1
JAAR
VERSLAG
2008
2
3
Inhoudsopgave Voorwoord
4
Sociaal Fonds Wonen
6
CAO Wonen
6
Overige inkomsten van WoonWerk
6
Bestuur WoonWerk en personele bezetting
6
Vaste diensten en activiteiten van WoonWerk
8
Stimuleren van professionaliteit in de branche
8
De advieslijnen van WoonWerk
9
Cursuskalender
10
Digitaal Scholingshuis Lereninwonen.nl
12
•
Introductie
12
•
Onderhoud
17
•
Nieuwe opleidingen
18
•
Abonnementen
19
•
PR
19
AD project detailhandel
20
Stimuleren van deelname aan het beroepsonderwijs
20
•
Jongerenactie
20
•
Kampioenschappen Woningstofferen
21
•
Videopresentaties
21
•
In- en uitstroom leerlingen
23
Diplomabonusregeling
23
Arbeidsmarktonderzoek
24
•
Arbeidsmarktmonitor 2007
24
Vacaturesite Werkeninwonen.nl
28
Voorlichting/PR
33
•
Beurzen
33
•
Vakbladen
34
•
Brancheprojecten
34
•
Commissies
35
•
Website www.woonwerk.org
35
4
Voorwoord Het jaar 2008 was voor WoonWerk een dynamisch jaar waarbij stevig is gebouwd aan een verdergaande groei van dienstverlening aan de wonenbranche. Lereninwonen.nl Langzaam maar zeker komt er een nieuwe opleidingsstructuur beschikbaar voor de wonenbranche. Op 31 maart 2008 werd in Het Huis van de Toekomst in Amsterdam het modernste digitale scholingshuis van Nederland “Lereninwonen.nl” feestelijk gelanceerd. Een project waar de wonenbranche trots op kan zijn. Lereninwonen.nl biedt een volledige vakopleiding voor verkopers en interieuradviseurs. Een groot deel van de opleiding verloopt via het internet; de praktijkoefeningen gebeuren in klassikaal verband. Hiervoor werkt WoonWerk samen met erkende trainingsbureaus. Via een zelftest kunnen deelnemers aangeven welke vaardigheden zij al beheersen en zo een persoonlijk opleidingsprogramma samenstellen waarmee deelnemers direct aan de slag kunnen. Naast de vele mogelijkheden van e-learning bevat Lereninwonen.nl ook een digitale woonencyclopedie waarin men allerlei informatie kan opzoeken. De ontwikkeling van Lereninwonen.nl heeft ongeveer € 900.000,- gekost. Het Sociaal Fonds Wonen heeft hiervan ruim een derde deel voor haar rekening genomen. De overige kosten werden gedragen door SenterNovem. Vele vertegenwoordigers uit bedrijven binnen onze branche hebben actief bijgedragen aan de totstandkoming van dit mooie product. Beleidsmatig zijn er dus stappen gezet waarbij voor een leven lang leren door medewerkers in de branche zeer moderne en laagdrempelige manieren beschikbaar zijn gekomen. In 2009 zal, naar verwachting, de één na laatste stap worden gezet: het introduceren van branche-examens. Daarmee wordt het mogelijk om via de branche ook “waardedocumenten” te verkrijgen voor werknemers. Werkgevers zijn zo beter in staat bij werving eisen te stellen aan de voorkennis. Beroepsonderwijs Met Lereninwonen.nl wordt ook gewerkt aan een andere doelstelling, namelijk het verbeteren van de afstemming met het beroepsonderwijs. Het beroepsonderwijs kan daarom ook beschikken over Lereninwonen.nl. Op die manier worden kandidaten voor vacatures in de branche geschoold, met kennis aangedragen vanuit de branche. Werkeninwonen.nl WoonWerk wil deskundige medewerkers, die van baan willen veranderen, graag behouden voor de branche. In augustus 2008 werd een geheel vernieuwde site gelanceerd: Werkeninwonen.nl. Werknemers en werkgevers kunnen daarop gratis hun CV of advertentie plaatsen. Daarmee is een modern instrument in handen gekomen om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt met elkaar in contact te brengen. De site is tevens zeer informatief voor de gebruiker op het gebied van werven en solliciteren.
5 Arbeidsmarktonderzoek Elke drie jaar voert WoonWerk een Arbeidsmarktonderzoek uit. Enerzijds om inzicht te krijgen in de arbeidsmarkt in de woonbranche, anderzijds om de arbeidsmarkt te vergelijken met andere branches en om knelpunten te signaleren. WoonWerk legt deze knelpunten met een advies voor aan de sociale partners. Daarnaast ontplooit het bestuur van WoonWerk eigen initiatieven om knelpunten op de arbeidsmarkt aan te pakken, voor zover dit past binnen de eigen doelstellingen. Aan het eind van de zomer van 2008 kwam een nieuw onderzoeksrapport uit. Huisvesting Met de verhuizing naar een prachtig kantoor in het Home Trade Center in Nieuwegein heeft WoonWerk een nieuwe thuisbasis gekregen. Een plek waar detaillisten en toeleveranciers elkaar ontmoeten; op die plaats hoort ook een ontmoeting thuis met WoonWerk!
M.S. Liefhebber Directeur
6
Sociaal Fonds Wonen De diensten van WoonWerk zijn beschikbaar voor ondernemers en hun werknemers die premie afgedragen aan het Sociaal Fonds Wonen. Deze premie wordt geïnd via Syntrus Achmea pensioenbeheer (voorheen Interpolis Pensioen). In totaal werd in 2008 voor de algemene activiteiten van WoonWerk € 874.542,beschikbaar gesteld uit het Sociaal Fonds Wonen. De inhoudelijke verantwoording van de besteding van de gelden is financieel weergegeven in de jaarrekening 2008.
CAO Wonen WoonWerk heeft de opdracht een aantal CAO afspraken uit te voeren met als doelstelling het ontwikkelen, opzetten en uitvoeren van activiteiten op het gebied van scholing en arbeidsvoorziening. De diensten voortkomend uit de CAO die WoonWerk in 2008 heeft geleverd zijn: • •
De diplomabonusregeling. Deze bonus wordt toegekend bij het behalen van een diploma voor de beroepen woningstofferen of parketleggen; De vertrouwenspersoon voor bedrijven met minder dan 50 medewerkers.
Een versie van de meest recente CAO is beschikbaar via de website van WoonWerk (www.woonwerk.org) of bij WoonWerk aan te vragen. Naast bovengenoemde taken voortkomend uit de CAO heeft WoonWerk meerdere projectmatige taken. In het vervolg van dit verslag komen deze activiteiten aan de orde.
Overige inkomsten van WoonWerk Zoals eerder genoemd, bestaan de hoofdinkomsten van WoonWerk uit een budget beschikbaar gesteld vanuit het Sociaal Fonds Wonen op basis van de ingediende begroting. Naast deze inkomsten heeft WoonWerk in 2008 subsidies ontvangen van het HBD voor het realiseren van arbeidsmarktonderzoek en van VROM voor het realiseren van een uitbreiding op het digitale scholingshuis Lereninwonen.nl. Ten slotte waren er inkomsten uit vacatiegelden.
Bestuur WoonWerk en personele bezetting Het bestuur van WoonWerk bestaat uit zes leden. Drie leden representeren de Centrale Branchevereniging Wonen en drie leden zijn afkomstig uit de betrokken vakbondsorganisaties. Het bestuur stelt het beleid vast en is samen met de directeur van WoonWerk verantwoordelijk voor de voortgang van de activiteiten.
7 In 2008 werden de bestuurlijke functies door de volgende leden vervuld: Leden namens de vakbondorganisaties Mevrouw I. v. Duijn (FNV Bondgenoten), penningmeester De heer P. Kaptein (FNV Bondgenoten) De heer J. Warnaar (CNV Dienstenbond)
periode in 2008 heel 2008 heel 2008 heel 2008
Leden namens de ondernemers uit de wonenbranche De heer mr. R. van der Weerd (CBW), voorzitter De heer D. Bax De heer R. Lievers De heer M. Kop
periode in 2008 heel 2008 heel 2008 de eerste helft van 2008 de tweede helft van 2008
In totaal kwam het bestuur dit jaar zeven keer bijeen. Vijf maal voor een reguliere vergadering, éénmaal voor een bespreking van de Arbeidsmarktmonitor 2007 en eenmaal voor een blik op de lange termijn. In 2008 waren de belangrijkste thema’s op de agenda van de bestuursvergaderingen: arbeidsmarktonderzoeken, rapportages van de voortgang, het digitale scholingshuis Lereninwonen.nl en de exploitatie hiervan, de vacaturesite Werkeninwonen.nl en de lange termijn strategie voor WoonWerk van 2006-2009. De bezetting van WoonWerk is in de loop van 2008 gewijzigd. Rebiha Lamara (office manager) vertrok in verband met de toegenomen reisafstand na de verhuizing en privéomstandigheden. Met ingang van september 2008 kwamen voor het secretariaat twee opvolgers in parttime dienstverband: Ineke de Kruijf-Stevens en Ineke Renée. Tijdens de periode van zwangerschapsverlof van Ilonka du Pree trad Peter ’t Jong tijdelijk opnieuw in dienst. De personele bezetting van WoonWerk bestaat daarmee uit zeven medewerkers, voor in totaal 5,5 fte:
M.S. (Martin)Liefhebber directeur B. (Bep) Sluis-Kurver advies regulier onderwijs, financiële administratie, rapportage ESF N. (Nicole) Ras adviseur/beleidsmedewerker arbeidsmarkt en onderzoek, beheer Werkeninwonen.nl A.I. (Ilonka) du Pree manager scholingshuis Lereninwonen.nl G. (Geert) Meijerink senior adviseur, ESF-subsidie en cursusaanbod I. (Ineke) Renée Secretariaat, PR I. (Ineke) de Kruijf-Stevens Secretariaat, Werkeninwonen.nl
8
Vaste diensten en activiteiten van WoonWerk WoonWerk is opgericht op initiatief van de werkgeversorganisatie Centrale Branchevereniging Wonen (CBW) en de twee werknemersorganisaties FNV Bondgenoten en CNV Dienstenbond. WoonWerk is erop gericht een bijdrage te leveren aan het versterken van de wonenbranche. Kort samengevat staat WoonWerk voor bevordering van professionaliteit in de branche en het bijdragen aan een gezonde arbeidsmarkt. WoonWerk heeft als belangrijkste doorlopende taken: • stimuleren van professionaliteit in de branche; • stimuleren van de deelname aan het beroepsonderwijs; • bijdragen aan een gezonde arbeidsmarkt; • het signaleren en gebruiken van mogelijkheden tot subsidies voor de branche. De projectmatige activiteiten voor 2008 bestonden uit: • invulling geven aan arbeidsmarktonderzoek; • Het afronden van een ESF subsidie aanvraag 2006/2007; • Aanvragen van ESF-subsidie voor 2009; • Het opleveren en introduceren van Lereninwonen.nl; • Het opleveren en introduceren van een nieuwe vacaturesite Werkeninwonen.nl.
