Intergemeentelijke vereniging voor het afvalbeheer voor Oostende en Ommeland opdrachthoudende vereniging
ACTIVITEITENVERSLAG
2012 3
Activiteitenverslag 1
De maatschappij 1.1 1.2 1.3 1.4
2
Deelnemers ……………………………………………………………………………… Organen ..………………….…………………………………………………………….. Personeel ……………………………………………………………………..…………. Samenwerking met derden …………………………………………………………….
5 6 7 8
Activiteiten 2.1
2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Inzamelcijfers 2.1.1 Algemeen ………………………………………………………………………… 9 2.1.2 Restafval …………………………………………………………………………. 13 Communicatie en sensibilisatie ……………………………………………………….. 15 Afvalpreventie en hergebruik ……………………………………………….…………. 19 Selectieve inzameling ……………………………………………………….…………. 20 De groencomposteringsinstallatie ………………………………………….…………. 23 De huisvuilverbrandingsinstallatie met energierecuperatie ………………….…….. 23
Lijst met afkortingen …………………………………………………………………………………… 29
4
ACTIVITEITENVERSLAG 1
DE MAATSCHAPPIJ De Intergemeentelijke Vereniging voor het afvalbeheer voor Oostende en Ommeland, afgekort IVOO, is een opdrachthoudende vereniging van 6 gemeenten: Bredene, Gistel, Ichtegem, Middelkerke, Oostende en Oudenburg. De vereniging is op 4 november 1974 opgericht. In 2004 besliste de Algemene Vergadering het bestaan van IVOO te verlengen tot 3 november 2013.
1.1
Deelnemers In 2012 waren er geen wijzigingen in het aandeelhouderschap. Aandelen A Bredene Gistel Ichtegem Middelkerke Oostende Oudenburg
Aantal deelbewijzen 9.495 9.151 20.779 16.016 71.769 7.679 134.889
5
Inwoners op 01.01.2013 16.780 11.888 13.917 19.094 70.431 9.112 141.222
Aandelen B IVVO IMOG IVBO IVIO MIROM Menen MIROM Roeselare
Aantal deelbewijzen 10 10 10 10 10 10 60
Op 1 januari 2013 bedroeg het officiële aantal inwoners in het werkingsgebied 141.222. Dit inwonersaantal houdt echter geen rekening met de vele toeristen die een aanzienlijke bijdrage leveren in de afvalproductie. Om deze toeristen toch in rekening te brengen zijn correctiefactoren in het leven geroepen. Volgens het Uitvoeringsplan Milieuverantwoord Beheer van Huishoudelijke Afvalstoffen houdt de berekeningsformule rekening met toerisme maar ook, afwijkend ten opzichte van de vroegere factoren, met het aandeel appartementen, de gezinsgrootte en de ouderdomscoëfficiënt van de gemeente. Voor 2012 bedragen de correctiefactoren voor Bredene 1,47, voor Gistel 1,02, voor Middelkerke 1,94 en voor Oostende 1,38. Deze brengen het aantal gecorrigeerde inwoners op 194.059.
1.2
Organen A.
Algemene Vergadering
In 2012 kwam de Algemene Vergadering bijeen op 26 juni voor de bespreking van het jaarverslag en de jaarrekening van 2011. Op 18 december legde de Algemene Vergadering het beleid en de begroting voor 2013 vast. B.
Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur is samengesteld uit 16 leden met stemrecht. In de raad zetelen eveneens maximaal drie leden met raadgevende stem; dat zijn gemeenteraadsleden verkozen op een lijst waarvan geen enkele verkozene deel uitmaakt van het college van burgemeester en schepenen of aangesteld is als voorzitter van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn. Samenstelling: Willy Labens Chantal Van Litsenburgh Franky Annys Sandy Dobbelaere Jef Pollentier Raf Vlamynck Tine Vermeesch (tot 17 april) Hilde Veulemans (vanaf 17 april) Emily Baert Mario Boone Niko Geldhof Dirk Laleman Lode Maesen Danick Minne Johan Tanghe Redgy Tulpin Marijke Verhulst Roland Blomme
voorzitter: ondervoorzitter: leden met stemrecht:
lid met raadgevende stem
In de loop van 2012 vergaderde de Raad van Bestuur 4 maal. 6
C.
Directiecomité
Het Directiecomité telt 6 leden, één per deelnemende gemeente: Samenstelling: voorzitter: ondervoorzitter: leden:
Willy Labens Chantal Van Litsenburgh Franky Annys Sandy Dobbelaere Jef Pollentier Raf Vlamynck
In de loop van 2012 vergaderde het Directiecomité 26 maal.
1.3
Personeel IVOO stelt uitsluitend personeel te werk in contractueel dienstverband als bediende. In 2012 waren er geen wijzigingen aan het organogram. Er werken 32 personeelsleden bij de IVOO. Personeelsbestand directeur + milieucoördinator: stafmedewerker administratie: stafmedewerker preventie & recyclage: stafmedewerker techniek + preventieadviseur: boekhouder: administratief bediende: brigadiers:
verantwoordelijke magazijn en algemeen onderhoud + preventieadviseur: verantwoordelijke magazijn en algemeen onderhoud: A2-mecaniciens:
Fons Doms Vicky Handsaeme Inge Makelberge Frank Mannens (preventieadviseur vanaf 1 mei) Annelie Balfoort (tot 30 april) Ludwine Kimpe Jan du Gardein Daniël Vandenberghe Koen Laureins Eric De Smedt Patrick Demuynck (vanaf 1 mei) Noël Bonte Daniël Casier Patrick Demuynck (tot 30 april) Chris Schmitt (vanaf 1 september) Marc Geldhof Johan Levecque Peter Maeckelbergh Dirk Maene (tot 30 april) Patrick Vansieleghem Rudy Pieters Robbert Billiet Frank David Philippe Langeraert Kevin Lowyck Kenny Pierloot Thierry Wynthein Alain Deconinck Gunther Bronders Hans Dossche Geert Heindryckx Francis Ronse Franky Seynaeve Patrick Delys Danny Van Renterghem
A3-mecaniciens:
A2-elektriciens:
A3-elektriciens: geschoolde werkmannen:
7
Ook in de loop van 2012 was er permanent aandacht voor opleiding en bijscholing van het personeel (o.a. opleiding laagspanning BA4/BA5, EHBO, brandbestrijding, …).
1.4
Samenwerking met derden
Interafval Interafval is in 1996 opgericht als samenwerkingsverband tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten en de Vlaamse afvalintercommunales met als doel informatie uit te wisselen en ervaringen te delen in verband met actuele dossiers binnen het lokale afvalbeleid. Interafval is ook de spreekbuis voor de lokale besturen om zo meer invloed te hebben op het Vlaamse afvalbeleid. Ze treedt ook op als gesprekspartner met de diverse instanties zoals OVAM, het kabinet, LNE (Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid), VREG (Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteit- en Gasmarkt), Interregionale Verpakkingscommissie, Komosie en de organisaties opgericht in het kader van terugnameplichten zoals Bebat, FOST Plus, Recytyre, Recupel, Valorfrit en Valorlub. Interafval heeft ook thematische werkgroepen, waar de medewerkers van de verschillende afvalintercommunales van gedachten kunnen wisselen over gespecialiseerde thema’s (Werkgroepen Verbranden, Communicatie, Inzameling, Personeelszaken).
Vlaco De IVOO is ook lid van de Vlaamse compostorganisatie, afgekort Vlaco. Dit is het samenwerkingsverband tussen de producenten van compost en OVAM. Vlaco legt zich toe op het ontwikkelen, uitbreiden en promoten van het kringloopdenken van organischbiologisch afval, voor zowel particuliere als professionele verwerkingsinstallaties. Meer informatie over Vlaco is terug te vinden op de website www.vlaco.be.
Provincie West-Vlaanderen IVOO participeert aan het Provinciaal afvaloverlegplatform, de Kustwerkgroep afval en in de Provinciale werkgroep Milieu- en Afvalcommunicatie. De kustwerkgroep afval neemt de afvalproblematiek van het toerisme aan de Vlaamse kust onder de loep. De werkgroep Milieu- en Afvalcommunicatie werkt samen met de communicatieverantwoordelijken van de West-Vlaamse afvalintercommunales verschillende acties uit.
