Jaarverslag 2010
Jaarverslag 2010
Inhoud Begunstigers
4
Patronen
9
Schenken en nalaten
11
Verslag van de directie
12
Bericht van de Raad van Toezicht
20
Educatie
24
Publiek en media
26
Tentoonstellingen
28
Bruiklenen
30
Aanwinsten
33
Conserveren en restaureren
62
Publicaties van het Rijksmuseum
66
Publicaties van medewerkers
67
Lezingen door medewerkers
71
Externe activiteiten van medewerkers
77
Organogram
81
Personeel
83
Financieel verslag
89
3
Begunstigers
Ministerie van Onderwijs,
Hata Foundation
SNS REAAL Fonds
rendement aan voor een door de schenker
sluiting van de kostuum- en modeprenten
Cultuur en Wetenschap
- Bestandscatalogus Nederlandse schil-
- P ublicatie Kakiemon Porcelain, a hand-
bepaald specifiek doel, bijvoorbeeld aan-
van het Rijksmuseum.
derkunst van de zeventiende eeuw in
book bij de tentoonstelling Kakiemon.
koop, restauratie, onderzoek of educatie.
- Digitale catwalk
het Rijksmuseum, deel II, 1600-1625
Meester-porseleinmakers uit Japan
In alle communicatie rondom de activiteit
Het nieuwe Rijksmuseum De Staat der Nederlanden
(publicatie verschijnt in 2011)
Royal Philips Electronics
Hogan Lovells
BankGiro Loterij
- Tentoonstelling De Amsterdamse grach-
ING
Stichting Dr. Hendrik Muller’s
Fondsen op Naam
documentaire fotografie voor de collectie
Vaderlandsch Fonds
Maria Adriana Aalders Fonds
van het Rijksmuseum.
in de Gouden Eeuw
- Restauratie Rutger Jan Schimmelpenninck
Ten behoeve van de collectie vaderlandse
- 23 foto’s van Cor Jaring
(1761-1825). Gezant van de Bataafse
geschiedenis en de collectie Nederlands
- 2 foto’s van Kadir van Lohuizen
cultureel erfgoed.
ING
Republiek te Parijs, met zijn vrouw
- L ászló Moholy-Nagy, Gezicht vanaf de
- Tentoonstelling Rembrandt & Jan Six.
Catharina Nahuys (1770-1844) en zijn
heliogravures, 1931
Een Amsterdamse Vriendschap - Rijksmuseum Amsterdam Schiphol
Fonds Delfts Aardewerk
kinderen Catharina en Gerrit, Pierre
Sara Geertruida
Ten behoeve van het garanderen en overdra-
Prud’Hon, eerste kwart 19de eeuw
Aalders-Huender Fonds
gen van kennis van Nederlands en specifiek
Ten behoeve van de collectie kant.
Delfts aardewerk in het Rijksmuseum.
- Familiecampagne - Stand TEFAF in Maastricht
Vereniging Rembrandt, mede dankzij
BankGiro Loterij
- Rembrandtontbijt
het Prins Bernhard Cultuurfonds
Bank ten Cate & Cie Fonds
Gerhards Fonds
- Gerrit Rietveld, Leunstoel, ca. 1923
- Patronen Winterdiner
- L ászló Moholy-Nagy, Gezicht vanaf de
Aankoop, restauratie en onderzoek ten
Aankoop en behoud van Nederlandse schil-
behoeve van het textiel voor het interieur.
derijen uit de 19de eeuw en de Romantische
Jaffé-Pierson Stichting
- Barnstenen doos met 4 kleinere dozen,
- Tommaso Porlezza Della Porta, De profeet Balaam, 1576-1578 - Vijf levensgrote portretten van Javaanse hoffunctionarissen, 1810-1870
Pont Transbordeur, Marseille, 1929 - Rudolph Louis Cresp, Verguld bronzen
ca. 1734 - S erie borden met de 18 provincies van de Nederlanden, 1822
JT International Company Netherlands B.V. - Tentoonstelling Miró & Jan Steen voor het eerst verenigd
Cornelis Kruseman Stichting – J.M.C. Ising Stichting
Zilveren tafelstuk, 1549
Europese Commissie, eContentplus Programme - Access to cultural heritage networks
VSBfonds
projecten en middelen.
Ten behoeve van educatieve activiteiten
- P ublicatie van OOG, Tijdschrift van het
- Theatrale rondleiding
voor de afdeling Conservering & Restauratie
- R ijksmuseumleerstoel in de theorie en
in de breedste zin van het woord.
Rijksmuseum - Barnstenen doos met 4 kleinere dozen, ca. 1734
Vrije Universiteit Amsterdam (vanaf
F.G. Waller Fonds
ca. 1734
- A ankoop beeld De profeet Balaam, Tommaso Porlezza Della Porta - Restauratie Oesterkabinetten - M asterclass ‘The construction of flat
M.J. Drabbe Fonds Verwerving van kunstvoorwerpen ten
decorated doors of Dutch seventeenthcentury cabinets’
Rijksmuseum Fonds
behoeve van de afdeling Aziatische kunst
- Expert Meeting Pastel Conservering
en Fondsen op Naam
van het Rijksmuseum.
- E xpert Meeting Radiation for Arts &
- Barnstenen doos met 4 kleinere dozen,
across Europe (ATHENA)
Archaeology, 7 Het Rijksmuseum Fonds is een onafhan-
Dr. Anton C.R. Dreesmann Fonds
kelijke stichting die in de meest brede
Ten behoeve van fundamenteel materiaal-
Scato Gockinga Fonds
technisch onderzoek naar schilderijen.
Het ondersteunen van de collectie scheeps-
PACCAR Foundation
zin steun verleent aan het Rijksmuseum.
The Getty Foundation
- Restauratieateliers
Elke schenking aan het Rijksmuseum
- Bestandscatalogus Nederlandse schilder-
- Digitalisering van het fotoatelier
modellen in het Rijksmuseum in de meest
Fonds is zeer welkom. Particulieren die
Ebus Fonds
specifieke verzamelgebieden, collecties of
Ten behoeve van de collectie middeleeuwse
Prins Bernhard Cultuurfonds
andere activiteiten van het Rijksmuseum
kunst in de breedste zin van het woord.
Goslings NieuwBeerta Fonds
- P ublicatie Kakiemon Porcelain, a hand-
willen versterken, kunnen door middel
- Gebedsnoot in doosje
Het in stand houden en het uitbreiden van
book bij de tentoonstelling Kakiemon.
van een financiële bijdrage een Fonds
Meester-porseleinmakers uit Japan
op Naam oprichten. Het Rijksmuseum
Flora Fonds
Surimono-prenten, ten behoeve van het
Fonds beheert de gelden en wendt het
Ten behoeve van de digitalisering en ont-
Rijksprentenkabinet.
kunst van de zeventiende eeuw in het Rijksmuseum, deel II, 1600-1625
geschiedenis van de collectievorming, 2011)
Mondriaan Stichting hoffunctionarissen, 1810-1870
Bestuursfonds Hollandse Meesters Migelien Gerritzen Fonds
- Aankopen Rijksprentenkabinet - Vijf levensgrote portretten van Javaanse
School. Ten behoeve van educatieve programma’s,
- Restauratie Wenzel Jamnitzer,
- R estauratie Godsvrucht van Cornelis Kruseman
ca. 1734
pendule, ca. 1770-1776
- Barnstenen doos met 4 kleinere dozen,
(publicatie verschijnt in 2011)
4
Maakt werving mogelijk ten behoeve van
Baker & McKenzie Pont Transbordeur, Marseille, 1929
Fonds 1975
tengordel. De uitbreiding van Amsterdam
Rijksmuseum
- M an Ray, Électricité, portfolio met 10
wordt het Fonds op Naam vermeld.
ruime zin van het woord.
de collectie Japanse prenten, in het bijzonder
5
- Haas die een wens voor het jaar van de haas (1819) kalligrafeert - De acteur Ichikawa Danjuro
Willy van der Mandele Fonds
duidelyke wyze vertoonende de making
Irma Theodora Fonds
Sylvia en Carel Willink Fonds
De heer R. van Linschoten
Ten behoeve van restauratie en onderzoek
en bereiding van alle stof- en sap- verwen;
Ten behoeve van het ondersteunen van
Ten behoeve van het bestuderen, restaureren,
Ten behoeve van het Paul Huf Fonds
van schilderijen.
met haer vermenging en behandeling, te
projecten in de breedste zin van het woord.
verwerven en uitdragen van het werk
(aankoopfonds Nationale Fotocollectie
gelyk met de klare aanwyzing en onder-
- Restauratie schilderij Jonge vrouw met de
van Carel Willink.
Rijksmuseum).
Schenkers
De heer H.B. van der Ven Ten behoeve van diverse aankopen.
Bas ten Haaf Fonds
Veluvine Molijn de Groot Fonds
rigting nopens het coloreeren der kaarten
Ondersteunen van het optimaal toegan-
Jongeren uit Nunspeet op een inspirerende
en wapenen, en making der fernissen/
kelijk maken van het museum voor min-
wijze kennis laten maken met het nationaal
door J.F. Lindenbergh. Te Rotterdam,
Frits en Phine Verhaaff Fonds
De heer Afman dankzij Load of Rhoon
dervaliden en lichamelijk gehandicapten.
cultureel erfgoed.
By Jacobus Losel, boekverkooper op de
Aankoop en restauratie van, tentoonstellingen
Ten behoeve van de restauratie van de
over en onderzoek naar middeleeuwse kunst.
Oesterkabinetten.
- B ezoek van ruim 500 kinderen uit
Hoogstraat by de groote Marktsteeg, 1742
Manfred & Hanna Heiting Fonds
Nunspeet aan het Rijksmuseum op 15,
- R épresentation caractéristique de la
De bevordering van fotohistorisch onder-
16 en 18 februari 2010
zoek door aankomende conservatoren uit
brede hoed, César van Everdingen
Stichting Zabawas - Onderdeel restauratieproject het nieuwe
plûspart des bois d’Allemagne servant
Virtutis Opus Fonds
Stichting Vandenbroek Foundation
de feuilles de leçon pour des dessinateurs,
Ten behoeve van een conservator en een
Aan canon gerelateerd, lesstofvervangend programma voor het basisonderwijs.
Rijksmuseum - Restauratie Oesterkabinetten
binnen- en buitenland aan de hand van
Victor Muller Fonds
des peintres et des graveurs déjà exercés:
restaurator voor het behoud en weten-
originelen uit de Nationale Fotocollectie
Het bevorderen van betrokkenheid van jon-
Charakteristische Darstellung der Baeume
schappelijk onderzoek naar de collectie
in het Rijksmuseum.
geren tot en met 25 jaar bij het nationaal
als Lections Blätter für geübte Land-
marinemodellen.
Familie M.B.T. de Groot
- P ublicatie van het achtste en negende
cultureel erfgoed.
schaftszeichner, Mahler u. Kupferstecher/
- Juni 2010, Jeroen van der Vliet aangesteld
Ten behoeve van de aankoop ‘FK 23 Bantam’
Meer informatie
- E ducatieprogramma van het Rijks
Christian August Günther. Leipzig,
als conservator scheeps- en schaalmodellen
(verworven in 2011).
Voor meer informatie over sponsor- en
deel van de reeks Rijksmuseum Studies in Photography
museum
en anonieme schenkers
Friedrich August Leo, 1802
partnerships, schenkingen, legaten en Van der Vossen-Delbrück Fonds
Echtpaar Van Hulsen-Ognibeni
Fondsen op Naam kunt u contact opne-
Paul Huf Fonds
Sem Presser Fonds
d’en composer un, qui ressemble parfai-
Ten behoeve van aankoop, restauratie
Bijdragen aan de verzameling Italiaanse
men met de afdeling Development, 020
Het realiseren van aankopen voor de
Mogelijk maken van een educatief project
tement à celui de la Chine, & plusieurs
en onderzoek van kunsttheoretische en
tekeningen van het Rijksmuseum ten
6747 302, of de website www.rijksmu-
Nationale Fotocollectie.
voor jongeren waarbij het uitgangspunt
autres qui concernent la peinture, la
kunsttechnologische bronnen.
behoeve van aankoop, restauratie, ten-
seum.nl/steun raadplegen.
- Naukeurige beschrijvinge der Afrikaensche
toonstelling en onderzoek.
- Traité des vernis: où l’on donne la maniere
is dat jaarlijks een actueel aspect van de
dorure, la gravure à l’eau forte, &c./ A
Johan Huizinga Fonds
Nederlandse samenleving in een serie
Paris, Chez Laurent d’Houry ..., 1723
De optimale presentatie van het cultureel
foto’s wordt vastgelegd. Het project wordt
historisch erfgoed van Nederland in het
verbonden en loopt parallel aan de jaarlijkse
J.A.J. en M.A. Risseeuw Fonds
Ethiopiën, Abyssinië, vertoont in de
Rijksmuseum.
foto-opdracht Document Nederland.
(opgericht door mevr. M.A. Risseeuw)
benamingen... Naukeurige beschrijvinge
- P assagiersstoel voor de Fokker F.XII en
- F otoproject Document Nederland Jr.:
Ten behoeve van aankoop, restauratie
der Afrikaensche eylanden: als Madagas-
F. XVIII van de Koninklijke Luchtvaart
Jongeren fotograferen de Antilliaanse
en tentoonstellingen van schilderijen en
kar, of Sant Laurens, Sant Thomee ... met
Maatschappij (KLM)
cultuur in Nederland
aquarellen uit de periode van de Haagse
lantkaerten en af beeldingen van steden,
School.
drachten, &c. na ’t leven getekent, en
- G elegenheidsglas ’t welvaren van Siparipabo’, Nederland (?)
gewesten van Egypten, Barbaryen, Lybiën, Biledulgerid, Negroslant, Guinea,
Edwin Vom Rath Fonds
in kooper gesneden; getrokken uyt ver-
Aankoopfonds voor schilderijen, prenten
Staal aan Zee, Corus Staal B.V.
scheyde hedendaegse lantbeschrijvers
A.E. van Kampen Fonds
of objecten in de categorie beeldhouwkunst
(vanaf september 2010 Tata Steel
en geschriften van bereisde ondersoekers
Aankoop, restauratie, tentoonstellingen
en kunstnijverheid. Objecten mogen alleen
IJmuiden B.V.)
dier landen/ door O. Dapper. Den twee-
en onderzoek van zilver.
in Amsterdam worden tentoongesteld.
Ten behoeve van de aanstelling van een
den druck van veel fouten verbetert.
Johanna Kast-Michel Fonds
Receptuurboeken Fonds
Het ondersteunen van opleidingsmogelijkhe-
Aankoop, restauratie, onderzoek en onder-
den, onderzoek en uitvoering van projecten
wijs ten behoeve van de receptuurboeken
voor restauratoren.
en de handleidingen voor de kunstenaar.
Suman Fonds
Edmond Labbé/ Paris, Imprimerie
- Cipriani’s rudiments of drawing / Gio-
Het bevorderen van de toegankelijkheid
Nationale, 1938-1940
Knecht-Drenth Fonds
vanni Battista Cipriani; engraved by F.
van het Rijksmuseum voor Engelstalige
Ten behoeve van aankoop van Nederlands
Bartolozzi/ London, G. Bartolozzi, 1786
kinderen.
conservator Indiase kunst.
gelieerde schilderijen 20ste eeuw.
- S eptember 2009, Anna Sla˛czka aangesteld als conservator Indiase kunst
t’Amsterdam, by Jacob van Meurs, 1676 - E xpo Paris 1937 : Exposition internationale des arts et techniques dans la vie moderne. Rapport général présenté par
- De nieuwe verligter, op een beknopte en
6
7 De gelabelde schenking van de Stichting Vandenbroek Foundation stelt het Rijksmuseum in staat vier jaar lang educatieprojecten gericht op jeugd en jongeren te ontwikkelen. Het canonprogramma Jij & de Gouden Eeuw is hier een voorbeeld van. Foto Myra May Fotografie
Tommaso Porlezza Della Porta
De profeet Balaam
Patronen
Marina Aarts, Amsterdam
Drs. F.J.M. Disch, Bilthoven
Mr. F.J. Afman, Amsterdam
Will Ditmeijer, Galerie Diva
F.J.G. Bakker, Antwerpen
Ir. J.D. Doets, Amsterdam
Drs. J.C. Balt, Theodoor Gilissen
De heer en mevrouw Van Doorne-
Bankiers N.V., Amsterdam
Pörteners, Hilversum
Drs. John Harvey S. Bergen, Amsterdam
Theo Dorresteijn, Realworks BV,
De heer en mevrouw Beuth-Asses,
Amsterdam
Della Porta’s beeldje van de profeet Balaam
Amsterdam
R. Drake, Wassenaar
behoort tot de fraaiste Italiaanse terracotta’s
Drs. L.M. Bevers-Reinders, Rotterdam
L.J. van Driel, Amsterdam
uit de 16de eeuw. Het is gemaakt als
De heer en mevrouw Bierman,
Drs. P.A. van Duinen, Vrije Academie,
schaalmodel voor een levensgroot mar-
Benningbroek
Amsterdam
meren beeld in een nis van het Santa Casa in
Mevrouw mr. M. de Blécourt,
P.M. Elte, internist, Amsterdam
Loreto, een heiligdom rond het vermeende
Bosch en Duin
De heer J. Endlich, Haarlem
geboortehuis van Maria. De beeldhouwer,
De heer W.B. Blok, Noordwijk
Engel & Völkers, Amsterdam
een protegé van de pausen, modelleerde
W.J. Blok, Rijsbergen
Sacha Engels en Evert-Jan de Jong,
zijn beeldje met veel gevoel, virtuositeit
Drs. J.H.E. Bok, Wealth Management
Broek in Waterland
en een verrassende monumentaliteit. In
Partners N.V.
De heer E.F.H.C. Ernst, Blaricum
de houding van Balaam en vooral in zijn
Jan Maarten en Pauline Boll-Kruseman,
Drs. F.H. Fentener van Vlissingen
prachtige arm is de geest van Michelangelo
Amsterdam
Arent Fock, Amsterdam
nog te bespeuren.
De heer mr. A.B.G.T. von Bóné,
Familie Fokke-Heutink, Nijverdal
Rotterdam
Fondel Holding B.V., Rotterdam
Matthias Boswinkel, Room,
H.T. von der Gablentz, Amsterdam
Naarden-Vesting
W.J. van Geest,
Drs. T.A.C. Bouman, Amsterdam
Grindelwald (Zwitserland)
De heer en mevrouw Brenninkmeijer
P. Gehring, Amstelveen
van den Biggelaar, Amstelveen
C.H. Gerritsen, Oosterbeek
J. van den Broek, Noordwijk
Ir. H. de Goederen, Aerdenhout
De heer en mevrouw Van den Broek-
De heer Maarten B.T. de Groot, Bussum
Crebolder, Amsterdam
M.W. de Gruyter, Amstelveen
Annemiek en Hans Brouwer,
Hans en Manuschka de Haan Koelega,
Badhoevedorp
Willem van Nus Stichting, Amsterdam
C.M.J. van der Burg,
Drs. M. Hagers RA, Ernst & Young,
Vandoeuvres (Zwitserland)
Amsterdam
De heer en mevrouw F. Buunk
Mr. H. den Hartog, Arnhem
Mevrouw M. van Buuren, Den Haag
A.Ph.J. de Haseth Möller, Amsterdam
Christie’s, Amsterdam
Mr. R.R. Hazewinkel, Bussum
Mevrouw M. Cupac-Sopic, Amsterdam
De heer mr. H.F. Heerkens Thijssen,
Prof. Cees Dam, Aerdenhout
Wassenaar
Diederik Dam en Yvette Dam-Garritsen
Mr. J.M. Hessels, Wassenaar
R. Dattatreya, Total Solutions Group,
C.F. Hessing, Amsterdam
Amsterdam
De heer en mevrouw Hoogendijk-Bol,
De heer N.A. Deen, Hoorn
Bussum
G.J.M. Derksen, Amsterdam
Drs. W.J. Hoogsteder, Den Haag
Hans en Marina Dik-Foursoff,
Dr. S. van Houten, Waalre
Wassenaar
C.A. Huis in ’t Veld, Utrecht
8
9 Tommaso Porlezza Della Porta, De profeet Balaam, Loreto, ca. 1575-1577. Terracotta, h. 22,5 cm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop met steun van de BankGiro Loterij, de heer H.B. van der Ven en het Migelien Gerritzen Fonds (onderdeel van het Rijksmuseum Fonds), BK-2010-11.
10
H. Hulsinga, Amersfoort
H.A. van Notten-van Roijen, Wassenaar
R. Stoffer, Amsterdam
De heer dr. V.P.M. van der Hulst,
Adriaan en Glenda Nühn-Morris
A. Strating, Vinkeveen
Amsterdam
De heer en mevrouw D.M. Ogilvie, Zeist
Hans Struik-Bijstein, Putten
ING
Melanie en Robert Jan van Ogtrop-
Mr. F.D.E. Sulzer, Breda
N.H.E. Jakobs, Amsterdam
Quintus, Stichting Walk your Talk,
T.M. Teves, Amsterdam
Vereniging Rembrandt, dankzij een
Bibliotheek
De heer en mevrouw Jansen-de Boorder,
Amsterdam
Rien en Ingrid Ton, Breukelen
legaat van mevrouw K. ter Meulen-Proost
De heer Taco Dibbits, Amsterdam
Bussum
Rob en Marijke van Oordt-Jones, Brussel
Ph.R. Tondu, Hardegarijp
Legaat Weegenaar-Liefkes, Den Haag
De heer E.P. Janssen, Venlo
Prof. dr. H.W. van Os, voormalig hoofd-
Drs. P. Toorenburgh, Amsterdam
anonieme schenker
J.M.J. Jas, Studio Jas, Amsterdam
directeur Rijksmuseum
De heer M.G. Trampe, Canon Nederland
Mr. H.A.J.M. van Kaam, Van Kaam
Mr. M.J. Oudeman, Amsterdam
N.V., Amstelveen
Geschiedenis
advocaten, Amsterdam
Wouter en Sabine Paardekooper-Merkus,
De heer A. Twigt, Amsterdam
De heer Taco Anema, Amsterdam
De heer B.J.Th. Kastrop, Heemstede
Amsterdam
K.W. Valken en A.A. Engels, Bussum
Mevrouw P. Brunnings, Capelle aan den
Familie Klerk, Londen
C. Paulus van Pauwvliet, Amsterdam
Mevrouw G.J.A. Valkering, IJmuiden
IJssel
Mr. J.D. Kleyn, Amsterdam
Piaget, Anna Bank-van Oel en Baris
Monique Vastenavond, Amsterdam
Joods Nationaal Fonds, Amsterdam
Mevrouw S. Koning, Laag Zuthem
Naayer, Amsterdam
De heer mr. J.L. Veeger, Amsterdam
Koninklijke Nederlandse Munt NV,
De heer drs. S.G.H. Kranendijk, Wassenaar
De heer mr. J. Pierik, Hattem
De heer M.J.A. Velings, Utrecht
Utrecht
Mevrouw L.F. de Kruiff-Harft,
De heer drs. J.H.L. Pit, Amsterdam
Rob en Ellen Vellekoop-Mol, Rotterdam
Ministerie van Financiën, Den Haag
Loenen aan de Vecht
Mevrouw A.L.E.J. Plugge, Utrecht
A.J. Verlinde, Sotheby’s, Amsterdam
Familie Van Rappard, Driebergen
Marcelle en Joost Kuiper-Gerlach
Pot Family Foundation
Jhr. drs. D.M. de Villeneuve
Uri Premselaar Kunstzaak, Amsterdam
Kunsthandel Salomon Lilian, Amsterdam
Mevrouw I. Quist-Tomey, Nootdorp
Mr. K. Visser, Amsterdam
anonieme schenker
De heer mr. M.L.B. van der Lande,
Rabobank Amsterdam
Koen Visser
Amsterdam
W.P.B. Reefman, Blaricum
Mr. J.F. van Vlijmen, Naarden
Rijksprentenkabinet
Mr. Maarten J. Langeveld
Mr. D.F. Richters, Rotterdam
Marian Voigt, Bussum
De heer H. Abeling, Amsterdam
Prof. dr. R. de Leeuw, voormalig
L.B. Romeyn, Teylingen
Kees de Vries en Paul Titulaer, Amsterdam
De heer J.G. Berkhout, Haarlem
hoofddirecteur Rijksmuseum
De heer en mevrouw Van Rosmalen-de
Hans Vroom, Utrecht
Mevrouw Mattie Boom, Leiden
Dr. S.H. Levie, voormalig hoofddirecteur
Koning, Borzo Modern Art, Amsterdam
Arthur P. van der Wees
De heer E. Heijning, Den Haag
Rijksmuseum
De heer en mevrouw Ruding-Hekking,
Marc en Sandra Wesseling
De heer H.H.M. van Hugten, Hilversum
A.M.C. van der Linden-Taverne,
Brussel
P.E. Wessels-van Houdt, Amsterdam
De heer Steven F. Joseph, Brussel
Amsterdam
De heer dr. T. Rusche, Oelde
Jhr. dr. H.E. Witsen Elias, Dordrecht
De heer Leigh Keno, New York
De heer M. van Linschoten, Zwijndrecht
Mevrouw mr. E.J. van Schaardenburg-
De heer en mevrouw De Witt Wijnen-
Mevrouw C.B. Kleijn, Doetinchem
De heer A.J.A.M. Lisman, Nieuwersluis
Louwe Kooijmans, Amsterdam
Jansen Schoonhoven, Bergambacht
Mevrouw A. van der Leij-
De heer en mevrouw van Lith-Dumont
Mr. T.H. Scheer, Aerdenhout
De heer drs. D. Wolvetang, Amsterdam
van der Laan, Rotterdam
A.H. Lont-Kruimer, Amsterdam
Elisabeth Schep, Amsterdam
Cor en Jannet van Zadelhoff, Amsterdam
De heer R. van Linschoten, Tilburg
Mr. R.I. Loosen, Amsterdam
Mevrouw G. Schlick, Blaricum
De heer Ger Luijten, Parijs
Rudy M.J. van der Meer, Emst
Mevrouw C.M. Schmidt, Amsterdam
De heer Hans Rooseboom, Amsterdam
Drs. M.Y. Meijer-Bergmans, Wassenaar
J.J. Schoeber, Theodoor Gilissen Bankiers
De heer Peter Schatborn, Amsterdam,
P.B. Mensing, Amsterdam
N.V., Amsterdam
ter nagedachtenis aan zijn broer
Mr. Rien H. Meppelink, notaris,
Dr. J.P. Sigmond, Oegstgeest
Wouter (1942-2010)
Amsterdam
Ir. C.P. van der Slikke, Amsterdam
Stichting Familie Asser, Amsterdam
Jelle en Marian Miedema-Cramer
De heer en mevrouw A.B. Smalbraak-
Stichting Familie Kessler-de Lange,
F. Molenaar, Amsterdam
Loudon
Amsterdam
E. Munnig Schmidt, Loenen
Mr. Dirk-Jan J. Smit, Laren (NH)
De heer W.W. Schüller, Amsterdam
Frank P.N. Nelissen, Venray
Mark Smit Kunsthandel, Ommen
Mevrouw Marie Cécile Thijs, Rotterdam
De heer G.J. Nielsen, Amsterdam
G.J.R. Staal, Düsseldorf
Erven J. van der Waals, Amsterdam
E.A. Nijkerk, Wassenaar
Stichting Gifted Art, Rotterdam
Mevrouw Caroline van der Waals-Hissink
Schenken en nalaten
Beeldende Kunst
Legaat mevrouw J.M. Welcker
De heer J.G. Berkhout, Haarlem
De heer Karel Wetselaar, Krommenie
De heer J. Polak, Amsterdam
anonieme schenker
De heer en mevrouw Stefels, Nieuwersluis
11
Verslag van de directie
Het Rijksmuseum verbindt mensen, kunst
Meer dan dat, het Rijksmuseum is het
en geschiedenis. Deze drie-eenheid vormt
museum van Nederland.
met ingang van 2010 de missie van het
De heropening begint nu echt aan de
Rijksmuseum. Een missie die eenvoudig
horizon te gloren. Eind 2010 zijn de
en helder aangeeft waar het Rijksmuseum
proefmodellen van de verlichtingsar-
als hét museum van Nederland voor staat.
maturen, de hekjes, de wandconsoles,
Het jaar 2010 stond in het teken van het
sokkels en vitrines uitgebreid besproken
nauwgezet bepalen van de kernwaarden
en goed bevonden, die gaan nu in productie.
van ons museum op weg naar de herope-
En iedere dag zien we de vorderingen aan
ning in 2013. In de discussies die, zowel
het hoofdgebouw. Het dak is dicht, de
intern als extern, over het Rijksmuseum
bovenlichten zijn aangebracht in de zalen,
werden gevoerd kwam voortdurend naar
de voorzetwanden worden opgetrokken
voren dat het Rijksmuseum bij velen
en het majestueuze Atrium met de winkel
leeft en, gelukkig, bij vrijwel iedereen op
en het groot café zijn in ruwbouw klaar.
een positieve manier. Het beeld dat ‘men’
Het carillon is hersteld en de klok op
van ‘het Rijksmuseum’ heeft, bleek in veel
de toren aan de Stadhouderskade loopt
gevallen echter eenzijdig, individueel
weer, een mooi signaal aan stad en land
bepaald, kortom onvolledig. De nu vast-
dat we voortgang boeken. Nu de steigers
gestelde kernwaarden voor de organisatie
zijn verdwenen, wordt voor iedereen
(authentiek, kwaliteit, persoonlijk, inno-
zichtbaar dat het gebouw in de afbouwfase
vatief, eenvoud) vormen de pijlers van de
komt. De familiedag die in het najaar van
strategie op weg naar de heropening. In 2010
2010 plaatsvond voor medewerkers was
zijn hiervoor belangrijke stappen gezet.
een geslaagde bijeenkomst waar velen
Wat willen wij zijn, voor al die individuele
met eigen ogen hebben kunnen zien hoe
bezoekers, onderzoekers, scholieren, toe-
de bouw vordert.
risten, sponsors, verzamelaars en al die
Het bezoekersaantal in 2010 was hoger
anderen? Het Rijksmuseum verbindt
dan dat van 2009 en hoger dan begroot, en
inderdaad mensen, kunst en geschiedenis.
eindigde (vanwege de hevige sneeuwval
Maar we zijn meer dan het enkel samen-
eind december) net onder de 900.000.
brengen van individuen en objecten.
Ook onze tentoonstellingen elders trokken
Voormalig directeur Henk van Os bedacht
veel publiek, waaronder de Gouden-
destijds als bindend element het begrip
Eeuwpresentatie in de Villa Vauban in
‘nationale schatkamer’. Dat zijn we zeker.
Luxemburg en Miró & Jan Steen in The
12
13 Het Atrium, waar de nieuwe toegang tot het museum is, tijdens een persbezichtiging. De verbouwing heeft een nieuw stadium bereikt: de ondergrondse werkzaamheden zijn afgerond en het gebouw is uit de steigers. Foto ANP / Toussaint Kluiters
Opening van de tentoonstelling The Golden Age Reloaded in aanwezigheid van Hare Majesteit de Koningin, Villa Vauban, Luxemburg, mei 2010.
Metropolitan Museum in New York.
conservator Wouter Kloek ooit omschreef
Ook was het Rijksmuseum met belangrijke
als ‘aanwinsten uit eigen collectie’. Ik
werken aanwezig op de openingsten-
bedoel de werken uit de collectie die na
toonstelling in het vernieuwde Dordrechts
soms ingrijpende en langdurige, vaak
Museum en de World Expo in Shanghai.
ook kostbare restauraties weer fit zijn
De tentoonstelling Gabriël Metsu: een
om getoond te worden. Wie regelmatig
meester herontdekt, eind 2010-begin
het restauratieatelier bezoekt kan met
2011 in het Rijksmuseum te zien, was
eigen ogen zien hoe rijk onze collectie
eerder te zien in de National Gallery in
is op alle gebieden. In ons nieuwjaars-
Dublin en reist na de presentatie in de
geschenk Restoring for the Future is een
Philipsvleugel in het voorjaar van 2011 door
bloemlezing samengesteld uit alle verza-
naar de National Gallery in Washington.
melgebieden over voorwerpen die straks
Succesvolle producties die het Rijksmuseum
in de nieuwe opstelling een plek krijgen.
veel goeds hebben gebracht en aantonen
Op de TEFAF toonden we in 2010 al met
dat het Rijksmuseum internationaal tot
veel positieve respons de gerestaureerde
de grote nationale instituten gerekend
Meissenpapegaai.
wordt. Dit succes moet je delen en dit
Haast geruisloos wordt ondertussen volop
succes communiceren we dan ook, in eigen
aan de ontsluiting van onze collectie
land en internationaal. De aandacht voor
gewerkt: het Prentenkabinet Online
het Rijksmuseum in de (inter)nationale
werkt als een lopende band door aan de
media was ook in 2010 uitvoerig, zowel
registratie en digitalisering van de werken
in de gedrukte pers als op radio en televisie.
op papier, het werk aan bestandscatalogi
Voortdurend melden we waar we mee
vordert eveneens gestaag en er waren
bezig zijn, dat het goed gaat, ook achter de
weer vele publicaties van Rijksmuseum-
schermen, we maken nieuwe aanwinsten
medewerkers in tijdschriften, boeken en
bekend, nieuwe benoemingen, nieuwe
ons eigen Bulletin (zie het overzicht el-
samenwerkingsverbanden. Daar worden
ders in dit jaarverslag). De steun van par-
mensen blij van, daar willen mensen bij-
ticulieren is ook hier zichtbaar. In de serie
horen. Zo kun je als museum verbreden,
Rijksmuseum Studies in Photography ver-
zo kun je als Rijksmuseum verbinden. En
schenen met steun van het Manfred &
onze boodschap luidt eenvoudig: goed
Hanna Heiting Fonds in het begin van het
nieuws voor het Rijksmuseum is goed
lopende jaar twee nieuwe delen, die ook
nieuws voor het museum van Nederland
internationaal zeer worden gewaardeerd.
en dus goed voor ons allemaal.
Het Rijksmuseum is het afgelopen jaar
Onze collectie werd het afgelopen jaar
wederom succesvol geweest in het aan-
strategisch versterkt met prachtige aan-
halen van banden met particulieren uit
kopen en schenkingen. Ik noem hier met
binnen- en buitenland. De groep Vrienden
name de Rietveldstoel en de aanwinsten
blijft groeien en het aantal Patronen,
op het gebied van 20ste-eeuwse fotografie
Fondsen op Naam en andere begunstigers
die met steun van Baker & McKenzie
nam in 2010 opnieuw toe. Het Rijksmu-
zijn verworven. Een overzicht van alle
seum is een instituut dat in hoge mate
aanwinsten in 2010 staat elders in dit
floreert door de gunsten van burgers.
jaarverslag. Naast aankopen en verwer-
Onze International Circle beleefde het
vingen die werkelijk nieuw zijn, wil ik
afgelopen jaar zijn eerste volle jaar en
hier ook noemen een categorie die oud-
begint vruchten af te werpen met een
14
15 Overhandiging van de eerste postzegel ‘Winterlandschap met schaatsers’ door Katja Veen, manager Consumentenmarkt van TNT Post aan Wim Pijbes op de ijsbaan naast het Rijksmuseum, januari 2010.
Aanwinstenpresentatie Rietveldstoel en Schotelreliëf van Jan J. Schoonhoven. Foto Myra May Fotografie
Wielrenners maken zich op voor de start van de tweede etappe van de 93ste editie van de Giro d’Italia, 9 mei 2010. Foto ANP / Vincent Jannink
16
17 Bezoek aan de Philipsvleugel van voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan. Ontvangst door Martine Gosselink, hoofd afdeling Geschiedenis, en Wim P ijbes, juni 2010. Foto René den Engelsman / Rijksmuseum
Ontvangst van Harrie Schippers, president-directeur DAF Trucks N.V., in de Cuypersbibliotheek, 6 juni 2010.
Staatssecretaris Halbo Zijlstra laat zich door Wim Pijbes rondleiden in het Hoofdgebouw, november 2010.
toegezegde schenking van Hollandse
Het Rijksmuseum weet zich daarnaast
lingsactiviteiten elders. Het motto van
met een nieuwe zakelijk directeur.
tekeningen en financiële giften.
gesteund door een gestaag groeiende groep
2011 zou je in letterlijke zin kunnen
De Raad van Toezicht vormt een stabiel
In de laatste maand van het jaar is het
bedrijven en particulieren waaronder
samenvatten als ‘Terug naar het museum’.
onderdeel van ons instituut. Schrijver
vanwege de aangekondigde bezuinigingen
Vereniging Rembrandt, PACCAR, Corus,
De heropening, die in 2010 nog ver weg
Abdelkader Benali trad toe als lid en de
nodig gebleken een aantal maatregelen
Vandenbroek Foundation, VSBfonds,
leek, komt iedere dag dichterbij. Eigenlijk
vacature die ontstond met het vertrek van
te treffen. Het tijdschrift Oog is in het
SNS REAAL Fonds, Mondriaan Stichting,
is de periode vanaf nu een directe weg
Frits van Oostrom zal worden opgevuld.
voorjaar van 2011 opgehouden te be-
ons eigen Rijksmuseum Fonds met de tal-
naar de heropening. Het Rijksmuseum
Onze Ondernemingsraad is op sterkte
staan, het beheer van het buitenverblijf
loze Fondsen op Naam en onze Vrienden
is uit de steigers en toont letterlijk dat er
en vervult in toenemende mate zijn rol met
Trompenburg wordt beëindigd en het
(Schutters, Vaandeldragers en Patronen).
gebouwd wordt en dat de hele organisatie
verve. Dat geldt ook voor de Marketing
jaarlijkse Rembrandtontbijt vervalt. De
Gedurende 2010 werd steeds duidelijker
zich klaarmaakt voor de heropening. Een
Adviesraad die ons met raad ter zijde
bezuinigingen dwingen ons nog eens
dat 2011 het laatste gewone jaar zal
uniek project dat iemand maar eens in
staat op het gebied van marketing en
kritisch te kijken naar de veelheid aan
zijn en dat het zwaartepunt gaandeweg
zijn leven kan meemaken.
publieksbereik.
activiteiten en de kosten en baten nog
verschuift van Philipsvleugel naar het
Onze organisatie heeft de laatste jaren
Het Rijksmuseum was ook in 2010 een
meer dan voorheen af te wegen.
Hoofdgebouw. Immers, in 2012 wordt
veel vertrouwde collega’s zien vertrekken
prachtig en gezond instituut dat bruist
Met onze founder Philips en hoofdsponsors
begonnen met de inhuizing en gaan de
en veel nieuwe mogen verwelkomen. In
van de energie. Alle medewerkers maken
ING en BankGiro Loterij trekken wij
activiteiten in de Philipsvleugel op een
2011 zal de directie, na het vertrek van
zich deze jaren op voor de collectieve
gezamenlijk op naar de heropening.
lager pitje, evenals onze tentoonstel-
Jan Willem Sieburgh, worden versterkt
ambitie om het museum van Nederland optimaal vorm te geven. Geen statische opstelling met spullen van toen, maar een dynamisch huis voor mensen van nu. Wim Pijbes Hoofddirecteur
18
19 Burgemeester van Amsterdam Eberhard van der Laan en Michael van Praag zitten aan tafel met onder anderen Ruud Gullit, Giovanni van Bronkhorst en FIFA-vertegenwoordigers tijdens een diner in het
Rijksmuseum, 11 augustus 2010. De FIFA was in Nederland op inspectiebezoek in het kader van de organisatie van de WK’s voetbal in 2018 en 2022. Foto ANP / Vincent Jannink
Ontvangst van 150 relaties uit de toeristenbranche in de Philipsvleugel. Aanleiding was de presentatie Tulpen in Amsterdam en de hieruit voortgekomen samenwerking met de Keukenhof. Tijdens de Keukenhof konden toeristen met een speciale Tulpenbus de tulpen in het Rijksmuseum en de Keukenhof bewonderen.
De Spaanse regering heeft de ‘Orden de las Artes y las Letras de España’ aan het Rijksmuseum en een aantal andere Europese musea toegekend voor de rol die zij hebben gespeeld bij het redden van kunstwerken tijdens de Spaanse burgeroorlog.
Bericht van de Raad van Toezicht
Jaarrekening en bestemming
het halen van de beoogde openingsdatum
van het exploitatieresultaat
in de eerste helft van 2013 binnen de
De door de directie opgestelde jaarrekening
gestelde kaders van tijd en geld en het
over het boekjaar 2010 is gecontroleerd
bereiken van het kwaliteitsniveau dat
door Deloitte Accountants B.V. (conform
hoort bij een museum voor 21ste-eeuwse
artikel 13.3 van de statuten). De verklaring
bezoekers. Met de programmacontroller
van de accountants is opgenomen bij de
is overlegd over de risicoanalyse die
overige gegevens. De directie heeft de
periodiek voor het project wordt ge-
jaarrekening ter goedkeuring voorgelegd
maakt, in het bijzonder in relatie tot het
aan de Raad van Toezicht. De Raad heeft
realiseren van een sluitende exploitatie
mede op grond van de accountantsver-
vanaf de opening.
klaring en het bijbehorende verslag de
Voorts werd met de directie overlegd
jaarrekening goedgekeurd waarna deze
over de financiële gang van zaken en de
door de algemeen directeur van de Stichting
begroting 2011, waarbij de aangekondigde
is vastgesteld (conform artikel 13.4 van
bezuinigingen van het in het najaar aan-
de statuten). In overleg met de directie is
getreden nieuwe kabinet en de gevolgen
besloten het exploitatiesaldo verminderd
daarvan voor het museum specifiek aan-
met de toevoeging aan het bestemmings-
dacht vroegen.
fonds OCW toe te voegen aan de algemene
De jaarrekening over 2009 werd besproken
reserve. Tevens is conform de hierover in
in aanwezigheid van de externe accountant.
2006 met de directie gemaakte afspraken
Belangrijke andere gespreksonderwerpen
30% van het op publieksgebied behaalde
waren de visitatie en de beleidsnota.
positieve resultaat toegevoegd aan de
Een periodieke beoordeling door middel
reserve kunstaankopen.
van een visitatie is onderdeel van het nieuwe subsidiesysteem voor culturele
20
Toezicht
instellingen dat per 1 januari 2009 in
De Raad heeft in het verslagjaar regelmatig
werking is getreden. De visitatie wordt
overleg gevoerd met de directie. De Raad
uitgevoerd door een door de minister
heeft driemaal met de directie vergaderd
van OCW benoemde commissie die van
en viermaal zonder de directie. Daarnaast
haar bevindingen verslag uitbrengt aan
was sprake van tussentijds overleg tussen
de minister. Het rapport over het Rijks-
individuele leden van de Raad en de directie.
museum werd in het voorjaar van 2010
In de vergaderingen met de directie was
ontvangen en is samen met de door de
het renovatieproject Het nieuwe Rijks-
directie geformuleerde reactie besproken.
museum een vast agendapunt. Tweemaal
Hierbij werden ook de uitkomsten be-
werd tijdens een vergadering gesproken
trokken van het gesprek dat de directie
met mevrouw drs. J.A. van Kranendonk,
met het ministerie voerde over het visi-
directeur-generaal Cultuur en Media van
tatietraject en -rapport. De belangrijkste
het Ministerie van Onderwijs, Cultuur
conclusies waren dat de visitatie leerzaam
en Wetenschap en eenmaal met de heer
was en het denken heeft gescherpt, met
P. Scholten, programmacontroller van
name over de plaats van het museum in
het project. Naast de voortgang van de
de maatschappij en de noodzaak van vol-
bouw werden het financiële kader en de
doende maatschappelijk draagvlak.
tijdsplanning nauwlettend gevolgd en
De Beleidsnota 2010-2013 (en verder),
werd gesproken over de spanning tussen
Naar een open Rijksmuseum! is het
21 Rijksmuseum vanuit de lucht, 25 mei 2010. Foto Siebe Swart / Hollandse Hoogte
afgelopen jaar afgerond en goedgekeurd
overleg met het ministerie over het nieuwe
de controller en de directiesecretaris.
