60
r a ja
Een ode aan de oprichters
60 jaar Schiedon
s
r e t h c i r p o e d n a a e d Een o
Voorwoord Dit boek is een ode aan de oprichters van Schiedon Orthopedisch Schoentechniek. De aanleiding voor het maken van dit geschiedenis boek is het 60-jarig bestaan van dit bedrijf, dat startte op 26 oktober 1952. De officiële vestigingsvergunning werd verleend op 6 februari 1953 en op 3 maart die voor orthopaedische schoenmakerij. Het bedrijf werd gestart door Joop Schiedon. Hij was, zoals we dat nu noemen, een zelfstandige zonder personeel en begon het bedrijf met de hulp van zijn meisje Betty de Vries. Schiedon Orthopedisch Schoentechniek is in de loop der jaren uitgegroeid van een schoenherstellersbedrijf tot een schoentechnisch bedrijf dat zich met zes facetten van het vak bezighoudt: orthopedische schoentechniek, schoenreparatie en verkoop van confectieschoenen, sportschoenen, werkschoenen en herenconfectieschoenen (onder het private label Custom Comfort). Anno 2013 heeft het bedrijf een directeur/eigenaar, tien medewerkers en een freelancer. Delen van de productie worden in binnen- en buitenland uitbesteed. Een en ander gebeurt onder de bezielende leiding van Ron Schiedon, de opvolger van oprichters Joop Schiedon en Mevrouw Schiedon (zie Anekdotes). Ik hoop u een impressie te geven van het reilen en zeilen van een 60-jarig bedrijf dat nog steeds op ambachtelijke leest is geschoeid.
n
edo i h c S Ron
5
Inhoud De oprichters
6
Het eigen bedrijf
11
De Frans Halslaan
16
De opvolging
19
De Mr. S. van Houtenlaan
24
De tweede generatie
29
De Bovenkerkerweg
34
De toekomst
37
Anekdotes In dit boekje vindt u tevens leuke anekdotes over Schiedon. Deze anekdotes kunt u vinden in deze kaders.
De oprichters Johannes Schiedon, roepnaam Joop, werd geboren op 17 juni 1927 te Amsterdam als jongste zoon in het gezin van vader Willem Schiedon, moeder Aleida Schiedon Wakelkamp en hun zes kinderen. Later kwam daar nog een zusje bij.
8
De oprichters
Vader was een pantoffelfabrikant. In 1937 verhuisde het gezin naar Amstelveen. Willem Schiedon overleed op 7 maart 1940. Moeder Aleida stond er vlak voor de oorlog alleen voor en vond het maar niets dat haar zoontje Joop het schoenmakersvak ambieerde. Haar gevleugelde uitspraak was: ‘Jongen, dat betekent levenslange armoe’. Door tussenkomst van de kerk werd Joop, op 14-jarige leeftijd samen met zijn broer Wim, aan werk geholpen als flessenspoelers in een limonadefabriek op de Lijnbaansgracht in Amsterdam. Eigenwijs als hij was, ontdekte Joop al gauw dat flessenspoelen geen werk was voor het leven. Tijdens de wandeling naar zijn werk ontdekte hij op de Overtoom in Amsterdam een schoenreparatiebedrijf. Op zaterdag solliciteerde hij bij de schoenhersteller en hij werd aangenomen. De volgende maandag kon Joop beginnen. Hij gaf aan dat het wat later zou worden dan 08.00 uur. Op die bewuste maandag ging hij eerst naar de limonadefabriek. Even de boel in het honderd laten lopen... Hij werd op staande voet ontslagen. Snel ging hij naar de nieuwe baas, een schoenhersteller.
Flessenbreker Joop Schiedon moest ervoor zorgen dat hij bij de limonadefabriek werd ontslagen. Als flessenspoeler moest dat niet zo moeilijk zijn. Je gooit de flessen met kratten tegelijk in de spoelbak en alle flessen breken. Joop Schiedon vertelt z’n plan aan zijn broer Wim. Die zegt: ‘Dat durf je toch niet!’ Maar zo geschiedde.
Het rapport van Joop Schiedon uit de 2e klas.
9
Werken en naar school
Joops voogd en Joops moeder waren niet blij met deze situatie. Er kwam politie aan de deur: waar is die bolsjewiek van de limonadefabriek? Na goed overleg werd besloten dat Joop bij de schoenhersteller mocht blijven werken. Het werk bestond alleen uit zolen en hakken van de schoenen trekken. Zo had Joop zich dat niet voorgesteld. Al rap ging hij solliciteren bij Gediplomeerd Meester Schoenmaker Dhr. Van de Laan. Het bedrijf was gevestigd aan de Linnaeusparkweg in de Watersgraafsmeer te Amsterdam. Hij ging daar meer verdienen en kon dus meer bijdragen in het gezin. Tot Joops grote ontsteltenis moest hij van de werkgever naar de ambachtsschool op het Timorplein. Het schoolgeld werd door de baas op zijn loon ingehouden, anders pikte moeder Schiedon het geld in en kon de school niet worden betaald. Het betekende werken van 08.00 uur tot 18.00 uur, dan naar school tot 21.30 uur en daarna lopen naar huis. ‘s Zaterdags moest Joop werken van 08.00 uur tot 13.00 uur en dan nam hij een zak met gerepareerde schoenen mee. Onderweg naar huis kon hij dan de gerepareerde schoenen afgeven aan de klanten, hij kwam er toch langs.
