Inhoudsopgave. Bestuur en toezicht. Missie. Preadvies van de Raad van Commissarissen. Verslag van de directie

Inhoudsopgave Bestuur en toezicht Missie Preadvies van de Raad van Commissarissen Verslag van de directie Bezit en acquisitie N.V. Monumenten Fonds Brabant Jaarrekening 2007 Accountantsverklaring Bezit en acquisitie Stichting Monumenten Fonds Brabant

N.V. Monumenten Fonds Brabant | Jaarverslag 2007

3

Bestuur en toezicht Samenstelling Raad van Commissarissen per 31 december 2007 K.W.Th. van Soest voorzitter J.F.A. Berends lid dr. J.C. Dona lid, vice-voorzitter drs. J.C.Th.M. van Laarhoven lid H. Lerou lid mevrouw M.A.F.H. Onland-van Haaren lid mr. M.B.J.M. de Ruijter lid Directie mr. ing. P. Stutvoet Accountant Deloitte Accountants B.V., Eindhoven

Missie N.V. Monumenten Fonds Brabant wil professioneel en risicodragend bijdragen aan het behoud van het Brabantse culturele erfgoed door rijksmonumenten te verwerven, te restaureren en verantwoord te herbestemmen. Werkterrein N.V. Monumenten Fonds Brabant kan zich niet uitsluitend richten op incourante en ‘lastige’ monumenten. Voor een evenwichtige en financieel gezonde portefeuille wordt ook verwerving van meer rendabele objecten nagestreefd. In de statuten is als werkgebied Zuid-Nederland vermeld.

4


Doelstelling N.V. Monumenten Fonds Brabant heeft als doelstelling het verwerven, herbestemmen, restaureren en beheren van registergoederen, in het bijzonder rijksmonumenten op grond van de Monumentenwet 1988, dan wel gemeentelijke monumenten of andere monumentale gebouwen. Een duurzame herbestemming wordt nagestreefd voor kunst, cultuur of recreatie, maar ook als horeca- of bedrijfsruimte of als woonruimte. Hiermee wordt bijgedragen aan behoud en versterking van de kwaliteit en belevingswaarde van het historische stads- of dorpsbeeld.

Preadvies van de Raad van Commissarissen Aan de aandeelhouders Ingevolge het bepaalde in artikel 23 van de statuten bieden wij u hierbij aan de door de directie opgemaakte jaarrekening 2007 en het jaarverslag van N.V. Monumenten Fonds Brabant. Deze zijn besproken en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen in haar vergadering van 12 maart 2008. De jaarrekening wordt vergezeld van een accountantsverklaring. Daaruit blijkt dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen van de vennootschap per 31 december 2007 en van het resultaat over 2007. De jaarrekening voldoet aan de daaraan gestelde wettelijke vereisten. De Raad van Commissarissen stelt voor aan de aandeelhouders: ~ De jaarrekening over het jaar 2007 vast te stellen; ~ Décharge te verlenen aan de directie voor het gevoerde beheer; ~ Décharge te verlenen aan de Raad van Commissarissen voor het uitgeoefende toezicht. Samenstelling van de Raad De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld dat de afzonderlijke leden ten opzichte van elkaar en ten opzichte van de directie onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. De leden van de raad verrichten hun werkzaamheden ten behoeve van de vennootschap zonder bezoldiging. Personeelsopties zijn niet aan de orde, noch voor de commissarissen, noch voor de directie. Geen der commissarissen heeft persoonlijke aandelen in de vennootschap. Dit geldt eveneens voor de directie. De Raad van Commissarissen hecht grote waarde aan corporate governance en handelt conform de Code Tabaksblat.

Toezicht en besluitvorming In het verslagjaar 2007 vergaderde de Raad van Commissarissen acht maal. De heer M.B.J.M. de Ruijter heeft vanaf juli 2007 weer deelgenomen aan de vergaderingen na een sabbatical leave van ruim een jaar. Besluitvorming vond plaats inzake verwerving, restauratieen onderhoudsbeleid, de jaarstukken 2007, arbeidsvoorwaarden, de begroting 2007, het businessplan 2007 - 2011, alsmede de tussentijdse financiële rapportages. De Raad spreekt haar waardering uit naar directie en medewerkers voor hun bijdrage aan het instandhouden middels herbestemming van het monumentale erfgoed in NoordBrabant. Herbenoeming van leden van de Raad In de algemene vergadering van aandeelhouders van 23 mei 2007 is het rooster van aftreden van 9 mei 2007 vastgesteld. Overeenkomstig dit rooster waren op 30 juni 2007 mevrouw M.A.F.H. Onland - van Haaren en de heren J.C. Dona en M.B.J.M. de Ruijter aftredend en herkiesbaar. Allen hebben hun herbenoeming aanvaard. Aftredend per 30 juni zijn de heren J.C.Th.M. van Laarhoven en H. Lerou. Eerstgenoemde stelt zich niet herkiesbaar.

Namens de Raad van Commissarissen, K.W.Th. van Soest Voorzitter ’s-Hertogenbosch, 12 maart 2008.


5

Jaarverslag van de directie 1. Doelstelling De provincie Noord-Brabant wordt geconfronteerd met steeds meer bedreigde monumenten. Ze verliezen hun oorspronkelijke functie en worden niet of nauwelijks door de markt opgepakt om er een zinvolle (her)bestemming aan te geven. Om dit laatste op een professionele manier én op een grotere schaal te kunnen realiseren, werd op 18 december 2002 N.V. Monumenten Fonds Brabant opgericht. Dit gebeurde op initiatief van en door Stichting Monumenten Fonds Brabant, in lijn met het beleid van de Provincie en zoals vervat in het eindrapport ‘Haalbaarheidsonderzoek Brabant Trust’ van februari 2001. Motivering van de oprichting In de provincie Noord-Brabant bevinden zich meer dan 20.000 waardevolle monumentale objecten, waaronder ruim 5.100 rijksmonumenten bevindt. Daarnaast zijn er nog bijna 5.700 gemeentelijke monumenten en 35 beschermde stads- en dorpsgezichten. Tezamen vormen zij het gebouwde cultuurhistorische erfgoed van de provincie Noord-Brabant. Het belang van tastbare voorbeelden van de cultuurgeschiedenis is evident. Monumenten maken de geschiedenis zichtbaar, voelbaar en zijn van groot belang voor de dagelijkse leefomgeving. Monumenten geven de stad en het landschap sfeer en kwaliteit. Het blijkt steeds moeilijker om vooral de grootschalige monumentale gebouwen, die niet bestemd zijn voor wonen, op een economisch en maatschappelijk verantwoorde wijze in stand te houden. Het behoud van grote monumentale gebouwen en complexen is van evident belang, zowel vanwege hun architectonische en cultuurhistorische waarde, als wegens hun beeldbepalende rol. Met name door functieverlies is de toekomst van deze monumenten zorgelijk. Een verantwoord hergebruik in het licht van het vaak ernstige achterstallige onderhoud maakt door het wegvallen van restauratiesubsidies het vinden van passende herbestemming tot een lastige maar uitdagende opgave.

