intersectoraal CSPE BB technologie en dienstverlening
2015
instructie voor de examinator In deze instructie vindt u richtlijnen en aandachtspunten bij de geheimhouding, de voorbereiding, de afname en de herkansing van het cspe. De paragrafen 1 tot en met 5 bevatten algemene informatie, die ook van toepassing is op cspe’s van andere vakken. Vakspecifieke informatie treft u aan in de overige paragrafen. De mededelingen over de cspe’s van 2015 (Septembermededeling op www.examenblad.nl) bevatten nadere informatie over dit cspe.
1 Geheimhouding cspe 1
2
3
4 5
6
Veel scholen hebben een protocol voor de afname van het cspe. In dit protocol staat dat de examinatoren tekenen voor de ontvangst van de examendocumenten van het cspe en verklaren alle zorgvuldigheid in acht te zullen nemen om te voorkomen dat de geheimhouding van de examendocumenten wordt geschonden. De examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. In het protocol staat dat de eerste en tweede examinator verklaren dat zij de beoordeling in overeenstemming met het correctievoorschrift hebben verricht. Op www.vo-raad.nl en www.aocraad.nl staat een goed voorbeeld van een protocol. Alle examendocumenten (papier en digitaal) zijn geheim. Bewaar ze in een kluis op school. Neem ze niet mee naar huis. Voer de voorbereidingen van het examen uit in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. Reik examendocumenten aan het begin van iedere zitting uit aan de kandidaten en neem ze na iedere zitting in. Tenzij anders vermeld in de instructie voor de examinator hebben kandidaten buiten de zittingen om geen inzage in de examendocumenten. Houd het correctievoorschrift en de instructie voor de examinator voor de kandidaten geheim. Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het cspe gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op www.examenblad.nl). Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van cspemateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan.
PB-0732-b-15-1-i
1
lees verder ►►►
7
8
9
Minitoetsen in MiniTester Als u met MiniTester werkt geldt: Van de minitoetsen zijn varianten aanwezig. Alle kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u dezelfde variant laten maken, mits de kandidaten niet bij elkaar kunnen kijken. Kandidaten die later zijn ingeroosterd, geeft u een andere variant van de minitoets. Zo waarborgt u de geheimhouding. Minitoetsen in Facet De varianten van de minitoetsen worden door Facet zelf toegewezen. Kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u in dezelfde afnameplanning zetten. Als de kandidaten niet bij elkaar op het scherm kunnen kijken, kunt u ervoor kiezen om elke kandidaat dezelfde variant te laten maken. In de overige gevallen kiest u ervoor om twee varianten in de afnameplanning op te nemen. Voor kandidaten die later zijn ingeroosterd, maakt u een nieuwe afnameplanning. Zo waarborgt u de geheimhouding. Op de laatste bladzijde van deze instructie voor de examinator staat vermeld welke informatie over de inhoud van het examen vooraf verstrekt mag worden aan de kandidaten. Meer inhoudelijke informatie geven is niet toegestaan. Deze bladzijde behandelt u als een examendocument (zie punt 2). U reikt een kopie van deze bladzijde uit in de laatste lesweek die aan de afname van het cspe voorafgaat. Dit examendocument is dus alleen ter inzage voor de kandidaten. Na inzage neemt u deze bladzijde weer in. Het is niet geoorloofd om de opdrachten van tevoren met de kandidaten te oefenen.
2 Voorbereiding cspe 1
2
3
4 5 6
Om het cspe voor te kunnen bereiden, ontvangt de school in februari zending A van de cspe’s. Zending A bevat in tweevoud alle papieren examendocumenten inclusief de instructie voor de examinator. Het correctievoorschrift behoort niet tot deze zending. In deze examendocumenten is de informatie die niet nodig is voor de voorbereiding van het cspe met grijze vlekken bedekt. Zending B van maart bevat de papieren examendocumenten in kandidaataantallen. Met inachtneming van de geheimhouding mag u vijf werkdagen voorafgaand aan de start van de afname op uw school, de examendocumenten van zending B gebruiken om voorbereid te zijn op de afname van het cspe (bijvoorbeeld door zelf voorafgaand aan de afname, het cspe te maken). Het cspe kent de onderdelen A, B, C, …. Uw school bepaalt per onderdeel, hoeveel kandidaten gelijktijdig geëxamineerd worden. Paragraaf 6 bevat aanbevelingen hiervoor. Laat de opdrachten uitvoeren zoals ze in de examenopdrachten zijn gesteld. Het is niet toegestaan opdrachten aan te passen, te vervangen of over te slaan. Zorg ervoor dat de school voldoet aan de eisen met betrekking tot veiligheid, hygiëne en milieu. Controleer voor aanvang van het examen of per kandidaat alle benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn.
