JAARVERSLAG
2009
WONINGBOUWSTICHTING "DE GEMEENSCHAP" adres
:Curaçaoweg 1, 6524 ST Nijmegen
postadres
:Postbus 1071, 6501 BB Nijmegen
telefoon
:024 – 381 78 00
fax
:024 – 381 78 17
e-mail
:
[email protected]
website
: www.wbsg.nl
opgericht
:13 augustus 1920
instellingsnummer VROM
:L 1357
NRV-nummer
:1707
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland :10016944
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 1
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 2
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting "De Gemeenschap"
Inhoudsopgave
1. Volkshuisvestingsverslag ……………………………………………………………………………...
5
1.1
Algemene beschouwing …………………………………………………………………………....
7
1.2
De kwaliteit van het woningbezit ………………………………………………………………….
9
1.3
Het verhuren van woningen ……………………………………………………………………….
19
1.4
Het huurprijsbeleid ………………………………………………………………………………….
28
1.5
Het betrekken van huurders bij huur en beleid ………………………………………………….
31
1.6
De bijdragen aan leefbaarheid …………………………………………………………………….
35
1.7
Wonen en Zorg ……………………………………………………………………………………...
41
1.8
Het Financieel Beheer en Beleid ………………………………………………………………….
44
1.9
Governance en Risicoparagraaf …………………………………………………………………..
51
1.10 Organisatie …………………………………………………………………………………………..
55
1.11 Slotwoord …………………………………………………………………………………………….
59
-
Organigram …………………………………………………………………………………….
60
-
Kengetallen …………………………………………………………………………………….
61
2. Raad van Toezicht ……… ……………………………………………………………………………...
63
2.1
Verslag van de Raad van Toezicht ….…………………………………………………………...
65
3. Jaarrekening ...............................................…………………………………………………………...
73
3.1
Balans ………………………………………………………………………….............................
74
3.2
Winst- en Verliesrekening ………………………………………………………………………….
76
3.3
Kasstroomoverzicht ………………………………………………………………………………...
77
3.4
Toelichting op de Balans en Winst- en Verliesrekening ………………………………………..
78
-
Toelichting op de Balans………………………………………………………………………
86
-
Toelichting op de Winst- en Verliesrekening ……………………………………………….
99
-
Overige gegevens……………………………………………………………………………...
104
-
Accountantsverklaring ………………………………………………………………………...
105
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 3
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 4
1. VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 2009
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 5
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 6
1.1
ALGEMENE BESCHOUWING
Voor u ligt het jaarverslag (volkshuisvestingsverslag en jaarrekening) van Woningbouwstichting "De Gemeenschap" over het jaar 2009. Wbs. “De Gemeenschap” is een maatschappelijk betrokken (vastgoed)onderneming. Oog voor de klant en kwaliteit staan hoog in het vaandel. Het werkgebied van Wbs. “De Gemeenschap” beperkt zich tot de gemeente Nijmegen. Naast “De Gemeenschap” zijn nog zes corporaties actief in deze gemeente. Onze corporatie onderscheidt zich met name door haar lokale verankering. De lokale verankering is in onze optiek zeer belangrijk. Wbs. “De Gemeenschap” staat dicht bij de huurders en plaatselijke woningzoekenden en wil dat graag zo houden. Wbs. “De Gemeenschap” streeft er naar op haar eigen wijze zelfstandig blijvend een bijdrage te leveren aan de taken op het terrein van de volkshuisvesting in Nijmegen. Wbs. “De Gemeenschap” levert gelet op de schaalgrootte van de organisatie hieraan een effectieve en efficiënte bijdrage. Wbs. “De Gemeenschap” staat open voor samenwerking. In 2009 is de strategische alliantie met Wst. Vryleve (Gem. Rijnwaarden), Wst. Gendt (Gem. Lingewaard), Woningcorporatie WoonGenoot (Nijmegen) en Wst. Valburg (Gem. Overbetuwe) verder gestalte gegeven. De vijf corporaties zijn werkzaam in de Stadsregio Arnhem Nijmegen. Zij profileren zich onder de naam G5 samenwerkende corporaties in Gelderland. Wbs. “De Gemeenschap” is zeer actief op het terrein Wonen en Zorg. Met name door de intensieve samenwerking met het RIBW Nijmegen Rivierenland, het Oud Burgeren Gasthuis en Gerust Thuis wordt hier inhoud aangegeven. Wbs. “De Gemeenschap” is voortdurend op zoek naar (bouw)locaties in de gemeente Nijmegen waar nieuwe projecten gerealiseerd kunnen worden. Deze actieve opstelling heeft in 2009 geresulteerd in de bouw van een tweetal appartementen complexen met in totaal 77 nieuwe huurwoningen. De oplevering heeft overigens pas in januari 2010 plaatsgevonden Het voor u liggende jaarverslag 2009 is verluchtigd met een aantal impressies en illustraties van zowel het complex aan de Hugo de Grootstraat (43 woningen) als het Complex aan de Volsellastraat (34 woningen). Wbs. “De Gemeenschap” beschikt over een kleine, flexibele, klantgerichte, professionele organisatie. De activiteiten van “De Gemeenschap” zijn gericht op goede dienstverlening aan huurders en woningzoekenden. De stichting laat zich niet sturen door de politieke waan van de dag of modieuze trends. De corporatie doet wat nodig is en wat voor een kleine organisatie haalbaar is. Winst maken is voor Wbs. “De Gemeenschap“ geen doel. Projecten mogen uitgaande van calculeerbare risico‟s de draagkracht van de corporatie niet te boven gaan. Bij de uitvoering van haar maatschappelijke / volkshuisvestelijke taak mag de (financiële) continuïteit van de onderneming echter niet in gevaar worden gebracht. Corporaties worden scherp in de gaten gehouden door de media en de politiek poogt bij voortduring meer greep te krijgen op het vermogen respectievelijk de besteding ervan. Corporaties komen voort
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 7
uit particulier initiatief. Het zijn private ondernemingen, die vrijwillig een maatschappelijk doel nastreven. Dit maatschappelijke doel “het huisvesten van mensen die daar zelf(standig) niet of nauwelijks in kunnen voorzien” geeft invulling aan een grondwettelijke taak van de overheid. In dit opzicht zijn corporaties partners of bondgenoten van de overheid. In deze context is het schrijnend en onbegrijpelijk te moeten constateren dat de regering het tot zijn taak blijft rekenen om de corporaties middels
heffingen
en
integrale
invoering
van
de
vennootschapsbelasting
af
te
romen.
Woningbouwstichting “De Gemeenschap” is het volstrekt oneens met de in politieke kringen levende opvatting dat het vermogen van woningcorporaties gekwalificeerd kan worden als “publiek” geld, waarover door de overheid ten aanzien van de besteding “vrijelijk” kan worden beschikt. Bestuur respectievelijk Raad van Toezicht zijn verantwoordelijk voor het goed functioneren van de corporatie en aansprakelijk als dat niet gebeurt. Gelet op de maatschappelijke taak die de corporatie op zich heeft genomen wordt daarbij gedegen rekening gehouden met het maatschappelijk krachtenspel waarin moet worden geopereerd. In 2009 heeft Wbs. “De Gemeenschap” ondanks de recessie en het voor corporaties weinig welwillende politieke klimaat gewoon gedaan, waar ze bijna negentig jaar geleden voor is opgericht. Het ontwikkelen, bouwen en beheren van betaalbare kwaliteitsvolle woningen op goede locaties in de gemeente Nijmegen. Dat deze no nonsense aanpak tot aansprekende resultaten leidt, blijkt uit het in 2009 uitgevoerde visitatieonderzoek. De prestaties van Woningbouwstichting “De Gemeenschap” worden door de visitatiecommissie – met eindcijfer 7 – gewaardeerd als ruim voldoende. De visitatiecommissie karakteriseert Woningbouwstichting “De Gemeenschap” als een efficiënte, resultaatgerichte, maatschappelijk betrokken corporatie die in het werkgebied overtuigend presteert op het brede veld van wonen, zorg en leefbaarheid.
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 8
1.2
DE KWALITEIT VAN HET WONINGBEZIT
D E W O N I N G V O O R R A AD Ultimo 2009 heeft Wbs. "De Gemeenschap" in totaal 2.231 verhuureenheden in beheer, waarvan 2.045 (2008: 2045) zelfstandige woningen, 16 onzelfstandige eenheden en 170 overige verhuureenheden, waaronder garages, stallingen, winkels, ateliers, kantoren en bedrijfsruimten. Alle woongelegenheden en onroerende aanhorigheden in eigendom en beheer liggen binnen het statutaire werkgebied (gemeente Nijmegen).
Het woningbezit onderverdeeld naar woningtype (ult.2009) Woningtype
Aantal
Percentage t.o.v het totale woningbezit
Eengezinswoningen
907
44%
Maisonnettes
300
15%
Flat zonder lift
300
14%
Flat met lift (seniorenwoningen)
266
13%
Bovenwoningen
169
8%
Benedenwoningen
103
5%
Onzelfstandige eenheden
16
1%
2.061
100%
Totaal
D E B E T AAL B A AR H E I D V AN D E W O N I N G V O O R R A AD Eén van de doelstellingen van Wbs. “De Gemeenschap” is te zorgen voor betaalbare huurwoningen voor mensen met een laag inkomen. Ruim 90% van alle woningen van Wbs. “De Gemeenschap” behoort tot de voor de doelgroep bereikbare
voorraad met een huur
lager
of
gelijk
aan de aftoppingsgrens
voor
meer
persoonshuishoudens (€ 548,18 p.m.). In vergelijking met het jaar 2008 is de voor de doelgroep bereikbare woningvoorraad gelijk gebleven.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 9
Het woningbezit onderverdeeld naar huurgrenzen conform BBSH Huurgrenzen (huurtoeslag)
Aantal woningen
Percentage t.o.v.totale woningbezit
682
32 %
1.075
53 %
Laagste aftoppingsgrens > Hoogste aftoppingsgrens (€ 548,18)
123
6%
> Hoogste aftoppingsgrens
181
9%
2.061
100 %
Kwaliteitskortingsgrens (€ 357,37) Kwaliteitskortingsgrens > Laagste aftoppingsgrens
Totaal
(€ 511,50)
N I E U W B O UW Wbs. “De Gemeenschap” komt tegemoet aan de vraag naar nieuwbouw woningen voor starters op de woningmarkt middels de samenwerking met SSHN. In 2006 heeft Wbs. “De Gemeenschap” afspraken gemaakt over een participatie in een project van SSHN. Samen met de G5 partners, Wst. Gendt en Wst. Vryleve uit Lobith, draagt Wbs. “De Gemeenschap” bij in de financiering van 50 van de 200 woningeenheden, die SSHN bouwt op het terrein van de voormalige kunstijsbaan aan de Heijendaalseweg. In 2009 is het complex opgeleverd. In het voorjaar van 2003 is het voormalige HAN schoolgebouw aan de Hugo de Grootstraat 43 te Nijmegen door Wbs. “De Gemeenschap” aangekocht. Het pand is tot 1 augustus 2004 verhuurd aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN). De HAN is per gelijke datum verhuisd naar een nieuw pand op de campus ter hoogte van de Kapittelweg. Het oude schoolgebouw aan de Hugo de Grootstraat is na de verhuizing van de HAN gesloopt. Friso Woudstra Architecten uit Vorden is aangetrokken om een haalbaar plan te ontwerpen. In goed overleg met de bewoners / eigenaren van de woningen in de aan het bouwterrein grenzende straten (Hugo de Grootstraat, Barbarossastraat en Ten Hoetdwarsstraat) is gewerkt aan een plan voor uiteindelijk 43 huurappartementen plus een ondergrondse parkeergarage. Het samen met de omwonenden ontwikkelde plan van Wbs. “De Gemeenschap” wordt door de buurt breed gedragen. Stedenbouwkundig past het plan naadloos in de bestaande omgeving. Het heeft evenwel tot bijna een jaar geduurd tot de commissie beeldkwaliteit een positief advies over het plan heeft afgegeven. In 2007 is de vrijstelling conform artikel 19 lid 2 van de oude Wet op de ruimtelijke ordening en de bouwvergunning verleend. Vervolgens is de archeologische dienst van de gemeente Nijmegen gestart met een uitgebreid archeologisch onderzoek naar twee Romeinse grafvelden uit de eerste en de vierde eeuw na christus die zich in de ondergrond van deze locatie bevinden. Het onderzoek dat is uitgevoerd in de periode van eind augustus 2007 tot en met februari 2008 heeft een veelheid aan verrassende en unieke vondsten opgeleverd. Een zeer klein deel van deze bijzondere collectie heeft gediend om het jaarverslag 2007 te illustreren. Na een lange aanloop en een gedegen voorbereiding is in juni 2008 de bouw uiteindelijk
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 10
gestart. De bouwkundige aannemer is Klok Bouw Nijmegen. In 2009 is de bouw op een haar na afgerond. Mede in verband met de extreem winterse omstandigheden in december is de oplevering uitgesteld tot medio januari 2010. Alle woningen zijn met ingang van 1 februari 2010 probleemloos verhuurd. Eind december 2007 zijn de contracten getekend met AM Wonen inzake de levering van de grond en de bouw van een woongebouw met 34 appartementen. Het woongebouw maakt deel uit van het project Belvédère op een uitstekende locatie in Oosterhout (Nijmegen Noord). Het gebouw is ontworpen door Leijh, Kappelhoff, Seckel, van den Dobbelsteen, architecten uit Hengelo. De start van de bouw heeft conform verwachting in november 2008 plaatsgevonden. In 2009 is de bouw op een haar na afgerond. Door het ontwerp en het feit dat het met 7 woonlagen vooralsnog het hoogste gebouw is in Nijmegen Noord is dit nieuwe woongebouw aan de rand van de nieuwbouwzone van Oosterhout een aansprekend landmark. Mede in verband met de extreem winterse omstandigheden in december is de oplevering uitgesteld tot medio januari 2010. Alle woningen zijn met ingang van 1 februari 2010 probleemloos verhuurd. Het werk is uitgevoerd door de BAM. In 2008 zijn afspraken gemaakt met Vastgoedontwikkeling Zuid Nederland bv inzake de aankoop van 15 nieuw te bouwen betaalbare appartementen in een aan de Oude Dukenburgseweg, (met een optie om nog eens maximaal 24 betaalbare appartementen te verwerven). Dit project is gepland op een fraaie locatie direct grenzend aan het Maas – Waalkanaal in Dukenburg (Zwanenveld). Het betreft een woongebouw van 80 eenheden (fase I). De totale geplande ontwikkeling bestaat uit drie woongebouwen van in totaal 200 appartementen. Het project “De Drie Zwanen” genaamd zou in drie fases worden gebouwd. In 2009 is de bestemmingsplan procedure afgerond en is de bouwvergunning verleend. “De Drie Zwanen” is ontworpen door Leenders Architecten uit Oss. Het project zou gebouwd worden door Muller Bouw en Bouwbedrijf Wagemakers uit Oss. Door de stagnerende verkoop van de (duurdere) appartementen is het project door de ontwikkelaar on hold geplaatst. Of het project überhaupt al of niet in de geplande vorm doorgang zal gaan vinden en zo ja wanneer is op dit moment nog zeer onduidelijk. SLOOP Er zijn geen plannen om op afzienbare termijn delen van het woningbezit van Wbs. "De Gemeenschap" te slopen. Herstructureringsprojecten worden vooralsnog niet eerder voorzien dan aan het einde van de tweede helft van het volgende decennium. VERKOOP In Tolhuis heeft Wbs. “De Gemeenschap” eind 2009 nog 26 woningen in eigendom die deel uit maken van een complex dat reeds lang geoormerkt is om verkocht te worden aan zittende bewoners of bij mutatie aan een nieuwe bewoner. In 2009 zijn geen woningen verkocht. Voor zover er woningen worden verkocht, gebeurt dat tegen marktprijs. Beleidsmatig en praktisch gezien is Wbs. “De Gemeenschap” geen voorstander van op korting gebaseerde verkoopconstructies, waarbij een
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 11
eventuele afrekening wordt verlegd naar de toekomst. Gelet op de grote vraag naar huurwoningen in alle prijscategorieën is Wbs. “De Gemeenschap” vooralsnog terughoudend woningen te verkopen. HERS TRUCTURERI NG Wbs. “De Gemeenschap” heeft geparticipeerd in de pilot “Wikken en wegen in waardevolle wijken” in Hengstdal. In 2004 is dit onderzoek naar mogelijkheden en kansen voor herstructurering van Hengstdal afgerond. Kerngedachte achter filosofie van “Wikken en wegen” is behoud door ontwikkeling. In 2006 heeft de gemeente Nijmegen de “Spoorbuurt” in Nijmegen Oost als beschermd stadsbeeld aangewezen. In onze visie kan de ontwikkeling van de buurt hierdoor op termijn in ernstige mate worden belemmerd. Het rapport “Spoorbuurt als Beschermd stadsbeeld”, waarop het besluit van het stadsbestuur is gebaseerd grijpt terug op een rigide cultuurhistorische aanpak uit het verleden. Het gaat voorbij aan het woningmarktperspectief en de nieuwe inzichten die door de methodiek van “Wikken en Wegen” gehanteerd wordt. Woningbouwstichting “De Gemeenschap” heeft tevergeefs bezwaar gemaakt tegen de integrale aanwijzing van bijna vijfhonderd vooroorlogse woningen van de Spoorbuurt. De toekomst van de Spoorbuurt hangt af van de verhuurbaarheid van de woningen. De grote onderhoudsbeurt (renovatie) aan het eind van de vorige eeuw heeft de houdbaarheidsdatum van de woningen slechts verlengd. Een verbetering van de woon- en bouwtechnische kwaliteit naar de huidige normen en eisen is technisch en financieel gezien niet meer mogelijk of haalbaar. In de jaren na 2015 zal naar verwachting een besluit over de aanpak respectievelijk herstructurering van een groot deel van deze vijfhonderd woningen noodzakelijk zijn. Naast de herstructurering van de Spoorbuurt houdt Wbs. “De Gemeenschap” rekening met de vervanging op termijn van het merendeel van de direct naoorlogse portiekflats in Hengstdal alsmede een gefaseerde aanpak van de maisonnettecomplexen in Neerbosch Oost en Lankforst. Al deze projecten worden niet op korte termijn voorzien, maar zijn afhankelijk van ontwikkelingen in de markt. Reëel lijkt een scenario dat vergaande ingrepen in het woningbezit voor 2020 en volgende jaren prognosticeert. ONDERHOUD Het onderhoudsbeleid van Wbs. "De Gemeenschap" is vooral gericht op het - met in achtneming van de
kwaliteitscriteria van de stichting - beheersbaar houden van de onderhoudskosten van het
woningbezit. Bij de uitvoering van technisch noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden wordt tevens bekeken of woonkwaliteitsverbeteringen en / of energiebesparende maatregelen mogelijk zijn. Steeds meer onderhoudswerkzaamheden kunnen onder de noemer van woningverbetering, duurzaamheid of leefbaarheid worden gebracht. Bij keuze van materialen worden criteria als duurzaamheid, energiegebruik en milieubelasting standaard gehanteerd. Met ingang van 1 januari 2008 zijn alle woningen van Wbs. “De Gemeenschap voorzien van energielabel. Hoewel het energielabel een indicatie geeft van de mate waarin een woning op het gebied van energiebesparing scoort, kleven er nog tal van onvolkomenheden aan. Inmiddels zijn een aantal aanpassingen in het rekenmodel van het
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 12
label aangebracht. Of het label daarmee bruikbaar en betrouwbaar genoeg is om beleid op te kunnen maken is ons inziens vooralsnog twijfelachtig. Bewonerscommissies hebben bij onderhoudsprojecten vaak een initiërende rol. Als gebruikers zijn zij vaak de eersten die knelpunten signaleren. De kwaliteit van de voorraad wordt grotendeels bepaald door het tijdig uitvoeren van (planmatig) onderhoud aan ons woningbezit. Hierbij dient er niet alleen gedacht te worden aan bouwtechnisch onderhoud maar ook aan het aanpassen van de woningen aan de eisen van deze tijd in de meest brede zin. Leeftijd van het woningbezit Bouwjaar
Aantal
Percentage t.o.v het totale woningbezit
Vooroorlogs
499
23%
1950 tot 1960
336
16%
1960 tot 1970
347
16%
1970 tot 1980
266
12%
1980 tot 1990
247
12%
1990 tot 2000
193
9%
2000 tot 2010
173
8%
Subtotaal 2010 tot heden Totaal
2.061 77
4%
2.138
100%
De totale Onderhoudsbegroting 2009 omvatte een bedrag van € 3.135.762. Hiervan is € 3.198.019 gerealiseerd waarvan € 3.016.176 ten laste van het jaarresultaat is verwerkt. Van het resterende bedrag is € 39.868 in rekening gebracht aan bewoners en derden (opstalverzekering) en € 141.975 is geactiveerd als investeringen in woningverbetering. Het verschil tussen begroot en gerealiseerd met een overschrijding van € 62.257 wordt grotendeels verklaard door de onvoorziene vernieuwing van de dakbedekking inclusief verbetering van de dakisolatie van complex 030 ad € 51.125,00 eind 2008, waarvan de kosten ten laste van 2009 zijn gebracht. Daarnaast is er op een beperkt aantal planmatige projecten sprake van enige overschrijding van de begroting. Wbs. “De Gemeenschap” gaat er in de begroting vanuit dat alle werkzaamheden voor 100% worden uitgevoerd, terwijl op grond van bestendig beleid bewoners vrij zijn in hun keuze om al of niet medewerking te verlenen aan een onderhoudsingreep in het interieur van hun woning. Niet ongebruikelijk
is dat een
aantal huurders afziet van de voor hun woning geplande
onderhoudswerkzaamheden.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 13
P L AN M AT I G O N D E R H O U D In de Onderhoudsbegroting 2009 stond een bedrag van € 2.201.959 gereserveerd voor planmatig onderhoud. Hiervan is € 2.189.954 uitgegeven inclusief het bedrag van € 134.093 dat geactiveerd is als gevolg van diverse woningverbeteringen. Het verschil van € 12.005 kan onder meer worden verklaard doordat bij grootschalige onderhoudsprojecten - waarbij elementen in het interieur vernieuwd worden - de bewoners de keus hebben al of niet mee te doen. Dit beleid heeft als consequentie dat er in principe altijd voldoende wordt gebudgetteerd, omdat bij het opstellen van de begroting - op grond van het voorzichtigheidsprincipe - uitgegaan wordt van honderd procent deelname. De praktijk leert echter dat er steeds weer huurders zijn die om hen moverende redenen besluiten niet aan het project mee te doen. Dit betekent wel dat bij mutatie de nog niet uitgevoerde planmatige werkzaamheden alsnog ter hand dienen te worden genomen. Daarnaast is er in 2009 door een onvoorziene technische noodzaak nieuwe bitumendakbedekking inclusief isolatie aangebracht in complex 030 (Pegasus). De noodzakelijke kosten ad € 51.125 zijn in 2009 geboekt, terwijl daarvoor geen dekking was in 2009. Verloop van de jaarlijkse omvang van het planmatig onderhoud Jaar
Aantal woningen
Kosten ( x 1 mln. )
Kosten per woning
2003
1.970
€ 3,0
€ 1.523
2004
1.970
€ 3,1
€ 1.603
2005
1.993
€ 2,2
€ 1.103
2006
1.993
€ 3,0
€ 1.505
2007
2.062
€ 3,7
€ 1.794
2008
2.061
€ 2,5
€ 1.213
2009
2.061
€ 2,2
€ 1.058
In het verslagjaar 2009 zijn diverse onderhoudsprojecten uitgevoerd, die hier kort toegelicht worden. Complex 011 – 012 : Van ’t Santbuurt (499 woningen, 1 kantoor, 2 winkels en 5 ateliers) - Cyclische vervanging van diverse CV ketels (>18 jaar) door HR ketels (24 stuks). - Vervangen van keramische dakpannen op diverse woonblokken.
Complex 021 - 022 : Hengstdal (336 eengezinswoningen, portiekflats en maisonnettes) - Schilderwerk van de transparante deuren: Hengstdalseweg 185 t/m 209 - Cyclische vervanging van de CV ketels (>18 jaar) door HR ketels (15 stuks). - Vervangen gietijzeren standleidingen. - Vervangen bestrating bij entrees van diverse woonblokken.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 14
Complex 030 : Pegasus (24 senioren appartementen) - Buitenschilderwerk gevels - Financiële afwikkeling vervangen bitumen dakbedekking uit 2008, waarbij tevens de dakisolatie is verbeterd. - Technische actualisering liftinstallatie.
Complex 050 : Canabae (46 senioren appartementen) - Technische actualisering liftinstallatie.
