instalektro CSPE BB
2015
instructie voor de examinator In deze instructie vindt u richtlijnen en aandachtspunten bij de geheimhouding, de voorbereiding, de afname en de herkansing van het cspe. De paragrafen 1 tot en met 5 bevatten algemene informatie, die ook van toepassing is op cspe’s van andere vakken. Vakspecifieke informatie treft u aan in de overige paragrafen. De mededelingen over de cspe’s van 2015 (Septembermededeling op www.examenblad.nl) bevatten nadere informatie over dit cspe.
1 Geheimhouding cspe 1
2
3
4 5
6
Veel scholen hebben een protocol voor de afname van het cspe. In dit protocol staat dat de examinatoren tekenen voor de ontvangst van de examendocumenten van het cspe en verklaren alle zorgvuldigheid in acht te zullen nemen om te voorkomen dat de geheimhouding van de examendocumenten wordt geschonden. De examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. In het protocol staat dat de eerste en tweede examinator verklaren dat zij de beoordeling in overeenstemming met het correctievoorschrift hebben verricht. Op www.vo-raad.nl en www.aocraad.nl staat een goed voorbeeld van een protocol. Alle examendocumenten (papier en digitaal) zijn geheim. Bewaar ze in een kluis op school. Neem ze niet mee naar huis. Voer de voorbereidingen van het examen uit in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. Reik examendocumenten aan het begin van iedere zitting uit aan de kandidaten en neem ze na iedere zitting in. Tenzij anders vermeld in de instructie voor de examinator hebben kandidaten buiten de zittingen om geen inzage in de examendocumenten. Houd het correctievoorschrift en de instructie voor de examinator voor de kandidaten geheim. Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het cspe gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op www.examenblad.nl). Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van cspemateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan.
PB-0696-b-15-1-i
1
lees verder ►►►
7
8
9
Minitoetsen in MiniTester Als u met MiniTester werkt geldt: Van de minitoetsen zijn varianten aanwezig. Alle kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u dezelfde variant laten maken, mits de kandidaten niet bij elkaar kunnen kijken. Kandidaten die later zijn ingeroosterd, geeft u een andere variant van de minitoets. Zo waarborgt u de geheimhouding. Minitoetsen in Facet De varianten van de minitoetsen worden door Facet zelf toegewezen. Kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u in dezelfde afnameplanning zetten. Als de kandidaten niet bij elkaar op het scherm kunnen kijken, kunt u ervoor kiezen om elke kandidaat dezelfde variant te laten maken. In de overige gevallen kiest u ervoor om twee varianten in de afnameplanning op te nemen. Voor kandidaten die later zijn ingeroosterd, maakt u een nieuwe afnameplanning. Zo waarborgt u de geheimhouding. Op de laatste bladzijde van deze instructie voor de examinator staat vermeld welke informatie over de inhoud van het examen vooraf verstrekt mag worden aan de kandidaten. Meer inhoudelijke informatie geven is niet toegestaan. Deze bladzijde behandelt u als een examendocument (zie punt 2). U reikt een kopie van deze bladzijde uit in de laatste lesweek die aan de afname van het cspe voorafgaat. Dit examendocument is dus alleen ter inzage voor de kandidaten. Na inzage neemt u deze bladzijde weer in. Het is niet geoorloofd om de opdrachten van tevoren met de kandidaten te oefenen.
2 Voorbereiding cspe 1
2
3
4 5 6
Om het cspe voor te kunnen bereiden, ontvangt de school in februari zending A van de cspe’s. Zending A bevat in tweevoud alle papieren examendocumenten inclusief de instructie voor de examinator. Het correctievoorschrift behoort niet tot deze zending. In deze examendocumenten is de informatie die niet nodig is voor de voorbereiding van het cspe met grijze vlekken bedekt. Zending B van maart bevat de papieren examendocumenten in kandidaataantallen. Met inachtneming van de geheimhouding mag u vijf werkdagen voorafgaand aan de start van de afname op uw school, de examendocumenten van zending B gebruiken om voorbereid te zijn op de afname van het cspe (bijvoorbeeld door zelf voorafgaand aan de afname, het cspe te maken). Het cspe kent de onderdelen A, B, C, …. Uw school bepaalt per onderdeel, hoeveel kandidaten gelijktijdig geëxamineerd worden. Paragraaf 6 bevat aanbevelingen hiervoor. Laat de opdrachten uitvoeren zoals ze in de examenopdrachten zijn gesteld. Het is niet toegestaan opdrachten aan te passen, te vervangen of over te slaan. Zorg ervoor dat de school voldoet aan de eisen met betrekking tot veiligheid, hygiëne en milieu. Controleer voor aanvang van het examen of per kandidaat alle benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn.
