J A A R V E R S L A G

J A A R V E R S L A G 2 0 1 2

2

3

Succes, ondanks de bezuinigingen Het jaar 2012 was een succesvol jaar. De tentoonstellingen Plantastic! en High Tech Romeinen, gecombineerd met activiteiten in en buiten het museumgebouw, trokken veel belangstelling. We haalden een recordaantal bezoekers.Tegelijkertijd was het een moeilijk jaar. Bezuinigen, reorganisatie, gedwongen ontslagen en het afscheid van vele dierbare collega’s – waaronder directeur Bert Molsbergen, die met pensioen ging – zorgden voor wellicht de meest bewogen periode uit de lange geschiedenis van het Museon.

In 2012 hebben we een radicale koerswijziging ingezet, die in de jaren

en flexibiliteit van de medewerkers, maar ook een duidelijk focus op de kern­

2013-2016 vorm zal krijgen. Het doel is om het Museon binnen de familie-

activiteiten van het Museon. Dit vormt dan ook de basis van de organisatie­

en onderwijsmarkt te positio­neren als sociaal-geografisch museum waar

verandering die het Museon zal doormaken.

mondiale vraagstukken aan de orde komen. Daarmee sluit het museum thematisch aan bij de ambitie van de Gemeente Den Haag om zich als

Tegelijk zal het Museon meer als ondernemer gaan opereren met als doel

tweede VN-stad te profileren. De koerswijziging zal resulteren in een

meer inkomsten te genereren uit entree, horeca, winkel, zaalverhuur,

complete make-over van de vaste opstelling.

fondsen en sponsoring. Voor de inhoudelijke make-over van het Museon zal een investering van meer dan drie miljoen euro nodig zijn, gedekt door

In 2012/2013 verliest een aantal gewaardeerde personeels­leden zijn baan.

bijdragen van public-private partners. Dat is de grote uitdaging waar ons

Bovendien zullen zes medewerkers die de komende jaren met pensioen gaan,

energieke team voor staat!

niet worden vervangen. Hun vertrek zal zonder twijfel zijn weerslag hebben op het personeel dat zijn werk behoudt. Met een personeels­bestand dat

Marie Christine van der Sman

ongeveer een derde kleiner zal zijn, zullen we voor een belangrijk deel

Directeur

dezelfde werkzaamheden blijven verrichten. Dat vergt niet alleen veel inzet 25 maart 2013

4

5

Het Museon als global museum In 2012 heeft het Museon een koerswijziging ingezet, die in de jaren 2013-2016 daadwerkelijk vorm zal krijgen. Het doel is om tot een scherper profiel te komen en aan te sluiten bij Den Haag als tweede VN-stad. Het heeft geresulteerd in de eerste schetsen van een verhaallijn voor een nieuwe vaste opstelling, die straks Jouw Wereld, Mijn Wereld zal vervangen en waarvan ook de omringende les/expositiezalen deel uit zullen maken.

Museale attractie Evocatief, verhalend, interactief, met een hoge belevings­waarde, veel ruimte voor actualiteit en uniek wat betreft thematiek – dat wordt het nieuwe Museon. Globalisering wordt de nieuwe rode draad in onze programmering. Samen­ levingen, culturen en economieën opereren niet onafhankelijk van elkaar, maar zijn door inter­nationale handel en geldstromen, politiek, informatie- en communicatietechnologie, mobiliteit en migratie onderling verbonden. Nieuwe uitdagingen vereisen innovatief vernuft. Het klimaat verandert, economische ontwikkeling en bevolkingsgroei maken heroriëntatie op het gebied van energie, voedsel en grondstoffen nood­zakelijk. We willen onze bezoekers laten ervaren wat het belang van deze thema’s is voor de persoon, de stad, het land en de wereld.

6

7

Het Museon als ontmoetingsplek Gezinnen en het onderwijs zijn de belangrijkste doelgroepen van het Museon. 193.500 bezoekers ontving het museum in 2012, een stijging van 13,5 procent ten opzichte van 2011. Daar zitten veel trouwe klanten bij; meer dan de helft kende het Museon van eerdere bezoeken. Zo’n 23 procent www.museon.nl kwam in klassen­verband.

