ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
Datum B&W-vergadering Onderwerp
: :
17-11-2009 Openbaar subsidie voor verbetering energieverbruik en binnenklimaat scholen
Portefeuillehouder(s) : P. C. Tange Paraaf :
Afdelingshoofd/hoofd BMO: R. Schaatsbergen Paraaf:
Afdeling Taakveld Redacteur
: Samenleving : Welzijn/Onderwijs : R. Conijn
Datum Reg. nr.
Betrokken afd./OR
: MID VROM/milieudienst
: 9-11-2009 :
Inspraak : Nee Bezwaar/beroep mogelijk : Nee Conceptbesluit: 1. Het college werkt mee aan het subsidieverzoek voor verbetering van het binnenklimaat van schoolgebouwen tot het maximum bedrag van € 117.176,--. 2. Het is gewenst om ook als gemeente een subsidie te verstrekken in het tekort van € 127.884. Het raadsvoorstel is om daarvoor een budget van € 89.860,-- beschikbaar te stellen. Als dekkingsmogelijkheid stelt het college de reserve Nuon-gelden voor. 3. Het raadsvoorstel is om de subsidies te verdelen naar rato van het aantal leerlingen van de betrokken schoolgebouwen.
Paraaf: Akkoord
Bespreken
Het college heeft besloten
________
________
burgemeester
conform advies
________
________
1e wethouder
conform advies met tekstuele wijzigingen i.o.m. portefeuillehouder
________
________
2e wethouder
met wijzigingen
________
________
3e wethouder
het advies aan te houden
________
________
secretaris
Bevoegdheid: Gemeenteraad (voorblad griffie vereist) College van Burgemeester en Wethouders Burgemeester Delegatie/mandaat Voorhangprocedure: Ja (voorblad griffie vereist) Nee x
Naar de raad (voorblad griffie vereist)
§ 1. Aanleiding en probleemstelling (Analyse) Eenmalige subsidieregeling Het rijk heeft een subsidieregeling getroffen voor verbetering van het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen. Het gaat in hoofdlijnen om verlaging van het energieverbruik en om kwaliteit van temperatuur, geluid, licht en lucht. De subsidieregeling is bedoeld voor isolatiemaatregelen, op CVinstallatie, luchtbehandeling, zonwering en verlichting. Het rijk wil met de subsidie tevens een investeringsimpuls geven wegens de economische crisis. Het gaat om een eenmalige subsidiemogelijkheid. Bij de aanvraag moet een gecertificeerd Energie en Binnenmilieu-Advies (EBA) worden gevoegd waarvoor gemeenten een aparte bijdrage krijgen van € 1.000,-- per school. De opzet is dat de gemeente de aanvraag doet in overleg met de schoolbesturen (Spoor en Agora) die de aanvraag ook moeten ondertekenen. De aanvraag moet 31 december 2009 zijn ingediend. Subsidie en cofinanciering De regeling gaat uit van rijkssubsidie en cofinanciering. Er is een maximum basissubsidie van € 93.741,--. Daarnaast moet er cofinanciering zijn door schoolbestuur, gemeente of anderen van tenminste 40% van de normkosten. De basissubsidie kan worden verhoogd tot € 117.176 als andere gemeenten minder gebruik maken van de regeling. Concreet betekent dit voor Wormerland het volgende. Basissubsidie bij verhoging Maximum subsidie : € 93.741 € 117.176 Cofinanciering : € 62.494 € 78.117 De subsidieregeling betekent voor schoolbestuur en gemeente vooral zoeken naar de belangrijkste verbeterpunten in de gebouwen en zoeken naar eigen geld hiervoor. Of er daadwerkelijk een aanvraag wordt ingediend is dan ook afhankelijk van het beschikbaar krijgen van voldoende cofinanciering. De beide schoolbesturen hebben de verbeterpunten in de scholen geïnventariseerd. Dat leidt tot het volgende beeld: School WormerWieken Weremere Kn’dam Harpoen
Totaal kosten Max subsidiabele kosten Max subsidie 60% Kosten -/- subsidie = tekort
maatregelen Ventilatie Verlichting Ventilatie Verlichting Ventilatie Verlichting CV-ketel
normkosten € 154.000 € 30.800 € 2.960 € 39.100 € 8.600 € 9.600 € 247.060 € 195.294 € 117.176 € 127.884
De onderverdeling tussen de soorten maatregelen is als volgt: Ventilatie : € 223.900,-Verlichting : € 11.560,-Verwarming : € 9.600,-Het ontbreken van mechanische ventilatie is als problematisch voor het binnenklimaat. Het vervangen/verbeteren van verlichting en verwarming levert naast betere kwaliteit vooral een besparing op in energielasten.
Te beantwoorden vragen Bij deze kwestie spelen de volgende vragen: Vraag 1: werkt de gemeente principieel mee aan het benutten van de subsidieregeling? Vraag 2: welke financiële bijdrage levert de gemeente in de kosten? Vraag 3: hoe dekt de gemeente de gemeentelijke bijdrage? Vraag 4: hoe verdeelt de gemeente de subsidie en eigen middelen over de schoolbesturen?
