and trade union organisations) reached broad agreement on a new pension scheme system from 1 January 2007. An up-to-date system complying with the new legal requirements and providing the hospitality and catering industry with many options. Alongside a compulsory basic retirement pension scheme, the new system provides for voluntary supplementary pension products. Participants may take out insurance for a surviving dependants’ pension, and build up extra retirement pension rights. These may be either group or individual arrangements. Employees can participate in the new pension scheme system from the age of 21. This lower entry threshold will have the effect of boosting the overall number of active participants from 202,487 in 2006 to some 300,000 in 2007. New premium payment system in the pipeline More preliminary measures were taken to bring employers’ accounts at 1 January 2007 into line with the system for Wage Tax returns over 2006. A pilot project was launched in 2006 with a select but diverse group of hotel and contract catering employers to test the new system and identify any choke points. The new premium collection system alleviates the administrative burden on employers. Employers need only submit employment data to the Tax Office. The pension fund uses the same data to calculate and collect premiums. Alongside our 2005 IPE award as the most innovative pension fund in Europe, the new premium collection system prompted the customary media interest in the Fund. Good pension fund governance Good governance was again high on the agenda in 2006. This led to the establishment of an Audit Committee and amended complaints and dispute resolution procedures. Another decision was to draw up an official document prescribing the powers delegated to the managing director by the board. These decisions, adopted with the Principles of good pension fund governance in mind, have been incorporated into the articles of association.
67
Audit Committee The decision was taken to set up an Audit Committee with effect from 1 January 2007. The Audit Committee comprises five members: two internal and three external members. To guarantee independence, external members are nominated by the Netherlands Register of Supervisory Directors and Regulators. One of the internal members also acts as compliance officer. Complaints and dispute resolution procedure From 1 January 2007 onwards the arbitration rules are implemented by Fund management. Appeals against decisions on requests for exemption are handled by an ad-hoc internal committee, in compliance with the provisions of the general administrative law Act. The Fund’s complaints procedure for the treatment and settlement of requests has been retained without amendment. Independent review is warranted by having complaints, disputes and objections handled by staff who were not involved in the decision making in the first instance. Regulations governing the duties and powers of managerial staff The day-to-day board (the two chairpersons representing employers and employees respectively) and the governing board are jointly responsible for the day-to-day management of the Fund. These duties include managing the Fund’s own administration agencies and other service providers such as asset managers. The managing director is responsible for preparatory work on board meetings in the areas of policy, finance, legal matters and support. The areas in which the director may act independently are laid down in administration and asset management agreements, the articles of association and regulations, and policy decisions taken by the governing board. With effect from 1 January 2007 these documents are combined into Regulations governing the duties and powers of managerial staff (the Directiestatuut). In this document the different duties and powers of the governing board, the chair, deputy chair and managing director are clearly set out. This construction safeguards the ‘four-eyes’ principle stipulated in the Pensions Act.
Financial overview Given the option available from the 2004 financial year onwards of choosing between the Actuarial Principles for Pension Funds and the Financial Assessment Framework for the purposes of current financial supervision, the board decided in 2004 to continue applying the Actuarial Principles until the Financial Assessment Framework became mandatory. With the coming into force of the Pensions Act on 1 January 2007, the Financial Assessment Framework has now also come into effect.
Funding ratio and indexation allowance 68
Good investment returns in the year under review made a significant contribution to improving the Fund’s funding ratio. Based on the Actuarial Principles for Pension Funds, Pensioenfonds Horeca & Catering had a funding ratio of 141 per cent at year end 2006 (2005: 125 per cent). The Fund has thus emerged from a funding deficit situation. The improved funding ratio follows inter alia from recovery measures taken at 1 January 2003. The funding ratio at year end 2006 was then also calculated at a notional interest rate of 4 per cent. The ratio of 125 per cent at year end 2005 was necessarily based on a market interest rate of 3.815, a historically low rate lagging the official notional rate of 4 per cent. By comparison, the Fund had a funding ratio at year end 2006 of 144 per cent, based on the more prudent principles of the Financial Assessment Framework and a market rate of 4.3 per cent. Each year the governing board determines the extent to which the Fund’s financial situation permits the allocation of an indexation allowance. The board granted a one-off indexation allowance of 1.25 per cent on pension payments and the pension entitlements of early leavers with effect from 1 January 2006. A similar decision had already been taken in respect of active participants in December 2005. The indexation allowance applied to pension entitlements accrued up to and including 31 December 2005, and was financed from premium revenue over 2006 and investment proceeds over 2005.
