Speciale editie van Tracer en
inDrukken 13 december 2012
Kerstkrant
De redacties van Tracer en inDrukken wensen u en de uwen prettige feestdagen en een gezond, gelukkig en voorspoedig 2013
Het was een roerig jaar Het is fijn om in dit tijdsgewricht een stevige broer te hebben. Joke van Lonkhuijzen, voorzitter raad van bestuur GGZ inGeest, over de samenwerking met VUmc. Tracer, 12 januari
Door samen iets te doen, kunnen vooroordelen weggenomen worden. Tijdens het wandelen ontstaan vaak spontaan gesprekken. Dat maakt het zoveel makkelijker om contact te maken, dan dat je tegenover elkaar aan tafel zit. Actenz-medewerker Ada van der Meulen over nordic walken met cliënten. inDrukken, 12 januari Topsporters verdienen topartsen. Ze moeten weten dat ze hier terecht kunnen voor een snelle, goede diagnose en een adequaat behandelingsplan. Traumachirurg Frank Bloemers over de bredere aanpak van sportgeneeskunde. Tracer, 26 januari
Aan het eind van deze maand sluiten VUmc en GGZ inGeest een roerig jaar af. Beide organisaties hebben een zware tijd achter de rug. Zo kwam VUmc onder verscherpt toezicht van de inspectie. GGZ inGeest werd geconfronteerd met ingrijpende bezuinigingen. Uiteraard is nog niet alles opgelost, maar de weg omhoog is ingeslagen. Er zijn veel verbeteringen in gang gezet binnen VUmc de afgelopen periode, mede naar aanleiding van het verscherpt toezicht. Zo is het actieplan ‘Topspeler én Teamspeler’ opgesteld, hierin staan de verbeter acties die de afgelopen maanden zijn ingezet en wordt stil gestaan bij de activiteiten die de komende periode te verwachten zijn. Een nieuwe VUmc gedragscode voor alle medewerkers is nagenoeg klaar. De
klachtenprocedure wordt aangepast en ook is besloten om de structuur waarbij VUmc is verdeeld in divisies vervroegd te evalueren om te zien of deze structuur nog past bij de doelen en ambities van VUmc. Ook zijn er succesvolle stappen gezet om de communicatie en (intercol legiale) samenwerking binnen een aantal afdelingen te verbeteren. 2012 was voor VUmc ook het jaar van de eerste plaats in de cwts analyse (onderzoekslijst Neder landse umc’s), opening van het VUmc pet-mri Center als eerste in Nederland en een positieve beoorde ling na visitatie van de geneeskunde opleiding en vele andere soms grote, soms kleinere gebeurtenissen.
GGZ inGeest Veel mensen die begin 2012 boven tallig waren verklaard vanwege de noodzakelijke bezuinigingen bij ggz inGeest, hebben inmiddels een
Nieuwjaarsreceptie Op maandag 7 januari hebben medewerkers van VUmc en ggz inGeest gelegenheid elkaar een gelukkig 2013 toe te wensen. Om 16.00 uur houdt Fred Plukker, voorzitter van de raad van bestuur, zijn nieuwjaarstoespraak in de Amstelzaal. Vervolgens reikt hij de teamprijzen uit. Deze zijn bestemd voor de teams van VUmc en ggz inGeest die door een goede, multidisciplinaire samenwerking in 2012 een uitzonderlijke prestatie hebben neergezet. Na het officiële gedeelte volgt een feestelijke receptie in de foyer.
andere baan. Er gaan dan ook geen gedwongen ontslagen vallen. Ook het afschaffen van de eigen bijdrage voor de geestelijke gezondheids zorg in 2013 is goed nieuws. Het komende jaar worden verschillende projecten verder uitgerold. Zo gaat ggz inGeest betere zorg bieden voor cliënten met een verslaving en staat uiteraard het herstelgericht werken nog steeds hoog op de agenda. De samenwerking met VUmc wordt op de inhoudelijke thema’s voortgezet, ook nu een juridische fusie niet langer wordt nagestreefd. In het nieuwe jaar wordt op het terrein van VUmc de Westflank geopend, waarin 90 bedden komen voor acute en oudere psychiatrische patiënten. De Westflank voldoet aan de meest moderne eisen, ook op het gebied van ict, veiligheid en comfort voor patiënten en bezoekers. Medewerkers van VUmc en ggz inGeest hebben in 2012 in positieve en negatieve zin veel meegemaakt. Daarom is rust rond de feestdagen een ieder van harte gegund. We hopen op een mooi 2013. We wensen u en de uwen fijne feestdagen toe en een voorspoedig nieuw jaar.
Bij mensen thuis langsgaan, is erg arbeidsintensief. Als de behandelaar elke dag een kwartiertje contact kan hebben met de cliënt is dat beter dan wanneer je alleen twee keer per week een uur langsgaat. Bestuurslid Thijs Stoop over de toekenning van een subsidie aan GGZ inGeest voor het ontwikkelen van beeldbellen. inDrukken, 26 januari Je weet ’s ochtends niet wat je die dag gaat doen: de afwisseling van het werken op de spoedeisende hulp vind ik leuk. Het gaat van een pleister plakken tot het onderzoeken van hele zieke mensen. Suzanne Hochheimer, een van de eerste afgestudeerde artsen aan de VUmc-opleiding voor SEH-artsen. Tracer, 9 februari
n Redacties van Tracer en inDrukken
Het einde van het jaar is steevast de periode van de lijstjes. Ook Tracer en inDrukken willen zich niet onttrekken aan dit jaarlijkse ritueel. What’s hot, what’s not? Ingeborg Streng-Ouwehand, wetenschappelijk onderzoeker (junior post-doc) op de afdeling moleculaire celbiologie en immunologie: Typisch 2012 “Mijn beslissing om uit de wetenschap te stappen doordat de crisis een wetenschapscarrière moeilijk maakt.” Typisch 2013 “Een nieuw begin als managing editor Immunology and microbiology bij de grootste uitgever van wetenschappelijke bladen.”
Plukker unplugged
‘Het kan mij niet schelen wie onder mij raad van toezicht is’
I
n 1980 wordt Helmut Schmidt bondskanselier van Duitsland. Na een felle campagne verslaat hij zijn rivaal Franz-Joseph Strauss. Daags na de verkiezingen vraagt een journalist aan Strauss of hij teleurgesteld is dat niet hij maar Schmidt de politieke baas van Duitsland is geworden. Strauss antwoordt: “Het kan mij niet schelen wie onder mij bondskanselier is.” Ooit heb ik, in navolging van Strauss, beweerd: “Het kan mij niet schelen wie onder mij raad van toezicht is.” Schaamteloze arrogantie? Ja. Maar arrogantie met een reden. Ik wilde een wijdverbreid misverstand wegnemen. Het misverstand namelijk dat het toezicht zich tot het bestuur verhoudt zoals het bestuur dat doet tot de leidinggevenden ónder het bestuur. Vaak zien medewerkers de raad van toezicht als de hoogste beroepsinstantie. Als je een beslissing van het bestuur wilt aanvechten, kun je bij de toezichthouders terecht. Maar zo is het niet. Een raad van toezicht benoemt bestuurders en kan ze ontslaan. Hij (ja, een raad van toezicht is een ‘hij’) keurt belangrijke besluiten goed. Zoals het besluit tot een flinke investering of tot het
aangaan van een fusie. Het bestuur néémt die besluiten, maar kan ze niet uitvoeren als de raad van toezicht er zijn goedkeuring aan onthoudt. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor een strategisch plan. Strikt genomen kunnen de toezichthouders de inhoud van zo’n plan niet veranderen. Ze kunnen er ja of nee tegen zeggen. (De praktijk is overigens vaak wat anders.) Ook nemen zij geen besluiten over bijvoorbeeld reorganisaties of nieuwbouw als het bestuur die niet aan hen voorlegt. De raad van toezicht heeft nóg een taak: hij staat het bestuur met raad terzijde. En daarin is hij van onschatbare waarde. Want ook bestuurders hebben niet de wijsheid in pacht. Dus kan het me wel degelijk schelen wie boven, onder of naast mij de raad van toezicht is.
Fred Plukker, voorzitter raad van bestuur VUmc
Het jaar van Pieter ten Brink
2012 was een bewogen jaar
Het is een uitstekend idee om de kracht van de cliënt beter te benutten voor zijn herstel. Op veel plekken zijn we daar al mee bezig, maar het is een proces waar we de komende jaren nog stappen in moeten zetten. Directeur algemene zaken AnneMarie Visser over meer aandacht voor herstelondersteunend werken. inDrukken, 9 februari House is nooit vriendelijk en maakt zijn collega’s en patiënten altijd belachelijk. Dat is een hele onverkwikkelijke manier van omgaan met anderen. Bij mij zou hij eruit vliegen. Internist Abel Thijs over de Dr. House-avonden georganiseerd door studenten. Tracer, 16 februari Wat het zwaarst was? De cultuurverschillen. Het AMC is van aanpakken: niet lullen, maar poetsen. Het is veel bureaucratischer dan VUmc, maar vanwege de anarchistische inslag kun je toch van alles regelen. Peter Vandertop, afdelingshoofd neurochirurgie in zowel VUmc als AMC, over de cultuurverschillen tussen beide organisaties. Tracer, 16 februari
F oto M ark van den B rink
Gastvrijheid zit ’m in attitude en omgangsvormen, maar ook in ruimtes waar iedereen zich op zijn gemak en welkom voelt. De huidige personeels- en cliëntenrestaurants zien eruit als oude fabriekskantines, hoe geliefd ze ook zijn. Alex Kolder, directeur algemene zaken circuit psychiatrie Amstelland, over de metamorfose van het restaurant op locatie Amstelmere. inDrukken, 16 februari
Tracer en inDrukken Nummer 25, 13 december 2012
Tracer en inDrukken zijn de medewerkersbladen van VUmc en GGZ inGeest. Oplage: 4.750. De bladen worden gemaakt onder verantwoordelijk heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels/Annemarie Burgers Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Gert de Jager, Edith Krab, Marcel Licher, Marre Roozen, Marieke Schutte, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder, Osvaldo Heredia Redactiesecretariaat
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email:
[email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk DeltaHage, Den Haag Opgave en vragen over abonnementen
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail
[email protected] Copyright © 2012 VUmc, Amsterdam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Het volgende nummer verschijnt op donderdag 27 december. Deadline voor kopij is 19 december om 12.00 uur.
2
Pieter ten Brink is voorzitter van de patiëntenparticipatieraad (PPR). Ten Brink ziet terug op een bewogen jaar bij VUmc. De PPR heeft dan ook niet stilgezeten in 2012. “Door beter met elkaar te communiceren, zijn veel problemen te voorkomen.” n Ellen Kleverlaan Twee jaar geleden werd de ppr, be staande uit patiënten en ex-patiënten van VUmc, opgericht om de belan gen te behartigen van alle patiënten en bezoekers van het ziekenhuis. Zelf is Ter Brink al zeventien jaar patiënt bij VUmc. De ppr is er niet voor individuele klachten of wensen, benadrukt hij. “We geven gevraagd en ongevraagd advies over ontwik kelingen in de organisatie vanuit het perspectief van de patiënt en de bezoeker.” Voorbeelden te over: de bewegwijzering die wel wat beter kan, informatiestandaarden die ook voor rolstoelers toegankelijk moeten zijn. Maar ook het lean traject bij de afdeling kort verblijf mocht op warme belangstelling van What’s hot, what’s not?
