Inhoudsopgave 1 Voorwoord.......................................................................................................................................................................... 2 2 STG in het kort................................................................................................................................................................... 3 2.1 Het bestuur van de STG bestaat uit:.................................................................................................................... 3 2.2 De medewerkers van de STG zijn:...................................................................................................................... 3 2.3 Automatisering .................................................................................................................................................... 3 3 Klanten van Stichting Thuiszorg Gehandicapten............................................................................................................... 4 3.1 Vrijwillige thuishulp .............................................................................................................................................. 4 3.2 Ondersteuning van mantelzorgers....................................................................................................................... 4 3.2.1 Ondersteuningsgroep Downsyndroom ................................................................................................. 4 3.2.2 Ondersteuningsgroepen Autisme.......................................................................................................... 5 3.2.3 Bijeenkomsten....................................................................................................................................... 5 3.2.4 Bemiddeling / Ketenzorg....................................................................................................................... 5 4 Vrijwilligers......................................................................................................................................................................... 6 4.1 Jonge vrijwilligers................................................................................................................................................. 6 5 Externe contacten.............................................................................................................................................................. 7 6 Accenten in 2010................................................................................................................................................................ 8 6.1 Steeds groter wordende wachtlijst versus minder mankracht..............................................................................8 6.2 Pakketmaatregel ................................................................................................................................................. 8 7 Financiën............................................................................................................................................................................ 9 8 Cijfers 2010...................................................................................................................................................................... 10 8.1 Overzicht klanten en vrijwilligers STG............................................................................................................... 10 8.2 Financiele verantwoording................................................................................................................................. 11
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
1
1
Voorwoord
In dit verslagjaar zijn de effecten van bezuinigingsmaatregelen van de overheid op de AWBZ bij STG steeds duidelijker merkbaar geworden, door een toenemende vraag naar ondersteuning door Vrijwilligers (zie 3.1.) Deze maatregelen worden door 40% van de achterban van klanten organisaties als een teruggang ervaren. Van deze groep zegt 90% dat zij geen ondersteuning in hun eigen omgeving kunnen vinden terwijl die ondersteuning wel op één of andere wijze nodig is. Deze bezuiniging betreft met name mensen die voor begeleiding zijn geïndiceerd en verder de zogenoemde Pakketmaatregel die is afgekondigd en negatieve consequenties heeft voor volwassenen en kinderen met een beperking (zie verder hoofdstuk 6.2). Dit verklaart dus niet alleen de (in de eerste alinea genoemde) toenemende vraag maar ook al het extra werk om voor deze doelgroep geschikte vrijwilligers te vinden . De nieuwe regering die in september 2010 is aangetreden heeft de trend van de bezuinigingen