INLEIDING............................................................................................................................................... 4 1. GESCHIEDENIS VAN DE VVD .......................................................................................................... 5 De liberale partijvorming ...................................................................................................................... 5 Forse zetelgroei jaren ’70 en ’80 ......................................................................................................... 5 Tegenslag en succes ........................................................................................................................... 5 2. HET LIBERALISME: DE PIJLERS VAN DE VVD ............................................................................. 8 Vrijheid ................................................................................................................................................. 8 Verantwoordelijkheid ........................................................................................................................... 8 Verdraagzaamheid .............................................................................................................................. 8 Sociale rechtvaardigheid ..................................................................................................................... 8 Gelijkwaardigheid ................................................................................................................................ 9 3. WAAR DE VVD VOOR STAAT ........................................................................................................ 10 Missie en Visie ................................................................................................................................... 10 Vrijheid en Verantwoordelijkheid ....................................................................................................... 10 Het belang van onderwijs .................................................................................................................. 10 De hechte samenleving ..................................................................................................................... 11 De rol van de staat ............................................................................................................................ 11 De vrije markteconomie ..................................................................................................................... 12 Internationale samenwerking............................................................................................................. 12 4. DE ORGANISATIE VAN DE PARTIJ ............................................................................................... 14 De Algemene Vergadering ................................................................................................................ 14 De afdeling ........................................................................................................................................ 14 De Kamercentrale .............................................................................................................................. 14 De Provinciecentrale ......................................................................................................................... 15 De regio ............................................................................................................................................. 15 De Waterschapscentrale ................................................................................................................... 15 De Partijraad ...................................................................................................................................... 15 Het Hoofdbestuur .............................................................................................................................. 16 Mijn VVD ............................................................................................................................................ 16 5. VOLKSVERTEGENWOORDIGERS VAN DE VVD .......................................................................... 18 Gemeenteraad ................................................................................................................................... 18 Waterschappen ................................................................................................................................. 18 Provinciale Staten .............................................................................................................................. 18 Tweede Kamer .................................................................................................................................. 18 Eerste Kamer ..................................................................................................................................... 19
2
Europees Parlement .......................................................................................................................... 19 6. COMMISSIES EN GELIEERDE ORGANISATIES ........................................................................... 20 LPC .................................................................................................................................................... 20 LCO ................................................................................................................................................... 20 Partijcommissies ................................................................................................................................ 20 De partijcommissies zijn opgericht rondom belangrijke beleidsterreien zoals bijvoorbeeld Economische ..................................................................................................................................... 20 Zaken, Veilgheid en Justitie, Onderwijs of Financiën. ....................................................................... 20 Liberaal Vrouwen Netwerk ................................................................................................................ 20 VVD-Bestuurdersvereniging .............................................................................................................. 21 Haya van Somerenstichting............................................................................................................... 21 Permanente Scoutingscommissie ..................................................................................................... 21 Prof. Mr. B.M. Teldersstichting .......................................................................................................... 21 Commissie van Beroep ..................................................................................................................... 21 JOVD ................................................................................................................................................. 21 Internationaal ..................................................................................................................................... 22 7. WAT KUNT U VAN DE VVD VERWACHTEN? ............................................................................... 23 Liber ................................................................................................................................................... 23 Thorbeckeweb ................................................................................................................................... 23 Liberaal Reveil ................................................................................................................................... 23 Provincie en Gemeente ..................................................................................................................... 23 Website .............................................................................................................................................. 23 8. ACTIEF WORDEN BINNEN DE VVD ............................................................................................... 24 Ideeën- en debatpartij ........................................................................................................................ 24 Bijeenkomsten bezoeken .................................................................................................................. 24 9. ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ......................................................................................... 25 Algemeen secretariaat....................................................................................................................... 25 Ledenadministratie ............................................................................................................................ 25 Haya van Somerenstichting............................................................................................................... 25 VVD-Internationaal ............................................................................................................................ 25 VVD-Bestuurdersvereniging .............................................................................................................. 25 Tweede Kamerfractie ........................................................................................................................ 25 Eerste Kamerfractie ........................................................................................................................... 25 Prof.Mr. B.M. Teldersstichting ........................................................................................................... 25 JOVD ................................................................................................................................................. 25
3
Hartelijk welkom bij de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie! Met deze brochure maken wij u graag wegwijs binnen de partij. Zo kunt u bepalen of en zo ja, op welke wijze u wilt participeren in de VVD. De inbreng van onze leden is van essentieel belang voor een zo liberaal mogelijk ingerichte samenleving. In een open ideeën- en debatomgeving kunnen leden liberale antwoorden formuleren op de uitdagingen van de 21e eeuw. Ook selecteren we kandidaten die als volksvertegenwoordigers en bestuurders de liberale visie het beste voor het voetlicht kunnen brengen. Wij nodigen u graag uit hierbij uw inbreng te leveren!
In deze brochure treft u beknopte achtergrondinformatie aan over de beginselen van het liberalisme en de geschiedenis van de VVD. Verder krijgt u inzicht in de structuur van de partij, de kandidaatstelling voor volksvertegenwoordigers, diverse commissies en gelieerde organisaties. Op www.vvd.nl is aanvullende informatie te vinden over al deze onderwerpen. Via ‘Mijn VVD’ kunt u als lid uw eigen gegevens inzien en eventueel wijzigen of aanvullen.
Graag tot ziens!
