Voorstel voor Vergaderdatum Onderwerp
algemeen bestuur 26 maart 2014 Uitvoeringsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Ruimte voor de Vecht Agendapunt 6 Kenmerk B2014/u73 Portefeuillehouder/Aandachtsveldhouder W. Stegeman R. Schuiling Opsteller/indiener Piet van Erp / Wim Marianne Ottevanger Wassink / Pieter Jelle Damsté Contactgegevens opsteller:
[email protected] 088 220 32 55 Aard voorstel Bespreekstuk Vertrouwelijkheid Nee (uitgezonderd bijlage 2a en 2b) Reactie commissie watersysteem 5 maart 2014
De commissie geeft een positief advies op het voorstel en adviseert het als bespreekstuk te agenderen voor de algemeen bestuursvergadering.
Besluit algemeen bestuur 26 maart 2014
I. Voorstel in te stemmen met de bijgevoegde uitvoeringsovereenkomst; voor de projecten Grensmeander, Vechtpark Hardenberg Centrum Uiterwaard, Vechtoevers Ommen (aanvullend), sluis Junne en sluis Marienberg € 11.336.000,- (€ 14.066.000 – € 2.730.000) beschikbaar te stellen en tevens een bedrag van € 8.636.000,- (€ 10.166.000 - € 1.530.000) te ramen als subsidie. II. Inleiding In 2007 hebben de gebiedspartners rond de Vecht, waaronder het waterschap, besloten om een vitale coalitie aan te gaan, met als doel zorg te dragen voor de waterveiligheid in het Vechtdal, het creëren van een sociaaleconomische impuls en het integraal realiseren van de natuuropgaven. Om deze doelen te realiseren zijn de gebiedspartners het programma ‘Ruimte voor de Vecht’ gestart. De kern van het programma bestaat uit een toekomstvaste omvorming van de rivier de Vecht tot een veilige, half natuurlijke laaglandrivier. Daarbij is voor het waterschap met name de realisatie van de Kaderrichtlijn Water en het klimaatbestendig maken van het Vechtstroomgebied van essentieel belang. Voor de provincie is de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur voor eind 2018 belangrijk. Bij de ontwikkeling van de Vecht worden de kansen voor waterkwantiteit, waterkwaliteit, natuur, landbouw, recreatie, landschap en cultuur integraal meegenomen en uitgevoerd. Daarmee wordt aansluiting gezocht bij het in 2013 gesloten akkoord ‘Samen Werkt Beter’ waarin tussen de gebiedspartners is afgesproken dat dergelijke gebiedsprojecten worden opgepakt en uitgevoerd met respect voor elkaars belangen. In het kader van het programma ‘Ruimte voor de Vecht’ zijn de afgelopen jaren al diverse afspraken gemaakt. Aanvullend op de gemaakte afspraken hebben waterschap Vechtstromen en de provincie Overijssel deze uitvoeringsovereenkomst opgesteld om de samenwerking te actualiseren en te intensiveren om daarmee een impuls te geven aan zes Ruimte voor de Vecht-projecten. Het betreffen: 1. Grensmeander 2. Vechtpark Hardenberg Centrum Uiterwaard 3. Vechtoevers Ommen 4. Sluis Junne 5. Sluis Mariënberg 6. Vecht traject Hardenberg –Junne De projecten Grensmeander, Vechtpark Hardenberg Centrum Uiterwaard en Vechtoevers Ommen zijn uitvoeringsprojecten die gezamenlijk met gemeenten Ommen en Hardenberg worden voorbereid en uitgevoerd. De sluizen Junne en Mariënberg worden uitgevoerd in samenwerking met provincie. Deze
-1-
werken worden voor 100% gefinancierd door de provincie. (beheer en onderhoud komt bij waterschap Vechtstromen conform reeds gemaakte afspraken) Het Vecht traject Hardenberg-Junne betreft een voorbereidingsproject waarbij de provincie tot eind 2015 als trekker optreedt en waterschap intensief betrekt bij het proces. In bijlage 2a “overeenkomsten en afspraken voor de Vecht” staat vermeld dat het waterschap Velt en Vecht en de Provincie Overijssel in 2011 afspraken hebben gemaakt over de voorbereiding van de deelprojecten Grensmeander, Vechtpark Hardenberg Centrum Uiterwaard en Vechtoevers. Uitvoering van deze deelprojecten in 2014 en 2015 is een logisch vervolg op deze gemaakte afspraken. III. Beoogd effect De doelstellingen van het programma Ruimte voor de Vecht zijn samengevat: 1. Zorgdragen voor de waterveiligheid voor mens en dier in het Vechtdal 2. het creëren