Klokje “Ik ben opgegroeid bij het Olympisch Stadion. Op kerstochtend liepen wij met het gezin door de stad naar de Nieuwe Kerk op de Dam voor de kerstmis. De klokken begeleidden ons er naar toe. Een kerkklok heeft voor mij een signaalfunctie: het attendeert en roept op tot luisteren. Precies dat wat wij met de patiëntenparticipatieraad beogen. Vandaar dit klokje: ik kreeg het aan het begin van de oorlog van mijn ouders.”
de ppr rekenen; zij gingen er op werkbezoek. “We zagen met eigen ogen hoe lean werken ervoor heeft gezorgd dat er voor medewerkers meer tijd overblijft aan het bed.”
Beste beentje Er was veel onrust in het ziekenhuis, het afgelopen jaar. Er waren ver schillende voorvallen die maakten dat VUmc negatief in het nieuws kwam. Met weerslag op patiënten, dat mag geen verrassing heten, zegt Ten Brink. “De ppr heeft veel vertrouwen in medewerkers van
VUmc, die zetten hun beste beentje voor. Wij hebben er dit jaar bij de raad van bestuur op aangedrongen om ervoor te zorgen dat patiënten ook dat vertrouwen moeten kun nen hebben in VUmc.” Ten Brink betreurt dat toen de plannen met Eyeworks werden beklonken, de ppr niet is ingeschakeld. “Het was een uitgelezen moment geweest om de stem van de patiënt in de besluitvorming mee te nemen.”
Communiceren Wordt de ppr al vaak om zijn mening gevraagd? “Men weet ons steeds vaker te vinden. Dat is natuurlijk een heel goede ontwikkeling. Veel problemen zijn te voorkomen door beter met elkaar te communiceren. Als we de voorvallen van het afge lopen jaar tegen het licht houden, dan zie ik dat patroon ontstaan. Voor de toekomst hoop ik dan ook dat de mening van de ppr vanzelfsprekend wordt gehoord bij alle ontwikkelin gen die patiënten en hun verwanten betreffen.” Het doel voor 2013 heeft Ten Brink helder voor ogen. “Meer uitwisseling van informatie en contacten tussen afdelingen en ppr.”
Ook al is er ongelofelijk veel veranderd, ik moet nog steeds wel duidelijk zeggen dat ik de dokter ben, anders blijven patiënten vragen wanneer nu toch de dokter komt. Internist-nefroloog Karima Farhat over haar ervaringen tijdens een multiculturele ontmoeting. Tracer, 8 maart Op veel locaties lopen zoveel mensen rond dat niet meer voor iedereen duidelijk is welke functie mensen hebben. Is iemand medewerker of bezoeker? Marga van Slooten, directeur algemene zaken circuit poliklinische psychiatrie Amsterdam, over de introductie van de naambadges voor medewerkers. inDrukken, 8 maart Vroeger was het specialisme waar de patiënt oorspronkelijk was opgenomen de hoofdbehandelaar. Daar zijn we van afgestapt, want je kunt op een IC geen ziekte of orgaan behandelen, je moet je op de hele mens richten. Plaatsvervangend hoofd van de IC volwassenen Hans van der Spoel over de organisatorische verandering van de IC’s in Nederland. Tracer, 22 maart
Bart Valkema, verpleegkundig hoofd polikliniek en dagverpleging reumatologie, COGA, interne geneeskunde: Typisch 2012 “In 2012 heb ik veel gezien, gehoord en gepraat.” Typisch 2013 “In 2013 gaan we verbouwen, verbeteren en veranderen.”
Tracer & inD ru k ken 2 5 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – Ke r s tk ra nt
Het jaar van Elly Driebergen en Annemarie van der Voet
Ster geweldige waardering voor ons familiebeleid Patiënten kunnen hier met een klacht terecht. Die kan gaan van een losse stoeptegel tot een operatie die niet goed is gegaan. Wij bieden een luisterend oor, adviseren en ondersteunen patiënten bijvoorbeeld bij het vastleggen van de klacht. Patiëntenvoorlichter Naziha Abachri over het vernieuwde patiënteninformatiecentrum. Tracer, 22 maart
F oto M ark van den B rink
Ik werk al vrij lang in de psychiatrie en dit is met afstand de slechtste maatregel die ik heb meegemaakt. Het is op geen enkele manier uit te leggen waarom er selectief voor psychiatrische patiënten een financiële drempel zou moeten worden opgeworpen. Aartjan Beekman, lid van de raad van bestuur GGZ inGeest, over de invoering van een eigen bijdrage voor geestelijke gezondheidszorg. inDrukken, 22 maart
Elly Driebergen en Annemarie van der Voet zijn familievertrouwenspersoon en ondersteunend voor het familiebeleid binnen GGZ inGeest. In maart kregen ze een bekroning op hun werk: GGZ inGeest verwierf een LPGGz Ster Familiebeleid 2012. In het najaar greep GGZ inGeest net naast de Ster Familie Ervaring 2012. Hoe kijken Driebergen en Van der Voet terug op het afgelopen jaar? n Ben de Graaf “De ster van het Landelijk Plat form ggz (lpggz) is een gewel dige waardering voor de manier waarop we binnen ggz inGeest de familie van cliënten betrekken bij de behandeling”, zegt Driebergen, die binnen ggz inGeest vooral in het ‘Haarlemse’ bezig is. Van der Voet neemt het Amsterdamse deel
voor haar rekening. Van der Voet: “We kregen de ster omdat we aan alle criteria voldoen voor een goed familiebeleid. Zo is ggz inGeest voorloper met de richtlijn familiebe leid. Ook is een familieraad ingesteld die het beleid bekijkt vanuit fami lieperspectief. Bovendien hebben familievertrouwenspersonen en een speciaal familieklachtrecht hun plek gekregen binnen ggz inGeest.”
Trots “We mogen ook trots zijn op ons pre ventiespreekuur voor familieleden”, vindt Driebergen. “Via een driege sprekkenformule gaan we in gesprek met familieleden. Houden zíj het vol, wat hebben zíj nodig? Chroni sche psychiatrische patiënten met bijvoorbeeld psychosen of persoon lijkheidsstoornissen kunnen altijd terugvallen. Voor de naaste familie is dit een continue zorg en erg zwaar.
Kerstster “De kerstster is toepasselijk omdat we als GGZ inGeest de LPGGz Familie Ster 2012 hebben gekregen. Maar kerst is ook het feest van het licht en de ster is daar het symbool van. We wensen dat in 2013 de triade van cliënt, familie en hulpverlener in het licht komt te staan van aandacht en compassie.” Die hebben levenslang. Gelukkig is hier de laatste tijd meer oog voor, vanuit het werkveld, de politiek en zorgverzekeraars. Maar familiele den pikken ook signalen op die voor hulpverleners belangrijk zijn. Als een cliënt een stabiele familie om zich heen heeft, voorkomt dit opnames.”
Ster Familie Ervaring 2012 In het najaar greep ggz inGeest net naast de Ster Familie Ervaring 2012. Twee afdelingen hadden
genoeg vragenlijsten teruggekregen van familieleden van cliënten om genomineerd te worden. Dat was net te weinig voor de prijs. Driebergen raadt alle afdelingen volgend jaar aan mee te doen. “Ik zie dit als een cadeautje. Als afdeling kun je hier veel verbeterpunten uithalen.”
Adel verplicht “Het betrekken van de familie bij de behandeling hangt nog te vaak af van individuele hulpverleners”, meent Van der Voet. “Het fami liebeleid moet worden geborgd in het afdelingsbeleid en moet bij iedereen in de genen gaan zitten.” Driebergen is evenals haar collega blij met de ster, maar weet ook dat adel verplicht: “Mooi hoor, zo’n ster, maar dat moeten we dan wel uitvoeren en waar mogelijk verbe teren. Het gaat tenslotte om onze cliënten en hun familieleden.”
What’s hot, what’s not?
Henk Groenewegen, hoofd afdeling anatomie en neurowetenschappen en programmaleider bachelor VUmc School of Medical Sciences: Typisch 2012 “De bergen papier van onze cursusklappers. Digitaal (Blackboard) en op papier aanbieden produceert alleen maar extra co2.” Typisch 2013 “Studenten met tablets waarop alle studiemateriaal is te raadplegen; docenten die hier enthousiast op inspringen.”
Kerstgedachte
Uit de doeken doen 2012 is voor VUmc-ers geen gemakkelijk jaar geweest. Gelukkig bouwen medewerkers door aan optimale zorg en houden patiënten terecht vertrouwen in VUmc. Het doet denken aan de periode waarin we zitten: de ‘donkere dagen’ voor Kerst. Juist als het buiten donker is zoeken we binnen het licht, maken we het thuis gezellig met groen en kaarsen. Het is van oudsher een periode van inkeer in jezelf. Het resultaat kan omkeer zijn, een joods begrip dat letterlijk ‘thuiskomst’ betekent. Je hervindt jezelf, je basis en ontdekt nieuwe kracht om verder te gaan.
Rekbaar en kwetsbaar Het is niet toevallig dat rond kerst bij de kapel de tentoonstelling ‘Stofwerken. Schilderen met textiel’ hangt van Lia de Jonghe, consulent onderwijsondersteuning op de kinderafdeling. Lia maakt ‘doeken’, schilderijen van stof. Ze naait textiele weefsels op elkaar, knipt die open en bewerkt deze zo dat er bijvoorbeeld een gezicht tevoorschijn komt. Uit oude materialen, zoals een jas of hemd die een mens bescherming of identiteit hebben geboden, ontstaat weer een nieuw beeld. Vaak rekbaar en kwetsbaar, met sporen uit het verleden. Vertrouwen De expositie past mooi bij kerst: in een donkere tijd en volgens het oude Tracer & inD ruk ken 2 5 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – Ker st k ra nt
verhaal wordt een kind geboren, een nieuw begin van leven. In alles dat heeft afgedaan en niet meer telt, dat stuk ligt en geen toekomst meer heeft, opent zich een nieuwe mogelijkheid. In de kerstnacht scheurt een donkere hemel open en baadt de wereld even in vredevol hemels licht. Iets nieuws onthult zich, een kind in doeken gewikkeld, dat je aankijkt en vraagt om vertrouwen. Een warm en menselijk begin, dat uit de doeken wordt gedaan! Ook op deze manier kan kerst ons inspireren. Het laat telkens openingen zien en stimuleert het vertrouwen dat kansen worden gegeven. En die moeten we in 2013 in VUmc samen koesteren.
