In De Enk Leven en Wonen met Zorg
2
Voorwoord 4 Inleiding 5
1. In eigenheid gesteund
7
Visie op zorg
Eigenheid Levensstijl Levensverhaal Keuzes Welbevinden Familie
2. Wonen in De Enk
Kleinschalig wonen
De zorg
Gebruik van technologie
Het huishouden
11
Bezoek Roken Huisdieren
Diverse voorzieningen
3. Leven in De Enk 15
Dagbesteding
Het verenigingsleven
Arbeidsmatige activiteiten
4. Familieleden, mantelzorgers en vrijwilligers
17
Familieleden en mantelzorgers
Vrijwilligers
5. Welzijn en zorg
18
Verpleeghuiszorg
Het Leefplan
De rol van onze medewerkers
Rondom de dagelijkse verzorging
• De verzorgenden
• De activiteitenbegeleiding
• De specialist ouderengeneeskunde
• De psycholoog
• De geestelijk verzorger
• De fysiotherapeut
• De ergotherapeut
• De logopedist
• De diëtist
• De bewegingsagoog
• Dagbehandeling De Horst
6. Verdere informatiebronnen
23
Voorwoord Hoe wil je leven als je niet meer thuis kunt wonen? Als je meer hulp nodig hebt, omdat je in de war raakt, als je huis geen thuis meer is omdat je je eigen omgeving niet meer herkent? Als je houvast zoekt? Wat wil je dan, waar heb je behoefte aan? Mensen met dementie verliezen grip op het leven. Raken het overzicht in het leven kwijt. Dit levert allerlei emoties op, onzekerheid, angst, boosheid enzovoort. Begrijpelijk dat mensen met dementie vaak de behoefte hebben aan een veilige herkenbare omgeving, aan vertrouwdheid, nabijheid, maar daarnaast net als iedereen ook aan vrijheid. Ze hebben behoefte aan een leven dat voelt als thuis, liefst in een zo gewoon mogelijk huis met vertrouwde geuren en geluiden. Geuren van eten dat wordt gekookt, van schoonmaken, van een gebakken visje op zijn tijd of de geur van koffie waarvoor je je bed uitkomt. Leven in een huis waar je je niet alleen voelt, waar iemand je helpt als je dat nodig hebt. Een arm om je heen als je je onveilig voelt. Leven in een ritme waar je aan gewend bent en de regie voeren zolang je dat nog kan. Als je zo uit gaat van de wensen en behoeften van mensen met dementie en jij moet hier een leefomgeving voor bedenken, dan kom je volgens ons vanzelf uit op een woonvorm waar het huis op een woonhuis lijkt, de groep niet te groot is en waar gewoon wordt geleefd. Waar voor iedereen vaststaat dat respect, erkenning, gelijkwaardigheid, autonomie en veiligheid belangrijke zaken zijn.
Namens de teamleiders Verpleeghuis De Enk Dignis
5
Inleiding De Enk is een verpleeghuis, waar mensen wonen met een vorm van dementie, Korsakov of een andere vorm van niet aangeboren hersenletsel. In dit boekje kunt u lezen, vanuit welke visie en met welke uitgangspunten wij in De Enk werken. De meeste mensen die in De Enk komen wonen hebben een vorm van dementie. De ziekte tast de mens aan in zijn kern, zijn eigenheid. Wij richten ons op de belevingswereld van de oudere met dementie. In de ondersteuning is het contact, de ontmoeting tussen mensen, essentieel. Zonder contact kan geen steun worden gegeven. Door hun ziekte verliezen bewoners steeds meer grip op hun omgeving, hun herinneringen, hun eigen leven. Een herkenbare woonomgeving beoogt bewoners een veilig en vertrouwd gevoel te geven. In hoofdstuk 1 wordt beschreven vanuit welke uitgangspunten we de bewoners ondersteunen in het zo lang mogelijk behouden van hun eigenheid. Ook wordt de belevingsgerichte zorg beschreven. Wanneer een bewoner bijvoorbeeld niet meer mee kan doen met het koken, kan zij toch genieten door het ruiken, proeven en meebeleven van de activiteit. In hoofdstuk 2 vindt u meer informatie over het wonen en de organisatie van de zorg. Mensen kunnen afhankelijk van hun hobby’s en interesses deelnemen aan verschillende verenigingen. In hoofdstuk 3 wordt vervolgens het verenigingsleven beschreven. Familieleden, mantelzorgers en vrijwilligers zijn binnen De Enk van groot belang en leveren een belangrijke bijdrage aan het welzijn en de gezelligheid. De rol van familieleden, mantelzorgers en vrijwilligers komt dan ook in hoofdstuk 4 aan de orde. Bewoners komen in De Enk wonen omdat ze zorg nodig hebben. Binnen De Enk zijn verschillende disciplines werkzaam, zoals verzorgenden, specialisten ouderengeneeskunde en activiteitenbegeleiders. We noemen dit multidisciplinaire zorg. In hoofdstuk 5 wordt hierop dieper ingegaan.
