IVN Maasduinen. Nieuwsbrief mei Inhoud van deze nieuwsbrief

IVN Maasduinen Nieuwsbrief mei 2015

Inhoud van deze nieuwsbrief Pagina 2

Colofon

Pagina 3

IVN Maasduinen - Bestuur NL.Doet mee

Pagina 4

Toekomst IVN

Pagina 5

Lezing door Thijs Belgers

Pagina 6

Excursie naar De Hamert

Pagina 7

IVN Maasduinen - programma Mei

Pagina -

-

Werkgroep Vlinders; dagvlinder monitoring

Pagina 8

-

Werkgroep Volg de Das

Pagina 3

-

Werkgroep Vleermuizen; NL.Doet mee

Pagina9-10

-

Werkgroep Vogels; De havik

Pagina 11

-

Amfibie; De bruine Kikker

Pagina 12-13

-

Natuurpad; Dromen van een Bloemenwei

Pagina 14-16

-

Jeugd ; Project Schone Maas

Pagina 17

-

Basisscholen en hun Bijenhotel

Pagina 18

^

Basisschool ’t Kapelke

Pagina 19

^

Basisschool ‘t Wijdtveld en de Startbaan.

Kersenbloesem … dromen over fruit.

1

Colofon IVN Maasduinen

Ton Wetjens, Voorzitter Tel: 077 - 4722870 Wiel Jacobs, Secretaris Tel: 077 - 4721489 Secretariaat algemeen, beheer website, ledenadministratie. Marc Vergeldt, Penningmeester Tel: 077 - 3661405 Annet Weijkamp Bestuurslid Tel: 077 - 4731244 Ritsaart Blaisse Bestuurslid Tel: 077- 3735100 Secretariaat: Oude Heerweg 213, 5941 EM Velden. E-mail: [email protected] Bank: Rabo rek. nr: NL94 RABO 0153 5138 61 t.n.v. IVN Maasduinen. Coördinatie werkgroepen: Ritsaart Blaisse

Tel: 077 - 3735100

Werkgroep natuur Beheer : Henk Wennekers Werkgroep Natuur leerpad: Daan Strelitsky

Tel: 077 – 4721813 Tel: 077 - 4721321

Vogelwerkgroep: Theo Lommen

Tel: 06 - 51786669

Werkgroep Amfibieën & reptielen: Ton Wetjens Tel: 077 – 4722870 Werkgroep Jeugd: José Wennekers, Tel: 077- 4721813 E-mail: [email protected] Harry v.d. Logt, Tel: 077- 4721861 E-mail: [email protected] Werkgroep Vlinders: Jan Heuvelmans Tel: 077 – 4720040 E-mail: [email protected] Werkgroep vleermuizen: Albert Raaijmakers,

Tel: 0622922534

Programmacommissie: Ritsaart Blaisse, Henny Martens en Annet Weijkamp mail: [email protected] Tel: 06 16880538 of 0049 2831 9779586 Redactie nieuwsbrief: Annet Weijkamp Tel: 077 – 4731244 E-mail: [email protected] Jeu Smeets Tel: 077 – 3520206 E-mail: [email protected]

2

Bestuur NL.Doet mee Tijdens de laatste Jaarvergadering heeft het bestuur laten weten de werkgroep Vleermuizen financieel te willen ondersteunen met de aanschaf van de bat detector. Werkgroepleider Albert Raaijmakers heeft een mooie presentatie gegeven over de werkgroep met foto;s over de monitoring per auto. Aangezien de prijs aanzienlijk is moet er voor worden gewerkt; want alleen de zon gaat voor niets op. Dus hier zitten ze dan; de ECHTE mannen. In overleg over het uit te voeren werk. Albert luistert zeer geïnteresseerd. En kijkt tevreden naar het resultaat. Dan kan het werk beginnen. Theo kan de boom in en begint met zagen, te zagen en te zagen.