Per 1 december is de heer J.W. Sieburgh
Samenstelling Raad van
Dr. P. Huvenne (1949)
door de Raad, nadat de hierin verwoorde
Rijksmuseum gezien belang en omvang
De heer Van der Lande woonde eenmaal
vertrokken als zakelijk directeur van het
Toezicht Rijksmuseum
Algemeen directeur en voorzitter Ko-
beleidsvoornemens en operationele plannen
van dit project. De Raad is voornemens om
een Overlegvergadering met de Onder-
Rijksmuseum, welke functie hij sinds
Mr. A. Ruys (1947), voorzitter
ninklijk Museum van Schone Kunsten
diverse malen in de vergaderingen met de
tweemaal per jaar themabijeenkomsten te
nemingsraad bij en sprak daarnaast met de
medio 2002 heeft bekleed. De Raad is
Voormalig voorzitter Raad van Bestuur
Antwerpen
directie aan de orde zijn geweest.
hebben met de directie om beter in de ge-
Ondernemingsraad zonder de bestuurder.
hem veel dank verschuldigd voor alles
Heineken N.V.
Op basis van de in 2009 opgestelde risico-
legenheid te zijn onderwerpen diepgaan-
Hij heeft aan de Raad verslag gedaan van
wat hij in de afgelopen acht jaar voor het
Nevenfuncties
Mr. M.L.B. van der Lande (1950)
matrix zijn de belangrijkste risico’s in kaart
der en zonder de druk van een af te werken
deze besprekingen.
Rijksmuseum heeft betekend, in het bij-
voorzitter Raad van Commissarissen
Of counsel Baker & McKenzie
gebracht en deze zullen successievelijk
agenda met de directie te bespreken.
Tijdens een themabijeenkomst eind juni
zonder op het gebied van marketing en
Schiphol Group N.V.; lid Raad van Com-
apart worden besproken. Het eerste risico
Betrokkenheid komt direct tot uiting in
werden de plannen voor de nieuwe opstel-
publieksbenadering. Hij opende nieuwe
missarissen Janivo Holding B.V.; voor-
Mevrouw drs. M.A. Scheltema (1954)
dat aan de orde is gesteld, is het maatschap-
het bijwonen van de vergaderingen en
ling aan de Raad gepresenteerd door de
wegen om de collectie te delen met brede
zitter Raad van Toezicht Stichting Ma-
Commissaris/Toezichthouder bij o.m.
pelijk draagvlak en het adequaat afleggen
leden worden aangesproken indien zij
heer drs. T. Zeedijk, hoofd Tentoonstel-
publieksgroepen, bijvoorbeeld door de
durodam; voorzitter Raad van Toezicht
ASR, Schiphol en Triodos Bank
van verantwoording over de besteding van
veelvuldig afwezig zijn. In het verslagjaar
lingen en mevrouw dr. J.A .H. Reynaerts,
HEMA-productenlijn en digitale initia-
Aidsfonds / StopAidsNow; lid Raad van
Nevenfuncties
de middelen.
werden de vergaderingen vrijwel steeds
senior conservator schilderijen 18de en
tieven als de Rijkswidget.
Commissarissen
Extern lid Auditcommissie Pensioenfonds
Teneinde beter te zijn voorbereid op ont-
door alle leden bijgewoond.
19de eeuw. De Raad bracht aansluitend
Inmiddels is in overleg met de Raad een
Amsterdam;
British
ABP; lid Raad van Toezicht Energy Re-
member
wikkelingen op pensioengebied is door
De heer De Hoop Scheffer is benoemd tot
een bezoek aan het Hoofdgebouw waar
zakelijk directeur ad interim benoemd,
American Tobacco PLC UK; board mem-
search Centre of the Netherlands (ECN);
de VRM (Vereniging van Rijksgesubsidi-
vicevoorzitter van de Raad. Tot zijn aftreden
de vorderingen van de bouw werden
de heer C. Anker.
ber ITC PLC India; board member Lotto-
lid Commissie Externe Verslaggeving
eerde Musea) aansluiting gezocht bij een
in 2009 werd deze functie vervuld door
bekeken. Later in het jaar is de Raad ge-
De wervingsprocedure voor een nieuwe
matica SRL Italia
AFM; voorzitter Curatorium Postdoctorale
groter pensioenfonds. In de vergaderingen
de heer Kok.
ïnformeerd over het ontwerp van inrich-
zakelijk directeur is in overleg met de
met de directie is hierover enkele malen
In de vergaderingen zonder de directie is
tingsarchitect Jean-Michel Wilmotte
Raad in gang gezet.
gesproken en eind 2010 is door de VRM
voorts gesproken over de herbenoemingen
voor het grootste deel van het hoofdcircuit
Controllersopleiding Vrije Universiteit; A. Benali (1975)
lid Raad van Advies Plan Nederland; lid
Schrijver
Raad van Toezicht World Press Photo
besloten om over te gaan naar het Pensioen-
en de vacature in de Raad, en over de
(middeleeuwen/renaissance, Gouden Eeuw,
Tot slot dankt de Raad van Toezicht
fonds Zorg en Welzijn.
remuneratie van de directieleden.
18de en 19de eeuw).
de directie en de medewerkers van het
Mr. J.G. de Hoop Scheffer (1948)
Rijksmuseum voor hun bijdragen in het
Voormalig secretaris-generaal NAVO
afgelopen jaar.
(2004-2009)
Tot slot heeft de Raad het Fiscaal Beleids-
De Financiële Commissie heeft driemaal
plan goedgekeurd, waarin het beleid op
vergaderd, waarbij de belangrijkste gespreks-
fiscaal gebied wordt beschreven.
onderwerpen werden gevormd door de
In februari werd de heer A. Benali, schrijver,
Middels kwartaalrapportages van de directie
financiële resultaten en het financiële kader
als lid van de Raad benoemd. Met zijn be-
Amsterdam, 21 april 2011
Hoogleraar Universiteit Leiden, Campus
wordt de Raad uitgebreid geïnformeerd
van het nieuwe Rijksmuseum. Bij de voorbereiding van de begroting 2011 is gesproken
noeming werd invulling gegeven aan de
De Raad van Toezicht
Den Haag (Kooijmansleerstoel voor
over het sociale beleid en het personeelsbeleid alsmede over de activiteiten op het
over het actualiseren van de meerjarenraming
visie inbrengt die mede vanuit een andere
Dhr. mr. A. Ruys, voorzitter
J.H.W. Pasman Stichting; lid Raad van
gebied van collectievorming en -beheer,
vanaf de opening van het vernieuwde
culturele achtergrond wordt gevormd.
Dhr. A. Benali
Toezicht Stichting Diabetesonderzoek
Mutaties en benoemingen
Nevenfuncties
wens van de Raad dat een van de leden een
vrede, veiligheid en recht); bestuurslid
tentoonstellingen, publicaties, weten-
museum in 2013. Een belangrijk aandachts-
De heer prof. dr. F.P. van Oostrom trad
Dhr. mr. J.G. de Hoop Scheffer,
Nederland; vicevoorzitter Nederlands-
schappelijk onderzoek, relatiebeheer in de
punt in dit verband zijn de (opgelegde en nog
eind september op eigen verzoek terug
vicevoorzitter
Franse Samenwerkingsraad
ruimste zin van het woord (o.a. sponsors,
te verwachten) bezuinigingen.
uit de Raad. De Raad is verheugd dat hij de
Dhr. dr. P. Huvenne
schenkers, Vrienden, International Circle).
De vergadering van de Financiële Com-
heer Benali als nieuw lid kon verwelkomen
Dhr. mr. M.L .B. van der Lande
Deze rapportages worden in de vergadering
missie waarop de jaarrekening 2009
en dankt de heer Van Oostrom voor de
Mw. drs. M.A. Scheltema
besproken.
werd besproken, werd bijgewoond door
steun en waardevolle adviezen die hij de
Een van de vergaderingen van de Raad
de externe accountants.
afgelopen jaren heeft gegeven.
zonder de directie was gewijd aan een
De Raad heeft besloten om zijn vertegen-
Drie leden van de Raad werden het afge-
evaluatie van het eigen functioneren
woordiging in de Financiële Commissie
lopen jaar herbenoemd: de heren Van der
en de relatie met de directie. De Raad is
te versterken door de benoeming van
Lande en Ruys en mevrouw Scheltema.
voorstander van een proactieve werk-
een tweede lid in de commissie, de heer
De relevante bepalingen in de Code Cultural
wijze waarbij tijdige betrokkenheid
Van der Lande. Mevrouw Scheltema, die
Governance worden bij (her)benoemingen
en adequate informatievoorziening de
al deel uitmaakte van de commissie, is
sleutelbegrippen zijn. In dit kader hecht
benoemd tot voorzitter. De andere leden
de Raad bijvoorbeeld aan een geregeld
22
Scheepvaartmuseum
board
van de commissie zijn de zakelijk directeur,
Rooster van aftreden Geboortejaar
Benoemd
Herbenoemd
Herbenoeming
Max. zittingsduur tot
Dhr. Benali
1975
2010
-
2013
2018
Dhr. De Hoop Scheffer
1948
2009
-
2012
2017
Dhr. Huvenne
1949
2009
-
2012
2017
in acht genomen en alle (her)benoemingen
Dhr. Van der Lande
1950
2007
2010
2013
2015
worden getoetst aan de profielschets
Dhr. Ruys
1947
2004
2010
-
2012
voor de Raad.
Mw. Scheltema
1954
2007
2010
2013
2015
23
Educatie
‘Ik hoor en ik vergeet,
Het museum verbindt niet alleen zijn
ik zie en ik onthoud,
bezoekers met kunst en geschiedenis
ik doe en ik begrijp.’
en mensen onderling, maar zoekt ook
is een wijsheid die Confucius in de 6de
actief verbinding met de collega-musea
eeuw voor Christus formuleerde. Een
op het Museumplein. Een aanvraag voor
museumbezoek tot een ervaring maken die
een gezamenlijk onderwijsproject met
iets teweegbrengt, is voor alle bezoekers
het Van Gogh Museum en het Stedelijk
belangrijk. In 2010 stond de vraag cen-
Museum is door de Turing Foundation
traal hoe we dit kunnen realiseren en wat
gehonoreerd. Vanaf 2012 zullen school-
we daarvoor moeten doen.
kinderen tot een straal van 60 km buiten
Samen met leerkrachten zijn nieuwe
Amsterdam gratis worden vervoerd naar
onderwijsprogramma’s gemaakt. Jij & de
het Museumplein waar ze een programma
Gouden Eeuw, een nieuw lesstofvervangend
meemaken in een van de drie deelne-
geschiedenisprogramma voor het basis-
mende musea.
onderwijs, is een succes. De samenwerking
Voor kinderen tot 12 jaar worden ieder
met de Toneelmakerij, het jeugdtheater-
weekend en tijdens de schoolvakanties
gezelschap van Amsterdam, maakt dat
programma’s aangeboden in het Tuin-
kinderen door dit unieke programma de
huis. Ouders en kinderen weten de weg
Gouden Eeuw echt beleven. ‘Met een
te vinden naar het Rijksmuseum waar
geschiedenisboek let je de helft minder op’,
de familierondleidingen, die dit jaar zijn
was een uitspraak van een van de deelne-
verdubbeld, meestal zijn volgeboekt.
mende kinderen. Al het eerste jaar is Jij
Het Rijksmuseum wil graag alle bezoekers
& de Gouden Eeuw uitgekozen als voor-
een bezoek op maat bieden. Daarom geeft
beeldproject door Cultuurnetwerk. Een
het museum zo veel mogelijk begeleide
unieke samenwerking met Heutink,
bezoeken door getrainde museumdocenten
leverancier van onderwijsmethodes en
en rondleiders. Het streven is om iedere
schoolbenodigdheden, is opgezet. De
bezoeker het museum geïnspireerd te laten
schoolconsulenten van Heutink brengen
verlaten.
ook het Gouden-Eeuwprogramma bij
Het Rijksmuseum wil ook groepen in de
leerkrachten onder de aandacht.
samenleving bereiken die niet zo mak-
Werkten we in 2009 al met een klank-
kelijk toegang krijgen tot de collectie.
bordgroep basisonderwijs, de klankbord-
De dovenrondleidingen die regelmatig
groep voortgezet onderwijs is het najaar
aanboden worden, zijn altijd volgeboekt.
van start gegaan. Er zijn plannen gemaakt
2013 nadert snel. Het museum draait op
voor aanbod dat nauw aansluit bij de
volle toeren. De afdeling Educatie is ver-
behoefte van de leerkrachten en leerlingen
sterkt met een onderwijsmedewerker en
in het voortgezet onderwijs.
een afdelingsassistent. Teksten worden
In 2010 is vooral het bezoek van leerlingen
geschreven, publieks- en onderwijspro-
uit het basisonderwijs gegroeid, met
gramma’s worden voorbereid. Om te
13%. Jonge kinderen – ook de allerjongsten
zorgen dat het Rijksmuseum in 2013 ook
– staan open voor de wereld. Daarom is er
uw museum is.
ook een schoolprogramma voor kleuters ontwikkeld: Ik heet Titus en mijn vader heet Rembrandt.
24
25 Het Rijksmuseum wil graag alle bezoekers een bezoek op maat bieden. Er is programma-aanbod voor veel verschillende groepen, van kleuters tot welingevoerde zeer geïnteresseerden. Foto’s Myra May Fotografie
Bezoekersoverzicht
Publiek en media
Betalende bezoekers Volwassenen
552.324
Volwassenen in groepsverband
49.885
Houders Museumjaarkaart
96.365
Gereduceerd individueel
31.012
Subtotaal
729.586
Gratis bezoekers Kinderen
71.084
Kinderen in groepsverband
427
Schoolverband en museumles
Bezoekers per maand Januari
58.887
Februari
60.413
Maart
63.314
April
88.542
Mei
87.592
Juni
68.825
Juli
88.964
Augustus
102.189
September
78.078
Oktober
81.600
November
63.700
December
54.289
46.304
Avondontvangsten
9.823
Relaties
8.336
Bezoekers studiezaal
3.857
Sponsoren
1.762
Overigen
25.214
Subtotaal
166.807
Totaal
896.393
Bezoekers www.rijksmuseum.nl 2010
2009
Unieke bezoekers ca.
1.100.000
1.471.795
Bezoeken
1.451.249
1.979.030
Paginaweergaves
6.430.342
9.528.861
1.451.249 bezoeken hebben 160 talen gebruikt Totaal
Nationaal
896.393
Het onderscheid ‘unieke bezoeker’ en ‘bezoeken’ wordt ge-
Internationaal
34.960
23.927
34.449
25.964
21.635
41.679
22.178
66.364
21.550
66.042
17.034
51.791
20.352
68.612
20.045
82.144
21.393
56.685
25.627
55.973
24.840
38.860
19.543
34.746
283.606 (32%)
69,77% nieuwe bezoeken
maakt omdat een bezoeker de website meermalen kan bezoeken. Paginaweergaves zijn de pagina’s die op de site bekeken zijn. Door technische storingen zijn de metingen over 2010 niet accuraat.
Bezoekers webcatalogus bibliotheek Het aantal zoekacties in de onlinecatalogus van de bibliotheek steeg van 6.154.559 in 2009 naar 6.973.317 in 2010. Het aantal bezoeken lag op 223.635.
Aandacht voor het Rijksmuseum in de media
612.787 (68%)
Papieren bronnen nationaal Papieren bronnen internationaal
675 72
26
27 Toeristen staan in de rij. Foto ANP / Lex van Lieshout
Voorpagina Trouw met aankondiging aanwinstenpresentatie van de Javaanse hoffunctionarissen, 21 juni 2010.
In de lijst van de 10 beste museawebsites wereldwijd van Times Online haalde die van het Rijksmuseum de vierde plaats.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum
1 juni 2010 – 6 september 2010
30 november 2010 – 28 februari 2011
GEM, Den Haag
OBA, Amsterdam
t/m 2012
Meesterwerken op papier: De Amster-
Meesterwerken op papier: Tekenles
7 november 2009 – 17 januari 2010
3 december 2009 – 30 maart 2010
De Meesterwerken
damse grachtengordel. De uitbreiding
Conservator Marijn Schapelhouman
Document Nederland: Vechters en
Van Da Vinci tot Playboy.
vredestichters. Ad van Denderen
De mooiste facsimile’s uit de
7 december 2010 – 14 februari 2011
fotografeert de Nederlandse krijgsmacht
Rijksmuseumbibliotheek
Aanwinsten: 20ste-eeuwse fotografie
Foto-opdracht Rijksmuseum en NRC
Conservator Geert-Jan Koot
Handelsblad
van Amsterdam in de Gouden Eeuw 20 november 2009 – 15 februari 2010
Conservator Gijs van der Ham
Hendrick Avercamp: IJspret Conservatoren Pieter Roelofs, Marijn
17 juni 2010 – 13 september 2010
Conservatoren
Schapelhouman, Arthur Wheelock
Miró & Jan Steen voor het eerst verenigd
Rooseboom
1 december 2009 – 1 maart 2010
Halem
Mattie
Boom,
Hans
Conservatoren Panda de Haan, Ludo van Meesterwerken op papier: Kroegleven 22 juni 2010 – 27 augustus 2010
Schapelhouman
Aanwinst: Javanen van formaat Conservator Jan de Hond
8 december 2009 – 1 februari 2010
Pieter Eckhardt
7 oktober 2009 – 7 februari 2010 L’Âge d’Or hollandais. De Rembrandt
Conservator Frits Scholten 16 december 2010 – 21 maart 2011
Van Gogh Museum, Amsterdam
à Vermeer. Avec les trésors du
9 juli 2010 – 26 september 2010
Conservator Ruud Priem
Gabriël Metsu: een meester herontdekt
Conservatoren Panda de Haan, Jacque-
28 augustus 2010 – 4 oktober 2010
Conservatoren Pieter Roelofs, Gregor
line de Raad
van André-Charles Boulle
Aanwinsten: Gerrit Th. Rietveld. Jan
Weber
Conservator Reinier Baarsen
J. Schoonhoven Conservator Ludo van Halem
Rijksmuseum
Rijksmuseum te gast: Jacques Villon
Aanwinst: Een paar huwelijkskoffers
2 februari 2010 – 19 april 2010
Keramiekmuseum Princessehof, Leeuwarden 12 december 2010 – 3 april 2011
Kunsthal, Rotterdam
Kakiemon. Meester-porseleinmakers
Rijksmuseum Amsterdam Schiphol
9 oktober 2010 – 16 januari 2011
uit Japan
Document Nederland 2010: Zjeitu. Ilse
Conservator Menno Fitski
Pieter Aertsen en de wereld op zijn kop
2 september 2010 – 29 november 2010
28 oktober 2009 – 22 februari 2010
Frech fotografeert Curaçao & Bonaire
Conservator Wouter Kloek
A Journey to Excellence
Brueghel in Business
Foto-opdracht Rijksmuseum en NRC
Shanghai Museum, Shanghai
Erwin Olaf voor Louis Vuitton
Conservator Lars Hendrikman
Handelsblad
1 mei 2010 – 31 oktober 2010
2 maart 2010 – 31 mei 2010
Conservatoren Jet Baruch, Mattie Boom
Meesterwerken op papier: Tulpen in
6 september 2010 – 13 december 2010
24 februari 2010 – 24 mei 2010
Amsterdam
Aanwinst: Ik Jan Cremer
Sunny Skies
Conservator Marijn Schapelhouman
Conservator Wim Pijbes
Expo 2010 Conservator Jan de Hond
Conservatoren Pieter Roelofs, David de
The Metropolitan Museum of Art, New York
Singer Laren, Laren
Haan
5 oktober 2010 – 17 januari 2011
30 januari 2010 – 23 mei 2010
16 maart 2010 – 10 augustus 2010
7 september 2010 – 29 november 2010
Miró: The Dutch Interiors
Art Nouveau uit het Rijksmuseum
Het Nederlandse sieraad in de 20ste
Meesterwerken op papier: Rembrandt &
15 juli 2010 – 22 november 2010
Conservatoren Panda de Haan, Ludo van
Conservator Jan Daan van Dam
eeuw (Schenking Marjan en Gerard
Jan Six. Een Amsterdamse vriendschap
Ode aan de koe/Dutch Cows
Halem, Nykia Omphroy, Gary Tinterow
Unger)
Conservatoren Huigen Leeflang, Marijn
Conservatoren Pieter Roelofs, Beata
Conservator Dirk Jan Biemond
Schapelhouman
Kovacs
Villa Vauban, Luxemburg National Gallery of Art, Washington
1 mei 2010 – 31 oktober 2010 The Golden Age Reloaded
13 april 2010 – 16 augustus 2010
7 september 2010 – 29 november 2010
24 november 2010 – 21 maart 2011
21 maart 2010 – 5 juli 2010
Conservatoren Eva Maringer, Gregor
Een dag uit het leven in de Gouden
Rembrandt en Jan Six. Een Amster-
Dutch Winters
Hendrick Avercamp. The Little Ice Age
Weber
Eeuw (De keuze van Wim Pijbes)
damse vriendschap
Conservatoren Pieter Roelofs, Jessica
Conservatoren Pieter Roelofs, Marijn
Conservator Wim Pijbes
Conservator Gregor Weber
Korschanowski
Schapelhouman, Arthur Wheelock
20 april 2010 – 21 juni 2010
5 oktober 2010 – 6 december 2010
Aanwinsten: Stralende Madonna’s.
Penselen in het Rijksmuseum.
Bonnefantenmuseum, Maastricht
National Gallery of Ireland, Dublin
De Italiaanse ‘tondi’ gerestaureerd
De mooiste kinderboekillustraties
12 maart 2010 – 20 juni 2010
4 september 2010 – 5 december 2010
voor het vernieuwde Rijksmuseum
Conservator Pauline Kintz
Op weg naar het Zuiden
Gabriel Metsu: Rediscovered Master
Conservatoren Duncan Bull, Lars Hen-
of the Dutch Golden Age
drikman
Conservator Adriaan Waiboer
Conservator Duncan Bull
28
Pinacothèque de Paris, Parijs
14 december 2010 – 28 februari 2011 Aanwinsten: Kerst in het Rijksmuseum
Conservatoren Huigen Leeflang, Marijn
Conservatoren Jet Baruch, Mattie Boom,
29 Remco Campert en Jan Cremer tijdens de overhandiging van het originele omslagontwerp van Ik Jan Cremer, 6 september 2010. Foto Vincent Mentzel / Hollandse Hoogte
Bruiklenen
- A msterdam, Van Gogh Museum: Paul
108 tekeningen, 48 foto’s, 157 prenten, 6
Real Van Gogh: The Artist and His Letters
- A ntwerpen, Modemuseum: De kleur
- D resden, Staatliche Kunstsammlungen
- L onden, Tate Modern: Theo van Does-
Dresden: Triumph of the Blue Swords
burg and the International Avant-Garde
- Enschede, Rijksmuseum Twenthe: Ame-
- M adrid, Museo del Prado: Turner and
- Arnhem, Museum Bronbeek: Het verhaal van Indië
schetsboeken, 7 boeken, 3 brieven, 3 affiches,
- Arnhem, Museum voor Moderne Kunst
1 ledepop, 69 meubelen, 2 bouwfragmenten,
Arnhem: Dineo Bapape, Marlene Dumas,
1 kachel, 27 decoratieve objecten, 9 sieraden,
Zanele Muholi
17 interieurtextilia, 21 kledingstukken, 2
- Berlijn, Ephraim-Palais: Fascination of
vloerkleden, 150 voorwerpen van kunstnij-
Fragility. Masterpieces of European
15 beelden, 4 voorwerpen uit de Japan collectie, 1 voorwerp van edele metalen, 11
Porcelain - Berlijn, Staatliche Museen zu Berlin, Neue Nationalgalerie: Intolerance
rikaanse abstracte kunst uit de jaren zestig
the Masters - München, Haus der Kunst: The Future
- Franeker, Museum Martena: Fries in India. Canter Visscher
of Tradition - The Tradition of Future - München, Haus der Kunst: Marlene Dumas - Tronies - München, Museum Villa Stuck: Mass
- G orinchem, Gorcums Museum: Daumier Gavarni Rops: the invention of
von Aachen (1552-1615). Hofkünstler in Europa - Amstelveen, Cobra Museum: Jubileum-
in dienst van de Nassaus - Brugge, Groeningemuseum: Van Eyck tot
Kunsten van België: Oriëntalisme in
tentoonstelling - 15 jaar Cobra Museum
Europa: van Delacroix tot Kandinsky
- A msterdam, Amsterdams Historisch
- Brussel, Paleis voor Schone Kunsten:
Museum: ADAM, man en mode
the silhouette - Haarlem, Historisch Museum Haarlem: Het witte goud van Haarlem
Lucas Cranach de Oude en zijn tijd
- Amsterdam, Huis Marseille: First Light - Amsterdam, Joods Historisch Museum: Gedurfd verzamelen - Amsterdam, Koninklijk Paleis Amsterdam: Schoonheid op maat - Amsterdam, Museum Willet-Holthuysen: De familie Backer te gast - Amsterdam, Stadsarchief Amsterdam: De eerste foto’s van Amsterdam, 1845-1875
- D elft, Museum het Prinsenhof: Zichten op het Westland
negentiende eeuw - Hamburg, Bucerius Kunst Forum: Genuine Illusions. The Art of Trompe L’oeil
The history of Istanbul
- A msterdam, Tropenmuseum: Rood
Thorn Prikker - Zwolle, Stedelijk Museum Zwolle: of Urban Footprints
Museum: Oranda and Nippon - From Rembrandt to von Siebold
Een wereld van verschil - Zwolle, Stedelijk Museum Zwolle: Gesina ter Borch
- Tokio, Tobacco and Salt Museum:
- Parijs, Galeries nationales du Grand Palais:
to von Siebold - II
Turner and the Masters Charles Donker en Peter Vos - Utrecht, Centraal Museum:
Hof künstler in Europa
Rietvelds Universum
- L aren NH, Singer Laren: Art Nouveau uit het Rijksmuseum
- L eeuwarden, Pier Pander Museum:
Haag: Horrix en Mutters: twee Haagse
Thomas Cool
meubelfabrikanten
- L eiden, SieboldHuis:
- Den Haag, Gemeentemuseum Den Haag:
Hokusai 250 – deel 1
- Doha, Museum of Islamic Art: A journey
Karikatur
galerie): Hans von Aachen (1552-1615).
- D en Haag, Gemeentemuseum Den
uit de 17de eeuw
Spott und Respekt - die Justiz in der
- Shanghai, Shanghai Museum: Pavilion - Okazaki, Okazaki City Mindscape
pean cultural hero - Wetzlar, Städtische Museen Wetzlar:
Beuningen: De Jugendstil voorbij. Johan
- P raag, Správa Prazského hradu (Burcht-
Nassau op keramiek
Haecht en de Antwerpse kunstkamers
- Wenen, Österreichische Galerie Belvedere:
- Rotterdam, Museum Boijmans Van
bezauberte mich’. Käthe Kollwitz in Paris
hof: Oranjegoed! Vier eeuwen Oranje-
17de eeuw
Meegeren
- Keulen, Käthe Kollwitz Museum: ‘Paris
de kunst
ontstaan van het Amsterdams peil in de
Art of Painting
- Utrecht, Centraal Museum:
la c’Arte - De kunst van het eten. Eten in
Voici Paris! Haute Couture
Living History - Rotterdam, Historisch Museum
- Parijs, Musée d’Orsay: Meijer de Haan
- Leeuwarden, Keramiekmuseum Princesse-
- D en Haag, Mauritshuis: Willem van
- Wenen, Kunsthistorisches Museum:
Oranda and Nippon - From Rembrandt - I stanbul, Sakip Sabanci Müzesi:
- D en Bosch, Noordbrabants Museum: À
- A msterdam, Stichting N.A.P.: Het
Rosenheim: Spices - Sensual Delights.
of Art: Jan Gossaerts’s Renaissance
- H aarlem, Teylers Museum: Atelier in de
- A msterdam, Amsterdams Historisch Museum: Vroege fotografie
- New York, The Metropolitan Museum
Dürer - Brussel, Koninklijke Musea voor Schone
en collectie van Kasteel Duivenvoorde
- Rosenheim, Kultur+Kongress Zentrum
Beuningen: De valse Vermeers van Van
- Groningen, Groninger Museum: Zilver
parte frère de Napoleon
Tijdloos Trendy. Modern licht op interieur
Philosopher, The noble Knight as Euro-
to Nauman
- Aken, Suermondt-Ludwig-Museum: Hans
Modern City
Prince Eugene Military Leader and
Vice. The Seven Deadly Sins from Dürer
Woord en Wapen, dominees en soldaten
V incent van Gogh: Timeless Country -
Vrouwen rondom Huygens - Voorschoten, Stichting Duivenvoorde:
- Rotterdam, Museum Boijmans Van
5 militaria, en 1 Hansje-in-de-kelder afgestaan
- Breda, Grote of Onze Lieve Vrouwekerk:
- Rome, Complesso del Vittoriano:
Rotterdam: Verwoeste stad
aan 79 tentoonstellingen in binnen- en
Arts: Un homme de talent, Lucien Bona-
- Voorburg, Huygensmuseum Hofwijck:
von Behrens bis Olbrich - Namen, Musée Félicien Rops:
- Ajaccio, Palais Fesch, Musée des Beaux-
- Rennes, Musée des Beaux-Arts de Rennes:
und Freiheit. Textillkunst im Jugendstil
De fantastische wereld van Fer Hakkaart
Renaissance on the Rhine
Goud
- Gaasbeek, Kasteel van Gaasbeek:
- Bern, Kunst Museum Bern: Lust and
- B onn, LVR - LandesMuseum Bonn:
- Utrecht, Museum Catharijneconvent:
Quimper: Meijer de Haan
Drakengebroed
voorwerpen van de afdeling Geschiedenis,
buitenland.
- Q uimper, Musée des beaux-arts de
Heemskerk et l’humanisme
De Mallabaarse brieven van Jacobus
10 kandelaars, 2 kroonluchters, 3 doosjes,
verheid, 59 vazen, 11 tegels, 1 tegeltableau,
- L onden, Royal Academy of Arts: The
- Dongen, Dongha Museum: Han van Hagen
zwart In 2010 werden 93 schilderijen, 1 aquarel,
into the world of the Ottomans
Gauguin. De doorbraak naar moderniteit
- L issabon, Museu Calouste Gulbenkian: The Object Observed. Four Centuries of European Still-life Painting - L onden, Camden Arts Centre: Painting on unknown languages
30
31 Reclame voor Van Gogh-tentoonstelling in de Complesso del Vittoriano, Rome. Foto Eric Vandeville
Aanwinsten
van de Vereniging Rembrandt, dankzij
Langdurige bruiklenen
een legaat van mevrouw K. ter Meulen-
Avercamp, Hendrick
Proost. BK-2010-12
Winterlandschap bij een stad, Nederland, ca. 1620. Olieverf op doek op paneel,
Beeldende kunst
Kostuums en accessoires
47 x 89 cm. Bruikleen van een particu-
Aziatische kunst
Arzt, Simon
lier. SK-C-1705
Anoniem
Waaier van struisveren op een montuur
Warhol, Andy
Doos in de vorm van twee ineengeschoven
van kunststof (?), Port Said (Egypte),
Koningin Beatrix der Nederlanden (serie-
ruiten, Japan, ca. 1750-1800. Hout,
1898. BK-2010-26
lak, goudlak, 14,7 x 28,5 x 13,5 cm.
titel: Reigning Queens), New York, 1985. Synthetische verf en zeefdrukinkt op
Schenking van een particulier.
Meubelen
doek, 127 x 106,5 cm. Bruikleen van de
AK-RAK-2010-2
Anoniem
Triton Foundation. SK-C-1704
Anoniem
Neogotische boekenkast, Nederland, ca.
Lamp van brons in de vorm van een vis,
1835-1845; Tafel met opklapbaar blad,
Oost-Java, ca. 1300-1500. Brons, h. 18 cm.
Nederland, ca. 1830-1845. Schenking
Schenking van de heer J. Polak, Amsterdam.
van de heer J.G. Berkhout, Haarlem.
AK-RAK-2010-1
BK-2010-7 en 8 Anoniem
Beeldhouwkunst
Barnstenen doos met 4 kleinere dozen,
Anoniem
Danzig, ca. 1734. Aankoop met steun
Afdruk en mal voor ‘De doop in de Jordaan’;
van de BankGiro Loterij, de Mondriaan
afdruk en mal voor ‘De vlucht naar Egypte’,
Stichting, de Vereniging Rembrandt,
Leiden, ca. 1540. BK-2010-9 en 10
mede dankzij het Prins Bernhard Cultuur-
Anoniem
fonds, en het VSBfonds. BK-2010-14
Gebedsnoot in doosje, Nederlanden, noot
Cresp, Rudolph Louis
ca. 1510-1520; doos ca. 1700-1800.
Verguld bronzen pendule met Coriolanus
Aankoop met steun van het Ebus Fonds,
en Veturia, Parijs, ca. 1770-1776. Aankoop
ondergebracht bij het Rijksmuseum
met steun van de Jaffé-Pierson Stichting.
Fonds. BK-2010-16
BK-2010-24
Cardon, Servaes
Rietveld, Gerrit
Portretbuste van terracotta van een onbeken-
Leunstoel, Utrecht, in of voor 1923. Aan-
de man, Zuidelijke Nederlanden, 1646.
koop met steun van de BankGiro Loterij.
Legaat Weegenaar-Liefkes, 2010.
BK-2010-1
BK-2010-17
Gebedsnoot
32
Porlezza Della Porta, Tommaso
Schilderijen
De profeet Balaam, Loreto (Italië), ca.
Boonen, Arnold
1575-1577. Terracotta. Aankoop met
Portret van Jan van Huysum (1682-1749),
Gebedsnoten zijn draagbare ‘devotie-
– met de Geboorte van Christus en de
steun van de BankGiro Loterij, de heer
Nederland, ca. 1720. Olieverf op doek,
instrumentjes’, gemaakt voor de persoon-
Aanbidding door de drie Koningen – in een
H.B. van der Ven en het Migelien Gerrit-
99,2 x 84 cm. Schenking van de heer en
lijke meditatie van de middeleeuwer.
zilveren omhulsel gevat. Daarop zijn voor-
zen Fonds. BK-2010-11
mevrouw Stefels, Nieuwersluis, door be-
Ze werden aan de rozenkrans of gordel
stellingen van dieren en mensen gegraveerd.
meegedragen door geestelijken en leken
In de 18de eeuw werd deze gebedsnoot,
Edele en onedele metalen
Schoonhoven, Jan
en fungeerden zo tevens als kostbare
samen met een vergrootglas en een korte
Anoniem
Schotelreliëf, Delft, 1963. Verf op karton,
statussymbolen. Bij dit uitzonderlijke
beschrijving, in een speciaal kistje bewaard:
Zilveren bouilloire in de vorm van een
papier en hout, 113 x 85 x 14 cm.
exemplaar is het ragfijne microsnijwerk
een soort museum in het klein.
meloen, Amsterdam, 1752. Schenking
SK-A-5007
middeling van jhr. Jan Six jr. SK-A-5008
33 Gebedsnoot, Nederlanden, ca. 1510-1520. Buxushout gevat in zilver, diam. 4,8 cm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop met steun van het Ebus Fonds (onderdeel van het Rijksmuseum Fonds), BK-2010-16.
Gerrit Th. Rietveld
De leunstoel die Gerrit Rietveld (1888-
Deze witte uitvoering is een van de weinige
Leunstoel
1964) omstreeks 1918 in zijn bescheiden
exemplaren
Utrechtse meubelmakerij vervaardigde, geldt inmiddels als een van de iconen
Deze doos, bedoeld voor het bewaren van
de Pruisische koning, op wiens grond-
kaartfiches, is gemaakt van barnsteen.
gebied barnsteen werd gevonden. Mede
zijn. De stoel werd in het voorjaar van
De miljoenen jaren oude versteende
dankzij het wapen is deze doos het enige
1923 besteld door de schrijfster Til
hars, in het licht oranje gloeiend, wordt
barnstenen object dat met zekerheid met
die
precies
te
dateren
Speeldoos
van het internationale modernisme.
Brugman en was bedoeld voor een
gevonden in aan de kust van de Oostzee.
de ooit omvangrijke barnsteenverzameling
Ofschoon de stoel beroemd werd in de
muziekk amer in zwart, wit en grijs naar
Het alliantiewapen op de deksels is van
van de Oranjes verbonden kan worden.
rood-blauwe kleurstelling van rond
ontwerp van Vilmos Huszár, evenals
prins Willem IV van Oranje en de Engelse
1924, werd het ontwerp destijds in tal van
Rietveld een vooraanstaand lid van de
prinses Anna van Hannover met wie hij
kleuren, houtsoorten en zelfs verschillende
kunstenaarsgroep De Stijl.
in 1743 was getrouwd. Vermoedelijk
groottes uitgevoerd.
was de doos een huwelijksgeschenk van
34
35 Gerrit Th. Rietveld, Leunstoel, c. 1918 (ontwerp), 1923 (uitvoering). Hout, verf, 87 x 65,5 x 84 cm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop met steun van de BankGiro Loterij, BK-2010-1.
Speeldoos, vermoedelijk Danzig, ca. 1734. Barnsteen op een houten kern, verguld brons, stof, 15,8 x 30,2 x 20,5 cm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop met steun van de BankGiro Loterij, de Mondriaan Stichting, de Vereniging Rembrandt en het VSBfonds, BK-2010-14.
Geschiedenis
Poll, Willem van de
Mr. Pieter Jelles Troelstra, Apeldoorn, 1926.
Ceramiek
Leesles in de Oranjeschool in Paramaribo,
NG-2010-74
Anoniem
Paramaribo, ca. 1950-1960. Schenking
Serie borden met de 18 provincies van de
van een particulier. NG-2010-5
Werken op papier
Nederlanden, Parijs, 1822. Aankoop met
Romein, Annelies
Anoniem
steun van de BankGiro Loterij en de heer
3 foto’s, betrekking hebbend op de familie
Een zwarte soldaat in dienst van de Britse
H.B. van der Ven. BK-2010-15
Van Rappard, Nederland, 1950-1960.
Oost-Indische Compagnie (titel op object:
Schenking van de familie Van Rappard,
Ein Seapoy, oder Ostindischer Soldat
Foto’s en fotoalbums
Driebergen. NG-2010-114-1 t/m 3
im Dienst der Englischen Compagnie),
Amo, Willem
Rozenburg, Roel
Duitsland, 1790-1800. Schenking van
Muziekorkest Gewapende Politie Suriname,
Kabinet-Rutte met koningin Beatrix op het
een particulier. NG-2010-48
Paramaribo, 1903-1908. NG-2010-36-11
bordes van Paleis Noordeinde, Den Haag,
Reijding, Alfaro
Anema, Taco
10 oktober 2010. NG-2010-136-1 en 2
Tien verschillende humoristische satirieke
Familie De Savornin Lohman, 50 foto’s,
Verhoeff, Bert
briefkaarten over China en de mogendheden,
Nederland, 2010. Schenking van de heer
Onafhankelijkheid Suriname, Paramaribo,
Nederland, ca. 1900-1918. Schenking van
T. Anema, Amsterdam. NG-2010-141
november 1975. Schenking van mevrouw
een particulier. NG-2010-138
Anoniem
P. Brunnings, Capelle aan den IJssel.
Ter herinnering aan mijn diensttijd overzee,
NG-2010-11
Anoniem
Nederlands-Indië, 1947-1949; Mijn jaren in Indië, Nederlands-Indië, 1948-1949.
Schilderijen
Glas
Vijf levensgrote portretten van Javaanse hof-
NG-2010-42 en 43
Anoniem
functionarissen, Java, 1810-1870. Aankoop
Curiel, Augusta
Gelegenheidsglas ’t Welvaren van Siparipabo’,
met steun van de BankGiro Loterij en de
Portret van Aleidus Coenen, componist,
Nederland (?), ca. 1725-1750. Aankoop uit
Mondriaan Stichting. NG-2010-37 t/m 41
Paramaribo, 25 augustus 1907. Schenking
het Johan Huizinga Fonds. NG-2010-133 Varia
van Uri Premselaar Kunstzaak. NG-2010-111
Munten, penningen en draagtekens
Curiel, Augusta e.a.
Hoef, Chris van der
Kastanje van de Anne Frankboom, Neder
Twaalf foto’s betrekking hebbend op het
Vijfde Internationaal Luchtvaartcongres
land, 2010. Gevat in een houder van
dagelijks leven in Suriname, de rechtspraak
Den Haag 1930, Den Haag, 1930.
plexiglas. Schenking van het Joods Nationaal
e.d., Paramaribo, 1903-1908.
NG-2010-72
Fonds. NG-2010-140
NG-2010-36-1 t/m 12
Koninklijke Nederlandse Munt NV
Cremer, Jan
Denderen, Ad van
Herdenkingsmunt ‘150 jaar Max Havelaar’,
Omslagontwerp voor het boek ‘Ik Jan
Vechters en vredestichters, 50 foto’s, Neder-
Utrecht, 2010. Schenking van het Ministerie
Cremer’, i.s.m. Karel Beunis. Nederland,
land, 2008-2009. Aankoop met steun van
van Financiën. NG-2010-71; Muntset
1964. Foto Wim van der Linden.
NRC Handelsblad. NG-2010-1-1 t/m 50
125 Jaar Rijksmuseumgebouw, Utrecht,
NG-2011-8
Jaring, Cor
2010. Schenking van de Koninklijke
Anoniem
Rudolph Louis Cresp
De pendule is een zeldzame getuige van
stellen de Romeinse held Coriolanus
23 foto’s, betrekking hebbend op het da-
Nederlandse Munt NV. NG-2010-109
Mutters, Studio
Coriolanus en Veturia
de populariteit van Parijse verguld bron-
en zijn moeder Veturia voor, hetgeen
gelijks leven in Amsterdam, 1958-1969,
Kutterink, Marinus
Passagiersstoel voor de Fokker F.XII en
zen klokken in Nederland in de 18de
wordt beschreven op de plaquettes op de
1990. Aankoop met steun van het Fonds
Geboorte van prinses Beatrix, Leidschendam,
F.XVIII van de Koninklijke Luchtvaart
eeuw. De kast werd uit Parijs geïmpor-
voet. Het Rijksmuseum bezat eerder een
1975. NG-2010-13 t/m 35
1938. NG-2010-73
Maatschappij (KLM), Den Haag, ca. 1930;
teerd naar Amsterdam door de in ons
kleinere Cresp-pendule. Deze is echter
Lohuizen, Kadir van
Tàpies, Antoni
1931-1933. Aankoop met steun van het
land woonachtige Zwitserse klokken-
in 1990 ontvreemd. Het thans verwor-
Een week na 9/11; Brandweermannen
Orden de las Artes y las Letras de España,
Johan Huizinga Fonds. NG-2010-137
maker Rudolph Cresp. Deze voegde het
ven exemplaar is veel rijker en fraaier en
een week na 9/11, New York, 17 september
Barcelona, 2008. Schenking van de regering
Schouten, Gerrit
uurwerk toe, dat hij op de wijzerplaat
maakt dit gemis dan ook meer dan goed.
2001. Aankoop met steun van het Fonds
van Spanje. NG-2010-12
Diorama van een Caraïbenkamp, Paramaribo,
1975. NG-2010-112 en 113
Wienecke, Johannes Cornelis
1810. NG-2010-4
signeerde. De verguld bronzen figuren
36
37 Pendule met een voorstelling van Coriolanus en Veturia, kast, Parijs, 1700-1775, uurwerk door Rudolph Louis Cresp, Amsterdam, ca. 1773-1776. Verguld brons, h. 37 cm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop met steun van de Jaffé-Pierson Stichting, BK2010-24.