Belgian Waste-To-Energy Belgian Waste-To-Energy (BW2E www.bw2e.be ) is een in 2009 opgerichte vereniging waar alle Belgische exploitanten van huisvuilverbrandingsinstallaties deel uitmaken. Deze vereniging verdedigt de gemeenschappelijke belangen op federaal en Europees niveau.
CEWEP CEWEP Confederation of European Waste-to-Energy Plants is de Europese vereniging van afvalverbrandingsinstallaties www.cewep.eu.
8
2
ACTIVITEITEN IVOO staat in voor
2.1
de coördinatie van het gevoerde afvalbeleid van de deelnemende gemeenten en de intercommunale door periodieke vergaderingen met afgevaardigden van de schepencolleges en de betrokken ambtenaren
de organisatie van de inzameling en de verwijdering van selectief huis-aan-huis, per wijk en op de containerparken ingezamelde afvalstoffen en van de grofvuilophaling
de exploitatie van het intercommunaal containerpark
de exploitatie van de groencompostering
de exploitatie van een huisvuilverbrandingsinstallatie. Deze is voorzien van energierecuperatie onder de vorm van elektriciteitsproductie. Naast het huishoudelijk restafval uit de regio, worden er ook huishoudelijk afval van zusterintercommunales en gelijkgesteld bedrijfsafval verwerkt.
Inzamelcijfers 2.1.1 Algemeen In de volgende tabellen zijn de inzamelcijfers voor 2012 weergegeven:
tabel 1: huishoudelijk afval IVOO – 2010-2012 (tonnages) tabel 2: Huishoudelijk afval per gemeente + intercommunaal containerpark 2012 (tonnages) tabel 3: huishoudelijk afval per gemeente – 2012 (kg/inw.jaar); cijfers restafval berekend met gecorrigeerd aantal inwoners, andere fracties met het niet gecorrigeerd aantal inwoners tabel 4: Evolutie ingezamelde hoeveelheden op de containerparken (totaal van de 8 parken)
Bij het lezen van de tabellen dient met volgende opmerkingen rekening gehouden te worden:
Voor de berekening van de hoeveelheid ingezameld afval per inwoner per gemeente (tabel 3) werd de hoeveelheid afval afkomstig van het intercommunaal containerpark verdeeld over de 6 gemeenten in verhouding tot het aantal bezoekers afkomstig uit die gemeente. Bij de berekeningen van tabel 3 zijn, behalve voor restafval, de toeristen niet in rekening gebracht. Deze fracties worden immers weinig of niet beïnvloed door het toerisme. In tabel 3 verschilt het restafvalcijfer van het cijfer vermeld in tabel 5. In tabel 3 is de residu van de PMD-fractie niet opgenomen. Printercartridges worden ook apart ingezameld. Omwille van hun verwaarloosbaar gewicht zijn deze niet in de lijst opgenomen.
9
Tabel 1: Huishoudelijk afval IVOO - 2010 - 2012 (tonnages) Aard van afvalstof
Aantal inwoners Aantal gecorrigeerde inwoners 1. Papier en karton
2.
Glas
3.
PMD
4. 5. 6. 6.1 6.2 6.3 6.4
Schroot Piepschuim Groenafval groenafval boomwortels gemeente bermmaaisel
7. 8. 8.1 8.2
Inerte materialen (breker) Stort stort klasse 3 gebonden asbest
9. Houtafval 10. Treinbielzen 11. Vlak glas 12. Harde plastics 13. Bloempotten/plantentrays/folies 14. Autobanden 15. AEEA 15.1 koel en vries 15.2 groot witgoed 15.3 koel en vries en groot witgoed gemengd 15.4 TV's en monitoren 15.5 overig AEEA 16. Kringloopgoederen en textiel 16.1 kringloopgoederen
16.2 textiel
17. KGA 17.1 afvalolie 17.2 frituurolie + -vet 17.3 batterijen (BEBAT) 17.4 ander KGA (deels recycleerbaar) 18. Restafval vennoten 18.1 restafval 18.2 restafval TOTAAL
Wijze van inzameling
Hoeveelheid
Hoeveelheid
Hoeveelheid
Verschil
Evolutie
(cp = containerpark)
(ton)
(ton)
(ton)
2012 t.o.v. 2011
2012 t.o.v. 2011
(hah = huis-aan-huis)
2010 139.941 192.199 2.964 9.165 12.129 761 4.811 5.572 449 1.979 2.428 1.186 44
2011 141.015 193.721 2.771 9.139 11.910 626 4.646 5.273 391 1.725 2.116 1.090 45
2012 141.222 194.059 2.612 9.178 11.790 675 4.633 5.308 362 1.781 2.143 1.018 49
ton
%
totaal cp
10.205 243 600 255 11.303 6.884
10.069 256 71 406 10.802 6.450
9.996 217 792 722 11.727 5.976
-74 -39 721 316 925 -475
cp cp totaal cp cp cp cp cp cp
4.520 455 4.974 3.534 3 341 280 35 44
4.557 387 4.944 3.850 9 368 321 30 33
4.442 497 4.939 4.176 3 347 331 35 41
-115 110 -6 325 -7 -21 11 5 8
171 210
176 180
145 138
-31 -41
79 305 505 1.269
88 321 517 1.281
71 324 537 1.216
-17 4 21 -65
123 153 246 522 237
146 202 240 587 280
158 184 238 580 595
12 -18 -2 -8 315
191 52 10 491 1.013
213 63 9 565 1.153
203 51 11 860 1.440
-10 -12 2 295 287
52,19 24,94
24 141 10 223 2 399
21 168 11 216 2 418
29 157 9 230 2 427
8 -12 -2 14 0 10
2,31
25.495
25.671
25.332
-338
6.789 32.283 83.723
6.224 31.894 81.986
6.268 31.601 82.566
45 -294 580
cp hah totaal cp hah (glasbollen) totaal cp hah totaal cp + hah cp cp + hah cp
cp cp cp cp cp totaal cp binnengebracht op afroep subtotaal h-a-h + containers privéterrein cp binnengebracht op afroep subtotaal totaal cp cp cp cp wijkinzameling totaal hah + grofvuil + gemeentevuil cp totaal
10
207 337 -158 39 -119 49 -14 35 -29 56 27 -71 4
0,15 0,17
-1,00
0,66
1,27 -6,55 8,86
8,56 -7,36
-0,12 8,44 -5,71 3,31 16,16 24,77
-5,08
-1,28
-0,92 0,71
Tabel 2: Huishoudelijk afval per gemeente + intercommunaal containerpark 2012 (tonnages) Aard van afvalstof
Aantal inwoners Correctiefactoren Gecorrigeerd aantal inwoners 1. Papier en karton 2. Glas 3. PMD 4. Schroot 5. Piepschuim 6. Groenafval 7. Inerte materialen 8.1. Klasse 3 stort 8.2. Gebonden asbest 9. Houtafval 10. Treinbielzen 11. Vlak glas 12. Harde plastics 13. Bloempotten/plantentrays/folies 14. Autobanden 15. AEEA 16. Kringloopgoederen en textiel 17. KGA (afvalolie, frituurolie + -vet, batterijen, ander KGA) 18. Huishoudelijk restafval vennoten TOTAAL