6
Om de leesbaarheid te bevorderen hebben we in de tekst hij/zij en hem/haar vermeden. We hebben ervoor gekozen om zij te gebruiken. Voor zij kan ook hij gelezen worden.
7
1. In eigenheid gesteund Visie op zorg
Mevrouw Dalma en mevrouw Top wonen samen met enkele anderen in één van de woningen binnen De Enk. Mevrouw Dalma woonde bijna haar hele leven op een boerderij in Drenthe. Ze voelt zich nog steeds een boerin en praat graag over het binnenhalen van de aardappels, over het samen melken van de koeien en over haar zoon, die nu op de boerderij woont. Mevrouw Top werkte jarenlang in de horeca. Ze moest ervoor zorgen dat hotelgasten op tijd hun ontbijt kregen en dat iedereen in het hotel goed verzorgd werd. Vaak stond ze zelf achter de bar van het hotelbedrijf. Ze is een echte ‘regelaar’.
Eigenheid
Mevrouw Dalma en mevrouw Top hebben elk een eigen levensverhaal en hebben allebei hun eigen gewoontes en liefhebberijen. We vinden het belangrijk om daar in de zorg rekening mee te houden. Dat zou in dit voorbeeld kunnen betekenen dat mevrouw Top soms meehelpt het ontbijt klaar te maken en dat we mevrouw Dalma gerust stellen door te zeggen dat haar zoon vandaag de koeien melkt.
Levensstijl
Ieder mens is anders en heeft een eigen levensstijl. Sommige bewoners waren vroeger bijvoorbeeld heel zuinig. Anderen hebben altijd wat ruimer kunnen leven. Er zijn heel serieuze en keurige mensen, andere mensen zijn juist opgeruimd en wat minder precies in hun manier van leven. In De Enk houden we rekening met de verschillende levensstijlen. Dit geldt zowel voor de dagelijkse inrichting van het leven (kleding, tijdsbesteding, eten et cetera) als voor beslissingen rondom bijvoorbeeld medicijnen, levenseinde en de manier van omgaan met de bewoner. Wanneer de bewoner onvoldoende in staat is om een eigen keuze te formuleren, sluiten we zoveel mogelijk aan bij haar beleving.
Levensverhaal
Het motto van onze visie is ‘In eigenheid gesteund’. Daarmee bedoelen we dat we keuzes maken met de bewoner of vanuit diens levensstijl. De bewoner zelf is het uitgangspunt voor de beslissingen die worden genomen. Om de beleving van de bewoner in te schatten is het belangrijk om een beeld te hebben van het leven van de bewoner. Wat 8
heeft iemand vroeger gedaan? Wat vond de bewoner vroeger belangrijk? Welke mensen speelden daarbij een rol? We bieden familie de gelegenheid om rondom deze vragen een levensboek samen te stellen. Hierin kunnen belangrijke zaken uit het leven van de bewoner een plek krijgen. Het doel is om aan de hand van het levensboek op een prettige manier contact te hebben met de bewoner. Het levensboek kan door de familie, maar ook door verzorgenden en vrijwilligers worden gebruikt.
Keuzes
Mensen voelen zich doorgaans beter als ze iets te kiezen hebben. Voor de bewoners van De Enk betekent dit, dat we hen helpen bij het maken van een keuze. In het klein door bijvoorbeeld te vragen of iemand koffie of thee wil en wat men graag wil eten. Ook gaan we na hoe iemand verzorgd wil worden en op welke manier iemand het liefst benaderd wil worden. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat een bewoner bij de voornaam wordt aangesproken, terwijl we doorgaans iedereen met ‘u’ aanspreken.
Welbevinden
Het gaat erom dat bewoners het naar de zin hebben. Daarvoor is het belangrijk dat we naar hen luisteren en dat we hun keuzes respecteren. Ook belangrijk voor welbevinden is, dat bewoners zich veilig voelen in De Enk. Daarvoor hebben bewoners een vertrouwde omgeving nodig. En mensen waar ze op terug kunnen vallen en die hen helpen als ze dat nodig hebben. In onze kleine groepen is dat doorgaans goed geregeld. We organiseren allerlei bezigheden, waardoor bewoners zich prettig voelen. Soms gebeurt dat op de huiskamer door bij voorbeeld samen naar het winkeltje te gaan, te koken of door samen een gesprek te voeren. Ook kunnen bewoners meedoen aan activiteiten buiten de woning. Denk aan muziekbijeenkomsten, aan verenigingen en aan kerkdiensten.