en de overheveling verder doorgetrokken voor de komende regeerperiode. TNO heeft in een trendanalyse de consequenties van dit beleid in kaart gebracht. Bovenop de maatregelen van de vorige regering komen nog de bezuinigingen die bv voor kinderen zijn aangekondigd in het passende onderwijs. Deze trendanalyse heeft uitgewezen dat bv bij de vermindering van begeleiding de kans op gedragsproblemen bij kinderen drie tot vier keer zo groot zal zijn. De overheid rekent erop dat er uit de omgeving van mensen met een beperking wel de nodige ondersteuning zal komen. De ervaring van meer dan 25 jaar van STGmedewerkers heeft uitgewezen dat hiervoor veel extra werk nodig is. Mobilisatie van bijvoorbeeld jongeren vraagt een tijdsinvestering die komt naast de zorgvuldige 'matching' die noodzakelijk is om de vraag van mensen met een beperking en hun begeleiders af te stemmen op het aanbod van vrijwilligers. Hierbij komt dan ook nog de noodzakelijke afstemming met de professionele begeleiding en er is veel extra werk bijgekomen door overleg met alle betrokken gemeentes in de regio (zie hoofdstuk 5); dat was enkele jaren geleden één zorgkantoor. De gerechtvaardigde verwachting is dat ook deze externe contacten door verdere overheveling van verantwoordelijkheid naar de gemeentes verder zal toenemen. Dat vraagt onevenredig veel aandacht die veel effectiever ingezet kan worden voor de directe begeleiding. De locale overheid is er (nog) niet op toegerust dat die toegenomen verantwoordelijkheid ook waargemaakt kan worden. Dat hoeft ook niet als de gemeentes voorwaardenscheppend optreden en de verantwoordelijkheid inclusief het budget bij zorgaanbieders neerleggen, die trendbreuken kunnen hanteren. De STG heeft in de afgelopen jaren aangetoond dat zij in staat is om met onorthodox beleid de ondersteuning uit de “community” aan te wenden ten behoeve van mensen met een beperking. Een uitgesproken voortrekker in dit kader binnen het Bestuur van STG was Adrie Timmermans die steeds weer in staat bleek om als belangrijke cultuurdrager het belang van dit beleid uit te dragen. Hij is helaas aan het einde van 2010 overleden en wij willen hem ook in dit jaarverslag gedenken voor alle verdiensten die hij voor de kwetsbare mensen in onze regio en ook voor STG gehad heeft. Tevens heeft in 2010 Irene de Lange, medewerkster van het eerste uur, de STG na vele jaren verlaten. Mede door haar enthousiasme en inzet heeft zij de STG tot een groot succes gemaakt. Het bestuur van STG wil graag ook in de toekomst dit kostbare erfgoed dat zij mede hebben opgebouwd veilig stellen. Medewerkers en bestuur rekenen erop dat het de verantwoordelijke instanties duidelijk is dat een dergelijk beroep op STG een investering vraagt die ook in de toekomst ten goede zal komen aan kwetsbare mensen. Drs. A.A.J. (Ton) Millenaar MA Voorzitter STG
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
2
2
STG in het kort
Stichting Thuiszorg Gehandicapten maakt het via vrijwillige thuiszorg en mantelzorg, respijtzorg, mogelijk om mensen met een beperking in hun eigen leefomgeving te blijven functioneren. De doelgroep van de STG zijn volwassenen en kinderen met een beperking, ongeveer 90% van de klanten is jonger dan 18 jaar. De klanten van de STG hebben een vorm van autisme, Downsyndroom, ADHD, (Licht) Verstandelijk Gehandicapten, een lichamelijke beperking of chronische ziekte. Naast deze vrijwillige thuiszorg biedt de STG ondersteuning voor ouders, broertjes en zusjes in de vorm van ondersteuningsgroepen.
2.1
Het bestuur van de STG bestaat uit:
de heer T. Millenaar, voorzitter
de heer J. Kroft, penningmeester
de heer C. van der Wal, lid
mevrouw A. Godschalx-Bosman, lid
2.2
2.3
De medewerkers van de STG zijn:
Cate Knetsch: Coördinator vrijwillige thuishulp en mantelzorg
Esther Groenheide: Coördinator vrijwillige thuishulp en mantelzorg
Irene de Lange: Coördinator vrijwillige thuishulp en mantelzorg, tot 1 juni 2010
Rina Stroomer: Administratief medewerker, tot 1 mei 2010
Isadora Warring: Administratief medewerker, vanaf 1 mei 2010
Maaike Winkel: Stagiaire HBO- SPH, vanaf 1 september 2010
Automatisering
Stichting Thuiszorg Gehandicapten heeft in april 2010 een vrijwilliger in de arm genomen om de administratie van de STG te automatiseren. De STG hoopt hier in 2011 gebruik van te kunnen maken.
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
3
3
Klanten van Stichting Thuiszorg Gehandicapten
Klanten kunnen bij de STG terecht voor ondersteuning in de thuissituatie met inzet van een vrijwilliger. Daarnaast bieden we mantelzorgondersteuning zowel in de vorm van respijtzorg (tijdelijke zorg uit handen nemen) als in het geven van advies en het organiseren van ondersteuningsgroepen.