BREDENE
GISTEL
ICHTEGEM
MIDDELKERKE
OOSTENDE
OUDENBURG
INTERC. CP
16.780 1,47 24.667 1.221,8 556,1 235,9 165,7 0,4 1.198,6 320,0 275,7 24,1 658,5 0,0 42,3 103,7 5,0 0,0 166,0 232,3
11.888 1,02 12.126 913,7 294,8 148,9 69,6 5,7 1.281,1 827,8 193,2 73,5 329,0 0,0 30,6 36,0 5,1 1,7 97,9 116,0
13.917 1,00 13.917 1.209,8 330,7 203,1 109,7 7,0 2.363,4 697,6 275,8 124,9 482,2 0,0 49,9 94,8 7,4 0,0 119,2 156,7
19.094 1,94 37.042 1.771,8 952,8 302,4 147,1 4,1 2.262,6 1.040,0 295,7 130,4 634,2 0,0 56,0 48,3 7,8 2,9 180,0 229,6
70.431 1,38 97.195 5.522,1 2.847,5 1.092,0 302,3 14,4 2.232,5 794,6 1.937,7 37,0 889,4 0,0 86,7 0,0 0,0 16,2 334,9 514,6
9.112 1,00 9.112 656,8 227,1 104,9 60,1 4,4 1.002,5 583,2 116,9 32,2 284,1 0,0 23,6 0,0 0,0 0,6 70,6 114,0
494,4 98,5 56,1 164,1 12,6 1.386,1 1.712,3 1.346,9 74,8 898,2 2,5 58,3 48,6 9,3 19,6 247,2 76,9
61,7
40,0
51,5
66,6
119,2
32,1
56,3
3.447,1 8.715,0
1.961,5 6.426,0
2.461,8 8.745,3
5.989,4 14.121,7
14.861,3 31.602,3
1.598,5 4.911,6
1.281,2 8.044,0
Tabel 3: Huishoudelijk afval IVOO per gemeente - 2012 (kg/inw.jaar) (restafval: gecorrigeerd aantal inwoners, EXCL. PMD RESIDU; andere fracties: niet gecorrigeerd aantal inwoners) Aard van afvalstof Aantal inwoners Correctiefactoren Gecorrigeerd aantal inwoners 1. Papier en karton 2. Glas 3. PMD 4. Schroot 5. Piepschuim 6. Groenafval 7. Inerte materialen 8.1. Klasse 3 stort 8.2. Gebonden asbest 9. Houtafval 10. Treinbielzen 11. Vlak glas 12. Harde plastics 13. Bloempotten/plantentrays/folies 14. Autobanden 15. AEEA 16. Kringloopgoederen en textiel 17. KGA (afvalolie, frituurolie + -vet, batterijen, ander KGA) 18. Huishoudelijk restafval vennoten ALGEMEEN TOTAAL
BREDENE
GISTEL
ICHTEGEM
MIDDELKERKE
OOSTENDE
OUDENBURG
GEMID. IVOO
16.780 1,47 24.667
11.888 1,02 12.126
13.917 1,00 13.917
19.094 1,94 37.042
70.431 1,38 97.195
9.112 1,00 9.112
141.222 0,00 194.059
74,1 33,4 14,2 10,3 0,1 75,0 23,5 19,9 1,6 41,6 0,0 2,7 6,3 0,3 0,1 10,5 14,0
76,9 24,8 12,5 5,9 0,5 107,8 69,6 16,3 6,2 27,7 0,0 2,6 3,0 0,4 0,1 8,2 9,8
87,1 23,8 14,6 7,9 0,5 170,3 50,8 20,3 9,0 35,0 0,0 3,6 6,8 0,5 0,0 8,7 11,3
93,2 50,0 15,9 7,8 0,2 119,7 55,9 16,6 6,9 34,0 0,0 3,0 2,6 0,4 0,2 9,6 12,1
84,9 41,7 16,2 6,4 0,4 49,9 33,8 45,2 1,5 24,4 0,0 2,0 0,6 0,1 0,5 8,0 8,3
72,7 25,0 11,6 6,8 0,5 111,7 66,0 14,4 3,6 32,2 0,0 2,7 0,1 0,0 0,1 8,0 12,6
83,5 37,6 15,2 7,2 0,3 83,0 42,3 31,5 3,5 29,6 0,0 2,5 2,3 0,2 0,3 8,6 10,2
3,8
3,4
3,7
3,5
2,4
3,6
3,0
142,0 473,6
161,8 537,3
177,4 631,3
162,2 593,8
165,1 491,5
177,0 548,6
162,8 523,7
Het intercommunaal containerpark is toegankelijk voor de inwoners van meerdere gemeenten in het werkingsgebied van IVOO. Voor de berekening van het aantal kg per inwoner zijn de hoeveelheden die op het intercommunaal containerpark ingezameld werden, verdeeld onder die gemeenten, rekening houdend met de woonplaats van de bezoekers.
11
Onderstaande figuur geeft een overzicht van de grootste ingezamelde fracties per gemeente voor 2012 (kg/inwoner). Van het ingezameld huishoudelijk afval werd uiteindelijk 68,91% gerecycleerd en 31,09% verbrand.
700,0
600,0
500,0 papier en karton 400,0
glas PMD groenafval
300,0
houtafval klasse 3 stort 200,0
inerte materialen diverse recycleerbare fracties restafval vennoten
100,0
0,0
verbrand 31,09%
gerecycleerd 68,91%
12
Tabel 4: Evolutie ingezamelde hoeveelheden op de containerparken (totaal van de 8 parken) 2010
2011
2012
verschil 2012 t.o.v. 2011 (ton)
evolutie 2012 t.o.v. 2011 (%)
Aantal inwoners
139.941
141.015
141.222
0,15%
Aantal inwoners (gecorrigeerd)
192.199
193.721
194.059
0,17%
1.
papier/karton
2.964
2.771
2.612
-158
2.
glas
761
626
675
49
7,75%
3.
PMD
449
391
362
-29
-7,44%
4.
schroot
1.186
1.090
1.018
-71
-6,55%
5.
piepschuim
44
45
49
4
8,86%
-5,71%
6.
groenafval
8.943
9.954
9.886
-68
-0,69%
7.
inert materiaal - breker
6.884
6.450
5.976
-475
-7,36%
4.520
4.557
4.442
-115
-2,53%
455
387
497
110
28,29%
3.534
3.850
4.176
325
8,44%
3
9
3
-7
-72,67%
341
368
347
-21
-5,71%
280
321
331
11
3,31%
8.1. klasse 3 stort 8.2. gebonden asbest 9.
houtafval
10.
treinbielzen
11.
vlak glas
12.1 harde plastics - divers 12.2 harde plastics - PVC 13. bloempotten/plantentrays/folies
0
0
8
8
35
30
35
6
18,54%
14.
autobanden
44
33
41
8
24,77%
15.
AEEA
1.269
1.281
1.216
-65
-5,08%
16.
kringloopgoederen en textiel
314
359
361
2
0,59%
24
21
29
8
39,57%
141
168
154
-14
-8,36%
10
11
9
-2
-14,21%
17.1 KGA - afvalolie 17.2 KGA - frituurolie en -vet 17.3 KGA - batterijen (BEBAT) 17.4 KGA - divers 18.
restafval
TOTAAL
223
216
230
14
6,63%
6.789
6.224
6.268
45
0,72%
39.212
39.162
38.725
-437
-1,11%
De toe- of afname voor de containerparken afzonderlijk bedraagt: -5,10% voor Bredene, -3,37% voor Gistel,+5,93% voor Ichtegem, -9,62% voor Middelkerke,+8,67% voor Oostende, -1,76% voor Oudenburg en -7,04 % voor het intercommunaal containerpark.
Opmerking Naast de inzamelcontainers op de containerparken staan er ook op privéterreinen textielcontainers die voor publiek toegankelijk zijn. Verder gebeuren er nog inzamelingen huis-aan-huis en in de kringwinkel. Andere erkende organisaties haalden in totaal 595 ton textiel op d.m.v. huis-aan-huis inzameling en textielcontainers.
