Heerde. Bruggen bouwen! Algemene beschouwingen 2013

Heerde Bruggen bouwen! Algemene beschouwingen 2013 Vorige week maandag, precies een week geleden, zag u twee zeer tevreden veertigers die kennelijk een brug naar elkaar hadden weten te slaan. Zij stonden zeer triomfantelijk voor een foto van een grote, moderne brug die de samenwerking tussen de beide heren en dus ook van beide partijen, moest illustreren. Deskundigen verklaarden later dat de foto een functie had. Het schijnt zo te zijn dat een moeilijk verhaal beter overkomt in een grote ruimte. De foto moest dus vooral het gevoel van ruimte geven zodat de vervelende boodschap verdween tegen de mooie achtergrond. Dat principe probeer ik ook met u vanavond. Uiteraard met gevoel voor de juiste maat en schaal. U ziet dan ook achter mij een veel kleinere brug in een veel vriendelijker setting. Toch is ook onze boodschap minder positief dan in andere jaren. De zeven vette jaren zijn al lang voorbij en we zitten in een crisis die zijn weerga niet kent en waarvan het einde nog niet in zicht is. De PvdA en VVD hebben elkaar landelijk gevonden in het motto “bruggen slaan”. Een formule die 1 dag heeft gewerkt. De dagen erna stonden vooral in het teken van het uitdragen van de boodschap naar de achterban met, zoals bekend, wisselend resultaat. Het CDA ziet daarom vooral veel meer in het bruggen bouwen. Met respect voor elkaars verschillen kijken op welke punten we elkaar kunnen vinden. De voorgestelde aanpak van het Van Meurspark en de Van Meursweide is voor onze fractie een goed voorbeeld. Wij zien ook het bruggen bouwen in Wapenveld gebeuren waar met veel enthousiasme wordt gewerkt aan de uitwerking van de Dorpsvisie. Toch wil ik deze beschouwingen positief beginnen. Daarin onderscheidt deze veertiger zich van de twee eerder genoemde veertigers in De Haag. In Heerde gebeurt namelijk heel veel. Er is en wordt veel geïnvesteerd in voorzieningen. Als we ons afzetten tegen omliggende gemeenten steken we daar in positieve zin met kop en schouders boven uit. We noemen de nieuwe gemeentewerf, de oplevering van de Brede School Heerde West, de oplevering van een tweetal kunstgrasvelden voor SEH, de voorgenomen aanleg van een kunstgrasveld bij Heerde en WZC, het oppimpen van de Faberhal en het onder dak brengen van Pegasus, de vervanging van de riolering en herinrichting van wegen, de nieuwbouw aan de Brinklaan, woningbouw in De Kolk en in De Bovenkamp etc. Onvoorstelbaar veel dynamiek in deze sombere tijden. En we gaan nog even door. De bouw van MFA Heerde Oost, de invulling van vrijkomende locaties en niet te vergeten de aanleg van de Hoogwatergeul met alle bijkomende investeringen in voorzieningen. “Heerde blief maar fijn bie ’t olde” is niet langer van toepassing op onze gemeente. En ik denk dat Jan van Riemsdijk, net als ik en onze fractie, trots zou zijn op wat hier in onze gemeente gebeurt. We zijn dan ook gepast trots dat wij met

Algemene beschouwingen 2013

Tekst algemene beschouwingen 2012

al deze voorzieningen de belastingdruk toch nog onder het provinciale gemiddelde kunnen houden en dat wij het afgelopen jaar op de ranglijst van Elsevier zeer goed hebben gescoord. In de begroting voor 2013 wordt voor zo’n 1,2 miljoen bezuinigd. Dit op een totale begroting van ruim 30 miljoen. Niet kinderachtig. Toch kunnen wij instemmen met de voorgestelde bezuinigingen en ombuigingen en komen op voorhand dan ook niet met een motie of amendement. Wij onderschrijven de pragmatische insteek met een focus op zuinigheid en haalbaarheid. Een gemeente zonder of althans met minder franje. Een medaille heeft twee kanten. In plaats van te treuren over subsidies en vergoedingen die verdwijnen, kunnen we ook blij zijn met subsidies en bedragen die blijven staan. Wij hebben daarom ook geen moeite met de voorgestelde bezuinigingen in rubriek 4 die op zich vervelend kunnen uitpakken maar die in het licht van redelijkheid en billijkheid goed zijn uit te leggen. Samen de bakens verzetten. Voor 2013 komen we met het pragmatische scenario nog wel weg. Maar dat geldt niet voor de jaren daarna. De aangekondigde bezuinigingen van 16 miljard door het rijk zal ook doorwerken op onze begroting. Daarom moet in 2013 al verder worden nagedacht over fundamentele keuzes. Wij willen in 2013 verder met Krimp Zonder Scheuren. Een aantal zaken vraagt om bijzondere aandacht. Het college sorteert al vast voor op de teruggang in bouwleges en stelt voor vanaf 2016 daarvoor 100.000 euro in te boeken. Op voorhand gaan wij hiermee niet akkoord. Als er twee ton minder binnen komt, moet er in beginsel ook twee ton worden bezuinigd. De uitleg dat er een verschuiving van capaciteit plaatsvindt als gevolg van vergunningvrij bouwen vinden wij niet aanvaardbaar. Als er meer vergunningvrij wordt gebouwd vanwege het door de wetgever veronderstelde vertrouwen in de burger, voelen wij er niets voor om die verantwoordelijkheid over te nemen. Eigen verantwoordelijkheid is dan ook echt zelf verantwoordelijk zijn. Omdat de voorgenomen besparing van 100.000 euro pas wordt ingeboekt voor 2016 past het niet om daar nu al een motie voor in te dienen. Wel verwachten wij van het college dat zij met een ander voorstel komt. Overigens mag worden verwacht dat het aantal te toetsen bouwplannen door de brandweer navenant afneemt. Dit vinden wij niet terug in de begroting. Graag ook hierop een toelichting. De investeringslijst roept vragen op. Zo staat er een bedrag van 250.000 euro voor Wijkbeheer zonder nadere toelichting. Het kan niet zo zijn dat in deze tijden zo’n bedrag zomaar beschikbaar is om daar te pas en te onpas uit te putten. Wij verwachten daarom van het college hierop een nadere toelichting en de toezegging dat hier zorgvuldig mee wordt omgegaan, dat periodiek wordt gemeld welke uitgaven er zijn gedaan en dat voor de begroting van 2014 dit bedrag aanzienlijk wordt verlaagd. Ook de reservering voor het Natuurtransferium kunnen wij nog niet onderschrijven. Wij zijn voor de komst van dit transferium maar niet tegen elke prijs. Ook hiervoor geldt dat wij pas definitief over dit bedrag een oordeel willen vellen als de plannen voldoende concreet zijn en voldoen aan onze verwachtingen. De Drank- en Horecawet wordt overgeheveld van Rijk naar de gemeente. De gemeente is beter in staat beleid te ontwikkelen afgestemd op de plaatselijke situatie. Alleen lezen we dat met deze taakoverdracht 0,33 fte is gemoeid. Dit is inclusief de administratieve last. Wat kunnen we dan hier nog mee? Graag hoor ik van het college een toelichting hierop. Algemene beschouwingen 2013

2

Tekst algemene beschouwingen 2012

De bibliotheekvoorziening in Wapenveld staat nog altijd ter discussie. Voor 2013 verwachten wij hiervoor een definitieve oplossing. Op voorhand lijkt de huidige locatie afgezet tegen het beschikbare budget de enige oplossing. Wij vragen het college dit verder uit te werken zodat de taakstellende bezuiniging in 2013 kan worden gerealiseerd en Wapenveld blijft beschikken over een adequate voorziening. Het zwembad is en blijft een heet hangijzer. Wij gaan er vanuit dat 2013 het laatste jaar is waarin het zwembad nog zwaar op onze begroting drukt. Ofwel de bijdrage wordt teruggebracht tot maximaal 150.000 per jaar of het college komt met een andere oplossing. Een onontkoombaar verhaal. Zeker nu in de directe omgeving diverse moderne zwembaden voorhanden zijn, raakt het zwembad in Wapenveld gedateerd en zijn er geen voorzieningen om het bad te vernieuwen of anderszins toekomstbestendig te maken. Wij hopen van ganser harte dat Octopus zelf met een oplossing komt zodat de vereniging niet zonder bad verder hoeft te gaan. Het college spreekt van de noodzaak van een zogenaamde parapluherziening voor alle bestemmingsplannen. Wij zien die noodzaak niet. Vanaf 2008 geldt de verplichting dat alle bestemmingsplannen uiterlijk binnen 10 jaar moeten worden herzien. Met andere woorden, in 2018 zijn alle bestemmingsplannen actueel. Voor tussentijds maatwerk is er altijd wel een modus te vinden. We geven het college dringend mee van deze parapluherziening af te zien en hiervoor geen kostbare budgetten te gebruiken. Het wijkgericht werken gaat voorlopig in de ijskast. In deze tijden een logische beslissing. Voor Wapenveld is het budget van 2012 beschikbaar gesteld en is er bovendien nog een budget van 5 ton voor 2013. Wij gaan er vanuit dat daarmee de nodige impulsen kunnen worden gedaan en dat hiermee een vliegwiel op gang komt waardoor ook andere partijen bereid zijn tot investeren. De gemeente kan dat niet alleen. De komende jaren zullen meer taken van de AWBZ overgeheveld worden naar de WMO. Dit gaat gepaard met flinke bezuinigingen, met name op huishoudelijke verzorging. De inzet van vrijwilligers zal nodig zijn om de hiaten in de WMO te vullen. Wij vragen het college daarom eens goed te kijken of de ondersteuning van vrijwilligers voldoende is, of er nog voorzieningen missen en of partijen met elkaar in verbinding kunnen worden gebracht onder de noemer van 1+1=3. De gemeente zou daarin de regie moeten nemen. De taakstellende bezuiniging van 108.000 euro uit Krimp Zonder Scheuren is behaald door zorgvuldiger te indiceren en door een hogere eigen bijdrage. Het CDA vindt dat de raad de discussie moet voeren over meer fundamentele beleidskeuzes over de vergoedingen en voorzieningen in de WMO. Het rapport van BMC biedt daarvoor voldoende handvatten. Aan het college de vraag wanneer dit rapport met ons wordt besproken en wanneer we hier mee nu daadwerkelijk aan de slag gaan. Het nieuwe kabinet zet verder in op de regiefunctie van de gemeente in multi-probleem gezinnen. De slogan '1 gezin, 1 plan, 1 regisseur' is uitgangspunt om betere zorg te leveren voor minder geld. Dat vraag om ander structuren, niet alleen in de zorg maar ook het ambtelijke apparaat. Inzet zal nog meer dan in het verleden gericht moeten zijn op het ondersteunen van zelfredzaamheid in plaats van het leveren van zorg of een voorziening. Dat vraagt om een cultuuromslag in het denken. Wij zijn benieuwd hoe het college hier tegen aan kijkt.