3.1
Vrijwillige thuishulp
Stichting Thuiszorg Gehandicapten heeft 132 klanten die een vrijwilliger hebben die bij hen thuis activiteiten verricht. Er was een constante toestroom van klanten rechtstreeks en via collega instellingen zoals MEE en OCK. Deze toestroom veroorzaakte in 2010 wederom een toename op de wachtlijst van de STG. Belangrijke oorzaak voor de toestroom van klanten was de AWBZ-Pakketmaatregel. Deze maatregelen komen er op neer dat, door de bezuinigingen op betaalde begeleiding, meer vraag ontstaat naar begeleiding door vrijwilligers. Tevens merken wij dat de aanvragen vaak een complexere hulpvraag behelst, wat maakt dat er nog gerichter op zoek gegaan moet worden naar de juiste vrijwilliger. In sommige gevallen hebben we doorverwezen naar andere instanties, daar de complexere hulpvragen niet onder de verantwoordelijkheid van de vrijwilligers kunnen vallen. Het persoonlijk contact is kenmerkend voor de werkwijze van de STG, het is de belangrijkste succesfactor in het welslagen van de match tussen klant en vrijwilliger. Het contact is intensief en onderscheidt zich daarmee van andere vormen van vrijwillige dienstverlening.
3.2
Ondersteuning van mantelzorgers
Ouders c.q. mantelzorgers weten de STG steeds vaker te vinden. Naast de bestaande activiteiten die de STG aanbiedt binnen de specifieke ondersteuningsgroepen, passen we het activiteitenaanbod aan op de behoeften van deze ouders c.q. mantelzorgers. Dit heeft ondermeer geresulteerd in een Gebarenpret cursus.
3.2.1 Ondersteuningsgroep Downsyndroom De STG heeft ook dit jaar weer in samenwerking met Stichting Downsyndroom (SDS) Haarlem activiteiten georganiseerd voor gezinnen met een kind met Downsyndroom. In het voorjaar heeft de STG/SDS een schilderactiviteit georganiseerd voor kinderen met Downsyndroom en hun broers en zussen. In de zomer is er een picknick geweest op zorgboerderij Zebrazorg. Zowel voor de kinderen met een beperking en hun Brusjes (broertjes en zusjes) zijn er activiteiten georganiseerd. Tijdens Sinterklaas is er een groot feest georganiseerd waar opvallend veel gezinnen aan deel hebben genomen. De kinderen deden sinterklaasliedjes met behulp van de gebaren die in de gebarencursus zijn geleerd. Ouders hebben bij zo’n activiteit de mogelijkheid om op een laagdrempelige manier evaringen uit te wisselen.
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
4
3.2.2 Ondersteuningsgroepen Autisme Ook voor gezinnen met een kind met autisme bestaan er twee ondersteuningsgroepen, één voor de ouders en één voor de Brusjes (broertjes en zusjes). Er was een contact moment in het voorjaar voor de ouders om elkaar tijdens een strandwandeling te kunnen treffen. In het najaar was er een tweede bijeenkomst. Naast het uitwisselen van ervaringen stond de ochtend in het thema van Neurofeedback, waarbij uitleg werd gegeven door een deskundige. Er bleek grote behoefte aan deze vorm van ondersteuning te bestaan en de opkomst was dan ook groot. De Brusjes hebben twee bijeenkomsten gehad in het voor- en najaar in Fort Penningsveer. Op een ontspannen manier komen de Brusjes bijeen en worden er activiteiten aangeboden aan de hand van een thema. In de Autismeweek werd een informatiemarkt gehouden over autisme, waar de STG potentiële klanten te woord heeft gestaan en van informatie heeft voorzien.
3.2.3 Bijeenkomsten In sommige bijeenkomsten komen alle doelgroepen samen. Zo ook in 2010. Tijdens een cursus gebarenpret kwamen kinderen bijeen met Downsyndroom, autisme en chronisch zieken. Met elkaar hebben zij onder leiding van een kinderliedjesmaakster in vier bijeenkomsten ondersteunende gebaren geleerd op bekende kinderliedjes. Ouders, broertjes en zusjes waren welkom zodat het hele gezin de ondersteunende gebaren kon leren. De ouders waren zeer enthousiast omdat het een positieve invloed heeft op de taal- en spraakontwikkeling voor kinderen met een beperking.
