Inhoudsopgave ! ! 1.#ALGEMEEN# 1.1 Woord!vooraf! ! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!!!3! 1.2 Gegevens!van!de!school! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!!!3! 1.3 Omschrijving!taalbeleid! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!!!4! 1.4 Motivering!van!het!belang!van!taalbeleid!op!eigen!school! ! !!!!!!!!blz.!!!4! 1.5 Formulering!van!de!teamvisie!op!taal!en!taalonderwijs! ! ! !!!!!!!!blz.!!!5! 1.6 De!populatie!van!de!school! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!!!5! 1.7 Het!team!van!de!school! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!!!6! 1.8 De!voorschoolse!opvang! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!!!6! 1.9 De!aansluiting!met!het!vervolgonderwijs! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!!!7! ! 2.#BESCHRIJVING#VAN#HET#TAALONDERWIJS#VAN#DE#SCHOOL# 2.1!Methoden!en!materialen!voor!het!taalonderwijs!(incl.!ICT)! ! !!!!!!!!blz.!!!9! 2.2!Bestede!tijd!aan!taalonderwijs!per!jaargroep!per!domein!! !!!!!!!!! !!!!!!!!blz.!10! 2.3!Afspraken!in!verband!met!de!rol!van!taal!in!andere!vakken! ! !!!!!!!!blz.!15! 2.4!Signalering,!diagnostisering!en!behandeling!van!leerlingen!met!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!blz.!15! !!!!!taalproblemen! 2.5!Leerlingvolgsysteem!voor!taal! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!19! 2.6!Toetsresultaten!voor!taal! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!21! 2.7!Onderwijsondersteunende!ouderprogramma’s## # # # ########blz.!22# # 3.#ANALYSE#VAN#HET#TAALONDERWIJS#VAN#DE#SCHOOL# 3.1!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!de!populatie! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!23! 3.2!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!het!team! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!23! 3.3!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!de!voorschoolse!opvang! ! ! !!!!!!!!blz.!23! 3.4!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!de!aansluiting!met!het!vervolgonderwijs! !!!!!!!!blz.!24! 3.5!Methoden!en!materialen!voor!het!taalonderwijs!(incl.!ICT)! ! !!!!!!!!blz.!24! 3.6!Bestede!tijd!aan!taalonderwijs!per!jaargroep!per!domein!! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!blz.!25! 3.7!Afspraken!in!verband!met!de!rol!van!taal!in!andere!vakken! ! !!!!!!!!blz.!28! 3.8!Signalering,!diagnosticering!en!behandeling!van!leerlingen!met!!!! !!!!!!!!blz.!28! !!!!!taalproblemen! 3.9!Leerlingvolgsysteem!voor!taal! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!30! 3.10!Toetsresultaten!voor!taal!! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!31! 3.11!Onderwijsondersteunende!ouderprogramma’s! ! ! ! !!!!!!!!blz.!35! 3.12!Conclusie!van!de!analyse;!formulering!van!de!belangrijkste!! ! !!!!!!!!blz.!36! !!!!!!!knelpunten! ! 4.#PRIORITEITEN# 4.1!Prioriteit!1!! ! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!38! 4.2!Prioriteit!2!! ! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!38! 4.3!Prioriteit!3!! ! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!38! ! 5.#ACTIVITEITENPLAN# 5.1!Doelen! ! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!blz.!39! 5.2!Geplande!activiteiten! ! ! ! ! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!blz.!39! 5.3!Organisatie!van!activiteiten! ! ! ! ! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!blz.!40! 5.4!Middelen!die!nodig!zijn! ! ! ! ! ! ! !!!!!!!!blz.!40! 5.5!Manier!waarop!het!resultaat!wordt!geëvalueerd! ! ! !!! !!!!!!!!blz.!40! ! 6.#BIJLAGEN# Inhoudsopgave!bijlagen! ! ! ! ! ! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!blz.!58
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
2
Bijlagen:## ## #
1. Algemeen
1.1 Woord!vooraf! ! Van!2007!tot!2011!hebben!wij!het!leesbeleidsplan!gehanteerd.!Er!vindt!nu!een!doorgang! plaats!door!middel!van!het!taalbeleidsplan.!! Sinds!2010!is!er!op!basisschool!De!Zaaier!een!taalcoördinator.! De!taalcoördinator!geeft!met!het!taalverbeterteam!sturing!aan!het!taalbeleid!van!de! school.!! Het!verbeterteam!bestaat!uit!Jan_Willem!Stegeman!(directeur),!Rianne!Tiedink!(intern! begeleider)!en!Gea!Slooijer_!van!Looijengoed!(taalcoördinator).! Dit!taalbeleidsplan!is!in!samenwerking!met!het!team!tot!stand!gekomen.!! ! Het!taalbeleidsplan!bestaat!uit!vijf!onderdelen:!! ! 1. Algemeen! 2. Beschrijving!van!het!taalonderwijs!van!de!school! 3. Analyse!van!het!taalonderwijs!van!de!school! 4. Prioriteiten! 5. Activiteitenplan! ! Dit!plan!is!bestemd!voor!de!periode!van!1!augustus!2011!t/m!31!juli!2015.!Daarmee! loopt!het!gelijk!aan!het!schoolbeleidsplan.!! ! 1.2 Gegevens!van!de!school! ! c.b.s.!De!Zaaier! Blèriotstraat!3! 7395!ML!!Teuge! Tel.:!055_3231792! ! ! ! ! ! !!!!! Directeur:!! Jan_Willem!Stegeman!
[email protected]! ! Onze!school!maakt!deel!uit!van:! Stichting!P.C.B.O.!Voorst! H.W.!lordensweg!9!(bezoekadres)! Postbus!207! 7390!AE!!Twello! Tel.!0571_276949.!
[email protected]! ! Algemeen!directeur:!! Mevr.!G.P.M.!(Petra)!van!Haren! !
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
3
1.3 Omschrijving!taalbeleid! ! Het!taalbeleidsplan!is!opgesteld!als!een!dynamisch!werkdocument!om!tussentijds!aan!te! passen!en!aan!te!vullen!ter!verbetering!van!de!kwaliteit!van!het!taalonderwijs!van!c.b.s.! De!Zaaier.!Wij!zien!de!verbetering!van!taalonderwijs!als!een!cyclisch!proces!waarin! voortdurend!aan!verdere!kwalitatieve!verbeteringen!wordt!gewerkt.!Het!taalbeleidsplan! is!nooit!af;!het!heeft!voortdurende!evaluatie!en!bijsturing!nodig1.!!! ! !‘We#zeggen#wat#we#doen#en#doen#wat#we#zeggen’.!! ! _ Het!borgen!van!gemaakte!afspraken.!! _ Het!uitvoeren!van!de!methoden!zoals!die!eigenlijk!bedoeld!zijn.!! _ Spellingonderwijs! _ (luisterend/begrijpend)!Leesonderwijs! ! Deze!gegevens!komen!uit!het!schoolplan!2009_2010,!mede!tot!stand!gekomen!door!het! ZIEZO!traject.!(Zelfevaluatie:!Investeren!in!Een!Zichtbare!Onderwijskwaliteit)!Doel!van! het!project!is!ervaring!opdoen!met!het!op!gang!brengen!van! schoolontwikkelingsprocessen!door!middel!van!zelfevaluatie!en!collegiale!visitatie!door! een!andere!basisschool.! ! 1.4 Motivering!van!het!belang!van!taalbeleid!op!eigen!school! ! Taal!is!een!instrument!dat!kinderen!in!bijna!alle!dagelijkse!situaties!nodig!hebben.!Het! gaat!hierbij!niet!alleen!om!het!foutloos!schrijven.!Taal!is!een!vorm!van!communicatie.! Heel!veel!aandacht!is!er!dan!ook!voor!mondeling!taalgebruik,!luisteren! (kringgesprekken!en!spreekbeurten)!en!het!schrijven!van!teksten!(opstellen,!verhalen,! poëzie!en!werkstukken).! ! Wij!zijn!ons!ervan!bewust!dat!het!geven!van!effectief!taal_/leesonderwijs!een!noodzaak! is.!Kinderen!moeten!goed!leren!lezen,!omdat!hun!leesvaardigheid!de!meest!cruciale! voorwaarde!is!voor!succes!in!de!huidige!en!toekomstige!samenleving.!Als!leerlingen!niet! goed!leren!lezen,!zijn!ze!begrensd!in!hun!mogelijkheden!op!allerlei!terreinen.!Bovendien! hebben!ze!dan!vaak!een!lager!zelfvertrouwen!en!een!lagere!(leer)motivatie.!! De!mogelijkheden!van!een!iets!minder!goed!lezende!leerling!zijn!beperkt!voor!hoger! onderwijs!en!voor!veel!beroepen!omdat!daar!een!sterk!appèl!op!de!leesvaardigheid! wordt!gedaan.!Goed!leren!lezen!is!dus!zowel!belangrijk!voor!de!leerlingen,!als!voor!de! samenleving.!! Vanuit!deze!gedachte!beschikken!wij!op!school!over!het!‘Protocol!voor!leesproblemen! en!dyslexie’!voor!groep!1_4!en!voor!groep!5_8.!! !
1
Tijdschrift ‘Vonk’, 33e jaargang, nummer 2, nov.-dec. 2003 c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
4
1.5 Formulering!van!de!teamvisie!op!taal!en!taalonderwijs! ! Vanuit!het!schoolteam!komt!de!volgende!visie!op!taalonderwijs!naar!voren:! ! !Taalonderwijs!vinden!we!van!groot!belang,!omdat!taal!een!belangrijke!rol!!! !!!!speelt!bij!het!verwerven!van!inhouden!en!vaardigheden!in!alle!! !!!!leergebieden.!Betekenisvol!leren!vinden!wij!hierbij!zeer!waardevol.!! ! !Differentiëren!in!het!taalonderwijs!doen!wij!door!gebruik!te!maken!van!!! !!!!het!directe!instructiemodel.!Op!deze!manier!kan!elk!kind!tot!zijn!recht!! !!!!komen!en!zijn!talent!ontwikkelen.!(zwakke!maar!ook!meer!begaafde!! !!!!leerlingen)! !!!!We!maken!hierbij!gebruik!van!moderne!en!aantrekkelijke!materialen.! ! !Wij!vinden!het!belangrijk!om!strategieën!aan!te!leren!t.a.v.!planning,!! !!!!uitvoering!en!controle!van!hun!eigen!(taal)leerproces.!Alleen!als!je!!! !!!!weet!hoe!je,!je!eigen!proces!kunt!structureren!en!kunt!komen!tot!een!! !!!!bepaald!doel,!kunnen!alle!leerlingen!hun!eigen!doelen!op!hun!eigen!! !!!!ontwikkelingsniveau!bereiken.!! ! !Kinderen!leren!van!en!met!elkaar,!hierbij!worden!verschillende!! !!!!didactische!structuren!(coöperatief2)!gebruikt!om!taal!zo!gevarieerd!en!!! !!!!functioneel!mogelijk!te!laten!zijn.!! ! !Door!middel!van!het!digibord,!platen,!woordenwebben!e.d.!maken!! !!!!we!taal!visueel!in!de!klassen.! ! !Als!team!willen!wij!zorg!blijven!dragen!voor!een!doorgaande!leerlijn!en!! !!!!kwaliteitsverbetering!van!ons!taalonderwijs.!Hierbij!maken!wij!gebruik!van!! !!!!zelfevaluatie.!(ZIEZO)!! ! !Ons!streven!is!resultaat!gericht.!Dit!betekent!dat!een!kind!de!! !!!!basisschool!verlaat!met!een!hoge!kwaliteit!aan!taalvaardigheden.!! !!!!(aansluitend!op!het!vervolgonderwijs)! ! !Wij!vinden!het!belangrijk!dat!ons!taalonderwijs!voldoet!aan!de!!!!!!! !!!!!kerndoelen3.!! !!! 1.6 De!populatie!van!de!school! ! Op!1!oktober!2010!zitten!er!op!onze!school!92!kinderen!verdeeld!over!4! combinatiegroepen.!De!school!laat!tegen!alle!prognoses!in!een!groeiend!leerlingaantal! zien.!Wij!hopen!als!school!zijnde!nog!meer!kinderen!vanuit!Apeldoorn!te!krijgen.! Sommige!ouders!kiezen!bewust!voor!een!kleinschalige!school.!! Van!al!onze!leerlingen!kennen!wij!12!leerlingen!met!een!weging!van!0.30.!! Wij!kennen!op!onze!school!geen!kinderen!van!buitenlandse!afkomst.!!
2
Zie bijlage 1 voor de coöperatieve werkvormen die afgesproken zijn. Zie bijlage 2 voor de kerndoelen van Taalonderwijs. c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
3
5
1.7!Het!team!van!de!school! ! Ons!team!bestaat!uit!de!volgende!mensen:! ! directeur,!neemt!deel!aan!taalverbeterteam!(ZIEZO),! Jan_Willem!Stegeman! Rianne!Tiedink!
leerkracht!gr.!5/6!(maandag)! intern!begeleider,!leerkracht!gr.!3/4!(ma,!di,!woe),!RT_! activiteiten,!!neemt!deel!aan!het!taalverbeterteam! (ZIEZO)!
Jolien!Brands_!van!Es! Dick!Ormel! Ellen!Castelijns_!de!Mooij! Nely!Kloosterboer_!Fikse!
ict_er,!leerkracht!gr.!3/4!(do,!vrij)! leerkracht!gr.!5/6!(di!t/m!vrij)! leerkacht!gr.!1/2!(ma,!di,!woe)! leerkracht!gr.!1/2!(do,!vrij),!gr.!7/8!(vrij!middag)!
Gea!Slooijer_!van!Looijengoed!
taalcoördinator,!leerkracht!gr.!7/8!(ma!t/m!vrij),!neemt! deel!aan!het!taalverbeterteam!(ZIEZO)! onderwijsassistent!gr.!1!t/m!8!(alle!ochtenden)!
Barbara!Aberson_!Nijhof! Riet!Huisman! Marry!Potjes!
voorschoolse!opvang!(dinsdag,!donderdag),! onderwijsassistent!op!donderdagochtend!gr.!1/2.! geeft!hulp!aan!kinderen!met!dyslexie!op!dinsdagmiddag!
conciërge,!tuinonderhoud,!schoolschoonmaak! Freddy!Ritsma! ! De!scholen!in!de!Gemeente!Voorst!beschikken!over!een!gemeentelijke!! logopediste,!Renate!Reinten.!Eenmaal!per!veertien!dagen!komt!zij!met!haar!! logomobiel!naar!onze!school!om!kinderen!logopedisch!te!begeleiden.!! ! >!Veranderingen:!! _!Aan!het!einde!van!schooljaar!2010_2011!zal!Dick!Ormel!gebruik!maken!van!de!FPU_ regeling.!Zijn!opvolger!is!Marten!van!Straten.!! _!In!het!schooljaar!2011_2012!zullen!de!meeste!leerkrachten!wisselen!van!groep.! ! 1.8 De!voorschoolse!opvang! ! De!voorschoolse!opvang!wordt!door!de!school!zelf!verzorgd.!Voor!de!buitenschoolse! opvang!(BSO)!heeft!de!school!een!samenwerkings_overeenkomst!gesloten!met!Catalpa.!! Wij!hebben!het!voordeel!dat!de!peuterzaal!in!onze!school!gehuisvest!is.!! Er!zijn!informele!contacten!als!overdracht,!daarnaast!is!er!een!overdracht!op!papier.!Dit! dient!wel!door!ouders!goedgekeurd!te!worden.!Wij!zouden!graag!naar!een!formele! overdracht!toe!willen!werken.!! Enkele!kinderen!komen!van!het!kinderdagverblijf,!zij!hebben!geen!schriftelijke! overdracht.!Na!toestemming!van!de!ouders!kunnen!wij!wel!contact!met!hen!opnemen.!! De!leerkracht!van!groep!1/2!(Ellen!Castelijns)!is!de!contactpersoon!VVE!van!onze! school.!!
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
6
Voorschoolse!opvang! De!voorschoolse!opvang!wordt!in!principe!aangeboden!op!dinsdag!en!donderdag!van! 7.30!uur!tot!8.15!uur.!Aansluitend!gaan!de!kinderen!van!groep!1/2!naar!hun!lokaal!en!de! kinderen!van!groep!3!t/m!8!naar!het!schoolplein.!De!opvang!vindt!plaats!in!de! peuterspeelzaal!in!school.!! ! Buitenschoolse!opvang! De!buitenschoolse!opvang!wordt!aangeboden!op!maandag!en!donderdag.!De!opvang! vindt!plaats!in!de!peuterspeelzaal!en!wordt!door!Catalpa!verzorgd.!! ! 1.9!De!aansluiting!met!het!vervolgonderwijs! ! De!meeste!leerlingen!gaan!naar!vervolgscholen!in!Apeldoorn!of!Twello.!Gedurende!het! schooljaar!worden!de!leerlingen!van!groep!8!voorbereid!op!de!kennis!en!vaardigheden! die!ze!nodig!hebben!in!het!vervolgonderwijs.!Zo!zijn!onze!methodes!opgebouwd!volgens! de!kerndoelen.!Daarmee!hebben!ze!een!mooie!aansluiting!op!het!vervolgonderwijs.!Het! vak!Engels!kent!een!taalportfolio!wat!meegegeven!kan!worden!aan!het! vervolgonderwijs.!We!leren!de!leerlingen!ook!studeren,!het!maken!van!huiswerk,! agenda!plannen!e.d.!! Voor!de!ouders!en!de!leerlingen!is!er!een!informatiebijeenkomst!over!het!voortgezet! onderwijs.!! De!leerkracht!van!groep!8!wordt!door!middel!van!brieven!en!e_mails!op!de!hoogte! gehouden!van!de!veranderingen!van!de!vervolgscholen.!! Er!wordt!in!januari/februari!een!onderwijskundig!rapport!ingevuld!n.a.v.!de!overgang! van!groep!8!naar!het!voortgezet!onderwijs.!Hierin!staan!de!gegevens!van!de!leerlingen! van!de!Cito!scores!voor!taal,!spelling,!DMT!en!begrijpend!lezen,!daarnaast!ook!de!cijfers! van!de!methodegebonden!toetsen.!! Het!contact!beperkt!zich!tot!schriftelijk!contact.!In!sommige!gevallen!vindt!er!mondeling! overleg!plaats!over!behaalde!scores!gekoppeld!aan!advies!of!niveau!betreffende! toelating.!Tevens!geven!we!aan!wanneer!een!kind!in!het!bezit!is!van!dyslexieverklaring! en/of!extra!hulp!heeft!gehad!m.b.t.!taal!en/of!spelling.! ! Doordat!het!Regionaal!Netwerk!Passend!onderwijs!een!rijkssubsidie!van!de!overheid! heeft!ontvangen!was!het!de!afgelopen!twee!schooljaren!(2009!–!2011)!mogelijk!om!voor! ouders!en!scholen!kosteloos!te!werken!aan!een!doorgaande!dyslexielijn!voor!basis_!en! voortgezet!onderwijs.!Dit!traject!wordt!de!komende!4!jaren!nog!doorgezet.!! In!samenwerking!met!de!basisschool!voeren!de!GZ_psychologen/!orthopedagogen!en! Remedial!Teachers!van!de!SLAR!(Stichting!Leerlingenzorg!Apeldoorn!en!Regio)!dit! dyslexieonderzoek!uit.! Door!in!groep!8!het!onderzoek!uit!te!voeren!kan,!als!aan!alle!criteria!is!voldaan,!een! dyslexieverklaring!worden!afgegeven!vóór!het!kind!naar!de!brugklas!gaat.!Het!voordeel! daarvan!is!dat!kinderen!vanaf!de!eerste!dag!in!de!brugklas!in!aanmerking!komen!voor! extra!faciliteiten!die!de!vervolgschool!biedt!(zoals!bijv.!remedial!teaching,!tijdverlenging! en!aangepaste!beoordeling).!! Het!is!echter!ook!mogelijk!dat!kinderen!geen!dyslexieverklaring!krijgen,!maar!dan!is!wel! bekend!welke!lees_!en!spellingsproblemen!deze!kinderen!hebben.! ! De!leerkracht!uit!groep!8!krijgt!vanuit!het!vervolgonderwijs!een!terugkoppeling!over!de! prestaties!en!gedragingen!van!de!leerlingen!die!naar!de!betreffende!scholen!zijn!gegaan.! Dit!wordt!door!de!school!bijgehouden!als!evaluatie!van!ons!eigen!advies.!! c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
7
!