PB-0732-b-15-1-i
2
lees verder ►►►
7
8
9
Van elk onderdeel van het cspe is de richttijd aangegeven. Zie paragraaf 6 overzicht opdrachten. In de Septembermededeling staat in ‘de richtlijnen examentijd cspe’ nadere informatie hierover (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl). In een cspe kunnen opdrachten voorkomen waarbij het werktempo beoordeeld wordt. Let erop dat u tijdens deze opdrachten per kandidaat de tijd exact bijhoudt. Cito heeft een helpdesk ingericht voor technische vragen over computergebruik in het cspe. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op http://ictexamenhelpdesk.cito.nl Met (vakinhoudelijke) vragen of opmerkingen over het cspe kunt u terecht bij het Examenloket (www.examenloket.nl - zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl).
3 Afname cspe 1
2
3
4
5 6
Iedere kandidaat werkt individueel aan de opdrachten van het examen. Tenzij anders vermeld in de examendocumenten is overleg en samenwerking met anderen niet toegestaan. De opdrachten moeten in de aangegeven volgorde gemaakt worden. Om organisatorische redenen kan eventueel van de aangegeven volgorde worden afgeweken. Per onderdeel van het cspe zijn richttijden aangegeven. De richttijden gaan uit van een werktempo dat de kandidaat aan moet kunnen. Overschrijding van de richttijd en de reden hiervoor kunnen in het protocol vermeld worden (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl). Hulp aan kandidaten door de examinator of anderen tijdens het cspe is niet toegestaan, tenzij anders vermeld in het vakspecifieke deel van deze instructie of in het correctievoorschrift. Deel de kandidaten vooraf mee dat u hen tijdens het examen niet kunt helpen. Het is niet toegestaan om bij de beoordeling af te wijken van het correctievoorschrift. Stuur de WOLF-scores in van de eerste afname van de kandidaten, dus vóór een eventuele herkansing.
4 Herkansing cspe 1 2
3
Herkansing kan pas plaatsvinden nadat het gehele cspe is afgelegd. Herkansen van het cspe betekent dat de kandidaat het cspe geheel, of onderdelen daarvan, opnieuw aflegt. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door dezelfde praktische opdrachten van het cspe nogmaals uit te voeren. BB- en KB-kandidaten kunnen het cspe herkansen en daarnaast mogen zij het centraal examen van één algemeen vak herkansen. GL-kandidaten mogen slechts één centraal examen herkansen, dat wil zeggen óf het cspe GL óf het centraal examen van één algemeen vak. Met de herkansing van het cspe GL kan derhalve pas gestart worden als de uitslag van het eerste tijdvak is vastgesteld.
PB-0732-b-15-1-i
3
lees verder ►►►
4
5
6
De kandidaat maakt in de herkansing een andere variant van dezelfde minitoets dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen van het cspe, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen, die in de herkansing worden afgelegd, komen alle scores in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per onderdeel de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan. Het kan voorkomen dat een kandidaat, na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever andere onderdelen had willen herkansen. Het verdient daarom aanbeveling dat de school voorafgaand aan de herkansing de keuze van de te herkansen onderdelen in overleg met de kandidaat en diens ouders/wettelijke vertegenwoordigers vastlegt in een overeenkomst. Voor aanvullende informatie zie de Septembermededeling op Examenblad.nl.