3.2.4 Bemiddeling / Ketenzorg Vanwege een toenemende vraag naar thuiszorg voor kinderen met een beperking krijgt de STG veel vragen die buiten het aanbod van de STG vallen. De STG ziet het als haar taak om dan te bemiddelen en door te verwijzen bijvoorbeeld naar andere organisaties. Deze bemiddelingscontacten worden systematisch in kaart gebracht vanaf oktober 2010.
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
5
4
Vrijwilligers
STG heeft een diversiteit aan vrijwilligers. De meeste vrijwilligers geven vrijwillige thuishulp thuis, afhankelijk van de hulpvraag is dat eens per week of soms eens per maand. Daarnaast zijn er vrijwilligers die bij de ondersteuningsgroepen hun diensten aanbieden in de vorm van bardiensten en/of organiseren van activiteiten, zoals bij de Brusjes. In 2010 hebben 163 vrijwilligers samen 6672 vrijwilligersuren gemaakt voor de STG. Dit is een groei van 10% aan vrijwilligersuren!
4.1
Jonge vrijwilligers
De jonge vrijwilligers die ooit zelf als Brusje hebben deelgenomen aan brusjes-ondersteuningsgroep zijn nu de vrijwilligers die de Brusjesactiviteit draaien. Bij jonge vrijwilligers merken we dat ze activiteiten organiseren een leuke vrijwilligersklus vinden, daarnaast zijn de ‘maatjes-activiteiten’ ook populair. Jonge vrijwilligers treffen regelmatig iemand van ongeveer hun eigen leeftijd om activiteiten mee te doen. De jongste vrijwilligster is acht jaar en speelt regelmatig met een meisje van tien jaar met syndroom van Down. Stichting Thuiszorg Gehandicapten een groot aantal aanmeldingen gekregen voor een stageplaats. De STG heeft drie jonge vrijwilligers, stagiaires van Hogeschool InHolland Alkmaar, het betreft één derdejaars stagiair en twee tweedejaars stagiaires. In het voorjaar heeft de STG een leerling van het Stedelijk Gymnasium voorzien van een maatschappelijke stage. Vier studenten van Hogeschool InHolland Haarlem hebben een opdracht uitgevoerd voor SLC-project (Social Learning Credits), waarbij zij hebben geholpen een activiteit te organiseren voor de ondersteuningsgroep Downsyndroom, voornamelijk voor de Brusjes (broertjes en zusjes). De STG heeft in het najaar aanvragen gehad voor 34 eerstejaars stagiaires van Hogeschool INHolland, Haarlem. Zij zijn allen geplaatst in de vrijwillige thuishulp. Deze studenten houden zich bezig (gedurende zeven á acht maanden) met activiteiten aanbieden aan kinderen met een beperking. De STG biedt de stagiaires workshops met speciale thema’s om de kennis te vergroten, informatie te verstrekken en door middel van gesprekken de stagiaires te begeleiden.
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
6
5
Externe contacten
STG heeft frequente contacten met ondermeer MEE, OCK, ambulante ondersteuning o.a. van SIG. Vanuit deze organisaties krijgt de STG veel aanmeldingen van nieuwe klanten aangeleverd. Door contacten met de diverse vrijwilligerscentrales hebben we regelmatig nieuwe vrijwilligers die zich bij ons melden. Daarnaast is er ieder kwartaal contact met vrijwilligersorganisaties die deel nemen aan o.a. Platformoverleg vanuit Net Werk vrijwilligerswerk en op landelijk niveau vanuit Mezzo. In 2010 heeft STG o.a. contact gehad met diverse gemeentes o.a. voorlichting gegeven WMO Raad Beverwijk en het Loket Zandvoort, gesprekken gevoerd met de gemeenten uit Midden- en Zuid-Kennemerland waarbij o.a. de productcatalogus is geïntroduceerd. STG heeft deelgenomen aan voorbereidingen voor Dag van de Mantelzorg samen met Tandem en andere organisaties. De STG was op de dag zelf vertegenwoordigd op twee locaties Haarlem en Beverwijk. In 2010 heeft de STG contact gelegd met de Stampertjes, dagopvang van jonge kinderen met een beperking met inzet van vrijwilligers, om over en weer naar elkaar te kunnen verwijzen. Met Humanitas Home Start hebben we gesproken over de gezinnen die bij Home Start ondersteuning kunnen ontvangen en over de doelgroep van de STG. De STG heeft regelmatig contact gehad met Auticafé Castricum, Leger des Heils, Tandem, de Baan, Stampertjes. Hieronder vind u een overzicht van alle externe contacten die hebben plaatsgevonden in 2010.