van een sociaaleconomische impuls 3. integraal realiseren van de natuuropgaven (zowel water-als landnatuur) Door de uitvoering van de vijf uitvoeringsprojecten en de voorbereiding van het vechttraject Hardenberg-Junne wordt een krachtige impuls gegeven aan bovenstaande doelstellingen. De projecten worden gezien als een van de hoofdpijlers onder het programma Ruimte Voor de Vecht. De uitvoeringsovereenkomst en daaraan gekoppeld de uitvoering van de deelprojecten dragen direct bij aan de waterdoelen op gebied van waterveiligheid, waterkwantiteit (KRW en klimaatopgaven). De uitvoeringsovereenkomst draagt tevens bij aan de realisatie van de strategische doelen uit het bestuursakkoord ‘door water verbonden’ en door de stapeling van de waterdoelen met de doelen van de provincie en overige partners ontstaan belangrijke synergievoordelen. IV. Argumenten Naast de forse bijdrage aan de doelen van het waterschap Vechtstromen heeft ook de provincie Overijssel groot belang bij de realisering van de vechtprojecten. Provinciale Staten hebben bij de start van het programma ruim 20 miljoen beschikbaar gesteld voor het gehele programma tot 2015. Daarnaast heeft de provincie Overijssel op 3 november 2009 2,4 miljoen synergie geld beschikbaar gesteld aan het waterschap Velt en Vecht. Van deze 2,4 miljoen euro is nog ca 1,2 miljoen beschikbaar voor de vechtprojecten (tot uiterlijk eind 2015). Door de uitvoering van de vijf uitvoeringsprojecten kan de verstrekte subsidies op een goede wijze worden besteed. Niet alleen zijn de Vechtprojecten belangrijk voor de provincie en het waterschap maar in het bijzonder ook voor de inwoners van de gemeenten Ommen, Coevorden en Hardenberg. Door de uitvoering van de vechtprojecten zal het waterschap Vechtstromen positief in beeld komen als een betrouwbare overheid op gebied van waterveiligheid bij de inwoners van de gemeenten Ommen, Coevorden en Hardenberg. V. Risico’s en kanttekeningen Bij een omvangrijk programma zoals Ruimte voor de Vecht is altijd het risico van budgetoverschrijding aanwezig. Dit risico wordt zo goed mogelijk ondervangen door een projectmatige aanpak. Daarnaast zijn in de overeenkomst duidelijke afspraken opgenomen over zowel de beheersing van de financiële risico’s als de overige risico’s. In de uitvoeringsovereenkomst is expliciet opgenomen dat bij een overschrijding van meer dan 10% van de cumulatieve kosten van de deelprojecten de provincie financieel bijdraagt of de prestaties naar beneden worden bijgesteld. In de uitvoeringsovereenkomst staat tevens vermeld dat verschillen van mening tussen provincie en waterschap ter zake van de uitleg en uitvoering van de uitvoeringsovereenkomst, langs minnelijke weg worden opgelost. Aansluitend aan de uitvoeringsovereenkomst worden de subsidiebeschikkingen afgegeven waarbij het waterschap een prestatie levert tegen een financiële bijdrage. Juridisch is de hardheid van de overeenkomst en de daaraan gekoppelde beschikkingen zeer beperkt. Vanuit bestuurlijk oogpunt zou het niet realiseren van de projecten tot forse imagoschade leiden voor het waterschap. Voorafgaande jaren zijn diverse intentieovereenkomsten afgesloten tussen het
-2-
waterschap Velt en Vecht, de provincie Overijssel en de gemeenten Hardenberg en Ommen waarbij het waterschap zich heeft geconformeerd tot de voorbereiding / uitvoering van de diverse deelprojecten. Het risico dat de toegezegde cofinanciering niet wordt geeffectueerd wordt als zeer klein beschouwd. Van de € 10.166.000,- subsidie is inmiddels ruim € 3.800.000,- vastgelegd in subsidiebeschikkingen, de resterende € 6.300.000,- wordt nadat de uitvoeringsovereenkomst is getekend vastgelegd in een subsidiebeschikking. De provincie Overijssel heeft de middelen hiervoor gereserveerd dus het risico dat de cofinanciering niet wordt afgegeven wordt als zeer laag beschouwd. Voorwaarde voor het ontvangen van de beschikte subsidies blijft natuurlijk het daadwerkelijk realiseren van de afgesproken prestaties.