Familie
Veel familieleden hebben lang en met veel inzet thuis zorg gegeven. Graag willen we hen ook in De Enk de gelegenheid geven om zorg te blijven bieden. Zij weten immers wat voor de bewoner belangrijk is en wat kan helpen om het in De Enk naar de zin te hebben. De familie kan met de verzorging hierover afspraken maken. Familieleden zijn voor De Enk belangrijk. Hun kennis van de bewoner en diens beleving zijn een belangrijke bron om de bewoner in diens eigenheid te ondersteunen. 9
Een werkwijze die nauw aansluit bij deze visie is het belevingsgericht werken. Dit wil zeggen dat we rekening houden met en zoveel mogelijk aansluiten bij de gevoelens en de behoeften van de bewoner. Het doel van deze zorg is de bewoner te ondersteunen bij het zo goed mogelijk verder leven met diens beperkingen. Dit doen we door bewust stil te staan bij de manier waarop de bewoner zichzelf beleeft. Hoe kan de bewoner worden ondersteund in het zich veilig te voelen ondanks diens beperkingen? En hoe ervaart de bewoner het om afhankelijk te zijn of om zich veel dingen niet meer te herinneren? Daarnaast betekent belevingsgerichte zorg ook dat medewerkers leren om stil te staan bij de beleving die ze zelf ervaren in het omgaan met bewoners en cliënten. Contact maken is binnen een belevingsgerichte werkwijze van groot belang. Zonder contact is er geen uitwisseling mogelijk tussen mensen en is het moeilijk om bijvoorbeeld veiligheid te bieden of iets anders voor iemand te betekenen. Wij proberen op allerlei manieren contact te maken door aan te sluiten bij de beleving van de ander. Wij willen de bewoner zien in zijn eigenheid en met al zijn eigenaardigheden.
De binnenplaats 10
Het buitenterras
11
2. Wonen in De Enk Kleinschalig wonen
De Enk kiest voor het bieden van zorg binnen een woonomgeving. Met de realisatie van de nieuwbouw is het wonen op een kleinschalige manier vorm gegeven. Er zijn in totaal vijftien woningen waarin per woning zeven tot acht mensen samen wonen. De keuze voor kleinschalig wonen is gebaseerd op de huidige inzichten over zorg voor mensen, die door hun ziekte steeds meer de grip op hun leven verliezen. Zij hebben, aansluitend bij hun beleving, behoefte aan een veilige, vertrouwde en herkenbare omgeving. Dit geeft houvast. Een omgeving waarin zij kunnen wonen en leven en waarin zij de zorg krijgen die ze nodig hebben. Zo is uit onderzoek1 gebleken, dat veel ouderen met dementie beter af zijn in een kleinschalige woonvorm dan in een grootschalig georganiseerd verpleeghuis. Bewoners hebben minder hulp nodig, zijn meer sociaal betrokken en genieten meer van de omgeving. Ook hebben ze vaker iets om handen. De ervaring leert dat dit ook geldt voor mensen met geheugenproblemen, die veroorzaakt worden door een andere ziekte. Daarnaast blijkt het verzorgend personeel liever in kleinschalige woonvormen te werken. Ze zijn tevredener met hun werk en hebben minder burnout klachten dan hun collega’s in grootschalige verpleeghuizen. Ook de familie van bewoners blijkt tevreden over kleinschalig wonen. Bovendien zijn ze van mening dat er meer respect is voor de belevingswereld van de bewoners en de gevoelens van de familieleden. Verzorgenden zijn minder gehaast in de omgang met de bewoners. Bijna alle bewoners hebben een eigen (slaap)kamer. Deze kamer is beperkt ingericht met een bed, een stoel en er is een kledingkast. Er is een aansluiting voor tv en telefoon. Wij vragen familie en/of andere naastbetrokkenen nadrukkelijk om deze kamer verder in te richten en gezellig te maken met voor de bewoner vertrouwde accessoires en kleine meubelstukken. Hierbij kan men denken aan een sprei voor op bed, foto’s, een luie stoel en andere voor de nieuwe bewoner vertrouwde spullen die het gevoel van een eigen (t)huis versterken.
