Voorstel voor
Algemeen bestuur
Vergaderdatum
15 april 2015
Onderwerp
Herstructurering geldleningenportefeuille Vechtstromen
Agendapunt
6
Kenmerk
B2015/u488
Portefeuillehouder
W. Stegeman
Opsteller/indiener
M. Bartels, P. Derksen
M.D. Ottevanger
[email protected] 0646998611 Aard voorstel
Bespreekstuk
Vertrouwelijkheid
Nee
Routing
Besluit
Reactie portefeuillehouder
De portefeuillehouder neemt het voorstel mee in het
7 april 2015
dagelijks bestuur van 7 april 2015.
Besluit dagelijks bestuur
Op basis van mondelinge toelichting wordt besloten tot
7 april 2015
het opstellen van een AB-voorstel ter behandeling in de DB-vergadering op 14 april en AB-vergadering op 15 april.
Besluit dagelijks bestuur 14 april 2015 Advies commissie
Niet mogelijk vanwege de uitzonderlijk korte termijn.
Besluit algemeen bestuur 15 april 2015 I. Voorstel Samengevat wordt voorgesteld: in te stemmen met het voornemen van het dagelijks bestuur om over te gaan tot herstructurering van de geldleningenportefeuille; het dagelijks bestuur in 2015 eenmalig te machtigen om ten behoeve van de herstructurering van de geldleningenportefeuille, langlopende geldleningen af te sluiten tot een bedrag van € 240 miljoen. II. Inleiding In uw vergadering van 26 november jl. heeft u bij de besluitvorming over de Programmabegroting 2015-2018 het dagelijks bestuur gemachtigd om ter voorziening in de financieringsbehoefte geldleningen af te sluiten tot een bedrag van € 83,8 miljoen. Dit bedrag bestaat uit enerzijds nieuwe aan te gane geldleningen en anderzijds uit een deel herfinanciering van de leningen die in 2015 aflopen. Daarnaast is het zo dat de komende zes jaren een relatief groot deel van de leningenportefeuille zal moeten worden geherfinancierd. Normaal gesproken gebeurt dit stapsgewijs per begrotingsjaar. Gezien de huidige historisch lage marktrente voor langlopende geldleningen is het momenteel opportuun om als waterschap in één keer over te gaan tot een herstructurering van een groot deel van de bestaande leningenportefeuille. Mede door de fusie tussen waterschap Regge en Dinkel en waterschap Velt en Vecht is een relatief omvangrijke langlopende geldleningenportefeuille ontstaan.
Deze omvat per 1 mei 2015 75 langlopende geldleningen (waarvan 72 afgesloten bij de Nederlandse Waterschapsbank (NWB) en drie bij andere geldverstrekkers), met een restanthoofdsom van € 321 miljoen. Op basis van een marktwaarde-overzicht van de NWB is bepaald dat in totaal € 240 miljoen aan geldleningen in aanmerking komt voor herstructurering. Herstructurering houdt hierbij in dat geldleningen uit de portefeuille in één keer worden afgekocht tegen de zogeheten marktwaarde en een nieuwe lening wordt afgesloten.1 De door de afkoop ontstane financieringsbehoefte wordt direct geherfinancierd via het afsluiten van een nieuwe langlopende geldlening met een looptijd van dertig tot vijftig jaar op lineaire basis tegen de geldende marktrente. III. Beoogd effect Door herstructurering van de leningenportefeuille worden de onderstaande voordelen verkregen: lagere jaarlijkse toekomstige rente-uitgaven c.q. rentelasten; lagere jaarlijkse toekomstige aflossingen; een evenwichtiger verloop van de te betalen financieringsuitgaven naar de toekomst toe; een nieuwe transparante en gecomprimeerde langlopende geldleningenportefeuille; er wordt een beter evenwicht verkregen tussen het moment waarop binnen een jaar de meeste belastinginkomsten worden ontvangen en het moment waarop de meeste financieringsuitgaven worden betaald. IV. Argumenten Binnen de leningenportefeuille is sprake van een grote diversiteit aan looptijden, rentepercentages en aflossingspatronen. De te betalen financieringskasstromen over de komende jaren vertonen geen evenwichtig verloop en is er gedurende het jaar sprake van onevenwichtigheid tussen het moment waarop het grootste deel van de belastinginkomsten wordt ontvangen en de betaling van uitgaande kasstromen. Een herstructurering c.q. herfinanciering van de leningenportefeuille leidt tot verbetering en tot financieel voordeel in de jaarlijkse rentelasten.