Complex 200 : De Archipel (51 senioren appartementen) - Technische actualisering liftinstallatie. Complex 250 : De Weijer (80 senioren – woonzorg- appartementen) - Buitenschilderwerk gevels
Complex 310 : Neerbosch Oost - Balladestraat e.o (168 maisonnettes) - Buitenschilderwerk, incl. houtrotsanering Fase I, Balladestraat 309 t/m 355 (24 woningen) - Het vervangen van alle panelen voor geïsoleerde panelen i.c.m. schilderwerk (verbetering energielabel met één labelsprong)
Complex 400: Lankforst (120 maisonnettes) - Buitenschilderwerk Fase IV Lankforst 44-26 t/m 44-72 (24 winingen)
Complex 500:Tolhuis (250 gezinswoningen, 20 boven / benedenwoningen) - Buitenschilderwerk Fase III, 78 woningen Tolhuis 40-01 t/m 40-17, Tolhuis 43-02 t/m 43-26, Tolhuis 43-60 t/m 43-78, Tolhuis 43-01 t/m 43-37, Tolhuis 44-17 t/m 44-53, Tolhuis 44-02 t/m 44-42 Tolhuis 44-01 t/m 44-15
Complex 700: Drieskensacker (40 gezinswoningen) - Buitenschilderwerk gevels N I E T - P L AN M AT I G O N D E R H O U D Sinds 2005 beschikt Wbs. “De Gemeenschap” niet meer over een eigen onderhoudsdienst. De werkzaamheden verbonden aan het zogenaamde niet-planmatige onderhoud (reparatieverzoeken en mutatieonderhoud) worden sindsdien uitgevoerd door externe bedrijven die reeds jaren de bulk van deze werkzaamheden voor hun rekening nemen. Storingen aan centrale verwarmingsinstallaties met warmwatervoorziening, liften, elektrische installaties worden doorgegeven aan installatiebedrijven,
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 15
waarmee Wbs. “De Gemeenschap” servicecontracten heeft afgesloten. Als dienstverlening aan de huurders beschikt Wbs. "De Gemeenschap" over een Servicefonds voor Huurders onderhoud. Deze voor huurders extra service is gratis. R E P AR AT I E V E R Z O E K E N In de Onderhoudsbegroting 2009 is voor reparatieverzoeken een bedrag opgenomen van € 427.865. De werkelijke uitgaven bedragen in 2009 € 407.289. Het aantal binnengekomen reparatieverzoeken bedraagt: 2.217. Voor het servicefonds is een apart bedrag gebudgetteerd. De meldingen hiervoor worden apart bijgehouden. Het aantal meldingen onder het servicefonds bedraagt 715 meldingen. In de loop der jaren is het beroep dat huurders doen op deze bijzondere service van Wbs. “De Gemeenschap” redelijk stabiel. Het voor 2009 begrote bedrag voor het servicefonds bedraagt € 86.573, hierop is een bedrag van € 90.243 gerealiseerd. In het onderstaande overzicht worden deze kosten en aantal meldingen gesommeerd weergegeven. Het servicefonds is vanaf 2008 verhoogd met een extra budget voor het ontstoppingsfonds. De ontstoppingsmeldingen zijn vanaf 1 januari 2008 hiermee opgenomen in het servicefonds. Het aantal meldingen van verstoppingen van de binnenriolering is hoger uitgevallen dan verwacht. Het budget voor het servicefonds is daardoor zwaarder belast dan vooraf is ingeschat. Reparatieverzoeken (incl. serviceonderhoud) Jaar
Aantal
Aantal
Totale
Gem. kosten
Gem. kosten
Gem. aantal reparatie-
won.
rep. verz.
kosten
per woning
per rep. verz.
verzoeken per woning
2003
1.970
2.247
393.732
200
175
1.14
2004
1.970
1.444
488.024
248
199
1.24
2005
1.993
1.379
374.179
188
157
1.19
2006
1.993
2.499
437.361
219
175
1.25
2007
2.062
2.513
464.517
225
185
1.22
2008
2.061
2.431
439.459
213
181
1.18
2009
2.061
2.932
497.532
241
170
1.42
De hoogte van het aantal reparatieverzoeken in 2009 wordt mede bepaald door het beroep dat huurders doen op het gratis Servicefonds huurderonderhoud. Het gaat hierbij om 715 aanvragen (660 in 2008), waarvan de kosten - relatief gezien - gemiddeld lager zijn dan een regulier reparatieverzoek, namelijk € 128,86 per melding (2008 € 95,91). De overschrijding in het niet-planmatig onderhoud, is deels te verklaren dat er in 2009 meer reparatieverzoeken zijn uitgevoerd, tevens zijn er onvoorziene uitgaven geboekt waarvoor geen dekking is begroot. Te weten: Complex 011 – 012 vervangen van buitenriolering € 15.000,00; Complex 250 kosten herstel schade als gevolg van overstroming van 80 kelderbergingen € 12.000,00; Complex 310 vervangen inbraakwerende sluitplaten algemene toegangsdeuren € 5.000,00
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 16
M U T AT I E O N D E R H O U D Voor mutatieonderhoud is in 2009 € 419.365 begroot, de werkelijke kosten bedroegen € 462.783. Het verschil in 2009 tussen begroot en gerealiseerd mutatieonderhoud bedraagt daarmee € - 43.418. De uitgaven voor mutatieonderhoud zijn in 2009 ruim € 110.000 euro hoger dan in de voorgaande jaren. Een deel van deze toename is te verklaren doordat in 2009 een aantal uitgavenposten geboekt zijn onder mutatieonderhoud in plaats van planmatige onderhoud. Daarnaast zijn er relatief veel dure mutaties geweest. In 2009 zijn 14 woningen gemuteerd waarvan de mutatiekosten boven de € 7.500 euro komen. Mutatieonderhoud Jaar
Aantal
Aantal
Totaal kosten
Gem. kosten per woning)
Gem. kosten
woningen
mutaties
2003
1.970
148
228.163
116
1.542
2004
1.970
150
273.207
139
1.951
2005
1.993
166
336.295
168
2.026
2006
1.993
155
348.289
174
2.247
2007
2.062
138
340.107
165
2.464
2008
2.061
132
351.536
170
2.663
2009
2.061
126
462.783
225
3.673
per mutatie
WONINGVERBE TERINGE N In het kader van het door Wbs. "De Gemeenschap" gevoerde strategisch voorraadbeleid voert Wbs. "De Gemeenschap" jaarlijks een uitgebreid onderhoudsprogramma uit waarbij woningverbetering standaard een onderdeel uitmaakt. Beleid is dat de noodzakelijke werkzaamheden in het interieur niet verplicht worden opgelegd aan de huurders. Dit houdt in dat in een aanzienlijk aantal gevallen pas bij mutatie de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden aan het interieur, inclusief de bijbehorende woningverbetering uitgevoerd worden. Aan woningverbetering wordt door Wbs. “De Gemeenschap” afhankelijk van het complex waartoe de woningen behoren soms wel, maar in het merendeel van de gevallen geen huurverhoging verbonden. In het verslagjaar is € 141.975 uitgegeven voor woningverbeteringen (2008: € 79.343).
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 17
W O N I N G A AN P AS S I N G E N In 2009 zijn er 28 woningen om medische redenen voor de bewoner(s) aangepast (2008: 27). Deze aanpassingen vielen allen onder de noemer confectie. De aan de aanpassingen verbonden kosten zijn volledig voor rekening van de gemeente Nijmegen gekomen. De gemeente heeft op grond van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) hiervoor een budget beschikbaar.
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 18
1.3
HET VERHUREN VAN WONINGEN
ALGEMEEN De cijfers hebben betrekking op de in het verslagjaar plaatsgevonden mutaties. Alle in het verslagjaar gemuteerde woningen zijn via de Website van Entree en in het Entreemagazine gepresenteerd door middel van een advertentie en / of verantwoord in de resultatentabel. Ook in 2009 is het aantal mutaties weer minder geworden dan het jaar daarvoor. Daar komt nog bij dat er weinig “normaal verhuurbare” woningen op de markt komen. Veel woningen worden direct toegewezen aan bijzondere doelgroepen. De woningzoekenden voor de overgebleven woningen worden in veel gevallen verdrongen door de grote groep stadsvernieuwingsurgenten en overige urgente woningzoekenden die voor gaan op de “normale” woningzoekenden. Er wordt in Nijmegen door collega corporaties nog veel geherstructureerd, waardoor de groep (urgent) woningzoekenden toeneemt bij een afnemend aantal geschikte huurwoningen. Ook in 2009 is er veel gediscussieerd over de woonruimteverdeling. Daar waar vorig jaar met name het creëren van een ongedeelde stad hoog op de agenda heeft gestaan, staan nu de aanpassing van de huisvestingswet en de Europese afspraken over de doelgroep in de spotlights. Er is inmiddels besloten de woonruimteverordening in 2010 te gaan evalueren ten einde deze op onderdelen aan te passen. Wbs. “De Gemeenschap” heeft zich zowel in de evaluatiecommissie als in de commissie voor het aan passen van de verordening aangemeld. Wij zullen het initiatief nemen om nieuwe voorstellen te ontwikkelen voor de steeds stijgende aantal urgentie aanvragen. Tevens zal er gekeken worden naar creatieve mogelijkheden om de stagnerende doorstroming weer op gang te brengen. Meer en langere doorstroomketens komen uiteindelijk ten goede aan de starters omdat iedere verhuisketen wordt afgesloten met een startende bewoner. De positie van de starters is in 2009 ten opzichte van 2008 verslechterd. De afspraak dat ten minste 30% van de vrijkomende woningen verhuurd moet worden aan starters is met 29% net niet gehaald (in 2008: 37%). Dit beeld wordt overigens enigszins vertekend door het grote aantal pardonners dat in 2008 als starter op de markt gekomen is. In 2009 zijn geen nieuwbouwprojecten opgeleverd, waardoor gedurende het verslagjaar geen bijdrage aan de doorstroming door Wbs. “De Gemeenschap” geleverd is. H E T A AN T AL M U T AT I E S Het aantal mutaties in 2009 is nog lager dan in 2008 en ligt op het niveau van 5 jaar geleden. De mutatiegraad is in 2009 (6,1%) ten opzichte van 2008 (6,4%) met 0,3% afgenomen. De reële aanbiedingscoëfficiënt (het aantal keren dat een geadverteerde woning moet worden aangeboden voordat de woning wordt geaccepteerd) vertoont in 2009 met 3,4 ten opzichte van 2008 met 3.8 een iets dalende lijn. De woningen waar een relatief lage meettijd geldt worden sneller geaccepteerd. Het
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 19
zijn vooral de vrijkomende woningen in Nijmegen-Oost die een hoge aanbiedingscoëfficiënt hebben omdat deze woningen vaker moeten worden aangeboden. De reden is de lange meettijd die nodig is om voor woonruimte in Nijmegen-Oost in aanmerking te kunnen komen. Woningzoekenden met lange meettijden zijn zeer kritisch in het verzilveren van hun meettijd wetende dat ze weer jaren moeten wachten om voor een andere woning in aanmerking te kunnen komen.
Overzicht van het aantal mutaties en het aantal aanbiedingen Jaar
Aantal mutaties
Mutatiegraad
Aantal
Aanbiedings-
Gemiddeld
aanbiedingen
coëfficiënt
Aantal reacties
2003
148
7,5 %
436
2,9
206
2004
150
7,6%
541
3,6
208
2005
166
8,4%
739
4,4
148
2006
155
7,8%
654
4,2
130
2007
138
6,9%
503
4,3
139
2008
132
6,4%
496
3.8
118
2009
126
6,1%
430
3.4
110
Het aantal woningextrinsieke weigeringen (andere woning geaccepteerd, niet passend qua inkomen / huurprijs / huishoudsamenstelling, niet gereageerd, wel gereageerd maar bij voorbaat geen interesse) ligt beduidend hoger dan het aantal woningintrinsieke weigeringen (huur te hoog, te klein, indeling bevalt niet, woningtype bevalt niet). Het aantal woningextrinsieke weigeringen bedraagt ruim 81% van het totaal aantal weigeringen, bijna 64% hiervan zijn woningweigeringen in Nijmegen-Oost. Met name het aantal woningzoekenden die niet reageren op een woningaanbod ligt op ruim 53% van het totaal aantal woningweigeringen. Dit is ongeveer even hoog als in 2008. In 2009 heeft 54% (2008: 64%) van het aantal mutaties plaatsgevonden in Nijmegen-Oost, 16% in Neerbosch-Oost (2008: 14%), 25% in Dukenburg (2008: 18%) en 3% in Lindenholt (2008: 2%) en 2% in Nijmegen Noord (2008: 2%). In 2009 is het aantal mutaties in Nijmegen Oost iets gedaald, Neerbosch-Oost en vooral Dukenburg laten een stijging zien van het aantal mutaties.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 20
Aantal mutaties per stadsdeel Stadsdeel
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Nijmegen-Oost
71
76
79
95
100
95
71
84
67
Neerbosch-Oost
29
26
25
18
25
18
30
18
20
Dukenburg
26
31
34
29
33
29
21
24
32
Lindenholt
6
8
10
8
8
13
15
3
4
Nijmegen-noord
-
-
-
-
-
-
1
3
3
Totaal
132
141
148
150
166
155
138
132
126
Uit de geretourneerde vertrek-enquêtes blijkt dat als belangrijkste redenen om te verhuizen worden opgegeven: gezondheidsredenen, woning gekocht, samenwonen en ander woningtype gewenst. Van de vertrekkende huurders heeft bijna 34% de enquête geretourneerd. Hiervan geeft 91% aan prettig gewoond te hebben, 71% vindt de huurprijs in overeenstemming met de kwaliteit van de woning, 83% is tevreden over de service van Wbs. “De Gemeenschap” en 83% is tevreden over het onderhoud aan de woning. Als we deze uitkomsten vergelijken met de telefonische enquête die Wbs. “De Gemeenschap” met ingang van 2008 jaarlijks laat uitvoeren onder 400 bewoners dan blijkt dat ook in 2009 de vertrekkende bewoners iets positiever zijn dan de zittende bewoners. Hiervan geeft in 2009 85% aan prettig te wonen vorige jaar was dat iets hoger met 86%, het totale oordeel over de leefbaarheid in de wijk of buurt is iets achteruit gegaan van een 7,6 naar een 7,5. Dit ligt voornamelijk aan de aanwezigheid van zwerfvuil in de buurt. Ook de tevredenheid over het aanbod van sociale activiteiten voor de jeugd geeft 45% van de bewoners aan hier zeer ontevreden over te zijn. Voor de huurprijs in relatie tot de kwaliteit van de woning geeft men het rapportcijfer 7,2 net als vorige jaar, over de klachtenafhandeling is men dit jaar nog steeds tevreden met een lichte stijging ten opzichte van vorige jaar van 7,1 naar 7,3. De algemene kwaliteit van de dienstverlening krijgt ook dit jaar het cijfer 7,7. Wbs. “De Gemeenschap” is tevreden met de uitkomsten van deze enquête. De resultaten zijn, net als in 2008, ruim voldoende, maar bieden ook de mogelijkheid tot verdergaande verbetering.
In 2009 zijn in twee onzelfstandige eenheden gemuteerd (2008: 7). Deze eenheden zijn verhuurd via coöptatie. WONINGTOEW IJZING Wbs. “De Gemeenschap” conformeert zich bij de woningtoewijzing aan de afspraken zoals die zijn vastgelegd in de Regionale Huisvestingsverordening en de prestatieovereenkomst met de gemeente Nijmegen.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 21
In 2009 is 54% (in 2008: 55%) van de vrijkomende woningen verhuurd aan de minima en de doelgroep. Dit is iets minder dan in 2008 maar nog steeds ruim voldoende. Deze afname wordt mede veroorzaakt, doordat er een aantal mutaties zijn geweest in het duurdere (nieuwe) woningbezit en meer mutaties in Nijmegen-Oost. In dit laatste gebied reageren van oudsher veel woningzoekenden met een wat hoger inkomen die een duidelijke binding hebben met deze buurt. Ruim 30% van de gemuteerde woningen in Nijmegen-Oost is verhuurd aan huishoudens met een inkomen hoger dan de inkomensgrens voor huurtoeslag (in 2008: 35%). Door het integraal doorvoeren van de woonkeuzevrijheid waarbij onder andere het passendheidscriterium “huur- inkomen” niet meer wordt toegepast, ontstaan er qua inkomensniveau gemêleerde wijken. Niet alleen in Nijmegen-Oost maar ook in andere delen van de stad. Dit komt ons inziens de kwaliteit, de opbouw en de leefbaarheid van de wijken alleen maar ten goede.
Het aantal éénpersoonshuishoudens aan wie is verhuurd per 31-12-09 volgens aanhangsel E (BBSH) Eenpersoons huishoudens
Jonger dan 65 jaar
65 jaar of ouder
Inkomen
Huurklasse kwaliteitskorting grens huurtoeslag
>kwaliteitskorting grens huurtoeslag en laagste aftoppingsgrens huurtoeslag
> laagste aftoppingsgrens huurtoeslag
inkomensgrens huurtoeslag
10
9
1
> inkomensgrens huurtoeslag
12
17
4
inkomensgrens huurtoeslag
0
9
0
> inkomensgrens huurtoeslag
0
3
5
Het aantal tweepersoonshuishoudens aan wie is verhuurd per 31-12-09 volgens aanhangsel E (BBSH) Tweepersoons huishoudens
Jonger dan 65 jaar
65 jaar of ouder
Inkomen
Huurklasse kwalitteitskorting grens huutoeslag
>kwaliteitskorting grens huurtoeslag en laagste aftoppingsgrens huurtoeslag
> laagste aftoppingsgrens huurtoeslag
inkomensgrens huurtoeslag
7
7
2
> inkomensgrens huurtoeslag
0
1
10
inkomensgrens huurtoeslag
0
4
1
> inkomensgrens huurtoeslag
0
0
0
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 22
Het aantal drie- en meerpersoonshuishoudens aan wie is verhuurd per 31-12-08 volgens aanhangsel E (BBSH) Drie- en meerpersoons huishoudens Jonger dan 65 jaar
65 jaar of ouder
Inkomen
Huurklasse kwaliteiteitskorting grens huurtoeslag
>kwaliteitseiskorting grens huurtoeslag en laagste aftoppingsgrens huurtoeslag
> laagste aftoppingsgrens huurtoeslag
inkomensgrens huurtoeslag
4
7
7
> inkomensgrens huurtoeslag
1
2
3
inkomensgrens huurtoeslag
0
0
0
> inkomensgrens huurtoeslag
0
0
0
Woningtoewijzingen in 2009 naar inkomen Inkomensgroep
Aantal Abs.
%
Minima
43
34%
Doelgroep
25
20%
Overige
58
46%
Totaal
126
100%
Voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens behorende tot de minima en de doelgroep wordt zo veel mogelijk de laagste aftoppingsgrens (€ 511,50) gehanteerd. De aftoppingsgrens voor één – en tweepersoonshuishoudens wordt in principe alleen overschreden om ouderen met een indicatie in de gelegenheid te stellen in het woonzorgcomplex “De Weijer” gehuisvest te worden. In 2009 is dit een keer voorgekomen (2008: 2). In 2009 zijn 34 woningen verhuurd met een huurprijs lager dan de kwaliteitskortingsgrens en 92 woningen met een huurprijs hoger dan de kwaliteitskortingsgrens (€ 357,37). Hiervan hebben 33 woningen een huurprijs boven de laagste aftoppingsgrens. In 2009 zijn 93 betaalbare huurwoningen opnieuw verhuurd. Van de woningen met een huurprijs lager dan de kwaliteitskortingsgrens zijn 13 woningen verhuurd aan woningzoekenden met een inkomen hoger dan de inkomensgrens voor de huurtoeslag en 21 woningen (2008: 20) aan woningzoekenden met een inkomen lager dan de inkomensgrens voor de huurtoeslag.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 23
Van de woningen met een huurprijs hoger dan de kwaliteitskortingsgrens en lager dan de aftoppingsgrens zijn 36 woningen (2008: 45) verhuurd aan woningzoekenden met een inkomen lager dan de inkomensgrens voor de huurtoeslag en 23 woningen (2008: 43) aan woningzoekenden met een inkomen hoger dan de inkomensgrens voor de huurtoeslag. Van de woningen met een huurprijs hoger dan de aftoppingsgrens zijn 22 woningen (2008: 6) verhuurd aan woningzoekenden met een inkomen hoger dan de inkomensgrens voor de huurtoeslag en 10 woningen (2008: 2) aan woningzoekenden met een inkomen lager dan de inkomensgrens voor de huurtoeslag. Verhuringen naar type huishouden Woningtype
Type huishouden 1 persoonshuishouden
2 persoonshuishouden
3 of meerpersoonshuishouden
Eengezinswoning
6
6
15
Bovenwoning
11
1
Benedenwoning
1
3
Flat zonder lift
16
Flat met lift
4
7
Maisonnette
12
10
Seniorenwoning
20
5
Totaal
70
32
9
24
Het aantal verhuringen aan alleenstaanden is in 2009 afgenomen ten opzichte van het voorgaande jaar. In 2009 is van de vrijkomende woningen 56% toegewezen aan alleenstaanden (2008: 64%). Het aantal verhuringen aan tweepersoonshuishoudens en drie- of meerpersoonshuishoudens is daarentegen toegenomen. In 2009 is 44% aan deze categorieën verhuurd (2008: 36%) Overzicht van de woninggrootte en de samenstelling van het huishouden Aantal slaapkamers
Aantal woningen
1-persoons
2-persoons
3-of meerpersoons
huishouden
huishouden
huishouden
1
5
5
2
48
35
13
3
70
28
19
4
3
2
Totaal
126
70
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
23 1
32
24
Pagina 24
In 2009 zijn 30 woningen (24%) met 3 of meer slaapkamers verhuurd aan alleenstaanden. Dit percentage is iets lager dan dat van 2008 (26%). Het merendeel van de gemuteerde woningen is passend verhuurd.
Verhuringen naar leeftijd Woningtype
Leeftijden 18 tot 23
23 tot 55
jaar
jaar
55 jaar en ouder
Eengezinswoning
23
4
Bovenwoning
9
3
Benedenwoning
3
1
Flat zonder lift
15
1
Flat met lift
1
9
1
Maisonnette
5
24
2
2
23
85
35
Seniorenwoning Totaal
6
In 2009 is 67% (2008: 71%) van de gemuteerde woningen verhuurd aan huishoudens in de leeftijdscategorie 23 tot 55 jaar. Het aandeel verhuringen aan senioren is met 27% in 2009 iets hoger dan dat van vorig jaar 25%. Het aantal verhuringen aan de categorie 18 tot 23 jaar is procentueel vrijwel nihil. Dit komt doordat de gemiddelde meettijd om voor woonruimte in aanmerking te kunnen komen 6 tot 8 jaar bedraagt. BIJZONDERE TOEW IJZING EN Van de 126 gemuteerde woningen in 2009 zijn 84 woningen via een in het Entree Magazine geplaatste advertentie verhuurd. De toewijzing van 42 woningen zijn in de verantwoordingstabel toegelicht onder de noemer bijzondere toewijzing. Dit laatste cijfer wordt mede gevormd door een zestal woningruilen en een achttal geïndiceerden verzorgd wonen.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 25
Overzicht bijzondere toewijzingen Reden bijzondere toewijzing
Statushouders (via WBB)
Aantal woningen
Aantal woningen
Aantal woningen
Aantal woningen
2006
2007
2008
2009
2
4 18
1
1
4
Pardonners (via WBB) Ex-ama
1
Iriszorg (via WBB) Passade (via WBB)
1
RIBW (via WBB)
1
1
Woningruil
11
11
6
6
Verzorgd Wonen geïndiceerden (OBG)
8
2
8
9
1
2
1
2
Stichting Gast Stichting SNOV
1
Stichting ZDT
1
De Waalboog
1
Overige
9
7
12
27
Totaal
38
27
47
51
Via de Werkgroep Bijzondere Bemiddeling (WBB) heeft Wbs. “De Gemeenschap” in 2009 nog slechts een woning toegewezen aan een woningzoekende, die op grond van het “Generaal Pardon” in aanmerking komen voor huisvesting in Nijmegen. In 2009 heeft Wbs. “De gemeenschap” geen statushouders voor huisvesting toegewezen gekregen. Dit komt omdat er minder aanmeldingen komen vanuit het COA mede doordat zij van mening zijn dat de wachttijd voor een woning in Nijmegen te lang is. Hierdoor kan de Gemeente Nijmegen wellicht niet geheel aan de taakstelling voldoen. Daarnaast zijn via de WBB in het kader van begeleid wonen vier woningen toegewezen. De begeleiding is in dit geval in handen van Iris Zorg. Voorts zijn twee woningen gegaan naar de stichting Gast en naar de SNOV. Wbs. “De Gemeenschap” heeft 27 woningen direct toegewezen aan individuele uitzonderingen waarvan 12 doorschuivingen naar gelijkwaardige woningen om woonproblemen op te lossen; 5 woningen zijn toegewezen aan bewoners die om financiële redenen hun te dure huurwoning niet meer konden betalen. Deze 17 directe toewijzingen gaan niet ten koste van de andere woningzoekenden, daar er altijd weer een achtergelaten woning vrij komt voor andere woningzoekenden. Deze “doorschuivingen” zijn eigenlijk voor woningzoekenden budgettair neutraal.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 26
Van de overige zijn 4 woningen direct toegewezen aan kandidaten om de leefbaarheid te verbeteren, 3 woningen in verband met mantelzorg; 2 woningen aan urgenten op verzoek van collega corporaties; 1 woning om medische redenen. Door directe toewijzing en doorschuivingen neemt Wbs. “De Gemeenschap” haar verantwoordelijkheid om ook naar de zittende huurders haar sociale taak waar te maken. Leefbaarheidsproblemen worden op deze wijze voorkomen of opgelost. In het woonzorg complex De Weijer zijn 9 woningen toegewezen aan kandidaten met een CIZ indicatie “Verzorgd wonen”. Deze woningen zijn geadverteerd en aangeboden via het Entree magazine. De benodigde zorg wordt geleverd door het Oud Burgeren Gasthuis (OBG). H E T H U I S V E S T E N V AN U R G E N T E N In 2009 hebben 27 woningzoekenden (2008: 20) een urgentieaanvraag neergelegd bij Wbs. “De Gemeenschap”,
hiervan
zijn
14
aanvragen
ingediend
bij
de
Urgentiecommissie.