5 ICT-gebruik en dvd met bestanden 1
2 3
4
5
6
De digitale bestanden die nodig zijn voor het cspe, worden in maart op dvd aan de secretaris van het eindexamen van uw school gezonden. Een handleiding voor het ICT-gebruik bij het cspe wordt tegelijkertijd met de digitale bestanden aan uw examensecretaris gestuurd. In de handleiding staan onderstaande aandachtspunten voor ICT-gebruik. Overleg vooraf met de ICT-coördinator / systeembeheerder van uw school over de afname van de cspe-onderdelen waarbij de computer wordt gebruikt. Houd per groep één reservecomputer beschikbaar, en bij grotere groepen één reservecomputer per tien kandidaten. In de examenzaal dienen één of meer printers aanwezig te zijn. Het is in het belang van de kandidaat dat de systeembeheerder de back-upfunctionaliteiten zo instelt dat bij uitval van de computer zo weinig mogelijk examenwerk verloren gaat. Daarnaast wordt aanbevolen dat de examinator / surveillant tijdens de afname op de hoogte is van de locatie van de back-upbestanden. De digitale bestanden voor de praktische opdrachten dienen voor de kandidaten beschikbaar gemaakt te worden op, dvd’s, USB-sticks of op een veilige plaats op de centrale server. De kandidaten moeten een duidelijke instructie krijgen waar de bestanden te vinden zijn en waar de eigen bestanden opgeslagen moeten worden. Op de USB-stick wordt de naam van de kandidaat en het kandidaatnummer vermeld. De opdracht is veelal zo geformuleerd dat de kandidaat het door hem bewerkte bestand opslaat onder een andere, eigen bestandsnaam. Dit maakt het mogelijk dat de kandidaat terugkeert naar het originele bestand, als er iets verkeerd mocht gaan. Wanneer er meer zittingen zijn waarbij de computer gebruikt wordt, gebruikt de kandidaat bij elke zitting in principe dezelfde USB-stick. Wanneer een volgende zitting op een andere dag of dagdeel plaatsvindt, wordt de USB-stick ingenomen. Laat de school de bestanden in een netwerkomgeving opslaan, dan zorgt men ervoor dat de toegang tot die bestanden buiten de examentijd geblokkeerd is.
PB-0732-b-15-1-i
4
lees verder ►►►
7
8
In een volgende zitting mag de kandidaat geen veranderingen aanbrengen in examenbestanden die in een eerdere zitting zijn gemaakt. Na elke opdracht of examenonderdeel maakt de kandidaat tijdens het examen een afdruk op papier die wordt ingeleverd, tenzij anders wordt aangegeven. Deze afdruk is een “beveiliging” tegen het later aanpassen van bestanden. Na afsluiting van het examenonderdeel worden afdrukken op papier niet meer in ontvangst genomen. Het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen moet vooraf in overleg met de ICT-coördinator / systeembeheerder zijn geïnstalleerd en gecontroleerd.
6 Overzicht opdrachten ONDERDEEL A 1
praktijkopdracht
ICT-gebruik: Excel met bestand, uitwerkbijlage 1
2
minitoets
variant a, b, c, d
3
praktijkopdracht
ICT-gebruik: Excel met bestand, bijlage 1
ONDERDEEL B praktijkopdracht
bijlage 2, uitwerkbijlage 2
5
praktijkopdracht
bijlage 2
6
praktijkopdracht
uitwerkbijlage 3
7
praktijkopdracht
ICT-gebruik: CAD-programma, bijlage 3
6
richttijd: 70 minuten
8
praktijkopdracht
ICT-gebruik: Excel met bestand
9
praktijkopdracht
ICT-gebruik: Excel met bestand, bijlage 4
10
praktijkopdracht
uitwerkbijlage 4
ONDERDEEL D
*
richttijd: 230 minuten
4
ONDERDEEL C
akg*
richttijd: 50 minuten
richttijd: 40 minuten
11
minitoets
variant a, b, c, d
12
praktijkopdracht
ICT-gebruik: Word, Publisher, map met bestanden
akg = aantal kandidaten gelijktijdig. Toetstechnisch advies over het aantal kandidaten dat bij deze praktijkopdracht gelijktijdig beoordeeld kan worden.