PB-0696-b-15-1-i
2
lees verder ►►►
7
8
9
Van elk onderdeel van het cspe is de richttijd aangegeven. Zie paragraaf 6 overzicht opdrachten. In de Septembermededeling staat in ‘de richtlijnen examentijd cspe’ nadere informatie hierover (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl). In een cspe kunnen opdrachten voorkomen waarbij het werktempo beoordeeld wordt. Let erop dat u tijdens deze opdrachten per kandidaat de tijd exact bijhoudt. Cito heeft een helpdesk ingericht voor technische vragen over computergebruik in het cspe. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op http://ictexamenhelpdesk.cito.nl Met (vakinhoudelijke) vragen of opmerkingen over het cspe kunt u terecht bij het Examenloket (www.examenloket.nl - zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl).
3 Afname cspe 1
2
3
4
5 6
Iedere kandidaat werkt individueel aan de opdrachten van het examen. Tenzij anders vermeld in de examendocumenten is overleg en samenwerking met anderen niet toegestaan. De opdrachten moeten in de aangegeven volgorde gemaakt worden. Om organisatorische redenen kan eventueel van de aangegeven volgorde worden afgeweken. Per onderdeel van het cspe zijn richttijden aangegeven. De richttijden gaan uit van een werktempo dat de kandidaat aan moet kunnen. Overschrijding van de richttijd en de reden hiervoor kunnen in het protocol vermeld worden (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl). Hulp aan kandidaten door de examinator of anderen tijdens het cspe is niet toegestaan, tenzij anders vermeld in het vakspecifieke deel van deze instructie of in het correctievoorschrift. Deel de kandidaten vooraf mee dat u hen tijdens het examen niet kunt helpen. Het is niet toegestaan om bij de beoordeling af te wijken van het correctievoorschrift. Stuur de WOLF-scores in van de eerste afname van de kandidaten, dus vóór een eventuele herkansing.
4 Herkansing cspe 1 2
3
Herkansing kan pas plaatsvinden nadat het gehele cspe is afgelegd. Herkansen van het cspe betekent dat de kandidaat het cspe geheel, of onderdelen daarvan, opnieuw aflegt. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door dezelfde praktische opdrachten van het cspe nogmaals uit te voeren. BB- en KB-kandidaten kunnen het cspe herkansen en daarnaast mogen zij het centraal examen van één algemeen vak herkansen. GL-kandidaten mogen slechts één centraal examen herkansen, dat wil zeggen óf het cspe GL óf het centraal examen van één algemeen vak. Met de herkansing van het cspe GL kan derhalve pas gestart worden als de uitslag van het eerste tijdvak is vastgesteld.
PB-0696-b-15-1-i
3
lees verder ►►►
4
5
6
De kandidaat maakt in de herkansing een andere variant van dezelfde minitoets dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen van het cspe, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen, die in de herkansing worden afgelegd, komen alle scores in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per onderdeel de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan. Het kan voorkomen dat een kandidaat, na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever andere onderdelen had willen herkansen. Het verdient daarom aanbeveling dat de school voorafgaand aan de herkansing de keuze van de te herkansen onderdelen in overleg met de kandidaat en diens ouders/wettelijke vertegenwoordigers vastlegt in een overeenkomst. Voor aanvullende informatie zie de Septembermededeling op Examenblad.nl.