2.1.2 Restafval Sinds 1 januari 2008 is het uitvoeringsplan milieuverantwoord beheer van huishoudelijke afvalstoffen van kracht. Dit plan bepaalt dat de hoeveelheid huishoudelijk restafval maximaal 150 kg/inwoner mag bedragen op Vlaams niveau en 180 kg/inwoner op gemeenteniveau. De afvalfracties die als restafval moeten beschouwd worden zijn: huisvuil niet recycleerbaar grofvuil dat verbrand of gestort werd gemeentevuil PMD-residu
13
(Opmerking: de term restafval die in de tekst en tabellen hiervoor gebruikt werd, slaat op het rechtstreeks bij IVOO aangevoerd huishoudelijk restafval. De hoeveelheid PMD-residu is daar niet in begrepen.) De afsplitsing van bedrijfsafval uit het huishoudelijk afval gebeurt als volgt: Bredene: bedrijfsafvalzakken Gistel: bedrijfsafvalzakken en afzonderlijke registratie op het containerpark Ichtegem: bedrijfsafvalzakken en afzonderlijke registratie op het containerpark Middelkerke: restafvalcontainers voor bedrijven Oostende: bedrijfsafvalzakken en restafvalcontainers voor bedrijven Oudenburg: KMO-kaarten op het containerpark Met uitzondering van de bedrijfsafvalzakken van Bredene, worden de hoeveelheden bedrijfsafval cijfermatig bepaald aan de hand van de verkoopcijfers van de zakken en de KMOkaarten en de ledigingfrequentie van de restafvalcontainers. De extra hoeveelheid afval die ingezameld wordt bij huurappartementen en tweedeverblijven wordt niet als bedrijfsafval beschouwd en is verrekend in de correctiefactoren op de inwonersaantallen. In 2012 bedroeg het PMD-residu 17,24% van de totale ingezamelde hoeveelheid PMD. Evolutie PMD-residu
Gemiddeld
2010 17,48
2011 18,07
2012 17,24
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de hoeveelheden huishoudelijk restafval inclusief en exclusief bedrijfsafval van de laatste drie jaar. Tabel 5: Evolutie restafval bij de gemeenten (in kg/gecorrigeerde inwoner per jaar) (= huisvuil + grofvuil + gemeentevuil + PMD-residu) correctiefactoren: Bredene 1,47; Gistel 1,02; Middelkerke 1,94; Oostende 1,38 Bredene incl. excl. bedr. bedr.
Gistel incl. excl. bedr. bedr.
Ichtegem incl. excl. bedr. bedr.
Middelkerke incl. excl. bedr. bedr.
Oostende incl. excl. bedr. bedr.
Oudenburg incl. excl. bedr. bedr.
gemid. IVOO incl. excl. bedr. bedr.
2010
169,7
168,6
176,3
163,7
183,5
171,7
184,2
173,1
192,3
168,0
194,6
191,7
186,4
170,2
2011
150,8
149,5
175,6
165,1
185,5
176,6
178,5
167,9
191,8
168,3
180,9
175,9
182,1
166,6
2012
144,2
143,7
175,6
163,9
187,9
177,6
173,7
163,7
192,7
167,0
184,5
179,0
181,1
164,5
Alle gemeenten voldoen aan de taakstelling van het nieuwe uitvoeringsplan. Tabel 6 geeft voor het gemiddelde van IVOO, een detailoverzicht van de afvalfracties die het restafvalcijfer bepalen.
14
Tabel 6:
Detailoverzicht van de afvalfracties die het restafvalcijfer bepalen (periode 2010-2012) 2010
Aantal inwoners
139.941
Aantal inwoners (gecorrigeerd) restafval - hah restafval - grofvuil
2012
141.015
141.222
192.199
193.721
194.059
22.948.206
22.606.959
22.662.313
895.428
822.424
870.645
restafval - gemeentevuil
1.651.053
2.241.361
1.799.341
restafval - containerparken
6.788.604
6.223.549
6.236.295
totaal excl. bedrijfsafval
32.283.291
31.894.293
31.568.593
3.118.300
3.006.349
3.221.892
35.401.591
34.900.642
34.790.485
2.427.860
2.116.330
2.059.380
17,48
18,07
17,24
restafval - bedrijfsafval totaal incl. bedrijfsafval PMD PMD -residu (%) PMD -residu (tonnage)
2.2
2011
424.329
382.334
355.017
algemeen totaal excl. bedrijfsafval
32.707.620
32.276.627
31.923.610
algemeen totaal incl. bedrijfsafval
35.825.920
35.282.976
35.145.502
restafval per inw (excl. bedrijfsafval)
170,18
166,61
164,51
restafval per inw (incl. bedrijfsafval)
186,40
182,13
181,11
Communicatie en sensibilisatie Hierbij een overzicht van de communicatiekanalen en enkele initiatieven die IVOO in de loop van 2012 genomen heeft. Communicatie met de gemeenten Vergaderingen met de gemeentelijke milieuambtenaren en de Schepenen van Leefmilieu De vergaderingen met de gemeentelijke milieuambtenaren en de Schepenen van Leefmilieu zijn een belangrijk doorstromingskanaal van IVOO naar de gemeenten. Binnen deze werkgroep komen alle onderwerpen m.b.t. afval aan bod. Er wordt ook verslag uitgebracht van de besprekingen in de werkgroepen van Interafval en de provincie. Voor de milieuambtenaren zijn deze vergaderingen ook een gelegenheid om hun ervaring en problemen binnen de gemeentelijke milieudiensten uit te wisselen. Communicatie met de bevolking Afvalkalender De aanmaak van deze kalender gebeurt in samenspraak met FOST Plus. Alle data van de huis-aan-huis ophalingen van PMD, papier en karton, huisvuil, eventueel KGA, groenafval en grofvuil staan erop aangeduid. Ook de adressen en openingsuren van de containerparken en kringwinkels worden vermeld. In 2012 werd de lay-out van de kalenders onder de loep genomen. Naast een verfrissing van de lay-out stapte IVOO ook over naar een uitgebreide kalender. In de nieuwe versie wordt één maand per pagina weergegeven. De ophaaldata van meerdere afvalrondes staan hierdoor op één pagina vermeld. Deze werkwijze beperkt het aantal kalenderversies en biedt ook veel extra ruimte om informatie aan de burgers mee te geven. Als maandthema’s koos IVOO voor de kalender van 2013: glas, de kringwinkel, afvalarm winkelen, containerpark en grofvuil, PMD, thuiscomposteren, zwerfvuil, afvalarm 15
naar school, papier/karton, gebruikte frituurvetten en -oliën, afgedankte elektrische en elektronische apparaten (AEEA) en afvalarme feesten. Om het geheugen op te frissen staat achteraan nog een samenvatting van de scheidingsregels van de diverse fracties. Afvalkrant met PMD-wedstrijd Eind 2011 bedeelde IVOO samen met de afvalkalender voor 2012 een afvalkrant. Hiermee wenste de intercommunale de burgers meer te sensibiliseren over de sorteerregels van enkele afvalfracties (PMD, papier/karton, glas, gebruikte frituuroliën en –vetten en afgedankte elektrische en elektronische apparaten) en het gebruik van de containerparken. Een PMD-wedstrijd testte de sorteerkennis van de lezer. Een correct antwoord bood kans op een waardebon van 350 euro voor de aankoop van een fiets of een andere waardevolle en ecologische prijs: een fietstas, boodschappentas, opwindbare radio, opwindbare zaklamp of een fleece deken. IVOO nodigde de winnaars van de hoofdprijzen uit op een feestelijke prijsuitreiking op 24 maart 2012.
De winnaars van de hoofdprijzen met vertegenwoordigers van IVOO en de gemeentebesturen
Directe info naar de burger Frequent confronteren de burgers IVOO met vragen, opmerkingen, soms klachten. Deze worden op individuele basis behandeld. Geregeld vragen studenten en leerkrachten informatie en documentatie over afval om die te gebruiken in de klas. IVOO stelt ook educatief materiaal ter beschikking voor scholen of verenigingen. Als gevolg van de bepalingen van Vlarem II (Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning) is de IVOO verplicht jaarlijks een publieke infovergadering te houden voor de naaste omwonenden.