Daarnaast kunnen we patiën ten op de acute opname afdeling snel diagnosticeren zodat zij zo spoedig mogelijk weer terug naar huis kunnen. Ook is de ontwikkeling van complicaties minder groot, mortaliteit vermindert en tegelijkertijd verbetert de kwaliteit van leven. Zorgmanager divisie IV Edwin Pompe over de komst van de acute opnameafdeling. Tracer, 5 april. De verbondenheid van het klinische werk met onderzoeksinstituten als EMGO en MOVE, die ook veel kennis hebben op het gebied van wervelkolomafwijkingen, maken VUmc een unieke werkplek. Orthopedisch chirurg Marinus de Kleuver over zijn aanstelling als hoogleraar wervelkolomchirurgie. Tracer, 19 april Wij nodigen onze collega’s van harte uit om dit vak te gaan begeleiden. Wat nodig is, is vijf jaar klinische ervaring. Je moet bovendien rolmodel willen zijn. Neurochirurg Saskia Peerdeman over de training ‘Professionele ontwikkeling master 1’. Tracer, 3 mei Jullie zijn top! 24/7. Wim Stalman, lid raad van bestuur, over de prestaties van alle VUmc-ers die betrokken waren bij de opvang van patiënten na het treinongeluk van 21 april. Tracer, 3 mei In plaats van praten, kunnen cliënten experimenteren met ander gedrag dan ze gewend zijn. En direct voelen welk effect dit heeft op henzelf en hun omgeving. Annemieke Bakker, psychomotorisch therapeut, over vaktherapie. inDrukken, 3 mei
n Dienst pastoraat en geestelijke verzorging 3
Het jaar van Frank Bloemers
Grote betrokkenheid bij een ramp Op 21 april botsten bij het Westerpark twee treinen frontaal op elkaar. Ruim honderd mensen raakten gewond, van wie de helft ernstig. Traumachirurg Frank Bloemers en zijn afdeling waren vanaf het eerste moment betrokken bij de opvang van de slachtoffers.
Ik zeg niet dat we terug moeten naar de tijd dat we handmatig de overdracht in het dossier schreven, maar het voordeel daarvan was dat je het op zaal deed en bijzonderheden bij de patiënt kon navragen. Hilda Ket, verpleegkundig hoofd cardiologie/cardiochirurgie, over de overdracht aan het bed. Tracer, 18 mei.
n Jeroen Kleijne “Die zaterdagavond kreeg ik kort na het treinongeluk een melding van nu.nl op mijn iPhone. Op dat mo ment zat ik samen met mijn vrouw te eten bij vrienden. De berichten over het aantal gewonden waren in eerste instantie nogal tegenstrijdig. Ik heb toch maar de dienstdoende trauma chirurg gebeld om te zeggen dat de preparatiefase van het rampenplan in werking moest worden gesteld. Uiteindelijk begonnen we met de lichtste variant, fase 1 van het ram penplan. Het bijzondere is dat we bij VUmc een belcomputer hebben, die automatisch contact opneemt met iedereen op de ingevoerde bellijst. Dat werkt heel goed. Natuurlijk heb ik, net als vele andere VUmc-mede werkers, ingetoetst dat ik meteen zou komen. Kort daarna hebben we opgeschaald naar fase 3, de een-nahoogste fase van het rampenplan.”
Er is veel minder energie nodig om dezelfde hoeveelheid koeling te leveren. In dit geval de helft minder. Daarmee reduceren we de CO2 uitstoot aanzienlijk. Peter Noyons, directeur van het energiecentrum, over de aansluiting van de polikliniek op het duurzaam koudenet. Tracer, 1 juni Wanneer mensen zich bewust zijn van cultuurverschillen en mogelijke vooroordelen, hebben ze minder last van misverstanden en irritaties. Trainer/coach Janny Heins van de Amstel Academie, over het cultural awareness programma voor medewerkers die tijdelijk in de Caraïben gaan werken. Tracer, 1 juni
F oto M ark van den B rink
Diverse letsels “Rond acht uur was ik in het zieken huis. Op dat moment – anderhalf uur na het ongeluk – waren er twee gewonden binnengebracht. VUmc kreeg de meeste slachtoffers binnen, in totaal 27 – van wie zeven werden opgenomen. We hebben slachtof fers behandeld met diverse letsels, bijvoorbeeld aan hun wervelkolom, maar ook iemand met een open beenbreuk. Collega Zuidema was verantwoordelijk voor de opvang op de eerste hulp en die heeft dat samen met de chirurgen, anesthesisten en het personeel van de spoedeisende hulp perfect gedaan. Als voorzitter van de rampencommissie heb ik samen met het crisisteam de ramp gecoördineerd. Is er voldoende verpleging? Zijn de ok’s klaar? Loopt de triage goed, is het levens bedreigend of kunnen patiënten naar de afdeling kort verblijf? Met ons slachtoffervolgsysteem kunnen we op de computer voortdurend bijhouden waar de binnen gebrachte patiënten zich bevinden. We hebben alle slachtoffers op een goede manier kunnen helpen en nog steeds zijn
Elke zorgeenheid moet minstens één keer per jaar een brandoefening houden. Dat is een heel gedoe, want de brandweer komt en dat zorgt voor onrust onder patiënten. Liede Maas, teamleider medisch psychiatrische unit, over het spel dat de brandweer heeft ontwikkeld als alternatief voor een brandoefening. Tracer, 18 mei
sommige patiënten in behandeling.”
Kerstgedachte “Daags na de ramp hebben we alles meteen met iedereen geëvalueerd, we zijn zelf erg tevreden over het functioneren van het rampenplan. Je
merkt dat de rampoefeningen die we regelmatig doen en de scholing die mensen krijgen toch hun vruchten hebben afgeworpen. Op de ok ston den zelfs zes teams klaar, die geluk kig niet allemaal in actie hoefden te komen. Je kunt in zo’n geval natuur
lijk beter te veel mensen hebben dan te weinig. Maar mooi om te zien dat iedereen bereid was om op zijn vrije dag naar het ziekenhuis te komen om te helpen. De betrokkenheid van mensen is in zo’n geval groot, dat is echt een kerstgedachte waard.”
Henriëtte van der Horst
Mag het ietsje minder zijn? Zo aan het eind van het jaar heb ik alvast een wensenlijstje voor volgend jaar. Eigenlijk is het een heel bescheiden lijstje, in zekere zin een anti-lijstje. Ik wil namelijk minder van een aantal zaken. Natuurlijk, ook ik heb geleerd dat je de zaken beter positief kunt verwoorden, dus niet ‘ik wil geen gedoe’, maar ‘ik wil dat we meer samenwerken’. Alleen, er zijn allerlei zaken waar ik gewoon minder van wil of helemaal van af wil, zoals verhullend taalgebruik. Als ik dat op mijn wensenlijstje toepas dan is het consequent om mijn ‘minderwensen’ niet te verhullen in omfloerst, positief taalgebruik. Dus: ik wil af van al die termen die in een onzinnige superlatieve vorm gegoten worden, termen als ‘vernieuwende innovatie’ en ‘top excellent’. 4
Ik wil af van al die nodeloos dikke rapporten waar ik me kreunend van pagina tot pagina doorheen moet worstelen, me verslikkend in moeizame zinnen die ook na herkauwen geen inhoud blijken te bevatten. (Oké, ik kan ook omzien naar een andere baan…) Ik wil – en dit is vloeken in de universitaire kerk – minder publicaties. (Ik moet nu waarschijnlijk omzien naar een andere baan…) We produceren met elkaar zoveel artikelen dat niemand het meer kan bijhouden, ook niet als het slechts om een minuscuul onderdeel van een onderdeel van een deelonderwerp van een bepaald wetenschapsdomein gaat. Minder publicaties, meer inhoud. Dit is echt een vernieuwend voorstel: limiteer het aantal artikelen dat een onderzoeksgroep van
Tracer & inD ru k ken 2 5 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – Ke r s tk ra nt
een bepaalde omvang mag publiceren per jaar en stel meer eisen aan de relevantie en de kwaliteit. Zal niet eenvoudig zijn, maar is wel een mooie uitdaging om over na te denken. En omdat het bijna kerstmis is, nog een gedicht van Hanny Michaelis als toegift: ‘Woorden’. Woorden: een dubieuze
lekkernij. De sappige
liggen zwaar op de maag.
Zelfs de droogste laten
een weeë smaak na. Toch
kan niemand erbuiten,
ik ook niet. Maar als
er dan met alle geweld
spraak gemaakt moet worden,
dan liever kleinspraak. Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisartsgeneeskunde
We hebben mensen op een speelse manier handvatten gegeven over hoe je met piekeren om kunt gaan. Sandra Wolffenbuttel, preventiewerker, over de PiekerBingo! en de Denk je wel-cursus voor klanten van de Voedselbank. inDrukken, 1 juni Die twee promoties klinken misschien erg ambitieus, maar het is eigenlijk een uit de hand gelopen hobby. AIOS Astrid van der Veldt over haar dubbelpromotie. Tracer, 14 juni Ik maak me vooral zorgen over de regels en richtlijnen die van buitenaf op ons afkomen. Het is belangrijk dat we nog meer laten zien dat ons werk ertoe doet. We hebben veel kwaliteit in huis, maar soms zijn we te bescheiden.” Joke van Lonkhuijzen, voorzitter van de raad van bestuur bij haar afscheid. inDrukken, 14 juni De meerwaarde van allochtone artsen voor patiënten – flexibeler zijn doordat ze meerdere culturen kennen en meerdere talen spreken – wordt nog onvoldoende erkend. Tineke Abma, hoogleraar participatie en diversiteit bij de afdeling metamedica, over het tekort aan allochtone specialisten. Tracer, 28 juni
Vacatures VUmc Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.