5 ICT-gebruik en dvd met bestanden 1
2 3
4
5
6
De digitale bestanden die nodig zijn voor het cspe, worden in maart op dvd aan de secretaris van het eindexamen van uw school gezonden. Een handleiding voor het ICT-gebruik bij het cspe wordt tegelijkertijd met de digitale bestanden aan uw examensecretaris gestuurd. In de handleiding staan onderstaande aandachtspunten voor ICT-gebruik. Overleg vooraf met de ICT-coördinator / systeembeheerder van uw school over de afname van de cspe-onderdelen waarbij de computer wordt gebruikt. Houd per groep één reservecomputer beschikbaar, en bij grotere groepen één reservecomputer per tien kandidaten. In de examenzaal dienen één of meer printers aanwezig te zijn. Het is in het belang van de kandidaat dat de systeembeheerder de back-upfunctionaliteiten zo instelt dat bij uitval van de computer zo weinig mogelijk examenwerk verloren gaat. Daarnaast wordt aanbevolen dat de examinator / surveillant tijdens de afname op de hoogte is van de locatie van de back-upbestanden. De digitale bestanden voor de praktische opdrachten dienen voor de kandidaten beschikbaar gemaakt te worden op, dvd’s, USB-sticks of op een veilige plaats op de centrale server. De kandidaten moeten een duidelijke instructie krijgen waar de bestanden te vinden zijn en waar de eigen bestanden opgeslagen moeten worden. Op de USB-stick wordt de naam van de kandidaat en het kandidaatnummer vermeld. De opdracht is veelal zo geformuleerd dat de kandidaat het door hem bewerkte bestand opslaat onder een andere, eigen bestandsnaam. Dit maakt het mogelijk dat de kandidaat terugkeert naar het originele bestand, als er iets verkeerd mocht gaan. Wanneer er meer zittingen zijn waarbij de computer gebruikt wordt, gebruikt de kandidaat bij elke zitting in principe dezelfde USB-stick. Wanneer een volgende zitting op een andere dag of dagdeel plaatsvindt, wordt de USB-stick ingenomen. Laat de school de bestanden in een netwerkomgeving opslaan, dan zorgt men ervoor dat de toegang tot die bestanden buiten de examentijd geblokkeerd is.
PB-0696-b-15-1-i
4
lees verder ►►►
7
8
In een volgende zitting mag de kandidaat geen veranderingen aanbrengen in examenbestanden die in een eerdere zitting zijn gemaakt. Na elke opdracht of examenonderdeel maakt de kandidaat tijdens het examen een afdruk op papier die wordt ingeleverd, tenzij anders wordt aangegeven. Deze afdruk is een “beveiliging” tegen het later aanpassen van bestanden. Na afsluiting van het examenonderdeel worden afdrukken op papier niet meer in ontvangst genomen. Het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen moet vooraf in overleg met de ICT-coördinator / systeembeheerder zijn geïnstalleerd en gecontroleerd.
PB-0696-b-15-1-i
5
lees verder ►►►
6 Overzicht opdrachten ONDERDEEL A 1
minitoets
variant a, b, c, d
2
praktijkopdracht
ICT-gebruik: Excel met bestand, uitwerkbijlage 1
ONDERDEEL B 3
praktijkopdracht
4
praktijkopdracht
ONDERDEEL C
bijlagen 1 en 2
7 7
richttijd: 240 minuten
praktijkopdracht
bijlage 3
6
praktijkopdracht
bijlage 3
7
richttijd: 360 minuten
7
minitoets
variant a, b, c, d
8
praktijkopdracht
bijlagen 4 en 5
7
9
praktijkopdracht
bijlagen 4, 5 en 6
1
ONDERDEEL E 10
*
richttijd: 200 minuten
5
ONDERDEEL D
akg*
richttijd: 60 minuten
praktijkopdracht
richttijd: 30 minuten uitwerkbijlage 2
akg = aantal kandidaten gelijktijdig. Toetstechnisch advies over het aantal kandidaten dat bij deze praktijkopdracht gelijktijdig beoordeeld kan worden.
PB-0696-b-15-1-i
6
lees verder ►►►
7 Vakspecifieke aanbevelingen met betrekking tot de organisatie Algemene aanbevelingen Offline gebruik WOLF tijdens praktijkafname Het is mogelijk om tijdens de afname van het cspe de beoordelingen van de kandidaten direct te verwerken in het programma WOLF. U kunt WOLF installeren op bijvoorbeeld een laptop en deze meenemen naar de praktijkruimte of buitenlocatie. Voor het invoeren van de scores in WOLF is het namelijk niet noodzakelijk om over een internetverbinding te beschikken. Voor een bijbehorende handleiding zie http://wolf.cito.nl. Planning afname Dit examen bestaat uit vijf onderdelen: Onderdeel A werkvoorbereiding Onderdeel B verwarmingsinstallatie Onderdeel C sanitaire installatie Onderdeel D elektrische installatie Onderdeel E terugkijken U neemt de vijf onderdelen A, B, C, D en E bij voorkeur in deze volgorde af. Voorbereiding Zie hiervoor de aanbevelingen per opdracht. Het is verstandig om de benodigde onderdelen zo spoedig mogelijk te bestellen in verband met de mogelijke levertijden. ICT bestand
opdracht
ocit15.xlsm en de map afbeeldingen ocit
2
Excel-applicatie met bijbehorende map afbeeldingen Op de dvd staan het bestand ocit15.xlsm en de map afbeeldingen ocit. De afbeeldingen in de map worden vanuit de Excel-applicatie aangeroepen. Kopieer het bestand ocit15.xlsm samen met de map afbeeldingen ocit naar een map op de harde schijf of het netwerk. U kunt vervolgens een snelkoppeling (rechtermuisknop) maken van het bestand ocit.xlsm en de snelkoppeling verplaatsen naar het bureaublad van de computer. Wijzig de naam van deze snelkoppeling in: ocit15.xlsm. De kandidaat dient haar/zijn eigen bestand op te slaan in diezelfde map. Zorg er wel voor dat de kandidaten het originele bestand niet kunnen verwijderen of overschrijven; ook moeten ze elkaars werk niet kunnen bekijken. Vertel de kandidaat waar het bestand ocit15.xlsm staat en waar de kandidaat het bestand op moet slaan onder zijn eigen naam. Controleer vóór aanvang van het examen of het bestand en de bijbehorende map werken op het systeem van de school.
