Informatieblad van het ds. Pierson College
bulletin jaargang 8 / nummer 2 / januari 2010
Toekomst in beeld
Moderne vreemde talen in beweging • Mijn talent bekeken • Later wil ik dokter worden • Binnenkort eigen televisiekanaal
Voorwoord
Toekomst in beeld
Inhoudsopgave 2
Toekomst in beeld
3
In de picture
3
Moderne vreemde talen in beweging
5
Afscheid Henk de Wit
6
Ouderraad
6
Kerstmis in de tweede klas
7
Ieder kind heeft recht op onderwijs
8
De school uit
8
Mijn talent bekeken
8
Een flinke hap lucht en dan blazen
9
Wiskunde-B Olympiade was geen gebakken eitje
9
Atheneum 4 kiest de toekomst
10
Spaghettibrug als krachtenveld
10
Later wil ik dokter worden...
11
Voor Fame wordt volop gerepeteerd
12
Wist u dat?
13
Vakkundig
14
Uit de kunst
14
Keuzemodules
16
De achterkant
Het thema van dit Piersonbulletin riep direct een herinnering op uit mijn kindertijd. Op de plaatselijke kermis was eens een waarzegster. Nieuwsgierig ging ik de tent binnen met twee kwartjes in mijn hand. Een vrouw met kleurrijke sjaals staarde in een glazen bol en vertelde op mysterieuze wijze wat de toekomst voor mij in petto had. Ik keek geboeid naar de glazen bol maar zag zelf helaas niets. De toekomst van toen is nu voor een groot deel al verleden tijd en de voorspellingen zijn maar voor een beperkt deel uitgekomen. Op de Pierson zijn wij ook voortdurend bezig met de toekomst, maar gelukkig gebeurt dat op een totaal andere wijze. Leerlingen ontwikkelen zich naar volwassenheid, maken keuzes in wie ze zijn en wat ze kunnen en willen doen. Bij de diverse keuzes speelt de school een belangrijke begeleidende rol. Leerlingen bereiden zich voor op een plaats in de maatschappij, waar zij als verantwoorde burgers om kunnen gaan met de eisen die de samenleving aan hen stelt. Dat lijkt vele malen complexer dan in het verleden. Studeren staat ook in het teken van thema’s als economie, politiek, internationalisering, duurzaamheid, maatschappijk verantwoord ondernemen en burgerschap. In een dynamische context met nog beperkt zicht op de toekomst maken de leerlingen van nu keuzes voor hun leven van morgen. Ik heb veel waardering voor de wijze waarop docenten en leerlingen hier heel bewust vorm aan geven. Zij hebben geen glazen bol nodig om hun toekomst in beeld te krijgen. Wij hopen dat ook u als lezer door dit bulletin een beetje zicht krijgen op hoe dat op de Pierson gaat. Vanaf deze plek wens ik onze leerlingen, hun ouders en de medewerkers van de school een goed en gezegend 2010. Dat het jaar voor u allen kristalhelder mag schitteren, als de glazen bol van weleer. Mw. A.M. van Bommel / rector
•
COLOFON Eindredactie Clo Martens | Judith de Weger Redactieadres Postbus 701 | 5201 AS ’s-Hertogenbosch | telefoon: 073-644 29 29 |
[email protected] | www.pierson.nl Fotografie foto voorzijde: Bas Wennekes ‘Op weg naar de volgende les’ Grafisch ontwerp (grafisch ontwerp] Bureau Gurk
2
Pierson bulletin > Voorwoord
In de picture
Moderne vreemde talen in beweging Een vreemde taal leren is van alle tijden. Over de manier waarop dat moet gebeuren, zijn de inzichten in de loop van de tijd veranderd. We zien dat in de inhoud van de programma’s, de didactiek en de inrichting van de lesruimtes.
De taaltaken Duits en Frans vallen in de smaak Binnen de Europese gemeenschap zijn de afgelopen jaren nieuwe afspraken gemaakt over het leren van een moderne vreemde taal. Zo ontstond het Europees Referentiekader (ERK). Dit raamwerk beschrijft wat je in een vreemde taal precies moet kunnen om aan te tonen dat je deze taal op een bepaald niveau beheerst. En dat gebeurt niet meer alleen door te stampen voor overhoringen en toetsen. Zo nemen zogenaamde taaltaken sinds dit schooljaar een belangrijke plaats in bij de moderne vreemde talen op de Pierson. Landelijk gezien is het woord taaltaak in het vreemde talenonderwijs een begrip aan het worden waar niemand meer omheen kan. Het idee achter een taaltaak is dat leerlingen vaak jaar in jaar uit hard leren voor overhoringen en toetsen maar dat ze, als het gaat om het toepassen van de taal in levensechte situaties, toch soms maar matig presteren. In iedere periode proberen wij leerlingen nu te laten werken aan opdrachten waarbij ze (vaak los van het boek) taal in een echte communicatieve situatie moeten gebruiken. Het verwerken en presenteren van informatie aan anderen, het schrijven van brieven en e-mails, het voeren van een echt gesprek, het bekijken van films en het beluisteren van radio-uitzendingen, het zijn allemaal taaltaken, die door de leraar voorzien worden van een duidelijke doelstelling en opdrachtstructuur. De taaltaak sluit direct aan bij het niveau dat tijdens de gewone lessen bereikt is. Toetsen blijven natuurlijk belangrijk maar zijn niet de hoofdmoot van ons onderwijs en van het cijfer voor de taal. Leerlingen zijn over het algemeen enthousiast en geven aan dat het eens iets anders is dan alleen stampwerk voor een cijfer. Ze zien een duidelijker resultaat van hun inspanningen.