De snoei oogst.

Met dank aan Sylvia Spiertz (IVN Limburg) , die de tuin ter beschikking heeft gesteld.

3

Voorzitters bijeen over toekomst IVN 10 april 2015 “Er is behoefte aan een brede natuurbeweging in Nederland die zorgt dat natuur in het hart van de samenleving staat. Dat het verantwoordelijkheidsgevoel voor natuur groeit. Dat er wordt gewerkt aan natuurbescherming en natuurherstel. En aan kennis van flora en fauna. Daarin is de rol van IVN en KNNV actueler dan ooit.”

Dat was de voornaamste boodschap van professor Frank Berendse in zijn inleiding op de voorzittersconferentie van IVN op 14 maart in Driebergen. De conferentie ging over de toekomststrategie van IVN en de samenwerking – mogelijk samengaan – met KNNV. Honderd IVN‟ers van 80 afdelingen waren erbij. Het was lang geleden dat zoveel afdelingen met elkaar spraken over de toekomst van IVN. De conferentie was informerend en mening vormend; besluitvorming over beleid vindt plaats in de Landelijke Raad. Het Landelijk Bestuur had vooraf twee notities als materiaal naar de afdelingen gestuurd:  

Groei en Beweging; Bestuursnotitie Strategische verkenning, visievorming Intern communiqué: IVN en KNNV werken samen aan een nieuwe natuurorganisatie

In het ochtendprogramma waren er twee inleidingen. Prof. Frank Berendse, hoogleraar Natuurbeheer en plantenecologie, sprak over Natuur en beweging; de erfenis van Heimans en Thijsse. Jan Koehoorn, directeur van Scouting Nederland, hield een persoonlijk getinte inleiding over Verenigingen in verandering: trends en voorbeelden. Dagvoorzitter Natasja van den Berg interviewde de voorzitters van de KNNV en IVN, Kai Waterreus en Kees de Ruiter, over samenwerking en de wens te komen tot een nieuwe brede natuurorganisatie in Nederland. Na de twee inleiders en het interview met de voorzitters werd de zaal betrokken via stellingendiscussies. ‟s Middags waren er vier workshops. De dag werd afgesloten met een plenaire slotsessie, musicus Frank de Kleer en een borrel. Ook vanuit Limburg namen verschillende voorzitters aan de conferentie deel, waaronder Jacques Seezink. Hij was erg te spreken over deze dag en vond het een leerzame en interessante bijeenkomst. Voor Limburg ligt de samenwerking met het KNNV wel iets anders dan voor de rest van het land. Door de aanwezigheid van het Natuurhistorisch Genootschap Limburg, kent Limburg weinig of geen KNNV-afdelingen die zouden fuseren met Limburgse afdelingen. Dat betekent evenwel niet dat de fusie voor Limburg geen impact zou hebben, al was het maar doordat het gewicht van de Limburgse afdelingen op nationaal vlak kleiner zal worden door de fusie.

4

Lezing Thijs Belgers. (20-03-2015) Op vrijdag 20 maart hield Thijs Belgers een zeer interessante lezing over de herintroductie van de zalm in de Roer. De belangstelling was niet erg groot. Slechts elf geïnteresseerden mochten wij in de kantine van de Rozenhof begroeten. Het verhaal van Thijs ging over de tot de verbeelding sprekende vis "de zalm".

Zo goed als uitgestorven in de Nederlandse wateren werd er tijdens een onderzoek zo'n twaalf jaar geleden in de Roer in Roermond weer een aantal zalmen gevangen. Deze waren zeer waarschijnlijk afkomstig van eerdere uitzettingen in Duitsland. Deze waarnemingen toonden aan dat de zalm daadwerkelijk was teruggekeerd. De hoogste tijd dus om de barrières in de vorm van stuwen op te ruimen of te voorzien van vispassages.