PB-0696-b-15-1-i
7
lees verder ►►►
Macrobeveiliging Veel Word- en Excel-bestanden voor de praktische opdrachten bevatten macro’s. In zowel Word als Excel moeten daarom alle macro’s worden ingeschakeld. In de Handleiding Applicaties die op de dvd met digitale bestanden te vinden is, staat beschreven hoe u dit kunt (laten) doen.
Aanbevelingen per opdracht Opdracht 3 De kandidaat maakt de montageopdracht verwarmingsinstallatie op een montagebord met afmetingen van ten minste b x h = 1200 mm x 800 mm. Voordat de kandidaat met het examen begint, monteert u op het montagebord: de verwarmingsketelbeugel, de montagerail, de buizen voor gas en voor warm en koud tapwater (eventueel), volgens de tekening op de volgende pagina. Er mag een ander type montagebeugel worden gebruikt. In verband met de maatvoering wordt echter geadviseerd om voor de beugel voor de gaswandketel gebruik te maken van de standaard montagebeugel. Gebruikt u een andere montagebeugel, zorg er dan voor dat de afstand tussen de cv-leidingen en het montagebord gelijk is aan 60 mm. De leidingen voor warm water, koud water en gas worden met montagerail bevestigd. Om de installatie te kunnen testen wordt aanbevolen om op de montagebeugel een doorlus te maken zoals is aangegeven op de volgende pagina's.
PB-0696-b-15-1-i
8
lees verder ►►►
detail
60
zijaanzicht
Voormontage op het montagebord voor de verwarmingsinstallatie
detail
625 300
330 koper 15 mm staal 1/2"
1200
vooraanzicht
koper 15 mm PB-0696-b-15-1-i
9
lees verder ►►►
Montagebeugel voor een gaswandketel
25
0
23 23 23
20
23
65
10
0
0
23 50 60 85
Materialen voor de montagebeugel en doorlus aantal stuks of aantal meter 0,3 m 1 2 4 5 1 1 1 1
PB-0696-b-15-1-i
omschrijving dunwandige stalen buis 15 mm stalen plaat 150 x 250 x 2 mm rechte koppeling ½" x 22 mm knel rechte koppeling ½" x 15 mm knel sok ½" plug ½" knie 15 mm knel T-stuk knel 15 x 15 mm ½" bi ontluchtingsstop ½"
10
lees verder ►►►
1/2”
1/2” 1/2”
1/2”
1/2”
65
Doorlus voor het testen van de verwarmingsinstallatie
A
W
G
K
R
250 200
50
60*
85
100
* De maat van 60 mm was in een eerdere versie gelijk aan 50 mm. Deze oudere beugel is goed te gebruiken. Houdt u er wel rekening mee dat bij het gebruik van deze oudere beugel de leidingen dichter bij het montagebord liggen. Dit kunt u oplossen door achter de oudere beugel een plankje met een dikte van ongeveer 10 mm te monteren.