Dit rapport adviseert over de beantwoording van deze vragen. § 2. Bestaand beleid Milieubeleid en duurzaamheidsbeleid Het milieubeleidsplan wil in zijn algemeenheid een verbetering brengen in aspecten als de leefomgevingskwaliteit, geluidshinder en de luchtkwaliteit. Maatregelen moeten duurzaamheid bevorderen (geen of minder belasting van milieu en klimaat). Hoewel het milieubeleidsplan zich richt op wonen, werken en recreëren, is er het nodige voor te zeggen om het ook te betrekken op het onderwijs. Het gaat in het onderwijs immers om 1700 kinderen en circa 140 personeelsleden die dagelijks met het binnenklimaat van de school te maken hebben. Het college heeft in het kader van de Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK) beleid vastgesteld door het benoemen van 21 projecten. Die projecten lopen vooruit op het Milieubeleidsplan. De SLOKprojecten hebben veelal betrekking op nieuwbouw terwijl de subsidieregeling voor het binnenklimaat betrekking heeft op bestaande gebouwen. SLOK-project nummer 3 echter betreft de verbetering van bestaande gebouwen/installaties. Doelstelling van project 3 is: “het gebruik en onderhoud van de gemeentelijke gebouwen wordt duurzamer door te kiezen voor maatregelen en technieken die de CO2 uitstoot van de eigen gebouwen verminderen.” Het gaat bij project 3 om eigen (gemeentelijke) gebouwen. Met de redenering dat de schoolgebouwen door de gemeente worden bekostigd, kunnen de schoolgebouwen als eigen gebouwen worden beschouwd. Dekkingsmiddelen SLOK gaat uit van inzet van uren van de milieudienst en kosten van externe deskundigheid. De gemeente heeft in het SLOK-milieu-beleid geen budget uitgetrokken voor concrete voorzieningen aan de gebouwen. Uitgangspunt is dat partijen (eigenaren, gebruikers) zelf de kosten dragen. Bij besluit van 15-9-2009, nr. 7 heeft de raad een reserve Nuon-gelden ingesteld en daarbij besloten: “voor bestemming van de Nuon-gelden de volgende spelregels te hanteren: a. Op de onttrekkingen uit deze reserve is het bestaand financieel beleidskader van toepassing b. Onttrekkingen mogen alleen gebruikt worden voor uitgaven die een duurzame bijdrage leveren aan het woon- en leefklimaat of het voorzieningenniveau in de gemeente.” De reserve bevat momenteel € 3.432.000,--. Bekostigingsstelsel onderwijs Binnen het bekostigingsstelsel voor het onderwijs komt de vervanging van de CV-ketel en de vervanging/verbetering van de verlichting principieel voor rekening van het schoolbestuur. Voor de eerste aanschaf van mechanische ventilatie met warmteterugwinning ligt dat anders. Hoewel de vervanging voor rekening van het schoolbestuur komt, kan er beleidsmatig reden zijn om voor de eerste aanschaf een gemeentelijke bijdrage te verstrekken om te voldoen aan de eisen van de tijd. Uit onderzoek blijkt immers dat schoolbesturen hiervoor niet de middelen hebben en dat is een van de redenen voor deze rijkssubsidieregeling. Openbaar en bijzonder onderwijs worden qua bekostiging gelijkgesteld. Dat wil zeggen dat elke euro subsidie die de gemeente per leerling geeft aan het openbaar onderwijs ook wordt meegegeven aan het bijzonder onderwijs. In overleg met de schoolbesturen kunnen partijen een andere verdeling overeenkomen.