Stimuleren van professionaliteit in de branche Sectorale aanvraag voor ESF-subsidie WoonWerk heeft na lang beraad in 2006 voor het eerst besloten een sectorale aanvraag voor ESF-subsidie in te dienen. De bedoeling daarvan is om MKB ondernemingen uit de wonenbranche in staat te stellen te profiteren van ESF gelden bij opleiding -en trainingsactiviteiten. Het kalenderjaar 2007 was het tweede uitvoeringsjaar voor deze subsidieregeling. Waar tot 2006 via het Sociaal Fonds Wonen ongeveer € 600.000,- aan subsidie uit het Sociaal Fonds Wonen werd betaald, ontving de branche in 2006 € 450.000,-. Een verschil van ruim een miljoen euro. Over het tweede projectjaar 2007 is dat succes verder opgelopen. In totaal hebben zich in dat jaar ruim 13.000 medewerkers in de branche aangemeld voor ESF-subsidie na het volgen van een training. Daarvan zijn uiteindelijk 6854 aanvragen van deelnemers goedgekeurd. Een enorm succes voor de branche! Ook financieel. Want waar voorheen € 600.000,- uit het Sociaal Fonds werd betaald, ontving de branche over 2007 ruim € 1.000.000,- aan subsidie. Een verschil van € 1.600.000,- in het voordeel van de branche. Groot was dan ook de teleurstelling dat het Agentschap de regels voor 2008 had gewijzigd, met als gevolg dat WoonWerk in 2008 geen subsidie kreeg toegewezen. Naar de bedrijven in de branche is dat een uitermate slecht signaal, want men kan geen opleidingsbeleid voor langere termijn formuleren als jaarlijks onzeker is of er ook subsidie voor beschikbaar is. Gezamenlijk met andere opleidingsfondsen heeft WoonWerk dan ook fors geprotesteerd tegen deze gang van zaken. Dat heeft geleid tot een werkconferentie over dit onderwerp met het Agentschap SZW. Voor 2010 worden naar aanleiding van dit
9 heeft ook jaarlijks een sectorale aanvraag toegewezen te krijgen. Inmiddels is bekend dat WoonWerk ook in de oude regeling een toewijzing heeft ontvangen voor subsidie over 2009. In 2008 heeft zowel de controle door de accountant van 800 dossiers, als de controle door het Agentschap zelf plaatsgevonden. Deze controle is zonder noemenswaardige incidenten verlopen met als resultaat dat de volledige toegezegde subsidie 2007 werd ontvangen. Vanzelfsprekend heeft WoonWerk de subsidie direct uitbetaald aan de bedrijven nadat de subsidie van het Agentschap werd ontvangen. Bedrijven klagen over het lange uitblijven van de subsidie. Dit heeft te maken met de enorme tijd die de controleprocedures van het Agentschap in beslag nemen.
De advieslijnen van WoonWerk Gordijnadvieslijn WoonWerk, CBW en leveranciers en producenten zijn in 2005 een gezamenlijke pilot advieslijn voor gordijnen gestart. Een uniek samenwerkingsproject. Winkelpersoneel dat geconfronteerd wordt met lastige vragen over gordijnen, kan direct de gordijnadvieslijn bellen. Winkeliers en hun medewerkers kunnen bij de gordijnadvieslijn terecht met alle vragen die met gordijnen en gordijnstoffen te maken hebben, zoals stofsamenstelling en was -en strijkvoorschriften. In 2008 zijn er in totaal 115 vragen aan de gordijnadvieslijn gesteld. De gordijnadvieslijn is zowel telefonisch als via mail (
[email protected]) bereikbaar. Vlekkenadvieslijn In 2006 is een tweede advieslijn geopend, de vlekkenadvieslijn. Deze advieslijn voor woninginrichters over reiniging en onderhoud van tapijt is een samenwerkingsverband tussen WoonWerk, James en de VNTF. De lijn is dagelijks bereikbaar en woninginrichters kunnen er terecht met alle vragen over vlekverwijdering in tapijt en voor het beste onderhoud- en behandeladvies. In 2008 zijn er in totaal 20 vragen aan de vlekkenadvieslijn gesteld. De vlekkenadvieslijn is zowel telefonisch als via mail (
[email protected]) bereikbaar. Slaapadvieslijn In 2008 is er een derde advieslijn geopend, namelijk de slaapadvieslijn. Deze advieslijn is alleen per email bereikbaar. Deze slaapadvieslijn is bedoeld voor verkopers die in een slaapspeciaalzaak werken en die vragen hebben over bedbodems, matrassen en alles wat met slapen te maken heeft. In 2008 zijn er in totaal 5 vragen aan de slaapadvieslijn gesteld. De slaapadvieslijn is alleen per mail te bereiken via
[email protected]. In de editie Interieurtextiel van Mobilia verschijnt altijd een column over de gordijnadvieslijn. In 2008
10 zijn zes columns geschreven waarin veel aandacht werd besteed aan problemen waar woninginrichters regelmatig mee geconfronteerd werden. In magazine Woonwerk verschijnt in iedere uitgave een artikel over vragen die aan één van de advieslijnen zijn gesteld. In Vakblad Wonen is in augustus 2008 een uitgebreid interview over de gordijnadvieslijn in de vorm van een interview met Wilma van den Berg gepubliceerd. top 3 vragen aan de gordijnadvieslijn Vragen over confectie van gordijnen
29%
Vragen over wassen/strijken/kreuken van gordijnen
23%
Vragen over marges in gordijnstof
10%
Cursuskalender In samenwerking met ervaren opleidingsinstituten heeft WoonWerk een scala aan trainingen, opleidingen en workshops verzameld en op de “Cursuskalender voor de wonenbranche” geplaatst. Beleidsmatig is dit een belangrijke invulling naar aanleiding van uitkomsten van het arbeidsmarkt/scholingsbehoefte onderzoek. Daaruit bleek dat het MKB weinig participeert in opleiding en training Cursus kalender en dat er bij hen de wens bestaat om niet alles zelf uit te : . . ’08 hoeven zoeken. Het opleidingsaanbod in de branche is erg versnipperd. WoonWerk wil met de samenstelling van de Cursuskalender dé centrale plaats worden voor het aanbod van opleidingen en trainingen en de krachten op die terreinen in de branche bundelen. De Cursuskalender dient beide belangen. Ondernemers kunnen gemakkelijker uit de voorselectie kiezen en er is een bundeling van krachten op gang gekomen. MEER INFORMATIE WWW LERENINWONEN NL
DATUM
O K T O B E R
TRAINING
PLAATS
Meten en berekenen van gordijnen
NIEUWEGEIN
Om de juiste offerte op te stellen
In het HTC
Traploper leggen
NIJKERK
21 + 22 + 23
Installatietechniek beginners
ASSENDELFT
29 + 30
Installatietechniek gevorderden
ASSENDELFT
Productkennis gordijnen
ZOETERMEER
Voor een beter advies aan uw klant
Bij Eijffinger
03 + 17 + 24
Interieuradviseur
GOUDA
05 + 12 + 26
Verlichting
WOERDEN
11 + 18
Parketadviseur
NIEUWEGEIN
Om klanten perfect te adviseren
Nieuw
12
Lassen van linoleum
ASSENDELFT
13
Meten en berekenen van vloeren
NIEUWEGEIN
Slaaptechniek
WOERDEN
Verkopen met aandacht voor de persoonlijke situatie van de klant
Voor slaapkamerverkopers
24 + 08/12
Verkooptraining
NIEUWEGEIN
25 + 02/12
Lamel & laminaat
NIEUWEGEIN
Leggen en onderhoud van lamelparket en laminaat
Veel praktijk
Ergonomisch installeren
ASSENDELFT
20
20
30 + 06/11
N O V E M B E R
24 + 01/12 + 05/12
Aan de slag
Vergroot je vakmanschap
Bij Forbo
Kennismaken met het verwerken van linoleum
Bij Forbo
Linoleum installeren in complexe ruimtes
Scoren met je ontwerp
Klanten overtuigen met een passend ontwerp
Ontwerpen en presenteren van een lichtplan
Van frezen en lassen tot en met decoratief lassen
In het HTC
Werken aan rendementsverbetering
DEC. DIVERSEN
wekelijks
Bedrijfshulpverlening
wekelijks
VCA
Om gezond als stoffeerder aan de slag te blijven
Voor de specialist
In het HTC
Bereken de juiste opppervlakte voor uw klanten
4
Scoren met je ontwerp
Bij Forbo
MEER DAN
De Cursuskalender wordt maandelijks opgenomen in de volgende vakbladen: CBW Magazine, de Woonspotkrant, magazine Woonwerk, Vakblad Slapen, Keuken & Badtechniek, KIM en Mobilia. De vermeldingen van cursussen op de Cursuskalender verschilt per vakblad, afhankelijk van de doelgroep.