Zondagse schoenen aan Rektang? Joop Schiedon krijgt bijles van Dhr. De Gaver, een begenadigd schoenmaker. De werkbank ligt vol met gereedschap. Joop moet hem de rektang aangeven. ‘Ik kan hem niet vinden’, zegt hij. Dhr. De Gaver loopt naar de werkbank en pakt de tang blindelings.
In het bedrijf werd hij Johan genoemd, dat was chiquer. Toch was er een probleem. Joop moest in het bedrijf schoenen dragen. De oplossing was: op klompen naar het werk en op het werk de zondagse schoenen aan. De extra slijtage werd opgelost door de schoenen zelf weer te repareren. Tot de laatste winter van de oorlog hield Joop het vol bij deze baas. Door de razzia’s en zijn leeftijd werd het steeds moeilijker om naar Amsterdam te gaan. Joop Schiedon is deze werkgever zijn leven lang dankbaar geweest voor de manier waarop deze hem een start in de schoenenbranche heeft gegeven. Om geld te verdienen ging Joop werken bij het Amstelveens schoenbedrijf Van Dun. Na de oorlog kon Joop weer naar school en ging hij werken bij de fa. van der Heyden in de 2de Jan Steenstraat in Amsterdam. Naast het reparatiewerk mocht Joop bijspringen bij het maken van maatschoenen. In 1946 trouwde zijn zus Wil en ontmoette Joop, Elisabeth Maria (Betty) de Vries, het bruidsmeisje van de bruidegom. Joop en Betty gingen samen een mooie tijd tegemoet.
Het rapport van Joop Schiedon uit de 3e klas. Een aanbeveling van meneer A v.d. Heyden. Een aanbeveling van meneer H v.d. Laan.
Weetjes Alle jaren noemden de klanten de oprichters van het bedrijf ‘Joop’ en ‘Mevrouw Schiedon’. Zelden noemden zij Betty Schiedon bij haar voornaam Betty, wat Betty ook deed.
10
11
Voor zichzelf beginnen
Met de gedachte misschien ooit voor zichzelf te beginnen haalde Joop het middenstandsdiploma bij het opleidingsinstituut Dinkgreve, een begrip in Amsterdam. Joops oudste broer Ad Schiedon vroeg Joop in januari 1951 om hulp. Hij had een schoenreparatiebedrijf gehuurd, maar had geen diploma’s. Joop had zijn middenstandsdiploma en volgde de opleiding tot schoenhersteller. Dat betekende het behoud van het bedrijf. Joop rondde zijn opleiding schoenhersteller af in juli 1952, waarna hij aangaf meer zeggenschap in het bedrijf te willen hebben. Door ruzie over de zeggenschap besloot Joop om voor zichzelf te beginnen.
Betty
Elisabeth Maria de Vries, roepnaam Betty, werd geboren op 15 augustus 1930 te Amsterdam. Ze was middelste in een gezin van 13 kinderen. Na de Mulo in 1946 ging Betty als administratief medewerkster werken bij Hillen en Roosen. Betty kwam Joop op de bruiloft van haar broer tegen en zoals gezegd, ze werden verliefd. Samen deelden ze lief en leed. In 1948 ging Betty als telefoniste bij de P.T.T. werken. Toen Joop in 1952 aangaf voor zichzelf te willen beginnen, zag ook Betty de mogelijkheden en hielp ze Joop in haar vrije uren. Het leven samen beviel Joop en Betty wel. Zo kon het niet uitblijven dat zij elkaar op 25 september 1954 het ja-woord geven.
Elektriek Joop Schiedon, over zijn vader Willem Schiedon. In de pantoffelfabriek van Willem Schiedon is ‘elektriek’ aangelegd. Je weet wel, van dat moderne gedoe. Het kon alleen gebeuren dat je een schok kreeg als je de koperen schakelaar overhaalde. Zo ook die ene keer… Willem Schiedon pakt een bijl, slaat de schakelaar van de muur en zegt: ‘Dat moderne gedoe ook…’.
Het eigen bedrijf Joop besloot dus geld te verdienen met een eigen bedrijf. Een goede vriend van hem, Ben van de Bos, had achter het huis aan de Hendrik van Borsselenkade te Amstelveen een schuurtje dat Joop wel mocht gebruiken. Een handjevol handgereedschap, een petroleumstelletje en 25 gulden op zak, meer bezat Joop niet bij de start.
Trouwfoto’s van Joop & Betty Schiedon
12
13
Het eigen bedrijf
Zijn meisje, Betty, maakte bij haar baas folders en op zaterdag werden die huis aan huis verspreid. Op maandag 26 oktober 1952 deed Joop een aanvraag bij de Kamer van Koophandel voor een inschrijving als schoenherstellersbedrijf en ging hij langs de deuren om te vragen om werk. Zijn eerste klant was de heer Bakker. Hij gaf hem het repareren van een paar zolen en hakken mee met de uitspraak ‘bij de één moet ik betalen, bij de ander moet ik geld geven’.
Carbid én stenen Joop Schiedon belt bij zijn eerste klant aan. Dhr. Bakker doet open. Joop schrikt zich een ongeluk; dit was de man die hij in de oorlog carbid had verkocht - met de helft aan stenen.
De opbrengst van de reparatie was 6 gulden en 95 cent. Het werd drukker en na een maand, in november 1952, verhuisde het bedrijf naar De Jacob de Graaflaan te Amstelveen, in een loods van dhr. J. Klarenbeek. Joop kocht voor 50 gulden een machine. Deze had echter een kromme as. Overdag deed Joop het voorbereidende werk en na haar werk hield Betty de machine vast, zodat hij niet door de hele loods ‘wandelde’. Zo was de machine toch te gebruiken.