Zoete franse toetjes en een koude kerstmarkt in Keulen Afgelopen jaar ging Havo 3 voor het eerst naar Keulen om sfeer te proeven op een traditionele kerstmarkt. Dit jaar werd dat project uitgebreid en kreeg ook het bezoek meer inhoud. Van te voren hebben leerlingen zich verdiept in Duitse teksten over kerst om een beter beeld te krijgen van de manier waarop kerstmis in Duitsland gevierd wordt. Daarna bezochten zij in Keulen een kerstmarkt en konden ze genieten van Lebkuchen, Reibekuchen en andere typische Duitse lekkernijen. Ook namen leerlingen interviews af met bezoekers van de kerstmarkt. Deze zijn opgenomen op video zodat de leerlingen ze later samen met de klas kunnen bekijken. Klas twee begon afgelopen periode een Frans kookavontuur! Er werden veel zoete toetjes gebakken maar ook hartige taarten en crêpes vielen in de smaak. Leerlingen legden hun kookkunsten vast op foto of video om in de klas te presenteren en om te laten zien of het recept gelukt of mislukt was. Zo hadden twee leerlingen hun taarten laten vallen en waren anderen misselijk geworden toen ze het proefden. Na de presentaties, in het Frans natuurlijk, mocht de klas proeven en kon iedereen de koks van een kritische mening voorzien.
3
Pierson bulletin > In de picture
Ok people, let’s settle down and get going! Negentien leerlingen van de tweede klas Atheneum nemen plaats in lokaal B17 en pakken hun spullen erbij…. Het volgende uur ‘Cambridge Engels’ is begonnen! Met ingang van het schooljaar 2008-2009 geeft het Ds. Pierson College haar Atheneum leerlingen de mogelijkheid voor het vak Engels een Certificate of Advanced English te halen. Dit CAE is een Engelstalig diploma dat wereldwijd erkend wordt. Het gaat, véél meer dan het Nederlandse examen voor de Engelse taal, in op de vaardigheden schrijven, lezen, spreken en luisteren. Daarnaast is er een vijfde examenonderdeel (‘English in Use’) dat de moderne Engelse taal en cultuur omvat. Voor de leerlingen die aan het ‘Cambridge Engels’ deelnemen, betekent dit vanaf de 2e klas, een vierjarig Engelstalig programma met 4 uren Engels per week. Het Cambridge programma is een intensief en rijk programma: in de eerste twee perioden van klas 2 wordt het methodeboek doorgewerkt dat normaal gesproken in het hele tweede leerjaar wordt gebruikt. Het betekent dus niet alleen meer lesuren Engels per week maar ook meer huiswerk.
Gedurende de vier jaren zullen er ook diverse activiteiten gepland worden. We denken aan een scholenuitwisseling en een taalstage in het 4e schooljaar. Verder aan activiteiten die de leerlingen een kijk op het Engelse leven geven en de ouders de mogelijkheid bieden actief ‘te proeven’ aan het Cambridge programm: een High Tea of een Parents’ Day. Dit schooljaar ondersteunt de Canadese AnnMarie Ohlhoff, als ‘native speaker’ met name bij de spreekvaardigheid in de lessen. De beloning voor al het harde werken, het uiteindelijke Cambridge Certificate, is wereldwijd erkend en biedt toegang tot vele universiteiten in de hele wereld. Steeds meer universiteiten en hogescholen in Nederland geven een deel van hun opleiding in het Engels. Ook hier sluit het Cambridge diploma prima bij aan. Voor de eerste groep leerlingen die nu deelneemt aan het programma is dit wellicht nog ‘far away’ maar de eerste ervaringen kunnen positief genoemd worden: ‘we all had our knickers in a twist’ maar met veel enthousiasme en een geweldige inzet is de spits er af en gaan we ‘full steam ahead’. Jeanet van den Heuvel / docent Engels
•
Talenstudio voor actieve taaltraining Gevestigd in de uiterste hoek van de derde verdieping naast de bibliotheek vinden we de talenstudio van de moderne vreemde talen. Richtingborden geven de afstand aan naar de diverse hoofdsteden, en in een rek staan magazines in het Frans, Duits en Engels. Verder staan in de studio 30 computers voorzien van koptelefoons met microfoon. Achter het bureau kan Monique Arends, docent Engels, op haar scherm zien waarmee haar leerlingen bezig zijn. En dat zijn heel verschillende dingen. ‘Ik heb bij literatuur 3 dichters behandeld uit de Eerste Wereldoorlog. De leerlingen hebben als opdracht meegekregen om in het filmpje Blackadder, dat speelt in de loopgraven van de oorlog, een aantal kenmerken te ontdekken, die we ook bij de dichters besproken hebben. Zo leren ze begrippen als
sarcasme en nationalisme in een breder kader te hanteren. We werken veel met stukken uit films en documentaires. Voor deze generatie leerlingen, die zeer schermgericht is, werkt dat uitstekend. Spelenderwijs komt het Engels binnen. Maar er staan ook Cito-luistertoetsen op en schrijfopdrachten. Zelf vind ik de talenstudio echt gaaf. En dan denk ik dat we nog niet eens helemaal door hebben, wat we er allemaal mee kunnen.‘ Ook leerlingen zijn enthousiast. Kjel uit havo 5: ´Ik heb alle talen en ben hier zeker 2 à 3 keer per week te vinden. Het is hier lekker rustig, je hebt andere oefenvormen dan in de les, je kunt in je eigen tempo werken en de docent is binnen handbereik`. Floor uit atheneum 4: ´Ik ben nu woordjes aan het leren met een speciaal trainingsprogramma. Het mooie is, dat ik met alle opdrachten ook thuis verder kan omdat ze allemaal op de ELO (Elektronische Leer Omgeving) staan. Er zijn allerlei mogelijkheden met i-clips en filmpjes. Je bent écht met de taal bezig.´
4
Pierson bulletin > In de picture