6


2. Algemeen In het verslagjaar 2007 is de organisatie niet gewijzigd. In 2006 heeft de Europese Commissie haar goedkeuring gegeven (voor een periode van 10 jaar; van 1 januari 2005 tot 31 december 2015) aan de verruiming van de vrijstelling van vennootschapsbelasting, waardoor organisaties die werkzaam zijn in de monumentenzorg mede hieronder kunnen worden gerangschikt. Op 17 september 2007 is door de Minister van Financiën N.V. Monumenten Fonds Brabant als monumentenorganisatie erkend en is vrijstelling van vennootschapsbelasting verleend. 3. Aandeelhouders Per 31 december 2007 waren aandeelhouder van N.V. Monumenten Fonds Brabant: ~ Stichting Monumenten Fonds Brabant; ~ F. van Lanschot Bankiers N.V.; ~ Gemeente Veghel; ~ Gemeente Roosendaal; ~ CZ verzekeringen. De gemeente Tilburg heeft in 2007 besloten te participeren in N.V. Monumenten Fonds Brabant en ook aan de gemeente Roosendaal is een verzoek gedaan tot deelname voor een tweede aandelentranche. Erkenning van onze organisatie en de daarmee samenhangende vrijstelling vennootschaps-belasting brengt mee dat in 2008 aandeelhouders in de gelegenheid worden gesteld hun achtergestelde lening geheel of gedeeltelijk te converteren in aandelen. Ingaande 2009 zullen dan ook kleinere participaties, vanaf € 5.000,- mogelijk zijn. 4. Acquisitie en portefeuille Na langdurige onderhandelingen is op 2 juli 2007 Kasteel Maurick verworven; één van de pareltjes van de Provincie Noord-Brabant. De huidige bestemming van restaurant en gewilde vergaderlocatie blijft ongewijzigd.

Teneinde de transactie voor zowel koper als verkoper onder de meest gunstige fiscale voorwaarden te laten plaatsvinden is door partijen gekozen voor een aandelentransactie. Met de Evangelisch-Lutherse gemeente ‘s-Hertogenbosch is overeenstemming bereikt over de (ver)koop van de Lutherse kerk aan de Verwersstraat. Acquisitie is een langdurig proces. Het traject van prospectsituatie (verkennende gesprekken) tot acquisitiefase (intentie- en koop-overeenkomst) en acquisitie vergt een lange adem. Indien reeds verhuurde monumentale objecten kunnen worden verworven leidt dit tot een forse impuls van het in exploitatie zijnde vastgoedbezit. Dergelijke objecten zijn echter uiterst schaars. Met de verkoper van Annastede te Breda is inmiddels vergaande overeenstemming bereikt over de aankoop van deze tot kantoren herbestemde kerk. In 2007 is er op bestuurlijk niveau contact geweest met ruim dertig gemeenten om onze missie: ‘behoud door herbestemming’ uit te dragen. Daarnaast zijn op eigen initiatief of op initiatief van eigenaren enkele tientallen monumenten oriënterend beoor-

deeld op een mogelijk rendabele exploitatie. Waardering van het vastgoedbezit geschiedde tot 2007 tegen verkrijgingswaarde, vermeerderd met de investeringen en verminderd met subsidies. Dit gaf een minder juist beeld van de bedrijfsactiviteiten die gericht zijn op duurzaam bezit en exploitatie van dit bezit. Met ingang van het boekjaar 2007 zal de actuele waarde als balanswaarde worden gehanteerd. De actuele waarde van het bezit bedraagt ultimo 2007 € 7,6 miljoen; de verzekerde waarde ruim € 23 miljoen. De invloed van de mogelijke verwerving van Annastede is hierbij buiten beschouwing gelaten. Portefeuille Ultimo 2006 ~ ‘s-Hertogenbosch, Peter de Gekstraatje ~ Heusden, boerderij De Fellenoord ~ Oss, kerk te Dieden ~ Oss, kerk te Dennenburg ~ Roosendaal, St. Jan ~ Werkendam, kasteel Dussen Aangekocht in 2007 ~ Vught, kasteel Maurick ~ ’s-Hertogenbosch, Lutherse kerk

In exploitatie Ultimo 2007 ‘s-Hertogenbosch, Peter de Gekstraatje ’s-Hertogenbosch, Lutherse kerk Oss, kerk te Dieden Roosendaal, St. Jan Vught, kasteel Maurick Werkendam, kasteel Dussen

Verhuurbaar vloeroppervlak 2.290 m2 1.200 m2 110 m2 150 m2 70 m2 740 m2


7

Balanswaarde panden - historische kostprijs (x €1.000) Realisatie 2005

Realisatie 2006

Prognose 2007

Realisatie 2007

458

1.214

6.690

5.009

Prognose 2007

Realisatie 2007

Prognose 2008

7.639

8.500

Balanswaarde panden - actuele waarde (x €1.000) Realisatie 2005

Realisatie 2006 1.638

Begroting en resultaat (voor subsidie) (x € 1.000) Resultaat 2005

Resultaat 2006

Begroting 2007

Resultaat 2007

Begroting 2008

-258

-263

-246

-291

-159

Het resultaat voor 2007 wijkt af van de begroting doordat de aandelen Landgoed Kasteel Maurick B.V. eerst medio 2007 werden verworven. De kosten van verwerving waren ook aanzienlijk hoger dan verwacht. Daarnaast droegen de kerkjes te Dennenburg en Dieden nog niet bij aan de

exploitatie. De voorziening voor onderhoud en de afschrijvingen van Kasteel Dussen en Kasteel Maurick zijn geheel ten laste gebracht van het resultaat. De exploitatiekosten kwamen in zijn geheel gunstiger uit.

In acquisitie Ultimo 2006

Ultimo 2007

1. 2.

Breda, 2 objecten Cranendonck

1. 2.

Breda, 2 objecten Cranendonck

3. 4. 5. 6. 7.

Dongen ’s-Hertogenbosch Roosendaal Veghel Vught, 2 objecten

3. 4. 5. 6.

Dongen Drimmelen, 2 objecten Eindhoven Vught

Voor onderstaande objecten is oriënterend overleg gevoerd zonder dat dit thans tot verdere acties aanleiding heeft

gegeven, dan wel dat deze mogelijk in 2008 een vervolg zullen krijgen.