§ 3. Nieuwe bestuurlijke doelstellingen en randvoorwaarden De subsidieregeling vereist medeondertekening van de aanvraag door de schoolbesturen. De voorwaarden van de subsidieregeling zijn ook op de schoolbesturen van toepassing bij het doorsluizen van de rijksgelden en bij het verstrekken van een gemeentelijke bijdrage. Doel van het SLOK-beleid is externe partijen bewust te maken van mogelijkheden voor duurzaamheid en energiezuinig beleid. Scholen zijn daarbij nog geen doelgroep maar lijken daarvoor wel degelijk geschikt. Voor het SLOK-beleid zijn middelen beschikbaar voor inzet van ambtelijke uren en externe deskundigheid. De milieudienst kan die na overleg met de subsidiërende instantie (Senter Novem) ook gericht inzetten op de gebruikers van schoolgebouwen. § 4. Oplossingsrichtingen/beoogd resultaat Vraag 1: Werkt de gemeente principieel mee aan het benutten van de subsidieregeling? Medewerking bedient het in § 2 aangehaalde milieubeleid. Het voorstel is dan ook om de geboden rijkssubsidie te benutten en dus een aanvraag in te dienen. Vraag 2: Welke financiële bijdrage levert de gemeente in de kosten? De maximaal subsidiabele kosten zijn € 195.294,--. De maximum subsidie is € 117.176,--. De werkelijke kosten zijn geraamd op € 245.060,--. Bij die kosten resteert na aftrek van de maximum subsidie een tekort van €127.884,-- dat primair voor rekening van het schoolbestuur komt. Er zijn echter de volgende redenen om toch als gemeente een bijdrage te leveren. • Het gaat er om het gebouw te laten voldoen aan de eisen van de tijd (modernisering). Uit onderzoek blijkt dat de rijksvergoeding aan schoolbesturen volstrekt onvoldoende is om dit soort aanpassingen aan de eisen van de tijd te bekostigen. Dat is ook een reden waarom het rijk nu eenmalig met extra geld komt. • Het schoolbestuur draagt naast de feitelijke voorziening de kosten van begeleiding. Die zijn gemiddeld 8,5% van de bouwkundige kosten en worden niet gesubsidieerd. • De gemeente wil met haar eigen gedrag op milieubeleid een voorbeeldfunctie vervullen voor anderen. Een financiële bijdrage voor verbeteringen in het betreffende schoolgebouw bedient dat beleid. • Het is zeer waarschijnlijk dat de voorzieningen niet tot stand komen zonder substantiële bijdrage van de gemeente. • Het is zeer waarschijnlijk dat de werkelijke kosten van de voorzieningen hoger uitvallen dan de gehanteerde normkosten. Het vervangen/verbeteren van verlichting en verwarming levert naast betere kwaliteit vooral een besparing op in de energielasten waarmee het schoolbestuur de investering op termijn kan terugverdienen. Een optie is om als alleen de cofinanciering (40%) van de ventilatievoorzieningen (40%, ofwel € 89.560,--) voor gemeenterekening te nemen. Daarmee komt voor de scholen een budget beschikbaar van € 206.736,-- en komt het tekort op € 38.323,--. Het ontbreken van mechanische ventilatie is als problematisch voor het binnenklimaat te beschouwen. Het advies is om deze modus aan de raad voor te stellen. Vraag 3: Hoe dekt de gemeente de gemeentelijke bijdrage? Zoals hierboven al is aangegeven heeft de raad een reserve Nuon-gelden ingesteld. Voor de inzet van die Nuon-gelden geldt als inhoudelijke spelregel dat ze alleen mogen worden gebruikt voor uitgaven die een duurzame bijdrage leveren aan het woon- en leefklimaat of het voorzieningenniveau in de gemeente. Het voorstel is de reserve Nuon-gelden als dekkingsmogelijkheid aan de raad voor te leggen. Vraag 4: hoe verdeelt de gemeente de subsidie en eigen middelen over de schoolbesturen? Gelet op het beleid in dezen is het voorstel om de gelden te verdelen naar rato van het aantal leerlingen van de betrokken schoolgebouwen.
§ 5. Conceptbesluit 1. Het college werkt mee aan het subsidieverzoek voor verbetering van het binnenklimaat van schoolgebouwen tot het maximum bedrag van € 117.176,--. 2. Het is gewenst om ook als gemeente een subsidie te verstrekken in het tekort van € 127.884. Het raadsvoorstel is om daarvoor een budget van € 89.860,-- beschikbaar te stellen. Als dekkingsmogelijkheid stelt het college de reserve Nuon-gelden voor. 3. Het raadsvoorstel is om de subsidies te verdelen naar rato van het aantal leerlingen van de betrokken schoolgebouwen. § 6. Bevoegdheid Het college beslist over het indienen van de subsidie aanvraag. De raad beslist over het beschikbaar stellen van gemeentelijk budget en de toedeling van de gelden aan de schoolbesturen. § 7. Communicatie Het is gewenst om te zijner tijd een persbericht te laten uitgaan over het doel van de subsidieregeling en de inzet van de gemeente op dit punt. § 8. Beslag op middelen De door te sluizen rijkssubsidie komt ten laste van het ministerie van Onderwijs. De gemeentelijke subsidie kan ineens ten laste van de reserve Nuon-gelden. De reserve bevat momenteel € 3.432.000,--. Er is op dit bedrag nog geen beslag gelegd. § 9. Tijdpad/procedure Voor een gemeentelijke bijdrage in de kosten is een raadsbesluit nodig voor het beschikbaar stellen van budget. Aangezien de uiterste aanvraagdatum 31-12-2009 is, moet op korte termijn (uiterlijk in de raad van 8-12-2009) een standpunt worden bepaald over budget en dekking daarvan. Als duidelijk is of de raad extra subsidie beschikbaar is zullen de schoolbesturen inschatten of zij met de subsidies en eigen middelen de maatregelen kunnen treffen. Zij zullen zorgen voor het vereiste Energie- en binnenklimaatadvies en samen met de gemeente de subsidieformulieren invullen en die ultimo 31-12-2009 insturen.