Inhoud. uitgave. oktober november

10

6

24

18 6

48

40 48 Wie aan de Japanse cultuur denkt, komt al

De expositie van Roger Reveel ging op reis

twee centrale plekken. In een groot park

en kwam via Bergen en Roermond in

(Giardini) presenteren 30 landen hun kun-

gauw verhalen tegen over de Geisha, Sa-

Deinze vlak bij uw woonplaats Machelen

stenaar of groep kunstenaars.

murai, vechtsporten, koi en vaak ook over

aan de Leie aan. Er is daar een bijzonder mooi museum dat zich vooral richt op de

de kraanvogel. De kraanvogel staat sym24 Met haar middelbare school klas bezocht zij een expositie in het Museum Van Bom-

PAGINA

32 trokken voor een werkproject.

keerd had op het bovendek van een par-

horigheid, liefde en geluk.

keergarage, liep hij via de trappen naar beneden en keek daarbij over de rand. Hij

54 De geur van verf maakt deel uit van zijn verschilder en combineerde dit met een

dunne sterke lijn van gedempt avondlicht,

een wereld open.

schildersbedrijf. In zijn ouderlijk huis in Alk-

zocht zijn weg tussen de gebouwen door.

maar hing de geur van verf en werd kunst

Schilderen met licht.

gecombineerd met het gewone dagelijkse leven van Peter Wiedijk

dercompetitie van Palet. De prijswinnaars

daar actief mee bezig te zijn. Een artikel waarin u graag de helpende hand geboden

72 Twaalf winnaars van de traditionele Schil-

58 Vaak wordt beweerd dat abstracte schil-

Duizend Kraanvogels

plaatsen wij in het -publicitaire- licht.

het op waarheid gebaseerde

Thuis fotografeert zij allerlei soorten tulpen

wordt, zodat u met nog meer plezier aan

derkunst een makkelijke manier van schil-

en maakt voorbereidende schetsen die zij

het werk gaat en u een nog beter resultaat

deren is. Men zegt ‘dat kan mijn kleine

in haar koffer stopt. De schetsen zijn een

bereikt.

zusje ook’ In het geval van Anna Verrijt klopt

stracte schilderen niet gebonden aan ge-

dit volledig. Als een kind, is niet hetzelfde als

gevens uit de werkelijkheid en kunnen we

kinderachtig, wat zou betekenen, niet in

het thema ‘techniek’ optimaal benutten.

mijn volle kracht staan.

Dat is ook nodig omdat we voor de ontwik-

voor een muurschildering.

40 Realisch of abstract?In deze Palet heb ik in samenspraak met de hoofdredacteur ge-

18 De biënnale van Venetië is een enorme ver-

kozen om eens een totaal ander artikel te

zameling van tentoonstellingen van mo-

maken dan u van Academie-Renshof ge-

derne en hedendaagse kunst. De

wend bent. Ik wil u deelgenoot maken van

zich ook geen galerie. Manager Els Meijer

tentoonstellingen zijn geconcentreerd op

mijn visie op realisme versus abstractie.

van Beeldengalerij Het Depot in Wagenin-

Inhoud palet 355 I oktober/november 2011

zag een prachtige, bijna abstracte compo-

Lieke Jongeneelen op dat moment letterlijk

uitgangspunt om ter plekke te gebruiken

4

68 Nadat Thomas Schaller zijn auto gepar-

sitie van donker en lichte vlakken Een

32 Pen tekenen is een mooie techniek, vraagt

uitgave 355 oktober november

tine Kuijsten is zo iemand.

leden, zijn vader Chris Wiedijk was kunst-

weinig materiaal en ook weinig ruimte om 10 AnnekeVerrips is dit jaar naar Albanië ver-

bijna niets van het potlood terug ziet. Mar-

de boel op stelten te zetten ging er voor

Latemse School, en daar was de laatste stop van ‘Het merg van de kleur’.

68

bool voor vrede, trouw, lang leven, samen-

mel Van Dam in Venlo. Terwijl de rest van de klas de kans greep tijdens dit ‘fun’ uurtje

78

verhaal van Sadako Sasaki

78 Volgens Rolina van Vliet zijn we bij het ab-

keling van ons eigen handschrift er niet 60 Het is geen museum. En nee, ze noemen

zonder kunnen. 94 Marian Smit zet het lichamelijke voorop in

gen is daar duidelijk in. Bezoekers hebben

haar werk. Ze verbeeldt de mensen op

gratis toegang, maar ze moeten wel eerst

kwetsbare momenten. Intimiteit en verlan-

aanbellen.

gen spelen een belangrijke rol in haar schil-

Zo kunnen zij voor een persoonlijke ont-

derijen en videokunst.