Prospects Ultimo 2006 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Bergen op Zoom Berlicum Deurne Halderberge Roosendaal Tilburg, 2 objecten Woensdrecht Woudrichem

Ultimo 2007 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Bergen op Zoom Boxtel Breda Eindhoven Grave Halderberge Oisterwijk Oosterhout

9. 10. 11. 12.

1

8


Roosendaal Sint-Michelsgestel Tilburg Vught

Taxatiewaarde, verkoopwaarde in verhuurde staat.

5. Subsidiëring en financiering In de Kadernota 2005 is door de Provincie aan N.V. Monumenten Fonds Brabant een subsidie van € 1 miljoen toegezegd ter bestrijding van de kosten van voorfinanciering van projecten. De Provincie wenst deze gelden aan te wenden voor herbestemming van de St. Jan te Roosendaal, de kerkruïne te Dongen en kerkjes te Dieden en Dennenburg. Van de door de Provincie beschikbare achtergestelde converteerbare lening van € 4 miljoen is € 1 miljoen opgenomen en loopt er thans een verzoek tot opname van het resterende leningdeel voor het doen van acquisities. De Provincie heeft bij de Europese Commissie opnieuw een verzoek gedaan in te stemmen met het verstrekken van een lening ter grootte van € 4 miljoen. Voor aanvullende financiële middelen, anders dan uit verhuur van herbestemde monumenten, wordt waar mogelijk een beroep gedaan op objectsubsidies, fondsen en bancaire leningen.

Per 1 januari 2008 kent N.V. Monumenten Fonds Brabant een eigen arbeidsvoorwaarden-regeling. De onderliggende arbeidsovereenkomsten zijn daarop aangepast. Voor 2008 wordt geen uitbreiding van de personele bezetting voorzien. In het verslagjaar is aan een studente Bouwtechnische Bedrijfskunde van de Avans Hogeschool Tilburg de gelegenheid geboden bij N.V. Monumenten Fonds Brabant af te studeren op het thema Monumentaal Vastgoed. Organisatie In 2006 is Landgoed Brabant B.V. opgericht als 100% dochter van N.V. Monumenten Fonds Brabant. Doel van deze vennootschap is het instandhouden van landgoederen. Een dergelijke vennootschap is ook vrijgesteld van overdrachtsbelasting in geval van een aandelentransactie. Thans zijn daar nog geen monumenten in ondergebracht. Door een aandelentransactie is Landgoed Kasteel Maurick B.V. sinds 2 juli 2007 eveneens 100% dochter van de N.V.

6. Personeel en Organisatie De organisatie van N.V. Monumenten Fonds Brabant is tevens verantwoordelijk voor de uitvoering van de activiteiten van haar dochterondernemingen en van Stichting Monumenten Fonds Brabant.

7. Vooruitblik De restauratieen verbouwingswerkzaamheden aan de kerk te Dennenburg zullen begin 2008 gereed zijn. De werkzaamheden aan de kerk te Dieden en aan boerderij de Fellenoord zullen in 2008 worden uitgevoerd.

Personeel

Voor de Heilig Hartkerk te Breda is een restauratieen herbestemmingsplan gemaakt waarbij eind 2007 een subsidieaanvraag is ingediend in het kader van de rijksregeling wegwerken restauratieachterstanden (RRWR 2007). Eerst in juli 2008 zal de RACM beslissen op de aanvraag.

Personen in dienst per ultimo 2006

3 (2,6 fte)

Uit dienst 2007

0

In dienst 2007

0

Personen in dienst per ultimo 2007

3 (2,6 fte.)

Verwacht wordt dat objecten die zich ultimo 2007 in de acquisitiefase bevinden in 2008 zullen worden toegevoegd aan het bezit.

Het ziekteverzuim bedroeg in 2007: 0,2% (2006: 0,2%)


9

Restauraties zijn door de afschaffing van het Besluit rijkssubsidiering rijksmonumenten (BRRM) niet meer subsidiabel. De nieuwe regeling (Brim) betekent een versobering van de subsidiemogelijkheden die bovendien gericht zijn op instandhouding. Dit legt een zware druk op de haalbaarheid en exploitatiemogelijkheden van bedreigde monumenten. De komende jaren zal de nadruk liggen op een verantwoorde groei van het bezit naar een omvang van € 10 - 12 miljoen en een bijbehorende omzet van € 1 miljoen. Evenals voorgaande jaren zal op provinciaal en landelijk niveau worden geparticipeerd in overleg met stadsherstelen monumenten-organisaties. Het streven om ieder jaar voor € 1 miljoen aan aandeelhouders te werven is dit jaar vrijwel gerealiseerd. De minimum participatie van € 100.000,- lijkt een belangrijk beletsel te zijn, evenals de beleidsbeslissing van sommige gemeenten om niet risicodragend te investeren. De verleende vrijstelling markeert het moment dat aandeelhouders hun lening mogen converteren. Hiertoe worden zij in 2008 in de gelegenheid gesteld. Vanaf 2009 is het voornemen om participaties van tenminste € 5.000,- uit te geven.

10


Het beleid van directie en Raad van Commissarissen is gericht op het uitkeren van 5% dividend, ongeacht het werkelijke resultaat. De feitelijke beslissing daartoe berust echter bij de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. 8. Tot slot In het afgelopen boekjaar, het lustrumjaar, lag de nadruk op verfijning en verbetering van zowel de externe boodschap als de interne kwaliteit. Exploitatie van kennis zal de komende jaren, naast de hoofdtaak, exploitatie van monumenten, een prominentere plaats gaan innemen. Essentieel blijft het streven naar het binnen enkele jaren bereiken van een vastgoedomvang die tenminste kostendekkend is en ruimte biedt voor acquisitie, restauratie en herbestemming van minder rendabele monumenten.

Vught, 12 maart 2008 mr. ing. Peter Stutvoet Directeur

Bezit en acquisitie N.V. Monumenten Fonds Brabant


11

beide foto’s zijn grof van kwaliteit is er beter materiaal?

Vught, Kasteel Maurick Kasteel Maurick werd in de 14e eeuw gebouwd door Jan Liescap en zijn zoon Gijsbrecht, die beiden ook betrokken waren bij de vestingbouw van ’s-Hertogenbosch. Het kasteel is vernoemd naar Hendrik van Maurick wiens vrouw het omstreeks 1400 erfde. Het oudste deel, de poort, dateert uit de 15e eeuw. Vanaf 1504 werd het kasteel verschillende keren ingrijpend verbouwd, als laatste eind 19e eeuw toen het zijn huidige vorm kreeg. Het kasteel is lange tijd in bezit geweest van het geslacht Heym. Het familiewapen, een rode zespuntige ster op een

In 1990 werd het kasteel gekocht door een werkgeversorganisatie van wegenbouwers die het restaureerde en uitbreidde met een Orangerie. In juli 2007 werd N.V. Monumenten Fonds Brabant eigenaar. Het kasteel en het omliggende landgoed zijn grotendeels voor publiek vrij toegankelijk. Ten zuiden van Kasteel Maurick ligt de grafkelder van de familie Van Beresteyn die van 1679 tot 1884 eigenaar was van het kasteel.