De
Urgentiecommissie heeft in het verslagjaar 10 urgentieaanvragen toegekend (2008: 8) en heeft 4 aanvragen afgewezen. De overige 13 aanvragen zijn niet ingediend omdat de motivatie om een urgentie aan te vragen ontoereikend was. Door de toenemende druk op de woningmarkt verwachten we in 2010 meer urgentie aanvragen. In 2009 heeft Wbs “De Gemeenschap” 33 (26%) van de in het Entreemagazine geplaatste woningen voor urgenten afgeschermd (2008: 37 resp. 28%). Met name in Nijmegen - Oost worden woningen uitgesloten voor urgenten om ook reguliere woningzoekenden in de gelegenheid te stellen zich in deze populaire wijk te huisvesten. In 2009 zijn 8 urgent - woningzoekenden (2008: 15) van woonruimte voorzien.
Hugo Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 27
1.4
HET HUURPRIJSBELEID
Naast de sociale doelstelling van Wbs. "De Gemeenschap" en de financiële continuïteit van de corporatie als onderneming spelen bij de vaststelling van het huurprijsbeleid ook de ontwikkelingen op de markt een belangrijke rol. Het huurbeleid respectievelijk de jaarlijkse huurverhoging is vastgesteld nadat de huurders in de gelegenheid zijn gesteld zich over het voorgenomen beleid uit te spreken. Het huurbeleid conformeert zich aan de voorschriften van de rijksoverheid en de prestatieafspraken met de gemeente Nijmegen . HUREN Door de minister van Volkshuisvesting is gekozen voor een inflatievolgend huurbeleid. Voor 2009 betekent dit dat de huurstijging maximaal 2,5% mag bedragen. Dit percentage is doorgevoerd voor alle woningen en overige verhuureenheden. De huren van alle complexen zijn per 1 juli 2009 met 2,5% verhoogd. Een uitzondering is gemaakt voor de 42 duurdere woningen (type B en C) in “De Weijer”. De gemiddelde huursomstijging komt daarmee uit op 2,4% (2008: 1,6%).
In de
meerjarenbegroting was voor het jaar 2009 rekening gehouden met een gemiddelde huurstijging van 2,5%. Bij verhuur mutaties in de loop van het jaar wordt er, indien nodig, huurharmonisatie toegepast. Per 1 juli 2009 bedraagt de gemiddelde netto huurprijs per woning per maand € 417 (2008: € 407). B E Z W AAR S C H R I F T E N H U U R C O M M I S S I E Er is door geen enkele huurder gebruik gemaakt van de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de jaarlijkse huurverhoging per 1 juli 2009. H U U R I N C AS S O Wbs. "De Gemeenschap" voert een actief huur incassobeleid. Van onze huurders is 69% bereid gevonden de huur maandelijks te betalen door middel van een automatische incasso. Blijft - ondanks het versturen van aanmaningen, een telefonische herinnering en / of persoonlijk gesprek huurbetaling uit, dan wordt de vordering in handen gegeven van een deurwaarder. Een gerechtelijke ontruiming is in een enkel geval onvermijdelijk. In 2009 is er door de deurwaarder 19 keer een ontruiming aangezegd. In 1 geval heeft dit geleid tot een uitzetting (in 2008: 19 aanzeggingen tot ontruiming en 3 ontruimingen). Om te voorkomen dat huurders vanwege huurschuld worden ontruimd wordt door Wbs. “De Gemeenschap” geprobeerd om in een vroegtijdig stadium in contact te komen. Door een persoonlijk gesprek aan te gaan kan veel ellende worden voorkomen. Huurders worden niet onnodig opgezadeld met extra kosten (kosten deurwaarder). Insteek is dat de huur moet worden betaald. Indien afspraken niet worden nagekomen dan wordt alsnog de deurwaarder ingeschakeld en wordt ontruiming uiteindelijk toch uitgevoerd.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 28
H U U R AC H T E R S T AN D E N De ontwikkeling van de huurachterstanden ten opzichte van de ontwikkeling van de jaarhuren Jaar
Huurachterstand
Huurachterstand
Ter incasso bij de
Ontwikkeling
per 31 december
in % van
Deurwaarder per
bruto jaarhuur
( x € 1.000,--)
de jaarhuur
31 december
( x € 1.000,--)
( x € 1.000,--) 2003
40
0,46
18
8.614
2004
40
0,44
20
8.928
2005
49
0,53
26
9.191
2006
55
0,55
17
9.600
2007
52
0,53
26
9.935
2008
56
0,53
28
10.576
2009
59
0.53
30
10.872
Ultimo 2009 bedragen de huurachterstanden 0,53% van de bruto jaarhuur (2008: 0,53%). De totale huurachterstand van vertrokken huurders bedraagt per 31 december 2009: € 60.969 (2008: € 52.144). HUURDERVING Wbs. “De Gemeenschap” kent geen structurele leegstand. De totale huurderving vanwege incidentele leegstand bedraagt in 2009: € 33.713, dit is 0,31% van de jaarhuur. In 2008 bedroeg de totale huurderving: € 22.800, dit was 0,22% van de jaarhuur. Incidentele leegstand wordt voornamelijk veroorzaakt door uitvoering van uitgesteld onderhoud bij mutatie. Daarnaast ontstaat in een aantal gevallen huurderving als gevolg van het niet accepteren van een aangeboden woning door een reeks van kandidaat huurders. Huurderving als gevolg van onderhoudswerkzaamheden komt met name voor in situaties waarbij de vertrekkende huurders in het verleden geweigerd hebben medewerking te verlenen aan woningverbetering projecten. Ook kan huurderving ontstaan wanneer huurders een woning bij verhuizing “uitgeleefd” achterlaten. Indien een woning meerdere malen achtereen moet worden aangeboden aan een reeks van kandidaat huurders, die ieder voor zich na enige dagen bedenktijd de woning niet accepteren, ontstaat er eveneens huurderving. De tijd die verloren gaat bij het herhaaldelijk aanbieden van een huurwoning en de latere ingangsdatum van het nieuwe huurcontract wordt verwerkt als leegstand. Deze vorm van incidentele leegstand geeft ieder jaar een stijging te zien. Woningzoekenden worden
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 29
elk jaar kritischer. Het in de Stadsregio Arnhem Nijmegen vigerende systeem van de woonruimteverdeling biedt hiertoe de ruimte. H U U R T O E S L AG Vanaf 1 januari 2006 ligt de uitvoering van de huursubsidieregeling niet meer bij het Ministerie van VROM maar bij Belastingdienst Toeslagen. De naam “huursubsidie” is gewijzigd in “huurtoeslag”. Dit is het gevolg van de invoering van de AWIR, de Algemene Wet Inkomensafhankelijke Regelingen. Voor het huurtoeslag jaar, dat loopt van 1 januari 2009 tot 31 december 2009, zijn van de huurders die jaarlijks gebruik maken van de huurtoeslag de aanvragen automatisch gecontinueerd door de Belastingdienst Toeslagen. Huurders hebben de mogelijkheid de huurtoeslag rechtstreeks in mindering te laten brengen op de te betalen huurprijs. Ultimo 2009 maken 477 van onze huurders (is 23,2%) gebruik van de huurtoeslag waarbij de huurtoeslag rechtstreeks in mindering wordt gebracht op de bruto huur (in 2008: 499 huurders oftewel 24,5%). Het gemiddelde bedrag aan huurtoeslag bedraagt € 167 per ontvanger per maand (2008: € 166). Dit komt neer op een gemiddelde huurtoeslag van € 2.004 per jaar. Het gemiddelde bedrag aan huurtoeslag per maand is eind 2009 gestegen met ruim 0,6% ten opzichte van 2008 (€ 1.992).
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 30
1.5
HET BETREKKEN VAN HUURDERS BIJ BEHEER EN BELEID
ALGEMEEN Wbs. “De Gemeenschap” beschikt over een Participatiereglement waarin onder meer zijn opgenomen het
reglement
huurdersoverleg,
het
reglement
bewonerscommissies,
het
reglement
huurdersvertegenwoordiging Raad van Toezicht en het reglement klachtencommissie inclusief de interne klachtenprocedure. Het Participatie reglement is begin 2008 naar aanleiding van de vernieuwde Overlegwet aangepast. De huurders van Wbs. “De Gemeenschap” zijn in 2009 via het bewonersblad “Huisnummer” op de hoogte gehouden van de belangrijkste beleidsontwikkelingen en geïnformeerd over onderwerpen die hen direct aangaan. In augustus 2009 is voor de tweede maal door JES Marketing Onderzoek BV onder ruim 400 huurders een telefonische enquête gehouden met vragen over de mening van de huurders ten opzichte van de waardering van de woning (prijs, kwaliteit) waardering over de voorzieningen in de woning, technische staat van de woning, de leefomgeving en de woonomgeving. Tevens is een waardering gevraagd over de klantvriendelijkheid en servicegerichtheid van Wbs. “De Gemeenschap”. Het doel van dit jaarlijkse onderzoek is voortdurend inzicht te verkrijgen in de tevredenheid van de klanten over de dienstverlening van Wbs. “De Gemeenschap”. De conclusie van het onderzoek is dat de huurders over het algemeen tevreden zijn over hun woning en woonomgeving alsmede over de dienstverlening. Indien nodig worden individuele huurders zowel schriftelijk als mondeling op de hoogte gebracht van onderwerpen die voor hen van belang zijn. Wbs. “De Gemeenschap” vindt het belangrijk om huurders zo goed mogelijk te informeren, hen direct te betrekken bij het beleid en waar mogelijk tegemoet te komen aan hun wensen. Via de internetsite: www.wbsg.nl is veel informatie over Wbs. “De Gemeenschap” te vinden. HET HUURDERSOVERLEG Jaarlijks organiseert Wbs “De Gemeenschap” voor haar huurders en hun medebewoners in de maand maart een informatieavond. Op deze bijeenkomst informeren wij de huurders over het onderhoudsbeleid en het voorgenomen huurbeleid. De huurders worden in de gelegenheid gesteld om hun mening hierover te geven en te reageren op onze beleidsvoornemens. Vooraf bieden wij de huurders de mogelijkheid om kenbaar te maken over welke onderwerpen, die het algemeen belang betreffen, zij met ons van gedachten willen wisselen. Voor het huurdersoverleg in 2009 was ruim voldoende belangstelling. Ten opzicht van voorgaande jaren was de belangstelling met circa 70 aanwezigen iets lager dan voorgaande jaren.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 31
Tijdens het overleg is onder andere gesproken over: -
het onderhoudsbeleid in 2009
-
het huurbeleid en de huuraanpassing per 1 juli 2009
-
actuele politieke ontwikkelingen op het gebied van de volkshuisvesting
-
presentatie van onze nieuwbouwprojecten
-
een presentatie over de leefbaarheidsprojecten
-
beantwoorden van de bewonersvragen
DE BEW ONERSCOMMISSIES In 2009 is met alle bewonerscommissies periodiek overleg gevoerd. Tijdens de vergaderingen met de bewonerscommissies zijn relevante ontwikkelingen op het gebied van de volkshuisvesting besproken en is veel aandacht besteed aan onderwerpen die specifiek het complex betreffen. Aan het overleg met de bewonerscommissies wordt door Wbs. “De Gemeenschap” veel waarde gehecht. In 2009 zijn er in totaal dertien commissies actief. Wbs. “De Gemeenschap” is zeer service gericht bij het begeleiden van de bewonerscommissies indien daar vanuit de bewonerscommissies behoefte aan is. Zo worden voor 9 van de 13 bewonerscommissies vergaderingen geleid en dragen wij bij 12 bewonerscommissies zorg voor de verslaglegging. In 8 complexen worden de verslagen verspreid onder alle huurders. Ondanks deze intensieve begeleiding merken we dat de belangstelling om aan een bewonerscommissie deel te nemen onder de overige zittende bewoners vrijwel nihil is. Bewonerscommissies hebben dan ook grote moeite om een vacature in de bewonerscommissie in te vullen. Mede hierdoor zal in 2010 gezocht gaan worden naar nieuwe, laagdrempelige, en meer in deze tijd passende bewonersparticipatie. Met alle bewonerscommissies is in 2009 minimaal 2 keer overleg gevoerd. De volgende onderwerpen zijn onder andere besproken: -
Uitvoering
onderhoudswerkzaamheden:
alvorens
wordt
gestart
met
planmatige
onderhoudswerkzaamheden wordt overleg gevoerd met de bewonerscommissie over de aanpak, de uitvoering, de kleurstelling, de materiaalkeuze en de communicatie naar de individuele huurders. Waar mogelijk wordt rekening gehouden met de opmerkingen en suggesties van de bewonerscommissies. -
Uitvoering schoonmaakwerkzaamheden: een permanent terugkerend item bij de diverse overleggen
met
de
bewonerscommissies
is
de
uitvoering
van
de
schoonmaak
werkzaamheden in die complexen waar sprake is van gemeenschappelijke ruimten. -
Onderhoud van de gemeenschappelijke groenvoorziening: regelmatig wordt overleg gevoerd over de inrichting, aanplant en het onderhoud van de bij de complexen behorende gemeenschappelijke groenvoorziening.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 32
-
Jongerenoverlast: in veel wijken en complexen komt wel enige vorm van overlast voor die wordt veroorzaakt door jongeren. Tijdens het overleg wordt gepoogd de problemen in kaart te brengen en wordt gediscussieerd over mogelijke oplossingen van de problematiek.
-
Overlastklachten: problemen als vervuiling, burenruzies, vernielingen, geluidsoverlast, drugsgebruik, stankoverlast, onderverhuur en inwoning worden regelmatig ter sprake gebracht.
-
Woonruimteverdeling: regelmatig worden er vragen gesteld over het toewijzen van woningen waarbij
de
woonruimteverdeling
zoals
die
is
vastgelegd
in
de
Regionale
huisvestingsverordening wordt toegelicht -
Schouw: in een aantal complexen / wijken wordt periodiek samen met de bewonerscommissie een schouw gehouden.
INDIVIDUELE HUURDERS Regelmatig zijn er contacten tussen medewerkers van Wbs. “De Gemeenschap” en individuele huurders. De contacten met individuele huurders zijn veelvuldig en variëren van het melden van reparatieverzoeken, het treffen van een betalingsregeling bij huurachterstand, het bemiddelen in overlastsituaties, het beantwoorden van vragen over het woonruimteverdeling, het afsluiten van huurovereenkomsten en allerlei andere zaken betreffende de volkshuisvesting. In 2009 zijn de contacten met huurders verder geïntensiveerd. Door het aanstellen van een leefbaarheidsconsulent voor 3 dagen per week is het aantal huisbezoeken verder opgevoerd. Met name huurders die overlast veroorzaken, overlast ondervinden, waar huurachterstand ontstaat en waar vervuiling optreedt zijn in de thuissituatie gesprekken gevoerd. Daar waar nodig wordt regelmatig een beroep gedaan op hulpverlenende instanties en het Meldpunt Bijzondere Zorg om huurders toe te leiden naar zorg. Door deze huisbezoeken en daarmee intensieve contacten met de bewoners zijn in 2009 een groot aantal aangezegde huisuitzettingen voorkomen. In 2009 is slechts 1 bewoner ontruimd in verband met huurachterstand. Deze bewoner was echter ruim voor de ontruiming met onbekende bestemming vertrokken. In alle andere gevallen hebben we door intensieve begeleiding en huisbezoeken de uitzetting kunnen voorkomen. In één geval hebben we een ontbinding van het huurcontract via de rechter moeten afdwingen in verband met ernstige vervuiling en het herhaaldelijk weigeren van de aangeboden hulp. In goed overleg met het Meldpunt Bijzondere Zorg hebben we besloten dat het nog langer laten voortduren van deze ernstig overlastgevende situatie, niet langer verantwoord was. Het betreffende vonnis tot ontbinding van de huurovereenkomst is door de kantonrechter in december 2009 toegewezen. Mede gelet op het bijzondere karakter van de maand december is de ontruiming niet eerder dan begin 2010 geëffectueerd.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 33
K L AC H T E N C O M M I S S I E Wbs. "De Gemeenschap" streeft ernaar klachten van bewoners zoveel mogelijk te voorkomen. Een goed functionerende interne klachtenprocedure zorgt ervoor dat vragen en eventuele klachten van huurders snel en in de meeste gevallen adequaat worden afgehandeld. Desondanks kan het gebeuren dat bewoners ontevreden blijven en zich te kort gedaan voelen. Voor dit soort situaties bestaat een onafhankelijke Klachtencommissie Woningcorporaties waar deze klachten voorgelegd kunnen worden. In 2009 zijn er 2 klachten ingediend (2008: 2 klachten). Naar aanleiding van de eerste klacht (geluidsoverlast) hebben we de klager de mogelijkheid geboden om te verhuizen en voor de bovenburen hebben wij uiteindelijk een betere geschikte woning gevonden. Hierdoor is het probleem opgelost. De tweede klacht betreft een klacht over hoge bomen in de tuin van een medebewoner. In goed overleg met de betrokkenen en de gemeente heeft Wbs. “De Gemeenschap” de gewraakte bomen laten rooien. Deze laatste klacht is overigens met veronachtzaming van de interne klachtenprocedure
niet
eerst
bij
Wbs.
“De
Gemeenschap”
gemeld
maar
direct
bij
de
klachtencommissie.
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 34
1.6
DE BIJDRAGEN AAN LEEFBAARHEID
Voor Wbs. "De Gemeenschap" is het BBSH prestatieveld “leefbaarheid” een integraal onderdeel van het bedrijfsbeleid. In 2009 is voor leefbaarheid in de begroting een bedrag van € 200.000 gereserveerd, waarvan € 186.517 is uitgegeven. WOONOMGEVING Voor Wbs. “De Gemeenschap” is de leefbaarheid van de woonomgeving minstens zo belangrijk als de kwaliteit van de woningen. Jaarlijks wordt veel tijd geïnvesteerd door de huismeester en derden (schoonmaakbedrijven, hoveniersbedrijf, onderhoudsaannemer) om de woonomgeving inclusief de bij de gebouwen behorende gemeenschappelijke ruimten op een aanvaardbaar niveau te houden. Bewoners worden persoonlijk of schriftelijk aangesproken op hun gedrag daar waar het gaat om vandalisme en vervuiling van de woonomgeving en gemeenschappelijke ruimten. Geconstateerde technische gebreken en graffiti worden snel en adequaat verholpen respectievelijk verwijderd. In 2009 zijn een aantal maatregelen genomen om de leefbaarheid van de woonomgeving te verbeteren, zoals: Van’t Santbuurt (Spoorbuurt) Regelmatig is gesproken over de problemen die door jongeren worden veroorzaakt. De overlast meldingen nemen toe Wbs. “De Gemeenschap” heeft samen met de politie, gemeente en Tandem de ouders en de overlastgevende jeugd hierop aangesproken. In 2009 is er regelmatig overleg geweest met de wijkagent, de wijkmanager van de gemeente en de jeugd / welzijn werker van Tandem. Voor 2009 zijn verschillende projecten in gang gezet om de overlast van de nu nog relatief jonge jeugd te verminderen. De gekozen aanpak blijkt zijn vruchten af te werpen. Voor de jongste jeugd en ouders is het in 2008 gestarte project “Het Theehuis” op het Limos terrein een groot succes. Mede met behulp van een financiële bijdrage van Wbs. “De Gemeenschap”, is er een kookgelegenheid geopend. Welzijnsorganisatie Tandem begeleidt dit project met als thema‟s “ bewoners koken voor bewoners” en “kinderen koken voor kinderen”. Er is veel belangstelling voor dit project uit onze buurt. Omdat door bezuinigingen van gemeente de Wijkwinkel Nijmegen Oost onvoldoende middelen beschikt om in 2008 en volgende jaren te kunnen blijven voortbestaan heeft Wbs. “De Gemeenschap” besloten dit instituut in Nijmegen Oost ook in 2009 en 2010 financieel te steunen.
Melkerij Lent Vorige jaar is besloten de afsluiting, die is aangebracht om de verwachte parkeerproblemen op te lossen, na regelmatige vernieling niet langer te herstellen of te vervangen. Hierover is overleg gevoerd met de bewonerscommissie. Nadat de huurder van het aangrenzende pand op het binnenterrein is vertrokken blijkt er nauwelijks nog sprake te zijn van parkeeroverlast. De verbouwing die de eigenaar
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 35
van dit pand is gestart heeft bij enkele bewoners veel commotie veroorzaakt. Uiteindelijk hebben we dit in goed overleg kunnen oplossen. Neerbosch-Oost (maisonnettes) Wbs. “De Gemeenschap” is mede initiatiefnemer om in Neerbosch Oost mee te doen aan het landelijke SEV project “Veilige Wijken” Het project beoogt het verbeteren van de veiligheid in de buurt en het creëren van werkgelegenheid (buurt economie). Het experiment focust zich op de betrokkenheid en gedeelde bewustzijn van de bewoners, hulpverleners, welzijnswerkers, politie, justitie en de corporatie medewerkers over hun rol bij de veiligheid in deze buurt Collega corporatie Talis heeft zich inmiddels bij dit initiatief aangesloten en doet actief mee. De gemeente Nijmegen ondersteunt het project met een toegekende subsidie van € 70.000,- uit een budget van de provincie in het kader van het GSO (Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid). In november is gestart met de veiligheidstraining voor bewoners en in wijk werkzame professionals. Samen met Talis, Tandem, Kjenning en Soul System heeft Wbs. “De Gemeenschap” de training voorbereid. Doel van de training is het verbeteren van het speelveld rond wijkveiligheid van de bewoners en de top vier problemen aanpakken te weten: dealen, hangjongeren, aanspreken agressieve personen en vandalisme. Tijdens de vier trainingsavonden is elke avond een thema behandeld: 1. Zicht krijgen op de dynamiek en (probleemgebieden) in de wijk door in groepen door de wijk te gaan. 2. Een agressie regulatie training waarbij de deelnemers leren effectief te communiceren en intuïtief te handelen bij onveilige situaties. 3. Straattaal leren door goed luisteren en begrijpen. 4. Probleem oplossend vermogen bij alledaagse problemen en effectief te leren handelen. De trainingen zijn zeer succesvol, mede door de goede opkomst. Ruim 30 bewoners en 20 professionals hebben deelgenomen. De laatste avond hebben alle deelnemers te kennen gegeven graag aan een vervolg en verdiepingstraining te willen deelnemen. De vervolg training zal begin 2010 starten en deels met de GSO subsidie worden gefinancierd. Rondom de maisonnettes zijn 2 buurtrangerteams (z-teams) actief die wekelijks zwerfvuil opruimen. Wbs. “De Gemeenschap” ondersteunt de activiteiten die, in samenwerking met welzijnsorganisatie Tandem worden georganiseerd. Door de bewonerscommissie van Wbs. “De Gemeenschap” en van collega corporatie Talis en de gemeente is in 2009 in het kader van de opening van de nieuwe hondenspeelplaats een zeer geslaagde “hondendag” georganiseerd voor alle bewoners van de maisonnettes in Neerbosch Oost en omgeving. De bedoeling daarvan is om meer aandacht te vragen voor de hondenpoep overlast en de hondeneigenaren positiever in het beeld te brengen.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 36
Lankforst (maisonnettes) De leefbaarheid in de maisonnettes Lankforst is mede dankzij een oplettende bewonerscommissie nog steeds redelijk goed te noemen. Intensief beheer is echter noodzakelijk. Samen met de wijkagent wordt de situatie rond maisonnettes nauwlettend in de gaten gehouden. Mede door de samenwerking met de wijkagent slaagt Wbs. “De Gemeenschap” er in de buurt rondom onze maisonnettes tot een van de betere maisonnettecomplexen in Dukenburg te houden. Tolhuis In deze wijk is vaak sprake van overlast veroorzakende jongeren. Met name de overstek van de bergingen vormt op sommige uit het zicht gelegen locaties een ideale hangplek. Vaak gaat het rondhangen van de jeugd met dermate veel geluidsoverlast, vandalisme, vervuiling en dreiging gepaard. Daarom is besloten de bergingen gefaseerd te vergroten waardoor de overstek verdwijnt. De locatie wordt daarmee onaantrekkelijk om rond te hangen. Meerwaarde is dat huurders een grotere berging krijgen, terwijl door het tegelijkertijd veranderen van de draairichting van de deuren er minder kans op inbraak is. In 2009 zijn op drie locaties de bergingen vergroot en de overstekken verdwenen. In veel delen van deze wijk merken wij dat de onderlinge verdraagzaamheid onder de bewoners sterk afneemt. Veel leefbaarheids klachten hebben te maken met al langdurende irritaties tussen de bewoners onderling. Waardoor dit ontstaat weten we niet. In 2010 willen we dit nader gaan onderzoeken en kijken hoe we hier effectief mee om kunnen gaan. Samen met bewonerscommissie “De Tolstichting” is een schouw gehouden. Zaken de gemeente betreffend zijn doorgespeeld aan de stadsdeelbeheerder. Een tiental huurders zijn aangeschreven met het verzoek hun tuin op te ruimen en beter te onderhouden. Met diverse huurders zijn gesprekken gevoerd over de problemen die zij veroorzaken zoals geluidsoverlast, vervuiling en vandalisme. Horstacker Samen met de bewonerscommissie is een buurtschouw gehouden. Het gedeelte van de wijk waar Wbs. “De Gemeenschap” de woningen beheert ziet er goed uit. Het merendeel van de tuinen worden goed onderhouden. Bewoners die hun tuin slecht onderhouden zijn aangeschreven. Zaken de gemeente betreffend zijn doorgespeeld aan de stadsdeelbeheerder. Drieskensacker e
Er zijn in 2009 wederom gesprekken gevoerd over de jongerenoverlast ter hoogte van de 10 en 11e straat en de Weteringweg. Het blijft een aandachtspunt voor de wijkagent en het jongerenwerk. Met de bewonerscommissie is ook in 2009 een schouw gehouden. Een aantal punten vraagt blijvend om aandacht met name de sportvelden, de activiteiten in het scoutinggebouw, de jongerenoverlast aan de Weteringweg en de speelvoorzieningen in de buurt. Na een bijeenkomst met buurtbewoners en Tandem is vorige jaar afgesproken met een kleine projectgroep leefregels te gaan ontwikkelen. Er zijn een aantal bijeenkomsten belegd met deze bewoners. Nadat echter de overlast is afgenomen is ook de bereidheid om mee te werken aan het
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 37
programma sterk verminderd. In de Drieskensacker is het nabij gelegen hockeyveld tijdelijk ingericht voor de spelende jeugd en het clubgebouw ingericht als jeugd opvangplek. Door de buurtbewoners zijn deze ontwikkelingen zeer sceptisch gevolgd. De angst dat door deze maatregelen er extra jeugd wordt aangetrokken en de overlast juist toeneemt is in 2009 echter ongegrond gebleken. De ontwikkelingen worden regelmatig besproken met de wijkmanager en de politie.