50 LOCATIES
Basis en herhaling
Via de Cursuskalender hebben zich in 2008 ruim 200 deelnemers uit de wonenbranche voor een open opleiding aangemeld en hebben ruim 700 deelnemers een opleiding van de Cursuskalender gevolgd in een in-company traject. Voor de Meer informatie: www.lereninwonen.nl 030 - 60 20 170 www.lereninwonen.nl is powered by WoonWerk. open trainingen is dat een behoorlijke daling ten opzichte van 2007. De in-company opleidingen blijven qua aantallen gelijk, wel komen deze aantallen bijna volledig voor rekening van BHV.nl. Omdat er in 2008 geen ESF-subsidie beschikbaar was, maken ondernemingen in de wonenbranche niet altijd gebruik van de administratie van WoonWerk om opleidingen in te kopen en maken ze direct afspraken met de aangesloten opleiders. Daarnaast is onder andere door het ontbreken van subsidie maar ook door marktomstandigheden in 2008 minder opgeleid ABC, brandjes, ontruiming
Voor stoffeerders in de projecten
MEERDERE LOCATIES
Basis en herhaling
Deze opleidingen zijn onderdeel van LerenInWonen.nl, Een perfecte combinatie tussen digitaal leren en contactonderwijs
ALLE TRAININGEN ZIJN OOK IN COMPANY MOGELIJK
U kunt ook bellen naar
en mailen naar
[email protected]
11 door de preferred suppliers ten opzichte van 2007. Daarnaast zijn er bij de volgende bedrijven opleidingen uit de Cursuskalender incompany verzorgd door onderstaande opleiders: BHV.nl • Beter Bed • Brugman keukens • Carpetland • Kwantum • Slaapstad (Oase) • Voortman groep • Kruit & Kramer • Tilders • Morres meubelen • Goossens • Tuijps tegelprojecten • Van der Vlist valhal • Voortmangroep
7 groepen 118 deelnemers 10 groepen 12 groepen 1 groep 2 groepen 1 groep 1 groep 2 groepen 5 groepen 1 groep 1 groep 3 groepen
Commerciële trainingen (door Happé & van Rijn, IMKO Opleidingen of Ben Mikx) • Interhoff 6 deelnemers • FM Jansen 40 deelnemers • TMC zeeland 13 deelnemers
Er zijn overeenkomsten met de volgende preferred suppliers: • • • • • • • • • • • • • •
Ben Mikx BHV.nl CBW Curtains & Drapes Facilicon Gildevaart Habitare HBD IMKO opleidingen James Nedcon Sigma Coatings Forbo Flooring TrainingsTeam (nieuw)
12
Digitale Scholingshuis Lereninwonen.nl Introductie Op 31 maart 2008 was de presentatie van Lereninwonen.nl in het Huis van de Toekomst in Amsterdam. In april 2008 is Lereninwonen.nl live gegaan. Voor deze feestelijke bijeenkomst waren alle partijen uitgenodigd die hadden bijgedragen aan de totstandkoming van het scholingshuis: de leden van de stuurgroep, de leden van de begeleidingscommissie en de leden van de klankbordgroepen. Natuurlijk waren ook de partijen die hard gewerkt hadden aan de totstandkoming van het product, medewerkers van TinQwise en Bespeak, aanwezig. Voordat dit mogelijk was, is er achter de schermen veel werk verzet. Eind 2007 waren de meeste opleidingen in grote lijnen klaar maar moesten nog de puntjes op de i worden gezet. Hierbij kwam duidelijk naar voren dat de keuze van foto’s ontzettend belangrijk is als ondersteuning van de tekst. De techniek was eind december 2007 klaar en begin januari 2008 is er uitvoerig getest door verschillende groepen. In eerste instantie zijn testgroepen per opleiding samengesteld en hiervoor zijn grotendeels diegenen gevraagd die ook in de klankbordgroepen zaten. Onderdeel
Aantal testers
Keukens
6
Raambekleding
5
Zachte vloerbedekking, elastische
5
Harde vloerbedekking
5
Slapen
4
Meubels
4
Interieuradvisering
5
Verkopen
4
Winkel en omgeving
3
Voorbeelden van aandachtspunten waren: • Is de navigatie in het programma duidelijk? • Klopt de inhoud? • Is de juiste inhoud opgenomen? • Kloppen de gebruikte foto’s en zijn deze duidelijk? • Kloppen de onderschriften bij de gebruikte foto’s?
13 Vervolgens is er een integrale test uitgevoerd door 32 verkoopadviseurs van onderstaande bedrijven: • Vesta Wonen • Meubelkoning Leerdam • Werkema wonen • Keukenhome • Van der Horst (Trendhopper) • Hoogenboezem meubelen • KSC Schoonhoven • Beter Bed • Stardrift • Kwantum • De Bovenste Plank Het onderdeel Interieuradvisering is door 11 interieuradviseurs getest van: • Van der Horst (Trendhopper) • Oskar interieuradvies • Het Kabinet • Van der Wal interieurs • Vesta wonen • Hage • Van Moerbeek
v.l.n.r. Christa van der Toorn (TinQwise), Gerrit Jan Oudenes (Bespeak) en Martin Liefhebber
Robert van der Weerd en Jeroen Warnaar tijdens de opening
Ondanks dat Lereninwonen.nl (inhoudelijk) nog niet helemaal naar wens af was, is toch besloten om Lereninwonen.nl live te zetten, zodat de branche van het opleidingssysteem gebruik kan gaan maken. Lereninwonen.nl bestaat uit: • Portal: www.lereninwonen.nl • Kennisscan • Persoonlijke pagina per cursist • Woonencyclopedie • E-learning • Toetsen • Begeleidersopties
14 Nadat cursisten de e-learning module hebben gevolgd, kan men aan de slag met de vaardigheidstrainingen die integraal onderdeel uitmaken van Lereninwonen.nl. De werkwijze is dan als volgt: • Invullen kennistest, waardoor een persoonlijk opleidingsplan ontstaat; • Uitvoeren van de e-learning en praktijkopdrachten die onderdeel uitmaken van het persoonlijke opleidingsplan; • Volgen van de vaardigheidstraining; • Zowel tijdens als na het volgen van de opleiding beschikt de deelnemer over een uitgebreid naslagwerk: de woonencyclopedie. Lereninwonen.nl is gebouwd voor verkopers en interieuradviseurs. Zij kunnen specifiek voor hun eigen deelbranche de vakopleiding volgen. Er zijn opleidingen in de volgende deelbranches: • Raambekleding • Zachte vloerbedekking • Parket/harde vloerbedekking • Meubels • Keukens • Slapen Onderstaande tabellen geven een indruk van de omvang van Lereninwonen.nl.
Opleidingsaanbod per doelgroep
Verkoopadviseur Slapen Verkoopadviseur Raambekleding
Aantal modules @learning
Aantal modules @learning
Aantal modules @learning
Vorm: Tutorial
Vorm: Drill and Practice
Vorm: Rollenspel
14 15
Werkplek opdracht
Totaal uren per deelnemer
2
1
2
11,5
4
1
2
13
Verkoopadviseur Keukens
15
9
1
2
15,5
Verkoopadviseur Meubels
13
4
1
2
12
Verkoopadviseur Zachte vloeren
16
3
1
2
13
Verkoopadviseur Parket
14
4
1
2
12,5
15 Aanvullend op het digitale onderdeel volgt de vaardigheidstraining.
Vaardigheidstraining per doelgroep
Verkooptraining
Productkennis toepassen in verkoop
Totaal uren
Verkoopadviseur Slapen
14
21
35
Verkoopadviseur Raambekleding
14
21
35
Verkoopadviseur Keukens
14
49
53
Verkoopadviseur Meubels
14
14
28
Verkoopadviseur Zachte vloeren
14
21
35
Verkoopadviseur Parket
14
21
35
0
70
70
Interieuradviseur*
* Van de interieuradviseur wordt verwacht dat hij/zij eerst voor twee productrichtingen de opleiding voor verkoper heeft doorlopen. Het gaat dus om extra opleidingstijd. Om een indruk te geven van de omvang van de woonencyclopedie staat hieronder een overzicht van het aantal webschermen waaruit de encyclopedie is opgebouwd.