Afscheid Henk de Wit als conrector onderwijs op de Pierson Op 15 december jl. namen we afscheid van Henk de Wit als conrector onderwijs op de Pierson. De overvolle aula, de enorme belangstelling en de warme woorden gaven uiting aan de waardering voor het werk van Henk de Wit. De kwaliteit van het onderwijs en de leer lingenzorg op de Pierson is niet los te zien van zijn persoon. Henk de Wit startte in 1968 als onderwijzer, waarna hij aardrijkskunde ging studeren en in 1974 zijn bevoegdheid voor het Voortgezet Onderwijs behaalde. Toen volgde een baan als docent aardrijkskunde aan de Albert Schweitzermavo in Curacao, waar hij samen met zijn gezin een fantastische tijd had. Na 3 jaar maakte hij de overstap naar het ds. Pierson College, toen nog gehuisvest aan de Samuel Morsestraat. Hij pakte al snel diverse andere taken op en toonde een duidelijke affiniteit met leerlingenbegeleiding. Hij werd decaan en vervolgens coördinator van de mavo-afdeling. In 1989 volgde zijn benoeming als conrector onderwijs en leerlingenbegeleiding. De beweegredenen voor deze sollicitatie formuleerde hij met de volgende woorden: Betrokkenheid, verbondenheid en uitdaging. Collega’s, ouders en samenwerkende scholen hebben vele jaren mogen ervaren dat deze woorden steeds weer de bron van zijn werken en handelen vormden. Betrokken bij het wel en wee van leerlingen, hun ontwikkeling en zorgbehoefte, hun groei. Betrokken ook bij medewerkers: ondersteunend, gericht op ontwikkeling, ruimte latend voor eigen inbreng. Verbondenheid met de school in het algemeen, de schoolsamenleving waar hij zich 32 jaar voor heeft ingezet. Verbondenheid ook met het samenwerkingsverband en de leerlingenzorg op regionaal niveau. De uitdaging van nieuwe mogelijkheden, van beweging en ontwikkeling, van buiten naar binnen brengen, inspiratie zoeken en inspireren van anderen, van gaan voor de kwaliteit van het onderwijs. Wij hebben Henk de Wit als onderwijsman pur sang enorm gewaardeerd. De Pierson is dank zij zijn inzet en bevlogenheid een school in zijn profiel, met zorg en aandacht voor leerlingen, waar leerlingen en medewerkers gekend worden, een school met eigentijds onderwijs en goede resultaten. Wij willen hem vanuit deze plek daar nogmaals heel hartelijk voor bedanken. Op zijn eigen manier blikte hij op 15 december terug op zijn loopbaan en de prettige samenwerking met leerlingen, ouders, collega’s in en buiten de school. Dat deed hij op verrassende wijze met de leerlingredacteuren van de schoolkrant vragenstellend achter de coulissen. Een ontwapend en persoonlijk interview dat emotie opriep bij vele aanwezigen, waaronder ook zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen. Henk en Annelie de Wit gaan genieten van een rustiger leven, maar dat is zeker niet achter de geraniums. De vrije tijd wordt wisselend in Finland en Nederland doorgebracht met vele activiteiten, interesses en contacten. Wij wensen hem vanuit de Pierson veel voorspoed en geluk en hopen dat ook de toekomst zich kenmerkt door betrokkenheid, verbondenheid en uitdaging. Henk de Wit wordt per 1 februari 2010 opgevolgd door Joanneke van Aller, eerder werkzaam aan het Koningin Wilhelmina College te Culemborg. In het volgend Piersonbulletin volgt een interview met onze nieuwe conrector onderwijs en leerlingenbegeleiding. Mw. A.M. van Bommel / rector
5
Pierson bulletin > In de picture
•
Ouderraad Een meedenkend en betrokken klankbord Elke school heeft een ouderraad, ook de Pierson. Ruim 15 ouders wisselen zo’n 6 keer per jaar met elkaar en met de schoolleiding van gedachten over actuele kwesties en vragen. De ouderraad denkt mee, ondersteunt waar nodig, adviseert en is bovenal betrokken. We maken kennis met twee leden, Caroline Berendsen en Marcel Rispens.
Marcel Rispens is sinds 3 jaar voorzitter: ‘De samenstelling verandert jaarlijks doordat ouders ermee stoppen als hun kinderen de school verlaten. Het lukt de ouderraad om de opgedane ervaring vast te houden en ‘volwassener’ te worden door de ideeën en inzichten van de nieuwkomers. In mijn optiek moeten we als ouderraad bijdragen aan het rea liseren van een prima school. Dat doen we door te helpen en zoveel mogelijk te contact zoeken met de ouders om te weten wat er leeft. Soms zijn we kritisch. We proberen echter wel actief mee te denken over oplossingen en verbeteringen. Caroline Berendsen is dit jaar nieuw als ouderraadslid: Ik ben geïnteresseerd in wat er op het Pierson gebeurt. Een belangrijk deel van de jeugd brengt je kind op school door. Als lid hoop ik meer betrokken te worden. In de eerste vergaderingen trof ik een zeer betrokken groep ouders die echt serieus genomen wordt door de directie en die méér is dan een ‘activiteitenclubje’. De communicatie tussen school en ouders is voor mij een belangrijk punt.
Kerstmis in de tweede klas
Taart kan anders smaken U kent ze vast wel uit programma’s als ‘Effe geen cent te makken’ of ‘Helemaal heppie’, de familie Froger die zich inzet om problemen als (verborgen) armoede en verspilling van voedsel te bestrijden. Er valt veel over te zeggen, maar vast staat dat deze programma’s een stichting als de voedselbank brede bekendheid gaven en uit een taboesfeer haalden. De tweede klassen zetten zich afgelopen december in voor de voedselbank als onderdeel van de kerstviering. Heerlijke dingen staan er op de mooi versierde tafels: brownies, koekjes, hartige taart. De klas heeft zijn best gedaan om van een zelf gemaakte kerstbrunch te genieten. Tijdens het eten wordt er aandacht gevraagd voor mensen die het minder hebben dan wij of mensen die helemaal alleen kerstmis moeten vieren. En dan smaakt een stuk appeltaart ineens heel anders, zegt een leerling. ‘We denken altijd maar aan mensen in Afrika die het minder hebben, maar het is goed om ook aan mensen te denken die dichter bij ons wonen. Daar werd door het maken van een kerstpakket voor de voedselbank iets aan gedaan. Alle leerlingen namen een product mee naar school om in een grote doos te doen. Voorzien van een mooie kerstwens van de klas gingen de feestelijke pakketten de school uit, klaar om uitgedeeld te worden en om van te genieten!