Serie borden met de 18 provincies Het zijn echte pronkstukken, deze porseleinen borden met randdecoratie in empirestijl en een kaart van de verschillende provincies. Ze zijn in 1822, vermoedelijk in Parijs, gemaakt en waren bestemd voor koning Willem I. Willem I was op dat moment koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, dat grofweg bestond uit het huidige Nederland en België. Het Verenigd Koninkrijk bestond uit 18 provincies, vandaar dat deze serie ook 18 borden telt. De serie moest de eenheid van het land representeren. In 1830 scheidde België zich van het koninkrijk af.
38
39 Serie van 18 borden met elk het decor van een provincie van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, Parijs, 1822. Porselein beschilderd op de glazuur en verguld, diam. 22,1 cm. Gezamenlijke aankoop Rijksmuseum en Nationaal Museum Paleis Het Loo, met steun
van de BankGiro Loterij en de heer H.B. van der Ven. De borden zullen afwisselend in Apeldoorn en Amsterdam te zien zijn. BK-2010-15-1 t/m 18.
Javaanse hoffunctionarissen
Gelegenheidsglas ’t Welvaren van Siparipabo Plantage-eigenaren in Suriname of Europa
Kleren maken de man, zeker ook in
De mannen staan er stoer en zelf bewust
Indonesië. De nauwkeurig geschilderde
op. Dat is bijzonder: op 19de-eeuwse
kleding en batikmotieven vertellen niet
westerse afbeeldingen worden Indonesiërs
alleen uit welke regio de mannen afkomstig
meestal voorgesteld als tegenstanders,
zijn, ze geven tevens informatie over
onderdanen of als voorbeelden van een
hun rang en status. Dit zijn eigenlijk
‘onbedorven’ natuurvolk. Deze figuren
geen echte portretten, maar ‘typen’. Ze
zijn vermoedelijk geschilderd door een
verbeelden verschillende rangen aan een
niet-westerse kunstenaar in de eerste
adellijk hof: van regent tot lijfwacht.
helft van de negentiende eeuw.
brachten met dit soort glazen een toast uit op het welzijn van hun bezit. In dit geval gaat het om de suikerplantage Siparipabo in Suriname. Het glas is waarschijnlijk besteld door de eigenaresse van de plantage in het begin van de achttiende eeuw, Catharina Marcus, weduwe van Willem Pedij d’Oude. Er zijn maar weinig glazen die verwijzen naar Surinaamse plantages en de combinatie met de prominent afgebeelde slaven bij de suikermolen, maakt het een bijzondere aanwinst. In de collectie zijn weinig objecten die de slavernij in de voormalige koloniën in beeld brengen. Het glas krijgt daarom in het vernieuwde Rijksmuseum een belangrijke plek in de opstelling over de achttiende eeuw.
40
41 Gelegenheidsglas met een radgravure van een suikerplantage en de tekst: ’t Welvaren van Siparipabo, ca. 1725-1750. Engels of Nederlands loodglas, Nederlandse gravering, h. 17,8 cm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop uit het Johan Huizinga Fonds (onderdeel van het R ijksmuseum Fonds), NG-2010-133.
Vijf Javaanse hoffunctionarissen, Java, 1810-1870. Olieverf en verguldsel op papier geplakt op doek, 196,8 x 74,3 cm elk. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop met steun van de BankGiro Loterij en de Mondriaan Stichting, NG-2010-37 t/m 41.
Rijksprentenkabinet
Nederland, 19de eeuw
Prenten
Goltz, Conrad (toegeschreven aan)
Houtsnede, met de hand ingekleurd.
droge naald. Schenking van de heer H.H.M.
Mauve, Anton
Nederlanden, 16de eeuw
Spiegel der zonde: allegorie op de hoogmoed,
RP-P-2010-55
van Hugten, Hilversum. RP-P-2010-313
Selectie uit de portretcollectie van de
Landschap met koeien en een herderin,
*Anoniem
ca. 1610. Gravure. RP-P-2010-311
Ratelband, Weduwe Jeronimus
*Joosten, Ben
heer Pieter Berend Oudemans, Deventer:
Nederland, 1879-1884. Zwart krijt,
Landschap met ruïnes en reizigers, ca.
*Londerseel, Jan van
Diversche bespiegelingen, Amsterdam,
Nederlands-Hongaarse biljetletterproef,
Drie tekeningen, waaronder een portret
gedoezeld. Schenking van de heer H.
1560. Gravure. RP-P-2010-111
Landschap met Christus in de hof van
ca. 1775. Houtsnede, met de hand inge-
portfolio met reeks losse bladen met het
van een onbekende jongeman, in zil-
Abeling, Amsterdam. RP-T-2010-31
*Anoniem
Gethsemane, ca. 1615. Gravure.
kleurd. RP-P-2010-238
alfabet in typografische composities, van
Landschap met de Emmausgangers, 1563.
RP-P-2010-23
Thompson, Jacobus
Nederlandse en Hongaarse kunstenaars
portret van Gerrit Jan Michaëlis door
Nederland, 20ste eeuw
Ets en gravure. RP-P-2010-134
*Schenk, Peter (uitgever)
Ziet jongens, hier deez’ musicanten, Rotter-
rond Ben Joosten, uitgave LJC Pers/
Jacob Marcus. RP-T-2010-60 t/m 62;
Alechinsky, Pierre, Jacob Bendien, Paul
*Anoniem
Vestingspel, ca. 1700. Gravure.
dam, ca. 1820. Houtsnede, met de hand
Nëmetalföldi Nyomda, Amsterdam/
twee prentalbums: Anthony van Dycks
Citroen, Constant, Corneille, Hans
De heilige Drie-eenheid (Genadestoel),
RP-P-2010-156
ingekleurd. RP-P-2010-237
Debrecen, 2009. RP-P-2010-312
Icones Principum Vivorum Doctorum…
Ebeling Koning, Wessel Couzijn, Lu-
1550. Gravure. RP-P-2010-29
*Zeelander, Abraham Lion
Noorman, Ronald
1645 en Jacob Ernst Marcus’ Studiebeelden
cebert, Roger Raveel, Co Westerik e.a.
*Goltzius, Hendrick
Nederland, 18de-19de eeuw
Zes landschappen, met beelden naar het
Tien prenten en een kunstenaarsboek,
en fragmenten na het leven geteekend
Ca. 150 tekeningen, 1946-1996. Galérie
Het laatste oordeel, ca. 1577. Gravure.
Egmont, Jacobus van (uitgever)
leven geteekend en gegraveerd door A.L.
1977-2009. Etsen met droge naald.
en op het koper gebragt, ca. 1807-1816.
Espace, eigendomsoverdracht ter voldoe-
RP-P-2010-325
Puik, puik, zoek uit hageldeveld van neuzen,
Zeelander, omslag met serie van zes prenten,
RP-P-2010-299 t/m 309
RP-P-2010-327 en 328; 132 portret-
ning van erf belasting. RP-T-2010-44
*Hogenberg, Frans
Amsterdam, ca. 1780. Houtsnede, met
ca. 1820. Gravures. RP-P-2010-79 t/m 85
Paris, Piet (Pieter ’t Hoen)
prenten van verschillende graveurs,
Donker, Charles
De blauwe huyck (Die blau huicke is dit
de hand ingekleurd. RP-P-2010-234
waaronder 35 werken van Robert
Blad uit schetsboek met voorstudie voor
meest ghenaemt/ Maer des weerelts abuisen
*Egmont, Erven weduwe Jacobus van
Nederland, 20ste eeuw
up 2, 2006. Collages. RP-P-2010-333
Nanteuil. RP-P-2010-329-1 t/m 132.
de ets Twee handen, schelpen en tekst van
he[t] beter betaempt), 1556-1560. Ets.
(uitgever)
Alechinsky, Pierre; Paul Citroen,
t/m 335
Eigendomsoverdracht ter voldoening
het gedicht ‘Het Kind en ik’ van Martinus
RP-P-2010-1
Ziet hier, o! Jonge Jeugd, verscheidene
Corneille, Lucebert, Carel Visser, Co
Wetselaar, Karel
van erf belasting, erven Pieter Berend
Nijhoff, 1968-1969. Pen en inkt.
*Huybrechts, Adriaen (I) (uitgever)
vreemde Dieren, 1700-1800. Houtsnede
Westerik e.a.
Acht etsen, 2009-2010. Schenking van
Oudemans, Deventer
RP-T-2010-42
El arbol de locura: de boom der dwaasheid,
en boekdruk. RP-P-2010-58
Ca. 200 prenten, 1946-1996. Diverse
de kunstenaar. RP-P-2011-13 t/m 20
Ket, Dick
1560; Proverbi: blad met verbeeldingen
*Kannewet, Joannes
technieken. Galérie Espace, eigendoms-
Tekeningen
Zelfportret (met hand), 1926. Potlood,
van 32 spreekwoorden, 1560. Gravures.
Hier ziet men de Varkens haspelen en
overdracht ter voldoening van erfbelasting.
Duitsland
Nederland, 18de eeuw
zwart krijt en inkt. Schenking van Peter
RP-P-2010-20 en 21
spinnen, 1700-1800. Houtsnede.
RP-P-2010-223
*Anoniem
*Anoniem
Schatborn, Amsterdam, ter nagedachtenis
*Menton, Frans
RP-P-2010-56
Bieling, Herman
Typus piscationis novae novorum aposto-
Eeuwigdurende Almanak (‘altijdduurende
aan zijn broer Wouter (1942-2010).
Een man en vrouw verrast door de dood,
Kannewet, Joannes (II)
Groep van elf houtsneden, voornamelijk
lorum: de zielenvisserij, ca. 1575. Gravure.
almanach’), ca. 1750-1800. Pen en inkt,
RP-T-2010-59
1568. Gravure. RP-P-2010-24
Dees scheepe vaaren over zee, de vissen
uit de jaren twintig, afkomstig uit de collectie
RP-P-2010-19
gekleurd met penseel. RP-T-2010-63
Pander, Henk
*Sadeler, Johann (I)
hebt gij daar ook mee, Amsterdam, ca. 1750;
van Willem Smit (1860-1950), een ama-
Höch, Hannah
Humbert de Superville, David Pierre
Uil met horloge. Pen en inkt. Schenking
Twee landschappen, ca. 1570. Gravure en
Ziet dees beesten mee haar vier, gemaakt
teurschilder en vriend van de kunstenaar.
Hannah Ninn Til, verhuiskaart, ca. 1930.
Giottino
van Ger Luijten, Parijs, bij zijn afscheid
ets. RP-P-2010-323 en 324
tot ons pleyzier, Amsterdam, ca. 1750.
RP-P-2010-43 t/m 53
Linosnede. Schenking van Leigh Keno,
Staand mannelijk naakt (academiestudie),
van het Rijksmuseum. RP-T-2011-3
Houtsneden, met de hand ingekleurd.
Donker, Charles
New York, ter gelegenheid van de aankoop
1789. Zwart krijt, wit gehoogd, op grauw
Straaten, Peter van
Nederland, 17de eeuw
RP-P-2010-235 en 236
Groep van 109 etsen uit de periode
van de ‘Brugmanstoel’ van Gerrit Rietveld.
gegrond papier. RP-T-2010-30
Groep van 25 erotische tekeningen. Pen
* Huybrechts, Gaspar (uitgever)
*Numan, Hermanus
1960-2009. RP-P-2010-133-1 t/m 109
RP-P-2011-22
en inkt. RP-T-2010-5 t/m 29
Sint Joris en de draak, naar Giuseppe
Wat denkt U van dees Aap....., Kees hakt
Escher, Maurits Cornelis
*Lebschee, Carl August
Willink, Carel
Scolari, ca. 1640. Gravure. RP-P-2010-30
zijn Beeltenis, 1775-1800. Houtsnede.
Stadsgezicht met tuin, Caprarola, 1927.
Nachtstücke, serie van vijf prenten met
Schetsblad met een voorstelling van een
*Anoniem
RP-P-2010-57
Litho; Landschap met ploegende boer,
omslag, ca.1825. Etsen. RP-P-2010-8-1
huis in classicistische stijl, met op de
Meisjesschool, ca. 1670. Gravure.
Putte, Isaak van der
1920. Houtsnede. Legaat mevrouw J.M.
t/m 6
voorgrond drie bomen en in de lucht een
RP-P-2010-154
Veel harten haken, veel oogen zij-garen
Welcker, Amsterdam. RP-P-2010-59 en 60
*Metz, Conrad Martin
verstift door Hendrick Goltzius en een
Drie mode-illustraties: Train, Line up 1, Line
zeppelin, ca. 1933. Potlood. Schenking
*Anoniem
zagen maken; Ziet eens leesgierege jeugd,
Fritschy, Fred
Studies for drawing chiefly from the antique,
van Ger Luijten, Parijs, bij zijn afscheid
Nachtelijk landschap met figuren in toga
wat men u weer op komt dissen, Amsterdam,
Serie van tien prenten met Amsterdamse
album met inleiding, toelichting en 30
van het Rijksmuseum. RP-T-2011-4
bij antiek heiligdom, ca. 1650. Ets.
ca. 1740. Houtsneden, met de hand inge-
stadsgezichten en scènes uit het dagelijks
bladen met etsen in crayonmanier gedrukt
RP-P-2010-109
kleurd. RP-P-2010-233 en 239
leven, 1969-1996. Gravures.
in rood met tekenvoorbeelden, hoofdza-
*Decker, Coenraet
*Ratelband, J. en J. Bouwer (uitgevers)
RP-P-2010-318-1 t/m 10
kelijk naar antieke sculptuur, 1785.
Verheerlijking Gods, ca. 1680. Ets met de
’t Geloof de Dood en Hel verwint, Gelukkig
Haas, Aad de
RP-P-2010-32
hand gekleurd. RP-P-2010-155
die t Geloove vint, Amsterdam, 1700-1800.
Liggend vrouwelijk naakt, 1956. Ets met
42
43 De met * gemerkte werken zijn verworven met steun van het F.G. Waller Fonds
De met * gemerkte werken zijn verworven met steun van het F.G. Waller Fonds
Jan Cremer en Wim van der Linden
Ik Jan Cremer deed bij verschijning in
waren onderdeel van een door de schrijver
Hendrick Goltzius
Het minutieus uitgevoerde, uitzonderlijk
Omslagontwerp Ik Jan Cremer
Nederland een schok door het land gaan.
eigenhandig opgetuigde publiciteitscam-
De identiteit van de voorgestelde jonge
pagne die ongekend was in het Nederlandse
Portret van een 26-jarige man
gaaf bewaarde portretje is met een metaal-
Cremer was met de vaart van een rusteloze
stift getekend op een tafelet, een met een
man kon tot nu toe niet worden achter-
wilde jongen de benepen vaderlandse
uitgeversvak. Aan de goedkeuring van
cultuur binnengeraasd. Het omslag toont
het omslagontwerp was maandenlang
preparatielaag van krijt en lijm bestreken
haald. Ook de lijfspreuk in de omranding
tablet van perkament of verschillende,
‘J’attendrai’ (‘Ik zal wachten’) biedt geen uitkomst.
de auteur in spijkerpak met een pet van de
gesteggel vooraf gegaan. Cremer hield voet
op elkaar geplakte lagen papier. In Goltzius’
New Yorkse politie zittend op een Harley
bij stuk en kreeg ‘onverbiddelijk’ gelijk: van
tijd was deze tekentechniek, die in de
Davidson Liberator met sirene. De foto
het boek werden wereldwijd 12 miljoen
late 15de eeuw in zwang kwam, eigen-
op het omslag, het pontificale ‘Ik’ in de
exemplaren verkocht.
lijk alweer ouderwets; ze werd, behalve
titel en het premature bestseller-predikaat
de Gheyn II, slechts sporadisch toegepast.
door Goltzius en diens leerling Jacques
44
45 Jan Cremer i.s.m. Wim van der Linden (fotograaf), Omslagontwerp voor het boek Ik Jan Cremer, 1963. Gelatinezilverdruk en papier, 327 x 250 mm. Amsterdam, Rijksmuseum, overdracht door Jan Cremer, NG-2011-8.
Hendrick Goltzius, Portret van een 26-jarige man, 1586. Zilverstift op tafelet, 78 x 62 mm. Amsterdam, Rijksmuseum, schenking van de erfgenamen van Pieter Berend Oudemans ter voldoening van erfrecht, RP-T-2010-60.
Lambert Suavius [?]
Deze ets, waarin zich een wereld in
takken en bladeren herinneren aan land-
Weids landschap met ruïnes, een stad en reizigers
het klein ontvouwt, behoort tot de
schappen uit de school van Fontainebleau,
meest geslaagde en intrigerende land-
terwijl de fantasiearchitectuur, maar ook
schapsprenten uit de tweede helft van de
de wijze waarop water, lucht en vegetatie
16de eeuw. Toch kon de prent nog niet
zijn weergeven, onmiskenbare gelijkenis
op overtuigende wijze aan één bepaalde
vertoont met het werk van de uit Luik
kunstenaar worden toegeschreven. Het
afkomstige Suavius. Van de prent zijn
landschap bevat nogal wat heterogene
slechts drie afdrukken bekend.
elementen. De bomen met hun hangende
Dick Ket
Dit zelfportret vormt een prachtige, in de
getekende zelfportretten en een portret
Zelfportret (met hand)
tijd wat vroegere, aanvulling op de reeds
in olieverf en in linosnede. Deze tekening
aanwezige zelfportretten van Ket in de
werd aan de schenker gelegateerd door Nel
collectie van het Rijksprentenkabinet. In
Schilt, geliefde van Ket. Oorspronkelijk
zijn actieradius beperkt door een ernstige
maakte hij deel uit van de verzameling van
hartkwaal koos Ket zijn thema’s dichtbij
de schilderes Mien Cambier van Nooten
huis. Hij maakte in zijn korte leven (1902-
met wie Ket, net zoals met Nel Schilt, een
1940) tal van zelfportretten in diverse
uitvoerige briefwisseling onderhield.
technieken, in 1926 maar liefst vier
46
47 Dick Ket, Zelfportret (met hand), 1926. Potlood en zwart krijt op karton, 240 x 219 mm. Amsterdam, Rijksmuseum, schenking van de heer Peter Schatborn ter nagedachtenis aan zijn broer Wouter (1942-2010), RP-T-2010-59.
Lambert Suavius [?], Weids landschap met ruïnes, een stad en reizigers, ca. 1550-1570. Ets, 215 x 317 mm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop uit het F.G. Waller Fonds, RP-P-2010-111.
*Molitor, Martin von
Frankrijk 16de-17de eeuw
remedies: de kwakzalver, 1789. Ets en
De omgevallen boomstronk, ca.1790; Koeien
*Anoniem, naar Israhel von Meckenem
aquatint met de hand gekleurd.
bij een bosrand, ca.1790. Etsen met roulette,
Twee scènes met ieder twee geketende
RP-P-2010-3
aquatint en plaattoon. RP-P-2010-6 en 7
apen tussen ruïnes, ca. 1540. Gravure.
Desprez, Louis Jean
*Ramberg, Johann Heinrich
RP-P-2010-77
Indulgences Plénières: allegorie op de
De verrassing in het nonnenklooster, 1800.
*Boba, George
Katholieke Kerk: de volle af laat, 1780-
Ets. RP-P-2010-143
Landschap met antieke ruïnes en visser,
1790. Ingekleurde gravure. Schenking van
*Veith, Johann Philip
ca. 1570. Ets. RP-P-2010-108
de erven J. van der Waals. RP-P-2010-73
Arbeiten der Musse; Ouvrages de loisier,
*Briot, Jacques, naar Jacques Caillard
*Fabre, François-Xavier
serie van twaalf landschappen bij Dresden
Livre de toutes sortes de feuilles pour servir a
De graflegging van Christus, 1810. Ets en
en Rome, in band met gedrukt voorwoord,
l’art d’orfeburie, Serie van zes genummerde
aquatint gedrukt in bruin. RP-P-2010-33
1822. Etsen en boekdruk. RP-P-2010-10-1
gravures met cosse-de-poisornamenten
t/m 14
voor goudsmeden. RP-P-2010-12-1 t/m 6
Italië, 16de-17de eeuw
*Davent, Léon naar Leonard Thiry
*Anoniem
Engeland
Reeks van acht prenten met de mythe van
Architectuurcapriccio met spolia, een
Bluck, J.
Callisto, ca. 1547-1550. Ets. RP-P-2010-89
mannelijke torso en een gezicht op de
Gezicht op Regent Street, Londen (‘The
t/m 96
thermen van Diocletianus, ca. 1560. Ets.
Quadrant, Regent Street’), 1 mei 1822;
*Dupérac, Etienne
RP-P-2010-2
Gezicht op Regent Street, Londen, vanaf
Zeven landschapsprenten, met mythologische
*Anoniem
Picadilly Circus, 1 juli 1822. Aquatint en
en andere figuren, ca. 1560. Ets en gravure.
Twee Italiaanse landschappen, ca. 1600.
ets met de hand gekleurd. Schenking van
RP-P-2010-116, 117, 150, 319 t/m 322
Etsen. RP-P-2010-139 en140
de heer J.G. Berkhout, Haarlem.
*Isaac, Jaspar de
*Anoniem
RP-P-2010-227 en 230
L’Amant passioné: minnekozend paar, 1634.
Landschap met stadszicht; Landschap met
Havell, Daniel
Gravure. RP-P-2010-22
herders en vee, ca. 1560, Etsen.
Gezicht op de Bank of England, Londen,
*Lepautre, Jean
RP-P-2010-129 en130
1 augustus 1816. Aquatint en ets met de
Kalender voor 1659: Allegorie op de over-
*Anoniem
hand gekleurd. Schenking van de heer
gave van Vlaanderen aan Louis XIV, 1659.
Boer met mand in een landschap, ca. 1660.
J.G. Berkhout, Haarlem. RP-P-2010-229
Gravure en boekdruk. RP-P-2010-153
Ets. RP-P-2010-31
Frans Hogenberg
Deze grote ets behoort, samen met het
deze waren zeker bedoeld om aan de muur
Stadler, Joseph Constantine
*Monogrammist IF
*Anoniem, naar Boldrini en Beatrizet
De blauwe huyck
beroemde schilderij van Pieter Brueghel
te worden gehangen; wellicht speelden
Gezicht op Somerset House en de Thames
Landschap met herders, ca. 1630. Ets.
Heilige Hieronymus in landschap, ca. 1550.
de Oude in Berlijn, tot de vroegste en meest
ze een rol in het onderwijs. Door intensief
vanuit het zuiden, 8 april 1817; Gezicht
RP-P-2010-131
Ets en gravure. RP-P-2010-86
invloedrijke verbeeldingen van spreek-
gebruik zullen de meeste exemplaren
op Waterloo bridge, vanaf de oostzijde
*Nardois, Jean Galiot
*Anoniem, naar Giulio Bonasone
woorden en gezegden in de Nederlandse
van Hogenbergs ets verloren zijn gegaan.
van het terras van Somerset House, 12
Landschap met zittende man, ca. 1645.
Pluto daalt af in de onderwereld, ca. 1650.
kunst. 43 Zegswijzen, waarvan de meeste
Op dit moment zijn er van de prent nog
april 1818. Aquatint en ets met de hand
Ets. RP-P-2010-78
Ets. RP-P-2010-87
heden ten dage nog worden gebruikt,
slechts twee afdrukken bekend, waarvan
gekleurd. Schenking van de heer J.G.
zijn hier op zeer directe, bijna primitieve
die in Amsterdam de beste is.
Berkhout, Haarlem. RP-P-2010-228 en
Frankrijk, 18de-19de eeuw
Mars en Venus, 1575. Gravure.
232
*Alix, Pierre Michel,
RP-P-2010-76
Sutherland, I.
naar Victor Maximilien Potain
*Anoniem, naar Domenico Campag-
Gezicht op de Southwark Iron Bridge,
Een commandant laat zijn jonge zoon
nola
Londen, gezien vanaf Bank-side, 1 januari
inschrijven bij de burgerlijke stand van
Landschap met bomen en boerenbouwsels,
wijze in beeld gebracht. Prenten zoals
*Anoniem, naar Rosso Fiorentino
1819. Aquatint met de hand gekleurd.
de Atheense Republiek, ca. 1799-1804.
Venetië, ca. 1560. Gravure. RP-P-2010-110
Schenking van de heer J.G. Berkhout,
Kleurenets. RP-P-2010-5
*Anoniem, kopie naar Giovanni Jacopo
Haarlem. RP-P-2010-231
*Desprez, Louis Jean
Caraglio, naar Rosso Fiorentino
Sola Experientia vera medicamina docet/
Mercurius, ca. 1550. Gravure.
Tis only experience that teaches proper
RP-P-2010-88
48
49 Frans Hogenberg, De blauwe huyck, 1556-1560. Ets van twee platen, 378 x 568 mm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop uit het F.G. Waller Fonds, RP-P-2010-1.
De met * gemerkte werken zijn verworven met steun van het F.G. Waller Fonds
*Anoniem, naar Giovanni Francesco
*Fontana, Giovanni Battista
Italië, 18de-19de eeuw
Camoccio
Rivierlandschap met de doop van Christus in
*Amigoni, Jacopo
Landschap met doedelzakspelende herder,
de Jordaan (uit een reeks met zeven land-
Madonna met kind, ca. 1700. Ets.
ca. 1560. Ets. RP-P-2010-123
schappen met scènes uit het leven van
RP-P-2010-4
*Anoniem, naar Titiaan
Christus), ca. 1572-1573. Ets.
*Coronelli, P. Vicenzo Maria
Landschappen, ca. 1570. Gravures.
RP-P-2010-38
(toegeschreven aan)
RP-P-2010-118 t/m 120
*Gucci, Antonio
Drie prenten met schepen, boven elkaar
*Anoniem, kopie naar Jean Mignon
Allegorie op de Dood, ca. 1570. Gravure.
gedrukt, omgeven door ornamentrand,
Badende nimfen, ca. 1570. Gravure.
RP-P-2010-144
ca. 1700. Etsen. RP-P-2010-35 t/m 37
RP-P-2010-142
*Mitelli, Giuseppe Maria
*Piranesi, Francesco
*Anoniem, naar Marcantonio Raimondi
‘Disegni, et Abozzi di Agostino Mitelli…’,
Vuurwerk bij de Engelenburcht (‘La Gi-
Medor en Angelica in een landschap, ca.
reeks van 24 ornamentprenten met car-
randola’) (naar Jean Louis Desprez), ca.
1540. Gravure. RP-P-2010-151
touches, maskers, vazen en kapitelen met
1790. Ets en aquatint gedrukt in kleur;
*Anoniem, naar Polidoro da Caravaggio
titelblad, ca. 1675. Etsen gebonden in
Ondergang van Pompeï, ca. 1815. Ets.
Ornament met helm, schild, arend en leeuw,
met sjabloon gekleurde band; Satirische
RP-P-2010-145 en 147
ca. 1540. Gravure. RP-P-2010-135
voorstelling op de verovering van Buda
*Piroli, Tommaso
*Angelo del Moro, Battista
op de Turken, ca. 1690; Twee pamfletten
Drawings faithfully copied from Nature at
Landschap met Diana en Actaeon, ca. 1560.
over de herovering van Buda op de Turken
Naples. Reeks van 12 etsen met titelblad met
Ets; Venus en Cupido in stadsgezicht met
in 1686. Etsen. RP-P-2010-25 t/m 28.
studies van lady Emma Hamilton, 1794;
een brug, 1562. Gravure. RP-P-2010-124
*Monogrammist DB
De dood van Priamus, ca. 1795. Ets, met de
en 149
Landschap met klassieke tempels, ca. 1560;
hand gekleurd. RP-P-2010-34 en 137
*Angelo del Moro, Marco
Landschap met herder en kudde schapen,
*Rosaspina, Francesco,
Tuin der liefde, ca. 1560. Gravure.
ca. 1550-1600. Etsen. RP-P-2010-115
naar Giuseppe Bossi
RP-P-2010-148
en 121
Allegorische verheerlijking van de boek-
Badalocchio, Sisto
*Monogrammist HI
drukker Giovanni Battista Bodoni, 1817.
Rebecca en Isaac ontdekt door Abimelech,
Twee fantastische landschappen, ca. 1560.
Ets en aquatint. RP-P-2010-9
1607. Gravure. Schenking van Ger Luijten,
Gravures. RP-P-2010-113 en114
Louis-Jean Desprez
De vrijdenker Desprez dreef in deze
om op Goede Vrijdag een heiligenbeeld
Parijs, bij zijn afscheid van het Rijksmuseum.
*Pittoni, Giovanni Battista (il Vecchio)
Spanje
De volledige aflaat
prent de spot met de rooms-katholieke
door de straten te dragen. Het centrale
RP-P-2010-332
Landschap met antieke ruïnes, 1561. Ets.
*Monogrammist B.T.F.
kerk. Een monumentale trap in zeven
thema van de prent, de hypocrisie van
*Bonasone, Giulio
RP-P-2010-141
Mannelijke levenstrap met Spaanse tekst,
stadia vormt de ultieme parodie op de
het katholicisme, komt tot uiting in het
Landschap met Diana, 1540. Gravure.
*Pittoni, Giovanni Battista
18de eeuw. Ingekleurde houtsnede.
paasprocessie, die onderaan links begint.
opschrift INDULGE Plenier (Volledige
RP-P-2010-136
Landschap met klassieke tempels en figuren,
RP-P-2010-54
Een geestelijke met een kap op het hoofd
aflaat). Het afkopen van de zonde door
*Cartaro, Mario naar Giovanni da
ca. 1550-1570; Landschap met de kolossus
houdt twee kalkoenen in zijn armen en
middel van een af laat gold sedert de
Udine e.a.
van Rhodos, ca. 1560. Etsen.
Japan
wordt gedragen door een groep boetelingen:
reformatie als de achilleshiel van het
Specchio della vita humana, allegorische
RP-P-2010-126 en 127
Diverse kunstenaars
een satirische toespeling op de traditie
katholieke geloof.
cyclus met betrekking tot het menselijk
*Pittoni, Giovanni Battista
Ca. 255 Japanse prenten (voornamelijk
leven, naar het fresco-programma in het
(toegeschreven aan)
triptieken) en geïllustreerde boeken en
Vaticaan, ca. 1566-1570. Gravure.
Landschap met klassieke tempel en figuren,
schetsboeken. Overdracht van beheer
RP-P-2010-18
ca. 1560. Ets. RP-P-2010-112
Rijksmuseum van Volkenkunde, Leiden.
*Falconetto, Angelo
*Scolari (uitgever)
RP-P-2010-310
Landschap met Kronos (De Tijd), ca. 1540-
Madonna met kind omgeven door de Heilige
*Haruna Shigeharu
1560; Landschap met rivier en kasteel, ca.
Drie-eenheid, engelen, de H. Ursula en de
Nakamura Utaemon III als Katô Masakiyo
1540-1560; Landschap met Vlucht naar
H. Maria Magdalena, Venetië, ca. 1570.
in het toneelstuk ‘Keisei yûsan sakura’,
Egypte (toegeschreven aan), ca. 1540-1580.
Gravure. RP-P-2010-75
Kado Theater, Osaka, januari 1827. Hout-
Etsen. RP-P-2010-152, 122, 132
50
snede. RP-P-2010-255
51 Louis-Jean Desprez, De volledige aflaat, ca. 17801790. Lijnets, ingekleurd met penseel in waterverf en gouache in grijs en blauw, 620 x 945 mm. Amsterdam, Rijksmuseum, schenking van de erven de heer J. van der Waals, RP-P-2010-73.
De met * gemerkte werken zijn verworven met steun van het F.G. Waller Fonds
*Hokuei, Shunbasai
Langdurig bruikleen
Anoniem
1909. Cyanotypie. RP-F-2010-90
ca. 1865-1880. Albuminedruk.
Kessler-de Lange, Amsterdam.
Nakamura Shikan II als de vos (kitsune)
Asselbergs, Gustave en diverse andere
Twee foto’s van een interieur met trap,
Anoniem (Amerikaans)
RP-F-2010-28
RP-F-2010-143
Genkurô in het toneelstuk ‘Hanayagura
kunstenaars, onder wie Dick Cassée,
ca. 1900-1920. Ontwikkelgelatinezilver-
Bewoners voor hun houten huis, ca. 1870-
Anoniem (Frans)
Anoniem (Nederlands [?])
hitome senbon’, Naka Theater, Osaka, mei
Constant, Corneille, Wessel Couzijn,
drukken. RP-F-2010-100 en 101
1900. Ferrotypie. RP-F-2010-106
61 foto’s van de lokale bevolking van een
Portret van Geldolph Adriaan de Lange,
1835. Houtsnede. RP-P-2010-254
Jan Cremer, Jef Diederen, Ger Lataster,
Anoniem
Anoniem (Belgisch)
aantal Franse stadjes, ca. 1900-1903.
ca. 1850. Daguerreotypie. Schenking van
*Hokuei, Shunkosai
Lucebert, Jan Montijn, Hannes Postma,
Stereofoto: portret van een vrouw, ca. 1860-
Automaatfoto: Portret van drie mannen,
Daglichtdrukken. RP-F-2010-94-1 t/m 61
Eduard Heijning, Den Haag.
Nakamura Utaemon III als Asahina Saburô
Pearl Perlmuter, Roger Raveel, Jan
1880. Albuminedruk. RP-F-2010-104
ca. 1900. Ferrotypie. RP-F-2010-93-1
Anoniem (Frans)
RP-F-2010-175
in het toneelstuk ‘Hônen uruoi Soga’,
Sierhuis en Carel Visser
Anoniem
Anoniem (Chinees)
Modieus geklede vrouw, Auteuil, 1929.
Anoniem (Nederlands)
Kado Theater, Osaka, augustus 1832.
Ca. 3000 prenten en een grote groep biblio-
Vier foto’s van de familie Enthoven op een
Zes albumbladen met in China gemaakte
Ontwikkelgelatinezilverdruk.
Portret van de architect Edouard Henricus
Houtsnede. RP-P-2010-253
fiele uitgaven in de vorm van mappen en
Normandisch strand, 1900. Schenking
foto’s, ca. 1920-1960. Diverse technie-
RP-F-2010-102
Gerardus Hubertus (‘Ed.’) Cuypers (1859-
*Hokushû, Shunkôsai
dozen grafiek, vrijwel altijd in combinatie
van Mattie Boom, Leiden. RP-F-2010-147
ken. RP-F-2010-93-3-1 t/m 23
Anoniem (Frans)
1927), ca. 1895-1920. Heliogravure, Adolf
Arashi Rikan II als Ogata Rikimaru in het
met een literaire aanvulling, uit de periode
t/m 150
Anoniem (Duits)
Croisière de la Revue Générale des Sciences.
Eckstein’s Verlag (drukker/uitgever).
toneelstuk ‘Keisei kuruwa no odamaki’,
ca. 1958-2002. Bruikleen van de heer P.
Anoniem
Stereofoto: brug te Koblenz. RP-F-2010-8
‘Au pays de Croisés’ (Septembre et Octobre
RP-F-2010-73
Kado Theater, Osaka, januari 1831.
Clement, Amsterdam. RP-P-2010-222
Portret van een jonge vrouw (mogelijk een
Anoniem (Engels of Amerikaans)
1897), Parijs (Berthoud), z.j. (1897). Met
Associated Press
Houtsnede. RP-P-2010-252
Oosterkerk, Ko
zuster van Eduard Mussche), ca. 1857.
Carte-de-visite: kerstgroet (stilleven van
foto’s van Léroux, Diehl e.a. geïllustreerd
Menigte bij een nationaal-socialistische
Kazusada
Vier prenten: Oog; Le rêve du poète; Disque
Albuminedruk, ingelijst. Schenking van
bloemen en varens en de tekst ‘WISHING
boek. Schenking van Steven F. Joseph,
bijeenkomst in Dresden, ca. 1933-1940.
De acteur Ichikawa Danjuro, 1831. Hout-
IV; Studie naar de psalmen, 1963-1970.
de Stichting Familie Asser, Amsterdam.
YOU A HAPPY CHRISTMAS’), ca. 1880-
Brussel. RP-F-2010-117
Ontwikkelgelatinezilverdruk.
snede. Aankoop uit het Goslings Nieuw-
Ets met droge naald. Bruikleen van de
RP-F-2010-180
1890. Schenking van Hans Rooseboom,
Anoniem (Nederlands)
RP-F-2010-96
Beerta Fonds. RP-P-2010-330
heer en mevrouw Goslings-Nieuwbeerta,
Anoniem
Amsterdam. RP-F-2010-146
Portret van Johannes Franciscus Borghmans
Athanasiou et Cie, Constantin
*Sadamasu
Laren (Gelderland). RP-P-2010-314 t/m
Carte-de-visite: portret van Eduard Mussche,
Anoniem (Frans)
en zijn vrouw Maria Geertruida Swemer,
Établissement Spécial de photographies
Tien Osaka acteursprenten, ca. 1834-1848.
317
1878. Albuminedruk. Schenking van de
Stereofoto: Camp de Châlons, 1857.
ca. 1849; Portret van Olivier Johannes
d’anciens monuments, de panoramas, de
Stichting Familie Asser, Amsterdam.
RP-F-2010-6
Franciscus Borghmans en zijn vrouw
stereoscopes, de différentes costumes, de
Houtsneden. RP-P-2010-241 t/m 251 *Shunsen, Natori
Fotografie
RP-F-2010-182
Anoniem (Frans)
Magdalena Johanna de Timmerman, ca.
cartes de visite etc. etc. etc. …, ca. 1865-
Diptiek met de acteur Matsumoto Kóshiró
Altobelli, Gioacchino, en diverse an-
Anoniem (Amerikaans)
Stereofoto: Maison Carrée, Nîmes, ca.
1849. Daguerreotypie. Schenking van
1880. Fondscatalogus. RP-F-2010-4
VII, 1935. Houtsnede. RP-P-2010-42
dere fotografen
Fotoalbum met 52 foto’s, waaronder 31
1855-1860. RP-F-2010-7
mevrouw C.B. Kleijn, Doetinchem.
Batut, Arthur
Toyokuni (I), Utagawa
Groep van ca. 170 Italiaanse foto’s afkomstig
cyanotypieën, gemaakt in en bij Silver
Anoniem (Frans)
RP-F-2010-19 en 20
La photographie appliquée à la production
Haas die een nieuwjaarswens voor het jaar
van het Kunsthistorisch Instituut van de
Lake (Ohio?), Verenigde Staten, ca. 1905.
Portret van een ambachtsman of arbeider
Anoniem (Nederlands)
du type d’une famille, d’une tribu ou d’une
van de haas (1819) kalligrafeert, 1819.
Universiteit Utrecht.
RP-F-2010-22
voor een werkplaats, ca. 1900. Daglicht-
Carte-de-visite: compositie van 14 af-
race, Paris (Gauthier-Villars) 1887. Met
Houtsnede. Aankoop uit het Goslings
Albuminedrukken. Overdracht door de
Anoniem (Amerikaans)
gelatinezilverdruk. RP-F-2010-23
beeldingen van Nederlandse klederdrachten,
foto’s van Batut geïllustreerd boek.
NieuwBeerta Fonds. RP-P-2010-331
Universiteit Utrecht. RP-F-2010-144
Man staand bij de deur van een paardenstal,
Anoniem (Frans)
inclusief twee Amsterdamse weeskinderen,
Schenking van Steven F. Joseph, Brussel.
*Toyokuni (I), Utagawa
Anoniem
1899. Cyanotypie. RP-F-2010-81
Carte-de-visite: Calvaire, Guimiliau (Lam-
ca. 1865-1880. Albuminedruk.
RP-F-2010-113
Een courtisane, ca. 1818. Houtsnede.
Anoniem (Amerikaans)
paul-Guimiliau), Bretagne, ca. 1865-1880.
RP-F-2010-71
Bernoud, Alfonso
RP-P-2010-41
Fotoalbum Suriname en Curaçao met 92 foto’s van de plantages Peperpot en Dordrecht
Man staand bij het paard Pet, 1899. Cyano-
Albuminedruk. RP-F-2010-24
Anoniem (Nederlands)
Il monumento della Contessa Berta Ferrari
*Yoshiume
(Suriname) en Mount Pleasant (Curaçao),
typie. RP-F-2010-82
Anoniem (Frans)
Portret van een oude vrouw in rouwkleding,
Corbelli scolpito da Giovanni Duprè, Firenze
Ichikawa Shikô (Ichikawa Morinosuke)
ca. 1912. Daglichtcollodiumzilverdrukken.
Anoniem (Amerikaans)
Carte-de-visite: Calvaire, Bretagne, ca.
met twee andere vrouwen op de achter-
(Tipografia Galileiana di M. Cellini EC.),
als Tôken Jûbei in het toneelstuk ‘Hyôkumon
RP-F-2010-75
Man in een appelboomgaard, Mount Upton,
1865-1880. Albuminedruk. RP-F-2010-25
grond, Den Haag, 1904. Ontwikkelgelati-
1864. Met foto’s van Bernoud geïllustreerd
kuruwa no nishiki-e’, Takeda Theater,
Anoniem
Guilford, NY, Verenigde Staten, 1908.
Anoniem (Frans)
nezilverdruk. RP-F-2010-72
boek. Schenking van Steven F. Joseph,
november 1847. Houtsnede.
Albumblad met vier foto’s van een ruiter
Cyanotypie. RP-F-2010-86
Carte-de-visite: kerk, Bretagne, ca. 1865-
Anoniem (Nederlands)
Brussel. RP-F-2010-127
RP-P-2010-240
en zes foto’s van boksers (militairen), ca.
Anoniem (Amerikaans)
1880. Albuminedruk. RP-F-2010-26
Wielerwedstrijd, 1895. Daglichtgela-
Bourdier, A. (uitgever)
*Zeshin, Shibata
1910-1925. Ontwikkelgelatinezilverdruk-
Straatgezicht in New York City (hoek Duane
Anoniem (Frans)
tinezilverdruk. Schenking van Mattie
École Nationale d’Horticulture au potager
Vergelijking van bloemen (serietitel: Hana
ken. RP-F-2010-93-2-1 t/m 10
Street en Centre Street), Verenigde Staten,
Carte-de-visite: plein in onbekende stad,
Boom, Leiden. RP-F-2010-151
de Versailles (Seine-&-Oise), Versailles (A.
Kurabe), ca. 1875-1890. Kleurenhoutsnede.
Anoniem
1911. Cyanotypie. RP-F-2010-89
Frankrijk, ca. 1865-1880. Albuminedruk.
Anoniem (Nederlands)
Bourdier) s.a. [ca. 1900]. Fotografisch
RP-P-2010-326
52
Groep van vijf snapshots, ca. 1900-1920.
Anoniem (Amerikaans)
RP-F-2010-27
Groepsportret van de familie Kessler,
geïllustreerd boek. Schenking van Steven
Diverse technieken. RP-F-2010-93-4-1
Straatgezicht in New York City (hoek Elk
Anoniem (Frans)
ca. 1910. Ontwikkelgelatinezilverdruk.
F. Joseph, Brussel. RP-F-2010-116
t/m 5
Street en Duane Street), Verenigde Staten,
Carte-de-visite: Le Gros-Horloge, Rouen,
Schenking van de Stichting Familie
53 De met * gemerkte werken zijn verworven met steun van het F.G. Waller Fonds
Utagawa Toyokuni
De voorstelling van deze nieuwjaars-
voor rijstcakes (mochi). De kalligrafie
Braun, Ad.