Algemeen Jaarlijks worden samen met Hoveniersbedrijf Terrein & Groenvoorziening alle complexen bekeken met betrekking tot het onderhoud van de groenvoorziening. De groenvoorzieningen rondom de complexen van Wbs. “De Gemeenschap” worden nauwlettend onderhouden en schoongehouden, waarnodig worden verbeteringen aangebracht. Met de netwerkers van de politie in Nijmegen - Oost en Neerbosch - Oost is regelmatig overleg gevoerd over de situatie in de betreffende wijken. Daarnaast zijn er een aantal specifieke probleemsituaties besproken. In 2009 zijn de contacten met huurders verder geïntensiveerd door het opvoeren van het aantal huisbezoeken. Gesprekken met huurders in de thuissituatie werpt zijn vruchten af omdat problemen direct zichtbaar zijn en mensen daarop aangesproken kunnen worden. Het direct aanspreken van huurders op hun gedrag draagt bij tot een betere leefbaarheid in een buurt, straat of complex. Met overlastveroorzakende huurders, huurders met betalingsachterstand, huurders die vervuilen of huurders die overlast ondervinden worden gesprekken gevoerd. Door een directe benadering krijgen wij met bijna alle huurders contact. Indien het leggen van contact niet lukt wordt met behulp van het Meldpunt Bijzondere Zorg naar oplossingen gezocht. Hier werpt de kleinschaligheid van de corporatie zijn vruchten af. Door de menselijke maat als uitgangspunt te hanteren in combinatie met schaalgrootte van de corporatie staan de medewerkers dicht bij de klant en worden problemen vroegtijdig aangepakt waardoor in veel gevallen escalatie kan worden voorkomen. W O O N M A AT S C H AP P E L I J K W E R K In 2009 zijn weer meer meldingen binnengekomen dan in 2008 over onder meer geluidsoverlast, vervuiling, vandalisme, burenruzies en overlast veroorzaakt door jongeren. Wbs. “De Gemeenschap” voert een actief beleid om overlastsituaties snel en adequaat te bestrijden. Door deze toegenomen meldingen heeft Wbs. “De Gemeenschap” besloten om in 2009 de werkzaamheden van de woonmaatschappelijk werkster verder uit te breiden. De overlastveroorzakers worden aangesproken op hun gedrag door middel van een persoonlijk gesprek of door middel van een brief waarin zij gewezen worden op hun verplichtingen en de gevolgen als aan de overlastsituatie geen einde wordt gemaakt. Indien de overlastsituatie aanhoudt wordt een juridische procedure gestart. In 2009 is één huurovereenkomst ontbonden als gevolg van ernstige overlast en vervuiling. De betreffende woning is begin 2010 ontruimd.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 38
OVERLEG GEM EENTE In 2009 heeft regelmatig overleg plaatsgevonden met de Directie Wijk & Stad van de gemeente Nijmegen over met name Neerbosch-Oost en Nijmegen-Oost. Behalve de gemeente en Wbs. “De Gemeenschap” zijn ook Tandem, de politie en andere corporaties die in deze wijken woningen beheren betrokken geweest bij deze overlegvergaderingen. Bij de vergaderingen van de wijkplatforms zijn tevens alle in de betreffende wijk actieve instanties en bewonersorganisaties betrokken. Wbs. “De Gemeenschap” neemt deel aan de wijkplatforms Nieuw-West (Hees, Heseveld en Neerbosch-Oost), Hengstdal, Lindenholt en Dukenburg . Voor Dukenburg is samen met alle betrokken organisaties in deze wijk een project van start gegaan om de veiligheid en leefbaarheid van dit stadsdeel te verbeteren. In 2009 is door het project Buurtbemiddeling Nijmegen uitgerold. Dit project is een gezamenlijk initiatief van de corporaties, waaronder Wbs. “De Gemeenschap”, gemeente en Politie. Buurtbemiddeling helpt om in onmin levende buren weer bij elkaar te brengen. Getrainde vrijwilligers helpen de betrokken partijen om het onderlinge contact te herstellen en in goed overleg oplossingen voor een conflict te bedenken. Het buurtbemiddelingsproject wordt professioneel ondersteund door het NIM. De kosten worden door corporaties en gemeente gedragen. Dit project wordt begeleid door een klankbordgroep waarin ook de Wbs. “Gemeenschap‟‟ zitting heeft. Deze is in 2009 4 keer bij elkaar geweest. M AAT S C H AP P E L I J K E O P L O S S I N G E N V O O R O V E R L AS T G E V E N D E B U R G E R S I N N I J M E G E N Aan het souterrain van de woningvoorraad, zoals de onderkant van de woningvoorraad ook wel genoemd wordt, lijkt in Nederland nu een nieuwe woonvorm toegevoegd te zijn: de skaeve huse. Deze vorm is overgewaaid vanuit Denemarken. De woonvorm is bedoeld voor mensen die overlast veroorzaken en niet zelfstandig in een huis in een woonwijk kunnen wonen. Dit kunnen verslaafden zijn, psychiatrische patiënten, daklozen of een combinatie van de genoemden. De skaeve huse zijn vaak omgebouwde containers, robuust en sober. Er is begeleiding of toezicht aanwezig. Het is in Nederland nog een vrij nieuw fenomeen. De Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV)
voert
een
experiment
uit
in
samenwerking
met
gemeenten,
zorgaanbieders
en
woningcorporaties. Er zijn inmiddels verschillende steden betrokken bij dit experiment waaronder Amsterdam. In de hoofdstad zijn in juni 2007 de eerste 5 woningen geopend. Ook in andere steden zijn projecten opgestart. In Kampen staan al een aantal jaren dergelijke woningen. De communicatie zal een belangrijk bestanddeel uitmaken van het project. Zowel intern naar de diverse organisaties als naar de omwonenden. Het project Skeave Huse is in Nijmegen geïnitieerd door de gemeente en de uitvoering vindt plaats door een samenwerkingsverband van de gemeente, woningbouwcorporaties en zorginstellingen. De bedoeling is om in Nijmegen 15 Skeave Huse te bouwen op twee locaties. De eerste locatie wordt in principe door Wbs. “De Gemeenschap” en WoonGenoot ontwikkeld. Op dit moment is het plan in
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 39
voorbereiding om in de Vossenpels (Nijmegen Noord) de eerste locatie van 8 woningen te gaan ontwikkelen. De financiën worden onder de gezamenlijke partners verdeeld, de gemeente brengt de grond in, de corporatie bouwt en de zorginstellingen begeleiden. Naar verwachten zal in 2010 de definitieve besluitvorming hierover plaatsvinden. O V E R L E G D R U G S P AN D E N Periodiek wordt de problematiek besproken met betrekking tot overlastgevende drugspanden, daaronder begrepen gebruikerspanden, dealpanden en plantagepanden in de gemeente Nijmegen. Er is een integrale aanpak waarbij verschillende instanties waaronder corporaties, politie en gemeente samenwerken met als doel de beëindiging van de overlast. In 2009 zijn om deze redenen geen huurovereenkomsten beëindigd.
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 40
1.7
WONEN EN ZORG
ALGEMEEN Op het terrein van het prestatie veld Wonen en Zorg is Wbs. “De Gemeenschap” reeds jaren actief. Dit uit zich onder meer in de sinds 1992 lopende samenwerking met het Oud Burgeren Gasthuis (OBG). Het OBG heeft door de extramuralisering van de zorg het initiatief genomen om wonen en zorg te scheiden. Wbs. “De Gemeenschap” is sinds 2002 de eigenaar van het woongebouw De Weijer waar geïndiceerde ouderen zorg krijgen van het dienstencentrum OBG. Wbs. “De Gemeenschap” ondersteunt ook het Gerust Thuis project met een jaarlijkse financiële bijdrage. Gerust Thuis is een initiatief van het Oud Burgeren Gasthuis om met name ouderen in Nijmegen langer zelfstandig te kunnen laten wonen. Voor alle huurders van Wbs. "De Gemeenschap" is ook in 2009 een collectief abonnement met Gerust Thuis afgesloten. Alle huurders kunnen gratis gebruik maken van de diensten van Gerust Thuis. Om actief te werven en de naamsbekendheid te vergroten heeft Gerust Thuis ruimte in het bewonersblad Huisnummer ter beschikking. Wbs. “De Gemeenschap” is jaarlijks aanwezig op de open dag die door het Oud Burgeren Gasthuis wordt georganiseerd. Er is altijd veel belangstelling voor het huren van een appartement in het aangrenzende woonzorgcomplex De Weijer. Op initiatief van het Oud Burgeren Gasthuis is overleg gevoerd over de uitbreiding van de activiteiten van het OBG naar andere complexen van Wbs. “De Gemeenschap”. Het standpunt van Wbs. “De Gemeenschap” is dat zowel zittende als nieuwe huurders niet verplicht kunnen worden gesteld diensten van het OBG af te nemen. Wel kan Wbs. “De Gemeenschap” het OBG faciliteren om de diensten onder de aandacht te brengen van onze oudere huurders in Nijmegen-Oost. In 2009 is door het OBG een begin gemaakt met een nieuwe vorm van dienstverlening aan ouderen in Nijmegen Oost. Wbs. “De Gemeenschap” steunt dit initiatief van het OBG financieel. Het project “Onze Buurt Genoot” omvat onder meer een alarmeringsvoorziening en huismeesterdiensten. Het aantal deelnemers is tot nog toe echter gering. Met de Waalboog wordt gewerkt aan een wijkservicepunt in Neerbosch-Oost, locatie de Honinghoeve. Onze woningen in de Toonladder en de Fanfarestraat e.o. bevinden zich op loopafstand van het wijkservicepunt. Wbs. “De Gemeenschap” verhuurt al sedert de tachtiger jaren van de vorige eeuw (groeps)woningen aan het RIBW Nijmegen Rivierenland. In 2007 is een woongebouw met 15 kleine zelfstandige appartementen en een wijksteunpunt ten behoeve van cliënten van het RIBW opgeleverd. Er wordt periodiek overleg gevoerd met het management van het RIBW over deze voorzieningen. In het verslagjaar zijn wederom diverse gesprekken gevoerd met instanties zoals IrisZorg, Stichting de Driestroom, Entrea, Pluryn Werkenrode, de Pompekliniek, Stichting Gast, SNOV, RIBW en Nidos over het beschikbaar stellen van woonruimte ten behoeve van hun doelgroep.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Wbs. “De
Pagina 41
Gemeenschap” staat in principe positief tegenover dergelijke aanvragen, waarbij de instelling, indien nodig, de verzorging en begeleiding regelt en Wbs. “De Gemeenschap” de woningen verhuurt aan de instelling. De samenwerking verloopt tot ieders tevredenheid. M ELDPUNT BIJZONDERE ZORG Wbs. “De Gemeenschap” werkt nauw samen met het Meldpunt Bijzondere Zorg en steunt het meldpunt financieel. Door het inschakelen van het meldpunt kan veel ellende worden voorkomen en preventief worden opgetreden. Tussen het Meldpunt Bijzondere Zorg van de GGD regio Nijmegen en de woningcorporaties is een dienstverleningsovereenkomst afgesloten inzake de bijdrage op het gebied van overlastbestrijding en het bevorderen van de leefbaarheid. In de overeenkomst is vastgelegd dat Wbs. “De Gemeenschap” voor een periode van vijf jaar een financiële bijdrage betaalt. D E W E R K G R O E P B I J Z O N D E R E B E M I D D E L I N G (W BB) De WBB is een door de Nijmeegse woningcorporaties opgerichte werkgroep die zich voornamelijk bezighoudt met de evenredige verdeling over de woningcorporaties van de woningtoewijzing van bijzondere doelgroepen. De WBB wordt mede gecoördineerd door Wbs. “De Gemeenschap”. Medewerkers van Wbs. “De Gemeenschap” zijn in het kader van de WBB betrokken bij: -
bijeenkomsten georganiseerd door het Meldpunt Bijzondere Zorg waar casus zijn besproken over families zonder vaste woon- of verblijfplaats. De corporaties spelen een rol omdat uiteindelijk onder strikte condities woonruimte moet worden aangeboden
-
het project sluitende aanpak dak- en thuisloze jongeren
-
het casusoverleg nazorg veelplegers
-
het verzorgen van de (her)huisvesting van de vluchtelingen die onder de pardon regeling vallen.
B E G E L E I D E H E R K AN S I N G Op 1 januari 2007 is officieel gestart met het experiment begeleide herkansing. Er is gekozen om het experiment in 2009 voort te zetten. De conclusies over 2009 zijn: -
er is geen sprake van grote aantallen ontruimde huishoudens die gebruik maken van de begeleide herkansing
-
de individuele trajecten duren lang alvorens er vervangende woonruimte wordt aangeboden
-
de resultaten tot nu toe zijn postief, ieder geslaagd traject is winst
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 42
In 2009 heeft Wbs. “De Gemeenschap” in het kader van begeleide herkansing géén huishouden geplaatst (2008: 1). De gezamenlijke corporaties hebben besloten om in 2010 door te gaan met het project begeleide herkansing. DIVERSEN Ook in 2009 is er overleg gevoerd met de gemeente Nijmegen inzake het huisvesten van (ex)veelplegers. De werkwijze nazorg veelplegers betreft een multidisciplinaire aanpak voor het terugdringen van recidive en de resocialisatie van veelplegers. Het standpunt van de Nijmeegse corporaties is en blijft dat geen veelplegers - wel ex-veelplegers - worden gehuisvest.
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 43
1.8
HET FINANCIEEL BEHEER EN BELEID
F I N AN C I Ë L E C O N T I N U Ï T E I T Met
ingang
van
2006
zijn
corporaties
verplicht
over
hun
commerciële
activiteiten
vennootschapsbelasting (vpb) te betalen. Aedes en de Belastingdienst hebben overleg gevoerd over de interpretatie en toepassing van de vennootschapsbelastingplicht, waarmee corporaties na 1 januari 2006 te maken hebben. Een en ander is vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (VSO) welke in februari 2008 is gepresenteerd. Woningbouwstichting “De Gemeenschap” heeft besloten de VSO te ondertekenen.
Door
het
kabinetsbesluit
in
november
2007
om
de
invoering
van
de
vennootschapsbelastingplicht voor woningcorporaties integraal voor al haar activiteiten met ingang van 1 januari 2008 te laten plaatsvinden, heeft de belastingdienst besloten de VSO éénzijdig op te zeggen met alle woningcorporaties met ingang van 1 januari 2008. De gevolgen van de invoering van de integrale vennootschapsbelastingplicht zijn inmiddels bekend en vastgelegd in een tweede vaststellingsovereenkomst (VSO II), waarover in 2008
besluitvorming heeft plaatsgevonden.
Daarmee is er nu inzicht in de regels met betrekking tot de fiscale openingsbalans, de waarschijnlijkheid en de hoogte van beschikbare fiscale winsten. Het in deze jaarrekening opnemen van belasting latenties is gelet op de bedrijfsvoering van Wbs. “De Gemeenschap noodzakelijk. R E S U L T A AT V E R G E L I J K I N G / R E S U L T A AT AN AL Y S E Het jaarresultaat 2009 (vóór belastingen) ad. € 1.413.360 is in vergelijking met het negatieve jaarresultaat van 2008 ad. € -294.894 met € 1.709.254 toegenomen. Het jaarresultaat van 2009 is positiever uitgevallen dan in de bedrijfsbegroting 2009 was aangenomen, daarin is een resultaat voorzien van € 625.000. Het verschil tussen het werkelijke jaarresultaat ten opzichte van de begroting 2009 (€ 0,8 mln.) is o.a. het gevolg van hogere bedrijfsopbrengsten (€ 0,1 mln.), lagere bedrijfslasten (€ 0,4 mln.) en lagere rentelasten (€ 0,3 mln.). Bij het opstellen van de begroting 2009 is uitgegaan van de investeringen in nieuwbouwprojecten en de daaraan gekoppelde financieringslasten in het jaar 2009. De start van de nieuwbouwprojecten is uitgesteld
of
verschoven
waardoor
ook
de
investeringen
en
de
daaraan
gekoppelde
financieringslasten zijn verschoven naar een later tijdstip. Bij het samenstellen van jaarrekening 2009 is besloten om de Voorziening onrendabele investeringen voor een bedrag van € 825.000,=, die is voorzien voor het project De Drie Zwanen in Nijmegen, in 2009 te laten vervallen c.q. te laten vrijvallen t.g.v. het jaarresultaat 2009. Daartegenover staat wel een aanvullende onrendabele investering voor een bedrag van € 220.000,= voor het nieuwbouwproject 43 appartementen Hugo de Grootstraat te Nijmegen. Al deze mee en tegenvallers hebben uiteindelijk geleid tot een positiever jaarresultaat voor 2009 (vóór belastingen) dan oorspronkelijk was begroot.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 44
31-12-2009
31-12-2008
Bedrijfsopbrengsten
€ 10.882.149
€ 10.812.201
Bedrijfslasten
-
7.077.890
-
8.497.582
Saldo
€
3.804.259
€
2.314.619
Rentebaten
€
112.292
€
114.914
Rentelasten
-
2.503.192
-
2.724.427
Jaarresultaat vóór belastingen
€
1.413.360
€
-294.894
Belastingen
€
38.877
€
380.000
Resultaat na belastingen
€
1.452.237
€
85.106
Grootste verschil t.o.v. het jaarresultaat van 2008 (vóór belastingen) is dat er in 2009 een lager bedrag is uitgegeven aan afschrijvingen (€ 0,1 mln.), er een correctie heeft plaatsgevonden op de waardeveranderingen (correctie afboeking onrendabele top € 1,4 mln.) en er minder is uitgegeven aan onderhoudslasten (€ 0,2 mln.). Daarnaast zijn er hogere overige bedrijfslasten (€ 0,2 mln.) en lagere rentelasten (€ 0,2 mln.). Dit verklaart met name het verschil in het jaarresultaat tussen beide jaren. Als gevolg van een gecorrigeerd verrekenbaar verlies in 2008 en de mutatie over 2009 is het verrekenbare verlies in 2009 per saldo € 38.877. Hierdoor wordt het resultaat na belastingen € 1.452.237 positief. M E E R J AR E N P R O G N O S E In de aangepaste versie van de in februari 2009 vastgestelde Integrale Financiële Meerjaren Prognose 2009 - 2018 is als gevolg van de invoering van de integrale vennootschapsbelastingplicht uitgegaan van een aantal herziene aannames. Op grond van deze prognose geeft het eigen vermogen een ontwikkeling te zien van ruim € 7,1 mln. ultimo 2009 tot € 11,7 mln. ultimo 2018. Hierbij dient echter rekening te worden gehouden dat in deze meerjaren prognose voor 2009 nog uitgegaan wordt van een bijgesteld jaarresultaat van € 625.000. Met andere woorden: het gerealiseerde jaarresultaat ad € 1.223.360 is € 0,6 mln. positiever uitgevallen dan verwacht. In de meerjarenbegroting 2010 – 2019 waarin het jaarresultaat van 2009 is verwerkt geeft het eigen vermogen een ontwikkeling te zien van € 8,9 mln. ultimo 2009 oplopend tot ruim € 10,3 mln. ultimo 2019. Het achterblijven van de groei van het eigen vermogen ten opzichte van de vorige meerjaren
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 45
prognose is te verklaren door een bijgestelde inschatting van de in komende jaren te betalen vennootschapsbelasting (correctie € 1 mln.) plus een voor deze periode geprognosticeerde onrendabele top voor nieuwbouwproject(en) ad € 1 mln. S T R AT E G I S C H V O O R R A A D B E H E E R In de komende jaren zijn in het kader van het strategisch voorraadbeheer van Wbs. "De Gemeenschap" ingrijpende werkzaamheden gepland in de volgende complexen:
complex 11/12
500 vooroorlogse woningen Van ‟t Santbuurt
€ 9,8 mln.
complex 21/22
336 direct naoorlogse woningen in Hengstdal
€ 5,7 mln.
complex 310
168 maisonnettes in Neerbosch-Oost
€ 3,9 mln.
complex 400
120 maisonnettes in Lankforst
€ 1,6 mln.
complex 500:
268 woningen in Tolhuis
€ 3,6 mln.
complex 600:
103 woningen Horstacker
€ 1,4 mln.