1
12
Trimbos Instituut (2007)
De zorg
In elke woning wordt de zorg door een vaste groep medewerkers gegeven. Het kleine, vaste team zal de bewoner goed leren kennen. Het inzicht in de belevingswereld van de bewoner wordt hierdoor vergroot en een belevingsgerichte benadering komt nog beter uit de verf. Zo is het bijvoorbeeld in de kleine groep voor het personeel gemakkelijker rekening te houden met de eigenheid, de voorkeuren, mogelijkheden en beperkingen van iedere bewoner.
Gebruik van technologie
In de woningen maken we gebruik van nieuwe ontwikkelingen in de technologie: de domotica. Bij de bouw van het huis in 2009 is daarmee al rekening gehouden. Met de inzet van eenvoudige middelen maar ook van geautomatiseerde systemen kunnen we het leven van de bewoners veraangenamen. Ze hebben bijvoorbeeld meer bewegingsvrijheid door het gebruik van sensoren, die we per bewoner kunnen instellen op de persoonlijke situatie. Op de website (www.dignis.nl) bij De Enk kunt u een filmpje bekijken over de domotica. De paro is een robot zeehond, die wordt ingezet om zintuigen te activeren. Regelmatig is één van de twee aanwezig in de huiskamer. Hij reageert op aanrakingen, waardoor bewoners actiever en levendiger worden. De paro is ook vaak de aanleiding tot een verrassend gesprek tussen bewoners en bezoekers.
Het huishouden
De dagelijkse bezigheden zoals opstaan, wassen, aankleden, ontbijten, boodschappen doen, koken, het huishouden en natuurlijk ook gewoon een boek lezen, tv kijken of een spelletje doen geven structuur en houvast. Bewoners nemen zoveel als mogelijk en wenselijk huishoudelijke taken op zich. Daarnaast is er gelegenheid in de spelotheek/videotheek materialen te lenen. Het wassen van de bovenkleding doen we ook zelf, maar hiervoor vragen we wel een maandelijkse bijdrage. Het is de vergoeding voor de kosten die we maken en voor de overige was, die we door de wasserij laten verzorgen. Alle kleding en overig wasgoed van bewoners wordt voorzien van een merkje met naam en kamernummer, om zoekraken van was te voorkomen en het terugvinden te vergemakkelijken. Voor dit werk vragen we éénmalig een bijdrage in de onkosten.
13
Bezoek
Wij ondersteunen bewoners, familie en mantelzorgers om ondanks de beperkingen van de bewoner zoveel mogelijk hun leven binnen De Enk voort te zetten. Wij hopen dan ook dat zij doorgaan met bijvoorbeeld hun wekelijkse bezoekjes, de gewoonte om een spelletje schaak te spelen, krulspelden te draaien, een concert te bezoeken of een wandeling te maken. Wanneer familie binnen de huishouding een bijdrage wil leveren door bijvoorbeeld mee te helpen met koken is dit in overleg met het personeel mogelijk. Wanneer een bewoner veel met dieren heeft en een familielid of mantelzorger heeft bijvoorbeeld een hond dan is ook deze (mits aangelijnd) van harte welkom als bezoek.
Huisdieren
Het kan zijn dat de bewoner bijzonder gehecht is aan haar huisdier. Het meenemen van huisdieren kan in overleg met het afdelingshoofd.
Roken
In De Enk geldt een algemeen rookverbod. Op de kamers en in de huiskamer mag niet gerookt worden. Er zijn speciale rookruimtes in het gebouw. Buiten en in de tuin en mag u wel roken. 14
Diverse voorzieningen
In de hal vindt u het winkeltje, dat dagelijks is geopend. Medewerkers en bewoners kopen hier een deel van de dagelijkse boodschappen. Bezoekers kunnen er ook terecht voor een versnapering, een bloemetje en ansichtkaarten. In het Grand Café staat een computer met internetaansluiting. Bezoek kan gebruik maken van deze voorziening. De kapster is aanwezig op woensdag en donderdag. U kunt een afspraak maken via de EVV’er of één van de medewerkers. U kunt ook zelf een afspraak maken. De nota ontvangt u rechtstreeks van de kapster. Er is ook een schoonheidssalon in De Enk, waar vrijwilligers werken. U kunt een afspraak maken via de receptie.