Rijksmuseum. RP-F-2010-186
Géruzet Frères
Haas die een nieuwjaarswens kalligrafeert
wens zit zoals gebruikelijk bij dit type
doet verder denken aan de monnik
Voyage en Suisse. L’Oberland bernois, Lucerne
Daireaux, Victor (uitgever)
Kabinetfoto: portret van een onbekende
prent vol associaties. De haas kalligra-
Kyogetsubo (Reisei Tamemori, 1265-
(Fortuné Aubert), z.j. (ca. 1870). Met
Tweemaal Gezicht in het park van Versailles,
man (de vader van Eduard Mussche?), ca.
feert ter gelegenheid van het begin van
1328), aan wie de uitvinding van de
foto’s van Braun geïllustreerd boek of
ca. 1890. Albuminedrukken, met de hand
1890. Albuminedruk. Schenking van
het jaar van de haas (in dit geval 1819)
humoristische dichtvorm 狂歌 kyoka
album. Schenking van Steven F. Joseph,
ingekleurd. Schenking van Mattie Boom,
de Stichting Familie Asser, Amsterdam.
de karakters 狂月, ‘ kyogetsu’ (‘dwaze
(letterlijk ‘dwaze gedichten’) wordt toe
Brussel. RP-F-2010-125
Leiden. RP-F-2010-186 en 187
RP-F-2010-185
maan’). De maan, ook te zien op het
geschreven. De auteur van het gedicht
Bultheel, Cyrille
Elsken, Ed van der
Gillander (toegeschreven aan)
kamerscherm, is de woonplaats van de
rechtsboven signeert met 狂月亭真晴
Les Grands Châteaux de France. I. Principaux
Ontruiming van het Maagdenhuis, Amster-
Kerstgroet: gezicht in Emogen [?] Creek,
haas, waar hij zich volgens de legende
Kyogetsutei Maharu, wellicht zich affi-
Chateaux de l’Ile-de-France. II. Principaux
dam, 1969. Ontwikkelgelatinezilverdruk.
Colorado, Verenigde Staten, 1910. Cya-
bezighoudt met het stampen van rijst
cherend met de vroegere monnik.
Chateaux des bords de la Loire, Douai (Paul
Schenking van Rien van Linschoten, Tilburg.
notypie. RP-F-2010-84
54
Dutilleux), 1894-1897. Met foto’s van
RP-F-2010-129
Goedeljee, Jan
Augustin Boutique geïllustreerd boek.
Fieret, Gerard
Reproductie van het altaarstuk ‘Het Laatste
Schenking van Steven F. Joseph, Brussel.
Vier verschillende naakten, 1965; Interieur
Oordeel’ van Lucas van Leyden (sinds
RP-F-2010-114
met box, 1965. Ontwikkelgelatinezilver-
1874 in Stedelijk Museum De Lakenhal,
Bultheel, Cyrille
drukken. RP-F-2010-76 t/m 80
Leiden), ca. 1874. Albuminedruk.
Compiègne et ses monuments, Douai
Fiévet, Victor
RP-F-2010-70
(Paul Dutilleux), 1895. Met foto’s van
Tablettes d’un champenois. Tout chemin
Gonzalès, Emmanuel
Augustin Boutique geïllustreerd boek.
conduit à Rome, Épernay (Veuve Fiévet),
L’ heure du berger, Paris (C. Vanier), 1866
Schenking van Steven F. Joseph, Brussel.
1853. Fotografisch geïllustreerd boek.
[tweede druk]. Met een foto van J. Thierry
RP-F-2010-115
Schenking van Steven F. Joseph, Brussel.
geïllustreerd boek. Schenking van Steven
Butler, Rev. George William
RP-F-2010-118
F. Joseph, Brussel. RP-F-2010-119
The Lord’s Host; or, Lessons from the Book
France Presse
Grande Vie, La
of Joshua, Edinburgh/London (William
Manoeuvres van de Amerikaanse luchtmacht
Fotografisch geïllustreerd tijdschrift, 23
Oliphant and Co./Hamilton, Adams,
in de Pacific, 1939. Ontwikkelgelatine-
nrs. (1899-1900). RP-F-2010-12
and Company), 1878. Met een foto van
zilverdruk. RP-F-2010-99
Greenwood
Bonfils geïllustreerd boek. Schenking van
Franck (pseudoniem van François
Meisje madeliefjes plukkend in een veld,
Steven F. Joseph, Brussel. RP-F-2010-107
Marie Louis Alexandre Gobinet de
Ashburnham,
Claesen, Ch. (uitgever)
Villecholle)
Cyanotypie. RP-F-2010-83
Tableaux décoratifs. Plafonds et panneaux.
Assemblée Nationale 1873, Paris (Franck),
Grienwaldt, L.O.
Allégories, groupes, attributs. Composés
z.j. (1873). Met foto’s van Franck geïl-
Carte-de-visite: drie dienstboden, na 1882.
et peints par P.-J. Carpey. Nouvelle Série,
lustreerd boek. Schenking van Steven F.
Albuminedruk. Schenking van Mattie
Liège/Paris/Berlin (Ch. Claesen), z.j.
Joseph, Brussel. RP-F-2010-112
Boom, Leiden. RP-F-2010-152
(1879-1881). Fotografisch geïllustreerd
Franck (pseudoniem van François
Guédy, Pierre (auteur)
boek. Schenking van Steven F. Joseph,
Marie Louis Alexandre Gobinet de
Le dernier amant. Roman orné d’illustrations
Brussel. RP-F-2010-110
Villecholle) (toegeschreven aan)
photographiques, Parijs (Nilsson), z.j. (1901?).
Cornell, Lilah
Stereofoto: gezelschap aan tafel, met twee
Fotografisch geïllustreerde roman.
Twee foto’s van een man op een ploeg,
bedienden of kelners aan weerszijden.
RP-F-2010-18
Mount Upton, Guilford, NY, Verenigde
Albuminedruk. Schenking van Mattie
Guérard, H.
Staten, 1908. Cyanotypieën. RP-F-2010-87
Boom, Leiden. RP-F-2010-145
Kabinetfoto: gezicht in het park vanVersailles,
en 88
Gabrié, Alfred
ca. 1890. Albuminedruk, met de hand
Diepraam, Willem
Monaco-Guide, renfermant tous les ren-
ingekleurd. Schenking van Mattie Boom,
Portret van Ger Luijten, Hoofd Rijkspren-
seignements utiles aux étrangers, Monaco
Leiden. RP-F-2010-183
tenkabinet 2001-2010, Amsterdam, 2010.
(Imprimerie de Monaco), 1873. Fotografisch
H. & F., A. (uitgever)
Schenking van Ger Luijten, Parijs, ter
geïllustreerd boek. Schenking van Steven
Kabinetfoto: gezicht op Versailles, ca. 1890.
gelegenheid van zijn afscheid van het
F. Joseph, Brussel. RP-F-2010-126
Albuminedruk, met de hand ingekleurd.
Massachusetts,
1906.
55 Utagawa Toyokuni, Haas die een nieuwjaarswens kalligrafeert voor het jaar van de Haas (1819), Japan, 1819. Houtsnede op papier, 207 x 183 mm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop uit het Goslings NieuwBeerta Fonds (onderdeel van het Rijksmuseum Fonds), RP-P-2010-331.
Schenking van Mattie Boom, Leiden.
Wereldoorlog gevallen marinepersoneel,
Meesters, ir. Abraham Marie (‘Bram’)
Racine, D.H.
RP-F-2010-21
2006; Landschap bij zonsondergang,
RP-F-2010-181
ca. 1930-1940. Ontwikkelgelatinezilver-
Groep van 170 stereodia’s gemaakt in
Portret van Jacoba Johanna Wiggers
Sébah, J. Pascal
2006; Landschap onder de sneeuw, met
Hazen, Brig. and Bvt. Maj. Gen. W.B.
druk. RP-F-2010-97 en 98
Nederlands-Indië, ca. 1920-1930. Schenking
van Kerchem, ca. 1850. Daguerreotypie.
Catalogue des vues d’Égypte, Nubie, Athènes,
wilgen, sloot en boerderij, Hampolder,
(eds.)
Klimo, Alojz (fotograaf ), en Mária
van Auckje van der Leij-van der Laan.
Schenking van Eduard Heijning, Den
Constantinople et Brousse …, 1875. Fonds-
2007; Landschap met bomen, Hampolder,
Information Relative to the Construction
Rázusová-Martáková (tekst)
Rotterdam. RP-F-2010-130
Haag. RP-F-2010-176
catalogus. RP-F-2010-5
2007; Landschap onder de rijp, Hampolder,
and Maintenance of Time-Balls, Washington,
Ako šlo vajce na vandrovku, Slowakije,
Moholy-Nagy, László
Ramsay, Allan
Straatman, Frans (toegeschreven aan)
2007; Landschap onder de rijp, Hampolder,
DC (Government Printing Office), 1881.
1962. Fotoboek voor kinderen, bestaande
Gezicht vanaf de Pont Transbordeur,
The Gentle Shepherd. A pastoral comedy,
Groep van 28 foto’s met een surrealistisch
2007; Landschap onder de rijp, Hampolder,
Fotografisch geïllustreerd boek. Schenking
uit 7 vlakken die met 12 foto’s zijn beplakt,
Marseille, 1929. Ontwikkelgelatinezil-
Edinburgh (Adam & Charles Black), 1867
karakter, 1940-1948 en z.j. Ontwikkel-
2007; Landschap met boom en elektrici-
van Steven F. Joseph, Brussel.
uitvouwbaar tot een boerderij. Ontwik-
verdruk. Aankoop met steun van Baker
[vierde druk]. Met een foto van Archibald
gelatinezilverdrukken. RP-F-2010-92-1
teitsmast, Hampolder, 2007; Landschap
RP-F-2010-128
kelgelatinezilverdrukken. RP-F-2010-3
& McKenzie, Amsterdam en de Vereniging
Burns geïllustreerd boek. Schenking van
t/m 28
onder de sneeuw met een weg, een sloot en
Henning, Paul
Kunz, I.
Rembrandt, mede dankzij het Prins
Steven F. Joseph, Brussel. RP-F-2010-109
Thijs, Marie Cécile
hekken, Hampolder, 2007; Landschap bij
What’s Inside? A picture book in colour
Gezicht in Salzkammergut, Oostenrijk,
Bernhard Cultuurfonds. RP-F-2010-1
Ray, Man
Meisje met 17de-eeuwse plooikraag (Girl
schemering (?), Hampolder, 2007; Land-
photography for little folks who want
ca. 1890. Albuminedruk. RP-F-2010-11
Neurdein Frères
Electricité, 1931. Portfolio met tien helio-
with White Collar at Table), 2010; Kat met
schap bij mist, 2008; Landschap bij mist,
to know, London (Methuen & Co.), z.j.
Lagrange, E. (fotograaf ), René Mai-
Plafond van de Chapelle ducale, Nancy,
gravures. Aankoop met steun van Baker &
17de-eeuwse plooikraag (Cat with White
2008; Landschap bij mist, 2008; Land-
(1946). Fotoboek voor kinderen.
zeroy (auteur, pseudoniem van René
Frankrijk, ca. 1880-1900. Albuminedruk.
McKenzie, Amsterdam. RP-F-2010-177
Collar at Table), 2010. C-prints. Schenking
schap onder de sneeuw, 2010; Landschap
RP-F-2010-10
Jules Jean Toussaint)
RP-F-2010-105
Reichel, F.M. (uitgever)
van Marie Cécile Thijs, Rotterdam.
onder de sneeuw, met treurwilg, 2010;
Hill, Charles
Amuseuse. Roman inédit orné de nombreuses
Peli, R., J.G. Kramer, Alinari e.a. foto-
Les légendes des environs de Baden-Baden,
RP-F-2010-153 en 154
Rangeerterrein, Amsterdam, 1960; Be-
Continental Sunday Labour. A warning
illustrations photographiques, Parijs (Nilsson),
grafen
Baden-Baden, z.j. (ca. 1865). Fotografisch
Verdot, J.-M.
zoekers van een popconcert in Rotterdam,
to the English nation, (S.W. Partridge &
z.j. (1899-1900). Fotografisch geïllustreerde
Groep foto’s af komstig van het Kunsthis-
geïllustreerd boek. Schenking van Steven
L’Hôtel de Carnavalet. Notice historique,
1965; Bezoekers van een popconcert in
Co.), 1877. Fotografisch geïllustreerd
roman. RP-F-2010-17
torisch Instituut van de Rijksuniversiteit
F. Joseph, Brussel. RP-F-2010-123
Parijs (Auguste Aubry), 1865 (tweede
Rotterdam, 1965; Rellen tijdens de inhul-
boek. Schenking van Steven F. Joseph,
Laurent, Emile
Leiden. Overdracht Rijksuniversiteit
Rochester News Company, The
druk). Fotografisch geïllustreerd boek.
diging van koningin Beatrix, Damstraat,
Brussel. RP-F-2010-108
Les habitués des prisons de Paris. Étude
Leiden. RP-F-2010-155 t/m 174
Gezicht in Cayuga Lake Park, Seneca
Schenking van Steven F. Joseph, Brussel.
Amsterdam, 30 april 1980; Rellen tijdens
International News Photos, Inc.
d’anthropologie & de psychologie chriminelles,
Photographie Artistique et des Éco-
Falls, NY, met ferrotypietent, Verenigde
RP-F-2010-122
de inhuldiging van koningin Beatrix,
Modieus geklede vrouw op straat, New York,
Lyon/Parijs (A. Storck/G. Masson), 1890.
les du Gouvernement
Staten, ca. 1907. Lichtdruk en lithografie.
Vie de Paris, La
Damstraat, Amsterdam, 30 april 1980;
ca. 1930. Ontwikkelgelatinezilverdruk.
Fotografisch geïllustreerd boek. Schenking
Carte-de-visite: Noordzeekust, Frankrijk,
RP-F-2010-91
Fotografisch geïllustreerd tijdschrift, 10
Rellen tijdens de inhuldiging van koningin
RP-F-2010-95
van Steven F. Joseph, Brussel.
ca. 1860-1870. Albuminedruk.
Rol, Agence (G. Devred)
nrs., 1901. RP-F-2010-13
Beatrix, Damstraat, Amsterdam, 30 april
Jaring, Cor
RP-F-2010-120
RP-F-2010-29
Menigte bij de aankomst van de koningin
L.A.W. (monogram)
1980; Demonstratie op de Dam, Amsterdam,
Gezicht op de Oosterkerk, Wittenburg,
Lonzo, A. (fotograaf ), Paul en Victor
[Portaels, J.]
van Spanje (María Isabella [?]) in Parijs,
Portret van een man, Verenigde Staten,
1980; Portret van de schilder Kees Verwey
Amsterdam, 1957; Havenarbeider, Amster-
Margueritte (auteurs)
Ancien atelier Portaels. Exposition de pein-
1931. Ontwikkelgelatinezilverdruk.
1906. Cyanotypie. RP-F-2010-85
in zijn atelier, Haarlem, 1989; Zelfportret bij
dam, ca. 1957-1961. Ontwikkelgelatine-
Le Poste des Neiges. Roman inédit orné de
ture, sculpture, architecture. Catalogue 1883
RP-F-2010-103
Wegner, Louis
etspers, 1966; Portret van Peter Schatborn
zilverdrukken. RP-F-2010-68 en 69
nombreuses illustrations obtenues par la
Bruxelles, Brussel (Adèle Deswarte),
[Rückert, Friedrich]
Twee portretten van Eduard Mussche,
in zijn werkkamer in het Rijksprenten-
Kempin, Lely
photographie d’après nature, Barcelona
1883.
Gedichte von Friedrich Rückert. Auswahl
1857. Albuminedrukken, ingelijst. Schen-
kabinet, Amsterdam, 1998; Zelfportret
geïllustreerd
Glückliche Kinderzeit. Lichtbilder, Verse
(Richardin/Lamm), z.j. (1899?). Fotogra-
boek. Schenking van Steven F. Joseph,
des Verfassers, Frankfurt am Main (J.D.
king van de Stichting Familie Asser,
met camera in spiegel, 2001; Portret
und Geschichten für kleine und groβe
fisch geïllustreerde roman. RP-F-2010-14
Brussel. RP-F-2010-111
Sauerländer), 1865 [veertiende druk].
Amsterdam. RP-F-2010-178 en 179
van Ger Luijten in zijn werkkamer in het
Kinder …, Bielefeld/Leipzig (Velhagen
Maizeroy, René (auteur, pseudoniem
Potez, Henri
Fotografisch geïllustreerd boek. Schenking
Wetselaar, Karel
Rijksprentenkabinet, Amsterdam, 2005;
& Klasing), vijfde druk, 1923. Fotoboek
van René Jules Jean Toussaint)
Laon (Aisne), Douai (Paul Dutilleux),
van Steven F. Joseph, Brussel.
Landschap met wilgen bij Cadzand, 1957;
Rudi Fuchs tijdens de opening van de
voor kinderen. RP-F-2010-9
Chérissime. Roman inédit orné de nombreu-
1896. Met foto’s van Augustin Boutique
RP-F-2010-124
Twee jongens, Den Bosch, 1958; Gezicht
tentoonstelling Kees Verwey, Gemeente-
Kessler, Geldolph Adriaan
ses illustrations photographiques, Parijs
geïllustreerd boek. Schenking van Steven
Schüller, Jan Catharinus e.a.
in Amsterdam, 1960; Oudezijds Achter-
museum, Den Haag, 2005; Landschap
Groep van 12 houten kistjes met glasdia’s.
(Nilsson), z.j. (1901?); La Chair en joie,
F. Joseph, Brussel. RP-F-2010-121
Collectie foto’s en documenten gemaakt
burgwal, Amsterdam, 1960; Gezicht in
onder de sneeuw, 2005; Album met fo-
Schenking van de Stichting Familie Kessler-
le Coeur en peine. Roman inédit orné de
Preim, Jean
door en/of afkomstig van de kunsthandelaar
de haven van Amsterdam, 1960; Vervallen
to’s van de ontruiming van de Nieuwmarkt,
de Lange, Amsterdam. RP-F-2010-131
nombreuses illustrations obtenues par
Carte-de-visite: portret van Eduard Mussche,
Jan Catharinus Schüller (1871-1915), o.a.
woningen in Amsterdam, 1960; Stilleven
Amsterdam, 1975. Ontwikkelgelatinezilver-
t/m 142
la photographie d’après nature, Parijs
ca. 1880. Albuminedruk. Schenking van
met betrekking tot de wereldtentoonstelling
met schedel en flessen, 1960; Zelfportret,
drukken. Schenking van Karel Wetselaar,
Keystone
(Nilsson), z.j. (1898?). Fotografisch geïllu-
de Stichting Familie Asser, Amsterdam.
in St. Louis (Louisiana Purchase Exposition)
1960; Landschap bij zonsondergang, met
Krommenie. RP-F-2010-30 t/m 67 en 74
Vlootschouw van de Franse marine, ca.
streerde romans. RP-F-2010-15 en 16
RP-F-2010-184
in 1904. Diverse technieken. Schenking
elektriciteitsmasten, 2006; Landschap
van W.W. Schüller, Amsterdam.
bij zonsondergang, met elektriciteitsmasten,
1930-1940; Eerbetoon aan in de Eerste
56
Fotomechanisch
57
58
Zeppelin G.m.b.H., Luftschiffbau
Paris, chez l’auteur, an VI. de la Répu-
Nederduytse tale: en verrijckt, ver-
Lyste van rariteiten, die verkocht zullen
Van der Vossen-Delbrück Fonds
Blätter für geübte Landschaftszeichner,
(uitgever)
blique. - xv. ‘ce cabinet sera vendu dans
meerdert en verbetert ... Door Wynant
werden op den 32 van Bokkem-maand,
BI-2010-1694
Mahler u. Kupferstecher
LZ 127 ‘Graf Zeppelin’ nach 15 Originalp-
le commencement de l’an sept’ (p. xvi).
van Westen. Den sesden druck, op
in den Jaren dat tweemaal drie zoo
De nieuwe verligter, op een beknopte
Christian August Günther. Leipzig,
hotographien vom Bau des Luftschiffes,
BI-2010-0279
nieus oversien, ende van vele druck-
veel doet als driemaal twee. Ten Huyze
en duidelyke wyze vertoonende de
Friedrich August Leo, 1802. 2 engraved
Friedrichshafen a.B., z.j. (ca. 1928). Portfolio
Cipriani’s rudiments of drawing /
fauten verbetert
van Anna Folie. Alwaar dezelve Rari-
making en bereiding van alle stof- en
titles, 12 numbered plates of German
(verkoopcatalogus) met 15 in autotypie
Giovanni Battista Cipriani; engraved
‘t Amsterdam gedruckt by de Weduw’ van
teiten drie dagen na de verkoping van
sap- verwen; met haer vermenging
trees, each in 2 states: etched and in
gedrukte foto’s. RP-F-2010-2
by F. Bartolozzi
Theunis Jacobsz. Loots-Man, op ’t water, in
niemand konnen gezien worden
en behandeling, te gelyk met de klare
Brown aquatint. Aankoop uit het Recep-
London, G. Bartolozzi, 1786. Gegraveerde
de Loots-Man, 1673. 3 dl. Geschreven door
Gedrukt in Arabien, midden op de Zand-Zee,
aanwyzing en onderrigting nopens
tuurboeken Fonds. BI-2011-0125
Documenten en objecten
titelpag. en 9 stippelgravures. Exlibris
Jean Leurechon. Vertaling van Récréations
in’t vervalle Kasteel van de Razenden
het coloreeren der kaarten en wape-
Scheikundig handboek voor essaijeurs,
Anoniem
Dick Ket. Aankoop uit het Receptuur-
mathématiques. BI-2010-0410
Roeland, [1706?]. BI-2010-0418a
nen, en making der fernissen
goud- en zilversmeden
Doosje voor carte-de-visite van H.W. Wollrabe,
boeken Fonds. BI-2010-1235
Expo Paris 1937 : Exposition interna-
Lyste van spreekwoorden, op ver-
door J.F. Lindenbergh. Te Rotterdam,
door S. Stratingh, Ez. Utrecht, J.H. Siddré,
Den Haag, 1875-1910. Schenking van een
The complete cabinet-maker, and
tionale des arts et techniques dans la
scheyde voorvallen toepasselyk /
By Jacobus Losel, boekverkooper op de
[ca. 1821]. BI-2010-0553
particulier. RP-D-2010-1
upholsterer’s guide : comprising the
vie moderne. Rapport général présenté
door een liefhebber der zelve by een
Hoogstraat by de groote Marktsteeg,
Tractatus physiologicus de pulchritu-
Anoniem
rudiments and principles of cabinet-
par Edmond Labbé
vergadert
1742. Geïll. met 1 gravure van J.F. Lin-
dine : juxta ea quae de sponsa in canticis
Hinloopen band nr. 32, prentalbum met
making and upholstery, with familiar
Paris, Imprimerie Nationale, 1938-1940.
Te Zeg-waardt, by Johannes Silentiarium
denberg. Aankoop uit het Receptuur-
canticorum mysticè pronunciantur
21 lege bladen op bruin papier. Schenking
instructions, illustrated by examples,
11 delen in 14 banden. Aankoop uit het
in Momus, [1706?]. BI-2010-0418b
boeken Fonds.BI-2010-1212
authore Ernesto Vaenio. Bruxellis, Typis
van Caroline van der Waals-Hissink,
for attaining a proficiency in the art
Van der Vossen-Delbrück Fonds. I-2010-
A manual of perspective, being a fa-
Nouveau cours élémentaire de coloris
Francisci Foppens ..., 1662. Etched title
Amsterdam. RP-D-00-1115
of drawing, as applicable to cabinet-
3495-3508
miliar explanation of the science,
et d’aquarelle : suivi de considérations
vignette (bust of a woman); illustrated
Asser, Eduard Isaac
work
Galerie de portraits de personnages
including the rules necessary for the
sur la peinture orientale
with etchings throughout the text.
Documenten met betrekking tot de toeken-
by J. Stokes. London, Dean and Munday,
célèbres
correct representation of objects, the
par Couleru, accompagné de sujets variés,
BI-2010-0629
ning van de Leopoldsorde aan Eduard Isaac
[1838]. Aankoop uit het Receptuurboeken
[S.l.], [s.n.], [18??]. Koptitel rugtitel:
principles of shadows, reflections in
dessinés par Jullien ... [et al.], noirs et co-
Traité des vernis : où l’on donne la
Asser vanwege zijn inspanningen voor de
Fonds. BI-2010-0085
La famille imperiale = la famille royale.
water, etc. adapted more particularly
loriés. Paris, Monrocq frères, [186-?]. Le
maniere d’en composer un, qui res-
fotolithografie. Schenking van de Stichting
A course of lectures on drawing,
BI-2010-0407
for the use of amateurs / Wood’s ma-
maître de dessin Bibliothèque de l’école
semble parfaitement à celui de la Chine,
Familie Asser, Amsterdam. RP-D-2010-2
painting, and engraving considered
Die lithographische Hochätzkunst,
nual of perspective drawing
de dessin. BI-2010-1500
& plusieurs autres qui concernent la
as branches of elegant education
oder, Die Kunst auf Kalkschiefer
by J. Wood, jun. Second ed., with additi-
One hundred masterpieces of Japanese
peinture, la dorure, la gravure à l’eau
Bibliotheek
delivered at the saloon of the Royal
oder Marmorstein durch Säuren so
ons. Worcester, London, Wood and son,
pictorial art : selected by members
forte, &c.
Selectie van bijzondere aanwinsten
Institution in successive seasons,
erhaben zu ätzen, dass es wie Bleity-
Whittaker and Co, 1843. Aankoop uit het
of the faculty of the Tokyo Fine Art
A Paris, Chez Laurent d’Houry ..., 1723.
Book of modern receipts, containing
and read consequently at the Russell
pen abgedruckt werden kann : nebst
Receptuurboeken Fonds. BI-2010-0086
School [pref. Naohiko Masaki]
4 leaves of plates. Toegeschreven aan Filippo
full instructions for producing all
Institution by W.M. Craig
einer gründlichen Anleitung, von
Naukeurige beschrijvinge der Afri-
Tokyo, Shimbi Shoin, 1909. 2 vol.
Bonanni. Aankoop uit het Receptuur-
kinds of enamel, underglaze, and
London, printed for Longman, Hurst,
diesen hochgeätzten Lithographieen
kaensche gewesten van Egypten,
Schenking van Taco Dibbits, Amsterdam.
boeken Fonds. BI-2010-1695
majolica colours, white and coloured
Rees, Orme, and Brown, Paternoster-Row,
Stereotypen abnehmen zu können /
Barbaryen, Lybiën, Biledulgerid, Ne-
BI-2010-4072 en 4073
Wenken ter handleiding in de beoe-
bodies and glazes, oxides, etc.
1821. BI-2010-2545
Lithographische Hochätzkunst Kunst
groslant, Guinea, Ethiopiën, Abys-
A practical treatise on perspective
fening der schilderkunst
[W.R. Creyke]. Hanley, J. Hitchings,
I disegni di Leonardo da Vinci e della
auf Kalkschiefer oder Marmorstein
sinië, vertoont in de benamingen...
: adapted for the study of those who
S. de Jong. Utrecht, N. van der Monde,
[1883]. Aankoop uit het Receptuurboeken
sua cerchia nelle collezioni della
durch Säuren so erhaben zu ätzen,
Naukeurige beschrijvinge der Afri-
draw from nature, by which the usual
1835. BI-2010-3326
Fonds. BI-2010-0084
Gran Bretagna / ordinati e presentati
dass es wie Bleitypen abgedruckt
kaensche eylanden: als Madagas-
errors may be avoided
Catalogue raisonné d’un choix précieux
da Martin Kemp e Juliana Barone
werden kann eine höchst wichtige
kar, of Sant Laurens, Sant Thomee
John Varley. London, John Varley, [1815].
Lijst van nieuwe, lopende tijdschriften
de dessins, et d’une nombreuse et
Firenze, Giunti, 2010. + 112 facsimile’s.
Erfindung für den Buchdruck als bil-
... met lantkaerten en afbeeldingen
Met 1 prent (J. Varley fecit, W. Lowry
- Glas (2010-)
riche collection d’estampes anciennnes
I disegni di Leonardo da Vinci e della sua
ligeres Surrogat für den theuern Hol-
van steden, drachten, &c. na ‘t leven
sculp.; publ. London 1815). Aankoop uit het
- Photography and culture (2010-)
et modernes, en feuilles, en recueils
cerchia; 6. BI-2010-3058
zschnitt und dessen Abklatschplatten
getekent, en in kooper gesneden; ge-
Receptuurboeken Fonds. BI-2010-0087
et en oeuvres, livres à figures, sciences
Het eerste (-derde) deel van de Mathe-
Historisch und technisch dargestellt von
trokken uyt verscheyde hedendaegse
Répresentation caractéristique de la
Nieuw abonnement op een databank
et arts, tableaux et autres objets cu-
matische vermaecklyckheden. Te samen
Dr. F.C. Lawsher, Baltimore Md., Verlag
lantbeschrijvers en geschriften van
plûspart des bois d’Allemagne servant
- International bibliography of art
rieux, qui composoient le cabinet de
gevoeght van verscheyden geneugh-
von C. Scheld und Comp., 1835. Aankoop
bereisde ondersoekers dier landen
de feuilles de leçon pour des dessina-
feu Pierre-François Basan père, gra-
lijkcke en boertige werckstucken, soo
uit het Receptuurboeken Fonds.
door O. Dapper. Den tweeden druck van
teurs, des peintres et des graveurs
veur et ancien marchand d’estampes
uyt arithmetica, geometria, astronomia
BI-2010-1734
veel fouten verbetert. t’Amsterdam, by
déjà exercés : Charakteristische Dar-
par L.F. Regnault, peintre et graveur.
... / Getranslateert uyt Françoys in
Jacob van Meurs, 1676. Aankoop uit het
stellung der Baeume als Lections
59
Caesar Boëtius van Everdingen
Een suggestie van zomers warmte en
zoals het mandje pruimen, dat van Bra-
Jonge vrouw met brede hoed
zonnig licht – ongewoon voor een schil-
ziliaans maaksel is. Het Rijksmuseum
derij uit het midden van de 17de eeuw.
had in 1991 Van Everdingens populaire
Caesar van Everdingen bereikte dit ef-
Vrouw Winter verworven – met de Jonge
fect door de brede hoed, die een schaduw
vrouw met brede hoed krijgt deze een ide-
op het gelaat van de licht geklede jonge
ale tegenhanger. De aankoop werd mo-
vrouw werpt, en de sterke weerkaatsin-
gelijk gemaakt met steun van de Bank-
gen van het licht. De ‘brede hoed van ge-
Giro Loterij. In 2011 werd de restauratie
vlochten tuig’ (zo wordt hij in de inven-
afgerond, die financieel gesteund werd
taris van de weduwe van Van Everdingen
door het Irma Theodora Fonds, een fonds
beschreven) hield men voor Egyptisch.
op naam van het Rijksmuseum Fonds.
Dit geeft het stuk een exotisch tintje net
60
61 Caesar Boëtius van Everdingen, Jonge vrouw met brede hoed, ca. 1645-1650. Olieverf op doek, 92,2 x 81,7 cm. Amsterdam, Rijksmuseum, aankoop met steun van de BankGiro Loterij, SK-A-5005. Links het schilderij tijdens de vernisafname, rechts na restauratie.
Conserveren en restaureren
glazuur, 7de/8ste/9de/eerste kwart
Legering van metalen onderdeel schilderij.
Verder zijn 106 meubelen en houten
Spirito Portret Madonna met kind en
Os, Stilleven met jachtbuit en Griekse
10de eeuw. AK-MAK-1719
SK-A-4204
objecten gereedgemaakt en begeleid ten
Johannes de Doper. SK-A 3012.
stele: allegorie op de herfst (SK-A-1104).
Schaal met Kakiemon-decor, Japans
Röntgenonderzoek De Fortuin.
behoeve van bruiklenen in binnen- en
Monaco, Lorenzo di De stigmatisatie
SK-L-3565
porselein, vierde kwart 17de eeuw.
BK-NM-12283
buitenland.
van de Heilige Franciscus van Assisi.
Lijst bij Georgius Jacobus Johannes van
BK-1968-254
Witte Leeuw corrosie.
SK-A-4006
Os, Stilleven met bloemen in een Griekse
Schotel met de ontmanning van Uranus
NG-1977-270-A-W
Rosselli, Cosimo De Aanbidding van
vaas: allegorie op de lente (SK-A-1105).
Beeldende kunst
door Kronos, Delfts faience, vierde kwart
Beuning kamer stucplafond 1e fase,
het kind. SK-A-3419
SK-L-6033
Beeldhouwkunst
17de eeuw. BK-1961-45
Meubelen
mahonie betimmeringen, Amsterdam,
Stoop, Dirk Jachtpartij. SK-A-395
Lijst bij De Lairesse, Allegorie op de
Beeld van een staande Madonna met
Vierkante fles met deksel Japans
Beuning kamer herschikking wanden,
1743-1748. BK-C-2007-1
Stoop, Dirk Rustende Jagers. SK-A-1714
Rijkdom (SK-A-4174). SK-L-4021
kind, albast met resten beschildering,
porselein, derde/vierde kwart 17de eeuw.
consolidatie en vullen van stucwerk,
Marmeren onderdelen van de schoor-
1500-1510. BK-2009-270
AK-RBK-1972-233
1ste fase
steenmantel behorende bij de betimme-
Verder werd ca. 200 uur aan schilderijen
Kunsten (SK-A-4176). SK-L-4018
Buffet eiken- en grenenhout belijmd met
ring afkomstig uit de Gravenstraat te
gewerkt ter voorbereiding op bruikleen.
Lijst bij De Lairesse, Allegorie op de
Beeld van Christus als Man van Smarten,
Lijst bij De Lairesse, Allegorie op de
terracotta, vierde kwart 15de eeuw.
Externe restauratie
keranjihout, satijnhout, ebbenhout en
Dordrecht, 1627. BK-NM-3931-B
BK-15399
Twee marmeren tuinvazen met de
mogelijk berkenhout, Nederland, ca.
Marmeren pilasters van de schoor-
Onderzoek
Lijst bij De Lairesse, Allegorie op de
Beeld van een kind, een seizoen voor-
jaargetijden, Jacobus Cressant, 1714.
1790. BK-1960-166
steenmantel afkomstig uit het Leprozen-
- In situ XRF-onderzoek van het portret
Roem (SK-A-4178). SK-L-4019
stellend, vierde kwart 17de eeuw.
BK-16444-A en B
Gebedsnoot gesneden in buxushout en
huis, Amsterdam, ca. 1665. BK-AM-22
van Don Ramon Satué (SK-A-2963)
Wetenschappen (SK-A-4177). SK-L-4020
gevat in zilver, Nederland, 1510-1520.
Twee vitrines eikenhout, ontworpen
geschilderd door Francisco de Goya y
Herinlijstingen
Onderzoek
BK-2010-16
door Pierre Cuypers, 1885-1890.
Lucientes in - 1823, i.s.m. de TU Delft
Duck, Jacob De wijnproevers.
Ceramiek en glas
Serie van 6 Tang-dynastie graffiguren
Kunstkast eikenhout en notenhout
MU-120 en 127
en de Universiteit van Antwerpen
SK-A-1940
Apothekersfles met Lucretia en het op-
Paard met ruiter; Paard; Kameel met ruiter;
belijmd met schildpad, ebbenhout, ivoor
schrift ‘aqua boraginis’, Italiaans majolica,
Kameel met ruiter; Paard; Paard met ruiter.
en amboynawortel, Zuidelijke Neder
Onderzoek
ties van de relatieve luchtvochtigheid
bij Deventer. SK-A-3259
tweede/derde kwart 16de eeuw.
AK-MAK 65 t/m 70
landen, 1625-1650. BK-NM-5671
- 17de-eeuwse meubelen/masterclass/
op houten objecten, i.s.m. ICN en UvA
Steen, Jan De dansles. SK-A-718
BK-17305
Onderzoek naar vervaardiging, koude be-
Kunstkast eikenhout, iepenhout, naald-
Blaker Rozenburg, eierschaal porselein,
schildering en toestand, i.s.m dr. Lucien
hout, esdoornhout, rozenhout, de buiten
eerste kwart 20ste eeuw. BK-1977-10
van Valen, specialist op het gebied van
kant geheel versierd met snijwerk uit
Bord met Kakiemon-decor, Japans
techniek van Chinese kunst
ebbenhout, het interieur versierd met
BK-1970-29-C
- Onderzoek naar het risico van fluctua-
röntgenfoto’s
- Rembrandt Leerlingen Project: Flinck Externe restauratie
- Dendrochronologie door Stichting Ring: diverse meubelen - Invloed van klimaatswisselingen op
Ruijsdael, Salomon van Riviergezicht
Schilderijlijsten
SK-L-4502, lijst bij Girolamo dai Libri,
Tondolijst bij Rosselli, Cosimo, De aan-
Ariadne op Naxos. SK-A-3967
ivoor en marqueterie, door Pierre Gole,
meubelen en paneelschilderijen, i.s.m.
bidding van het kind (SK-A-3419).
BK-1968-188
Edele en onedele metalen
Parijs, 1645-1650. BK-16117
ICN, UvA, TU Eindhoven en Kasteel
SK-L-6122
Textiel
Bord met Daphne die verandert in een
Landkaart Jamnitzer (voortgaand).
Model van een Javaanse marktstal op een
Amerongen
Tondolijst bij Meester van de Conver
Gordijn zijde en metaaldraadpassement,
laurier, Italiaans majolica, derde kwart
BK-17007
Nederlands ladenkastje, rijstpasta, verf,
sazione di Santo Spirito, Maria met kind
Frankrijk, 1793-1795. BK-15613-H-1-B
16de eeuw. BK-NM-7433
Tafelstuk Jamnitzer (voortgaand).
naaldhout, eikenhout en mahoniehout,
en Johannes de Doper (SK-A-3012).
Japon zijde, Nederland, 1775-1785.
Buste van Maria van Utrecht
BK-17040
Java en Nederland, 1825-1850.
SK-L-4996
BK-1963-37
(1553-1629),
Behandelingen algemeen (bruikleen,
NG-2009-134
lagen op 19de-eeuwse meubelen,
Lijst en vergulde achtergrond van Lorenzo
Japon zijde, Nederland, 1952-1953.
Loosdrechts biscuit, vierde kwart
intake, zilver op zaal, Zilvercatalogus,
Stapeldoos gesneden uit ivoor, China,
i.s.m. ICN en UvA
Monaco, De stigmatisatie van de heilige
BK-1986-58
18de eeuw. BK-NM-5845
HNR, van kleinere tot uitgebreidere be-
ca. 1810-1814. AK-NM-7006-A
Franciscus van Assisi (SK-A-4006).
Muts wol, Spitsbergen, 1650-1700.
Gelegenheidsglas ’t welvaren van
handelingen, soms alleen onderzoek):
Stoel witgeschilderd beuken- en ver-
Lijst bij Luca Signorelli, Sint Joris en de
NG-2006-110-1
Siparipabo’, Engels of Nederlands,
226 stuks
moedelijk paardenkastanjehout, door
porselein, derde kwart 18de eeuw.
1725-1750. NG-2010-133
Gerrit Rietveld, 1923. BK-2010-1
- Onderzoek naar originele verflagen van de Kopskamer, door Ruth Jongsma - Transparante historische afwerkings
- Zeven Franse uurwerken, door Museum Speelklok
draak (SK-A-3430). SK-L-2421
Muts wol, Spitsbergen, ca. 1600-1800.
Schilderijen
Lijst bij Meester van San Miniato,
NG-2006-110-12
Plaat met Frederik van Frytom, Delfts
Externe restauratie
Tafel eikenhout belijmd met palissander-
Farinati, Paolo Aanbidding. SK-C-1352
Madonna met kind (SK-A-3013).
Muts wol, Spitsbergen, ca. 1650-1700.
faience, ca. 1670 tot ca. 1700. BK-NM-475
Beeldengroep Laocoön, Righetti.
en ebbenhout, Nederland, 1650-1675.
Huysum, Jan van Stilleven met bloemen.
SK-L-3924
NG-2006-110-2
Plaat met de aanbidding van Jezus door
BK-2006-13
BK-18324
SK-A-188
Lijst bij Chinese achterglasschildering
Muts wol, Spitsbergen, ca. 1650-1800.
Vuursteenpistool met wortelnoten
Maris, Matthijs De Nieuwe Haarlemse
(AK-RAK-2007-6). SK-L-6181
NG-2006-110-10
de Wijzen, Italiaans majolica, tweede
62
Externe restauraties
kwart 16de eeuw. BK-NM-7437
Onderzoek
houten kolf, door G. de Trois Fontaines,
Sluis bij het Singel, genaamd ‘Souvenir
Lijst bij Chinese achterglasschildering
Muts wol, Spitsbergen, ca. 1700-1800.
Ronde pot met deksel Chinees gegla-
Bekken. BK-NM-7474
Luik, 1680-1690. NG-2002-23-123-B
d’Amsterdam’. SK-A-2704
(AK-RAK-2003-7). SK-L-6182
NG-2006-110-4
zuurd aardewerk met driekleurige
Kopskamer metaaldraad. BK-15613
Meester van de Conversazione di Santo
Lijst bij Georgius Jacobus Johannes van
Tussenvallen zijde en metaaldraad
63
passement, Frankrijk, 1793-1795.
MC 804, model van een achterdek met
Geschiedenis werden in samenwerking
grachtengordel, Rembrandt & Jan Six en
BK-15613-H-1-C t/m 3-C.
kanon
met een behoudsmedewerker opgezet.
Tekenles.
Wandtapijt met Acis en Galatea, wol en
MC 1194, model van een lichtopstand
zijde, ca. 1680. BK-1959-59-A
MC 1330, dieplood
Bruiklenen en tentoonstellingen
INCCA lidmaatschap
Wandtapijt met de schaking van Proser-
MC 1889-69, signaalhoorn
Ca. 400 prenten, tekeningen, foto’s, foto-
Vanaf februari 2010 is het restauratie
pina, wol en zijde. Frankrijk, 1774-1795.
NG- 2003-18, uithangbord van een
albums en boeken werden behandeld ten
atelier papier lid van het INCCA (Inter
BK-1963-66
scheepswerf
behoeve van bruiklenen (waar nodig
national Network for the Conservation
NM-11408, model van een schipdeur
gerestaureerd, geconserveerd, voorzien
of Contemporary Art). Via een website
met sluisdeuren
van een passe-partout, ingelijst, voorzien
biedt dit netwerk, waaraan restauratoren,
van een conditierapport, verpakt, uitge-
conservatoren, kunsthistorici en kunste-
Korte behandelingen ten behoeve van tentoonstellingen - Art Nouveau, Singer Laren, 25 objecten
Papier en foto’s
lijst en weer teruggezet op hun oorspron-
naars meewerken, een schat aan informa-
- Haute Couture, Voici Paris, Gemeente-
Onderhoud aan de collectie
kelijk opzetvel of in hun map). Daaronder
tie over materialen, technieken en andere
Ca. 1200 prenten uit de Belgische, Franse
waren ca. 85 prenten en tekeningen van
aspecten van het verzamelen van heden-
Schoudermantel, Worth. BK-15285
en Italiaanse School en ca. 350 tekeningen
Jacques Villon in het kader van Rijksmu-
daagse kunst. Het is de bedoeling in de
Japon, Templier et Rondeau. BK-16403
uit de Nederlandse School werden behan
seum te gast in het Van Gogh Museum,
komende jaren technische informatie
Cocktailjapon, Kruysveldt-de Mare.
deld en opnieuw opgezet. Daarnaast wer-
ca. 100 werken voor de tentoonstelling
over de verzameling 20ste-eeuwse kunst
BK-1986-58-A en B
den ca. 500 portretten uit de Rosenthal
Peter Vos en Charles Donker in het
van het Rijksmuseum aan dit netwerk
Avondjapon, Nina Ricci. BK-1978-
Collectie en 1000 uit de Iconografische
Centraal Museum in Utrecht, ca.
toe te voegen.