Algemene beschouwingen 2013

3

Tekst algemene beschouwingen 2012

In de komende jaren zullen de budgetten voor WSW, WWB en een deel van de Wajong samengevoegd worden. Dat biedt kansen om de middelen eerlijker te verdelen. Rechten van bestaande WSW-ers staan in een aantal gevallen in schril contrast met nieuwe WWB-ers met gemiddeld genomen zwaardere beperkingen. Vooral oudere WSW-ers hebben in veel gevallen minder zware beperkingen en dus betere kansen op de arbeidsmarkt. Wij vragen actief te kijken naar een eerlijke verdeling van de beperkt beschikbare middelen en daarbij ook maatregelen die voor de huidige WSW-ers pijnlijk zijn te onderzoeken. Een ontvlechting van de Felua-groep is daarbij voor ons zeker niet onbespreekbaar. Ook verwachten we op korte termijn een voorstel welke tegenprestatie onze gemeente aan WWB-ers gaat vragen. Wij vinden het jammer dat onze gemeente hierin niet voorop loopt, in veel andere gemeenten is dit al lang geregeld. Het college doet een voorstel voor het betaalbaar houden van de begraafplaatsen. Wij hebben als fractie hierom gevraagd. Wij kunnen ons vinden in de voorgestelde tariefsverhoging. Financieel kan het tekort hiermee worden opgelost. Toch blijven er wel ethische vragen over. Het onderhoud van een graf kan nu worden afgekocht voor een periode van 45 jaar. Wat gebeurt er daarna? En lopen we met de voorgestelde verhoging niet de kans dat nabestaanden meer zullen kiezen voor een jaarlijkse bijdrage en dat op enig moment deze bijdrage niet meer wordt overgemaakt? En wat doen we dan? Ook hierop graag een reactie. Als nabrander hebben we kennisgenomen van de risicoparagraaf. We kunnen er nu niet veel mee en alleen maar hopen dat de slechtweer scenario’s zich niet zullen voordoen en zeker niet allemaal tegelijk. Wel is het goed dat het college ons periodiek informeert zodat we samen de vinger aan de pols kunnen houden en ook samen kunnen ingrijpen als de situatie daarom vraagt. Namens de fractie van het CDA wens ik de inwoners, bestuur en medewerkers van onze gemeente Gods zegen toe. 5 november 2012 namens de CDA-fractie Heerde De fractievoorzitter, Harro Visser

Algemene beschouwingen 2013

4

Heerde

www.cdaheerde.nl

Heerde

BRUGGEN BOUWEN www.cdaheerde.nl

VEEL POSITIEVE ONTWIKKELINGEN: Heerde •Gemeentewerf •Brede School Heerde West •Kunstgrasvelden •Faberhal •De Kolk •De Bovenkamp •etc www.cdaheerde.nl

MAAR OOK: Heerde •Mfa Heerde Oost •Invulling vrijkomende locaties •Hoogwatergeul •Etc.

www.cdaheerde.nl

Heerde

1,2 MILJOEN BEZUINIGEN: •Pragmatisch •De 2 kanten van een medaille www.cdaheerde.nl

Heerde

2 TON BEZUINIGEN IVM TERUGGANG LEGES

www.cdaheerde.nl

Heerde GEEN VRIJBRIEF BUDGET WIJKBEHEER

NATUURTRANSFERIUM DRANK- EN HORECAWET www.cdaheerde.nl

Heerde

BIBLIOTHEEK IN WAPENVELD MOET BLIJVEN ZWEMBAD?

www.cdaheerde.nl

Heerde

GEEN PARAPLUHERZIENING BESTEMMINGSPLANNEN WIJKGERICHT WERKEN IN DE IJSKAST www.cdaheerde.nl

AWBZ

WMO

Heerde

1+1=3 KRIMP ZONDER SCHEUREN RAPPORT BMC www.cdaheerde.nl

Heerde

1 GEZIN, 1 PLAN, 1 REGISSEUR SAMENVOEGEN WSW, WWB EN WAJONG TEGENPRESTATIE WWB www.cdaheerde.nl

Heerde

BETAALBAAR HOUDEN BEGRAAFPLAATSEN RISICOPARAGRAAF

www.cdaheerde.nl

Heerde

www.cdaheerde.nl

Algemene beschouwingen Gemeentebelang Boerenpartij Heerde 2012-2013 Terugblik – Toekomstvisie Wij willen college en ambtenaren bedanken voor het vele werk dat verricht is voor het ontvangen van de stukken. Inleiding: Een uitleg over de programmabegroting. Bestuur blz. 23 Het programma bestuur omvat het direct gerelateerd zijn aan het functioneren als lokale democratie. Het probleem is dat de lokale democratie niet functioneert. Waar ontbreekt het aan? De raad, als hoogst gezag, mag verwachten dat de ambtenaren de uitvoerders zijn van dit hoogste gezag. In de praktijk kan men in de raad zeggen wat men wil maar er wordt geen uitvoering aan gegeven. Hoe komt dit? De democratie is niet de macht van het getal maar de kunst van het besturen waarbij ook rekening gehouden wordt met de minderheden. Dit is iets waar naar ons oordeel in de gemeente Heerde niet goed mee omgegaan wordt. De oppositiepartijen kunnen zeggen wat ze willen maar de ideeën verdwijnen van tafel omdat de coalitie niets anders doet dan het college ondersteunen en geen eigen mening heeft. Wij vragen ons af wat onze rol is in dit proces. Het gevolg van deze houding is dat het college alles accepteert wat ambtenaren voordragen en de macht bij de ambtenaren komt te liggen. Veiligheid blz. 29 Zijn wij voorbereid en toegerust wanneer er zich een calamiteit voordoet zoals onlangs in Haren. Welke les hebben wij hier van geleerd? Zijn er reeds maatregelen genomen of is er een draaiboek wanneer een soortgelijk voorval in onze gemeente zou gebeuren? Onderwijs/kunst/cultuur blz. 35 Over het onderwijs willen we twee dingen benoemen. Brede school West en Brede School Oost: Voor wat betreft de Brede School West wordt waarheid wat wij in het verleden hebben gezegd. De school is te groot, te massaal. Dit tot ongenoegen van de bewoners uit de omgeving. Een andere locatie had veel problemen voorkomen (denk aan de locatie Kamperweg) Dan over de Brede School Heerde Oost. Wij vragen ons af waarom alles afgebroken moet worden in deze tijd van recessie. De voorbereiding heeft ons een ding geleerd. Er zijn grote problemen op het gebied van parkeren, lang parkeren en de route van het halen en brengen van kinderen. Waar moeten alle auto’s blijven wanneer kinderen bijvoorbeeld een voorstelling gaan geven? Wij vragen ons af hoe de gesprekken met het bestuur van dorpsplan Wapenveld verlopen. Op de door ons aangedragen oplossing tot realisatie van een Cultuurhuus in het centrum van Wapenveld wordt geen reactie gegeven. Welzijn en sport blz. 43 We zijn erg blij dat wij plannen hebben aangedragen voor de realisatie van een turngelegenheid voor Pegasus in de Faberhal in Heerde. Het zwembad is een molensteen om onze nek. Al vele jaren. De kosten hiervan rijzen de pan uit. Er moet een plan gemaakt worden om de privatisering bespreekbaar te maken en voorwaarden bij te

stellen. De gelegenheid tot vrij zwemmen moet blijven bestaan en Octopus moet gebruik kunnen blijven maken van dit zwembad. Werk/inkomen en zorg blz. 49 De WMO zal ons veel zorgen gaan baren. De dekking van alle kosten gaat minder worden. De voedselbank zal moeten blijven bestaan als vangnet voor de sociaal zwakkeren in de samenleving. Ruimtelijke ordening blz. 59 Het toerisme wordt gestimuleerd door het kenmerk “Cittaslow.” Dit is een motivatie en een impuls om de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren. Het Apeldoorns Kanaal biedt veel mogelijkheden. Het zou goed zijn de waterzuivering te verbeteren en de brug bij de Kloosterweg beweegbaar te maken. De centrumontwikkeling in Heerde en Wapenveld gaan ons in ziens te langzaam. Wij wachten op voorstellen van dorpsplan Wapenveld inzake de ontwikkeling. Wanneer komt er een dorpsplan Heerde? De realisatie van de hoogwatergeul ligt op schema. Hoe loopt het af met alle projecten die besproken zijn en wat zal de bijdrage van de provincie zijn? Bouwen: De leges gaan tegenvallen in 2013. Hoe gaan we om met de inbreidingslocaties? Per locatie: Aanvraag en vergunningsopbrengst: 20.000 euro. Binnen wettelijke kaders moet het mogelijk zijn om zeker 20 locaties in onze gemeente te benutten. Krimp zonder scheuren: Dit project is in het verleden veel besproken. Er is nog veel meer mogelijk om grond en gebouwen te verkopen. Wij wachten de voorstellen af. Beheer openbare ruimte: De Veluwelijn blijft achter bij de verwachting. We hebben nog steeds te maken met lege bussen en een verkeerde route. Het zal op deze wijze nooit leiden tot verbetering. Als deze trend zich door blijft zetten moeten we rekening houden met opheffing. De rotondes in onze gemeente kunnen beter aangelegd worden. De voorstellen van het college zijn tot nu toe niet aanvaard. Onze wens is bovendien dat alle rotondes fietsveilig gemaakt worden. Maar met deze wens is tot op heden niets gedaan. Wij wachten nieuwe voorstellen af. Algemene dekkingsmiddelen blz. 85 Veelbesproken zijn de inhuurbureaus en de kosten hiervan. De laatste tijd zien wij het inhuren van bureaus steeds meer een trend worden terwijl de positieve effecten hiervan laag zijn. Wanneer stoppen we hier mee en gaan we selectief te werk om kosten te besparen? Wij hopen in deze financieel moeilijke tijd dat de kosten in onze gemeente niet stijgen maar dat er oplossingen komen die de kosten beheersbaar houden. Wij wensen u allen Gods zegen toe. 01-11-2012 Wim de Weerdt Henk Dijkslag Jan Bijsterbosch Voor verdere informatie zie onze website: www.gbpheerde.nl

Algemene Beschouwingen PvdA Compliment aan het college over het feit dat de financiële stukken er nu anders en veel beter uitzien dan zo’n 6 jaren geleden. En datzelfde compliment geldt natuurlijk ook voor de betrokken ambtenaren van de gemeente Heerde. Er is geluisterd naar suggesties die in voorgaande jaren ter verbetering zijn gedaan. Het resultaat mag er zijn! Wat ons als PvdA deugd doet is dat er een begroting ligt die wat betreft de huidige situatie op orde is. Met als kanttekening dat een aantal voorgenomen bezuinigingen nog moeten worden doorgevoerd. Dat die bezuinigingen doorgang moeten vinden staat voor ons vast. Vooral vanwege het feit dat het evenwicht nogal fragiel is en dat geldt ook voor het toekomstperspectief. Wat betekent het doorrekenen van het nieuwe regeerakkoord tussen VVD en PvdA voor de gemeente Heerde? De voorzitter van de VNG liet zich over de implicaties van het regeerakkoord voor de individuele gemeenten zeer bezorgd over uit. Er hoeft maar een iets andere wind te gaan waaien vanuit het Haagse en alles komt er weer anders uit te zien. Dat geldt ook voor andere eventuele tegenvallers.Te denken valt aan de onderwerpen:

• • • • •

Zwembad

•

Gemeentelijke objecten (bijvoorbeeld vrijkomende scholen) die niet of moeilijk te verkopen zijn. Het zou een goed idee zijn om op een andere manier hiernaar te kijken. De oorspronkelijke gedachte was de vrijkomende locaties te bebouwen met huizen. Nu, mede gelet op de huizenmarkt, zou het misschien verstandiger zijn veel meer in te zetten op de herbestemming van panden. Het behoud van deze panden komt ook de leefbaarheid en de historie van de gemeente ten goede.