Profiel Wie zijn onze bezoekers en waarom komen ze naar het Museon? Dat gezinnen onze belangrijkste doelgroep voor individueel bezoek zijn, is in onze bezoekcijfers terug te zien: meer dan veertig procent is twaalf jaar of jonger, een vergelijkbaar percentage tussen de achttien en 65 jaar. Net iets meer vrouwen dan mannen bezoeken het Museon. Opvallend is de ondervertegenwoordiging van bezoekers die in een straal van tien tot dertig kilometer rond het Museon wonen; in deze regio lijkt groei mogelijk. Driekwart komt niet voor een specifieke tentoonstelling naar het Museon, maar in de verwachting dat er altijd iets interessants valt te zien en te beleven.

Online Meer dan 708.000 mensen bezochten de website van het Museon, ruim de helft daarvan was nieuw. Dat is een forse verbetering ten

www.wildewijdereld.nl

opzichte van 2011, toen de website ruim 520.000 bezoekers trok.

www.klimaatverhalen.nl www.wetenschapverandertjewereld.nl www.museumbron.nl www.landvanhedenenverleden.nl www.hetjaar2602.nl

Eerste bezoek aan het Museon

Waarvoor komt men?

De gemiddelde verblijfsduur was ruim vier minuten. Naast www.museon.nl beheert het museum de blogs wildewijdewereld.nl, wetenschapverandertjewereld.nl en klimaatverhalen.nl. Daarvan is Wilde Wijde Wereld met 142.000 bezoekers verreweg het succesvolst.

Herkomst van onze bezoekers

versus herhaalbezoek

Leeftijdsopbouw van onze bezoekers

Herhaalbezoek

Niet voor specifieke tentoonstelling

Den Haag plus circa 10 km

Tot en met 12 jaar

Eerste bezoek

Voor specifieke tentoonstelling

Tweede schil tot circa 30 km

13 t/m 19 jaar

Verder weg

19 t/m 64 jaar Ouder dan 65 jaar

8

9

High Tech Romeinen Tijdelijke tentoonstelling,

Na zijn terugkeer uit

vanaf 23 september 2012 – 800 m2

de ruimte hield André Kuiper

Met het internationale samenwerkingsproject

in de aula van het Museon een

High Tech Romeinen, waar­van het Museon de

vlammend betoog over het belang van

projectleider was, hebben we een nieuw soort

een zorgvuldige omgang met de aarde.

archeologische tentoonstelling gerealiseerd,

Meer dan driehonderd toeschouwers luisterden ademloos naar de charismatische astronaut.

waarin hands-on opstellingen en archeologische vondsten volledig zijn geïntegreerd. In de tentoon­stelling onderzoeken we baanbrekende uitvindingen en technieken op verschil­lende terreinen van de Romeinse wereld. Waardering: 8,3

Wildlife Photographer of the Year Tijdelijke tentoonstelling – 400 m2 In de eerste maanden van het jaar was nog editie 2010 van Wildlife Photographer of the Year te

Het Museon als programma­ maker In het Museon is 1.200 m2 ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen en 3.300 m2 voor de vaste opstellingen, waaronder achttien les/expositiezalen. De tentoonstellingen die we daarvoor ontwikkelen vormen de kern van onze programmering. In en rond deze tentoonstellingen organiseren we een breed scala van lezingen, museumlessen, demonstraties en hands-on activiteiten. Hierin keert een aantal thema’s steeds terug, zoals vrede en recht, duurzaamheid en wetenschap.

zien, de laatste maanden waren ingeruimd voor editie 2011. Met werk van ’s werelds beste natuur­fotografen is de tentoonstelling nog steeds een topper. Waardering: 8,3

Satellieten

WaterLAB

Tentoonstellingszaal,

In en rond de tentoon­ stellingen

vanaf 23 februari – 100 m2

Experimenten met planten, een plantenquiz en

Bij de activiteiten in deze nieuwe ruimte draait

Nederland’s tweede man in de ruimte, André

improvisatietheater rondom Godfried Bomans’

het om de fysische eigenschappen van water,

Kuiper, heeft zijn naam gegeven aan een

Erik of het Klein Insectenboek waren de belang­

waterzuivering en wereldwijde uitdagingen

tentoon­stellingszaal over satellieten. Ons leven

rijkste activiteiten bij de tentoonstelling

rondom waterbeheer. Het WaterLAB is de plek

is zonder satellieten haast niet denkbaar.