Het totale bedrag aan geplande, respectievelijk voorziene onderhoudsuitgaven in de komende tien jaren is begroot op € 34 mln. Gelet op de relatief hoge gemiddelde leeftijd van het woningbezit wordt door Wbs. "De Gemeenschap" met een relatief hoog niveau van de onderhoudskosten rekening gehouden. N E T T O W E R K K AP I T A AL Het netto werkkapitaal kan als volgt berekend worden: 31-12-2009
31-12-2008
Vermogen op lange termijn
€ 71.798.063
€ 64.947.988
Vaste activa
- 74.551.620
-
Netto werkkapitaal
€ -2.753.557
€ -1.759.337
66.707.325
Het negatieve netto werkkapitaal ultimo 2009 is t.o.v. 2008 toegenomen met € 1 mln. De toename van het vermogen op lange termijn in 2009 t.o.v. 2008 (€ 6,6 mln.) komt door het aantrekken van vreemd vermogen (financieringen) voor de investeringen in lopende nieuwbouwprojecten. De toename van de Vaste Activa in 2009 t.o.v. 2008 (€ 7,6 mln.) is het gevolg van de investeringen in de onder handen zijnde nieuwbouwprojecten. Begin 2010 is er een aanvullende financiering aangetrokken op de kapitaalmarkt.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 46
S O L V AB I L I T E I T De kredietwaardigheid van een onderneming wordt gewoonlijk bepaald aan de hand van de solvabiliteit. Met behulp van dit kengetal kan vastgesteld worden in hoeverre een onderneming op termijn aan haar financiële verplichtingen kan voldoen. Solvabiliteit wordt veelal gedefinieerd als een percentage dat de verhouding van het eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal weergeeft. Wbs. “De Gemeenschap” hanteert beleidsmatig een minimum solvabiliteitspercentage van 10%. In 2009 bedraagt de solvabiliteit 11,8 % (2008: 10,9%). In de Integrale Financiële Meerjaren prognose 2010 – 2019 zal het solvabiliteitspercentage ceteris paribus jaarlijks stijgen tot uiteindelijk 14,7 % in 2019, waarbij rekening is gehouden met het werkelijke jaarresultaat over 2009 ad. € 1.452.237 (ná belastingen). R E N T AB I L I T E I T De rentabiliteit geeft naast de solvabiliteit een indicatie of een onderneming op termijn overlevingskansen heeft. In de Integrale Financiële Meerjaren prognose is de rentabiliteit van het totale vermogen van de onderneming onder meer uitgedrukt in een percentage van het jaarresultaat, vermeerderd met de te betalen rente in relatie tot het balanstotaal. In 2009 is de rentabiliteit van het totale vermogen 5,3 % (2008: 4,1 %). De Meerjaren prognose geeft een stabiel beeld te zien van een jaarlijks stijgende enigszins achterblijvende rentabiliteit (≤ 5 %) in de jaren tot 2016. Vanaf 2017 komt de rentabiliteit echter weer op een aanvaardbaar niveau van 7 %. LIQUIDI TEI T De mate waarin een onderneming in staat is aan de betalingsverplichtingen op korte termijn te voldoen, wordt bepaald aan de hand van het liquiditeitspercentage. De liquiditeit wordt vaak aangegeven door middel van de current ratio. Dit verhoudingsgetal wordt berekend door het totaal bedrag aan vlottende activa te delen door het totaal bedrag aan schulden op korte termijn. In 2009 bedraagt de current ratio 0,14 (2008: 0,40). Wbs. "De Gemeenschap" tracht de liquiditeitspositie daar waar mogelijk te optimaliseren. Daarvoor wordt periodiek een geactualiseerde liquiditeitsprognose opgesteld voor minimaal 15 maanden. Ter afdekking van eventuele tijdelijke liquiditeitstekorten is een kredietfaciliteit van € 1,5 mln. bij de Rabobank overeengekomen. Van deze kredietfaciliteit is in 2009, evenals voorgaande jaren, geen gebruik gemaakt. RENTERISICOBEHEER Het rentemanagement van Wbs. "De Gemeenschap" is gebaseerd op de uitgangspunten van het Financieel statuut en is primair gericht op het stabiliseren van de bedrijfsresultaten in de toekomst en
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 47
op de bescherming van het eigen vermogen. Wbs. "De Gemeenschap" streeft daarnaast naar minimalisering van de vermogenskosten. F I N AN C I E R I N G S B E L E I D Het financiering- en beleggingsbeleid heeft Wbs. "De Gemeenschap" uitgewerkt en vastgelegd in een Financieel statuut dat is goedgekeurd in de vergadering van de Raad van Toezicht d.d. 14 augustus 2001. Voor de korte termijn is een hoofdstuk Treasury, het Treasury jaarplan, opgenomen in de Integrale Financiële Meerjaren prognose 2009 - 2018. Dit hoofdstuk wordt jaarlijks geactualiseerd. In verband met de invoering van de vennootschapsbelastingverplichting voor woningcorporaties voor al haar activiteiten m.i.v. 1 januari 2008, is het Financieel statuut in 2009 geactualiseerd. De geactualiseerde versie is goedgekeurd in de vergadering van de Raad van Toezicht d.d. 9 februari 2010. WAARBORGFONDS SOCIALE WONINGBOUW (WSW) / CENTRAAL FONDS VOLKSHUISVESTING (CFV) Op grond van het BBSH beoordeelt het WSW en het CVF jaarlijks middels een onderzoek de financiële positie van Wbs. "De Gemeenschap" en brengt daarover advies uit aan de minister voor Wonen, Wijken en Integratie. Dit gebeurt aan de hand van de jaarrekening van het voorgaande jaar en de ingediende prognosegegevens over de periode van 2009 t/m 2013. De financiële positie van Wbs. "De Gemeenschap" geeft geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. Uit de ontvangen beoordeling van het WSW blijkt dat Wbs. "De Gemeenschap" voldoet aan de eisen van kredietwaardigheid die door deze instelling gesteld wordt, zodoende kan Wbs. "De Gemeenschap" op reguliere wijze gebruik maken van de borging faciliteiten van het WSW. Op basis van de ingediende verantwoordingsinformatie over het verslagjaar 2008 concludeert het Fonds dat het vermogen op balansdatum 31 december 2008 groter is dan het voor WBSG vastgestelde risicobedrag hetgeen tot het oordeel „voldoende solvabiliteit‟ leidt. Op basis van de ingediende prognosegegevens over de periode 2009 t/m 2013 concludeert het fonds dat de voorgenomen activiteiten in financieel opzicht passen bij de vermogenspositie van WBSG hetgeen tot een „A – Continuïteitsoordeel‟ heeft geleid. Hierdoor bestaat er geen aanleiding een financieel onderzoek in te stellen bij WBSG. De minister van WWI heeft het CFV gevraagd de bijzondere projectsteun ten behoeve van geselecteerde 40 wijken uit te voeren. Met deze bijzondere projectsteunheffing worden additionele inspanningen van corporaties met bezit in deze 40 wijken ondersteund. Op basis van de wijkenindeling zoals die wordt gehanteerd door de minister van WWI geldt geen vrijstelling voor deze heffing voor WBSG. De hoogte van de heffing per corporatie wordt bepaald door twee componenten te weten: een bedrag per woongelegenheid en de WOZ waarde van de woongelegenheid van de corporatie met als peildatum 31 december 2008. De aanslag is op 17 december 2009 ontvangen en bedraagt voor 2009: € 113.130,41.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 48
A C H T E R V AN G O V E R E E N K O M S T G E M E E N T E N I J M E G E N / W SW . Het WSW heeft met de gemeente Nijmegen op 30 januari 2003 een ongelimiteerde achtervang overeenkomst afgesloten. In deze overeenkomst is geen limitering opgenomen. De achtervang houdt in dat het WSW voor alle toegelaten instellingen die werkzaam zijn binnen de gemeente Nijmegen verplichtingen mag aangaan. Deze achtervang overeenkomst kan zowel voor onderhandse leningen als voor leningen op de openbare kapitaalmarkt gelden. W O O N I N V E S T E R I N G S F O N D S ( W IF ) In het kader van matching van financiële middelen binnen de sector staat Wbs. "De Gemeenschap" positief ten opzichte van de doelstelling van het WIF om fondsen ter beschikking te stellen ter financiering van investeringen in de volkshuisvesting door financieel minder sterke corporaties. In 2001 heeft Wbs. "De Gemeenschap" zich aangemeld als deelnemer van het Wooninvesteringsfonds e
(WIF) en geparticipeerd in de 5 tranche van het WIF voor een bedrag van € 226.890 met een looptijd e
van 10 jaar. In 2004 heeft WBSG zich aangemeld voor participatie in de 6 tranche van het WIF voor een bedrag van € 500.000 ten behoeve van de nieuwbouw van 410 zelfstandige wooneenheden voor studenten van Stichting Studentenhuisvesting Nijmegen (SSHN) op de Campus van de Radboud Universiteit te Nijmegen. In het kader van collegiale financiering steunt Wbs. “De Gemeenschap” SSHN bij de financiering van een nieuwbouwproject van bijna 200 kleine appartementen ter plaatse van de voormalige ijsbaan aan de Heijendaalseweg te Nijmegen. Hiermee is een bedrag gemoeid van € 390.000. Het project is in de tweede helft van 2009 opgeleverd en door SSHN in gebruik genomen. BELEGGINGSBELEID / DEELNEMINGEN Wbs. "De Gemeenschap" gaat zorgvuldig en voorzichtig te werk bij het beleggen van de bij de corporatie beschikbare middelen. Op 24 februari 2004 is overeenstemming bereikt over de aankoop van 41 certificaten van aandelen in het kapitaal van het N.C.C.W. B.V. In 2007 en 2009 heeft WBSG ervoor gekozen om van het uit te keren dividend deze deels in de vorm van stockdividend uit te laten keren. Op deze wijze zijn er nog 3 certificaten van aandelen aangekocht. Hiermee komt het totaal aantal certificaten van aandelen N.C.C.W. B.V. op 44. In 2009 hebben de certificaathouders de mogelijkheid gekregen om de N.C.C.W. aandelen terug te verkopen aan de Stichting NWR. Wbs. “De Gemeenschap‟‟ heeft van dit aanbod gebruik gemaakt en alle 44 certificaten van aandelen te koop aangeboden aan de Stichting NWR. Op 29 juni 2009 is de akte van verkoop en levering van certificaten van aandelen van NCCW B.V. door alle partijen voor akkoord ondertekend.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 49
EX TERNE CONTROLE De controlewerkzaamheden over het boekjaar 2009 zijn confom opdracht door de Raad van Toezicht uitgevoerd door BDO Audit & Assurance B.V. De accountantsverklaring vindt u elders in dit jaarverslag.
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 50
1.9
GOVERNANCE EN RISICOBEHEER
Wbs. “De Gemeenschap” onderschrijft de vigerende governancecode voor woningcorporaties. Voor een beschrijving van de wijze waarop de corporatie invulling geeft aan de principes van deze code wordt kortheidshalve verwezen naar paragraaf 2.1. (het verslag van raad van toezicht) alsmede het organogram dat als bijlage is opgenomen bij het volkshuisvestingsverslag. Wbs. “De Gemeenschap” opereert financieel volledig zelfstandig. Die zelfstandigheid houdt in dat op een verantwoorde manier met onze middelen moet worden omgegaan. In deze paragraaf zijn de belangrijkste risico‟s beschreven en de beheersmaatregelen die ervoor getroffen zijn. A D M I N I S T R AT I E V E O R G AN I S AT I E – I N T E R N E C O N T R O L E R I S I C O ’ S Het gaat hierbij om risico‟s van onbetrouwbare informatie voorziening als gevolg van een gebrekkig stelsel van administratieve organisatie en interne controle. Met betrekking tot deze risico‟s zijn bij Wbs. “De Gemeenschap” de volgende beheersinstrumenten aanwezig: -
voor al het personeel zijn functie en taakomschrijvingen aanwezig
-
de procuratie is vastgelegd
-
er zijn actuele beschrijvingen aanwezig van bestaande procedures (en deels in ontwikkeling)
-
er is een management informatiesysteem
-
er is een systeem voor de vastlegging van de interne controle
-
er is een integriteitscode / interne gedragscode
-
er is een procedure Klokkenluider regeling
-
er is een protocol “Omgaan met agressie in de werksituatie”
W O N I N G M AR K T R I S I C O ’ S De woningmarktrisico‟s betreffen vooral de risico‟s van structurele leegstand als gevolg van een onvoldoende op de vraag afgestemde woningvoorraad. Van oudsher is het woningbestand van Wbs. “De Gemeenschap” gesitueerd op zeer gewilde locaties met name in Nijmegen Oost. Ook de complexen die in andere delen van de stad staan, staan op goed in de markt liggende locaties. Uitgangspunt bij nieuwbouw of het verwerven van woningen van derden is primair, dat de locatie goed moet zijn. Structurele leegstand is voor de corporatie een onbekend fenomeen. Om de woningmarktrisico‟s te beheersen wordt door Wbs. “De Gemeenschap” gebruik gemaakt van :
een systeem om via aantallen woningzoekenden de verhuurbaarheid te bewaken
een analyse van de reacties bij woningmutaties (vertrek enquêtes)
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 51
monitoring van de gegevens inzake vraag en aanbod in de Stadsregio Arnhem Nijmegen, de stad Nijmegen en de eigen corporatie, die via het woonruimteverdelingssysteem Entree (Enserve) beschikbaar zijn.
een regionaal inzicht in de woningbehoefte op basis van documenten van de gemeente Nijmegen, waaronder: Woonvisie, Het Woningbehoefte Onderzoek en Trends in Bouwen, de vastgoedrapportage voor de Stadsregio Arnhem Nijmegen, etc.
In het Strategisch voorraadbeleid van 2009 is zowel op totaal niveau als op complexniveau inzicht gegeven in het te volgen huurbeleid van Wbs. „„De Gemeenschap‟‟‟. Hierin is per complex de ruimte weergegeven van de huidige gemiddelde huurprijs t.o.v. de maximale redelijke huurprijs (in %) en dat afgezet tegen het
vastgestelde huurbeleid van Wbs. „‟‟De Gemeenschap‟‟ voor dit complex. Het
toepassen van huurdifferentiatie bij de jaarlijkse huurverhoging zal dan pas de aandacht kunnen krijgen als het Huurbeleid van het ministerie van VROM daartoe aanleiding en mogelijkheden geeft. De afgelopen jaren is het huurbeleid door de overheid vastgesteld op inflatievolgend. In de meerjaren prognose wordt volstaan met een aanname voor de gemiddelde huurstijging gedurende de komende tien jaar. Van verkoop van huurwoningen is in de afgelopen jaren nauwelijks sprake geweest. Op grond van de extreem grote vraag naar betaalbare huurwoningen in de gemeente Nijmegen achten wij voorlopig verkoop van met name schaarse betaalbare huurwoningen beleidsmatig niet verantwoord. Zeker zolang er financieel gezien geen noodzaak is. F I N AN C I Ë L E R I S I C O ’ S
Alle activiteiten en plannen van Wbs. “De Gemeenschap” worden vertaald in een Integrale Financiële Meerjaren Prognose. Jaarlijks wordt deze meerjaren begroting uitgewerkt over een periode van 10 jaar. De realisatie wordt bewaakt via interne managementrapportages per kwartaal en de jaarlijkse verantwoordingsstukken. De belangrijkste financiële risico‟s betreffen het niet kunnen waarborgen van de financiële continuïteit van de stichting alsmede het financierings - en liquiditeitsrisico. Om deze risico‟s voldoende te kunnen beheersen zijn ondermeer de volgende maatregelen getroffen:
het definiëren van een minimale solvabiliteitseis van 10% waarop het beleid wordt afgestemd en het waarborgen hiervan door te beschikken over een beleidsplan. In 2007 is een geactualiseerde versie verschenen
om de minimaal gewenste solvabiliteit van 10 % te garanderen streeft Wbs. “De Gemeenschap” ernaar de gemiddelde vermogenskostenvoet op het vreemd vermogen te beperken tot maximaal 6 % (WSW parameter)
het rente risico wordt gelimiteerd door jaarlijks als plafond de WSW norm van 15% te hanteren (intern streven we naar een maximum van 10%)
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 52
het gebruik van rente instrumenten met een open – einde karakter is niet toelaatbaar
er wordt gestreefd naar minimalisering van de aanwezige liquide middelen onder die voorwaarde dat er geen liquiditeitsproblemen ontstaan
het voorzien in een meerjarenbegroting (10 jaar prognose)
het hanteren van een liquiditeitsprognose (15 maanden)
het hanteren van een Financieel Statuut ten behoeve van alle treasury activiteiten
het hanteren van een leningen vervalkalender
het bewaken en analyseren van de huurachterstanden o.a. door middel van een aanmaanprocedure
het jaarlijks actualiseren van de verzekeringsportefeuille (opstal en bedrijfsactiviteiten)
ONDERHOUDSRISICO’S Het gaat hierbij onder meer om het risico van hogere onderhoudslasten door onvoldoende inzicht in de kwaliteit van het woningbezit en/of de marktontwikkelingen. Ter beheersing van deze risico‟s:
beschikt de stichting over een systeem voor strategisch voorraadbeheer dat jaarlijks geactualiseerd wordt
wordt met behulp van “homerun for windows” jaarlijks de (meerjaren) onderhoudsbegroting opgesteld waarin alle te nemen maatregelen voor het woningbezit zijn/worden verwerkt
wordt de woningcartotheek van het woningbezit continue actueel gehouden
zijn er voor alle woningen kwaliteitsnormen aanwezig
worden de reparatieverzoeken en het mutatieonderhoud periodiek geanalyseerd
PROJECTRISICO’S Gelet
op
de
toenemende
complexiteit
bij
projectontwikkeling
worden
de
risico‟s
bij
nieuwbouwprojecten groter. De resultaatontwikkeling wordt in belangrijke mate bepaald door de omvang van de onrendabele investeringen in nieuwbouw en woningverbetering. Deze risico‟s worden door Wbs. “De Gemeenschap” vooral beheerst door vóóraf uitgevoerde haalbaarheidsonderzoeken en het opstellen van voorcalculaties. De projecten worden intern bewaakt aan de hand van de voortgangsrapportage van de bouwvergaderingen, een projectadministratie en de
tussentijdse
verantwoording in de managementrapportage. Door Wbs. “De Gemeenschap” wordt veel tijd geïnvesteerd in de planvoorbereiding teneinde tijdens de realisatie van het nieuwbouwproject zo veel mogelijk verrassingen te voorkomen.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 53
Voor alle nieuwbouwprojecten geldt dat het IFEC is toegepast (intern geformaliseerd, extern gecommuniceerd). Dit wil zeggen dat wanneer een nieuwbouwproject daadwerkelijk concreet gaat worden voor de woningbouwstichting en dat er intern middels het uitwerken van calculaties, berekening van een onrendabele top en alle mogelijke financiële risico‟s in kaart zijn gebracht het intern geformaliseerd kan worden. Daarna zal het extern gecommuniceerd gaan worden middels een aanvraag bouwvergunning bij de gemeente, verwerking van het project in de financiële meerjarenbegroting, het aantrekken van een financiering bij banken en uiteindelijk de vermelding van het project in het jaarverslag (niet uit de balans blijkende verplichtingen). In de vergadering van de Raad van Toezicht van 17 februari 2009 is besloten het beleid ten aanzien van het nemen en in de jaarrekening verwerken van een mogelijke onrendabele top verbonden aan een project verder toe te spitsen. Met in achtneming van bovengenoemde datum zal als bestendige gedragslijn naar de toekomst in de jaarrekening de aangegane verplichting en verwachte onrendabele top
bij
nieuwbouw-
en
herstructureringsprojecten
worden
genomen
in
het
jaar
dat
de
aannemingsovereenkomst is getekend. Hiermee wordt bewerkstelligd dat meer zekerheid wordt verkregen, dat de onrendabele top ook daadwerkelijk moet worden genomen. F I S C AL E R I S I C O ’ S Hierbij gaat het om de risico‟s van het niet naleven van de regelgeving en de daaruit voortvloeiende naheffingen en boetes. Gelet op het toenemende fiscale regime waar corporaties mee te maken krijgen wordt in een vroeg stadium inzicht gezocht omtrent de diverse fiscale aspecten. Om deze risico‟s voor Wbs. “De Gemeenschap” te beperken wordt gebruik gemaakt van externe expertise. CONCLUSIE Resumerend kan gesteld worden dat Wbs. “De Gemeenschap” zich bewust is van noodzaak van de hierboven genoemde risico‟s en dat er in belangrijke mate reeds maatregelen getroffen zijn om mogelijke risico‟s te vermijden dan wel te beheersen. De risicoafweging en de verantwoording daarover is voor het management en de interne toezichthouders vanuit transparantie en de good governance gedachte een belangrijk rapportage onderdeel.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 54
1.10 ORGANISATIE D E R A AD V AN T O E Z I C H T Ultimo 31 december 2009 bestaat de Raad van Toezicht van Wbs. “De Gemeenschap” uit vijf leden. Voor bijzonderheden omtrent de samenstelling, werkzaamheden van de Raad van Toezicht wordt kortheidshalve verwezen naar het verslag van de Raad van Toezicht. Voor de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de governance code wordt op deze plaats eveneens uit praktische overwegingen verwezen naar het verslag van de Raad van Toezicht. HET BESTUUR De stichting wordt bestuurd door de statutaire directeur, de heer drs. W. Berkhout (geb. 11.04.1948). De heer Berkhout is vanaf 1991 in dienst en sinds 1994 directeur. Hij heeft een dienstverband voor onbepaalde tijd. D E W E R K O R G AN I S AT I E De organisatie is 24 uur per dag telefonisch bereikbaar. Op werkdagen is voor publiek het kantoor open van 08.30 uur tot 16.30 uur. Op 31 december 2009 heeft Wbs. "De Gemeenschap" zestien medewerkers (2008: 16), waarvan acht fulltime en acht parttime. Van de acht medewerkers die een fulltime dienstverband hebben zijn zeven mannen en één vrouw. Van de acht parttimers zijn er zeven vrouw en één man. Uitgedrukt in fulltime equivalenten (FTE) bestaat de totale formatie in 2009 uit 13,8 FTE's (2008: 13,9). De organisatie wordt bewust klein en overzichtelijk gehouden. Als er op een bepaald moment sprake is van onvoldoende capaciteit of wanneer noodzakelijke kennis in een specifieke situatie ontbreekt, wordt deze ingehuurd. Ten behoeve van het toezicht op nieuwbouw en de grote onderhoudsprojecten is (wordt) een opzichter parttime ingehuurd. Voor planontwikkeling en nieuwbouwprojecten is mankracht ingehuurd, de heer ir. H. v.d. Wiel, van het adviesbureau Projectvisie. Naast de heer drs. W. Berkhout, directeur bestaat het managementteam per 31 december 2009 uit: de heer J.H.R. de Pijper, hoofd van de Afdeling Financieel - Economische Zaken (FEZ) de heer D.C. van Verseveld, hoofd van de Afdeling Technisch Beheer (TB) en de heer R.A. Kelderman, hoofd van de Afdeling Wonen De rechtspositie van de medewerkers in dienst van Wbs. “De Gemeenschap” is geregeld in de CAO Woondiensten. Alle medewerkers die rechtstreeks in dienst zijn van Woningbouwstichting “De Gemeenschap” (inclusief de directeur) nemen deel aan de collectieve pensioenregeling voor woningcorporaties (SPW). De arbeidsvoorwaarden van de directeur zijn gebaseerd op de
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 55
aanbevelingen van de Aedes Commissies onder leiding van drs. J.F.M. Peters en passen binnen het in 2004 verschenen advies van de Aedes Commissie Izeboud. Alle functies met uitzondering van de directeur zijn beschreven en ingedeeld volgens het Handboek functie-indeling woondiensten. Per 1 januari 2005 is het CATS functiewaarderingssysteem ingevoerd bij Wbs. “De Gemeenschap”. De directiefunctie is conform Izeboud met behulp van de Hay-methode voor functie-evaluatie en profilering gewogen en ingedeeld. V I S I T AT I E In het najaar van 2008 heeft Wbs. “De Gemeenschap” samen met de G5 partners Woningcorporatie WoonGenoot en Woningstichting Gendt Raeflex opdracht gegeven voor het uitvoeren van een visitatie in het eerste halfjaar van 2009. Het visitatieonderzoek is bij de drie corporaties gelijktijdig uitgevoerd door één en dezelfde commissie. De visitatie is op 12 februari 2009 gestart en op 9 juli 2009 afgesloten. Er is sprake geweest van een vlot en efficiënt proces. De prestaties van Woningbouwstichting “De Gemeenschap” worden door de commissie – met eindcijfer 7 – gewaardeerd
als
ruim
voldoende.
De
commissie
karakteriseert
Woningbouwstichting
“De
Gemeenschap” als een efficiënte, resultaatgerichte, maatschappelijk betrokken corporatie die in het werkgebied overtuigend presteert op het brede veld van wonen, zorg en leefbaarheid. B E L E I D S P L AN Het voor de periode 2007 – 2012 vigerende beleidsplan met als titel “WBSG woningcorporatie in de ste
21
eeuw” is een van de onderleggers waarop de visitatiecommissie haar beoordeling heeft
gebaseerd. Het beleidsplan is gepubliceerd op de website van Wbs. “De Gemeenschap”. I N T E G R I T E I T S C O D E / I N T E R N E G E D R AG S C O D E E N K L O K K E N L U I D E R R E G E L I N G Sedert jaren beschikt Wbs. ”De Gemeenschap” over een gedragscode voor het personeel in de meest ruime zin. De gedragscode is gepubliceerd op de website van Wbs. “De Gemeenschap”. De interne gedragscode voorziet ondermeer in regels ten aanzien van het aannemen van geschenken. De code verbiedt medewerkers en directie geschenken van commerciële waarde aan te nemen, voordeel te geven aan derden ten koste van de corporatie of om te profiteren van zakelijke kansen die de stichting toe komen. Begin 2008 heeft Wbs. “De Gemeenschap”een “klokkenluiderregeling” ingevoerd. De regeling is op de website gepubliceerd. HUISVESTING Wbs. “De Gemeenschap” is sedert 1997 gehuisvest in een representatief kantoorpand aan de Curaçaoweg 1 te Nijmegen. Het kantoor is goed bereikbaar en centraal gelegen op loopafstand van het grootste deel van het woningbezit.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 56
PERSONEELSOVERLEG Mede als gevolg van de relatief kleine formatie is het niet mogelijk medewerkers bereid te vinden om zich te kandideren als lid van de ondernemingsraad. Nadat de voormalige ondernemingsraad is ontbonden is met ingang van 2006 het plenaire personeelsoverleg in ere hersteld. In 2009 heeft het voltallige personeel tweemaal overleg gevoerd met de bestuurder. A R B E I D S O M S T AN D I G H E D E N / Z I E K T E V E R Z U I M Verbetering van de arbeidsomstandigheden heeft de voortdurende aandacht van Wbs. "De Gemeenschap". In het kader van de arbo wetgeving is Wbs. “De Gemeenschap” een contract aan gegaan met de Arbo-Unie Nijmegen. Deze organisatie verzorgt voor Wbs. "De Gemeenschap" de begeleiding van het ziekteverzuim. Voor de loonschade die de woningbouwstichting bij langdurig ziekteverzuim van het personeel ondervindt is bij OHRA B.V. te Arnhem een ziekteverzuimverzekering afgesloten. Aan de wettelijke verplichting om een preventiemedewerker aan te stellen is gevolg gegeven. Ook zijn er 2 medewerkers opgeleid en aangesteld als Bedrijfshulpverlener (BHV). In het kader van re-integratie is een langdurig zieke medewerkster met ingang van juni 2009 uitgeleend aan het Oud Burgeren Gasthuis (OBG). Het dienstverband met betreffende medewerkster is per ultimo 2009 in goed overleg beëindigd. Aansluitend is zij in dienst getreden bij het OBG. In 2009 is drie maal overleg gevoerd door de arbo arts, de preventiemedewerker en de directie. Sinds 2008 beschikt Wbs. “De Gemeenschap over een Protocol Omgaan met agressie in de werksituatie. In 2009 zijn alle medewerkers in de gelegenheid gesteld om ten aanzien van omgaan van agressie en geweld in de werksituatie een training te ondergaan. Het ziekteverzuim in 2009 bedraagt 6,3% (2008: 3.3%). Naast de stijging van het verzuimpercentage kan geconstateerd worden dat de frequentie van het kort verzuim helaas ook iets is gestegen. Frequentie kort verzuim bedraagt in 2009: 1,6% (2008: 1,4%). De stijging van het verzuim percentage in 2009 kan voor een belangrijk deel verklaard worden door een tweetal langdurig zieken, die inmiddels de organisatie verlaten hebben. S AM E N W E R K I N G Vanaf 1999 vormt Wbs. “De Gemeenschap” met Woonstichting Vryleve (gemeente Rijnwaarden), Woonstichting Gendt (gemeente Lingewaard), een strategische alliantie. Sinds 2005 hebben zich Woningstichting Valburg (gemeente Overbetuwe) en Woningcorporatie WoonGenoot (Nijmegen) hierbij aangesloten. Het samenwerkingsverband gaat door het leven als “G5 samenwerkende woningcorporaties in Gelderland”. De G5 corporaties hebben samen ruim 7.500 woningen in eigendom. Op collegiale wijze wordt samengewerkt op een aantal concrete onderdelen van de bedrijfsvoering. Daarbij valt te denken aan zaken als collegiale financiering, matching, scholing, automatisering, e.d.. In 2006 is door de G5 corporaties een akkoord bereikt
met de Stadsregio
Arnhem Nijmegen over de nieuwbouwproductie in de periode 2006 t/m 2009. De G5 corporaties
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 57
hebben in bovengenoemde periode de beoogde en in het akkoord vastgelegde bouw van 850 woningen tot stand gebracht. Wbs. “De Gemeenschap heeft hiervan 170 woningen gerealiseerd. Wbs. "De Gemeenschap" is op stedelijk niveau aangesloten bij het Platform Nijmeegse Woningcorporaties
(PNW).