In addition, participants in active employment in 2006 were allocated a one-off bonus of 3.8 per cent on retirement pension rights accrued up to and including 31 December 2006.
Asset management On the basis of Asset-Liability Management (ALM) studies the board has identified three key points for asset management: - diversification of assets over a range of investment categories, asset managers and investment styles; - best asset manager per investment mandate; - active management in markets where that can generate added value, and otherwise passive management. These key requirements serve as the departure point for implementing the fund’s investment policy and allocating assets to the various asset managers.
Strategic asset allocation Strategic allocation based on an ALM study of the the assets of the retirement, dependants’ and pre-pension schemes was unchanged in 2006 at 50 per cent equities, 40 per cent fixed-income securities and 10 per cent real estate. Strategic weighting for the WAO shortfall insurance scheme and supplementary WAO scheme was 25 per cent equities and 75 per cent fixed-income securities. At year end 2006 it was decided to amend investment policy for the assets of the two WAO related schemes, bringing it into line with strategic asset allocation for the basic pension scheme. This decision was prompted by the coming into force of the Work and Income (Ability to work) Act. As a result of this legislation the inflow of WAO claimants has been minimal since 1 January 2006. With the exception of private equity, currency risks are fully hedged for all asset classes and all Fund schemes. In light of the introduction of the new pension regulations and final broad adoption of the Financial Assessment Framework at the end of 2006, an ALM study is again conducted in the spring of 2007. This study makes allowance for the various new regulations, and serves as a basis for assessing whether any change is needed in the Fund’s asset allocation strategy. Strategic asset allocation Asset class
Retirement, dependants’
and pre-pension schemes
WAO schemes
Equities
50%
25%
Real estate
10%
-
Fixed-income securities
40%
75%
Long term interest rate risks In light of the Financial Assessment Framework requirements effective from 1 January 2007 the governing board again in 2006, as in 2005, discussed how to hedge the Fund’s financial exposure to fluctuating market interest rates. The board decided to adopt a swaption strategy, and this was put into effect in the autumn of 2006. A swaption strategy means entering into a swaption (swap option) agreement through which downward interest rate risks are largely hedged for a five-year period. This financial instrument hedges the risk of negative consequences of a market interest rate falling below 3.25 per cent over five years. The swaption agreement has a nominal value of € 2 billion. To finance this agreement a second swaption agreement was concluded, which involves the Fund surrendering a portion of the upward potential for its funding ratio generated by interest rates above 5 per cent. This second swaption has an underlying value of € 1.26 billion.
69
Optimising asset management in 2006 Further steps were taken in 2006 to optimise investment policy and the structure of external asset managers. Given the expected risk-reducing impact of commodities on the overall portfolio a start was made early in 2006 with gradually building up assets in this class to the equivalent of 5 per cent of total assets. Western Asset Management was appointed manager in this area. At year end 2006 commodity holdings were equivalent to 2.2 per cent of the Fund’s total investment portfolio. The Fund made some adjustments to its tactical asset allocation policy in 2006. It adopted a policy of neutral management for the tactical weighting of the portfolio over the main asset classes: equities, fixed income and real estate. In other words, mechanical rules were agreed for bringing portfolio weightings back into equilibrium with benchmark weightings. Under these rules, weightings are brought into closer conformity with strategic weightings roughly once per quarter. At mid-2006 an amount of € 40 million was committed to private equity via SPF Beheer bv. Over the next few years SPF Beheer will participate on behalf of Pensioenfonds Horeca & Catering in five to ten private equity funds. This move is in line with the Fund’s policy of expanding private equity holdings over time to the equivalent of 5 per cent of total invested assets by year end 2008. Pensioenfonds Horeca & Catering does not invest in hedge funds. That is a deliberate choice. The Fund takes the position that hedge funds are insufficiently transparent in respect of their envisaged investment policy. This means for one thing that the value-added of hedge funds for the Fund cannot be satisfactorily proven.
Sustainable and socially responsible investment Pensioenfonds Horeca & Catering attaches importance to a good return on the one hand and a socially responsible stance on the other. The Fund seeks to achieve the highest possible return on investment within a predetermined risk profile. No rigid constraints are imposed on the Fund’s asset managers in the area of socially responsible investment. However the equities portfolio is scrutinised every other year to establish the degree to which it complies with specific sustainability criteria. On that basis policy can be reconsidered. In the autumn of 2006 an investigation of this nature revealed the equities portfolio to be relatively sustainable by comparison with a market average. For that reason no changes were made to investment policy.