In de loop der jaren heeft Thijs er, samen met andere vrijwilligers ervoor gezorgd dat de zalmen weer onbelemmerd hun paaigebieden in de Roer en andere zijrivieren van de Maas kunnen bereiken. Recente onderzoeken hebben echter aangetoond dat de aantallen nog te wensen overlaten maar dat zal een kwestie van tijd zijn.

Groeten, Henny Martens

5

Zondag 29 maart ; een algemene excursie naar de Hamert. In de nacht van zaterdag op zondag gaat de zomertijd weer in. Om 02.00 uur gaat de klok een uur vooruit en duurt de nacht dus een uurtje korter. Sinds 2002 slaan alle landen in de Europese Unie op de laatste zondag van maart een uur over. Dat gebeurt in alle lidstaten op hetzelfde moment. Door de zomertijd blijft het 's avonds een uur langer licht. In de ochtend blijft het juist iets langer donker. Klapekster. Fotograaf Ruud d.d. 29 maart 2015 In 1977, 4 jaar na de oliecrisis van 1973, voerde Nederland de zomertijd definitief in. De maatregel moest energie besparen: doordat het 's avonds langer licht blijft, wordt er minder stroom gebruikt voor verlichting, was het idee. Tussen 1916 en 1945 was de zomertijd ook al van kracht. De zomertijd duurt tot het laatste weekend van oktober. Dan begint de wintertijd en gaat de klok weer een uur terug. Helaas heeft niemand zich gemeld om 08.oo uur bij de start van dit zomerseizoen met excursies door de Maasduinen. “Vanochtend was de excursie zeker afgelast, viel eerst nog wel mee met de regen, toen ik er toch was heb ik een eindje gelopen meteen vooraan zat o.a. een klapekster. Toen het begon te regenen heb ik me ook maar weer omgedraaid.” Ruud. www.waarneming.nl ; Foto’s Henny Martens (27 maart 2015) Roodborst tapuit ; de Hamert – Gertenkamp

Rietgors ; de Hamert

Bruine Kiekendief ; de Hamert -Pikmeeuwenwater Glanskop ; de Hamert

6

IVN Maasduinen Programma Mei Zaterdag 2 mei ; Excursie afgraving Maalbeek Belfeld. Monitoring Gladde Slang, Hazelworm en Knoflookpad (bij geschikte weersomstandigheden) Werkgroep Amfibien en Reptielen Vooraf aanmelden bij Ton Wetjens

Zaterdag 16 mei; OPEN DAG Natuurpad Elke dinsdag middag ; onderhoud Natuurpad Werkgroep Natuurpad Contactpersoon; Daan Strelitsky

Zaterdag 23 mei; Excursie Weerribben-Wieden Elke zondag ochtend; Broedvogel monitoring

Werkgroep Vogels Contactpersoon; Theo Lommen

Elke Zondag ochtend ; DagVlinder Monitoring (bij geschikte weersomstandigheden)

Werkgroep Vlinders Contactpersoon; Jan Heuvelmans

7

2015

Het jaar van de Groene Vrijwilliger. Ik neem u de komende maanden mee naar de activiteiten van IVN Maasduinen vrijwilligers. Onze vrijwilligers zijn opgedeeld in werkgroepen onder begeleiding van een coördinator. Zodat alle activiteiten verspreid over een jaar aan bod komen. De werkgroepen hebben een open structuur ; dat wil zeggen dat iedereen met interesse voor de natuur mee kan doen. Op onze website staat alle informatie over de werkgroep incluis de contactpersonen ; ivn.nl/afdeling/maasduinen.

‘Natuurpad volg de das’ Op 16 mei aanstaande gaan we het „Natuurpad volg de das‟ op het landgoed van Sraar Geelen, officieel openen. Er is vier jaar met hart en ziel aan gewerkt onder de meest uiteenlopende weersomstandigheden. Zaterdag 16 mei om 11.30 uur ontvangen we genodigden, de mensen die ons financieel of met advies geholpen hebben.