2. Beschrijving van het taalonderwijs van de school
! ! 2.1!Methoden!en!materialen!voor!het!taalonderwijs!(incl.!ICT)! !
Groep 1 Methode ‘Schatkist’ (nieuw) Map ‘Fonemisch bewustzijn’ Voor (extra) woordenschat: Ik ben Bas, taalplezier voor jonge kleuters Groep 2 Methode ‘Schatkist’ (nieuw) Map ‘Fonemisch bewustzijn’ Voor (extra) woordenschat: Ik ben Bas, taalplezier voor jonge kleuters Groep 3 Methode ‘Veilig Leren Lezen’ (2de maanversie) Horizontaal lezen; voornamelijk duo-lezen Groep 4 Methode ‘Taaljournaal’ (taal en spelling) Methode ‘Lekker Lezen’ en Horizontaal lezen (technisch lezen) Nieuwsbegrip XL (begrijpend lezen) Groep 5 Methode ‘Taaljournaal’ (taal en spelling) Methode ‘Lekker Lezen’ en Horizontaal lezen (technisch lezen) Nieuwsbegrip XL (begrijpend lezen) Methode ‘Take it easy’ (Engels) Groep 6 Methode ‘Taaljournaal’ (taal en spelling) Methode ‘Lekker Lezen’ en Horizontaal lezen (technisch lezen) Nieuwsbegrip XL (begrijpend lezen) Methode ‘Take it easy’ (Engels) Groep 7 Methode ‘Taaljournaal’ (taal en spelling) Horizontaal lezen (technisch lezen) Nieuwsbegrip XL (begrijpend lezen) Methode ‘Take it easy’ (Engels) Groep 8 Methode ‘Taaljournaal’ (taal en spelling) Horizontaal lezen (technisch lezen) Nieuwsbegrip XL (begrijpend lezen) Methode ‘Take it easy’ (Engels) ! Voor!de!NT2!leerlingen!(die!wij!momenteel!niet!hebben)!biedt!de!methode! ‘Taaljournaal’!een!NT2!programma!aan!in!de!lesboeken!zelf.!! c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
8
ICT!materialen!en!software:!! ! _ Voor!taal!en!spelling:!Software!van!‘Taaljournaal’!en!‘Veilig!leren!lezen’! _ Voor!begrijpend!lezen:!‘Nieuwsbegrip!XL’!dit!gaat!via!internet.!! (er!is!een!inlogcode!voor!nodig)! _ Voor!Engels:!‘Take!it!easy’!dit!gaat!via!internet.!! !!!!!(er!is!een!inlogcode!voor!nodig)! ! ICT_!woordenschatonderwijs!Schatkist.!! Schatkist!biedt!de!mogelijkheid!om!woordenschat!aansluitend!bij!de!thema’s!digitaal!aan! te!bieden.!Tot!op!heden!is!dit!nog!niet!aangeschaft.!! Er!hangt!dan!ook!een!prijskaartje!aan.!Mocht!dit!nodig!zijn!dan!zouden!we!dit!kunnen! aanschaffen.!In!relatie!tot!het!digibord!zou!dit!een!leuke!aanvulling!kunnen!zijn.!Wel! moeten!de!resultaten!van!het!woordenschatonderwijs!hier!in!mee!gewogen!worden.!Op! dit!moment!zijn!de!resultaten!goed!en!is!de!aanschaf!tot!dit!pakket!niet!echt! noodzakelijk.! ! Aanvullende!remediërende!materialen:! ! _!Speciale!leesbegeleiding!–!L.!Koning! _!Speciale!spellingbegeleiding!–!Malmberg!(wordt!door!Mary!Potjes!gebruikt)! _!Spelling!in!de!lift! _!Opzoekboekje!–!Ton!Braams! _!Cito!hulpboeken! _!Woordbouw! ! 2.2!Bestede!tijd!aan!taalonderwijs!per!jaargroep!per!domein! ! Op!c.b.s.!De!Zaaier!is!niet!teambreed!afgesproken!hoeveel!tijd!we!besteden!aan!het! taalonderwijs!per!domein.!Op!www.taalpilots.nl!staat!een!kwaliteitskaart Tijdsschema!–! Tijd!voor!lezen!en!taal’4.!!!! Na!onderzoek!op!c.b.s.!De!Zaaier!wordt!momenteel!de!volgende!tijd!besteed!aan!het! taalonderwijs!per!groep!per!week:!! ! Groep#1/2#(per#week)# Beginnende! In!de!grote!kring:!! geletterdheid! 5x!p.w.!5!min.!oefenen!met!klanken!en!letters.!! Groep!2!nog1x!p.w.!15!min.!extra.!! 3x!p.w.!15!min.!interactief!voorlezen.!! 2x!p.w.!15!min.!herhaald!interactief!voorlezen.!(soms! gesplitst)! Tijdens!de!speelwerkles!is!er!een!schrijfhoek.!! In!principe!naar!eigen!keus!(soms!gestuurd!door!de! leerkracht)!van!de!leerling.!In!gr.!2!moeten!zij!wel!een!aantal! werkbladen!maken.!! Onder!de!speelwerkles!wordt!er!dagelijks!10!min.!met!de! leerkracht!een!talige!activiteit!geoefend.!!
165! min.! !
4
In bijlage 3 vindt u deze kwaliteitskaart ‘Tijdsschema – Tijd voor lezen en taal’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
9
Mondelinge!taal!
Woordenschat!!
Overige:!
Op!maandag!is!er!30!min.!vertelkring.!(werkvormen!als! vertellen!en!vragen!stellen,!mix!&!koppel,!binnen/buiten! kring).! Op!donderdag!is!er!20!min.!vertelkring.!! In!de!speelwerkles!is!een!vertelhoek/tafel.!Dit!is!naar!eigen! keuze!van!de!leerling.!! Woordenschat/thema!kaartjes!3x!p.w.!15!min.!(werkvormen! o.a.!mix!&!koppel,!memory)! Binnen!interactief!voorlezen!worden!ook!diverse!woorden! aangeboden.!! Bij!de!speelwerkles!is!een!schrijfhoek.!Zie!hierboven.!! 5x!p.w.!10!min.!voorlezen!voor!schooltijd!door!ouders.!! Interactief!voorlezen!wordt!ook!gedaan!tijdens!Trefwoord! (godsdienst!methode)!en!sociaal!emotionele!lessen.!! Binnen!een!thema!worden!uitstapjes!gemaakt.!! Elke!week!wordt!er!Koekeloere!bekeken!(15!min.).!Een!tv! programma!voor!kleuters!gericht!op!gebied!van! taalontwikkeling,!sociaal_emotionele!vorming!en!oriëntatie! op!jezelf!en!de!wereld.! Diverse!prentenboeken!worden!digitaal! bekeken/voorgelezen.!! Binnen!de!lessen!van!sociaal!emotionele!ontwikkeling! worden!ook!gesprekken!gevoerd!met!elkaar!in!een!grote! kring.!!
50! min.!
45! min.!
65! min.!
!
Kwaliteitskaart!Taalleesonderwijs_!Tijd!voor!taalontwikkeling!in!groep!1!en!2!per!week! zegt5:!! !
Grote#kring# Dagelijks#25S30#minuten#
Kleine#kring# Dagelijks#1S2x## 10#minuten#
Beginnende! geletterdheid!
3_4x!per!week!10_15! minuten:!! _!Klanken!en!letters!! ! 2_3x!per!week!10_15! minuten:!! _!Interactief!voorlezen!
Mondelinge!taal!
2x!per!week!5!minuten:!! _!Praten!in!duo’s!tijdens! grote!kring!
Woordenschat!!
4_5x!per!week!10_15! minuten:!! _!Enkele!woorden!expliciet! aanbieden! _!Meerdere!woorden! herhalen!
2_3x!per!week!10! minuten:!! _!Klanken!en!letters! ! 1_2x!per!week!10! minuten:!! _!Herhaald!interactief! voorlezen! 1_2x!per!week!10_15! minuten:!! _!Gesprekken!voeren!en! vertellen! 2_3x!per!week!10! minuten:!! _!Preteaching!of! reteaching! !
Speelwerkles## 3x#per#week#een#talige# activiteit#van#ongeveer#10# minuten# 1x!per!week!keuze!uit! zelfstandige!activiteit!
1x!per!week!keuze!uit! zelfstandige!activiteit! 1x!per!week!keuze!uit! zelfstandige!activiteit!
!
5
In bijlage 4vindt u Kwaliteitskaart Taalleesonderwijs- ‘Tijd voor taalontwikkeling in groep 1 en 2’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
10
Groep#3#(per#week)! Veilig!leren! 5!x!p.w.!30!min.!duolezen!(zwakke!lezers!krijgen!in!deze!tijd!3! lezen!! keer!p.w.!extra!instructie!gedurende!30!min.)! (aanvankelijk! ! technisch! 5!x!p.w.!15!min.!lezen!in!het!maanleesboekje,!Veilig!&!Vlot! lezen!en!taal)! boekje!en!stilleesboek! ! 5!x!p.w.!45!minuten!methode!Veilig!Leren!Lezen!(dit!bevat!taal,! lezen,!spelling,!begrijpend!lezen)! Spelling! 3!x!p.w.!15!minuten!een!spellingsdictee!uit!Veilig!Leren!Lezen!
450! min.!!
45! min.!
!
Kwaliteitskaart!Tijdschema_!Tijd!voor!lezen!en!taal!6zegt:!! Groep#3#(per#week)! 420minuten! Bij!het!gebruik!van!een!geïntrigeerde!methode!voor!Lezen!en!taal!(zoals!veilig!leren! lezen)! 60!minuten!! Voorlezen,!leesvormen!en!gevarieerde!activiteiten!rond!boeken!in!samenhang!met! leesbegrip!en!woordenschatontwikkeling!!
! ! !
Groep#4#(per#week)# Aanvankelijk! 5!x!p.w.!30!minuten!horizontaal!lezen!(waarvan!3!x!30!minuten! technisch! instructie!aan!zwakke!lezers,!rest!leest!4!keer!per!week!30! lezen! minuten!zonder!instructie!en!1!keer!per!week!30!minuten!met! instructie)! ! 5!x!p.w.!10!minuten!stil!lezen! ! 2!x!p.w.!15!minuten!woordrijen!instructie!+!lezen! Taal! 5!x!p.w.!45!minuten!m.b.v.!de!methode!Taaljournaal! Spelling!
Begrijpend! lezen! Overige! activiteiten!
3!x!p.w.!30!minuten!m.b.v.!de!methode!Taaljournaal! ! 4!x!p.w.!10!minuten!BLOON! ! Zwakke!leerlingen!krijgen!1!keer!p.w.!gedurende!20!minuten! extra!instructie! Sinds!januari!2011!doen!we!dit!1!keer!per!week!gedurende!30! minuten!m.b.v.!het!verhaal!uit!de!methode!Nieuwsbegrip!of!een! verhaal!uit!de!oude!methode!‘Leeszin’! Tijdens!zelfstandig!werken!taal_/leesactiviteiten!uit!de!! kieskast:!3!keer!p.w.!10!minuten!! Boekbespreking:!1!x!p.j.!10!minuten! Kijkkring:!1!x!p.j.!15!minuten!
230! min.!! !
225! min.! 130! min.!
30! min.! 30! min.! !
!
6
Bijlage 3 Kwaliteitskaart ‘Tijdschema- Tijd voor lezen en taal’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
11
Kwaliteitskaart!Tijdschema_!Tijd!voor!lezen!en!taal7!zegt:!! Groep#4#(per#week)! 150_180!minuten! Voortgezet!technisch!lezen! 45_60!!minuten! Voorlezen,!leesvormen!en!gevarieerde!activiteiten!rond!boeken!in!samenhang!met! leesbegrip!en!woordenschatontwikkeling! 240_300!minuten!! Taal;!spreken!en!luisteren,!spellen,!stellen,!woordenschat,!taalbeschouwing!
! ! !
Groep#5#(per#week)# Aanvankelijk! 5!x!p.w.!30!minuten!horizontaal!lezen!(waarvan!2!x!30!minuten! technisch! instructie!aan!zwakke!lezers)! lezen! Taal! 4!x!p.w.!60!minuten!Taaljournaal! Spelling! Begrijpend! lezen! Engels! Overige! activiteiten!
150! min.!! ! 240! min.! 1!x!p.w.!30!minuten!m.b.v.!de!methode!Taaljournaal! 110! 4!x!p.w.!20!minuten!(werkboek!Taaljournaal,!BLOON,!computer)! min.! 1!x!p.w.!90!minuten!Nieuwsbegrip!(basis!les)! 90! Incidenteel!15!minuten!Nieuwsbegrip!XL!(extra!les)! min.! Take!it!easy!(1x!in!de!twee!weken)! 45! min.! Boekbespreking!waarbij!het!accent!wordt!gelegd!op!vertellen!aan!de!klas! a.d.h.v.!een!boek.! In!TopOndernemers!(methode!wereldoriëntatie)!komen!de!volgende!items! naar!voren:!! Mondelinge!presentatie,!schriftelijk!verslag,!werkstukken!maken.!! TopOndernemers!wordt!135!minuten!per!week!gegeven.!!
!
Kwaliteitskaart!Tijdschema_!Tijd!voor!lezen!en!taal!8zegt:!! Groep#5#(per#week)! 120_150!minuten! Voortgezet!technisch!lezen! 60!minuten! Begrijpend!lezen!(Nieuwsbegrip)! 45!minuten! Voorlezen,!leesvormen!en!gevarieerde!activiteiten!rond!boeken!in!samenhang!met! leesbegrip!en!woordenschatontwikkeling! 240_300!minuten!! Taal;!spreken!en!luisteren,!spellen,!stellen,!woordenschat,!taalbeschouwing!
! ! !
Groep#6#(per#week)# Aanvankelijk! 5!x!p.w.!30!minuten!horizontaal!lezen!(waarvan!2!x!30!minuten! technisch! instructie!aan!zwakke!lezers)! lezen! Taal! 4!x!p.w.!60!minuten!Taaljournaal! Spelling! Begrijpend! lezen! Engels!
150! min.!! ! 240! min.! 1!x!p.w.!30!minuten!m.b.v.!de!methode!Taaljournaal! 110! 4!x!p.w.!20!minuten!(werkboek!Taaljournaal,!BLOON,!computer)! min.! 1!x!p.w.!90!minuten!Nieuwsbegrip!(basis!les)! 90! Incidenteel!15!minuten!Nieuwsbegrip!XL!(extra!les)! min.! Take!it!easy!(1x!in!de!twee!weken)! 45! min.!
7
Zie bijlage 3 Kwaliteitskaart ‘Tijdschema- Tijd voor lezen en taal’ Zie bijlage 3 Kwaliteitskaart ‘Tijdschema- Tijd voor lezen en taal’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
8
12
Overige! activiteiten!
Het!houden!van!een!spreekbeurt.!In!TopOndernemers.!(methode! wereldoriëntatie)!komen!de!volgende!items!naar!voren:!! Mondelinge!presentatie,!schriftelijk!verslag,!werkstukken!maken.!! TopOndernemers!wordt!135!minuten!per!week!gegeven.!!
! Kwaliteitskaart!Tijdschema_!Tijd!voor!lezen!en!taal!9zegt:!! Groep#6#(per#week)! 120!minuten!! Voortgezet!technisch!lezen! 60!_!90!minuten! Begrijpend!lezen!(Nieuwsbegrip)! 30!minuten! Voorlezen,!leesvormen!en!gevarieerde!activiteiten!rond!boeken!in!samenhang!met! leesbegrip!en!woordenschatontwikkeling! 240_300!minuten!! Taal;!spreken!en!luisteren,!spellen,!stellen,!woordenschat,!taalbeschouwing!
! ! !
Groep#7/8#(per#week)# Aanvankelijk! 5x!p.w.!30!minuten!horizontaal!lezen!(met!gebruik!van!diverse! technisch! werkvormen)! lezen! ! 5x!p.w.!20!minuten!stillezen/voorlezen!(verdeeld!door!2x!10! minuten!na!de!pauze)! Taal! 5x!p.w.!45!minuten!m.b.v.!de!methode!Taaljournaal!
250! min.!! ! 225! min.! 60! min.! 90! min.! 60! min.!
Spelling!
3!x!p.w.!20!minuten!m.b.v.!de!methode!Taaljournaal!
Begrijpend! lezen! Engels!
90!minuten!Nieuwsbegrip!(basisles!en!XL!op!de!computer),! daarnaast!1x!in!de!maand!een!strategieles!van!60!minuten.! Take!it!easy!
Overige! activiteiten!
Er!worden!spreekbeurten!en!boekbesprekingen!gehouden.!! In!TopOndernemers!(methode!wereldoriëntatie)!komen!de!volgende!items! naar!voren:!! Mondelinge!presentatie,!schriftelijk!verslag,!werkstukken!maken.! TopOndernemers!wordt!135!minuten!per!week!gegeven.!!