15
3. Leven in De Enk Dagbesteding
Mensen hebben behoefte aan een zinvolle dagbesteding. We bieden onze activiteiten aan in de vorm van een verenigingsleven. Voor sommige bewoners zijn er activiteiten met een meer arbeidsmatig karakter. Cliënten van de dagbehandeling kunnen ook deelnemen aan de diverse activiteiten. In aansluiting op het wonen (rustig opstaan, de huishouding doen et cetera) worden de activiteiten voor de bewoners met name ’s middags en ’s avonds georganiseerd. Bij veel activiteiten speelt muziek een belangrijke rol. Muziek sluit vaak aan bij datgene wat bewoners goed kunnen en kennen. Zij genieten hiervan en beleven er veel plezier aan. De activiteiten vinden plaats in het Buurtcentrum en ook wel in het Grand Café. Dat is een geschikte ruimte voor kleine groepen. Hier kunnen bewoners en bezoekers ook een kopje koffie of thee drinken (van bezoekers vragen we hiervoor een kleine vergoeding) en er is gelegenheid om te internetten.
Het verenigingsleven
Binnen het verenigingsleven is er een onderscheid tussen de algemene buurtvereniging en specifieke verenigingen. De algemene buurtvereniging organiseert recreatieve activiteiten waaraan iedereen die zin heeft, deel kan nemen. Het gaat om een programma op de donderdagavond en vrijdagmiddag. Deelname is vrijblijvend. Familie wordt nadrukkelijk uitgenodigd om hieraan mee te doen. Het programma van de buurtvereniging wordt gepubliceerd in Dignis Kort. Voor deelname aan een specifieke vereniging is een lidmaatschap vereist. Iedere vereniging heeft zijn eigen afspraken en uitgangspunten over doelstelling en deelname. Ook is het mogelijk, dat er contributie wordt gevraagd. • Organisatie verenigingsleven Mensen worden lid van een vereniging door zich op te geven. Dit wordt gedaan door de eerst verantwoordelijk verzorgende op basis van informatie van de bewoner of haar familie over gewoonten, overtuigingen, hobby’s en belangensfeer, voormalig beroep, levenservaringen, voormalige en huidige identiteitsbeleving. Bewoners hebben het recht verenigingen een aantal keren op proef te bezoeken. Verenigingen die aan hun maximale capaciteit zitten, hanteren een wachtlijst. 16
Verenigingen werken vraaggericht. Afhankelijk van behoeftes van bewoners zullen soms verenigingen (tijdelijk) stoppen wegens gebrek aan belangstelling en er zullen ook nieuwe verenigingen ontstaan. Tijdens de schoolvakanties zullen de verenigingsactiviteiten en het recreatieprogramma in afgeslankte vorm doorgang vinden. Deze periodes worden benut voor het organiseren van bijzondere activiteiten zoals bijvoorbeeld dauwtrappen, vakantieweken, er op uit, et cetera. Over de dagbesteding en de deelname aan het verenigingsleven worden afspraken gemaakt in het zorgleefplan. • Uitvoering en afstemming van verenigingsactiviteiten Verenigingsactiviteiten worden uitgevoerd door activiteitenbegeleiders en vrijwilligers. Verenigingsactiviteiten worden geleid door vaste activiteitenbegeleiders.
Arbeidsmatige activiteiten
Bewoners van de Veenstraat hebben vaak nog andere interesses en wensen. Voor hen zijn er dan ook meer arbeidsmatige activiteiten. Er is van alles mogelijk op creatief gebied. Maar u kunt ook productief werk doen, zoals etiketten plakken, pluggen sorteren, in de tuin werken en dieren verzorgen. Daarnaast is er gelegenheid om mee te doen aan de activiteiten van de afdeling Activering en Reïntegratie op en dichtbij het Dennenoord terrein: Zorgboerderij De Stiep, De Lijstenmakerij en de tuingroep. In ’t Onderdâc vinden soosachtige activiteiten plaats.
17
4. Familieleden, mantelzorgers, vrijwilligers Familie en mantelzorgers
Meestal heeft u veel ervaring met de zorg voor uw familielid/dierbare. Bovendien kent u hem of haar het beste. We vragen u bij opname uw kennis met ons te delen zodat wij onze zorg op een manier kunnen geven die het beste past bij uw familielid/dierbare. Bovendien vragen we u aan te geven op welke manier u bij de zorg betrokken wilt blijven. Voor speciale gelegenheden, zoals een verjaardag of een 40-jarig huwelijksfeest, kunt u binnen De Enk een aparte ruimte of het Grand Café huren. In overleg met u kunnen wij ook zorgen voor een versnapering. Familie kan -bij ziekte van een bewoner- gebruik maken van de logeerkamer. U kunt deze reserveren bij de receptie.