12


zilveren veld, prijkt nog steeds op de voorgevel. Op de binnenplaats bevindt zich tegen een muur de grafzerk van jonker Aert Heym. Prins Maurits eigende zich het kasteel toe bij het beleg van ’s-Hertogenbosch in 1601. Tijdens het beleg van 1629 verbleef Frederik Hendrik er. Ook de commandant van de Pruisische troepen die in 1813 ’s-Hertogenbosch vanuit Vught aanvielen, hield er enige tijd verblijf. In 1884 werd kasteel Maurick geveild en kwam in handen van August Jacob Arnold van Lanschot die het in 1891 grondig restaureerde.

Sinds 1980 is in het kasteel een kwaliteits-restaurant en vergaderaccommodatie gevestigd. In 2007 werd Kasteel Maurick uitgeroepen tot kasteel van het jaar door de vereniging Châteaux et Résidences Gastronomiques.

Oss, voormalig NH-kerk te Dieden, Maasdijk 79 Romaanse zaalkerk met versierde, latere toren. De combinatie van tufsteen en baksteen wijst op een bouwperiode van 11e / 12e eeuw. Oorspronkelijk gewijd aan de heilige Laurentius. Kwam in 1614 in handen van de protestanten. De spitsboognissen en het ontwikkeld gewelfrib-profiel aan de binnenzijde van de toren wijzen op een latere datum; de vijftiende eeuw. De kerk is van grote historische waarde vanwege de bouwstijl, de gaafheid van hoofdvorm en de bewaard gebleven detaillering.

De kerk is in 2004 overgedragen aan N.V. Monumenten Fonds Brabant. De bouwvergunning voor de herinrichting en uitbreiding is ernstig opgehouden door ingediende zienswijzen en bezwaren van omwonenden, verwacht wordt dat begin 2008 dan toch kan worden gestart met de restauratie en verbouwing die mede mogelijk werd door een bijdrage van de Provincie. In een kleine, eigentijds vormgegeven uitbouw, bereikbaar via een bestaande deur in de zijgevel, wordt voorzien in een pantry, toilet en bergruimte.

Oss, voormalig RK Michaelkerk te Dennenburg, Hoogstraat 36 Romaanse zaalkerk met gotische vergrotingen. De verschillende fasen dateren van de 12e tot de 16e eeuw. Van cultuurhistorische waarde vanwege de ouderdom, de bouwstijlen, het bouwtype en de bouwgeschiedenis, alsmede vanwege de gaafheid van de hoofdvorm en de detaillering. Hoge situeringswaarde als monumentaal onderdeel van de historische bebouwing van Dennenburg. De oudste geschriften die Dennenburg vermelden dateren van omstreeks 1300. Het kerkje is ouder dus dat toont aan dat gemeenschap ouder is.

De Monumentenvergunning is in 2005 verleend. Mede dankzij een bijdrage van de Provincie werd het mogelijk om eind 2007 te beginnen met het herstel van het metselwerk en voegwerk en de daken. In de kerk wordt een vrijstaand element geplaatst waarin een pantry, een toilet en bergruimte is ondergebracht. De ruimte is hierdoor nagenoeg onaangetast gebleven. Naast de kerk zullen enkele parkeerplaatsen worden gerealiseerd. In het tweede kwartaal van 2008 zullen de restauratie en de verbouwing gereed zijn en kan Art de Beauté haar intrek nemen.


13

linker foto (buiten foto) is grof van kwaliteit is er beter materiaal?

Werkendam, Kasteel Dussen, Binnen 1 Kasteel, volledig omgeven door een slotgracht, grotendeels van middeleeuwse oorsprong, bestaande uit drie woonvleugels om een binnenplaats, afgesloten door een toegangspoort tussen twee zware torens aan de noordzijde. De gewelfde kelderverdieping en de ronde overbouw van de toren dateren van omstreeks 1300. De verdieping direct boven de kelder, rechts van de hoofdingang, met stenen kruiskozijnen en een driezijdig arkel (erker) aan de zuidzijde, dateert van kort na 1421 toen de Elisabethsvloed het kasteel deels verwoestte. De tweede verdieping met houten

Op 1 september 2003 droeg de gemeente Werkendam het kasteel in erfpacht over aan N.V. Monumenten Fonds Brabant. Na tien jaar erfpacht zal het kasteel eigendom worden. Het complex (ca. 740 m2) is volledig commercieel verhuurd en wordt daarnaast veelvuldig gebruikt voor burgerlijke huwelijken, trouwfeesten, ontvangsten, vergade-

14


kozijnen is in 1609 toegevoegd, toen ook de door graatgewelven gedekte galerij met bogen op Toscaanse zuilen aan de binnenplaats werd gebouwd. In 1628 werden de torens verhoogd. Aan het eind van de 17e eeuw verwoestten de Fransen het gebouw. Begin 18e eeuw wordt het kasteel gerestaureerd met materiaal afkomstig van kasteel Gansoyen. Bij de laatste restauratie van 1953 werd de kapel die de zusters Carmelitessen hadden aangebouwd gesloopt en ook de poorttoren die als storend werd beschouwd, afgebroken. Van 1954 tot 1998 deed het kasteel dienst als gemeentehuis.

ringen, etc. Ook worden er rondleidingen gegeven en vinden er culturele evenementen plaats. In 2007 zijn in samenhang met de werkzaamheden van de gemeente de tuin, het voorterrein en de parkeerplaats gerenoveerd. Een aantal exterieurwerkzaamheden staan gepland voor 2008.