Na de officiële opening zo tussen 13.30 uur en 16.00 uur verwelkomen we iedereen die een kijkje wil komen nemen. Voor jong en oud is dan er een verrassende puzzeltocht. Gevolgd door een huifkartocht. In het arboretum, in gewoon Nederlands „de bomentuin‟ zijn meer dan 50 verschillende bomen en struiken te bewonderen. Omdat je waarschijnlijk niet alle namen van de bomen weet hebben we naambordjes geplaatst . Meer wetenswaardigheden over de natuur in het natuurpad kan je in de informatiehut bij het pad vinden. Iedere wandelaar kan het pad gebruiken voor een korte wandeling van ongeveer 1,5 km al of niet gecombineerd met een wandeling via een knooppuntenroute tussen 18 en 81. Mensen die door een beperking niet zelfstandig van het natuurpad gebruik kunnen maken zullen we, afhankelijk van de aard van hun beperking, individueel of in kleine groepjes begeleiding geven. Ook zullen we educatieve wandelingen voor schoolklassen mogelijk maken. Voor die begeleiding moeten wel tijdig afspraken gemaakt worden. Een aantal IVN-leden hebben al laten blijken dat zij wel als begeleider willen meewerken. Wie daar nog meer belangstelling voor heeft is uiteraard van harte welkom bij de werkgroep.

De leden van de werkgroep hopen natuurlijk dat alle leden van IVNMaasduinen die daartoe in de gelegenheid zijn zaterdag 16 mei ‟s middag na 13.30 uur het pad en de gegeven voorlichting komen bekijken. Je vindt het natuurpad door vanaf de provinciale weg N271 de afslag “begraafplaats” te nemen en de Molendijk helemaal uit te rijden. Ga dan links af (de Bong) op. Bij het eerste pad rechts, hoog aan de lantaarnpaal staat al een bordje met „de das‟. Die bordjes kan je dan verder volgen; de das geeft de richting aan.

8

De havik- een schitterende rover Het verspreidingsgebied van de havik (Accipiter gentillis ) strekt zich uit als een brede gordel door Europa, het noordelijke Azië en westwaarts tot noord Amerika. In Europa leven naar de laatste schattingen 185.000 broedparen waarvan zo‟n 1800 in Nederland.

Havikvrouwtje verdedigt haar prooi fel Zoals bij de meeste roofvogels is hier ook het vrouwtje duidelijk groter en zwaarder als het mannetje. Het mannetje heeft een gemiddelde lengte van 53 cm., een vleugelspanwijdte van 100 cm. en een gewicht van 850 gram. Het vrouwtje daarentegen heeft een lengte van 6o cm., een vleugelspanwijdte van 115 cm. en een gewicht van 1130 gram. De lichaamsbouw is perfect aangepast aan korte snelle afstanden. Brede, relatief korte en afgeronde vleugels, de lange staart en zijn gespierde lichaam maken hem tot een enorme snelstarter en geven hem een grote wendbaarheid. Zoals bijna alle roofvogels grijpt de havik het meest zieke, verzwakte en onervaren dieren. Door dit gedrag speelt de havik een grote rol in het kader van de natuurlijke selectie. De bovenkant van de vleugels bij volwassen vogels is grijsbruin, terwijl de borst en onderlijf helder is met smalle zwarte dwarsbanden wat in de volksmond “ gesperwert “ heet.

Afschermen prooi is “mantelen”

Typisch zijn ook de heldere oogstreep en de geel tot oranjekleurige iris. Bij het ouder worden, wordt de iris donkerder tot robijnrood. Jonge haviken hebben een bruinachtige kleur en de onderzijde is niet gebandeerd maar kent een druppelvormige uitmonstering.