Plantastic! In het kader van Polen, onze buren

bij uitstek waar techniek wordt verklaard aan de

Communicatie, plaatsbepaling, televisie – veel

stonden er workshops, films, verhalen, demon­

hand van verrassende experimenten.

van onze technologie is ervan afhankelijk.

straties en lezingen geprogrammeerd. In High

Via een live verbinding vanuit ruimtestation ISS,

Tech Romeinen konden bezoekers in een Doelab!

de grootste satelliet tot nu toe, was André

met Romeinse vindingen aan de slag.

Kuiper bij de opening aanwezig.

Vanaf 19 september

10

11

Het Museon als museale leeromgeving Museumeducatie - educatie met behulp van collectie en andere museale middelen - staat van oudsher centraal in het Museon. Het sterkst komt dit tot uitdrukking in de museumlessen voor klassen uit het primair en voortgezet onderwijs. Via cursussen en lezingen worden ook andere groepen bediend.

Aansluiten bij het onderwijs 47 lessen voor het primair onderwijs en 54 voor het voortgezet onder­ wijs, van VMBO tot en met gymnasium, staan er op het programma. 95 procent van de scholen in het Haagse primair onderwijs bezoekt het Museon voor een museumles; de docenten waarderen het aanbod gemiddeld met 8,5. Er zijn 1519 lessen voor het primair onderwijs en 346 lessen voor het voortgezet onderwijs gegeven, waarmee in totaal bijna 45.000 leerlingen werden bereikt. De educatieve websites www.landvanhedenenverleden.nl en www.museumbron.nl hadden zo’n 18.000 gebruikers. We hechten aan inbedding van de museumlessen in het reguliere onderwijs. Een bezoek met de klas aan het Museon is natuurlijk leuk. Het is echter niet zomaar een uitje maar een integraal onderdeel van het curriculum. We sluiten aan bij de kerndoelen en bieden voor het primair onderwijs via onze website interactief materiaal aan, waarmee docenten en leerlingen het museumbezoek kunnen voorbereiden en na afloop het thema van de les verder kunnen verdiepen.

Volwassenen 3.734 bezoekers hebben in totaal 34 dinsdagmiddaglezingen bijgewoond; gemiddeld hebben deze activiteiten, gericht op een wat ouder publiek dus zo’n 110 mensen getrokken. Onze cursussen op het gebied van

Museumlessen aan klassen

Verdeling van de lessen over

voor het primair onderwijs

de verschillende groepen uit

geologie, die sinds langere tijd op het programma staan, en archeologie

volgens kerndoel

het primair ondewijs

– nieuw in 2012 – telden 635 deelnemers.

Natuur en techniek

Groep 1 & 2

Kunstzinnige oriëntatie

Groep 3 & 4

Tijd

Groep 5 & 6

Ruimte

Groep 7 & 8

Mens en samenleving Rekenen/wiskunde

Samenwerking in Den Haag 4 10

2 8

1: Omniversum

1

2: Gemeentemuseum

9

3: Haagse Hogeschool

5

4: Muzee

7

6: Dakota 7: Stadsbeheer, afdeling archeologie

6

Roots2Share

13 Internationale

Het Museon en Museum Volkenkunde beheren een grote collectie

samen­werking

histori­sche foto’s uit Groenland. In het project Roots2Share maken beide

PuppyIR, An Open Source

musea – in samenwerking met het Nationale Museum van Groenland in

Environment to Construct Information

Nuuk en het AmmassalikMuseum in Tasiilaq – deze foto’s toegankelijk

Services for Children. Door EC gefinancierd

5: Haagse Historisch Museum 3

12

8: Cultuurmenu 9: Klimaatfonds Den Haag 10: Buurt Energie Statenkwartier

voor de Groenlandse bevolking. Aan elke foto kunnen persoonlijke

onderzoeksproject. Tot maart 2012

verhalen worden toegevoegd en iedereen kan reageren op andermans

meSch, Material Encounters with Cultural

aanvullingen. Foto’s zijn tenslotte een goed middel om met elkaar in

Heritage. Door EC gefinancierd onderzoeksproject. Vanaf februari 2013 Organisatie Ecsite Annual Conference 2014

gesprek te raken.