! !
9
Zie bijlage 3 Kwaliteitskaart ‘Tijdschema- Tijd voor lezen en taal’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
13
Kwaliteitskaart!Tijdschema_!Tijd!voor!lezen!en!taal!10zegt:!! Groep#7/8#(per#week)! 30_60!minuten!! Onderhouden!van!voortgezet!technisch!lezen! 90_120!minuten! Begrijpend!lezen!(Nieuwsbegrip)! 30!minuten! Voorlezen,!leesvormen!en!gevarieerde!activiteiten!rond!boeken!in!samenhang!met! leesbegrip!en!woordenschatontwikkeling! 240_300!minuten!! Taal;!spreken!en!luisteren,!spellen,!stellen,!woordenschat,!taalbeschouwing!
Momenteel!zijn!er!geen!NT2!leerlingen!bij!ons!op!school.!! ! 2.3!Afspraken!in!verband!met!de!rol!van!taal!in!andere!vakken! ! Er!zijn!geen!vastgelegde!gemaakte!afspraken!over!de!rol!van!taal!in!andere!vakken.!Het! volgende!wordt!wel!gedaan:! ! _ Voorlezen!van!teksten!of!vergroten!van!teksten!op!A_3!(met!name!Cito!toets)! voor!dyslectische!leerlingen.!! _ In!groep!1/2!wordt!a.d.h.v.!een!thema!gewerkt.!Zij!hebben!een!verteltafel,! tentoonstelling!rondom!het!thema.!Zij!proberen!een!uitstapje!te!maken!passend! bij!het!thema.!! _ Spreekbeurten!en!boekbesprekingen!in!groep!4.!! _ In!groep!5!wordt!het!accent!gelegd!op!iets!vertellen!aan!de!klas.!! !!!! De!kinderen!vertellen!a.d.h.v.!een!boek.!! _ In!groep!6!wordt!een!spreekbeurt!gehouden.! _ In!groep!7/8!worden!spreekbeurten,!boekbesprekingen,!Engelse!spreekbeurten! gehouden.!Dit!wordt!om!het!jaar!gewisseld!zodat!dit!niet!allemaal!in!één! schooljaar!plaatsvindt.!! _ Werkstukken!maken!in!groep!7!en!8.!Tijdens!Topondernemers!wordt!dit!ook!al! gedaan!in!groep!5/6.! _ Andere!werkvormen!die!gebruikt!worden!zijn:!een!muurkrant,!verslag,! powerpoint,!folder!maken!o.a.!in!Topondernemers.!Daarnaast!ook!presenteren! van!jouw!kaart!van!Topondernemers!voor!de!klas.!! _ Stappenplan!begrijpend!lezen!gebruiken!bij!teksten!in!de!taalmethode!en!bij!de! zaakvakken.! ! 2.4!Signalering,!diagnostisering!en!behandeling!van!leerlingen!met!! !!!!!taalproblemen! ! We!hanteren!de!uitgangspunten!van!handelingsgericht!werken!(HGW).!Hierbij!wordt! onderstaand!stappenplan!gebruikt:! ! *!Groepsniveau:! ! We!werken!met!een!datamuur.!Dit!wordt!opgesteld!door!de!groepsleerkracht!i.s.m.! intern!begeleider!n.a.v.!de!Cito!toets.!Het!geeft!precies!weer!welke!kinderen!na!een!korte! instructie!aan!het!werk!kunnen.!Welke!kinderen!de!‘gewone’!instructie!nodig!hebben!en! welke!kinderen!extra!(verlengde)instructie!nodig!hebben.!! ! ! Groep!1/2:!
10
Zie bijlage 3 Kwaliteitskaart ‘Tijdschema- Tijd voor lezen en taal’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
14
In!groep!1!en!2!werken!we!met!de!methode!Schatkist.!We!werken!vier!tot!vijf!weken! lang!aan!een!thema.!Vooraf!plannen!we!de!activiteiten,!aan!het!eind!van!het!thema! kruisen!we!de!leerdoelen!aan!waar!we!aan!gewerkt!hebben.!! Wisselend!voor!groep!1!en!2!vullen!we!na!het!thema!de!observatielijsten!van!Schatkist! in.!Zo!wordt!van!elk!kind!1x!in!de!twee!maanden!de!vorderingen!vastgelegd.!Op! taalgebied!wordt!er!dan!gekeken!naar!woordenschat,!mondelinge!taal!en!beginnende! geletterdheid.! Verder!hanteren!we!de!lijsten!van!het!dyslexie!protocol.!Er!wordt!daarbij!gekeken!naar! boekoriëntatie!&!verhaalbegrip!en!specifieke!factoren!die!eventueel!kunnen!verwijzen! naar!dyslexie;!erfelijkheid,!thuissituatie,!eventuele!vertraagde!spraak_!en! taalontwikkeling,!logopedie!e.d.! De!lijst!wordt!2x!in!groep!1!en!2x!in!groep!2!ingevuld.!Halverwege!het!tweede!jaar!wordt! er!een!dyslexietest!afgenomen!bij!de!kinderen!van!groep!2.!Er!wordt!dan!gekeken!naar! het!aantal!aangeleerde!letters,!het!onderscheiden!van!de!eerste!klank!van!een!woord,!de! auditieve!synthese!en!in!hoeverre!ze!zelf!al!woordjes!kunnen!schrijven!(invented! spelling).! Tenslotte!is!de!Cito_toets!nog!een!indicator!voor!de!taalontwikkeling!van!het!jonge!kind.! De!onderdelen!kritisch!luisteren,!actieve_!en!passieve!woordenschat!en!begrippen!en! letterkennis!worden!getoetst.! ! Wanneer!een!kind!vijf!jaar!is!gaat!hij!of!zij!naar!de!logopedie!bus.!Deze!komt!twee! wekelijks!naar!onze!school.!Er!vindt!dan!een!uitgebreide!screening!op!het!gebied!van! taal!plaats.!De!resultaten!worden!besproken!met!de!leerkracht!en!evtueel!wordt!er!tijd! vrijgemaakt!om!een!kind!gedurende!een!langere!periode!in!samenwerking!met!de! ouders!te!begeleiden.!! ! Signaleringslijsten!en!toetsresultaten!aangevuld!met!observaties!bij!bijvoorbeeld!het! aanbieden!van!oefeningen!uit!de!map!fonemisch!bewustzijn,!kunnen!aanleiding!zijn!om! kinderen!verder!te!helpen!met!zijn!of!haar!taalontwikkeling.! ! Groepsplan:! We!werken!met!een!groepsplan!in!groep!1/2.!De!basis!van!dit!plan!vormen!de!resultaten! van!de!Cito!taaltoets!voor!kleuters!en!de!dyslexietest.!! Het!e.e.a.!wordt!uitgedrukt!in!een!datamuur.!! In!het!groepsplan!worden!de!kinderen!benoemd!die!extra!hulp!nodig!hebben!bij! onderdelen!van!de!taalontwikkeling.!Dit!kan!ondermeer!zijn!op!het!gebied!van! letterkennis,!woordenschat!en/of!oefeningen!op!het!gebied!van!fonemisch!bewustzijn.!! Deze!kinderen!worden!tijdens!het!spelen!en!werken!ingepland!voor!extra!begeleiding.! Zij!gaan!dan!in!een!kleine!kring!onder!begeleiding!van!de!stagiair,!de!onderwijsassistent! en/of!de!leerkracht!werken!aan!het!onderdeel!waar!zij!op!uitvallen.!Er!wordt!gewerkt! met!letterkaarten!en!spelletjes,!taalspellen!uit!de!kast,!de!map!fonemisch!bewustzijn!en! soms!extra!werkbladen.!In!de!grote!kring!krijgen!zij!daarbij!ook!nog!eens!extra! aandacht.!!! ! ! Groep!3:! In!groep!3!werken!we!met!de!integrale!taal_/leesmethode!Veilig!Leren!Lezen.!Deze! methode!werkt!gedurende!3!weken!in!één!thema.!Aan!het!einde!van!het!thema!zijn!er! toetsen!om!de!voortgang!te!kunnen!monitoren.!! Deze!bij!de!methode!horende!toetsen!nemen!we!af!en!de!resultaten!voeren!we!in!op! www.toetssite.nl!.!We!krijgen!dan!gelijk!handelingsadviezen.! c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 15
N.a.v.!de!toetsen!delen!we!de!kinderen!in!niveaugroepen!in!(ster,!maan,!zon).!De! sterkinderen!krijgen!zo!mogelijk!dagelijks!verlengde!instructie!m.b.v.!de!verlengde! instructie!van!de!leerkrachtassistent!op!http://la.veiliglerenlezen.nl! De!maankinderen!krijgen!de!basisinstructie.! De!zonkinderen!volgen!de!basisinstructie,!maar!doen!de!verwerking!meer!zelfstandig!en! op!een!iets!moeilijker!niveau!waarbij!meer!technische!leesvaardigheid!en!inzicht! gevraagd!wordt.! Wij!hebben!de!mogelijkheid!om!onze!onderwijsassistente!in!te!zetten,!om!nog!extra!te! oefenen!met!de!hele!zwakke!lezers.! Behandeling!wordt!vooral!ingezet!op!technisch!lezen.!! ! In!groep!4!t/m!8:! De!toetsgegevens!van!de!methode!gebonden!toetsen!leggen!we!vast!in!ons!digitaal! leerlingvolgsysteem!Parnassys!en!in!een!toetsmap!per!groep.!! Naast!toetsen!volgen!we!wekelijks!de!ontwikkeling!van!de!leerlingen!door!observaties! en!controles!van!schriftelijk!werk.!! De!toetsgegevens!van!de!methode!ongebonden!toetsen!leggen!we!vast!in!ons!digitaal! leerlingvolgsysteem!Parnassys.!! We!hebben!een!dyslexieprotocol!ingevoerd,!wat!betekent!dat!de!leerlingen!van!groep!1! t/m!8!extra!goed!gevolgd!worden!wat!betreft!hun!taalontwikkeling!en!hun!technisch! leesniveau.!! Aan!de!hand!van!de!toetsen!en!de!observaties!van!de!leerkracht!kan!besloten!worden! om!sommige!kinderen!–!waarbij!het!leerproces!meer!of!minder!stagneert_!extra! aandacht!te!geven.!Een!kind!kan!ook!zo!goed!scoren!dat!het!nodig!is!om!moeilijker!of! meer!uitdagender!stof!aan!te!bieden.!! In!de!eerste!plaats!worden!de!toetsgegevens!van!Cito!in!een!groepsplan!verwerkt.!Het! verdeelt!de!klas!in!drie!groepen.!De!A/B,!C!en!D/E!groep.!N.a.v.!dit!groepsplan!geeft!het! de!leerkracht!inzicht!in!de!verschillen!van!instructie.!! De!A/B!groep!kan!na!een!korte!instructie!aan!het!werk,!de!C/D/E!leerlingen!krijgen!een! basisinstructie,!waarna!groep!C!aan!het!werk!gaat.!De!D/E!leerlingen!krijgen!een!extra! instructie.!Daarnaast!staat!er!in!een!groepsplan!ook!het!doel!waar!naartoe!gewerkt! word,!welke!hulpmiddelen,!het!evaluatie!instrument!en!het!evaluatie!moment.!! Indien!de!ontwikkeling!stagneert,!maken!we!voor!de!leerling!een!hulpprogramma! (individueel!handelingsplan).!Dit!kan!inhouden!dat!de!leerling!extra!instructie,!extra! (in)oefening!of!een!ander!programma!krijgt.!! In!het!kader!van!een!handelingsplan!is!het!soms!noodzakelijk!dat!een!kind!(veel)!meer! tijd!krijgt!om!zich!de!basisstof!van!de!groep!eigen!te!maken.! In!dat!geval!kan!het!voorkomen!dat!de!leerling!een!jaar!extra!bij!een!leerkracht!in!de! groep!blijft.!De!leerling!krijgt!indien!nodig!een!aangepast!programma,!afgestemd!op! zijn/haar!tempo!en!mogelijkheden.!Het!is!ook!mogelijk!dat!een!leerling!voor!één!of! enkele!vakgebieden!de!lessen!volgt!in!een!andere!groep.!! ! *!Schoolniveau:! ! De!intern!begeleider!is!een!leerkracht!die!(gedeeltelijk)!is!vrij!geroosterd!voor!de! coördinatie!van!de!leerlingenzorg!en!ondersteuning!van!de!leerkrachten!bij!het!opzetten! van!hulpprogramma’s.!Zij!kan!ook!aanvullend!onderzoek!doen!om!beter!zicht!op!het! probleem!te!krijgen.!Op!c.b.s.!De!Zaaier!is!Rianne!Tiedink!de!intern!begeleider.!! Vaak!kan!de!leerkracht!de!extra!hulp!in!de!groep!geven,!maar!soms!is!het!wenselijk!om! dit!buiten!de!groep!in!alle!rust!te!doen!(RT).!Deze!RT!wordt!dit!jaar!gegeven!door!de! intern!begeleider!op!de!vrijdagochtend.!Volgend!jaar!zal!deze!mogelijkheid!er!helaas!niet! c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 16
meer!zijn.!Extra!hulp!zal!dan!m.b.v.!een!onderwijsassistente!in!de!groep!gerealiseerd! moeten!worden.! Drie!keer!per!jaar!houden!de!leerkrachten!en!de!intern!begeleider!een! groepsbespreking.!Hierin!worden!alle!vak_!en!vormingsgebieden!gericht!op!de! leerdoelen!en!de!sociaal_emotionele!ontwikkeling!van!de!hele!groep!besproken.!Het!gaat! dan!om!een!totaalindruk!van!de!ontwikkeling!van!de!leerlingen!op!dat!moment.!Aan!het! einde!van!een!groepsbespreking!ontstaat!er!een!groepsplan.!! Ook!houdt!het!team!vanaf!het!schooljaar!2011_2012!onder!leiding!van!de!intern! begeleider!twee!keer!per!jaar!een!leerling_bespreking.!Tijdens!de!leerling_bespreking! wordt!er!gekeken!naar!de!vak_!en!vormingsgebieden!gericht!op!de!leerdoelen!en!de! sociaal_emotionele!ontwikkelingsdoelen!en!wordt!er!m.b.v.!een!HGPD!formulier!langere! tijd!stil!gestaan!bij!de!problemen!van!de!individuele!leerling.!N.a.v.!de!leerling_ bespreking!ontstaat!er!een!individueel!handelingsplan.!! Verder!zijn!er!vanaf!het!schooljaar!2011_2012!zorggesprekken!tussen!de!leerkracht!en! de!intern!begeleider.!Deze!zorggesprekken!vinden!4!keer!per!jaar!na!schooltijd!plaats.!In! deze!gesprekken!worden!de!zorgleerlingen!besproken!om!zo!meer!zicht!te!krijgen!op! hun!problematiek!en!te!kunnen!komen!tot!handelingsgerichte!oplossingen.! Vanaf!het!jaar!2009_2010!krijgen!de!leerkrachten!ook!al!twee!keer!per!jaar!de! mogelijkheid!om!een!leerling!uitgebreid!te!bespreken!met!de!orthopedagoog!om!samen! tot!afspraken!van!handelen!te!komen.!Deze!gesprekken!noemen!we!HGPD!(Handelings! Gerichte!Proces!Diagnostiek)!gesprekken.!! Op!iedere!teamvergadering!staat!de!zorg!als!vast!punt.! Begin!februari!en!begin!juni!hebben!we!een!teamvergadering!waarin!we!aan!de!hand! van!een!datamuur!en!niveaugrafieken!de!behaalde!resultaten!evalueren!en!nieuwe! afspraken!maken!om!ons!onderwijs!te!kunnen!verbeteren.! Ook!hebben!we!twee!keer!per!jaar!een!vergadering!waar!de!zorg!in!het!algemeen! centraal!staat.! ! De!taalcoördinator11!is!een!leerkracht!die!10!middagen!per!jaar!is!vrij!geroosterd!voor! het!bewaken!van!het!proces!van!implementatie,!uitvoering!en!borging!van!het! taalbeleidsplan!en!ondersteuning!van!de!leerkrachten.!! Er!zijn!drie!elementen!die!de!pijlers!vormen!van!het!werk!van!de!taalcoördinator.!! Dat!is!in!de!eerste!plaats!het!taalonderwijs!zelf.!! De!taalcoördinator!houdt!zich!bezig!met!de!kwaliteit!van!het!taalonderwijs!en!heeft! kennis!van!het!taalonderwijs.! Op!de!tweede!plaats!is!een!taalcoördinator!een!vraagbaak!en!een!stimulator!voor!de!rest! van!het!team.!De!taalcoördinator!maakt!haar!team!enthousiast!!voor!verschillende! aspecten!van!het!taalonderwijs!en!coacht!en!begeleidt!haar!collega's.!! Op!de!derde!plaats!moet!de!taalcoördinator!erop!toezien!dat!het!taalonderwijs!op!een! verantwoorde!manier!wordt!vastgelegd!en!dat!veranderingen!planmatig!verlopen.!Dit! taalbeleidsplan!is!daarbij!het!handboek.!! Deze!drie!elementen!functioneren!steeds!in!samenhang!met!elkaar.!! Een!taalcoördinator!kan!collega's!enthousiast!maken!voor!bepaalde!vernieuwingen,! teamleden!handvatten!geven!bij!de!invoering!van! zo'n!vernieuwing!en!zo'n!invoering!planmatig!laten!verlopen12.!! Daarnaast!vormt!de!taalcoördinator,!directeur!en!intern!begeleider!het! taalverbeterteam.!School!zelfevaluatie!is!hierbij!een!essentieel!onderdeel.! 11
Zie bijlage 5 voor taakomschrijving taalcoördinator. Deze drie elementen komen uit het artikel ‘Taalcoördinator worden’ ,geschreven door: Albert Walsweer & Harry Paus, tijdschrift JSW, maart 2003 c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 17
12
! *!Bovenschoolsniveau:! ! Binnen!het!samenwerkingsverband!Apeldoorn!en!omgeving,!waar!wij!bij!zijn! aangesloten!is!afgesproken!dat!elke!school!de!beschikking!heeft!over!een!vaste! orthopedagoog!toegewezen!door!de!IJsselgroep.!In!ons!geval!is!dat!mevrouw!J.! Barendsen.!! Als!de!school!heeft!gewerkt!met!een!groepsplan,!individueel!handelingsplan!en!een! specifiek!handelingsplan!en!nog!steeds!met!vragen!blijft!zitten,!kan!de!orthopedagoog! ingeschakeld!worden!voor!advisering,!intervisie,!(deel)onderzoek,!observatie,!HGPD_ werkwijze.! Daarnaast!kunnen!we!ook!gebruik!maken!van!de!volgende!mogelijkheden!van! hulpverlening!rondom!de!school:! 1. Preventieve!ambulante!begeleiding!(PAB);!aanvragen!bij!een!REC.! 2. Zorgnetwerk!gemeente!Voorst;!een!door!de!gemeente!ingesteld,!interdisciplinair! team!(vertegenwoordigd!zijn:!gemeente!Voorst!in!de!vorm!van!een!voorzitter!en! notulist,!Verian!consultatiebureau,!Sensire!algemeen!maatschappelijk!werk.!GGD! Gelre_IJssel,!Bureau!Jeugdzorg!Apeldoorn,!Younger!at!heart,!politie!en! leerplichtambtenaar).! 3. Schoolgericht!maatschappelijk!werk!van!MD!Veluwe,!contactpersoon!van!onze! school!is!Grietje!Vermeer.! 4. Reguliere!jeugdhulpverlening.!Om!hiervoor!in!aanmerking!te!kunnen!komen! moeten!ouders!zich!aanmelden!bij!BJZ!(IQ!van!het!kind!boven!de!80)!of!MEE! Veluwe!(IQ!van!het!kind!onder!de!80).!Deze!instanties!geven!een!beschikking!af,! zodat!bij!één!van!de!aanbieders!het!vervolg/de!uitvoering!kan!plaats!vinden.! 5. Persoonsgebonden!budget!voor!in!de!thuissituatie;!dat!kan!dan!lopen!via!BJZ,! MEE!Veluwe!of!het!CIZ.! 6. Particuliere!praktijken.! 7. Advies!vragen!aan!de!PCL!van!het!eigen!samenwerkingsverband.! ! De!bedoeling!en!opzet!van!de!bestaande!zorgstructuur!in!de!school!en!buiten!de!school! is,!om!kinderen!zo!lang!mogelijk!passend!onderwijs!te!bieden!op!de!eigen!school.! Als!het!onderwijs!en!daarbij!de!zorgstructuur!niet!het!gewenste!resultaat!qua! welbevinden,!gedrag!en/!of!leerprestaties!voor!de!eigen!school!(en!thuis)!oplevert,!kan! overwogen!worden!om!naar!een!andere!basisschool,!met!een!ander!zorgprofiel,!over!te! stappen.! Het!kan!voorkomen!dat!de!mogelijkheden!binnen!het!voortraject!verkend!en!benut!zijn,! maar!niet!leiden!tot!een!voor!het!kind!zo!optimaal!mogelijke!ontwikkeling.!Dan!hebben! de!school!en!de!ouders!de!mogelijkheid!om!via!de!PCL!van!het!eigen!SWV!een! beschikking!voor!SBO!aan!te!vragen.!! Indien!een!school!(i.s.m.!ouders)!kiest!voor!aanmelding!bij!de!PCL,!moet!voorafgaand! afstemming!plaats!gevonden!hebben!met!de!‘eigen’!orthopedagoog.! Bij!ernstige/!specifieke!leer_/!gedragsproblemen!hebben!de!school!en!de!ouders!de! mogelijkheid!een!rugzakaanvraag!te!doen!bij!het!REC!van!een!school!voor!Speciaal! Onderwijs.!! ! 2.5!Leerlingvolgsysteem!voor!taal! ! Daarin!wordt!de!norm!van!80%!aangehouden.!Alle!Cito!toetsen!en!de!meeste!methode! gebonden!toetsen!staan!geregistreerd!in!Parnassys!zodat!elke!groepsleerkracht! zijn/haar!eigen!toetsen!kan!invoeren.!! c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 18
! Groep 1 Cito Taal voor Kleuter (midden en eind) Cito Rekenen voor kleuters (midden en eind) (onderdelen seriëren, classificeren en oorzaak-gevolg als toetsmiddel voor de hogere denkvaardigheden ten behoeve van begrijpend luisteren cq begrijpend lezen)
Observatielijst Schatkist Signaleringslijsten Protocol Leesproblemen (2x afgenomen in gr. 1) Groot letterblad toets van Veilig Leren Lezen ( aan het einde van het schooljaar als signalering in hoeverre gr. 1 de letters al kent.)