Vacatures 3 december tot 10 december. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Verpleegkundigen/Verzorgenden Leidinggevend verpleegkundige D1.2012.00068MB Betrokken en inspirerend? Afdeling: verpleegafdeling medische oncologie, Divisie I
Vacatures 26 november tot 3 december. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs PhD student ‘Nebulin specifies thin filament length’ D4.2012.00193WH A novel superresolution microscopy approach Department: physiology, Divisie IV
PhD student ‘Carbon-11 radiolabeling of native peptides’ D5.2012.00096WH A European study in radiochemistry with research in foreign labs Department: radiology and nuclear medicine & PET research, Divisie V
Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Onderzoeker in Opleiding ‘hoe ziek word je van zitten?’ D6.2012.00091WH Promoveer jij op onderzoek naar de mogelijke schadelijke effecten van landurig zitten bij jongeren? Afdeling: sociale geneeskunde / EMGO+, Divisie VI
Agenda Onderzoeker in Opleiding ‘Best practices in de zorg voor thuiswonende kwetsbare ouderen’ D6.2012.00092WH Promoveer jij op dit Europese project? Afdeling: huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde / EMGO+, Divisie VI Senior onderzoeker ‘IRIS study’ D6.2012.00092YO Prominente onderzoekslijn zwangerschap en geboorte (ZonMw) waarin het verschil gemaakt kan worden! Afdeling/dienst midwifery science, AVAG en EMGO+, Divisie VI Administratief/secretarieel Senior Secretaresse E&B D6.2012.00093 Ben jij de steun en toeverlaat die wetenschappelijk onderzoek faciliteert? Afdeling: epidemiologie & biostatistiek, Divisie VI
Ondernemingsraad de samenwerkingsproblematiek in VUmc. Dagelijks bestuur OR; Inge Schadee-Eestermans (voorzitter), Willy Arjaans (vice-voorzitter), Andy Higgs, Emile Heilbron, Rene van Andel (ambtelijk secretaris) Inlichtingen: Bureau medezeggenschap, Hoogbouw H 322, Tel 43478, e-mail
[email protected], http://intranet/afdelingen/orgaan/OR/
Verkiezingen OR 19 maart 2013 Woensdag 5 december heeft de ondernemingsraad een aantal medewerkers verrast bij de kledinguitgifte. In de borstzakjes van 750 uniformen hadden wij een pennenzakje gedaan met de laatste OR gadget, een pen met opdruk en een toepasselijk limerick: De OR wil niet zwartepieten Of zomaar ergens op schieten Tijdens overleggen Wil hij iets zeggen Zonder van kleur te verschieten Belangrijke data, • 4 februari 2013 Deadline voor medewerkers, die zich via vak -en beroeporganisaties kandidaat stellen. • 25 februari 2013 Deadline voor medewerkers, die zich via de vrije lijsten kandidaat stellen.
• 19 maart 2013 De OR verkiezingen • 2 april 2013 Installatie van de nieuwe OR. Na de wervingsactie op 22 november bij personeelsrestaurant Het Plein hebben 30 medewerkers belangstelling getoond voor kandidaatstelling voor de OR. Binnenkort vindt een nadere kennismaking plaats. Als u zich ook wilt kandideren dan horen wij dat graag. U kunt ons bereiken via toestel 43473 of via de email:
[email protected] Op de agenda Overleg RvB/RvT Algemene gang van zaken vergadering met de Raad van Bestuur en in aanwezigheid van een vertegenwoordiging vanuit de RvT op 11 december. De belangrijke thema’s komen aan bod, zoals de alliantie met AMC, de samenwerking met GGZ inGeest en het rapport van de onderzoekscommissie over de rol van RvT in
Aanpassing bestuursreglement De aanpassing van het bestuursreglement roept nog teveel vragen op. Omdat zowel VU als VUmc hierbij betrokken zijn is contact gezocht met de OR van de VU. Het is aan de Orde geweest tijdens het reguliere overleg met de RvB op 3 december. Reorganisatieplan MMI Het reorganisatieplan MMI is ter advisering aangeboden aan de OR. De raad wil zijn waardering uitspreken over de wijze waarop er met elkaar van gedachten is gewisseld over het voorgenomen besluit. De ondernemingsraad is vroegtijdig meegenomen in deze plannen. De ondernemingsraad constateert dat de nieuwe situatie helaas personele gevolgen met zich mee brengt. De uitvoering van gedwongen ontslag wordt opgeschort, totdat het duidelijk is wat de aanvullende maatregelen betekenen voor alle boventalligen van de MMI. De ondernemingsraad wenst de projectgroep en de betrokken medewerkers veel succes met de implementatie van deze reorganisatie.
werktijden van de werkeenheden Moleculair laboratorium en Serologisch Laboratorium en van de administratie terugbrengen van 9 uur per dag naar 8 uur per dag. Het zal ingaan als de implementatie van de reorganisatie MMI een feit is. De OR gaat akkoord en geeft instemming aan de werktijdwijziging bij de afdeling MMI
Oraties vrijdag 21 december- aula, 15.45 uur, prof.dr. R. Hoekzema & prof.dr. M.A. de Rie, ‘Naar HUIDig inzicht’
Scan deze code met uw smartphone of tablet om onze website te bezoeken op http://intranet/or
Werktijdwijziging MMI Binnen de afdeling MMI wil men de
Personeel en organisatie Titel voorbeeld titel
Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘P&O direct’
Het Heilig VU-UUR Donderdag 20 december 2012 in de Amstelzaal, VUmc
Prof.dr. Brenda W.J.H. Penninx Hoogleraar psychiatrische epidemiologie / PI NESDA / programmaleider EMGO Mental Health
“No health without mental health” Stelling I Depressie leidt tot versnelde veroudering.
Stelling II Elke euro die VUmc investeert in onderzoekscohorten, levert het VUmc drie euro op.
De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, melk, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).
Symposia/congres donderdag 13 december – Symposiumdagen Master 3 meer informatie: Patricia van Meekeren en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl Cursussen Common Trunk onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 Discipline Overstijgend Onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 Teach the Teacher cursussen Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Christel Sluis, tel 41741
Personalia Alle medewerkers toegang tot VUmc mail, intranet en Yammer (ook vanaf thuis) Vanaf 17 december ligt er bij het Servicepunt (ZH -1 A14.4) voor alle medewerkers (ongeacht de functie) een brief met inloggegevens om gebruik te maken van VUmc mail, intranet en VUmc Yammer. Belangrijk is wel dat u de gedragscode e-mail en internet naleeft. Alle informatie die u nodig heeft om in te loggen staat in de brief vermeld. Veel succes! Tip van Boots Sinds jaar en dag is de winkel Tip van Boots bekend bij VU en VUmc. Eddy Boots heeft weten te binden en boeien door allerlei personeelsactiviteiten. Per 1 januari 2013 zullen er echter een aantal wijzigingen worden doorgevoerd: De winkel Tip van Boots gaat sluiten De website www.tipvanboots.nl blijft bestaan, echter zonder verkoop van artikelen De organisatie van personeelsactiviteiten voor VU en VUmc blijft wel doorgaan. Via deze weg wil P&O Eddy Boots hartelijk danken voor de belangrijke inspanningen de afgelopen jaren. Eddy zal ons blijven ondersteunen in het organiseren van personeelsactiviteiten. De bereikbaarheid:
Tracer 25 – 13 dece m b e r 201 2 – S er v icep ag in a
Promoties: donderdag 13 december – aula, 13.45 uur, ‘Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD): from epidemiology to diagnosis’ promotoren: prof.dr. C.J.J. Mulder, prof.dr. P.L.M. Jansen, copromotor:dr. C.M.J. van Nieuwkerk vrijdag 14 december – aula, 11.45 uur, M. Nadort, ‘Wild at heart and weirdo n top. The implementation of outpatient schema therapy for borderline personality disorder in regular mental health care’ promotoren: prof.dr. R. van Dyck, prof.dr. A. Arntz, copromotoren: dr. J.H. Smit, dr. M. Wensing vrijdag 14 december – aula, 13.45 uur, M.A. Visse, ‘Openings for humanization in modern health care practices’ promotoren: prof.dr. T.A. Abma, prof.dr. G.A.M. Widdershoven woensdag 19 december – aula, 15.45 uur, M. Westerman, ‘Mind the gap; the transition to hospital consultant’ promotoren: prof.dr. F. Scheele, prof.dr. A.J.J.A. Scherpbier copromotoren: dr. P.W. Teunissen, dr. C.E.H. Siegert vrijdag 21 december – aula, 13.45 uur, K. Broekhuizen, ‘promoting a healthy lifestyle in people with Familial Hypercholesterolemia.. Development and evaluation of an individually tailored intervention’ promotoren: prof.dr. W. van Mechelen, prof.dr.ir. J. Brug copromotor: dr. M.N.M. van Poppel
dinsdag van 08.00 – 16.30 via telefoon 43799 of per e-mail
[email protected] Maximum aan persoonlijk budget Vanaf 1 januari 2013 geldt een maximum voor de opbouw van het persoonlijk budget, afhankelijk van het bruto salaris en de werktijd, zie CAO-UMC art. 3.2.4. Alle medewerkers die het maximum vanaf januari 2013 bereiken worden hierover in december per brief geïnformeerd. Nadere informatie over bestedingsmogelijkheden is te vinden op p&o direct via de banner (plaatje bovenaan) persoonlijk budget. Premie UMC Zorgverzekering niet gestegen Medewerkers van alle Universitaire Medische Centra (UMC’s) kunnen zich verzekeren bij UMC Zorgverzekering. U hebt dan recht op collectiviteitskorting. De premies zijn voor 2013 niet gestegen. Sluit u vóór 31 december 2012 een UMC Zorgverzekering af, dan ontvangt u een welkomstcadeau. Zie www.umczorgverzekering.nl Proces indiensttreding verkort Vanaf 1 januari 2013 wordt het proces indiensttreding verkort van 21 werkdagen naar 10 werkdagen. Meer informatie over het onderwerp indiensttreding kunt u vinden op p&o direct.
In deze rubriek kunnen mede werkers en vrij willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleve ren:
[email protected]
Op 22 november 2012 zijn de volgende studenten gediplomeerd: Vervolgopleiding tot Neuro Verpleegkundige Milika Cluistra Esther van Dorp Claire den Drijver Vervolgopleiding tot Klinisch Geriatrie Verpleegkundige Edith de Vast Vervolgopleiding tot Oncologie Verpleegkundige Marleen Hendriks Miriam Hoegee José Luthart Differentiatie Hematologie Noortje van Scharrenburg Van harte gefeliciteerd!
