Inhoud Hoofdstuk 1 BTW-belastingplicht Hoofdstuk 2 Maatstaf van heffing, belastbaar feit en tijdstip van opeisbaarheid

Inhoud

Inhoud Hoofdstuk 1

BTW-belastingplicht............................................... 11

1. Definitie van de belastingplichtige............................................. 12 2. Gevolgen van de belastingplicht................................................ 12 3. Recht van de belastingplichtige................................................. 13 4. Verplichtingen van de belastingplichtige.................................... 13 Hoofdstuk 2

Maatstaf van heffing, belastbaar feit en tijdstip van opeisbaarheid......................................................... 15

1. Maatstaf van heffing................................................................. 15 2. Belastbaar feit en tijdstip van opeisbaarheid.............................. 16 3. Nieuwe regels inzake opeisbaarheid vanaf 1 januari 2013........... 17 3.1. Voorschotfactuur maakt de BTW niet meer opeisbaar...... 17 3.2. Opeenvolgende handelingen........................................... 19 3.3. Doorlopende handelingen............................................... 19 3.4. Intracommunautaire handelingen.................................... 20 4. Toleranties............................................................................... 22 4.1. Tolerantie voor 2013 én 2014......................................... 23 4.2. En wat voor de B2C handelingen?................................... 23 Hoofdstuk 3

Verplichtingen inzake BTW..................................... 25

1. Aangifte van aanvang van werkzaamheid................................... 25 2. Indiening van BTW-aangiften.................................................... 25 3. Facturering............................................................................... 26 3.1. Principes........................................................................ 26 3.2. E-invoicing...................................................................... 27 4. Andere verplichtingen............................................................... 31 5. Selfbilling................................................................................. 32 6. Mogelijkheid tot verlegging van de heffing................................. 32 7. Informatieplicht....................................................................... 34 8. Verplichting tot verlegging van de heffing.................................. 34

3

Praktische BTW-handleiding voor de uitoefenaar van een vrij beroep

Hoofdstuk 4

Het recht op aftrek van de BTW............................. 37

1. Algemene aspecten van het recht op aftrek van de voorbelasting.......................................................................................... 37 1.1. Aftrek van voorbelasting, hoofdkenmerk van de BTW...... 37 1.2. Alleen belastingplichtigen, niet vrijgesteld door artikel 44 WBTW, hebben recht op aftrek van voorbelasting............ 37 1.3. Toestand van de in het buitenland gevestigde belastingplichtige ten aanzien van het recht op aftrek.................... 39 2. Omvang van het recht op aftrek van voorbelasting..................... 39 2.1. Algemene draagwijdte van het recht op aftrek.................. 39 2.2. Beoordelingscriterium: de vermoedelijke bestemming van de ontvangen goederen en diensten................................. 40 2.3. Verkrijging van de hoedanigheid van belastingplichtige na verwerving van een goed................................................. 41 2.4. Uitsluiting van de aftrek van de belasting die geheven werd van de goederen en diensten die bestemd zijn voor privégebruik of, meer algemeen, voor andere doeleinden dan economische activiteit.............................................. 42 2.5. Verwerping van de aftrek of onttrekking.......................... 44 2.6. Bijzonder geval met betrekking tot autovoertuigen bestemd voor het vervoer van personen en/of goederen over de weg. Aftrekplafond van 50 pct.................................... 44 2.6.1. Voertuigen waarop de beperking van toepassing is........................................................................ 44 2.6.2. Uitzonderingen vermeld in artikel 45, § 2, tweede lid, van het WBTW.............................................. 46 2.6.3. BTW waarvan het recht op aftrek wordt beperkt.. 48 2.7. Aftrekbare belasting........................................................ 50 3. Toestand van de volledige belastingplichtige met betrekking tot de aftrek van voorbelasting....................................................... 51 4. Toestand van de belastingplichtige met gedeeltelijk recht op aftrek (gemengde BTW-belastingplichtige) met betrekking tot de aftrek van voorbelasting............................................................ 52 5. Aftrek van BTW bij de uitoefening van een “economische activiteit”......................................................................................... 52 6. Uitsluiting van het recht op aftrek voor de BTW geheven van sommige beroepsuitgaven......................................................... 54 6.1. Tabaksfabrikaten............................................................ 55

