Hoogbegaafdheid op de
Inhoud workshop ❖
H oe ziet de plusgroep eruit
❖
Ontstaan van de plusgroep
❖
Criteria voor deelname
❖
A anpassingen onderw ijs aan (hoog)begaafde leerlingen per groep
❖
15 sleutels die w erken bij het begeleiden van hoogbegaafde leerlingen
❖
Leerstof in de plusgroep
❖
Voorbeeld dagprogramma
❖
Welke vaardigheden komen extra aan bod
❖
M aterialen voor in de klas
❖
M aterialen voor plusgroep
❖
Leren leren methode
❖
vragen
Hoe ziet de plusgroep eruit ❖
14 leerlingen
❖
groep 6-8
❖
2 scholen
❖
vrijdagmorgen 9.15-12.15 uur
❖
eigen ruimte, eigen leerkracht
❖
eigen materialen
Ontstaan plusgroep
Criteria voor deelname ❖
Cito: 2 of meer vakken A -score
❖
minimaal 2 hoofdvakken verrijking en nog steeds tijd over
❖
Sidi-R moet een duidelijke indicatie geven van H B
❖
Tijdens proefperiode van 10 w eken moet blijken dat de pluskroep de juiste keuze is (groei in doorzettingsvermogen)
❖
Ouders en leerkrachten moeten achter de plaatsing staan
❖
Leerling moet gemotiveerd zijn om tenminste 1 periode deel te nemen
Aanpassingen onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen
De sleutelbos: 15 sleutels die werken bij het begeleiden van hoogbegaafde kinderen
Sleutel 1: Het welbevinden van het kind is belangrijker dan het volgen van het protocol en het strak vasthouden aan criteria. Blijf kijken naar kinderen. Sleutel 2: Je hoeft het IQ niet te weten om toch het spoor op te gaan van hoogbegaafdheid. Als verrijking met begeleiding aanslaat, zit je op de goede weg. Onderzoek doe je alleen als je echt handelingsverlegen bent.
Sleutel 3: Bied een (vermoedelijk) hoogbegaafd kind met sociale problemen niet direct een sociale vaardigheidstraining aan, maar leer hem samenwerken met ontwikkelingsgelijken. Sleutel 4: Verrijking of een plusgroep hoeft niet direct goed te gaan; als er groei en motivatie is, zit je op de goede weg. Ook een (hoog)begaafd kind mag met vallen en opstaan leren.
Sleutel 5: Excelleren op de punten waarin je sterk bent kan heel goed samen gaan met het ontwikkelen van vaardigheden die je nog minder beheerst. Zoek de brede ontwikkeling. Niet òf òf maar èn èn. Sleutel 6: Bied systematisch leer-strategieën aan om te leren. Zoek leerstof waarbij leren niet vanzelf gaat. Leren leren kun je aanleren. Sleutel 7: In de gewone groep moet het gebeuren. De plusgroep mag geen vangnet zijn; hoogstens een extra springplank. Sleutel 8 : Alles wat in de gewone groep ook kan gebeuren aan verrijking, hoort in principe niet in de plusgroep thuis. Daar werk je buiten het normale curriculum. Sleutel 9: Bij hoogbegaafde kinderen blijft de normale gezagsverhouding tussen leerling en leerkracht aanwezig, maar ligt je denkniveau dichter bij elkaar.
Sleutel 10: Niet vooruitgrijpen op de leerlijn, maar compacten, verrijken en nieuwe kennisgebieden aanboren. Sleutel 11: Altijd een 9 of 10 halen? Fijn! Maar ook: Alarm! Leert dit kind wel leren? Een kind dat niet door cognitieve moeilijkheden heen gaat, leert niet leren. Sleutel 12: Samenwerken lukt het beste met ontwikkelingsgelijken. Samenwerken moet het slimme kind óók iets opleveren. Sleutel 13: Beoordeel verrijkingswerk, evenals de plusgroep en schrijf er een paar zinnen over op het rapport! Sleutel 14: Neem ouders heel serieus. Vraag hen zoveel mogelijk de brede ontwikkeling te stimuleren en een beetje buiten de schoolse vaardigheden te blijven. Sleutel 15: Denk “out of the box”. Neem als school inhoudelijk en praktisch de leiding bij het verdiepen in hoogbegaafdheid. Laat dat niet aan één begeleidingspartner over.