5
In memoriam
Menu Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
donderdag 13 december kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar + kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 14 december gebakken vis, remouladesaus, tomaat-komkommersalade, frites, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 15 december Italiaans varkensfilet, groente-kaas medaillon, pestosaus, ratatouille, gekookte aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 16 december visfilet provençaal, omelet tomaat-kaas, tomatensaus, haricots verts, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 17 december rookworst, vegetarische rookworst, jus + vegetarische jus, boerenkool, vegetarische boerenkool, gebonden bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische gebonden bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 18 december gestoofde zalm, omelet asperges, hollandaisesaus, wortelen, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere madrileense soep woensdag 19 december babi pangang, quorn pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden tandoorisoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden tandoorisoep, vegetarische heldere aspergesoep donderdag 20 december macaronischotel, vegetarische macaronischotel, komkommersalade, geraspte kaas, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 21 december saucijsje, jus, bloemkool met bechamelsaus, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 22 december kalfslapje, gevulde champignons, champignonsaus + jus, snijbonen, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep zondag 23 december groente curry met kip, vegetarische groente curry, witte rijst, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 24 december sucadelapje, gevulde paprika, Provençaalsaus, broccoli, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere franse uiensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere franse uiensoep dinsdag 1e kerstdag vegetarische kerst menu 25 december perzik/crab cocktail, grapefruit/perzik cocktail, tournedos kaas-uientaart, wildsaus, tomatensaus, gegratineerde witlof, stoofpeertjes, kroket aardappelen, heldere mulligatawnysoep, vegetarische heldere mulligatawnysoep woensdag 2e kerstdag 26 december kip “florentine”, gevulde paprika, pepersaus, haricots verts, parijse wortelen, duchesse aardappelen, heldere madrileensesoep, vegetarische heldere madrileensesoep
6
Ronald Buitenweg
Medio oktober jl. bereikte ons het droevige bericht dat onze oud-collega Ronald Buitenweg op 66-jarige leeftijd is overleden. Ronald was in juli 2011 na een dienstverband van 49 jaar met pensioen gegaan. Ronald is in 1962 begonnen als mechanisch instrumentmaker bij de instrumentmakerij van wat toen nog heette het fysiologisch laboratorium aan het Valeriusplein. In 1987 wordt de instrumentmakerij van de afdeling fysiologie verzelfstandigd onder het bureau van de Medische Faculteit en Ronald wordt benoemd tot hoofd. Na de fusie tussen de Medische Faculteit en het Academisch Ziekenhuis tot VU medisch centrum komt de instrumentmakerij bij de nieuwe afdeling fysica en medische technologie. Eerst als technicus en later als hoofd heeft hij voor menig wetenschappelijk onderzoeker en klinicus de instrumenten ontwikkeld die voor het onderzoek of klinisch handelen nodig waren. Zelden stelde hij de mensen teleur, overal wist hij uiteindelijk wel een oplossing te realiseren zodat zij verder konden met hun werk. Menig stagiaire en leerling instrumentmaker heeft de kneepjes van machinaal frezen en draaien van Ronald geleerd. Alhoewel niet altijd zichtbaar, had hij bij het opleiden een enorm geduld. Lukte het de leerling niet om aan de eisen te voldoen, dan kreeg hij na een goed gesprek alsnog een kans. Bewonderenswaardig was Ronalds optreden bij onderhandelingen met leveranciers. Er school in hem een verborgen koopman. In volle openheid onderhandelde hij en liet menig leverancier zweten totdat hij de laagst mogelijke prijs had bedongen. Hij genoot van het spel en dat spel heeft de organisatie de nodige uitgaven bespaard. Mede door de onderhandelingsgave van Ronald lukte het ons om de modernisering van de Instrumentmakerij middels aanschaf van computergestuurde hoogwaardige frees- en draaimachines binnen de gestelde kaders te realiseren. Door zijn lange staat van dienst was Ronald een markant figuur. Hij was alom bekend in de Medische Faculteit. Berustte dit vooral op zijn vakmanschap, zijn vindingrijkheid en collegialiteit, evenzo was hij beroemd om zijn voetbalkunsten. Menig collega heeft tijdens collegiale voetbalwedstrijden Ronald zijn voetbalkunsten mogen ervaren. Je moest van “stevige “huize zijn om zijn spel de baas te kunnen zijn. De laatste jaren ging het voetballen hem fysiek wat minder af, maar dit weerhield hem er niet van om andere activiteiten binnen de afdeling te organiseren zoals bowlen, borrels en etentjes. Ruim een jaar voor zijn pensionering werd Ronald ernstig ziek. Hij ging op bewonderenswaardige wijze met zijn ziekte om en het lukte hem om de draad weer op te pakken. Na zijn pensionering kwam Ronald nog regelmatig bij ons langs, totdat zijn ziekte dit meer en meer verhinderde. Wij verliezen in Ronald een zeer gewaardeerd oud-collega en wensen zijn familie en naasten veel sterkte en kracht toe met het verwerken van dit verlies. Namens de collega’s van de afdeling fysica en medische technologie, Wim Bloem hoofd sectie ontwikkeling
In memoriam
Gertrude de Bruijn-Bos Afgelopen november is Gertrude de Bruijn op 55-jarige leeftijd overleden na een heel kort ziekbed. Gertrude is van 1977 tot 2000 verbonden geweest aan het VUmc. Vanaf 1991 was zij werkzaam bij de kindergeneeskunde, als secretaresse van Professor Delemarre. Gertrude was een geliefde collega met een brede belangstelling. Als secretaresse was zij daadkrachtig en had zij veel goede contacten binnen VUmc. Zij werd gewaardeerd om har levenslust, licht spottende humor en aanstekelijke vrolijkheid. Vaak kwamen er mensen bij haar langs om even een praatje te maken. Voor iedereen maakte zij tijd en had zij oprechte belangstelling. Nadat zij in 2000 stopte met werken kon zij zich wijden aan alle dingen die onderwerp waren van haar brede belangstelling. Zij had een grote liefde voor de natuur en ging graag met haar hondje er op uit, het liefst op een waddeneiland. Wij wensen haar man veel sterkte met het verlies van deze warme vrouw. Namens de afdeling kindergeneeskunde, Joost Rotteveel
Tracer 25 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – S er v icep ag in a
Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam (020) 444 4229 Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteits verbetering en Bij- en nascholingen: F. Broekhof (020) 444 4213 Medisch ondersteunende opleidingen en Verpleegkundige vervolgopleidingen: K. Jonker (020) 444 2020 www.amstelacademie.nl
Het opleidingsaanbod van Bij- en nascholingen voorjaar 2013 van VUmc Academie staat op internet: http:// www.vumc.nl/opleidingen/ Neonatologie: respiratoire en circulatoire insufficiëntie: 5 en 6 februari 2013 (hele dagen) OA: Neurochirurgie: Kinderneurochirurgie: 4 februari 2013 (hele dag) Word 2010 voor gevorderden: 5 en 12 februari 2013 (ochtenden) Excel 2010 gevorderden: 5 en 12 februari 2013 (middagen) Terugkommiddag trainer Voorbehouden handelingen: 7 februari 2013 (middag) Presenteren met Prezi 2.0: 7 februari 2013 (ochtend) Competentiegericht opleiden voor werkbegeleiders VVO: 8 februari 2013 (hele dag) Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Sharon Schoo, Tel. 44253, e-mail :
[email protected] Het aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering najaar 2012 voorjaar 2013 van VUmc Academie staat op internet: http://www. vumc.nl/opleidingen/ Persoonlijke ontwikkeling Inspirerende workshops voor persoonlijke
Scholing Cardiothoracale Chirurgie Op 29 november hebben 28 deelnemers een Certificaat of een Bewijs van deelname ontvangen. Anesthesiemedewerkers en operatieassistenten uit het hele land die bij hartoperaties staan, volgden deze scholing op de Amstel Academie. Dankzij de inzet van vele specialisten uit het
groei: helend vermogen: 18 januari 2013 (’s morgens) “Hoe blijf ik in balans en hoe kan ik anderen daarbij helpen?” Communiceren: als je doet wat je deed krijg je wat je kreeg; 5 februari 2013 (hele dag) “Vrijwel iedere lastige situatie binnen het communiceren met anderen is de moeite waard om nader te onderzoeken. En dat is nou precies de kern van deze workshop.” Inspirerende workshops voor persoonlijke groei: Bewustzijn: 7 februari 2013 (’s morgens) “Hoe kan ik mijn oordelen opzij zetten en de dingen zien zoals ze zijn?” Wetenschappers Workshops voor wetenschappers: do’s en don’ts van presenteren: 24 januari 2013 (10.00 – 12.00 uur) “In deze korte workshop leert u alles wat u nodig heeft om uw publiek echt te boeien bij een wetenschappelijke (congres-)presentatie. U leert hoe een verhaal op te bouwen, hoe uw verhaal te ondersteunen met slides en last but not least hoe om te gaan met lastige vragenstellers”. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Editha Samsom. Tel. (020) 44 45084, e-mail
[email protected]
land die de lessen gaven, hebben van VUmc de anesthesiemedewerkers Irene Groefsema, Leon Robberechts (detacheerder), Sandra Weijers en operatieassistenten Elisa Batinic en Linda Burger een Certificaat in ontvangst mogen nemen. Ingrid Ambagtsheer Opleidingsadviseur Bij- en nascholingen
Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via
[email protected]
Ophalen 23-ringshoezen Bij het centraal medisch archief kan iedere VUmc medewerker 23-ringshoezen ophalen. Belt u met het CMA tst. 41264 en vraagt u naar Johan Tamse. Verhuizing medische staf IC Volwassenen Per 13 december a.s. verhuist de volledige medische staf intensive care volwassenen, de hr. A. van Galen, medisch en verpleegkundig secretariaat in verband met verbouwing op locatie 7D tijdelijk naar locatie 3A. De telefoonnummers blijven ongewijzigd. Nieuw tracernummer SMIT Per januari 2011 participeert Intensive Care volwassenen (ICV) in het VMS thema Vitaal bedreigde patiënt middels het Spoed Medisch Interventie Team (SMIT).
Hiervoor is recentelijk het tracernummer gewijzigd. Oud: *987622 NIEUW: *98 6275 Procedure en dekkingsgebied (kliniekgebouw ex SEH, OK, IC en kinderafdelingen) blijven als vanouds. Een postercampagne is reeds gestart. In de lifthallen kliniekgebouw is onderstaande poster aangebracht. Ook zijn per ZE twee a drie posters verspreid voor overdrachtsruimte, artsenkamer en koffiekamer. Indien er behoefte is aan meer informatie/ scholing dan kan contact opgenomen worden met Toon van Galen, HZE ICV
[email protected]
Het jaar van Jos Kooter en Arthur Bouwman
Op onze nieuwe polikliniek hebben we meer ruimte en kunnen we ook tijdens drukke uren onze patiënten beter te woord staan. De centrale plek strookt met de rol die we tegenwoordig hebben in de aanloop naar de operatie. Medisch hoofd preoperatieve screening Katrin Stoecklein over de verhuizing van haar afdeling. Tracer, 12 juli
Nieuwe vervolgopleiding leidt op tot nieuw beroep: ziekenhuisarts Wel in een ziekenhuis willen werken, maar geen langdurige opleiding tot medisch specialist willen volgen? Voor studenten die de studie geneeskunde succesvol hebben afgerond (de basisartsen) is er een nieuwe mogelijkheid bijgekomen. De vervolgopleiding tot ziekenhuisarts.
Schaatsen “Kerst staat voor nieuw leven, een nieuw begin. Een ander wonder is water dat ijs wordt. Niets, althans weinig, mooier dan golvend zwart ijs. Wie weet een Elfstedentocht, vorig jaar was die al zo dichtbij…” (Jos Kooter, links) geschoolde artsen. “We verwachten dat bijvoorbeeld op heelkundige afdelingen een ziekenhuisarts een belangrijke meerwaarde kan zijn. Nu kiezen ziekenhuizen vaak voor net afgestudeerde basisartsen die (nog) niet in opleiding zijn, vaak kortdurend in dienst zijn, en weinig klinische ervaring hebben. Artsen die extra geschoold zijn in klini sche patiëntenzorg, met oog voor continuïteit en kwaliteit kunnen hier een belangrijke rol spelen.” Dat er toekomst is voor de ziekenhuis arts wordt mede ondersteund door de vlucht die de hospitalist heeft
n Pauline Diemel In september is VUmc gestart met de opleiding tot ziekenhuisarts. Een generalistische medische vervolg opleiding bedoeld voor basisartsen. Net zoals de opleiding tot seh-arts betreft het een profielspecialisme, met een opleidingsduur van drie jaar. Volgens Jos Kooter, internist en betrokken bij de organisatie van het onderwijs, voorziet deze nieuwe op leiding in de grote maatschappelijke behoefte aan meer generalistisch
gemaakt in de Verenigde Staten. Op dit moment zijn daar 32.000 hospitalisten als zodanig werk zaam, meer dan er chirurgen zijn.