In
2009
is
een
start
gemaakt
voor
een
vervolg
op
de
prestatieovereenkomst voor de periode 2006 – 2009 tussen de gemeente Nijmegen en de gezamenlijke in Nijmegen werkzame woningcorporaties (koepelconvenant) alsmede de bilaterale prestatieovereenkomst Wonen Nijmegen 2006 - 2009 tussen enerzijds de gemeente Nijmegen en anderzijds Wbs. “De Gemeenschap”. Er bestaat inmiddels een principe overeenkomst ten aanzien van het koepelconvenant. Op directie niveau heeft er in 2009 een aantal malen bestuurlijk overleg plaatsgevonden met de voor wonen, zorg, leefbaarheid en wijken verantwoordelijke wethouders. Wbs. "De Gemeenschap" maakt ten behoeve van de woonruimteverdeling gebruik van de diensten van Stichting Enserve. In het eerste kwartaal van 2009 is op verzoek van de directie van Enserve één van de medewerksters van de afdeling Wonen van Wbs. “De Gemeenschap” gedetacheerd bij Enserve als tijdelijk secretaris van de urgentiecommissie. Wbs. "De Gemeenschap" is op landelijk niveau lid van Aedes, vereniging voor woningcorporaties. Wbs. "De Gemeenschap" is aangesloten bij het MKW, platform voor M(iddelgrote) en K(leinere) W(oningcorporaties), dat binnen Aedes de stem van de middelgrote en kleinere corporaties laat horen.
Hugo
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 58
1.11 SLOTWOORD Wbs. "De Gemeenschap" is op grond van de statutaire bepalingen uitsluitend en zonder winstoogmerk werkzaam
in
het
belang
van
de
volkshuisvesting
in
de
gemeente
Nijmegen.
In
het
Volkshuisvestingsverslag is mede aan de hand van de in het Besluit Beheer Sociale Huursector voorgeschreven prestatievelden uiteengezet op welke wijze Wbs. "De Gemeenschap" in 2009 invulling heeft gegeven aan haar taken op het gebied van volkshuisvesting. Van nevenactiviteiten, die niet direct gericht zijn op de volkshuisvesting, is in ook 2009 geen sprake geweest. Op deze plaats mag benadrukt worden dat Wbs. “De Gemeenschap” zich sinds de verzelfstandiging van de corporaties in 1995 zich bewust uitsluitend beperkt heeft tot datgene wat behoort tot de kerntaken van een woningcorporatie. Wbs. "De Gemeenschap" heeft - binnen het kader van haar mogelijkheden getracht de primaire doelgroep zo goed mogelijk te bedienen. Wbs. "De Gemeenschap" heeft de ter beschikking staande middelen uitsluitend aangewend in het belang van de volkshuisvesting. Samenwerking - zowel buiten als binnen de organisatie - is onontbeerlijk voor het goed functioneren van Wbs. "De Gemeenschap". Mede dankzij goede relaties met collega-corporaties, gemeentelijke diensten en diverse instellingen is Wbs. "De Gemeenschap" in staat haar taken op het gebied van de volkshuisvesting met elan uit te voeren. Heel veel werk wordt jaarlijks door een relatief kleine groep mensen verricht. Een woord van dank voor de grote inzet van alle betrokkenen is hiervoor op zijn plaats. Bestuur en Raad van Toezicht zijn van mening dat het Volkshuisvestingsverslag en de Jaarrekening 2009 met bijbehorende kengetallen en specificaties een correct beeld geven van het functioneren en de financiële situatie van de stichting. Op basis van deze constatering en na kennisneming van de accountantsverklaring heeft de Raad van Toezicht de op 12 april 2010 door het bestuur vastgestelde jaarstukken 2009 in de vergadering van 13 april 2010 goedgekeurd.
Namens het bestuur,
Namens de Raad van Toezicht,
WG
WG
drs. W. Berkhout, directeur
drs. J.A.M Engbersen, voorzitter
Nijmegen, 13 april 2010
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 59
O RG AN I S AT IE S CH EM A W O N ING BO UW ST I C HT ING “ D E G EM E EN S CH AP ” 2 00 9
Directie / Bestuur
Secretariaat
Raad van Toezicht
Planontwikkeling
Personeelsoverleg
Huurdersoverleg
Financieel-Economische Zaken
Wonen
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Technisch Beheer
Pagina 60
K E N G E T A L L E N Boekjaar van 01-01 t/m 31-12
2009
2008
2007
2006
2005
Gegevens woningbezit - Woningen en woongebouwen
* Zelfstandig * Onzelfstandig
2.045
2.045
2.046
1.977
1.977
16
16
16
16
16
2.061
2.061
2.062
1.993
1.993
* Winkels, bedrijfsruimten en ateliers
12
12
12
12
12
* Garages
93
93
93
93
93
* Rijwielstallingen en bergingen
65
64
62
62
62
2.231
2.228
2.229
2.160
2.160
- Aantal opgeleverd
0
0
69
0
24
- Aantal in aanbouw
77
77
0
69
0
Totaal woningen - Overige Vhe's
Totaal vhe's Veranderingen Vhe bezit:
- Aantal verkocht - Aantal in ontwikkeling - Administratieve wijziging overige vhe's
0
1
0
0
1
15
15
77
43
79
1
2
0
0
0
Waarde woningbezit per VHE - Verzekerde waarde - WOZ waarde
79.402
76.761
74.113
71.700
68.678
163.324
157.350
157.200
135.758
137.480
6,1
6,4
6,9
7,8
8,4
Het verhuren van woningen - Mutatiegraad - Acceptatiegraad
3,4
3,8
4,0
4,2
4,4
- Aantal mutaties
126
132
138
155
166
- Huurachterstand in % v/d jaarhuur
0,55
0,53
0,53
0,55
0,53
- Huurderving in % v/d jaarhuur
0,31
0,22
0,17
0,25
0,15
- Gemiddelde nettohuurprijs per maand
414
407
400
385
374
2,40%
1,60%
1,10%
2,50%
1,60%
- Aantal reparatieverzoeken
1,08
0,81
0,88
0,93
1,19
- Kosten niet planmatig onderhoud
466
383
384
394
356
- Kosten planmatig onderhoud
998
1.196
1.700
1.461
1.103
1.463
1.579
2.084
1.855
1.459
11,84
10,95
11,50
14,37
13,81
0,14
0,40
0,37
1,63
0,15
16,35
1,15
-23,71
-2,05
13,17
3,96
4,66
3,92
3,27
3,36
- Gemiddelde nettohuurverhoging per 1 juli Kwaliteit (per woning)
- Totaalkosten onderhoud Financiële continuïteit - Solvabiliteit - Liquiditeit - Rentabiliteit eigen vermogen - Rentabiliteit vreemd vermogen - Rentabiliteit totaal vermogen
5,27
4,14
0,67
2,45
4,76
1.163
507
-355
322
951
- Eigen vermogen *
4.308
3.606
3.563
4.558
4.651
- Totaal opbrengst
5.280
5.249
4.861
4.850
4.705
- Rente & afschrijving
2.016
1.970
1.923
1.983
1.861
- Overige bedrijfslasten
2.880
3.618
4.230
3.557
2.737
705
41
-845
-93
612
- Directie / Secretariaat
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
- Fin. Economische Zaken
4,00
4,50
4,45
4,00
2,90
- Technisch beheer
4,90
4,80
4,80
4,80
4,80
2,90 13,80
2,60 13,90
2,45 13,70
2,45 13,25
3,56 13,36
- Cash-flow per VHE Balans ,W&V rekening per woning (x € 1,-)
- Jaarresultaat na belastingen Personeelsbezetting
- Wonen Totaal
* Als gevolg van een stelselwijziging m.b.t. Aangegane Verplichtingen zijn de cijfers van het jaar 2006 aangepast Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 61
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 62
2. RAAD VAN TOEZICHT
Belvédère
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 63
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 64
2.1
VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT VAN WBS. “DE GEMEENSCHAP” 2009
Wonen is een recht voor iedereen. Mensen met een maatschappelijk achterstandspositie hebben extra steun nodig bij het vinden van passende woonruimte. In het helpen van mensen die moeilijk zelfstandig aan woonruimte kunnen komen ligt de belangrijkste taak (missie) van ”De Gemeenschap” als woningbouwstichting en toegelaten instelling. Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
is
uitsluitend werkzaam in het belang van de volkshuisvesting. Woningbouwstichting “De Gemeenschap” ziet zichzelf als een maatschappelijk betrokken vastgoedonderneming, die klantgerichtheid en kwaliteit hoog in het vaandel heeft staan. C O R P O R AT E G O V E R N AN C E De raad van toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken bij de woningcorporatie. Zij staat tevens het bestuur met raad terzijde. De raad bewaakt de realisatie van de doelstellingen van de stichting, de uitvoering van de volkshuisvestelijke opgaven, de strategie, de risicobeheersing, de controlesystemen, de maatschappelijke / financiële verantwoording respectievelijk de naleving van wet- en regelgeving. De Raad van Toezicht is met het bestuur van Wbs. “De Gemeenschap” van mening dat de governance code voor woningcorporaties een bijdrage kan leveren aan de versterking van het vertrouwen in een eerlijk, integer en transparant functioneren van de in deze sector werkzame organisaties. De principes die zijn vastgelegd in deze code worden door zowel raad als bestuur onderschreven. Als lid van Aedes onderschrijft de raad de Aedescode. Samen met het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening biedt het verslag van de Raad van Toezicht een helder beeld van Woningbouwstichting “De Gemeenschap“ in het algemeen en van het functioneren van de raad in het bijzonder. Sedert jaren publiceert de stichting reeds het jaarverslag van de corporatie integraal op de website. Met de publicatie van het jaarverslag op het web zijn de profielschets voor een (toekomstig) lid van de raad van toezicht en het rooster van aftreden voor iedere belangstellende met een internetaansluiting al vele jaren openbaar. De raad heeft in overleg met de directie de resultaten van het SEV experiment inzake visitatie afgewacht alvorens opdracht te verstrekken voor het uitvoeren van een visitatie. In 2008 heeft de raad in goed overleg met de directie besloten Raeflex opdracht te geven in 2009 een visitatie uit te laten voeren. Het visitatieonderzoek heeft in het eerste halfjaar van 2009 plaatsgevonden. De raad is content met de uitkomsten van de visitatie. De prestaties van Wbs. “De Gemeenschap” worden door de commissie – met eindcijfer 7 – gewaardeerd als ruim voldoende. BESTUUR De stichting wordt bestuurd door een éénhoofdige directie. De huidige directeur, de heer drs. W. Berkhout (geb. 1948) is in 1991 in dienst getreden van Wbs. “De Gemeenschap”. In 1994 is hij benoemd tot directeur. Bij invoering van de twee lagenstructuur in het jaar 2000 zijn vervolgens zijn
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 65
bevoegdheden en verantwoordelijkheden uitgebreid en is hij als statutaire directeur tevens belast met het bestuur van de stichting. De heer Berkhout fungeert sinds 2005 als voorzitter van het samenwerkingsverband G5 samenwerkende woningcorporaties in Gelderland. S AM E N S T E L L I N G R A AD V AN T O E Z I C H T De raad van toezicht is per 31 december 2007 als volgt samengesteld: 1. drs. J.A.M. Engbersen (voorzitter, aftredend en herbenoembaar in 2013, nevenfuncties: lid kerkbestuur) 2. H.R.J. Croes (aftredend in 2013, nevenfuncties: geen) 3. J.H. Boersbroek (aftredend in 2011, nevenfuncties: voorzitter SV Quick Nijmegen, afd. Bowls; voorzitter Stadshobbywerkplaats Nijmegen) 4. Mw. drs. A.M. Molleman - van Groenestijn (aftredend in 2012, nevenfuncties: geen). 5. Mw. drs. A.J. van de Veer (aftredend in 2011 en herbenoembaar, nevenfuncties: geen) De leden van de raad van toezicht komen uit uiteenlopende sectoren van de samenleving, te weten de Nederlandse Spoorwegen, het bedrijfsleven, het onderwijs, maatschappelijke dienstverlening en vrije beroepen. De wijze waarop de vertegenwoordigers van de huurders in de raad van toezicht benoemd worden, is vastgelegd in het participatiereglement van de corporatie. De heer Engbersen, huisarts in ruste (geb. 1942), is sinds 2004 lid van de raad. Naast sociale betrokkenheid beschikt hij over bestuurlijke ervaring en de capaciteit om mensen te binden. De heer Croes, voormalig administrateur bij Kropman installatie BV (geb. 1944), is als automatiseringsdeskundige en financieel specialist sinds 2000 lid van de raad. De heer Boersbroek, voormalig hoofdconducteur bij de NV Nederlandse Spoorwegen (geb. 1939), is sinds 2000 lid van de raad. Hij beschikt over ruime bestuurlijke
ervaring
en
deskundigheid
inzake
medezeggenschapsvraagstukken
en
participatieprocessen. Mevrouw Molleman-van Groenestijn, docent (geb. 1953), is gelet op haar kennis op het gebied van communicatie sinds 2000 lid van de raad in zijn huidige vorm. Mevrouw van de Veer, GZ psycholoog (geb. 1953), is als senior beleidsmedewerker werkzaam in de jeugdzorg. Mevrouw van de Veer en de heer Boersbroek hebben namens de huurders zitting in de raad. Alle leden beschikken over voldoende kennis en ervaring op het terrein van de volkshuisvesting. In de vergadering van 17 november 2009 zijn op grond van het rooster van aftreden de heren Engbersen (voorzitter) en Croes (vice-voorzitter) op grond van hun ervaring en specifieke kwaliteiten voor een periode van vier jaar herbenoemd als lid van de Raad van Toezicht. Alle leden van de raad zijn onafhankelijk van de woningcorporatie. Geen van de leden is of was in dienst van de corporatie. Geen van de leden onderhouden banden met aannemers of toeleveringsbedrijven.
Statuten
en
reglement
bevatten
strikte
bepalingen
betreffende
onverenigbaarheden. De corporatie verstrekt geen leningen aan leden van de Raad van Toezicht of medewerkers. Ten aanzien van de interne gedragscode (integriteitcode) is de raad zich bewust van
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 66
haar voorbeeldfunctie. De integriteitcode is samen met de klokkenluiderregeling op de website geplaatst. De statuten van de stichting bevatten van oudsher een bepaling waarin gesteld wordt dat het lidmaatschap van de raad van toezicht eindigt aan het eind van het jaar waarin het betreffende lid twee en zeventig jaar wordt. De statuten kennen in afwijking van de nieuwe governance code geen bepaling waarin de duur van het lidmaatschap gelimiteerd wordt door een beperking van het aantal malen dat een lid herbenoemd kan worden. In de praktijk heeft het statutair vastgelegde systeem van Wbs. “De Gemeenschap” altijd tot tevredenheid gewerkt. De raad heeft zich echter beraden over een aanpassing van het vigerende (her)benoemingstelsel. In de vergadering van 17 februari 2009 heeft de raad besloten dat in anticipatie op een toekomstige statutenwijziging de leden van de Raad van Toezicht met ingang van het van kracht worden van de Governancecode (1 januari 2007) niet meer dan tweemaal herbenoemd kunnen worden voor een periode van maximaal vier jaar. De statuten zijn op de website geplaatst. R E G L E M E N T V AN D E R AAD V AN T O E Z I C H T Het secretariaat van de raad van toezicht is gevestigd ten kantore van de woningbouwstichting en wordt gevoerd door het hoofd van de afdeling Financieel Economische Zaken. Het reglement van de Raad van Toezicht is 15 augustus 2000 opgesteld en herzien in 2003. Het reglement voorziet in een werkwijze die gebruikt kan worden in situaties, waarbij sprake kan zijn van mogelijke belangenverstrengeling. In 2009 hebben zich geen gevallen voorgedaan, waarbij toepassing van de voorhanden zijnde regeling noodzakelijk is geweest. Het reglement van de Raad van Toezicht is op de website geplaatst. HONORERING Aan de raad van toezicht is in 2009 een honorering verstrekt. De leden krijgen allen een vaste jaarlijkse bruto vergoeding van € 2.213. Voor de vice-voorzitter en de voorzitter wordt de standaard vergoeding verhoogd door vermenigvuldiging met een factor 2 en 3. Zij hebben € 4.426 respectievelijk € 6.516 ontvangen. Sedert de invoering in het jaar 2000 is de vergoeding voor de leden van de Raad van Toezicht ongewijzigd gebleven. In de vergadering van 17 november 2009 is besloten dat met ingang van 2010 deze vergoeding jaarlijks geïndexeerd wordt met het inflatiepercentage dat ook gebruikt wordt voor het inflatievolgend huurbeleid. BEGELEIDINGSCOMMISSIE Conform het reglement van de Raad van Toezicht is een begeleidingscommissie in het leven geroepen, waarin de voorzitter en de vice-voorzitter zitting hebben. De begeleidingscommissie houdt mede aan de hand van het financieel statuut toezicht op het vermogens - en liquiditeitsbeheer (treasury beleid). De begeleidingscommissie neemt het voortouw ten aanzien van het werven en
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 67
selecteren van nieuwe leden van de raad. De begeleidingscommissie is in 2009 voorafgaande aan de reguliere vergaderingen van de raad vijfmaal bijeen geweest. Taak en werkwijze van de begeleidingscommissie zijn vastgelegd in een reglement. Dit reglement is op de website geplaatst. De begeleidingscommissie heeft onder meer tot taak om namens de raad op te treden als werkgever voor
de
statutaire
arbeidsvoorwaarden
directeur
en
van
bestuurder
de
functioneert zijn
als
zodanig
gebaseerd
als op
renumeratiecommissie.
de
aanbevelingen
van
De de
Aedescommissies onder leiding van drs. J.F.M. Peters en voldoen aan de criteria van de Aedescommissie Izeboud. Het functioneren van de bestuurder wordt aan de hand van een vastgestelde procedure in de raadvergadering zonder directeur besproken. De uitkomst van dit beraad wordt door begeleidingscommissie met de directeur besproken. Evenals in voorgaande jaren heeft de directeur in 2009 tot tevredenheid van de raad gefunctioneerd. De directeur (bestuurder) heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Voor de honorering van de directeur: zie de toelichting op de jaarrekening 2009. De overeenkomst voorziet niet in een variabel deel van de beloning. Er zijn geen afspraken over een eventuele vergoeding bij tussentijds ontslag op initiatief van de stichting. INTERNE RISICOBEHEERS ING EN CONTROLE S YSTEM EN De raad kent geen auditcommissie. Van oudsher vervult de gehele raad deze functie. De raad houdt toezicht op de werking van de interne risicobeheeersings- en controle systemen, de financiële informatieverstrekking, de naleving van aanbevelingen en opmerkingen in management letter van de externe
accountant.
Wbs.
“De
Gemeenschap”
beschikt
over
operationele
en
financiële
risicobeheersing procedures en controle systemen. Meer informatie hierover is te vinden in de governance en risicoparagraaf (1.9) van het volkshuisvestingsverslag. V E R G AD E R I N G E N R A AD V AN T O E Z I C H T De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht uit te oefenen op het beleid van het bestuur en de werking van de interne controle- en risicobeheersingssystemen respectievelijk procedures, die zijn ingesteld door het bestuur. Daarnaast houdt zij toezicht op de algemene gang van zaken binnen de woningcorporatie en staat het bestuur met advies terzijde. Zij maakt daarbij gebruik van een overzichtelijke managementrapportage welke viermaal per jaar aan de hand van de BBSHprestatievelden een uitstekend beeld geeft van de activiteiten en het functioneren van de corporatie. Bij de uitoefening van haar taken heeft de raad daarnaast de beschikking over onder meer het jaarplan, de jaarbegroting, de meerjarenbegroting, de kwartaalrapportages, het financieel statuut, etc.. De voorzitter van de raad en de directeur komen één maal per maand bij elkaar ter bespreking van al het hetgeen leeft ten aanzien van de volkshuisvesting in het algemeen en de eigen corporatie in het bijzonder. Daarbij wordt tevens van de gelegenheid gebruik gemaakt om de vergaderingen van de raad voor te bereiden. De Raad van Toezicht heeft in 2009 zesmaal vergaderd, waarvan vijfmaal in
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 68
aanwezigheid van de directeur. De accountant heeft de vergadering in april bijgewoond, waarin de jaarstukken zijn goedgekeurd. In november heeft de raad zonder de directie vergaderd. In deze bijeenkomst is het eigen functioneren geëvalueerd naast andere zaken, zoals bijvoorbeeld de beoordeling en beloning van de statutaire directeur. Vastgesteld is, dat de bestuurder evenals in voorgaande jaren ook in 2009 goed heeft gefunctioneerd. De Raad van Toezicht waakt over de kwaliteit van het eigen functioneren. De raad is content over de wijze waarop de raad als team vergadert en besluiten neemt. De raad functioneert in een sfeer van openheid en onderling vertrouwen, waarbij ieders mening wordt gerespecteerd. Het regelmatig deelnemen aan seminars, cursussen e.d. wordt belangrijk geacht. De leden van de raad kunnen ten aanzien van nascholing hun eigen keuzes maken. De evaluatie van het eigen functioneren heeft plaats gevonden aan de hand van de verslagen van de vergaderingen, alsmede de conform het reglement van de raad opgestelde profielbeschrijving voor een (toekomstig) lid van de raad van toezicht van Woningbouwstichting “De Gemeenschap”. Daarnaast heeft in 2009 uiteraard ook het rapport van de visitatiecommissie bij de zelf evaluatie een rol gespeeld. Uit de evaluatie is naar voren gekomen dat ten aanzien van het al of niet groen licht geven voor de start van nieuwe projecten de beschikbaarheid van een uitgebreide en diepgaande risicoanalyse een belangrijke voorwaarde is. De raad blijft bij haar standpunt vooralsnog geen toegevoegde waarde te zien in directe contacten van leden van de raad met belanghebbenden als huurders, gemeente, (zorg)instellingen e.d. Zij acht dit primair een taak voor de directie, het management team en overige leden van de werkorganisatie. De raad wordt door middel van de verslagen van de bijeenkomsten van het huurdersoverleg en de diverse bewonerscommissies op de hoogte gehouden van zaken die binnen de corporatie spelen en onderwerpen die de interesse hebben van de belangrijkste stakeholders van de stichting. De voorzitter van de raad is als toehoorder bij het huurdersoverleg aanwezig. Daarnaast heeft de voorzitter als toehoorder een bijeenkomst van het plenaire personeelsoverleg bijgewoond. De leden van de raad van toezicht ontvangen naast de verslagen van de vergaderingen van het managementteam ook afschriften van de vergaderingen van de directie met onder meer de wethouders en directies van instellingen, die als belanghebbende gekwalificeerd zijn. De belangrijkste zaken die in 2009 in de reguliere vergaderingen van de Raad van Toezicht aan de orde zijn geweest en waarover al of niet besluitvorming heeft plaatsgevonden zijn de volgende: -
evaluatie van het jaarplan 2009;
-
behandeling en goedkeuring van het jaarplan 2010;
-
goedkeuring besluit tot het tekenen van de vaststellingsovereenkomst met de belastingdienst inzake de integrale vennootschapsbelasting verplichting voor woningcorporaties VSO II;
-
behandeling en goedkeuring van de jaarstukken 2008;
-
behandeling en goedkeuring van de bedrijfsbegroting 2010 alsmede de financiële meerjaren prognose 2010 t/m 2019 inclusief de bijbehorende deelbegrotingen;
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 69
-
goedkeuring huurbeleid 2009 alsmede de huurverhoging per 1 juli 2009;
-
bespreking CFV publicatie Corporatie in perspectief 2008;
-
bespreking G5 publicatie G5 corporaties in perspectief 2008;
-
Goedkeuring verstrekken van een kortlopende collegiale (kasgeld) lening aan Woningstichting Gendt;
-
uitvoerige bespreking van de uitgebrachte managementrapportages per kwartaal alsmede de periodiek verstrekte liquiditeitsoverzichten;
-
het bespreken met de accountant van de jaarrekening 2008 alsmede de door de accountant uitgebrachte managementletter 2009;
-
planontwikkeling en nieuwbouwprojecten, waaronder Hugo de Grootstraat (43 appartementen met parkeergarage), woongebouw met 34 appartementen in Oosterhout (plan Belvedère), verwerving van 15 betaalbare huurappartementen plus het nemen van optie op maximaal 24 betaalbare appartementen (omzetting van koop naar huur, indien verkoop niet mogelijk is);
-
het verlenen van een mandaat voor het aantrekken van geldleningen voor een bedrag van maximaal € 7 mln.;
-
herbenoeming van de heer drs. J.A.M. Engbersen als voorzitter en de heer H.R.J.Croes tot vice voorzitter van de Raad van Toezicht;
-
opdracht aan BDO Audit & Assurance B.V. voor het controleren van de jaarstukken 2009;
-
de wijze waarop door de corporatie invulling is gegeven aan de volkshuisvestelijke taak inclusief leefbaarheid;
-
de (financiële) positie van de corporatie;
-
bilaterale prestatieovereenkomst tussen gemeente Nijmegen en Wbs. “De Gemeenschap”;
-
klanttevredenheidsonderzoek 2009;
-
de strategie van de corporatie en de daar aan verbonden risico‟s;
-
vergelijking van de in het verslagjaar gerealiseerde volkshuisvestelijke taken aan de hand van de ondermeer in het jaarplan 2009 opgenomen doelen alsmede de in het besluit beheer sociale huursector (BBSH) vastgelegde prestatievelden;
-
het verstrekken van mandaat voor het zo mogelijk verwerven van diverse potentiële (nieuwbouw)projecten;
-
besluit inzake de te volgen procedure bij het te zijner tijd aantrekken van een opvolger voor de huidige directeur
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 70
-
de
verstoring
van
het
level
playingfield
voor
woningcorporaties
als
gevolg
van
overheidsmaatregelen als invoering integrale vennootschapsbelasting, de “Vogelaarheffing”, inflatievolgend huurbeleid, etc.; -
verdere samenwerking met de G5 corporaties in het algemeen en met Woningcorporatie WoonGenoot te Nijmegen in het bijzonder.