Groep 2 Cito Taal voor kleuters (midden en eind) Cito Rekenen voor kleuters (midden en eind) Observatielijst Schatkist Signaleringslijsten Protocol Leesproblemen (2x afgenomen in gr. 2) Risicoscreening kleuters (dyslexieprotocol; alle leerlingen in december en de zwakke leerlingen in juni nogmaals)
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
19
Groep 3 Cito Spelling (midden en eind) AVI (lezen) Drie Minuten Toets (lezen) Toetsen van Veilig leren lezen Groep 4 Cito Spelling (midden en eind) Cito Begrijpend lezen (midden en eind) AVI (lezen) Drie Minuten Toets (lezen) Methode toetsen Taaljournaal (spelling en taal) Methode toets Nieuwsbegrip (begrijpend lezen vanaf januari) Groep 5 Cito Spelling (midden en eind) Cito Begrijpend lezen (midden) AVI (lezen) Drie Minuten Toets (lezen) Methode toetsen Taaljournaal (spelling en taal) Methode toets Nieuwsbegrip (begrijpend lezen) Groep 6 Cito Spelling (midden en eind) Cito Begrijpend lezen (midden) AVI (lezen) Drie Minuten Toets (lezen) Methode toetsen Taaljournaal (spelling en taal) Methode toets Nieuwsbegrip (begrijpend lezen) Methode toets Take it easy (Engels) Groep 7 Cito Spelling (midden en eind) Cito Begrijpend lezen (midden) AVI (lezen) Drie Minuten Toets (lezen) Methode toetsen Taaljournaal (spelling en taal) Methode toets Nieuwsbegrip (begrijpend lezen) Methode toets Take it easy (Engels) Entreetoets groep 7
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
20
Groep 8 Cito Spelling (midden en eind) Cito Begrijpend lezen (midden) AVI (lezen) Drie Minuten Toets (lezen) Methode toetsen Taaljournaal (spelling en taal) Methode toets Nieuwsbegrip (begrijpend lezen) Methode toets Take it easy (Engels) Cito eindtoets groep 8 ! 2.6!Toetsresultaten!voor!taal! ! Wij!streven!er!naar!om!alle!toetsresultaten!in!Parnassys!te!registreren.!Dit!om!alle! gegevens!van!de!school,!de!groep!en!de!leerling!bij!elkaar!te!hebben.!! !! Deze!toetsen!staan!al!vast!in!Parnassys!met!normering!(80%!goed):! _!Cito!Taal!voor!kleuters! _!Cito!Spelling!! _!Cito!Begrijpend!lezen! _!Cito!Entreetoets! _!AVI! _!Drie!Minuten!Toets! _!Methode!toetsen!Taaljournaal!(spelling!en!taal)! _!Begin_!en!eindtoets!van!Nieuwsbegrip! ! De!volgende!methode!toetsen!dienen!zelf!gemaakt!te!worden!en!in!Parnassys!worden! gezet:! ! _!Methode!toets!Nieuwsbegrip!(bloktoetsen!om!de!6!weken)! _!Methode!toets!Take!it!easy! ! In!groep!3!worden!de!toetsen!van!Veilig!Leren!Lezen!ingevuld!op!www.toetssite.nl.!Je! krijgt!er!dan!gelijk!handelingsadviezen!bij!die!opgevolgd!kunnen!worden!ter!verbetering! voor!de!leerling.!! Voor!de!methode!Lekker!Lezen!hebben!we!momenteel!geen!registratieprogramma.!De! AVI!en!DMT!zijn!hier!wel!onze!richtlijnen!in.!! ! 2.7!Onderwijsondersteunende!ouderprogramma’s! ! _!De!logeerbeer!(Flip)!in!de!groepen!1/2!om!het!taalgebruik!te!stimuleren.! _!BLOON!(bekijken,!lezen,!omdraaien,!opschrijven,!nakijken)!van!de!woorden!!! !!van!spelling!wordt!thuis!geoefend.!Hier!ondersteunen!de!ouders!hun!! !!kinderen!in.!! _!Nieuwsbegrip!wordt!na!de!les!meegegeven!naar!huis!om!hier!evt.!nog!! !!thuis!over!door!te!praten.!Nieuwsbegrip!XL!kan!ook!thuis!gemaakt!worden.!! _!Wanneer!een!kind!naar!de!gespecialiseerde!dyslexie!Remedial!Teacher!! !!gaat!of!naar!de!logopedist!krijgen!zij!ook!oefeningen!om!thuis!met!hun!!! !!ouders!wekelijks!te!oefenen.!! c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
21
3. Analyse van het taalonderwijs van de school
! ! 3.1!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!de!populatie! ! In!het!schooljaar!2009_2010!hebben!wij!een!eerste!stap!gezet!tot!een!doorgaande!lijn! binnen!de!school.!! Te!denken!aan!de!methode!Schatkist!groep!1/2!naar!Veilig!Leren!Lezen!in!groep!3!met! inzet!op!begrijpend!luisteren/lezen.!! Daarnaast!hebben!wij!een!doorgaande!lijn!uitgezet!bij!de!methoden!Taaljournaal!en! Nieuwsbegrip!vanaf!groep!4!t/m!8.!Er!zijn!hierbij!afspraken!gemaakt.13!!! NT2!leerlingen!hebben!wij!momenteel!niet.!! Wij!maken!nu!een!kleine!groei!in!het!leerlingaantal.!We!werken!in!vier! combinatiegroepen.!! Het!komende!schooljaar!2011/2012!gaan!we!beginnen!met!het!opstellen!van! groepsplannen14.!Met!welk!vak!hierbij!gestart!wordt!is!nog!niet!bekend.!! ! 3.2!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!het!team! ! De!meeste!leerkrachten!werken!parttime.!De!directeur!is!sinds!het!schooljaar!2010_ 2011!bij!ons!op!school!gekomen.!In!het!schooljaar!2011_2012!zal!er!een!nieuwe! leerkracht!komen!werken!bij!ons!op!school.!Daarnaast!zullen!een!aantal!leerkrachten! per!schooljaar!2011_2012!wisselen!van!groep.! Binnen!ons!team!willen!wij!opbrengst!gericht!gaan!werken.!Hier!horen!o.a.!het!werken! met!groepsplannen,!datamuren!en!het!bewust!werken!met!het!directe!instructiemodel.!! Schoolbreed!gaan!wij!vanaf!schooljaar!2011_2012!horizontaal!in!de!ochtenden!werken.! Dit!betekent!dat!de!instructie!lessen!van!rekenen,!taal,!spelling!en!begrijpend!lezen!op! vaste!tijden!starten.!Een!aantal!leerlingen!kunnen!bij!deze!werkwijze!op!hun!eigen! niveau!in!een!andere!klas!gaan!werken!aan!een!bepaald!vak!op!hetzelfde!tijdstip.!! Daarnaast!hebben!wij!gewerkt!aan!de!kwaliteitsverhoging!van!begrijpend!lezen,! woordenschat!en!Taaljournaal!(taalmethode).!Dit!is!nog!niet!allemaal!goed!geborgd.!! Wij!hebben!een!taalverbeterteam!wat!momenteel!en!het!komende!schooljaar!zich!richt! op!spelling.!! In!de!week!van!de!Kinderboekenweek!(een!vaste!projectweek)!besteden!wij!als!school! extra!aandacht!aan!het!lees_!en!taalonderwijs.!! In!groep!1/2!wordt!in!augustus!2011!de!methode!Onderbouwd!aangeschaft!en! geïntegreerd.!Een!methode!die!duidelijk!het!leerstofaanbod!aan!jonge!kinderen! beschrijft.!Hierbij!wordt!gebruik!gemaakt!van!ontwikkelingsmaterialen.!! In!groep!5/6!doen!ze!mee!aan!de!Nederlandse!Kinderjury.!Door!mee!te!doen!kun!je!laten! zien!wat!je!favoriete!boek!is.!Dit!boek!kan!een!prijs!winnen!in!Nederland.!! Ter!voorbereiding!op!het!voortgezet!onderwijs!bieden!wij!vanaf!groep!6!t/m!8!een! tweede!taal!(Engels)!aan.!! ! 3.3!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!de!voorschoolse!opvang! ! De!afgelopen!jaren!hebben!de!leerkrachten!van!groep!1/2!VVE!scholing!gehad.!! Ellen!Castelijns!(leerkracht!groep!1/2)!is!onze!contactpersoon!VVE.!! In!de!stichting!PCBO!Voorst!is!één!iemand!de!hoofdcontactpersoon!van!VVE.!!
13
Zie bijlage 6 afspraken werkwijze Taaljournaal en Nieuwsbegrip. Zie bijlage 7 kwaliteitskaart ‘Werken met groepsplannen’. c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
14
22
Er!zijn!informele!contacten!die!plaatsvinden!van!de!peuterspeelzaal!naar!groep!1/2.!Wij! zouden!dit!graag!formeler!willen!zien.!! ! 3.4!Het!taalbeleid!in!relatie!tot!de!aansluiting!met!het!vervolgonderwijs! ! Doordat!het!Regionaal!Netwerk!Passend!onderwijs!een!rijkssubsidie!van!de!overheid! heeft!ontvangen!was!het!de!afgelopen!twee!schooljaren!(2009!–!2011)!mogelijk!om!voor! ouders!en!scholen!kosteloos!te!werken!aan!een!doorgaande!dyslexielijn!voor!basis_!en! voortgezet!onderwijs.!Dit!zal!zich!in!de!komende!vier!jaren!nog!voortzetten.!! In!samenwerking!met!de!basisschool!voeren!de!GZ_psychologen/orthopedagogen!en! Remedial!Teachers!van!de!SLAR!(Stichting!Leerlingenzorg!!Apeldoorn!en!Regio)!dit! dyslexieonderzoek!uit.! Door!in!groep!8!het!onderzoek!!uit!te!voeren!kan,!als!aan!alle!criteria!is!voldaan,!een! dyslexieverklaring!worden!afgegeven!vóór!het!kind!naar!de!brugklas!gaat.!Het!voordeel! daarvan!is!dat!kinderen!vanaf!de!eerste!dag!in!de!brugklas!in!aanmerking!komen!voor! extra!faciliteiten!die!het!vervolgonderwijs!biedt!(zoals!bijv.!remedial!teaching,! tijdverlenging!en!aangepaste!beoordeling).!! Het!is!echter!ook!mogelijk!dat!kinderen!geen!dyslexieverklaring!krijgen,!maar!dan!is!wel! bekend!welke!lees_!en!spellingsproblemen!deze!kinderen!hebben.! ! Het!onderwijskundig!rapport!en!een!(telefonisch)gesprek!zijn!de!overdracht!en! terugkoppeling!van!het!vervolgonderwijs!naar!de!basisschool.!! ! Vanuit!de!Engelse!methode!Take!it!Easy!hebben!de!leerlingen!een!taalportfolio.!Dit!kan! als!overdracht!voor!het!vervolgonderwijs!dienen!qua!niveau!Engels.! ! 3.5!Methoden!en!materialen!voor!het!taalonderwijs!(incl.!ICT)! ! Onze!methoden!voldoen!aan!de!kerndoelen.!! Wij!gebruiken!de!volgende!methoden:! ! _!Methode!‘Schatkist’!(nieuw)15! _!Map!‘Fonemisch!bewustzijn’! _!Methode!‘Veilig!Leren!Lezen’!(2de!maanversie)! _!Methode!‘Taaljournaal’!(taal!en!spelling)16! _!Methode!‘Lekker!Lezen’!(technisch!lezen)17! _!Methode!‘Nieuwsbegrip!XL’!(begrijpend!lezen)18! ! De!kwaliteitskaarten!geven!duidelijke!sterke!en!zwakke!kanten!aan!van!de!methode.!! ! Per!augustus!2011!gaan!we!werken!met!de!methode!Onderbouwd!voor!groep!1/2.!Een! methode!die!duidelijk!het!leerstofaanbod!aan!jonge!kinderen!beschrijft.!Hierbij!wordt! gebruik!gemaakt!van!ontwikkelingsmaterialen.!! ! De!volgende!verbeteringen!(sommige!als!ZIEZO_project)!zijn!al!in!gang!gezet!de! afgelopen!jaren:!! ! 15
Zie bijlage 8 Analyse Schatkist kleuters. Zie bijlage 9 Analyse methoden ‘Spelling Taaljournaal’. 17 Zie bijlage 10 Kwaliteitskaart ‘Voortgezet technisch lezen Lekker Lezen’. 18 Zie bijlage 11 Analyse methoden ‘Taal en leesmethoden begrijpend lezen Nieuwsbegrip’. c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 16
23
_!Goede!doorgaande!leerlijn!van!groep!2!naar!groep!3!op!gebied!van!!! !!begrijpend!luisteren/lezen.! _!Eenduidige!aanpak!in!de!werkwijze!van!de!methode!Taaljournaal!(Taal).! _!Invoering!en!eenduidige!aanpak!in!Nieuwsbegrip.! _!Invoering!Lekker!Lezen.!! ! Dit!wordt!in!de!PDSA!(hoofdstuk!5)!verder!uitgewerkt.!! Vooral!borging!en!het!houden!aan!de!afspraken!krijgen!de!aandacht!de!komende!jaren.!! In!schooljaar!2010_2011heeft!het!taalverbeterteam!d.m.v.!ZIEZO!een!onderzoek!gedaan! naar!de!knelpunten!van!Spelling.(methode!Taaljournaal)!Dit!krijgt!in!het!schooljaar! 2011_2012!een!verder!vervolg!ter!verbetering!van!de!kwaliteit!van!ons! spellingonderwijs.!! ! 3.6!Bestede!tijd!aan!taalonderwijs!per!jaargroep!per!domein! ! In!§2.2!staat!een!uitgebreide!versie!van!de!bestede!tijd!aan!taalonderwijs!per!jaargroep! Het!is!belangrijk!dat!er!voldoende!taaltijd!op!het!rooster!staat!en!dat!het!daadwerkelijk! wordt!besteed!aan!lezen!en!taal.!De!inspectie!geeft!aan!dat!de!tijd!voor!taal!en!lezen! ongeveer!8!uur!per!week!zal!moeten!zijn.!19! !! Hieronder!een!overzicht!qua!tijdsindeling!volgens!de!kwaliteitskaart!en!wat!wij!op! school!aan!tijden!hebben!in!het!taalonderwijs.!! Het!gaat!om!de!doelgerichte!instructie!en!(in)oefening.!! ! ! Groep!½! Groep!3! Groep!4! Groep!5! Groep!6! Groep!7/8!