Namens het hoofdbestuur van de VVD,
Henry Keizer Partijvoorzitter
4
Het jaar 1814 was het begin van het politieke liberalisme in Nederland. Het startte met de nieuwe Grondwet, opgesteld door de liberaal Gijsbert Karel van Hoogendorp. Daarmee was de eerste stap op weg naar de parlementaire democratie gezet. In het midden van de 19e eeuw gaf de liberaal Johan Rudolf Thorbecke vorm aan onze staatsinrichting. Nu nog zijn zijn ideeën basis voor de Grond-, Gemeente- en Provinciewet. Het waren ook de liberalen die, eind 19e begin 20e eeuw, de grondslag legden voor de sociale wetgeving. Een belangrijke doorbraak was het Kinderwetje van de liberaal Sam van Houten. Dit maakte een einde aan de kinderarbeid. In 1885 werd de eerste liberale politieke partij opgericht, de Liberale Unie. Daarna ontstonden verschillende partijen met liberale overtuigingen.
De liberale partijvorming begon eind 19e eeuw. Eind 19e begin 20e eeuw splitsten alle politieke stromingen zich, waaronder de liberalen. In 1901 keerde een groep de Liberale Unie de rug toe en richtte de Vrijzinnig-Democratische Bond op, onder leiding van Pieter Jacobus Oud. De Liberale Unie vormde met enkele andere liberale partijen de Vrijheidsbond in 1921. Na een verkiezingsnederlaag in 1937 wijzigde zij haar naam in ‘De Liberale Staatspartij De Vrijheidsbond’. Beide partijen werden in 1941 verboden door de Duitse bezetters.
Na 1945 gingen de Vrijzinnig-democraten van Oud op in de PvdA. De leden van de Liberale Staatspartij noemden zich nu De Partij van de Vrijheid. Al snel gingen de Vrijzinnig-democraten en de liberalen samenwerken. De politiek leiders Oud en Stikker onderhandelden over het oprichten van een nieuwe, liberale partij: op 24 januari 1948 was de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie een feit. “Het liberalisme is de drager van de vooruitgang”, aldus Oud tijdens de oprichtingsvergadering.
Hans Wiegel en Ed Nijpels zijn twee voorbeelden van jong talent bij de VVD. Ze brachten onze partij veel succes. Begin jaren '70 was Hans Wiegel nog geen 30 toen hij voorzitter werd van de Tweede Kamerfractie. Hij voerde een sterke oppositie tegen het kabinet Den Uyl. De verkiezingen van 1977 leverden winst op voor de VVD. Langdurig onderhandelden CDA en PvdA tijdens de formatie, toch koos het CDA voor een kabinet met de VVD.
Een jonge Ed Nijpels volgde Hans Wiegel op. In 1982 werd hij fractievoorzitter en leidde de VVD in 1982 naar een grote verkiezingsoverwinning: 36 zetels in de Tweede Kamer.
Het ging de partij echter niet altijd voor de wind. In de jaren ’80 verloor de VVD aan populariteit door een moeizame coalitieverhouding met het CDA. Ook speelden interne spanningen de VVD parten. Toch bleek het een belangrijke periode: samen met het CDA stelde de VVD de overheidsfinanciën op
5
orde. Vanaf 1990 ging het weer beter. Onder fractievoorzitter Frits Bolkestein zette de groei in. In 1994 onderhandelde hij succesvol met PvdA en D66: het eerste paarse kabinet trad aan. Het was een succesvol kabinet, onder een economisch uiterst gunstig gesternte. In maart 1995 (verkiezingen Provinciale Staten) werd de VVD zelfs voor het eerst de grootste partij van Nederland. In 1998 haalde de VVD 38 zetels bij de Tweede Kamerverkiezingen. Hans Dijkstal voerde de VVD aan in het tweede Paarse Kabinet.
In mei 2002 sloten we een roerige verkiezingsperiode af. Als een van de representanten van de 'oude politiek' leidde de VVD een gevoelige verkiezingsnederlaag en kwam uit op 24 zetels. Gerrit Zalm werd de nieuwe fractievoorzitter. Het eerste Kabinet Balkenende vormde zich uit CDA, VVD en LPF. Na 87 dagen viel dit kabinet door onenigheid binnen de LPF en kwamen er opnieuw verkiezingen. Op 22 januari 2003 won de VVD vier zetels (totaal 28 zetels). De formatiepoging tussen CDA en PvdA mislukte. CDA, VVD en D66 kwamen wel tot een regeerakkoord. Zij vormden Kabinet Balkenende II. Gerrit Zalm werd vicepremier en minister van Financiën. Jozias van Aartsen werd gekozen tot de nieuwe fractievoorzitter in de Tweede Kamer.
Na het tegenvallende resultaat bij de gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart 2006 vertrok Jozias van Aartsen. Na een ongekende lijsttrekkercampagne werd op 31 mei tijdens de ledenraadpleging Mark Rutte gekozen tot lijsttrekker en vervolgens fractievoorzitter in de Tweede Kamer. In juni 2006 viel vervolgens het Kabinet. Na een felle verkiezingscampagne vonden er op 22 november Tweede Kamerverkiezingen plaats. Helaas leverde dit een teleurstellend resultaat op. Met 22 zetels ging de VVD de oppositie in. In september 2007 is Rita Verdonk uit de VVD-fractie gezet.
Na de val van het kabinet CDA-PvdA in februari 2010 vonden er vervroegde Tweede Kamerverkiezingen plaats in juni van hetzelfde jaar. Onder leiding van Mark Rutte werd de VVD voor het eerst sinds haar bestaan de grootste partij van Nederland met 31 zetels. De VVD vormde samen met het CDA een minderheidsregering met gedoogsteun van de PVV.
Op 14 oktober 2010 trad het kabinet Rutte aan, met Mark Rutte als eerste liberale minister-president van Nederland sinds 1918. Eind april 2012 kwam het kabinet ten val. Op 21 april 2012 maakte premier Mark Rutte bekend dat het, na zeven weken onderhandelen in het Catshuis over de begroting voor 2013, niet was gelukt tot overeenstemming te komen met de PVV over de onderhandelingen. Op 23 april 2012 bood Mark Rutte als gevolg daarvan het ontslag van het voltallige kabinet aan bij koningin Beatrix.