280-A en B
Collectie opnieuw opgezet. Ca. 200
30 tekeningen en schetsboeken voor
- Zwart, MoMu, Antwerpen
Japanse boekjes werden voorzien van
twee tentoonstellingen in het Stedelijk
Expert Meeting Pastel Conservering
Tweekantige steek. BK-1978-354-A
nieuwe, op maat gemaakte dozen.
Museum in Zwolle en 25 foto’s en foto
Op 18 en 19 november organiseerde het
Paar handschoenen. BK-KOG-19-A en B
Ca. 700 stereofoto’s op glas werden in
albums voor de tentoonstelling De eerste
restauratieatelier papier, met steun van
Waaier. BK-1973-765
samenwerking met een behoudsmede
foto’s van Amsterdam, 1845-1875 in het
het Migelien Gerritzen Fonds, een Expert
Wambuis. BK-NM-5573
werker gereinigd en voorzien van een
Stadsarchief van Amsterdam. Ook werd
Meeting over de conservering van pastels.
Zwart laken herenkostuum.
nieuwe behuizing.
voor deze tentoonstelling een groot
Ruim 30 experts uit 11 landen en een
aantal wissellijsten uitgeleend.
aantal studenten papierrestauratie deel-
museum Den Haag
BK-NM-12168 - A’dam’, Amsterdams Historisch Museum
Aanwinsten
Voor de presentatie Javanen van formaat
den middels lezingen en discussies hun
Kamerjas. BK-NM-8247
Ca. 650 prenten en tekeningen en 80
in de aanwinstenzaal werd het in 2009
ervaring in het conserveren van pastels.
Kamerjas en bijpassend mouwvest.
foto’s en 11 fotoalbums werden waar
verworven schaalmodel van een Javaanse
Tijdens een bezoek aan het restauratie
BK-1978-812-A en B
nodig gerestaureerd, geconserveerd en
marktstal (NG-2009-134) behandeld.
atelier werden de recent gerestaureerde
Doos met knopen. BK-1978-814-D
opgezet zodat ze in de collectie konden
De 154 deegfiguren werden na zorgvul-
pastels van Tischbein en de bij deze
worden opgenomen. Daaronder zijn ca.
dige documentatie ontdaan van opper-
restauratie gebruikte technieken en
Geschiedenis
350 20ste-eeuwse prenten en tekeningen
vlaktevuil, een aantal figuren werd
materialen besproken.
Scheepsmodellen
uit de in 2009 verworven aanwinst uit
gerestaureerd en losse delen werden
MC 43, model van een heistelling
de collectie van het ICN. Zo werden de
geconsolideerd.
Boeken
MC 75, model van een schoonmaak
oeuvres van Cassée, Constant, Escher
Voor de aanwinstenpresentatie 20ste-
- 37 boeken gerestaureerd
toestel
en Westerik, met uitzondering van een
eeuwse fotografie werden diverse foto’s
- 190 reparaties uitgevoerd
MC 135, model van een masttop
aantal werken van zeer groot formaat,
uit de eigen collectie geconserveerd en
- 28 boeken ingebonden
MC 159, model van een masttop met steng
behandeld en een groot deel van de
ingelijst, en voor de presentatie Penselen
- 117 portefeuilles gemaakt
MC 212, model van een braadspil
oeuvres van Vos en Donker.
in het Rijksmuseum werden ca. 40 illus-
MC 257, 272-2, 279, 280-2, 287, 319,
In het kader van het project ‘Kostuum en
tratieontwerpen gemonteerd, ingelijst
330, 345, 348, 408, 431, 438, 482, 1136
Modeprenten’ werden ca. 900 kostuum-
en weer uitgelijst en gedemonteerd.
en 1889-6, halfmodellen
prenten uit de pas verworven collecties
Ten slotte werden vier ‘Meesterwerken
MC 594, mast met diverse spanners
Gaudriault en Gehring geconserveerd en
op Papier’-tentoonstellingen gerealiseerd:
MC 649, model van een kettingpomp
opgezet. Ca. 200 foto’s van de afdeling
Tulpen in Amsterdam, De Amsterdamse
64
65 Rondleiding aan onder anderen oud-directeuren van het Rijksmuseum, 29 oktober 2010. Foto Amaury Miller / Hollandse Hoogte
Publicaties van het Rijksmuseum
Periodieken
2 - telboek Ted van Lieshout
Jaarverslag 2009 Rijksmuseum
Amsterdam: Rijksmuseum / Nieuw Amsterdam, 2010
Jaarverslag 2009 Rijksmuseum
63 p.
Fonds
ISBN 9789086890620
Oog
Publicaties van medewerkers
(2010), nr. 2/3, pp. 34-39;
gracht 187, Amsterdam’, webpublicatie
Heukelom’, Vormen uit Vuur 2010,
ICOM-CC joint interim meeting of five
nr. 208, pp. 2-12;
working groups, pp. 1-12.
- ‘ Twee Chinese beddenspreien in het Rijksmuseum’, Aziatische Kunst 40
Menno Fitski
(2010), nr. 3, pp. 17-37;
- ‘ Kakiemon: Meester-porseleinmakers
(Nederlands / Engels)
Reinier Baarsen
€ 12,50
- ‘ Meubels met karakter’, in: Annette de
- ‘ Een Chinese beeldbank aan de
Oog in oog met kunst en geschiedenis
uit Japan’, Keramika 22 (2010), nr. 3,
Vries (red.), Duivenvoorde. Bewoners,
Herengracht in Den Haag; Jean
Jrg. 4 (2010), nrs. 1-4
Gabriël Metsu
landgoed, kasteel, interieur en collectie,
Theodore Royers Chinese albums en
Amsterdam: Rijksmuseum Tijdschrift
Adriaan E. Waiboer (red.)
Zwolle/Voorschoten 2010,
schilderingen’, Aziatische Kunst 40
first class’: The Kakiemon collection at
ISSN 1876-3561
Amsterdam: Rijksmuseum / Dublin:
pp. 174-183.
(2010), nr. 3, pp. 38-54.
Twickel castle’, Aziatische Kunst 40
National Gallery of Ireland / New Haven
pp. 6-11; - ‘Old coloured Japanese porcelains of the
(2010), nr. 4, pp. 2-21.
The Rijksmuseum Bulletin
en Londen: Yale University Press
Jet Baruch
Sara Creange
Jrg. 58 (2010), nrs. 1-4
210 p.
- [met Boudewijn Bakker en Anneke van
- [vertaling door Rozemarijn van der
Amsterdam: Rijksmuseum
ISBN 9789071450303 (Nederlands)
Veen] In opdracht. Amsterdam in foto’s,
Molen] ‘Weerbarstig Sculptuur.
ISSN 1877-8127
€ 24,95
Amsterdam 2010.
De restauratie van Cor-Ten staal’,
of 17th century World Citizens’, Rush
kM, nr. 73 (2010), pp. 25-27.
on Amsterdam, voorjaar 2010.
Boeken
Een Nederlander in de wildernis. De
Dirk Jan Biemond
Art nouveau in het Rijksmuseum
ontdekkingsreizen van Robert Jacob
- ‘Acquisitions, The Marjan & Gerard
Jan Daniël van Dam en Jan Jaap Heij
Gordon (1743-1795) in Zuid-Afrika
Unger collection, Jewellery by Twentieth-
Amsterdam: Rijksmuseum / Nieuw
Luc Panhuysen
century Dutch Jewellers, Goldsmiths,
Amsterdam
Amsterdam: Rijksmuseum / Nieuw
Silversmiths and Designers’, The Rijks-
223 p.
Amsterdam
museum Bulletin 58 (2010), nr. 3,
fakturen’, in: U. Pietsch, Th. Witing
ISBN 9789086890606
189 p.
pp. 266-304.
(red.), Zauber der Zerbrechlichkeit,
€ 27,50
ISBN 9789086890668 € 18,95
Artus Quellinus, beeldhouwer van
Martine Gosselink - ‘ New Amsterdam. The New Residence
Jan Daan van Dam
Panda de Haan
- [met J.J. Heij] Art Nouveau in het
- [met Ludo van Halem] ‘Miró in Holland:
Rijksmuseum, Amsterdam 2010; - ‘ Die niederländischen Porzellanmanu-
The Dutch Interiors (1928)’, The Rijksmuseum Bulletin 58 (2010), nr. 3, pp. 210-245.
Meisterwerke europäischer Porzellan-
Ludo van Halem
Mattie Boom
kunst, Dresden/Leipzig 2010,
- [met Panda de Haan] ‘Miró in Holland:
- ‘ Kodak aan de Herengracht. Vroege
pp. 238-243 en cat.nrs. 276-282.
The Dutch Interiors (1928)’, The Rijks-
Amsterdam / Artus Quellinus,
Pieter Aertsen en de wereld op zijn
Nederlandse snapshots’, Fotografisch
sculptor of Amsterdam
kop
geheugen 2010, nr. 67, pp. 15-17;
Frits Scholten
Wouter Kloek
Amsterdam: Rijksmuseum / Nieuw
Amsterdam: Rijksmuseum / Nieuw
vanaf de Pont Transbordeur, Marseille’,
Michiel Plomp e.a., From New York with
Gijs van der Ham
Amsterdam
Amsterdam
Bulletin van de Vereniging Rembrandt
Love, The drawings collection of Matthijs
- ‘ The Dutch Miracle. Canals of Amster-
63 p. (Rijksmuseum Dossiers)
63 p. (Rijksmuseum Dossiers)
20 (2010), nr. 3, pp. 26-29.
de Clercq, Haarlem 2010.
ISBN 9789086890644 (Nederlands)
ISBN 9789086890613
ISBN 9789086890651 (Engels)
€ 14,95
€ 14,95
- [met Hans Rooseboom] ‘Gezicht
museum Bulletin 58 (2010), nr. 3, pp. Taco Dibbits
210-245.
‘De Clercq in Amerika en Nederland’, in:
dam’, Rush on Amsterdam, zomer 2010; - ‘ The Clergyman and his Grandson. The
Duncan Bull
Femke Diercks
Story of a Family’, The Rijksmuseum
- ‘ Jan Gossaert and Jacopo Ripanda on
- Backer. Een Amsterdamse familie in
Bulletin 58 (2010), nr. 4, pp. 366-388.
Restoring for the Future
the Capitoline’, Simiolus: Netherlands
De keuze van Wim Pijbes / The choice
Kees Keijer e.a.
quarterly for the History of Art 34
of Wim Pijbes: director’s choice
Amsterdam: Rijksmuseum
(2010), nr. 2, pp. 89-95.
Wim Pijbes
Ongepag. (relatiegeschenk)
Amsterdam: Rijksmuseum
ISBN 9789071450334
8 p.
66
century mahogany room from Keizers-
- ‘ De porseleinverzameling van W.F. van
Beeld, Zwolle 2010; - ‘ De Ploeg en de markt. Een verkenning in de Groningse kunstmarkt’, Ploeg Jaarboek 2009, Groningen 2010, p. 3
Jan van Campen
Freek Heijbroek - Frits Lugt 1884-1970. Leven voor de kunst. Biografie, Bussum/Parijs 2010.
e.v. Jan de Hond
- ‘Ontwikkelingen van een museum voor Aziatische kunst’, Simulacrum.
Paul van Duin
Tijdschrift voor kunst en cultuur 18
- ‘ De Beuning kamer, a mid-eighteenth
- ‘ Tile Panels from the Tunesian Pavilion at the 1883 World Exhibition in
67
Amsterdam’, The Rijksmuseum
van Index to volumes I-LXXI. Hollstein’s
tekeningen van het Instituut Collectie
en Patricia van Ulzen (red.), Manieren
- ‘ Een foto zegt (soms) minder dan dui-
- ‘Gebeeldhouwde verhalen’, in: Annette
Bulletin 58 (2010), nr. 1, pp. 3-33;
Dutch & Flemish Etchings, Engravings
Nederland (ICN) naar het Rijksprenten-
van kijken. Inleiding kunstgeschiedenis,
zend woorden. Pretentieloos auteur-
de Vries (red.), Duivenvoorde. Bewo-
and Woodcuts 1450-1700, dl. 72,
kabinet’, The Rijksmuseum Bulletin 58
Heerlen 2010, pp. 276-295;
schap?’, Fotografisch geheugen 2010,
ners, landgoed, kasteel, interieur en
Ouderkerk aan den IJssel 2010;
(2010), nr. 1, pp. 74-95;
nr. 67, pp. 14-15;
collectie, Zwolle/Voorschoten 2010,
- [met Eveline Sint Nicolaas] ‘Acquisitions Department of History’, The Rijksmuseum Bulletin 58 (2010), nr. 4, pp. 390-399; - ‘ Het religieuze oosten. Op zoek naar
- ‘ De kunst van het kiezen: de prentver-
- ‘ Vrouwelijk model, figuurstukken en
zameling van Frits Lugt’, Kunstschrift
naakten’, in: Collectie Singer. Tekeningen
54 (2010), nr. 3, pp. 52-53.
en prenten, Zwolle 2010, pp. 82-89.
de bron’, in: Roger Diederen, Davy
Het grote geschiedenisboek van Nijmegen, Nijmegen/Zwolle 2010; - [met Franz Ossing] ‘Avercamps Himmels’/ ‘Avercamp’s Skies’, Deutsches
- ‘ Een foto zegt (soms) minder dan duizend woorden. Elk nadeel heeft zijn
Amsterdam / Artus Quellinus, sculptor
nr. 68, pp. 14-15;
of Amsterdam (Rijksmuseum Dossiers),
Ger Luijten
Jenny Reynaerts
GeoForschungsZentrum GFZ,
- W hat’s wrong with Daguerre? Reconsi-
Kandinsky: oriëntalisme in Europa,
- [met Huigen Leeflang] Introductie en
- ‘On the Edge. Van Gogh’s Early Ideas on
http://ebooks.gfz-potsdam.de,
dering old and new views on the inven-
Parijs 2010, pp. 132-153 (ook ver
redactie van Index to volumes I-LXXI.
City and Countryside’, in: C. Homburg
schenen in Duitse en Franse editie).
Hollstein’s Dutch & Flemish Etchings,
(red.), Vincent Van Gogh. Timeless
Engravings and Woodcuts 1450-1700,
Country – Modern City, Milaan 2010,
Gabriël Metsu in Leiden en Amsterdam’,
Pont Transbordeur, Marseille’, Bulletin
dl. 72, Ouderkerk aan den IJssel 2010.
pp. 37-53;
in: Adriaan E. Waiboer (red.), Gabriël
van de Vereniging Rembrandt 20
Metsu, Amsterdam (Rijksmuseum)
(2010), nr. 3, pp. 26-29.
- ‘ Het Utrechts Statenjacht’, in:
- 16 entry’s in: C. Homburg (red.),
Scheepshistorie 9, Emmen 2010,
Bianca du Mortier
Vincent Van Gogh. Timeless Country
pp. 54-61;
- ‘ De zwarte dood en andere rouwverha-
– Modern City, Milaan 2010, pp. 226-
- ‘ De duikboot van Lipkens’, in:
pp. 1-7; - ‘ Vroege eigenaren van schilderijen van
tion of photography, Amsterdam 2010; - [met Mattie Boom] ‘Gezicht vanaf de
2010, pp. 96-125 (ook verschenen in Engelse editie);
pp. 165-174; - A rtus Quellinus, beeldhouwer van
voordeel’, Fotografisch geheugen 2010,
Depelchin (red.), Van Delacroix tot
Ab Hoving
Amsterdam 2010; - ‘Greatly Averse to Splendor, the funeral monument to Pope Adrian VI’, Wallraf-Richartz-Jahrbuch LXXI (2010), pp. 123-143. Eveline Sint Nicolaas - ‘ Het harnas van graaf Hendrik van den
Marijn Schapelhouman
Bergh’, in: Hendrik, graaf van den Bergh
- ‘ De schaarse tekeningen van Gabriël
(1573-1638). Van Spanje naar Oranje,
len’ / ‘The plague and other tales of
232; 234-235; 238-239; 242-243;
Scheepshistorie 10, Emmen 2010,
mourning’, in: Meesterlijk Zwart in
245-246.
ter in seventeenth century Amsterdam’,
Metsu’, in: Adriaan E. Waiboer (red.),
pp. 12-13.
Mode & Kostuum / Masters of Black in
Rush on Amsterdam, winter 2010-2011,
Gabriel Metsu, Amsterdam (Rijks
- ‘ William Leckie, handelaar in Parama-
Fashion & Costume, Tielt 2010, pp.
pp. 8-13.
museum) 2010, pp. 181-188 (ook
ribo; Naar aanleiding van een diorama
verschenen in Engelse editie);
uit 1820’, OSO, Tijdschrift voor Suri-
- ‘ Rembrandt & Jan Six’, Rush on
namistiek en het Caraïbisch gebied 29
Pauline Kintz - ‘ Philipp Otto Runge, avant-garde rond 1800’, Museumtijdschrift (2010), nr. 7.
- ‘Gabriel Metsu: A virtuoso Leiden pain-
145-153; Hans Rooseboom
- ‘ Kostuums op Gabriël Metsu’s schilderijen – Mode en manieren omstreeks
- ‘ Een foto zegt soms minder dan duizend
Amsterdam, najaar 2010, pp. 58-61; - ‘ Het zwart van Ko Oosterkerk’, in: Ko
1650’, in: Adriaan E. Waiboer (red.),
woorden. Waarom houden wij niet van
Michel van de Laar
Gabriël Metsu, Amsterdam (Rijks
Daguerre?’, Fotografisch geheugen
Oosterkerk en het zwart, [Amsterdam]
- [met David de Haan, Oleg Karuvits,
museum) 2010, pp. 127-155 (ook
2010, nr. 65, pp. 16-17;
2010, pp. 11-12.
Arie Wallert en Margreet Wolters] ‘From Wood to Canvas; Anthonis Mor,
verschenen in Engelse editie);
- ‘ De beeldhouwer als fotograaf’, in:
- ‘ Van ‘pleijster-vliegh’ tot ‘plaester-
Portraits of Sir Thomas Gresham and
pronck: Over de mouche in de
Anne Fernely’, The Rijksmuseum
zeventiende eeuw’, Kunstschrift 54
Bulletin 58 (2010), nr. 3, pp. 246-265;
(2010/2011), nr. 6, pp. 24-30. Isabelle Parthesius-Garachon
geheugen 2010, nr. 68, pp. 16-19;
- ‘Old repairs van China and Glass’, The
- ‘ Een tweede modello voor een portret van Willem II op Heeswijk’, Kasteel Nieuws, 2010, nr. 32, pp. 6-7.
- Bespreking van Ariane van Suchtelen en Arthur K. Wheelock Jr. (red.), Dutch
of the History of Ceramic Repair’, in:
Cityscapes of the Golden Age, en Peter
Huigen Leeflang
Preprints of the Interim Meeting of the
C. Sutton (red.), Jan van der Heyden
- [met Frans A. Janssen e.a.] ‘Adriaan
ICOM-CC Working Group, Corning (NY) 2010, pp. 22-31
Schoonebeek’s Etching Manual (1698): Edition, Translation, Comments’, Quaerendo 40 (2010), nr. 1, pp. 87-165; - [met Ger Luijten] Introductie en redactie
tion of “Turkish Paintings”’, in: A Jour-
- ‘Acquisities. Overdracht van prenten en
- ‘ Foreword’, in: Charles Dufour, The Ochre Land. Images of Yemen 19851990, Voorschoten 2010, pp. 9-11;
in Breda, een kritische restauratiege-
ney into the World of the Ottomans.
schiedenis’, Bulletin KNOB 2010,
The Catalogue, pp. 67-102, 126-128,
nr. 1, pp. 17-25;
146-150, Milaan 2010.
- ‘ Een praalgraf voor een dromende paus?’, Desipientia Zin & Waan, kunst-
Anna Sla˛czka
historisch tijdschrift 17 (2010), nr. 1,
- ‘ South Indian temple rituals’, in: Brill’s
pp. 25-30; - ‘A late medieval ivory of the Immacu-
Encyclopedia of Hinduism, vol. 2, Leiden 2010;
- ‘ Een foto zegt soms minder dan duizend
late Conception from the Low Coun-
woorden. Het kan verkeren’, Fotografisch
tries’, in: Andrea von Hülsen-Esch &
the Devyamata, an early Shaiva pratish
(1637-1712), Historians of Nether
geheugen 2010, nr. 66, pp. 16-17;
Dagmar Taube (red.), ‘Luft unter die
thatantra’, in: Lidia Sudyka (red.),
landish Art News 27 (2010), nr. 1,
- ‘ Henri Pauw van Wieldrecht’, in:
Flügel…’, Beiträge zur mittelalterlichen
Interrrelations of Indian Literature
pp. 23-24; Jacqueline de Raad
Bulletin 58 (2010), nr. 4, pp. 390-399; - ‘Cornelis Calkoen, Dutch Ambassador in Istanbul (1727-44), and his collec-
History.pdf);
pp. 35-54; - ‘ From Mender to Restorer: Some Aspects
ment of History’, The Rijksmuseum
- ‘Grafmonumenten in de Grote kerk
www.marres.org/downloads/Essay_ Pieter Roelofs
- [met Jan de Hond] ‘Acquisitions Depart-
Frits Scholten
tijd, Deventer 2010, pp. 10-13;
Rijksmuseum Bulletin 58 (2010), nr. 1,
(2010), nr. 1, pp. 112-126;
Beeld van een mens, beeld van een
2010 (ook on-line gepubliceerd:
stenaar Arnold van de Laar’, Fotografisch
’s-Heerenberg 2010;
Sibylle Cosyn (red.), Piet Esser.
- Een gewaarschuwd mens, Maastricht
- [met Marga Altena] ‘De foto’s van kun-
68
- [met Rob Camps e.a.] Redactie van
- Revisie van Reindert Falkenburg, ‘Landschapschilderkunst’, in: Mieke Rijnders
Geschiedenis van de Nederlandse
Kunst, Festschrift für Hiltrud Wester-
fotografie in monografieën en thema-
mann-Angerhausen, Hildesheim/
artikelen 42 (2010);
Zürich/New York 2010, pp. 186-192;
- ‘ Iconography of the Hindu deities in
and Art, Krakau 2010, pp. 179-258; - ‘ Konsekracja swiatyn hinduskich w Azji Poludniowej i Poludniowo-Wschodniej.
69
Konfrontacja zrodel archeologicznych
Anne Fernely’, The Rijksmuseum
i pismiennych’, in: Piotr Balcerowicz,
Bulletin 58 (2010), nr. 3, pp. 246-265;
Jerzy Malinowski (red.), Sztuka i Kul-
- [met Ige Verslype] ‘Het traktaat van
Lezingen door medewerkers
Jet Baruch ‘Propagandafotografie für die National-
Duncan Bull
sozialistische Partei (NSB) in Holland,
- ‘ Botticelli’s Judiths’, studiedag ‘Botticelli.
eeuwse schildertechniek’, kM 2010,
1934-1944‘, symposium ‘Fremde im
Bildnis, Mythos, Andacht’, Städel Mu-
nr. 73, pp. 37-39;
Visier’, Jena, 18 november.
seum, Frankfurt am Rhein, 19 januari;
tura Wizualna Indii (Art and Visual
Willem Beurs. Lucht in de zeventiende-
Culture of India), Warschau 2010, pp. 129-139.
- [met W. de Nolf, J. Dik, G. Vandersnickt, Laurent Sozzani
en K. Janssens] ‘High Energy X-ray
- ‘An Investigation into Damaged Paint
Reinier Baarsen - ‘ Jan Kamphuis demaskiert – eine deut-
- ‘ The Rijksmuseum and its collections’, Dirk Jan Biemond
Oxford and Cambridge Society of the
- ‘Amsterdamse Friezen of Friese
Netherlands, 11 september.
Powder Diffraction for the Imaging of
sche Möbelgruppe von 1834’, sympo-
Surfaces and the Implications in Resto-
(hidden) Paintings’, Journal of Analyti-
sium ‘Die Kunst des deutschen Möbels’,
Amsterdammers? Het achterland van
ration Practice’, in: Cleaning 2010, New
cal Atomic Spectrometry 2010, nr. 25,
Kunstgewerbemuseum, Berlijn, 17 april;
Amsterdam’, symposium ‘Fries Goud
Nel ten Burg
Insights into the Cleaning of Paintings,
pp. 123-130.
en Zilver’, Kanselarij (Fries Museum),
- ‘Copy-catalogiseren met Koha’, WSWB-
Valencia 2010; - ‘Cookies – A New Aide for Varnishing’
- ‘ De bestudering van de Nederlandse achttiende-eeuwse schilderijlijst’, ICN-
Gregor Weber
Leeuwarden, 5 november.
project Schilderijlijsten, Mauritshuis,
vergadering, Institute for Housing and Urban Development Studies, Erasmus
en ‘A Wall Mounted Easel’, in: The AIC
- ‘ Vermeer and Van Meegeren. The Ha-
Paintings Specialty Postprints, Milwau-
gue, Dresden and Edinburgh; Rotter-
kee 2010;
dam’, The Burlington Magazine 152
making at Ham House’, symposium
museum’, voor leden van de Vereniging
Jan van Campen
(2010), nr. 1291, pp. 697-699;
‘Ham House 1610-2010’, Paul Mellon
Rembrandt, TEFAF Maastricht, 12 maart;
- ‘Chinees en Japans porselein in het
- ‘ Vandalism of Paintings – First Response Protocol’, paper t.b.v. International
- ‘ Die nationale Perspektive: Rijks
Den Haag, 22 april; - ‘ Seventeenth-century European cabinet-
Centre, Londen, 1 oktober;
Mattie Boom
Universiteit, Rotterdam, 4 november.
- ‘ De fotografiecollectie van het Rijks
- ‘10 jaar fotografie-aankopen’, bij het
Nederlandse interieur’, Huis Verwolde,
Congress on Outsize Paintings Con
museum Amsterdam’, Museumskunde.
- ‘ Late seventeenth-century Dutch
servation, Valencia 2010.
Kulturelles Erbe und Transformation 75
cabinets, their origin and history’,
(2010), nr. 2, pp. 30-35.
Masterclass ‘The construction of flat
museum’, bij de presentatie van Photo-
museum’, Vereniging van Vrienden
Harm Stevens
decorated doors of Dutch seventeenth-
graphs from the Manfred Heiting
der Aziatische Kunst, Amsterdam,
- [met Jan Piet Puype] Arms and armour
century cabinets’, Rijksmuseum,
Collection, Rijksmuseum, 9 juni;
11 december.
of knights and landsknechts in the Netherlands Army Museum / Wapens
4 oktober; - ‘ Romanticism or Deceit: Some Faked
van ridders en landsknechten in het
Parisian Gold Boxes in the Rijksmuseum’,
Nederlandse Legermuseum, Delft 2010;
symposium ‘Going for Gold: Craftsman
- De laatste Batakkoning. Koloniale
afscheid van Ger Luijten, 20 april; - ‘ De fotoverzamelingen van het Rijks-
19 augustus; - ‘Chinese exportkunst in het Rijks
- Interview Ilse Frech bij de opening van Document Nederland, Kunsthal
Dionysia Christoforou
Rotterdam, 8 oktober;
- ‘ The Conservation and Storage of a
- Inleiding en prijsuitreiking bij de ope-
Collection of 6500 Modern Works of
ship and Collecting of Gold Boxes’,
ning van Document Nederland Junior,
Art’, IADA congress ‘Out of Sight –
kroniek in documenten 1883-1911,
Victoria and Albert Museum, Londen,
Kunsthal Rotterdam, 11 oktober;
Out of Mind’, National Museum,
Arnhem 2010;
26 november.
- ‘ Krijgsattributen op rouwborden’, Alde Fryske Tsjerken 2010, nr. 2, pp. 6-7.
- Inleiding op Paris Photo 2010, voor
Praag, 27 en 28 mei.
leden van de Tituscirkel van de VereniHuub Baija
ging Rembrandt, Parijs, 20 november.
- ‘ Lijstenregistratie in het Rijksmuseum
Andrea Coerdt - ‘Cabinets with engraved mirrors’, Master
Ige Verslype
sinds 1984’, ICN-project schilderij
Iskander Breebaart
class ‘The construction of flat decorated
- [met Arie Wallert] ‘Het traktaat van
lijsten, Mauritshuis, Den Haag, 22 april;
- ‘A structural approach to a complex
doors of Dutch seventeenth-century
Willem Beurs. Lucht in de zeventiende-
- ‘ Tondolijsten’, drie RMA Museum
conservation of two late 17th-century
cabinets’, Rijksmuseum, 7 oktober;
eeuwse schildertechniek’, kM 2010, nr.
Jaarkaart publieksvoordrachten,
cabinets-on-stand in the collection of
- ‘ Stereo-radiography’, 10th Internatio-
Amsterdam, 23 april, 20 mei en 4 juni;
the Rijksmuseum in Amsterdam’, 10th
nal Symposium on Wood and Furniture
International Symposium on Wood and
Conservation, Amsterdam, 8 oktober.
73, pp. 37-39.
- ‘ Joints in Medieval Picture Frames’, Arie Wallert
10th International Symposium on
Furniture Conservation, Amsterdam,
- [met David de Haan, Oleg Karuvits,
Wood and Furniture Conservation,
9 oktober;
Michel van de Laar en Margreet Wolters]
70
Rijksmuseum, 9 november.
- ‘ Fotoalben aus dem Zweiten Weltkrieg’;
Amsterdam, 8 oktober.
- Module ‘kennismaking materialen’,
Jan Daan van Dam - ‘Art Nouveau uit het Rijksmuseum’,
‘From Wood to Canvas; Anthonis Mor,
voor deelnemers cursus behoudsmede-
voor de Vereniging Vrienden Singer
Portraits of Sir Thomas Gresham and
werkers van het Nationaal Archief,
Museum, Singer Laren, 15 januari;
71
- ‘Art Nouveau uit het Rijksmuseum’, Singer Laren, 26 maart; - Art Nouveau in Nederland’, Nationaal Park de Hoge Veluwe, 26 november.
museum’, Kleio carrièremiddag, 16 april; - ‘ Verkenning en vragen omtrent de spiegellijsten in het Rijksmuseum’,
- R adio 1 interview over Europeana, VPRO, 19 januari;
- ‘ De collectie van de Backer-Stichting’,
Gijs van der Ham
24 september.
gezinde kerk, Amsterdam, 23 april,
Huigen Leeflang
20 mei en 4 juni;
- ‘ The Spranger-style: origins and
- ‘ Dutch Heritage from Elmina: changing - ‘ Mogelijkheden van schenken aan het
Amsterdam canals on display in the
tion using a mobile scanning macro
Prints and Drawings, 1520-1620’,
van Notarissen, Amsterdam, 13 april;
XRF instrument - Preliminary results’,
congres ‘Historians of Netherlandish
Legon/Accra, Ghana, 28 april;
- ‘ Mogelijkheden van schenken aan het Rijksmuseum’, cliëntenbijeenkomst
and Archeology) Congress, Amsterdam, 10 november.
ABN AMRO Private Banking, Rijks
sadeurs- en Vriendennetwerk van de
museum, 27 april;
19 februari;
mentale di San Michele a Ripa, Rome,
Amsterdamse grachtengordel,
25 maart;
Rijksmuseum, 31 augustus.
burg, 1 mei; - Deelnemer debat ‘Crossing borders in
en Johannes de Doper’, Doopsgezinde
pen’, i.h.k.v. NWO-project Cultural
Kerk, Amsterdam, 23 april, 20 mei en
transmission and artistic exchanges in
4 juni;
the Low Countries, 1572-1672: mobi-
bition Direction, Reinwardt Academie, Amsterdam, 24-25 november.
- Voordracht over onderzoek biografie Frits Lugt, gezelschap Nonpareil, Am-
- オランダでの日本美術品の鑑賞の仕方, Tobacco and Salt Museum, Tokio, 2 juli; - ‘ De collectie Aziatische kunst in het
- Voordracht bij de Nederlandse presentatie van de biografie van Frits Lugt, Uni-
november; - ‘ Kakiemon: Meester-porseleinmakers uit Japan’, Keramiekmuseum Princessehof, Leeuwarden, 12 december.
- ‘ Werken als conservator in het Rijks-
- [met Jelle Barentsz] ‘De kracht van het beeld. Een vergelijking van onderzoek
knowledge, Frans Hals Museum,
naar prostaatkanker en De Staalmeesters’,
Haarlem, 28 juni;
KWF evenement, Rijksmuseum, Geert-Jan Koot - ‘ Het Koha open source project van
16 september; - ‘ Rembrandt in het Rijksmuseum:
december.
studiedag ‘Open source in de infor
Amsterdam, 5 november.
matievoorziening’, Muziek Centrum Nederland Amsterdam, 4 februari; - ‘ Van Da Vinci tot Playboy’, Openbare
the East’, symposium ‘A journey into
Bibliotheek Amsterdam, 11 februari;
the world of the Ottomans’, Museum
- ‘ De bibliotheek van het KOG als schat-
of Islamic Art, Doha, 28 november; terwerkgroep ‘Museumstudies over het
Gert Gerven
verzamelen en tentoonstellen van islami
- ‘ Ending the bending’, Masterclass ‘The
tische kunst’, november-december.
construction of flat decorated doors of Dutch seventeenth-century cabinets’,
Martin Jürgens
Kasteel Amerongen, 6 oktober.
- Keynote: ‘What is (and what isn’t) a
lity of artists, works of art and artistic
Rijksmuseum, 18 november.
restauratie en onderzoek’, Paradiso,
- College en medewerking aan UvA Mas-
wisseling tussen Haarlem en Antwer-
Bankers, Theodoor Gilissen Bankiers,
de Rijksmuseum Research Library’,
nieuwe Rijksmuseum’, symposium
Amsterdam, 7 november;
Femke Diercks
Rijksmuseum’, bijeenkomst Private
- ‘ De restauratie van Madonna met kind
versiteitsbibliotheek Amsterdam, 8
- ‘Cornelis de Bruijn. A Dutch artist in
Amsterdam, 25 november.
- ‘ Mogelijkheden van schenken aan het
sterdam, 7 december; Menno Fitski
Jan de Hond
Kunst, Markt en Connaisseurschap, VU
en wedijver’, workshop ‘Artistieke uit-
16 september;
uitgelicht’, Universiteit Utrecht, 18
- College ‘Musea en de Markt’ in de reeks
Loon op Zand, 26 maart;
KWF Kankerbestrijding, Rijksmuseum,
- Lezing bij de Parijse presentatie van de
‘Buitenwesten; niet-westerse kunst
Congress 2010, Van Gogh Museum,
en Haarlem 1580-1650: uitwisseling
12 november;
6 oktober.
het Joodse Bruidje van Rembrandt,
- Openingswoord European Registrars
- ‘Prentmakers en uitgevers in Antwerpen
Parochie Sint Jans Onthoofding,
samenwerking met Rijksmuseum en
over de toekomstige restauratie van
New York, 3 oktober;
de kerk van Sint Jans Onthoofding’,
mediairs ‘Samen Sterk in Onderzoek’,
Rijksmuseum, 30 augustus;
The Morgan Library & Museum,
1 juni;
Muller & Cie’, Christie’s Amsterdam,
Custodia, Parijs, 4 december;
31 augustus;
Boijmans Van Beuningen, Rotterdam,
- ‘ De restauratie van de kruisweg in
- ‘ Frits Lugt en het veilinghuis Frederik
biografie van Frits Lugt, Fondation
- Voordracht voor de International Circle
Michel van de Laar
century cabinets’, Kasteel Amerongen,
- College ‘Aanbestedingen’, Minor Exhi-
damse Grachtengordel, Rijksmuseum,
CODART Dertien congres, Museum
decorated doors of Dutch seventeenth-
Elise Faucon
en Vriendennetwerk van de Amster-
- Spreker op bijeenkomst voor inter
‘Digitization: blessing or burden’,
Freek Heijbroek
Doopsgezinde Kerk, Haarlem, 29 mei;
- Inleiding bijeenkomst Ambassadeurs-
seum Ambassadeurs uit het Notariaat
Art’, Rijksmuseum, 29 mei; - Introductie en leiding paneldiscussie
Masterclass ‘The construction of flat
‘Historians of Netherlandish Art’,
Instituut voor Militaire Historie,
- Spreker op bijeenkomst voor Rijksmumet gasten, Rijksmuseum, 8 mei;
- ‘ Van Mekeren cabinet Rijksmuseum’,
new museum presentations’, congres
- Welkomstwoord congres Nederlands
SR2A (Synchroton Radiation in Art
- Inleiding op de presentatie ‘De Amsterdamse grachtengordel’ voor het Ambas-
- Speech opening Villa Vauban, Luxem-
of Styles and Motifs in Netherlandish
Rijksmuseum’, jaarvergadering Ring
ICOM-CC en ISCR, Complessa Monu-
New York, 23 maart;
diffusion’, workshop ‘The Diffusion
de Goya y Lucientes - In-situ investiga-
the Senses’, University of Ghana,
New Rijksmuseum’, Interim Meeting
of Qatar, The Museum of Modern Art,
- ‘Don Ramo Satué (1823) by Francisco
16 september.
Culture, Styling the Past, Stimulating
Plein, Erfgoed Nederland, Rijksmuseum, - Persconferentie The National Museum
seum, KWF-evenement, Rijksmuseum,
Rosselli tussen 1485 en 1507’, Doops-
Eva Kalis
- ‘A rococo room from a house along the
- Lezing over onderzoek in het Rijksmu-
van het Kind, geschilderd door Cosimo
‘Sensational Heritage: Fashioning
land’, Pakhuis de Zwijger, Amsterdam,
- ‘ De restauratie van de Aanbidding
Gesellschaft für Photographie, Keulen,
feelings and meanings’, conferentie
Paul van Duin
Anna Krekeler
der Restaurierungspraxis’, Deutsche
28 november.
Knopen? Over volkscultuur in Neder-
- Openingswoord Spectrum aan het
72
Theater Bellevue, Amsterdam, 30 juni.
Conference, Den Haag, 4 juni; - ‘ Photo-finishing: Erfahrungen aus
Amsterdams Historisch Museum,
- Deelnemer KNAW-debat ‘Splitsen of
28 januari;
- ‘ Joan Miró: de Hollandse interieurs’,
Studiemiddag lijsten, Rijksmuseum, 3 juni;
Taco Dibbits
Ludo van Halem
- ‘ Zijn originelen nog nodig?’, symposium ‘Kunstgeschiedenis in beeld. Het belang van reproducties voor de kunstwetenschap, 18de eeuw tot heden’, RKD, Den Haag, 28 oktober; - ‘Aanwinsten prentkunst omstreeks
Bodill Lamain
1800’, voor Amsterdamsche Prent-
- ‘ Het belang van datering van Kunst-
kring, Rijksmuseum, 29 november.
voorwerpen’, Cultureel Erfgoed Anders Belicht, NCL (Netherlands Centre for
Idelette van Leeuwen
kamer’, bij het afscheid van Freek
Luminescence Dating), Amersfoort,
- ‘ Instructions for the making of pastel
Heijbroek als bestuurslid KOG,
27 mei.
Rijksmuseum, 20 april; - ‘ Report on the activities of the Steering Committee of the Artlibraries.net
crayons and their use by the 18th Century Dutch ArtistRienk Jelgerhuis’,
Robert van Langh
Interim Meeting of the ICOM-CC
- Lezing over restaureren voor Het nieuwe
Working Group Art Technological
consortium 2008-2010’, Gulbenkian
Rijksmuseum, TEFAF Maastricht,
Source Research, Akademie der Bilden-
Foundation, Lissabon, 29 oktober.
14 maart;
den Künste, Wenen, 23 en 24 september.
photograph today?’, IS&T’s Archiving
73
Renate Meijer
van de restauratie van glas en keramiek’,
Koninklijke Tichelaar Makkum, Mak-
- ‘Bezoekmotivaties en het Rijksmuseum’,
symposium ‘Restauratiegeschiedenis’,
kum, 25 september;
workshop ‘Waarom bezoeken mensen een museum?’, Museumcongres 2010, Enschede, 8 oktober; - Studiedag ‘De kracht van het museum’, Naturalis, Leiden, 27 oktober.
RKD, Den Haag, 18 februari; - ‘From Mender to Restorer: Some aspects
Museum of Art, New York, 4 oktober;
rim Meeting of the ICOM-CC Working
- Uitreiking Penselen, Rijksmuseum, 6
Group Glass and Ceramics, Corning
Suzan Meijer - Opening Kunstbeurs Realisme 10 en
Oudheidkundig Genootschap, Amster-
uitreiking Sacha Tanja Penning aan
dam, 18 oktober.
Philip Akkerman, Passenger Terminal Amsterdam, Amsterdam, 13 januari;
- ‘ Mensen en Mode op het ijs’, i.h.k.v. ‘Kampen ontmoet Avercamp’, Quintuszaal, Kampen, 5 januari; - ‘Gevallen vrouwen. Opwaaiende rokken bij Hendrick Avercamp’, Avercamp Symposium, Van Gogh Museum, Amsterdam, 14 januari;
- Gast bij radioprogramma Kunststof NPS, 31 januari; - Toespraak Patronenwinterdiner, Singer Laren, 2 februari; - Persbezichtiging Hoofdgebouw, - Spreker Manifestatie Ode aan de Stad, Oosterpark, Amsterdam, 28 februari; - Opening Avercamp-tentoonstelling,
Ice’, National Gallery of Art, Washing-
National Gallery of Art, Washington, 17 maart;
- ‘ Varieties of Costume in the Work of
- Voordracht International Conference
Gabriel Metsu’, National Gallery of
Museum and the State, Hermitage,
Ireland, Dublin, 7 september;
St. Petersburg, 15 april;
- ‘ Kunst, kleding & mode’, gastcollege
- Lezing Vrije Academie in NRC-college-
werkgroep ‘Kunst, kleding & mode’,
reeks ‘Masters of Excellence’, De Nieuwe
Masteropleiding Beeldende Kunst tot 1850, RU Utrecht, 14 oktober; - ‘ Mode in de Nederlanden, 1600-1700’, Guidor, Amsterdam, 15 november; - ‘ Metsu, Mensen & Mode’, Mauritshuis, Den Haag, 14 december.
Kerk, Amsterdam, 28 april; - ‘ De Gouden Eeuw, met de kennis van nu!’, Paradiso, Amsterdam, 31 mei; - Voordracht Nederlandse City Lunch,
- Presentatie omtrent de studie geschiedenis voor middelbare scholieren op de
- Welkomstwoord ontvangst Louis Vuitton, Rijksmuseum, 1 september; - Opening Metsu-tentoonstelling,
‘StudieBeurs’, Jaarbeurs Utrecht,
National Gallery of Ireland, Dublin,
14-16 oktober.
3 september; - ‘ Besturen in de erfgoedsector’, Atana
Isabelle Parthesius-Garachon - ‘ Enkele aspecten van de geschiedenis
74
Den Haag, 5 november; - Speech boekpresentatie De Musical – Het Boek, Rijksmuseum, 8 november; - Voordracht najaarsretraite Baker & Mc- ‘ World 50: State of Business in the European Union’, ING-diner, Rijksmuseum, 7 december.
Sociëteit, Amsterdam, 16 september; - Welkomstwoord boekpresentatie
landish Portrait’, Château La Bretesche,
Harm Stevens
Missillac, Frankrijk, 27-30 juni;
- ‘ Who in the Netherlands has not heard
- Lezing over Henri Pauw van Wieldrecht, Kloetinge, 27 mei; - Lezing over Jacobus van Eck, Koninklijk Oudheidkundig Genootschap, 13 december.