Bibliotheek Besparingen op de WMO De drie decentralisatie opdrachten: de Jeugdzorg, de Wet Werken naar Vermogen en de AWBZ. Tegenvallende opbrengsten uit te verkopen onroerend goed (met daarbij de vraag wat verkoop je wel en wat niet? Willen we Villa Jacoba verkopen of niet?)

De PvdA doet niet aan doemdenken maar is realistisch. De bomen groeien niet meer zoals voorheen wel eens werd gedacht tot aan de hemel. Het is zaak om het beschikbare geld doordacht en verantwoord te besteden zodat er ook op langere termijn een rendement is te verwachten. Van dit gegeven mag geen verlammende werking uitgaan zodat er helemaal niets meer gebeurt. Wat ons betreft minder van ‘hier en nu' en meer naar het 'toekomstgericht denken en kijken en het toekomstig belang zwaar laten wegen'. Er komen grote uitdagingen aan om op te pakken: de veranderingen in het jeugd domein, de nieuwe participatiewet en niet te vergeten de veranderingen rondom de AWBZ. Wat de bezuinigingen betreft: het vet gaat van de botten, alle programma’s over de hele linie worden versoberd. En dat zal pijn doen, maar het is de enige mogelijkheid om de gemeentelijke financiën ook op termijn gezond te houden. Wij zijn ingenomen met het feit dat de huidige markthuur wordt opgezegd en dat de markt op termijn verplaatst wordt naar het echte hart van het dorp. De ontwikkelingen die gaande zijn m.b.t. het Dorpsplan Wapenveld maar ook voor het centrum van Heerde geven ons als PvdA een goed gevoel. De uitkomsten van het onderzoek dat de ROVA op dit moment uitvoert mbt het gemeentelijk onderhoud zullen door ons kritisch worden bekeken en gevolgd. Voor de PvdA is het vooral van belang dat de gemeente bij het outsourcen van taken alert blijft met betrekking tot de positie van Felua en anderen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. ‘Outsourcen’ mag nooit tot gevolg hebben dat de gemeente banen weggeeft waar juist deze doelgroepen geplaatst zouden kunnen worden.

Ik zou verder willen stilstaan bij een aantal belangrijke onderwerpen die ons inziens meer en betere aandacht behoeft. Dat betekent overigens niet dat daar dan dus ook altijd extra geld voor moet worden vrijgemaakt.

De onderwerpen: 1. 2. 3. 4.

Duurzaamheid en CittaSlow Re-integratie Jeugdbeleid, jeugdwerkloosheid en armoede onder de opgroeiende jeugd Recreatie en toerisme

Ad 1: Duurzaamheid en CittaSlow Duurzaamheid is in Heerde een betrekkelijk nieuw onderwerp dat raadsbreed een groot draagvlak heeft. Dat bleek uit de activiteiten rondom de raadswerkgroep die enige tijd actief is geweest. Het leefde en bewoog toen rondom de duurzaamheid. Maar sinds is afgesproken dat de duurzaamheid 1 x per jaar in de begroting terug komt is het stil, veel te stil! Het aanwijzen van een coördinerend college lid heeft niet de verwachte/gehoopte 'schwung' gebracht ... Er worden door ons verschillen geconstateerd tussen de H2O gemeenten die niet verklaarbaar zijn. Gelet op het draagvlak binnen de raad en het feit dat Heerde sinds kort CittaSlow gemeente is zou Heerde per definitie binnen dit samenwerkingsverband altijd voorop moeten lopen. Dat is niet het geval en dat moet echt anders. Ook vinden wij het onverklaarbaar dat Heerde niet meedoet aan het implementeren van eenvoudige landelijke instrumenten die geen geld kosten maar wel van belang zijn bij het duurzaamheidsbeleid (de CO2uitstootmeting en de energiemeter) . De PvdA vindt duurzaamheid en CittaSlow belangrijk voor Heerde en wil structureel op hoofdlijnen mee denken en meepraten. Daarom stelt zij voor de onderwerpen duurzaamheid en CittaSlow minstens een keer per jaar op de agenda te zetten van de Cie zodat we voldoende tijd vrij maken om er structureel mee om te gaan als het gaat om het zetten van stapjes in de goede richting ( bijvoorbeeld plaatsen van bankjes bij de wadi’s en het aanpassen van het zaai-en maaibeleid bij in eerste instantie nieuwe grasbermen waardoor er een grotere diversiteit aan planten en bloemen op treedt) Een tweede voorstel is dat een collegelid wordt aangewezen die specifiek ‘duurzaamheid’ in zijn portefeuille heeft, daar de verantwoordelijkheid voor draagt en het aanspreekpunt voor is. Als collegepartij willen we niet meteen een motie indienen maar eerst het standpunt van het college daarover afwachten. Ad 2: Re-integratie. Helaas is het zo dat niet iedereen aan het arbeidsproces deelneemt in deze tijd van crisis en bezuinigingen. Mensen die gebruik maken van een uitkering zoeken naar werk, studeren om hun kansen op werk te vergroten of doen vrijwilligerswerk. A;thans, dat zou het uitgangspunt moeten zijn…… De druk op de budgetten neemt toe. De PvdA vindt het belangrijk dat de basis, de bodem, van het systeem in stand blijft. Daar kan en mag wat ons betreft niet op bezuinigd worden. De PvdA zou graag een kleine nuanceverschuiving willen zien in die zin dat iets meer gekeken wordt naar de plichten van uitkeringsgerechtigden en dat er consequenties aan vast zitten als zij zich niet houden aan deze plichten. De gemeente Heerde wordt steeds meer gekort op het geld dat we van rijkswege hiervoor krijgen, dat is mede een reden om de plichten iets meer naar voren te halen.. De gemeente Heerde zal het sociaal aanbesteden veel meer en frequenter dan nu moeten toepassen, het zou een onderwerp van gesprek en deel van de afspraak moeten zijn met bijna alle contractpartners van de gemeente. Alleen op die manier zorgen we ervoor dat we, als de crisis voorbij is, de mensen die nu noodgedwongen aan de kant staan actief houden zodat ze zodra er weer werk is ook daadwerkelijk aan de slag kunnen. Het hebben van een collegelid die gemeentebreed en collegebreed bevoegdheden heeft is voor ons een wezenlijke randvoorwaarde. Ook hiervoor geldt dat wij morgen een concreet en helder standpunt van het college verwachten, zodat het niet tot een motie hoeft te komen.

Ad 3: Jeugdbeleid, jeugdwerkloosheid en armoede onder de opgroeiende jeugd.

De inspanningen rond het brede onderwerp van de Heerdense jeugd zijn bepaald goed te noemen. Wat er aan zit te komen rond de jeugdzorg in het kader van de decentralisatie is omvangrijk en uitdagend. Binnen die setting willen we vooral de aandacht richten op de toename van de jeugdwerkloosheid en het feit dat 1 op de 10 jongeren in armoede opgroeit. Het vertrouwen in eigen kunnen en het vinden van een weg in deze ingewikkelde prestatiemaatschappij worden door zowel voornoemde werkloosheid als armoede ernstig belemmerd. De PvdA heeft landelijk hierover een tweetal notities uitgebracht. Ik zal ze u straks verstrekken. De fractie wil beide notities graag behandeld zien op een vergadering van de Cie SL met daarbij een concreet voorstel van het college hoe met de inhoud van beide notities om te gaan binnen de gemeente Heerde of binnen het H2O. Wij zouden graag zien dat de gemeente haar voorbeeldfunctie recht doet door een forse meerderheid van de gemeentelijke vacatures te laten invullen door personen onder de 27 jaar. Een bijkomend voordeel is dat de leeftijdsopbouw van de gemeentelijke organisatie wat evenwichtiger zou worden en er fris bloed en nieuwe kennis de organisatie binnenkomt. Een motie houden we achter de hand op dit laatste onderdeel, we rekenen op een positief standpunt van het college. Ad 4: Recreatie en toerisme. Een onderwerp dat in Heerde al de nodige jaren speelt en dat ook al de nodige tijd en geld gekost heeft. Het is een belangrijk onderwerp omdat juist daar voor ons de kansen lijken te liggen. Het is weliswaar zo dat het onderwerp in de portefeuille van een wethouder zit maar er zijn raakvlakken met andere portefeuilles. Wij zouden graag zien dat ook hier, gelet op het belang van het onderwerp, een projectcollegelid wordt aangewezen die gemeentebreed en portefeuilleoverstijgend kan en mag acteren. Een voorbeeld: Stel dat het oude gemaal van het Waterschap Veluwe in Wapenveld, in combinatie met het nieuwe moderne gemaal daarnaast een functie zou krijgen als bezoekerscentrum. De PvdA Heerde zou daar een groot voorstander van zijn overigens. Dat zou dan een geweldige extra aantrekkelijke plek zijn voor andere economische activiteiten en recreatieve trekkers (bijvoorbeeld horeca, outdoor). Dat heeft weer effect op de RO ter plekke enz enz. In bovenstaande zie ik een duidelijke parallel tussen het VVD PvdA regeerakkoord en onze situatie hier. Pijnlijke heldere toekomstgerichte keuzes zijn ook bij ons in Heerde onontkoombaar in de komende jaren.

De rode draad bij alle veranderingen waar we mee geconfronteerd worden is dat we veel meer samen moeten doen, goede verbindingen moeten maken tussen verschillende partijen. We mogen ons gelukkig prijzen dat er in Heerde de nodige vrijwilligers zijn die samen de drijvende kracht vormen waar op ons verenigingsleven drijft. Dat geldt ook voor alle mantelzorgers die in onze gemeente hun naasten helpen. Die naaste kan een familielid zijn, maar ook een buurman of buurvrouw. We zouden daar vaker bij stil moeten staan. Een verbinding zien tussen de zogenaamde ‘stip op de horizon’ en lokale bedrijvigheid en werkgelegenheid is eenvoudig, er een zoeken tussen ‘de stip op de horizon’ en duurzaamheid en CittaSlow is wat gecompliceerder maar wel belangrijk. Euro’s die we te besteden hebben voor de jeugd moeten ook daadwerkelijk bij de jeugd terechtkomen, de euro’s in de zorg moeten ook daadwerkelijk gebruikt worden voor handen aan het bed. Verbinding (en verbondenheid en gezamenlijkheid) moeten we ook in Heerde nog meer gaan zoeken. Het is goed te zien dat het college met ondernemers spreekt over ontwikkelingen in de beide centra. Dat geldt ook voor de gebruikers en omwonenden van het toekomstige MFA Oost die in gesprek zijn met de gemeente maar vooral ook met elkaar. Het opkomend besef dat men niet altijd voor alles meteen naar de gemeente moet wijzen maar dingen gezamenlijk moet en kan oppakken is bemoedigend.

Tot zover de bijdrage van de PvdA.