Brood verdienen
In januari 1953 stond het schoenreparatiebedrijf van Dhr. Lambregts te koop, gevestigd in een garage van de Surmontstraat te Amstelveen, tussen nr. 24 en nr. 26.
Joop Schiedon, in zijn schoencrèmestand. Reactie op de aanvraag van de Kamer van Koophandel te Amsterdam op 06-11-1952. Natuurlijk op naam van J. Schiedon 14
Joop Schiedon. 15
Ben van de Bos adviseerde Joop het bedrijf te kopen: ‘Beter één concurrent weg dan één erbij’. Op 6 februari 1953 verleende de Kamer van Koophandel een vestigingsvergunning voor een schoenherstellersbedrijf. In maart 1953 was de overname een feit. ‘s Morgens ging het potkacheltje aan en werd de toonbank uitgeklapt - ‘s avonds stond er tenslotte een auto van Dhr. Lambregts in het pand. Zo werd het brood verdiend. De Kamer van Koophandel schreef het bedrijf in het handelsregister in op 1 juni 1953. Alle officiële paperassen waren nu in orde en het leren werd weer opgepakt. Het behalen van het diploma maatschoenmaker, Diploma B, was nu het doel. In de schoenreparatie zou het immers in de toekomst moeilijker worden je brood te verdienen. Uiteindelijk zou de toekomst zijn: zelf orthopedische schoenen maken. Eén dag in de week huurde Joop samen met collega’s als Wim Oorthuizen, Gerard de Jong, Karel de Gaver, Peter IJselmuiden, Meindert Kuyzer, Leo Rusman en Jaap Rood een busje en gingen ze naar de school in Amersfoort. Daar waren ook de collega’s Gerard Vet en Piet Feller.
Mevr. Zwart, Moeder Vrouwtje, bracht Joop ’s avonds nog weleens koffie met eigengebakken koek. Later zou zij dat blijven doen, als haar gezin en het bedrijf van Joop verhuizen naar dezelfde buurt. De garage in de Surmontstraat was in onderhuur en daar werd op 1 februari 1956 een stokje voor gestoken. Waar moest het bedrijf heen? Dhr. Van Wijngaarden, toenmalig voorzitter van de middenstandsbond afdeling Amstelveen, bood de oplossing. In Elsrijk werd veel gebouwd en achter de flats van de Rembrandtweg waren garages met drie bedrijfsruimtes ertussen. Dhr. Van Wijngaarden kwam in een van de bedrijfsruimtes met zijn fietsreparatiebedrijf, Mevrouw Sier kwam met haar brei-inrichting in de andere bedrijfsruimte en tegenover de ingang van het garageplein werd Schiedon gevestigd. Het dubbele garagepand werd aangepast met een toilet, stromend water, een lichtkoepel in het dak en een oliekachel. De ruimte werd ingedeelt met een ontvangst, een paskamer en een werkplaats. Vader de Vries en diens broer Daan deden de verbouwing. De aanschaf van een nieuwe machine voor het bedrag van 795 gulden was een enorme luxe. Op 12 juni 1956 werd het bedrijf in het dubbele garagepand op het nieuwe adres Frans Halslaan 29 te Amstelveen geopend.
Het bedrijf verhuisde
Het ging goed met het bedrijf en de liefde. Na het trouwen gingen Joop en Betty inwonen bij Mevr. Van Aalten in de Bors van Waverenstraat 43. Bij Joop in de schoenmakerij was het altijd gezellig. Hans van Leeuwen, de buurjongen, kwam regelmatig even kletsen.
Bewijs van overname.
De vestigingsvergunning voor schoenherstellersbedrijf. Getekend op 6 februari 1953. 16
Hierboven een aantal foto’s van de werkplaats in het jaar 1956. Erg modern voor de tijd waarin Joop begon in de Frans Halslaan in Amstelveen 17
De Frans Halslaan
De Frans Halslaan Op 20 juni 1956 werd zoon Ronaldus Joannes, roepnaam Ron, geboren. Direct hectiek! Vanwege de toenemende drukte op de zaak schafte Joop een brommer aan met een grote rieten mand achterop. Zo kon hij de wijk ingaan om de schoenen te halen en te brengen.
Een volgende mijlpaal was het behalen van het Diploma B op 24 juli 1957. Nu ging Joop verder voor het Diploma orthopedisch schoenmaker, Diploma C. Hij moest één dag in de week naar school. Eerst in Den Bosch, daarna in Rotterdam, waar les werd gegeven door Dhr. Heesters en Dhr. De Gaver. Door de drukte van het werk en de studie moest Joop op zaterdag loopjongens inzetten om het werk in de wijk op te halen en weg te brengen. Eerst Koen Verbrugge, daarna Evert Vergeer, Loek Sier, Aris Zwart en Kees Zwart. Nora, de zus van Betty, werd ingezet om het bedrijf schoon te maken. Op 9 september 1957 werd dochter Bernadette Elisabeth, roepnaam Erna, geboren. Het gezin was nu te groot voor inwoning en verhuisde in november 1957 naar de Hellingbaanflat aan de Plesmansingel 73 te Amstelveen.