8 februari: Presentatie bij de WMOraad van Uitgeest
3 april: Deelname informatiemarkt te Haarlem (Week van het Autisme).
29 april: Presentatie bij de WMO raad van Beverwijk
30 april: Presentatie bij de WMO-raad te Beverwijk.
1 mei: Overleg van de Gemeenten Midden Kennemerland
26 augustus 2010: Regio Overleg Gemeenten Zuid-Kennemerland.
28 augustus 2010: Netwerkbijeenkomst vrijwilligershulp.
28 augustus 2010: Presentatie InHolland aan eerstejaars stagiaires.
1 oktober 2010: Vrijwilligerssymposium. Thema: Verschuiving van betaald werk naar vrijwilligerswerk
9 oktober 2010: Netwerk Autisme.
11 oktober 2010: Infomarkt voor mensen met een beperking in De Baan in Haarlem
14 oktober 2010: Overleg met MEE en Tandem over het aanbod voor ondersteuningsgroep autisme in de regio.
29 oktober 2010: Lancering van Jij-Bedankt in Schalkwijk
10 november 2010: Dag van de Mantelzorg.
16 november 2010: Overleg gemeente Castricum i.v.m. mantelzorgwijzer (informatie betreffende vrijwilligersorganisaties in Castricum).
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
7
6
6.1
Accenten in 2010
Steeds groter wordende wachtlijst versus minder mankracht
In 2009 waren er ongeveer 30 nieuwe aanvragen voor thuishulp thuis versus 71 nieuwe aanvragen in 2010, dit is meer dan een verdubbeling! In 2009 waren er 17 stagiaires van Hogeschool InHolland in de thuishulp thuis en in 2010 zijn 34 stagiaires in de thuissituatie ingezet. Deze toename heeft niet geleid tot een verhoging van de subsidiegelden. In 2010 heeft Irene de Lange, de derde coördinator, afscheid genomen van de STG, hiermee zijn er minder uren ter beschikking gekomen van de coördinatoren. Er zijn in 2010 dus meer matches tot stand gekomen en dit heeft geleid tot een uitbreiding van vrijwilligers uren van totaal 6672. Het team heeft met minimale middelen het maximale resultaat bereikt.
6.2
Pakketmaatregel
In 2010 is er een begin gemaakt met de aanscherping van de toegang tot de AWBZ zorg. Dit is gebeurd voor de volledige Psycho-Sociale hulpverlening (afgeschaft) en verder zijn ook de indicaties voor begeleiding strenger beoordeeld. Als gevolg hier van zijn er een flink aantal gezinnen/personen uit de indicatie gevallen. MEE heeft tenminste een 6-tal van deze gezinnen/personen vervolgens bij de STG aangemeld om (via het vrijwilligers circuit) alsnog ondersteuning te regelen. Dit heeft dus een verzwaring opgeleverd voor zowel de wachtlijst van de STG als met betrekking tot de zorgzwaarte waar sprake van is bij deze nieuwe cliënten. Om deze pakketmaatregelen op te vangen zijn er middelen ter beschikking gesteld aan de gemeentes. De STG heeft hier (bij alle gemeentes) aanvragen toe ingediend maar hier geen enkele reactie op ontvangen. De grenzen van wat er van een vrijwilliger verwacht mag worden in de ondersteuning van deze personen komen wel erg dichtbij en worden zelfs soms al overschreden.