4

Inhoud

6.2. Geestrijke dranken.......................................................... 55 6.3. Kosten van logies en kosten van spijzen en dranken om ter plaatse te worden verbruikt............................................. 56 6.3.1. Hotel- en restauratiekosten die door personeel worden gemaakt................................................. 56 6.3.2. Hotel- en restauratiekosten gedaan door belastingplichtigen die op hun beurt dezelfde diensten verstrekken......................................................... 57 6.4. Kosten van onthaal......................................................... 58 6.4.1. Begrip “kosten van onthaal”................................ 58 6.4.2. Kosten die niet de aard hebben van kosten van onthaal............................................................... 59 7. Reis- en verblijfkosten............................................................... 60 8. Kosten van vervoer per spoor, tram en autobus......................... 61 9. Uitoefenen van het recht op aftrek............................................ 61 9.1. Voorwaarden om het recht op aftrek uit te oefenen.......... 62 9.2. Bedrijfsmiddelen verkregen door de echtgenoot............... 64 9.3. Uitoefening van het recht op aftrek van voorbelasting...... 64 9.4. Vertraging bij het vervullen van de voorwaarden voor de uitoefening van het recht op aftrek van voorbelasting....... 65 9.5. Het recht op aftrek werd niet onmiddellijk uitgeoefend.... 65 9.6. Verval van het recht op aftrek.......................................... 66 10. Kosten van onthaal versus reclamekosten.................................. 66 11. De historische aftrek................................................................. 68 Hoofdstuk 5

De plaats van de dienst en de schuldenaar van de BTW...................................................................... 73

1. Algemeen................................................................................. 73 2. Algemene regel......................................................................... 73 3. Het begrip BTW-belastingplichtige voor de lokalisatieregels....... 74 4. Aanknopingsregels................................................................... 75 4.1. Principe.......................................................................... 75 4.2. Definities........................................................................ 76 4.2.1. Zetel van economische activiteit........................... 76 4.2.2. Vaste inrichting................................................... 77 4.2.3. Woonplaats........................................................ 77

5

Praktische BTW-handleiding voor de uitoefenaar van een vrij beroep

4.2.4. Gebruikelijke verblijfplaats................................... 77 4.3. Aanknopingspunt van de handeling................................. 77 5. Afwijkende plaatsbepalingsregels.............................................. 78 6. Gemeenschappelijke afwijkende regels (B2B en B2C)................. 79 6.1. Diensten die verband houden met een onroerend goed.... 79 6.2. Personenvervoerdiensten................................................. 79 6.3. Diensten in verband met culturele, artistieke, sportieve, weten­schap­pelijke, educatieve, vermakelijkheids- en soortgelijke evenementen................................................ 80 7. Restaurant- en cateringdiensten................................................ 81 7.1. Er is sprake van een restaurantdienst wanneer de volgende voorwaarden samen vervuld zijn................................. 82 7.2. Er is sprake van een cateringdienst wanneer de volgende voorwaarden tezamen vervuld zijn................................... 83 7.3. Spijzen en/of dranken verschaft door automaten............. 83 8. Verhuur op korte termijn van een vervoermiddel........................ 84 9. Restaurant- en cateringdiensten voor verbruik aan boord van een schip, vliegtuig of trein........................................................ 86 10. Diensten van een reisbureau..................................................... 89 11. De schuldenaar van de BTW..................................................... 89 12. De (lokale) verlegging van de heffing bedoeld in artikel 51, § 2, 5° WBTW................................................................................ 90 Hoofdstuk 6