Strenge selectie De opleiding tot ziekenhuisarts is door VUmc gezamenlijk ontwik keld met het Catharina Ziekenhuis, het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het Universitair Medisch Centrum Gro ningen. Hiervoor ontvangen zij een subsidie van het ministerie van vws. Arthur Bouwman is anesthesioloog en plaatsvervangend opleider. “Tij dens de opleiding staat verdieping centraal op gebied van medische kennis en medisch handelen, vooral met betrekking tot ziektekunde, patiëntveiligheid en continuïteit van zorg.” Het is de bedoeling dat er met een jaarlijkse instroom van twintig basisartsen uiteindelijk continu zestig artsen in opleiding zullen zijn
Kaars “Vroeger bij ons thuis stond tijdens het kerstontbijt de hele kamer vol met kaarsen. Het leukste was dan om mandarijnschilletjes uit te knijpen in het vuur, want dat veroorzaakte tot ongenoegen van mijn ouders kleine steekvlammetjes.” (Arthur Bouwman, links() tot ziekenhuisarts, verdeeld over de vier deelnemende ziekenhui zen. Inmiddels zijn de eerste twee artsen gestart in VUmc. Bouwman: “Onze selectie is vrij streng. Je moet tegen onzekerheid kunnen; je wordt opgeleid voor een nu nog niet bestaand beroep.” Kooter voegt daar aan toe: “Maar wel een prachtig beroep. Klinische zorg is toch het mooiste dat er is.” Erkenning voor de opleiding tot ziekenhuisarts is aangevraagd bij het College Ge neeskundige Specialismen (cgs) en wordt in de loop van 2013 verwacht.
Het jaar van Christel Middeldorp
Langgekoesterde ambitie en twee awards Voor kinderpsychiater Christel Middeldorp van het circuit jeugd- en jongerenpsychiatrie was 2012 het jaar van de hoogtepunten. Zij ontving maar liefst twee prijzen voor haar ‘uitzonderlijke wetenschappelijke prestaties’. Bovendien ging een langgekoesterde ambitie in vervulling.
diagnoses kunnen verbeteren”, vertelt zij. “Mijn studie van de data van het Nederlands Tweeling Register en de Netherlands Study of Depression and Anxiety paste daar goed in: daaruit bleek dat zowel neuroticisme en depressie als extraversie en bipolaire stoornissen worden beïnvloed door dezelfde genen.” De award werd uitgereikt tijdens de openingsceremonie van het epa-congres. “Daardoor werd ik ineens herkend en veelvuldig aangesproken!” Met het prijzengeld van 2.500 euro trakteerde ze de onderzoeksgroep op een avondje uit eten in Hotel Okura. “Hartstikke gezellig!”
n Liesbeth Kuipers In juni ontving Christel Middeldorp de Fuller & Scott Early Career Award 2012 van de Behavior Genetics Association voor haar ‘uitzonder lijke en veelzijdige wetenschap pelijke prestaties en publicaties’. Middeldorp: “Een hele eer, want de meeste mensen in het veld van Behavior Genetics doen fulltime onderzoek en niet, zoals ik, ook nog twee dagen per week klinisch werk. Ik tel kennelijk echt mee!” Collega’s binnen en buiten de VU en ggz inGeest reageerden enthousiast.
Uit eten Begin 2012 riep de European Psychiatric Association Christel Middeldorp al uit tot auteur van het beste artikel van 2011 in de categorie Clinical psychopathology and refinement of psychiatric diagnoses. “Hieronder vallen onderzoeken die de classificatie van psychiatrische
F oto M ark van den B rink
F oto M ark van den B rink
Veel cliënten eten slecht en bewegen weinig. Bovendien rookt 80 procent, terwijl dat percentage bij de algemene bevolking op 25 ligt. Ronald van Gool, projectleider somatische zorg en leefstijlcoaching. inDrukken, 28 juni
Tracer & inD ruk ken 2 5 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – Ker st k ra nt
Schepje en emmer “Ik heb niet zoveel met kerst en meestal zijn we dan op vakantie. Dit jaar gaan we naar een Canarisch eiland; daar komen schepje en emmertje goed van pas!”
Familiepoli En alsof dat nog niet genoeg was, ging in 2012 ook Middeldorps langgekoesterde ambitie voor een familiepoli in vervulling. “In het circuit jeugd- en jongerenpsychiatrie worden nu ook ouders gescreend op klachten. Als zij hoog scoren, bieden we ook hun een diagnostisch onderzoek en zo nodig behandeling aan. Dit gebeurt op dezelfde afdeling als waar hun kind wordt behandeld; zo kunnen we in een keer de kwaliteit van leven van zowel kind als ouders verbeteren.” Vanzelfsprekend onderzoekt Middeldorp ook of deze familiepoli meerwaarde heeft.
GGZ inGeest was de eerste instelling die een meerjarenovereenkomst sloot met Achmea. In 2013 loopt deze af; binnenkort gaan we in gesprek over een nieuwe overeenkomst. Daar gaan we inzetten op de gemaakte afspraken. Thijs Stoop, lid raad van bestuur GGZ inGeest, over het bestuurlijk akkoord over de toekomst van de GGZ in Nederland. inDrukken, 12 juli De arts voert gewoon zijn polikliniekconsult uit, alleen gebeurt dat nu in aanwezigheid van de andere deelnemers. Patiënten horen dat ze niet de enige zijn met bepaalde klachten; ze worden beter geïnformeerd en hebben steun aan elkaar. Muriel Koolstra, fysiotherapeut, over het Gezamenlijk (Para)Medisch Consult voor patiënten die een beroerte hebben gehad. Tracer, 26 juli Zelfs nadat ik thuis was en ik aan het schilderen terugdacht, maakte het me vrolijk. Een cliënt over de schilderactiviteit tijdens de week van de psychiatrie. inDrukken, 26 juli What’s hot, what’s not? Het einde van het jaar is steevast deHet periode vannepargument. de lijstjes. Ook is een Tracer en inDrukken Langzaam latenwillen doodzich niet onttrekken dit De gaan, dat is pasaan duur. jaarlijkse ritueel. Robsteeds Zweekhorst, zorg voor een verhoofd dienst derservicecentrum achteruitgaande paPO&O GGZ inGeest: tiënt is heel kostbaar. Peter Huijgens, hoogleraar hemaTypisch 2012het voorstel van het tologie, over “Het papieren personeelsdossier College voor Zorgverzekeringen alsCVZ symbool het papieren om devoor vergoeding voor tijdperk. Het is achterhaald geneesmiddelen tegen de ziekte qua toegankelijkheid, van Pompe en de ziekte van Fabry beveiliging, benodigde stop te zetten. Tracer, 9 fysieke augustus ruimte en efficiency.” Typisch 2013 Alleen als er een directe “Medewerkers de relatie is metkunnen de (na)zorgverpersoonsgegevens die bij PO&O lening aan een patiënt mogen van zijn uit het wehen degeregistreerd contactgegevens digitaal inzien en wijzigen.” medisch dossier gebruiken. Zo is dat in de privacywetgeving in Nederland geregeld. Orian van der Beek, secretaris van de raad van bestuur, over het organiseren van patiëntenbijeenkomsten. Tracer, 9 augustus
Het liefst willen we de patiënten de mogelijkheid bieden actief te tuinieren. Een kas is daarom één van de wensen. Projectleider Wilma Boelens over de daktuinen bovenop de Westflank. inDrukken, 9 augustus 7
Het jaar van Ans Kupper-Steenstra
Een tumultueus jaar Op 1 november nam Ans Kupper-Steenstra, verpleegkundig hoofd neurologie, afscheid van VUmc. Ze sluit het jaar af in een sfeer van traditie, gemeenschapszin en samenzang.
De vernieuwing van de website heeft deels te maken met het invoeren van onze nieuwe huisstijl. Bij die huisstijl horen meer ronde lijnen, meer gebruik van beelden en verlopende kleuren, zodat alles een wat zachtere uitstraling krijgt. Daphne Shinn, adviseur online en social media bij de dienst communicatie, over de nieuwe internetsite van VUmc. Tracer, 23 augustus
n Ursula Wopereis “In 1975 kwam ik in dienst bij de afdeling neurologie/neurochirur gie in de Valeriuskliniek (huidige locatie van ggz inGeest, red.). In 1985 verhuisden we naar de De Boelelaan en in 1995 werd ik hoofd van de zorgeenheid neurologie”, vat Ans Kupper-Steenstra haar loopbaan in een notendop samen. “Ik heb een ontzettend leuke tijd gehad. Voor het plezier hoefde ik niet weg, maar ik ben nu 63. Na veertig jaar werken is het ook wel goed geweest.” Het afscheid was bijzonder, maar ook beladen. In de zomer verongelukte Kuppers oudste stiefzoon. “Dat drukt natuurlijk een stempel op 2012. Eerlijk gezegd was ik blij met mijn Kerstbal “Deze kerstbal is van mijn werk, ik heb heel veel steun ouders geweest. Ik hang hem elk aan collega’s gehad. Bij mijn jaar op, dat is traditie. We hadden afscheid ben ik ook enorm vroeger altijd een kerstboom met echte kaarsjes. Die mochten op beide verwend, met een receptie, een feest en bloemen en kerstdagen een uurtje branden, felicitaties van alle kanten. met een dweil en een emmer water Daar wil ik iedereen graag binnen handbereik. Daarna werden voor bedanken.” Het afge ze gedoofd.” lopen jaar was zowel privé als voor de organisatie een tumultueus jaar. Maar de basis op de werkvloer is goed, vindt Kupper. “De meeste mensen werken keihard en gaan er hele maal voor. Die bevlogenheid wens ik iedereen toe voor 2013.”
Ik wil iedereen hartelijk danken voor de geweldige steun die ik de afgelopen tijd heb mogen ontvangen. VUmc is een geweldige organisatie en ik wens alle VUmc-ers veel succes toe! Elmer Mulder bij zijn afscheid als voorzitter van de raad van bestuur. Tracer, 6 september Het is belangrijk dat mensen keuzes maken die bij hun persoonlijkheid passen. Daar worden zij uiteindelijk het gelukkigst van. Eva Meeuwesen, preventiemedewerker bij Prezens, over de vaardigheidstraining ‘Leven met een chronische ziekte’. Tracer, 6 september
F oto M ark van den B rink
Samenzang Kerstmis is voor Kupper traditioneel verbonden met licht, muziek en samenzijn. Als kind genoot ze van het muziekcorps dat op kerstochtend in alle vroegte van lantaarn naar lantaarn trok en kerstliedjes speelde. “Mijn vader speelde tuba en ik ging er altijd achteraan. Eén keer kon mijn moeder me niet wakker krijgen en miste ik de muziekoptocht. Voor mij was het dat jaar niet echt kerstmis. Later, tijdens mijn opleiding in Leiden, gingen we met een kerstkoor na onze dienst met een kandelaar in de hand zingend langs alle afdelingen. Mensen waren echt geraakt, dat is een van mijn dierbaarste kerstherinneringen. Tegenwoordig zing ik in twee koren, waarmee we ook in december optreden. Dat heb ik wel gemist in VUmc. Ik waardeer het dan ook bij zonder dat een klein koor van vrijwilligers tegenwoordig op de zorgeenheden kerstliederen zingt. Dat maakt net het verschil.”