Museon Wildlife Photo Community Natuurfotografie staat centraal in de Museon Wildlife Photo Community, die vooral een fysiek netwerk van fotografieliefhebbers is. Op druk bezochte bijeenkomsten onderwerpen amateurfotografen hun natuur­ foto’s aan het kritisch oordeel van een vakkundig panel. In een panel­

Het Museon als netwerkmuseum Europese samenwerking bij de ontwikkeling van tentoonstellingen

13

2: Heureka (Vantaa, Finland) 10

3: LVR-Landesmuseum (Bonn, Duitsland)

2

1

4: Le Vaisseau (Straatsburg, Frankrijk)

6: Nationaal Museum Krakow (Polen)

7 12 5 8 10

7: National Museums Liverpool (UK) 8: Technopolis (Mechelen, België) 9: Universcience (Parijs, Frankrijk) 10: Vilvite (Bergen, Noorwegen) 11: Ammassalik Museum (Tasiilaq, Groenland) 12: Museum Volkenkunde (Leiden) 13: Grønlands Nationalmuseum og Arkiv

(Nuuk, Groenland)

adviezen en inspiratie aangereikt om het eigen fotowerk te verbeteren.

De Museon Corporate Ambassadors vertegenwoordigen: ABN AMRO, Euretco, Koninklijke marechaussee, KPN,

11

1: Expology (Oslo, Noorwegen)

5: Museum Het Valkhof (Nijmegen)

gesprek met vooraanstaande natuurfotografen krijgt het publiek tips,

9

4

6

In verbinding met de wereld luidt de titel van het beleidsplan 2013Logica / CGI, Microsoft, Nike, RB&W, VNO NCW 2016. Daarmee refereren we zowel aan de nieuwe thematiek van het Museon en zijn plaats in de tweede VN-stad, als aan het lokale, nationale Aantal leden Vereniging van Vrienden: 1843 en internationale netwerk waarvan het op uiteenlopende manieren deel Aantal abonnees op nieuwsbrief: 3563 uitmaakt. Met zijn buren werkt het museum vooral op facilitair niveau Aantal vrienden op Facebook: 604 samen. Via de nieuwe Programmaraad betrekt het Hagenaars bij de Aantal volgers op Twitter: 3279 programmering. Nieuwe ideeën legt het aan panels voor waarin specifieke doelgroepen, uit verschillende delen van de stad, zijn vertegenwoordigd. Het Museon maakt tentoonstellingen in samenwerking met andere musea in Nederland maar met name ook elders in Europa. Het museum werkt samen met universiteiten en andere partijen in binnen- en buitenland aan projecten die relevant zijn voor de erfgoedsector en de verschillende doelgroepen.

14

15 Amazing models:

Plantastic!

Museum Boerhaave in Leiden, Museum Cattaneo

800 m2

Voorbode van een nieuwe manier van werken

in Bologna en het Josephinum Museum in Wenen

De plantenwereld stond centraal in de tentoon­

Niet zelf alles organiseren, maar vooral faciliteren,

voeren tot 2014 samen het project Amazing

stelling Plantastic! Wat betekenen planten voor

dat is het wezen van de samenwerking tussen

Models uit. Binnen dit project werd in 2012 een

mensen, dieren, insecten en andere planten?

het Museon en de Haagse Geologische

reizende tentoonstelling over anatomische

Hoe planten ze zich voort? Hoe werkt foto­

Vereniging, die vanaf de tweede helft van het

modellen ontwikkeld. De projectleiding hiervoor

synthese? De productiekosten van een dergelijke

jaar maandelijks een lezing in het Museon heeft

werd aan het Museon uitbesteed.

publieks­trekker bedragen circa één miljoen euro,

georganiseerd.

verhuur van expertise

Tijdelijke tentoonstelling, t/m 2 september

Zevenhonderd vierkante meter zonnedak

een investering die alleen is op te brengen door de ontwikkeling samen met andere partijen ter hand te nemen. In het geval van

Tweehonderd zonnepanelen heeft het Museon

Plantastic! waren dat het

in gebruik genomen, die op jaarbasis zo’n 38.000

World Museum in Liverpool,

kWh groene stroom opwekken: het gemiddelde

Technopolis in Mechelen

elektriciteitsgebruik van elf Nederlandse huis­

en Le Vaisseau in

houdens. Met deze eigen elektriciteitsvoorziening

Straatsburg.

brengt het Museon zijn energiekosten omlaag.