vangst zorgen.. 99 In een Extra bijlage over de Kunstlijn Haar64 Een basis om mee te tekenen is met gra-

lem. Op 5 en 6 november genieten van

fiet, oftewel met potlood. Veel kunstenaars

kunst in open ateliers, galeries, musea, ker-

beginnen met potlood, als houvast voor de

ken, chambre d’amis en op tal van andere

rest van hun schilderij, waarna je niets of

bijzondere plekken in Haarlem! palet 355 I oktober/november 2011

5

Tekst Gustav de Ridder Beeld Anneke Verrips

Prachtige Tulpenmuur ANNEKEVERRIPS IS OP 14 MEI VAN DIT JAAR SAMEN MET 16 ANDERE NEDERLANDERS NAAR ALBANIË VERTROKKEN VOOR EEN WERKPROJECT. ANNEKE: “IN EEN PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS IN ELBASAN GAAN WE KLUSSEN EN ACTIVITEITEN MET DE PATIËNTEN DOEN. DE LEEFSITUATIE IN DAT ZIEKENHUIS IS NOGAL BEDROEVEND EN HET GEBOUW ZIET ER VERVALLEN EN SLEETS UIT.” Prachtige tulpenmuur van Anneke Verrips

“De Nederlandse verpleegkundige die voor de

maken met tulpen, omdat het gebouwtje dat zij

WHO werkt en tijdelijk in dit ziekenhuis gestati-

daarvoor op het oog heeft, een therapie- en

oneerd is, vroeg mij een muurschildering te

activiteitenvleugel, Tulipan heet.

Thuis fotografeer ik allerlei soorten tulpen en maak voorbereidende schetsen die ik in mijn koffer stop. De schetsen zijn mijn uitgangspunt. Ter plekke ga ik kijken welke ik ga gebruiken voor de schildering.” Tijd nemen en lang kijken. “De verpleegkundige heeft ervoor gezorgd dat 10

palet 355 I oktober/november 2011


11

mijn muur een crèmekleurige laag verf heeft gekregen want hij zag er niet best meer uit. Dus kan ik op die eerste maandagmorgen direct beginnen. Eerst rustig de tijd nemen en lang kijken. De muur is lang en wordt doorbroken door diverse ramen. Welke ruimtes ga ik beschilderen? Ik besluit om drie schilderingen met acrylverf te maken verdeeld over de muur.” Schetsen en Tereza “Ik schets de tulpen met lichtblauw pastelkrijt. Goed weg te vegen, niet te dominant en duidelijk zichtbaar. Het moet wel groot! Diverse keren blijkt dat als ik op een afstand ga staan, de tulpen toch te klein zijn en dat het groter moet. Op woensdagmorgen, ik ben halverwege, meldt zich een jonge Albanese, Tereza is haar naam. Ik heb haar eerder ontmoet in de stad. Zij wil graag helpen en heeft vrij gevraagd van school. Ik heb wel vertrouwen in haar schilderkwaliteiten maar moet nu afstappen van mijn oorspronkelijke plannen en die gedeeltelijk loslaten. Toch wil ik haar de kans geven om mee te doen want zij is jong en zij woont in Elbasan terwijl ik weer terug ga naar Nederland. De kans bestaat dat zij nog meer schilderingen in het ziekenhuis mag maken. Ik geef haar het rechtergedeelte van de muur en ik geef haar carte blanche met de enige beperking dat zij tulpen moet schilderen die in kleur en formaat bij de mijne passen. Het lukt wonderbaarlijk goed. Haar tulpen zijn vrolijk en spontaan, de mijne van het linkeren middengedeelte wat klassieker en ‘bezonkener’, maar ze bijten elkaar niet. Aan het eind van de week is de muurschildering klaar en kan er feest gevierd worden!” 12



13

Tekst & Beeld Lieke Jongeneelen

alles wat voorhanden is; doekjes, sponsjes, taartscheppen en paletmessen, takjes, bankpasjes (deeg)rollers, uiteraard ook wel eens een penseel maar vaak ook mijn handen. Ik werk vrij intuïtief zonder vooropgezet plan. Het proces zelf boeit, laat ontstaan en leidt me verder. Acrylverf leent zich geweldig om allerlei materie in te verwerken zoals zand, steentjes, schelpjes en koffiedrab maar ook textiele materialen of bijvoorbeeld stukjes metaal. Je kunt er volop

Het hoeft niet ‘mooi’ te zijn...

mee experimenteren, het droogt snel en ruikt

mijn werk en dat van anderen exposeren, cur-

met en laten genieten van abstracte kunst.