16
IVOO-Website Deze website bevat informatie over het voorkomen, hergebruiken, sorteren en verwerken van afval. De website geeft ook een overzicht van de diverse activiteiten en taken van de IVOO, van de emissiemeetgegevens van de afvalverbrandingsinstallatie, van de openingsuren van de diverse containerparken en van de afvalverbrandingsinstallatie, van het aanvoerreglement, van de ophaalkalenders, … De website legt ook links naar andere sites zoals deze van de gemeenten, de diverse overheden en milieu-instanties, … Inzamelmaand van gebruikte frituurvetten en -oliën Naar jaarlijkse gewoonte werd ook in 2012 in oktober een inzamelmaand van gebruikte frituurvetten en -oliën op de containerparken georganiseerd. Dit gebeurde in samenwerking van het communicatiefonds frituurvet en –olie en de afvalintercommunales. Elke inwoner die één liter frituurvet of –olie inleverde op het containerpark, kreeg hiervoor één tombolaticket. Over heel Vlaanderen werden 1.000 cinematickets, per containerpark minimum één friteuse en per provincie één fiets uitgereikt.
Enkele winnaars van een friteuse bij IVOO
Actie ‘Koop minder afval’ Sinds enkele jaren organiseren de Provincie West-Vlaanderen en de West-Vlaamse Afvalintercommunales in het najaar een campagne ‘afvalarm winkelen’. Via de campagne worden consumenten bewust gemaakt voor het afvalprobleem en opgeroepen om overbodig verpakkingsafval te voorkomen. Op de website ‘Koopminderafval.be’ staan concrete tips en ludieke filmpjes over afvalarmwinkelen. Wie het online spel speelde maakte kans op een mooie fietstas. Het filmpje ‘warenhuis’ werd gedurende 1 week, tussen 13-20 november, in de WestVlaamse bioscopen vertoond. ‘Let’s do it in de vuilbak’ – een zwerfvuilactie voor 12-18 jarigen
17
In samenwerking met de West-Vlaamse afvalintercommunales en de Provincie WestVlaanderen werkte een reclamebureau in 2011 een zwerfvuilactie uit voor de doelgroep 12 tot 18-jarigen. Het project kwam tot stand met subsidies van ‘Indevuilbak’, een campagne tegen zwerfvuil op gezamenlijk initiatief van de OVAM, Fost Plus en de lokale overheden en ging door in de periode maart-september 2012. Jongeren konden filmpjes maken over hoe ze op een creatieve en leuke manier afval in de vuilbak gooien. De www.letsdoitindevuilbak.be website was het platform voor die filmpjes. De jongeren konden na het uploaden, hun filmpje onmiddellijk met hun vrienden delen op Facebook en Netlog. Elke inzender kreeg een 'marcelleke' toegestuurd. Elke maand beoordeelde een jury de drie filmpjes met de meeste stemmen en duidde telkens één winnaar aan. De winnaar kreeg de maandhoofdprijs, de twee andere finalisten ontvingen elk vier Kinepolistickets. Parallel liep ook een wedstrijd voor jeugdbewegingen. Zij maakten kans op tickets voor evenementen waar de festivaltent van ‘Let’s do it in de vuilbak’ opgesteld stond. IVOO sloeg de tent op op de camping van Leffinge Leuren op 14, 15 en 16 september 2012.
De tent op de camping van Leffinge Leuren
De inzendingen van de maand juni 2012 maakt kans op een Let's do it party op hun zomerkamp (inclusief frisdrank en een optreden van Red Diamond). De campagne werd ondersteund door verschillende communicatietools: een actiepakket voor scholen, jeugdbewegingen en jeugdhuizen, op 1 maart een startschot van de campagne met de nodige persaandacht, flankaffichage op belangrijke lijnbussen in verschillende West-Vlaamse steden, aanwezigheid op een aantal grote West-Vlaamse evenementen en vermelding op de intercommunale en gemeentelijke websites. Communicatie met scholen en verenigingen Bedrijfsbezoeken In de loop van 2012 werden in totaal 13 rondleidingen gegeven aan verschillende scholen en verenigingen. Compostkoffer / recyclagekoffer Analoog als vorige jaren stelde IVOO opnieuw de compost- en recyclagekoffer ter beschikking aan scholen en verenigingen. Afvalspel ‘Mr. Jekkes’ - Spelenderwijs leren de afvalberg te verminderen Om jonge kinderen te sensibiliseren voor de afvalproblematiek ontwikkelde de provincie West-Vlaanderen in samenwerking met de West-Vlaamse afvalintercommu18
nales het Mister Jekkes afvalspel. Mister Jekkes geeft kinderen een ruime kijk op het afvalprobleem. Aan de hand van het spel ontdekken kinderen hoe ze de problematiek kunnen aanpakken en zelf de afvalberg kunnen verminderen, zowel thuis als op school. De Provincie en de West-Vlaamse afvalintercommunales stellen het afvalspel gratis ter beschikking aan West-Vlaamse scholen. FOST Plus-initiatieven: ‘LABO’ (lagere scholen), ‘Da’s proper!’ (middelbare scholen), ‘Wat is er aan de hand in Viesvuilland?’ (kleuters) en ‘Ten Afval!’ (jeugdverenigingen) IVOO nam opnieuw deel aan de FOST Plus-projecten voor scholen en jeugdverenigingen.
2.3
Afvalpreventie en hergebruik Thuiscomposteren IVOO en haar gemeenten stimuleren de bevolking om zelf keuken- en tuinafval te composteren. De inwoners kunnen hiervoor gesubsidieerde compostvaten aankopen tegen een lage prijs. Ter ondersteuning van de thuiscomposteerders organiseren de gemeenten een compostmeesterwerking. Kringloopgoederen IVOO werkt samen met het “Kringloopcentrum Kust”. Doelstelling is het opnieuw in omloop brengen van afgedankte goederen die nog voor hergebruik in aanmerking komen. Sociaal tewerkgestelden staan in voor het herstellen, het oppoetsen en de verkoop van afgedankte goederen. Binnen het werkingsgebied van IVOO zijn vier kringwinkels gevestigd (Bredene, Middelkerke, Oostende en Ichtegem). Herbruikbaar materiaal kan ook afgegeven worden in het centraal magazijn in Oudenburg. Sinds eind 2008 staat op de meeste containerparken binnen de regio een medewerker van het kringloopcentrum. De taak van deze medewerker bestaat vooral uit het sensibiliseren van de bezoekers met de bedoeling het hergebruik te stimuleren, het bewaken en proper houden van de hergebruikcontainer, het sorteren van de afgegeven goederen en het klaarmaken van het transport. Daarnaast kan deze medewerker aanvullend taken uitvoeren. Het kringloopcentrum staat in voor de opleiding en begeleiding van deze medewerker. Het OCMW staat in voor alle kosten. In 2011 diende het kringloopcentrum een projectaanvraag in bij het Vlaams subsidieagentschap voor werk en sociale economie in het kader van “innovatie in de sociale economie”. Bedoeling was om te onderzoeken of er door sorteerteams in te schakelen op kunststofafvalstromen, het mogelijk zou zijn om bepaalde kunststoffracties te recycleren. IVOO besliste haar medewerking aan dergelijke projecten te verlenen. In kader van dit project werd van juli t.e.m. september 2012 op het intercommunaal containerpark PVC apart ingezameld. In 2012 zamelde het kringloopcentrum in totaal 656 ton herbruikbare goederen en textiel in via verschillende kanalen (containerparken, ophalingen op afroep, binnengebracht in één van de kringwinkels). 74,2 ton van het materiaal dat niet hergebruikt of gerecycleerd kon worden, werd als restafval verbrand.
19
Het kringloopcentrum verkleint zo de afvalberg en de daarbij horende verwerkingskosten. Hiervoor geeft IVOO hen een financiële ondersteuning van 1 EUR per inwoner en per jaar. Textiel In 2012 is 860 ton opgehaald op de containerparken, in containers op privéterreinen, via de huis-aan-huisinzamelingen en via het kringloopcentrum. Het grootste gedeelte hiervan wordt verkocht in kringwinkels of uitgevoerd. Voor deze inzamelingen is er geen vergoeding.