Hard werken
Om ervaring op te doen, begon Joop met het maken van zijn eerste orthopedische schoenen. Oma Bos uit Aalsmeer en Thiel Mutsaers uit Amstelveen waren zijn eerste klanten. Het was hard werken tot laat in de avond. Om samen zoveel mogelijk door te kunnen gaan, sliepen de kinderen op de machine. Als het werk klaar was, gingen ze op de fiets naar huis. Dhr. Bolt, controleur van het ziekenfonds, zorgde mede voor de aanwas van klanten voor orthopedisch schoeisel. De orthopedische schoenen kostten toentertijd 160 gulden met een eigen bijdrage van 35 gulden. Joop was toen al een innovatief ondernemer. Samen met de heer Heesters bedacht hij een leestenfreesmachine om de gipsen leesten om te zetten in houten leesten. Uiteindelijk werden er voor de Nederlandse markt drie stuks bij de firma Hess in Duitsland gebouwd.
Hulp van zoon Ron
Op 4 november 1959 werd zoon Stephanus Johannes geboren, roepnaam Stephan. Het gezin was compleet. In januari 1960 verhuisde de familie naar een eengezinswoning in de Frans Halslaan 44. Na jaren van wachten op voldoende examenkandidaten werd er 24 oktober 1964 eindelijk een examen voor diploma C georganiseerd. Joop behaalde zijn diploma C en trad toe tot Servitium Dignum (‘waardig dienen’), de Vereniging van Orthopedische Schoenmakers. Zoon Ron hielp vanaf zijn zevende jaar al mee in de schoenmakerij. Met heel kleine helpende handjes - dan hoefde hij 18
Het behaalde diploma van Joop Schiedon en een folder van de Vereniging van Orthopedische Schoenmakers. 19
niet zo vroeg naar zijn bed. De kinderen gingen naar de lagere school en vader Joop diende tijdens het eten aan tafel te verschijnen. Er werd besloten om op zolder een werkruimte in te richten. Daar werkte Joop ‘s avonds aan het maken van de patronen voor de schachten. Het schalmen van de contreforts gebeurde ook ‘s avonds op zolder. Ron was ook hier vaak te vinden. De schachten werden buiten de deur door schachtenmaker Hans van Rossum gemaakt. De kruipruimte onder het huis werd ingericht als opslag voor de leesten. Ron hielp net als de andere loopjongens met het wegbrengen van de reparaties. Bij het afrekenen moest je verantwoording afleggen voor elke cent. Soms kwam hij met een extra beloning thuis in de vorm van een fooi of een gebakje van banketbakker Haverman. Ron ging in 1968 naar de M.A.V.O. en behaalde in mei 1972 zijn diploma.
De opvolging Ron gaf aan zijn vader Joop te kennen dat hij orthopedisch schoenmaker wilde worden. ‘Ik breek nog liever je benen’, antwoordde Joop. ‘Dan doe je dat toch’, was Rons antwoord. Joop gaf toe.
De schoenmakersvereniging ging in 1970 over in een branchevereniging, samen met nog twee verenigingen. Uiteindelijk werd dit de Nederlandse Vereniging van Orthopedisch Schoentechnici.
Het behaalde diploma van Joop Schiedon. 20
21
Fooi
De opvolging
In september 1972 begon Ron als krullenjongen bij Schiedon in de schoenmakerij. Joop stelde wel direct de eis dat Ron de vakopleiding zou volgen. De vakopleiding werd toen gegeven in de Westerstraat in Amsterdam, door Dhr. Toet. Rekenen en taal behoorde ook tot de vakken. ‘Flauwekul, het vak moet je leren’, vond vader Joop. Hij meldde tijdens een ouderavond dat Ron toch de M.A.V.O. had gehaald en de tijd van de lessen rekenen en taal zouden moeten worden omgezet in vakonderwijs. Joop kreeg z’n gelijk. Nadat Ron op 21 juni 1975 het getuigschrift Bekwaamheid van schoenmaken behaalde, ging hij naar school in Rotterdam voor de opleiding Eerste Tentamen,
Ron Schiedon helpt de loopjongens bij het wegbrengen van de reparatie naar de klanten. Hij heeft voorkennis en zoekt de klanten met de grote fooien er tussenuit. Teruggekomen van zijn wijk wachten de andere loopjongens hem op. Inleveren die fooi!
een opleiding voor schachten- en onderwerkmaker. Joop en Betty zagen Ron als een volwaardige kracht. In 1975 gingen ze met z’n drieën de Vennootschap onder Firma aan. Om het werk aan te kunnen kochten ze extra machines. Ook betrokken ze extra ruimte, in een garage verderop in het blok, voor een stansmachine. Op 16 juni 1977 haalde Ron zijn Eerste Tentamen. Op 26 oktober 1977 werd het 25-jarig bestaan van Schiedon Orthopedisch Schoentechniek gevierd. Een groot feest met een receptie in het bedrijfspand. De opkomst was enorm, een blijk van waardering voor Joop en Mevrouw Schiedon.
Uitnodiging om het 25 jarig jubileum te vieren. 22
Het in 1975 behaalde diploma en in 1977 behaalde getuigschrift van Ron Schiedon. 23
Het bedrijf groeide De journalist maakte die dag constant de fout door Joop, Jan te noemen.