Jonge havik zie de vlektekening

9

Buiten de broedtijd zijn haviken nauwelijks te horen. Gedurende de balts en bij verstoringen klinkt een langer aangehouden roepen kja-kja-kja , dat meerdere honderden meters ver nog te horen is. Met een kort geluidje “ gjak of gjik “ houden havikparen onderling contact. Haviken bouwen grote volumineuze nesten in oude bomen van naald- of gemende bossen. Aan het begin van de balts in de nawinter wordt het nest met twijgen uitgebouwd. Havikpartners blijven elkaar levenslang trouw evenals het beschikbare revier. Buiten de broedtijd zijn het echter “einzelgänger” . Jonge havik bij de landing In Europa begint het broedseizoen einde maart tot midden april en in die tijd worden twee tot vier enkelkleurige bleekgroene eieren gelegd. Met bijna veertig dagen broeden komen de jongen uit en de eerste weken hierna verzorgt uitsluitend de man de hele familie met voedsel. Ruim veertig dagen verder zijn de jongen dan vliegvlug waarna ze nog enige tijd door de oudervogels worden verzorgt en twee tot drie maanden verder verlaten zij het revier van de ouders, op zoek naar een eigen stekje. De havik is en dagactieve vogel en verorbert zijn prooi op de grond en als het even kan onder beschermende vegetatie. Hij eet het meest wat in zijn revier het talrijkste is en leeft bijna uitsluitend van levende buit. Aas wordt alleen gegeten in tijden van voedselschaarste. Overwegend worden middelgrote vogels buitgemaakt (van spreeuwen tot kraaiengrootte), maar ook kleine zoogdieren staan op zijn menu. Tegenover zijn bekendheid als schuwe bewoner van grote dichte bossen is de havik echter een opportunistische vogel met een groot aanpassingsvermogen. Ondertussen hebben ze wel ontdekt dat het zich in de drukte van de stad goed laat leven, want het voedselaanbod is hier jaarrond veiliggesteld door het grote aantal stads- en houtduiven, kauwtjes en eksters.

Sperwer grote gelijkenis maar 20% kleiner Artikel van Wolfgang Ohde, eindredacteur AZ Vogelinfo. Foto‟s AZ leden: Th. Ratjen en E. Lietzow. www.lietzow-naturfotografie.de Vertaling en lay-out: Jeu Smeets

10

Bruine kikker in Onze Poel ( 21 maart 2015)

In onze poel zijn sinds donderdag de bruine kikkers weer present. Ik heb er ongeveer 28 geteld. Tellen is nog best lastig omdat ze wegduiken als je komt en ze verstopt zitten tussen de planten. Gisteren lag er kikkerdril. Vandaag zal de poel wel vol liggen met dril . Ze leggen het altijd tegen de rand aan. De poel wordt de komende week steeds droger met als gevolg dat er altijd duizenden eitjes op het gras komen te liggen. Niet zo handig dus van de kikkers.

Dromen van eigen bloemenwei doe je op je knieën. Liefde voor wilde bloemen kan toch zo laag bij de gronds zijn. Wie ze in eigen tuin wil hebben zal door de knieën moeten om ze de grond uit te smeken. Want zaaien is niet genoeg. Het verschil tussen een wilde tuin en een tuin vol wild zit hem in de vele uurtjes werk. Maar uw moegeploeterde lijf zal beloond worden met een bonte droom van een eigen bloemenwei(dje).

11

(Foto; Henk Ruberg)

Langs het Natuurpad ‘Volg de Das’.