PB-0696-b-15-1-i
11
lees verder ►►►
Opdracht 4 Na de montage vult en ontlucht de kandidaat de verwarmingsinstallatie en controleert hij de dichtheid ervan. U ziet erop toe dat dit veilig en goed gebeurt. Bij een lekkage mag de kandidaat één keer proberen de fout te herstellen. Hij kan dan nog een deel van de punten halen (zie correctievoorschrift). De montageopdracht vormt in werkelijkheid een onderdeel van een grotere installatie. De kandidaat kan een eindkap of een koppeling losdraaien om de installatie af te tappen. Opdracht 5 De kandidaat maakt de montageopdracht sanitaire installatie op een montagebord met afmetingen van ten minste b x h = 1200 mm x 800 mm. Dit montagebord dient u vooraf aan te passen volgens de tekening op de volgende pagina. U brengt twee extra platen aan: één horizontaal en één verticaal, beide met een breedte van 300 mm. In de platen maakt u gaten volgens de tekening. De gaten zijn doelbewust ruim genomen. Hierdoor moet de kandidaat nauwkeurig werken volgens de bemating. Opmerkingen De kandidaat monteert een pvc-T-stuk 60 mm 85° 2 x mof/spie, eind verjongd, op het bord. Bij het testen van het elektro-deel vervangt de kandidaat dit T-stuk door een T-stuk met daarin een klep gemonteerd. De beschrijving hiervan staat bij opdracht 9. In verband met de beperkte beschikbare ruimte en rekening houdend met de kosten zijn niet alle leidingen en hulpstukken van de voorgeschreven afmetingen. Afmetingen van PP-hulpstukken kunnen variëren afhankelijk van fabrikant en uitvoeringsvorm. U dient van tevoren te controleren of de door u gekozen onderdelen geschikt zijn voor de montageopdracht. Als de kandidaat klaar is met deze opdracht meldt hij dit aan u.
PB-0696-b-15-1-i
12
lees verder ►►►
Aanpassing van het montagebord voor de sanitaire installatie
300
zijaanzicht
200
60
390 400 60
300 200 60 300
30
225
12
0
60
300 vooraanzicht
90
500
bovenaanzicht
60
70 PB-0696-b-15-1-i
13
lees verder ►►►
Opdracht 6 Dit is een werktempo-opdracht. De kandidaat maakt eerst de sanitaire installatie op het bord (opdracht 5) en doet daarna de werktempo-opdracht. De kandidaat krijgt hiervoor de materialen uit de materiaallijst werktempo-opdracht niet eerder dan dat hij begint met deze opdracht. De kandidaat krijgt de slagvaste buis 19 mm van 2 m aan één stuk. Opdracht 8 De kandidaat maakt de montageopdracht elektrische installatie op een montagebord met afmetingen van ten minste b x h = 1200 mm x 800 mm. Vooraf bedraadt de kandidaat eerst de besturingskast BK1. U geeft de kandidaat de kast BK1 zoals afgebeeld in de tekening op de volgende pagina. Als u andere componenten gebruikt dan in de materiaallijst staan, kan het zijn dat één of meerdere schema’s moeten worden aangepast. Hiervoor bent u zelf verantwoordelijk.
PB-0696-b-15-1-i
14
lees verder ►►►
Montage relais en klemmenstrook in besturingskast BK1 220
24 21 22 32
34
32
14 A1
34
31 11
A2
12
K2
31 11
14 A1
300
A2
24 21 22 12
K1
bedradingskoker h x b = 36 x 19 mm
bedradingskoker h x b = 36 x 19 mm
bedradingskoker h x b = 36 x 19 mm
L N PE S4 S3 S3 PE S2S2PE Y Y N PE H1H2 N PE S4 14 12
X5
H1
,H
2
4 Y1
2,
Y1
S2
,S 4 S3
1N
~5
0H
z2
4V
1 2 PE 3 4 5 PE 6 7 PE 8 9 10 PE 11 12 13 PE
montageplaat
totaal 450 mm bedradingskoker h x b = 36 x 19 mm
PB-0696-b-15-1-i
15
lees verder ►►►
Klemmenstrook X5 is hieronder vergroot afgebeeld
N PE S4
L
S3 Y Y S3 PE S2 S2 PE N PE S4 14 12
H1 H2 N PE
X5
2, Y1
,H
2
9 10 PE 11 12 13 PE
H1
8
4
7 PE
Y1
6
S2
4
5 PE
,S
z2 0H
4
1N
~5
3
S3
2 PE 4V
1
Opdracht 9 Voordat de kandidaat begint met opdracht 9, verwijdert hij het T-stuk in de pvc-HWA-buis 60 mm op het montagebord sanitair. Hij vervangt dit T-stuk door het Tstuk waarin u een klep heeft gemonteerd. Een pneumatische cilinder bedient deze klep. Zie de tekeningen op de volgende pagina’s. U zorgt dat de kandidaat bij deze opdracht de beschikking heeft over een bordje met pneumatische onderdelen (bordje pneumatiek). De kandidaat sluit de luchtslangen op het bord sanitair aan op het bordje pneumatiek. De kandidaat koppelt het montagebord elektrotechniek en het bord pneumatiek aan elkaar met een kabel FLEX YY 4 x 0,75 mm2 (zie bijlage 6).