Op 12 september 2012 vonden nieuwe verkiezingen plaats. De VVD behaalde daarbij een historische verkiezingsuitslag van maar liefst 41 zetels. Op 29 oktober sloot de VVD met de PvdA een regeerakkoord. Het nieuwe kabinet Rutte-II, werd op 5 november beëdigd. Met in totaal 10 VVD
6
bewindspersonen is het kabinet Rutte-II hard bezig om de overheidsfinanciën op orde te brengen en Nederland sterker uit de crisis te laten komen.
7
In de beginselverklaring van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie staan vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, sociale gerechtigheid en de gelijkwaardigheid van alle mensen centraal.
Deze vijf pijlers van het liberalisme zijn hieronder uitgewerkt.
Vrijheid van de mens is onmisbaar voor ontplooiing. We bedoelen dan vrijheid op geestelijk, staatkundig en materieel gebied. Deze vrijheid komt ieder mens toe, zonder enige discriminatie. De vrijheid moet zo groot mogelijk zijn. Er zijn wel grenzen aan persoonlijke vrijheid. De vrijheid van de een mag de vrijheid van de ander niet belemmeren. En we moeten oog hebben voor de belangen van toekomstige generaties.
Vrijheid beleef je alleen wanneer je ook besef hebt van verantwoordelijkheid, vinden liberalen. Een mens moet de gevolgen van zijn daden zelf dragen. Kan een mens zichzelf niet redden, dan moeten we helpen. Maar daardoor mag besef voor verantwoordelijkheid niet verdwijnen. Individuele verantwoordelijkheid vinden we ook een onderdeel van menswaardigheid.
Verdraagzaamheid is onlosmakelijk verbonden met vrijheid. De ware vrije mens laat ook anderen vrij. Worden grenzen van het maatschappelijk toelaatbare overschreden? Dan moet de overheid ingrijpen. Ook is verdraagzaamheid tussen verschillende groepen noodzakelijk. De VVD verwerpt de klassenstrijd en de terreur van minderheden of meerderheden. We moeten in gemeenschapsverband kunnen leven. Daardoor leven we met een bepaalde gebondenheid. Deze is echter geen beperking. Het is juist een voorwaarde om de vrijheid van iedereen te verzekeren.
De overheid bepaalt de mate en vorm van deze gebondenheid. Daarbij moet de overheid zo groot mogelijke geestelijke, staatkundige en maatschappelijke vrijheid waarborgen voor iedereen.
Sociale rechtvaardigheid moet bevorderd worden. Daarmee schept de overheid gelijke kansen voor iedereen. Eventueel verleent de overheid bijstand. Niet iedereen heeft dezelfde mogelijkheden. Maar gelijke ontwikkelings- en ontplooiingkansen zijn een liberaal verlangen. De VVD wil ongelijkheid zoveel mogelijk opheffen. Het waren de liberalen die begonnen met de bouw van sociale wetgeving.
8
Mensen zijn niet gelijk, wel gelijkwaardig. Iedereen heeft recht op ontplooiing. Iedereen heeft recht op vrijheid in geestelijk, staatkundig en materieel opzicht. Deze rechten zijn ongeacht geestelijke overtuiging, huidskleur, nationaliteit, seksuele geaardheid, geslacht of maatschappelijke positie. Discriminatie is uit den boze.
9
De beginselverklaring van de VVD geldt als basis voor de partij. In 2008 is deze verklaring onder leiding van Mark Rutte herschreven naar de huidige tijd.
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) wil een Nederland waar mensen de ruimte krijgen. De ruimte om iets buitengewoons te maken van hun leven. Om het leven niet zomaar voorbij te laten gaan, maar het juist met verve te leven.
De VVD gaat in het offensief tegen de terreur van de middelmaat. Vóór de hardwerkende Nederlander die vorm en inhoud wil geven aan de eigen toekomst. Vóór vakmensen als leraren, politieagenten en wie werkt in de verzorging. Vóór wie het lef heeft een eigen bedrijf te beginnen. De VVD wil er zijn voor ieder die iets van zijn of haar leven wil maken. Door mensen niet afhankelijk te maken van de overheid maar hen te helpen op eigen benen te staan. De VVD wil dat mensen achterstand en armoede ontstijgen en dat kan het beste door goed onderwijs.
De VVD is optimistisch. Over de toekomst, over de kansen van komende generaties. Over een sterk, toonaangevend Nederland in Europa en de wereld. Nederland heeft een rijke traditie van eigen initiatief, optimisme en durf. De Nederlandse droom is nauw verbonden met de liberale droom.
De VVD is een liberale partij. Zij beschouwt de individuele vrijheid, zowel in geestelijk als in materieel opzicht, als het hoogste goed. Ieder mens heeft recht op vrijheid van meningsuiting en op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer, integriteit van het eigen lichaam en zelfbeschikking. Voorts beschouwt de VVD verantwoordelijkheid als het ethisch fundament onder een samenleving van vrije mensen. Vrijheid en verantwoordelijkheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In vrijheid draagt ieder mens niet alleen de verantwoordelijkheid voor zichzelf, maar houdt hij ook rekening met de vrijheid van anderen, met de belangen van ouderen en toekomstige generaties en met de vrije samenleving als geheel.
Uit vrijheid en verantwoordelijkheid vloeien andere liberale beginselen voort: gelijkwaardigheid, verdraagzaamheid en sociale rechtvaardigheid. De VVD staat open voor iedereen die met haar de liberale beginselen deelt. Zij wil de plek zijn voor alle mensen die zich met rede en passie willen inzetten voor het vergroten van het liberale gehalte van de samenleving.