Leerstof in de plusgroep ❖
klassikale lessen: top-dow n
❖
vakoverstijgend of verbredend en of verdiepend
❖
andere verw erkingsvorm
❖
reflectie en evaluatie: niet alleen eindresultaat maar ook het proces is belangrijk
❖
creatief denken stimuleren
❖
huisw erk, zow el maak- als leerw erk
❖
communicatie op niveau
❖
Streng
doch rechtvaardig. We stellen hoge eisen aan het w erk en w e benoemen de punten die verbeterd kunnen w orden
❖
als begeleider stellen w e kritische vragen
❖
In de peergroup kan je inspelen op individuele behoeften en of w erkpunten van een leerling
❖
soms ben je op zoek naar een ‘loper’, een sleutel die past op alle kinderen van je groep
Voorbeeld dagprogramma
❖
9.15-10.00 uur H ebreeuw s
❖
10.00- 10.30 uur Zelfstandig w erken, begeleiden pittige plusopdrachten, individuele gesprekken
❖
pauze
❖
10.45-11.45 ontw erp je eigen muziekinstrument
❖
11.45-12.15 debatteren
Welke vaardigheden komen in plusgroep extra aan bod ❖
w e verplichten kinderen om samen te w erken en oefenen vaardigheden als: ❖
❖
taken verdelen,
❖
een planning te maken en te handhaven,
❖
discussiëren (zonder ruzie te maken) en beargumenteren
❖
organiseren
❖
verslaglegging
❖
presenteren
overzicht vakken/ vaardigheden enz
Overzicht thema’s/vakken en vaardigheden 2014-2015 opdracht/naam les
klassikale les
leervaardigheden
presentatie
experimeteren/ontd huiswerkattitude ekken
samenwerken
cijfer
Taal
schrijf je eigen boek
ja
fantasie gebruiken, taal en creatieve vaardigheden combineren, boek inbinden
ja
ja
nee
ja
rekenen
kangoeroewedstrijd
wedstrijd
inzicht trainen
ja
ja
nee
ja
vreemde taal
Hebreeuws
ja
oefenen, plannen huiswerk en leren leren
ja
ja
nee
ja
geschiedenis
expositie over een onderwerp uit de geschiedenis
ja
ja
nee
ja
ja
nee
nee
nee
ja
ja
nee
ja
nee
ja
groepsopdracht, overleggen
ja
ja
ja
ja
biologie aardrijkskunde
kristallen
ja
planmatig werken
techniek
bouw een ondoordringbare wand, laat een lampje branden
wedstrijd
wedstrijd in groepen tijdens ,overleggen en techniektoernooi aanmoedigen, effectief info opzoeken op internet
godsdienst
schepping en evolutie
ja
samen leren, concretisren in dagelijks leven, experimenteren
natuur/scheikunde
hoe werkt een lampje
ja
groepsopdracht
tekenen
eigen boek (tekeningen)
leren tekenen van een figuur in verschillende posities
handvaardigheid
maak een product van recycle materiaal
creatief denken,
ja
nee
ja
sociale vaardigheden
les: winnen en verliezen
ja
omgaan met verschillen, nadenken over jezelf
bij uitvoeren van diverse casussen
ja
nee
filosoferen
diverse lessen
ja
klassikaal gesprek
ja
ja
ja
nee
muziek eigen opdrachten pittige plustoren
divers
ja
overig
fotografie
ja
buiten/binnen experimenteren
leren leren
fotografie
ja
luisteren/oefenen en techniek leervaardigheden aanleren
ja ja
ja
ja
ja
ja
ja/nee
ja
ja
ja
nee
nee
Leerlijn plusgroep in schema
Materialen
❖
M aterialen voor kinderen die niet in de plusklas zitten:
❖
Compact en rijk (gr 1-3)
❖
verrijkingsmap
❖
verrijkingsspellen
❖
Plusleesboeken van Delubas
REKEN M A TERIA LEN Sudoku 3D Brick 3D Brick duo Rail road Camouflage Go getter prins en draak Rush hour Rush hour uitbreidingsset 2 Rush hour uitbreidingsset 3 Rush hour uitbreidingsset 4 Go getter land en w ater Zoo logic Go getter kat en muis Lunar Lockout Stormy Seas River crossing 1 va gr 3 River crossing 2 101 Pyramid va gr 3 Grid w orks Shape by shape Tangram Katamino Camelot jr, va gr 2 A rchitect va groep 3 Cover your tracks va groep 4 M etroville va gr 5 M ap slimmeriken Somplex groep 3 Somplex groep 4 Somplex groep 5 Somplextra Groep 7
vervolg Somplextra Groep 8 Kien Groep 3 Kien Groep 4 Kien Groep 5 Kien Groep 6 Kien Groep 7 Kien Groep 8 Rekentoppers groep 4 Rekentoppers groep 5 Rekentoppers groep 6 Rekentoppers groep 7 Rekentoppers groep 8
Talige opdrachten Wie schrijft die blijft Groep 5/ 6 Wie schrijft die blijft Groep 7/ 8 Cryptologisch Groep 5/ 6 Cryptologisch Groep 7/ 8 Zw erftocht met Korilu Wisschrift 5 Vooruit groep 3 Vooruit groep 4 Vooruit groep 5 Vooruit groep 6 Vooruit groep 7 Vooruit groep 8 Taaltoppers groep 4 Taaltoppers groep 5 Taaltoppers groep 6 Taaltoppers groep 7 Taaltoppers groep 8
Algemeen
❖
muziekpluizer
❖
natuurpluizer
❖
w aterpluizer
❖
dierenpluizer
❖
w erkstuk-w ijzer
❖
beeldend vormen 100
❖
van tijd tot tijd
Materialen voor de plusgroep ❖
methode: H oi ik lees Ivriet
❖
acadin
❖
pittige plustorens
❖
techniek toernooi (archief)
❖
lessen debatteren van het N ederlands Debatinstituut
❖
methode Leren leren
❖
taaltoppers Spaans
en verder….. ❖
abonnement op Weet
❖
lesmap De Joodse feesten
❖
lidmaatschap op Tov
❖
opitec: leuke technische materialen
❖
blad Know H ow
❖
N emo
❖
M useon
❖
Tica: taalgerichte technieklessen
❖
eigen opdrachten
vervolg ❖
3-d puzzels
❖
puzzel sculpturen
❖
spelen als: Kolonisten, M ount Everest (coöperatief samenspelen)
❖
Belbin teamtoppers
❖
IQ-puzzels
❖
enz…..
Tip: tiptile
Leren leren Methode ❖
aanleren van een goede leerstrategie voor zaakvakken
❖
vooral hoogbegaafde kinderen lopen vast op VO met het leren leren
❖
korte termijn geheugen/ lange termijn geheugen
❖
leren aanbrengen van structuren
❖
leren plannen
❖
conceptmappen: schema dat relaties tussen begrippen toont
❖
❖
visualisatie
❖
relatie tussen begrippen w eergeven
kan ook tijdens lessen w orden ingezet: nieuw e kennis koppelen aan bestaande kennis
hoe zit een tekst in elkaar
Conceptmap
vragen