VI. Financiën Om de realisatie van deze projecten mogelijk te maken is een investering nodig van € 14.066.000,- (exclusief grondaankopen voor een aantal deelprojecten). Als bijdrage aan deze investering stelt de provincie Overijssel in het kader van Ruimte voor de Vecht en Synergie een subsidie beschikbaar van € 10.166.000,-. Daarnaast wordt een bijdrage verwacht van de gemeente Ommen in het project Vechtoevers (zie bijlage vechtoevers). Voor het waterschap Vechtstromen betekent dit dat de verwachte netto kosten € 3.900.000,- bedragen (zie bijgaand overzicht). Daarnaast is in de overeenkomst opgenomen dat de provincie en het waterschap gezamenlijk trachten aanvullende financiële middelen te verkrijgen voor de uitvoering van de projecten die na 2015 worden voorbereid en uitgevoerd. Project
Kosten incl. btw
Subsidie / bijdrage
Grensmeander Vechtpark Hardenberg Centrum Uiterwaard Vechtoevers Ommen Sluis Junne Sluis Mariënberg Totaal
€ 1.667.000 € 1.600.000
€ 967.000 € 600.000
Netto kosten Vechtstromen € 700.000 € 1.000.000
€ 4.500.000 € 2.740.000 € 3.559.000 € 14.066.000
€ 2.300.000 € 2.740.000 € 3.559.000 € 10.166.000
€ 2.200.000 €0 €0 € 3.900.000
Het waterschap is door ondertekening van de overeenkomst verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van de vijf deelprojecten. De werkzaamheden worden in goede samenwerking met de provincie Overijssel uitgevoerd. Bovenop de investering van ruim 14 miljoen euro (waterschapstaak in combinatie met provinciale doelen) investeren de gemeenten Ommen en Hardenberg aanvullend ca. 3 miljoen euro aan werkzaamheden op gebied van recreatie, ruimtelijke kwaliteit en natuur. Deze werkzaamheden / kosten zijn niet opgenomen in bovenstaande kostenraming. Voor het project Vechtoevers Ommen is reeds € 2.730.000,- krediet verleend en tevens een subsidie bijdrage geraamd van € 1.530.000,-. Tevens is in de periode 2010 - 2013 aan het project vechtoevers reeds ca. € 500.000,- besteed / verplicht aan voorbereidingskosten en interne kosten. Hierdoor bedragen de netto kosten voor het waterschap Vechtstromen € 2.200.000,- (in de oorspronkelijke kostenraming is uitgegaan van de netto kosten van € 1.700.000,- voor Velt en Vecht, € 1.700.000 voor de provincie Overijssel en € 1.700.000 voor de gemeente Ommen). Het gevraagde krediet voor de vijf Vechtprojecten bedraagt € 11.336.000,- (€ 14.066.000 – € 2.730.000). Daarnaast wordt gevraagd een subsidiebijdrage te ramen van € 8.636.000,(€ 10.166.000 - € 1.530.000). De projecten Grensmeander, Vechtpark Hardenberg Centrum Uiterwaard en Vechtoevers Ommen zijn opgenomen in de perspectievennota. De kosten van de twee sluizen (Sluis Junne en Sluis Mariënberg) worden voor 100% betaald door een subsidie van de provincie Overijssel. Over de kosten van de uitvoering van het deeltraject Vecht Hardenberg-Junne zal eind 2014 / begin 2015 een besluit moeten worden genomen nadat duidelijkheid is verkregen over de haalbaarheid en de verwachte uitvoeringskosten.