PB-0732-b-15-1-i
5
lees verder ►►►
7 Vakspecifieke aanbevelingen met betrekking tot de organisatie Algemene aanbevelingen Offline gebruik WOLF tijdens praktijkafname Het is mogelijk om tijdens de afname van het cspe de beoordelingen van de kandidaten direct te verwerken in het programma WOLF. U kunt WOLF installeren op bijvoorbeeld een laptop en deze meenemen naar de praktijkruimte of buitenlocatie. Voor het invoeren van de scores in WOLF is het namelijk niet noodzakelijk om over een internetverbinding te beschikken. Voor een bijbehorende handleiding zie http://wolf.cito.nl Planning afname Het heeft de uitdrukkelijke voorkeur dat het examen verspreid over meerdere dagen wordt afgenomen. ICT Bij dit examen horen de volgende bestanden: bestand
opdracht
zoo.xlsm
1
ingang_bb.xlsm
3
verkoopprijs_bb.xlsm
8
vergelijking_bb.xlsm
9
map kinderfeestjes
12
Macrobeveiliging Veel Word- en Excel-bestanden voor de praktische opdrachten bevatten macro’s. In zowel Word als Excel moeten daarom alle macro’s worden ingeschakeld. In de Handleiding Applicaties die op de dvd met digitale bestanden te vinden is, staat beschreven hoe u dit kunt (laten) doen. Afname We adviseren u om voor de twee minitoetsen per kandidaat steeds dezelfde variant te gebruiken. Voor de eventuele herkansing van minitoetsen geldt het volgende advies: eerste afname A B C D
PB-0732-b-15-1-i
tweede afname C D B A
6
lees verder ►►►
Aanbevelingen per opdracht Opdracht 5 een vogelhuisje maken De kandidaten moeten bij de uitvoering van de praktijkopdracht PBM’s gebruiken. Deze PBM’s worden niet afzonderlijk vermeld in de opdracht in het examenboekje en in deze instructie. Alle PBM’s moeten echter altijd beschikbaar zijn, zodat de kandidaat zelf een keuze kan maken. Na de montage van het snoer aan de lamphouder laat de kandidaat zijn werk controleren. U kunt op dat moment beoordelingsaspect 5i beoordelen. Zorg voor een lamp zodat het werkstuk getest kan worden. Het vogelhuisje is bedoeld ter decoratie binnenshuis. Opdracht 6 terugkijken Om opdracht 6 te kunnen beoordelen, heeft u uw beoordeling van opdracht 5 nodig. Opdracht 7 een technische tekening maken In deze opdracht moet de kandidaat een werktekening maken in een CAD-programma. De CAD-tekening moet getekend worden volgens de methode die op uw school gebruikelijk is. Hiervoor mag dus het gebruikelijke bouwtechnische tekenprogramma worden gebruikt met de daarbij behorende instellingen, mits dit geen afbreuk doet aan het examen. Deze instellingen houden in dat de kandidaat gebruik mag maken van een zogenaamde template (een starttekening). Hierop mag ingesteld staan: • een lagenwerkbalk met de toe te passen lijnsoorten en daaraan gekoppeld de lijndikten • een maatvoeringswerkbalk met tekenschalen • lay-out-tabbladen met de tekenbladformaten en de kaderlijn met een blanco identificatiehoek Er mag geen gebruik worden gemaakt van bestaande bestanden met tekeningen of delen van tekeningen.
PB-0732-b-15-1-i
7
lees verder ►►►
Opdracht 8 de verkoopprijs berekenen De kandidaat wordt bij deze opdracht beoordeeld op zijn werktempo. De kandidaat krijgt 2 punten voor werktempo als hij deze opdracht binnen 12 minuten maakt. De tijd gaat in op het moment dat de kandidaat in de applicatie de startknop aanklikt. Tijdens de opdracht staat in beeld hoeveel tijd de kandidaat nog heeft. Als de kandidaat klaar is met de opdracht klikt hij direct op de printknop. De tijd die hij over heeft, verschijnt dan op de afdruk. Nadat de 12 minuten zijn verstreken, verschijnt de melding dat de tijd om is. Als de kandidaat dan nog niet klaar is, moet hij de opdracht wel afmaken. Dit om nog zoveel mogelijk punten voor inhoudelijke beoordelingsaspecten te krijgen. Voor de kandidaat is het van belang dat hij de opdracht eerst goed doorneemt, voordat hij met de uitvoering van de opdracht begint. Ook is het belangrijk dat de kandidaat direct op de printknop klikt als hij klaar is met de opdracht. U kunt aan het begin van dit onderdeel extra uitleg geven over de beoordeling van het werktempo bij deze opdracht. Opdracht 12 een stoepbord ontwerpen Het ontwerp moet voldoen aan eisen die betrekking hebben op lettergrootte. Deze aspecten dienen op het computerscherm beoordeeld te worden. Daarnaast moet ook de paginakleur beoordeeld worden. De achtergrondkleur wordt in Word echter niet automatisch afgedrukt, om inkt te sparen. Dit aspect dient daarom ook op het computerscherm beoordeeld te worden. U kunt er ook voor kiezen de kandidaat in te laten stellen dat de achtergrondkleur wel wordt afgedrukt. Daarvoor moet de optie achtergrondkleuren en -afbeeldingen afdrukken aangevinkt zijn.