HET MOMENT DAT IK VOOR HET EERST IN AANRAKING KWAM MET

sussen en workshops abstract schilderen

Veel van mijn cursisten hebben jarenlang allerlei

geven. Kortom; mensen in contact brengen

schildercursussen gevolgd (veelal gericht op

niet. Ideaal in lessituaties en bijvoorbeeld workshops. LiJo-Art kiest voor Abstract Na vele jaren les te hebben gegeven in het middelbaar onderwijs startte ik medio 2007 Galerie/Atelier LiJo-Art. Hier komt alles samen;

ABSTRACTE KUNST STAAT MIJ ZOVEEL JAREN LATER NOG HELDER VOOR OGEN. MET MIJN MIDDELBARE SCHOOL KLAS BEZOCHT IK EEN EXPOSITIE IN HET MUSEUM VAN BOMMEL VAN DAM IN VENLO. TERWIJL DE REST VAN DE KLAS DE KANS GREEP TIJDENS DIT ‘FUN’ UURTJE DE BOEL OP STELTEN TE ZETTEN GING ER VOOR MIJ OP DAT MOMENT LETTERLIJK EEN WERELD OPEN.

Tekenen vond ik als kind altijd al leuk, ‘juf’ wilde ik sowieso al worden en mede gestimuleerd door geweldige docenten op mijn middelbare school was de keuze dan ook snel gemaakt, augustus 1976, koud 17 jaar oud, startte ik mijn studie Tekenen/Textiele Werkvormen aan de Lerarenopleiding in Utrecht. Ik ontdekte mijn voorkeur voor de abstracte kunst en het experimenteren met materialen en technieken in het bijzonder. Ik heb ‘iets’ met papier; nieuw, oud, vergaan, mooi, bijzonder, gewoon, het maakt niet uit als het maar scheurt om op te werken of te verwerken. Ik experimenteer graag, combineer technieken alleen al om te zien of ‘het kan’. Ik scheur, kras, snij, verf, smeer, teken, schrijf in mijn werken met allerlei materialen en gereedschappen. Ik gebruik van 24



25

het weergeven van de realiteit) maar willen nu eens iets héél anders. Vrijer werken en meer experimenteren maar bovenal hun eigen stijl ontdekken en ontwikkelen. Het abstracte spreekt daarom aan maar schrikt tegelijkertijd ook weer af want ja…waar of hoe begin je?… . Hoe kies je je onderwerp? Een goedgelijkend portret of landschapsschildering zal bewondering oproepen van de toeschouwer. Het lijkt ‘net echt’, hoor je dan. De toeschouwer herkent het afgebeelde. Deze herkenning is in het abstracte veel lastiger en kan daardoor afschrikken of zelfs afwijzen: ‘dat kan mijn (klein)kind ook’. Als je naar de waarneming schildert ligt het onderwerp of uitgangspunt veelal buiten jezelf, je tekent bijvoorbeeld een landschap ‘na’. De keuze voor het onderwerp is relatief eenvoudig en biedt houvast. Vervolgens wordt je echter geconfronteerd met allerlei moeilijke zaken zoals perspectief die nodig zijn om het 3 dimensionale correct naar het platte vlak om te zetten. Voor veel mensen is dit erg moeilijk en vaak een reden om dan toch maar af te haken: ‘zie je wel, ik kan het toch niet’… Abstract kan dan in eerste instantie gemakkelijker lijken en in zekere zin is dat ook zo, perspectief bijvoorbeeld is meestal niet direct aan de orde.

ken, te ervaren wat er gebeurt, keuzes te

genieten van het proces zelf en het einddoel,

maken. Durf, probeer en doe! Ben niet bang

eindproduct minder belangrijk laten zijn. Leer te

Als je abstract werkt heb je veel minder hou-

‘fouten’ te maken maar leer ervan want ook

vertrouwen op je intuïtie. Laat los dat het ‘mooi’

vast aan de realiteit en moet je je onderwerp

ontdekken wat je niét ligt, niét wilt of kunt is on-

moet worden en je gaat vanzelf meer durven.

dus anders kiezen en vormgeven. Je zoekt het

derdeel van het proces.

Durf uit te drukken wat werkelijk betekenis

meer in jezelf en moet jezelf meer afvragen:

Essentieel hierbij is aandacht voor en (leren)

heeft en het wordt vanzelf ‘mooi’!

WAT wil ik uitdrukken/verbeelden en HOE ga ik dat doen. Abstract werken vraagt om een persoonlijke benadering want je werkt meer vanuit

Geïnteresseerd? LiJo-Art biedt dit najaar een aantal inspirerende workshops aan.

je gevoelswereld. Je moet dus meer van jezelf laten zien en dat kan soms knap lastig of zelfs

Kennismakingsworkshops Abstract Schilderen in gemengde technieken.

‘eng’ zijn.

Je leer o.a. hoe je je onderwerp kunt kiezen en een abstracte compositie kunt opzetten. Ook leer je hoe je structuren kunt maken door materie, zoals zand, papier, textiel aan de acrylverf toe te voegen.