Productencyclopedie
Totaal aantal schermen per onderdeel
Keukens
456
Raambekleding
109
Zachte en elastische vloeren
114
Harde vloerbedekking
138
Slapen
94
Meubels
177
Begrippen
179
Materialen
228
Technieken
82
Totaal
1575
16 De woonencyclopedie omvat 1264 foto’s. In de leeromgeving zijn 2035 foto’s opgenomen. Het overzicht op de vorige pagina laat zien hoe omvangrijk het onderdeel keukens is. Ruwweg bedraagt deze 1/4 van de gehele encyclopedie. De informatie van de encyclopedie is door mensen uit de praktijk aangeleverd voor mensen in de praktijk. Via klankbordgroepen hebben detaillisten gebrainstormd over welke informatie in de encyclopedie moest worden opgenomen. Het uitgangspunt hierbij was het eindproduct, het artikel dat in de winkel staat en dat verkocht moet worden aan de consument. Welke verkoopargumenten zijn belangrijk voor de verkoper zodat hij/zij de consument goed voorlicht en een product verkoopt dat aan de behoeften/wensen van de klant voldoet. In de klankbordgroep werden beslissingen genomen over de producten/onderwerpen die opgenomen moesten worden in de encyclopedie. TinQwise stelde samen met de klankbordgroep de structuur vast. Daarna moesten deze schermen gevuld worden met tekst. Hiervoor werden boeken nageslagen door TinQwise en werden inhoudsdeskundigen geraadpleegd. De inhoud die hieruit voortkwam, werd gecheckt door de leden van de klankbordgroep. Bij de meeste opleidingen is deze werkwijze goed verlopen. Knelpunten Vooral het volledig maken van het onderdeel keukens in de woonencyclopedie en het in orde maken van de beheerdersmodule bleken nog veel voeten in de aarde te hebben. Daarnaast is na de oplevering nog stevig gewerkt aan de modules basiskennis en het plaatsen van de juiste foto’s. Ter illustratie een indruk van de uitwerking van enkele onderdelen. 1. De onderdelen voor keukens in de encyclopedie Bij de opleiding keukens is de omschreven manier van werken voor de subonderdelen kasten, planning, kranen en spoelbakken ook goed verlopen omdat hierover veel informatie voor handen was. Bij de subonderdelen werkbladen en apparatuur was dit een stuk moeilijker. De informatie was niet voor handen dus vanuit niets moest de structuur opgebouwd worden en moest dit vervolgens gevuld worden met tekst en beeld. De verantwoordelijk inhoudsdeskundige is iemand die heel gedegen te werk gaat. Meerdere malen is de structuur herzien. Het schrijven vergde veel tijd en tussentijdse aanpassing van eerder geschreven tekst. In onderstaand schema is uitgesplitst hoeveel het onderdeel apparatuur bedraagt ten opzichte van de rest van keukens. Kasten
59
Werkbladen
62
Apparatuur
258
Overig
77
Totaal
456
17 2. Drill and Practices Bij de basiskennis van de Drill and Practices vond men de vraagstelling te eenvoudig, hoewel het uitgangspunt was dat deze vragen geschikt moeten zijn voor de beginnende verkoper en de ondersteunende afdelingen. Deze vragen werden ondersteund met foto’s. Het onderscheidend vermogen bij foto’s bleek niet altijd duidelijk te zijn, bijvoorbeeld het verschil tussen een keramische kookplaat en een inductiekookplaat. Ook houtherkenning was vaak niet duidelijk van de foto’s af te leiden. Voor de Drill and Practices zijn zowel vragen aangepast als andere foto’s gezocht. 3. Foto’s Het externe bureau Imko was verantwoordelijk voor het aanleveren van de foto’s naar aanleiding van een opgesteld visualisatieplan door TinQwise. Bij het testen werd geconstateerd dat de foto’s niet altijd voldoende de details toonden die belangrijk waren. Hierdoor moesten óf tekstuele aanpassingen plaatsvinden óf moesten andere foto’s gezocht worden. 4. Beheermodule Het ontwikkelen van Lereninwonen.nl is niet zonder slag of stoot gegaan. Hierdoor was de invulling van de beheerdersmodule bij de oplevering niet helemaal af. Gedurende 2008 is nog een groot aantal uren besteed om dit onderdeel op orde te krijgen. Beide leveranciers (Bespeak en TinQwise) hebben zich hierbij als loyale partner getoond. Een eis bij het verlenen van de opdracht aan Imko was dat het beheer en doorvoeren van wijzigingen in zowel de leeromgeving als de encyclopedie door WoonWerk uitgevoerd moest kunnen worden. In april 2008 is het beheer door TinQwise overgedragen aan WoonWerk. Het geheel bleek erg complex en bewerkelijk te zijn.
Onderhoud De grote vraag vanaf het begin was: Hoe blijft Lereninwonen.nl het opleidingsmedium voor de wonenbranche? Uitgangspunt van de hele leeromgeving is de woonencyclopedie. Hierin moet alle informatie over producten correct staan zodat de verkoper de consument goed kan informeren en daarmee klachten kan voorkomen. Kortom: de informatie in de encyclopedie moet regelmatig worden geüpdatet met nieuwe informatie over nieuwe productontwikkelingen in de markt of doordat de huidige producten verbeterd/veranderd zijn. Waar halen we de informatie vandaan en hoe zorgen we ervoor dat de juiste informatie met de juiste verkoopargumenten in de encyclopedie vermeld wordt? Deze informatie komt bij fabrikanten vandaan maar niet alle informatie is relevant voor de verkoper. De ervaring heeft geleerd dat de fabrikanten vinden dat de verkoper alles moeten weten en de detaillist is het hier absoluut niet mee eens. WoonWerk richt per opleiding een platform op bestaande uit fabrikanten, opleiders en detaillisten. Daarnaast wordt per leeronderdeel een inhoudsdeskundige aangetrokken die samen met WoonWerk bepaalt of het werkelijk om nieuwe ontwikkelingen/verbeteringen gaat. Uitgangspunt bij fabrikanten is dat ze innoverend bezig zijn. Uitgangspunt bij detaillisten is dat ze verkopend personeel in dienst hebben.
18
Nieuwe opleidingen Nog niet alle onderdelen uit de wonenbranche zijn opgenomen in Lereninwonen.nl. Voorbeelden hiervan zijn: Verf en Behang, Sanitair, Woningstoffeerder, Keukenmonteur, Parketlegger. In de loop van 2008 is WoonWerk begonnen met de ontwikkeling van drie nieuwe opleidingen: • Woningstofferen • Craddle to craddle, onderdeel van tapijt (in dit verslag niet nader toegelicht) • Sanitair Woningstofferen Na het ontwikkelen van e-learning modules heeft WoonWerk besloten om ook e-learning te gaan ontwikkelen voor de opleiding tot woningstoffeerder. Medio 2008 is WoonWerk gestart met het schrijfproces. Op basis van de meest recente beschikbare lesstof is TinQwise begonnen met het omzetten van deze lesstof naar digitale modules. In samenwerking met Habitare opleidingen is een raamwerk ontworpen en zorgt TinQwise dat de schermen gevuld worden. Het bijzondere aan deze e-learning module is het toevoegen van videomateriaal. Zeker voor ambachtelijke medewerkers is naast lezen ook het zien belangrijk. Eind 2008 zijn er dertig videofilmpjes gemaakt van diverse stoffeeronderdelen. Sanitair In de zomer van 2008 zijn de voorgesprekken begonnen om met drie brancheorganisaties WoonWerk, Uneto-Vni en Hibin een opleiding te ontwikkelen voor de sanitairshowroom-verkoper waar een diploma aan wordt gekoppeld die door alle branches zal worden erkend. Onderwerpen die worden opgenomen zijn: • Sanitaire Techniek • Bouwtechniek • Badcombinatie • Douchecombinatie • Closetcombinatie • Bidetcombinatie • Wastafel-/badmeubelcombinatie • Wellness • Wand- en vloerafwerking • Plafondafwerking • Verlichting • Verwarming • Ventilatie
19 Er wordt een tutorial geschreven over betreffende technische en productkennis sanitair. De andere tutorial gaat over het ontwerpen en tekenen van een badkamer. De drie brancheorganisaties stellen elk € 25.000,- ter beschikking om de opleiding te ontwikkelen. Voor het overige benodigde budget worden fondsen gezocht. In december is er door de projectgroep sanitair besloten een pilot op te zetten zodat fabrikanten kunnen zien waarvoor zij geld ter beschikking stellen. Deze pilot is naar verwachting in april 2009 klaar. Aan TinQwise en TrainingsTeam is gevraagd een aangepaste offerte te maken voor deze pilot.
Abonnementen Eind 2008 waren er 44 abonnementen voor Lereninwonen.nl afgesloten met in totaal 621 deelnemers. Vier van deze abonnementen betreffen abonnementen van scholen (totaal 108 leerlingen).
PR In 2008 is de nodige aandacht besteedt om Lereninwonen.nl bekend te maken in de branche. In elk nummer van CBW magazine en in magazine Woonwerk is uitgebreid aandacht besteed aan de inhoud en gebruikerservaringen van Lereninwonen.nl. Ook andere vakbladen hebben de introductie van Lereninwonen.nl uitgebreid opgenomen. Kort na de introductie in april hebben alle 6000 bedrijven een brief ontvangen met een brochure over Lereninwonen.nl. Ook op beurzen heeft WoonWerk het digitale scholingshuis onder de aandacht Het complete aanbod gebracht. In december 2008 is de Cursusgids 2009 Cursusgids 2009 Detailhandel Wonen uitgebracht en verzonden bij magazine Detailhandel Wonen Woonwerk. Deze aantrekkelijk vormgegeven gids omvat het complete opleidingsaanbod samen met het examenprogramma. Een indirecte manier van publiciteit kwam tot stand doordat ook in de cursusgids van Facilicon uitgebreid aandacht is besteed aan Lereninwonen.nl.
