Het zwembad en de huid. 19 maart Prof Dr Jo Lambert DiensthoofdHuidziekten Universitair Ziekenhuis Gent Universitair Ziekenhuis Gent 1

Het zwembad en de huid 19 maart 2008 Prof Dr Jo Lambert DiensthoofdHuidziekten Universitair Ziekenhuis Gent

© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent

1

Opbouw van de huid


2 2

Zweetklieren Functie Warmteregulatie Zuiverende functie

Apocriene kliertjes Eccriene kliertjes reageren op temperatuursverandering reageren op psychogene stimuli soms meer zweten door ziekte, medicatie…

Overmatig zweten = hyperhidrosis


3 3

Behandeling van teveel zweten kan : Lokaal Aluminium chloride hexahydraat

Iontoforese Botox A Medicatie Anticholinergica benzodiazepines

Heelkunde Psycho-dermatologie


4 4

Gevolgen Door hyperhidrosis is er een verstoring van de huidbarrière Verhoogde gevoeligheid aan infecties Mycotisch Viraal Bacterieel

Verhoogde gevoeligheid aan eczeem Dyshidrose Irritatief Contactallergisch


5 5

Schimmelinfecties Tussenteenruimte Nagelschimmel Liezen, oksels, elders op het lichaam (“katrienewiel”) Veroorzakers : Dermatophyten Candida


6 6

Tinea pedis Meest frequente schimmelinfectie Postpubertair RF: zweten, occlusie, expositie vb in zwembad Asymptomatisch, soms jeuk Gevolgen: dyshidrose, erysipelas, tinea DD: candida, eczeem, psoriasis


7 7

Tinea pedis Tussen 4de en 5de teen Licht rood, schilferend, pijnlijke kloof

Uitbreiding tussen tenen en naar voetzool Mocassin foot


8 8

Tinea pedis


9 9

Tinea pedis Diagnose Kliniek, KOH, kweek

Preventie Schoeisel bij douchen / zwembad Benzoylperoxide / Iso-betadine Droog houden

Therapie Topische antimycotica vb Lamisil once Systemische antimycotica vb Sporanox


10 10

Tinea unguium behelst 50% van alle nagelpathologieën vnl ouderen RF: occlusieve schoenen, tinea pedis, traumatische nagelmisvormingen Medische en psychosociale gevolgen DD: candida, psoriasis, traumatisch


11 11

Tinea unguium


12 12

Tinea unguium Diagnose Kliniek, KOH, kweek

Preventie Tinea pedis behandelen, nagelhygiëne

Behandeling Nagelhygiëne, aangepaste schoenen Lokale en systemische behandeling Cave: herval 10 – 53%


13 13

Verruca plantaris Humaan Papiloma Virus Voornamelijk op dragende deel voet Solitair, mozaiek, soms kissing warts Pijnlijke in de huid gelegen kegeltjes, met hyperkeratotisch oppervlak. Na decaperen typisch zwarte / bloedende puntjes Genezen zonder litteken


14 14

Verruca plantaris


15 15

Verruca plantaris Behandeling: Vernietiging versus verhogen weerstand Verweken met salicylzuurzalf en afpellen Bevriezen = cryotherapie CO2 Laser


16 16

Pitted keratolysis Micrococcen infectie Felle maceratie TTR en voetzool ronde putje in hoornlaag (1-8 mm) solitair of confluerend Afstotende geur Meestal asymptomatisch, soms jeuk RF: hyperhidrosis, occlusieve schoenen


17 17

Pitted keratolysis


18 18

Pitted keratolysis Diagnose Kliniek, bij RO corynebacteriën

Preventie Niet occlusieve schoenen, Iso-betadine

Behandeling Topisch antibioticum Antiperspirantia


19 19

Dyshidrotisch eczeem Handen en voeten Blaasjes aan voetranden en voetzolen RF: atopie, tinea pedis, nikkel allergie, hyperhidrosis Behandeling: topische cortisone