6
Pierson bulletin > Ouderraad
Ieder kind heeft recht op onderwijs ‘Ieder kind heeft recht op onderwijs. Toch gaan wereldwijd 75 miljoen kinderen niet naar school. Daar moet iets aan gebeuren!’ Dat is de slogan van Edukans, een ontwikkelingsorganisatie die samen met leerlingen in Nederland probeert onderwijs voor iedereen te realiseren. Sinds dit schooljaar is ook het Pierson College betrokken bij de projecten van Edukans. Gedurende het hele schooljaar lopen er acties op school waarmee hopelijk een grote opbrengst gerealiseerd wordt en Edukans meer bekendheid krijgt. Co Dreef, voorzitter van de commissie vieringen, vindt het belangrijk dat leerlingen die hier en nu opgroeien, weten dat er mensen zijn die het minder goed hebben. Ook in ons land. Vanuit die gedachte maakten tweede klassen recentelijk voedselpakketten voor de voedselbank. ’Met projecten als deze wordt er aan onze medemens gedacht, we gaan hopelijk makkelijker met elkaar delen’. In november kreeg Edukans voor het eerst brede aandacht onder onze leerlingen. Na een mooie presentatie en een indrukwekkend verhaal van twee meiden die afgelopen jaar in Kenia waren geweest, konden leerlingen een motivatiebrief schrijven om zelf verslaggever voor Edukans te worden en in Kenia een idee te krijgen hoe de organisatie daar helpt en hoezeer ons geld daarvoor nodig is. Uit de vele brieven die binnenkwamen sprak een oprechte interesse in de ander. Romy-Charlot Polderman uit havo 4 is geselecteerd om met andere leerlingen uit het hele land nog dit jaar naar Kenia te gaan. ‘Romy kan praktisch vertellen en haar aanpak lijkt snel door iedereen begrepen te worden, ze spreekt een breed publiek aan’, zo waren de woorden van de selectiecommissie. Romy-Charlot: ‘In Kenia ga ik als ambassadrice verslag doen van het werk dat Edukans daar doet.
7
Pierson bulletin
Ik zit in een redactiegroepje en wij hebben met ons groepje 2 redactiedagen met als thema’s: De sloppenwijken in Nairobi en HIV/AIDS en onderwijs. Daarover moet ik, als presentatrice, verslag doen en mensen interviewen voor de camera. Ik ben eerst 6 dagen in Nairobi en daarna nog 4 dagen in Maralal bij een Afrikaanse stam, de Samburu’s, waar ik het leven ga bekijken. Als ik eenmaal terug ben in Nederland hoop ik hier aan mijn medeleeftijdsgenoten over te kunnen brengen hoe belangrijk het is om het onderwijs in Kenia te steunen. En ik hoop ze te kunnen stimuleren om mee te doen aan de goede doelenactie voor Going Global Kenia. Ik vind het natuurlijk fantastisch dat ik ben uitgekozen en het met mijn eigen ogen mag gaan zien! Ik ben dan ook heel erg benieuwd wat er allemaal op mij af gaat komen, en wat er gaat gebeuren. En natuurlijk ben ik heel erg benieuwd naar de Samburustam. Dat lijkt me echt een hele ervaring om mee te maken. Ik ben het Pierson en Edukans ook heel erg dankbaar dat ze mij de kans geven om naar Kenia te gaan’. In de toekomst is het de bedoeling dat Edukans ook via verschillende vakken aandacht krijgt. Via kennisoverdracht hopen we dit project binnen de school te laten groeien en een duidelijk gezicht te geven.
De school uit Mijn Talent Bekeken
Laat het koken maar aan Sven over! In de derde klas van het VMBO is dit jaar een nieuw project gestart, dat tot doel heeft de doorstroom naar het MBO te vergemakkelijken. Leerlingen uit T3C vertelden ons er meer over. Bas: ‘We hebben één extra uur in de week, waarin we werken aan allerlei opdrachten die te maken hebben met het project. We hebben eerst nagedacht over waar we goed in zijn: ben je een planner, ben je creatief, kun je goed samenwerken? Eva: ‘Ik houd er wel van om met iemand samen te werken.’ Willem: ’Nou, dat hangt voor mij toch erg af met wie.’ De eerste periode stond in het teken van het ontdekken van de eigen talenten. In periode 2 maakten de leerlingen kennis met de vier sectoren binnen het MBO en kregen zij de opdracht zo’n sector verder te verkennen. In schakelweek 2 zagen we hun presentaties. Sven heeft met zijn groepje een vijf gangenmenu bedacht en gekookt. En dat voor zo’n 8 euro per persoon. De smakelijke plaatjes in de presentatie laten zien, dat hij er duidelijk lol in heeft.
Lisa en Brigitte hebben met een 3Dprogramnma een keuken ontworpen, die voor zo’n 10.000 euro geïnstalleerd kan worden, de breedbeeld televisie niet meegerekend. Lisa klikt moeiteloos de verschillende keukenelementen in het ontwerp aan en maakt zo de kleurmogelijkheden zichtbaar. Lisa: ‘Ik vind dit leuk, je moet oplossingen kunnen bedenken voor moeilijkheden, maar je moet ook binnen het budget blijven. ’Brigitte: ‘Mijn ding is het niet echt. Mijn toekomst zal in een andere sector liggen.’ Een clubje van 4 jongens heeft een koelcircuit voor een koelkast ontworpen. Jippe: ‘Ik vond het wel heel leuk om te bedenken hoe een koelkast werkt en om dat op een eenvoudige manier te laten zien. Maar alleen ontwerpen zou voor mij niet genoeg zijn. Ik wil zo’n ontwerp dan ook maken. Misschien is het ontwerpen van computersoftware wel iets voor mij?’ In de sector economie bedachten Mirthe, Tim en Silvan de naam en het logo voor een restaurant. Tevens berekenden ze wat bedrijfskleding voor zo’n restaurant zou gaan kosten. Silvan:’ De economische sector spreekt me zeker aan, ik zou wel een restaurant op willen zetten, maar ik zou niet in de
keuken willen staan. De klas reageert alert: ‘Oh, maar Sven gaat wel koken!’ Arie van Drie, de docent die T3C begeleidt in dit keuzeproces is enthousiast: 'In de volgende periode gaan we de tweedaagse beroepenstage voorbereiden, die plaats gaat vinden in schakelweek 3. Daarna zullen de leerlingen een definitieve keuze moeten maken voor een sector.’