PB-0696-b-15-1-i
16
lees verder ►►►
2
2
pvc-T-stuk 60 mm 85 2 x mof/spie eind verjongd 2
pvc-HWA buis 60 x 1,5 mm
pvc-HWA buis 60 x 1,5 mm
pvc-HWA buis 60 x 1,5 mm pvc-sok 50 mm
speciedeksel 40 mm
pvc-centrisch verloop 50 x 40 mm
PB-0696-b-15-1-i
17
lees verder ►►►
4
2
bordje pneumatiek
2
4 14
1
4
2 12
Y14 Y12 N
perslucht
De kandidaat monteert de slagvaste buizen met de luchtslangen op het montagebord sanitaire installatie.
PB-0696-b-15-1-i
18
lees verder ►►►
Materialen voor de klep en pneumatische cilinder aantal stuks of aantal meter 1 1 2 1 1 0,2 m 1 1 1
omschrijving dubbelwerkende pneumatische cilinder 5/2-ventiel, elektro-pneumatisch bediend snelheidsregelventiel deelbare kroonsteen vierpolig mannelijk pvc-T-stuk 60 mm 85° 2 x mof/spie eind verjongd pvc-HWA-buis 60 x 1,5 mm pvc-sok 50 mm speciedeksel 40 mm centrisch inzetverloop 50 x 40 mm
Testen van de klepbesturing Als de kandidaat gereed is met het montagebord elektrotechniek moet hij de werking van de klepbesturing demonstreren. Voor de demonstratie zijn nodig: T-stuk met de pneumatische klep montagebord met de elektrische installatie (inclusief beide relais) montagebord met de sanitaire installatie bordje met de pneumatische installatie (zie vorige pagina) verplaatsbare leiding voor tussen X6 en het bordje pneumatiek verplaatsbare leiding voor tussen X4 en spanning 1N ~ 50 Hz 24 V een gieter van 5 liter, opvangbakken voor riolering en als waterbassin Opmerking: Er moet perslucht aanwezig zijn op de plaats waar de borden worden getest. Voorwerk door kandidaat De kandidaat: vervangt op het montagebord sanitair het T-stuk in de pvc-HWA-buis 60 mm door de pneumatische klep. verbindt de luchtslangen tussen de cilinder van de klep en de snelheidsregelventielen op het bordje met de pneumatische installatie. sluit de verplaatsbare leiding aan tussen het bordje pneumatiek en de lasdoos X6 op het montagebord elektrotechniek. sluit de verplaatsbare leiding aan tussen X4 en de spanningskast met spanning 1N ~ 50 Hz 24 V en vraagt u om de spanning van 1N ~ 50 Hz 24 V in te schakelen. sluit de persluchtleiding aan en vraagt u om druk op de leiding te zetten.
PB-0696-b-15-1-i
19
lees verder ►►►
Testen van de installatie U plaatst het insteekrelais en het tijdrelais in de relaisvoeten, u zet druk op de persluchtleiding en u schakelt de spanning van 1N ~ 50 Hz 24 V in. Vervolgens demonstreert de kandidaat de werking van de klepbesturing onder uw toezicht. De kandidaat zet de installatie aan door op S3 te drukken. Signaallamp H1 (geel) gaat branden en de pneumatische klep sluit de toegang naar de opvangbak af. U giet voorzichtig met de gieter water boven in de pvc-HWA-buis 60. De kandidaat sluit de sensor van de regenmelder (S2) zodra u begint met het water te gieten. Het water zal de eerste 5 seconden afgevoerd worden naar de riolering (PP 75). Na 5 seconden gaat de klep open en gaat het water naar de opvangbak. Gelijktijdig gaat signaallamp H1 (geel) uit en signaallamp H2 (groen) aan. U stopt met water gieten. De kandidaat opent de sensor van de regenmelder (S2) zodra u stopt met water gieten. De klep sluit de toegang naar de opvangbak af, signaallamp H2 (groen) gaat uit en signaallamp H1 (geel) gaat aan. De kandidaat zet de installatie uit door op S4 te drukken. Als bij deze demonstratie de klepbesturing niet volgens bovenstaande omschrijving werkt, mag de kandidaat één keer proberen de fout te herstellen. Daarna demonstreert de kandidaat de werking opnieuw onder uw toezicht. Als de klepbesturing dan wel goed werkt, krijgt de kandidaat een gedeelte van de punten (zie correctievoorschrift). Werkt het nog niet goed, dan geeft u nul punten voor dit deel van de opdracht. Testen van de lichtinstallatie De kandidaat vraagt u om de spanning van 1N ~ 50 Hz 230 V in te schakelen. De kandidaat demonstreert de werking van de lichtinstallatie onder uw toezicht. Als bij de demonstratie van de lichtinstallatie deze niet goed werkt, mag de kandidaat de fout herstellen. Vervolgens demonstreert de kandidaat de werking van de lichtinstallatie opnieuw onder uw toezicht. Als de installatie dan wel goed werkt, krijgt de kandidaat een gedeelte van de punten (zie correctievoorschrift). Werkt het nog niet goed dan geeft u nul punten voor de werking van de lichtinstallatie. Opdracht 10 De kandidaat kijkt terug op zijn montageopdrachten. Dit doet hij door zichzelf te beoordelen op de vier beoordelingspunten op uitwerkbijlage 2. Zie het correctievoorschrift voor de beoordeling van deze opdracht.