2.4
Selectieve inzameling IVOO zamelt verschillende deelstromen van het huishoudelijk afval selectief in en voert ze af voor verdere sortering en recyclage. Deze inzamelingen gebeuren ofwel selectief aan huis (papier en karton, PMD, groenafval en grofvuil) of via wijkophalingen (KGA) of de burger kan het afval naar inzamelpunten brengen zoals de containerparken en de langs de openbare weg opgestelde glasbollen en textielcontainers. De tabellen m.b.t. de ingezamelde hoeveelheden huishoudelijk afval tonen aan dat zowel de huis-aan-huis ophalingen als de containerparken een belangrijke rol spelen in het selectief inzamelproces van de huishoudelijke afvalstoffen. Alle containerparken aanvaarden de selectieve fracties van de particulieren, inclusief het grof huisvuil. Op het intercommunaal containerpark en sommige gemeentelijke containerparken kunnen ook niet-particulieren in beperkte mate terecht met hun afval. Op 14 december 2011 keurden de Vlaamse volksvertegenwoordigers het nieuwe materialendecreet goed. Het implementeert de Europese kaderrichtlijn voor het beheer van afvalstoffen in Vlaanderen en verankert het duurzaam materialenbeheer. Het afvalstoffendecreet uit 1981 komt volledig te vervallen. Het nieuwe decreet veronderstelt dat een integrale kijk op de materiaalketen onontbeerlijk is om een blijvende oplossing te vinden voor het afvalvraagstuk. Het Materialendecreet is van kracht vanaf 1 juni 2012. Parallel aan het decreet, is er een nieuw uitvoeringsbesluit dat het VLAREA volledig vervangt. Het Vlaams Reglement voor het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA), is goedgekeurd op 17 februari 2012 en bevat meer gedetailleerde voorschriften over (bijzondere) afvalstoffen, grondstoffen, selectieve inzameling, vervoer, de registerplicht en de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Ook het VLAREMA is vanaf 1 juni 2012 van kracht. Voor sommige onderwerpen zijn er overgangsmaatregelen of specifieke uitzonderingen op de datum van inwerkingtreding; vanaf 1 juli 2013 gelden volgende regels: - verplichte PMD-inzameling bij bedrijven; - maxima en minimatarieven door de gemeenten aan te rekenen bij de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen; - de verplichting om een contract af te sluiten tussen een inzamelaar en een producent van bedrijfsafvalstoffen over de selectief in te zamelen afvalstoffen. Omdat het wenselijk is dat de afvaltarieven bij alle vennoten zoveel mogelijk op elkaar afgestemd worden, zal de intercommunale begin 2013 samen met de vernieuwde gemeentebesturen zoeken naar een consensus beleid. Aanvaardingsplicht / terugnameplicht FOST Plus Overeenkomst voor de periode 2011-2015 De duur van overeenkomst loopt samen met de contracten voor de selectieve inzameling van papier/karton, PMD en glas en de sortering van het PMD: 20
o de duo-inzamelingen bij de zes vennoten. de ophaling van het ingezameld papier/karton en PMD op de containerparken; o de sortering van het ingezamelde PMD, alsook de afzet van de materialen; o de afzet van het papier en karton; o de plaatsing en lediging van de glasbollen, geplaatst langs de openbare weg en op de containerparken. Evenementenkits Deze kits kunnen ingezet worden op evenementen zoals kleine festivals, sportmanifestaties, dagen gewijd aan het milieu… De kit bestaat uit sorteereilandjes voor PMD en restafval.
Communicatiefonds frituurvet- en olie In het vroegere Vlarea stond een aanvaardingsplicht voor frituurolie en –vet. Deze fractie genereert momenteel een opbrengst. Vlarema voorziet niet langer in een aanvaardingsplicht, maar in een collectief plan, met o.m. verplichting voor de gemeenten/intercommunales tot communicatie en sensibilisering. Het communicatiefonds frituurvet- en olie kwam tot stand op voorstel van VVSG/Interafval. Zo kan gezamenlijk invulling aan dit collectief plan gegeven worden. De rol van Valorfrit beperkt zich tot het ondersteunen van de gemeenten/intercommunales bij communicatie- en sensibiliseringsacties. Containerparken Toegangscontrolesysteem De gemeente Middelkerke werkt met een vaste toegangsprijs van 1 EUR per bezoek. Bovenop dit forfaitaire bedrag wordt een retributie geïnd, afhankelijk van de aard en de hoeveelheid van het aangevoerde afval. In Gistel is er een geautomatiseerd toegangscontrolesysteem met diftar: op basis van geschatte volumes vraagt de gemeente voor een aantal fracties een vergoeding. Op alle overige containerparken is een toegangscontrolesysteem in werking gesteld. Gistel en Oudenburg hanteren andere toegangsvoorwaarden en tariferingen op hun gemeentelijke containerparken dan de voorwaarden die gelden op het intercommunaal containerpark. Zij beslisten om hun inwoners, ondernemingen, scholen, e.a.… niet meer op het intercommunaal containerpark toe te laten. IVOO verdeelt de kosten en opbrengsten van het intergemeentelijk containerpark over de gemeenten op basis van de werkelijke bezoekersaantallen. Verdeling voor 2012: Bredene 4,37%, Ichtegem 0,51%, Middelkerke 1,6%, Oostende 92,43% en Oudenburg 1,09%.
21
Ondersteuning inzameling van gebruikte naalden Ingevolge het in werking treden van Vlarema is het gebruik van naaldcontainers verplicht. Om injectienaalden en prikpennen thuis op een veilige manier te kunnen opbergen en naar het containerpark af te voeren, kunnen particulieren op het recyclagepark een gratis naaldcontainertje vragen. Bij afgifte van een gevuld containertje, ontvangen ze gratis een nieuw exemplaar. Deze containertjes zijn niet bestemd voor professionals zoals thuisverpleging, dierenartsen, artsen, …. Taxus op de containerparken In samenwerking met Vergroot de Hoop is op de containerparken opnieuw taxussnoeisel ingezameld. De taxusplant bevat baccatine, een actief bestanddeel dat wordt verwerkt in heel wat kankermedicijnen. De firma Van Hulle zorgde voor alle inzamelmateriaal en haalde het snoeisel gratis op.
Taxussnoeisel In totaal zamelden 268 gemeenten 6.400 m³ taxussnoeisel in. Binnen het werkingsgebied van IVOO namen de containerparken van Bredene, Ichtegem, Middelkerke, Oudenburg en IVOO deel. Samen zamelden ze 45.94 m³ in (intercommunaal containerpark: 6,95 m³, Bredene: 6,64 m³, Ichtegem: 13,11 m³, Middelkerke: 4,07 m³, Oudenburg: 15,17 m³). Per m³ ingezameld snoeisel ontvangt het lokaal bestuur 50 EUR. De gemeente of intercommunale kan zelf kiezen aan welk goed doel het geld wordt besteed. IVOO schonk 347,60 EUR van de inzameling op het intergemeentelijk containerpark van aan het kinderkankerfonds. Aparte inzameling van PVC op het intercommunaal containerpark In samenwerking met het Kringloopcentrum Kust organiseerde IVOO gedurende juli, augustus en september 2012 een pilootproject waarbij PVC gescheiden ingezameld werd. Het Kringloopcentrum Kust kon voor dit project subsidies ontvangen van OVAM. De bijkomende kosten vielen ten laste van het Kringloopcentrum Kust. Door de bevredigende resultaten van het proefproject besliste IVOO om vanaf oktober deze inzameling onder eigen beheer verder te zetten. Grofvuilinzameling op afroep Omdat niet iedereen zijn afval zelf naar het containerpark kan brengen, organiseert IVOO ophalingen van grofvuil, op aanvraag en betalend (voor alle gemeenten, behalve Oostende, die zelf instaat voor de grofvuilinzameling). De grofvuilophaling gebeurt zes keer per jaar op vooraf bepaalde ophaaldagen. De burger kan een ophaling op één van deze dagen bij IVOO aanvragen. De toegestane aan te bieden hoeveelheid bedraagt 2 of 4m³. De burger betaalt voor dergelijke ophaling 10, resp. 20 EUR. Voor personen met het Omnio-statuut bedraagt de bijdrage 5 of 10 EUR.
22
In 2012 bediende IVOO 173 adressen. De ophaalfirma sorteert eerst het recycleerbare materiaal op het intercommunaal containerpark en voert vervolgens de restfractie af naar de verbrandingsinstallatie.