-3-
In de meerjarenbegroting van Vechtstromen is voor bovenstaande projecten in totaliteit €3.350.000,netto begroot. De vaststelling van de uitvoeringsovereenkomst en daarmee gekoppeld de uitvoering van de 5 deelprojecten betekent een verhoging van de meerjarenbegroting van € 550.000,-. Deze verhoging dient te worden opgenomen in 2015 - 2016 en dient binnen het gestelde bezuinigingskader te worden opgevangen. Uit de 1e analyse uitgevoerd door het programmabureau blijkt dit een haalbare opgave. Verschuiving van het beschikbaar stellen van de investering naar een later tijdstip dan 2014 betekent dat de kosten voor waterschap Vechtstromen aanzienlijk hoger zullen bedragen als gevolg van het niet kunnen verzilveren van de beschikbaar gestelde subsidies in het kader van Ruimte voor de Vecht en KRW Synergie. Beide programma’s eindigen namelijk op december 2015. In de overeenkomst is vastgelegd dat alle vijf deelprojecten (realisatie) voor eind 2015 gestart zijn. VII. Communicatie Voor de uitvoering van het programma Ruimte voor de Vecht stelden de partners in 2013 het communicatieplan vast. Dit plan is het gezamenlijke uitgangspunt voor de communicatie over het programma Ruimte voor de Vecht. Voor de deelprojecten stemmen provincie en waterschap de communicatie op elkaar af. Mijlpalen in de projecten worden bestuurlijk gemarkeerd door de verantwoordelijke bestuurders. Uiterlijk 25 maart a.s. wordt de uitvoeringsovereenkomst behandeld in GS van Overijssel, na behandeling van de overeenkomst in het algemeen bestuur op 26 maart zal de ondertekening plaatsvinden tijdens een activiteit op een locatie in het Vechtdal in april 2014. VIII. Uitvoering De uitvoering van de projecten zal plaatsvinden door een projectorganisatie, waarvan de hoofdopzet is opgenomen in bijlage 3 van de uitvoeringsovereenkomst. Deze opzet is in overeenstemming met de nieuwe organisatiestructuur van Vechtstromen.
IX. Bijlage(n) bijlage 1: uitvoeringsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Ruimte voor de Vecht bijlage 2: bijlagen bij uitvoeringsovereenkomst
-4-
Besluit uitvoeringsovereenkomst Ruimte voor de Vecht Kenmerk: B2014
Het algemeen bestuur van het waterschap Vechtstromen; gezien het voorstel van het dagelijks bestuur d.d. 18 februari 2014; gelet op de artikelen 56 en 77 van de WaterschapsWet;
BESLUIT 1. in te stemmen met de bijgevoegde uitvoeringsovereenkomst; 2. voor de projecten Grensmeander, Vechtpark Hardenberg Centrum Uiterwaard, Vechtoevers Ommen (aanvullend), sluis Junne en sluis Marienberg € 11.336.000,- (€ 14.066.000 – € 2.730.000) beschikbaar te stellen en tevens een bedrag van € 8.636.000,- (€ 10.166.000 - € 1.530.000) te ramen als subsidie.
Aldus vastgesteld in de vergadering d.d. 26 maart 2014
Het algemeen bestuur voornoemd,
dr. S.M.M. Kuks, interim-watergraaf
drs. O. Dijkstra, secretaris