Een abstract werk moet de toeschouwer op een andere manier prikkelen. Belangrijk voor

Workshop: Schilderen met papier

mij is de zeggingskracht van het werk. Zeg-

In deze workshop leer je o.a. collages maken met

gingskracht kan bijvoorbeeld ontstaan door het

kranten, tijdschriften en vloeipapier in combinatie

bijzonder gebruik van materialen en/of technie-

met acrylverf. Je leert ook structuren en texturen

Galerie/Atelier LiJo-Art

ken of het spannend samenspel van de ge-

maken met papier, die als een ‘huid’, een basis voor

Lieke Jongeneelen

bruikte beeldelementen maar bovenal door

je schilderwerk vormen.

Kattenstraat 22

Voor meer informatie en/of inschrijving:

4101 BM Culemborg

het ‘eigen handschrift’ van de kunstenaar zichtbaar in het werk. Daarom stimuleer ik mijn

De workshops zijn geschikt voor zowel beginners

T: 0345-534552 M: 06-10301330

cursisten zoveel mogelijk te experimenteren

als gevorderden.

www.LiJo-Art.nl [email protected]

met materialen en technieken; zelf te ontdek26



27

Tekst & Beeld Ingo Leth

Duizend Kraanvogels WIE AAN DE JAPANSE CULTUUR DENKT, KOMT AL GAUW VERHALEN TEGEN OVER DE GEISHA, SAMURAI, VECHTSPORTEN, KOI EN VAAK OOK OVER DE KRAANVOGEL. DE KRAANVOGEL STAAT SYMBOOL VOOR VREDE, TROUW, LANG LEVEN, SAMENHORIGHEID, LIEFDE EN GELUK. 2010, in the picture

De symboliek van dit prachtige dier wordt in

schrijver Karl Bruckner, werd in meer dan 20

Japan dikwijls uitgebeeld door het vouwen van

talen vertaald.

Origami kraanvogels. Vaak ontvangt men deze als symbolisch cadeau. Deze vouwkunst kent

Hiroshima, 6 augustus 1945

zijn oorsprong al in de 17de eeuw. Origami; “ori”

In de ochtend van 6 augustus 1945 vloog Kolo-

betekent vouwen en Kami “papier”.

nel Tibbets met een B-29 bommenwerper met

De kraanvogel wordt vaak Tancho genoemd

de naam “Enola Gay” over de Japanse stad

door zijn rode stip op het hoofd.

Hiroshima. Om 8.14 uur opende de bommen-

De Ainu, de oorspronkelijke bewoners van dit

werper op 8000 meter hoogte zijn luik om zijn

eiland, noemden de kraanvogel ‘Sarurun

het op waarheid gebaseerde verhaal van Sadako Sasaki

48

Kamui’, wat in hun taal zoveel betekent als ‘god van het moeras’. Toen in de 19e eeuw het eiland Hokkaido werd gekolonialiseerd, verloor

allesvernielende vracht, de eerste atoombom

wijl Sadako lag te slapen. Op het moment, dat

de vogel al snel zijn goddelijke status. Al snel

met de bijnaam `little boy`, af te werpen.

Shigeo een duik in de vijver nam, werd hij ge-

werd het dier hier met uitsterven bedreigd. In

Met een hels geluid viel de bom in de afgrond.

blindeerd door een lichtflits. Een drukgolf zoog

de jaren ’20 van de vorige eeuw zouden er op

Een parachute opende zich, waardoor de snel-

het water uit de vijver en gooide Shigeo aan

heel het eiland nog slechts een tiental vogels

heid werd geremd en het vallende geluid werd

het oever. Zijn zus Sadako werd door de druk-

overgebleven zijn.

gedempt.

golf met heel veel puin weg geblazen. Met pijn

Landbouwers voerden in de jaren ’50 de vo-

Op 580 meter hoogte werd een mechanisme

in de ogen zocht Shigeo zijn zus. Hij vond haar

gels, waardoor hun voortbestaan werd gega-

in gang gezet, dat in een milliseconde voor het

bibberend tussen struikgewassen, ze leefde!

randeerd.

ontvlammen van de uraniumkern zorgde. 92%

Wereldwijde bekendheid kreeg de Origami

van de stad Hiroshima werd weg gevaagd.