Roosendaal, St. Jan, Markt 2 Voormalige R.K. kerk St. Jan de Doper. Classicistisch gebouw uit 1839 naar ontwerp van de Antwerpse architect J. Franssen, gewijzigd uitgevoerd door de Waterstaatsingenieurs E. de Kruyff en A. de Geus. In 1962 nog gerestaureerd. Een driebeukige hallenkerk met absidiaal gesloten dwarsarmen en koor. Twee rijen Toscaanse zuilen met imposten aan weerszijden van de middenbeuk met gestukadoord tongewelf, graatgewelf over de kruising en vlakke zolderingen in de zijbeuken. Hoogaltaar met retabel in barokke

In 2005 droeg het kerkbestuur Onze Lieve Vrouweparochie de St. Jan over aan N.V. Monumenten Fonds Brabant. De verbouwing kwam eind 2006 gereed. Akoestiek, verlichting, verwarming en ventilatie, sanitaire voorzieningen, garderobe, keuken, kleedruimte en vluchtwegen zijn aangepast aan het multifunctionele gebruik door 50 tot 800 personen. In januari werd met een spectaculaire show de St. Jan officieel geopend. Stichting St. Jan Cultuur is verantwoordelijk voor de exploitatie van de St. Jan en organiseert de meest uiteenlopende evenementen. Voor ieder evenement wordt

stijl, in 1840 vervaardigd door de schrijnwerker C.J. Rogier uit Bergen op Zoom en de Antwerpse beeldhouwer J. van Hool. Vroeg 18e-eeuwse barokke zijaltaren, afkomstig uit de abdijkerk van Tongerloo met beelden van H. van Nool en C.J. Rogier. Eiken preekstoel van de Antwerpse schrijnwerker P. Dieltjens en de beeldhouwer J. van Hool (1840). De biechtstoelen van C.J. Rogier (1840) zijn eveneens uitgevoerd in waterstaatsstijl. Ook de orgeltribune en orgelkast uit 1852 zijn van de hand van C.J. Rogier.

gezorgd voor een passende ambiance en sfeer. Zie ook www.stjancultuur.nl. De restauratie van het exterieur vond plaats in 2007. De met leien gedekte daken, de spant-constructie, het vieringtorentje, het voegwerk en de stalen ramen werden hersteld, goten en hemel-waterafvoeren - geheel in koper (!) - vernieuwd. De totale investering van restauratie en herbestemming bedroeg uiteindelijk € 1,5 miljoen. Ook hier was een uitgebreidere restauratie mogelijk dankzij een bijdrage van de Provincie.


15

rechter foto (kerk) is grof van kwaliteit is er beter materiaal?

Heusden, boerderij De Fellenoord te Drunen Boerderij De Fellenoord, gelegen in het buitengebied van Drunen, bestaat uit een dwarshuis en langsdeel onder een rieten dak met wolfskap. Karakteristiek zijn de kruiskozijnen met onderluiken. De boerderij is gebouwd in de tweede helft van de 17e eeuw en is daarmee een tastbaar bewijs van de rijke historie van de gemeente Drunen. Het woongedeelte is grotendeels intact gebleven. De trap van de keuken naar de opkamer vertoont nog steeds de sporen van het aanzetten van de messen.

‘s-Hertogenbosch, Evangelisch Lutherse kerk, Verwersstraat 49 Tot voor enkele jaren Waalse kerk. Zaalkerk in vroeg neogotische stijl uit 1847 (vermoedelijk door A. van Veggel). Graatgewelven in stuc, ijzeren venstertraceringen. Mooie gesneden banken met traceringen van gietijzeren baldakijnen, vervaardigd door Oirschotse meubel-makers. Rijk geornamenteerde eiken preekstoel uit ca. 1550, afkomstig uit de middeleeuwse St. Pieterskerk. Een orgelkas uit ca. 1700. Achter deze kas is in 1956 een binnenwerk geplaatst van een kabinetorgel van J. Strumpfler uit ca. 1780.

16


De stichting Vrienden van De Fellenoord heeft na de restauratie de boerderij in eigendom overgedragen aan Stichting Monumenten Fonds Brabant. De gemeente heeft haar medewerking verleend aan een wijziging van het bestemmingsplan waardoor het mogelijk is gemaakt om meerdaagse workshops te geven. Voor de aanwezige vleermuispopulatie is in de nok van de schuur een geheel nieuw verblijf gerealiseerd. De (beperkte) interne verbouwing zal in de eerste helft van 2008 worden uitgevoerd.

In 2006 is intentieovereenkomst gesloten met de Evangelisch-Lutherse gemeente en is er een haalbaarheidsonderzoek verricht. Een kettingbeding met een boeteclausule in een subsidiebeschikking van 1995 heeft de verwerving vertraagd. Door een nieuw besluit van de gemeente kon de koopovereenkomst definitief worden gemaakt. De kerk wordt inmiddels onder andere gebruikt door het Noord-Brabants Museum, maar is ook beschikbaar voor presentaties, lezingen, alsmede voor trouw- en rouwdiensten.

’s-Hertogenbosch, ‘De Camere’, Peter de Gekstraatje Twee kamerwoningen met werkplaats (gepleis-terde gevel) uit de 18e eeuw, welke oorspronkelijk deel uitmaakten van een reeks van acht kamer-woningen aan de noordzijde van het Peter de Gekstraatje. Ruim 50 jaar leidden ze een verborgen bestaan achter een inmiddels gesloopte brand-weerkazerne. Cameren zijn een kenmerkende Bossche steegbebouwing bedoeld voor het stads-proletariaat, bestaande uit slechts één vertrek, gebouwd op achtererven van woningen aan (hoofd)straten en ontsloten door smalle stegen.

In de loop van de 20e eeuw zijn vrijwel alle ‘cameren’ gesloopt, waardoor er nog slechts enkele voorbeelden van dit bouwtype bewaard zijn gebleven. In 2000 is de status van rijksmonument verkregen. De restauratie is in 2002 afgerond. De linkerwoning en de werkplaats zijn daarbij samengevoegd. De rechterwoning geeft met de authentieke haardpartij en bedstee nog een uitstekend beeld van de beperkte ruimte waar een compleet gezin woonde. De Camere is thans in zijn geheel verhuurd aan een reclamebureau.

Dongen, kerk en kerkruïne, Kerkstraat 54 De Oude Kerk is voor zover bekend het enige overgebleven middeleeuwse gebouw in Dongen. Bij archeologisch onderzoek in 1984 kwamen funderingen van de voorloper van de huidige kerk uit het begin van de 14e eeuw tevoorschijn. De definitieve vorm kwam in verschillende opvolgende bouwfasen tot stand. In 1928 vernielde een hevige storm het dak van het schip dat daarna niet werd hersteld. De ruïne van het schip verbindt de toren met het transept dat nog steeds in gebruik is als kerkgebouw. De toren is eigendom van de gemeente Dongen.

Het restauratieplan voor het conserveren van de ruïne en restauratie van het transept kwam gereed juist nadat de rijksregeling voor restauraties was afgeschaft. Wel stelde de Provincie een subsidie beschikbaar gesteld van € 100.000. De monumentenvergunning is in 2006 afgegeven. Door het overlijden van het laatste bestuurslid van de stichting die eigenaar was van de kerk en de ruïne heeft de planvorming ernstige vertraging opgelopen. Verwacht wordt dat in 2008 de definitieve beslissing valt over restauratie en herbestemming.