Waardering: 8.0

Dit project is in samenwerking met het Klimaat­ fonds, Siemens en Eneco gerealiseerd. Sponsors Aardwarmte VOF Den Haag, Agentschap NL, Ambassade van Polen, ANWB Fonds, Bernard van Leer Foundation, Delta Lloyd Groep, Duinwaterbedrijf Zuid-Holland, Dunea, Eneco Holding N.V.,

Museon Corporate Ambassadorsclub Een aantal jonge ondernemers en executives op directieniveau heeft zich georganiseerd in de Museon Corporate Ambassadorsclub en

Energie Beheer Nederland, Fonds 1818, Gemeente Den Haag, Het

verbindt zich met de museale

Internationale

Waterlaboratorium, Houthoff Buruma, Klimaatfonds Haaglanden,

vernieuwing die momenteel

tentoonstellingsprojecten

Ministerie van Buitenlandse Zaken, Ministerie van Defensie, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid, Ministerie van

gestalte krijgt. Via het Museon willen zij jongeren bereiken

Science Changing the World, in 2011 in het Museon, in 2012 in Cité des Sciences (F)

en zo actief bijdragen aan

en Ciência Viva (P); Plantastic!, tot september

Ruimtelijke Ordening en Milieu, Mondriaanfonds, Poolse Organisatie

talent­ontwikkeling, kennis­

2012 in het Museon. Daarna in Le Vaisseau (F)

voor Toerisme, Stichting ’t Trekpaert, Saudi Aramco, Shell

opbouw, maatschap­pelijke

High Tech Romeinen, tot en met augustus 2013

Nederland B.V., Sichting Levi Lassen, Skanfonds, SNS REAAL

betrokkenheid en wereld­

in het Museon; Imitation, de kunst van het

Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Ministerie van Volkshuisvesting,

Fonds, Stichting Doen, Stichting Zabawas, SUMM, Total

burgerschap.

nadoen nu in Technopolis (B), vanaf

E&P Nederland B.V., VSB Fonds, Z@pp, Zonta Club

september 2013 in het

Den Haag II

Museon.

Het Museon als cultureel ondernemer

Steeds sterker manifesteert het Museon zich als cultureel ondernemer. Door samen met andere partijen in de ontwikkeling van tentoonstellingen te investeren is het in staat belangrijke publiekstrekkers in huis te halen. Catering, winkel, inzet van expertise bij andere instellingen en commerciële verhuringen zorgen voor extra inkomsten.

16

Kennisuitwisseling in samenwerkingsprojecten

1: Allard Pierson Museum (Amsterdam)

17

13 14

2: Atos (Madrid, Spanje)

Het Museon als kennismakelaar

3: eCTRL Solutions (Trento, Italië) 4: Fundazione Bruno Kessler (Trento, Italië) 5: Emma Kinderziekenhuis (Amsterdam) 6: Museo Storico Italiano della Guerra

15

(Rovereto, Italië)

7

7: Sheffield Hallam University (UK) 8: Universidad Carlos III de Madrid (Spanje)

Bij de reorganisatie, die in 2012 is voorbereid en per 1 januari 2013 is ingegaan, heeft het Museon ervoor gekozen de inhoudelijke samenwerking met externe partijen bij de ontwikkeling van zijn programma’s te versterken. Dat betekent dat het Museon meer als regisseur en kennismakelaar optreedt dan als instelling die al deze kennis zelf in huis heeft.

9: Universität Stuttgart (Duitsland) 10: Universiteit Delft

1 16 10 19 18

11: Universiteit Leuven (België) 12: Universiteit Twente (Enschede)

12

11

13: University of Glasgow (UK) 14: University of Strathclyde (Glasgow, UK) 15: University of Limerick (Ierland) 16: Waag Society (Amsterdam)

9

17: DEN kenniscentrum digitaal erfgoed 18: Natuurmuseum Rotterdam 19: Science Center Delft

3 4 6

2 8

Mi casa, su casa

Het fortje van Ockenburgh

Tijdelijke tentoonstelling op zaal, vanaf 9 oktober; 100 m

Tijdelijke tentoonstelling op zaal, vanaf 28 juli; 100 m2

In de jaren 1960 overtrof het aantal vacatures het aanbod van arbeidskrachten

Rondom de vondst van een Romeins fortje uit de tweede eeuw n. C. in

op de Nederlandse markt. Onder het motto Doe alsof je thuis bent! maakte

Ockenburgh hebben de Haagse stadarcheologen een kleine tentoonstel­ling

de Federatie van Spaanse Verenigingen in Nederland een tentoonstelling

gemaakt, die ook in het Museon is te bezoeken. Een reconstructie van dit

over Spaanse arbeidsmigranten, die in het Museon te zien was. De uit­

fortje, dat waarschijnlijk werd gebruikt als bescherming tegen aanvallen

nodigende titel was letterlijk bedoeld: bezoekers konden aanschuiven aan

vanaf zee, vormt het middel­punt.