Kwaliteitskaart!tijd!voor!lezen! en!taal20! 300_480!minuten! 480!minuten! 435_540!minuten! 465_555!minuten! 450_540!minuten! 390_510!minuten!
tijd!lezen!en!taal!op!c.b.s.!De! Zaaier! 325!minuten! 495!minuten! 645!minuten! 590!minuten! 590!minuten! 625!minuten!
! Sterkte_/zwakte!analyse:! ! Groep!1/2:!Volgens!dit!onderzoek!wordt!er!op!school!325!minuten!aan!lezen!en!taal! besteed.!Dit!zit!aan!de!ondergrens!van!de!aantal!minuten!wat!de!kwaliteitskaart!aangeeft.!In! groep!1/2!is!het!moeilijk!de!precieze!tijd!vast!te!leggen!omdat!er!tussen!de!lessen!door!ook! aandacht!is!voor!taal/lezen.!! ! Wanneer!je!kijkt!naar!§!2.2!en!expliciet!de!kwaliteitskaart!Taalleesonderwijs_!Tijd!voor! taalontwikkeling!in!groep!1/2!er!naast!legt!zie!je!het!volgende:! ! Beginnende!geletterdheid:!! 165!min.!!kwaliteitskaart:!90!_!155!min.! Mondelinge!taal:!! ! ! !!50!min.!!kwaliteitskaart:!20!_!!40!min.!! Woordenschat:!! ! !!! !!45!min.!!kwaliteitskaart:!60!_!135!min.! ! Binnen!woordenschat,!expliciet!enkele!woorden!aanbieden!en!woorden!herhalen,! preteaching!en/of!reteaching!staan!te!weinig!minuten.!! 19
Wat geschreven staat in de kwaliteitskaart ‘Tijd voor lezen en taal’(bijlage 3). Zie bijlage 3 kwaliteitskaart ‘Tijd voor lezen en taal’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
20
24
Momenteel!is!door!de!leerkracht!aangegeven!dat!deze!groep!geen!preteaching!nodig!heeft! omdat!de!leerlingen!sterk!in!de!woordenschat!zijn.!! ! Groep!3:!Volgens!dit!onderzoek!wordt!er!meer!aandacht!besteed!per!week!aan!het! taalonderwijs.!Daarnaast!krijgen!de!zwakke!lezers!nog!3x!per!week!extra!instructie! gedurende!30!minuten.!Dit!wordt!onder!de!leestijd!gedaan.! ! Groep!4:!Volgens!dit!onderzoek!is!het!aantal!minuten!in!het!voortgezet_!en!technisch!lezen! meer!dan!wat!de!kwaliteitskaart!aanraadt.! Taal!en!spelling!gaan!samen!ook!over!de!aantal!minuten!heen!van!wat!de!kwaliteitskaart! aangeeft.!Voornamelijk!spelling.!Normaal!gesproken!3x!20!minuten!per!week21.!! Groep!4!krijgt!momenteel!het!dubbele!aantal!minuten!in!vergelijking!met!de!norm!die!de! kwaliteitskaart!en!de!handleiding!Taaljournaal!aangeven!(incl.!BLOON).!! De!kwaliteitskaart!geeft!geen!minuten!voor!begrijpend!lezen.!Groep!4!krijgt!momenteel! vanaf!januari!alleen!de!begrijpend!leestekst.!Deze!leestekst!wordt!met!de!kinderen! besproken!door!voorspellingen!te!doen!en!een!woordweb!te!maken.!! ! Het!artikel!van!Joop!Stoeldraijer!en!Kees!Vernooy!geeft!het!volgende!aan:! ! Ons#standpunt#is:#besteed#in#groep#4#veel#aandacht#aan#belangrijke#onderliggende# vaardigheden#voor#begrijpend#lezen,#zoals#voortgezet#technisch#lezen#en#woordenschat.#Start# vervolgens#met#de#methode#voor#de#leesstrategieën#als#de#leerlingen#minimaal#AVIS4#(oude#avi)# lezen.#Dit#voorkomt#frustrerende#ervaringen.#Onze#stelling:#meer#aandacht#voor#vlot#lezen,# maar#ook#woordenschat,#leidt#tot#betere#resultaten#bij#begrijpend#lezen.22# ! Neem!wel!in!januari!de!Cito!begrijpend!lezen!groep!4!af.!Dit!is!een!0_meting.! De!groep!4!van!nu!(schooljaar!2010_2011)!is!een!zwakke!groep.!! Extra!taalonderwijs!op!maat!is!noodzakelijk!voor!deze!groep.!! ! Groep!5:!In!het!aantal!minuten!is!het!vak!Engels!met!45!minuten!niet!meegerekend.!Dit! wordt!in!de!kwaliteitskaart!niet!genoemd.!! Het!voortgezet!technisch!lezen!is!precies!gelijk!aan!wat!de!kwaliteitskaart!voorschrijft!qua! minuten.!! In!groep!5!wordt!er!30!minuten!langer!besteed!aan!begrijpend!lezen!dan!wat!de! kwaliteitskaart!voorschrijft.!! Aan!spelling!wordt!110!minuten!per!week!aandacht!besteed.!Qua!gerichte!instructietijd!is! dit!in!vergelijking!met!de!kwaliteitskaart!50!minuten!meer.!Taaljournaal!taal!(240!min.)!en! spelling!(zoals!de!methode!aangeeft!60!min.)!zou!samen!precies!het!aantal!minuten!taal!zijn,! wat!de!kwaliteitskaart!voorschrijft.!! Er!wordt!op!dit!moment!geen!tijd!besteed!aan!voorlezen.!! ! Groep!6:!In!het!aantal!minuten!is!het!vak!Engels!met!45!minuten!niet!opgenomen.!Dit!geeft! ook!de!kwaliteitskaart!niet!aan.!! De!kinderen!in!groep!6!besteden!per!week!30!minuten!meer!tijd!aan!aanvankelijk!technisch! lezen.!Bij!ons!is!de!afspraak!op!school!dat!er!van!8.30_9.00!uur!in!alle!groepen!horizontaal! gelezen!wordt.!Dit!kan!in!combinatie!zijn!met!de!methode!Lekker!Lezen.!Voornamelijk!in! gebruik!bij!groep!4!t/m!6.!! De!tijd!voor!begrijpend!lezen!is!precies!gelijk!aan!wat!de!kwaliteitskaart!voorschrijft! namelijk!90!minuten.!! 21
Zie handleiding Taaljournaal spelling. Artikel Géén begrijpend lezen in groep 4?! Analyse van 5 methoden. Joop Stoeldraijer en Kees Vernooy, Basisschool Management Nr . 2, oktober 2007 c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
22
25
Voor!spelling!staat!volgens!de!methode!Taaljournaal!en!de!kwaliteitskaart!60!minuten!per! week.!In!groep!6!wordt!hier!110!minuten!aandacht!aan!besteed.!Wanneer!dit!60!minuten! zou!zijn!samen!met!de!taalmethode!240!minuten,!dan!zou!dit!overeen!komen!met!de! kwaliteitskaart!qua!minuten!per!week.!! ! Groep!7/8:!In!de!minuten!is!het!vak!Engels!van!60!minuten!niet!meegenomen.!Dit!geeft!ook! de!kwaliteitskaart!niet!aan.!! Aan!het!onderhouden!van!het!voortgezet!technisch!lezen!in!groep!7/8!wordt!veel!tijd! besteed.!Mede!omdat!er!een!afspraak!is!om!elke!morgen!te!beginnen!met!30!minuten!stil! lezen.!Daarnaast!wordt!er!sinds!maart!2011!meer!dan!30!minuten!voorgelezen!per!week!in! deze!groep.!! Taaljournaal!taal!en!spelling!zijn!samen!285!minuten!per!week.!Dit!zit!precies!tussen!de! aantal!minuten!wat!de!kwaliteitskaart!aangeeft.!! Opvallend!is!dat!er!te!weinig!aandacht!besteed!wordt!aan!begrijpend!lezen.!Structureel!per! week!zo’n!30!minuten.!! Een!mogelijke!oplossing!zou!kunnen!zijn!dat!er!op!de!ochtenden!van!horizontaal!lezen! minimaal!één!ochtend!van!30!minuten!begint!met!begrijpend!lezen!i.p.v.!stil!lezen.!! Momenteel!wordt!er!al!meer!aandacht!besteed!aan!begrijpend!lezen!dan!wat!hierboven! vermeld!staat.!Dit!naar!aanleiding!van!de!Cito!van!januari.!! ! Opvallend:!! _!Vanaf!groep!4!startten!we!in!januari!met!het!vak!begrijpend!lezen!als!! !!methode,!terwijl!er!door!onderzoekers!aangegeven!wordt!dit!niet!te!!! !!doen.!Dit!blijft!een!discussiepunt.!Als!school!hebben!wij!afgesproken!dat!de!! !!leerlingen!in!groep!4!minimaal!AVI!M4!moeten!hebben!om!te!starten!met!!! !!begrijpend!lezen..! _!Aan!het!vak!spelling!(als!los!vak)!wordt!veel!tijd!gespendeerd.!Dit!kan!!! !!meegenomen!worden!in!het!ZIEZO!onderzoek!spelling.!60!Minuten!per!week!!! !!voor!het!vak!spelling!is!genoeg,!daarnaast!moet!er!een!transfer!gemaakt!!! !!worden!naar!andere!vakken.! ! _!In!de!bovenbouw!wordt!veel!tijd!besteed!aan!het!onderhouden!van!het!! !!voortgezet!technisch!leesonderwijs.!! _!In!de!bovenbouw!wordt!te!weinig!aandacht!besteed!aan!begrijpend!lezen.!! _!Het!aanvankelijk!en!voortgezet!technisch!lezen!komt!(met!uitzondering!gr.!7/8)!! !!goed!overeen!met!de!kwaliteitskaart.!! _!Taaljournaal!taal!komt!goed!overeen!met!wat!de!kwaliteitskaart!aangeeft.!! !
3.7!Afspraken!in!verband!met!de!rol!van!taal!in!andere!vakken! ! De!meeste!vakken!worden!apart!van!elkaar!gegeven.!Er!is!geen!tot!weinig!transfer!met! de!vakken!ten!aanzien!van!elkaar.!! N.a.v.!Nieuwsbegrip!worden!(on)bewust!de!strategieën!toegepast!op!andere!teksten!en! andere!vakken.!! N.a.v.!ZIEZO!spelling!komen!er!wel!afspraken!om!vanuit!het!vak!spelling,!de!regels!toe!te! passen!in!de!andere!vakken.!! Hier!zijn!wij!momenteel!nog!niet!expliciet!mee!bezig.!! ! 3.8!Signalering,!diagnosticering!en!behandeling!van!leerlingen!met!!!! !!!!!taalproblemen! ! We!maken!gebruik!van!het!digitale!leerlingvolgsysteem!Parnassys.!! c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
26
Hierin!vullen!we!Cito!gegevens!en!de!methode!toetsen!in.! Het!analyseren!hiervan!biedt!data!op!individueel!niveau,!groepsniveau,!schoolniveau,! trends!en!dwarsdoorsneden,!zodat!daar!op!gereageerd!kan!worden.!Het!nadeel!is!wel! dat!er!geen!analyses!op!spellingscategorieën!gemaakt!kunnen!worden.! Indien!extra!zorg!nodig!is!schrijft!de!leerkracht!een!(groeps_!of!individueel_)! handelingsplan,!de!ouders!worden!hiervan!op!de!hoogte!gesteld.!Als!dit!niet!helpt,!volgt! overleg!met!de!intern!begeleider!over!volgende!stappen!en!kan!eventueel!externe!hulp! worden!ingeschakeld23.!! ! _!We!werken!met!een!datamuur.!Dit!wordt!opgesteld!door!de!! !!groepsleerkracht!i.s.m.!de!intern!begeleider!n.a.v.!de!Cito!toets.!Het!geeft!! !!precies!weer!welke!kinderen!na!een!korte!instructie!aan!het!werk!kunnen,!! !!welke!kinderen!de!‘gewone’!instructie!nodig!hebben!en!welke!kinderen!! !!extra!(verlengde)instructie!nodig!hebben.!We!werken!aan!opbrengst!!! !!gericht!werken.! _!Drie!keer!per!jaar!houden!de!leerkracht!en!de!intern!begeleider!een!! !!groepsbespreking.!Aan!het!einde!van!een!groepsbespreking!ontstaat!er!!! !!een!groepsplan.! _!Vanaf!het!schooljaar!2011_2012!houdt!het!team!twee!keer!per!jaar!onder!! !!leiding!van!de!intern!begeleider,!volgens!de!verkorte!incidentmethode!en!! !!aan!de!hand!van!een!van!te!voren!ingevuld!HGPD!formulier!een!! !!leerlingbespreking.!Dit!kan!nog!leiden!tot!een!individueel!handelingsplan.! _!Vanaf!het!schooljaar!2011_2012!hebben!de!intern!begeleider!en!de!! !!leerkracht!4!keer!per!jaar!na!schooltijd!een!zorggesprek.!In!dit!gesprek!! !!worden!zorgleerlingen!gevolgd.! - Vanaf!het!jaar!2009_2010!hebben!de!leerkrachten!ook!twee!keer!per!jaar!! !!de!mogelijkheid!om!een!leerling!uitgebreid!te!bespreken!met!de!!! !!orthopedagoog!om!samen!tot!afspraken!van!handelen!te!! !!komen.!Deze!gesprekken!noemen!we!HGPD!(Handelings!Gerichte!Proces!! !!Diagnostiek)!gesprekken.!! _!In!elke!teamvergadering!(sinds!schooljaar!2010_2011)!staat!er!5!min.!voor!!! !!de!zorg!of!op!verzoek!van!de!intern!begeleider!langer.!2x!Per!jaar!staat!er!!! !!in!de!teamvergadering!de!leerlingenzorg!centraal!en!2x!per!jaar!de!!! !!datamuur!en!de!niveaugrafieken.!In!totaal!4!uur!per!jaar.!! _!Alle!D!en!E!leerlingen!dienen!een!handelingsplan!te!hebben!(=!afspraak!!! !!op!school),!maar!in!de!toekomst!zullen!wij!steeds!meer!gaan!werken!met!! !!groepsplannen.!! ! Groep!1/2!:!! ! _!Herhaling/intensivering!van!het!aangeboden!programma! _!Observaties!en!overleg!met!de!observatieformulieren!van!Schatkist! _!Cito!taal! _!Cito!rekenen! _!Signalering!protocol!Leesproblemen! _!Dyslexieprotocol! _!Onderbouwd!(vanaf!augustus!2011)! ! Groep!3:! 23
Dit komt uit het schoolplan van c.b.s. De Zaaier, hoofdstuk 5 Waar we voor staan, ‘Één zorgroute’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
27
! _!Toetsen!van!Veilig!Leren!Lezen! _!AVI!! _!DMT! _!Cito!spelling! ! Groep!4!t/m!8:! ! _!AVI!(n.a.v.!AVI!start!de!leerling!met!Lekker!Lezen)! _!DMT! _!Methode!toetsen!Taaljournaal!(taal!&!spelling)! _!Cito!spelling! _!Cito!begrijpend!lezen!(hulpboek!Cito!begrijpend!lezen!(vanaf!groep!5)!! !!om!extra!te!oefenen)! _!Structureel!wordt!er!met!BLOON!geoefend!(thuis!en!op!school)! _!Methode!toetsen!Nieuwsbegrip!(vanaf!groep!5),!begin_!en!eindtoets!ook!in!!! !!groep!4! ! Soms!wordt!er!RT!gegeven!aan!de!zwakke!leerlingen.!! ! _!PI!dictee! _!Foutenanalyse! _!Extra!inoefenen!en!herhaling!van!de!onderdelen!die!niet!beheerst!! !!worden! _!Preteaching! ! Er!is!elke!dinsdagmiddag!een!gespecialiseerde!dyslexie!leerkracht!aanwezig!op!school.!! Om!hiervoor!als!leerling!gebruik!van!te!kunnen!maken!moeten!de!toetsresultaten! aangeven!dat!er!extra!hulp!nodig!is.!! Wanneer!de!leerkracht!extra!hulp,!opgesteld!in!een!plan,!gegeven!heeft!gedurende! minimaal!een!half!jaar!en!de!toetsresultaten!geven!aan!dat!de!hulp!geen!effect!heeft! gehad!komt!de!leerling!hiervoor!in!aanmerking.!Meestal!is!dit!vanaf!groep!4.!! De!gespecialiseerde!dyslexie!Remedial!Teacher!(Marry!Potjes)!geeft!specifieke! begeleiding!in!lezen!en/of!spelling.!Zij!is!op!onze!school!2!uur!per!week.!Zij!is!aangesteld! door!de!stichting!en!begeleidt!ook!andere!leerlingen!op!andere!scholen!binnen!de! stichting.!! De!gemeente!betaalt!dit!uit!de!GOA_gelden.! ! We!zouden!nog!eens!na!moeten!denken!over!de!behandeling!van!leerlingen!met! problemen!t.a.v.!spelling!en!begrijpend!lezen!in!groep!3.! ! Vanaf!het!schooljaar!2011_2012!gaan!wij!op!de!ochtenden!horizontaal!werken!aan!de! hoofdvakken:!rekenen,!taal,!spelling!en!begrijpend!lezen.!! Dit!kan!betekenen!dat!sommige!leerlingen!makkelijker!een!niveau!hoger!of!lager!mee! kunnen!doen!met!een!instructieles!van!bijv.!spelling,!taal!of!begrijpend!lezen.!! De!precieze!invulling!volgt!nog,!gezien!het!feit!dat!het!komende!schooljaar!er!mee! gestart!wordt.!! !