Mensen die opgroeien in een masculiene cultuur staan anders in het leven dan Nederlanders met hun feminiene achtergrond. Hulpverleners moeten zich dat realiseren en rekening houden met die verschillen. Joy Goffin, psychomotorisch therapeut, tijdens een referaat over diversiteit. inDrukken, 23 augustus
What’s hot, what’s not?
Ria Smit, afdelingsmanager van de afdelingen intensive care en high care, circuit acute psychiatrie: Typisch 2012 “De Valeriuskliniek met haar duiven, muizen, rioleringsproblemen en belabberde temperatuurregeling.” Typisch 2013 “De Westflank komt in zicht. Met eenpersoonsslaapkamers en een dakterras voor de cliënten.”
Chris Mulder
Verlies RIVM-dirigent niet uit het oog De start van het door de mdl-artsen al lang bepleite bevolkingsonderzoek naar darmkanker komt snel dichtbij. De belangrijkste pijler van dit bevolkingsonderzoek is kwaliteitscontrole. De beroepsgroep is opiniërend geïnformeerd. Veel mdl-artsen ervaren hierover een “wij-zij” gevoel. Het muziekkorps, de mdl-artsen, moet wel betrokken blijven. De mdl-artsen herkennen zich niet in het idee dat de kwaliteit van onze coloscopieën “niet standaard voldoet aan de criteria van het rivm”. Er komt een apart coloscopievaardigheidsbewijs voor darmkankerscreening, gekscherend ook wel het golfvaardigheidsbewijs genoemd. Dat dit buiten de eindtermen van de mdl-opleiding valt, wordt niet altijd begrepen. In hoeverre dit juridisch handhaafbaar is, is maar de vraag. Kunnen patiënten en verzekeraars straks eisen dat niet alleen screeningscoloscopieën maar alle coloscopieën alleen door voor darmkankerscreening gebrevetteerde colonoscopisten worden gedaan? Stel dat verzekeraars eisen dat we standaard per jaar 300 colo’s moeten doen, wat dan? Mogen wij, supervisors in opleidingsklinieken, colo’s meetellen die door arts-assistenten 8
worden gestart? Krijgen de aios te weinig colo’s, zodat de supervisor zijn brevet kan houden. Het rivm heeft de uitgebreid geteste oc-sensor (immunochemische faeces occult bloed test) als screeningstest terzijde geschoven ten gunste van een Italiaanse test; de fob gold. Hoe deze test presteert ten opzichte van de gevalideerde oc-sensor weten we niet. In het Radboud, amc, emc en VUmc is de oc-sensor uitgebreid onderzocht en zijn de ‘diagnostic yield’ en afkapwaarden bepaald. Kan de afkapwaarde van de nieuwe test tijdig bepaald worden? De financiële aspecten van de darmkankerscreening zijn nog onduidelijk. Zeventig miljoen is er landelijk door vws beschikbaar gesteld. De mdl beroepsbelangencommissie constateert dat chirurgen, pathologen en radiologen hier terecht een deel van claimen. Endoscopie-units optuigen met onder andere nieuwe apparatuur en co2-insufflatie kost ook geld. Hoeveel blijft er over voor de endoscopie: intakegesprek, afschrijving apparatuur, hulppersoneel, administratie en honorarium? De financiële verdeling wordt pas duidelijk in de begroting 2013-2014.
Tracer & inD ru k ken 2 5 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – Ke r s tk ra nt
Als het macrokader voor de honoraria mdl onvoldoende stijgt, betekent dit dan dat de andere dot-bedragen mdl omlaag gaan om een redelijk bedrag voor de colonscreening te kunnen rekenen? Op dit moment dringt de overheid achter de schermen erop aan om alle dbc’s te verlagen om de colonscreening te betalen. Als beroepsgroep moeten we een sigaar uit eigen doos gaan roken. De tijd dringt en wie is aan zet? Bij VUmc bleek dat de elektronische aansluiting van scopieverslagen aan palga 150.000 euro gaat kosten, wij moeten dit als afdeling zelf betalen en extra investeren. Het rivm geeft ons als pilot 10.000 euro. Voor honderd endoscopieunits wordt dit cumulatief tien miljoen euro. Het rivm-centrum Bevolkingsonderzoek stelt dat we op koers liggen. (“Stand van zaken” invoering crc-screening oktober 2012.) Veel kritiek wordt onder het kleed geveegd. We moeten op korte termijn een transparant beleid ontwikkelen om te zorgen dat de mdl-artsen, ‘het muziekkorps’, niet te ver achter de rivm-dirigent gaat aanlopen en de weg kwijtraken. We willen op 1 september de strijd echt aangaan om het aantal crc-patiënten te verminderen. De sterfte van nu 5000 mensen per jaar willen we halveren. Chris Mulder is hoogleraar maag-, darm- en leverziekten
VUmc staat onder toezicht. Je weet dus dat IGZ langs kan komen. De impact van zo’n inspectiebezoek is best groot. De redenen zijn bekend en niet leuk. Maar we laten graag zien dat we op de ICV goede zorg leveren. Toon van Galen, verpleegkundig hoofd intensive care volwassenen over een onaangekondigd bezoek van de Inspectie. Tracer, 20 september We hebben hier een hoog ambitieniveau en onze studenten hebben dat ook. De afgelopen jaren hebben we grote sprongen gemaakt in het onderzoek naar de oorzaken van antisociaal gedrag. Elke dag komen we een stapje dichterbij. Docent van het jaar Theo Doreleijers over dat Jorim Tielbeek, student van het jaar, net als hij werkzaam is bij het academisch centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Tracer, 20 september Ik ben misschien wat subjectief, maar ik vind VUmccompas een topcurriculum dat zich zowel onderwijskundig als inhoudelijk onderscheidt van andere opleidingen, met name wat betreft het klinisch redeneren. Het is de meest moderne artsenopleiding die ik ken.” Henk de Vries, hoogleraar huisartsgeneeskunde, tijdens zijn oratie. Tracer, 4 oktober
Het jaar van Michaela Diamant
Nieuwsgierige geest “Kunst en wetenschap zijn goed met elkaar te vergelijken. Voor beide heb je vrijdenkende, nieuwsgierige geesten nodig.” Michaela Diamant, hoogleraar interne geneeskunde aan VUmc, is een gedreven wetenschappelijk onderzoeker met veel publicaties op haar naam. En als het gaat om de invloed van medisch wetenschappelijk onderzoek in Nederland, staat VUmc dit jaar aan de top. n Barbara van Male
Prestigieus De hoogleraar kijkt terug op een voorspoedig onderzoeksjaar. Vier van haar promovendi rondden hun onderzoeken af, waarvan één cum laude. Een ander kreeg voor onderzoek naar de effecten van diabetes type 1 op de hersenen de Dr. F. Gerritzenprijs, een prestigieuze prijs in de diabeteswereld. Diamant: “Daarnaast kon een jonge collega met mijn bijdrage een bijzondere beurs bemachtigen. Behoorlijk lastig met steeds meer aanvragen en steeds minder geld. Zelf schreef ik mee aan de herziene internatio nale richtlijnen voor diabetesbe handeling, een erg leuke klus.” Obesitas Na haar studie geneeskunde pro moveerde Diamant in de neurowe tenschappen. Vervolgens ging zij
F oto M ark van den B rink
“In tijden van crisis lijken kunst en wetenschap overbodig. De ge dachte erachter is dat ze geen direct voordeel hebben om te overleven. Maar de aandacht voor deze ter reinen typeren juist beschaving.” Michaela Diamant benadrukt het nut van wetenschappelijk onder zoek. “We weten van een heleboel ziekten, over de ontstaanswijzen en hierdoor preventie en behande ling nog niet precies hoe het zit, en dat inzicht is hard nodig.”
Kookboek “Hier houd ik een Tsjechisch kookboek in handen. Mijn ouders – joodse vader, katholieke moeder – komen uit Tsjechië, mijn zus en ik zijn in Praag geboren. Kerststollen en koekjes bakken is een jaarlijkse traditie in onze familie. En samen muziek luisteren: voor deze kerst stop ik de Weihnachtscantates van Bach in m’n koffer.” in opleiding tot achtereenvolgens internist, nefroloog en endocrino loog, Sinds 2009 bekleedt zij de leerstoel voor diabetologie. “Tijdens mijn opleiding tot endocrinoloog verrichtte ik onderzoek naar vroege
hart- en vaatziekten bij diabetes, en daar wilde ik in verder. Interne geneeskunde gaat over de organen in het lichaam, maar de rol van de hersenen op stofwisseling en gewicht wordt steeds meer erkend. Met de
collega’s Boomsma en De Geus van het Nederlands Tweelingen Register gaan wij onderzoeken hoe geneti sche factoren van obesitas zich in de hersenen vertalen in veranderd eetgedrag. Want we weten inmid dels dat het allemaal samenhangt: lichaam, hersenen, genen…”
Trots Jaarlijks wordt de invloed van me disch wetenschappelijk onderzoek gemeten in de zogeheten cwts-ana
lyse. Daarin is af te lezen hoe vaak publicaties door andere wetenschap pers worden geciteerd – en dit jaar staat VUmc op de eerste plaats. “Dat we aan kop gaan, is mooi. De vraag is nu hoe we dit resultaat de komende jaren kunnen vasthou den. Natuurlijk ben ik trots op onze onderzoeken, de samenwerkingen, de gehonoreerde aanvragen. En met een 10 op zak, gaan we voor de 11. Dat vind ik een mooie drijfveer.”
What’s hot, what’s not?
Christien van Santen, hoofd bij- en nascholing GGZ inGeest/Centrum voor leiderschapsontwikkeling VUmc Amstel Academie: Typisch 2012 “Het debacle van de fusiedrang tussen ggz inGeest en VUmc. Zoveel energie en verwachtingen... ik heb me zelden zo gegeneerd.” Typisch 2013 “Gewoon doorgaan met verbinden: op onderwijsgebied is nog zoveel te halen: zorg en welzijn aan elkaar verbinden, that’s the spirit!”