Performance 70
Return in 2006 The total return on investment for retirement, dependants’ and pre-pension schemes in 2006 was 11.9 per cent. The relevant benchmark performance was 10.6 per cent, giving an outperformance on Fund investment of 1.3 per cent. The return on the WAO shortfall and supplementary WAO scheme portfolios was 5.5 per cent (benchmark 4.9 per cent). The overall return for all pension fund schemes was 11.4 per cent. That compares with a benchmark performance of 10.1 per cent. The performance figures were calculated by an external source.
Performance per asset class in 2006 Asset class (in %)
Portfolio
Benchmark
Equities
18.6
16.7
1.9
Convertible bonds
11.9
12.9
-1.0
Private equity
Difference
2.8
3.3
-0.5
Equities real estate
38.7
35.8
2.9
Real estate
10.8
10.8
0.0
1.4
1.5
-0.1
Bonds (including credits en high yield) Mortgages
-0.2
-0.2
0.0
Total
11.4
10.1
1.3
The table gives a breakdown per asset class of the Fund’s total investment portfolio over 2006, the relevant benchmark performances and the differences between the two. Total outperformance reflected notably high returns on equities while this asset class was over-weighted in the portfolio virtually throughout the year. The other key factor was that equity investors and equities real estate booked higher returns than their benchmarks. Historical performance trends Performance (in %)
2006
2005
Investment portfolio
11.4
14.3
9.5
11.7
-11.4
Benchmark
10.1
11.4
10.0
12.8
-10.1
1.3
2.9
-0.5
-1.1
-1.3
Out-/underperformance
2004
2003
2002
The table shows performance trends on the investment portfolio over the past five years. Performance figures previous to 2004 relate only to retirement, dependants’ and pre-pension schemes. The average return on the investment portfolio for pension scheme assets over the past five years was 6.6 per cent, slightly higher than the benchmark performance of 6.5 per cent.
Z-score The Fund observes benchmarks and targets in all investment portfolio classes. Together these form the basis of a benchmark portfolio for the Fund as a whole. The Z-score is a tool for assessing the actual performance on the investment portfolio against a benchmark performance. Both performance figures make allowance for administrative costs of asset management, and therefore reflect net returns. An actual net yield in excess of the net benchmark performance gives a positive z-score. The Fund posted a z-score of 0.59 over 2006. 71
Performance test If the fund fails to meet its ‘performance test’ or benchmark target employers may request permission to withdraw from mandatory participation in the Fund. This right to exemption is set out in the Exemption (Bedrijfstakpensioenfondsen Act) Decree of 2000. The applicable criterion is that exemption may be requested and granted if the outcome of the performance test is lower than -1.28. The performance test result is derived from annual z-scores. It is calculated by dividing total z-scores over the past five years by the square root of that same number of years. The Fund’s result for 2006 was 0.22, which means it has successfully met the performance test criterion.
Prospects After the social partners had agreed on a new pensions system in 2006, the new basic pension scheme and supplementary regulations again take front stage in the year 2007 – when the new regulations first came into effect. Implementing or completing final details of the new pensions system is one concern, but another focus of attention is the need to provide information on the relevant changes. In this context the Fund adheres as closely as possible to the statutory requirements laid down in the Pensions Act.