2

tafel, bladeren in fotoboeken en in kasten kijken.

MuseumJeugdUniversiteit

Kennis op Zondag

Sinds 2012 doet het Museon mee aan de Museum­JeugdUniversiteit, opgericht

In het kader van Oktober Kennismaand heeft het Museon samen met de

door het Museum van Oudheden in Leiden, maar inmiddels met ‘filialen’

Volkskrant, NWO en KNAW op 7 oktober het evenement Kennis op Zondag

door het hele land. Gedurende een periode van een aantal maanden geeft

georganiseerd. Twaalf topwetenschap­pers lieten het publiek in een serie

een wetenschapper maandelijks in het Museon een college aan kinderen in

korte lezingen kennis maken met actueel wetenschappelijk onderzoek.

de leeftijd van acht tot en met twaalf jaar.

18

19 Kinderen herdenken kinderen Op 19 april, de internationale gedenkdag voor de slachtoffers van de Sjoa, heeft het Museon een bijzondere herdenking georganiseerd. Meer dan tweehonderd kinderen lazen bij het Joods Kinder­ monument op het Rabbijn Maarsenplein gedurende ruim drie uur de namen voor van 2043 Joodse, Roma en Sinti kinderen uit Den Haag die tijdens de Tweede Wereldoorlog door vervolging om het leven kwamen. Het voorlezen blies de herinnering nieuw leven in.

Prijs voor vrede en recht De J.H. Schepsprijs heeft als doel de studie naar de gevaren van dictatuur te stimuleren en is bestemd voor leerlingen uit het voort­ gezet onderwijs. ‘Vluchten is een nooduitgang’ was in 2012 het centrale thema. De jury is samengesteld uit medewerkers van het Museon en het NIOD. De winnaars waren dit jaar leerlingen van Stedelijk Lyceum Zuid in Enschede, die een gedicht, interview en rap instuurden.

Wereld Oceaan Dag Op zondag 3 juni organiseerde het Museon in

Museon als portal voor een inter­ nationale stad voor vrede en recht Komende jaren zal het Museon zich nadrukkelijk presenteren als cultureel onderdeel van de internationale zone van Den Haag. Aansluiting bij Den Haag als internationale stad van vrede en recht krijgt al langer vorm in tentoon­stellingen, zoals Stad van Recht en Vrede en Kind in Oorlog, lessen en activiteiten. Exposities:

samenwerking met de Stichting World Ocean Day

Recht en Vrede, Kind in Oorlog,

en de Sea First Foundation voor de derde maal

Strijd, Komen en Gaan, Waterzaal

de Wereld Oceaan Dag. ‘Biodiversiteit’ en

Museumlessen: Den Haag, internationale stad

‘Weet wat je eet’ waren dit jaar de hoofd­

van vrede, recht en veiligheid, Van recht tot vrede,

thema’s van deze door de Verenigde Naties erkende dag waar­op de oceanen centraal

Vrede maak je samen, Wat zou jij doen met een miljoen?, Wereldburgers komen in actie!, Elke druppel

staan.

Wandelen voor water

telt, Leven op een smeltende Noordpool, Oorlogskinderen in gesprek Activiteiten: Jongerenprogramma herdenking

Ook in 2012 jaar organiseerden Simavi, Museon

einde Tweede Wereldoorlog in Indonesië,

en Dunea in Den Haag het lande­lijke evenement

Internationale Vrouwendag, Actie

Wandelen voor water. Negenhonderd leerlingen uit groep 7 en 8 liepen vanaf het Museon zes kilo­meter met zes liter water op hun rug en ervoeren zo wat moeders en kinderen in ontwikkelingslanden dagelijks meemaken.

Niet Weggooien!