Toegang tot hoogwaardig onderwijs is onontbeerlijk om het vrije individu maximaal in staat te stellen iets van zijn leven te maken. Het draagt bij aan eerlijke kansen voor iedereen. Ontwikkeling van
10
kennis en vaardigheden van jongeren is van belang voor de toekomst en kansen van komende generaties. Onderwijs stimuleert het ontwikkelen van een eigen mening. Het daagt uit tot excelleren en is belangrijk voor een goed functionerende economie en arbeidsmarkt. Het biedt mensen de kans achterstand en armoede te ontstijgen. De overdracht van kennis en kunde is en blijft de eerste taak van het onderwijs. Toetsing van de kwaliteit door de overheid is noodzakelijk.
De mens is een sociaal wezen. Het bezielend verband in onze samenleving wordt niet van bovenaf opgelegd, maar komt tot stand dankzij vrijwillige relaties tussen vrije mensen. Het staat elk mens vrij om de sociale relaties van zijn of haar keuze aan te gaan, net zoals het iedereen vrij staat weer uit die verbanden te treden.
Goed burgerschap houdt in dat een individu zich in zijn handelen rekenschap geeft van de cultuur en de bijbehorende normen van onze samenleving. De Nederlandse samenleving vindt haar oorsprong in de joods-christelijke traditie, het humanisme en de Verlichting. Deze beschavingsfundamenten vormen samen met de Nederlandse taal, de vaderlandse geschiedenis en de Grondwet de grondslag voor onze nationale identiteit. Liberalen kiezen voor het principe van de scheiding van kerk en staat. Iedereen heeft de verantwoordelijkheid in zijn eigen levensonderhoud te voorzien. Wie daar niet in slaagt, kan een beroep doen op de overheid. Ondersteuning door de overheid is tijdelijk en is erop gericht dat mensen zo snel mogelijk weer aan het werk kunnen. Alleen diegenen die daartoe om dwingende fysieke of psychische redenen niet in staat zijn mogen rekenen op blijvende ondersteuning.
De VVD streeft naar een krachtige, kleine staat met gezonde overheidsfinanciën. Alleen taken die de samenleving van belang vindt en die niet of niet zelfstandig door individuen of groepen kunnen worden vervuld, behoort de overheid te stimuleren dan wel op zich te nemen. Het uitgangspunt is dat deze taken zo doeltreffend, zo doelmatig en zo dicht mogelijk bij de burger worden uitgevoerd. Belastingheffing is onvermijdelijk. Maar de belastingdruk wordt zo laag mogelijk gehouden, zodat hardwerkend Nederland zoveel mogelijk van het verdiende geld naar eigen keuze kan besteden. Vertrouwen vormt het uitgangspunt in de omgang van de overheid met burgers. De overheid is dienstbaar aan de burgers en aan hun vrijheden. Doorgeschoten bureaucratie en bemoeizucht zijn een niet te onderschatten bedreiging voor de vrijheid van mensen. De burger heeft bij voorkeur met zo min mogelijk bestuurslagen tegelijk te maken.
Het bevorderen van de veiligheid van alle burgers, het handhaven van de openbare orde en het verdedigen van de democratische rechtsorde zijn kerntaken van de overheid. De staat heeft daartoe het geweldsmonopolie. Nederland dient een democratische rechtsstaat – gebaseerd op de scheiding der machten - te zijn en te blijven. Alleen in een rechtsstaat hebben alle burgers gelijke rechten en is
11
een eerlijke rechtsgang verzekerd. De VVD hecht grote waarde aan de gelijkwaardigheid van man en vrouw, gelovige en niet-gelovige, blank en zwart, homo en hetero. Het individu beschikt over een aantal onvervreemdbare vrijheden die de staat niet mag aantasten.
De VVD staat voor een krachtige parlementaire, vertegenwoordigende democratie. De VVD strijdt tegen de dictatuur van de meerderheid en bevordert dat de meerderheid rekening houdt met de opvattingen van de minderheid en met individuele opvattingen. Als staatsvorm steunt de VVD de constitutionele monarchie vervuld door het Huis van Oranje-Nassau. Uitgangspunten hierbij zijn de ministeriële verantwoordelijkheid en de onschendbaarheid van de Koning.
De vrije marktorde is in economische zin de uitdrukking van het liberale uitgangspunt dat het individu zoveel mogelijk naar eigen keuze over zijn lot moet kunnen beschikken. In die marktorde worden vraag en aanbod via het proces van vrije mededinging op elkaar afgestemd. De staat heeft een faciliterende rol en schept het kader waarbinnen de vrije markt opereert. Een vrije markt biedt de meest efficiënte toedeling van arbeid, kapitaal, goederen en diensten en is een voorwaarde voor een optimaal welvaartsniveau. De staat speelt ten aanzien van de vrije markt de rol van marktmeester. De VVD strijdt tegen kartelvorming.
Het door de overheid gegarandeerde eigendomsrecht is een onmisbare pijler onder de individuele vrijheid. De VVD bevordert het particulier eigendom en stimuleert ondernemerschap. De VVD hecht grote waarde aan de groei van wetenschappelijke kennis en technologische vooruitgang. Vooral op het gebied van de duurzame zorg voor natuur, milieu en energievoorziening. Relevante ethische vragen dienen zorgvuldig te worden beantwoord, zonder een onredelijke afkeer van het onbekende.
In de wereld dient de Nederlandse regering op te komen voor het nationaal belang. Zij draagt daarnaast actief bij aan het versterken van een internationale rechtsorde en het beschermen van de mensenrechten. Grondslag hiervoor vormt de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. De VVD zet zich in voor wereldwijde vrijhandel. Zij verzet zich tegen tariefmuren, structurele staatssteun en andere vormen van marktafscherming. Ontwikkelingssamenwerking richt zich op het bevorderen van de zelfstandige kracht van mensen in ontwikkelingslanden.