- Openingstoespraak tentoonstelling
- ‘ De anatomie van het beeld’, sympo-
of Captain Christoffel? The peerless
sium ‘Picturing Art History’, RKD,
career of a Swiss in Dutch colonial ser-
Den Haag, 28 oktober;
vice, 1886-1910’, symposium Musée
- ‘ Johan Gregor van der Schardt in Nuremberg’, Robert H. Smith Confe-
Militaire Vaudois, Chateau de Morges, Zwitserland, 11 september.
rence ‘Carving, Casts & Collectors. Marcel de Rooy
The art of renaissance sculpture’,
Arie Wallert
- ‘ Het Koha open source project van de
Victoria and Albert Museum, Londen,
- ‘Commixtiones, Incides and Matizatura:
Rijksmuseum Research Library’, Muziek
12 en 13 november.
Centrum Nederland, Amsterdam, 4 februari.
Eveline Sint Nicolaas
Development’, ‘Around Theophilus’,
- ‘ De diorama’s van Gerrit Schouten in
Herzog August Bibliothek, Wolfen
het Rijksmuseum’, huiskamerlezing
- ‘ Rembrandt op papier’, Openbare
Oegstgeest, 26 maart;
Bibliotheek Amsterdam (Buitenveldert), - ‘ Hollandse tekeningen en prenten uit de 17de eeuw’, werkcollege voor studenten
in Theophilus, the Liber de Coloribus and Ms Avranches 235: Continuity and
Marijn Schapelhouman
4 februari; Jacqueline de Raad
University of Berlin, 1 oktober.
Change: the seventeenth-century Nether
8 april;
Kenzie, IJmuiden, 12 november;
- ‘ Een geschenk aan de Directie van de Levantsche Handel: de kostuumschilderijen uit bezit van Cornelis Calkoen’, college UvA, 31 maart;
büttel, 14 en 15 januari; - ‘Over het Blauw, verschillende blauwe pigmenten op Italiaanse tondi’, Doopsgezinde Kerk, Amsterdam, 23 april, 20 mei, en 4 juni; - ‘ De Groote Waereld in ’t Kleen Geschil-
Preludium 2, Drawing Centre Diepen-
van de Hogeschool voor de Kunsten
- ‘Cornelis Calkoen, ambassadeur van de
heim, 13 februari;
Tilburg, Rijksmuseum, 12 oktober;
Republiek in Istanbul (1727-1744) en
A Dutch seventeenth-century treatise
zijn verzameling “Turkse schilderijen”’,
on oil painting technique’, ‘Technology
college voor promovendi Huizinga
and Interpretation, Reflecting the Artist’s
Instituut, 27 mei;
Process’, Interim Meeting of the ICOM-
- Lezing bij de tentoonstelling Jacques Villon (1875-1963) graficus, Van Gogh Museum Amsterdam, 5 september; - Openingstoespraak tentoonstelling Helena Kupperman, Kunsthandel Peter Pappot, Amsterdam, 9 oktober;
- ‘Rembrandt & Jan Six’, voor de Vrienden van het Rijksmuseum, Rijksmuseum, 13 oktober; - Diverse radio-interviews over Rembrandt & Jan Six; - ‘17de-eeuwse tekeningen’, twee werk-
- ‘ Representation, Souvenir, Heritage:
dert: The Big World Painted Small;
CC Working Group Art Technological
Cornelis Calkoen, Ambassador of the
Source Research, Akademie der Bilden-
Netherlands in Istanbul (1727-1744)
den Künste, Wenen, 23 en 24 september;
colleges voor studenten van de Vrije
and his Collection of “Turkish Pain-
ontstuitbare verzamelaar J.F.S. Esser
Academie, Amsterdam, 15 en 16
tings”’, symposium ‘A journey into the
ry Paintings’, Expert Meeting on Dyeing
(1877-1946)’, Christie’s, Amsterdam,
november.
world of the Ottomans’, 29 november.
and Pigment Preparation, CHARISMA:
- ‘ Mondriaan, Breitner, Sluijters e.a.: de
Pieter Roelofs - ‘ Een Wintertje ‘van’ of ‘naar’ de Stomme? Kernoeuvre en navolging
- ‘Organic Yellows in Seventeenth-centu-
organic colorants on ancient and
14 november.
Londen, 2 juni; - Uitreiking Shell Young Technical Award, NEMO, Amsterdam, 23 juni;
Tristan Mostert
- ‘ Het nieuwe Rijksmuseum’, Rotary,
colloquium ‘Imaging identity and Social
Charles Dufours boek The Ochre Land,
Santpoort-Noord, 3 november;
Rijksmuseum, 23 februari;
- ‘ Hendrick Avercamp – Fashions on the ton, 21 maart;
oktober; - ‘ Het nieuwe Rijksmuseum’, Businessclub, Landgoed Duin & Kruidberg,
Wim Pijbes
2 tafelkleden van het KOG’, Koninklijk
Bianca du Mortier
Miró: The Dutch Interiors, Metropolitan
of the History of Ceramic Repair’, Inte-
(NY), 3-6 oktober. - ‘ Bloemen op tafel, de geschiedenis van
- Welkomstwoord voorbezichtiging
(CKC), Zoetermeer, 4 maart; - Openingstoespraak bij presentatie van
Kees Schoemaker
Anna Sla˛czka
contemporary art, Amsterdam,
- ‘ Bruikleen in de praktijk’, gastcollege
- Lezing voor delegatie van medewerkers
12-15 oktober;
Masteropleiding Kunst en Recht, UvA, 17 maart.
van Avercamp’, symposium Hendrick Avercamp: ijspret, Rijksmuseum,
Frits Scholten
14 januari.
- ‘ Het restaureren van grafmonumenten’,
van Tata Steel, IJmuiden, 27 januari;
- [met E. van Duijn] ‘Pre and Post-Eycki-
- Gastcollege ‘Klassieke talen: Sanskrit’,
an Gold in the Northern Netherlands’,
Hermann Wesselink College, Amstel-
VLAC Conference ‘Vision and Material’,
veen, 25 februari;
Brussel, 26 november.
- ‘ The iconography of the deities in the
Studiedag Koninklijke Nederlandse
Devyâmata and Khmer art of the Ang-
Gregor Weber
Hans Rooseboom
Oudheidkundige Bond, Grote Kerk
kor Period’,13th International Confe-
- ‘ National: Rijksmuseum Amsterdam’,
- Lezing over de geschiedenis van de foto-
Breda, 26 maart;
rence of the European Association of
Jahrestagung ‘Kulturelles Erbe und
Southeast Asian Archaeologists, Free
Transformation. Museen im Zeichen
grafie, Centrum voor Kunst en Cultuur
- ‘ Sculpted portraits, public or private?’,
75
gesellschaftlichen Wandels’, Deutscher Museumsbund, Dortmund, 2-5 mei; - ‘ Poems on Portraits’, colloquium ‘Imaging identity and Social Change: the seventeenth-century Netherlandish
- ‘ Der verklärende Blick zurück. Projektion und Rezeption im Zweiten Goldenen Jahrhundert’, Villa Vauban, Musée d’Art de la Ville de Luxembourg, 29 oktober;
Portrait’, Château La Bretesche,
- ‘Art and Science’, SR2A, Fourth edition
Missillac, Frankrijk, 27-30 juni;
of Synchroton Radiation in Art & Ar-
chaeology, Amsterdam, 7-10 november; - ‘ Wat er te zien is….’, PAN Amsterdam, 27 november.
Externe activiteiten van medewerkers
Huub Baija
- Bestuurslid Fotodok;
- Gastdocent restauratiekunde en
- L id Klankbordgroep experimenten
stijlgeschiedenis, UvA; - Workshopdocent Gilding Conser vation, Campbell Center for Historic
stimuleringsmaatregelen voor museumbezoek door kinderen t/m 12 jaar (OCW/NMV).
Preservation Studies, Mount Carroll (USA); - Workshopdocent Traditional Gilding,
Duncan Bull - C raig Hugh Smyth Visiting Fellow,
Mieke Albers
Australian Institute for the Conserva-
Harvard Center for Italian Renaissance
- Bestuurslid Textielcommissie
tion of Cultural Material, Melbourne..
Studies, Florence, april-juli.
Nederland; - L id restauratoren Nederland;
Dirk Jan Biemond
Jan van Campen
- L id werkgroep voorbereiding
- L id Commissie van oudheden van
- L id keuringscommissie Chinese ex-
Textielsymposium ‘Textiel en Papier’,
geschiedenis en kunst, Koninklijk
voorjaar 2010;
Oudheidkundig Genootschap,
- L id werkgroep symposium jubileum Textielcommissie; - L id werkgroep voorbereiding Textielsymposium ‘Fair-Trade / Duurzaam-
- L id keuringscommissies zilver TEFAF Maastricht en PAN Amsterdam (bij de
Engeland; - Bestuurslid Stichting Huis Doorn (tot 30 juni); - Bestuurslid Stichting Museum van Loon; - Voorzitter Stichting Van Pallandt van
Landgoed Prattenburg; - Bestuurslid Stichting tot bevordering
- Voorzitter symposium ‘The Shifting Boundaries of Museum Collecting and Display in The Netherlands (1800 to the Present)’, Historians of Netherlandish Art Congres ‘Crossing Boundaries’,
Quarterly for the History of Art.
- L id adviescommissie Nederlands Fotoarchief, Rotterdam; denis van de Nederlandse Fotografie, Universiteit Leiden; - Hoofdredacteur Lexicon Geschiedenis
- Bestuurslid Daniel Marot Fonds;
van de Nederlandse Fotografie, Uni
- L id Raad van Advies Stichting het
versiteit Leiden.
Nederlandse Interieur; Centrum voor Dendrochronologie; - Reviews editor van de Newsletter van de Furniture History Society.
derzoek, Musée du Louvre, Parijs; - L id Commissie Museale Verwervingen 1933-1948. Femke Diercks - Rondleider Huize Frankendael, Am-
Paul van Duin - L id projectteam restauratie empire meubilair Koninklijk Paleis Amsterdam; - Adviseur Panel Paintings Initiative (PPI), The Getty Conservation Institute, Los Angeles; - Deelnemer PPI-bijeenkomst, Metropolitan Museum, New York, 14-15 december;
Annemies Broekgaarden
- Penningmeester ICOM-CC Fund;
- Adviseur Commissie Beeldende Kunst,
- Bestuurslid ICOM-Nederland (tot
Vormgeving en Erfgoed, Mondriaan Stichting, Amsterdam; - Voorzitter Hands On! Europe;
76
- L id Adviescommissie Rembrandt on-
Mattie Boom
heid (tevens jury Mr J.W. Frederiksprijs);
- L id adviesraad Stichting Nederlands
search Project;
sterdam.
- Bestuurslid Stichting Lexicon Geschie-
Porselein;
- Bestuurslid Stichting Rembrandt Re-
UvA, 28 mei; - Redactielid Simiolus: Netherlands
van de bestudering van de kunstnijver- Bestuurslid Stichting Hollands
- Bestuurslid Stichting De Vuurslag. Taco Dibbits
Eerde (tot 1 november); - Bestuurslid Stichting Instandhouding
Jan Daan van Dam
laatste tevens woordvoerder). Jonathan Bikker
- L id Arts Panel, the National Trust,
- Redactielid Aziatische Kunst.
Amsterdam;
heid’, najaar 2011. Reinier Baarsen
portkunst, TEFAF Maastricht;
juni); - Bestuurslid Blue Shield Nederland; - Organisator Masterclass ‘The con-
77 Renovatie van het dak, 23 februari 2010. Foto Marco Okhuizen / Hollandse Hoogte
struction of flat decorated doors of Dutch seventeenth-century cabinets’, Ateliergebouw, 4-7 oktober;
Eeuw, documentaireserie; - L id werkgroep AGORA (VU en Rijksmuseum);
Hertzbergerprijs.
- L id adviescommissie tv-serie ‘We ko-
voor de restauratie van de beschilderde
men even sorry zeggen’, AVRO/Juni-
Ab Hoving
archiefkast van Pierre Cuypers;
orSenior.
- L id bouwcommissie ‘De 7 Provinciën’, Bataviawerf, Lelystad;
ningen voor de restauratie van een kast
Ludo van Halem
toegeschreven aan Herman Doomer;
- Adviseur beeldende kunst Amster-
- L id keuringscommissie meubelen, TEFAF Maastricht.
- L id Werkgroep Kunstkritiek Neder-
Menno Fitski Kunst; - Bestuurslid Nederlands Genootschap voor Japanse Studiën; - Bestuurslid Hulsewé-Wazniewski Stichting; - Redactielid Aziatische Kunst; - Bestuurslid Stichting Tikotin; - Bestuurslid Stichting für Elise; - Bestuurslid Stedenband Leiden-Oxford.
- L id organiserend comité Stichting Ebenist voor 10th International Symposium on Wood and Furniture Conservation: Restoring Joints, Conserving Constructions, De Rode Hoed,
- S ecretaris/penningmeester Stichting Onvergetelijk; - S ecretaris/penningmeester Stichting Historisch Onderzoek Vrouwenlevens; - L id commissie Munt- en Penningkabinet van het Koninklijk Oudheidkundig
dernemen; - L id Raad van Advies De Nieuwe Kerk; - L id inhoudelijke begeleidingscommissie Het Grachtenhuis; - Lid werkgroep Atlas of Mutual Heritage;
fonds voor geschiedenis en kunst;
the Dutch; nationale Erfgoedactiviteiten (CIE); - L id NHM-commissie van het KNHG; - L id adviescommissie De Gouden
- L id Peer review committee INES beamline, Rutherford Appleton Laboratory, Didcot, Engeland; - Organisator SR2A 2010, Amsterdam, 7-11 november.
Cathy Jager
Huigen Leeflang
- L id programmaraad ICT, Erfgoed
- Bestuurslid Werkgroep Zeventiende
Nationaal Historisch Museum; - L id adviescommissie kunstbezit Remonstrantse Gemeente Rotterdam; - L id inhoudelijke begeleidingscommissie Het Grachtenhuis.
Martin Jürgens - ‘ Natte collodium negatieven’, work-
Stichting PAN, Utrecht;
- Jurylid Canonprijs en Fotoverhaal van het Jaar voor De Zilveren Camera (NVF).
burden’, Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam, 30 mei-1 juni;
- M asterclass Plastics, Instituut Collectie Nederland, 13-16 september.
Drawings, 1520-1620’, congres
- L id Beroepenveldcommissie
‘Historians of Netherlandish Art’,
Hogeschool Inholland, Diemen.
Rijksmuseum, 29 mei; - L id tentoonstellingscommissie ‘Lucas
Geert-Jan Koot - Bestuurslid Artlibraries.net; - Voorzitter bibliotheekcommissie
Design; - L id Raad van Advies Koninklijk Oudheidkundig Genootschap; - L id Raad van Toezicht Stichting Amstel 218; - Bestuurslid Vereniging Rembrandt; - V icevoorzitter bestuur Vereniging Rijksgesubsidieerde Musea;
van Leyden en zijn tijd’, Stedelijk Museum De Lakenhal, Leiden; - L id adviescommissie tentoonstelling
Award; - Voorzitter Penseeljury (CPNB);
- L id Raad van Advies World Press Photo; - L id Comité van Aanbeveling Behoud Jan Steen; - L id Raad van Advies KetelFactory in Schiedam; Mesdag; - L id Comité van Aanbeveling Schutterij van Amsterdam; - L id Comité van Aanbeveling Stroom
(Institute for Migration and Ethnic Studies).
- M asterwerkgroep ‘De herkomst van
Collectie, Amsterdam; - Lid comité van voorbereiding tentoon-
- L id comité van voorbereiding tentoonstelling Aert Schouman (1710-1792) in Dordrechts Museum, Dordrecht, en Rijksmuseum Twenthe, Enschede, 2013-2014. Pieter Roelofs - Jurylid Jan van Gelderprijs; - Adviseur aankopen oude schilderkunst, Mondriaan Stichting. Erwin van Rooij - Bestuurslid Stichting Federatief Pensioenfonds; VRM. Hans Rooseboom
Suzan Meijer
nale Konst-Gallerij tot het Nieuwe
- Onderzoek in opdracht van het
- L id werkgroep symposium jubileum
Rijksmuseum’, UvA, september- december; - L id adviescommissie kunst, Prins
restauratie gevels en daken van het
Bianca du Mortier
- S ecretaris en bestuurslid Werkgroep
Koninklijk Paleis Amsterdam;
- Bestuurslid ICOM Costume Committee;
Bernhard Cultuurfonds;
- Adviseur Rijksgebouwendienst inzake
NWO, Den Haag;
‘B.C. Koekkoek-Haus’, Kleef; - Bestuurslid Stichting Cornelis Bakker
19de-eeuwse schilderijen: van Natio-
Textielcommissie;
zoeksprogramma Science for Arts,
en tekenkunst tot omstreeks 1850; - L id Kuratorium van de Stiftung
- L id CAO-onderhandelingsdelegatie
- Gastdocent Wandtapijten, UvA, 6 april.
- Medeauteur interdisciplinair onder-
Tijdschrift voor Nederlandse prent-
Den Haag; - L id Maatschappelijke Adviesraad IMES
Historisch Museum, Amsterdam.
marketingwerkgroep van AdamNet;
denker van Rodin;
- Redactielid Delineavit et Sculpsit.
- L id Comité van Aanbeveling Panorama
Jenny Reynaerts
Museum Laren inzake restauratie
Genootschap;
stelling Nicolaas Verkolje (1673-1746) in
lijk Museum Alkmaar en Amsterdams
Robert van Langh
van het Koninklijk Oudheidkundig
Rijksmuseum Twenthe, Enschede, 2011;
Jacob Cornelisz van Oostsanen, Stede-
Architecture Thesaurus.
- Conservator Atlas van Amsterdam
- L id Raad van Advies Nieuwe Kerk;
Genootschap;
- L id klankbordwerkgroep Art and
Robert-Jan te Rijdt
- L id Raad van Advies Chabotmuseum;
van het Koninklijk Oudheidkundig
- Redactielid De Boekenwereld;
- Bestuurslid Stichting Museum
workshop ‘The Diffusion of Styles and Motifs in Netherlandish Prints and
Freek Heijbroek
van Rijsewijk;
- [met Nadine Orenstein] Organisatie
Karen Keeman
- L id begeleidingscommissie Singer
- Bestuurslid Stichting Pieter Haverkorn
congress ‘Digitization: blessing or
3-5 september;
- Docent auteursrecht GO-opleidingen Den Haag;
- Medeorganisator CODART Dertien
shop bij Stephan Sappert, Hamburg,
- Bestuurslid AdamNet en voorzitter - Bestuurslid Stichting Sophia en
Eeuw; - L id programmacommissie CODART;
- L id redactieraad Portrettengalerij
- L id Awad/Wad -(Atlantic) World and - Related expert Centrum voor Inter
- L id Peer review committee NSF-SciArt
- Voorzitter Raad van Toezicht Droog
- Voorzitter jury SHELL Young Technical
Genootschap, Amsterdam; - Bestuurslid Stichting Charema,
Cécile van der Harten - L id Raad van Toezicht Cultuur en On-
History.
Nederland.
Amsterdam, 8 en 9 oktober. Martine Gosselink
- Redacteur Scheepshistorie/Maritime
Gijs van der Ham
- Voorzitter Stichting Mompou; Gert van Gerven
Synchroton, Saint-Aubain, Frankrijk;
dams Fonds voor de Kunsten; land 1885-2000.
- Voorzitter Vereniging voor Japanse
- L id Peer review committee Soleil
Panel, Arlington, Verenigde Staten;
- Adviseur Stedelijk Museum Roermond
- Adviseur Museum Boijmans Van Beu-
78
Nieuwenkamp; - Juryvoorzitter Stichting Menno
- L id werkgroep Kostuumconservatoren Nederland.
- S amenstelling tentoonstelling Piet Esser. Atelierfoto’s uit Parijs 19471954, Museum Beelden aan Zee, Scheveningen.
19de eeuw; - Bestuurslid Stichting Schone Kunsten rond 1900/Fonds Lambertus Zijl; - L id begeleidingscommissie oeuvreca-
Wim Pijbes
talogus Cornelis Kruseman, RKD/
- L id Raad van Commissarissen Broad-
Rijksmuseum/ Stichting Familie
view Holding;
Nationaal Archief;
Kruseman.
Marijn Schapelhouman - Bestuurslid Museum In ’t Houten Huis, Museum voor het Schermereiland, De Rijp; - L id Maatschappij der Nederlandse Letterkunde;
79
- L id wetenschappelijke begeleidingscommissie van het project ‘Bestands-
Laurent Sozzani
Manja Zeldenrust
- L id begeleidingscommissie Onderzoek
- L id begeleidingscommissie Vredes
catalogus vijftiende- en zestiende-
en Restauratie Wapenborden van de
paleis, restauratie plafond Gerard de
eeuwse Nederlandse tekeningen in
Vliesridders uit de Grote of Sint Jacobs-
Lairesse;
Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam’. Kees Schoemaker - S ecretaris adviescommissie kunstbezit Remonstrantse Gemeente Rotterdam - L id gebruikerscommissie interuniver-
kerk in Den Haag; - Gastdocent vierdaagse workshop,
Organogram
- L id begeleidingscommissie restauratie
Raad van Toezicht
schilderijen collectie Stichting Van
Helsinki Metropolia University of
Foreest en Van Egmond van de
Applied Sciences, Vantaa, Finland;
Nijenburgh, Alkmaar.
- Gastdocent vierdaagse workshop,
Hoofddirecteur
Hochschule der Künste, Bern, Zwitserland.
sitair onderzoeksprogramma ToKen
Directieteam
Harm Stevens Frits Scholten - Redactielid Nederlands Kunsthistorisch
Directeur Collecties
- L id Raad van Advies Hermitage
Zakelijk Directeur
Amsterdam.
Jaarboek; - Redactielid Wallraf-Richartz-Jahrbuch;
Gwen Tauber
- Redactielid Kunstschrift;
- Voorzitter adviesraad opleiding
- Redactielid Studies in Netherlandish Art and Cultural History; - L id advisory board van The Sculpture
Conservering en Restauratie, UvA; - L id commissie Educatie, Restauratoren
Directiesecretariaat
Communicatie & Marketing
Projectbureau Huisvesting
Development
Nederland.
Journal; - L id French Bronze Study Group;
Matthias Ubl
- Bestuurslid (ex officio) Museum voor
- Medeorganisator conferentie ‘Systems
Religieuze kunst, Uden; - Voorzitter Stichting Nederlandse Kunsthistorische Publikatiën;
of Perception’ (2011), Arbeitskreis für Niederländische Kunst-und Kultur geschichte (ANNK), Frankfurt.
- L id comité van aanbeveling Stichting tot Instandhouding en Behoud Needse
Arie Wallert
Beelden;
- R ijksgecommitteerde eindexamens
- Bijzonder hoogleraar Theorie en geschiedenis van de collectievorming
Sector Collecties
opleiding restauratoren;
Sector Presentatie
Zakelijke Sector
- Redacteur ArtMatters.
(Rijksmuseumleerstoel vanwege het Rijksmuseum Fonds), Vrije Universiteit
Gregor Weber
Amsterdam (sinds 1 september).
- Honorarprofessor Universität
Bibliotheek
Bureau a Collecties
Publicaties
Publiek & Educatie
Tentoonstellingen
Bamberg; Eveline Sint Nicolaas - L id Schutterijcommissie van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap; - S ecretaris Justus Lipsius Prijs.
- Voorzitter adviescommissie kunstbezit Remonstrantse Gemeente Rotterdam; - L id programmeringcommissie Science for Arts, Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek;
Beeldende Kunst
Conservering & Restauratie
Geschiedenis
Rijksprentenkabinet
Automatisering
Commerciële Zaken
Facilitair Bedrijf
Financiële Zaken
Personeel & Organisatie
Veiligheidszaken
- Redactielid Simiolus: Netherlands Anna Sla˛czka
Quarterly for the History of Art.
- Redactielid Aziatische Kunst.
80
81
Development
Registratie & Documentatie
Mw. H.S.C. Crebolder hoofd
Mw. G.W. Jacobs hoofd
Mw. E. Kalis accountmanager
Mw. X.I. Henny applicatiebeheerder
Rijksmuseum Fonds
Dhr. R.E. Blekman documentalist
Mw. J.P. Huisman assistent
Mw. S. van Gelderen documentalist
development/R ijksmuseum Fonds
Mw. I. Giesbers documentalist
Mw. M.H.A. van Oranje accountmana-
Dhr. B. Nederveen documentalist
ger Vrienden Rijksmuseum
Mw. C.H. Wittop Koning documentalist
Directie en stafafdelingen
Mw. C. L. Asjes assistent development/
Mw. M.E. Valeton registratiemedewerker
Directie
Vrienden Rijksmuseum
Mw. T.M. Bos projectmedewerker
Dhr. W.M.J. Pijbes hoofddirecteur
Mw. E.C. Martens medewerker fondsen
collectieregistratie
Personeel op 31 december 2010
Dhr. T.D.W. Dibbits directeur collecties
Mw. E. Doornbusch projectmedewerker Projectbureau Huisvesting
collectieregistratie
Dhr. D. Mooij hoofd
Mw. S.M. Broekhoven projectmedewer-
Directiesecretariaat
Mw. H.S. Schrawangen
ker catalogiseren
Mw. M.P. van de Wiel directiesecretaris
projectcoördinator
Mw. J.A.J. van Amelsvoort project-
Mw. J. Brom-Rijnhout directiesecreta-
Dhr. I. Santhagens projectleider
medewerker catalogiseren
resse
museale inrichting
Mw. H.M.K. Hovelmann projectmede-
Dhr. C. Anker zakelijk directeur a.i.
Mw. C.L. Goedhart directiesecretaresse
werker catalogiseren
Dhr. T. Kool medewerker archief
Sector Collecties
Mw. L.A. Jaeger projectmedewerker
Dhr. H.W.M. van der Lelie medewerker
Bibliotheek
catalogiseren
archief
Dhr. G.J.M. Koot hoofd
Mw. R. Jelles projectmedewerker
Mw. I. Peterse medewerker archief
Mw. C.M. ten Brug coördinator
catalogiseren
Mw. L.M. Blokhuizen-van der Werff
Mw. E.M. Sulenta projectmedewerker
Communicatie & Marketing
medewerker
catalogiseren
Mw. M.S. Meynen hoofd
Mw. M.P.M. Falke medewerker
Dhr. J.J.M. Vandommele project-
Mw. E. Kamphuis senior medewerker
Dhr. A.C.A. Knots medewerker
medewerker catalogiseren
pers & publiciteit
Dhr. W.M. Ouwerkerk medewerker
Mw. C.L. Verbeek projectmedewerker
Dhr. A.H.B. de Munnick senior
Dhr. G.E. Peters medewerker
catalogiseren
medewerker pers & publiciteit
Dhr. M. de Rooy applicatiebeheerder
Mw. A. Vrijdag projectmedewerker
Mw. J.J. Schneider medewerker pers
catalogiseren Mw. C. Thorig beeldbewerker
& publiciteit
Studiezaal
Mw. B.F.M. Veldhuizen-Kleinhoven
Mw. M. Stijkel coördinator
marketing manager
Dhr. L.P.J.C. Vosters assistent
Registrar’s Office
Mw. M.M.A. van Voorst Vader-van
coördinator
Mw. W. Brouwer hoofd
Deth salesmanager
Dhr. J.H.M. Bersee medewerker
Mw. J.A.A.M. Asselbergs registrar
Mw. A. Smeets assistent marketing &
Mw. J.P. Breidel medewerker
Mw. W.E.P. Hooites registrar
sales
Dhr. J. Durrfeld medewerker
Mw. C.J. Meffert-van Weele registrar
Dhr. M.P. Colly afdelingsassistent
Dhr. M.J. Rozestraten medewerker
Mw. A.D. Riep registrar
Mw. A.V. van Dorssen senior mede-
Dhr. J.R. Schindler medewerker
Mw. A.S. Swart registrar
Dhr. M. Blokpoel accountmanager
Bureau Collecties
Beheer & Behoud
evenementen & ontvangsten
Mw. C. Jager hoofd
Dhr. W.A.P. Hoeben hoofd
Mw. A.A.N. van der Chijs coordinator
Dhr. K. Schoemaker collectiesecretaris
Dhr. D. Bakker medewerker
evenementen en ontvangsten
Dhr. J.A. Cok conservatie-adviseur
Mw. G. de Beer medewerker
werker evenementen & ontvangsten
82
83 Tijdens de renovatie van het hoofdgebouw wordt achter de schermen hard gewerkt aan onderzoek, beschrijving, registratie, restauratie en digitalisering van de collectie. Conservatoren bereiden bestandscatalogi voor, fotografen maken opnamen van diverse objecten
en een grote groep mensen werkt aan het project Prentenkabinet Online, waardoor achterstanden op het gebied van registratie worden ingelopen. Tot eind 2010 zijn er meer dan 100.000 objecten ingevoerd volgens internationale standaarden. Daarnaast wil het museum
met dit project de collectie prenten, tekeningen en foto’s van het Rijksprentenkabinet toegankelijker maken voor een groot publiek. Foto’s Myra May Fotografie
Mw. E.S. van Breemen medewerker
Dhr. J.G.A. de Hond conservator
Mw. M.C.M. van Schinkel senior
Mw. L.A.M. ’t Hoen redacteur
Inkoop & aanbesteding
Mw. S.A. Glerum, Mw. D.E. Haak,
Dhr. E. Kriger medewerker
Mw. E. Sint Nicolaas conservator
restaurator
Mw. M.M. Soethout redacteur
Mw. E.M.L. Faucon hoofd
Mw. A. Hageman, Mw. S.H. de Hair,
Mw. J.D. Kroon medewerker
Dhr. H. Stevens conservator
Dhr. L.S.G. Sozzani senior restaurator
Mw. E. Slob coördinator extern beeld
Mw. M.H.M.S. Erkens assistent
Mw. J.M. van Houten, Mw. L. Ketelaars,
Mw. B. Naarden medewerker
Dhr. S.J.J. van der Vliet conservator
Mw. G.M. Tauber senior restaurator
Dhr. P.J.G.M. Gorgels webeditor
Mw. M.M. Mariee assistent
Mw. S. Khan, Mw. N.G. Kuik,
Mw. J. Pugh medewerker
Mw. H.J. Baruch junior conservator
Mw. J.W. van Bennekom restaurator
Dhr. M.J. Omtzigt assistent webeditor
Dhr. B. da Silva Curiel medewerker
Dhr. T. Mostert junior conservator
Mw. D. Christoforou restaurator
Automatisering
Laan,
Mw. A.H. Coerdt restaurator
Publiek & Educatie
Dhr. R. Hendriks hoofd
Mw. S. Lopes, Mw. N. Mehrer,
Dhr. R. Zwart medewerker
Rijksprentenkabinet
Mw. S.J. Creange restaurator
Mw. H.J. Broekgaarden hoofd
Dhr. D.G.L. Janson netwerkbeheerder
Mw. A.M. Meijer, Mw. A. van Oostveen,
Dhr. D. Kemper depotbeheerder
Dhr. M. Schapelhouman senior
Mw. C. Holz restaurator
Mw. A.A.M. Smits secretaresse
Dhr. P. van Kooten netwerkbeheerder
Mw. A. Oudshoorn, Dhr. C. Ploeger,
Dhr. I.P. Rijkers depotbeheerder
conservator
Dhr. M.C. Jurgens restaurator
Mw. P.A.M. Kintz medewerker educatie
Dhr. F.A.M. van ’t Hoff systeembeheer-
Mw. M. Sarovic, Mw. P.G. Schelstraete,
Dhr. G. Smit medewerker
Mw. M.M. Boom conservator
Mw. A.A. Krekeler restaurator
Dhr. T. van der Meer medewerker
der/applicatieprogrammeur
Dhr. C.J.A.M. Sigmans,
Beeld
Dhr. J.F. Heijbroek conservator
Mw. B. Lamain restaurator
educatie
Mw. H.W. Geerdink applicatiebeheerder
Mw. N.J. Slingerland, Dhr. C.C. Volkers
Mw. C.V.M. van der Harten hoofd
Dhr. H. Leeflang conservator
Mw. I.E. Verslype restaurator
Mw. R. Meijer medewerker educatie
Dhr. J. van Kempen medewerker help-
- Medewerkers publieksinformatie
Mw. I. Labeur accountmanager
Mw. J.D. de Raad conservator
Dhr. A.R.J. Pappot junior restaurator
Mw. D. Schreurs medewerker onderwijs
desk
Mw. W.P.C. Bellaar Spruyt, Mw. M.C.
Mw. A.L. van Lingen accountmanager
Dhr. R.J.A. te Rijdt conservator
Dhr. G.W. van Gerven junior restaurator
Mw. F.A.M. Jorna junior medewerker
Dhr. M.J. Sinester medewerker helpdesk
Mw. S.M.C. Patijn accountmanager
Dhr. H.T. Rooseboom conservator
Dhr. H.J. Dolmans medewerker
onderwijs
Dhr. M.J. den Engelsman fotograaf
Mw. P.L.M. Verhaak junior conservator
restauratie
Dhr. H.J. Klein Gotink fotograaf
Dhr. D.R. Horst wetenschappelijk
Dhr. F.P.H. Pegt fotograaf
medewerker
Mw. S. Rebers fotograaf
Mw. P.P. de Haan projectmedewerker
Mw. C.M. van Wijk fotograaf
Broekema, Mw. K. Popovic, Mw. C. Silveira de Sousa Oliveira
Commerciële Zaken
- Kassiers
Zakelijke Sector
Mw. P.C. Hofman hoofd
Dhr. S. Balbahadoer,
Sector Presentatie
Personeel & Organisatie
Mw. M.E.T. de Roo-van Berckel staf
Mw. H.H. Cosar-Swart, Mw. S. Daher,
Tentoonstellingen
Dhr. G. Hoek hoofd
medewerker productontwikkeling
Mw. H. Milde, Mw. W. Oosterbroek,
Dhr. T. Zeedijk hoofd
Dhr. H. Soetekouw hoofd a.i.
Dhr. M.A.G. Bakker coördinator inkoop
Dhr. A.E.G.F. Romero, Dhr. J. Veerling,
Conservering & Restauratie
Mw. M.E. Janknegt 1e secretariaats-
Mw. I.M. Horvath secretaris or
& logistiek
Dhr. O.D.J.D.J. Willig
Mw. I. Regtien fotograaf Dhr. R.J.C.H.M. van Langh hoofd
medewerker
Mw. J.H. Jansen personeelsadviseur
Mw. P.H. Ipenburg administratief
- Medewerkers verkoop
Beeldende Kunst
Mw. A. Zwart secretaresse
Dhr. J.T.M. Muller assistent inrichtings-
Mw. J.D.M. Wellink personeelsadviseur
logistiek medewerker
Mw. D. Occelli eerste medewerker
Dhr. G.J.M. Weber hoofd
Mw. J.M. van Iperen technisch analist
projecten
Mw. A.N.T. Valentijn hoofd personeels-
Mw. V.A.R. Wanrooij operations-
Dhr. P.J.J. Wessels eerste medewerker
Mw. F.A. Koens secretaresse
Dhr. A. Wallert natuurwetenschappe-
en salarisadministratie
manager
Mw. L. Ayal tweede medewerker
Dhr. R.J. Baarsen senior conservator
lijk onderzoeker
Tentoonstellingsprojecten
Dhr. H.P. Boot adviseur personeel &
Dhr. H.U.M. Stiller medewerker
Mw. W.B. Day tweede medewerker
Dhr. D.R. Bull senior conservator
Dhr. P.H.J.C. van Duin hoofd restaura-
Mw. S. van Elst projectcoördinator
salarisadministratie
Dhr. J.D. van Dam senior conservator
tieatelier
Mw. E. Hermans projectcoördinator
Dhr. P. Willemsen salarisadministrateur
Facilitair Bedrijf
Mw. M.G.M. Smit tweede medewerker
Mw. J.A.H. Reijnaerts senior conservator
Dhr. A.J. Hoving hoofd restauratieate-
Mw. J.K. Hoog Antink project-
Mw. A.A. Dekker medewerker
Mw. C.R.M.C. Keeman manager
Mw. C.J. Oudewaal-Rowold derde
Dhr. F.T. Scholten senior conservator
lier
coordinator
personeelsadministratie
Dhr. W. Visser roosterfunctionaris
medewerker
Dhr. D.P.J. Biemond conservator
Mw. I.M. van Leeuwen hoofd restaura-
Mw. M.B. Jansen projectcoördinator
Mw. R. van Leth-Elemia catering-
Dhr. S.F. Tjan derde medewerker
Dhr. J. Bikker conservator
tieatelier
Mw. D.V. Riabokon-Muller project-
Financiële Zaken
medewerker
Mw. J.S. Gomes-Monteiro vestiaire-
Dhr. J. van Campen conservator
Mw. S.L. Meijer hoofd restauratieatelier
coördinator
Dhr. E.J.M. van Rooij controller
Dhr. M. Pantelic applicatiebeheerder
medewerker
Dhr. I.S. Schutz tweede medewerker
Dhr. F. du Bois uitvoerder evenementen
Mw. M.A. de Vries hoofd
Dhr. M. Fitski conservator
Mw. I.R. Parthesius-Garachon hoofd
Dhr. L.E. van Halem conservator
restauratieatelier
Inrichtingsprojecten
Mw. J.J.A. Plomp-Agterberg staf-
Frontoffice
Mw. D. Aldenzee medewerker
Mw. B.M.A.M. du Mortier conservator
Mw. M. Zeldenrust hoofd restauratieate-
Mw. W.R.M. Peters medewerker
medewerker
Mw. A. van der Leest manager
reserveringen
Dhr. P.J.A. Roelofs conservator
lier
vaste collectie
Dhr. J.V. Groot senior medewerker
Mw. M. Mendez Guedez floormanager
Mw. C.J. van Meggelen medewerker reserveringen
Mw. A.A. Sla˛czka conservator
Mw. M.T.W. Albers senior restaurator
Dhr. J.T.M. Muller assistent
Mw. A.E. Roon senior medewerker
Dhr. V.J. Spijker floormanager
Mw. F.M. Diercks junior conservator
Dhr. A. Ames senior restaurator
Dhr. B.O. Huininga medewerker groen-
Mw. Y.V. Courtar medewerker
Mw. M.H.M. van der Venne floor-
Dhr. M. Ubl junior conservator
Dhr. H. Baija senior restaurator
voorziening
Dhr. C.R. Kerkhoff medewerker
manager
Backoffice
Dhr. R.J. Muntslag medewerker
- Publieksmedewerkers
Dhr. C.G.M. Langemeijer manager
Dhr. I.L. Breebaart senior restaurator
84
Mw. H. Kupperman, Mw. S.G. van der
Geschiedenis
Dhr. M.A.A.M. van de Laar senior
Publicaties
Dhr. S. Soudagar medewerker
Mw. M.E. Baeten-Romero,
Dhr. W.B.J. Taal magazijnbeheerder
Mw. M. Gosselink hoofd
restaurator
Dhr. P.H.M. Pronk uitgever
Mw. I.J. Theunissen-van de Streek
Mw. M. Boonstra, Dhr. S.F. Daams,
Dhr. H.J. Hilhorst magazijnbeheerder
Dhr. G. van der Ham senior conservator
Dhr. W. de Ridder senior restaurator
Mw. X. van Gelder hoofdredacteur
medewerker
Mw. F.L. Dekker, Mw. M.J.J. Franssen,
Dhr. A. Toumi magazijnmedewerker
85
Dhr. R.J. Gasper servicedeskmedewerker
- Portiers
Lankheet, Dhr. K.B. Kuijpers,
Bibliotheek
Mw. D. Roosendaal servicedesk-
Dhr. A.D. Bekker, Mw. J. Brandsma,
Mw. A.C.M. Nellen, Mw. D.M.C. den
Mw. M.P. Hohmann
medewerker
Dhr. K. Dekker, Mw. D. Djuric,
Ouden van Ierssel, Dhr. J.A . Quintero,
Bureau Collecties
Ondernemingsraad
Dhr. P.L.A. Buffing bode/medewerker
Dhr. P.M. Falet, Dhr. M.A.A. Giesen,
Dhr. K. Ramlal, Dhr. S.J. Sint Jago,
Dhr. M.H.G. ’t Klooster, Mw. B.N.
Mw. I.M. van Leeuwen voorzitter
postkamer
Dhr. A. de Graaff, Dhr. M.J.T. Quentin,
Mw. M. Steijn, Dhr. R.T. Strijder,
Kovacs, Dhr. V. Martens
W.A.P. Hoeben
Dhr. F.A.L. Reijnders bode/medewerker
Dhr. R. Scholten, Mw. C.W. Sopamena,
Dhr. E. Swaving Dijkstra,
Beheer & Behoud
Mw. L. Liche
postkamer
Mw. R.J. Visser
Mw. R. Youssef-Silleman
Mw. M.J.J.M. van Erp, Dhr. B. Grouls,
Mw. C.M. van Luit-Heijne
Mw. A.E.H. Hermkens
Mw. Ch.J. van Meggelen
Dhr. F.G. Wessels bode/medewerker
D. Usenki
postkamer
Surveillancedienst
Overigen
Beeldende Kunst
F.P.H. Pegt
Mw. C.M. van Luit-Heijne telefonist/
Mw. H.M. Kruse teamleider
Museumdocenten
Mw. S.C. Alvares-Correa, Mw. T.A.
A.M. Plomp
receptionist
Dhr. N. van der Kuil teamleider
Mw. J.V.S. ten Berge, Mw. E. Cnossen,
de Beaufort-de Haseth Moller,
Mw. D. Schreurs
Mw. P. Plomp-Besse telefonist/
Dhr. R.C.P. de Leeuw teamleider
Mw. D.A.E. de Groot, Mw. P. Karlas,
Mw. S. van Dongen, Dhr. D.G.C. de Haan,
D. Usenki
receptionist
Dhr. C.E. Schenkers teamleider
Mw. T. Koldewij, Mw. E. Kuiper,
Mw. F.J. ter Haar, Mw. W.M.J. Hendriks,
Mw. I.M. Horvath ambtelijk secretaris
Mw. M. See telefonist/receptionist
- Senior surveillancemedewerkers
Mw. A.I. Liemburg, Dhr. P.A.M.
Mw. L.S. d’Hont, Mw. J. Korschanowski,
Mw. H.L. Smit-van Hemert telefonist/
Dhr. L. Al Gam, Dhr. A.C. van Axel
Pelkmans, Mw. C.N. Pols, Mw. S.A.
Mw. B.N. Kovacs
receptionist
Dongen, Mw. P. Balak, Dhr. C.A.
Poutsma, Dhr. J.S. van Schie,
Geschiedenis
Dhr. E. Hilverda huismeester
Bekkenutte, Dhr. A.H. Bouanani,
Mw. H.J.M. Schueler, Dhr. J.L.M.
Dhr. R.K. Kramer, Mw. J.W. Schnitzeler
Mw. C. Bersabal medewerker telcentrum
Mw. J. van den Brink, Mw. M. Cupac-Sopic,
Steendam, Mw. M. Wattel, Mw. E.
Rijksprentenkabinet
Mw. Y.J.M. Limburg-van Vliet mede-
Dhr. M. Davids, Mw. C.H. Eggink,
Wildenborg, Mw. A. Zito Lema,
Mw. S.M. Broekhoven, Mw. E. Cappon,
werker telcentrum
Dhr. L. El Asri, Dhr. T. Geurtsen,
Mw.M. van Zuilen
Mw. P.P. de Haan, Dhr. O.G. Kik, Mw. B.
Mw. T. Meser-van Geemen medewerker
Dhr. A. Goedhart, Mw. A. Kartopawiro,
telcentrum
Dhr. B. Klaassen, Dhr. H.J. Knukkel,
Museumdocenten voor het Canon-
Conservering & Restauratie
Dhr. S. Soudagar medewerker telcentrum
Dhr. R.J. Kurpershoek, Dhr. N.M.
programma JIJ & de Gouden Eeuw
Mw. M.P. de Bovis, Mw. E.B. Boyce-Gore,
Dhr. A. Topcuoglu medewerker
Lankhaar, Mw. L. Liche, Dhr. A.M. Lux,
Mw. W. ten Cate, Mw. B. ten Hoopen,
Dhr. J.P. Dorscheid, Mw. C.H. Idrac,
telcentrum
Dhr. A. el Messaoudi, Dhr. N.J. van der
Mw. D. Jordans, Mw. L. Kanters,
Dhr. M. Kuhlenkotter, Dhr. Y.L.