After being drawn up, developed, tested and communicated to the industry, the new system for determining premium levels and premium payment collection will be implemented in 2007. The new mode of operation will simplify accounting processes for both the Fund and employers. A web portal is under consideration as a means of simplifying processes by giving employers and participants access to their records and allowing changes to be submitted online. Initial steps were taken in the year under review, and this project will be further developed in 2007. In light of our objective of providing a service of the highest quality while keeping costs as low as possible, Pensioenfonds Horeca & Catering again participated in the cost-effectiveness measurement (CEM) benchmark in 2006. The results of this benchmark form an important aid in managing the administrative process. The purpose of projects such as transferring participants’ records to our own management and new methods for determining premium levels and debit collection is to generate efficiency benefits. A CEM study over 2004 already showed the Fund’s administrative costs per participant to be well below average. The Fund will seek to reduce costs further through efficient administration processes in the years ahead. In consequence of the ‘Principles for good pension fund governance’ drawn up in 2005, decisions were taken in 2006 in respect of an Audit Committee, the complaints, dispute resolution and appeals procedure and Regulations governing the duties and powers of managerial staff. These changes took effect from 1 January 2007. The establishment and organisation of a ‘board of stakeholders’ was discussed in the council of participants as well as the governing board. The participants’ council has presented the board with its views on such a body, to which the governing board would be accountable. A decision will be taken on this in 2007. The ‘Principles for good pension fund governance’ have also put risk management higher on the Fund’s agenda: for that reason more specific emphasis was given in 2006 to monitoring both internal processes and internal risk control. This will be further elaborated in 2007. With the new pension system regulations now in place the Fund is once again reviewing its strategic investment policy. An ALM study will be conducted in 2007 for this purpose. The study will encompass liabilities arising from the regulations in place up to 31 December 2006 as well as liabilities on grounds of the pension regulations effective from 1 January 2007. This will be followed by a risk budget study. That study will supplement the strategic mix emerging from the ALM study, indicating a more precise course in giving shape to the portfolio. Any changes in policy arising from these studies are likely to be implemented from 2007 and 2008 onwards.
72
VERKLARENDE WOORDENLIJST Aandelen(portefeuille)
Commodities
Beleggingsportefeuille waarvan het kapitaal in een belang
Grondstoffen en goederen. Voorbeelden zijn: graan,
van een onderneming is belegd. Een aandeel geeft recht
metalen en voedsel.
op een winstuitkering (dividend). Een onderneming kan zowel beurs- als niet-beursgenoteerd zijn.
Compliance Officer De compliance officer is belast met het toezicht op de
Actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN)
naleving van de op grond van de gedragscode geldende
In de actuariële en bedrijfstechnische nota wordt het
bepalingen.
beleid van het fonds beschreven op het gebied van financiering, beleggingen, pensioenen en indexering.
Cost Effectiveness Measurement (CEM) Cost Effectiveness Measurement Inc. is een Canadees
Actuariële Principes Pensioenfondsen
bedrijf dat pensioenfondsen in Noord-Amerika, Australië
Pensioenfondsen moeten voldoende voorzichtigheid
en Europa doorlicht op de uitvoeringskosten en de
(prudentie) in acht nemen bij de financiële opzet van het
kwaliteit van dienstverlening waarbij de prestaties van
fonds en bij de invulling die hier in de praktijk aan wordt
de fondsen tegen elkaar worden afgezet.
gegeven. De Nederlandsche Bank heeft in de Actuariële Principes Pensioenfondsen aangegeven wanneer hieraan
Dekkingsgraad
volgens haar is voldaan. Per 1 januari 2007 worden
De dekkingsgraad is de verhouding tussen de netto
de actuariële principes vervangen door een financieel
activa en de voorziening pensioenverplichtingen, uitge-
toetsingskader, waarin nieuw te hanteren waarderings-
drukt in een percentage. Dit verhoudingsgetal geeft aan
methoden zijn aangegeven.
in hoeverre op lange termijn de pensioenverplichtingen kunnen worden nagekomen. De netto activa zijn het
Auditcommissie
saldo van het belegd vermogen, de andere activa en de
Deze door het fond benoemde commissie houdt onder
schulden.
meer toezicht op de publieke verantwoording van de uitvoering van de verplichtgestelde pensioenregeling door
Duurzaam beleggen
het pensioenfonds, de betrouwbaarheid van gepubliceerde
Duurzaam beleggen is het beleggen volgens criteria
gegevens, het functioneren van de interne organisatie en
van duurzaamheid zoals geen kinderarbeid, corporate
de integriteit van degenen die bij het fonds zijn betrokken.
governance (controle op het bestuur en op bestuursleden, bescherming van aandeelhoudersrechten, gelijke
Asset liability management studie (ALM)
behandeling van aandeelhouders en samenwerking met
Deze studie brengt de onderlinge samenhang van pen-
belanghebbenden), transparantie (aangaande doelstel-
sioenverlichtingen, het premiebeleid en de beleggingsmix
lingen, beleid, resultaten, eigendom, bestuurders,
in kaart. Met behulp van ALM-simulatiemodellen worden
risico’s, werknemersissues en andere belanghebbenden),
beelden geschetst van de kansen en bedreigingen voor het
mensenrechten, vakbonden en werknemersparticipatie,
pensioenfonds in verschillende economische scenario’s.
training/opleiding en ontwikkeling.
