G'OC ~rn~co Middelbare praktijkopleidingen Metaal- en Elektro Twente
Inleiding
De veranderende markt a. Bedrijven De bedrijven vragen mede onder druk van stagnerende opdrachten en een dikwijls zeer matig gevulde order-portefeuille nog steeds om goed opgeleide vaklieden en op te leiden personen. Wel hebben de bedrijven een pas op de plaats aangaande het werven van jonge medewerkers/leerlingen. Personenleerlingen, die eenmaal voor een opleiding in de metaaUelectro branche gekozen hebben werden en worden dikwijls niet door die bedrijven in dienst genomen. Het SMEOT-concept luidt dat een deel van de opleiding in het bedrijf plaats vindt en voor een groot deel een beroep wordt gedaan op SMEOT. Dit samenspel heeft in de afgelopen jaren tot goede opleidingsresultaten geleid en die SMEOT als een merknaam heeft gemaakt met een heel goede reputatie. SMEOT werft leerlingen en helpt deze aan een baan door voordracht aan de bedrijven. Daarna worden deze leerlingen door SMEOT opgeleid. Kortom: SMEOT werft, helpt een baan zoeken en leidt daarna op. Bekostiging kan dus alleen plaatsvinden als een baan is gevonden voor de leerling. Van maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering is optimaal sprake. Uit de gesprekken die SMEOT heeft gevoerd met diverse beslissers van bedrijven kwam naar voren dat, mede onder druk van de hoeveelheid werk als ook de bedrijfeigen productiewijze, de bedrijven steeds meer de beroepspraktijkvorming in eigen regie wensen. Dat wil zeggen bedrijven wensen, willekeurig opgesomd: korte(re) opleidingstrajecten directe invloed van de bedrijven in de opleidingen gewenste competenties in het traject ingebouwd zien juiste afstemming tussen het theoriedeel en praktijkdeel van de opleiding helder en afgestemd rooster ontlast worden van organisatorische en administratieve zaken leerlingen die passen/matchen met de bedrijfswensen (vakkennis, gedrag, attitude) planning en roostering van opleidingen moeten bedrijfsvriendelijker eigentijdse technologische ontwikkelingen moeten op de voet operationeel gevolgd worden door SMEOT Dit betekent dat het samenspel tussen bedrijf en SMEOT op een wijze moet worden ingevuld in die voor de bedrijven en leerlingen hout snijdt. Daarbij dient evenwel de kwaliteit en de begeleiding van de leerlingen vanzelfsprekend centraal te blijven staan. M.a.w. bedrijven en de praktijkbegeleiders in deze leerbedrijven krijgen een grotere invloed en verantwoordelijkheid voor de begeleiding en ondersteuning van de leerlingen en dienen mede de vorderingen goed te volgen en vast te leggen. Het samenspel tussen de theorie-component en de praktijkopleiding bij SMEOT moet optimaal afgestemd en georganiseerd worden.
Pagina 1 van 6
Tegelijkertijd moet dat deel dat bij de SMEOT wordt verzorgd nog beter aansluiten bij de praktijk in de bedrijven. SMEOT kan meer gebruikmaken in de vrije ruimte van het kwalificatiedossier, dus invulling geven aan de gewenste competenties van de op te leiden leerlingen. b. Onderwijs Ook het onderwijs is in beweging. SMEOT heeft de status van ROC. Dit wil zeggen dat SMEOT zich conformeert aan de kwaliteitseisen van kwalificaties en de inrichting en organisatie van de onderwijsprocessen gedefinieerd door het min. Van O.C. en W.. Door bedrijfsleven gevraagd, door opleiders ontwikkeld en door het ministerie dwingend voorgeschreven, is de nieuwe kwalificatiestructuur "Competentiegericht" en gebaseerd op BGL-onderwijs. Dat wil zeggen: Een leerling leert niet alleen en afzonderlijk de benodigde vakhandelingen, maar ook de zo noodzakelijke theoretische en communicatieve vaardigheden geïntegreerd aanleert.(BeroepsTaak gestuurd Leren) In het kader van het Competentie Gericht Opleiden is het noodzakelijk dat leerlingen in de juiste bedrijfsomgeving hun beroepstaken uitoefenen en hun proeven van bekwaamheden afleggen. Deze bedrijfsomgeving is essentieel voor de opleiding. Veel bedrijven kunnen deze belangrijke omgeving, nodig vanuit de opleiding, niet aanbieden. Dat kan betekenen dat voor een optimale beroepsopleiding leerlingen voor bepaalde onderdelen bijvoorbeeld moeten uitwijken naar andere bedrijven. Deze afstemming en uitwisseling dan wel uitruil vraagt van de leerbedrijven en hun praktijkbegeleiders extra tijd en inzet. Als middel om het competentiegericht onderwijs goed uit te voeren heeft SMEOT,samen met het ROC van Twente, gekozen voor de onderwijsvorm BeroepsTaak gestuurd Leren(BGL). Medewerkers van zowel ROC als SMEOT hebben in landelijke werkgroepen vorm gegeven aan BGL.
c.