20

21

Het Museon als pop-up museum Het Museon is een gebouw, maar het kan ook zomaar elders opduiken, in de vorm van een interactieve opstelling of evenement. In 2012 was het Museon met activiteiten vertegenwoordigd op de Haagse Uitmarkt en bij verschillende evenementen in het Atrium, zoals het Digitaal Festival Den Haag en de Expatbeurs. Ook buiten de stad was het museum zichtbaar, tijdens het jaarlijkse evenement Kom in de Kas in het Westland en in het bezoekerscentrum van Dunea in Wassenaar.

Polen, onze buren Tijdelijke tentoonstelling, 3 april t/m 11 november; 400 m2 Mede als gevolg van alle ophef rond het Polen­meldpunt, bedoeld om klachten over Polen in Nederland te verzamelen, was er begin 2012 aan free publicity voor Polen, onze buren geen gebrek. De tentoonstelling, die de Nederlandse bevolking kennis liet maken met hun Poolse landgenoten, fungeerde als tegengeluid tegen de negatieve berichtgeving over deze bevolkings­groep. Een interactieve opstelling uit de tentoonstelling was ook te zien in theater Dakota en stadsdeel­kantoor Escamp. De website poolonaise.nl, resultaat van samenwerking met de Hogeschool Utrecht, beoogde Hagenezen en hun Poolse buurtgenoten met elkaar in contact te brengen en vestigde de aandacht op een scala van met Polen gerelateerde evenementen in de stad. Het gebruik ervan viel tegen, maar de site heeft wel een eervolle vermelding gekregen bij de Museumprijs Zuid-Holland, die dit jaar in het teken van de sociale media stond.

Stadsdeel LeidschenveenYpenburg Hoe leefden 5.500 jaar geleden de allereerste bewoners van Ypenburg? Tijdens de viering van tien jaar stadsdeel LeidschenveenYpenburg stond het Museon met een speciale opstelling bij het Nederlands Forensisch Instituut en maakte het publiek kennis met moderne archeologische onderzoekstechnieken.

22

23

Het Museon als collectiebeheerder 273.000 voorwerpen telt de collectie van het Museon; ze maken onderwerpen op het gebied van natuur, cultuur en techniek tastbaar en inzichtelijk. Ongeveer één derde deel van de voorwerpen behoort tot een van de kerncollecties: collecties van nationaal en soms internationaal belang. Afgelopen jaren is met extra handen aan verbetering van opslag en ontsluiting van deze kerncollecties gewerkt, een project dat in 2012 is afgerond. 62 procent van de totale collectie is digitaal ontsloten. Ruim 3.500 voorwerpen zijn fysiek toegankelijk voor ons publiek, meer dan 27.000 via de website van het Museon en andere websites.

Collectie Online

Beeldbank WO2: www.beeldbankwo2.nl Digitale Collectie Nederland: www.dimcon.nl Europeana: www.europeana.nl Geheugen van Nederland: www.geheugenvannederland.nl Het jaar 2602: www.hetjaar2602.nl Indië in Oorlog: indieinoorlog.nl

Bruiklenen aan:

Land van Heden en Verleden: www.landvanhedenenverleden.nl Museon: www.museon.nl

Allard Pierson Museum, Continium,

Museumbron: www.museumbron.nl

Diligentia, Gemeentemuseum, Joods

Roots2Share: www.roots2share.gl

Historisch Museum, Museum Maluku, Museum

Stichting Volkenkundige Collectie Nederland:

Volkenkunde, Museum voor Communicatie, Muzee

www.svcn.nl

Scheveningen, Nationaal Park de Hoge Veluwe,

Verrijkingsstof: www.verrijkingsstof.nl

Nederlands Zilvermuseum, Nederlands Spoorwegmuseum, Tropenmuseum, Verzetsmuseum Amsterdam, Vilvite (NO)

24

25

Het Museon als werkplek 69 vaste medewerkers telde het Museon eind 2012: educatoren/ conservatoren, technici, zaalwachten, baliemedewerkers, collectiebeheerders en registratoren, communicatie- en marketingmedewerkers, ict’ers, administratief medewerkers, een depotmedewerker, een restaurator, een personeelsfunctionaris en een klein aantal leidinggevenden. Het aantal formatieplaatsen bedroeg 59 fte. De tweede helft van het jaar stond in het teken van een reorganisatie, die naar een andere organisatiestructuur, een ander functiehuis en uiteindelijk naar een inkrimping van het personeelsbestand tot een kleine 44 fte zal leiden. Deels gebeurt dat de komende twee½jaar via natuurlijk verloop, maar daar­naast waren zeven gedwongen ontslagen onvermijdelijk, gelukkig met een goed Sociaal Plan, waaraan de Gemeente Den Haag bijdraagt.