Meulen, Dhr. M. Nauta, Mw. D. Pantelic,
Mw. G. Lanting, Dhr. R. van Loenen,
Rosenziveig, Mw. J.C. Vaz Pedroso
Techniek
Dhr. A.M. Plomp, Mw. R. Rens-Stenekes,
Mw. R. Moors, Mw. I. Pol, Mw. I. Verheijen
Publicaties
Dhr. N.H. Stoop hoofd
Mw. E.M. Schadee Plaggenburg, Dhr. A.
Dhr. B.R. Beekman technisch
Schuszler, Dhr. D. Singh, Dhr. D.N.
Rondleiders
Publiek & Educatie
inspecteur/adviseur
Snoep, Dhr. B. Suringbroek, Dhr. M.
Mw. A.E. Aegerter, Mw. F. Alonso de
Mw. J. Baart, Mw. F.A.M. Jorna
Dhr. J. van Nierop coördinator
Teijsse, Dhr. C.P. Toby, Dhr. F. Topal,
Florida, Mw. K. Christof, Mw. M. Ciuraj,
Veiligheidszaken
onderhoud & beheer
Dhr. D. Usenki, Dhr. J.W.R. Visser,
Mw. C.I.M. Cossais-Giel, Mw. G.M.E.
Dhr. N.R.S. Dataram
Dhr. P.H. Lammers installatiemonteur
Dhr. R.B. van der Voorn, Dhr. R. Yilmaz
Franceschini, Mw. L.B.M. van Grieken,
Surveillancedienst
Dhr. B.P. Swemle installatiemonteur
- Surveillancemedewerkers
Dhr. R.F.M. Kassenaar, Mw. M.C.J. Kleinen,
Dhr. N. Mineur
Dhr. A.F. Tomasouw installatie-
Mw. M. von Aesch-Baas,
Mw. N.G. Kuik, Dhr. Y.D.E. van der
monteur
Mw. T. Alakhramsing-Chinnoe,
Linden, Mw. A.J. Moll-Breebaart,
Vrijwilligers Dhr. I. Reesing beeldende kunst
E.M. Wehkamp
Mw. A.J. van Egmond
Mw. R.B. Balbahadoer-Sewtahal,
Dhr. M.V. Quint, Mw. M.C.H. Snijders,
Veiligheidszaken
Mw. M.F. Banen, Mw. M. Baranic-Deda,
Mw. M.L. van Soest, Mw. V. Steijn,
Dhr. E.M. Broersma hoofd
Mw. A. Beeksma, Dhr. F. van den Braak,
Dhr. R. Uterwijk, Mw. B.E. Viergever
Dhr. P.D. de Vries adjunct-hoofd
Dhr. T.A. Dahmen, Mw. A.M. Dosljak-
Mw. H.A. Tomasouw stafmedewerker
Steblaj, Mw. C. Gotschin-Birambie,
Stagiairs
J. van Kempen penningmeester
Dhr. H. Heimens, Mw. W.J. Holkamp,
1 januari tot en met 31 december 2010
Mw. H.L. van Hemert-Smit secretaris
Personeelsvereniging F.G. Wessels voorzitter
Mw. G. de Beer
Toegangsbeheer en brandveiligheid
Mw. D. Joosten, Dhr. P.I. Keizer,
Dhr. M.M. van Egmond medewerker
Dhr. M.H.G. van ’t Klooster,
Communicatie & Marketing
Mw. D. Djuric
bhv/brandwacht
Dhr. D.M. van Kooten, Mw. M.H. Koster-
Mw. D.E. Smeenk
Mw. E.M. Schadee-Plaggenburg
86
87 Tijdens de renovatie van het hoofdgebouw wordt achter de schermen hard gewerkt aan onderzoek, beschrijving, registratie, restauratie en digitalisering van de collectie. Conservatoren bereiden bestandscatalogi voor, fotografen maken opnamen van diverse objecten
en een grote groep mensen werkt aan het project Prentenkabinet Online, waardoor achterstanden op het gebied van registratie worden ingelopen. Foto Myra May Fotografie
..
Financieel verslag
Verslag van de Directie Resultaten In het boekjaar 2010 trad een licht herstel op ten opzichte van 2009, het jaar waarin de gevolgen van de recessie sterk voelbaar waren. De bezoekersaantallen kwamen 2% hoger uit dan in 2009
89
Verslag van de directie Resultaten Toelichting op de resultaten Goed bestuur Het nieuwe Rijksmuseum
en ook 2% hoger dan begroot. Dit in combinatie met succesvolle fondsenwerving en een extra subsidiebedrag in het kader van de Matchingsregeling van het Ministerie van OCW leidde er toe dat de totale baten hoger uitkwamen dan begroot. De totale eigen inkomsten over 2010 bedroegen hierdoor 42% van de totale baten exclusief de incidentele subsidies van het Ministerie van OCW.
95
Geconsolideerde jaarrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerde categoriale exploitatierekening Geconsolideerd kasstroomoverzicht Waarderingsgrondslagen
De kosten kwamen per saldo lager uit dan begroot doordat de reservepost algemeen onvoorzien niet hoefde te worden aangesproken. Hierdoor hoefde in 2010 slechts een bedrag van € 1.296.000 van de posten opbrengst reizende tentoonstellingen en exploitatiebijdrage het nieuwe Rijksmuseum te worden aangewend in plaats van de begrote € 2.116.000. Het positieve
99
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde categoriale exploitatierekening
108 Overige gegevens 110
Meerjarenoverzicht
verschil kan in reserve worden gehouden voor de nog komende jaren van het renovatietraject. De omvang en de samenstelling van het resultaat over 2010 ten opzichte van de begroting kunnen als volgt worden samengevat:
Samenvatting exploitatiesaldo uitkomst
begroting
verschil
Resultaat op gewone bedrijfsuitoefening
-989
-1.942
953
Resultaat op aankopen
-430
-200
-230
123
26
97
1.296
2.116
-820
-
-
-
(bedragen x € 1.000)
Resultaat op huur en kosten het nieuwe Rijksmuseum (HNR) Resultaat op reizende tentoon stellingen en exploitatiebijdrage HNR
Totaal exploitatiesaldo
Om een beter inzicht te geven in de omvang en samenstelling van het resultaat wordt in de resultatenanalyse het resultaat uitgesplitst naar de verschillende onderdelen van het resultaat. Het resultaat op gewone bedrijfsuitoefening betreft het resultaat behaald met de reguliere museale activiteiten. De andere resultaten betreffen de (soms) minder beïnvloedbare (project matige) onderdelen van het resultaat waarbij soms grote afwijkingen aan de kosten- en batenkant optreden tussen begroting en realisatie maar die uiteindelijk wel een budgettair neutraal resultaat opleveren. Een nadere cijfermatige toelichting op de diverse onderdelen van het resultaat en de samenstelling hiervan is onderstaand opgenomen:
88
89 Het in volle glorie geheel in Cuypers’ stijl teruggebrachte trappenhuis. Foto Amaury Miller / Hollandse Hoogte
Toelichting op de resultaten
Resultaat op gewone bedrijfsuitoefening (bedragen x € 1.000)
uitkomst
begroting
verschil
verschil
Baten
den. Dit laatste speelt onder meer bij de afdelingen Personeel &
Resultaat op aankopen
bezoeker bedroeg hierdoor in 2010 € 8,45 (begroot 2010: € 8,71,
Organisatie, Financiële Zaken en Automatisering. De totale kos-
(bedragen x € 1.000)
2009: € 7,69). De stijging van de gemiddelde entreeopbrengst per
ten van inhuur van derden over 2010 bedroeg € 1.356.000 ten
bezoeker ten opzichte van 2009 is een gevolg van de prijsverho-
opzichte van nihil begroot. Per saldo ontstaat hierdoor over 2010
ging per 1 januari 2010 van € 11,00 naar € 12,50.
een onderbesteding op het personeelsbudget van € 532.000.
Zie voor de omvang en de samenstelling van het bezoek p. 26-27.
De afschrijvingen op de materiële vaste activa kwamen in 2010
Entreegelden
7.573
7.625
-52
-0,7%
Rijksmuseumwinkel
2.322
2.538
-216
-8,5%
De inkomsten uit de verkopen van de museumwinkel kwamen
ongeveer uit op begroting. De kosten van tentoonstellingen
370
430
-60
-14,0%
ondanks de hogere dan begrote bezoekersaantallen € 216.000
waren € 232.000 lager dan begroot. Dit betreft voornamelijk
Overige winkels Sponsoring Overige opbrengsten Exploitatiesubsidie OCW (inclusief Matchingsregeling) Overige bijdragen Totaal baten
Salarislasten en inhuur derden Afschrijvingen Tentoonstellingen Algemeen onvoorzien Publiek & Educatie
2.732
2.895
-163
103
100
3
2.835
2.995
-160
Aangewend voor aankopen
3.195
3.195
-
70
-
70
Bijdragen voor aankopen Sponsoring voor aankopen Totaal baten
Lasten
567
40
7,1%
lager uit dan begroot. De gemiddelde besteding per bezoeker
de Avercamptentoonstelling waarvan het grootste deel van de
3.014
-6
-0,2%
3.265
3.195
70
17.012
337
2,0%
kosten reeds in 2009 was genomen en een deel van de (publici-
Totaal lasten
17.349
bedroeg € 2,47 terwijl bij de begroting was uitgegaan van € 2,60. De lagere gemiddelde besteding per bezoeker is vooral een gevolg
teits)kosten ten laste van het communicatie- en marketingbudget is genomen. De post algemeen onvoorzien is in de begroting
Resultaat op aankopen
-430
-200
-230
981
487
494
101,4%
van een lagere conversie (aantal bezoekers dat tot een winkel
32.210
31.673
537
1,7%
aankoop overgaat) dan waarvan bij de begroting was uitgegaan.
2010 gehandhaafd op het niveau van de begroting 2009 toen hij
Ook bij de winkel op het Museumplein en de webwinkel bleef de
in verband met de onzekere economische ontwikkelingen werd
De verschillende posten met betrekking tot kunstaankopen (aan-
omzet achter ten opzichte van de begroting. Van het Ministerie van
verhoogd van € 225.000 naar € 400.000. Daarmee werd ruim-
kopen, bijdragen en mutatie bestemmingsfonds) kwamen per
OCW werden extra subsidiebedragen ontvangen voor in totaal
te gecreëerd (in tijd en geld) voor bijsturingsmaatregelen in het
saldo € 230.000 negatiever uit dan begroot. Dit betrof met name
20.401
20.933
-532
-2,5%
1.627
1.607
20
1,2%
585
817
-232
-28,4%
27
400
-373
-93,3%
748
695
53
7,6%
€ 337.000. Dit betrof onder meer extra subsidie in het kader van
geval van tegenvallende bezoekersaantallen of andere tegenval-
aankopen van de afdeling Rijksprentenkabinet. Deze kosten wor-
de Matchingsregeling, een subsidie voor de kosten van de visita-
lers. Uiteindelijk is deze post alleen ingezet om de overschrijding
den echter gedekt door het niet aanwenden van de post algemeen onvoorzien (zie resultaat op de gewone bedrijfsuitoefening).
tie en een subsidie voor de kosten van een bruikleenverzekering.
op het aankoopbudget op te vangen (zie resultaat op aankopen).
Daarnaast was Rijksmuseum in 2010 bijzonder succesvol in het
De afdeling Publiek & Educatie kwam ongeveer op begroting uit.
1.343
1.041
302
29,0%
2.735
2.360
375
15,9%
werven van extra fondsen en bijdragen voor diverse activiteiten
Bij automatisering ontstond een overschrijding van € 302.000
766
657
109
16,6%
en projecten. Hierdoor werd een bedrag van € 494.000 aan extra
als gevolg van hogere licentiekosten, kosten van netwerken en
Publicaties
1.154
1.074
80
7,4%
inkomsten gegenereerd. Een en ander had tot gevolg dat de totale
dataverkeer en hogere kosten van enkele projecten zoals de im-
Kostprijs verkopen winkels
1.064
1.296
-232
-17,9%
baten per saldo € 537.000 hoger uitkwamen dan begroot.
plementatie van het ERP-pakket die complexer bleken dan aan-
Overige lasten
3.322
3.286
36
1,1%
De loonkosten over 2010 zijn € 1.888.000 lager dan begroot.
vankelijk verwacht. Bij de overige huisvestingslasten is sprake
Totaal lasten
33.772
34.166
-394
-1,2%
Deze onderschrijding ten opzichte van de begroting is onder meer
van een overschrijding van € 375.000 die een gevolg is van te
Operationeel resultaat uit bedrijfsuitoefening
-1.562
-2.493
931
-37,3%
ontstaan door het niet direct invullen van een groot aantal vaca-
laag begrote energielasten. Tevens bleek in 2010 na nader onder-
tures. Dit speelt voornamelijk in de sector Collecties en de Zake-
zoek dat de elektrarekeningen ook deels betrekking hadden op de
573
551
22
4,0%
lijke sector. Een andere belangrijke reden voor de onderschrijding
door de bouw afgenomen stroom die aan het project het nieuwe
is dat bij het opstellen van de begroting 2010 een voorzichtige
Rijksmuseum moeten worden doorbelast. Deze kosten zijn als-
inschatting is gemaakt van de pensioenlasten. Deze voorzichtige
nog in rekening gebracht bij het project. De kosten van publicaties
inschatting was destijds noodzakelijk omdat op dat moment de
ontwikkelden zich conform begroting. De lagere kostprijs van
uitkomsten van de gesprekken met de sociale partners ten aan-
€ 232.000 van de winkelverkopen is een gevolg van de lagere
zien van de inhoud en de kosten van de pensioenregeling nog niet
dan begrote omzet uit winkelverkopen in 2010. De overige pos-
In 2010 werd de Philipsvleugel 896.393 (2009: 876.453) keer
waren te voorzien. Doordat deze gesprekken uiteindelijk hebben
ten van de exploitatie kwamen per saldo € 36.000 negatief ten
bezocht tegenover een begroot bezoekersaantal van 875.000.
geleid tot een aanpassing van de pensioenregeling is hierdoor
opzichte van de begroting uit.
De verhouding van het nationale en internationale bezoek was
enige reserve in de begroting ontstaan.
De rente-inkomsten over 2010 kwamen ondanks de lage
32%/68% (begroot 2010: 35%/65%, werkelijk 2009: 33%/67%).
Het bleek voor een aantal vacatures moeilijk om (direct) de kwali
rentetarieven iets hoger uit dan begroot. Met een zorgvuldig
Het bezoekersaantal kwam hiermee 2% hoger uit dan in 2009 en
tatief juiste en betaalbare mensen te werven. Ook hierbij speelt het
liquiditeitsbeheer is gedurende het jaar getracht om gegeven
ook 2% hoger dan begroot. De hogere bezoekersaantallen zijn
hoge beslag dat de in te houden pensioenpremie legt op het bruto-
de omstandigheden de rente-inkomsten zoveel mogelijk te
Resultaat op gewone bedrijfsuitoefening
verschil
607
Automatisering
Totaal saldo rentebaten en -lasten
begroting
3.008
Overige huisvestingslasten Communicatie en marketing
uitkomst
Baten
Mutatie bestemmingsfonds aankopen
Lasten
90
een gereduceerd tarief toe. De gemiddelde entreeopbrengst per
-989
-1.942
953
49,1%
Resultaat op huur en kosten het nieuwe Rijksmuseum (bedragen x € 1.000)
uitkomst
begroting
verschil
Baten Subsidie OCW huur
10.197
10.398
-201
Subsidie OCW het nieuwe Rijksmuseum
24.094
18.359
5.735
ICN/UvA inzake Ateliergebouw Totaal baten
1.330
1.333
-3
35.621
30.090
5.531
Lasten Huren RGD structureel
7.480
7.885
-405
Overmaking saldo subsidie huur en structurele huren RGD aan project HNR
4.800
4.641
159
22.825
17.063
5.762
Afschrijving en servicekosten inrichting Ateliergebouw
218
254
-36
Exploitatiekosten Ateliergebouw deel ICN/UvA
175
221
-46
35.498
30.064
5.434
123
26
97
Declarabele kosten het nieuwe Rijksmuseum
Totaal lasten
Resultaat op huur en kosten het nieuwe Rijksmuseum
met name gerealiseerd in de eerste twee maanden van 2010 toen
nettotraject soms een belangrijke rol. Afdelingen waar directe
optimaliseren. Hierdoor kwamen deze inkomsten uiteindelijk
de succesvolle Avercamptentoonstelling werd gepresenteerd.
inzet van personeel noodzakelijk is (roostergebonden functies
toch € 22.000 hoger uit dan begroot.
Ondanks de hogere bezoekersaantallen zijn de inkomsten uit
zoals bij Veiligheidszaken) of afdelingen waarbij in het begin van
verleningsovereenkomst met Universiteit van Amsterdam (UvA)
entree uiteindelijk € 52.000 lager uitgekomen dan begroot. Door
2010 de werkdruk door de voortgang van verschillende projecten
en Instituut Collectie Nederland (ICN, inmiddels opgegaan in
een wijziging in de tariefstructuur nam het aantal bezoeken tegen
hoog was, moesten hierdoor een beroep doen op inhuur van der-
de RCE, Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed) voor het Atelier
De kosten en opbrengsten met betrekking tot de huur, de dienst-
91
gebouw en de kosten van het nieuwe Rijksmuseum zijn per saldo
en zal worden ingezet als de ontwikkeling van de exploitatie in de
ëerd. Dit Atrium staat niet alleen open voor museumbezoekers,
werpen die in het vernieuwde museum worden tentoongesteld.
bijna gelijk aan de begroting. De afwijkingen ten opzichte van de
toekomst dit noodzakelijk maakt.
ook anderen kunnen er een bezoek brengen aan de museum
Voor diverse niet-museale ruimtes zijn Programma’s van Eisen
winkel of het museumcafé. Rondom het hele gebouw loopt
opgesteld, o.m. voor Atrium, Bibliotheek, Studiecentrum,
van de huren over 2010 0,277% bedraagt terwijl bij de begroting
begroting zijn een gevolg van het feit dat de werkelijke indexering Goed bestuur
inmiddels een zogenaamde energiering waarin de technische
Teekenschool, depots, fotostudio’s, kantoren en winkel. In de
was uitgegaan van een indexering van 2,5%. Ondanks de budget-
Stichting Het Rijksmuseum wordt sinds de verzelfstandiging
voorzieningen en leidingen voor elektra, data, klimaatsysteem
Teekenschool zullen educatieve activiteiten worden aangeboden,
taire krapte heeft het Ministerie van OCW voor 2010 besloten
per 1 juli 1995 bestuurd volgens het Raad-van-Toezichtmodel.
enz. zijn ondergebracht.
die primair maar niet uitsluitend zijn gericht op het onderwijs.
de prijsbijstelling van de rijkssubsidie voor de huisvesting, in
De directie onderschrijft de Principes en Best-Practicebepalingen
De daken, gevels en ramen van het hoofdgebouw zijn geres-
Via diverse kanalen wordt informatie gegeven over de voortgang
tegenstelling tot die van de exploitatiesubsidie, wel toe kennen.
van de Code Cultural Governance en heeft deze grotendeels in de
taureerd, evenals de klok en het carillon die begin 2011 weer in
van het project. De Tweede Kamer ontvangt tweemaal per jaar
Hiermee is het Ministerie van OCW zijn inspanningsverplich-
statuten en/of het Directiereglement vastgelegd. In het lopende
gebruik zijn genomen. De nieuwe gebouwen, het Aziatisch
een voortgangsrapportage van de Staatssecretaris van OCW. Met
ting ten aanzien van het bijstellen van de huisvestingssubsidie
boekjaar wordt bekeken op welke punten statuten en reglemen-
Paviljoen en het Studiecentrum, zijn in ruwbouw gereed. Met het
de nieuwsbrief Het nieuwe Rijksmuseum wordt de buitenwacht op
evenals in voorgaande jaren ook over 2010 nagekomen. Deze
ten aanpassing behoeven om te voldoen aan principes en best-
werk in Villa en Teekenschool is eind 2010 begonnen.
de hoogte gehouden. Van deze gezamenlijke uitgave van OCW,
inspanningsverplichting houdt in dat het Ministerie van OCW de
practicebepalingen waar dit nu nog niet het geval is. Het gaat in
Met de af bouw van het interieur van het hoofdgebouw is
de Rijksgebouwendienst en het Rijksmuseum verschenen in
huisvestingssubsidie in principe op dezelfde manier aanpast als
het bijzonder om herijking van besluiten die zijn onderworpen
begonnen. In de praktijk blijkt dat bijsturing nodig is omdat oor-
2010 drie afleveringen. Middels hardhattours krijgt het publiek
dat de huren van de Rijksgebouwendienst worden aangepast maar
aan de voorafgaande goedkeuring van de Raad van Toezicht,
spronkelijke inzichten over het gebruik sinds het begin van het
de gelegenheid om zelf een kijkje te komen nemen in het hoofdge-
dit niet beschouwt als een juridisch afdwingbare verplichting.
bevoegdheden van directie respectievelijk Raad van Toezicht bij
(langlopende) project zijn gewijzigd. De gewenste veranderingen
bouw. Daarnaast werden ook het afgelopen jaar rondleidingen en
Onzekerheid over de daadwerkelijke toekenning van deze prijs-
het wijzigen van de statuten en het vaststellen en wijzigen van
blijken niet altijd meer mogelijk binnen de beperkingen die de
bezichtigingen georganiseerd voor diverse stakeholders en voor
bijstelling blijft hierdoor jaarlijks bestaan.
reglementen, benoeming en ontslag van directieleden en benoe-
kaders van tijd en geld opleggen. Ook het monumentale karakter
de pers. In november kon het personeel met familie tijdens een
De hogere subsidie van OCW inzake het nieuwe Rijksmu-
ming in functie van de voorzitter van de Raad van Toezicht.
van het gebouw blijkt soms op gespannen voet te staan met de
speciaal weekend met eigen ogen de vorderingen bekijken.
seum komt geheel overeen met de hogere dan begrote kosten
In het verslagjaar heeft de directie geregeld verantwoording afge-
dagelijkse museale praktijk. In overleg met de betrokken (monu
De opening van het nieuwe Rijksmuseum is voorzien voor de
van het nieuwe Rijksmuseum. De reden hiervan is dat de Rijks
legd aan de Raad van Toezicht over het door haar gevoerde beleid.
menten)instanties wordt gezocht naar goede oplossingen die het
eerste helft van 2013. Met het dichterbij komen van dit moment
gebouwendienst in 2009 vanwege de ingebruikname van een
De directie heeft driemaal vergaderd met de Raad van Toezicht
juiste midden houden tussen bewaren wat bewaard moet worden
verlegt de aandacht, die tot nu toe vooral gericht was op het
nieuw factureringssysteem een achterstand heeft opgelopen in
en houdt de Raad van Toezicht tussentijds op de hoogte van be-
en een eigentijds museum met de voorzieningen en het kwaliteits
realiseren van het project, zich naar de periode na opening en de
het factureren van de klantbijdrage van het Hoofdgebouw.
langrijke ontwikkelingen. De hoofddirecteur heeft regelmatig
niveau dat voldoet aan de wensen van de 21ste-eeuwse bezoeker.
exploitatie van het nieuwe museum. Het weer in gebruik nemen
Inmiddels zijn deze problemen opgelost en is een herzien
overleg met de voorzitter van de Raad van Toezicht. Viermaal per
In het voorjaar is besloten om niet verder te gaan met het alter-
van het hoofdgebouw en de overige gebouwdelen heeft gevolgen
factureringsschema opgesteld waarin de vorig jaar opgelopen
jaar stelt de directie een financiële rapportage op waaruit blijkt
natieve plan dat voorzag in een ingang vanuit de hoofdbeuk
voor de exploitatie. De kosten voor huur, onderhoud en gebruik
achterstanden worden weggewerkt. Dit leidt tot hogere dan be-
hoe de financiële resultaten zich ontwikkelen ten opzichte van
van de Passage in plaats van de ingangen vanuit de zijbeuken.
stijgen en er zullen meer medewerkers nodig zijn, o.m. voor
grote kosten in 2010 maar eveneens tot een hogere subsidie.
Resultaat op reizende tentoonstellingen en exploitatiebijdrage het nieuwe Rijksmuseum (bedragen x € 1.000)
uitkomst
begroting
verschil
Subsidie OCW: exploitatiebijdrage HNR
485
700
-215
Opbrengst reizende tentoonstellingen
811
Baten
Resultaat op reizende tentoonstellingen en exploitatiebijdrage HNR Totaal exploitatiesaldo
92
1.296
-
1.416
2.116
-
-605
-820
-
de begroting. Middels kwartaalberichten wordt aan de Raad in-
Hoewel het plan kon rekenen op brede steun, heeft het geen
beveiliging en publieksservices. Bij het opstellen van een nieuwe,
zicht gegeven in de activiteiten van het museum op het gebied van
vervolg gekregen, omdat het niet kon worden ingepast in het
sluitende exploitatie werpen de plannen van het kabinet hun
de collecties, tentoonstellingen, publicaties, wetenschappelijk
financiële kader en de planning.
schaduw vooruit. Naast de korting van 3,4% in de lopende
onderzoek, alsmede in het sociale en personeelsbeleid en an-
Goede voortgang werd geboekt met de plannen voor de inrich-
subsidieperiode 2009-2012 die al door de vorige regering aan
dere van belang zijnde aangelegenheden (ICT, gebouwbeheer,
ting. Het ontwerp van inrichtingsarchitect Jean-Michel Wilmotte
de musea was opgelegd, zijn voor de jaren 2012 en later verdere
commerciële activiteiten).
is voor het grootste deel van het hoofdcircuit goedgekeurd. De in-
bezuinigingen aangekondigd die een forse impact zullen hebben.
Bij de werving van de nieuwe zakelijk directeur worden de van
richting van de zalen voor middeleeuwen/renaissance, Gouden
Na de oplevering van het gebouw medio volgend jaar kan het
toepassing zijnde bepalingen van goed bestuur in acht genomen.
Eeuw, 18de eeuw en 19de eeuw zijn daarmee vastgesteld. Aan
museum beginnen met de inrichting die anders dan de bouw die
Er is een profielschets voor de functie van zakelijk directeur opge-
het ontwerp voor de inrichting van het Aziatisch Paviljoen wordt
onder leiding van de Rijksgebouwendienst wordt uitgevoerd,
steld en een extern bureau is betrokken bij de selectie.
gewerkt. Hetzelfde geldt voor de onderdelen Special Collections
door het museum zelf wordt uitgevoerd. Nog meer dan in de
(porselein, glas, zilver, textiel, juwelen, relieken, marinemodellen,
afgelopen jaren zullen inzet en aandacht van de organisatie
wapens) en 20ste eeuw. Dit deel van het hoofdcircuit krijgt een
worden verlegd naar het nieuwe Rijksmuseum, al blijft de
Het nieuwe Rijksmuseum Het afgelopen jaar zijn de ondergrondse werkzaamheden uitge-
ander karakter dan de overige eeuwen. Het is de bedoeling om de
Philipsvleugel met de opstelling van 17de-eeuwse topstukken
Door de ten opzichte van de begroting 2010 gunstige ontwikke-
voerd. Onder de Passage werd een technisch hoogstandje ver-
opstelling vaker, om de twee tot vier jaar, te wisselen. Er wordt
uiteraard open voor het nationale en internationale publiek.
ling van de diverse onderdelen van het resultaat was in 2010 een
richt: de oorspronkelijke funderingen van de pilaren werden
geen integraal overzicht nagestreefd, maar er wordt een beeld
bedrag van € 1.296.000 uit de opbrengst reizende tentoonstel-
smaller gemaakt om doorgangen te creëren waardoor men van de
geschetst aan de hand van enkele aansprekende thema’s.
Directie
lingen en de exploitatiebijdrage van het nieuwe Rijksmuseum
ene binnenhof naar de andere binnenhof kan gaan. Met het aan-
Voor conservatoren en educatieve medewerkers stond het afgelo-
drs. W.M.J. Pijbes, hoofddirecteur
noodzakelijk in plaats van de begrote € 2.116.000. Het resterend
leggen van deze verbinding tussen de oostelijke en de westelijke
pen jaar in het teken van het schrijven van de teksten. Het gaat om
drs. T.D.W. Dibbits, directeur collecties
saldo blijft beschikbaar voor de vervolgperiode van de renovatie
vleugel van het gebouw is een ruim en licht binnenplein gecre-
enkele duizenden etiket- en zaalteksten bij de ruim 7.000 voor-
C. Anker, zakelijk directeur ad interim
93
Geconsolideerde jaarrekening Geconsolideerde balans (na resultaatbestemming) (bedragen x € 1.000)
31-12-2010
Geconsolideerde categoriale exploitatierekening
31-12-2009 (bedragen x € 1.000)
Vaste activa I. Materiële vaste activa
10.661
10.445
III. Vorderingen IV. Liquide middelen
Totaal activa
V.1. Algemene reserve V.2. Bestemmingsfonds OCW V.3. Reserve bedrijfsinstallaties V.4. Reserve kunstaankopen VI. Bestemmingsfonds kunstaankopen
A. Directe Opbrengsten
13.791
14.518
13.855
973
A.1. Publieksinkomsten
12.102
12.326
11.492
5.088
7.280
A.2. Sponsorinkomsten
710
667
886
37.666
30.884
A.3. Overige directe opbrengsten
979
1.525
1.477
54.316
49.582
6.938
6.938
5.144
5.138
-
-
489
544
1.305
1.256
A.4. Indirecte opbrengsten Totaal opbrengsten
2.505
2.485
17.023
16.340
47.325
41.828
28.552
B.1.1. Subsidie OCW: huren en services (structureel)
10.491
10.689
10.610
B.1.2. Subsidie OCW: exploitatiebijdrage (structureel)
16.721
16.721
17.016
B.1.3. Subsidie OCW: incidenteel
20.113
14.418
926
3.713
3.382
5.987
70
5.159
VIII. Langlopende schulden
30.888
26.886
B.3.1. Bijdragen uit publieke middelen
IX. Kortlopende schulden
11.743
10.599
B.3.2. Bijdragen en schenkingen uit private middelen
54.316
49.582
Totaal passiva
2.333 16.124
Bijdragen B.1. Subsidie Ministerie OCW (B.1. t/m B.3.)
4.677
VII. Voorzieningen
2009 uitkomst
901
Passiva V. Groepsvermogen
2010
Opbrengsten
Vlottende activa II. Voorraden
2010
uitkomst begroting
B.3. Overige subsidies en bijdragen
B.3.3. Bijdragen van VSBfonds Totaal subsidies en bijdragen
Som der baten
272
-
640
3.261
3.382
5.287
180
-
60
51.038
45.210
34.539
67.162
62.233
50.879
20.401
20.933
20.353
1.845
1.861
1.780
Lasten C. Personeelslasten D. A fschrijvingen op (im)materiële vaste activa E. Huur
7.802
8.167
7.774
F. Kunstaankopen
3.195
3.195
5.798
G. Overige lasten
34.422
28.628
15.829
Som der lasten
67.665
62.784
51.534
573
551
645
Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening
70
-
-10
I. Mutatie bestemmingsfonds kunstaankopen
-70
-
10
-
-
-
H. Saldo rentebaten en -lasten
Exploitatiesaldo
94
95 Rijksmuseum in de steigers, 2 augustus 2010. Foto Herman Wouters / Hollandse Hoogte
Geconsolideerd kasstroomoverzicht (bedragen x € 1.000)
2010
2010
uitkomst
begroting
2009 uitkomst
Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatieresultaat
-
-
-
Aanpassingen voor: - A fschrijvingen (im)materiële vaste activa - Vrijval investeringsbijdragen - Mutatie bestemmingsfonds kunstaankopen - Mutatie voorzieningen
1.845
1.861
1.780
vlak, als op het gebied van zeggenschap en aansturing wordt ge-
jaarrekening die daarvan een onderdeel vormt. De waardering en
middels een bij aanvang van het renovatietraject vastgesteld
hanteerd is voor de verantwoording in de jaarrekening gekozen
bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische
schema van dotaties. Tevens worden aan deze post toegevoegd de
voor de proportionele consolidatiemethode. Deze verwerkingswijze komt het meest tegemoet aan het wettelijk inzichtvereiste.
kosten. Voorzover niet anders is vermeld zijn de activa en pas-
verschillen tussen de ontvangen subsidie OCW voor huisvesting en de aan de Rijksgebouwendienst betaalde huur. Deze verschillen
-10
toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben, ongeacht
tussen huisvestingssubsidie OCW en de te betalen huur ont-
4. Omrekening van vreemde valuta
of ze tot ontvangsten of uitgaven hebben geleid. Baten worden
staan door een verschillende manier van indexeren van de huur
Vorderingen, schulden en verplichtingen in vreemde valuta
slechts opgenomen voorzover zij op balansdatum zijn gereali-
en de huisvestingssubsidie OCW. Het saldo van deze post dient
worden omgerekend tegen de koers per balansdatum. Trans-
seerd. Lasten en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde
ter dekking van de bijdrage van het Rijksmuseum inzake de
acties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode zijn in de
van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het
inrichtingskosten van het nieuwe Rijksmuseum. Hiermee heeft
jaarrekening verwerkt tegen de koers van afwikkeling. De uit de
maken van de jaarrekening bekend zijn geworden.
deze post het karakter van een investeringsverplichting. Om deze
omrekening per balansdatum voortvloeiende koersverschillen
reden wordt deze post met ingang van 2010 toegevoegd aan en
worden opgenomen in de exploitatierekening.
72
-
-229
Mutatie in vorderingen
2.192
-970
3.479
Mutatie in kortlopende schulden
1.144
788
-3.153
4.689
245
1.362
Kasstroom uit investeringsactiviteiten - 2.061
-5.189
-2.313
4.154
2.208
2.209
2.093
-2.981
-104
Mutatie liquide middelen
6.782
-2.736
1.258
Liquide middelen begin boekjaar
30.884
30.884
29.626
Liquide middelen einde boekjaar
venture-gedachte bij deze vennootschap zowel op het financiële
De post voorziening huisvesting is in het verleden gevormd
-252
1.265
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
2.3. Presentatiewijziging voorziening huisvesting
rekening als geheel en daarmee tevens op de geconsolideerde
-
427
Ontvangen investeringsbijdragen
De geformuleerde grondslagen hebben betrekking op de jaar
-200
1.281
Investeringen en overboekingen in (im)materiële vaste activa
verricht. Gezien de ontstaansgeschiedenis en omdat de joint
70
-253
Netto-kasstroom uit operationele activiteiten
uitgevoerd die voorheen door ieder museum zelfstandig werden
gehad op het resultaat en vermogen.
-152
-1.234
Mutatie in voorraden
ring binnen de post G. overige lasten betrof heeft dit geen invloed
1. Algemeen
siva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden
-482
Bruto-kasstroom uit operationele activiteiten
Waarderingsgrondslagen
37.666
28.148
30.884
2. Indeling jaarrekening
verantwoord bij de langlopende schulden onder het hoofd inves
2.1. Handboek Verantwoording Cultuursubsidies Instellingen
teringsbijdragen inzake inrichting het nieuwe Rijksmuseum. De
5. Kunstcollectie
2009-2012
vergelijkende cijfers zijn dienovereenkomstig aangepast. Het effect
De kunstcollectie is eigendom van de Staat der Nederlanden en
Met ingang van 1 januari 2009 is het nieuwe Handboek Verant-
van deze aanpassing op het vermogen en resultaat bedraagt nihil.
andere bruikleengevers (waaronder de Gemeente Amsterdam) en is
woording Cultuursubsidies Instellingen 2009-2012 van kracht.
daarom niet in de balans opgenomen. De collectie is niet verzekerd.
De richtlijnen in dit handboek sluiten zoveel mogelijk aan op
3. Criteria voor consolidatie
de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, Boek 2, Titel 9 en de
In de geconsolideerde jaarrekening zijn de financiële gegevens opge-
Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (in het bijzonder RJ 640).
nomen van Stichting Het Rijksmuseum en van de groepsmaatschap-
6.1. Materiële vaste activa
De in het handboek gestelde eisen beogen enerzijds duidelijkheid
pijen waarin Stichting Het Rijksmuseum direct of indirect meer dan
De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs,
te bieden aan de instellingen zelf en anderzijds uniformiteit te be-
de helft van het stemgerechtigde kapitaal houdt of waarin Stichting
verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen
vorderen in de presentatie van de te leveren (financiële) gegevens.
Het Rijksmuseum op grond van aanvullende regelingen beschikt
zijn gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden
Per 1 juli 2010 is een herziene versie van dit handboek in werking
over de beslissende zeggenschap ter zake van het bestuur en het
berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs.
getreden. Naar aanleiding hiervan is in de jaarrekening 2010 de
financiële beleid. De activa, passiva, resultaten en kasstromen van
Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming.
toerekeningsmethodiek van het exploitatiesaldo aan het bestem-
deze groepsmaatschappijen zijn in de consolidatie betrokken onder
De in 2005 overgedragen bedrijfsinstallaties van de Rijksgebou-
mingsfonds OCW en de overige reserves die tot en met 2008 werd
eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties.
wendienst worden gewaardeerd op de geraamde aanschaf- en boekwaarden herleid aan de hand van de lijsten van het geplande
gehanteerd weer opgenomen bij de bepalingen van de bestemming van het resultaat. Voor de jaarrekening 2010 en de vergelijkende
De opgenomen groepsmaatschappijen, gevestigd te Amsterdam, zijn:
cijfers over 2009 heeft dit geen gevolgen gehad. Het effect van deze
- Rijksmuseum Holding B.V.
(deelname 100%)
de (her)verdeling van de servicebedragen en worden door het Mi-
aanpassing op het vermogen en het resultaat bedraagt nihil.
- Rijksmuseum Merchandising B.V.
(deelname 100%)
nisterie van Financiën geaccepteerd ter bepaling van de door het
2.2. Herziene inrichting financiële administratie
- Rijksmuseum E-commerce B.V.
(deelname 100%)
Ministerie van OCW verschuldigde overdrachtsbelasting.
In 2010 is een nieuw ERP-systeem in gebruik genomen. In dit
- Rijksmuseum Schiphol B.V.
(deelname 100%)
6.2. Voorraden
traject is tevens overgegaan tot een herziene inrichting van de
- Rijksmuseum Publishing B.V.
(deelname 100%)
De voorraden worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of
financiële administratie waarbij een aantal budgetten die voor-
- Rijksmuseum Tijdschrift B.V.
(deelname 100%)
lagere netto-opbrengstwaarde.
planmatig onderhoud. Deze lijsten zijn ook de basis geweest voor
6.3. Vorderingen
heen centraal werden geregistreerd en beheerd, nu decentraal
96
6. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva
wordt beheerd door de verschillende budgethouders. Hierdoor
Naast de (100%) groepsmaatschappijen wordt tevens de 50%
De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde,
heeft een herschikking plaatsgevonden tussen de verschillende
deelneming PP10 B.V. in de consolidatie betrokken. Voor deze
onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen voor
afdelingsbudgetten onder de post G. overige lasten. De vergelij-
vennootschap wordt de proportionele consolidatiemethode
oninbaarheid. Deze voorzieningen zijn bepaald op basis van een
kende cijfers 2009 zijn voorzover mogelijk aangepast aan de her-
gehanteerd. PP10 B.V. is een joint venture van het Rijksmuseum
beoordeling van de individuele vorderingen.
ziene indeling in 2010. Aangezien het resultaat van de herziene
en het Van Gogh Museum waarin vanaf 1 augustus 2009 de
inrichting van de financiële administratie slechts een herrubrice-
meldkameractiviteiten van beide musea gezamenlijk worden
97 Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
6.4. Voorzieningen
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening
De voorziening VUT en overgangsmaatregel prepensioen, en de voorziening inzake jubilea-uitkeringen, zijn conform RJ 271
Toelichting op de geconsolideerde balans
volgens de actuariële Projected Unit Credit Method berekend. De overige voorzieningen worden op nominale waarde gewaardeerd. 6.5. Investeringsbijdragen Ontvangen investeringssubsidies en bijdragen ten behoeve van
I. Materiële vaste activa (bedragen x € 1.000)
de aanschaf van materiële vaste activa worden verantwoord onder
Stand 1 januari
de langlopende schulden onder de post investeringsbijdragen.
Aanschafwaarde
Deze post valt vrij ten gunste van de exploitatierekening over-
Cumulatieve afschrijvingen
eenkomstig de afschrijving op de met deze subsidies en bijdragen
Boekwaarde 1 januari
verkregen materiële vaste activa.
Vooruit betaald op materiële vaste activa
Verbouwingen
Inventaris, apparatuur en inrichting
Museale inventaris
Totaal
731
5.306
11.104
3.309
20.450
-
-5.297
-2.659
-2.049
-10.005
731
9
8.445
1.260
10.445
Mutaties boekjaar 1.116
97
848
-
2.061
Afschrijvingen
-
-16
-1.299
-530
-1.845
7.1. Buitengewone resultaten
Totaal mutaties
1.116
81
-451
-530
216
Buitengewone baten en lasten vloeien voort uit handelingen en
Stand per 31 december
gebeurtenissen die zich onderscheiden van de normale bedrijfs-
Aanschafwaarde
1.847
5.403
11.952
3.309
22.511
-
-5.313
-3.958
-2.579
-11.850
1.847
90
7.994
730
10.661
7. Grondslagen voor de bepaling van het resultaat
activiteiten en zijn derhalve van incidentele aard. 7.2. Kunstaankopen en bijdragen ten behoeve van kunstaankopen
Investeringen
Cumulatieve afschrijvingen
Boekwaarde 31 december
De onderdelen van de subsidie, de schenkingen en overige bijdragen die bestemd zijn voor het doen van kunstaankopen worden evenals de kunstaankopen zelf, in de exploitatierekening verantwoord. De De afschrijvingspercentages van de materiële vaste activa zijn
ultimo boekjaar nog niet zijn besteed aan de verwerving van kunst-
gebaseerd op de economische levensduur. Bij aanschaffingen
(bedragen x € 1.000)
aankopen, worden ultimo boekjaar toegevoegd aan het bestem-
in de loop van het jaar worden de afschrijvingspercentages pro
III.1. Debiteuren
mingsfonds kunstaankopen. Bij aankoop van kunstvoorwerpen in
rata toegepast. De verbouwing en de inrichting van het tijdelijk
III.2. Vorderingen op gelieerde rechtspersonen
482
121
latere jaren, vallen deze bedragen vrij ten gunste van de exploitatie.
museum worden afgeschreven over een periode van 52 maan-
III.3. Vooruitbetaalde pensioenpremie
832
3.299
Deze mutatie in het bestemmingsfonds kunstaankopen wordt separaat
den hetgeen overeenkomt met de huidige geplande duur van de
III.4. Te declareren projectgelden het nieuwe Rijksmuseum
391
830
verantwoord in de exploitatierekening. Het bestemmingsfonds
tijdelijke presentatie De Meesterwerken in de Philipsvleugel.
aankopen maakt geen deel uit van het eigen vermogen.