Leerlingen cursisten
Steeds minder leerlingen en ouders kiezen voor VMBO en wensen HAVO voor haar kinderen. Steeds minder leerlingen kiezen in het VMBO voor techniek. Nog minder leerlingen kiezen voor metaaltechniek in het VMBO.Dit komt door het steeds meer oriënterend karakter van het VMBO.De inventaris voor metaalopleidingen binnen VMBO is daarnaast ook nog eens de duurste van alle beroepen. Ook in de expertise van afzonderlijke metaalvakdocenten wordt op het VMBO bespaart. Dit maakt het dat metaalonderwijs doodbloed in de 8 toeleverende VMBO-scholen van SMEOT. Deze VMBO-uitstroom (opleidingsvolume) bepaalt in grote mate de instroom van SMEOT. Ook op gedragsgebied veranderen leerlingen in grote mate. In kwalitatieve zin is het uitstroomniveau van VMBO lang niet meer wat het VMBO beoogd te zijn. In de SMEOT opleiding moet dus méér gedaan worden in dezelfde tijd(2jaar). Een 2-tal VMBO's wenst "Vakcollege" te worden, wat inhoudt dat VMBO's tot en met niveau 2 zullen aabieden. In kwalitatieve zin kan SMEOT hiertegen perfect onderscheiden en concurreren. Steeds meer leerlingen stromen bij ROC en dus ook SMEOT in op niveau 1. d.
Financiering
Financiering OOM en A&O De huidige finanicieringsopzet aan metaalbedrijven verdwijnt. De bijdrage aan de OOM aangesloten bedrijven wordt verlaagd van € 7.400,- naar € 4.000,-. Ook A&O stemt haar financiering hierop afen zal evident lager worden voor de FME-CWM bedrijven. Vanaf het leerjaar 2009/2010 geldt voor leerlingen die op de niveaus 1 en 2 instromen dat het OOM alleen nog een bijdrage verstrekt wanneer de leerlingen in een "scholingspool" of via een "offthe job"situatie worden opgeleid. SMEOT,ROC van Twente en OBM Twente zijn houders van de scholingspool. OBM Twente is hiervan de penvoerder. Participanten in de scholingspool zijn OBM Twente, SMEOT en ROC van Twente. SMEOT leerlingen kunnen onder deze regeling vallen voor de bedrijven. Het is voor deze participanten de kans om een nieuwe opleidingsvariant in het leven te roepen. Ten tijde van deze productie wordt hieraan afrondend gewerkt. Pagina 2 van 6
Op hoofdlijnen kan worden aangegeven dat de subsidies voor de bedrijven onder druk staan.
WVA-regeling Doordat SMEOT een ROC is mogen bedrijven middels de praktijkovereenkomst gebruikmaken van de wet "Vermindering Afdracht loonbelasting". Deze troef past in het onderscheidend vermogen tussen verschillende opleiders qua prijsvergelijk. Hierbij is het voor SMEOT een concurrentievoordeel om een POK te kunnen aanbieden voor de bedrijven. Die hierdoor van de WVA-gelden gebruik kunnen maken. Hoe lang dit nog blijft is de vraag, SMEOT ontvangt nimmer zelf subsidies!