10 jaar later

kraanvogel echter door het op waarheid geba-

Tegelijkertijd bevond zich het 4 jarige meisje

Sadako werd een meisje als vele anderen. Ze

seerde verhaal van Sadako Sasaki. Het boek

Sadako Sazaki met haar broer Shigeo in een

hield van sport en was prestatiegericht. Vooral

“Sadako will leben”, geschreven door de Duitse

park. Shigeo zocht verkoeling in een vijver, ter-

estafette fietsen was haar passie. Na haar laat-


2011, red towell


49

is in Japan een eveneens een

2011, fly together

symbool voor geluk. Gecombineerd met originele Japanse papiersoorten en bladgoud staat zowel de kleur als ook het beeld op elk schilderij voor geluk. Net zoals de kraanvogel is de koi-karper een gelukssymbool. Beide komen regelmatig in mijn werken terug. Persoonlijk vind ik geluk het grootse doel, dat men in het leven probeert na te streven. Ieder op zijn eigen manier, ieder met zijn eigen mogelijkheden. Geluk is een streven, dat mensen altijd bezig houdt. Hoe wordt men gelukkig? Voornamelijk door te geven. In mijn ogen is er dan ook

2010, golden cranebird

2009, 400 years Dutch Sakura

2009, red lips

50

ste estafette fietswedstrijd werd zij ziek. Al snel

worden achter gelaten. Nog steeds wordt er

constateerde men de stralingsziekte leukemie

veel aandacht aan de sterfdag (25 oktober

bij haar.

1955) van Sadako en de dag, dat de atoom-

In het ziekenhuis ontving ze papier voor het

bom viel, gegeven. In heel Japan worden

vouwen van kraanvogels. Al lang leeft in Japan

kraanvogels gevouwen, die in het vredespark

het verhaal, dat men na het vouwen van 1000

worden opgehangen. Elk jaar hangen er mil-

kraanvogels in origami, weer gezond wordt of

joenen Origami kraanvogels. Zo leeft het ver-

een wens in vervulling gaat. Ook Sadako

haal van Sadako voort.

begon in haar ziekbed aan deze bijna onmoge-

Als kunstenaar ben ik door dit verhaal zeer ge-

lijke opgave. Stuk voor stuk wilde zij ook deze

raakt. Ik heb me voorgenomen om niet alleen

uitdaging aangaan.

1000 kraanvogels te vouwen, echter vooral te

Sadako werd zwakker en het vouwen werd

schilderen om het verhaal van Sadako een per-

moeilijker. Na het vouwen van de 990ste

soonlijke touch te geven. Inmiddels sieren

kraanvogel overleed Sadako.

grote en kleine kraanvogels, dansend, baltsend

Het verhaal van Sadako staat niet op zich zelf.

in verschillende houdingen geschilderd, vele

Haar verhaal werd bekend in de hele wereld.

van mijn doeken. Ook de met 24K bladgoud

Zij werd mede door haar doorzettingsvermo-

vergulde Origami kraanvogels zijn reeds inge-

gen een symbool voor vrede.

lijst. Het aantal 1000 is voor mij doorslaggevend

In het vredespark in Hiroshima staat een beel-

om de symboliek en het verhaal van Sadako

tenis van Sadako met een gouden kraanvogel

voort te zetten.

boven haar hoofd. Rondom dit monument is

De kraanvogel-schilderijen, die ik maak, noem

het constant bezaaid met Origami kraanvogels.

ik vaak “geluksbrengers”. Naar mijn mening kan

Schoolklassen bezoeken dagelijks het be-

men geluk niet kopen. Men kan iemand wel

roemde standbeeld. Deze zijn vaak weken

geluk wensen. Een schilderij(tje) schenken kan

vantevoren al bezig om gezamenlijk 1000

een leuke “happening” zijn om iemand geluk te

kraanvogels te vouwen, die bij het standbeeld

wensen. Kleurcombinatie rood, zwart en goud



51

2011, fly together

‘Ik wil met mijn werken een verhaal vertellen en iets duidelijk maken’

niets leukers, dan iemand geluk te wensen.

leven, samenhorigheid en trouw, partners voor

Zolang we de Origami kraanvogel blijven vou-

het leven.

wen zal de betekenis in de harten en zielen van 2010, face of porcelain

de mensen blijven bestaan. Vrede, geluk, lang

Inspiratie De Japanse cultuur heeft mijn inspiratie geprikkeld. De haardracht van een Maiko of Geiko, kledingstukken als Obi en Kimono, en ook sferen als de Sakura en de Japanse herfstkleuren werden reeds op doek vast gelegd. Ik wil met

52


mijn werken een verhaal vertellen en iets dui-

taalbare goederen met veel gewicht. In Neder-

elkaars culturen op. De sfeer van het werk is in

delijk maken. Bijvoorbeeld begrip voor een cul-

land aangekomen werden de blanco kerami-

het Japans weergegeven, de figuren in het Ne-

tuur die zo ver van ons af staat, en vaak met

sche stukken met Nederlands motieven

derlandse Delfts blauw. Doordat de gezichten

een knipoog naar onze eigen cultuur.