20
AD project detailhandel WoonWerk neemt deel aan een projectgroep om te komen tot een AD opleiding voor retailmanagement. Deze projectgroep bestaat uit vertegenwoordigers van detailhandelsorganisaties (Mode, Groente en Fruit, Bloemen, Wonen, Bakkers, SOD). In 2008 zijn vanuit de wonenbranche twee deelnemers ingestroomd in deze opleidingsvorm. De doelgroep hiervoor betreft vooral toekomstige bedrijfsopvolgers die een Hbo-niveau willen bereiken. De opleiding kan worden gegeven in dagopleiding en in een duale leervorm. Aan het project nemen vanuit de Hogescholen deel: Avans Hogeschool, Saxion Hogeschool en Chr. Hogeschool Nederland. De ervaringen van deze eerste pilot zijn dat er vooral inschrijvingen van grootwinkelbedrijven zijn in de duale vorm. Verder stromen vooral Mbo-leerlingen door na het afsluiten van hun opleiding. Het is nog zoeken naar een juiste invulling voor de Hogescholen. Sommigen houden in grote lijnen de eerste twee jaar van de bachelor opleiding aan. Anderen zoeken in overleg met de klant (Grootwinkelbedrijf) naar een invulling op maat. Naast de AD voor retailmanagement loopt er ook een tweede pilot voor interieurvormgeving bij Artez hogeschool. Ook hier zit WoonWerk in de klankbordgroep samen met bedrijven en met vertegenwoordigers van de HMC MBO vakschool. In 2008 is er een complete klas ingestroomd. Dit zijn vooral deelnemers die de opleiding volgen als vervolg op hun Mbo-4 opleiding Een onderdeel van dit experiment is om in een later stadium bij de duale leervorm te onderzoeken of het mogelijk is een dependance in te richten op het HMC.
Stimuleren van deelname aan het beroepsonderwijs Jongerenactie Van 7 tot en met 10 september 2008 werd in Arnhem de beurs Woonmodecity georganiseerd. De beursorganisatie heeft tweehonderd kaarten beschikbaar gesteld voor scholieren. Door WoonWerk zijn deze kaarten aangeboden aan de HMC MBO vakschool en aan de ROC’s die opleidingen verzorgen voor de wonenbrache. WoonWerk heeft het busvervoer verzorgd. Op woensdag 10 september hebben zes bussen leerlingen en begeleiders bij de school opgehaald en naar deze beurs gebracht. Hier werden de leerlingen verwelkomd door de beursorganisatie en kregen zij in een speciale ontvangstruimte van beursorganisator Astrid van Leeuwen achtergrondinformatie over de beurs. Alex Speelman van B & C products maakte de leerlingen wegwijs in de trends in het interieur. Er was grote belangstelling voor dit beursbezoek zodat de tweehonderd aangeboden kaarten niet voldoende waren. Uiteindelijk hebben ongeveer 450 leerlingen en begeleiders kennisgemaakt met deze vakbeurs die prima aansluit bij de opleiding die de leerlingen volgen.
21
Kampioenschappen Woningstofferen Op 24, 25 en 26 september 2007 vonden de Nederlandse Kampioenschappen Woningstofferen plaats. De eerste prijs ging naar Arno Jakobs . De tweede en derde prijs ging naar Joost Mocking en Anco Rijstenbil. De jonge winnaars van de eerste en de tweede prijs werden uitgenodigd deel te nemen aan het Europees Kampioenschap Woningstofferen van 12 t/m 15 januari 2008 op Domotex in Hannover. WoonWerk heeft een subsidie aan dit evenement verstrekt om deelname vanuit Nederland mogelijk te maken. Op basis van de prestaties bij de Nederlandse Kampioenschappen in 2007 hebben Arno Jakobs en Joost Mocking samen met meewerkend captain Martine Uitewaal Nederland vertegenwoordigd bij deze wedstrijden. De Nederlandse ploeg is op de tweede plaats geëindigd. Arno Jakobs is leerling van het ROC Eindhoven en werkzaam bij Peters Woninginrichting te Meerlo. Joost Mocking heeft de opleiding gedaan en afgerond op ROCMN Gildevaart Nieuwegein en werkzaam bij Woninginrichting Het Rond te Houten. Martine Uitewaal heeft de opleiding gedaan en afgerond op ROCMN Gildevaart te Nieuwegein en is werkzaam bij Roobol Woontextiel BV te Utrecht Als teamleider fungeerde Marco Bank, docent Woningstofferen aan het ROCMN Gildevaart en als Europees jurylid Renk Vogelvang, docent aan het ROCMN Gildevaart. Hans Uitewaal, werkzaam bij Sterk Woninginrichting in De Meern was begeleider/chauffeur. Beide wedstrijden zijn goed ontvangen door zowel bezoekers, exposanten en deelnemers.
In oranje shirts v.l.n.r. Joost Mocking, Martine Uitewaal en Arno Jakobs
Videopresentaties Het contract met Scholieren.TV is per augustus 2007 om financiële redenen beëindigd. In voorgaande jaren zijn er aan aantal filmpjes over de beroepen in de wonenbranche gemaakt. Deze korte filmpjes zijn te zien via een link op de jongerenpagina op woonwerk.org. De beroepenfilmpjes zijn ook te zien op andere sites waar jongeren veel komen zoals MSN, Radio 538, CNV Jongeren, Beroepenkrant en monsterboard.nl. Wel is met Scholieren.TV een overeenkomst gesloten dat de filmpjes nog te zien zijn op de sites waar veel jongeren komen, maar er zijn geen speciale acties georganiseerd waarbij er extra aandacht wordt gevraagd voor deze beroepen.
22 In onderstaand overzicht is te zien hoeveel filmpjes er per jaar werden bekeken, welke filmpjes het meest worden bekeken en hoe het aantal bekeken filmpjes per kalenderjaar eruit zag. aantal bekeken filmpjes per jaar 2003
8298
2004
20430
2005
23326
2006
21073
2007
19093
2008
8133
aantal bezoeken
%
Binnenhuisadviseur
950,75
11,69
Filiaalleider
923,10
11,35
Keukenmonteur
491,23
6,04
Magazijnmedewerker
398,52
4,90
Gordijn
572,56
7,04
Parket
746,07
9,17
1242,99
15,28
881,08
10,83
1926,71
23,69
Beroep
Meubelbezorger Stoffeerder Verkoper
23
In- en uitstroom leerlingen Aan ROC’s met opleidingen voor de wonenbranche en de vakschool HMC MBO Vakschool is ook dit jaar gevraagd naar het aantal leerlingen voor gerichte woonopleidingen. Onderstaand een overzicht met een vergelijking naar voorgaande jaren. per schooljaar 2008 2009
2007 2008
2006 2007
2005 2006
2004 2005
2003 2004
Opleiding
bol
bbl
bol
bbl
bol bbl
bol
bbl
bol bbl
bol
bbl
verkoop interieuradvies woningstofferen meubelstofferen
132 917 0 48
4 6 129 37
31 910 0 37
0 0 99 62
586 412 0 48
0 nb 65 13
515 nb 0 0
9 nb 42 8
584 nb 1 23
17 nb 56 18
378 nb 2 21
20 nb 89 16
parketleggen
0
35
0
28
0
23
0
17
0
16
0
17
nb: Voorheen werden de cijfers opgenomen voor de opleiding Manager Wonen. Aan die opleiding wordt minder frequent deelgenomen. Deze opleiding staat nu vermeld onder interieuradvies. Daarnaast is gevraagd hoeveel procent er van de uitgestroomde leerlingen terecht is gekomen in een beroep in de wonenbranche. Van de opleidingen woningstofferen, parketleggen en meubelstofferen heeft 90 tot 100% een beroep in de wonenbranche. Opmerkelijk ten opzichte van voorgaande jaren is dat een groter percentage leerlingen van de verkoopopleiding kiezen voor een vervolgopleiding op hbo-niveau (ongeveer 5060%). Bovengenoemde cijfers komen in het vervolg beschikbaar via KC Handel.
Diplomabonusregeling Alleen de opleidingen voor parketlegger en woningstoffeerder komen nog voor deze regeling in aanmerking. In totaal zijn er bij WoonWerk in 2008 34 aanvragen ingediend waarvan er 18 zijn gehonoreerd. Al deze 18 aanvragen zijn aanvragen voor woningstoffeerder. In totaal is er in 2008 voor een bedrag van € 7.650,aan bonussen uitgekeerd.
24
Arbeidsmarktonderzoek Het Arbeidsmarktonderzoek 2008 heeft vooral in het teken gestaan van de tweede Arbeidsmarktmonitor. Eén keer in de drie jaar zet WoonWerk een grootschalig arbeidsmarktonderzoek uit. Doel hiervan is inzicht te verkrijgen in de aard en omvang van de werkgelegenheid in de wonenbranche, de te verwachten ontwikkelingen in de werkgelegenheid (vraag en aanbod), de professionaliteit in de wonenbranche en de ontwikkelingen hierin. Dit geheel wordt afgezet tegenover de detailhandel, de bouw en de arbeidsmarkt algemeen. De resultaten van deze tweede meting zijn niet als een momentopname geïnterpreteerd, maar worden ook vergeleken met de cijfers over 2004. Het onderzoek is uitgevoerd in 2008 maar heeft betrekking op het jaar 2007.