17

Financieel jaarverslag

18


Balans per 31 december 2007 - geconsolideerd (na bestemming resultaat) 31.12.2007 €

toelichting

31.12.2006 €

Actief

Vaste activa Materiële vaste activa: Gebouwen Inventaris

1 2

7.639.106 11.510

1.213.810 17.193 7.650.616

1.231.003

Financiële vaste activa Lening u/g Stichting MFB.

3

50.000

90.000 50.000

90.000

Vlottende activa Vorderingen: Debiteuren Omzetbelasting Nog te ontvangen subsidie Overige vorderingen en overlopende activa

Liquide middelen

81.535 49.775 210.500 54.529 396.339

46.097 74.448 10.500 42.947 173.992

165.286

2.151.067 561.625

2.325.059

8.262.241

3.646.062


19

Balans per 31 december 2007 - geconsolideerd (na bestemming resultaat) 31.12.2007 €

toelichting

31.12.2006 €

Passief

Eigen vermogen Eigen vermogen Achtergestelde leningen

4 5

1.842.128 1.792.000

Garantievermogen

58.000 1.792.000 3.634.128

1.850.000

Voorzieningen Voor groot onderhoud en milieukosten

6

159.927

65.199

7

2.882.311

408.799

Langlopende schulden Leningen

Kortlopende schulden Kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva

20


8

381.021 174.703 6.246 1.023.905

230.348 13.409 1.078.307 1.585.875

1.322.064

8.262.241

3.646.062

Winst- en verliesrekening over 2007 - geconsolideerd

31.12.2007 €

toelichting Exploitatie gebouwen Bruto marge Personeelskosten Afschrijving op materiële vaste activa Overige bedrijfskosten

9

215.444

31.12.2006 € 116.748

215.444

10

Doorberekende kosten Som der kosten

173.174 6.137 196.337 375.648 (13.108)

116.748 174.353 11.554 159.300 345.207 (8.709)

362.540 (147.096) (150.940)

336.498 (219.750) (43.207)

Exploitatieresultaat voor subsidie

(298.036)

(262.957)

Subsidie Provincie Noord-Brabant Exploitatieresultaat

6.704 (291.332)

262.957 0

0 0

0

Rentebaten en - lasten

Vennootschapsbelasting Resultaat na belastingen

11


21

Toelichting op de balans en de winsten verliesrekening Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa Teneinde een beter inzicht te verstrekken in de waarde van de panden en landgoederen is ingaande 2007 een stelselwijziging doorgevoerd. Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen actuele waarde, gebaseerd op taxatiewaarden. In verband met deze herwaardering is een herwaarderingsreserve gevormd van € 2.630.594. Het effect op het resultaat 2006 is nihil. Het effect op het resultaat 2007 is € 23.000 negatief. Het effect op het vermogen bedraagt per ultimo 2006 € 423.886 en per ultimo 2007 € 2.630.594. De overige materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming.

22


Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid welke individueel worden bepaald Voorzieningen De voorziening ter gelijkmatige verdeling van lasten voor groot onderhoud van gebouwen wordt bepaald op basis van de te verwachten kosten over een reeks van jaren. De voorziening wordt lineair opgebouwd. Het uitgevoerde onderhoud wordt ten laste van deze voorziening gebracht.

Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Belastingen De belastingen over het resultaat worden berekend door toepassing van het geldende tarief op het resultaat van het boekjaar, waarbij rekening wordt gehouden met permanente verschillen tussen de winstberekening volgens de jaarrekening en de fiscale winstberekening.

Toelichting op de onderscheiden posten van de balans Materiële vaste activa

1. Gebouwen: Boekwaarde panden per 1 januari 2007 Investeringen in 2007 Afboeken investeringsverplichting 2005 Subsidie Kadernota 2005 Boekwaarde panden per 31 december 2007 Afschrijvingen Totaal gebouwen Herwaardering 2007 Actuele waarde per 31 december 2007

2007 €

1.213.810 4.666.200 (3.308) (700.000) 5.176.702 (168.190) 5.008.512 2.630.594 7.639.106

Afschrijvingspercentages: 0 - 11 - 17 - 20 - 25

Actuele waarde De herwaardering is bepaald door de waarde van de taxatierapporten (de actuele waarde) te verminderen met de boekwaarde per 31 december 2007. Kasteel Dussen: Grondeigenaar van Kasteel Dussen is de gemeente Werkendam. N.V. Monumenten Fonds Brabant is erfpachter voor een periode van tien jaar, eindigend op 31 augustus 2013. Het erfpachtrecht eindigt bij faillissement van erfpachter. Opzegging/afstand door erfpachter is slechts mogelijk na verkregen toestemming van hypotheekhouder en grondeigenaar.

Grondeigenaar en erfpachter zijn van mening dat na een periode van erfpacht en nadere beoordeling van het gevoerde beleid van erfpachter, eigendomsoverdracht (tegen € 1) een logische en wenselijke stap is. Terzake van het onderhoud van het registergoed betaalt grondeigenaar gedurende tien jaar aan erfpachter een bijdrage van € 45.000 per jaar, waarop een indexering wordt toegepast. Erfpachter is verplicht de in erfpacht uitgegeven grond en opstallen voor zijn rekening en ten genoegen van grondeigenaar behoorlijk te onderhouden. Erfpachter verzorgt het onderhoud planmatig, voortschrijdend volgens een termijn van tien jaar. Grondeigenaar heeft het voorkeursrecht van koop van het erfpachtrecht. De koopprijs van het erfpachtrecht zal € 1 zijn, tenzij anders wordt overeengekomen.

2007 € 2. Inventaris: Stand per 1 januari Investeringen 2007: Afschrijvingen 2007: Stand per 31 december

17.193 962 18.155 6.645 11.510

Afschrijvingspercentages: 25 - 33,33


23

Financiële vaste activa 3. Lening u/g Stichting Monumenten Fonds Brabant Verstrekt per 1 september 2006 Aflossingen Saldo per 31 december

2007 € 90.000 (40.000) 50.000

De looptijd van de lening bedraagt 30 maanden, waarbij per kwartaal € 10.000 wordt afgelost. De rente bedraagt 4%. Er zijn geen zekerheden gesteld.