15
Ron ging verder met zijn opleiding. Hij volgde het Tweede Tentamen, ofwel het theoretische gedeelte van de orthopedisch schoentechnicus, een nieuwe benaming voor de orthopedische schoenmaker. Hij behaalde dat tentamen op 7 mei 1979. Omdat het bedrijf groeide, ging Ron naarstig op zoek naar een nieuw onderkomen. De gemeente stelde het gat van Breda voor, een plek in het oude dorp van Amstelveen waar het pand van de tassenwinkelier al was gesloopt. Het liep op een teleurstelling en een financieel debacle uit. Hij zocht verder en stuitte op een pand in de Heemraadschapslaan nr. 27, met een werkplaats erachter op het adres Van Houtenlaan 9. De hoge prijs en de steeds hogere rentepercentages beletten de verhuizing van het bedrijf. Op 30 oktober 1981 trouwde Ron met Caroline Egidia Johanna (Carla) van Schaik. Ze gingen wonen in de Meanderflat 134 te Amstelveen.
Uitbreiding van het team
Vanaf 1 januari 1982 kwam Bernadette Bosman - Schiedon, de zus van Ron, die sinds de middelbare school de roepnaam Bernadette gebruikte, het team versterken. Zij had op dat moment geen werk als fysiotherapeute. Naast fysiotherapeute was Bernadette modeontwerpster en volgde ze de opleiding voor binnenhuisarchitect. Een goede aanvulling in het team. Ze stond de klanten te woord, werkte mee in de productie en ondersteunde bij de inkoop. Bernadette bleek van grote waarde te zijn voor het bedrijf. Volgens Ron was uitbreiding van het productenpakket noodzakelijk. De eerste 72 paar Durea damesschoenen werden ingekocht. Joop sprak de woorden: ‘Waar begin je aan?’, en in tegenstelling tot die uitspraak: ‘De schuim van de handel is beter dan de room van de arbeid’. Toen bleek dat het verkopen van confectieschoenen een ander vak is dan de orthopedische schoentechniek: er werden drie paar verkocht, de rest ging in de uitverkoop. De groei van het bedrijf gaf aanleiding om nogmaals te gaan praten met de eigenaar van het pand aan de Heemraadschapslaan en met de Rabobank. In augustus 1982 werd het pand aangekocht. 24
Goud Er zitten twee klanten in de wachtruimte te wachten. De ene klant klaagt over het enorme bedrag aan vermogensbelasting dat hij moet betalen. De andere klant reageert, in plat Amsterdams: ‘Ach man, jij hebt meer goud in je mond als ik in mijn portemonnee’.
25
De Mr. S. van Houtenlaan
De Mr. S. van Houtenlaan Ron en Carla verhuisden naar het pand in de Heemraadschapslaan 27 en de zaak werd gevestigd in de van Houtenlaan 9. Op 20 oktober 1984 behaalde Ron het diploma vakbekwaamheid orthopedisch schoentechnicus.
Vader Joop Schiedon gaf hem het compliment ‘Denk erom, adel verplicht, en goed is nog maar goed’. Voor Ron brak er een nieuwe periode aan. Naast het werk werd hij gevraagd les te geven in het vak schoenpasvorm en schoentechniek aan het Gerda Siemer College, bij de opleiding voor pedicure. Dhr. Jan Bredie, de voorzitter van de branche, vroeg Ron om op het Orthopedisch Schoentechnisch Centrum een lezing te geven over de semi-orthopedische sportschoenen Adimed. Dat was het particuliere opleidingsinstituut voor bij- en nascholing van de branche. De eerste lezing werd een succes. De tweede een drama, want die was niet goed voorbereid. Het was een les voor de toekomst. Steeds vaker werd hij gevraagd de bij- en nascholingscursussen van de orthopedische schoentechniek te geven.
Het derde tentamen, behaald door Ron Schiedon. 26
flyer van Schiedon. 27
Later volgde Ron zelf hoe langer hoe meer bij- en nascholingscursussen. De automatisering sloeg intussen om zich heen. Ron nam de beslissing om de administratie te laten automatiseren. Paul de Groot werkte mee in de voorbereiding van de automatisering en nam vanaf 1986 deze taak als freelancer op zich. Tot op de dag van vandaag werkt Paul steeds weer aan updates en uitbreidingen, na de start van een in 1986 op de computer geïnstalleerd N.A.W.-programma.
Steeds meer vakkennis
In 1986 bezocht Ron het I.V.O. congres in Davos. Het contact met collega Cor Rameau werd intenser. Joop en Betty kregen hun eerste kleinkind Debora Annemiek, roepnaam Debora. Ze werd geboren op 16 april 1987, een wolk van een meid. Wat waren de ouders Ron en Carla Schiedon trots. Op 13 september 1988 beleefden ze het geluk van de geboorte van het tweede kind: Rutger Martijn.
Sssst! Joop en Betty gaan een avondje uit. Aris Zwart past op hun kinderen. Ze komen thuis en wat treffen ze aan? Een slapende oppas. ‘Ssst’, zegt hun dochter Bernadette, ‘Aris slaapt.’
Ron bleef actief in het vergaren van kennis en behaalde in de periode van 1988 tot en met 1990 de getuigschriften voor de schoendetailhandel. Hij besloot sportschoenen te gaan verkopen. Veel sporters vroegen om advies voor de juiste sportschoen en een oplossing voor hun blessure. Door de sportschoenwinkeliers liet men zich toch de verkeerde schoenen aanpraten. Dat moest anders. Het motto te aanzien van de sporters werd: het juiste advies met de juiste oplossing. Er werd een start gemaakt met de sponsoring van verschillende sporters. De schoenconsulentenopleiding vroeg Ron om zijn kennis door te geven. Hij ging daar het vak schoenpasvorm verzorgen. Dit alles leidde ertoe dat Ron ook examens ging afnemen bij de opleiding van de schoenconsulenten. Dat deed hij daarna ook voor Niveau 2: ‘schachten maken en onderwerk maken’, Niveau 3: ‘leesten en orthopedische voorzieningen maken’ en het eindexamen Niveau 4: ‘orthopedisch schoentechnicus’ dat laatste kreeg later de naam adviseur gezondheidstechnische beroepen in de richting orthopedisch schoentechniek’.