Arbeidsmarktmonitor 2007 De Arbeidsmarktmonitor Wonenbranche is opgebouwd op basis van twee steekproefonderzoeken in de wonenbranche: een enquête onder werknemers en een enquête onder werkgevers. Voor de Arbeidsmarktmonitor is gebruik gemaakt van de adresbestanden van het Sociaal Fonds Wonen. In totaal hebben 4915 bedrijven een uitnodiging ontvangen om deel te nemen. Uit het adressenbestand van de werknemers is een aselecte steekproef van 20.000 getrokken. De respons cijfers staan vermeld in de onderstaande tabel. 2004
2007
425
561
Respons werkgevers (aantal medewerkers)
6.522
7.158
Respons werknemers
2.676
1.950
SYMFONIELAAN 1 3438 EW NIEUWEGEIN TEL: 030 - 60 20 170 E-MAIL:
[email protected]
Respons bedrijven
WW_1_def.indd 2
Arbeidsmarkt monitor woonbranche 2007
POSTBUS 7207 3430 JE NIEUWEGEIN FAX: 030 - 60 20 179 WWW.WOONWERK.ORG
04-09-2008 16:53:00
Tabel 1 Respons cijfers
Om op basis van deze steekproefonderzoeken een goed beeld te krijgen van de gehele wonenbranche zijn de resultaten van de enquête opgehoogd naar de gehele branche. De respons op de enquête is zo opgehoogd dat de verdeling van werkzame personen over de verschillende typen bedrijven overeenkomt met die van de populatie. Werkgelegenheid Het aantal werkzame personen in de wonenbranche is bij benadering 37.000 personen (exclusief Ikea). De meubelspeciaalzaken bieden de meeste werkgelegenheid, gevolgd door de keuken- en sanitairspeciaalzaken (zie tabel 2).
25 2004
2007
Groei
Slaapspeciaalzaken
2.409
2.360
-2,0%
Meubelspeciaalzaken
10.304
9.764
-5,2%
Woningtextiel
6.510
6.784
+4,2%
Gemengde zaken
6.756
6.514
-3,6%
Keuken- en sanitair
8.910
9.437
+5,9%
Kurk- en parket
2.026
2.151
+ 6,2%
Totaal
36.915
37.010
+0.3%
Tabel 2 Werkgelegenheid per deelbranche
In vergelijking met 2004 is het totaal aantal werkenden binnen de wonenbranche nagenoeg gelijk gebleven. Daarnaast zijn deze cijfers vergeleken met een aantal andere sectoren. In tabel 3 staan deze cijfers. Opvallend is dat de wonenbranche minder hard is gegroeid. Sector
Groei tussen 2004-2007
Woonbranche
+ 0.3%
Nederland totaal
+4,8%
Detailhandel
+1,7%
Bouw
+10,3%
Tabel 3 Groeicijfers Nederland
Kenmerken medewerkers Werknemers in de leeftijdscategorie 35 tot 50 jaar vormen in 2004 en 2007 de grootste groep. Vergeleken met de samenstelling in 2004 is het aandeel werknemers ouder dan 35 jaar toegenomen, vooral ten koste van het aantal werknemers jonger dan 23 jaar. In figuur 1 wordt de vergrijzing zichtbaar, evenals de ontgroening.
Figuur 1 Leeftijdsverdeling
26 Werknemers in de leeftijdscategorie 35 tot 50 jaar vormen in 2004 en 2007 de grootste groep. Vergeleken met de samenstelling van 2004 is het aandeel werknemers ouder dan 35 toegenomen, vooral ten koste van het aantal werknemers jonger dan 23 jaar. In drie jaar tijd is de gemiddelde leeftijd met 4,8 jaar gestegen. We kunnen stellen dat de wonenbranche een grijze branche is. Er zijn echter verschillen per deelbranche, bedrijfsgrootte en functiegroep. Werknemers ouder dan vijftig jaar zijn vooral werkzaam in verkoop- en adviesfuncties, ambachtelijke/technische functies, en administratieve, automatiserings- of financiële functies. Woningtextielzaken en slaapspeciaalzaken hebben relatief gezien een groot aandeel werknemers ouder dan 50 jaar in dienst, evenals het kleinbedrijf. In 2007 had het overgrote deel van de werkenden als hoogst voltooide opleiding een middelbare beroepsopleiding (37%) of VMBO, MAVO, Mulo of ULO (35%) Ten opzichte van 2004 is het aantal werkenden met deze opleidingen flink gestegen. Er zijn vooral minder laagopgeleiden binnen de branche. Met een percentage van ruim 10% is het huidige aandeel hoogopgeleiden (HBO of WO- niveau) nauwelijks veranderd vergeleken met 2004. Van alle werknemers in 2007 heeft 24% een specifieke opleiding voor het werken in de wonenbranche gevolgd. In 2004 was dat nog 22%. Vacatures en werving Op 31 december 2007 had een kwart van de bedrijven één of meer openstaande vacatures. In 2004 was dit het geval bij 9% van de bedrijven. Op 31 december 2007 telde de wonenbranche ruim 2.000 vacatures, waarvan 42% moeilijk vervulbaar. Ten opzichte van 2004 is hiermee het aantal vacatures fors gestegen, toen waren dit er nog geen 500, waarvan 14% moeilijk vervulbaar. De volgende tabel geeft een overzicht van de soort openstaande vacatures. % van totaal aantal vacatures 2004
>> 3 mnd openstaand 2004
% van totaal aantal vacatures 2007
>> 3 mnd openstaand 2007
Verkoop- en adviesfunctie
57%
11%
38%
36%
Ambachtelijk/Technisch
19%
31%
39%
58%
Leidinggevende functie
6%
44%
4%
27%
(Financieel) administratief
7%
0%
6%
26%
Logistieke functie
5%
0%
9%
30%
Inkoop/Marketing /HRM
3%
0%
0%
78%
Overige functies
3%
0%
4%
15%
Tabel 4 Openstaande vacatures
27 Het aantal openstaande vacatures in de wonenbranche is vergeleken met de benchmark sectoren. Hieruit kunnen we opmaken dat de wonenbranche meer moeite heeft met vervulling van vacatures dan de andere sectoren. Sector
2004
2007
Groei
Wonenbranche
500
2.000
X 4.0
Detailhandel
9.000
17.000
X 1.9
Bouw
7.000
19.000
X 2.7
Nederland
120.000
249.000
X 2.1
Tabel 5 Benchmark openstaande vacatures
Opleidingsdeelname en -behoefte Zowel in de werknemers- als de werkgeversenquête zijn vragen gesteld over de deelname aan opleidingen. Uit de resultaten gebaseerd op de werknemersenquête volgt dat 35% van de werknemers in 2007 één of meerdere opleidingen/trainingen heeft gevolgd. Omgerekend naar de hele branche zou dit neerkomen op ongeveer 13.000 werknemers. Dit is een procentuele toename van 4% ten opzichte van 2004, toen 31% van de werknemers aangaf minimaal één opleiding en training te hebben gevolgd, ofwel ruim 11.500 medewerkers. Volgens 45% van de werkgevers heeft één of meer van hun werknemers een opleiding en training gevolgd in 2007. In 2004 gaf 38% van de werkgevers aan dat één of meer van hun werknemers een training heeft gevolgd. In onderstaande figuur wordt grafisch weergegeven welke trainingen en opleidingen er in de verschillende deelbranches zijn gevolgd. Producttrainingen en verkooptrainingen hebben hierin het grootste aandeel.
Figuur 2 Soorten trainingen per deelbranche
Ongeveer een kwart van de bedrijven (23%) weet niet wat de opleidingsbehoefte is onder het personeel de komende jaren. De bedrijven die daar wel een idee over hebben, geven gemiddeld twee verschillende onderwerpen aan. Men heeft het meeste behoefte aan verkoop- en aan producttrainingen.
28 Van alle werknemers geeft 49% aan behoefte te hebben aan een training of opleiding de komende jaren, terwijl 35% zegt hier geen behoefte aan te hebben. De twee belangrijkste redenen voor het volgen van een opleiding zijn om de functie beter te kunnen uitoefenen en persoonlijke ontwikkeling. De belangrijkste reden om geen training of opleiding te willen volgen is dat men het huidige opleidingsniveau voldoende vindt. Ongeveer een kwart van de bedrijven (23%) weet niet wat de opleidingsbehoefte is onder het personeel de komende jaren. De bedrijven die daar wel een idee over hebben, geven gemiddeld twee verschillende onderwerpen aan. Men heeft het meest behoefte aan verkoop- en aan producttrainingen. Zeker een kwart van de werknemers in geïnteresseerd in bijscholing door middel van een computer met internet en 42% heeft misschien wel interesse. Van de werkgevers heeft 15% interesse en heeft de helft misschien interesse om de medewerkers met behulp van internet bij te scholen.