Vrijwilligers
Vrijwilligerswerk wordt gedaan in alle huizen, in principe met of voor alle bewoners. Vrijwilligers zijn een welkome aanvulling op professionele zorg. Zij leveren met hun aanwezigheid een bijdrage aan de sfeer en gezelligheid in de huiskamers. Verder begeleiden zij de bewoners tijdens ontspanningsavonden, groepsactiviteiten, uitstapjes en kerkgang. Ook bezoeken vrijwilligers de bewoners individueel om bijvoorbeeld een praatje met hen maken, uit wandelen gaan of hen voor te lezen. Op deze manier kunnen we de leefbaarheid in het verpleeghuis voor bewoners verbeteren. Door vrijwilligers in te zetten kan er meer en gerichte aandacht geschonken worden aan bewoners. Uitgangspunt is dat de bewoner hier zelf bij gebaat is, het gaat om haar behoefte.
18
5. Welzijn en zorg Verpleeghuiszorg
Alle medewerkers in De Enk werken mee aan goede zorg en welzijn van de bewoners. Eerst Verantwoordelijke Verzorgenden (EVV’ers), artsen, psychologen en anderen werken met elk hun eigen taken en werkzaamheden. Om te zorgen voor een goede onderlinge afstemming zijn er regelmatig leefplanbesprekingen, waaraan meerdere disciplines deelnemen.
Het leefplan
In het leefplan wordt beschreven welke behoeften en wensen een bewoner heeft als het bijvoorbeeld gaat om de persoonlijke leefstijl of belangrijke contacten, hobby’s en interesses. Het gaat verder over behoeften rond de inrichting van de eigen leefomgeving. Ook staan de wensen beschreven met betrekking tot de persoonlijke verzorging, de noodzakelijke hulp en behandeling die van belang is voor de gezondheid. Het laat de afspraken zien, die zijn gemaakt door de verschillende disciplines, familieleden en vrijwilligers gericht op de behoeften en doelen van de bewoner op het gebied van woonleefomstandigheden, participatie, mentaal welzijn en lichamelijk welbevinden. De EVV’er organiseert de leefplanbespreking (LPB). Het leefplan van iedere bewoner wordt twee keer per jaar besproken en zo nodig bijgesteld. Hierbij zijn de teamleider, EVV’er, specialist ouderengeneeskunde, psycholoog en indien mogelijk de bewoner zelf of anders zijn wettelijk vertegenwoordiger aanwezig. Ook andere disciplines zijn, wanneer de situatie daarom vraagt, bij de leefplanbespreking aanwezig. U wordt hiervoor als eerste contactpersoon uitgenodigd.
De rol van onze medewerkers
Bij het wonen en leven in De Enk zijn rondom de zorg zijn medewerkers van verschillende beroepsgroepen betrokken. Ze dragen allemaal hun steentje bij aan het welzijn van de bewoners.
19
Rondom de dagelijkse zorg • De verzorgenden De zorg wordt gegeven door een team van medewerkers, dat bestaat uit EVV’ers, verzorgenden en woonassistenten. Iedere bewoner krijgt een EVV’er toegewezen. Deze medewerker draagt extra verantwoordelijkheid voor een aantal bewoners van de afdeling. Zo houdt zij het zorgdossier op orde en evalueert regelmatig het zorgplan. Bewoners en familie kunnen altijd met vragen bij de EVV’er terecht. De aanwezigheid van een EVV’er betekent niet dat de bewoner niet door andere verzorgenden wordt geholpen. Een verzorgende ondersteunt de EVV’er, ze hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Een goed contact met de bewoner en familie is belangrijk voor goede zorgverlening. De EVV’er levert hier een bijdrage aan. De EVV’er zal op vaste momenten contact met de bewoner en/of contactpersoon opnemen, zoals een aantal weken na opname en voor en na het zorgoverleg. Tussentijds kan de EVV’er contact opnemen over allerlei zaken zoals kleding, verjaardag of ziekte. Omdat de meeste verzorgenden op onregelmatige tijden werken en de EVV’er niet altijd aanwezig is, kan men ook terecht bij de teamleider of een andere verzorgende. Deze ondersteunt de bewoner bij zijn of haar zelfzorgtekorten. Dit kan betekenen dat de verzorging zoals het wassen, aankleden, eten en drinken deels of helemaal wordt overgenomen. De verzorgende probeert dit zoveel mogelijk vanuit de beleving van de bewoner te doen. Daarnaast probeert de verzorgende samen met de EVV’er en de woonassistent een veilige en huislijke woonomgeving te bieden aan de bewoners. Een woonassistent is veel aanwezig in de huiskamer. Ze doet de voorbereiding voor en geeft ondersteuning bij het ontbijt, de koffie en de warme maaltijd. De woonassistent zorgt mede voor een gezellige huislijke sfeer in de huiskamer en biedt ook ondersteuning bij huishoudelijke activiteiten en andere activiteiten. • De activiteitenbegeleiding De activiteitenbegeleiding organiseert activiteiten voor alle bewoners aansluitend bij hun interesses, mogelijkheden en beperkingen binnen het verenigingsleven. Uitgangspunt bij deelname is dat voor een deelnemer de positieve beleving van het moment belangrijker is dan de productie of het resultaat. Voor bewoners die niet meer kunnen deelnemen aan het verenigingsleven organiseren ze andere bezigheden. Voor sommige bewoners binnen De Enk worden meer arbeidsmatige activiteiten georganiseerd. Uitgebreidere informatie kunt u vinden in hoofdstuk 3. Daarnaast organiseert de activiteitenafdeling jaarlijks grootschalige activiteiten/evenementen zoals vakantie in eigen huis, sportevenementen, exposities en activiteiten die samenhangen met nationale feest- en gedenkdagen. 20