beschilderd. Het Nederlandse Delfts blauw ont-

echter zijn geschilderd als echte gezichten,

Het werk “souvenir” is hier een voorbeeld van.

stond.

krijgt het schilderij leven. De vraag die ik wil op-

Een 2-luik, dat de oorsprong van het Delfts

Arita porselein heeft in Japan ook vandaag nog

roepen is dan ook: “Hoe gaat men met de

blauw weergeeft. Het beeld van de bekende

waarde. Het is een cultureel erfgoed, dat zeer

eigen cultuur om, wat heeft nog waarde en

kussende boer en boerin.

gekoesterd wordt. In Nederland spreekt men

wat niet?” Zo heeft elk werk zijn eigen verhaal,

Delfts blauw is ontstaan na een handelsver-

in de grote volksmond echter over het Delfts

gebaseerd op een creatieve visie op cultuur en

band met Japan, meer dan 400 jaar geleden.

blauw, als kitschobject, dat in namaakobjecten

samenleving met zowel traditionele als ook he-

Voor aanvang van de terugreis van de VOC

voor een paar Euro op de bloemenmarkt in

dendaagse waarden. Door een bezoek aan

schepen vanuit Deshima werden deze vaak

Amsterdam te koop is. Gelukkig krijgt men in

mijn website krijgt men snel een indruk van

met keramiek en porselein uit de plaats Arita

Nederland ook weer meer waardering voor het

hetgeen zich in mijn hoofd afspeelt.

beladen, om zo een stabielere ligging op het

echte Delfts baluw.

Japan: Een onuitputtelijke inspiratiebron!

water te verkrijgen. Destijds waren dit goed be-

Met het schilderij “souvenir” zoek ik de link naar

www.artinmotion.nl

2010, affection


53

Tekst Sabine van den Berg Beeld Het Depot en pumps, een ultramoderne benadering van het onderwerp ’lichaamsfragmenten’.

Het Depot, Beeldengalerij

Momenteel is de stichting bezig om uit te brei-

Generaal Foulkesweg 64,

den. De vaste collectie verhuist naar een naburig gelegen pand dat nu stevig verbouwd

Openingstijden:

wordt. In Villa Hinkeloord komt vanaf septem-

donderdag t/m zondag

ber 2011 een permanente tentoonstelling van

van 11.00 tot 17.00 uur.

beeldhouwster Eja Siepman van den Berg. Els Meijer: ‘Onze collectie wordt groter en deze villa wordt te klein. In het nieuwe gebouw,

17.00 uur.

schuin tegenover Villa Hinkeloord, is volop

Voor meer informatie, zie: www.hetdepot.nl

eveneens in het prachtige groen; in arboretum De Dreijen. We openen daar in het komende voorjaar. Precies acht jaar nadat de eerste bezoekers, we hebben er ongeveer dertienduizend per jaar, ons wisten te vinden, zijn we uit onze jas gegroeid.’

‘WE ZIJN GEEN MUSEUM. EN NEE, WE NOEMEN ONS OOK GEEN

Eppe pilaar vrouw villa

GALERIE.’ MANAGER ELS MEIJER VAN BEELDENGALERIJ ’HET DEPOT’

kunstenaars die hun portfolio naar de stichting

IN WAGENINGEN IS DAAR DUIDELIJK IN. ‘BEZOEKERS HEBBEN HIER

opsturen omdat zij in aanmerking willen komen

GRATIS TOEGANG, MAAR ZE MOETEN WEL EERST AANBELLEN.

de vorm.

ZO KUNNEN WIJ VOOR EEN PERSOONLIJKE ONTVANGST ZORGEN.

Openingstijden arboretum: dagelijks van 11.00 tot

ruimte voor grote tentoonstellingen. Dat ligt

Beeldengalerij Het Depot

Wageningen.

Siepman vd Berg - Stap

voor een plekje in de villa, is in de eerste plaats ’Het Depot’ toont uitsluitend torso’s of andere fragmenten van het menselijk lichaam. Een voet, een hand, een ’bosje’ benen. Het materiaalgebruik is vrij; van klassiek marmer, tot zijde

Boshart - Almost spring

Achteraanzicht Villa

60

Het leuke vind ik dat de mensen onze beelden

tum, een hectare tuin waarin bijzondere

of gaas, daarin kunnen de beelden allemaal zijn

voorzichtig mogen aanraken. Na hun bezoek

bomen groeien. Ja, daar staan ook beelden in.’

uitgevoerd. In de kelder, die overigens ook

aan deze villa waarin de beelden staan opge-

Els Meijer bewaakt het gedachtegoed van

goed voorzien is van ramen, is plaats voor een

steld, kunnen ze wandelen door ons arbore-

Stichting Utopa, de initiator van deze beelden-

grote solotentoonstelling. Elke keer staat een


galerij, zorgvuldig. Utopa is het gees-

andere kunstenaar daar in de schijnwerper.