Beleggingsallocatie
De Nederlandsche Bank (DNB)
Dit is de verdeling van de beleggingen over verschillende
Orgaan dat (prudentieel) toezicht houdt op financiële
categorieën. Pensioenfonds Horeca & Catering belegt in
instellingen. De Nederlandsche Bank maakt zich sterk
een mix van vastgoed, aandelen, grondstoffen en
voor financiële stabiliteit. Daartoe zet De Nederlandsche
vastrentende waarden.
Bank zich samen met andere Europese centrale banken in voor een waardevaste euro, wordt gestreefd naar
Benchmark
een soepel en veilig betalingsverkeer en wordt scherp
Een objectieve maatstaf voor de samenstelling en de
toezicht gehouden op de soliditeit en betrouwbaarheid
performance van het belegde vermogen. Dit is vaak een
van financiële instellingen.
marktindex.
73
Financieel Toetsingskader
Onroerendgoedbeleggingen
Benaming van het nieuwe toezichtregime van De Neder-
Betreft beleggingen in vastgoed, zoals kantoren,
landsche Bank dat van toepassing is op de financiële
woningen, winkels. Levert huurinkomsten op en kan
positie en het financiële beleid van pensioenfondsen.
zowel beurs- als niet-beursgenoteerd zijn.
De nieuwe waarderingsmethoden vervangen de huidige Actuariële Principes Pensioenfondsen. Voor pensioen-
Pensioengrondslag
fondsen is het nieuwe toezichtsregime verankerd in de
Deel van het salaris dat de berekeningsgrondslag vormt
Pensioenwet.
voor pensioenopbouw. Meestal is dit het salaris min de franchise.
Goed pensioenfondsbestuur (Pension Fund Governance)
Pensioenwet
Pension Fund Governance richt zich met name op “good
Vanaf 1 januari 2007 is de Pensioenwet van toepassing.
governance”, met andere woorden goed pensioenfonds-
De Pensioenwet vervangt de Pensioen- en spaarfond-
bestuur. Maatschappelijke ontwikkelingen leiden ertoe
senwet die in 1952 is ingevoerd. De Pensioenwet heeft
dat hogere eisen worden gesteld aan transparantie,
als doel om de waarborgen voor financiele zekerheid,
verantwoording, toezicht en zeggenschap. Die eisen
individuele zekerheid en uitvoeringszekerheid op een
gelden in het bijzonder voor organisaties waaraan
duidelijke wijze wettelijk te verankeren. Dit gebeurt
op grond van een wettelijke verplichting aanzienlijke
vanuit het perspectief dat gewaarborgd dient te zijn
vermogens worden toevertrouwd. In 2005 heeft de
dat de pensioenaanspraken en pensioenrechten van
Stichting van de Arbeid op verzoek van het ministerie
deelnemers, aanspraak- en pensioengerechtigden
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Principes voor
daadwerkelijk geëffectueerd worden en dat dit op een
goed pensioenfondsbestuur geformuleerd waarbij
effectieve en efficiënte wijze plaatsvindt.
kwaliteit, zorgvuldigheid en openheid van het pensioenfondsbestuur centraal staan. De code Pension Fund
Performance
Governance bestaat enerzijds uit principes en anderzijds
Dit is het beleggingsresultaat op het belegd vermogen
uit concrete bepalingen die het pensioenfondsbestuur in
van het pensioenfonds.
acht moet nemen.
Private equity Hedgefondsen
Investeringen in aandelen van niet-beursgenoteerde
Fondsen waarbij gebruik wordt gemaakt van een brede
bedrijven.
selectie van beleggingsstrategieën en beleggingsinstrumenten om onder alle (markt-)omstandigheden een
Rekenrente
positief rendement te halen.
Fictief rendementspercentage dat het belegde pensioen-
74
vermogen wordt geacht op te brengen in de toekomst.
Middelloonregeling
Bij de berekening van contante waarden van toekom-
Soort pensioenregeling waarbij de hoogte van het
stige betalingen wordt van dit rendementspercentage
behaalbare ouderdomspensioen is gebaseerd op de
uitgegaan.
gemiddelde pensioengrondslag van de totale deelnemingstijd.