Jongeren aan het werk! PvdA-plan tegen de jeugdwerkloosheid Het zou je maar gebeuren. Klaar met je opleiding en vol goede moed op zoek naar een baan, en dan helemaal niets kunnen vinden. Vanuit je studentenflat terug naar pa en ma omdat je zonder inkomen zit. Barstensvol met ambitie maar zonder de kans om jezelf waar te maken. Dat overkomt momenteel ruim 1 op de 10 jongeren in ons land. De jeugdwerkloosheid is de afgelopen periode bijna verdubbeld. En het kabinet Rutte heeft voornamelijk toegekeken en niets gedaan. Het actieplan Jeugdwerkloosheid van voormalig staatssecretaris Jetta Klijnsma dat positief geëvalueerd is wordt is nota bene stopgezet. Het Eindrapport Evaluatie Actieplan Jeugdwerkloosheid waarschuwde al dat alle jongeren die geholpen zijn door het actieplan uit 2009 per 2012 te maken krijgen met grote bezuinigingen, en borging van de kennis van de afgelopen jaren moeilijk zal zijn. Toch zette regering Rutte alle financiering van het Actieplan per 1 januari 2012 stil. Inmiddels is de jeugdwerkloosheid van 6% naar 10% gestegen, en onder allochtone jongeren is de werkloosheid zelfs 30%. Wederom bestaat het gevaar van een ‘verloren generatie’. De International Labour Organization (ILO) waarschuwt in haar rapport Eurozone Job Crisis dat de jeugdwerkloosheid in ons land harder oploopt dan in de andere Europese landen. In buurlanden Duitsland en België is de werkloosheid onder jongeren juist aan het dalen. Terwijl ook Nederland de afspraak met andere EU lidstaten heeft ondertekend om de jeugdwerkloosheid in Europa te bestrijden, doet de regering in de praktijk niets. Integendeel, jongerenprogramma’s worden juist afgeschaft. Naast het succesvolle Actieplan Jeugdwerkloosheid werd ook de Wet Investeren in Jongeren (Wet WIJ), ook een initiatief van Balkenende IV om de jeugdwerkloosheid te bestrijden, door het kabinet Rutte per 1 januari 2012 afgeschaft. Steeds meer taken op het gebied van arbeidsmarktbeleid komen ook bij de gemeenten en arbeidsmarktregio’s te liggen zonder dat ze daarvoor de benodigde middelen krijgen. Het effect: duizenden jongeren zonder baan. In tegenstelling tot de huidige regering legt de Partij van de Arbeid zich niet neer bij het groeiende aantal werkloze jongeren. Want juist in tijden van crisis waarin we iedereen nodig hebben kunnen we het ons niet veroorloven om een verloren generatie op te laten groeien. In plaats van werkloze jongeren de rug toe te keren presenteert de Partij van de Arbeid daarom een plan waarmee zij eerder een nieuwe baan kunnen vinden óf langer door kunnen leren om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten:

1

Actieplan Jeugdwerkloosheid – korte termijn 1. Na 3 maanden een werk-leeraanbod voor werkloze jongeren De Partij van de Arbeid wil dat iedere jongere die 3 maanden werkloos is door gemeente een aanbod tot stage, een leerwerkplek, baan of scholing krijgt. In Finland en Zweden zijn hier uitstekende resultaten mee behaald, een jongere krijgt in die landen een persoonlijke kwaliteitentest, een baanplan, en vervolgens de ‘jeugdwerkgarantie’. De jeugdwerkgarantie is een stage, leer-werkplek, baanaanbod of een academische- of praktische opleiding. De afgelopen jaren hebben de speciale jongerenloketten bij de UWV Werkpleinen ook goede resultaten geboekt met een dergelijke aanpak, gemeenten moeten - in regionaal verband - bekijken hoe zij een dergelijk apart loket open kunnen houden. Dit maatwerk blijkt zeer effectief om jeugdwerkloosheid te bestrijden. Het is onbegrijpelijk dat het vorige kabinet hier geen voorbeeld aan heeft willen nemen. Dit actiepunt is in lijn met de aanpak van de Wet Investeren in Jongeren uit 2009, waarin werd bepaald dat gemeenten werkloze jongeren tot 27 jaar een werkleeraanbod zouden doen: een aanbod van werk, scholing of een combinatie van beiden. De Partij van de Arbeid wil dit plan terug op tafel en heeft hier voor 2013 € 150 miljoen voor gereserveerd. 2. Stimuleer doorleren De PvdA wil opschorting van de geplande invoering van de langstudeerboete en wil deze beboeting van studenten uiteindelijk ook niet ingevoerd zien. Daarnaast wil de PvdA dat een tweede bachelor- of masterstudie weer volgens het reguliere wettelijke collegegeld gedaan kan worden. Het niet invoeren van de langstudeerdersmaatregel en het afschaffen van het duurdere instellingscollegegeld voor een tweede studie maakt langer doorstuderen aantrekkelijker. Het heeft weinig nut jongeren nu te stimuleren zo snel mogelijk op de arbeidsmarkt te komen. Jongeren leren gemakkelijk en hebben er het langst profijt van. Daarom wil de Partij van de Arbeid ze de mogelijkheid geven om door te leren. Belemmeringen hiervan nemen we dus weg. Blokkeer niet studenten die extra vakken willen volgen of bestuurlijke en maatschappelijke ervaring willen opdoen, met boetes voor langstudeerders als gevolg. De Partij van de Arbeid maakt keuzes die studenten helpen langer door te studeren tijdens de crisis. Er komt geld beschikbaar om te zorgen dat jongeren die direct werkloos dreigen te worden na het verlaten van de schoolbanken, een jaar langer op school kunnen blijven. De gemeenten zien daarop toe en bieden ondersteuning. Onder hele strikte voorwaarden is de PvdA voorstander van doorleren met behoud van uitkering. Dit geldt alleen als de opleiding de kans op werk vergroot, bijvoorbeeld

2

door een specialisatie of de keuze voor een richting waar veel vraag naar is op de arbeidsmarkt. De doelgroep die hier gebruik van zou mogen maken, beperken we tot langdurig jonge werklozen, die zonder startkwalificatie thuis op de bank zitten of de aansluiting hebben gemist door bv. een tienerzwangerschap. Ook wordt de duur van de opleiding beperkt. 3. Convenant met lagere overheden: zelf jongeren in dienst nemen Voor de korte termijn willen we snelle actie samen met de lagere overheden. Als wij als overheid werkgevers aanspreken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en oproepen jongeren en mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen, dan moet de overheid zelf het goede voorbeeld geven. Gemeenten, provincies, waterschappen en de Rijksoverheid committeren zich aan het creëren van extra leerwerkplekken, ervaringsplekken en startersfuncties voor jongeren. Kleinere gemeenten of regio’s zouden ook een gezamenlijk traineetraject kunnen ontwikkelen, als de eigen organisatie te klein is voor deze extra inspanning. Met name werkloze afgestudeerden zouden op deze manier werkervaring op kunnen doen. Ook de PvdA als politieke partij committeert zich aan deze doelstelling. 4. Intensivering baangarantie-trajecten in zorg en techniek In sectoren waar nu – maar ook in de toekomst - veel vraag naar arbeidskrachten is, moeten baangarantie-trajecten geïntensiveerd worden. Opleidingen en brancheorganisaties moeten dit soort trajecten samen invullen en aanbieden. Om de opleidingen betaalbaar te houden, valt er te denken aan een geleidelijke verschuiving van opleiding naar werk met eenzelfde verschuiving van financiering van opleiding naar werkgever. Leerlingen beginnen met vier dagen school en werken één dag in de week in de zorg of techniek. Dit verschuift naar één dag opleiding en vier dagen werken. Werkgevers zijn op deze manier meer betrokken bij de ontwikkeling van hun werknemers, kunnen sturen op behoefte in de organisatie en investeren in de toekomst van het eigen bedrijf. 1. Ervaringscertificaten voor jongeren Jongeren worden gestimuleerd vaker Ervaringscertificaten aan te vragen. Met een dergelijk certificaat kan een werkloze jongere aan een werkgever laten zien wat hij/zij naast zijn diploma nog meer te bieden heeft. Dit kunnen competenties zijn die zijn opgedaan tijdens een stage, een bijbaan of vrijwilligerswerk. Dit verhoogt de kans op een baan. Werkgevers en opleidingen worden beter voorgelicht over het Ervaringscertificaat. 6. Werkpools ook voor jongeren Medewerkers zoeken en vinden is tijdrovend en kostbaar, vooral voor kleine bedrijven. Met een werkpool per sector kunnen kleine bedrijven veel sneller en met minder risico, en dus kosten, werknemers vinden. En wie werkt zoekt, kan gemakkelijker een (nieuwe) werkgever vinden. Deze werkpools staan open voor iedereen, dus ook voor jonge werknemers. Om jongeren de kans te geven bij

3

meerdere bedrijven in de keuken te kijken, zouden ook stages of traineeships vanuit de werkpool vervuld kunnen worden. De sectoren beheren de werkpools zelf. Actieplan Jeugdwerkloosheid – lange termijn 7. Verbeter de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt De Partij van de Arbeid wil de aansluiting tussen opleiding en arbeidsmarkt. Er is nu veel ‘mismatch’, waardoor er onnodige werkloosheid bestaat onder jongeren. Het aanbod van opleidingen is onoverzichtelijk groot geworden, terwijl een gedeelte arbeidsmarktrelevantie mist. Mede daardoor kiezen jongeren niet altijd de meest kansrijke opleiding, terwijl scholen ook niet worden gestimuleerd om de kansen op baankansen te vergroten. Bij ongewijzigd beleid zal de mismatch verder toenemen, terwijl we weten dat er grote arbeidstekorten aankomen in de zorg en techniek. Kinderen moeten al op jonge leeftijd enthousiast gemaakt worden voor beroepen waar een grote vraag naar is op de arbeidsmarkt, er moet meer geïnvesteerd worden in bijscholing en zij-instroom moet makkelijker mogelijk gemaakt worden. Daarnaast stimuleren wij onderwijsorganisaties opleidingen aan te bieden waar daadwerkelijk vraag naar is. Een betere aansluiting op de arbeidsmarkt realiseren we door de onderwijsinstanties financieel te belonen waarvan leerlingen en studenten relatief snel een baan vinden. Momenteel vindt financiering plaats op basis van studentenaantallen, wat opleiden voor werkloosheid mogelijk maakt. Op lange termijn moeten Regionale Opleidingscentra (ROC’s) zich gaan specialiseren en samenwerken, waardoor de kwaliteit verbeterd wordt. Dit proces moet wel worden ondersteund door een OV-kaart voor minderjarige MBO’ers, aangezien zij verder zullen moeten gaan reizen. Ook wil de PvdA 20.000 extra stageplaatsen voor MBO’ers creëren. Bij instellingen moet meer aandacht komen voor sollicitatietraining, brief schrijven, een oriëntatie op de banenmarkt, et cetera. Op korte termijn moet de overheid daarom de instroom voor opleidingen waar geen vraag vanuit de arbeidsmarkt is beperken. Er moet een sluitende aanpak voor de tekorten in de technische sector komen. Het wordt steeds moeilijker technische vacatures in Nederland te vullen. Dat is slecht voor onze concurrentiepositie. Werkgevers weten wat ze zoeken; de overheid moet hen actiever de helpende hand bieden om jongeren de benodigde scholing te geven, in en buiten het bedrijf. De overheid moet technische scholing fiscaal stimuleren. Om afgestudeerden aantrekkelijker te maken en naar de wensen van werkgevers te vormen moeten stages of ervaringsplekken verplicht onderdeel van de opleidingen worden. Dit geldt zeker voor de praktische beroepen in de techniek en de zorg. Dit kan op korte termijn in de lesprogramma’s worden opgenomen. 8. Pak vroegtijdig schoolverlaten aan De Partij van de Arbeid maakt zich ernstige zorgen over het bericht dat het afgelopen jaar ongeveer 40.000 jongeren hun opleiding te vroeg verlieten, zonder een diploma. Vooral op het MBO is dit een groot probleem, terwijl voor de betreffende jongeren zonder diploma de kans op een baan enorm slinkt. Toch heeft slechts één op de vijf 4