SMEOT Diensten Kenteq is SMEOT een officiële exameninstelling. Dit betekent dat examenwerkstukken van de bedrijven en ROC's door SMEOT worden beoordeelt. Ook voert SMEOT praktijkexamens uit voor Kenteq en ROC's. Deze exclusieve rechten vanuit Kenteq wil SMEOT beter in de markt zetten. Met name afname van examentraining en examen oefening moet behoren tot het dienstenpakket van SMEOT. SMEOT is een geregistreerde kennisinstelling van het "Agentschap.nl". Dit betekent dat bedrijven met kennischeques (innovatievouchers) deze kunnen verzilveren voor cursussen bij SMEOT. Deze mogelijkheid kan nadrukkelijker in de markt worden gezet. Ook IPC trajecten kunnen middels SMEOT plaatsvinden. SMEOT beschikt over een eigentijdse en kwalitatief goede inventaris en middelen. Met name voor Bureau Top wil SMEOT haar accommodatie aanbieden voor bijv. Beroepenwedstrijden. Dit geeft promotioneel een goede spin-off. Werving leerlingen Voor SMEOT is relatiebevordering met klanten en klantgroepen essentieel. SMEOT onderhoudt intense contacten met: -
Praktijkopleiders en HR-functionarissen in de bedrijven Vakdocenten metaal op toeleverende VMBO's en AOC's Decanen van VMBO's, AOC en steeds belangrijker de HAVO's Docenten en management van ROC van Twente MPD aangaande jeugdwerkloosheid, personeelsbemiddeling OBM Twente aandeelhouders en RvC VMO(MOD-dagen voor basisschool leerlingen) HEIM Techniekmuseum Kenteq Opleidingsadviseurs SMEOT-Klankbordgroep van bedrijfsrepresentanten
In de genoemde "samenwerkingen" zal de marktbenadering en communicatie van SMEOT moeten veranderen. Hierin zijn netwerkcontacten als mede periodieke persoonlijke contacten met betrokkenen essentieel. De manager opleidingen vervult hierin een belangrijke rol. De relaties en samenwerking met de toeleverende VMBO's is cruciaal. SMEOT biedt deze toeleverende VMBO-scholen(6)aan vooral gebruikte maken van de SMEOT inventaris, middelen en mogelijkheden. Te meer op de huidige VMBO's nauwelijks nog metaalopleidings-inventaris aanwezig is. Direct, persoonlijk en frequent contact tussen VMBO-docenten en SMEOT dient intens te zijn. Bovendien gaan steeds meer leerlingen naar HAVONWO dan naar het VMBO. Ook zal in het kader van leerling werving richting HAVO actie moeten worden gezet.
Pagina 3 van 6
De medewerkers van SMEOT SMEOT beschikt per oktober 2011 over een team van gemiddeld jonge, goed opgeleide(HBO), enthousiaste en energieke praktijkdocenten. Dit is een prima basis de komende jaren SMEOT mee te kunnen exploiteren. Niet onbelangrijk te noemen is dat de huidige medewerkers van SMEOT een prima functionele relatie hebben met ROC-docenten, waarbij taken en rollen goed gescheiden zijn. Het klikt!
SMEOT kan worden getypeerd als een organisatie die staat voor: - Sterk merk - Leidt goed vakvaardig op, op niveau's 1, 2 en 3(regulier en cursorisch) - Kleinschalig - Laagdrempelig - No nonsense - Ontzorgen - Bemiddeling leerlingen aan bedrijven - Kwaliteit van de praktijkopleiding - Vele netwerken en samenwerkingsverbanden - Bedrijven, toeleverende scholen, ouders en leerlingen kiezen bewust voor SMEOT - Mensen van SMEOT zijn: o goed opgeleide en ervaren vakdocenten(HBO-ers) o dynamisch flexibel o enthousiast o gemotiveerd o jong o sterk team - Pand is functioneel - Inventaris is toereikend - Zonder nieuwe partnerships is pand voldoende groot - Is goed bereikbaar met openbaar vervoer - Voldoende parkeergelegenheid
Missie en doel van SMEOT
De huidige missie(Ist) van SMEOT luidt: SMEOT is dé Praktijkopleidende organisatie die in Twente(jong)volwassenen voor metaal en aanverwante beroepen zeer vakkundig: Opleidt, Vormt, Traint en Begeleidt. Na oriëntatie en discussie hierop zal de herijkte/aangepaste missie luiden (Soli): SMEOT is dé moderne en eigentijdse onderwijsorganisatie in Twente die, vraag-gericht, (jongJvolwassenen voor metaal en aanverwante beroepen op een vooralpraktijkgerichte wijze vakkundig: Opleidt, Yormt, Traint en Begeleidt; SMEOT leidt op binnen een bedrijfscultuur; SMEOT kent haar klanten en klantgroepen en stemt haar diensten op marktvragen af,• Het aanbod van SMEOTspeelt in op huidige en toekomstige marktvraag;
Pagina 4 van 6
Denkvermogen van leerlingen kan verschillend zijn maar kwaliteit van opleiden enjuiste mentaliteit moet altijd goed zijn; SMEOT heeft de ambitie om genoemd te willen worden in alle personeelsadvertenties met als vereiste vooropleiding het SMEOT diploma en ofSMEOT certificaat. VRAAG Hoe creëerje interesse bij jongeren, wat kan en wil je laten zien? Moet wel blijven passen bij SMEOT Imago metaalopleiding moet blijven Bewuste keuze van de leerlingen of niet Hoe kan SMEOT zich het best presenteren bij bedrijven en de bedrijven dit met SMEOT? Denkvermogen kan verschillend zijn, maar kwaliteit moet altijd goed zijn Meer vraag dan aanbod op hoger niveau AANBOD Vanuit schoolzijde: alles aannemen of keuzes hierbij? Zicht op doorgroeien is er niet Imago bedrijfstak Baan zekerheid Vangnet voor praktijkopleidingen voor mensen tussen MBO en HBO Mogelijkheden expliciet en helder maken, ook voor vervolgopleidingen Aanvulling opleidingen naar hoger niveau(CNC, mechatronica) ACTIE • Vraag en aanbod op verschillende niveaus(LBO t/m HBO)inventariseren en daar op inspelen; • Waarom leidt ander imago STODT(en uitstraling en middelen, etc.) niet tot succes in de zin van grootte en groei; ~ Aandacht voor en ontwikkelen van nieuwe opleidingsprofielen; • Hoe krijgen we duidelijkheid in de verschillende niveaus voor alle doelgroepen(zowel leerlingen als werkgevers).