Een flinke hap lucht en dan blazen Biologie is een spannend vak. Regelmatig is het dierlijk en menselijk lichaam onderdeel van onderzoek. In de derde klas werd het begrip vitale capaciteit van de longen zichtbaar gemaakt. De hoeveelheid lucht, die je in één keer kunt uitblazen zegt iets over je lichamelijke conditie. Leuk en uitdagend deze blaasactie. En wat bleek: over de conditie van onze derde klassers hoeven we ons geen zorgen te maken.
8
Pierson bulletin > De school uit
Wiskunde-B Olympiade was geen gebakken eitje In de afgelopen schakelweek leefden de leerlingen wiskunde-B uit atheneum 5 zich een dag uit op een transportprobleem, waar ze, in drie tallen en binnen vijf uur, iets van moesten brouwen. Je moet met een jeep een grote woestijn door. Water, voedsel en diesel zijn in overvloed op je startplek aanwezig, maar onderweg is er echt helemaal niets dan zon en zand. Je jeep kan niet genoeg voorraad meenemen om in één keer door die woestijn te sjezen. Wat te doen? De grootste complicatie was, dat er geen wiskundig gereedschap voorhanden was,
zoals in de les. De leerlingen moesten zélf het probleem afbakenen, keuzes maken en mogelijke aanpakken uitproberen. Wij wiskundedocenten realiseren ons, dat we de leerlingen in het diepe gooien met als enige reddingsboeien hun praktische verstand en een enigszins ontwikkelde exacte aanpak van proberen, controleren en bijstellen. Het valt hun moeilijk, buiten de ‘vertrouwde’ wiskundepaden hun weg te zoeken en daar genoegen te moeten nemen met ‘trial and error’ tactieken en halve waarheden. Zich er niet van bewust, lijken de leerlingen bezwangerd van Leibniz’ droom van een ‘perfect
logische methode om alle problemen op te lossen, van de logica tot aan de vraag van het menselijk bestaan’. Ik zet hen in dit stukje daarom graag met beide benen op de grond met een dubbele uitsmijter van twee beroemde wiskundigen: Ludwig Wittgenstein: ‘De dingen waarover niet logisch kan worden gesproken, zijn de enige die er echt toe doen’ Bertrand Rusell: ‘De mensheid bestaat nog steeds uit dezelfde eieren, waarvan nog steeds dezelfde passievolle omeletten worden gebakken’ Twan Cornelis / docent wiskunde
•
Atheneum 4 kiest de toekomst Hoe betrek je jongeren bij hun leefmilieu? En hoe betrek je jongeren bij de politiek? Het project ‘Kies de Toekomst’ probeert in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in 2010 beide te doen. Leerlingen leren middels dit project op een actieve en aantrekkelijke manier wat zij en wat de gemeente aan klimaatverandering kunnen doen. In de laatste schakelweek startte het project in atheneum 4. In groepjes gingen leerlingen met 8 verschillende opdrachten aan de slag. Een van de opdrachten is te onderzoeken wat verstaan wordt onder duurzaam bouwen en hoe de gemeente dit stimuleert. Een andere opdracht is het bestuderen van de afvalscheiding in Nederland,
9
Pierson bulletin > De school uit
waarbij ook over nieuwe vormen van hergebruik nagedacht moet worden. Een derde opdracht is het in kaart brengen van de waterhuishouding in ’s-Hertogenbosch en de maatregelen die de gemeente denkt te nemen bij een mogelijke zeespiegelstijging. Eind januari presenteren de leerlingen hun onderzoek aan elkaar en bereiden zich daarmee voor op een debat dat ze op 3 februari aangaan met een vijftal gemeenteraadsleden in de raadszaal van het stadhuis. De persploeg, ook geformeerd uit a4leerlingen heeft inmiddels contact gelegd met de lokale media. U kunt dit project de komende weken via krant en omroep volgen.
Spaghettibrug als krachtenveld Nee, gekookte spaghetti, daar maak je geen stevige brug mee, dat is duidelijk. Maar hoe construeer je dan wel een overspanning die sterk is en waarbij de krachten goed verdeeld worden? Dat is natuurkunde in praktijk. Atheneum 3 leefde zich afgelopen schakelweek uit in doordachte en soms heel spannende constructies.
Later wil ik dokter worden… Afgelopen schakelweek maakten de brugklassers kennis met een aantal beroepen. Beroepen die ze later zelf misschien wel willen uitoefenen. Veelal ouders van leerlingen vertelden enthousiast over hun werk, soms zelfs op de werkplek zelf. Zo konden leerlingen een kijkje nemen op de kraamafdeling in een ziekenhuis of praten met een echte piloot. Margot Passier uit A1a vertelt: ‘ Voor de schakelweek mochten we aangeven welke beroepen we leuk vonden en ik mocht naar een huisarts, een orthopedagoge en een KNO-arts. Als eerste ging ik naar de huisarts, die vond ik het leukste. Nadat de mevrouw ons had verteld over haar beroep, gingen
we een rollenspel doen. Iemand uit de groep werd aangewezen als patiënt en iemand anders moest hem behandelen. Eén keer kwamen er een zogenaamde zwangere vrouw samen met haar man bij de huisarts. De zwangere vrouw had last van haar rug, vertelde ze. De huisarts gaf tips en aan het einde van het gesprek viel de man nog flauw. Dat was heel grappig. We mochten ook met een bloeddrukmeter bloeddruk meten. Dat was een heel raar gevoel: er ging een band om je arm en dan kneep de huisarts in een soort ballonnetje en dan blies die band zich op. In het begin werd je arm wel een beetje samengeperst maar de band liep (gelukkig) snel weer leeg. Het volgende beroep waar ik ging kijken
was orthopedagoge. Ik had eigenlijk niet echt een goed idee van haar werk maar toen ze het een en ander verteld had, begreep ik het wel. Ze helpt kinderen die autistisch zijn of die verstandelijk gehandicapt zijn. Ze heeft een paar testjes met ons gedaan, om te laten voelen hoe het is als je autistisch of verstandelijk gehandicapt bent. Tenslotte ging ik nog naar de KNO-arts, op locatie in het Carolus ziekenhuis. We moesten buiten verzamelen. Dat was niet zo fijn want we moesten een kwartier wachten buiten (koud!!). Bij de KNO-arts was het redelijk leuk. Hij liet zien hoe de apparatuur werkte en ik heb een goed beeld gekregen van zijn beroep’.