Het jaar van Patrick Bassant
Kunst bestaat niet als niemand er naar kijkt In september van dit jaar rolde zijn eerste boek van de drukpersen. Intussen heeft Patrick Bassant heel wat goede kritieken bij elkaar gesprokkeld: “Een van de beste Nederlandse boeken”, “Bijzonder en origineel”, “Een aanrader”. Met als toppunt het NRC: “Vier ballen!” n Mariëlle van der Zwet Patrick Bassant is medisch secre taresse bij circuit poliklinische psychiatrie Amsterdam. “Er is geen vrouwelijke geneesheer-directeur die zichzelf geneesdame noemt of een psychiater die je met psychias ter aanspreekt, dus ben ik gewoon secretaresse”, lacht Bassant.
F oto M ark van den B rink
De 35-jarige debutant is eigenzin nig, net als Joy, de hoofdrolspeel ster in zijn gelijknamige boek. Deze mooie, enigszins exhibitionistische
en opstandige puber wordt het huis uitgezet door haar grootouders. Joy vertrekt naar Brussel waar ze na een korte carrière als striptease danseres wordt ‘ontdekt’ als levend standbeeld. “Dit boek gaat heel erg over standbeelden en beeldende kunst. Het gaat over waarnemen; iets wat essentieel is voor kunst. Kunst heeft een publiek nodig. Als er niemand naar zou kijken of luiste ren dan is een kunstwerk voor niets gemaakt. Dan bestaat het niet.”
gevonden. En nu het eenmaal is ver schenen en ook nog goed ontvangen – zoals die prachtige recensie met vier ballen in het nrc – ja, nu ben ik wel heel trots.” Intussen broedt Bas sant op een tweede boek waarin oor logsfotografie een grote rol speelt. Heeft hij wensen voor volgend jaar? “Ach, ik zie het wel. Het zou ge weldig zijn als ik rustig verder kan schrijven aan mijn volgende boek.”
Mooie finale Het absolute hoogtepunt van 2012 is voor Bassant natuurlijk zijn boek publicatie; een mooie finale van een moeizaam proces. “Zes jaar heeft het geduurd. Het was moeilijk om een uitgever met een beetje lef te vinden. Het ging zo moeizaam en traag dat ik bijna begon te twijfelen aan mijn boek. Uiteindelijk heb ik bij uitgeve rij Wereldbibliotheek een mooi plekje
Mooie visjes Kerst is als religieus feest niet echt aan Bassant besteed. “Daar heb ik helemaal niets mee.” Gelukkig bieden deze verplichte dagen in ieder geval een goed excuus om gezellig met vrienden en familie te sjoelen en lekker te koken. “En te eten natuurlijk. Bij voorkeur een mooi visje.” Tracer & inD ruk ken 2 5 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – Ker st k ra nt
9
What’s hot, what’s not?
Bernie Hermes, dienst communicatie sponsoring en fondsenwerving: Typisch 2012 “Een vol jaar werken aan het vertrouwen van bestaande donateurs en relaties.” Typisch 2013 “Bestaande én nieuwe donateurs laten zien, laten merken en vooral laten voelen dat VUmc hun vertrouwen waard is.”
Er is een emancipatiegolf gaande. Media pikken het op en er is in de maatschappij meer ruimte voor mensen om met hun genderidentiteitsstoornis naar buiten te treden. Psycholoog Peggy CohenKettenis tijdens een drukbezochte bijeenkomst over gender dysforie. Tracer, 4 oktober Ik grap wel eens dat ik de duurste vooropleiding heb gehad van het hele team. Die vooropleiding is dat ik dakloos was, drugs heb gebruikt en diverse opnames heb meegemaakt.” Russel Cummins, ervaringswerker, over zijn beroep. inDrukken, 4 oktober
F oto M ark van den B rink
Het komt er vaak niet van, maar ik kijk wel uit naar werken op andere plekken. Elke keer aan je eigen tafel zitten stimuleert de creativiteit toch minder. Maar we moeten het allemaal eerst goed uitproberen. Yolande van der Linden, directeur P&O over ‘het nieuwe werken’. Tracer, 18 oktober
Het jaar van Martin Roosemalen
Het roer om Voor de medewerkers van Martin Roosemalen, hoofd unit voeding bij VUmc, is er heel wat veranderd in 2012. Natuurlijk is de afdeling constant in ontwikkeling, maar dit jaar is op een aantal punten het roer echt omgegaan. In het ziekenhuis wordt de warme maaltijd voor patiënten nu niet meer ’s middags maar ’s avonds geserveerd, en voor de broodmaaltijd is de broodserveerwagen ingevoerd. Ook wat de restaurants betreft is er een en ander verbeterd. n Terri Kester Roosemalens consumenten, in de letterlijke zin van het woord, heb ben de keus uit drie restaurants, één in het ziekenhuis en twee in de
polikliniek. Iedereen is er welkom: medewerkers, patiënten, studenten en bezoekers. Het Oog, de outlet beneden in de poli, heeft een ge daanteverandering ondergaan. “Het was een soort kampwinkel,” grapt Roosemalen. “We hebben hier een professionaliseringsslag gemaakt. De ruimte is nu de helft groter en we ontvangen tot 500 gasten per middag.” De andere outlet in de polikliniek, simpelweg Het Restau rant genaamd, is helemaal nieuw. Tot september moesten patiënten en bezoekers het hier doen met een kof fieautomaat. Nu kunnen ze op deze centrale locatie lekker gaan zitten.
opgenomen patiënten. De invoering van de broodserveerwagen, die patiënten in staat stelt 24 uur per dag hun eigen broodmaaltijd samen te stellen, is werkelijk vernieuwend. Iedereen kan nu zijn eigen ritme volgen en bovendien vooraf zien wat er te krijgen is. “Dat patiënten deze maaltijd niet meer vooraf hoeven te bestellen, maakt hen enthousiaster, waardoor ze beter eten”, zegt Roo semalen. Hij constateert tevreden dat tijdens de gefaseerde invoering alle betrokkenen, van de afdeling inkoop, zorg-/voedingsassistenten en verpleging tot de clustermanagers zorg, goed hebben samengewerkt.
Vernieuwend Dat Roosemalen 2012 een mooi en inspirerend jaar noemt, heeft vooral te maken met de beschikbaar heid van eten en drinken voor de
Voor sommige medewerkers van de unit was het even slikken toen de warme maaltijd niet meer ’s mid dags maar ’s avonds geserveerd moest worden. “Maar we hebben
iedereen kunnen overtuigen van het belang van het nieuwe werken en het rooster”, zegt Roosemalen. “Ook degenen die hun sociale leven hebben moeten aanpassen.” Een flexibeler inzet van medewerkers is nóg een winstpunt dat dit jaar zijn beslag heeft gekregen. Het uitwis selen van taken heeft meer vari atie gebracht en mensen uit hun omgeving gehaald. Roosemalen: “Ik ga tevreden de kersttijd in, want ik heb dit jaar als zeer positief ervaren.”
Kaars “Een kaars is voor mij speciaal omdat hij me doet denken aan mijn vader. Vroeger zat ik in de kersttijd altijd samen met mijn broertje bij mijn vader op schoot. Daarna mochten we de kaarsen bij de kerststal uitblazen. Nu doe ik datzelfde met mijn kleindochters, Siena van vijf en Olivia van twee.”
Annemiek van der Steenhoven
Praten tijdens reclameblokken “Je begint altijd met mij te praten tijdens de reclame van de Voice of Holland, je stopt meteen weer wanneer de reclame voorbij is en de Voice weer begint, dat heeft voor mij geen zin!!” Deze uitspraak deed een echtgenoot tegen zijn partner in een relatietherapie. Hij miste de ruimte, aandacht en nieuwsgierigheid. Er zullen ongetwijfeld ook mensen bestaan die juist dolblij zijn wanneer hun partner tijdens de reclame een gesprek begint omdat ze dan hopen dat het gesprek ook weer snel voorbij is. Maar de laatste groep is ver in de minderheid. De behoefte aan onverdeelde aandacht zonder van te voren bepaalde restricties bestaat bij de meeste mensen. En dus ook bij onze cliënten. 10
De uitspraak bleef bij mij hangen. Hoeveel van onze cliënten praten met ons in een tussentijd, die wordt begrensd door zaken die moeten? Hoe vaak wordt ons luisteren en ons vermogen om ons in de ander te verplaatsen verdrongen door onze eigen agenda? Die voor een groot deel bepaald wordt door wat wij nodig hebben voor onze vragenlijsten, voor belangrijke kwaliteitseisen en voor onze zorgverzekeraar. De hulpverleners worstelen met dit probleem, hoe kunnen zij de ruimte blijven nemen voor hun cliënten, terwijl hun hoofd volzit met het verkrijgen van belangrijke gegevens en het gebruiken van methodieken. Uit onderzoek blijkt steeds meer hoe juist de speci-
Tracer & inD ru k ken 2 5 – 1 3 de ce m b e r 201 2 – Ke r s tk ra nt
aal op de cliënt toegespitste aandacht noodzakelijk is voor herstel. Juist het vinden van wat bij jouw cliënt werkt, kost tijd. Wat ik om mij heen zie binnen ggz inGeest is dat de meeste hulpverleners de cliënten toch ondanks alle regelzaken die gedaan moeten worden, de aandacht blijven geven, die nodig is. Gewoon omdat ze uit ervaring weten dat dit werkt. De administratieve ballast nemen ze mee naar huis, ze openen ’s avonds hun thuiswerkplek en epd en maken daar nog een flink aantal uren in hun eigen tijd. Praten met hun partners doen ze tijdens de reclameblokken… Annemieke van der Steenhoven is is psychiater en directeur behandelzaken bij GGZ inGeest
Het bijeenbrengen van deze patiënten op één afdeling, ieder met zijn eigen specialistische hoofdbehandelaar, betekent een enorme kwaliteitsslag. Het behandelende team bezoekt iedereen tweemaal daags, ook in het weekend. Internist Prabath Nanayakkara over de onlangs gestarte acute opname afdeling. Tracer, 1 november De zorgfunctie moet behouden blijven, maar we willen het terrein vermaatschappelijken. Wonen, werken en ontspannen voor mensen van buiten. We willen zo dus omgekeerde integratie realiseren. Directeur vastgoed Ali Kinsbergen over de plannen voor locatie Bennebroek. inDrukken, 1 november Ja, er zijn cultuurverschillen tussen VUmc en AMC, maar dat ervaren we juist als iets positiefs. We maken er ‘the best of both worlds’ van. Menno de Rie, plaatsvervangend hoofd dermatologie over de samenwerking met het AMC. Tracer, 15 november Mensen vinden het sowieso prettig om even hun hart te luchten. Eventuele irritaties worden meteen uitgesproken en blijven niet voortsudderen. José Stolker, leidinggevende medische administratie oncologie over loncolean. Tracer, 15 november We zijn ambitieus, we willen dat onze verpleegkunde opleidingen bij de beste van Nederland horen. Maaike Pouwels, hoofd praktijkopleiding verpleegkunde initieel, over de overgang naar het Instituut voor onderwijs en opleiden. Tracer, 29 november