Vacaturesite Werkeninwonen.nl De wonenbranche kent sinds juli 2003 een eigen vacaturesite. Deze vacaturesite heeft primair als doel werkgevers en werkzoekenden in staat te stellen contact met elkaar op te nemen over vacatures. Dé vacaturesite voor de wonenbranche is voortdurend onderhevig aan verbeteringen om de gebruiksvriendelijkheid te optimaliseren. In juli 2007 heeft WoonWerk een panelonderzoek uitgevoerd onder de gebruikers van de vacaturesite. Uit dit onderzoek is gebleken dat de vacaturesite door de gebruikers gemiddeld wordt beoordeeld met een 7.2. De mate van tevredenheid kan echter beter. Dit gegeven in combinatie met de technische beperkingen en de mogelijkheid om met een nieuwe site kosten te reduceren, zijn de aanleiding geweest voor de ontwikkeling van een nieuwe vacaturesite in 2008: Werkeninwonen.nl. WoonWerk wil zich met Werkeninwonen.nl positioneren als een klantgerichte organisatie. Klantgericht betekent onder andere dat snelheid, duidelijkheid, volledigheid, actualiteit en communicatie centraal staan. Met het openen van een brede vacaturesite voor werkgevers, werknemers en zij-instromers wordt de dienstverlening aan ondernemers en (potentiële) werknemers verbeterd. Werkeninwonen.nl kan gezien worden als een loket voor interactie en transactie, zoals het plaatsen van personeelsadvertenties. De informatie is uitsluitend database georiënteerd, wat uitgebreide interactieve zoekmogelijkheden en dataverwerking mogelijk maakt. Gebruikers kunnen bovendien hun eigen dossier opbouwen en de site biedt mogelijkheden voor (centrale) media-inkoop.
29 De doelgroepen van Werkeninwonen.nl zijn werkgevers, werknemers en (zij)-instromers van de wonenbranche. • Grootwinkelbedrijven: deze bedrijven zitten vaak in het lager prijssegment en/of discount formule. Welke type werknemers zoeken zij? o Verkoopmedewerkers met een lager of geen opleidingniveau. (VMBO/LBO of studerend MBO) o (Aankomend) leidinggevenden. Deze groep werknemers wordt voornamelijk aangetrokken vanuit andere grootwinkelbedrijven, detailhandel algemeen en in mindere mate verkopers van de woonspeciaalzaken. Over het algemeen zijn dit kandidaten met een Mboopleiding. o Logistieke medewerkers. Kandidaten voor deze functies worden vaak gevonden bij jongeren die een bijbaan zoeken of bij collega GWB detailhandelsbreed. Hiervoor kan arbeidsmarktbreed worden geworven. • Verkoop- en interieuradviseurs speciaalzaken: De doelgroep hier is mensen tussen 25 en 40 jaar. Kandidaten voor deze functies zijn te vinden bij collega speciaalzaken, grootwinkelbedrijven, zij-instromers vanuit andere detailhandelsdisciplines, ambachtelijke medewerkers die uit het ambacht willen stappen en een adviesfunctie ambiëren. • Ambachtelijke medewerkers: De meest gewilde kandidaten zijn te vinden bij de collega-bedrijven. Er is echter een groot tekort aan ambachtelijke medewerkers in de woonbranche. Uitbreiding zal gevonden moeten worden in het beroepsonderwijs. Werkzoekenden met een Mbo-opleiding afbouwtimmeren, bouwberoepen, installatiemonteur, logistieke medewerkers zijn ook uitstekende kandidaten. Werkeninwonen.nl is dé plaats voor werkgevers, werknemers en (zij-)instromers om antwoord te krijgen op alle vragen over beroepen en deelbranches en carrièremogelijkheden enerzijds en werving en selectie anderzijds. Daarnaast kunnen de gebruikers diverse diensten afnemen via WerkeninWonen.nl. Werkeninwonen.nl is op 20 augustus 2008 gelanceerd. Werkeninwonen.nl is opgezet voor drie verschillende doelgroepen, werkgevers, werknemers en starters op de arbeidsmarkt. Elk van deze drie heeft een eigen look en feel. Als gevolg van de schaarste aan voldoende goede potentiële kandidaten heeft WoonWerk het inschrijven en reageren op vacatures voor werkzoekenden zo gemakkelijk mogelijk gemaakt. Werkeninwonen.nl opent daarom standaard met het werknemersscherm. Werkeninwonen.nl is opgebouwd uit twee delen: een informatief en een functioneel gedeelte. Voor de drie de doelgroepen is deze opbouw gehanteerd.
30 Werknemers Het werknemersgedeelte kenmerkt zich door de kleur blauw. Het informatieve gedeelte bevat informatie over oriëntatie, sollicitatie en ontwikkeling. De onderwerpen die daar aan bod komen zijn: • Oriëntatie o Deelbranches binnen de wonenbranche o Beroepen in de wonenbranche o Bedrijven in de wonenbranche • Sollicitatie o De voorbereiding o Mijn sollicitatiebrief o Mijn CV o Gesprek o Afgewezen? • Ontwikkeling o Netwerken o Actueel Daarnaast is er een functioneel gedeelte. In het blauwe blok kunnen werknemers snel een baan zoeken, of hun CV plaatsen. Na inloggen kan men er in het persoonlijke dossier het profiel, de CV’s en de interessante vacatures beheren.
31 Starters Voor de opbouw van de starterspagina ’s is gebruik gemaakt van dezelfde opbouw als bij de werknemerspagina’s. Alleen de look en feel is aangepast en ook de gepresenteerde vacatures zijn aangepast. Alleen vacatures die door de werkgevers geschikt worden gevonden voor starters worden hier gepresenteerd.
Werkgevers Oranje is de kleur van het werkgeversgedeelte. Ook dit deel van de site valt in twee delen uiteen. Een algemeen navigatiedeel met daarin algemene informatie over vacatures, arbeidsmarkt en ontwikkeling. De volgende informatie is beschikbaar: • Vacatures o Werving en selectie o Vacaturetekst • Arbeidsmarkt o Arbeidsmarktonderzoek o Arbeidsmarktcommunicatie o Actualiteit • Ontwikkeling o Lereninwonen.nl o Bedrijfsopleidingen o Boeien en binden In het functionele gedeelte kunnen werkgevers vacatures invoeren, beheren en
32 ook doorplaatsen. Doorplaatsen kan gratis naar werk.nl en tegen een sterk gereduceerd tarief naar Stepstone en Monsterboard. Ook voor huis-aan-huisbladen van Wegener heeft WoonWerk sterk gereduceerde tarieven. Verder kunnen werkgevers aangeven van welk serviceniveau zij gebruik willen maken. WoonWerk heeft hiervoor vijf serviceniveaus geïntroduceerd. • Serviceniveau 1: Volledige zelfservice. De werkgever schrijft zelf de vacaturetekst en plaats deze op WerkeninWonen.nl. De werkgever kan zelfstandig gebruik maken van alle mogelijkheden van WerkeninWonen.nl. • Serviceniveau 2: WoonWerk schrijft de vacaturetekst en plaatst deze op WerkeninWonen.nl. De werkgever kan zelfstandig gebruik maken van de overige mogelijkheden van WerkeninWonen.nl. • Serviceniveau 3: Naast het schrijven en plaatsen van de vacature doorzoekt WoonWerk ook de eigen CV databank, één commerciële databank en de cvdatabank van het CWI. WoonWerk presenteert alle gevonden CV’s aan de werkgever. • Serviceniveau 4: Naast het doorzoeken van de databases benadert WoonWerk de kandidaten telefonisch voor een eerste verkennend gesprek. Is de kandidaat nog op zoek, wat zoekt de kandidaat precies, heeft de kandidaat interesse in de aangeboden functie etc. WoonWerk presenteert de beschikbare kandidaten aan de werkgever. • Serviceniveau 5: De werkgever kan ook besluiten om WoonWerk de eerste ronde sollicitatiegesprekken te laten voeren. WoonWerk voert een intakegesprek met de werkgever op de locatie. Hierin wordt onder andere bepaald welke eigenschappen en competenties de werkgever belangrijk vindt en welke kandidaten worden opgeroepen. Na de eerste gespreksronde volgt een uitgebreid verslag van de bevindingen van de kandidaten. Vanaf dit punt neemt de werkgever de selectieprocedure over.
33 Voor de introductie van Werkeninwonen.nl was het aantal vacatures stabiel tussen de 80 en de 100 vacatures. De introductie van Werkeninwonen.nl heeft daar geen verandering in gebracht. Vanaf 22 augustus 2008 tot het eind van het jaar hebben 4.467 unieke bezoekers een bezoek gebracht aan WerkeninWonen.nl. Zij hebben bij elkaar 8.567 bezoeken aan de website en 63.460 pagina’s opgevraagd. Dit is gemiddeld 7.41 pagina per bezoek. WoonWerk is er van overtuigd dat de vacaturesite een nog veel grotere rol kan spelen in de branche. Vooral door de vergrijzing gaat een aanzienlijk deel van de bedrijven in de branche knelpunten krijgen met het aantrekken van personeel. Ook de Arbeidsmarktmonitor 2007 geeft aan dat bedrijven in de detailhandel wonen achterblijven bij het vervullen van hun vacatures. (Zie ook de paragraaf Arbeidsmarktmonitor 2007, pag 24) In 2008 werd een begin gemaakt met een nieuwe manier van brancheondersteuning. Omdat uit de Arbeidsmonitor 2007 duidelijker dan ooit het tekort aan woningstoffeerders naar voren kwam, is er een advertentie geplaatst in huis-aan-huisbladen in de regio Rotterdam met een oproep aan belangstellenden om zich voor een open dag over het vak van stoffeerder bij het HMC aan te melden. Dit heeft eraan bijgedragen dat er een klas met stoffeerders is gestart op het HMC.