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
28
In!augustus!2011!wordt!er!in!groep!1/2!met!de!methode!Onderbouwd!24!gestart.!De! methode!beschrijft!het!leerstofaanbod!aan!jonge!kinderen!van!ontwikkelingsmaterialen.! De!methode!Onderbouwd!zet!de!ontwikkelingsmaterialen!neer!met!een!duidelijke! leerlijn.!Het!ontwikkelingsmateriaal!zorgt!ervoor!dat!kinderen!al!handelend!hun!doelen! behalen.!Op!stempelkaarten!wordt!per!leerling!de!behaalde!doelen!bijgehouden.! De!methode!Onderbouwd!geeft!antwoord!op:! !!!!!1.!Welk!kerndoel!hoort!bij!welk!spel?! !!!!!2.!Welk!spel!wordt!wanneer!aangeboden!en!in!welke!groep?! !!!!!3.!Kan!het!ontwikkelingsmateriaal!het!werkblad!vervangen?! !!!!!4.!Hoe!maak!ik!de!inzet!van!ontwikkelingsmateriaal!inzichtelijk!voor!de!! !!!!!!!!Onderwijsinspectie.! ! 3.9!Leerlingvolgsysteem!voor!taal! ! Alle!toetsen!worden!in!Parnassys!geregistreerd.!Daarin!wordt!de!norm!van!80%!goed! aangehouden.!Alle!Cito!toetsen!en!de!meeste!methode!gebonden!toetsen!staan!erin! zodat!elke!groepsleerkracht!zijn/haar!eigen!toetsen!kan!invoeren.! Dit!betreft!de!volgende!Cito!toetsen:! ! _!Taal!voor!kleuters! _!AVI! _!DMT! _!Spelling! _!Begrijpend!lezen! _!Entreetoets!groep!7! _!Eind!Cito!groep!8! De!D/E!scores!worden!geanalyseerd!en!in!het!groepsplan!uitgewerkt.!Zie!paragraaf!3.8.!! Aan!het!begin!van!het!schooljaar!krijgt!elke!leerkracht!van!de!intern!begeleider!een! toetskalender!LOVS!met!het!tijdspad!van!alle!hoofdvakgebieden!in!beeld.!! ! 3.10!Toetsresultaten!voor!taal! ! De!datamuur25!geeft!aan!hoe!de!A/B,!C!en!D/E!leerlingen!procentsgewijs!verdeeld!zijn.! Hier!zijn!de!conclusies!van!het!team!o.a.!op!geformuleerd.!! De!trendanalyse!van!de!groep26!kunt!u!vinden!in!de!bijlage.!! ! Hieronder!volgt!de!trendanalyse!van!de!school.!! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 24
Bron van de methode Onderbouwd: www.klassewerk.com Zie bijlage 12 Datamuur. 26 Zie bijlage 13 trendanalyse groepen c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 25
29
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! Opvallend:! ! De!samenvatting!vertelt!ons!dat!we!van!Cito!C!naar!Cito!B!zijn!gegaan!!! We!gaan!de!goede!kant!op.!! ! Conclusie!teamvergadering!24_03_2011:! ! AVI:!! geweldig!resultaat!dankzij!Lekker!Lezen.!! We!denken!zeker!het!streefdoel:!65%!A/B,!20%!C!en!15%!D/E!te!kunnen!stellen!en!te! behalen.! ! c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
30
DMT:! In!groep!3,4!en!5!ligt!nog!wel!wat!werk.!In!race_lezen!zien!we!een!goede!oplossing.!Is!in! groep!3/4!al!gerealiseerd,!moeten!we!in!groep!5!nog!realiseren.!We!denken!zeker!het! streefdoel:!65%!A/B,!20%!C!en!15%!D/E!te!kunnen!stellen!en!te!behalen.! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! Opvallend:! ! In!groep!5/6!scoren!we!boven!het!gemiddelde.!Vooral!in!groep!7!zitten!we!ver!onder!het! gemiddelde.!! De!niveaugrafiek!laat!zien!dat!wij!voor!het!grootste!gedeelte!D/E!leerlingen!hebben!en! maar!een!klein!percentage!A!leerlingen.!! c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 31
! Conclusie!vanuit!ZIEZO_project:! ! Met!het!trekken!van!conclusies!uit!deze!gegevens!moeten!we!voorzichtig!zijn,!omdat!de! gegevens!om!verschillende!redenen!niet!even!betrouwbaar!kunnen!zijn.!Zo!hebben!we! te!maken!met!kleine!groepen,!dat!heeft!een!grote!invloed!op!de!cijfers.!Ook!zijn!we!van! Cito!LOVS!over!gegaan!naar!Parnassys!waardoor!we!van!de!bovenbouw!geen!grote! ‘geschiedenis’!t.a.v.!de!spellingresultaten!hebben.!Ook!is!het!de!vraag!of!we!alle!gegevens! even!goed!hebben!ingevoerd.! Maar!met!deze!kanttekeningen!trekken!we!voorzichtig!de!volgende!conclusie:! !op!de!Cito_toetsen!scoren!we!gemiddeld!een!lage!C!in!alle!groepen.! !op!dit!moment!behalen!we!zeker!nog!niet!de!streefscore!van!55%!A/B!!! !!!!leerlingen!in!alle!groepen.! !
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
32
Conclusie!teamvergadering!24_03_2011:! ! Spelling!is!over!de!hele!linie!zwak.!Hier!gaan!we!zeker!n.a.v.!het!ZIEZO_project!afspraken! over!maken.! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
33
Opvallend:! ! In!de!middenbouw!zitten!we!boven!het!gemiddelde.!De!andere!groepen!zitten!onder!het! gemiddelde.!! ! Conclusie!teamvergadering!24_03_2011:! ! Begrijpend!lezen!doen!we!niet!in!groep!3!en!in!groep!4!moet!je!het!zien!als!een!0_meting.!! Groep!5!en!6!een!goede!score.!Wel!moeten!we!opmerken!dat!er!3!leerlingen!zijn! voorgelezen.!Dit!heeft!zeker!effect!omdat!begrijpend!luisteren!dan!meer!gestimuleerd! wordt.!! In!groep!7/8!zien!we!de!grootste!afwijking!van!de!streefdoelen!zoals!de!PO_raad!deze! heeft!gesteld.!De!leerkracht!van!groep!8!heeft!hier!op!ingezet!middels!extra!instructie! aan!de!D/E!leerlingen!en!het!oefenen!uit!het!Cito!hulpboek.! We!willen!ons!ook!t.a.v.!begrijpend!lezen!toch!conformeren!aan!de!volgende! streefdoelen:!65%!A/B,!20%!C!en!15%!D/E.! ! 3.11!Onderwijsondersteunende!ouderprogramma’s! ! Zoals!in!§!2.7!beschreven!staat!zijn!de!ouders!betrokken!in!de!volgende!dingen:! ! _!De!logeerbeer!Flip!(gr.!1/2)! _!BLOON!(bekijken,!lezen,!omdraaien,!opschrijven,!nakijken)!van!de!woorden.!!! _!Nieuwsbegrip!wordt!na!de!les!meegegeven!naar!huis!om!hier!evt.!nog!! !!thuis!over!door!te!praten.!Nieuwsbegrip!XL!kan!ook!thuis!gemaakt!worden.!! _!Ouders!geven!op!advies!van!de!leerkracht!extra!hulp!thuis!bij!het!lezen!en!! !!bij!oefenbladen!van!spelling!indien!hun!kind!dit!nodig!heeft.!! _!Ouders!begeleiden!hun!kind!bij!de!oefening!van!de!gespecialiseerde!! !!dyslexie!Remedial!Teacher!en/of!de!logopedist!indien!zij!hiervoor!in!! !!aanmerking!komen.!! ! Wanneer!een!kind!naar!de!gespecialiseerde!dyslexie!Remedial!Teacher!gaat!(Marry! Potjes),!heeft!het!kind!thuis!ook!extra!begeleiding!nodig.!Dit!programma!wordt!samen! met!de!gespecialiseerde!dyslexie!Remedial!Teacher!en!de!ouder!opgesteld.!Dit!kan!zijn! dat!de!ouder!4x!per!week!een!half!uur!met!zijn/haar!eigen!kind!thuis!hardop!leest.! Daarnaast!krijgt!het!oefeningen!mee,!passend!bij!een!spellingsregel.!! ! In!groep!1/2!wordt!er!elke!ochtend!gestart!met!het!voorschoolse!lezen.!! Vanwege!een!grote!groep!kleuters!wordt!er!sinds!dit!schooljaar!(2010_2011)!gelezen! van!8.25_8.35!uur!door!ouders.!Voor!die!tijd!‘lezen’!de!kinderen!bij!binnenkomst!zelf,! maar!ouders!starten!ook!wel!eerder!met!voorlezen.!! In!de!vorige!schooljaren!was!er!voorschools!lezen!voor!de!kinderen!vanaf!8.15_8.30!uur! met!hun!eigen!ouder.! ! Er!zijn!‘leesouders’!in!groep!3.!Zij!begeleiden!de!kinderen!van!groep!3!bij!het!duo!lezen.! Dit!vindt!plaats!elke!ochtend!van!8.30_9.00!uur.!! 3.12!Conclusie!van!de!analyse;!formulering!van!de!belangrijkste!! !!!!!!!knelpunten! ! Sterke!punten:! ! c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 34
+!Goede!leerlijn!van!groep!2!naar!groep!3!gezien!de!letterkennis!en!het!!! !!!begrijpend!luisteren.! +!Start!van!eenduidige!leerlijn!in!de!werkwijze!ten!aanzien!van!Taaljournaal,!! !!!Nieuwsbegrip!en!beginnend!met!Spelling!op!gebied!van!de!werkwijze.!! +!Opbrengst!gericht!werken.! +!Groepsplannen!en!individuele!handelingsplannen.! +!De!school!bezit!een!taalverbeterteam!(directeur,!intern!begeleider!en!!! !!!taalcoördinator).! +!Vanaf!groep!5!biedt!de!school!een!2e!taal!aan!(Engels).! +!Elk!jaar!neemt!de!school!deel!aan!de!Kinderboekenweek!middels!een!!! !!!thema.!! +!Groep!5/6!doet!mee!aan!de!Nederlandse!Kinderboekenjury.!! +!Er!is!een!VVE!scholing!geweest.!De!school!heeft!een!VVE!contactpersoon.! +!SLAR!dyslexie!onderzoek!voor!leerlingen!groep!8,!ter!aansluiting!op!! !!!vervolgonderwijs.! +!Methoden!die!voldoen!aan!de!kerndoelen! !!!(technisch!lezen,!taal,!spelling,!begrijpend!lezen).! +!De!groepen!besteden!op!het!rooster!veel!tijd!aan!het!taalonderwijs.! +!Aanschaf!technisch!leesmethode!Lekker!Lezen!wat!meteen!goede!Cito!! !!!resultaten!gaf.!! +!Leerlingenbesprekingen,!groepsbesprekingen,!HGPD!gesprekken!en!! !!!teambesprekingen!ten!aanzien!van!de!zorg.!! +!De!school!heeft!een!gespecialiseerde!dyslexie!Remedial!Teacher!voor!1!!! !!!middag!per!week.! +!De!school!heeft!een!logopedist!voor!1x!per!14!dagen.!! +!Het!horizontaal!werken!op!de!ochtenden!(lezen,!rekenen,!taal,!spelling,!! !!!begrijpend!lezen).! +!Leerlingvolgsysteem!binnen!Parnassys.!Alle!gegevens!van!de!leerlingen!in!! !!!één!systeem.!! +!De!school!heeft!(hoge)!streefdoelen!geformuleerd!ten!aanzien!van!! !!!spelling,!begrijpend!lezen!en!DMT.!! +!De!school!maakt!gebruik!van!ouders!die!bij!het!taalonderwijs!willen!! !!!helpen.!! +!De!school!is!lid!van!de!bibliobus.!Een!bibliotheek!in!een!bus.!Deze!staat!!! !!!elke!donderdag!tegen!12.00!uur!voor!de!school.!! !
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
35
Zwakke!punten:! ! _!De!school!heeft!alleen!combinatiegroepen.!(voornamelijk!de!!! !!combinatiegroep!3/4!en!combinatiegroep!7/8)! _!Er!wordt!momenteel!nog!te!weinig!geborgd!(wordt!al!wel!aan!gewerkt).! _!Er!komt!in!2011_2012!een!nieuwe!leerkracht!groep!7/8.!(zwak!vanwege!de!!! !!lijnen!die!al!uitgezet!zijn!en!met!deze!nieuwe!leerkracht!besproken!dienen!! !!te!worden.!Niet!in!alles!kan!meteen!vlekkeloos!een!doorgang!vinden).!! _!Begin!schooljaar!2011_2012!is!er!een!wisseling!geweest!van!de!leerkrachten!! !!over!de!groepen.!Een!aantal!leerkrachten!hebben!een!nieuwe!groep.! _!De!formele!overdracht!van!de!peuterspeelzaal!naar!groep!1/2.! _!De!school!besteedt!veel!tijd!aan!het!taalonderwijs,!gezien!de!resultaten;!! !!Wordt!er!doelgerichte!instructie!gegeven!in!de!lessen!ter!!! !!verbetering!van!de!taalonderwijs!kwaliteit?!Hoe!effectief!zijn!de!lessen?!!!! !!Wordt!de!handleiding!gelezen!en!gebruikt?!Is!er!voldoende!differentiatie?!! _!Resultaten!van!Cito!begrijpend!lezen!en!spelling!zijn!onder!het!!! !!gemiddelde.!! _!De!school!heeft!weinig!tot!geen!transfer!van!het!taalonderwijs!in!relatie!!! !!met!de!andere!schoolvakken.!! !
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
36
4. Prioriteiten In!ons!schoolbeleidsplan!staan!alle!prioriteiten!waar!wij!de!komende!jaren!aan!gaan! werken.!! In!de!personeelsvergadering!van!19!april!2011!hebben!wij!tot!de!volgende!prioriteiten! besloten!binnen!het!taalonderwijs!voor!de!komende!jaren.!! ! 4.1!Prioriteit!1:!Directe!instructie!model! Er#is#aandacht#voor:## _!Taal! _!Spelling! ! Tijdspad:## Start!in!augustus!2011!tot!augustus!2012.!(specialistische!hulp!van!IJsselgroep)! ! Tussenevaluatie#moment(en):#! In!enkele!beleidsvergadering!(van!tevoren!vastgelegd)!is!een!evaluatiemoment.!! ! 4.2!Prioriteit!2:!Spellingonderwijs! ! Er#is#aandacht#voor:## _!Visualisering!en!motorische!auditieve!ondersteuning.!! _!Gebruik!maken!van!het!model!directe!instructie.! _!Werken!aan!automatiseren!van!de!spellingcategorieën.!! _!Voorbereiding!op!de!Cito!werk/vraagwijze.! ! Tijdspad:!! 1,5!jaar.!Start!in!januari!2012!tot!juni!2013.! ! Tussenevaluatie#moment(en):!! In!enkele!beleidsvergadering!(van!tevoren!vastgelegd)!is!een!evaluatiemoment.!! 4.3!Prioriteit!3:!Begrijpend!lezen! Er#is#aandacht#voor:## _!Stappenplan!begrijpend!lezen.!! _!Modelen,!het!voorbeeld!gedrag!(denk!aan!woordenboek!gebruiken!bij!! !!moeilijke!woorden).!! _!Differentiëren.!! _!Voorbereiding!op!Cito!werk/vraagwijze.!! ! Tijdspad:## 1,5!jaar.!Start!in!augustus!2013!tot!januari!2015.!! # Tussenevaluatie#moment(en):!! In!enkele!beleidsvergadering!(van!tevoren!vastgelegd)!is!een!evaluatiemoment.!!
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
37
!
5. Activiteitenplan
! 5.1!Doelen! ! Het!komen!tot!hogere!opbrengsten!voor!het!spellingonderwijs!(vanaf!januari!2012)! en!hogere!opbrengsten!voor!het!begrijpend!leesonderwijs!(vanaf!augustus!2013).!! Wij!starten!in!augustus!2011!met!de!bewustwording!van!lesgeven!volgens!het! directe!instructiemodel,!het!team!krijgt!hier!ook!specialistische!scholing!van!de! IJsselgroep!voor.!! ! Spellingonderwijs:! ! Groep!1/2! !Versterking!van!de!basisvaardigheden!voor!het!leren!lezen!en!de!!!!! !!!!!verdere!taalontwikkeling!van!de!leerling.!(map!fonemisch!bewustzijn)! !Vroegtijdig!signaleren!van!mogelijke!leerproblemen!in!het!! !!!!!taalonderwijs.!(dyslexie_screening)! ! Groep!3!t/m!8! !Kansen!op!betere!spellingresultaten!vergroten!d.m.v.!differentiatie,!! !!!!visuele!en!motorische!ondersteuning,!instructie!volgens!het!!! !!!!instructiemodel.!! !Borging!van!de!afspraken.!! ! Begrijpend!lezen:! ! Groep!1/2! !Kinderen!van!groep!1!t/m!3!bekend!maken!met!strategieën!om!! !!!!verhalen!te!begrijpen,!dit!als!basis!voor!het!aanleren!van!de!! !!!!strategieën!begrijpend!lezen!in!de!hogere!groepen.!! !Begrijpend!luisterniveau/kwaliteit!verbeteren!en!automatiseren!van!de!! !!!!luisterstrategieën.! !Een!voortgezette!aanpak!in!(het!eerste!half!jaar!van)!groep!3!! !!!!realiseren.! ! Groep!3!t/m!8! !Begrijpend!leesniveau/kwaliteit!verbeteren!en!automatiseren!van!de!! !!!!leesstrategieën.!! !Eenduidige!aanpak!in!de!school!wat!betreft!Nieuwsbegrip.!! !Differentiatie!zowel!voor!sterke!als!zwakkere!leerlingen.!! ! 5.2!Geplande!activiteiten! Via!het!ZIEZO_traject!hebben!wij!diverse!deelgebieden!van!taal!onderzocht.!Door!een! zelfevaluatie!formulier!zijn!de!deelgebieden!in!kaart!gebracht.!! Er!wordt!een!verbeterplan!geschreven!en!er!komt!een!visitatiecommissie!van!een! andere!school.!Zij!bestuderen!ons!verbeterplan!en!geven!antwoorden!op!de!ons!gestelde! vragen.!Meestal!is!één!van!de!vragen:!‘Trekt!de!visitatiecommissie!op!grond!van!dit! onderzoek!dezelfde!conclusie?’!