De VVD ziet Europese samenwerking als een effectief middel om vrijheid, welvaart en veiligheid te vergroten; zowel in Nederland als in de andere lidstaten van de Europese Unie (EU). De EU concentreert zich op haar kerntaken door zich te richten op de gemeenschappelijke markt en grensoverschrijdende problemen en kansen. Voor het overige treedt de EU niet in de bevoegdheden van de lidstaten.
12
De staat waarborgt een sterke defensie in samenwerking met onze bondgenoten en verdragspartners om het hoofd te bieden aan internationale bedreigingen waaronder het terrorisme. Daarnaast speelt de krijgsmacht een belangrijke rol in het handhaven van de internationale rechtsorde.
13
De leden, verenigd in ruim 400 afdelingen van de VVD, vormen de basis van de partij. Elk voorlopig besluit, genomen aan de basis, vindt zijn definitieve beslissing aan de top: de Algemene Ledenvergadering. Zij is het hoogste gezagsorgaan van de VVD.
De belangrijkste beslissingen van de VVD worden genomen in het hoogste partijorgaan: de algemene vergadering. De leden worden hiervoor via een beschrijvingsbrief, waarin de te bespreken onderwerpen worden vermeld, uitgenodigd. Op dit moment bestaat de algemene vergadering uit twee kamers: de algemene vergadering van afgevaardigden en de algemene ledenvergadering. In de laatste vergadering vindt stemming plaats op basis van ‘one man one vote’. In de algemene vergadering van afgevaardigden heeft iedere afgevaardigde van een afdeling op basis van het ledental van de desbetreffende afdeling één of meerdere stemmen (voor iedere 50 leden 1 stem). De algemene vergadering wordt twee keer per jaar georganiseerd: in mei en in november.
Tevens kan besloten worden tot het houden van een ledenraadpleging. Hierbij krijgt ieder stemgerechtigd lid gedurende een bepaalde periode de gelegenheid om over een onderwerp, kandidatenlijst of te vervullen functie een aanbeveling uit te brengen op een door het Hoofdbestuur te bepalen wijze.
In elke gemeente, waarin ten minste tien leden van de VVD wonen, kan een afdeling worden opgericht. Er zijn zelfs zeven afdelingen in het buitenland. Ook in de afdeling ligt bij de ledenvergadering, die ten minste één maal per jaar moet worden gehouden, de uiteindelijke beslissingsbevoegdheid. Een van de taken is het vaststellen van de kandidatenlijst voor de gemeenteraad en het voorstellen van kandidaten voor de Provinciale Staten, Eerste en Tweede Kamer en het Europees Parlement.
Verder kunnen leden door inhoudelijke discussies meepraten over de liberale koers, zich inzetten voor het voeren van een (verkiezings)campagne, werven van leden en het organiseren van cursussen, politiek cafés en andere activiteiten.
Voor verkiezingen van de leden van de Tweede Kamer heeft Nederland volgens de Kieswet negentien rijkskieskringen. De VVD telt echter geen negentien maar zeventien kamercentrales (KC), omdat de KC Gelderland zich uitstrekt over het gebied van de rijkskieskringen Nijmegen en Arnhem en de KC Brabant over het gebied van de rijkskieskringen ’s-Hertogenbosch en Tilburg. De leden uit de afdelingen kiezen het bestuur van hun Kamercentrale. Dat bestaat uit een voorzitter (die tevens lid is
14
van de Partijraad), één of meer vicevoorzitters, de secretaris, de penningmeester en één of meer andere leden voor het vervullen van bepaalde taken (zoals PR, jongerenbeleid, talentmanagement en opleiding en training). Allen worden in functie benoemd.
Evenals in de afdelingen berust het hoogste gezag bij de ten minste één maal per jaar te houden Kamercentralevergadering. Alle leden hebben toegang tot deze vergaderingen, mogen het woord voeren en hebben stemrecht.
Het takenpakket van de Kamercentrale omvat onder meer de kandidaatstelling voor de Tweede Kamer, het meewerken aan de kandidaatstelling voor andere vertegenwoordigende lichamen, het bevorderen van het goede verloop van de werkzaamheden in de afdelingen en statencentrale(s) in haar gebied, het verzorgen van PR-, opleidings- en trainingsactiviteiten, het begeleiden van talent alsmede het benoemen van partijraadsleden.
Eenmaal in de vier jaar treedt de Provinciecentrale op. Provinciecentrales zijn belast met de kandidaatstelling voor leden van de Provinciale Staten en de voorbereiding van de verkiezing van deze kandidaten.
Op vrijwillige basis kunnen afdelingen besluiten om samen te werken in regionaal verband. De leden van het regiobestuur worden door het regiocontact uit de leden van de aangesloten afdelingen benoemd. De regio heeft ondermeer taken op het terrein van coördinatie van PR, ledenwerving en opleiding en training.
Het bestuur van het waterschap wordt ook direct gekozen door de inwoners van het betreffende waterschap. Nederland kent 25 waterschappen. Om de kandidaten voor deze besturen te kunnen stellen en campagne te voeren zijn de waterschapscentrales opgericht.
De Partijraad geeft gevraagd en ongevraagd adviezen aan de algemene vergadering, het Hoofdbestuur, de fracties in de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal en de VVD leden in het Europees Parlement. De samenstelling van de Partijraad wordt geregeld in het huishoudelijk reglement. Het bestuur van de Kamercentrale draagt kandidaten aan de Partijraad voor. De stemgerechtigde leden van de Partijraad worden benoemd door de ledenvergadering van de Kamercentrale. Naast de stemgerechtigde leden bestaan er ook leden van advies, dit zijn onder anderen de leden van de Eerste en Tweede Kamer, de voorzitters van de partijcommissies en de Kamercentrale-voorzitters. De partijraadsleden in het presidium worden voor twee jaar benoemd door
15
de Partijraad. Dit ‘Presidium’ bestaat uit vier leden van de Partijraad aangevuld met een lid vanuit het Hoofdbestuur en een lid vanuit de Tweede Kamerfractie.