Sportschoen specialist Schiedon sponsert BVO basketball Dames 1 Alphen a.d. Rijn
Eerste gesponsorde sporter, Rogier Katwijk. 28
Eerste gesponsorde triathlonteam 29
Jubilea
In 1991 bleek het noodzakelijk te zijn om het bedrijf uit te breiden. Het pand werd met een vleugel van 50 m2 vergroot tot een totale bedrijfsvloeroppervlakte van 150 m2. Zwager Wim Bosman stond met raad en daad bij. Ook personele uitbreiding was noodzakelijk. Na een gesprek met collega Jan Kaptein, waar Ron lief en leed mee deelde, kwam zijn zoon Wim Kaptein begin 1991 in de zaak werken. Ron had Jan namelijk tijdens de opleiding al eens gezegd: ‘Mocht je zoon het vak in gaan, leid hem niet zelf op’. Een bijzondere dag werd 29 mei 1992: de familie Schiedon vierde feest in het pand van Dansschool van Adel. Joop Schiedon werd dat jaar 65 en zat 50 jaar in de schoenmakerij. Het bedrijf bestond 40 jaar, zijn zoon Ron werkte 20 jaar in het bedrijf en zijn dochter 10 jaar. Joop nam afscheid met een enorme receptie, deze werd bezocht door ongeveer 800 mensen. De mensen stonden wel twee uur in de rij. Waren ze slecht ter been? Dan sleepten de kleinkinderen wel stoelen bij.
De tweede generatie Ron zette het bedrijf voort als eenmanszaak. Alles ging voor de wind. Maar toch gebeurden er ook nare dingen. De buren van Heemraadschapslaan 29 zetten een nieuw pand neer. Bij het heiwerk viel de heistelling op het huis van het gezin van Ron en Carla Schiedon. Vijf maanden woonde het gezin in bij de ouders Joop en Betty. Eén dag voor de verjaardag van dochter Debora, op 16 april 1993, konden ze terug naar het herstelde huis.
De uitnodiging voor het 40-jarig bestaan van Schiedon, daaronder een taart met daarop de tekst ‘De vloer is klaar, smullen maar!’ 50 m2 extra bedrijfsvloeropperrvlakte, Wim Bosman draagt zijn steentje bij. 30
31
De tweede generatie
Verbouwing en heropening
Dhr. Jan Bredie vroeg Ron om zitting te nemen in het bestuur van de N.V.O.S. Hij werd verantwoordelijk voor de opleidingen. In de vele commissies werden veelvuldig vergaderingen belegd. De eerste taak was het clusteren van commissies. In 1995 werd het aanmeetpunt in Hoofddorp op de Nieuweweg 45 A geopend. Hiermee werd aan de regels van de zorgverzekeraars voldaan; de afstand van de klanten naar hun hulpmiddelenleverancier mocht maximaal 15 kilometer zijn. De regel werd al snel weer afgeschaft. Het was namelijk niet haalbaar in een branche met slechts 140 bedrijven in regio’s met verschillende bevolkingsdichtheid.
Het nieuwe aanmeetpunt gaf Schiedon evenwel de mogelijkheid de werknemers van de K.L.M. te adviseren bij klachten ten gevolge van het dragen van mogelijk verkeerde werkschoenen. De bereikbaarheid van Schiedon aan beide zijden van Schiphol was voor de werknemers van K.L.M. een pré. In 2000 moesten er nieuwe machines worden aangeschaft. Die werden geheel op maat vervaardigd, waren arbotechnisch verantwoord en werden afgestemd op alle overige wensen. Tevens werd de inrichting van het pand aangepakt. Een heropening volgde op 11 maart 2000. Bij wijze van opening was er een loop vanaf het filiaal Hoofddorp naar Amstelveen georganiseerd. Al de gesponsorde sporters kwamen in actie: er waren 70 deelnemers. Bij het aanmeetpunt in Hoofddorp gaf Joop samen met zijn kleinzoon Rutger het startschot. Ron liep een deel van de run mee en samen met zijn dochter Debora en zoon Rutger liep hij het laatste stukje mee naar de finishpoort. Debora en Rutger gaven een cadeau om nooit te vergeten. Dankzij de verbouwing en de nieuwe inrichting kon de erkenning van de Stichting Erkenning Medische Hulpmiddelen Bedrijven worden aangevraagd. Na de toetsing was Schiedon het derde erkende bedrijf in Nederland.
Rutger, Ron en Joop. Drie generaties Schiedon.
Het onvergetelijke cadeau van Debora en Rutger.
Geduld Aan de balie staat een klant zich druk te maken over het feit dat hij even moet wachten. ‘Weet u wel wie ik ben?’ vraagt hij. Waarop een geduldig wachtende klant zegt: ‘Koe, vergeet niet dat je kalf bent geweest.’
Ron Schiedon. 32
Het interieur van Schiedon in Amstelveen.