10
Pierson bulletin > De school uit
Voor
wordt volop gerepeteerd
Fame vertelt het verhaal van een groep studenten aan de New Yorkse High School of Performing Arts, vanaf het moment van hun auditie tot aan het eindexamen. Ze hopen allemaal op een toekomst als succesvol acteur, zanger, danser of muzikant. FAME neemt het publiek mee langs hoogte- en dieptepunten, vriendschappen, romances en het harde werken dat nodig is om de ultieme droom te bereiken. Wie kent niet de tekst ‘Fame, I´m gonna live forever! I want to learn how to fly!‘ In mei 2009 zijn de audities voor deze musical begonnen, er werd in groten getale ingeschreven. Gelukkig ook door een grote groep nieuwe Piersontalenten want er zijn vele musicalsterren van school gegaan. Op dit moment wordt er wekelijks enthousiast gerepeteerd. De regie is dit schooljaar in handen van Margo Verhoeven, de choreografie is in handen van Lisa Schemmekes, Anouk van Gorp en Tamara Will. De voorstellingen zullen ook dit jaar in de Verkadefabriek zijn. En wel op donderdag 15 april en vrijdag 16 april: aanvang 20.00 uur. Op zaterdag 17 april is er een matinee voorstelling om 15.00 uur en de slotvoorstelling om 20.00 uur.
11
Pierson bulletin > De school uit
Wist u dat?
••• We binnenkort ons eigen televisiekanaal hebben? De voorbereidingen zijn volop in gang om binnenkort op school ons eigen televisiekanaal de digitale ether in te laten gaan. De oude monitoren maken plaats voor nieuwe schermen waarop, naast de vertrouwde mededelingen als roosterwijzigingen, ruimte is voor entertainment en nieuws over en vanuit de school. Met een aantal leerlingen uit Havo 4 gaan we van start om de eerste programma-inhoud te maken onder professionele begeleiding van een ervaren NCRV-coach.
••• Esma Mekrani de verkeersdag won? Tijdens de verkeersdag in schakelweek 1 maakten onze tweedeklassers kennis met allerlei facetten die met verkeer hebben te maken, zoals de gevaren rond het spoor, alcohol in het verkeer, gevaarlijke verkeerssituaties in Den Bosch, de dode hoek en nog veel meer. Twee weken later kregen de leerlingen een quiz met vragen over de verschillende items van de verkeersdag. De winnaar kon een fiets winnen. Esma was de gelukkige. Proficiat!
••• De leerlingenraad surprises rondbracht? Lotte van Rangelrooij: ‘We hebben enkele leraren verrast met een klein cadeautje. De leerlingen mochten stemmen welke leraren een presentje kregen. Het was een hartstikke leuke dag. Volgend jaar zorgen we dat onze Sint wel een baard heeft! Inmiddels is er weer ‘love is in the air’. Valentijnsdag is traditie-getrouw de aanleiding voor onze rozenactie. Leerlingen en leraren kunnen onderling naar elkaar rozen sturen. Anoniem of niet, net wat ze zelf willen. Vorig jaar hebben we bijna 1000 rozen rondgebracht. We hopen dat onze Valentijnsactie dit jaar weer slaagt
••• Bryan Segers naar de Orion Awards gaat? Deze talentenjacht wordt dit jaar voor de derde keer gehouden in het Parktheater in Eindhoven. Op 4 maart mogen daar alle Orionscholen met één nummer deelnemen. Orion is een regionaal samenwerkingsverband van middelbare scholen, waarvan onze school deel uitmaakt. Veel succes Bryan!
12
Pierson bulletin > Wist u dat?
Vakkundig
Als het Pythagoras lampje aangaat… Voor de een is het naar gedoe met cijfers en tekens, voor de ander een uitdagende puzzel: wiskunde, het aloude vak van formules en wetmatigheden is voor het overgrote deel van de leerlingen verplichte kost tot aan het eindexamen. Is wiskunde te leren of moet je er een knobbel voor hebben? Een gesprek met Jo van der Doelen en Diane Vissers, docenten wiskunde, over platte sommen, kangoeroes en wiskundemeisjes. Diane Vissers: ‘Vergeleken met zo’n 20 jaar geleden is de huidige wiskunde veel toegankelijker geworden. Het gaat nu niet alleen om een serie sommen die opgelost moeten worden maar om wiskundige problemen die contextrijk worden aangeboden, binnen een verhaal. Aan leerlingen wordt bijvoorbeeld gevraagd uit te rekenen hoeveel vloerbedekking nodig is voor een klaslokaal. Om dat te kunnen, hebben ze de maten van het lokaal nodig en de wiskundige formule om de oppervlakte te berekenen. Als ze dan de breedte van het tapijt weten, kan voor een lokaal van 7 bij 8 meter bij wijze van spreken de bestelling geplaatst worden voor 14 meter vloerbedekking. Dat is een andere manier van vragen dan: bereken de oppervlakte van het lokaal.’ Jo van der Doelen: ’Dat maakt duidelijk, hoe je wiskunde kunt toepassen in de dagelijkse wereld. Maar het maakt wiskunde ook moeilijker, want je moet de wiskunde bij het probleem zoeken. Gelukkig heeft de didactiek een sterke ontwikkeling doorgemaakt, er zijn steeds meer mogelijkheden om wiskunde bij leerlingen binnen te brengen. Daarnaast spreken wiskundewedstrijden, zoals de Kangaroewedstrijd en de verschillende Olympiades, enorm aan. Buiten de les om heb je zowel in de
13
onder- als de bovenbouw elk jaar wel zo’n 25 leerlingen, die hun tanden willen zetten in wiskundige puzzels en praktijkproblemen. Bij de verplichte Olympiades in de bovenbouw wordt in groepjes gewerkt. In het tijdsbestek van één dag wordt een probleem onderzocht: Hoe stel je de hoogte van een brommerverzekering vast? In hoeveel tijd kan onze school ontruimd worden? Bij deze opdrachten gaat het om de dagprestatie: leerlingen wennen aan tijdsdruk, leren werk te verdelen en op elkaar af te stemmen. En natuurlijk motiveren ook de projecten in samenwerking met het HBO en de universiteit. Onlangs waren we met leerlingen uit havo 5 op hogeschool Avans waar ze aan het werk gingen met landmeetapparatuur. Daar sta je dan met zo’n instrument en zet dan maar eens een rechte hoek uit. Dan moet de theorie gaan leven en het Pythagoras lampje aangaan.’ Diane Vissers: ’En dat zijn de mooie momenten in ons vak. Het ‘o-ja moment’ waarop je na ploeteren en vastlopen ineens ziet hoe je de zaak weer op de rit krijgt. Want wiskunde vraagt natuurlijk begrip, maar ook zonder groot talent kun je met veel oefenen een voldoende(tje) halen voor ons vak. Wiskunde vraagt van leerlingen continu oefenen van platte sommen als breuken en vergelijkingen. De techniek van het rekenen moet moeiteloos kunnen gaan, zodat alle energie uit kan gaan naar de oplossing van het wiskundig probleem. Dat geldt voor jongens èn meisjes. Het idee dat meisjes geen wiskunde zouden kunnen, is wetenschappelijk al lang achterhaald. Gelukkig staan er steeds meer wiskundevrouwen voor de klas die dat laten zien.’ Clo Martens