Zeker, er zijn mensen waarbij het is gelukt. Die in de voorzomer in een nieuw huis trokken waarvan de tuin veel weg had van een woestenij, maar die luttele weken later in een lustoord van bloeiende kruiden woonden! Dat paradijsje was ontsproten uit de inhoud van wat zakjes zaad met een eenjarig bloemenweide- of akkeronkruid mengsel, die met losse hand over de braak liggende grond was uitgestrooid. Regen had het ontkiemen bevorderd en zon had de bloemen prachtig te voorschijn getoverd. Prachtig! Velen die in het tuincentrum of bij de zaadhandel blij zo‟n zakje zaad kopen zien een dergelijk kleurig paradijsje voor zich. Bovendien dromen ze van tuinieren zonder inspanning! In de luie stoel gelegen horen ze alles om hen heen groeien. Ze zien zichzelf al bezig armen vol veldboeketten te plukken. En verder hoeven ze geen vinger naar al dat moois uit te steken. Lijkt u dat wel wat? Nou, vergeet het maar … of u moet ook zo‟n nieuwe braak liggende achtertuin hebben. Laat dat zaad daar zijn gang maar gaan. Maar als u denkt dat er uit het met gulle hand in het gazon gezaaide zaad straks met even gulle hand boeketten geplukt kunnen worden, bent u er glad naast. Evenals mijn zeer goede kennis die vol verwachting voor zijn huisje zo‟n zakje leegstortte. Een schuchtere margriet, twee klaproosjes en – he, wasdanou? – een muskuskaasjeskruid kwamen eruit voort. Leuk, maar nog geen paradijsje.

Kruipen en kiemplantjes kennen. Want de al aanwezige planten laten die vreemde indringers gewoon niet toe. De concurrentiestrijd is laag bij de gronds en hevig. Het is niet zonder reden dat de echte heemtuinen werkschema‟s kennen voor het wieden. En hoe! Kruipen op de knietjes, met het blanke mesje in de aanslag om elk niet gewenst kiemplantje uit de grond te wippen. Dit betekent wel dat je zowel de gewenste als de te wippen kiemplantjes moet kennen.

12

Niets voor luie mensen. In uw natuurtuin zult u voortdurend moeten bijsturen door onder andere de woekeraars kort te houden als u de nodige verscheidenheid wilt behouden. Nee, een natuurtuin is niets voor luie mensen. Tenzij u denkt de natuur haar gang te kunnen laten gaan. Met als gevolg dat uw natuurlijke begroeiing binnen de kortste keren voornamelijk bestaat uit die verrukkelijke pionier: de brandnetel, vergezeld van klis en distels. Hoe kunt u nu wel met een beetje arbeid, inzicht en gevoel die in ons land inheemse, maar vaak verdrongen of bijna uitgestorven planten in uw tuin een redelijke kans geven? Er zijn vele redenen waarom in de afgelopen jaren vijftig plantensoorten in ons land zijn uitgestorven. Eén er van is: de bodem is te vruchtbaar geworden. De meeste onkruiden – want daar hebben we het over - houden van schrale grond. Het zijn de knokkers, die zich met weinig overeind weten te houden. Maar hoe krijg je die bodem minder vruchtbaar? Door te spitten en niet te mesten. Door de uitgebloeide planten weg te halen. En door zand of turfmolm door voedingrijke grond te mengen. De bodemgesteldheid, het microklimaat, de bezonning, wind, luchtverontreiniging, u kunt maar weinig van die factoren naar uw hand zetten. De bodem is er wel een van.

We wensen de betrokken werkgroep(en) veel Succes..

13

Zwerfvuil in de Maas Blijven genieten van de Maas De Maas is een prachtige rivier met brede oevers en in de omgeving van natuurgebieden waar je geweldig kan recreëren. Het is een mooi gebied om te wandelen, fietsen, hardlopen of paardrijden. Helaas wordt dit vaak verstoord door zwerfafval op de oevers, afkomstig uit de Maas. Afval dat niet verwijderd wordt, komt opnieuw terecht in de rivier en stroomt uiteindelijk naar zee. Daarom is het belangrijk dat de Maas en omgeving schoon blijven! Heeft het opruimen zin? Nederland is het laatste „station‟ voordat de Maas uitmondt in de Noordzee waar het afval vrij spel krijgt in oceanen. Hoe minder zwerfafval op land, hoe schoner de rivieren en zeeën. Daarnaast zien onze eigen oevers er een stuk mooier uit zonder al dat afval. De moeite loont!