Afwijkende regels specifiek voor de B2C-relaties..... 91

1. Andere goederenvervoerdiensten dan het intracommunautair goederenvervoer....................................................................... 91 2. Intracommunautair goederenvervoer......................................... 91 3. Diensten die met vervoer samenhangen..................................... 91 4. Expertises en werkzaamheden met betrekking tot lichamelijke roerende goederen.................................................................... 92 5. Langs elektronische weg verrichte diensten voor niet-belastingplichtigen................................................................................. 92 6. Diensten verstrekt aan niet-belastingplichtigen gevestigd buiten de Gemeenschap...................................................................... 94 6.1. Algemene beschouwingen............................................... 94

6

Inhoud

6.2. Bedoelde handelingen..................................................... 95 6.3. Uitgesloten handelingen.................................................. 97 7. Telecommunicatie-, radio- en televisieomroepdiensten............... 97 8. Diensten van tussenpersonen.................................................... 98 8.1. Makelaars of lasthebbers en de plaats van de dienst......... 99 8.2. Commissionairs en de plaats van de dienst...................... 99 Hoofdstuk 7

Herzieningen in het voordeel bij de verkrijging van de hoedanigheid van BTW-belastingplichtige: vi­ suele voorstelling.................................................... 101

Hoofdstuk 8

Bijzondere bepalingen met betrekking tot de aftrek door een gemengde belastingplichtige.................... 103

1. Algemeen................................................................................. 103 1.1. Algemeen verhoudingsgetal............................................. 104 1.1.1. Bepalen van het algemeen verhoudingsgetal......... 104 1.1.2. Berekenings- en afrondingsmodaliteiten van het algemeen verhoudingsgetal.................................. 105 1.1.3. Uitsluiting, voor de berekening van het algemeen verhoudingsgetal, van sommige factoren.............. 105 1.1.4. Voorlopig verhoudingsgetal en definitief verhoudingsgetal........................................................... 106 1.1.5. Herziening van de aftrek van andere belasting dan die geheven van bedrijfsmiddelen......................... 107 1.1.6. Ontheffing van herziening. Verschil van minder dan 10 percent.................................................... 108 1.1.7. Herziening van de aftrek van belasting geheven van bedrijfsmiddelen........................................... 109 1.1.8. Modaliteiten van de herziening............................ 112 1.2. De aftrek met inachtneming van het werkelijk gebruik van de goederen en diensten.................................................. 112 1.2.1. Werkingssfeer van de aftrek met inachtneming van het werkelijk gebruik van de goederen en diensten.............................................................. 113 1.2.2. Herziening van de aftrek van belasting die werd afgetrokken met inachtneming van het werkelijk gebruik............................................................... 115 1.2.3. Modaliteiten van de herziening............................ 116 2. Keuze voor het werkelijk gebruik............................................... 116 2.1. Voorafgaandelijke toelating voor het werkelijk gebruik..... 117

7

Praktische BTW-handleiding voor de uitoefenaar van een vrij beroep

2.2. Controle van een BTW-belastingplichtige die een gemengde BTW-belastingplichtige blijkt te zijn.................... 118 Hoofdstuk 9

Verhuur van een voertuig door een zaakvoerder of bestuurder aan hun vennootschap: met of zonder BTW?..................................................................... 121