2.5
De groencomposteringsinstallatie Werking Tabel 7: Overzicht aangevoerde hoeveelheden groencomposteringsinstallatie gedurende de laatste 3 jaar (ton) 2010
2011
2012
Aanvoer groenafval - vennoten
11.303
10.802
- bedrijven
938
806
918
12.242
11.607
12.645
3.910
4.713
8.198
totaal Afvoer compost
11.727
De exploitatie wordt uitgevoerd door een aannemer. Deze staat eveneens in voor de afzet van de geproduceerde compost. De huidige overeenkomst loopt tot midden 2016.
2.6
De huisvuilverbrandingsinstallatie met energierecuperatie
A. Werking
Aangevoerde afvalstoffen In 2012 werd in totaal 64.389 ton restafval verbrand in de huisvuilverbrandingsinstallatie. Dit is 0,3 % minder ten opzichte van 2011. Volgende figuur geeft een overzicht van de afkomst van het verwerkte vuil.
23
eigen vennoten: bedrijfsafval 3.222 5%
eigen vennoten: huishoudelijk afval 31.569 49%
ander bedrijfsafval 22.544 35% zusterintercommunales 7.054 11%
Restproducten van de verbrandingsactiviteit In 2012 werden in totaal 15.898 ton restproducten afgevoerd.
Bodemas Er is 13.270 ton gestort op de stortplaats voor niet gevaarlijk afval van Inafzo te Zonnebeke. De overeenkomst met Inafzo loopt eind 2012 ten einde omdat de stortplaats volstort zal zijn. Vanaf begin 2013 voert IVOO haar bodemassen af naar IMOG. IMOG beschikt op de site te Moen o.a. over een stortplaats voor nietgevaarlijke afvalstoffen. Deze is vergund tot september 2031. Op die stortplaats worden o.a. de bodemassen van de IMOG-verbrandingsinstallatie gebruikt als materiaal voor de constructie van wegenis en taluds. IMOG heeft momenteel een dossier in voorbereiding om een asbehandelingsinstallatie te bouwen op de site te Moen. Bedoeling is om zowel de ferro- als de non-ferrometalen te recupereren. De capaciteit van de installatie beloopt ca 30.000 ton/jaar. Deze installatie zal ook de bodemasssen van IVOO kunnen behandelen.
Vliegas, residu mouwenfilter 1.092 ton vliegas van de elektrofilters en 1.079 ton residu van de mouwenfilters werden afgevoerd naar een installatie voor immobilisatie en solidificatie als voorbereiding voor het storten op een stortplaats voor gevaarlijk afval.
Schroot Gedurende 2012 recupereerde de IVOO 457 ton schroot uit de bodemas in de installatie zelf. Omdat een belangrijk deel van dit schroot afkomstig is van verpakkingsafval, keert FOST Plus hiervoor een vergoeding uit.
24
Vliegas 1.092 7%
Mouwfilter-residu 1.079 7%
Schroot 457 3%
Bodemas 13.270 83%
Emissies De emissies van de huisvuilverbrandingsinstallaties zijn onderhevig aan de strengste normen en meetverplichtingen. Waar mogelijk (dioxines, stof, CO, NOx, NH3, HCl, SO2, HF en KWS) gebeurt er een zelfcontrole op continue basis. Voor componenten waarvoor dit niet mogelijk is, gebeuren er halfjaarlijks metingen ter hoogte van de schouw. Deze meetresultaten worden maandelijks meegedeeld aan de toezichthoudende overheden en gepubliceerd op de website. Gedurende heel 2012 voldeden de emissiewaarden aan de geldende normen. Vlarem II legt op dat de emissiegrenswaarden minder dan 60 uur mogen overschreden worden voor technisch onvermijdelijke stilleggingen, storingen of defecten aan rookgasreiniginginstallaties. Er was een beperkt aantal incidenten, maar de totale duur van overschrijden was beduidend minder dan 60 uur Tabel 8: Meting overige stoffen (halfjaarlijkse meting) Verontreinigende stof
5 juli 2012 (in mg/Nm³) 0
Gemiddelde (in mg/Nm³)
Norm (in mg/Nm³)
Stof
< 0,5
< 0,25
30
Cd + Tl
< 0,01
< 0,01
< 0,01
0,05
Hg
< 0,005
< 0,005
< 0,005
0,05
Sb + As + Pb + Cr + Co + Cu + Mn + Ni + V + Sn
< 0,01
< 0,01
< 0,01
0,5
Debiet droog Nm³/uur
67500
72500
70000
< 0,001 ng TEQ/Nm³
< 0,005 ng TEQ/Nm³
< 0,005 ng TEQ/Nm³
Dioxine in ng TEQ/Nm³
10 januari 2012 (in mg/Nm³)
0,1 ng TEQ/Nm³
Milieuzorg - ISO-certificaten IVOO beschikt sedert 2001 over een gecertificeerd milieu- en kwaliteitszorgsysteem (volgens ISO 14001 voor milieu en volgens ISO 9001 voor kwaliteit). Het zorgsysteem houdt in dat IVOO zichzelf bij de exploitatie van de verbrandingsinstallatie strenge doelstellingen oplegt, die bovendien controleerbaar zijn door derden. Op die manier wordt de impact op de kwaliteit en op het milieu op een systematische en gestructureerde wijze beheerst. Tevens verzekert IVOO zich daarmee om altijd te voldoen aan de opgelegde (milieu)-wetten en reglementeringen.
25
In januari 2012 en 2013 werden externe opvolgingsaudits uitgevoerd. Er zijn geen tekortkomingen vastgesteld.
Elektriciteitsproductie Productiecijfers De elektriciteitsproductie bedroeg 33.279 MWh, of 517 kWh per ton verbrand huisvuil. Dit stemt overeen met het verbruik van ca. 9.300 gezinnen. De elektriciteitsproductie ligt hoger dan het vooropgestelde doel van 500 kWh/ton.
B. Investeringen
In 2012 waren geen investeringen. De installatie van IVOO werkt volgens de BBT (Best Beschikbare Technologie) en voldoet perfect aan alle normen. Er zijn geen nieuwe emissienormen in het vooruitzicht. Hierdoor plant IVOO momenteel geen nieuwe investeringen.
Tussen een aantal beroepsfederaties uit de afvalverwerkende sector, waaronder Interafval, en het NIRAS – de Openbare Instelling voor het beheer van Radioactief Afval en verrijkte Splijtstoffen is een beleidsovereenkomst afgesloten die een regeling treft om radioactieve bronnen in afvalstromen op te sporen. De kosten voor het verwerken van de aangetroffen bronnen vallen ten laste van het zogenaamde ‘insolvabiliteitsfonds’ van de nucleaire sector. Interafval organiseerde voor de aankoop een gezamenlijk aankoopdossier. De aankoopprijs bedraagt 31.665 EUR excl. BTW. IVOO voorziet de plaatsing van een meetportiek aan de weegbrug in de loop van 2013.