20 20

Dyshidrotisch eczeem


21 21

Irritatief eczeem Door uitdrogende factoren Kan op het hele lichaam voorkomen Rode schilferende vlekken met kloofvorming, ‘gecraqueleerde huid’ Behandeling: Hydrateren van de huid vb met cold cream Topische cortisone Vermijden irritanterende stoffen, lang in het water


22 22


23 23

Contactallergisch eczeem Acuut eczeem met jeuk, blaasjes, nattend Diagnose: verhaal, kliniek, epicutane plaktesten

Behandeling: Vermijden van contactallergische stof vb. parfum


24 24


25 25

Psoriasis in de bevolking 1,5 – 3 % van de bevolking heeft deze huidziekte = 300 000 Belgen 35% heeft een familiale historiek van psoriasis, dat wil zeggen dat een erfelijke factor een rol speelt Er zijn 2 pieken van opkomen : rond 20-25 jaar en in de 50er jaren. Zelden bij kinderen onder de 8 jaar. Uitlokkende faktoren zijn : een streptococcen infectie (keelontsteking), bepaalde geneesmiddelen (hart !), en pyschologische stress.


26 26

Waar komt psoriasis voor ? Tast meest de ellebogen, knieën en behaarde hoofdhuid aan. De nagels zijn ook frequent aangetast en zijn zeer moeilijk te behandelen. Ook de genitaalstreek, navel, oren


27 27

De verschijningsvormen van psoriasis Plaque psoriasis : typisch op strekzijden Palmoplantaire psoriasis : handpalmen en voetzolen Scalp psoriasis : onder het haar Guttata psoriasis : kleinere vlekjes Psoriasis inversa : in de plooien Nagelpsoriasis Psoriasis arthritis : gewrichtsaantasting


28 28

Plaque psoriasis


29 29

Plaque psoriasis


30 30

Uitgebreide plaque psoriasis


31 31

Palmoplantaire psoriasis


32 32

Palmoplantaire psoriasis


33 33

Psoriasis onder het haar


34 34

Guttata psoriasis gutta = druppel


35 35

Nagelpsoriasis


36 36

Nagelpsoriasis


37 37

Psoriasis in verwondingen, littekens, na zonverbranding


38 38

Gewrichtspsoriasis : psoriasis arthritis


39 39

Wat ervaart de patiënt ? Irritatie Pijn Jeuk Verhinderd in het bewegen (handpalmen/voetzolen) Schrik te besmetten Schaamte Sociale geremdheid, relationele geremdheid …


40 40

Vooraleer een patiënt zo ver is…


41 41

Wat lokt psoriasis uit ? Er is een erfelijke voorbeschiktheid. In guttata psoriasis speelt de bacterie Streptococcus een rol (keelontsteking, sinusitis…). In alle andere vormen kennen we de uitlokker niet. Medicatie maakt psoriasis soms erger : b-blockers, lithium, onstekingsremmers… Verwonding Zonlicht bij 10% Geen verband met voeding (vlees, groenten, melkproducten, gluten…) Stress (deadlines, verhuis, verkeersongeval, persoonlijke problemen…) © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent 42

42

Behandeling Je raakt de ziekte nooit kwijt. Ze is ongeneeslijk. Je kunt er wel naar streven de ziekte zo goed mogelijk te houden. De arts moet er zich toe verplichten van een langetermijn kijk te hanteren voor zijn patiënt, want niet alle medicatie is even onschadelijk !!