• De specialist ouderengeneeskunde De medische zorg van de bewoners is in handen van de specialisten ouderengeneeskunde van Dignis. Deze artsen zijn gespecialiseerd in de complexe problematiek die speelt bij de bewoners al dan niet in combinatie met lichamelijke aandoeningen. Wanneer een bewoner een medisch probleem heeft, kan de hulp van de arts altijd ingeroepen worden, ook ’s avonds en in het weekend. Als er veranderingen in het medisch beleid worden afgesproken, zal meestal de EVV’er of een andere verzorgende de familieleden hierover inlichten. Wanneer een bewoner erg ziek is en/of belastend onderzoek of behandeling wordt overwogen, zal de arts vaak zelf overleggen met de familie. Zowel voor de arts als de verzorging is de eerste contactpersoon als wettelijk vertegenwoordiger de gesprekspartner. Deze kan andere familieleden hierbij wel altijd betrekken. • De psycholoog Wanneer nog niet precies bekend is wat er aan de hand is met de bewoner wordt de psycholoog gevraagd om een psychologisch onderzoek af te nemen. Sommige ouderen dreigen vast te lopen in bepaalde problemen. Hierbij kan gedacht worden aan verdriet vanwege verlies van partner, gezondheid en zelfstandigheid. Soms kunnen individuele gesprekken met een psycholoog hierbij verlichting geven. Waar mensen samen wonen en samen leven ontstaan ook wel eens strubbelingen. Zo begrijpen mensen elkaar wel eens verkeerd wat kan leiden tot boosheid en onbegrip. Ook kan iemand zich storen aan het misschien wat vreemde of onaangepaste gedrag van een andere bewoner. Waar mensen samenwerken ontstaan soms ook problemen. Daar bieden wij ondersteuning in. Psychologen adviseren de teams bij problemen in de omgang met de bewoner. Zij verhelderen problemen en ondersteunen de teamleden bij het observeren van gedrag en het zoeken naar oplossingen. Oplossingen die bij de bewoner passen en oplossingen waarmee zij hun werk goed kunnen doen. • De geestelijk verzorger De geestelijk verzorger ondersteunt mensen met vragen rondom de zin van het leven. Voor de kerkelijke bewoners en familieleden zijn er elke zondag kerkdiensten. Deze worden georganiseerd door de geestelijke verzorging van het verpleeghuis. Ook als u niet kerkelijk bent, bent u van harte welkom. Rondom het sterven kan de geestelijk verzorger bijstand bieden. Troostend en door gesprekken over het leven en het levenseinde. Op verzoek kan de geestelijk verzorger ook een uitvaart begeleiden. Drie keer per jaar wordt een herdenkingsbijeenkomst gehouden van onze bewoners die overleden zijn. U wordt daarvoor als familie uitgenodigd. 21
• De fysiotherapeut De fysiotherapeut richt zich op het bewegen van de bewoners en probeert te voorkomen, dat bewoners stijf worden. In praktijk houdt dit in dat de fysiotherapeut bij nieuwe bewoners onderzoekt of zij zich nog goed kunnen bewegen. Zij behandelt op verwijzing van arts, na hulpvraag van verpleging of op eigen initiatief. Zij adviseert medewerkers, bijvoorbeeld ten aanzien van verplaatsing van bewoners, gebruik van de tillift of handigheden tijdens het wassen en aankleden. • De ergotherapeut De ergotherapeut adviseert bij het dagelijkse doen en laten, bijvoorbeeld bij welk servies of bestek te gebruiken. Ook heeft zij een rol bij een goede zit- en lighouding. Behandeling is gericht op het vergroten of behouden van de zelfstandigheid. • De logopedist De logopedist helpt wanneer het spreken, verstaan, begrijpen of eten/ drinken moeilijker wordt. Dit doet zij door adviezen te geven en tips of een hulpmiddel, zoals een andere beker of bestek. Bij nieuwe bewoners wordt gekeken hoe goed ze kunnen horen en verstaan, zodat iedereen weet hoe het beste met de bewoner kan worden gecommuniceerd. Bij communicatieproblemen wordt geprobeerd dit te verbeteren, door te oefenen of uit te leggen wat moeilijk is en hoe je daar mee om kunt gaan. • De diëtist Zij adviseert de verzorging en voedingsassistenten over veranderingen in de voeding die nodig zijn om een betere voedingstoestand, een beter gewicht of een betere stoelgang te bereiken. • De bewegingsagoog De bewegingsagoog richt zich op het welbevinden van bewoners. Zij doet dit met activiteiten, gericht op lichaamsbeweging. De begeleiding van de diverse behandelaren en de afspraken die we daarover maken, leggen we vast in het leefplan en het Elektronisch Cliënten Dossier (ECD). Behandelaren zijn -voorzover nodig- betrokken bij de leefplanbespreking.