Uitnodiging van de heropening in het jaar 2000. 33
Afscheid van Joop Schiedon
Het veranderende onderwijs en de tijdsgeest waren voor Ron aanleiding om het Hoger Beroepsonderwijs in de branche te introduceren. Na een lange periode van overleg ging het Hoger Beroepsonderwijs in 2003 van start. Het beroep kreeg de naam ‘Orthopedisch Technoloog, afstudeerrichting schoentechniek’. Gedurende deze periode groeide het bedrijf gestaag naar vier medewerkers, naast het ondernemersechtpaar. Het onvermijdelijke gebeurde: op 22 augustus 2002 overleed Joop Schiedon. Het 50-jarig bestaan werd in dat jaar niet gevierd. Het leven ging verder zonder de markante, soms wat onbehouwen en bijzonder eigenzinnige man, die rechtdoorzee was met een eigen visie. Na veel voorbereiding ging Ron in april 2003 samen met zijn collega Cor Rameau naar het I.V.O. congres in Japan. Allebei gaven ze een lezing voor het internationale gezelschap. Het bedrijf bleef groeien. Er werd een computergestuurde freesbank voor het vervaardigen van voetbedden en steunzolen aangeschaft. Het pand aan de Van Houtenlaan werd te klein en Ron keek uit naar een ander onderkomen. Financieel bleken deze plannen echter niet haalbaar; misschien was een huurpand op de Bovenkerkerweg een optie?
Nieuw en groter pand
Een kink in de kabel zette alles echter op losse schroeven. Ron en Carla gingen officieel scheiden in 2005. Het bedrijf moest verder en verhuizen was nog steeds een must. Ron ging praten met de eigenaar van het pand aan de Bovenkerkerweg en dat bleek een goed idee te zijn. De ruimte in het pand was 550 m2 groot en bood vele mogelijkheden. Het werd vanaf augustus 2005 gehuurd. Een kale, lege ruimte moest worden ingericht. In overleg met de binnenhuisarchitect werd er met vele zaken rekening gehouden: een winkel om de klanten te ontvangen, een moderne werkplaats voor de machines, privacybestendige behandelruimtes, een algemeen kantoor, een kantine en een kantoor voor de directeur. Er werd bewust nagedacht over het interieur. De basis van het bedrijf was het ambacht; een houten vloer gaf de ruimte een ambachtelijke uitstraling. De hoge technologie binnen het bedrijf werd getoond door de uitstraling van het plafond. De behandelruimtes, in de vorm van Engelse telefooncellen, straalden degelijkheid en privacy uit. Met de glazen tussenwanden van het kantoor en de kantine werd de transparantie van het bedrijf aangegeven. Zus Bernadette en zwager Wim stonden wederom met raad en daad bij. De studie van Bernadette - binnenhuisarchitectuur - en haar werkervaring in het bedrijf waren van grote waarde. De bouwkundige inzichten van zwager Wim zorgden voor perfectie van de verbouwing. Na vijf maanden was het zover. De spullen werden in december 2005 verhuisd en op 15 maart 2006 was de feestelijke opening. De panden aan de Heemraadschapslaan en de Mr. van Houtenlaan werden verkocht. Privé verhuisde Ron naar Uithoorn en betrok daar een huurwoning.
Na de toetsing was Schiedon het derde erkende orthopedische schoenmakersbedrijf in Nederland. 34
35
Een prachtige taart ter gelegenheid van het 55-jarig bestaan van Schiedon.
De Bovenkerkerweg Op de Bovenkerkerweg was er de ruimte om de verkoop van de sportschoenen beter aan te pakken. Verkocht werden de merken Karhu, Asics, Saucony, Brooks en Lydico. De damesconfectieschoenen kwamen nu ook ten volle tot hun recht, met de merken Vesters, Durea, Hammen, Finn Comfort en Hartjes. In de showwanden stonden tevens herenconfectieschoenen vertegenwoordigd door Avang, Piedro, Livingstone en Finn Comfort.
De Bovenkerkerweg
Om dit alles goed aan te kunnen werd de groep medewerkers uitgebreid. In 2006 waren er uiteindelijk vijf medewerkers in de productie, twee medewerksters in de verkoop en drie medewerkers op kantoor. De productie draaide volop. De orthopedische schoenen uitvoering A en B werden vervaardigd, voetbedden, steunzolen en podotherapeutische inlegzolen geproduceerd, orthopedische voorzieningen aan confectieschoenen aangebracht en er werd ook altijd nog reparatiewerk uitgevoerd. Rons taak binnen het bedrijf vroeg om zijn volle aandacht. In mei 2006 besloot hij te stoppen met zijn functie in het bestuur van de N.V.O.S. Het bestuur vroeg Ron om als adviseur te blijven meedenken. Daarnaast vroeg Fred Holtkamp namens Fontys Hogeschool in Eindhoven zitting te nemen in de Raad van Advies. Ron ging beide taken vervullen.
Nieuwe technologie
Het bedrijf investeerde in de verbetering van de automatisering. Op die manier konden de planning, de agenda en de administratie op meerdere plekken worden ingezien. Het productiekantoor had naast de administratieve computer ook een computer staan voor de geautomatiseerde productie. Hiermee werden de digitale leesten gevormd, waarna de gegevens doorgestuurd werden naar Gebiom Duitsland om de leesten te laten frezen. De voetbedden, steunzolen en podotherapeutische inlegzolen kregen op deze manier ook hun vorm. De gegevens daarvan werden naar de computergestuurde freesbank binnen het bedrijf gestuurd. In april 2008 werd het 55-jarig bestaan gevierd. Schoenmodeontwerper René v.d. Berg liet alle medewerkers hun eigen slippers maken. Na de lunch in het bedrijf ging het personeel naar Landgoed Schuilenburg te Hellendoorn, waar iedereen genoot van oudhollandse spelen en een middeleeuwse dis. 36
Het bewijs van het doorstaan van verschillende beproevingen te Hellendoorn.