vroegtijdige schoolverlaters een gesprek met een afgevaardigde van de school (leraar of bestuur) over hun beslissing de school definitief te verlaten. Wij vinden te weinig inzet, omdat de risicogroep vroegtijdige schoolverlaters twee keer zoveel kans heeft om werkloos te raken en vijf keer vaker in de criminaliteit belandt. Er is actie nodig om vroegtijdig schoolverlaten zo veel mogelijk te voorkomen. De Partij van de Arbeid pleit voor verplichte ‘exit-gesprekken’ tussen een afgevaardigde van de school en de (potentiële) vroegtijdige schoolverlater, om de schooluitval alsnog te voorkomen. Ook kan de school dan een vinger krijgen achter de redenen voor de uitval, waarop kan worden ingesprongen en leraren van kunnen leren. Opleidingen moeten dan wel beschikken over een sluitend registratie- en leerling-volgsysteem en er moeten goede afspraken zijn met de leerplichtambtenaar. Maar zo ver mag het eigenlijk niet komen. Op school zouden zorgteams aanwezig moeten zijn, die leerlingen kunnen helpen met schulden of drugsproblemen. Een tussentijdse overstap naar een andere opleiding moet makkelijker worden, daarom zijn er meerdere instroommomenten nodig en moet er beter gekeken worden naar vrijstellingen. Door deze acties brengen we het aantal vroegtijdige schoolverlaters terug en vergroten het aantal jongeren met een startkwalificatie. Dit verbetert hun positie op de arbeidsmarkt, vermindert het aantal werkloze jongeren en is goed voor de productiviteit van onze economie. 9. Laat leerlingen nadenken over hun toekomstperspectief Al op de middelbare school moeten leerlingen door hun eigen school benaderd worden om hun toekomstperspectieven in kaart te brengen. In een persoonlijk gesprek wordt het toekomstperspectief en de mogelijkheden om verder te leren besproken. Leerlingen worden zo gestimuleerd niet te snel te stoppen met hun opleiding en door te leren, zodat hun kansen op de arbeidsmarkt toenemen. Daarnaast kan er goed gekeken worden naar studies die goed aansluiten op talent en interesse van de leerling. Dat voorkomt dat ze ook bij een mogelijke vervolgopleiding te snel uitvallen. Dat vraagt ook om een goede aansluiting van MBO-4 op het HBO. De drempel voor een vervolgberoepsopleiding moet waar mogelijk verlaagd worden, met instandhouding van de vereiste kwaliteit. Investeren in kennis en onderwijs en het bieden van mogelijkheden om talent verder te ontwikkelen is de slimste manier om snel uit de crisis te komen, zeker als dit mensen op termijn betere kansen biedt op de arbeidsmarkt.

5

Actieplan Armoede onder kinderen Voorkomen & Aanpakken

Nederland staat in de top tien van de rijkste landen ter wereld. Toch groeit één op de tien kinderen in Nederland op in armoede. 350.000 jongens en meisjes krijgen niet dezelfde kansen als veel van hun leeftijdgenootjes. Ze eten ongezonder, dragen versleten kleding, sporten minder en doen het vaak ook minder goed op school. In een beschaafd land als het onze zou dat niet mogen voorkomen. De afgelopen jaren is de situatie voor deze kinderen niet verbeterd maar helaas verslechterd. De koopkrachtcijfers lieten deze week zien dat onder het kabinet Rutte de koopkracht van de rijkste 10% van de huishoudens gestegen is, terwijl de koopkracht van mensen rond de armoedegrens flinke klappen heeft gekregen. Tel daar de forenzentaks en de bezuinigingen op de kinderopvang bij op en het wordt al snel duidelijk dat het voor deze mensen steeds moeilijker wordt om rond te komen. Slachtoffer hiervan zijn bovenal de 350.000 kinderen jongens en meisjes in Nederland in armoede opgroeien en daardoor met een valse start aan hun leven beginnen. De Partij van de Arbeid wil deze kinderen de kans geven die ze verdienen. Wij willen voor elk kind een gelijke kans op een goede toekomst. We presenteren daarom maatregelen om armoede te voorkomen en daar waar nodig aan te pakken:

1. Koopkrachtreparatie laagste inkomens Om de koopkracht van mensen met de laagste inkomens zoveel mogelijk op peil te houden na de klappen die ze te verduren hebben gekregen dankzij Rutte, introduceert de PvdA een verzilverbare heffingskorting van € 100 voor huishoudens met een jaarinkomen tot € 20.000 per jaar. 2. Aan het werk: Kinderopvang en woon-werkverkeer Werk is de manier om uit armoede te ontgroeien. Daarom staat werk ook voorop voor de Partij van de Arbeid. Door de forse bezuinigingen van het afgelopen kabinet op de kinderopvangtoeslag, wordt werken voor veel arme gezinnen alleen steeds moeilijker. Kinderopvang wordt onbetaalbaar en door de forenzentaks kunnen mensen eigenlijk woon-werkverkeer niet meer betalen. Zo komen ze nooit uit de armoede. Werk moet wel lonen. Daarom is de PvdA tegen de forenzentaks. Ook maken we het voor ouders weer betaalbaar om hun kinderen naar de opvang te brengen, door de bezuinigingen van Rutte op de kinderopvang terug te draaien, zodat ook arme gezinnen de kans krijgen mee te doen op de arbeidsmarkt. Daarnaast hervormen we het hele palet aan kindregelingen en kinderbijslag, zodat er twee regelingen overblijven. Eén gericht op het ondersteunen van de koopkracht van ouders met kinderen en één gericht op het stimuleren van participatie op de arbeidsmarkt. 3. Gemeentes bepalen inkomensbeleid zelf De PvdA wil af van de normering van het gemeentelijk inkomensbeleid op maximaal 110% van het wettelijk minimumloon, zodat de gemeente zelf de vrijheid heeft hun inkomensgrens voor het gemeentelijk minimabeleid zelf vast te stellen. Op die manier kunnen we er voor zorgen dat meer kinderen kunnen sporten en muziek kunnen maken. Dat is essentieel om mee te doen in de samenleving.

Vooral participatieregelingen via de categoriale bijzondere bijstand – denk aan stadspassen of declaratiefondsen – maken het mogelijk dat kinderen meedoen met hun leeftijdsgenootjes in de buurt en op school. Meedoen aan muziekles, een lidmaatschap van een sportclub of een cursus. Ook kan de gemeenten een vergoeding toekennen voor schoolkosten, zodat ook arme kinderen mee kunnen op schoolkamp, een schooltas of extra leermiddelen hebben. Onder categoriale bijzonder bijstand vallen ook een langdurigheidstoeslag, een collectieve ziektekostenverzekering via de gemeente, of een vergoeding voor de vervanging van apparatuur of meubilair - zoals een wasmachine, koelkast, televisie of bank. 4. Schulden voorkomen Schuldproblemen moeten eerder aan het licht komen, dat voorkomt grotere problemen later. Voorlichting en schuldhulpverlening aan jongeren kan door instellingen als het Nibud op scholen worden verzorgd. Jongeren moeten veel bewuster worden van de impact van een schuld. Branches die actief op jongeren adverteren moeten meewerken om schulden te voorkomen. Met verhuurders, energiebedrijven, zorgverzekeraars, telefoonmaatschappijen, en ook postorderbedrijven, worden gemeentelijke convenanten afgesloten om melding te maken van betalingsachterstanden van meerdere maanden. Malafide geldverstrekkers worden aangepakt zodat uitbuiting wordt tegengegaan. 5. Niet bezuinigen op schuldhulpverlening Steeds meer mensen kampen met schulden. Tot voor kort waren dat vooral mensen met een uitkering, sinds vorig jaar bestaat de meerderheid van degenen met een schuld uit mensen met een baan. Deze ontwikkeling is zorgelijk. Schulden leiden tot een sociaal isolement. Angst voor deurwaarders, minder gevoel van eigenwaarde en jarenlang buitengesloten worden zorgen ervoor dat zelfs vrijwilligerswerk een stap te ver is, de gezondheid in het geding komt en dat kinderen in gezinnen met schulden het slachtoffer worden. Een schuldhulpverleningstraject is voor mensen met veel schulden een kans om hun financiën en hun leven weer op orde te krijgen. De PvdA schrapt daarom de rijksbezuinigingen op de gemeentelijke schuldhulpverlening, waarbij ook de wachtlijsten worden aangepakt. 6. Belasting en boetes worden terugbetaald, maar wel binnen een redelijke termijn Een schuldhulpverleningstraject kan pas opgestart worden nadat de schulden aan de overheid (belasting en boetes) afbetaald zijn. Het betalen van je schulden aan de gemeenschap heeft voorrang, en dat is terecht! Boetes en belastingschulden moeten geheel afbetaald worden en daar valt niet over te onderhandelen De PvdA pleit, in geval van belastingschulden en niet-saneerbare boetes, voor afbetaling in redelijke termijnen en redelijke termijnbedragen wanneer kinderen in een gezin de dupe worden van de fouten van hun ouders. Het komt voor dat gezinnen met jonge kinderen geen gebruik kunnen maken van schuldhulpverlening of per maand te weinig overhouden, omdat ze in één keer te veel moeten betalen aan de belastingdienst en/of het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Het CJIB heeft een discretionaire bevoegdheid om in zeer schrijnende gevallen afspraken te maken over de betaling van de boete. Ondanks dat er kinderen opgroeien in gezinnen die de huur niet kunnen betalen, die eten halen bij de voedselbank en die geen gebruik kunnen maken van de schuldhulpverlening vanwege de boetes, heeft CJIB niet één keer gebruik gemaakt van deze discretionaire bevoegdheid. 7. Zonder ontbijt naar school Een kind moet ontbijten. Een kind moet zich een hele dag op school kunnen concentreren en heeft daar een goede basis voor nodig. Eén op de zes kinderen gaat soms zonder ontbijt naar school. 12 procent slaat het ontbijt één of twee keer per week over, en vier

procent zelfs vaker dan dat. Het moet in een fatsoenlijk land als Nederland onbestaanbaar zijn dat kinderen door gebrek aan geld thuis, zonder ontbijt naar school worden gestuurd. Mensen met een smalle beurs worden per 1 oktober nog eens extra geraakt door de Btw-verhoging. De dagelijkse boodschappen en de energierekening vallen nog duurder uit. De smalle beurs wordt nog smaller, maar dit laat de PvdA niet gebeuren. Wij willen koopkrachtbehoud voor mensen met de zwakste schouders. 8. Voedselbanken Het aantal klanten van de voedselbanken groeit in sommige delen van het land zo snel dat er wachtlijsten ontstaan. Wachtlijsten voor de voedselbank! Op dit moment maken inmiddels ruim 60.000 mensen gebruik van de voedselbank, onder wie vele kinderen. Voor een fatsoenlijk land als Nederland is dit beschamend. Om te zorgen dat deze voedselbanken wel voldoende eten kunnen leveren, wil de PvdA dat Nederland aanspraak moet maken op de voedseloverschotten van de Europese Unie.