22
Dagbehandeling De Horst
Bij de dagbehandeling komen dagelijks twaalf mensen, die zelfstandig wonen in Zuidlaren of omgeving. Ze hebben begeleiding nodig voor de dagelijkse bezigheden, omdat er problemen zijn door het ouder worden. Dit kan komen door beginnende dementie of psychische klachten. De bezoekers kunnen meedoen aan de gezamenlijke activiteiten in De Enk. Ook maken ze gebruik van het winkeltje en de kapsalon. De Horst is gevestigd in één van de vleugels van De Enk en heeft een eigen ingang.
Entree De Horst
23
6. Verdere informatiebronnen Dignis Kort
Maandelijks verschijnt Dignis Kort, met daarin een overzicht van alle activiteiten in De Enk. Daarnaast hangt er in de gang naast de receptie een informatiebord. Ten slotte organiseren wij af en toe voorlichtingsdagen voor familie en de jaarlijkse familieavonden per huis of straat.
Zorg rond het levenseinde
De meeste bewoners van De Enk verblijven hier tot het einde van hun leven. Wanneer het levenseinde dichtbij komt, kan dit verdrietig en moeilijk zijn. Ook in deze periode staan wij altijd open voor vragen en wensen van u en uw familielid. U kunt hierover meer lezen in de folder ‘Zorg rond het levenseinde’.
Wat als u ontevreden bent
Dignis heeft een interne klachtencommissie, waar klachten worden behandeld. Levert dit niet het gewenste resultaat op, dan kan de klacht worden voorgelegd worden aan de klachtencommissie van Lentis. Meer informatie vindt u in de folder over de klachtenregeling en het formulier ‘Dit kan volgens mij beter’.
Stichting Vrienden
Stichting Vrienden van Dignis ondersteunt allerlei extra activiteiten voor bewoners van onder andere De Enk. Het gaat daarbij om zaken die niet uit het reguliere budget kunnen worden betaald. De inkomsten bestaan uit donaties, giften, legaten of opbrengsten uit acties, zoals een zomermarkt en Kerstmarkt. Meer informatie kunt u lezen in de folder ‘Stichting Vrienden’.
Familieraad Verpleeghuis De Enk
Volgens de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) is iedere zorginstelling verplicht om een cliëntenraad te hebben. De bewoners van verpleeghuis De Enk zijn vertegenwoordigd in een eigen familieraad. De raad De Enk wil namens de bewoners en hun familie graag meedenken en meepraten over de aangeboden diensten in De Enk. De familieraad heeft een onafhankelijke positie en is nadrukkelijk géén verlengstuk van Dignis. In de folder familieraad Verpleeghuis De Enk kunt u meer lezen over de familieraad. 24
Websites
www.dignis.nl (u vindt hier ook de sociale kaart van Drenthe) www.alzheimer-nederland.nl www.korsakovkenniscentrum.nl www.hersenstichting.nl www.kiesbeter.nl www.ciz.nl www.cak.nl www.mantelzorgsteunpunt.nl www.dementiedrenthe.nl
25
Dignis Psychogeriatrisch Verpleeghuis De Enk E 212 9471 WC Zuidlaren Telefoon (050) 409 77 77 Fax (050) 409 77 47
[email protected] www.dignis.nl Uitgave Afdeling Communicatie & Marketing D 0003 / 04-2014