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
38
Uiteindelijk!worden!de!aanbevelingen!en!verbeteringen!beschreven!in!een!PDSA!(Plan_ Do_Study_Act).!Een!cyclus!om!het!verbeterplan!ten!uitvoer!te!brengen,!te!borgen!en!te! verbeteren.!! Wanneer!het!ZIEZO_traject!vervalt!zal!de!school!vanwege!de!afspraak!in!de!stichting!wel! blijven!werken!met!de!PDSA_cyclus.!! 5.3!Organisatie!van!de!activiteiten! Het!ZIEZO_traject!is!op!stichtingsniveau.!5!Scholen!van!stichting!PCBO!Voorst!en!5! scholen!van!stichting!Procon.!! Er!zijn!een!aantal!netwerkbijeenkomsten!voor!taalcoördinatoren,!internbegeleiders!en! directeuren.!Soms!worden!er!deskundigen!uitgenodigd.!! Wij!bespreken!op!deze!netwerkbijeenkomsten!de!verbeteringen!van!de!scholen!t.a.v.!de! zelfevaluatie!en!maken!vervolgens!soms!afspraken!hierover.!! Dit!is!tot!stand!gekomen!door!een!subsidie!die!ten!einde!loopt.!Het!is!momenteel!nog!de! vraag!hoe!en!in!welke!vorm!het!ZIEZO!traject!verder!gaat.!! In!schooljaar!2011_2012!wordt!de!taalcoördinator!een!uur!per!week!vrij!geroosterd!om! de!PDSA!spellingonderwijs!uit!te!werken.!! In!een!aantal!beleidsvergaderingen!komt!het!taalonderwijs!ter!sprake.!! De!resultaten!van!Cito!worden!in!een!beleidsvergadering!via!een!datamuur!besproken.!! ! 5.4!Middelen!die!nodig!zijn! !Deskundige!taalcoördinator!(tijd!voor!deskundigheid).! !Taalverbeterteam.! !Tijd!voor!het!opzetten,!uitvoeren!en!evalueren!van!de!PDSA’s.!! !Gedegen!methodes.!! !Onafhankelijke!toetsen!(Cito).! !Tijd!voor!het!bespreken!van!de!Cito!toetsen!via!een!datamuur.! !Directe!instructiemodel.! 5.5!Manier!waarop!het!resultaat!wordt!geëvalueerd !De!beleidsvergaderingen!in!elk!jaar!op!de!onderwerpen!van!het!! !!!!taalonderwijs.!.!! !Halfjaarlijkse!Cito!resultaten!bespreken!met!een!datamuur.! !Door!klassenbezoeken!van!taalcoördinator!(coachende!rol)!! !!!!en/of!de!directeur!(beoordelende!rol).!! !Met!het!ZIEZO_traject!door!visitaties!en!presentaties!op! !!!!de!netwerkbijeenkomsten.! !De!verbeterpunten!van!het!afgelopen!jaar!worden!! !!!!geborgd!in!het!taalbeleidsplan!en!evt.!nieuwe!! !!!!verbeterpunten!worden!meegenomen!in!het!! !!!!taalbeleidsplan!voor!het!volgend!schooljaar.! ! Ter!verbetering!van!het!taalonderwijs!worden!de!! volgende!onderdelen!nader!uitgeschreven!in!een!PDSA.!! _ Spellingonderwijs! _ Begrijpend!leesonderwijs!
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
39
SPELLINGONDERWIJS Beschrijf het verbeteronderwerp:
!
P
Beleidsterrein:
Onderwijskundig beleid/Onderwijsinhoud
L
Beleidsplan:
Taalbeleidsplan: Fonemisch bewustzijn groep 1/2
A
Omschrijving:
Het Fonemisch bewustzijn beslaat een aantal vaardigheden die ten grondslag liggen aan de vaardigheid tot het leren lezen en de latere spelling- en taalvaardigheid. Het is een belangrijke indicator voor de verdere taalontwikkeling van de leerling. Het gaat om de volgende vaardigheden:
N
Woorddelen onderscheiden Woorden in zinnen onderscheiden Rijm Beginklank (midden- en eindklank) onderscheiden Klanken vervangen, toevoegen of weglaten. Auditieve synthese Auditieve discriminatie letters benoemen. Perspectief:
Doel:
Meet de huidige situatie
Het oefenen van het Fonemisch bewustzijn krijgt een vaste, dagelijkse terugkerende plek binnen het kleuteronderwijs. De oefeningen worden op niveau (gedifferentieerd) aangeboden. Zo nodig is er extra oefening voor de taalzwakkere leerling. Observatie en vastleggen van uitvallende leerlingen is van belang. Versterking van de basisvaardigheden voor het leren lezen en de verdere taalontwikkeling van de leerling. Vroegtijdig signaleren van mogelijke leerproblemen in het taalonderwijs. In het schooljaar 2010-2011 hebben wij d.m.v. een zelfevaluatie (ZIEZO) traject het spellingonderwijs in kaart gebracht. In het kader van spellingsonderwijs is er in de kleutergroep gekeken naar oefeningen t.a.v. het Fonemisch bewustzijn. Er zijn enkele oefeningen aangeboden in de grote kring (30 lln. gr 0 t/m/ 2). Mede n.a.v. het klassenbezoek zijn er mogelijkheden gecreëerd om de groep te splitsen in kleinere taalkringen, zodat de oefeningen gedifferentieerd aangeboden kunnen worden. Gewerkt wordt er met de map Fonemisch bewustzijn. Aan de jongste leerlingen worden de eerste drie opdrachten aangeboden. In groep twee komen de laatste, moeilijkere opdrachten van een hoofdstuk aan bod. Observatie neemt binnen deze lessen een belangrijke plaats in. Dit jaar hebben de oefeningen voor het Fonemisch bewustzijn al een meer structureel karakter gekregen binnen het kleuteronderwijs. Er zijn nu ook meer beurten te verdelen. In de grote kring wordt er naast oefeningen uit de map Fonemisch bewustzijn ook met regelmaat, als tussendoortje, oefeningen aangeboden aansluitend bij het thema. Deze oefeningen worden van internet afgehaald.
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
40
Meet de huidige situatie
Tijdens het spelen en werken worden herhalende oefeningen aangeboden aan leerlingen die uitvallen bij oefeningen van het Fonemisch bewustzijn in kleine kring. Het Fonemisch bewustzijn wordt getoetst in groep 2 met de dyslexie-screening van Anneke Smits. (auditieve synthese en het onderscheiden v/d eerste klank, letterkennis). Deze en ook andere oefeningen zoals rijm en letterkennis worden daarnaast ook nog getoetst in bepaalde onderdelen van de taaltoets voor kleuters. In de schrijfhoek zijn o.a. werkbladen met oefeningen met fonemische oefeningen. Hier kan vrijblijvend aan gewerkt worden het komt ook wel voor dat de leerkracht stuurt. Op de maandagmiddag zijn de groepen gesplitst. In groep 2 is ruime tijd voor taaloefeningen middels werkbladen, daarnaast rouleren er taalspellen. Vooraf is er tijd voor instructie.
Analyseer de oorzaken; stel een verbetertheor ie op
In groep 1 wordt de letterkennis in mei geïnventariseerd. Op de maandagmiddag krijgt deze groep mondelinge taalvaardigheden aangeboden. Dit jaar is al een flinke slag geslagen door de gesplitste kringen en het uitwerken van de oefeningen uit de map fonemisch bewustzijn. Echter door een goede jaarplanning en weekplanning kan oefeningen op het gebied van Fonemisch bewustzijn een structurele plek binnen het kleuteronderwijs krijgen. (Een dagelijks terugkerende activiteit.) De aanschaf van de vernieuwde map Fonemisch bewustzijn geeft hieraan een nieuwe impuls. In augustus 2011 wordt er gestart met de nieuwe methode Onderbouwd. Een methode die voor de leerkracht, leerlingen en ouders de kerndoelen van het taalonderwijs voor kleuters zichtbaar maak. D.m.v. een stempelkaart werken zij aan de doelen. Is een doel behaald? Dan mag het afgestempeld worden. De observatie en registratie van de uitval binnen de groepen 0/1/2/ kan versterkt worden. Zo kan er sneller ingespeeld worden op taalzwakke kinderen en extra oefening in kleine kring worden aangeboden. De aanschaf van een klankkast maakt de oefeningen van het Fonemisch bewustzijn visueel en aantrekkelijk. Deze klankkast kan heel goed naast de map Fonemisch bewustzijn worden ingezet. Voor remediërende activiteiten is deze klankkast ook heel geschikt.
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
41
D O
Probeer de verbeteringen uit
c.b.s. De Zaaier
Activiteiten:
Tijdpad
Initiator/ projectleider
Betrokke nen
Financiën/ Budget
- Start (aanschaf) methode Onderbouwd in gr. 1/2
Aug. 2011
Leerkracht 1/2
Leerkrac hten 1/2
€ 700,-
- Vasthouden en realiseren gesplitste kringen.
20112012
Leerkracht 1/2
Team
N.V.T.
- (Afh. van uitval) aantal kleine kringen realiseren tijdens het spelen en werken.
20112012
Leerkracht 1/2
Team
N.V.T.
- Opnemen van hoofdstukken uit de map Fonemisch bewustzijn in de jaarplanning. (een verdeling maken.)
20112012
Leerkracht 1/2
Team
N.V.T.
- Oefen Fonemisch bewustzijn opnemen, (uitgedrukt in tijd) in het weekrooster. Uitbreiding van de tijd.
20112012
Leerkracht 1/2
Team
N.V.T.
- Aanschaf nieuwe map Fonemisch bewustzijn.
20122013
Directeur
Team
onbekend
- Afname controletaak fon. bewustzijn uit de map fon. bewustzijn (bij risicoleerlingen.)
Jaarlij ks in januari
Leerkracht gr. 1/2
Team
N.V.T.
- Bij uitval extra zorg realiseren.
n.a.v. Cito
Leerkracht gr. 1/2 en intern begeleider
Team
N.V.T.
- Aanschaf klankkast.
20112012
Leerkracht gr. 1/2 en directeur
Team
onbekend
- Onderzoeken of er digitaal hulpprogramma’s zijn op het gebied van fonemisch bewustzijn en evt. m.b.v. het digibord aanbieden.
20112012
Leerkracht gr. 1/2 en directeur
Team
N.V.T.
TAALBELEIDSPLAN
42
S T
Meet en bestudeer de resultaten
Fonemisch bewustzijn wordt getoetst in groep 2 met de dyslexie-screening. (auditieve synthese en het onderscheiden v/d eerste klank, letterkennis). In groep 1 wordt de letterkennis in mei geïnventariseerd. Cito taal voor kleuters. Cito rekenen.
U D
D.m.v. de evaluaties in de teamvergaderingen, vier keer per jaar. In de evaluatievergadering (aan het einde van het schooljaar).
Y A
Borg de verbeteringen
C T
Continueer de verbetering
c.b.s. De Zaaier
Borging vindt plaats d.m.v. de notulen, besluitenlijst en opneming in dit taalbeleidsplan. Klassenbezoek met kijkwijzer. Zorgvergadering m.b.t. de Cito toetsen. Dit onder verantwoording van de directeur en taalcoördinator. In elke beleidsvergadering is een evaluatiemoment. In de PV van de jaarlijkse evaluatiedag wordt de PDSA spelling geëvalueerd. De verbeterpunten van het afgelopen jaar worden geborgd in het taalbeleidsplan en evt. nieuwe verbeterpunten worden meegenomen in het taalbeleidsplan voor het volgend schooljaar.
TAALBELEIDSPLAN
43
Beschrijf het verbeteronderwerp:
P
Beleidsterrein:
Onderwijskundig beleid/Onderwijsinhoud
L
Beleidsplan:
Taalbeleidsplan: Spellingonderwijs
A
Omschrijving:
Optimaliseren en verdieping in het spellingonderwijs.
N
Perspectief:
In de toekomst willen wij een doorgaande lijn in de volgende onderdelen: - lesaanbod (d.m.v. directe instructiemodel). - differentiatie - auditieve, visuele en motorische ondersteuning Daarnaast willen wij hoge doelen stellen en aandacht besteden aan het automatiseren van de categoriewoorden van deze en vorige weken. Kansen op betere spellingresultaten vergroten d.m.v. differentiatie, visuele en motorische ondersteuning, instructie volgens het instructiemodel. Daarnaast borging. In het schooljaar 2010-2011 hebben wij d.m.v. een zelfevaluatie (Ziezo) traject het spellingonderwijs in kaart gebracht. Door de zelfevaluatie en door de komst van de visitatiecommissie zijn er een aantal verbeterpunten naar voren gekomen. Het team gaf unaniem aan dat zij de resultaten van het spellingonderwijs wilden verbeteren. Tevreden zijn ze met de wijze waarop de vorderingen van de leerlingen regelmatig volgens afspraken getoetst worden. BLOON wordt trouw door elke leerling gemaakt. Er is behoefte aan zichtbare spellingregels in de klas. Uit de Cito toetsen trekken we voorzichtig de conclusie dat we gemiddeld een lage C scoren in alle groepen. In het schooljaar 2008-2009 is De Zaaier middels het ZIEZOvisitatietraject gestart met het evalueren van ons spellingonderwijs. Uit dit traject zijn een aantal verbeterpunten naar voren gekomen die zijn verwerkt in een verbeterplan (PCDA). Helaas zijn we echter nooit tot borging van de verbeterpunten gekomen. In het jaar 2010-2011 hebben wij opnieuw voor het spellingonderwijs gekozen als onderwerp van de zelfevaluatie in het kader van ZIEZO-traject27. De analyse in de zelfevaluatie heeft geleid tot nieuwe actie- en verbeterpunten. Door ook deze weer in een PDSA te zetten en daarbij duidelijk aan te geven wie de initiator is willen wij ervoor zorgen dat ons verbeterplan ook werkelijk uitgevoerd wordt. Wij gaan de komende jaren werken aan: - Versterken van het spellinggeweten en –bewustzijn door middel van zelfcontrole onderdeel te laten zijn van de spellingactiviteiten. - Het realiseren van verkorte, basis en verlengde instructie n.a.v. een datamuur. - Het realiseren van differentiatie voor spelling zwakke, maar ook sterke leerlingen.
Doel:
Meet de huidige situatie
Analyseer de oorzaken; stel een verbetertheor ie op
27
Zie bijlage 14 : ‘Zelfevaluatie in het kader van ZIEZO-project spelling.’ c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
44
D O
Probeer de verbeteringen uit
Activiteiten:
Tijdpad
Initiator/ projectleider
Betrokke nen
Financiën/ Budget
- gebruik maken van de tips voor betere spellingresultaten (kwaliteitskaart)28
20112013
Verbeterte am
Team
N.V.T.
- Werken met streefscores, hoge doelen stellen.
20102011
Verbeterte am
Team
N.V.T.
- Horizontaal werken
20112012
Directeur
Team
N.V.T.
- Instructie volgens het directe instructiemodel(IGDI). Specifiek het lesdoel benoemen.
20112012
Directeur
Team
N.V.T.
- Visualiseren van de spellingregels in de klas.
Jan. 2012
Taalcoördi nator
Team
N.V.T.
- Motorische auditieve ondersteuning aanbieden.
Jan. 2012
Taalcoördi nator
Team
N.V.T.
- Werken aan automatiseren door 3 à 4 keer in de week een kort oefendictee te geven.
Jan. 2012
Taalcoördi nator
Gr. 3 t/m 8
N.V.T.
- Leerlingen voorbereiden op de Cito werk/vraagwijze.
Jan. 2012
Taalcoördi nator
Gr. 3 t/m 8
N.V.T.
- Differentiatie aanbieden voor zwakke en sterke leerlingen.
Aug. 2013
Taalcoördi nator, intern begeleider
Team
N.V.T.
- Grammatica (werkwoorden).
Aug. 2013
Taalcoördi nator
Gr. 6 t/m 8
N.V.T.
28
Zie bijlage 15: Tips voor betere spellingresultaten c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN
45
S T
Meet en bestudeer de resultaten
U D Y A
Borg de verbeteringen
C
- Spelling integreren in andere leervakken.
Jan. 2013
Taalcoördi nator
Team
N.V.T.
- Klassenbezoeken
Jaarlij ks
Taalcoördi nator
Team
Taaluren
- ICT-programma spelling inzetten
Mee doorg aan
ICT-er en Taalcoördi nator
Team
N.V.T.
- Cito bespreking a.d.h.v. datamuur
Na elke Cito
Intern begeleider
Team
N.V.T.
D.m.v. de evaluaties in de beleidsvergaderingen. Prestatienormen 1e jaar: 55 % AB Prestatienormen 2e jaar: 60% AB Prestatienormen 3e jaar: 65% AB
Toetsresultaten van spelling Taaljournaal analyseren (staan in Parnassys). Toetsresultaten van Cito spelling analyseren (staan in Parnassys). In de evaluatievergadering (aan het einde van het schooljaar) spellingonderwijs evalueren en aanpassen indien nodig voor het komende jaar. Borging vindt plaats d.m.v. de notulen, besluitenlijst en opneming in dit taalbeleidsplan. Klassenbezoek met kijkwijzer. Zorgvergadering m.b.t. op de Cito-toetsen. Dit onder verantwoording van de directeur en taalcoördinator.
T Continueer de verbetering
c.b.s. De Zaaier
In de PV van de jaarlijkse evaluatiedag wordt de PDSA spelling geëvalueerd. De verbeterpunten van het afgelopen jaar worden geborgd in het taalbeleidsplan en eventueel nieuwe verbeterpunten worden meegenomen in het taalbeleidsplan voor het volgend schooljaar.
TAALBELEIDSPLAN
46
BEGRIJPEND LUISTEREN/LEZEN Beschrijf het verbeteronderwerp:
!
P
Beleidsterrein:
Onderwijskundig beleid/Onderwijsinhoud
L
Beleidsplan:
Taalbeleidsplan: Begrijpend luisteren groep 1/2 en 3
A
Omschrijving:
N
Perspectief:
Optimalisering en verdieping in het begrijpend luisteronderwijs in de kleutergroep en groep 3. In groep 1 t/m 3 willen we komen tot een doorgaande lijn begrijpend luisteren waarin de kinderen: hun aandacht kunnen richten en gedurende langere tijd vast kunnen houden een positieve luisterhouding hebben een (voorgelezen) verhaal of informatieve tekst kunnen begrijpen belangrijk en minder belangrijke informatie kunnen onderscheiden voorspellingen kunnen doen en deze al luisterend bij kunnen stellen.
Doel:
Meet de huidige situatie
Je ziet in groep 1 t/m 3 dat de leerkrachten dagelijks interactief voorlezen. En dat er in deze groepen pictogrammen hangen die houvast geven bij het voorspellen en navertellen van een verhaal. Kinderen van groep 1 t/m 3 bekend maken met strategieën om verhalen te begrijpen, dit als basis voor het aanleren van de strategieën begrijpend lezen in de hogere groepen. Begrijpend luisterniveau/kwaliteit verbeteren en automatiseren van de luisterstrategieën. In schooljaar 2009-2010 hebben wij een zelfevaluatie traject 29gehouden t.a.v. begrijpend leesonderwijs. Voor groep 1/2 was dit reden te kijken naar het interactief voorlezen en het begrijpend luisteren. Het begrijpend luisteren wordt in de taaltoets voor kleuters getoetst bij het onderdeel kritisch luisteren. In 2009-2010 waren de kinderen al bekend met het interactief voorlezen van prentenboeken. Vanuit de methode schatkist staat een prentenboek centraal. De methode geeft zelf suggesties aan hoe dit prentenboek interactief voorgelezen kan worden. Middels klassenbezoeken en een kijkwijzer is het interactief voorlezen bekeken, besproken en geactualiseerd. Aandachtspunten tijdens het interactief voorlezen zijn: Het benoemen van de titel, de schrijver, de voor- en achterkant van een boek en de kaft. (Dit laten we altijd even horen) Het bekijken van het boek. (het kan soms ook gaan om een andere vorm van het boek, bijv. theaterplaten) Het voorspellen van een boek, vooraf en tijdens het lezen a.d.h.v. platen. Het bespreken waar je moet beginnen met lezen.