9. Landelijk beslagregister Steeds vaker moeten mensen met problematische schulden rondkomen van een bedrag onder de beslagvrije voet. De beslagvrije voet is aangemerkt als het minimumbedrag dat een huishouden nodig heeft om te bestaan (90% bijstand), om hun vaste lasten en noodzakelijke dagelijkse boodschappen te betalen. Dit raakt ook veel huishoudens met kinderen. In de afgelopen jaren is de beslagwetgeving ingewikkelder geworden en zijn de bijzondere incassobevoegdheden van crediteuren uitgebreid. De diverse crediteuren – eventueel via gerechtsdeurwaarders – weten niet van elkaar of en zo ja hoeveel andere crediteuren al (loon)beslag hebben gelegd. Hierdoor kan het voorkomen dat een gerechtsdeurwaarder eerst een gerechtelijke procedure begint en daarna beslag legt op de inkomsten uit loon en er dan pas achter komt dat anderen dat ook al deden. De kosten voor de procedure en het beslag zijn dan al gemaakt en worden bij de schuldenaar in rekening gebracht. De Partij van de Arbeid pleit daarom voor een landelijk beslagregister, zodat er geen onnodige incassokosten boven op de schuld komen. Ook kan via het beslagregister beter in de gaten worden gehouden om mensen met schulden niet onder de beslagvrije voet terecht komen. 10.Kinderalimentatie voorrang boven andere schuldeisers De te betalen kinderalimentatie van minderjarige kinderen en studerende kinderen tot 23 jaar wordt bevoorrecht boven andere schuldeisers, met uitsluiting van de belastingdienst. Kinderen mogen niet het slachtoffer worden van de benarde financiële positie van de gescheiden ouders. Als er een keuze gemaakt moet worden welke schuldeiser als eerste betaald moet worden, komen deze schuldeisers na de onderhoudsplicht die de schuldenaar heeft ten aanzien van zijn of haar kinderen. Daarnaast zal een gescheiden ouder altijd een minimaal bedrag van 50 euro moeten betalen om te voldoen aan zijn onderhoudsplicht.

Algemene beschouwing D66 d.d. 05-11-2012 Geachte voorzitter, college, mederaadsleden, dames en heren op de publieke tribune, pers en aanwezige ambtenaren. Voor u ligt de begroting 2013 en de perspectiefnota 2013 – 2016. Ook dit jaar ontbreekt weer elke visie en ook nu weer is de begroting met veel plak- en knipwerk sluitend gemaakt. Voor D66 is dit onacceptabel en ik kan u ook dan nu al aangeven dat wij deze begroting op alle punten zullen afkeuren. De rek is er wat ons betreft uit. De in de begroting weergegeven plus van € 249.000,-- is door de afgelopen week van het college ontvangen toelichting op de bezuinigingen uit “Krimp zonder Scheuren” niet realistisch, omdat het college nu al aangeeft dat vele taakstellingen voortgekomen uit “Krimp zonder Scheuren” in 2013 niet gerealiseerd kunnen worden. Deze taakstellingen zijn vaak nog niet eens uitgewerkt en D66 houdt haar hart vast voor ook de daarop volgende jaren. Overigens is dit niet de eerste keer dat wij onze grote zorg uitspreken over de financiële positie van Heerde! De verwachte korting volgens de memo septembercirculaire voor 2013 wordt geschat op € 220.000,Ook dit is in de begroting niet meegenomen ( Het is toch nog niet zeker). Er is een negatieve correctie van de provincie op “Krimp zonder Scheuren” van € 437.000,--. De bouwleges zijn volgens D66 ook voor de komende jaren veel te hoog ingeschat. Zonder evt verdere tegenvallers in 2013 zou een simpele doorrekening van alleen deze drie punten het positieve saldo van € 249.000,-- doen wijzigen in een negatief saldo van ruim een half miljoen. In de jaren 2014 – 2016 voorziet D66 grote afschrijvingen op de grondexploitaties, m.n. door de stagnerende woningbouw en het overschot aan bedrijfsterreinen. De opbrengsten van de vrijkomende locaties in de meerjarenprognoses laten nog steeds een stijgende trend zien. Zo krijg je een begroting altijd kloppend. We moeten ons afvragen of deze vrijkomende locaties überhaupt nog wel een bestemming krijgen en wat brengen deze locaties vervolgens dan nog op. Jezelf rijk rekenen lijkt ons op dit moment niet erg gepast. Daarnaast zijn wij op dit moment een van de weinige gemeenten in Nederland waar nog niet is afgeschreven op de grond. Een ander enorm risico lopen we met ons bedrijventerrein H2O. Uit een onderzoek in 2004 blijkt dat het maximale risico dat we lopen € 700.000,--. Indien je dit in een begroting opneemt, dan neem je jezelf echter niet serieus. Echter mensen het is geen 2004 meer en het risico rond H2O lijkt inmiddels opgelopen naar jaarlijks € 700.000,--. Er is afgelopen jaar met geld gegooid, kijk maar eens naar onze kunstgrasvelden. Dit gaat ook in 2013 nog gedeeltelijk door. Dit college heeft geen grip meer op hun eigen gevoerde beleid. Het lijkt er op dat dit college een toekomstig college in 2014 op gaat zadelen met grote financiële problemen. Het college wil gewoon voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2014, alle grote projecten er door heen hebben. Wat daarna gebeurt lijkt niet belangrijk, maar pas dan zal de ellende bovenkomen van dit gevoerde beleid.

Beschouwingen zijn er om richting te geven aan het beleid voor de komende jaren. De fractie van D66 wil hier graag een bijdrage aan geven door onze aanbevelingen met u te delen: 1. Geef een andere invulling aan de samenwerking binnen H2O-verband. Na bestudering van het nieuwe regeerakkoord lijkt alleen fusie van meerdere gemeenten nog een reële optie. Het regeerakkoord geeft aan dat er gestreefd gaat worden naar gemeenten van minimaal 100.000 inwoners. Wellicht is het verstandig om nu ook Epe en Elburg in het onderzoek te betrekken. We kunnen beter zelf het initiatief nemen dan te wachten op een opdracht van hogerhand. 2. Breng de grondexploitaties terug naar reële waarden. Breng vervolgens in kaart wat dit voor onze gemeente zou kunnen gaan betekenen. 3. Probeer alle taakstellingen uit de notitie “Krimp zonder Scheuren” te onderbouwen en van een uitvoeringsprogramma te voorzien. Laat ook 2013 niet zomaar voorbij gaan. 4. H2O bedrijventerrein. D66 wil voorstellen om een onafhankelijk onderzoek te laten plaatsvinden om de risico’s voor onze gemeente in kaart te brengen indien er niets of bijna niets meer verkocht gaat worden. Zijn we dan überhaupt nog wel in staat deze last te dragen? Wederom is ook in 2012 geen kavel verkocht. 5. Neem een besluit over het zwembad. Bij het zwembad in Hattem staat meerdere avonden per week de parkeerplaats leeg. Kijk of we hier terecht kunnen met Octopus en sluit het zwembad op zeer korte termijn. 6. Toekomstvisie 2025. Deze visie zou elke 2 jaar geactualiseerd worden, maar tot op heden is er nog geen initiatief genomen. Er ontbreekt gewoon een visie op meerdere werkvelden, dus ga er mee aan de slag. 7. Heroverweeg de bezuiniging op Kunst en Kultuur. Zij komen er in de komende jaren wel erg bekaaid af. We moeten de ontwikkeling van onze burgers niet onmogelijk maken. 8. Wanneer wij kijken naar het regeerakkoord zoals deze er nu ligt dan zullen wij nu al moeten anticiperen op de kortingen op het gemeentefonds die onze nieuwe regering voor ogen heeft, gemeente zonder bijbehorend alsook de gevolgen van delegatie van taken naar de budget. We kunnen de rekening niet altijd bij onze burgers neer leggen. 9. D66 wil het college nogmaals uitnodigen om te kijken naar de grootschaligheid van onze MFAOost. Vanuit de landelijke politiek worden onze plannen niet meer gedragen. Bijna alle politieke partijen pleiten voor kleinschalig onderwijs. Binnen niet al te lange tijd loopt het leerlingenaantal binnen het basisonderwijs terug met een kleine 25%. Heeft in dit digitale tijdperk over 10 jaar een bibliotheek nog wel bestaansrecht? We moeten ons wel realiseren dan we deze accommodatie willen gaan afschrijven in 60 jaar, maar de lasten hiervan zullen mogelijk gedragen moeten worden door steeds minder gebruikers. 10. Toerisme. Waar blijft ons promotieteam? In het voorjaar heeft D66 al aangegeven dat het wel erg lang gaat duren. Weer een jaar weg. Volgens ons staat recreatie en toerisme bij een ieder van ons toch op plaats nummer 1. Betrek het bij de discussie over de Centrum Visie. D66 pleit voor een integrale aanpak. Laat burgers en ondernemers hier meer in participeren. Willen de

inwoners een afsluiting van de Zuidweg, wat heeft dit voor gevolgen voor de uitwerking van de centrumvisie, verkeerscirculatie? Uit recentelijke bijeenkomsten blijkt dat er ideeën en enthousiasme genoeg is. Stel ook hier een budget voor beschikbaar (zoals voor de Dorpsraad Wapenveld) . Dit levert meer op dan dure rapporten. Kijk naar wat ondernemers nodig hebben. Wat wil de toerist? 11. Economie. Wanneer u nu kijkt naar de activiteiten die verricht moeten worden voor economische ontwikkelingen ( zie blz 32 en 33 van de perspectiefnota) dan lijkt hier werk te liggen voor wel een hand vol medewerkers. De huidige formatie is slechts 0,5 fte. Er zal gekeken moeten worden hoe we dit meer body kunnen geven. 12. Er zijn is deze raadsperiode veel nota’s gemaakt die veel geld hebben gekost: structuurvisie, visie Kerkdijk, Citta Slow, Gebiedsontwikkeling Veessen/Wapenveld, accomodatiebeleid, recreatie en toerisme, WMO-rapport etc. Met veel rapporten is weinig of niets gedaan. Met het WMOrapport is zelfs helemaal niets gedaan. We zien door de bomen het bos niet meer. We lezen heel veel hetzelfde, maar daarnaast ook heel veel tegenstrijdigheden. Stop dus met het over de balk gooien van zoveel gemeentelijke gelden. D66 mist een integrale aanpak. Toon als college lef! Benoem speerpunten (SMART) en maak met de Raad afspraken over het monitoren van de te behalen resultaten. 13. Geef burgerparticipatie nog meer een gezicht. We hebben allen kunnen zien hoe burgerparticipatie uitstekend heeft gewerkt bij de plannen rond de MFA-Oost wat betreft de omwonenden. Dit proces ging toch wel wat soepeler dan bij de BSHW. Zoek door participatie ook meer draagvlak bij de burgers. Zij zijn in onze ogen te weinig betrokken bij “Krimp zonder Scheuren” en de aangekondigde nieuwe bezuinigingen. Het enige argument bij het college: ”Er is geen tijd voor”. 14. Tot slot: ook raadsleden worden vaak in een veel te laat stadium betrokken bij voorgenomen besluiten. We moeten te veel uit de krant vernemen. Neem b.v. recentelijk nog de evt privatisering gemeentewerf. Ik nodig het college dan ook uit. U staat er niet alleen voor. Doe het samen: college, raad, burgers en ons ambtelijke apparaat. Zo zullen we komen tot goede en gedragen beslissingen voor deze gemeente. Namens de fractie van D66