Een aantal gemaakte slippers. 37
Blijvende kwaliteit
Veranderende tijden vroegen om andere merken schoenen. Zo deed bij de wandelen sportschoenen New Balance zijn intrede. Bij de herenconfectieschoenen kwamen Amako en Kops erbij. Op de markt deed het personal pair in de orthopedische schoenen uitvoering B zijn intrede, Olaf Toornend wees Ron op de mogelijkheden. Het bedrijf stond in Portugal. De schoenen konden via de computer worden besteld op maat, model, kleur en uitvoering. Durea pakte het personal pair anders aan. Dit merk liet de leesten door de orthopedisch schoentechnicus aanpassen, waarna de schoenen in de aangepaste uitvoering B konden worden gefabriceerd volgens de gegevens van de klant. Schiedon Orthopedisch Schoentechniek deed aan al deze vernieuwingen mee. Een vernieuwd productieproces op de Filipijnen was het vervaardigen van houten orthopedische leesten met behulp van een gescande gipshuls. Ook daarvan maakte Schiedon gebruik. Bij alle vernieuwingen bleef het belangrijk dat de kwaliteit op niveau bleef. De controles volgens de vaste protocollen werden dan ook aangescherpt. De kwaliteit verbeterde en de groeiende vraag naar de producten werd bijgehouden. Op 11 november 2011 trouwde Ron met zijn nieuwe liefde Ineke Slieker.
38
De toekomst Inmiddels is het 2013. De kinderen Debora en Rutger staan hun vader Ron al geruime tijd bij met hand- en spandiensten. In de visie van Ron Schiedon is het belangrijk om de ontwikkelingen binnen de branche goed te volgen. De verzekeraars zullen internationaal gaan werken en de overheid zet druk op het basispakket van de zorg.
39 Ineke en Ron
De toekomst
Om het bedrijf in de toekomst verder te laten bestaan is het van belang om onafhankelijker te worden van de verzekeraar en de overheid. De particuliere markt zal groter worden en de eisen van de consument zullen de boventoon voeren. Samen met zijn vriend en collega Cor Rameau heeft Ron een manier bedacht om hieraan invulling te geven. Onder een private label hebben zij een unieke herenprintschoenenlijn ontwikkeld: Custom Comfort. De slogan voor dit merk is ‘It´s a man’s world’. Alles is mogelijk. De koper van de schoenen bepaalt de kleur, het model en de print. De pasvorm wordt in samenspraak met de verkoper bepaald. De klant kan optioneel accessoires uitzoeken en vervolgens worden de producten in samenwerking met schoenfabrikant Kops vervaardigd. Goede vriend Paul van Goor van MyriadM ondersteunt beide bedrijven met de foto’s voor de prints. Daarnaast verzorgt MyriadM alle uitingen die noodzakelijk zijn voor de PR, zoals sociale media en de andere communicatiemiddelen van nu. Voor de zomer van 2013 gaat Schiedon Orthopedisch Schoentechniek sandalen en slippers fabriceren met behulp van de computer. De vorm van de voet van de klant wordt verwerkt in de vorm van de voetbedden. Voor de toekomst heeft Schiedon Orthopedische Schientechniek de volgende slogans:
Een woord van dank
urlijk Schiedon tu a n is n e p lo Natuurlijk
IT’S A MAN’S WORLD
Het interieur van Schiedon in Amstelveen.
De locatie van Schiedon in Amstelveen.
Het interieur van Schiedon in Hoofddorp.
De locatie van Schiedon in Hoofddorp.
lekker leven! Lekker lopen is
40
41
Het was fijn met deze geschiedenis bezig te zijn. Ik wil eenieder bedanken die de moeite heeft genomen de beknopte geschiedenis van de firma Schiedon te lezen. Het verhaal is zeker niet compleet, maar wel de moeite waard als ode aan de oprichters. Ik wil alle personen bedanken die in dit verhaal zijn genoemd. Diegenen die niet in het boek genoemd zijn, maar wel hebben bijgedragen aan de geschiedenis, wil ik ook bedanken. Dank gaat uit naar mijn vrouw, de kinderen, de familie, de medewerkers en vele collega’s die het mogelijk hebben gemaakt de bedrijfsvoering te blijven uitoefenen. De medewerkers van weleer en medewerkers van nu heb ik allemaal niet bij name genoemd, ook hen wil ik bedanken. Een groot woord van dank gaat uit naar mijn ouders, Joop en Betty Schiedon. Zij zijn deze geschiedenis begonnen.
Ron 42
n o d e i Sch
Colofon Tekst:
Ron Schiedon, Orthopedisch Schoentechniek Schiedon, Amstelveen, Hoofddorp
Ontwerp en opmaak:
Jens Weidenaar, MyriadM, Sneek
Fotografie (pag 40 en cover): Paul van Goor, MyriadM, Sneek
Beeldmateriaal:
Archief Orthopedisch Schoentechniek Schiedon
Druk:
Grafische Groep Van der Eems, Oosterend
45