Het Probleem

Maastraject Velden

Van land naar zee De Maas zit vol met allerlei plastic. Vanuit Frankrijk en België stroomt er heel wat rommel, afkomstig van schepen of industrie, richting Nederland. Ook wij Nederlanders maken ons schuldig aan de „plastic soep': huishoudelijk afval wordt vaak gedachteloos op de grond weggegooid. Een bermmaaier kan het afval verkleinen waarna het regenwater of de wind het meeneemt richting beken en rivieren. Plastic in rivieren stroomt uiteindelijk richting zee en veroorzaakt de bekende „plastic soep‟: de grote drijvende eilanden van plastics in de oceanen.

Werkgroep Jeugd i.s.m. Buiten Schoolse Opvang in Velden aan het opruimen. (tegenover de Maasoever van Grubbenvorst)

14

Plastic zakje en andere rotzooi Tijdens en na hoogwater is goed zichtbaar hoeveel afval er normaal in het water drijft. Wanneer het hoogwater zakt, belandt het afval op de rivieroevers. Tonnen zwerfvuil liggen er dan! Je vindt er van alles: kleine plastics korrels (granulaat), wattenstaafjes, plastic flessen en zakken, laarzen, autobanden en zelfs surfplanken. Plastic kan heel lang meegaan, ruim 1000 jaar! Een oersterk product dus. Maar heel lastig om het, eenmaal in het (water) milieu, weer te verwijderen!

Op ons eigen bordje De grote grazers zoals paarden en runderen in de natuurgebieden langs de Maas stikken soms door het plastic. Ook heeft het plastic gevolgen voor allerlei zeedieren en zeevogels. Onder invloed van het zonlicht en de golfslag verkleint het afval in het water. De dieren zien de plastics en microplastics, waaraan giftige stoffen, polychloorbifenylen (PCB‟s), zich hechten, dan als voedsel aan. Onderzoekers van Wageningen Universiteit en IMARES hebben ontdekt dat 12% van de vissen in de Noordzee afval in hun maag heeft. Ongeveer de helft daarvan is plastic afval. Uiteindelijk komt het plastic weer op ons eigen bord terug wanneer we vlees of vis eten. Preventie Als het afval eenmaal als „plastic soep‟ in de Maas of oceaan drijft kunnen we het niet of nauwelijks meer verwijderen. We kunnen wel voorkomen dat het er terecht komt! Via het doucheputje Misschien heeft u er nog nooit bij stil gestaan: soms dragen we al bij aan de plastic soep vanuit onze badkamer. In sommige scrubgels en tandpasta‟s zitten zogenaamde microplastics, stukjes kunststof kleiner dan 5 millimeter. Deze plastics zijn te herkennen aan de vermelding (PE), (PP) en (PET). Een groot deel (90%) wordt afgevangen door de waterzuiveringsinstallatie maar 10% komt toch in het watermilieu terecht, blijkt uit een pilotonderzoek van IVM en Deltares. Gooi daarom ook geen plastics, zoals wattenstaafjes of maandverband, in het toilet. TIP: Stichting de Noordzee en andere organisaties maken zich hard om cosmeticabedrijven en winkelketens te overtuigen alternatieven te gebruiken voor de microplastics. Zij hebben een app ontwikkeld die waarschuwt voor microplastics in verzorgingsproducten.

15

Straatafval 60% – 80% van het afval is afkomstig van huishoudens. Mensen gooien veel afval tijdens uitjes buitenshuis, zonder erbij na te denken, op de grond. Gooi uw eigen en ander rondslingerend afval daarom in een prullenbak of neem het mee naar huis.

Opruimen Als er afval op straat ligt, is het zinvol om het op te ruimen voordat het verkleint door verwering door de wind, zonlicht en regen. Tijdens en na hoog water is het bij de Maas en beken van belang afval zo snel mogelijk op te ruimen. Anders komt het bij de volgende hoogwaterperiode opnieuw in het water terecht.