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
8
7
Financiën
De STG ziet haar (totaal te besteden) budget per jaar afnemen. De subsidies zijn wel gehonoreerd voor 2010 maar onder het door de STG begrootte peil. Het aantal uren coördinatie dat beschikbaar is voor de koppeling van de vrijwilligers aan de klanten (en alle activiteiten rond groepsbijeenkomsten en thema’s er bij) is in 2010 terug gebracht naar 24, daarnaast zijn er nog 6 uren voor administratieve ondersteuning. Dat is voor een klantenbestand van 110 personen/gezinnen zeer beperkt. Daarnaast wordt er contact gehouden met een wachtlijst van 60 personen. Op alle fronten zijn er dus kosten bespaard. De STG werkt onder een onafhankelijk bestuur en heeft haar bedrijfsvoeringstaken ondergebracht bij de stichting SIG. Hier wordt een bedrag aan overhead voor betaald. Om de afspraken op het gebied van de budgetten en de verantwoording hiervan te stroomlijnen heeft de STG (op verzoek van de gemeente Heemskerk) een productcatalogus opgesteld met daar aan verbonden tarieven per eenheid product. Deze productcatalogus is naar alle gemeentes gestuurd en besproken in de respectievelijke overleggen in Midden- en Zuid-Kennemerland. De opzet en uitwerking zijn positief ontvangen maar er is daarna niet meer op deze opzet gereageerd.
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
9
8
Cijfers 2010
8.1
Overzicht klanten en vrijwilligers STG
Aantal
Aantal
Aantal
Onder-
Onder-
Brusjes
Brusjes
klanten
vrijwilligers
vrijwilligers-
Steunings-
Steunings-
Autisme
Down
uren
groep A
groep D
vrijwillige thuiszorg Beverwijk
6
7
283
13
3
8
2
Bloemendaal
4
4
93
1
8
1
8
Castricum
7
6
233
6
3
1
7
Haarlem
47
84
3421
50
70
42
58
Haarlemmerliede 0
0
0
0
0
2
1
Haarlemmermeer 1
2
2
2
39
5
33
Heemskerk
14
14
743
8
3
8
2
Heemstede
12
10
781
9
8
4
9
Uitgeest
7
5
214
2
1
0
0
Velsen
31
23
769
20
20
12
16
Zandvoort
3
8
133
4
5
1
5
Totaal
132
163
6672
115
160
84
141
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
10
8.2
Financiele verantwoording
Begroting 2010
Realisatie 2010
Inkomsten Gemeenten
€ 106.046,00
Provincie
€ 3.300,00
Bijdrage stagefonds
€ 4.124,00
Overige opbrengsten
€ 995,00
totaal
€ 107.300,00
€ 114.465,00
€ 43.250,00
€ 47.864,00
Kosten vrijwilligers
€ 14.000,00
€ 9.691,00
Secretaresse
€ 5.450,00
€ 6.684,00
Stagiaire
€ 0,00
€ 3.153,00
bijkomende personeelskosten
€ 2.000,00
€ 4.427,00
Inzet deskundigen
€ 4.600,00
€ 1.500,00
totaal
€ 69.300,00
€ 73.319,00
Kosten voor de huur van kantoor
€ 5.000,00
€ 5.362,00
Automatisering, telefonie e.d.
€ 2.500,00
€ 1.923,00
PR, presentatie, nieuwsbrief,
€ 8.000,00
€ 9.853,00
Website STG
€ 2.000,00
€ 2.142,00
Accountantskosten
€ 4.000,00
€ 1.131,00
Overige kosten
€ 0,00
€ 6.506,00
Overhead/administratieve
€ 16.500,00
€ 16.500,00
€ 38.000,00
€ 43.417,00
totaal
€ 107.300,00
€ 116.735,00
Resultaat
0
– € 2.270,00
Personele kosten Coördinator vrijwilligers (incl. soc. lasten e.d.)
Materiële kosten en huisvesting
jaarverslag
ondersteuning
Jaarverslag 2010, Stichting Thuiszorg Gehandicapten
11