C. Toekomstperspectief De huisvuilverbrandingsinstallatie werd gebouwd in de periode 1979 - 1982 en is in werking sedert maart 1982. Om de evolutie van de wetgeving op gebied van emissies te volgen werden er 3 grote investeringen uitgevoerd: in de periode 1987 - 1989 werd de natte wasser bijgebouwd en de bunkerput uitgebreid; in de periode 1995 - 1998 werd de halfnatte rookgasreiniging bijgebouwd; in 2004 werd de denox bijgebouwd, de halfnatte rookgasreiniging aangepast en de natte wasser buiten dienst gesteld. in 2010-2011 werd een nieuw besturingssysteem geplaatst op de ovens. Dit zorgt ervoor dat het verbrandingsproces stabieler verloopt met een hogere productie als gevolg. De jaarcapaciteit is met meer dan 5 % toegenomen. Door deze aanpassingen voldoet de rookgaszuiveringsinstallatie aan alle huidige van toepassing zijnde normen. Er zijn geen nieuwe emissienormen in het vooruitzicht. De installatie is uitgerust met twee ovenlijnen, zodat bij een ernstig technisch defect aan één van de lijnen er toch nog verder afval kan verwerkt worden. In dergelijke situatie kan de aanvoer van afval door derden geweigerd worden, zodat de bedrijfszekerheid voor de vennoten bijzonder hoog is. De installatie is van bij de bouw uitgerust met energierecuperatie onder de vorm van elektriciteitsopwekking. Daardoor scoort de verbrandingsinstallatie goed op het gebied van energieefficiency; recent heeft de Vlaamse overheid de R1-status toegekend. Sedert september 2004 komt de elektriciteit uit het organisch-biologisch deel van het afval, 47,78% van het totaal, in aanmerking voor groenestroomcertificaten. Door een degelijk onderhoud verkeert de installatie nog steeds in goede technische staat. Bovendien is er een voorziening van 3,6 miljoen euro opgebouwd om de goede technische staat van de installatie nog lange tijd te garanderen. 26
IVOO beschikt sedert 2001 over een gecertificeerd milieu- en kwaliteitszorgsysteem (volgens ISO 14001 voor milieu en volgens ISO 9001 voor kwaliteit). Het zorgsysteem houdt in dat IVOO zichzelf bij de exploitatie van de verbrandingsinstallatie strenge doelstellingen oplegt, die bovendien controleerbaar zijn door derden. Op die manier wordt de impact op de kwaliteit en op het milieu op een systematische en gestructureerde wijze beheerst. Tevens verzekert IVOO zich daarmee om altijd te voldoen aan de opgelegde (milieu)-wetten en reglementeringen. De milieuvergunning is recentelijk vernieuwd. Op 7 februari 2013 heeft de bestendige deputatie een nieuwe vergunning verleend welke loopt tot 7 februari 2033. IVOO verwacht dat de installatie nog een lange periode rendabel zal zijn, rekening houdend met het volgende: De werkingsbijdrage van de vennoten aan IVOO bedraagt in 2013 70 EUR/ton. Dit is 35 EUR/ton lager dan het Vlaams gemiddelde. In jaren met gunstige bedrijfsresultaten keert IVOO bovendien een ristorno aan de gemeenten uit (zie grafiek werkingsbijdrage). De afschrijving van de installatie loopt tot eind 2013 (= einddatum vorige milieuvergunning). De afschrijvingskosten ten belope van ca. 20 EUR/ton vallen dan weg. Ingevolge het Decreet van 13 juli 2012 tot wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009 wat betreft milieuvriendelijke energieproductie, eindigt de ondersteuning onder de vorm van groenestroomcertificaten na een termijn van 10 jaar (augustus 2014). Hierdoor valt een inkomst ten belope van ca. 25 EUR/ton weg.
Werkingsbijdrage verbranding in EUR/ton exclusief milieuheffing 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00
IVOO Vlaams gemiddelde
20,00 0,00 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Bron: OVAM-brochure: ‘Tarieven en Capaciteiten voor Storten en Verbranden – actualisatie tot 2011, evolutie en prognose’
Toekomstperspectief Ingevolge een aantal evoluties op de markt voor de verwerking van afval (vrijmaking van de Europese markt voor bedrijfsafval, bijkomende verwerkingscapaciteit zowel in Vlaanderen als in de omliggende regio’s, vermindering van het aanbod aan restafval ingevolge verhoogde preventie en recyclage, overcapaciteit aan verwerkingsinstallaties in sommige regio’s, …) leek het bij de opmaak van het beleidsplan 2010 mogelijks interessant om voor de verwerking van het restafval een beroep te doen op de private markt. In augustus 2010 werd door IVOO een onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking opgestart. In mei 2011 is de procedure stopgezet omdat er geen economisch in27
teressante partner gevonden is. Op 24 juni 2011 heeft de gemeenteraad van Oostende beslist om een nieuwe procedure op te starten voor de verwerking van haar restafval. De stad voorziet de mogelijkheid om op te treden als aankoopcentrale voor de andere gemeenten van het werkingsgebied, d.w.z. dat die gemeenten kunnen beslissen om hun restafval ook te laten verwerken door de geselecteerde dienstverlener. De oproep tot kandidaatstelling is gepubliceerd in het bulletin der aanbestedingen op 2 september 2011. De opening van de kandidaatstellingen is gebeurd op 10 oktober 2011; de opening van de offertes op 19 september 2012. Het verdere verloop van de procedure wordt afgewacht. Op 14 december 2012 heeft de gemeenteraad van Oostende beslist: “De stad Oostende vraagt aan IVOO om een verbrandingsprijs/ton te bekomen voor de deelnemende gemeenten voor de komende 12 jaar (2012 t.e.m. 2025).” De IVOO gaat er van uit dat wanneer de stad Oostende, alsook de andere gemeenten, een vergelijking maken tussen het beste marktscenario enerzijds en het voortzettingscenario van de IVOO-huisvuilverbrandingsinstallatie anderzijds, ze wellicht tot de conclusie zullen komen dat de beste keuze is om het afval verder te verwerken in de eigen installatie (en bijgevolg geen gunning te doen in het kader van de procedure overheidsopdrachten).
28
Lijst met afkortingen
AEEA BEBAT FOST PLUS
FTE IMOG INTERAFVAL ISO 14001 ISO 9001 IVBO IVIO LNE MBO MIROM NIRAS MWh IVVO KGA KMO kWh OCMW OMNIO - statuut
OVAM POM PMD RECUPEL RECYTYRE
VALORFRIT
VALORLUB VLACO VLAREA VLAREM VREG VVSG
Afgedankte Elektrische en Elektronische Apparaten Beheersorganisme voor de aanvaardingsplicht batterijen. De vzw FOST Plus neemt de wettelijke verplichtingen op zich met betrekking tot het verpakkingsafval van huishoudelijke oorsprong van de ondernemingen die zich bij haar wensen aan te sluiten. Full Time Equivalent Intergemeentelijke Maatschappij voor Openbare Gezondheid, de zusterintercommunale voor de regio Kortrijk Samenwerkingsverband tussen VVSG en de Vlaamse intergemeentelijke verenigingen Norm voor milieuzorgsystemen van de Internationale organisatie voor standaardisatie Norm voor kwaliteitszorgsystemen van de Internationale organisatie voor standaardisatie Intergemeentelijke vereniging voor Vuilverwijdering en -verwerking voor Brugge en Ommeland Intergemeentelijke Vereniging voor duurzaam milieubeheer voor Izegem en Ommeland Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid Milieubeleidsovereenkomst Milieuzorg Roeselare en Menen (samenwerkingsverband tussen de intergemeentelijke verenigingen van Roeselare en van Menen) Nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen Megawattuur Intergemeentelijke Vereniging voor vuilverwijdering en -verwerking voor Veurne en Ommeland Klein Gevaarlijk Afval Kleine en Middelgrote Ondernemingen kilowattuur Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn Het OMNIO-statuut geeft sinds 1 juli 2007 recht op betere vergoeding van medische kosten voor gezinnen met een laag inkomen. Het nieuwe statuut geeft recht op dezelfde terugbetalingen als voor de rechthebbenden op de verhoogde (verzekerings)tegemoetkoming (RVV). Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest Provinciale OntwikkelingsMaatschappij (voorheen GOM) Plastiek, Metalen en Drankkartons Beheersorganisme voor de aanvaardingsplicht voor de recyclage van afgedankte elektrische en elektronische apparaten Beheersorganisme voor afvalbanden, opgericht door bandenfabrikanten en invoerders samen met een aantal groeperingen vertegenwoordigd binnen FEDERAUTO. Beheersorganisme voor gebruikte frituuroliën en –vetten, opgericht door de ondernemingen en hun federaties uit de voeding- en distributiesector Beheersorganisme voor de aanvaardingsplicht van gebruikte olie Vlaamse compostorganisatie vzw Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteit- en Gasmarkt Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten
29
IVOO Intergemeentelijke vereniging voor het Afvalbeheer voor Oostende en Ommeland Klokhofstraat 2 8400 Oostende Tel. 059 55 27 30 Fax. 059 80 12 03 e-mail:
[email protected] BTW nr. BE 0214.753.050 Bankrekening: IBAN BE 24 0910 0065 0838 www.ivoo.be