teskind van Loek Dijkman, een

Voorwaarde is wel dat de artiest al een werk in

zakenman met hart voor de kunsten.

de beeldengalerij heeft staan; pas dan komt

Beeldhouwers die nog niet echt zijn

een beeldhouwer ook in aanmerking voor zo’n

doorgebroken stelt hij in de gelegen-

solo-expositie. De huidige is van de hand van

heid hun werk te tonen in en om de

Petra Boshart die verschillende materialen be-

prachtige Wageningse Villa Hinkeloord.

werkt, als: marmer en albast. In de tuin vind je

Els Meijer vertelt dat alle beeldhouw-

ook een beeld van haar, genaamd: ’Land van

werken door de stichting worden aan-

melk en honing’, waarin een herhaling van de

gekocht. Een aantal hiervan is ook te

vrouwenborst te zien is.

koop voor derden.

Een kopie van het drie meter hoge klassieke

Als je door de vertrekken van de villa

beeld, Nikè van Samothrake uit het Louvre,

loopt, die trouwens veel ramen heeft

staat ook in de villa. Deze vrouwenfiguur in hel-

waardoor je ook een goed uitzicht hebt

lenistische stijl laat zien waar de hedendaagse

op het groen van de tuin, krijg je kijk op

beeldhouwers op terug kunnen grijpen. Tegen-

een verzorgde expositie van werken

over deze klassieker staat enkele verdiepingen

die je persoonlijk misschien niet alle-

hoger een zeer moderne vrouwentors die van

maal even sterk aanspreken, maar die

wit gaas is gemaakt door de Amerikaanse

door hun onderwerp wel een samen-

Randy Cooper, getiteld: ’Diana’. In het trapgat

hang vertonen. Het criterium voor de

hangt een groep benen met kleurige kousen

Boshart Land van melk en honing hardsteen


61

Tekst & Beeld Edo Hannema

Aquarelverf Ik gebruik een paar merken door elkaar heen, ik heb ze wel uitgezocht op kleur en hun eigenschappen die voor mij werken. Ik gebruik een combinatie van Holbein, Winsor and Newton, en Daniel Smith verf, alles uit tubes. Mijn kleuren die ik altijd op mijn palet heb zitten zijn: Cobalt Blue, Ultamarine Blue, Verditer Blue, Cobalt Blue Turquoise, Rose Madder, Alizarine Crimson, Light Red, Burnt Sienna, Naples Yellow, Cadimium Yellow Light, Cadmium

Toonwaarde schets

Schilderen met licht deel 2

Red,Cadmium Orange and Neutral Tint*, ik hou

THOMAS SCHALLER WAS ONDERWEG VOOR EEN FILMAVONDJE BIJ EEN PAAR VRIENDEN, NADAT IK MIJN AUTO GEPARKEERD HAD OP HET BOVENDEK, LIEP IK VIA DE TRAPPEN NAAR BENEDEN, EN KEEK DAARBIJ OVER DE RAND, EN ZAG EEN PRACHTIGE BIJNA ABSTRACTE COMPOSITIE VAN DONKER EN LICHTE VLAKKEN EEN DUNNE STERKE LIJN VAN GEDEMPT AVONDLICHT, ZOCHT ZIJN WEG TUSSEN DE GEBOUWEN DOOR.

van warme transparante kleuren, met hier en daar wat dekkende kleuren (allen van Holbein) toegevoegd voor drama en sfeer. Penselen De penselen die ik het meest gebruik zijn mijn

ermee klaar ben! Ik werk meestal van licht naar

Petit Gris Eekhoornhaar penselen van Ra-

donker, en probeer in de aquarel zoveel mo-

phael, van verschillende grootte, en van het

gelijk variatie in mijn penseelstreken te maken,

merk Neef een paar penselen no. 2,4,6,10, en

van hele vage nat in nat wastechnieken, tot

een 3 Cm brede Robert Wade spalter, dan

zware bijna dekkende droge penseelstreken.

in behandeling

nog twee ronde Escoda Perla met synthetisch haar, en tot slot een sleper voor details en lijn-

Het schilderij

werk.