Henk Hulsebos

VZ, We leven in een tijd van overweldigende ontwikkelingen. Een keerpunt ook, het wordt nooit meer zoals we gewend waren en we zullen moeten schakelen, snel schakelen. Voor ons staat de vraag staat centraal hoe we in onze lokale economie het hoofd boven water houden en hoe we beter uit de strijd komen. Het drijfzand waarin we ons lijken te bevinden is duidelijk merkbaar bij het lezen van de Begroting. 2 dingen hebben onze aandacht. Ten eerste het “pijnpuntenlijstje” van door bezuinigingen getroffen voorzieningen. Ten tweede speelt de noodzaak van duurzaam beleid . Beide zaken zijn urgent. 1. Bezuinigingen Veel bezuinigingen zijn niet bepaald zachtzinnig op het bord van de gemeenten gelegd, en dat proces lijkt ook met het komend kabinet niet ten einde. Dat door de bezuinigingen toch een aantal voorzieningen die er in Heerde wel degelijk toe doen, kopje onder gaan, is bijzonder pijnlijk. De voorzieningen die op het pijnpuntenlijstje staan: Gymnastiekvervoer Vluchtelingenwerk Bibliotheek Wapenveld Centrum jeugd en Gezin Wapenveld Onderwijscentra Electronisch kinddossier Sportstimulering maatschappelijke stage Aanpak huiselijk geweld Aanpak alcohol en drugsgebruik jongeren Peuterwerk Wijkbeheer Cultuurmakelaar Pragmatisch of niet, het is bijna als kiezen tussen je kinderen. Op al die punten zou ik willen ingaan, maar als je de som der delen tot je neemt, dan vallen 2 dingen op: 1. Het treft vooral de jeugd 2. het treft onevenredig hard de Wapenveldse gemeenschap, denk aan bieb, CJG, wijkbeheer. Voor nu heeft de fraktie gemeend een amendement in te dienen waarin dit voor een stukje gecorrigeerd wordt. We zijn het verplicht aan de jeugd en de Dorpsraad van Wapenveld om ze niet in de kou te laten staan, juist nu er zo’n bruisend initiatief opgebloeid is te midden van overwegend negatieve ontwikkelingen. Aansluitend op datgene dat is verwoord in de brief van de Dorpsraad van 12 september, stellen we voor om een budget vrij te maken van 75.000 voor een invulling op Wapenveldse maat van een gemeenschapsvoorziening of centrumfunctie met veel aandacht voor de jeugd. Ook wordt voorgesteld 25.000 te reserveren voor initiatieven in het kader van het wijkbeheer, zoals de Dorpsraad in Wapenveld. In toenemende mate zal de gemeente het

moeten hebben van groepen burgers die het initiatief naar zich toetrekken en vaart en kleur geven aan de planvorming. Over de dekking, die bewust gekozen is, staat een toelichting bij het amendement. We vragen ons af of we door moeten op het pad van afromen van onderbenutte gelden. Het zet immers een bonus op het opmaken van geld en een straf op gewetensvol omgaan met gemeenschapsgelden. Je zou het misschien juist moeten omkeren. Ga er vanuit dat wellicht niet het hele budget voor een bepaalde aktiviteit nodig is en bouw een drempel in om het laatste stukje budget alleen te benutten als het echt nodig is. Dit heet strategisch budgetteren en ze hebben er verstand van in Haarlem. Iets voor Heerde? Alles overziend zit er nu te weinig balans in de voorstellen. We vinden het te weinig duurzaam, in de zin van toekomstbestendig. Waar je aan de ene kant terugtreedt moet je aan de andere kant juist stimulansen geven. Ik bedoel hier met nadruk niet ruimtelijk, want gebouwd wordt er in overvloed. Ik bedoel juist sociaal en cultureel. We zien hier wel het terugtreden, maar onvoldoende de stimulansen voor de leefbaarheid van Heerde. Heel hard gezegd: er is veel geld voor gebouwen en ruimtelijke plannen, er is weinig geld voor het sociale leven en dat verschil wordt almaar groter. 2. Duurzaam Beleid De verschillende te kiezen scenario’s gaven antwoord op de vraag hoe gaan we terugtreden, hoe gaan we na iedere halfjaarlijkse noodlottige circulaire van het rijk weer dieper snijden en verschralen? Geen van de scenario’s bood aanknopingspunten voor stimulansen. Het scenario van een echte transitie hebben we gemist. Een andere manier om met de crisis om te gaan ligt in een transitie naar een groene lokale samenleving. Dat is GEEN hemelfietserij, want de bewezen succesvoorbeelden liggen voor het oprapen. Ik denk aan de engelse beweging van Transition Towns, nu ook in Nederland in opkomst en de duitse plattelands dorpen die uit de as van hun faillissement herrezen door de natuurlijke energiebronnen die je als plattelandsgemeente ruim voorhanden hebt, zelf te exploiteren. In welk rijtje past Heerde? We moeten af van de houding van “nu even niet”. Als kersverse Cittaslow gemeente is het een extra uitdaging om van de financiele nood een groene deugd te maken. We zien dit graag meegenomen in de voorbereiding van de perspectiefnota. Heerde verdient een gemeentebestuur dat zich opwerpt als voorbeeld en voortrekker van duurzame ontwikkeling van onze gemeenschap. Ik hoor de VVD al denken: is dit wel een basistaak van de overheid? Maar ik daag u allen uit om het volgende te doordenken: Nu nog is de hoogte van de OZB het belangrijkste financiële instrument dat een gemeente bezit. Mijn stelling is, dat dit drastisch gaat veranderen. Dit gaat voorbij gestreefd worden door de factor energiemanagement. Het maakt enorm uit in welke gemeenschap en gemeente je leeft en woont wat betreft de wijze waarop de energiekosten in de hand worden gehouden. We weten immers, dat in de nabije toekomst in ieder huishouden de energielasten de overhand zullen hebben in de woonlasten. Anders gezegd: In gemeenten waarin het roer de komende jaren omgaat zal het financieel voordeel voor burgers ver uitstijgen boven een lage OZB.

De kern van de zaak is hierbij: Slimmer omgaan met energie in de manier waarop je het opwekt en de manier waarop je het gebruikt. Aan de basis van elke duurzame verandering staat dat je de precieze feiten en cijfers kent. Hoeveel broeikasgassen stoot jebijvoorbeeld uit, hoeveel verbruik je aan water en hoeveel aan energie? Meten is weten. Dat geldt voor de gemeente, dat geldt ook voor de burger. Bij het bepalen en en behalen van onze doelstellingen is een compleet beeld van ons verbruik onmisbaar. Een beeld ook, dat steeds terugkoppeling geeft wat de effekten zijn van onze inspanningen. We hebben niets aan symboolpolitiek. Ook duurzaamheid vraagt om een SMART beleid. We stellen voor om mee te doen aan “energie in beeld” een monitorinstrument dat onze netbeheerder Liander ter beschikking heeft voor gemeenten, en dat m.n. voor burgers online te raadplegen is. En we stellen voor om mee te doen met de meting van Agentschap.NL van de gemeentelijke CO2 voetafdruk en waaraan meer dan 200 gemeenten, waaronder overigens ook Hattem en Epe meedoen. (motie) Wat we hieraan zullen hebben? Bijv: Precies weten welke prestatieindicatoren we willen stellen voor een eventuele duurzame ontwikkelingsmaatschappij. En we kunnen evalueren in hoeverre we daadwerkelijk stappen vooruit zetten en of het voldoende is. Duurzaamheid past gelukkig in het rijtje "nieuw beleid".Zij het met te bescheiden middelen. Maar de eerlijkheid gebied ook te zeggen, dat er nog onvoldoende concrete plannen liggen om meer geld uit te geven. De begrotingsbehandeling is eigenlijk niet de plek om inhoudelijk de diepte in te gaan. Voel me haast gegeneerd dat ik dat nu wel doe. GroenLinks heeft er spijt van dat we hebben ingestemd om Duurzaamheid te stoppen in de begrotingscyclus. Het is verstoppen geworden. De aanzet die is gegeven met de Themaraad en waarin een aantal raadsleden een aktieve rol hebben gehad, is helaas daarna stilgevallen. Wij zijn er voorstander van duurzaamheid weer te agenderen voor de commissie. We willen tot slot ter inspiratie iets meegeven aan Inez Peijnenburg, burgemeester van CittaSlow Heerde en portefeuillehouder duurzaamheid, nl. een boek, dat ik kortgeleden gelezen heb…………… U zult wel denken, hmmm tweede hands boek (maar dat past prima in Cradle to Cradle). Annemarie Rakhorst, succesvol onderneemster van een internationaal ingenieursbedrijf is ook schrijfster van boeken over duurzaamheid. Haar nieuwe boek: de kracht van duurzaam veranderen, over leiderschap, verleiding, betrokkenheid en succes. Het gaat over hoe een radicale keuze voor duurzaamheid in organisaties leidt tot innovatie en succes, hoe dat door iedereen gedeeld kan worden en welke stappen je daarin kan nemen, ook als overheidsorganisatie. Advies van de schrijfster en daar sluit ik mee af: Maak van duurzaamheid een uitnodiging die niemand onverschillig laat. dank voor de aandacht.

Algemene Beschouwingen A.D. 2013 -2014.

Mevrouw de voorzitter. Graag willen we als fractie van ChristenUnie – SGP deze algemene politieke beschouwingen beginnen met uit te spreken dat we dankbaar zijn dat de Here God ons in de afgelopen tijd weer de gezondheid en kracht heeft gegeven om ons werk in de Raad van Heerde te mogen doen. Wonen -WMO. Zoals bekend voert het kabinet een aantal hervormingen door in de AWBZ. In 2013 wordt een begin gemaakt met het “scheiden van wonen en zorg”. Dit houdt in dat nieuwe cliënten met een licht zorg zwaartepakket niet langer een indicatie voor een zorg in een instelling krijgen, maar hun zorg kunnen krijgen op basis van een Volledig Pakket Thuis. Op deze manier blijven mensen langer thuis wonen en leidt de maatregel tot meer zorg in de omgeving. Deze zogeheten extramuralisering van de zorg zal de komende jaren alleen maar toenemen en daarmee het belang dat er goede alternatieve voorzieningen buiten het verzorgingshuis tot stand komen. Deze voorzieningen zullen met marktpartijen als zorginstellingen en woningcorporatie tot strand gebracht moeten worden. Omdat als gevolg van de genoemde extramuralisering van de zorg en de voortschrijdende vergrijzing de druk op WMO gelden zal toenemen, vernemen wij graag wat het College aan beleidsvoornemens heeft op dit punt. Vind er met eerder genoemde marktpartijen afstemming plaats omtrent de eisen waaraan de woningen in onze gemeente dienen te voldoen om daar zolang mogelijk te kunnen blijven wonen ? Iets waar de ChristenUnie-SGP een groot voorstander van is ! In onze visie is hierin voor de gemeente een initiërende rol weggelegd. Personeelsbeleid. Het Gemeentebestuur en met haar het ambtelijk apparaat is er niet voor zichzelf maar voor de burgers. Het is goed dat we ons dat steeds weer realiseren, dat we naast de verantwoordelijkheid van de individuele ambtenaar zelf, als werkgever de plicht hebben om te zorgen voor deskundigheid maar ook voor klantvriendelijkheid van onze ambtenaren. Een goed en duidelijk personeelsbeleid ligt hieraan ten grondslag. Nog los van ambtelijke samenwerking met andere gemeenten, ik denk aan H2O maar ook aan de plannen van het nieuwe kabinet, zal de veranderende economische situatie met haar bezuinigingen invloed hebben op onze ambtelijke organisatie. Wat is de visie hierop van het College en wat kunnen we concreet verwachten ? Centrum Wapenveld en Heerde. Met o.a de opmars van verkopen via internet, staat de positie van (kleine) winkelcentra onder druk. Het is belangrijk te beschikken over een kloppend hart, een gastvrij en uitnodigend centrum dat over voorzieningen beschikt voor zowel de eigen inwoners als de recreanten. Dat moet de waarborg zijn voor een klimaat waarin het goed ondernemen is. Met de gepresenteerde plannen voor de centrumvisie in Heerde staan we aan het begin, maar zijn we wel op de goede weg. Compacter lijkt hier het trefwoord. Compacter maken van het centrum met duidelijke markering waar dit begint. De ontwikkelingsrichting van; Aanvulling Centrumvisie Heerde is hiertoe een heel goede aanzet die wij op hoofdlijnen ondersteunen.