PB-0696-b-15-1-i
20
lees verder ►►►
8 Materialen, gereedschappen en hulpmiddelen Algemeen Voor eventuele ICT-benodigdheden zie paragraaf 7.
Overzicht per onderdeel Onderdeel B Materiaallijst verwarmingsinstallatie aantal stuks of aantal meter
omschrijving
3m
dunwandige stalen buis 15 mm
3m
dunwandige stalen buis 22 mm
2
eindkap knel 15 mm
2
eindkap knel 22 mm
1
puntstuk knel 15 mm - ½" bu
2
T-stuk knel verlopend 22 - 22 - 15 mm
3
T-stuk knel verlopend 22 - 15 - 22 mm
2
T-stuk knel 22 - ½" bi - 22 mm
1
dubbele nippel, draadfitting ½"
1
plug, draadfitting ¾" (of expansievat)
1
T-stuk, draadfitting ½"
2*
ontluchtingsstop ½"
2
schroefbus knel 15 mm - ½" bi
1
vul- en aftapkraan ½"
1
manometer 80 mm, 0-4 bar, ½" axiaal
1
veiligheidsklep, 3 bar, ½" bu
1
expansievatconsole (met ontluchtingsstop) *
diverse
beugel- en bevestigingsmaterialen
* Zit er geen ontluchtingsstop op de expansievatconsole, dan zijn er 3 ontluchtingsstoppen nodig.
PB-0696-b-15-1-i
21
lees verder ►►►
Onderdeel C Materiaallijst sanitaire installatie aantal stuks of aantal meter
omschrijving
0,75 m
pvc-HWA-buis 60 x 1,5 mm
0,25 m
PP-buis 75 mm
0,50 m
PP-buis 50 mm
0,75 m
pvc-buis 40 mm
0,1 m
pvc-buis 32 mm
2
pvc-bocht 60 mm 85° mof/spie eind verjongd
1
pvc-T-stuk 60 mm 85° 2 x mof/spie eind verjongd
1
pvc-inzetverloop centrisch 75 x 60 mm
1
PP-T-stuk 75 mm 45° 3 x mof
1
PP-T-stuk verlopend 45° 50 - 40 mm 3 x mof
1
PP-bocht 75 mm 45° mof/spie
2
PP-bocht 50 mm 45° 2 x mof
2
PP-bocht 50 mm 45° mof/spie
1
PP-bocht 40 mm 45° mof/spie
1
PP-inzetverloop excentrisch 75 x 50 mm
1
PP-inzetverloop centrisch 50 x 40 mm
1
pvc-bocht 40 mm 90° 2 x mof
1
rubberen overgangsring 40 x 32 mm
1
rozet 32 mm
1
vloerput onderuitloop 40 mm
0,6 m 3
HWA-beugel 60 mm
1
wandbeugel 75 mm
2
ophangstrop 50 mm
1
zadel 40 mm
diverse
PB-0696-b-15-1-i
montagerail
overige beugel- en bevestigingsmaterialen
22
lees verder ►►►
Materiaallijst werktempo-opdracht Deze materialen pas uitreiken bij aanvang van opdracht 6. aantal stuks of aantal meter 2m 5m* 4
omschrijving slagvaste buis 19 mm (aan één stuk) luchtslang klembeugels met schroeven
* Deze lengte hangt af van de plaats waar u de ventielen plaatst.