Risicobudgetteringsstudie Onderzoek naar de verdeling van risico’s en rende-
Onderdekking
menten over de verschillende beleggingsoorten en de
Situatie dat de middelen van het pensioenfonds niet
invulling van de verdeling van het totaal vermogen over
langer toereikend zijn om de voorziening pensioen-
de diverse beleggingsoorten en vermogensbeheerders.
verplichtingen en de reserve voor algemene risico’s te dekken. De Nederlandsche Bank verlangt een dekkings-
Solvabiliteit
graad van minimaal 105%. Bij een lagere dekkingsgraad
Het vermogen van de pensioenuitvoerder om op langere
is sprake van onderdekking.
termijn aan pensioenverplichtingen te kunnen voldoen.
Swap
Voorziening pensioenverplichtingen
Een swap is een overeenkomst tussen twee partijen tot
De waarde van de pensioenverplichtingen is de actua-
het uitwisselen van betalingen gedurende de looptijd
riële contante waarde van de opgebouwde, premievrije
van de swap. Deze betalingen worden verricht over een
en ingegane pensioenaanspraken, op basis van een
afgesproken onderliggende waarde. De onderliggende
gegeven actuariële methode en gegeven financieel-,
waarde zelf wordt niet verhandeld.
economische en demografische veronderstellingen.
Swaption
Vrijstelling van deelneming
Een optie op een swap waarbij de eigenaar van de
Krachtens de Wet betreffende verplichte deelneming in
swaption het recht heeft, maar niet de verplichting,
een bedrijfstakpensioenfonds is een vrijstellingsregeling
om een swap tegen vooraf bepaalde voorwaarden af te
vastgesteld met betrekking tot het verkrijgen van
sluiten op of voor een bepaald tijdstip.
vrijstelling van verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds. Hierin is vastgesteld wanneer en onder
Toeslag
welke voorwaarde een pensioenfonds verplicht is een
Verhoging van een pensioen of van een aanspraak op
vrijstelling te verlenen.
pensioen, die op incidentele basis wordt verleend of die is gebasseerd op een in het pensioenreglement
Zakelijke waarden
beschreven regeling.
Verzamelnaam voor beleggingen in aandelen, beleggingen in onroerend goed en alternatieve beleggingen.
Toetredingsleeftijd De toetredingsleeftijd is de leeftijd waarop een persoon
Z-score en performancetoets
mag deelnemen aan de pensioenregeling van het
De Z-score is een maatstaf die het verschil meet tussen
pensioenfonds. In de pensioenregeling was de toetre-
het feitelijk behaald rendement en het rendement van
dingsleeftijd 25 jaar. Per 1 januari 2007 is de leeftijd
de vooraf gedefinieerde normportefeuille, rekening
verlaagd naar 21 jaar.
houdend met kosten. Een positieve z-score geeft aan dat het rendement hoger was dan dat van de normpor-
Vastrentende waarden
tefeuille. De performancetoets betreft de cumulatieve
Beleggingen met een vaste looptijd en een overeenge-
Z-score over de laatste vijf jaar.
komen plan van rente en aflossing, zoals onderhandse leningen, obligaties en hypothecaire leningen.
Verantwoordingsorgaan In de ‘Principes voor goed pensioenfondsenbestuur’ gehanteerde term voor een orgaan waarin de actieve deelnemers, de pensioengerechtigden en de financieel betrokken werkgever(s) zijn vertegenwoordigd. Ook ‘slapers’ kunnen hierin zijn vertegenwoordigd.
Verplichtstelling(sbeschikking) Beschikking die aan bedrijven de verplichtstelling oplegt om deel te nemen aan een bedrijfstakpensioenfonds. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kan een dergelijke beschikking treffen na een verzoek van een naar zijn oordeel voldoende representatieve vertegenwoordiging van het georganiseerde bedrijfsleven in een bepaalde bedrijfstak. Een verplichtstellingsbeschikking kan betrekking hebben op alle bedrijfsgenoten of op bepaalde groepen van bedrijfsgenoten.
75
Colofon Fotografie Frank van Dam, Nieuwegein www.lookaround.nl
Vormgeving Dune Reclamebureau, Katwijk www.dune.nl
Druk en afwerking Drukkerij Bestenzet, Zoetermeer www.bestenzet.nl
Redactie en productie Pensioenfonds Horeca & Catering, Zoetermeer www.phenc.nl
Oplage 1.000 exemplaren
Datum Juni 2007
76
Documentnummer: 0703005