PB-0732-b-15-1-i
8
lees verder ►►►
8 Materialen, gereedschappen en hulpmiddelen Algemeen Voor eventuele ICT-benodigdheden zie paragraaf 7.
Overzicht per onderdeel Onderdeel B Gereedschappen die normaal in een werkplaats aanwezig zijn, aangevuld met een: gatenzaag 30 mm Materialen die normaal in een werkplaats aanwezig zijn, inclusief: (afval)stukjes plexiglas aan beide zijden beplakt met tape, als aanslag draadnagels 1 x 25 mm spaanplaatschroeven met verzonken kop (gegalvaniseerd staal) 3,5 x 35 mm spaanplaatschroeven bolkop (voor bevestiging lamphouder) 3,5 x 15 mm spaanplaatschroeven bolkop (voor bevestiging trekontlasting) 3 x 10 mm houtlijm Per vogelhuisje: lamphouder met haakse bevestigingsbeugel - zie stuknummer 9 kunststof beugeltje voor trekontlasting - zie stuknummer 10 snoer lengte 1,5 m met aangespoten contactstop klasse ll (eurostekker plat) - zie stuknummer 11 Let op: het snoer moet afgeknipt zijn. De kandidaat mag geen gestript exemplaar aangeleverd krijgen.
PB-0732-b-15-1-i
9
lees verder ►►►
Zet voor iedere kandidaat de materialen uit de stuklijst klaar zoals ze in de kolom afmetingen ruw materiaal staan. Voor stuknummers 1, 2, 4 en 5 ontvangt de kandidaat een plank van 800 x 130 x 16 mm.* Voor stuknummer 7 ontvangt de kandidaat vurenhouten latjes van 10 x 10 x 350 mm. * materialen zijn aan één zijde haaks en recht stuklijst stuknr.
aantal
onderdeel
materiaal
afmeting
afmetingen ruw materiaal
11
1
snoer met contactstop
10
1
beugel trekontlasting
9
1
lamphouder met beugel
8
1
stokje
vurenhout
7
8
latje
vurenhout
6
2
zijkant
plexiglas
3 mm
330 x 125 x 3 mm
5
1
vulblokje
vurenhout
16 mm
zie stuknummer 1
4
1
bodem
vurenhout
16 mm
zie stuknummer 1
3
1
dak
vurenhout
16 mm
250 x 150 x 16 mm
2
1
achterkant
vurenhout
16 mm
zie stuknummer 1
1
1
voorkant
vurenhout
16 mm
800 x 130 x 16 mm
pvc E14 Ø8
Ø8 x 60 mm 10 x 10 x 350 mm
opmerking bij stuknummer 7: Het is toegestaan dat de latjes in de breedte en de dikte 2 mm afwijken van de voorgeschreven maat. De latjes mogen tussen de 8 en 12 mm breed en/of dik zijn. Wanneer de maat van de latjes afwijkt van de voorgeschreven maat, moet dit bij aanvang van de opdracht kenbaar worden gemaakt aan de kandidaat.
PB-0732-b-15-1-i
10
lees verder ►►►
intersectoraal CSPE BB technologie en dienstverlening
2015
algemene informatie voor de kandidaat Inleiding Het examen gaat over dierentuin Zoo. Dierentuin Zoo is een populaire bestemming voor een dagje uit. Jaarlijks brengen ongeveer een miljoen mensen een bezoek aan de dierentuin. Wat ga je doen? In dit examen voer je verschillende werkzaamheden uit in Zoo. Je zult erachter komen dat er in een dierentuin meer werk te doen is dan alleen de verzorging van de dieren. Denk bijvoorbeeld aan werkzaamheden in één van de vele restaurants, het organiseren van een feest of werken in de souvenirwinkel of bij de technische dienst. Overzicht van de opdrachten Onderdeel A
kennismaken met dierentuin Zoo minitoets maken ruimte inrichten
Onderdeel B
benodigde machines en gereedschappen noteren vogelhuisje maken terugkijken technische tekening maken
Onderdeel C
verkoopprijs berekenen offertes vergelijken en advies geven werkbon maken
Onderdeel D
minitoets maken stoepbord ontwerpen
Wanneer je deze informatie hebt gelezen, lever je het blad weer in bij je docent.
PB-0732-b-15-1-i
11
lees verder ►►► einde