In het beleidsplan wordt uitgesproken dat Wbs. “De Gemeenschap” door wil als kleine maar ambitieuze lokaal gebonden volkshuisvester met als doel kwalitatieve groei door het ontwikkelen, bouwen en beheren van met name kwaliteitsvolle huurwoningen op goede locaties in Nijmegen. De uitkomsten van het visitatieonderzoek onderschrijven de juistheid van dit uitgangspunt. P R O F I E L S C H E T S ( T O E K O M S T I G ) L I D V AN D E R A AD V AN T O E Z I C H T Een lid van de Raad van Toezicht dient bestuurlijke ervaring en een brede maatschappelijk betrokkenheid te hebben. Een lid van de raad moet onafhankelijk, onpartijdig en met enige distantie kunnen functioneren. Hij of zij dient te beschikken over een “helicopterview” gekoppeld aan analytisch vermogen. Enige (basis)kennis van de volkshuisvesting en financiën is onontbeerlijk. Additionele deskundigheid op bijvoorbeeld financieel-economisch, bouwkundig, juridisch, of aanverwant gebied is een pré. De raad moet qua aanwezige deskundigheid, ervaring en maatschappelijke achtergrond bij voorkeur breed en evenwichtig zijn samengesteld. Een (toekomstig) lid moet passen in het team. Een lid van de raad is bij voorkeur afkomstig uit of vertoont nauwe affiniteit met de stad Nijmegen. Van een lid van de Raad van Toezicht wordt verwacht dat hij zich inzet voor de belangen van Woningbouwstichting “De Gemeenschap” en daarbij enig oog heeft voor de historie van de corporatie. A C T I V I T E I T E N V AN D E R A AD De leden van de Raad van Toezicht zijn lid van de Vereniging Toezichthouders van Woningcorporaties (VTW). Naast de normale ledenvergaderingen zijn een aantal door de VTW georganiseerde studiebijeenkomsten en workshops door leden van de Raad van Toezicht bijgewoond. De voorzitters en vice-voorzitters van de G5 corporaties zijn op 8 september 2009 bijeengeweest. Tijdens de jaarlijkse G5 bijeenkomst voor commissarissen en toezichthouders op 3 november 2009 is de nieuwe voorzitter van Aedes, de heer Marc Calon in de gelegenheid gesteld zijn visie tegen over het toekomstig functioneren van Aedes als vereniging van woningcorporaties nieuwe stijl. Daarnaast is uitgebreid met Marc Calon van gedachten gewisseld over de nieuwe strategisch agenda van Aedes. Het G5 samenwerkingsverband wordt gevormd door vijf kleinere woningcorporaties die werkzaam zijn in de Stadsregio Arnhem Nijmegen. De G5 richt zich met name op praktische zaken als representatie, automatisering, scholing, kennisuitwisseling, e.d.. In de visie van de raad biedt de samenwerking de voordelen van een groter geheel, terwijl de lokale binding gewaarborgd blijft.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 71
Namens de Raad van Toezicht,
WG……………………………….. drs. J.A.M. Engbersen, voorzitter
WG ………………………………. H.R.J. Croes, vice voorzitter
WG ……………..………………… J.H. Boersbroek, lid
WG ……..………………………… drs. A.M.Molleman–Van Groenestijn, lid
WG ……..………………………… drs. A.J. van de Veer, lid
Nijmegen, 13 april 2010
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 72
3. JAARREKENING
Belvédère
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 73
BALANS PER ACTIVA
VASTE ACTIVA
31-12-2009
31-12-2008
€
€
1. Materiële vaste activa 1.1/2 Onroerende en roerende zaken in exploitatie 1.3 Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 1.4 Onroerende en roerende zaken t.d.v. de exploitatie
57.953.492 13.414.545 1.745.391
58.829.493 4.595.823 1.779.472
Totaal materiële vaste activa
73.113.428
65.204.788
292.425 0 726.890 418.877
359.864 35.783 726.890 380.000
1.438.192
1.502.537
74.551.620
66.707.325
3. Vorderingen 3.1 Huurdebiteuren 3.2 Debiteuren gemeente 3.3 Overige vorderingen 3.4 Overlopende activa
59.354 0 145.742 12.621
56.608 0 116.462 31.302
Totaal vorderingen
217.717
204.372
4. Liquide middelen
229.359
949.934
Totaal vlottende activa
447.075
1.154.306
74.998.695
67.861.631
2. Financiële vaste activa 2.1 Te vorderen subsidie BWS 2.2 Deelnemingen 2.3 Belegging op lange termijn 2.4 Belastinglatentie Totaal financiële vaste activa Totaal vaste activa
VLOTTENDE ACTIVA
BALANSTOTAAL
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 74
31
DECEMBER
2009
PASSIVA
VERMOGEN LANG
31-12-2009
31-12-2008
€
€
5. Eigen vermogen 5.1 Overige reserves Resultaat boekjaar
7.427.576 1.452.237
7.342.470 85.106
Totaal eigen vermogen
8.879.813
7.427.576
0 0
825.000 825.000
7. Langlopende schulden 7.1 Leningen kredietinstellingen 7.2 Waarborgsommen
62.672.143 246.107
56.454.312 241.100
Totaal langlopende schulden
62.918.250
56.695.412
Totaal vermogen lang
71.798.063
64.947.988
8. Kortlopende schulden 8.1 Schulden aan leveranciers 8.2 Belastingen en premies sociale volksverzekeringen 8.3 Overige schulden 8.4 Overlopende passiva
1.485.124 321.951 2.705 1.390.852
1.596.906 182.584 0 1.134.153
Totaal kortlopende schulden
3.200.632
2.913.643
Totaal vlottende passiva
3.200.632
2.913.643
74.998.695
67.861.631
6. Voorzieningen 6.1 Voorziening onrendabele investeringen
VLOTTENDE PASSIVA
BALANSTOTAAL
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 75
WINST - EN VERLIESREKENING
1. Bedrijfsopbrengsten 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Huren Vergoedingen Overheidsbijdragen Opbrengst woningverkopen Overige bedrijfsopbrengsten
2009
2008
€
€
10.295.702 544.389 10.065 0 31.992
10.050.955 502.352 4.277 171.960 82.657
10.882.149
10.812.201
1.142.355 -605.000 589.622 75.390 120.833 3.016.176 2.738.515
1.044.522 825.000 615.019 75.490 124.358 3.252.415 2.560.778
Som der bedrijfslasten
7.077.890
8.497.582
Bedrijfsresultaat
3.804.259
2.314.619
3. Financiële baten en lasten 3.1 Rentebaten 3.2 Rentelasten
112.292 2.503.192
114.914 2.724.427
Resultaat uit gewone bedrijfsuitvoering voor belastingen
1.413.360
-294.894
38.877 0
380.000 0
1.452.237
85.106
Som der bedrijfsopbrengsten 2. Bedrijfslasten 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7
Afschrijvingen Waardeveranderingen Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Lasten onderhoud Overige bedrijfslasten
4.1 Belastingen 4.2 Resultaat deelnemingen
RESULTAAT NA BELASTINGEN
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 76
KASSTROOM OVERZICHT (INDIRECTE
METHODE
2009
) 2008
Kasstroom uit operationele activiteiten: Bedrijfsresultaat
1.452.237
85.106
Afschrijvingen
1.142.355
1.044.522
825.000
825.000
-825.000
-525.000
1. Waardeveranderingen mat. vaste activa 6.1 Mutatie voorzieningen Mutatie in vlottende middelen: 3.
- vorderingen
-13.345
-19.271
8.
- kortlopende schulden
286.990
1.234.310
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
2.868.236
2.644.667
Kasstroom uit investeringsactiviteiten: 1. Investeringen mat. vaste activa 1. Desinvesteringen mat. vaste activa 2. Mutatie financiële vaste activa
-9.875.993
-5.071.683
0
20.433
64.345
-316.198
Kasstroom uit investeringen
-9.811.648
-5.367.448
Kasstroom uit financieringsactiviteiten: 7.1 Ontvangst nieuwe langlopende leningen
13.000.000
9.000.000
7.1 Aflossingen langlopende leningen
-6.782.169
-5.768.375
5.007
11.038
7.2 Mutatie waarborgsommen Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom
6.222.838
3.242.663
-720.575
519.881
Verloop liquide middelen: Beginsaldo liquide middelen 01.01: Netto kasstroom 4. Eindsaldo liquide middelen 31.12.: Liquide middelen volgens balans
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
949.934
430.053
-720.575
519.881
229.359
949.934
229.359
949.934
Pagina 77
3.4
TOELICHTING OP BALANS EN WINST- EN VERLIESREKENING
W AAR D E RI NG SG RO N DS L AG E N REGELGEVING De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met algemeen in Nederland aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaglegging zoals hierna vermeld. Dit betekent dat de jaarrekening
is opgesteld in
overeenstemming met de daartoe geldende bepalingen volgens titel 9 BW 2 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Voor de indeling en presentatie van de in deze jaarrekening opgenomen gegevens is gekozen voor het model voor de balans en winst en verliesrekening zoals genoemd in bijlage 1 van de RJ 645. I N T E G R AL E V E N N O O T S C H AP S B E L AS T I N G Met ingang van 1 januari 2008 zijn woningcorporaties integraal belastingplichtig voor de Wet op de Vennootschapsbelasting. De regels voor woningcorporaties zijn uitgewerkt in een Vaststellingsovereenkomst (VSO II). Omdat de afspraken (VSO II) nog op een aantal punten onduidelijk zijn wordt het inzicht in de toekomstige verrekeningsmogelijkheden van (latente) belastingen op dit moment nog bemoeilijkt. Voor de verwerking van belastingen in de jaarrekening van de woningcorporaties is er nog geen eenduidige uitgewerkte regelgeving. In de nieuwe RJ 645 richtlijnen zal de regelgeving verder worden uitgewerkt, maar deze richtlijn is nog in de ontwerpfase. In de basis zijn de regels zoals omschreven in RJ 272 „Belastingen naar de winst‟ ook voor woningcorporaties van toepassing. In RJ 272.306 is geregeld dat voor alle verrekenbare tijdelijke verschillen tussen de fiscale en commerciële waardering een latente belastingpost dient te worden gevormd tot het bedrag dat het waarschijnlijk is dat er fiscale winst beschikbaar zal zijn voor verrekening. De waardering van latente belastingverplichtingen en latente belastingvorderingen is gebaseerd op de fiscale gevolgen van de per balansdatum voorgenomen wijze van realisatie of afwikkeling van de activa, voorzieningen, schulden of overlopende passiva. De voorgenomen wijze van realisatie of afwikkeling is gebaseerd op het strategisch voorraadbeleid. De horizon voor toetsing bedraagt derhalve een periode tussen de 5 tot maximaal 10 jaren. Om deze reden is ten aanzien van de waarderingsverschillen uit hoofde van het bezit (o.a. openingsbalans materiële vaste activa per 1 januari 2008) geen latenties in de jaarrekening verwerkt. De
berekening
van
de
latente
belastingvorderingen
en
–verplichtingen
geschiedt
tegen
belastingpercentage van 20 %. Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 78
een
Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare verschillen en beschikbare voorwaartse verliescompensatie worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekenings-mogelijkheden kunnen worden benut. Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de financiële vaste activa indien de verwachte looptijd > 1 jaar, latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen. Ten aanzien van de acute belastinglast en belasting latenties in de jaarrekening zijn een aantal standpunten ingenomen die eerst bij afwerking van de aangifte over de verslagjaren 2006 t/m 2009 door de fiscus zullen worden getoetst. Dientengevolge kan de fiscale last over 2009 en voorgaande jaren nog wijzigingen ondergaan. ALGEMEEN De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat berusten op de grondslag van verkrijgings- of vervaardigingsprijs of nominale waarde, tenzij anders wordt vermeld. Grondslagen voor het opstellen van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld in overeenstemming met de indirecte methode zoals opgenomen in de RJ 360. Aangegane verplichtingen Als gevolg van wijziging van de RJ 252 is het niet langer toegestaan aangegane verplichtingen inzake nieuwbouwprojecten te verwerken op de balans. Met ingang van het boekjaar 2007 worden de door de corporatie aangegane (restant) verplichtingen vermeld onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen. M AT E R I Ë L E V AS T E AC T I V A Als indeling van de materiële vaste activa onderscheidt de corporatie: - woningen (zelfstandige en onzelfstandige) - bedrijfsruimten, winkels - garages, bergingen en stallingen. O N R O E R E N D E E N R O E R E N D E Z AK E N I N E X P L O I T AT I E De woningen met de daarbij behorende installaties, garages en aanpassingen zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs dan wel lagere bedrijfswaarde, verminderd met de daarop toegepaste afschrijvingen, bepaald op basis van de verwachte restant economische levensduur. De afschrijvingen zijn berekend volgens het annuïteiten systeem. De grond is gewaardeerd tegen aanschafwaarde en hierop wordt niet afgeschreven aangezien grond niet onderhevig is aan slijtage. Bij de 'onroerende goederen woningen en Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap” Pagina 79
woongebouwen' is gekozen voor de annuïtaire afschrijvingsmethode over de restant boekwaarde per 31.12.1994 en de restant economische levensduur van het complex. Over de later aangebrachte voorzieningen zal worden afgeschreven over de resterende economische levensduur van het complex. Er is hierbij een vast rentepercentage van 6 % gehanteerd dat is gebaseerd op de verwachte gemiddelde vermogens kostenvoet. De investeringen voor woningverbeteringen, waarvoor een kostendekkende huurprijs in rekening wordt gebracht hebben betrekking op aanleg van: CV 's met warmwatervoorziening, douches, het aanbrengen van een extra radiator op de douche, het plaatsen van voordeurroosters, plafondisolatie en het na-isoleren van woningen bij mutatie. Voor de complexen 011 en 012 (Van „t Santbuurt) en 021 en 022 (Hengstdal) zijn diverse uitgevoerde planmatige onderhoudswerkzaamheden geactiveerd, waarvan is vastgesteld dat deze werkzaamheden een levensduur verlengend karakter voor de woning c.q. het complex hebben en waarbij de restant economische levensduur van het complex wordt overschreden. De restant levensduur van deze complexen is als gevolg hiervan aangepast. B E D R I J F S W AAR D E De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van het saldo van de kasstromen verbonden met de toekomstige inkomsten en uitgaven over de geschatte resterende economische levensduur van de investering. Bij het berekenen en bepalen van de bedrijfswaarde (per complex) van het totale bezit zijn de volgende parameters gehanteerd:
huurverhoging
2,25 %
lastenstijging
2,25 %
discontering
6,0 %
onderhoud
3,25%
Op basis van bovengenoemde parameters bedraagt de bedrijfswaarde van het totale bezit (inclusief grond) per 31 december 2009 € 103 mln. De overwaarde ten opzichte van de boekwaarde per 31 december 2009 (€ 58 mln.) bedraagt € 45 mln. oftewel 77,6 %. De materiële vaste activa is gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere bedrijfswaarde op complexniveau. Op basis van deze parameters heeft er in 2009 een aanvullende afwaardering c.q. waardevermindering van materiële vaste activa plaatsgevonden voor het nieuwbouwproject 43 appartementen Hugo de Grootstraat te Nijmegen (complex 80). Ten aanzien van investeringen in de bestaande en nieuwbouw wordt als uitgangspunt gehanteerd dat per individuele investering geen hoger bedrag wordt geactiveerd dan de stijging van de totale bedrijfswaarde van het gehele bezit als gevolg van die investering. Door deze benadering zal de overwaarde (het verschil tussen de hogere bedrijfswaarde en de boekwaarde) op totaalniveau minimaal gelijk blijven. Hiermee wordt Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 80
niet ingeteerd op de verdiencapaciteit van het totale bezit. Wijzigingen in de uitgangspunten bij de bepaling van de bedrijfswaarde kunnen op enig moment leiden tot een aanpassing van de verdiencapaciteit.
Belvédère
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 81
De restant economische levensduur van de verschillende complexen is als volgt: Complex
Aantal
Naam
won.
Oorspr.
Econom.
Restant
looptijd
levensduur
econom. levensduur
11
312
Van 't Santbuurt (boven-benedenwon)
50
100
15
12
187
Van’t Santbuurt (eengezinswon)
50
100
15
21
116
Hengstdal (eengezinswon)
50
75
15
22
220
Hengstdal (flat, maisonnettes)
50
75
15
30
23
Pegasusflat
50
50
28
50
46
Canabae
50
50
38
90
15
RIBW Ubbergseveldweg
50
50
48
100
39
Daalseweg/Bachstraat/Groesb.dwwg
50
50
22
110
80
Van Gentstraat e.o.
50
50
27
140
19
Van Gentstraat/Athlonestr. e.o.
50
95
33
150
8
Sweersstraat
50
50
37
200
51
Archipelstraat
50
50
35
250
80
De Weijer
50
50
43
300
59
Neerbosch Oost
50
65
20
310
168
Neerbosch-Oost
50
50
10
320
30
Toonladder
50
50
33
400
120
Lankforst
50
50
10
500
268
Tolhuis
50
50
25
550
36
Heeren van Nijmegen/Traianustoren
50
50
48
600
103
Horstacker
50
50
22
700
40
Drieskensacker
50
50
32
800
24
Visveld Lent
50
50
46
850
17
Waterbaan Oosterhout
50
50
48
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 82
O N R O E R E N D E E N R O E R E N D E Z AK E N T . D . V . D E E X P L O I T AT I E Deze activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met de afschrijvingen en bepaald op basis van de verwachte economische levensduur. Als uitzondering geldt dat voor het kantoorpand op de Curaçaoweg 1 te Nijmegen niet wordt afgeschreven. De afschrijvingen (in jaren) zijn berekend volgens het lineaire systeem conform onderstaand overzicht:
bedrijfswagens
kantoorinventaris
5 jaar 10 jaar.
F I N AN C I Ë L E V AS T E AC T I V A T E V O R D E R E N BW S- S U B S I D I E S Onder deze post zijn de netto contante waarden van BWS-subsidies opgenomen voor drie nieuwbouwprojecten waarvoor een beschikking geldelijke steun is afgegeven door het Stedelijk Knooppunt Arnhem - Nijmegen. Het knooppunt Arnhem - Nijmegen is regionaal budgethouder in het kader van het Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS). De nog te ontvangen BWS-subsidies hebben betrekking op:
complex 200: 51 woningen Archipelstraat
complex 150: 8 woningen Sweersstraat
complex 50: 30 woningen Canabae.
DEELNEMINGEN Op 24 februari 2004 heeft WBSG 41 certificaten van aandelen in het kapitaal van NCCW B.V. aangekocht. Op 1 september 2007 en 1 september 2008 heeft WBSG ervoor gekozen om van het uit te keren dividend deze deels in de vorm van stockdividend uit te laten keren waarbij is uitgegaan van een waarde van € 810,= per certificaat in 2007 en € 830,= per certificaat in 2008. Op deze wijze zijn er nog 3 certificaten van aandelen aangekocht. De Stichting NWR is certificaathouder uit hoofde van de door haar afgegeven garantie. Certificaathouders kunnen van de garantie, die Stichting NWR heeft verstrekt slechts gebruik maken in de periode van 15 mei 2009 tot uiterlijk 30 juni 2009. In deze periode heeft WBSG alle 44 certificaten van aandelen te koop aangeboden aan de Stichting NWR. Op 29 juni 2009 is de akte van verkoop en levering van certificaten van aandelen van NCCW B.V. door alle partijen voor akkoord ondertekend.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 83
B E L E G G I N G E N O P L AN G E T E R M I J N ( L E N I N G E N U /G ) In het kader van maatschappelijke betrokkenheid is besloten te participeren in:
e
de 5 tranche van het Wooninvesteringsfonds (Wif) met een belegging van € 226.890,= (looptijd 10 jaar: 25.06.2001 – 25.06.2011) t.b.v. een nieuwbouwproject van de Almelose Woningstichting te Almelo
e
de 6 tranche van het Wooninvesteringsfonds (Wif) met een belegging van € 500.000,= (looptijd 10 jaar: 01.11.2004 – 01.11.2014 ) t.b.v. nieuwbouw op de Campus Radboud Universiteit van de SSHN te Nijmegen.
V L O T T E N D E AC T I V A VORDERINGEN De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor mogelijke oninbaarheid. VOORZIENINGEN VOORZIENING ONREND ABE LE INVESTERINGEN Een te verwachten onrendabele top op onroerende zaken in ontwikkeling is in mindering gebracht op de stichtingskosten van het project. Indien de onrendabele top groter is dan de bestede stichtingskosten is het saldo van het project verantwoord onder de post voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw. PENSIOENVOORZIENINGEN De pensioenregeling is ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW) en is naar zijn aard een toegezegde pensioenregeling. Woningbouwstichting „De Gemeenschap‟ heeft in het geval van een tekort bij SPW geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. L AN G L O P E N D E S C H U L D E N LENINGEN GEM EENTE / KREDIE TINS TELLINGEN De leningen gemeente en kredietinstellingen worden afgelost op basis van het fixe of volgens het annuïteiten systeem.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 84
W A AR B O R G S O M M E N De waarborgsommen betreffen de volgens huurovereenkomst van huurders ontvangen bedragen die dienen als eerste zekerheid voor voldoening van het bedrag dat bij beëindiging van de huurovereenkomst door de huurder verschuldigd mocht zijn aan mutatiekosten en/of achterstallige huur. Over de uitstaande waarborgsommen wordt jaarlijks een rentevergoeding gereserveerd die bij het verlaten van de woning wordt uitbetaald. R E S U L T A AT B E P AL I N G Het resultaat wordt bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. Baten worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn geïnd of invorderbaar zijn. Lasten worden opgenomen in het jaar waarin zij betaald of voorzienbaar zijn. BEDRI JFSOPBRE NGS TEN O V E R H E I D S B I J D R AG E N Het betreft hier de jaarlijkse ontvangen bijdragen voor woningaanpassingen gehandicapten. B E D R I J F S L AS T E N L AS T E N O N D E R H O U D Hieronder vallen alle kosten voor het jaarlijks terugkerend onderhoud en het planmatig onderhoud. Het jaarlijks terugkerend onderhoud wordt onderscheiden in de kosten van derden en de kosten van materiaalverbruik.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 85
TOELICHTING OP DE BALANS VASTE ACTIVA 1. Materiële vaste activa
31-12-2009
31-12-2008
Deze post is als volgt samengesteld: 1.1 (On)roerende zaken in exploitatie woningen en woongebouwen 1.2 (On)roerende zaken in exploitatie niet zijnde woningen 1.3 (On)roerende zaken in ontwikkeling 1.4 (On)roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal
57.667.941
58.523.722
285.550
305.771
13.414.544
4.595.823
1.745.391
1.779.472
73.113.426
65.204.788
31-12-2009
31-12-2008
75.431.671
75.402.995
-16.907.949
-15.919.689
58.523.722
59.483.306
Het verloop van deze posten in het boekjaar is als volgt: 1.1 Onroerende zaken in exploitatie woningen en woongebouwen Saldo per 1 januari : -
Aanschaffingswaarde
-
Cumulatieve afschrijvingen inclusief waardeverandering
Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar: -
Investeringen diverse aangebrachte voorzieningen
232.094
56.937
-
Desinvesteringen
0
-28.261
-
Waardeveranderingen
0
0
-
Afschrijvingen
-
Correcties op afschrijvingen
Saldo
-1.087.875
-996.088
0
7.828
-855.781
-959.584
Saldo per 31 december : -
Aanschaffingswaarde
-
Cumulatieve afschrijvingen inclusief waardeverandering
Boekwaarde per 31 december
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
75.663.765
75.431.671
-17.995.824
-16.907.949
57.667.941
58.523.722
Pagina 86
1.2 Onroerende zaken niet zijnde woningen
31-12-2009
31-12-2008
Saldo per 1 januari : - Aanschaffingswaarde
830.212
830.212
-524.441
-505.609
305.771
324.603
- Cumulatieve afschrijvingen inclusief waardeverandering Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar: - Investeringen diverse aangebrachte voorzieningen
0
0
- Desinvesteringen
0
0
- Waardeveranderingen
0
0
- Afschrijvingen
-20.221
- Correcties op afschrijvingen
-18.832
0
Saldo
0
-20.221
-18.832
830.212
830.212
inclusief waardeverandering
-544.662
-524.441
Boekwaarde per 31 december
285.550
305.771
Saldo per 31 december : - Aanschaffingswaarde - Cumulatieve afschrijvingen
Afschrijvingsmethode en termijnen Voor een toelichting op de afschrijvingsmethode en termijnen wordt verwezen naar de grondslagen voor balanswaardering en resultaatbepaling. Zekerheden Geen van deze activa zijn als zekerheid gesteld voor opgenomen geldleningen. Complexindeling Bij de waardering van de materiële vaste activa wordt onderscheid gemaakt naar soorten activa. De indeling van de complexen is in 2004 herzien en opnieuw samengesteld op basis van PMC 's (product markt combinaties). Bedrijfswaarde De geactualiseerde bedrijfswaarde (inclusief grond en rentabiliteitswaardecorrectie) bedraagt per 31-12-2009 € 103,0 mln. De overwaarde ten opzichte van de boekwaarde per 31.12.2009 ad € 58,0 mln bedraagt € 45,0 mln. oftewel 77,6 %.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 87
De mutatie in de bedrijfswaarde ten opzichte van het vorige jaar is als volgt te verklaren: Bedrijfswaarde 2008
97.396
Aanpassing bedrijfswaardeberekening FMP
-1.437
Gecorrigeerde bedrijfswaarde ultimo 2008
95.959
Restwaarde grond
-30.262
Bedrijfswaarde 2008 (kasstromen)
65.697
Autonome ontwikkelingen Vrijval kasstroom
4.910
Effect jaar opschuiven
-6.023 -1.113
Voorraadmutaties Overige nieuwe vhe's
-36
Overige mutaties woninggegevens
380 344
Parameterwijzigingen Levensduur
10.179 10.179
Wijziging exploitatiebeleid Onderhoud Baten/Lasten incl personeelskosten
-3.569 -29 -3.598
Bedrijfswaarde 2009 (kasstromen)
71.509
Restwaarde grond
27.502
Rentabiliteitswaarde correctie 2009
4.015
Bedrijfswaarde 2009
103.026
Verloop rentabiliteitswaardecorrectie 2009 -4.631
Rentabiliteitswaardecorrectie 2008 Autonome ontwikkeling
705
Wijziging lopende leningen
391
Nieuwe leningen
-480 616
Rentabiliteitswaarde correctie 2009
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
-4.015
Pagina 88
Verzekering De onroerende en roerende zaken in exploitatie zijn per 31 december 2009 verzekerd op basis van uitgebreide gevarenverzekering. De verzekerde waarde wordt jaarlijks aangepast op basis van indexering en bedraagt ultimo 2009 € 177,1 mln. Actuele waarde De waarde van de woningen en woongebouwen en onroerende zaken niet zijnde woningen bedroeg volgens de aanslag onroerende zaakbelasting in 2009 € 364 mln. (waardepeildatum 1 januari 2008). 1.3 Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling
31-12-2009
31-12-2008
Saldo per 1 januari : - Investeringen - Afboeking onrendabele top Boekwaarde per 1 januari :
4.595.823
442.807
0
0
4.595.823
442.807
9.038.721
5.503.016
Mutaties in het boekjaar : - Investeringen - Vrijval voorziening onrendabele investeringen - Afboeking onrendabele top - Overboeking naar onroerende zaken in exploitatie
0
-1.350.000
-220.000
0
0
0
8.818.721
4.153.016
13.634.544
4.595.823
-220.000
0
13.414.544
4.595.823
Saldo per 31 december - Investeringen - Afboeking onrendabele top Boekwaarde per 31 december
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 89
1.4 Onroerende en roerende zaken t.d.v. de exploitatie 31-12-2009
31-12-2008
Saldo per 1 januari : - Aanschaffingswaarde
1.889.030
1.852.300
-109.559
-79.957
1.779.472
1.772.344
178
36.730
- Desinvesteringen
0
0
- Waardeveranderingen
0
0
-34.259
-29.602
0
0
-34.081
7.128
1.889.208
1.889.030
inclusief waardeverandering
-143.818
-109.559
Boekwaarde per 31 december
1.745.391
1.779.472
- Cumulatieve afschrijvingen inclusief waardeverandering Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar: - Investeringen
- Afschrijvingen - Correcties op afschrijvingen Saldo Saldo per 31 december : - Aanschaffingswaarde - Cumulatieve afschrijvingen
Uitsplitsing van de boekwaarde -
Kantoor Curacaoweg
-
Inventaris kantoor
1.575.000 170.391 1.745.391
De onroerende en roerende zaken t.d.v. de exploitatie zijn per 31 december 2009 voor € 2,7 mln verzekerd. De laatste wijziging van de verzekerde waarde heeft in 2009 plaatsgevonden
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 90
2. Financiële vaste activa
31-12-2009
31-12-2008
Deze post is als volgt samengesteld 2.1 Te vorderen subsidie BWS
292.425
359.864
0
35.783
2.3 Beleggingen op lange termijn
726.890
726.890
2.4 Belastinglatentie
418.877
380.000
1.438.192
1.502.537
2.2 Deelnemingen
Totaal 2.1 Te vorderen subsidie BWS Saldo per 1 januari
31-12-2009
31-12-2008
359.864
424.496
Mutaties in het boekjaar: -
Rente
-
Ontvangen bijdragen
Saldo per 31 december
15.031
17.838
-82.470
-82.470
-67.439
-64.632
292.425
359.864
Het saldo per 31 december 2009 kan nader worden gespecificeerd over de volgende complexen: Complex Cpl. 50: 30 won. Canabae Cpl 150: 8 won. Sweersstraat Cpl.200: 51 won. Archipelstraat
2.2 Deelnemingen -
CW Bijdrage
CW Bijdrage
156.797
178.313
8.024
10.925
127.604
170.626
292.425
359.864
31-12-2009
31-12-2008
NCCW B.V.