43 43

De arts in psoriasisbehandeling Lokale behandeling: Steroïeden : eerste keus, maar soms huidverdunning (Diprosone, Betnelan, Elocom…) Vitamine D : proper, werkt goed, soms irriterend (Daivonex, Silkis, Curatoderm) Combinatie in Dovobet crème : nieuw ! Koolteer : veilig, maar vuil Dithranol : werkt efficiënt, maar irriterend – in ziekenhuisopname Keratolytica : om schilfers los te krijgen vb salicylzuur, kan in shampoo (T gel, Kerium, Selegel)


44 44

De arts in psoriasisbehandeling Algemene of systemische behandeling : Fototherapie met : PUVA : psoralenen + UVA : langere termijn gevaar huidkanker UVB Dode Zee kuren Geen cortison via de mond Retinoïeden : vetten en lever ! (Neotigason) Methotrexaat : bloedcellen, lever ! (Ledertrexate) Ciclosporine : nier ! (Neoral) (Fumaarzuur) Anti-TNFalfa : etanercept, infliximab, adalimumab (Enbrel, Remicade, Humira) © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent

45 45

De patiënt in psoriasisbehandeling Eenvoudige maatregelen als goed hydrateren met crèmes, leren schilfers verwijderen… Probeer een zo goed mogelijk inzicht in de medische behandelingen te krijgen Houd uw levensstijl in het oog : psoriasis als onderdeel van het ‘metabool syndroom’ of ‘insulineresistentie syndroom’… Probeer stress onder controle te houden Zoek tot u de juiste hulpverlener heeft gevonden, die u ligt. Iemand die niet alleen uw psoriasis bekijkt, maar ook uw hele persoon. © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent

46 46

Psoriasis en ‘insuline resistentie syndroom’ Obesitas Hoge bloeddruk Weerstandigheid tegen insuline Te hoog vetgehalte (triglyceriden) Laag HDL cholesterol leiden uiteindelijk tot Ouderdomsdiabetes type II Hart- en vaatlijden © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent

47 47

Psoriasis Patiënten lijden significant meer dan de globale bevolking aan diabetes, hypertensie, hyperlipidemie, verhoogde BMI. Roken en alcoholgebruik komt meer voor. Wordt mogelijk via dezelfde afwijkingen (ontsteking) veroorzaakt als de ziekten in het metabool syndroom nl. hypertensie, obesitas, hyperlipidemie… De psychologische impact van psoriasis zou echter ook kunnen leiden tot slechtere eetgewoonten, verhoogd alcoholverbruik, stress, minder bewegen en zo overgewicht, en… Metabool syndroom op zich kan een individu echter ook voorbeschikken om psoriasis te krijgen ( gestegen BMI is vb een risicofactor om psoriasis te krijgen…) © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent !!!!......

48 48

Dus : Als patiënt kun je zelf werken aan je genezing, of voorkomen ziek te worden !!!!

Participatieve geneeskunde !!!!!!!!!!!


49 49

Begeleidingsprogramma voor patiënten met chronische huidziekten

Kliniek voor Huidziekten UZ Gent

OnderHUIDs © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent

50

In overzicht voor de 12 weken voor 15 patiënten : Conditietest vooraf (+BMI meting) Infosessie huidziekten Stress-reductie technieken : 8 weken mindfulness meditatie 12 weken sport verantwoord trainen 7 weken yoga Informatieve “levensstijl” sessies Psychologie bij chronische huidziekten Een betere slaap Gezonde voeding Rook- en alcoholstop Praktische filosofie Huidverzorging ‘hands on’ Feedbackconsultatie halfweg individueel en op einde in groep © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent

51 51


52 52

Stress en de huid Via de hersenen en de zenuwbanen worden huidcellen beïnvloed en ook immuuncellen in onze huid. Het zenuwstelsel laat immers kleine “neuropeptiden” vrij in de huid die op hun beurt de huidcellen en immuuncellen tot activatie brengen. Deze veroorzaken op hun beurt een ontstekingsreactie (roodheid, jeuk, overdreven celdeling…) Hoe stressbestendiger je wordt, hoe gezonder. SPORT HELPT !


53 53

Dank u voor uw aandacht


54

Het zwembad en de huid. 19 maart Prof Dr Jo Lambert DiensthoofdHuidziekten Universitair Ziekenhuis Gent Universitair Ziekenhuis Gent 1

Recommend Documents