Eindresultaat Schoonmaak actie op 26 maart 2015.

(Foto’s ; Henny Martens)

IVN Maasduinen i.s.m. de Buiten Schoolse Opvang in Velden.

   

Contact informatie SchoneMaas Limburg Sylvia Spierts Projectleidster IVN Limburg

16

Limburgse basisscholen bouwen aan bijenhotels Hoe maak je mensen bewust van de noodzaak van bijen voor onze natuur en landbouw? Door al op de basisschool kinderen te leren over het nut van deze nijvere werkbeestjes. Als het aan de Provincie Limburg en IVN Limburg ligt, plaatsen alle Limburgse basisscholen komend jaar ‘bijenhotels’ op het schoolplein of bij de schooltuin. Deze wilde bijen zijn ongevaarlijk en steken niet. De bijenhotels moeten bij de leerlingen de noodzaak voor de bescherming van wilde bijen en andere insecten breed onder de aandacht brengen. De bijenstand gaat wereldwijd al jaren achteruit. Veel mensen kennen de honingbij, die als volkje nuttig werk doet met het bestuiven van bloeiende planten. Onmisbaar voor natuur en landbouw. Een groot deel van ons voedsel is immers afkomstig van planten die bijen nodig hebben voor de bestuiving. Zonder bijen geen – of veel minder – verse groenten en fruit. De totale economische waarde van bestuiving door bijen is dan ook berekend op 153 miljard euro per jaar wereldwijd. Dat geeft alleen maar de noodzaak weer om de jarenlange achteruitgang van de bijenstand een halt toe te roepen. Een soortgenoot van de honingbij, de wilde bij, ook wel „solitaire bij‟ genoemd, doet hetzelfde nuttige bestuifwerk maar dan alleen. Om eitjes te leggen, ongeveer vijf eitjes per solitaire bij, is een goede nestplaats nodig en die is tegenwoordig steeds moeilijker te vinden. Een bijennestkast ofwel bijenhotel biedt dan uitkomst. En dat is precies wat het project Bijenhotel Limburg beoogt: op alle Limburgse basisscholen komen IVN-vrijwilligers leerlingen vertellen over nut en noodzaak van bijen, en wat zij zelf kunnen ondernemen om bijen te helpen. Sluitstuk is dat leerlingen een zelfgemaakt bijenhotel plaatsen op het schoolplein of bij de schooltuin. Dat is volkomen veilig voor de kinderen. Solitaire bijen steken namelijk niet.

IVN Limburg werkt in dit project samen met lokale IVN-afdelingen en de zeven Limburgse centra voor natuur- en milieueducatie. Dit educatieproject is met provinciale (financiële) ondersteuning tot stand gekomen. https://www.facebook.com/bijenhotelsinLimburg

17

Basisschool ’t Kapelke in Lomm (dinsdag 24 maart 2015)

Op 24 maart zijn we met een aantal mensen van IVN-Maasduinen naar Lomm getrokken om met alle kinderen van basisschool 't Kapelke samen een bijenhotel te maken. In alle groepen werd er uitleg gegeven over solitaire bijen en het waarom van het bijenhotel. Daarna zijn we met vereende krachten begonnen aan het hotel voor bij de school en nog wat kleinere hotels om onder de kinderen te verloten. Nadat het hotel was geplaatst (ook weer allemaal samen) hebben we ook nog een stuk tuin onkruid vrij gemaakt..om te zaaien.

(Foto‟s en tekst; Mieke van de Logt)

18

Basisschool Wijdtveld in Arcen (dd 7 april 2015)

Basisschool de Startbaan in velden De beide basisscholen in velden zijn samen gegaan tot een nieuwe school de Startbaan‟.

Het project met de bijen was een mooie start om aan de tuin te beginnen.

19