Pierson bulletin > Vakkundig
Uit de kunst
Keuzemodules Als aanvulling op hun studieprogramma hebben onze vierde- en vijfdeklassers havo en vwo de mogelijkheid om keuzemodules te kiezen. Docenten bieden een keur van onderwerpen aan, waarop leerlingen kunnen intekenen. Sommige modules bieden de mogelijkheid om extra te oefenen met vaardigheden, zoals rekenen of Engels tekstbegrip. Andere zijn bedoeld als een kennismaking met geheel nieuwe onderwerpen, zoals beleggen en Nederlands recht. Een impressie van drie modules.
Berlijn, 20 jaar na de val van de Muur 19 November 2009 was de Brandenburger Tor in Berlijn de achtergrond van een enorm feest, waar belangrijke vertegenwoordigers van grote landen hand in hand naast elkaar liepen. Wat werd hier herdacht? Een Muur! De rigoureuze scheiding van een land. Waarom deze Muur? Wat gebeurde erachter en waarom is deze Muur nu nog van belang? Goede uitgangspunten voor een keuzemodule: Berlijn, 20 jaar na de val van de Muur. In deze keuzemodule ging het om een belangrijk stuk geschiedenis maar ook om het thema Vrijheid. Vrijheid is een fundamenteel recht, waar we misschien niet zo bij stil staan, maar dat essentieel is en de recente geschiedenis in Duitsland kan ons dat leren. Leerlingen uit de bovenbouw Havo en Atheneum kregen in een paar bijeenkomsten mee, wat er niet zo ver van hen vandaan, nog niet zo lang geleden in Duitsland zich afspeelde. Na deze lessen en het bekijken van de film Das Leben der Anderen gingen op 18 december 31 leerlingen met vier begeleiders vier dagen naar Berlijn. Onze eerste stop was: Marienborn-Helmstedt, de grootste van de 3 grensovergangen tussen het voormalige West- en Oost-Duitsland. Hier kregen we een rondleiding en werd ons getoond met hoeveel moeite je indertijd deze grens passeerde of ook niet passeerde. In het prachtig versierde en met sneeuw bedekte Berlijn hebben we natuurlijk de highlights bezocht: de Reichstags, de Brandenburger Tor, de Kerstmarkt…, maar wij kwamen vooral voor de geschiedenis: we bezochten de restanten van de Muur, de Story of Berlin met een bezoek aan een atoomschuilkelder, het Stasi-Museum en de Stasi-Gefängnis. Hier kwam de lesstof tot leven. En voelbaar werd dat een zo natuurlijk recht als vrijheid niet altijd zo vanzelfsprekend is. Het was een geslaagde reis, die we zeker met onze leerlingen vaker willen ondernemen! Marga Wijnen / docent Duits
14
•
Pierson bulletin > Uit de Kunst
Kunst maken: een linosnede in meerkleurendruk
Journalistiek: schrijven is mijn passie Toen ik het keuzemodule boekje doorbladerde viel mijn oog meteen op: Journalistiek, het maken van een schoolkrant. Typisch iets voor mij. Schrijven is mijn passie, en ik wil mijn stukjes graag met anderen delen. Daarnaast krijg ik de gelegenheid om te vergaderen met andere mensen die van schrijven houden en ga ik zelfs een journalist ontmoeten van een echte krant. Mijn droom is om journaliste bij de ELLE of Vogue te worden, of bij The New York Times in Amerika. Maar ik moet natuurlijk wel realistisch beginnen. Ik ben al bezig om wat ervaring op te doen, met het schrijven van columns voor www.girlscene.nl. Daarnaast ben ik van plan om een eigen blog te beginnen. De schoolkrant past dan natuurlijk goed in het rijtje. Als je journaliste of schrijfster wilt worden staat het werk als redactielid bij een schoolkrant goed op je CV. Wist je dat beroemde schrijvers als Ronald Giphart, Stephen King en JRR Tolkien ooit bij de schoolkrant zijn begonnen? Bij de schoolkrant gaat het niet alleen om schrijven. Je leert ook om met een redactie samen te werken, creatieve ideeën te bedenken en de lay-out te verzorgen. De redactie bestaat uit een leuke groep van leerlingen uit de brugklas tot zesdeklassers. De hoofdredacteur Jan Sinnige steekt er erg veel tijd en energie in om jullie vier keer per jaar van een perfecte schoolkrant te voorzien. Want de lezers moeten natuurlijk up-to-date blijven met het laatste nieuws van onze school. Ik ben dus erg tevreden met mijn keuzemodule. Ik heb inmiddels een verslag geschreven over de reis van atheneum 4 naar Bretagne en daar enthousiaste reacties op gekregen. Het is erg inspirerend om samen met andere schrijftalenten een krant in elkaar te zetten en dan het resultaat te zien. Ik verwacht er veel van te leren en ik hoop dat ik een aanwinst ben voor de schoolkrant. Houd me in de gaten. En tip me als je nog een leuke gossip hebt. Dan maak ik er een sappig artikel van! Bente Schreurs / redactielid schoolkrant SPAM
15
•
Pierson bulletin > Uit de Kunst
In de keuzemodule Linosnede zijn zo’n 12 leerlingen ingespannen bezig met het omzetten van een foto in een meerkleuren lino. In 3 rondes wordt er gesneden en gedrukt en dat vraagt goed nadenken: alles wat je weghaalt, krijg je niet meer terug en wordt niet afgedrukt. Het is als het negatief van een foto, je moet ‘andersom’ denken. Maar het is ontzettend leuk. Langzaamaan zie je in het proces iets ontstaan, jouw foto wordt een kunstwerkje.