Eerst neem ik de schets over van uit mijn schetsboek, ik probeer het losjes te houden,

Werkwijze

maar wel de juiste proporties te bewaren van

Mijn studio heb ik hetzelfde ingericht als dat ik

de gebouwen en verkeer in de straat. Je moet

buiten zou werken, ik probeer het simpel te

niet teveel detail in je schets leggen, anders

houden en werk altijd via een vast patroon, ik

wordt het naderhand een ingevuld plaatje, en

probeer niet te verzanden in onnodige details

dat houdt de spontaniteit van de aquarel

Gelukkig heb ik altijd mijn schetsboek bij me,

zien, de lichte en donkere partijen, en wat je

en keuzes. Ik werk vlug, en probeer snelle be-

tegen. Je moet het water, pigment en het

en ik noteerde gauw met een breed potlood

meteen al weg laat, en wat je wil vertellen. Het

slissingen te maken terwijl ik werk, en probeer

penseel het werk laten doen!

een toonwaarde schets. De schets vind ik een

schilderij heb ik de volgende dag gemaakt!

De eerste wassing is een hele transparante, met de ezel in een grote hoek, zodat de

essentieel onderdeel van een aquarel, het vertelt het verhaal wat je op dat moment hebt ge-

De eerste wsbeurt

Ik gebruikte hiervoor een groot vel Saunders Waterford rough aquarelpapier van 140 grams. Ik heb dit opgespannen op een stuk triplex met behulp van nietjes rondom en plak het hierna met schildertape af. In de studio gebruik ik de Joseph Zbukvic tafelezel, die ik perfect in alle hoeken kan zetten die ik nodig heb voor het maken van mijn aquarel. De ene keer heb ik een hoek van bijna 90 graden nodig de an-

Eerste wassing

68


dere keer bijna plat!

Brushes en palet

Mijn Palet

altijd mijn aquarellen in een zitting klaar te krij-

Door de jaren heen heb ik allerlei aquarelpalet-

gen, ongeacht hoe groot of hoe moeilijk het

ten uitgeprobeerd, maar de laatste jaren ge-

onderwerp ook is. Meestal is het maken van

bruik ik voor zowel buiten als binnenwerk en in

een aquarel een kwestie van een paar uur. En

de studio hetzelfde palet. Ik gebruik een Hol-

juist de schilderijen waar ik het meest tevreden

bein* klappalet, deze heeft 5 mengschotels,

over ben, zijn altijd de aquarellen, die er fris uit

en heeft genoeg ruimte voor een volledige –

zien en met een zelfverzekerde penseelstreek

maar beperkte- reeks pigmenten

zijn gemaakt. De hele aquarel is nog nat, als ik

Tweede wassing


69

Derde wassing

Tweede wassing

zwaartekracht ook zijn werk kan doen, ik spaar hier al de kleine partijen wit uit, die later van groot belang zijn in de aquarel, niets puurder

Derdewassing

dan het wit van het papier! Ik probeer in de

rij, de kleuren worden wat harder, en de vor-

eerste opzet de primaire tonen, en alle belang-

men laten zich nu wat beter zien. Ik hou nog

rijke partijen van warme en koele tonen op een

steeds de losse toets vast, en denk erom,

harmonieuze manier in elkaar te laten vloeien.

vooral niet in detail te treden, vorm is veel be-

Je moet proberen al ver vooruit te denken

langrijker dan aparte onderdelen te schilderen,

over hoe je het schilderij eruit wil laten zien, dit

de verste gedeeltes in de aquarel zijn ook de

is moeilijk in het begin, en vergt ook enige

koelere, alhoewel ik een warme violette tint

vaardigheid. Ik zorg ervoor dat ik koel en warm

gebruik, die ik afwissel met warme gelen. En

met elkaar afwissel, en al meteen diepte in het

nog steeds houd ik mijn compositieschets in

schilderij te brengen door de juiste kleuren te

de gaten, waar ik mijn donker en lichte partijen

kiezen die diepte suggereren.

wil hebben. De tweede laag is nu klaar, en kan

Ik begin nu met de tweede fase in het schilde-

ik aan de eindfase beginnen. Deze laag is nog Het voltooide aquarel "back street - santa monica" 40X28 inches

70


niet helemaal droog als ik de donkere partijen

Nu is het tijd voor mijn sleper om de fijne de-

aanbreng, ik doe dit op een impressionistische

tails te maken, ik gebruik daar een dik pigment

manier. Ik suggereer meer dan ik schilder, en

voor, waar ik in de “dry Brush” techniek de

laat de kleuren in elkaar overvloeien. Ik laat dui-

laatste halen zet, dit moet je snel doen, want

delijk de voorgrond eruit springen door hier

een getrokken lijn ziet er anders houterig uit! Ik

meer contrast aan te brengen door middel van

gebruik hier en daar ook wat dekkende verf,

detail en sterker pigment gebruik. Af en toe

niet teveel, maar op die plekken waar ik het

spetter ik wat schoon water op het natte pig-

nodig heb. Denk erom, met een klein beetje

ment, om verrassende effecten te creëren.

kom je een eind! palet 355 I oktober/november 2011

71

Inhoud. uitgave. oktober november

Recommend Documents