Eigen vermogen 4. Geplaatst kapitaal Het maatschappelijk aandelenkapitaal bedraagt € 250.000, bestaande uit 250 aandelen van € 1.000 nominaal. Het geplaatste kapitaal per 31 december 2007 bedraagt 58 aandelen, zijnde € 58.000, welke in handen zijn van: ~ Stichting Monumenten Fonds Brabant te ‘s-Hertogenbosch ~ F. Van Lanschot Bankiers N.V. te ‘s-Hertogenbosch ~ Onderlinge waarborgmaatschappij Centrale Zorgverzekeraarsgroep te Tilburg ~ Gemeente Roosendaal ~ Gemeente Veghel

2007 € Geaccumuleerd verlies Saldo per 1 januari 2007 Resultaat 2007 Saldo per 31 december

0 (291.332) (219.332)

Herwaarderingsreserve Saldo per 1 januari 2007 Resultaat 2007 Saldo per 31 december

0 2.075.460 2.075.460

24


5. Achtergestelde leningen Dit betreffen achtergestelde converteerbare leningen. De leningen dienen uiterlijk op 1 januari 2043, te worden afgelost; rente 5%. De leningen zijn opeisbaar met een opzegtermijn van twee jaar. De schuldeiser heeft het recht de verstrekte lening te converteren in aandelen met instemming van de Raad van Commissarissen. 31.12.2007 31.12.2006 € € F. Van Lanschot Bankiers N.V. te ‘s-Hertogenbosch 99.000 99.000 Provincie Noord-Brabant 1.000.000 1.000.000 Onderlinge waarborgmaatschappij Centrale Zorgverzekeraarsgroep te Tilburg 99.000 99.000 Gemeente Roosendaal 495.000 495.000 Gemeente Veghel 99.000 99.000 1.792.000 1.792.000 De provincie Noord-Brabant heeft een beschikking afgegeven voor een achtergestelde converteerbare lening van in totaal € 4.000.000, gefaseerd te verstrekken in vier jaar. In 2004 is er € 1.000.000 verstrekt. Aan het einde van het boekjaar is door de N.V. aan de Provincie verzocht de resterende € 3.000.000 te mogen aanwenden voor acquisities. De instemming daarvoor wordt in februari 2008 verwacht.

Voorzieningen 6. Voor groot onderhoud en milieukosten Op basis van onderhoudsplannen worden voorziening gevormd voor groot onderhoud. Saldo per 1 januari (Kasteel Dussen) Saldo per 1 januari (Kasteel Maurick) Dotatie boekjaar (alle panden) Af: Onderhoudskosten boekjaar (alle panden) Saldo per 31 december 2007 Milieukosten Saldo per 1 januari (Kasteel Maurick) Dotatie boekjaar (Kasteel Maurick) Af: Onderhoudskosten boekjaar (alle panden) Saldo per 31 december

2007 €

65.199 85.599 150.798 82.040 232.838 (83.933) 148.905

54.732 15.000 69.732 58.710 11.022


25

Langlopende schulden 7. Leningen Nationaal Restauratie Fonds Hypothecaire lening Rabobank NVWB-Zuid Stand per 31 december

2007 €

2006 €

382.311 2.000.000 500.000 2.882.311

408.799

408.799

~ Restauratiefondshypotheek, nominaal groot € 455.000. Rente 1,2%. Looptijd driehonderdzestig maanden. Zekerheid: Recht van eerste hypotheek op het pand De Camere te ’s-Hertogenbosch. ~ Hypothecaire lening Rabobank, groot € 2.000.000. Rente 5,35%. Rentevaste periode tot 1 juli 2017. Looptijd driehonderdzestig maanden. Zekerheid: Recht van eerste hypotheek op Kasteel Maurick te Vught. ~ Lening NVWB-Zuid voor aankoop Landgoed Kasteel Maurick B.V., groot € 1.000.000. Rente 5%, af te lossen in 2 jaar vanaf 1 januari 2008. Zekerheid: Geen.

Kortlopende schulden 8. Overige schulden en overlopende passiva Aflossingsverplichting Vooruitontvangen subsidies Vooruitontvangen subsidie Kadernota provincie Noord-Brabant Waarborgsommen Investeringscrediteuren Investeringsverplichtingen Vooruitgefactureerde huur + servicekosten Nog te betalen rente Diverse kosten

31.12.2007 € 513.244 31.913 800.000 9.067 156.091 300.000 65.480 50.332 53.869 1.023.905

31.12.2006 €

38.265 6.367 8.328 33.774 9.900 25.582 1.078.307

Van de vooruit ontvangen subsidie Kadernota 2005 is € 700.000, zoals beoogd, afgeboekt op de investeringen in de St. Jan te Roosendaal. In 2007 heeft de Provincie de resterende € 200.000 alsnog toegekend en bestemd voor restauratie van de kerkjes te Dennenburg en Dieden. Niet uit de balans blijkende verplichtingen ~ De gemeente Roosendaal draagt bij in de huurverplichtingen van de Stichting St. Jan Cultuur voor maximaal een bedrag van € 262.000 over de jaren 2005 t/m 2010. ~ De vennootschap staat mede garant voor een door Stichting Monumenten Fonds Brabant verkregen lening van € 33.000. ~ Door N.V. Monumenten Fonds Brabant is aan Landgoed Kasteel Maurick B.V. per 1 juli 2007 een lening verstrekt van € 1.040.000. De looptijd van de lening, waarop niet wordt afgelost, is 50 jaar. De rente bedraagt 5%. Er zijn geen zekerheden gesteld.

26


Toelichting op de onderscheiden posten van de winst-en-verliesrekening 2007 €

2006 €

347.724 45.088 131.020 523.832

174.126 49.431 360 223.827

Af: exploitatiekosten Bruto marge

308.388 215.444

107.079 116.748

10. Overige bedrijfskosten overige personeelskosten doorbelaste personeelskosten huisvestingskosten verkoopkosten algemene kosten projectontwikkelingskosten Totaal overige bedrijfskosten

23.917 (8.500) 6.575 16.502 105.875 51.968 196.337

19.000 (8.370) 6.745 9.408 80.923 51.594 159.300

11. Rentebaten en -lasten Rentebaten Rentelasten Per saldo rentelasten

31.735 182.675 150.940

52.265 95.472 43.207

9. Exploitatie gebouwen Huuropbrengsten Servicekosten Overige opbrengsten

Overige gegevens Accountantsverklaring Hiervoor wordt verwezen naar de hierna opgenomen accountantsverklaring. Statutaire regeling betreffende de bestemming van de winst Artikel 25 en 27 van de statuten bepalen dat de winst ter vrije beschikking staat van de Raad van Commissarissen, doch dat geen winst mag worden uitgekeerd zolang verliessaldi uit het verleden niet zijn aangezuiverd.


27

Accountantsverklaring

verklaring volgt

28


verklaring volgt


29

Bezit en acquisitie Stichting Monumenten Fonds Brabant

30


linker foto (Carolus) is grof van kwaliteit is er beter materiaal?