De achterkant
Later als ik groot ben…
Vroeger toen ik klein was wilde ik, net als alle andere meisjes op school, juf worden. Of stewardess. Dat laatste kwam doordat het rijkste meisje uit de klas met het vliegtuig naar Spanje op vakantie was geweest, toentertijd net Franco-vrij dus het mocht weer. Dat leek ons wel wat: een beetje de aardkloot rondvliegen en ondertussen koffie zetten voor de piloot. De jongens wilden piloot worden. Dat leek hun wel wat: een beetje de aardkloot rondvliegen en ondertussen koffie krijgen van de stewardess. De enige jongen uit de klas, die stewardess wilde worden, werd later een meisje, zo overzichtelijk was de wereld toen nog. Uiteindelijk keerden de meesten toch weer terug naar het juffenberoep want juffen waren lief en kleuters vonden we reuzeschattig dus met die combinatie gingen wij later onze boterham verdienen. Voor mij persoonlijk was de keuze nog makkelijker want ik had thuis een voorbeeld op de bank liggen: mijn vader was leraar op “de grote school” (toen we een jaar of acht waren, begon bij ons pas het besef te dagen, dat je na de zesde klas niet klaar was maar nog verder moest leren op ‘de grote school’ in de stad). Daar werkte mijn vader dus, al hadden we geen idee van wat hij daar nou eigenlijk de hele dag uitvrat. Als hij ging werken zei hij: ‘Ik ga naar school’ en dat vonden wij dan weer een beetje sneu: een vader die op zijn drieëndertigste nog naar school moest, kon niet anders dan achterlijk zijn. De andere, meer normale vaders bij ons in de straat, werkten allemaal ‘op kantoor’. Niet dat die kinderen nou wisten wat die vaders dáár dan uitvoerden maar het klonk in elk geval een stuk serieuzer en belangrijker dan ‘ik ga naar school’. Aan de andere kant: als al die andere vaders om half zes afgepeigerd uit kantoor kwamen fietsen met hun broodtrommeltjes achterop gebonden, lag mijn vader al dik twee uur plat te dutten, de krant te lezen en gaatjes in zijn overhemd te branden met de sjekkies die hij toen nog rookte. Enige luiheid is ook mij niet vreemd, zodat het leraarsvak mij steeds meer aan ging spreken. Op die manier was je in elk geval vroeg thuis. Wisten wij veel, dat hij ’s avonds als wij al lang in ons stapelbedje lagen, nog eindeloze bergen vertalingen zat na te kijken en dia’s over Griekenland op volgorde te leggen (we spreken hier over de pre-smartboard
periode, een periode waar ik zelf overigens ook nog jaren in zit…). De kantoorvaders in de straat hadden het financieel kennelijk wel beter voor elkaar want ze hadden veel eerder dan wij een telefoon, een televisie en een auto: mijn moeder belde elke week een uur bij de buren met onze oma, de maanlanding werd door mijn ouders bekeken bij de kantoorvader aan de overkant en onze uiteindelijke auto bleek een Daf, die meer stuk was dan dat hij reed. Als mijn vader weer eens de motor aan gort had geblazen of vergeten was te tanken, moesten wij met drie kinderen de Daf naar de garage duwen langs het speelplein van onze basisschool in het volle zicht van onze gnuivende klasgenoten met kantoorvaders; hoe wreed kan het leven zijn? Enfin, toen wilde ik dus een hele poos géén juf meer worden. In Amerika kennen ze de zogenaamde ‘neem-je-kind-mee-dag’: ouders nemen hun kind dan een dag mee naar hun werk, zodat ze weten hoe de dagelijkse pindakaas op hun brood wordt verdiend en wie die vrouw is van wie papa de hele dag sms’jes krijgt en van wie mama het zo op haar heupen krijgt. Dat lijkt mij ook wel een goed idee in het kader van de beroepskeuzebegeleiding hier op school (behalve natuurlijk als je ma een drugslijntje naar Columbia heeft lopen of je pa bankdirecteur is, daar kan je natuurlijk niet meer mee aankomen bij je decaan). Moderne beroepen zijn ook veel moeilijker uit te leggen aan kinderen. Loodgieter en verpleegkundige snappen ze nog wel, bij hypotheekadviseur wordt het al lastiger maar welk kind roept er in hemelsnaam dat het later business control manager wil worden? Of senior project manager IT? Of -godbetert- consultant risk analysist? Dat begrijpt toch niemand meer zonder een gelikte powerpointpresentatie met legenda? Gewoon brandweerman net als vroeger, of politieagent, burgemeester, Sinterklaas of prinses (zoals Amalia verklaarde op haar eerste kleuterschooldag). Of toch maar juf, dan snapt iedereen wat je doet. Behalve mijn dochter want die vroeg als klein meisje eens toen ik thuiskwam: ’En mama, hoe was het op school? Heb je fijn gespeeld?’ Karin Polman / docent
16
•
Pierson bulletin > De achterkant