29
Zie bijlage: Ziezo zelfevaluaties c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
47
Meet de huidige situatie
Tijdens het voorlezen gerichte vragen stellen m.b.t. woordenschat, gevoelens van de hoofdpersoon, te verwachten ontwikkelingen etc. Het nabespreken van een boek. Het ankerverhaal, het prentenboek dat centraal staat bij de methode Schatkist, wordt gedurende het thema met grote regelmaat voorgelezen en op den duur naverteld en/of nagespeeld aan de verteltafel en/of de naspeelhoek. De allerjongsten kunnen het verhaal nog eens naluisteren en bekijken in de luisterhoek. In 2009 zijn de symbolen voor begrijpend luisteren geïntroduceerd. M.b.v. deze symbolen kan een verhaal worden geanalyseerd. De volgende symbolen worden gebruikt: Een poppetje, dit staat voor wie ermee doet in het verhaal. Een huisje, om te bespreken waar het verhaal zich afspeelt. De letter b staat voor het begin van het verhaal Het ? staat voor wat er verder gebeurde.. en toen… Het ei staat voor het einde van het verhaal. Een kaart met een regenwolk staat voor een probleem dat zich in het verhaal afspeelt en een paraplu staat voor de oplossing. De kleuters zijn nu m.n. bekend met de eerste 5 symbolen. De symbolen zijn na bespreking zichtbaar gemaakt bij de verteltafel of de uitspeelhoek. Een boekje van het verhaal en/of platen zijn ook aanwezig. De symbolen worden ook nog in groep 3 gebruikt. De symbolen worden ook wel ingezet bij het bespreken van een versje dat we aanleren of andere verhaaltjes of prentenboeken die we voorlezen. In augustus 2011 wordt er gestart met de nieuwe methode Onderbouwd. Een methode die voor de leerkracht, leerlingen en ouders de kerndoelen van het taalonderwijs voor kleuters zichtbaar maakt. D.m.v. een stempelkaart werken zij aan de doelen. Is een doel behaald? Dan mag het afgestempeld worden. In groep 3 is het begrijpend luisteren en het verhalen vertellen opgenomen in de methode Veilig Leren Lezen. Een methode waarmee wij dagelijks werken. Elke kern starten we met het voorlezen van een ankerverhaal door de leerkracht. Het aanbieden hiervan gebeurt gestructureerd volgens de volgende 3 fasen: Voor het voorlezen: In een interactief groepsgesprek worden de ervaringen en voorkennis van de kinderen opgeroepen t.a.v. de verhaallijn die in het ankerverhaal aan bod zal komen.
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
48
Meet de huidige situatie
Tijden het voorlezen: De leerkracht leest het ankerverhaal interactief voor en licht er regelmatig een moeilijke gedachte of woord uit en stelt af en toe open vragen die gericht zijn op de hoofdlijn van het fragment of het verhaal. Dit gebeurt middels zogenaamde denkvragen. Na het voorlezen: Komt het ankerverhaal terug via gerichte activiteiten zoals een praatplaat en een strip-verhaal, woordwebben of een woord- of themamuur. Vanaf kern 7 (als de kinderen voldoende technisch lezen vaardigheid hebben) gaat het begrijpend luisteren meer over naar een combinatie van begrijpend luisteren en begrijpend lezen. De volgende vaardigheden komen dan regelmatig aan bod m.b.v. pictogrammen: Beantwoorden van vragen met wie, wat, wanneer, waar en hoe na de lezing van een tekst. De hoofdgedachte van een eenvoudige, verhalende of informatieve tekst kunnen aangeven. Vragen kunnen beantwoorden en stellen over personen, situaties en gebeurtenissen. Voorspellingen doen en deze controleren op basis van de informatie in een verhaal. De hoofdgedachte van een eenvoudig verhaal na kunnen vertellen. Vergroten van de woordenschat en verbanden tussen woorden leggen. Al deze zaken komen middels de methode aan bod. Toch is het sterk leerkracht afhankelijk in welke mate ze uitgevoerd worden. Vooral de stap ‘na het lezen’ is weinig zichtbaar in de groep. En ook de picto’s zoals die in groep 1/2 hangen zouden in groep 3/4 moeten hangen om blijvend aandacht te geven aan begrijpend luisteren/lezen. Op dit moment ligt de meeste aandacht op technisch lezen. De methode zou meer uitgevoerd mogen worden zoals hij dat zelf aangeeft.
Analyseer de oorzaken; stel een verbetertheor ie op
c.b.s. De Zaaier
De toets taal voor kleuters voor groep 2 is dit jaar (januari 2011) goed gemaakt. (100% A/B score) Op het onderdeel kritisch luisteren zijn er echter leerlingen die onvoldoende hebben gescoord. Voorstel: Nog meer toepassen van symbolen/begrippen ook bij kortere verhaaltjes uit de map sociaal-emotionele vorming, trefwoord of een verhaaltje uit Jip en Janneke o.i.d.
TAALBELEIDSPLAN
49
Voor kinderen die uitvallen: tijd nemen tijdens het spelen en werken in de kleine kring. Korte verhaaltjes aanbieden, plaatjes op volgorde laten leggen en dingen terugvragen, bijv. m.b.v. Ik ben Bas, Taalplezier jongste kleuters. Er is nog weinig bekend over de doorgaande leerlijn, de overgang van het begrijpend luisteren naar begrijpend lezen. Voorstel: Evalueren symbolen begrijpend luisteren in de onderbouw met het oog op de doorgaande leerlijn groep 1/2 naar groep 3/4. Symbolen van begrijpend luisteren naast leerstrategieën Nieuwsbegrip leggen met het oog op integratie. In groep 3 is de afgelopen jaren de nadruk meer komen te liggen op het aanleren van de technisch lezen vaardigheid en minder op het aanleren van begrijpend luisteren en lezen vaardigheden. Het wordt tijd daar verandering in aan te brengen: Verbeterpunten liggen in: Het beter ophalen van de voorkennis De picto’s zoals die in groep 1/2 hangen ook in groep 3/4 ophangen zoals is afgesproken en deze inzetten bij (interactief) voorlezen en tijdens het gebruik van de maanleesboekjes. Per thema werken met een woordweb, themamuur of thematafel Begrijpend luisteren toetsen in groep 3 en 4.
D O
Probeer de verbeteringen uit
c.b.s. De Zaaier
Activiteiten:
Tijdpad
Initiator/ projectleider
Betrokke nen
Financië n/ Budget
- Methode Onderbouwd gebruiken.
Aug. 2011
Leerkracht gr. 1/2
Leerkracht gr. 1/2
€ 700,-
-Toetsen begrijpend luisteren voor groep 1-3 en mogelijk 4 bekijken. Om zo na groep 1/2 zicht te kunnen houden op begrijpend luisteren.
20112012
Intern begeleider
Taalcoör dinator, lk. gr.1-4
N.V.T.
- Toepassing van symbolen/begrippen op de korte verhaaltjes in de kleutergroep en de ankerverhalen, het gewone voorlezen en de maanleesboekjes in groep 3
20112012
Taalcoördinator
Leerkracht gr. 1/2/3
N.V.T.
TAALBELEIDSPLAN
50
S T
Meet en bestudeer de resultaten
U D
-Per thema de voorkennis goed ophalen en een woordweb, themamuur of thematafel maken.
20112012
Taalcoördinator
Leerkracht gr. 3
N.V.T.
- Voor de zwakkere leerlingen toepassing op de symbolen en begrippen in een kleine kring.
20112012
Taalcoördinator
Leerkracht gr. 1/2
N.V.T.
- Evaluatie symbolen/begrippen van begrijpend luisteren en voorkennis ophalen en woordweb, themamuur of thematafel in groep 1-3.
Mei 2012
Taalcoördinator
Leerkracht 1/2/3
N.V.T.
- Symbolen begrijpend luisteren vergelijken/aanpassen op de strategieën van Nieuwsbegrip in gr. 4 t/m 8.
20132014
Taalcoördinator
Leerkracht 1/2/3/4
N.V.T.
- Doorgaande leerlijn van gr. 2 naar gr. 3 van begrijpend luisteren naar begrijpend lezen.
20132014
Taalcoördinator
Leerkrachten gr. 2/3
N.V.T.
- Evaluatie interactief voorlezen d.m.v. de kijkwijzer.
Elk school jaar.
Taalcoördinator
Leerkracht gr. 1/2
N.V.T.
- Cito kritisch luisteren Jan. TaalLeerN.V.T. bekijken, vervolgstappen 2012 coördinator kracht zetten ter verbetering indien 1/2 er weer leerlingen onvoldoende scoren. D.m.v. de evaluaties in de teamvergaderingen, vier keer per jaar. Prestatienormen: 60 % AB, 25% C, 15% DE score. Cito taal voor kleuters Cito rekenen Klassenbezoeken afleggen d.m.v. kijkwijzer interactief voorlezen. In de evaluatievergadering (aan het einde van het schooljaar) begrijpend leesonderwijs evalueren en aanpassen indien nodig voor het komende jaar.
Y
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
51
A C T
Borg de verbeteringen
Borging vindt plaats d.m.v. de notulen, besluitenlijst en opneming in dit taalbeleidsplan. Klassenbezoek met kijkwijzer. Zorgvergadering m.b.t. de Cito toetsen. Dit onder verantwoording van de directeur en taalcoördinator.
Continueer de verbetering
In de PV van de jaarlijkse evaluatiedag wordt de PDSA begrijpend luisteren/lezen geëvalueerd. De verbeterpunten van het afgelopen jaar worden geborgd in het taalbeleidsplan en evtentueel nieuwe verbeterpunten worden meegenomen in het taalbeleidsplan voor het volgend schooljaar.
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
52
Beschrijf het verbeteronderwerp:
P
Beleidsterrein:
Onderwijskundig beleid/Onderwijsinhoud
L
Beleidsplan:
Taalbeleidsplan: Begrijpend lezen groep 4 t/m 8
A
Omschrijving:
Optimalisering en verdieping in het begrijpend leesonderwijs.
N
Perspectief:
In de toekomst heeft het vak begrijpend lezen een eenduidige aanpak in de school. Er is een effectieve instructie aanpak en differentiatie in de groepen. De kwaliteit is verbeterd. Begrijpend leesniveau/kwaliteit verbeteren en automatiseren van de leesstrategieën. Eenduidige aanpak in de school wat betreft Nieuwsbegrip. In schooljaar 2009-2010 hebben wij een zelfevaluatie traject 30gehouden t.a.v. begrijpend leesonderwijs. De volgende punten kwamen naar voren: - Maak een keuze uit de verschillende stappenplannen die Nieuwsbegrip aanbiedt. Overzichtelijk maken. - Wat gebeurt er met de zwakkere/sterkere leerlingen? Hoe wordt er gedifferentieerd? - Er zijn verschillen in het aanbieden van Nieuwsbegrip. Het zou fijn zijn dat dit op elkaar afgestemd kan worden. - Nieuwsbegrip na afloop van de les mee naar huis laten nemen. Niet bewaren in de leerling-mappen. - In schooljaar 2010-2011 is er verder gewerkt aan Nieuwsbegrip. - De taalcoördinator is naar een CED bijeenkomst geweest van Nieuwsbegrip. - De strategieën zijn per maand vastgesteld voor de groepen 5 t/m 8. - Stappenplannen lezen zijn gemaakt. - Bloktoetsen worden gemaakt door de groepen 5 t/m 8. In het leesbeleidsplan 2007 t/m 2011 zijn diverse punten nog niet uitgevoerd. Die worden meegenomen in dit PDSA. Dit schooljaar heeft begrijpend lezen nog geen speciale aandacht gehad. Er zijn geen klassenbezoeken geweest in het kader van begrijpend lezen, het heeft ook geen plekje gehad op de agenda van de personeelsvergadering. Zowel de taalcoördinator als intern begeleider of nieuwe directeur hebben hier geen aanstalten toe gemaakt. Wel heeft de taalcoördinator individueel contact gehad met leerkrachten die met Nieuwsbegrip werken. Dit was soms op initiatief van de taalcoördinator en soms op initiatief van de leerkrachten. Hierdoor is het op dit moment erg onduidelijk wat er gebeurt met Nieuwsbegrip.
Doel:
Meet de huidige situatie
Analyseer de oorzaken; stel een verbetertheor ie op
30
Zie bijlage: Ziezo zelfevaluaties c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
53
Analyseer de oorzaken; stel een verbetertheor ie op
VERBETERTHEORIE Begrijpend lezen een aantal keren (4 keer) per jaar op de PV terug laten komen. A.d.h.v. een onderwerp wordt er dan gekeken hoe de stand van zaken op dat moment in de verschillende groepen is. Klassenbezoeken afleggen om te observeren en eventueel te coachen (a.d.h.v. een kijkwijzer). 6 keer per jaar overleg tussen taalcoördinator, directeur en internbegeleider t.a.v. begrijpend lezen. Inzetten van Cito hulpboek Begrijpend lezen om kinderen vertrouwd te maken met toetswijze van Cito. Zorgen voor transfer van strategieën van begrijpend lezen naar andere vakken. Versterken van de vaardigheden van het hardop denkend voordoen. Er is geen evaluatie meer geweest over Nieuwsbegrip hoe het er momenteel aan toe gaat in de klassen. Onderling is er met de leerkrachten wel contact geweest. Door de afspraken te borgen, kan er gekeken worden welke aspecten nog onderbelicht worden in de groepen. Begrijpend lezen in beleidsvergaderingen terug laten komen (zie tijdspad). Zes keer per jaar overleg met directeur en taalcoördinator.
D
Probeer de verbeteringen uit
O
Activiteiten:
Tijdpad
Initiator/ projectleider
Betrokke nen
Financiën/ Budget
Methode Nieuwsbegrip basis + XL per jaar (excl. Kopieerkosten):
April 2011
Directeur
Team
€525,-
- Bijhouden van de nieuwe ontwikkelingen van Nieuwsbegrip & begrijpend lezen
Maandelijks
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
- Strategielessen Nieuwsbegrip vaststellen.
Vanaf school jaar 20102011
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
- Begin- en eindtoetsen van Nieuwsbegrip in Parnassys registreren.
20102011
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
- Bloktoetsen in Parnassys registreren.
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
20112012
54
Probeer de verbeteringen uit
- Toetsresultaten Cito Begrijpend lezen worden geanalyseerd. En gepresenteerd aan het team. (in de vorm van een Datamuur)
20112012
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
- Aandacht voor woordenschatonderwijs.
20122013
Taalcoördinator
Lk. Gr. 5 t/m 8
N.V.T.
- Zichtbaar maken van de strategieën in de klas.
Aug. 2013
Taalcoördinator
Lk. Gr.5 t/m 8
N.V.T.
- Didactiek van het Hardopdenkend (voor)lezen voortzetten/integreren.
Aug. 2013
Taalcoördinator
Lk. Gr.5 t/m 8
N.V.T.
- De opbrengsten van Cito begrijpend leesonderwijs worden op basis van de behaalde resultaten getoetst aan de streefscores. En gepresenteerd aan het team a.d.h.v. een datamuur.
Jan. 2014
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
- Differentiatie mogelijkheden bekijken/toepassen.
c.b.s. De Zaaier
Aug. 2014
- Leuke en uitdagende leesplekken realiseren in het schoolgebouw.
Aug. 2014
Taalcoördinator
Team
onbekend
- De leerling-overdracht wordt op teamniveau gestructureerd en expliciet toegespitst op de leesontwikkeling.
Aug. 2014
Taalcoördinator
Team
N.V.T.
- Borging van de afspraken. Evt. coachen en begeleiden van collega’s .
Jaarlijks
Taalcoördinator
Team
- Jaarlijkse klassenbezoek.
Jaarlijks
Taalcoördinator
Team
TAALBELEIDSPLAN
N.V.T.
N.V.T.
55
S T
Meet en bestudeer de resultaten
D.m.v. de evaluaties in de beleidsvergaderingen. Prestatienormen: 65 % AB, 20% C, 15% DE score. Toetsresultaten van Nieuwsbegrip analyseren (staan in Parnassys). Begin- en eindtoets Nieuwsbegrip analyseren. Klassenbezoeken afleggen. In de evaluatievergadering (aan het einde van het schooljaar) begrijpend leesonderwijs evalueren en aanpassen indien nodig voor het komende jaar.
Borg de verbeteringen
Borging vindt plaats d.m.v. de notulen, besluitenlijst en opneming in dit taalbeleidsplan. Klassenbezoek met kijkwijzer. Zorgvergadering m.b.t. de Cito toetsen. Dit onder verantwoording van de directeur en taalcoördinator.
Continueer de verbetering
In de PV van de jaarlijkse evaluatiedag wordt de PDSA begrijpend luisteren/lezen geëvalueerd. De verbeterpunten van het afgelopen jaar worden geborgd in het taalbeleidsplan en evt. nieuwe verbeterpunten worden meegenomen in het taalbeleidsplan voor het volgend schooljaar.
U D Y A C T
!
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
56
6. Bijlagen ! ! 6.1!Bijlagen! ! Bijlage!1!! Coöperatieve!werkvormen!die!afgesproken!zijn.!! Bijlage!2!! Kerndoelen!van!Taalonderwijs.!! Bijlage!3!! Kwaliteitskaart!‘Tijdsschema!–!Tijd!voor!lezen!en!taal’! Bijlage!4!! Kwaliteitskaart!‘Taalleesonderwijs_!Tijd!voor!taalontwikkeling!in!! !!!!!!!!!!!!!!!!!!groep!1!en!2’! Bijlage!5!!! Taakomschrijving!taalcoördinator.!! Bijlage!6!! Afspraken!werkwijze!Taaljournaal!en!Nieuwsbegrip.!! Bijlage!7!! Kwaliteitskaart!‘Werken!met!groepsplannen’.! Bijlage!8!! Analyse!Schatkist!kleuters.! Bijlage!9!! Analyse!methoden!‘Spelling!Taaljournaal’.! Bijlage!10!! Kwaliteitskaart!‘Voortgezet!technisch!lezen!Lekker!Lezen’.! Bijlage!11!! Analyse!methoden!‘Taal!en!leesmethoden!begrijpend!lezen!!! !!!!!!!!!!!!!!!!!!Nieuwsbegrip’! Bijlage!12!! Datamuur.! Bijlage!13!! Trendanalyse!groepen.! Bijlage!14!!!!‘Zelfevaluatie!in!het!kader!van!ZIEZO_project!spelling.’! Bijlage!15! Tips!voor!betere!spellingresultaten.! !
c.b.s. De Zaaier
TAALBELEIDSPLAN
57