0
35.783
Saldo per 31 december
0
35.783
0
0
-35.783
0
Mutaties in het boekjaar -
Verwerving kapitaalbelangen
-
Afstoting kapitaalbelangen
-
Resultaat
0
0
-
Dividend Correctie waardeveranderingen
0
830
0
0
-35.783
35.783
-
Eindsaldo Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 91
2.3 Beleggingen op lange termijn
31-12-2009
31-12-2008
- Leningen u/g: Wooninvesteringsfonds/5e tranche Almelo
226.890
226.890
- Leningen u/g: Wooninvesteringsfonds/6e tranche SSHN Nijmegen
500.000
500.000
Saldo per 31 december
726.890
726.890
2.4 Belastinglatentie - Belastinglatentie begin boekjaar - Mutatie Saldo per 31 december
31-12-2009
31-12-2008
380.000
380.000
38.877
0
418.877
380.000
In verband met een voorwaartse verliescompensatie en tijdelijke waardeverschillen is een latentie vordering vennootschapsbelasting opgenomen tegen 20%.
Belvédère
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 92
VLOTTENDE ACTIVA 3. Vorderingen
31-12-2009
3.1 Huurdebiteuren
31-12-2008
59.354
3.2 Debiteuren gemeente
56.608
0
0
3.3 Overige vorderingen
145.742
116.462
3.4 Overlopende activa
12.620
31.302
217.716
204.372
Totaal De specificatie is als volgt: 3.1
Huurdebiteuren
31-12-2009
31-12-2008
Huurachterstand zittende huurders Af: voorziening dubieuze debiteuren
59.354
56.608
0
0
Totaal huurdebiteuren per 31-12
59.354
56.608
De uitsplitsing naar tijdsduur en aantal huurders is als volgt: Aantal maanden huurachterstand Aantal huurders 31-12-2009 31-12-2008
Bedragen 31-12-2009
Bedragen 31-12-2008
tot 1 maand
57
71
16.016
18.000
1 tot 2 maanden
25
18
16.653
9.000
2 tot 3 maanden
9
3
7.830
3.000
3 tot 4 maanden
3
3
4.151
5.000
4 maanden of meer
7
8
14.704
21.608
101
103
59.354
56.608
Totaal
De huurachterstand uitgedrukt in een percentage van het totaal van de huren en vergoedingen bedraagt voor 2009: 0,55 % ( 2008: 0,53 % ). De huurachterstand ingedeeld naar wijze van invordering is als volgt: 31-12-2009 Achteraf / te late betaling
31-12-2008
22.638
28.000
Betalingsafspraken In handen van deurwaarder
6.810
1.000
29.906
27.608
Totaal
59.354
56.608
In dit overzicht is nog geen rekening gehouden met de huurbedragen welke ultimo van het boekjaar aan de deurwaarder zijn voldaan. Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 93
3.2 Debiteuren Gemeente Nijmegen -
31-12-2009
Te ontvangen bijdragen
0
Totaal 3.3 Overige vorderingen -
Belastingdienst Huurtoeslag (MVROM-IHS)
-
0 31-12-2009
31-12-2008
2.549
893
Doorberekende kosten vertrokken bewoners / WSNP
60.660
63.326
Af: Voorziening dubieuze debiteuren
-9.253
-5.653
-
Onderhoud voor rekening bewoners
2.831
3.114
-
Te vorderen rente banken
6.364
15.323
-
Afrekening sociale lasten / pensioenpremie
-
Debiteuren vertrokken bewoners
-
Enserve, inleenvergoeding
-
0
469
28.823
28.046
0
7.151
Uitkering schadeverzekering
34.350
0
-
SEV project
15.965
0
-
Overige vorderingen
3.453
3.793
145.742
116.462
Totaal
3.3 Overige vorderingen -
Belastingdienst Huurtoeslag (MVROM-IHS)
-
31-12-2009
31-12-2008
2.549
893
Doorberekende kosten vertrokken bewoners / WSNP
60.660
63.326
-
Af: Voorziening dubieuze debiteuren
-9.253
-5.653
-
Onderhoud voor rekening bewoners
2.831
3.114
-
Te vorderen rente banken
6.364
15.323
-
Afrekening sociale lasten / pensioenpremie
0
469
-
Debiteuren vertrokken bewoners
28.823
28.046
-
Enserve, inleenvergoeding
0
7.151
-
Uitkering schadeverzekering
34.350
0
-
SEV project
15.965
0
-
Overige vorderingen
3.453
3.793
145.742
116.462
Totaal
Voorziening voor dubieuze debiteuren Voor het risico van wanbetaling door de huurdebiteuren is een voorziening gevormd. Saldo per 1 januari
5.653
655
Af: Afboeking oninbare vorderingen
-1.400
0
Bij: Donatie
5.000
5.000
Saldo per 31 december
9.253
5.653
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 94
3.4 Overlopende activa Vooruitbetaalde - assurantiepremie
31-12-2009
31-12-2008
655
655
-
Af te wikkelen facturen
2.603
23.505
-
Overige
9.362
7.142
12.620
31.302
Totaal
4. Liquide middelen 4.1
31-12-2009
31-12-2008
Direct opvraagbaar:
-
Kas
-
ING bank (v.h.Postbank)
28.984
58.350
-
Rekening courant banken
146.066
160.550
175.830
219.921
53.528
730.013
53.528
730.013
229.358
949.934
Subtotaal
780
1.021
4.2 Op termijn uitgezet -
Maanddeposito's
Subtotaal Totaal VERMOGEN LANG 5. Eigen vermogen 5.1 Overige reserves
31-12-2009
31-12-2008
Saldo per 1 januari
7.427.576
7.342.470
- Jaarresultaat
1.452.237
85.106
Saldo per 31 december
8.879.813
7.427.576
Verwezen wordt naar de toelichting welke is gegeven onder de post "toerekening jaarresultaat".
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 95
6. Voorzieningen 6.1 Voorziening onrendabele investeringen Saldo per 1 januari
31-12-2009
31-12-2008
825.000
1.350.000
- Mutatie in het boekjaar
-825.000
-525.000
Saldo per 31 december
0
825.000
0
-1.350.000
- 15 won Drie Zwanen
-825.000
825.000
Saldo mutaties
-825.000
-525.000
Mutaties in het boekjaar - 34 appartementen Belvedere Oosterhout
7. Langlopende schulden 7.1 Leningen kredietinstellingen 7.2 Waarborgsommen Totaal 7.1 Leningen kredietinstellingen Saldo per 1 januari
31-12-2009
31-12-2008
62.672.143
56.454.312
246.107
241.100
62.918.250
56.695.412
31-12-2009
31-12-2008
56.454.312
53.222.687
Mutaties in het boekjaar -
Nieuwe leningen
13.000.000
9.000.000
-
Reguliere aflossingen
-6.782.169
-5.768.375
6.217.831
3.231.625
62.672.143
56.454.312
Saldo mutaties Saldo per 31 december
De gemiddelde rentevoet van de uitstaande leningen bedraagt ultimo 2009 circa 4,3% (2008:4,3%). De leningen van de kredietinstellingen worden op basis van het annuïteitensysteem of ineens afgelost (fixe leningen). Er is 1 complex (36 app. Heeren van Nijmegen) hypothecair bezwaard voor een bedrag van € 5 mln. middels een flexlening. Ultimo 2009 is van deze flexlening € 5 mln. opgenomen. Het aflossingsbestanddeel zal het komende jaar circa € 297.000,= bedragen. In 2010 zal 1 fixe lening worden afgelost voor een totaal bedrag van € 3,5 mln. Het schuldrestant van de leningen met een looptijd korter of gelijk aan 5 jaar bedraagt € 29,1 mln.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 96
7.2 Waarborgsommen
31-12-2009
31-12-2008
Het verloop van deze post is als volgt: Saldo per 1 januari Mutaties in het boekjaar: Bij: Rente over - waarborgsommen -
Bij: Nieuwe waarborgsommen Af: Uitgekeerde waarborgsommen
Saldo mutaties Saldo per 31 december
241.100
230.062
2.733
2.490
20.300
24.306
-18.026
-15.758
5.007
11.038
246.107
241.100
De waarborgsom per woning bedraagt € 140,-. Over de uitstaande waarborgsommen is de afgelopen jaren rente gereserveerd, voor het jaar 2009: 2 % . De waarborgsom inclusief rente wordt bij beëindiging van de huurovereenkomst met de huurder verrekend. VLOTTENDE PASSIVA 8. Kortlopende schulden 8.1 Schulden aan leveranciers
31-12-2009
31-12-2008
1.485.124
1.596.906
321.951
182.584
2.705
0
8.4 Overlopende passiva
1.390.852
1.134.153
Totaal
3.200.632
2.913.643
8.2 Belastingen en premies sociale volksverzekeringen 8.3 Overige schulden
De specificatie van deze posten is als volgt: 8.1
Schulden aan leveranciers
-
Diverse crediteuren (subadministratie)
-
Overige crediteuren
31-12-2009
31-12-2008
1.448.263
1.550.860
36.861
46.046
Totaal
1.485.124
1.596.906
8.2 Belastingen en premies sociale volksverzekeringen
31-12-2009
-
Te betalen Loonheffing
-
Af te dragen BTW (verlegd)
-
SPW pensioenpremies
Totaal Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
31-12-2008
26.132
21.313
295.819
147.438
0
13.833
321.951
182.584 Pagina 97
8.3 Overige schulden -
Waarborgsommen
Totaal 8.4 Overlopende passiva -
Niet vervallen rente leningen
-
Vooruitontvangen huren
-
31-12-2009
31-12-2008
2.705
0
2.705
0
31-12-2009
31-12-2008
1.123.063
876.876
138.741
121.417
Te verrekenen goederen & diensten
50.790
52.392
-
Belastingdienst Huurtoeslag vooruitontv.
75.953
81.415
-
Overige
2.305
2.053
1.390.852
1.134.153
Totaal Niet uit de balans blijkende verplichtingen. Obligo's.
Obligo aan het WSW uit hoofde van een door het WSW geborgde leningen, die opeisbaar wordt indien blijkt dat het aan het WSW betaalde disagio en de achtergestelde lening bij elkaar niet voldoende zijn om de aanspraken op het WSW te dekken. Het WSW verwacht conform de actuele meerjaren liquiditeitsprognose voor de komende 5 jaar geen beroep te doen op deze obligo verplichting. Voor eventuele jubileum uitkeringen is geen voorziening gevormd omdat de omvang van deze verplichting niet betrouwbaar kan worden bepaald. Dit vanwege het beperkte aantal medewerkers. Overigens gaat dit om een bedrag dat niet materieel is. Aangegane verplichtingen. Ultimo boekjaar is sprake van een verplichting ad. € 0,1 mln. inzake het nieuwbouwproject 34 appartementen Belvedere in Oosterhout waarvoor opdrachten met derden zijn aangegaan en die nog niet zijn afgewikkeld. Voor het project 43 appartementen Hugo de Grootstraat is ultimo boekjaar een aangegane verplichting opgenomen voor een bedrag van € 0,5 mln. Voor de renovatie van 2 woningen (Athlonestraat 30 - 32 te Nijmegen) is ultimo boekjaar een aangegane verplichting opgenomen voor een bedrag € 0,3 mln. WBSG heeft met Vastgoedontwikkeling Zuid - Nederland B.V. afspraken gemaakt om in het nieuwbouw project: De Drie Zwanen in Zwanenveld te Nijmegen 15 appartementen incl. parkeerplaatsten af te nemen voor een bedrag van circa € 2,6 mln. Voor dit project was in de jaarrekeing van 2008 een onrendabele top opgenomen voor een bedrag van € 825.000,=. Het definitieve besluit omtrent de realisering vindt eind maart 2010 plaats. Aangezien er tot de datum van 31 maart 2010 nog steeds geen duidelijkheid is over de werkelijke doorgang van dit project is bij het samenstellen van de jaarrekening 2009 besloten de voorziening onrendabele top voor dit project te laten vervallen. Het vrijgevallen bedrag van deze voorziening voor dit project ad. € 825.000,= is ten gunste van het jaarresultaat 2009 verwerkt.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 98
TOELICHTING OP DE WINST- EN VERLIESREKENING 1. BEDRIJFSOPBRENGSTEN 1.1 Huren
2009
2008
10.327.538
10.072.930
-31.835 -31.835
-21.975 0 -21.975
10.295.703
10.050.955
2009
2008
Ontvangen vergoedingen voor leveringen en diensten Af: Huurderving - wegens frictie leegstand - wegens mutatieonderhoud
546.267
503.177
-1.878
-825 0
Totaal
544.389
502.352
Te ontvangen nettohuur: - woningen en woongebouwen Af: Huurderving - wegens frictie leegstand - wegens mutatieonderhoud
Totaal De "te ontvangen nettohuur" is t.o.v. het vorig boekjaar gewijzigd als gevolg van : a. de huurverhogingen per 1 juli 2009 2,4% en 2008 1,6 % b. huurverhogingen als gevolg van aangebrachte voorzieningen in 2009 c. mutaties van 2008 die in 2009 voor het gehele jaar zijn opgenomen d. het toepassen van huurharmonisatie bij mutatiewoningen De huurderving bedraagt 0,31 % (2008: 0,22 %) van de te ontvangen huur. 1.2 Vergoedingen
De post vergoedingen betreft bedragen die huurders boven de "kale" huurprijs betalen voor leveringen en diensten. De vergoedingsderving in 2009 bedraagt 0,34 % (2008: 0,16%) van de te ontvangen vergoedingen 1.3 Overheidsbijdragen - Bijdragen voor woningaanpassingen Totaal
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
2009
2008
10.065
4.277
10.065
4.277
Pagina 99
1.4 Opbrengst woningverkopen - Verkoop woningen - Af: boekwaarde woningen Totaal 1.5 Overige bedrijfsopbrengsten - Vergoedingen en verrichte diensten - Overige bedrijfsopbrengsten Totaal
2009
2008
0 0
192.394 -20.434
0
171.960
2009
2008
8.419 23.573
45.913 36.744
31.992
82.657
2009
2008
1.087.875 20.221 34.259
996.088 18.832 29.602
1.142.355
1.044.522
2009
2008
0 -605.000
0 825.000
-605.000
825.000
2009
2008
600.160 -10.538
615.019 0
589.622
615.019
2009
2008
75.390
75.490
75.390
75.490
2. BEDRIJFSLASTEN 2.1 Afschrijving op materiele vaste activa - Afschrijving (on)roerende zaken woningen en woongebouwen - Afschrijving (on)roerende zaken niet zijnde woningen - Afschrijving (on)roerende zaken t.d.v. de exploitatie Totaal 2.2 Waardeverandering vaste activa - Afboeking onrendabele top bestaand woningbezit - Afboeking onrendabele investeringen geplande nieuwbouwprojecten Totaal 2.3 Lonen en salarissen - Bruto salarissen - Af: ontvangen ziekengelden Totaal 2.4 Sociale lasten - Sociale lasten Totaal
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 100
2.5 Pensioenlasten
2009
2008
120.833
124.358
120.833
124.358
2009
2008
3.056.044 -39.868 3.016.176
3.252.415 0 3.252.415
3.016.176
3.252.415
2009
2008
407.289 462.783 2.055.861 90.243 3.016.176
373.446 351.536 2.464.131 63.302 3.252.415
- Pensioenlasten Totaal Personele bezetting Ultimo dit boekjaar bestaat de totale formatie uit 16 werkzame personen (medewerkers). 2.6 Lasten onderhoud - Onderhoudslasten - Af: Doorberekende onderhoudskosten - Kosten derden, groot materiaal verbruik
Totaal Specificatie van de onderhoudslasten -
Klachtenonderhoud Mutatie onderhoud Planmatig onderhoud Serviceonderhoud Totaal onderhoudskosten
De posten klachten- en mutatie onderhoud zijn naar hun aard moeilijk inschatbaar en kunnen over de jaren sterk verschillen. Het klachtenonderhoud hangt direct samen met het aantal door huurders gemelde klachten. 2.7 Overige bedrijfslasten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Overige personeelskosten Huisvestingskosten Kosten Raad van Toezicht Algemene kosten Belastingen Verzekeringen Overige directe exploitatielasten Dotatie overige voorzieningen (Debiteuren)
Totaal
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
2009
2008
438.794 54.985 24.804 357.485 1.043.199 44.744 769.504 5.000
342.393 59.469 22.689 380.205 992.192 41.958 716.872 5.000
2.738.515
2.560.778
Pagina 101
De specificatie van de accountantskosten, welke onder punt4 algemene kosten zijn opgenomen, luidt: De kosten van BDO Audit & Assurance B.V. en hun netwerkorganisaties zijn: 1 BDO Audit & Assurance BV, Controle van de jaarrekening 35.468 36.051 2 BDO Audit & Assurance BV, Andere controle opdrachten 0 0 3 BDO Netwerkorganisaties, Fiscale adviesdiensten 11.091 2.112 4 BDO Netwerkorganisaties, Andere niet controle diensten 0 0 Totaal 46.559 38.163 3. FINANCIELE BATEN EN LASTEN 3.1 Rentebaten Financiële vaste activa - Rente op te vorderen subsidie BWS - Rente van beleggingen op lange termijn Liquide middelen - Rente op deposito's Vorderingen - Rente op overige vorderingen Totaal
2009
2008
15.031 14.900
17.838 30.640
81.090
65.518
1.272
918
112.293
114.914
3.2 Rentelasten Langlopende schulden - Rente leningen overheid - Rente leningen kredietinstellingen - Rente waarborgsommen Kortlopende schulden - Rente overige schulden
2009
2008
548.523 1.943.541 4.801
562.540 1.772.984 4.493
6.327
384.410
Totaal
2.503.192
2.724.427
4.1 Belastingen - Vennootschapsbelasting correctie voorgaande jaren Mutatie boekjaar
2009
2008
67.958 -29.081
0 380.000
38.877
380.000
De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voorzover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestandelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekenig gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 102
Het gemiddelde wettelijke belastingtarief bedraagt 25,5%. Een afwijkende effectieve belastingdruk wordt veroorzaakt door het benutten van fiscale verliescompensatie, de waardering van latenties en fiscaal vrijgestelde winstbestandelen.
Commercieel resultaat BIJ: Fiscaal lagere afschrijving MVA Fiscaal geen waardeveranderingen Fiscaal lagere lasten onderhoud Vrijval (dis)agio beleggingen op lange termijn Vrijval voorziening onderhoud Bijdrageheffing bijzondere projecten wijkaanpak Gemengde kosten
1.413.360 1.075.323 -605.000 65.751 31.345 405.000 113.130 3.465 1.089.014
AF: Fiscaal geen opbrengst woningverkopen Fiscaal onderhoudsvoorziening Vrijval (dis)agio op leningen kredietinstellingen Investeringsaftrek
0 2.354.000 176.752 0 2.530.752 -28.378
Belastbare winst (fiscaal resultaat) Af: Te verrekenen verliezen
0 0 -28.378
Belastbaar bedrag 2009 Tarief 1e schijf tot € 275.000 20% 2e schijf vanaf € 275.000 25% Te betalen vennootschapsbelasting = latentie vordering
Belastbaar -28.378 0
Winst na belasting 2009
Te betalen vennootschapsbelasting/ latentie vordering 2009 Af: betaalde voorschotten Nog te betalen vennootschapsbelasting 2009
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
-5.676 0 -5.676 -22.703
-5.676 0 0 -5.676
Pagina 103
OVERIGE INFORMATIE Werknemers. Gedurende het verslagjaar 2009 had Wbs. De Gemeenschap gemiddeld 13,8 werknemers in dienst. Dit aantal is gebaseerd op het aantal full time equivalenten. Bestuurder en Raad van Toezicht. De lasten ter zake van de bezoldiging en pensioenen van de Bestuurder bedraagt: Fiscaal belastbaar loon Pensioenafdracht (werkgevers en werknemersdeel) Totaal Pensioenpremie werknemersdeel Overige voorzieningen en vergoedingen Ontslagvergoeding
2009 133.074 35.686 168.760
2008 128.201 42.727 170.928
12.031
12.758
geen niet overeengekomen
De (bruto) lasten ter zake van de bezoldiging van leden van de Raad van Toezicht bedragen in 2009: Voorzitter 6.512 Vice-voorzitter 4.555 Lid (3) 2.201 OVERIGE GEGEVENS
6.516 4.426 2.213
1. Toerekening jaarresultaat
2009
2008
1.452.237
85.106
Resultaat
In afwachting van goedkeuring van de Raad van Toezicht is het resultaat nog niet toegevoegd aan de reserves. 2. Gebeurtenissen na balansdatum. Na de balansdatum hebben geen gebeurtenissen plaatsgevonden die op deze plaats vermeld dienen te worden.
Jaarverslag 2009 Woningbouwstichting “De Gemeenschap”
Pagina 104