Momenteel zijn de te betalen rentepercentages voor langlopende geldleningen met lange looptijden historisch gezien laag. De verwachting is dat de rente dit jaar niet veel verder meer zal gaan dalen. Een gunstig moment om tot herstructurering en herfinanciering van geldleningen over te gaan. Volgens de NWB zijn op dit moment meerdere waterschappen bezig met de herstructurering van hun leningenportefeuille.
Voorgesteld wordt om een lineaire geldlening met een looptijd van dertig tot vijftig jaar af te sluiten. Een lineaire lening kent een lager rentepercentage dan andere lening soorten en zorgt er tevens voor dat de wettelijke renterisiconorm tijdens de gehele looptijd gelijkmatig wordt aangesproken vanwege jaarlijks te betalen gelijke aflossingen. Het lineair aflossen van de lening sluit ook goed aan bij de door het waterschap gehanteerde lineaire jaarlijkse afschrijvingsmethodiek.
Het afsluiten van een geldlening met een looptijd van dertig tot vijftig jaar is aan te bevelen vanwege het lage te betalen rentepercentage van 2,15% tot 2,35% (indicatief) en het feit dat het renterisico over een lange periode wordt gereduceerd.
De af te sluiten langlopende geldlening van € 240 miljoen met betrekking tot de herfinanciering valt niet binnen de € 83,8 miljoen, tot welk bedrag het algemeen bestuur het dagelijks bestuur heeft gemachtigd om in 2015 langlopende geldleningen af te mogen sluiten.
1
Deze marktwaarde betreft de optelsom van de contant gemaakte renteverschillen (verschil tussen de te betalen rente en de huidige rente) over de resterende looptijd van bestaande leningen en bijbehorende restant-hoofdsommen. Dit wordt ook wel agio genoemd. Contante waarde wil zeggen dat de toekomstige renteverplichtingen zijn gewaardeerd op de waarde van nu.
2
Daarom wordt hierbij aan het algemeen bestuur gevraagd om het dagelijks bestuur eenmalig te machtigen tot het aangaan van langlopende geldleningen, met als specifiek doel om te kunnen voorzien in de herfinancieringsbehoefte van € 240 miljoen.
Door het na de herfinanciering te betalen lagere rentepercentage van 2,15% tot 2,35% (indicatief) wordt ook een lager te hanteren renteomslag-percentage verkregen. Hierdoor wordt de aan de investeringen toe te rekenen bouwrente verlaagd.
V. Risico’s en kanttekeningen Gezien het forse financiële belang dient een zorgvuldige afweging plaats te vinden. De doorlooptijd van nu tot het moment van besluit kan hierdoor lang zijn. Door het huidige grootschalige opkoopprogramma van de Europese Centrale Bank is de verwachting dat het huidige lage renteniveau het komende jaar niet veel zal veranderen. Echter een plotselinge ontwikkeling, zoals een plotseling vertrek van Griekenland uit de Eurozone, kan hierin veranderingen aanbrengen.