Hoofdstuk 10 De onroerende verhuur binnen een BTW-eenheid... 125 1. Herzieningen............................................................................ 125 2. Herziening in hoofde van de BTW-eenheid................................ 126 Hoofdstuk 11 Onderzoekswerk door artsen of ziekenhuizen: bijzondere BTW-regeling............................................ 129 1. Vrijstelling beperkt tot medische verzorging en ziekenhuisverpleging......................................................................................... 129 2. Identificatie voor BTW-doeleinden............................................ 130 3. Bijzondere regeling voor artsen en ziekenhuizen......................... 131 4. Facturering............................................................................... 132 4.1. De opdrachtgever is een in België gevestigde indiener van periodieke BTW-aangiften: verplichte self-billing.............. 132 4.2. De opdrachtgever is in België gevestigd, maar niet gehouden tot indiening van periodieke BTW-aangiften.............. 133 4.3. De opdrachtgever is niet in België gevestigd..................... 134 5. Indienen van een jaarlijkse opgave van de afnemers belastingplichtigen................................................................................. 134 6. Indienen van de opgave van de intracommunautaire handelingen.......................................................................................... 134 7. Indienen van een bijzondere BTW-aangifte................................ 134 7.1. Voldoening van de BTW over intracommunautaire verwervingen....................................................................... 135 7.2. Voldoening van de BTW over ontvangen intracommunautaire diensten.................................................................. 135 7.3. Voldoening van de BTW op onderzoekswerk.................... 135 8. Bijkomende met BTW te belasten activiteit................................ 137 Hoofdstuk 12 Praktische gids voor het invullen van de periodieke BTW-aangifte......................................................... 139 1. Algemeen................................................................................. 139

8

Inhoud

2. Wijzigingen in de modaliteiten van de BTW-identificatie............ 140 3. Wijzigingen inzake inkomende handelingen............................... 145 4. Wijzigingen inzake uitgaande handelingen................................. 151 Hoofdstuk 13 Praktische gids voor het invullen van de BTW-opgave van de intracommunautaire handelingen......... 157 1. Wijze van indiening van de opgave............................................ 157 2. Datum van indiening van de opgave.......................................... 158 3. Inhoud van de opgave............................................................... 158 4. Periodiciteit van de opgave....................................................... 160 Hoofdstuk 14 Praktische gids voor het invullen van de jaarlijkse listing afnemers...................................................... 165 1. Wijze van indiening................................................................... 165 2. Inhoud van de jaarlijkse lijst...................................................... 165 3. Nihil-listing.............................................................................. 166 3.1. Belastingplichtigen, indieners van periodieke aangiften.... 166 3.2. Belastingplichtigen, niet-indieners van periodieke aangiften................................................................................. 167 3.3. Leden van een BTW-eenheid........................................... 167 Hoofdstuk 15 Advocaten en BTW................................................ 169 1. De belastplicht van advocaten en advocatenassociaties.............. 169 2. Het belastbaar feit bij de diensten van advocaten....................... 177 3. Het begrip “opeisbaarheid” bij de diensten van advocaten......... 180 4. Herziening van de historische BTW geheven van bedrijfsmiddelen........................................................................................... 184 Hoofdstuk 16 Paramedici en BTW................................................ 189 1. Diensten van persoonsverzorging opgenomen in de nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen................................. 189 2. Diensten inzake gezinsvoorlichting door psychologen................ 189 3. Vrijstellingen van BTW voor geneesheren – Toepassings­gebied van de vrijstelling beoogd door artikel 44, § 1, 2°, van het BTWWetboek.................................................................................. 191

9

Praktische BTW-handleiding voor de uitoefenaar van een vrij beroep

Hoofdstuk 17 Voordelen van alle aard.......................................... 193 1. Auto’s...................................................................................... 193 2. Onroerende goederen............................................................... 199 3. Andere goederen...................................................................... 203 4. Gratis terbeschikkingstelling van diensten.................................. 203 Bijlage 1

Onderwerping aan de BTW van de prestaties van notarissen vanaf 1 januari 2012.............................. 205

Bijlage 2

Onderwerping aan de BTW van de prestaties van gerechtsdeurwaarders vanaf 1 januari 2012............ 225

Bijlage 3

Beslissing BTW nr. E.T. 122.121/2 dd. 23 april 2012, Addendum bij de beslissing nr. E.T.122.121 van 8 maart 2012................................................... 247

Bijlage 4

Onderwerping aan de BTW van de prestaties van advocaten vanaf 1 januari 2014.............................. 249

Bijlage 5

Circulaires inzake het bewijs van gemengd gebruikte bedrijfsmiddelen................................................. 301

10