Het presidium is verantwoordelijk voor de voorbereiding, opzet en themakeuze van partijraden. Tijdens de Partijraden worden standpunten bepaald, conclusies getrokken en worden de bevindingen meegegeven richting de diverse fracties dan wel het Hoofdbestuur. Leden van de Partijraad hebben ruimte om politiek relevante zaken aan de orde te stellen en over actuele thema’s een standpunt in te nemen.
De VVD wordt bestuurd door het Hoofdbestuur (HB), dat bestaat uit een voorzitter, een vicevoorzitter, een penningmeester en een algemeen secretaris. Daarnaast kent het Hoofdbestuur leden die belast zijn met specifieke portefeuilles. De vergaderingen van het HB worden met adviserende stem bijgewoond door de voorzitters van de Kamerfracties, een vertegenwoordiger van de VVD-fractie in het Europees Parlement, de voorzitter van de VVD-Bestuurdersvereniging en de voorzitter van de JOVD. De Hoofdbestuursleden worden door de algemene vergadering voor de tijd van drie jaar verkozen en zijn één maal herkiesbaar. De leden van het HB hebben een taakverdeling.
Zo is tenminste één lid in het bijzonder belast met de organisatie van de partij, één met de politiek inhoudelijke discussie, één met de in- en externe communicatie, één met de opleidings- en trainingsactiviteiten van de Haya van Somerenstichting en één met het onderhouden van contacten met buitenlandse liberale partijen. Het Hoofdbestuur wordt ondersteund door bezoldigde medewerkers. Zij vormen onder leiding van de directeur het Algemeen Secretariaat, gevestigd in het Thorbeckehuis in Den Haag.
Via het ledenportal 'Mijn VVD' kunnen alle VVD-leden inloggen om hun eigen gegevens, zoals die bij de ledenadministratie bekend zijn, in te zien en eventueel te wijzigen of aan te vullen. Via dit ledenportal kan elk lid ook zijn betalingen aan de VVD inzien. Ook de ledenraadplegingen vinden via Mijn VVD plaats.
16
De VVD streeft ernaar zo sterk mogelijk vertegenwoordigd te zijn in de politieke organen in ons land. Dat geldt zowel voor de gemeenteraden, Provinciale Staten, Tweede Kamer, Eerste Kamer, Europees Parlement, als voor Waterschappen, wijk-, deel- en regioraden.
Voor de kandidaatstelling heeft de VVD haar eigen spelregels. De Afdelingen zorgen voor de gemeenteraden; de Afdelingen, staten- en Kamercentrales voor de Provinciale Staten; de afdelingen, Kamercentrales, het Hoofdbestuur en de Permanente Scoutingscommissie voor de Eerste en Tweede Kamer en het Europees Parlement. Wie zich kandidaat stelt, moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Uiteraard lid zijn van de VVD, de Nederlandse nationaliteit bezitten en 18 jaar of ouder zijn. Daarnaast moet een kandidaat het vertrouwen hebben van voldoende VVD-leden.
De VVD wordt in de 408 gemeenten vertegenwoordigd door in totaal 1563 (stadsdeel)raadsleden, 273 wethouders en 100 burgemeesters. De kandidaatstelling voor de gemeenteraad is een zaak van de afdeling. Als met een eigen VVD-lijst aan de gemeenteraadsverkiezingen wordt deelgenomen, zal het bestuur alle zittende VVD-gemeenteraadsleden vragen of zij bereid zijn een voorlopige kandidatuur op de kandidatenlijst in overweging te nemen.
Meer lezen? Kijk dan op www.vvd.nl/lokaal.
In de 26 waterschappen wordt de VVD vertegenwoordigd door 58 leden van het algemeen bestuur van het waterschap, waarvan een deel ook onderdeel uitmaakt van het dagelijks bestuur. Er zijn 4 dijkgraven van VVD-huize.
In de twaalf provincies worden we vertegenwoordigd door in totaal 109 statenleden en 18 gedeputeerden. In de kandidaatstellingsprocedure voor de Provinciale Staten nemen staten- en Kamercentrales een belangrijke plaats in. In tien van de twaalf provincies komt het gebied van de provinciecentrale overeen met dat van één Kamercentrale (bijvoorbeeld provincie Groningen is tevens Kamercentrale Groningen). In Noord- en Zuid-Holland, waar meerdere Kamercentrales bestaan, vormen deze Kamercentrales samen de Provinciecentrale.
Landelijk wordt de VVD vertegenwoordigd door 41 Tweede Kamerleden en 16 Eerste Kamerleden. Ieder Kamerlid heeft een eigen portefeuille.
De Tweede Kamer vergadert in principe drie dagen in de week: dinsdag, woensdag en donderdag. Dinsdagmiddag start de plenaire vergadering van de Tweede Kamer. Deze begint met het zogenoemde ‘vragenuurtje'. Wellicht u welbekend, omdat dit wekelijks op de televisie is te volgen. Hete hangijzers kunnen dan besproken worden met een minister of staatssecretaris. Vervolgens vinden stemmingen plaats over wetsvoorstellen waarover reeds is gediscussieerd. Na deze vergadering gaan alle fractieleden hun eigen weg. Er zijn vergaderingen van Kamercommissies, van fractiecommissies, overleg met mensen van buiten de Kamer, voorbereidingen van nieuwe debatten, etc. Behalve in de Kamer zijn de leden van de fractie ook veel buiten de Kamer te vinden voor spreekbeurten, werkbezoeken of overleg met mensen die elders werken. De VVD-fractie probeert zoveel mogelijk op de hoogte te blijven van maatschappelijke ontwikkelingen.