Voorlichting/PR Een aantal PR activiteiten zijn al genoemd bij de hiervoor beschreven projecten. Een aantal zaken dat nog niet eerder is genoemd, wordt hieronder beschreven.
Beurzen Woonmodecity Van 7 tot en met 10 september 2008 was WoonWerk aanwezig op de beurs Woonmodecity. WoonWerk heeft daar haar mogelijkheden voor werknemers en werkgevers gepresenteerd. Centraal stond daarbij de nieuwe vacaturesite Werkeninwonen.nl en het digitale scholingshuis Lereninwonen.nl. Het was een druk bezochte beurs en de aanwezigheid van WoonWerk heeft zeker bijgedragen aan de bekendheid van WoonWerk. Studiebeurs Tijdens de Studiebeurs in Utrecht in het najaar van 2008 heeft WoonWerk een stand bemand op het Ambachtenplein. Op deze stand werden de beroepen woningstoffeerder en parketlegger gepromoot. Dit was de eerste keer dat er op deze wijze een samenwerking was met het Hoofdbedrijfschap Ambachten (de organisator van het Ambachtenplein). De conclusie was dat de belangstelling voor de ambachtelijke beroepen in de woonbranche niet groot was.
34 Home & Interior najaarsbeurs Tijdens de Home & Interior najaarsbeurs was WoonWerk ook aanwezig met een stand. De doelstelling was om Lereninwonen.nl en de nieuwe vacaturesite Werkeninwonen.nl onder de aandacht te brengen van de bezoekende ondernemers en hun personeel. De manier waarop WoonWerk zich op deze beurs presenteert, wordt nog geëvalueerd. De bezoekers stellen zich zeer zakelijk op en zijn vooral gericht op het doen van inkopen. Zij toonden geen grote belangstelling voor de activiteiten die WoonWerk biedt.
Vakbladen WoonWerk publiceert elk kwartaal nieuws over Werk en Scholing op twee pagina’s in magazine Woonwerk. Daarnaast staat er in magazine Woonwerk altijd een pagina met nieuws over de cursuskalender en wordt er op één pagina aandacht besteed aan de vacaturesite. Daarnaast worden artikelen gepubliceerd over uitgevoerde onderzoeken. In CBW magazine wordt maandelijks op twee pagina’s Werk en Scholing aandacht besteed aan de activiteiten en producten van WoonWerk. Andere vakbladen nemen artikelen van WoonWerk op naar aanleiding van verzonden persberichten.
Brancheprojecten WoonWerk neemt namens de branche ook deel aan andere projecten. Met het project ketensamenwerking wordt de instroom van stoffeerders bevorderd. Het gaan dan om stoffeerders van boven de 23 jaar. Dankzij dit project zijn er klassen met stoffeerders gestart in Groningen en in Rotterdam. Om de instroom van stoffeerders te bevorderen heeft WoonWerk een initiatiefgroep in het leven geroepen. Daarin zijn toeleveranciers (waaronder PPI) en detaillisten vertegenwoordigd. In november was er een grote bijeenkomst met fabrikanten, toeleveranciers en andere belangstellenden. Centraal stond de vraag welke fabrikanten bereid zijn om bij te dragen aan een praktijkopleiding voor stoffeerders in hun bedrijf. De belangstelling was aanzienlijk. De initiatiefgroep werkt de voorstellen voor de opleiding uit. Het voornemen is om de opleiding in 2009 te lanceren. Met het Hoofdbedrijfschap Ambachten participeert WoonWerk in een projectgroep voor het opzetten van een EVC (ervaringscertificaat) traject. Woningstoffeerders en parketleggers krijgen hiermee de mogelijkheid om werkervaring om te zetten in een diploma.
35
Commissies Namens de branche neemt WoonWerk deel in een aantal reguliere commissies en werkgroepen. In 2008 waren dit: • Paritaire Commissie Detailhandel van KC Handel • Onderwijsbeleidscommissie van MKB Nederland • Arbeidsmarktcommissie van MKB Nederland • Commissie Certificering Detailhandel van HBD • Commissie Associate Degree van HBD • Werkgroep Onderwijs van het CBW tapijtplatform • Commissie ondernemersopleidingen • BACO wonen.
Website woonwerk.org Op de website van WoonWerk (woonwerk.org) worden alle diensten, zoals de cursuskalender, werken in de wonenbranche, arbo, de onderzoeksrapporten en het uitvoeren van de ESF subsidieregeling gepubliceerd en geactualiseerd. Voor het actueel houden van deze website maakt WoonWerk gebruik van het Istream Content Management Systeem. Vanuit de site woonwerk.org zijn er links naar Werkeninwonen.nl. Lereninwonen.nl en Arbowonen.nl. Onderstaande tabel geeft het aantal bezoeken (nieuwe- en herhalingsbezoeken), het aantal unieke bezoekers en het aantal pageviews weer.
Bezoeken www.woonwerk.org 2008 Page Views
Visits
Unique Visitors
New Visitors
Return Visitors
Januari
94.242
15.466
6.096
6.096
0
Februari
62.814
14.169
5.514
4.032
1.482
Maart
67.088
14.972
5.964
4.115
1.849
April
61.872
15.310
5.539
3.424
2.115
Mei
54.775
14.806
5.092
2.982
2.110
Juni
54.792
14.483
5.078
3.195
1.883
Juli
46.825
12.962
3.974
2.280
1.694
Aug
44.482
12.880
3.869
2.281
1.588
September
43.852
12.339
4.244
2.608
1.636
Oktober
39.736
11.565
4.315
2.654
1.661
November
31.981
9.188
3.733
2.245
1.488
December
32.647
9.037
3.508
2.025
1.483
WoonWerk streeft voortdurend naar verbetering in de gebruiksvriendelijkheid en actualiteit van de website www.woonwerk.org.
38
Vaste diensten en activiteiten van WoonWerk WoonWerk is opgericht op initiatief van de werkgeversorganisatie Centrale Branchevereniging Wonen (CBW) en de twee werknemersorganisaties FNV Bondgenoten en CNV Dienstenbond. WoonWerk is erop gericht een bijdrage te leveren aan het versterken van de wonenbranche. Kort samengevat staat WoonWerk voor bevordering van professionaliteit in de branche en het bijdragen aan een gezonde arbeidsmarkt. WoonWerk heeft als belangrijkste doorlopende taken: • stimuleren van professionaliteit in de branche; • stimuleren van de deelname aan het beroepsonderwijs; • bijdragen aan een gezonde arbeidsmarkt; • het signaleren en gebruiken van mogelijkheden tot subsidies voor de branche. De projectmatige activiteiten voor 2008 bestonden uit: • invulling geven aan arbeidsmarktonderzoek; • Het afronden van een ESF subsidie aanvraag 2006/2007; • Aanvragen van ESF-subsidie voor 2009; • Het opleveren en introduceren van Lereninwonen.nl; • Het opleveren en introduceren van een nieuwe vacaturesite Werkeninwonen.nl.
Stimuleren van professionaliteit in de branche Sectorale aanvraag voor ESF-subsidie WoonWerk heeft na lang beraad in 2006 voor het eerst besloten een sectorale aanvraag Woonwerk voor ESF-subsidie in te dienen. De bedoeling daarvan is om MKB ondernemingen uit Symfonielaan 1 de wonenbranche in staat te stellen te profiteren van ESF gelden bij opleiding -en 3438 EW Nieuwegein trainingsactiviteiten. Het kalenderjaar 2007 was het tweede uitvoeringsjaar voor deze Postbus 7207 subsidieregeling. 3430 JE Nieuwegein Waar tot 2006 via het Sociaal Fonds Wonen ongeveer € 600.000,- aan subsidie uit het Tel: 030 - 60 20 170 Sociaal Fonds Wonen werd betaald, ontving de branche in 2006 € 450.000,-. Een verschil Fax: 030 - 60 20 179 van ruim een miljoen euro. Over tweede projectjaar 2007 is dat succes verder E-mail:het
[email protected] opgelopen. In totaal hebben zich in dat jaar ruim 13.000 medewerkers in de branche www.woonwerk.org aangemeld voor ESF-subsidie na het volgen van een training. Daarvan zijn uiteindelijk 6854 aanvragen van deelnemers goedgekeurd. Een enorm succes voor de branche! Ook financieel. Want waar voorheen € 600.000,- uit het Sociaal Fonds werd betaald, ontving de branche over 2007 ruim € 1.000.000,- aan subsidie. Een verschil van € 1.600.000,- in het voordeel van de branche. Groot was dan ook de teleurstelling dat het Agentschap de regels voor 2008 had gewijzigd, met als gevolg dat WoonWerk in 2008 geen subsidie kreeg toegewezen. Naar de bedrijven in de branche is dat een uitermate slecht signaal, want men kan geen opleidingsbeleid voor langere termijn formuleren als jaarlijks onzeker is of er ook subsidie voor beschikbaar is. Gezamenlijk met andere opleidingsfondsen heeft WoonWerk dan ook aties rsorganis fors geprotesteerd tegen deze gang van zaken. Dat heeft geleid tot een werkconferentie erkneme w e d n e ) en (CBW over dit onderwerp met het Agentschap SZW. Voor 2010 worden ing Wonnaar aanleiding van dit everenig ch n ra B ntrale tie Cegevolg overleg de regels opnieuw aangepast met dat WoonWerk een grotere kans anisaals eversorg
van initiatief ericht op g p o is . rk ond WoonWe ienstenb n CNV D Stichting enoten e g d n o b FNV
de werkg