In plaats van de hoofdsom van € 240 miljoen te herfinancieren en het te betalen agiobedrag à € 39 miljoen te verwerken in de rente van de nieuwe af te sluiten langlopende lening, zou een alternatief kunnen zijn een herfinanciering van het totaal verschuldigde bedrag à € 321 miljoen. Dit betreft dan de restant-hoofdsom, het agiobedrag en de te betalen rente. Ook kan worden gekozen voor herfinanciering van de restant hoofdsom à € 240 miljoen en het via de liquide middelen betalen van het agiobedrag à € 39 miljoen. Dit betekent dan dat er een bedrag van € 39 miljoen in één keer ten laste van de reserves van het waterschap moet worden gebracht. Aangezien het merendeel van deze reserves reeds een toekomstige bestemming hebben, betekent dit op korte termijn een extra tariefsverhoging. In de praktijk worden deze opties amper of niet toegepast bij andere organisaties
VI. Financiën Voorgesteld wordt om de restanthoofdsom à € 240 miljoen per 1 mei 2015 te herfinancieren en het te betalen agiobedrag à € 39 miljoen te verwerken in de rente van de nieuwe af te sluiten langlopende lening. Door herfinanciering van de geselecteerde huidige leningen loopt de NWB de bijbehorende jaarlijks te ontvangen rente over de resterende looptijden mis. Deze rente bedraagt gemiddeld 3,65% en is hoger dan de huidige kapitaalmarktrente. Hiervoor dient de NWB te worden gecompenseerd, hetgeen agio wordt genoemd. Dit agio wordt verdisconteerd in het toekomstige rentepercentage. Het huidige gemiddeld te betalen rentepercentage over de te herfinancieren leningen bedraagt 3,65%. Het te betalen rentepercentage (inclusief agio-compensatie) na de herfinanciering bedraagt 2,15% tot 2,35% (indicatief). Er ontstaat dus een voordelig renteverschil van circa 1,3% tot 1,5%. Op basis van deze gegevens resulteert de herstructurering in een financieel voordeel op de rentelasten voor de resterende acht maanden van 2015 van circa € 1,5 miljoen tot € 2 miljoen. Voor 2016 bedraagt het voordeel op de rentelasten € 2 miljoen tot € 3 miljoen. Doordat jaarlijks 1/30e tot 1/50e deel van de lening wordt afgelost, zal het voordeel naar toekomstige jaren geleidelijk afnemen. Dit is onder meer afhankelijk van de toekomstige rente ontwikkeling en het feit of de aflossing al dan niet moet worden geherfinancierd. De financiële effecten van de herfinanciering zullen worden meegenomen bij de 2e begrotingswijziging 2015 en in de programmabegroting 2016-2019.
3
VII. Communicatie Kernboodschap Binnen waterschap Vechtstromen wordt voorgesteld om tot herstructurering en herfinanciering van het grootste deel (75%) van de huidige langlopende geldleningenportefeuille over te gaan. De huidige te betalen rentepercentages voor langlopende geldleningen zijn historisch laag. Door het afsluiten van een lineaire langlopende geldlening met een looptijd van dertig tot vijftig jaar worden toekomstige renterisico’s voor het waterschap verminderd en de te betalen rentelasten de komende jaren structureel verlaagd. Er wordt een transparante langlopende geldleningenportefeuille verkregen met een gering aantal leningen. Daarnaast wordt een beter evenwicht verkregen tussen het moment waarop de meeste belastinginkomsten en de meeste financieringsuitgaven worden verricht. VIII. Uitvoering De onderstaande stappen voldoen aan de richtlijnen, zoals vastgesteld in het Treasurystatuut waterschap Vechtstromen door het dagelijks bestuur op 9 december 2014: Dit voorstel is voorgelegd aan de ambtelijke Treasurycommissie, welke een positief advies heeft uitgebracht. De verantwoordelijke portefeuillehouder financiën, wordt conform het Treasurystatuut, gevraagd in te stemmen met de uit te brengen offerte. IX Bijlage(n) AB-besluit.
4
Besluit herstructurering geldleningportefeuille Vechtstromen
Kenmerk: B2015/u488
Het algemeen bestuur van het waterschap Vechtstromen; gezien het advies d.d. 14 april 2015, kenmerk B2015/u488; gelet op de artikelen 56 en 77 van de Waterschapswet; gelet op de artikelen 7 en 10 van de verordening Beleids- en verantwoordingsfunctie waterschap Vechtstromen, in combinatie met het Treasurystatuut waterschap Vechtstromen;
BESLUIT
I.
in te stemmen met het voornemen van het dagelijks bestuur om over te gaan tot herstructurering van de geldleningenportefeuille;
II.
het dagelijks bestuur in 2015 eenmalig te machtigen om ten behoeve van de herstructurering van de geldleningenportefeuille, langlopende geldleningen af te sluiten tot een bedrag van € 240 miljoen.
Aldus vastgesteld in de vergadering d.d. 15 april 2015. Het algemeen bestuur,
dr. S.M.M. Kuks, watergraaf
5
drs. O. Dijkstra, secretaris