De Eerste Kamer heeft door haar samenstelling en bevoegdheden een eigen plaats en taak in het politieke bestel. De taken van de Eerste Kamer liggen vooral op het gebied van wetgeving, maar ook bij het controleren van de regering heeft zij een rol. Formeel beschouwd kan de Eerste Kamer wetsvoorstellen alleen verwerpen of aannemen. Tweede Kamerleden zijn fulltime beroepspolitici, terwijl Eerste Kamerleden deeltijdpolitici zijn, die dikwijls nog andere functies bekleden. Zij krijgen een vergoeding die ongeveer een kwart bedraagt van die voor de Tweede Kamerleden.
De Eerste Kamer staat, ook al omdat de politieke fracties formeel niet aan een regeerakkoord zijn gebonden, verder af van de dagelijkse politiek dan de Tweede Kamer. Zij houdt zich alleen bezig met de hoofdlijnen van beleid. Zij kan wat onafhankelijker opereren dan de Tweede Kamer. De leden van de Eerste Kamer worden indirect gekozen door de leden van de Provinciale Staten.
Ook op Europees niveau is de VVD vertegenwoordigd; drie leden van het Europees Parlement en Eurocommissaris Neelie Kroes. In het Europees Parlement zijn de VVD-vertegenwoordigers lid van de Alde Groep, de alliantie van liberalen en democraten.
19
De VVD kent een aantal landelijke commissies en gelieerde organisaties:
De Landelijke PR Commissie (LPC) wordt gevormd door de PR-functionarissen van alle besturen van de Kamercentrales. Zij zijn belast met de permanente campagne en verkiezingscampagnes in hun regio, ledenwerving en ledenbehoud en de communicatie met de leden. Daarnaast zijn ze een klankbord voor zowel de afdelingen als het Hoofdbestuur.
Het cursusaanbod in de Kamercentrales wordt georganiseerd door de opleidingsfunctionaris van het bestuur. Deze opleidingsfunctionarissen vormen samen de Landelijke Commissie Opleiding en training (LCO). Zij zijn belast met de organisatie en het begeleiden van cursussen voor fracties, besturen en leden van hun kamercentrale. Verder zijn ze een klankbord voor zowel de afdelingen als het hoofdbestuur. .
De partijcommissies bestaan uit netwerken van VVD-leden die per deelgebied gekozen VVD-politici kunnen adviseren. Verder organiseren ze werkbezoeken en netwerkbijeenkomsten. Het Hoofdbestuur benoemt de leden van de partijcommissies.
De partijcommissie vormen een platform voor idee en debat binnen de VVD en weten de aanwezige kennis en expertise van leden op een efficiënte en proactieve wijze voor de partij beschikbaar te stellen. Daarbij maken ze gebruik van beschikbare netwerken zowel binnen als buiten de partij. De partijcommissies zijn opgericht rondom belangrijke beleidsterreien zoals bijvoorbeeld Economische Zaken, Veilgheid en Justitie, Onderwijs of Financiën.
Het Liberaal Vrouwen Netwerk (LVN) is een onderdeel van de VVD. De doelen van het LVN zijn: het bevorderen van de politieke bewustwording van vrouwen en het vergroten van de participatie van liberale vrouwen in bestuurlijke, politieke en maatschappelijke functies. In de praktijk betekent dit: meer (gekwalificeerde) vrouwen op politieke en maatschappelijk relevante posities ter versterking van het liberale gedachtegoed; een toegankelijk netwerk opbouwen waaraan meerdere netwerken of contactpersonen gekoppeld worden; de vertegenwoordiging van en beïnvloeding door liberale vrouwen in vrouwenorganisaties, zowel nationaal als internationaal.
20
Gekozen en benoemde gemeente-, provincie- en waterschapsbestuurders zijn automatisch lid van de VVD-Bestuurdersvereniging. Ook gemeentesecretarissen, griffiers der Staten en secretarissen van waterschappen kunnen lid worden.
Het doel van de VVD-Bestuurdersvereniging is het bevorderen van de kennis van het bestuur van provincies, gemeenten, deelgemeenten en wijken, samenwerkingsverbanden en waterschappen. Ook rekent de vereniging het tot haar doelstellingen om de toepassing van de liberale beginselen te bevorderen en het contact tussen haar leden te versterken en te verlevendigen.
De Haya van Somerenstichting is het opleidingsinstituut van de VVD. Het is haar doel (potentiële) volksvertegenwoordigers en bestuurders die kennis en vaardigheden aan te reiken die van essentieel belang zijn om het gedachtegoed van de VVD te realiseren. De cursussen zijn verdeeld in de clusters Politieke oriëntatie, Communicatieve vaardigheden, Besturen, Gemeenteraad, Provinciale Staten en Overige. Verder biedt de Haya van Somerenstichting diverse maatwerktrainingen aan.
De Permanente Scoutingscommissie richt zich op het structureel scouten van talent voor de Eerste Kamer, Tweede Kamer en het Europees Parlement. Daarnaast wordt er vanuit het algemeen secretariaat van de VVD gewerkt aan een goede instroom en doorstroom van talent voor overige VVD- en maatschappelijke posities.
De Prof. Mr. B.M. Teldersstichting is het wetenschappelijk bureau van de VVD. De stichting onderzoekt maatschappelijke vraagstukken vanuit liberale beginselen. Het gaat vooral om staatkundige, sociale, economische of juridische onderwerpen. De Teldersstichting bevordert ook onderzoek van derden. Studies worden vastgelegd en uitgegeven in verschillende media.
Een voorzitter, twee leden en drie plaatsvervangers, allen door de algemene ledenvergadering gekozen, vormen de Commissie van Beroep. Bij deze commissie kunnen leden die uit het lidmaatschap ontzet zijn, nieuwe leden die geweigerd zijn of bestuursleden die geschorst zijn in beroep gaan.