Valkenswaard, Carolus, Oranje-Nassaustraat 8 Het pand Carolus te Valkenswaard is een gemeentelijk monument gebouwd in 1910 als religieus verpleegtehuis. Het gebouwencomplex met kapel heeft een vloeroppervlak van circa 3.000 m2 en kende in de loop der jaren verscheidene functies.

Eindhoven, bakhuisje, Bokt Bakhuisje, gelegen in het buurtschap Bokt. Gebouwd omstreeks 1850 als bakhuis van de boerderij, gelegen aan Bokt 11. Gemetseld in kruisverband en gedekt met Oudhollandse pannen. Het bakhuisje ondersteunt door zijn typologie het ruimtelijke karakter en de ensemblewaarde met de boerderij binnen het gebied Bokt. In 1993 is het gerestaureerd op initiatief van Stichting Huis en Hoef van Brabant die is opgegaan in Stichting Monumenten Fonds Brabant.

In 1996 is een begin gemaakt met de planvorming voor restauratie en verbouw van het pand. Sinds 2001 biedt Carolus, gelegen in het winkelgebied van Valkenswaard, onderdak aan verscheidene maatschappelijke en culturele instellingen. Drie musea zijn er gehuisvest: Het Nederlands Steendrukmuseum, het Valkerij- en Sigarenmuseum en het Gildemuseum. Ook de ANWB/ VVV en verschillende kunstenaars en de heemkundekring hebben er hun onderkomen gevonden.

Het bakhuis ligt aan de overzijde van de boerderij aan de weg en is omgeven door een beukenhaag. Buurtvereniging Bokt heeft het thans in gebruik en is verantwoordelijk voor het beheer en het dagelijks onderhoud.


31

Veghel, Broederkapel, Broedershof 98 Eenbeukige kruiskapel uit 1923 met halfronde abscis en op de zuidoosthoek ingebouwde klokkentoren gebouwd door architect J.P. Kooken. Het kloostercomplex waarvan de kapel deel uitmaakte heeft in 1998 plaatsgemaakt voor een wooncomplex. De kapel en de gerestaureerde woning van de brouwersfamilie Smith zijn gespaard gebleven. Het exterieur is na 1998 gerestaureerd, maar doordat er geen geschikte herbestemming kon worden dreigde het verval. Begin 2006 is de Broederkapel door de gemeente in

eigendom overgedragen aan de Stichting en hebben aansluitend de herstel- en verbouwings-werkzaamheden plaatsgevonden. Bijzonder is het glas-in-loodpaneel opgenomen in de toegangspui dat afkomstig is uit de woning van architect Tooten en door zijn echtgenote is geschonken aan de Stichting. In 2006 is de kapel officieel in gebruik genomen als ceremonieplaats en wordt als zodanig exclusief verhuurd aan Hutten Exclusieve Catering. Zie ook www.broederkapel.nl

’s-Hertogenbosch, woningen Putgang 4 - 12 In de Putgang in ’s-Hertogenbosch staan nog 4 arbeiderswoningen, waarvan de oudste kern in oorsprong dateert uit de 16-17e eeuw, in de 18e en 19e eeuw ingrijpend verbouwd. ‘Cameren’ zijn woningen gebouwd voor het stadsproletariaat en bestaan slechts uit één vertrek. Kenmerkende Bossche steegbebouwing, gebouwd op achtererven van woningen aan de (hoofd)straten en ontsloten door smalle stegen. Dit soort arbeiders-huisjes zijn in de 20e eeuw vrijwel alle gesloopt, waardoor er nog slechts enkele voorbeelden van dit bouwtype bewaard zijn gebleven.

Deze ‘cameren’, gemeentelijke monumenten, verkeren in uiterst slechte staat, zijn gemeentelijk monument en behoeven dringend restauratie. De gemeente ’s-Hertogenbosch heeft de intentie deze woningen aan de Stichting in eigendom over te dragen en verstrekt een subsidie als bijdrage in de kosten van de restauratie. De planvorming was eind 2006 afgerond en de vergunning in mei 2007 aangevaagd. Door ingediende zienswijzen en bezwaren van de huidige bewoners is het project voor onbepaalde tijd vertraagd.

32


Tilburg, IJzersmederij en Stoomketelfabriek Deprez, Lange Nieuwstraat 172 - 174 Door de vraag naar stoommachines en stoomketels kochten de twee broers Julius en Caesar uit Antwerpen in 1884 de ijzergieterij aan de Lange Nieuwstraat. Tien jaar later was Deprez met veertig werknemers de grootste fabriek van stoommachines en stoomketels van Tilburg. De bedrijfshal is opgetrokken in baksteen en voorzien van sheddaken. Het meest kenmerkend is de karakteristieke voorgevel en de fragiele staalconstructie. In 1904 lieten de gebroeders Deprez aan de Lange Nieuw-

Deprez ligt binnen de herontwikkeling van de Spoorzone Tilburg die een vloeroppervlak van 350.000 m2 omvat. In 2007 is hiermee een aanvang gemaakt. Een aantal kenmerkende gebouwen die verwijzen naar de spoorweghistorie zullen worden gehandhaafd. Deprez is als pilot naar voren geschoven. Totdat de definitieve huisvesting van Danshuis Station Zuid omstreeks 2012 beschikbaar komt dient Deprez hiervoor als onderkomen. Daarna wordt het gebouw uitgebreid en geschikt gemaakt als Huis van de Wereld een multicultigebouw.

straat, naast elkaar de villa’s ‘Villa Casa’ en ‘Villa Nova’ (later Villa Anna) bouwen. In 1924 werd bij gebrek aan afzet, de fabriek van de gebroeders Deprez opgeheven en ging de fabriekshal over naar de naastgelegen werkplaats van de NS om in 1956 door de gemeente te worden overgenomen. Vanaf 1958 mochten lokale grossiers de fabriekshal gebruiken als veilinghal van groente en fruit voor de plaatselijke en regionale groentezaken. Vanaf het eind van de vorige eeuw tot 2007 had Nedtrain de bedrijfshal in gebruik als opslagruimte.

Begin november 2007 is door de Stichting op basis van een kostenraming aan de gemeente Tilburg een eerste stichtingskostenopzet en huurberekening gepresenteerd. Er is sprake van een forse onrendabele top. Inmiddels wordt de laatste hand gelegd aan een intentieovereenkomst met de gemeente Tilburg. Om aanspraak te kunnen maken op een provinciale subsidie moet de restauratie en verbouwing in 2008 zijn gerealiseerd.


33

34


Inhoudsopgave. Bestuur en toezicht. Missie. Preadvies van de Raad van Commissarissen. Verslag van de directie

Recommend Documents