Op initiatief van de Dorpsraad Wapenveld is een Centrumconferentie gehouden. Er moet een integraal plan komen van herinrichting van het centrum met bijdrage vanuit het Regiocontract in combinatie met de aanpak van een aantal probleemlocaties. Mede op initiatief van de ChristenUnie-SGP is er voor deze centrumplannen geld in de begroting opgenomen. Naast Heerde zal er ook in Wapenveld een goede bibliotheekvoorziening moeten blijven. Maar het is ook goed alert te zijn en te kijken naar de mogelijkheden die er zijn door gebruik te maken van het impulsplan van de Provincie Gelderland. Daar zit twintig miljoen euro in. In hoeverre maken we daar als Gemeente gebruik van om zo onze woningmarkt een impuls te geven ? Ook voorziet dit impulsplan in hulp bij projectplannen om kernen waar mensen uit wegtrekken vitaal te houden en om zelfstandig te kunnen wonen. Wij denken hierbij ook aan het aantrekkelijk maken voor onze jongeren. Maken wij wel gebruik van deze subsidie ? Afvalstoffen-Duurzaamheid. We vinden het belangrijk om zuinig om te gaan met de wereld waarop we leven. Duurzaam handelen is noodzaak in het licht van goed rentmeesterschap met oog voor de generaties die na ons komen. Daarom vinden we het belangrijk dat ook concreet invulling wordt gegeven aan de stoffen die resteren na gebruik van goederen. Inzameling van reststoffen, met name de modernisering daarvan is naar onze mening dringend noodzakelijk. Dus zien we dan ook graag van het College een toezegging dat in de loop van het nieuwe jaar ook daadwerkelijk de verandering van de methode van inzameling wordt ingezet. Concreet denken wij dan aan het nieuwe afval brengstation, de herverdeling van de groeninzameling in het buitengebied en het verbeteren van de inzameling van oud papier. Eeuwlandseweg. Wanneer kunnen de eerste bedrijven zich er vestigen ? We horen van ondernemers dat men graag spoedig duidelijkheid wil om verder plannen te maken. We moeten voorkomen dat men anders elders mogelijkheden gaat zoeken. Politie-Veiligheid. Nog steeds is er, ondanks hulpverlening en preventie, teveel overlast in met name het centrum van Heerde. Overlast veroorzaakt door een relatief klein gedeelte van jongelui die vaak onder invloed zijn van drank en/of drugs. Om de leefbaarheid in onze dorpen te garanderen zal de politie hier, naast preventief ook duidelijk handelend moeten optreden. Als voorschot op de reactie die wij als Raad kunnen geven op de inrichtingsplannen van de Nationale Politie een paar vragen. Heeft de Burgemeester vanuit haar specifieke verantwoordelijkheid ook zicht op hoe de nieuwe Nationale Politie zichtbaar en aanspreekbaar blijft voor de burgers van Heerde in de nieuwe Regio Oost ? Heeft zij daar al overleg over gehad met de politieleiding ? Hoe kijkt het College aan tegen de, naar mening van ChristenUnie-SGP, nog minder wordende invloed van de Burgemeester en Raad ? Gaat men geen opsporingsmachine worden i.p.v een surveillerende, handhavende en tastbare politie, waardoor het veiligheidsgevoel van de burgers onder druk kan komen te staan ? Zwembad. Omdat meerdere pogingen om het zwembad te verkopen met behoud van het wedstrijdbad, in belang van Octopus, geen resultaat hebben gehad, zal er naar een andere oplossing moeten worden gezocht. Wij verwachten hierover van het College in de eerste helft van 2013 een nieuw voorstel. De wissel die dit trekt op de begroting gaat anders een te zware last worden.

Citaslow. We hebben sinds kort dit voor onze gemeente waardevolle internationale keurmerk en we zijn daar trots op. We zijn blij met de goede voorlichtingskrant en met de nodige publicaties hierover. Het is nu de kunst om plannen in steeds meer daden om te zetten. Om zo de vaart in de al in gang gezette activiteiten te houden. Vooral ook omdat het vaak om lange termijn denken gaat zal dat ook om een langere adem vragen. Een taak van Raad, College, ondernemers en allen die er verder beroepshalve mee te maken hebben, professionals en vrijwilligers ! Hoever is het met het op te stellen werkplan en kunnen we dat het eerste kwartaal 2013 verwachten ? Citaslow is een keurmerk voor gemeenten tot 50.000 inwoners. Hoe moet dat nu als de snode plannen van het kabinet doorgang vinden van alleen maar gemeenten met minstens 100.000 inwoners ? Subsidies. In het komende jaar zal de Algemene Subsidieverordening worden aangepast. De ChristenUnie-SGP is van mening dat bij het verstrekken van subsidies zuinig en verantwoord met gemeenschapsgelden moet worden omgegaan. Een rode draad hierin zal wat ons betreft moeten zijn dat er heel goed gekeken gaat worden naar de jeugdsubsidies. Deze zal een positieve prikkel moeten inhouden en een stimulans voor ouders/verenigingen moeten zijn om sport beoefenen door de jeugd extra aantrekkelijk te maken. Hetzelfde is, wat ons betreft van toepassing op subsidie verstrekking aan vrijwilligers(organisaties). Overlast werkzaamheden. In de jaren die voor ons liggen, zullen we veel werken in uitvoering zien binnen de gemeentegrenzen van Heerde. Dit zal ook de nodige flexibiliteit vragen van onze inwoners. In 2013 zal het Apeldoorns Kanaal worden uitgebaggerd, daarop gevolgd door de aanleg van de hoogwatergeul en de gebiedsontwikkeling van beide projecten. Ook het beweegbaar maken van de bruggen in het Apeldoorns Kanaal is een project waaruit overlast ontstaat. Wij vragen het College om hier maximaal over te (blijven) communiceren met onze burgers zodat deze goed op de hoogte zijn en blijven. Ook vragen wij blijvende aandacht voor hun veiligheid. Tot slot. Met het uitspreken van de wens, dat allen die daarin een taak en verantwoordelijkheid hebben, in afhankelijkheid van de Heere en onder Zijn zegen deze mooie Gemeente en allen die daarin wonen en werken op een rechtvaardige wijze mogen blijven besturen, besluit ik mijn beschouwingen.

Ben van der Linde; Fractievoorzitter.

Algemene beschouwingen 2013 Nu het regeerakkoord vaste vormen heeft gekregen, is ook duidelijk, dat onze rol als gemeenteraad nog belangrijker wordt. De verantwoordelijkheden, die van het Rijk naar de gemeente worden overgedragen, zijn groot. Gezien de noodzaak van een sluitende begroting voor 2013 op korte termijn, is een diepgaande inhoudelijke discussie, over de cijfers nu niet zinvol. Maar de VVD maakt zich ernstig zorgen over de meerjaren begroting 2014-2016. Wij willen dan ook, dat wij als raad, niet weer midden in het jaar voor verrassingen komen te staan. In het voorjaar willen wij een duidelijk overzicht van de stand van zaken ten aanzien van de realisatie van de bezuinigen en deze vertaald naar de meerjaren begroting. De VVD laat het college met klem weten, dat we ons als gemeente uitsluitend met basisvoorzieningen moeten bezighouden. Daar ligt onze verantwoordelijkheid. Voor leuke dingen of Sinterklaas spelen, is geen geld meer. Dat houdt ook in, dat de eigen verantwoordelijkheid van burgers, ondernemers en verenigingen heel belangrijk wordt. Dit stimuleert tot creativiteit en een sociaal sterkere maatschappij. Daardoor ontstaat ook de financiële ruimte om die burgers te ondersteunen, die dat écht nodig hebben en om een bijdrage te leveren aan een eerlijke verdeling van mogelijkheden in onze gemeente. Dat betekent voor de VVD, dat: •

• •

•

•

•

Financiële meevallers, niet meteen herbestemd worden, maar gereserveerd. Een verwacht positief resultaat voor 2013 van bijna € 250.000,- lijkt mooi, maar is heel krap. De begroting is heel gevoelig voor tegenvallers. De OZB verhogen met de inflatie correctie reëel is, maar ook een correctie op de lagere waarden, niet!. Crisis beheersing kan niet alleen bij huiseigenaren neergelegd worden. Er wél een CJG in Wapenveld komt. Dit past bij de vaststelling in de Perspectief Nota 2013, “De CJG is een belangrijke spil in het lokale jeugdbeleid vormen en een toegangspoort tot alle jeugdzorg.” Zeker als de decentralisatie Jeugdzorg onder volledige verantwoordelijkheid van de gemeente komt, is bereikbaarheid van groot belang. Dat onderschrijft de noodzaak van een CJG in Wapenveld. Mede gezien de toegenomen toeloop. Er strakker wordt gehandhaafd en de vinger aan de pols wordt gehouden in de begeleiding van burgers in een uitkeringssituatie. Er wordt in Heerde op dit terrein heel goed werk verricht, maar ten aanzien van de groep mensen die onwelwillend is en niet bereid is om zelf hun verantwoordelijkheid te nemen, moet strak gehandhaafd worden. Zo ontstaat extra ruimte en aandacht voor mensen die wél willen werken en deelnemen aan de maatschappij, maar dat niet kunnen. Het zwembad zo spoedig mogelijk wordt gesloten met een inspanningsverplichting om Zwem- en Polovereniging Octopus goed onder te brengen. Aangezien de aanbesteding voor partners mislukt is en er geen kandidaten zijn voor overname, dient nu het zwembad zo snel mogelijk gesloten te worden. Er zijn prima mogelijkheden in de omgeving om te zwemmen. Alleen leerlingenvervoer naar speciaal onderwijs bekostigen voor die kinderen die daar middels een indicatie recht op hebben.

•

•

•

•

Aanpassingen aan de piste van de Skeelerbaan en renovatie van de asfaltbaan is géén basisvoorziening voor de gemeente Heerde. Hiervoor is de vereniging zelf verantwoordelijk en zal via sponsoring en Europese subsidies etc, zelf de aanpassingen moeten bekostigen. Daar draait de Heerder burger niet voor op. Bovendien is er nu meer dan genoeg geld uitgegeven aan Sport in Heerde. Samenwerking in de ROD uitsluitend op basis van de toegezegde budgettair neutrale financiële voorwaarden. Opgaan in een gemeenschappelijke regeling is voor de VVD geen optie. Dit leidt tot hogere kosten en is moeilijk te besturen. De VVD is van mening dat de gemeente Heerde zich moet omvormen tot een regiegemeente. Samenwerken met andere partners ( gemeente of regio’s) alleen als dat gebaseerd is op aantoonbare financiële voordelen en verhoogde effectiviteit, zonder gemeenschappelijke regeling. Een eventuele keus voor regionale samenwerkings partners, dient goed gemotiveerd te worden op basis van voor- en nadelen van de verschillende mogelijkheden.

november 2012 Gerrit van Dijk Ireen Bunnik