De onafhankelijke liberale Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie (JOVD) is opgericht in 1949. Sinds 2000 is de liberale JOVD de officiële jongerenorganisatie van de VVD. De JOVD is politiek en bestuurlijk onafhankelijk, maar werkt samen op organisatorisch terrein met de VVD. De JOVD
21
organiseert activiteiten in afdelingen in het land en landelijke bijeenkomsten zoals cursussen en cursusweekenden, politieke discussieavonden en politieke en filosofische weekenden, borrels en landelijke congressen. Daarnaast biedt de JOVD liberale jongeren de mogelijkheid om bestuurlijke ervaring op te doen. Liberale jongeren tot 31 jaar zijn van harte welkom
Naast nationale werkzaamheden, is de VVD als partij ook internationaal actief. Als lid van de overkoepelende organisaties Alliance of Liberals and Democrats for Europe (ALDE), Liberal Interantional (LI) en European Liberal Forum (ELF) , onderhoudt de VVD nauwe banden met andere liberale partijen in de wereld. Bovendien voert zij draagvlakactiviteiten uit in Nederland op het gebied van internationale samenwerking. Het Internationaal Secretariaat van de VVD is hiervoor verantwoordelijk.
VVD Internationaal voert het MATRA-Politieke Partijen Programma van het Ministerie van Buitenlandse Zaken uit. Dit programma beoogt maatschappelijke transformatie in de Balkan, de Kaukasus en de Arabische wereld (MENA) te bewerkstelligen middels projecten in de vorm van trainingen voor liberale politieke partijen (capacity building). De VVD ondersteunt dit programma door haar expertise en kennis op het brede vlak van de politiek ter beschikking te stellen aan haar zusterpartijen.
Ten slotte draagt VVD Internationaal bij aan de organisatie van diverse partijbijeenkomsten op het gebied van buitenlandse politiek.
22
Acht maal per jaar ontvangen leden de ledenkrant Liber. U leest hierin artikelen over actuele discussies, het liberalisme, interviews met politici en partijinformatie.
Iedere vrijdagmiddag verschijnt de digitale nieuwsbrief Thorbeckeweb . Hierin staat het laatste nieuws van de partij, Tweede Kamer, Eerste Kamer en Eurofractie. U vindt hierin ook de activiteitenagenda en eventueel nieuws uit onze gelieerde organisaties. Het Thorbeckeweb is primair bedoeld voor VVDleden.
Liberaal Reveil is het tijdschrift van de Teldersstichting en dient als platform voor discussie. In het blad, dat zes maal per jaar uitkomt, verschijnen beschouwingen over uiteenlopende onderwerpen van maatschappelijk belang. U kunt zich hierop abonneren via www.teldersstichting.nl.
Provincie en Gemeente is een krant voor de gekozen en benoemde bestuurders van de VVD (Bestuurdersvereniging). Achtmaal per jaar verschijnt er een editie als bijlage bij Liber. Neem voor meer informatie contact op met de Bestuurdersvereniging van de VVD.
Op www.vvd.nl is naast het laatste nieuws en alle in deze brochure vermelde informatie nog veel meer te vinden. Klik op de homepage eens naar:
VVDShop (te bereiken via www.vvdshop.nl) met leuke gadgets en promotiemateriaal, via de site te bestellen;
Standpunten van de VVD over de meest uiteenlopende onderwerpen;
Agenda voor de optredens van politici en evenementen in het land;
Mensen bij zowel de Eerste en Tweede Kamerfractie als de Partij;
Contact voor diverse contactgegevens.
23
De VVD is een echte ideeën- en debatpartij. Als lid van de VVD zijn er daarom tal van mogelijkheden om u te ontplooien. Dit kan in uw eigen afdeling, regionaal of landelijk. U kunt hierbij denken aan het bezoeken of organiseren van bijeenkomsten, zitting nemen in (programma)commissies, het bestuur of het campagneteam. Maar ook door lid te worden van de redactie van het afdelingsblad, nieuwsbrief of lokale website.
Daarnaast kunt u diverse cursussen van de Haya van Somerenstichting volgen, landelijke congressen (de Algemene Vergadering) en partijraden bezoeken of u inzetten voor de kamercentrale. Neem voor alle mogelijkheden contact op met uw afdelingsbestuur.
Uiteraard bent u van harte welkom op alle bijeenkomsten, discussieavonden en debatten die in het land worden georganiseerd. Onze politici bezoeken het hele jaar door de afdelingen, dus niet alleen in campagnetijd!
24
Laan Copes van Cattenburch 52
Postbus 20018
2585 GB Den Haag
2500 EA Den Haag
Telefoon: 070 – 361 30 61
Telefoon: 070 – 318 30 36
Contact: www.vvd.nl/contact
E-mail: www.vvd.nl/contact
Website: www.vvd.nl Postadres: Postbus 30836
Postbus 20017
2500 GV Den Haag
2500 EA Den Haag Telefoon: 070 – 312 92 00 E-mail:
[email protected]
Telefoon: 070 – 361 30 62 E-mail:
[email protected] Koninginnegracht 55a 2514 AE Den Haag Telefoon: 070 – 361 30 12
Telefoon: 070 – 363 19 48
E-mail:
[email protected]
E-mail:
[email protected]
Website: www.vvd.nl/opleidingen
Website: www.teldersstichting.nl
Telefoon: 070 – 361 30 07
Herengracht 38b
E-mail:
[email protected]
2511 EJ Den Haag Telefoon: 070 – 362 24 33 E-mail:
[email protected]
Telefoon: 070 – 361 30 50
Website: www.jovd.nl
E-mail:
[email protected] Website: www.vvdbv.nl
25