In verband met de tegenvallende exploitatieresultaten van de
7.3. Opbrengst reizende tentoonstellingen
vestiging op Schiphol heeft ultimo 2004 een afwaardering naar
De opbrengsten van deze tentoonstellingen dienen ter dekking van
lagere bedrijfswaarde plaatsgevonden. In 2010 hebben hierop
teruglopende exploitatieopbrengsten in de periode van de renovatie
geen correcties plaatsgevonden. In 2005 zijn de bedrijfsinstal-
en zijn bedoeld als aanvulling op de in deze periode in te zetten ex-
laties van de Rijksgebouwendienst overgedragen aan het Rijks
31-12-2010 31-12-2009
III.5. Belastingen en sociale premies
1.072
1.361
1.251
492
III.6. Overige vorderingen
704
807
III.7. Overlopende activa
356
370
5.088
7.280
Totaal vorderingen
ploitatiebijdrage van het nieuwe Rijksmuseum. De reizende
museum. De geraamde aanschaf- en boekwaarden zijn bepaald
ad III.2. Stichting Het Rijksmuseum Fonds
tentoonstellingen zijn niet bedoeld als reguliere, algemene bron van
aan de hand van de lijsten van het geplande planmatig onderhoud.
Stichting Het Rijksmuseum Fonds is opgericht op 8 december
opbrengsten voor het Rijksmuseum. De baten die voortvloeien uit de
Deze lijsten zijn ook de basis geweest voor de (her)verdeling van
1994 en heeft tot doel:
inzet van het instrument van de reizende tentoonstellingen worden
de servicebedragen en worden door het Ministerie van Financiën
- het aantrekken, het beheren en het beleggen van gelden welke
gematcht met de gevolgen die de renovatie kent voor de exploitatie
geaccepteerd ter bepaling van de door het Ministerie van OCW
door schenkers ten bate van het Rijksmuseum te Amsterdam
van het Rijksmuseum (afnemende bezoekersaantallen). Dit betekent
verschuldigde overdrachtsbelasting. Investeringen op tijdelijke
aan de stichting zijn geschonken;
dat op het moment waarop de ontwikkeling van het exploitatiesaldo
locaties worden afgeschreven over de geraamde periode van de
dit noodzakelijk maakt de gepassiveerde bedragen inzake de inzet
tijdelijke huisvesting.
- het uitkeren van gelden aan het Rijksmuseum, waarbij in beginsel de ter beschikking gestelde gelden niet worden aangesproken,
van reizende tentoonstellingen ten gunste van het resultaat worden
tenzij zulks in andere zin met schenkers is overeengekomen;
gebracht. Een eventueel resterend saldo na renovatie zal worden aan-
- het verlenen van steun in de meest uitgebreide zin des woords
gewend voor de inrichting van het nieuwe Rijksmuseum.
98
III. Vorderingen
bedragen verkregen van derden ten behoeve van kunstaankopen die
aan het Rijksmuseum.
99
Het Rijksmuseum verleent huisvesting aan Stichting Het Rijks-
en kwantitatief zijn gerealiseerd, kan de Minister besluiten in
Functies van het groepsvermogen
winkelinkomsten. Gedurende de periode van de renovatie
museum Fonds. Ook de administratie wordt gevoerd door
te stemmen met de aanwending van het saldo in een volgende
(exclusief Bestemmingsfonds OCW)
bedraagt dit circa € 7 miljoen.
het Rijksmuseum. Het Rijksmuseum berekent geen kosten door
periode, alleen en voorzover deze middelen besteed worden voor
De functie van het groepsvermogen (exclusief Bestemmings-
B. Financieringsfunctie voor vaste activa.
voor de administratieve dienstverlening en huisvesting. Het
het doel waarvoor deze zijn verstrekt.
fonds OCW) bestaat uit:
Het Rijksmuseum is voor de financiering van de vaste activa aan-
A. Bufferfunctie voor toekomstige risico’s aan de uitgaven- en/of
gewezen op het eigen vermogen omdat door het ontbreken van
Rijksmuseum heeft een accountmanager Rijksmuseum Fonds in dienst van wie de werkzaamheden geheel ten behoeve van Stich-
Reserve bedrijfsinstallaties
inkomstenkant van de exploitatie.
langjarige subsidietoezeggingen geen beroep gedaan kan worden
ting Het Rijksmuseum Fonds zijn. De kosten hiervan worden
De Reserve bedrijfsinstallaties is ontstaan door de overdracht
Voor toekomstige risico’s in de exploitatie hanteert het Rijksmu-
op de kapitaalmarkt. Het benodigd vermogen voor financiering
door Stichting Het Rijksmuseum Fonds vergoed. Het Rijks
van de bedrijfsinstallaties door de Rijksgebouwendienst in 2005.
seum een horizon van een jaar; het benodigd vermogen dient een
van de vaste activa komt overeen met de gemiddelde boekwaarde
museum Fonds is per 1 oktober 2005 gecertificeerd door het
De overdracht van de bedrijfsinstallaties is een gevolg van de in
omvang te hebben om maximaal een jaar discontinuïteit in de
van de vaste activa gedurende een zekere periode. Gedurende de
Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). De jaarrekening van
1999 doorgevoerde stelselwijziging bij de Rijksgebouwendienst.
exploitatie op te kunnen vangen. Als praktische vertaling
periode van de renovatie bedraagt dit circa € 7 miljoen.
Stichting Het Rijksmuseum Fonds wordt opgesteld conform
De waarde van de in 2005 overgedragen bedrijfsinstallaties is
van dit uitgangspunt kan de dan benodigde omvang van het
Voor genoemde functies kan het groepsvermogen in zijn geheel
richtlijn 650 Fondsenwervende instellingen en kan worden
samen met het bedrag uit hoofde van niet gepleegde vervan-
groepsvermogen (exclusief Bestemmingsfonds OCW) berekend
worden ingezet met uitzondering van het Bestemmingsfonds
opgevraagd bij Stichting Het Rijksmuseum. Het keurmerk is per
gingsinvesteringen in het kader van het serviceprogramma
worden op de in een jaar te derven inkomsten van entree- en
OCW.
1 januari 2010 voor een periode van drie jaar verlengd.
van de Rijksgebouwendienst aan deze reserve toegevoegd. De reserve valt in 15 jaar vrij ten gunste van de algemene reserve
IV. Liquide middelen
en vervult een deel van de financieringsfunctie van vaste activa
De banktegoeden zijn direct opeisbaar. De stichting beschikt
van de algemene reserve.
VI. Bestemmingsfonds kunstaankopen (bedragen x € 1.000)
over een kredietfaciliteit van € 2.000.000 waarbij een rente ver-
2010
2009
Stand 1 januari
-
10
schuldigd is gelijk aan de ING Basisrente verhoogd met een opslag van 1%.
Bij: Ontvangen bijdragen - BankGiro Loterij - Sponsoring Baker & McKenzie
V. Groepsvermogen (bedragen x € 1.000)
Stand 1 januari Overboeking Uit bestemming van het resultaat
Stand per 31 december
- Overige bijdragen en schenkingen Reserve kunst -aankopen
Reserve bedrijfs installaties
Bestemmingsfonds OCW
Algemene reserve
Totaal
1.256
544
-
5.138
6.938
-
-55
-
55
-
49
-
-
-49
-
1.305
489
-
5.144
6.938
1.590
3.650
103
133
1.142
1.555 2.835
5.338
Af: Kunstaankopen - Aankoop kunstvoorwerpen - Eigen middelen
-3.195
-5.798
430
450 -2.765
-5.348
Mutatie bestemmingsfonds kunstaankopen
70
-10
Stand 31 december
70
-
Reserve kunstaankopen Algemene reserve
Met ingang van 2006 is besloten dat 30% van een ten opzichte van
VII. Voorzieningen
De algemene reserve is het gedeelte van het eigen vermogen
de begroting positief resultaat behaald op de publieksgerelateerde
(bedragen x € 1.000)
Suppletie- en afkoopregelingen
Jubilea-uitkeringen
Totaal
onderdelen van de begroting, bij de resultaatbestemming wordt
bepalingen kan worden beschikt voor het doel waarvoor het
toegevoegd aan de reserve kunstaankopen. Dit geldt voor de on-
VUT en overgangsregeling prepensioen
Wachtgelden
waarover zonder belemmering door wettelijke of statutaire Rijksmuseum is opgericht.
derdelen inkomsten uit entree (inclusief toeslagen bijzondere
Stand 1 januari
4.515
229
114
301
5.159
Dotatie boekjaar
139
-
8
4
151
tentoonstellingen), de brutomarge op museumwinkelverkopen
Toevoeging uit servicekosten en huisvestingssubsidie
-
-
-
-
-
Bestemmingsfonds OCW
en de kosten van tentoonstellingen. Hierbij is als randvoorwaarde
Aangewend in boekjaar
-515
-61
-57
-
-633
Subsidie OCW die nog niet is besteed aan doeleinden waarvoor
opgenomen dat het positieve resultaat uit deze berekening de in
Vrijval ten gunste van resultaat
-
-
-
-
de subsidie is verstrekt (zie artikel 26 van het Bekostigingsbesluit)
reserve gehouden post opbrengst reizende tentoonstellingen niet
168
65
305
4.677
dient opgenomen te worden in het Bestemmingsfonds OCW.
overschrijdt. Aanwending van deze reserve zal pas kunnen ge-
Over de bestemming van de resterende middelen in het Bestem-
schieden na afronding van het project het nieuwe Rijksmuseum.
Stand 31 december
4.139
mingsfonds OCW zal aan het eind van de betreffende Cultuurnotaperiode een beslissing worden genomen. Wanneer de met de Minister overeengekomen prestaties in die vier jaar kwalitatief
100
101
VUT en overgangsregeling prepensioen
Personeelsverplichtingen: wachtgelden en suppletie- en af koop
depositorekening. De op deze depositorekening ontvangen
asbestverontreiniging geconstateerd. Tot op heden zijn geen
Naar aanleiding van de wijzigingen in de RJ 271, het amende-
regelingen
rente werd tot 1 juli 2007 toegevoegd aan de ontvangen bij-
claims op grond van gezondheidsproblemen van (ex-)medewer-
ment-Vendrik en de CAO-afspraken ten aanzien van VUT, pre-
Deze voorzieningen betreffen de geschatte verplichtingen voor
dragen. Tevens worden in de periode van de renovatie aan deze
kers ingediend.
pensioen en levensloop is de berekening van de voorziening VUT
wachtgelden en suppletie- en afkoopregelingen personeel. Deze
post toegevoegd het verschil tussen de ontvangen subsidie
en overgangsregeling prepensioen in 2006 bijgesteld. Met ingang
voorzieningen hebben een langlopend karakter.
OCW voor huisvesting en de aan de Rijksgebouwendienst betaalde huren. Verschillen tussen de huisvestingssubsidie
van 2006 worden in de berekening van de voorziening zowel de
Zorg & Welzijn (PFZW)
voorwaardelijke als onvoorwaardelijke aanspraken meegeno-
Jubilea-uitkeringen
OCW en de te betalen huur ontstaan door een verschillende
Stichting Het Rijksmuseum is voor de pensioenregeling aange-
men. De voorziening VUT en overgangsregeling prepensioen
De verplichting inzake jubilea-uitkeringen is evenals de voorzie-
manier van indexeren van de huur en de huisvestingssub-
sloten bij Stichting Federatief Pensioenfonds (SFP). SFP wordt
is in 2006 berekend volgens de actuariële Projected Unit Credit
ning VUT en overgangsregeling prepensioen berekend volgens
sidie OCW. Het saldo van deze post zal worden aangewend
gekwalificeerd als een bedrijfstakpensioenfonds in de zin van
Method. Bij de actuariële berekening wordt rekening gehouden
de actuariële Projected Unit Credit Method. Voor de hierbij ge-
ter dekking van de bijdrage van het Rijksmuseum voor de
IAS 19 en RJ 271. Voor de aangesloten ondernemingen geldt dat
met geaggregeerde blijfkansen waarin onder meer zijn begrepen
hanteerde uitgangspunten wordt verwezen naar de toelichting
inrichtingskosten van het nieuwe Rijksmuseum.
de sterfte-, arbeidsongeschiktheid- en vertrekkansen. Deze kan-
op de voorziening VUT en overgangsregeling prepensioen.
er geen andere verplichting bestaat bij een tekort dan het accepteren van een hogere bijdrage. De hoogte van de pensioenpremie
sen zijn afhankelijk van leeftijd en geslacht. Voor de indexering
Inventaris, apparatuur, inrichting en museale inventaris
en de volatiliteit zijn een belangrijk aandachtspunt voor zowel het
van de verplichting is uitgegaan van 3,0% bestaande uit een al-
Dit betreft ontvangen investeringsbijdragen voor activa die vrij-
bestuur van SFP als voor werkgevers en werknemers. Om die
vallen vanaf het moment van ingebruikname van de betreffende
reden heeft ultimo 2009 overleg plaatsgevonden tussen de sociale
investeringen conform de hiervoor gehanteerde afschrijvings
partners over de inhoud van de pensioenregeling. Uit dit over-
termijnen.
leg zijn herziene afspraken over de pensioenregeling vanaf 2010
gemene loonontwikkeling van 2,5% en een carrièreontwikkeling van 0,5%. De verplichtingen zijn contant gemaakt op basis van de rentetermijnstructuur ultimo boekjaar.
VIII. Langlopende schulden (bedragen x € 1.000)
X.1. Investeringsbijdragen
31-12-2010
31-12-2009
30.888
26.886
30.888
26.886
voortgekomen met een structureel karakter. Deze afspraken betroffen een verlaging van het opbouwpercentage, een verlaging
IX. Kortlopende schulden (bedragen x € 1.000)
(bedragen x € 1.000)
Brandveiligheids voorzieningen Lelystad
Inrichting het nieuwe Rijksmuseum
Inventaris, apparatuur en inrichting
Museale inventaris
Totaal
Stand 1 januari
-
26.449
177
260
26.886
1.863
2.208
37
-
4.108
Toevoeging uit huisvestingssubsidie
-
46
-
-
46
Overboeking, correctie 2009
-
-
-70
70
-
Vrijval ten gunste van de exploitatierekening
-
-
-70
-82
-152
1.863
28.703
74
248
30.888
Ontvangen investeringsbijdragen
Stand 31 december
31-12-2010
31-12-2009
603
694
IX.2. Pensioenpremies
4
37
IX.3. Te betalen projectgelden het nieuwe Rijksmuseum
-
-
IX.1. Belastingen en sociale premies
VIII.1. Investeringsbijdragen
IX.4. Crediteuren IX.5. Overige schulden IX.6. Overlopende passiva
van de franchise en het omzetten van een onvoorwaardelijke indexering van de in het verleden opgebouwde pensioenrechten van de actieve deelnemers naar een voorwaardelijke indexering. Hierbij is aan het bestuur van SFP als opdracht gegeven om de voorwaardelijke indexering van de actieven en de inactieven aan
2.245
2.016
734
224
8.157
7.628
11.743
10.599
elkaar gelijk te laten lopen. Daarnaast had het bestuur van SFP ultimo 2009 een werkgroep in het leven geroepen die als opdracht had de toekomstmogelijkheden van SFP in kaart te brengen. Naast het verder vereenvoudigen (harmoniseren) van de regeling en het onderzoeken van andere mogelijkheden die binnen SFP realiseerbaar zijn is hier-
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
bij tevens naar alternatieven gekeken zoals het oprichten van een
• Huurverplichtingen
Multi Ondernemingspensioenfonds, herverzekering of aanslui-
Stichting Het Rijksmuseum is met ingang van 1 januari 2001
ting bij andere (grote) bedrijfstakpensioenfondsen. De werkgroep
gebruikersovereenkomsten aangegaan met de Rijksgebouwen-
heeft eind maart 2010 een rapport uitgebracht over de verschil-
Brandveiligheidsvoorzieningen Lelystad
€ 0,4 miljoen op jaarbasis. Deze middelen worden tot het
dienst voor de huur van de gebouwen. De jaarlijkse huur hiervan
lende toekomstmogelijkheden. De conclusie van de werkgroep
Op basis van een interne risicoanalyse, een brandoefening medio
moment van in gebruikname van de investeringen opgenomen
bedraagt € 5,5 miljoen. De looptijd van de contracten bedraagt
was dat het voortbestaan van het fonds geen reëel alternatief was,
2009 en een brandscan van de Rijksgebouwendienst heeft het
als investeringbijdrage. Vanaf het moment van ingebruikname
15 jaar. In het kader van het project het nieuwe Rijksmuseum zijn
dat alle belanghebbenden gebaat zijn bij een andere pensioen
Rijksmuseum in kaart gebracht welke maatregelen getroffen
zullen deze middelen vrijvallen ten gunste van het resultaat
voor tijdelijke huisvesting aanvullend enkele panden gehuurd.
uitvoerder en dat de overgang naar andere grote (bedrijfstak-)
moeten worden om de veiligheid in het depot in Lelystad op een
conform de afschrijvingstermijn van de betreffende investeringen.
De huur van deze panden bedraagt in totaal € 4,2 miljoen per
pensioenfondsen zoals ABP of PFZW een reële optie is. Deze
jaar. Ten behoeve van de meldkameractiviteiten is door het Rijks
conclusie werd onderschreven door het gehele bestuur van SFP
bij de collectie behorend niveau te brengen. De urgentie om de
102
• Stichting Federatief Pensioenfonds (SFP) en Pensioenfonds
maatregelen te treffen werden verhoogd door het vertrek van De
Inrichting het nieuwe Rijksmuseum
museum het pand Paulus Potterstraat 10 gehuurd. De jaarhuur
waarbij SFP werd aangemerkt als “een oplossing voor een niet
Nederlandsche Bank van deze locatie. Het Ministerie van OCW
Tot het moment van de oorspronkelijk verwachte aanvang van
bedraagt € 0,2 miljoen. De looptijd van het contract is 15 jaar.
meer bestaand probleem” aangezien bij huidige privatiseringen
heeft om deze investeringen mogelijk te maken extra middelen
de inrichting van het nieuwe Rijksmuseum medio 2007 zijn
ter beschikking gesteld in de vorm van een eenmalige bijdrage
de ontvangen bijdragen van de founder Philips en de twee
• Asbest
toe dat er geen nieuwe toetredingen bij SFP zijn te verwachten
van € 1,6 miljoen en een structurele bijdrage per 1 juli 2010 van
hoofdsponsoren BankGiroLoterij en ING uitgezet op een
In de gebouwen gehuurd door het Rijksmuseum is in april 2003
terwijl er wel regelmatig ondernemingen uittreden.
ondernemingen aangesloten kunnen blijven bij ABP. Dit leidt er
103
De werkgroep is vervolgens op verzoek van het bestuur, ter
• Horizontaal Toezicht
De Belastingdienst stelt zich op het standpunt dat met betrekking
Aansprakelijkstelling leverancier
ondersteuning van de te maken keuze door de aangesloten onder-
Op 25 juni 2009 heeft het Rijksmuseum een handhavings
tot de aankoop van kunstvoorwerpen die vervolgens kosteloos
Sinds 2006 zijn kosten gemaakt in het kader van de aanschaf
nemingen, verder gegaan met het onderzoek naar de mogelijke
convenant inzake horizontaal toezicht (HT) afgesloten met de
ter beschikking aan de Staat worden geschonken geen vooraftrek
en implementatie van een CRM-pakket (Customer Relations
toekomstige pensioenuitvoerder voor de pensioenregelingen die
Belastingdienst Amsterdam. In het kader van het convenant is het
kan plaatsvinden. Het streven van het Rijksmuseum en de Belas-
Management). Bij de aanbesteding hiervan zijn de inkoopvoor-
bij SFP zijn ondergebracht. Toen in de loop van dit onderzoek bleek
Rijksmuseum begonnen met het bouwen en implementeren van
tingdienst is om zo spoedig mogelijk duidelijkheid te verkrijgen
waarden van het Rijksmuseum van toepassing verklaard die
dat er voldoende mogelijkheden waren om de pensioenregeling
een Tax Control Framework (TCF). Hiermee is een start gemaakt
over dit punt.
onder meer het van kracht zijn van de wettelijke aansprakelijk-
bij een ander pensioenfonds dan wel verzekeraar onder te bren-
door middel van het uitvoeren van een nulmeting. Deze nul
gen, was dit aanleiding voor het bestuur om vooruitlopend op
meting is uitgevoerd door PricewaterhouseCoopers (PWC) en
Niet in de balans opgenomen activa
externe onafhankelijke partij. De conclusie van het acceptatie
een liquidatiebesluit het voornemen tot liquidatie van het fonds
had als doelstelling het vaststellen van de huidige situatie rond-
• Subsidie
rapport is dat het implementatietraject is mislukt. Het Rijksmu-
kenbaar te maken aan de werkgevers en werknemersorganisa-
om de fiscale processen en gerelateerde beheersingsmaatregelen.
Voor de periode 2009 tot en met 2012 is door het Ministerie van
seum heeft de betreffende leverancier vervolgens aansprakelijk
ties en de uitvoeringsovereenkomsten met de werkgevers onder
De bevindingen van de nulmeting zijn met de Belastingdienst
OCW aan Stichting Het Rijksmuseum een totaal bedrag aan sub-
gesteld voor alle directe en indirecte schade. Inmiddels heeft het
voorbehoud per 31 december 2010 op te zeggen. De VRM heeft in
besproken. Conclusie hierbij was dat het Rijksmuseum goed zicht
sidie verleend van € 27 miljoen per jaar. In het kader van de bezui-
Rijksmuseum bij de voorzieningrechter een verzoekschrift tot
dit traject uiteindelijk gekozen voor PFZW als nieuwe pensioen-
heeft op de fiscale risico’s en hiervoor adequate beheersingsmaat-
nigingen bij de Rijksoverheid is inmiddels voor 2010 een korting
het leggen van conservatoir derdenbeslag ingediend voor een
uitvoerder en op 21 december 2010 besloten, vooruitlopend op
regelen heeft ingesteld maar dat een deel van deze beheersings-
aangekondigd van 2,2% over het exploitatiedeel van de subsidie
bedrag van € 595.000. Op 10 mei 2011 zal een applicatietest
de afwikkeling van de liquidatie van SFP en de collectieve waar-
maatregelen nog wel geformaliseerd en systematisch vastgelegd
OCW die € 17 miljoen bedraagt. Vanaf 2013 zal deze korting
plaatsvinden, uitgevoerd door een door de rechtbank aangewe-
deoverdracht van de tot 31 december 2010 opgebouwde rechten,
moet worden. Daarnaast moeten deze beheersingsmaatregelen
oplopen tot 5% over het exploitatiedeel van de subsidie. Andere
zen onafhankelijke deskundige. De rechtbank verwijst de zaak
om de toekomstige pensioenopbouw vanaf 1 januari 2011 reeds
onderdeel gaan uitmaken van de bestaande administratieve orga-
vormen van kortingen en maatregelen zijn gezien de voorgeno-
naar de parkeerrol van 5 oktober 2011.
uit te laten voeren door PFZW.
nisatie. Tevens is door het Rijksmuseum een fiscaal beleidsplan
men bezuinigingsdoelstellingen niet uitgesloten.
Op 18 februari 2011 heeft het bestuur van SFP het besluit tot
opgesteld met de volgende doelstellingen: geen fiscale risico’s
liquidatie genomen en het bestuur treedt vanaf dat moment op
lopen (geen verrassingen); voldoen aan wet- en regelgeving;
heid regelen. In 2008 is een acceptatietest uitgevoerd door een
• Concessieovereenkomst • CBF-keur Stichting Het Rijksmuseum Fonds
In december 2001 zijn NV Luchthaven Schiphol en Rijksmuseum
als vereffenaar van het fonds in liquidatie. Begin april 2011 zal
voorkomen van reputatieschade door (vermeend) fiscaal gedrag;
In oktober 2005 heeft Stichting Het Rijksmuseum Fonds het
Schiphol B.V. een concessieovereenkomst aangegaan tot de
het liquidatieplan worden ingediend bij De Nederlandsche Bank
pro-actieve en voorbeeldige houding op fiscaal gebied. Het Rijks-
keurmerk van Stichting Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF)
exploitatie van een museum en een museumwinkel op de lucht-
(DNB) en zal vrijstelling worden gevraagd van artikel 16 en 134
museum streeft ten aanzien van het realiseren van deze doelstel-
verkregen. Als gevolg hiervan is afgesproken dat met ingang van
haven. Met ingang van 1 januari 2009 is de samenwerkingsvorm
van het Besluit FTK. Vrijstelling van artikel 16 is noodzakelijk
lingen een hoog ambitieniveau na. Om deze strategische punten
2006 alle charitatieve geldstromen zullen verlopen middels
gewijzigd, waarbij de consessieovereenkomst is vervallen en een
om de beleggingen liquide te kunnen maken en de waarde van
om te zetten in een helder operationeel fiscaal beleid heeft het
tussenkomst van Stichting Het Rijksmuseum Fonds. Het keur-
nieuwe samenwerkingsovereenkomst is afgesloten, in eerste in-
het belegd vermogen zeker te stellen. Naar de huidige stand van
Rijksmuseum deze vertaald naar de volgende concrete actiepun-
merk is met ingang van 1 januari 2011 voor een periode van drie
stantie voor de duur van 2 jaar. In 2010 is wederom een nieuwe
jaar verlengd.
overeenkomst afgesloten, waarin de afspraken zijn vastgelegd
zaken en gezien de ontwikkelingen op de financiële markten is
ten: verhogen van het fiscaal bewustzijn binnen de organisatie;
niet uitgesloten dat het dan beschikbare vermogen niet toerei-
tijdig en op een correcte wijze voldoen aan diverse aangiftever-
voor de verdere samenwerking voor de periode van 1 januari 2011
kend is voor een volledige waardeoverdracht van de opgebouwde
plichtingen door het inrichten van protocollen; inzichtelijk en
• Matchingsregeling Ministerie van OCW
tot en met 31 december 2013. Hierin is aan het Rijksmuseum
rechten en dat er een tekort zal zijn van enkele procenten. Voordat
beheersbaar maken van fiscale risico’s door het identificeren van
Om culturele instellingen te stimuleren de omvang van de eigen
het recht verleend om op de luchthaven een museum te beheren
SFP i.l. overgaat tot korting op de rechten dient formeel eerst aan
fiscale risico’s, het benoemen van fiscale beheersmaatregelen en
inkomsten te verhogen is op advies van de Commissie Cultuur-
en exploiteren. De winkel op de luchthaven is met ingang van
werkgevers gevraagd te worden of zij bereid zijn tot een aanzuive-
het toetsen daarvan; integreren van de verschillende aangiftes
profijt op 1 januari 2009 de Tijdelijke regeling aanvulling eigen
1 januari 2010 aan een andere partij overgedragen. Doel van
ring van het tekort middels extra stortingen. Gezien de complexe
zoals loonheffingen, BTW en Vpb in de nieuwe ERP-applicatie
inkomsten cultuurinstellingen, in het kort Matchingsregeling,
de samenwerking is het creëren van een gezamenlijk marke-
structuur van het fonds waarin ook veel verzekerden zijn opge-
van Microsoft Dynamics; aangaan van een Horizontaal-Toe-
ingegaan. De regeling zou voor een periode van vier jaar gelden
tinginstrument voor zowel Schiphol als het Rijksmuseum. Het
nomen waarvan de werkgevers niet meer actief zijn is dit geen
zichtrelatie met de Belastingdienst en het implementeren van een
en instellingen konden hiermee extra subsidie krijgen naar mate
Rijksmuseum ontvangt hiervoor jaarlijks een vast bedrag van
reëel alternatief. Door vrijstelling van artikel 134 zou SFP i.l.
Tax Control Framework.
zij meer eigen inkomsten verwerven. Het Ministerie van OCW
Schiphol als bijdrage in de kosten van het Rijksmuseum voor de
wel tot korten over kunnen gaan. Het is daarna misschien moge-
De uitgevoerde nulmeting met referentiejaar 2009 heeft ook en-
had hiervoor in de periode van 2010 tot en met 2013 elk jaar
exploitatie van het museum.
lijk indien dit tekort zich daadwerkelijk voordoet om in overleg
kele omissies aan het licht gebracht die met de Belastingdienst
€ 10 miljoen beschikbaar. In het kader van de bezuinigingen bij
met sociale partners en PFZW te komen tot afspraken om dit te-
zijn besproken en middels een suppletie-aangifte zijn voldaan. De
de Rijksoverheid is deze regeling in september 2010 in eerste in-
kort bij de overdracht naar PFZW te repareren. Hiervoor is wel
Belastingdienst en het Rijksmuseum hebben daarna in overleg en
stantie gehalveerd en vervolgens in november 2010 in zijn geheel
noodzakelijk dat DNB geen verbod oplegt bij de collectieve
overeenstemming besloten geen verder onderzoek te doen over
geschrapt. Hierdoor bestaan er geen (tijdelijke) regelingen meer
waardeoverdracht.
de jaren 2005 tot en met 2008. Hiermee is gekomen tot een vol-
om de over de subsidie OCW doorgevoerde generieke korting van
ledige afronding van het verleden met de Belastingdienst tot en
3,4% te compenseren.
met 2009. Op één punt is hier echter een uitzondering gemaakt. Dit betreft de vooraftrek van omzetbelasting op kunstaankopen.
104
105
Toelichting op de geconsolideerde categoriale exploitatierekening
Baten (bedragen x € 1.000)
Lasten 2010
2010
2009
uitkomst
begroting
uitkomst
12.102
12.326
11.492
7.573
7.625
6.743
A.1.2. Diverse opbrengsten uit entree
911
772
835
A.1.3. Inkomsten horeca-exploitatie
173
176
84
2.322
2.538
2.204
331
380
327
39
50
34
-
-
514
A.1.5. Opbrengst Beeld
122
140
204
A.1.6. Opbrengst Publicaties
631
645
547
A. Opbrengsten A.1. Publieksinkomsten A.1.1. Opbrengsten uit entreegelden en Museumkaart
A.1.4.1. Inkomsten uit verkopen van de Museumwinkel A.1.4.2. Inkomsten uit verkopen Museumpleinwinkel A.1.4.3. Inkomsten uit verkopen via Webwinkel A.1.4.4. Inkomsten uit verkopen winkel Schiphol
(bedragen x € 1.000)
2010
2010
2009
uitkomst
begroting
uitkomst
20.401
20.933
20.353
15.269
16.195
15.061
- C.2. Sociale lasten
1.900
2.076
1.778
- C.3. Pensioenlasten
1.876
2.662
2.184
- C.4. Inhuur derden/uitzendkrachten
1.356
-
1.330
D. Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa
1.845
1.861
1.780
E. Huur
7.802
8.167
7.774
F. Kunstaankopen
3.195
3.195
5.798
34.422
28.628
15.829
251
481
687
5
2
-
- Directiesecretariaat
206
181
-
- Communicatie & Marketing
766
657
996
C. Personeelslasten - C.1. Lonen en salarissen
A.2. Sponsorinkomsten
710
667
886
A.3. Overige directe opbrengsten
979
1.525
1.477
- Directieteam
2.333
2.505
2.485
- Projectbureau Huisvesting
A.4. Indirecte opbrengsten Totaal opbrengsten
16.124
17.023
16.340
B. Bijdragen B.1. Subsidie Ministerie OCW
47.325
41.828
28.552
B.1.1. Subsidie OCW: huren en services (structureel)
10.491
10.689
10.610
B.1.2. Subsidie OCW: exploitatiebijdrage (structureel)
16.721
16.721
17.016
B.1.3. Subsidie OCW: incidenteel
20.113
14.418
926
3.713
3.382
5.987
272
-
640
3.261
3.382
5.287
180
-
60
51.038
45.210
34.539
B.3. Overige subsidies en bijdragen B.3.1. Bijdragen uit publieke middelen B.3.2. Bijdragen en schenkingen uit private middelen B.3.3. Bijdragen van VSBfonds Totaal bijdragen
Som der baten
67.162
62.233
50.879
G. Overige lasten
- Development
267
286
-
- Bibliotheek
216
289
147
- Bureau Collecties
199
198
211
- Conservering & Restauratie
456
421
287
- Beeldende Kunst
138
134
235
- Geschiedenis
10
14
-
- Rijksprentenkabinet
23
57
-
- Tentoonstellingen
585
817
933
- Publicaties
280
180
348
- Publiek & Educatie
748
695
742
- Veiligheidszaken
159
197
218
- Financiële Zaken
292
141
232
- Automatisering
1.343
1.041
941
- Facilitair Bedrijf
2.735
2.360
2.790
- Commerciële Zaken
1.042
1.277
833
545
614
753
94
45
-
- Publishing B.V.
150
243
154
- Tijdschrift B.V.
724
651
963
12
25
19
284
342
354
- Personeel & Organisatie - PP10 B.V.
- Webwinkel - Merchandising B.V. - Holding B.V.
-
-
-
- Schiphol B.V.
67
117
358
22.825
17.163
3.628
67.665
62.784
51.534
- Het nieuwe Rijksmuseum
Som der lasten
106
107
Overige gegevens met betrekking tot de personele lasten
jaarrekening van Stichting Het Rijksmuseum per 31 december
Reserve kunstaankopen
Het gemiddelde aantal personeelsleden in 2010 op fulltime
2010. Echter de samengevatte jaarrekening omvat een afwijking
Met ingang van 2006 is besloten dat 30% van een ten opzichte van
basis bedroeg 336 (2009: 357). De totale bezoldiging, inclu-
in dezelfde mate als de gecontroleerde jaarrekening van Stichting
de begroting positief resultaat behaald op de publieksgerelateerde
sief pensioenlasten, van de drie directieleden in 2010 bedroeg
Het Rijksmuseum per 31 december 2010.
onderdelen van de begroting, bij de resultaatbestemming wordt
€ 797.942 (2009: € 440.737). De bezoldiging aan de leden van de
De afwijking in de gecontroleerde jaarrekening is omschreven in
toegevoegd aan de reserve kunstaankopen. Dit geldt voor de on-
Raad van Toezicht in 2010 bedroeg nihil (2009: eveneens nihil).
ons oordeel met beperking in onze controleverklaring van 21 april
derdelen inkomsten uit entree (inclusief toeslagen bijzondere
2011. In de jaarrekening zijn de lasten in 2010 die samenhangen
tentoonstellingen), de brutomarge op museumwinkelverkopen
met inkopen opgenomen. Ons onderzoek heeft uitgewezen dat
en de kosten van tentoonstellingen. Hierbij is als randvoorwaarde
Overige gegevens
deze lasten niet in alle gevallen in overeenstemming met de regel-
opgenomen dat het positieve resultaat uit deze berekening de in
Controleverklaring
geving inzake aanbestedingen tot stand zijn gekomen. Hierdoor
reserve gehouden post opbrengst reizende tentoonstellingen niet
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
is sprake van onrechtmatige lasten in 2010 ad € 1.210.000.
overschrijdt. Aanwending van deze reserve zal pas kunnen ge-
Aan de Raad van Toezicht en directie van Stichting Het Rijksmuseum Bijgesloten samengevatte jaarrekening, bestaande uit de samen-
schieden na afronding van het project het nieuwe Rijksmuseum. Den Haag, 21 september 2011
In het geval van een negatief resultaat vindt er geen onttrekking
Deloitte Accountants B.V.
aan de reserve plaats.
Was getekend drs. V.W.J.A. van Stijn RA MGA
gevatte balans per 31 december 2010, de samengevatte staat van baten en lasten en het samengevatte kasstroomoverzicht
Bestemming van het exploitatiesaldo
over 2010, zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van
Algemene Reserve en Bestemmingsfonds OCW
De berekening is als volgt:
begroting
realisatie
uitkomst
Stichting Het Rijksmuseum per 31 december 2010. Wij hebben
Het deel van de subsidie OCW dat nog niet is besteed aan de doel-
Inkomsten uit entree (inclusief toeslagen uit bijzondere tentoonstellingen)
7.625
7.573
-52
een oordeel met beperking verstrekt bij die jaarrekening in onze
einden waarvoor de subsidie is verstrekt (zie artikel 26 van het
Brutomarge museumwinkel
1.438
1.412
-26
controleverklaring van 21 april 2011. De desbetreffende jaarreke-
Bekostigingsbesluit) dient opgenomen te worden in het Bestem-
ning en deze samenvatting daarvan, bevatten geen weergave van
mingsfonds OCW. Voor deze toerekening van het exploitatie-
gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van
saldo moet worden uitgegaan van de verhouding subsidie OCW
onze controleverklaring van 21 april 2011.
ten opzichte van het totaal van de baten. De incidentele subsidies
De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die
kunnen bij deze toerekening buiten beschouwing worden gela-
zijn vereist op basis van het Handboek verantwoording cultuur-
ten. Deze voorschriften leiden tot de volgende bestemming van
subsidies. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening
het exploitatiesaldo:
Verantwoordelijkheid van de directie De directie van Stichting Het Rijksmuseum is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde
Totale baten
67.162
af: Incidentele subsidie OCW het nieuwe Rijksmuseum
-20.113
Totale baten exclusief incidentele subsidie OCW
47.049
100,00%
Subsidie OCW
27.212
57,84%
-
de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaam
Onttrokken aan Bestemmingsfonds OCW
-
57,84%
heden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht,
Onttrokken aan Algemene reserve
-
42,16%
-
100,00%
waaronder de Nederlandse Standaard 810, ‘Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten’. Oordeel met beperking
-
10
10
-817
-585
232
8.246
8.410
164 49 1.256 49
Saldo reserve kunstaankopen 31 december
1.305
Vooruitontvangen inzake reizende tentoonstelling
4.948
Dit voorstel is reeds verwerkt in de balans ultimo 2010.
Exploitatiesaldo 2010
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over
Toegevoegd aan reserve kunstaankopen 30%
Toevoeging boekjaar
jaarrekening. Verantwoordelijkheid van de accountant
Resultaat publieksgerelateerde onderdelen begroting
Saldo reserve kunstaankopen 1 januari
kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Het Rijksmuseum.
Sponsoring tentoonstellingen Kosten tentoonstellingen
Dit voorstel is reeds verwerkt in de balans ultimo 2010.
Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle materieel zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde
108
109
Bezoekers
Meerjarenoverzicht
Totaal aantal bezoekers
Resultaten (bedragen x € 1.000)
2010
2009
2008
2007
2006
2005
Entreegelden
7.573
6.743
6.886
6.900
10.041
5.443
Winkels
2.692
3.079
3.403
3.420
4.511
3.498
Beeld
122
204
212
152
194
145
Sponsoring
710
886
580
552
1.210
288
Bijdragen inzake kunstaankopen Subsidie OCW Vrijval investeringsbijdragen Overige opbrengsten
2.732
5.207
7.795
2.167
3.559
2.168
47.325
28.552
40.099
37.549
37.236
30.459
152
252
254
164
138
91
5.856
5.956
4.947
4.148
2.511
2.162
Totaal opbrengsten
67.162
50.879
64.176
55.052
59.400
44.254
Personeelslasten
20.401
20.353
20.154
18.003
19.314
16.975
Inkoop winkels
1.064
1.119
1.290
1.367
1.886
1.394
Afschrijvingen vaste activa
1.845
1.780
1.825
2.213
2.019
2.050
Kunstaankopen
3.195
5.798
8.640
2.678
3.821
2.578
Huisvestingslasten
10.537
10.564
10.037
9.598
7.939
7.961
Kosten het nieuwe Rijksmuseum
22.825
3.628
14.847
13.692
15.367
8.273
Overige lasten Totaal lasten Financiële baten en lasten Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening Mutatie bestemmingsfonds kunstaankopen Exploitatiesaldo
7.798
8.292
9.381
8.553
8.950
5.203
67.665
51.534
66.174
56.104
59.296
44.434
573
645
1.498
1.051
329
220
70
-10
-500
-1
432
40
-70
10
298
-41
-188
-40
-
-
-202
-42
244
0
Vaste activa
10.661
10.445
9.912
9.077
4.668
5.937
Vlottende activa
43.655
39.137
41.129
42.605
45.516
34.614
Kortlopende schulden
11.743
10.599
13.752
17.147
19.362
16.306
6.938
6.938
6.938
7.140
7.182
6.938
Eigen vermogen Bestemmingsfonds kunstaankopen Voorzieningen Langlopende schulden
Totaal vermogen
70
-10
10
308
267
79
4.677
5.159
5.458
5.104
5.024
2.175
30.888
26.886
24.883
21.983
18.349
15.053
54.316
49.572
51.041
51.682
50.184
40.551
Medewerkers 2010 Gemiddeld aantal medewerkers (FTE’s) Gemiddelde loonsom
2009
2008
2007
2006
2005
336
357
335
327
304
312
55.351
53.165
52.429
51.604
50.941
50.670
2008
2007
2006
2005
975.977
969.561
1.142.182
842.586
Nationaal
283.606
286.881
329.828
332.836
431.858
293.116
612.787
589.572
646.149
636.725
710.324
549.470
Betalende bezoekers
729.586
696.997
799.466
790.614
950.462
698.205
Gratis bezoek
166.807
179.456
176.511
178.947
191.720
144.381
Schoolverband
46.304
36.941
38.237
37.033
43.071
26.573
Bezoekers Museumkaart
96.365
82.380
82.266
71.338
84.093
62.503
Jeugd tot en met 18 jaar
136.782
135.806
145.420
134.639
159.180
105.442
150.000
103.457
164.970
192.844
222.350
174.279
Totaal aantal bezoekers Schiphol Totaal aantal bezoekers Rembrandt-Caravaggio
400.783
Totaal aantal bezoekers Fashion DNA
67.054
Totaal aantal bezoekers HELD
Totaal aantal bezoekers
39.095
1.046.393
979.910
1.140.947
1.201.500
1.832.369
2010
2009
2008
2007
2006
1.016.865
Bezoekers reizende tentoonstellingen Kobe (Japan)
208.000
The Dayton Institute of Art (USA)
52.000
Phoenix (USA)
135.000
Portland (USA)
95.923
Tokio (Japan)
493.886
Shanghai (China) Vancouver (Canada) Hendrick Avercamp: The Little Ice Age, Wahington (USA) Miró: The Dutch Interiors, New York (USA)
Totaal aantal bezoekers
2005 100.000
Melbourne (Australië)
100.765
178.249
100.765
903.058
108.322 180.000
390.000
88.000 157.524
425.524
498.322
52.000
308.000
Kengetallen 2010
2009
2008
2007
2006
Eigen inkomsten/totale baten exclusief subsidie OCW incidenteel
42,2%
44,7%
46,9%
39,7%
46,0%
34,9%
Subsidie OCW/totale baten
70,5%
56,1%
62,5%
68,2%
62,7%
68,8%
Eigen inkomsten/totale baten
29,5%
43,9%
37,5%
31,8%
37,3%
31,2%
Eigen inkomsten/totale baten exclusief subsidie OCW huur en OCW incidenteel
54,3%
56,7%
58,8%
51,8%
58,1%
46,5%
Personeelslasten/subsidie OCW
43,1%
71,3%
50,3%
47,9%
51,9%
55,7%
Personeelslasten/totale lasten
30,2%
39,5%
30,5%
32,1%
32,7%
38,2%
371,8%
369,3%
299,1%
248,5%
235,1%
212,3%
Eigen vermogen/totaal vermogen
12,8%
14,0%
13,6%
13,8%
14,3%
17,1%
Brutomarge winkels
60,5%
63,7%
62,1%
60,0%
58,2%
60,2%
Nationaal bezoek/totaal bezoek
31,6%
32,7%
33,8%
34,3%
37,8%
34,8%
Internationaal bezoek/totaal bezoek
68,4%
67,3%
66,2%
65,7%
62,2%
65,2%
Vlottende activa/kortlopende schulden
110
2009 876.453
Internationaal
Parijs (Frankrijk)
Vermogen
2010 896.393
111
Colofon Samenstelling en redactie Pia van de Wiel (directiesecretaris) en Wieneke ’t Hoen (afdeling Publicaties) Fotografie Afdeling Beeld van het Rijksmuseum en andere fotografen/instanties die in de bijschriften zijn vermeld. Tekstredactie Aggie Langedijk, Amsterdam Ontwerp en uitwerking Studio Jas BV, Amsterdam Druk Kunstdrukkerij Mercurius, Westzaan © 2011 Rijksmuseum, Amsterdam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor meer informatie over de activiteiten van het Rijksmuseum, zie www.rijksmuseum.nl. Founder
Hoofdsponsors
112
www.rijksmuseum.nl