PB-0696-b-15-1-i
23
lees verder ►►►
Onderdeel D Materiaallijst elektrische installatie aantal / meter
omschrijving
1,4 m
XMvK 4 x 1,5 mm2
2,2 m
FLEX YY 3 x 0,75 mm2
0,8 m
FLEX YY 4 x 0,75 mm2
3,5 m
H07V-U (VD) 2,5 mm2 bruin
4,6 m
H07V-U (VD) 2,5 mm2 blauw
4,6 m
H07V-U (VD) 2,5 mm2 groen/geel
6,8 m
H07V-U (VD) 1,5 mm2 zwart
1,3 m
slagvaste buis 16 mm
4,0 m
pvc-buis 16 mm
2
lasdoos IP54 75 x 75 x 40 mm
4
insteek lasklemmen 2 stuks 3P en 2 stuks 4P
1 2
CEE-toestelcontactdoos 1p + N + PE 230 V 16 A 6h wisselschakelaar inbouw
2
enkelvoudige wandcontactdoos met BC inbouw
2
tweevoudig afdekraam
1
lamphouder E27, bull's eye 60 W met aansluiting voor buis Ø 16 mm
1
lasdoos, universeel (16 mm) met deksel
4
inbouwdoos U40 voor buis Ø 16 mm
1
signaallampkast met één groene en één gele lamp (24 V) met één pakkingbus
1
drukknopkast met één maak- en één verbreekdrukknop met één pakkingbus
2
deelbare kroonsteen vierpolig (vrouwelijk, S2 en X6)
1
deelbare kroonsteen driepolig (mannelijk, X4)
1
kunststofkast 220 x 300 x 135 mm, met 5 pakkingbussen aan onderzijde. In kast grondplaat met twee DIN-rails en bedradingskoker h x d = 36 x 19 mm (zie tekening) met een lengte van 450 mm.
2
relaisvoet 11-polig
2
eindsteun
1
eindplaat
4
scheidingsplaat
13
rijgklem 2,5 mm2 grijs
5
rijgklem 2,5 mm2 groen-geel
0,5 m
montagesnoer H07V-K 1,5 mm 2 groen/geel
3,0 m
montagesnoer H05V-K 1 mm2 rood
diverse
PB-0696-b-15-1-i
adereindhulzen, coderingsstrips voor rijgklem, zadels en schroeven
24
lees verder ►►►
Benodigde materialen voor het testen aantal / meter
omschrijving
1
FLEX YY 4 x 0,75 mm2 aan beide kanten voorzien van deelbare kroonsteen 4-polig (vrouwelijk en mannelijk)
1
verplaatsbare leiding voor 1N ~ 50 Hz 230 V voorzien van een contactstop (2p + PE 16 A) en een CEE-koppelcontactstop (1p + N + PE 230 V 16 A 6h)
1
verplaatsbare leiding voor 1N ~ 50 Hz 24 V aan één kant voorzien van deelbare kroonsteen driepolig (vrouwelijk). De aansluiting aan de andere kant is afhankelijk van de situatie op de school.
1
deelbare kroonsteen tweepolig, mannelijk, met doorverbinding voor simulatie van de regenmelder
1
11-polig steekrelais
1
11-polig tijdrelais (bijvoorbeeld Zettler type MTF-P *)
* Ook andere oplossingen zijn goed, waarbij mogelijk nog andere onderdelen zijn vereist. De kandidaat moet alleen de relaisvoet bedraden. Het tijdrelais stelt u vooraf in op 5 seconden.
PB-0696-b-15-1-i
25
lees verder ►►►
instalektro CSPE BB
2015
algemene informatie voor de kandidaat Inleiding Dit examen gaat over een tuindersbedrijf dat bloemen en planten kweekt in een grote kas. Een installatiebedrijf gaat de technische installaties moderniseren. In de kas komt vloerverwarming. De tuinder gaat in de nieuwe situatie het regenwater gebruiken om de planten in de kas te beregenen. Het regenwater dat op de kas valt, loopt eerst in het riool en daarna in een bassin. Wat ga je doen? Je maakt drie montageopdrachten. verwarmingsinstallatie: een deel van de verwarmingsinstallatie van de kantine in de kas sanitaire installatie: een deel van de installatie voor afvoer van het afvalwater en het regenwater dat op de kas valt elektrische installatie: een deel van de elektro-pneumatische installatie in de kas Overzicht van de opdrachten Onderdeel A
minitoets installatietechniek maken bestellijst maken
Onderdeel B
montageopdracht verwarmingstechniek maken installatie vullen en de dichtheid controleren
Onderdeel C
montageopdracht sanitairtechniek maken Een deel van deze opdracht is een werktempo-opdracht.
Onderdeel D
montageopdracht elektrotechniek maken werking montageopdracht demonstreren minitoets elektrotechniek maken
Onderdeel E
terugkijken
Wanneer je deze informatie hebt gelezen, lever je het blad weer in bij je docent.
PB-0696-b-15-1-i
26
lees verder ►►► einde