Kernwaarden voor SMEOT • • • •
Kwaliteit (los van niveau) Leveren wat de markt vraagt Praktijkgericht(vaardigheden) Aandacht voor marketing(aanbodzijde) Gedisciplineerde bedrijfscultuur
Te ontwikkelen kernkwaliteiten • Equipement en machinepark Huisvesting: eigentijds, modern, weerspiegeling bedrijfsleven, licht, open, energievriendelijk • "Uitventen" van SMEOT (uitstraling, werken aan marketing en naamsbekendheid, werving leerlingen *) • VMBO scholen in Twente stimuleren om bij SMEOT uit te besteden • Herijken opleidingsaanbod naar doelgroepen en toekomst en toetsen • Baanzekerheid door SMEOT opleiding • Niveau 4
Pagina 5 van 6
* Is al kernkwaliteit, maar verder ontwikkelen
Gewenste situatie (Soll) SMEOT wil zich in de regio nadrukkelijk profileren als een moderne, eigentijdse opleidingsorganisatie die, marktvraag-gericht,(jong)volwassenen voor metaal en aanverwante beroepen op een vooral praktijkgerichte wijze vakkundig: Opleidt, Vormt, Traint en Begeleidt binnen een bedrijfscultuur. SMEOT kent haar klanten en klantgroepen en stemt haar diensten voortdurend op marktvragen af. Het aanbod van SMEOT speelt in op huidige en toekomstige marktvraag. Huisvesting en samenwerking met partners) is hiervan een belangrijk onderdeel.
Nieuwe uitdagingen voor de SMEOT. Marktontwikkelingen en de daarop afgestemde en wijzigende opleidingsmethodiek biedt voor de SMEOT een nieuwe uitdaging. a. SMEOT biedt de mogelijkheid om met de VMBO scholen in Twente arrangementen aan te gaan, waarin leerlingen van zowel de onderbouw als bovenbouw techniek van de VMBO scholen de nodige praktijkinstructies te bieden in de SMEOT-werkplaats. Voor het VMBO onderwijs is dit een verdieping en verbreding die een positieve uitwerking kan hebben bij de werving en selectie van toekomstige leerlingen voor de metaalbedrijven. SMEOT moet betere keuze zijn dan VMBO-vakcollege. b. Er is door SMEOT en OBM Twente geconstateerd dat VMBO-scholen graag willen samenwerken met beide partijen voor het organiseren van excursies, oriëntatiedagen en aanvullend praktijkonderwijs. Voor VMBO-leerlingen ontstaat daardoor een beter beeld van de beroepen in de metaalindustrie in Twente. c. Werlrnemers van metaalbedrijven kunnen bij SMEOT bijscholing en trainingen worden aangeboden. Hierdoor kunnen de daaruit eventueel voortvloeiende bijscholingen en trainingen nog beter met de bedrijven en de werknemers worden ontwikkeld. Uiteraard worden de reeds bestaande maatwerktrajecten altijd met het betreffende bedrijf opgezet en ontwikkeld. d. SMEOT verzorgt sinds 1 september 2010 ook het praktijkdeel van opleidingen leerlingen van ROC van Twente(niveau 1, 2 en 3)Dit is strategisch cruciaal voor de toekomst en schept mogelijkheden de beschikking te krijgen op praktijkonderwijs uitvoering van ook ROCingeschreven leerlingen)
Rob Swennenhuis, dir.
Pagina 6 van 6