Verdeling mannen–vrouwen

Mannen Vrouwen

Vrijwilligers (in aantallen)

Museon algemeen (31) Museumwinkel (42) Stagiairs (16)

Balans per 31 december 2012 Actief

Staat van baten en lasten over 2012

31-12-2012

31-12-2011



Rekening

Begroting

Rekening

€

€



2012

2012

2011

€

€

€

70.800

107.100

Entreegelden

526.900

500.000

489.000

Overige inkomsten

388.600

271.000

326.600

Subsidies en bijdragen

422.000

343.000

62.000

1.337.500

1.114.000

877.600

VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa

Baten

Materiële vaste activa

538.300

687.100

TOTAAL VASTE ACTIVA

609.100

794.200



Totaal baten

VLOTTENDE ACTIVA



Voorraden

Lasten

Onderhanden projecten Vorderingen

7.400

7.800

558.100

794.400

3.027.500

1.130.900

Liquide middelen

2.168.400

1.174.100

TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA

5.761.400

3.107.200

Lonen, salarissen en

3.740.700

3.704.000

3.781.300

Bedrijfslasten

1.569.700

1.577.000

1.593.200

Kosten activiteiten

1.061.700

1.411.000

923.200

6.372.100

6.692.000

6.297.700

Totaal lasten

Totaal actief



3.901.400

Passief

31-12-2012 €

Rentebaten

37.000

10.000

EIGEN VERMOGEN

gemeente Den Haag

Bedrijfsrisicoreserve



279.200

Bestemmingsreserve ‘Global museum’

100.000

0

Exploitatiesaldo

TOTAAL EIGEN VERMOGEN

553.900

279.200

Toevoegingen en



onttrekkingen aan

AANKOOPFONDS

63.600

bestemmingsreserves

VOORZIENINGEN

3.526.600

940.200

1.331.800

1.744.100

884.700

865.300

FONDS (HER-)INRICHTING EN

64.600

PROJECTEN KORTLOPENDE SCHULDEN OVERLOPENDE PASSIVA Totaal passief

Onze totale begroting voor 2012 bedroeg € 6.692.000. Het Museon kreeg van de gemeente Den Haag in 2012 € 5.272.300 subsidie voor de exploitatie. Daaruit volgt dat de eigen inkomsten afgelopen jaar bijna 27 procent van de gemeentelijke subsidie bedroegen. Aan vaste lasten, personeelslasten en overige beheerlasten, zoals huur, onderhoud, energie en kantoorkosten besteedden we een bedrag groter dan de gemeentelijke subsidie: € 5.310.400. Het geld voor tentoonstellingen en activiteiten kwam uit andere middelen: entreegelden, lessen, verhuur, projectsubsidies en sponsoring.

28.900

Exploitatiesubsidie

453.900

Het Museon financieel

31-12-2011 €



27

sociale lasten

6.370.500

26

8.000

6.370.500

3.901.400

5.521.000

Begroting 2012 uitgesplitst

Lonen, salarissen en sociale lasten

Gemeentelijke subsidie (voor exploitatie)

Bedrijfslasten

Eigen inkomsten (entreegelden, lessen,

Activiteiten

verhuur, projectsubsidies en sponsoring)

5.190.900

274.700

-47.000

en fondsen

-100.000

47.000

136.600

Naar bedrijfsrisico-

174.700

0

-63.700

reserve 9.900

5.272.300

Lasten 2012

-200.300



Museon

Directeur

Grafisch ontwerp en opmaak

Stadhouderslaan 37

Mw. drs. M.C. van der Sman

Wout de Vringer

2517 HV Den Haag

Fotografie

Telefoon 070-3381338

Raad van Toezicht

Jeroen Toirkens (pagina 6)

Fax 070-3381338

Dhr. ir. D.J. de Jong, voorzitter

Museon

E-mail [email protected]

Dhr. G.M.M. Scholtes, RA

Illustratie (pagina 4)

Website www.museon.nl

Mw. mr. M.S. de Kort-de Wolde

Jan Heijnen

Dhr. A.H.A. Pesant

Druk

Dhr. J.A.M. Altenburg

Oranje van Loon