Bruggen bouwen. Jaarverslag 2013 Bevolkingsonderzoek Oost

Bruggen bouwen Jaarverslag 2013 Bevolkingsonderzoek Oost

Inhoudsopgave Voorwoord Raad van Bestuur

4

Voorwoord Raad van Toezicht

5

1. Bevolkingsonderzoek Oost 1.1 Strategie en beleid 1.2 Operational excellence 1.3 Missie en kernwaarden

6 6 6 7

2. Governance 2.1 Bestuur en toezicht 2.2 Bedrijfsvoering 2.3 Organisatiestructuur in 2013 2.4 Raad van Toezicht 2.5 Ondernemingsraad 2.6 Cliëntenpanel

8 8 8 8 8 9 9

3. Interne organisatie 3.1 Kwaliteit 3.2 HRM 3.3 Arbo 3.4 Communicatie 3.5 Externe Betrekkingen 3.6 ICT 3.7 Financiën 3.8 Overige ontwikkelingen 3.9 Landelijke ontwikkelingen

10 10 11 13 13 14 15 15 16 17

4. Cliëntreacties

20

5. Bevolkingsonderzoek borstkanker 5.1 Non-participatie en non-respons 5.2 Doorverwijzing 5.3 Onderzoek en ontwikkelingen

22 22 22 22

6. Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 6.1 Participatie en non-response 6.2 Specificatie passieve participatie 6.3 Beoordeling 6.4 Onderzoek en ontwikkelingen

25 25 25 25 25

7. Bevolkingsonderzoek darmkanker 7.1 Opzet en invoering 7.2 De uitnodiging 7.3 Het onderzoek 7.4 Informeren en verwijzen 7.5 Het vervolgonderzoek 7.6 De pilot 7.7 Start bevolkingsonderzoek darmkanker

27 27 27 28 28 28 29 29

8. Financieel verslag 8.1 Balans

30 31

Bijlagen

32

Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 2 van 37

Raad van Bestuur Managementteam Raad van Toezicht Ondernemingsraad Cliëntenpanel Uitgebreid organogram Afkortingenlijst Verklarende woordenlijst

32 32 32 32 33 33 34 35

Colofon

36

Dankwoord

37


Pagina 3 van 37

Voorwoord Raad van Bestuur Na de fusie van de vijf business units in Gelderland en Overijssel stonden de daarop volgende jaren in het teken van samen bouwen aan een nieuwe, samengevoegde organisatie. In dit verslagjaar werd de basis die in 2011 en 2012 werd gelegd, verder uitgebouwd onder de noemer Bruggen Bouwen. Het was het jaar van stabilisering, het verder bouwen op een stevig fundament en zorgen voor een robuuste organisatie die de uitdagingen van nieuwe en vernieuwde bevolkingsonderzoeken goed aan zou kunnen. Daarin zijn we goed geslaagd! Dat is mede te danken aan de opdracht die de verschillende afdelingen meekregen met de focus op procesoptimalisatie en cultuuropbouw. Hiervoor werkten afdelingen samen en werden multidisciplinaire werkgroepen opgericht. De werkgroep harmonisering werktijden laboranten is hier een voorbeeld van, maar ook de projectgroep die de opdracht kreeg het strategisch huisvestingsbeleid uit te voeren of de groep die de aanbesteding van de radiologische diensten uitvoerde. Vanuit diverse disciplines droegen medewerkers bij aan de resultaten. Naast interne verbinding besteedden we ook veel aandacht aan het opbouwen en onderhouden van een goede relatie met onze ketenpartners. Met hen gingen we onder meer in gesprek over de invoer van het nieuwe bevolkingsonderzoek darmkanker en over de op stapel staande veranderingen in de bevolkingsonderzoeken baarmoederhals- en borstkanker. Samen weet je immers meer dan alleen en we hebben elkaar hard nodig om tot een excellente uitvoering van deze programma’s te komen. Ook behaalden we onze productiedoelstellingen met ruime cijfers en boekten we een mooi financieel resultaat. Hierdoor groeide ons Eigen Vermogen verder en verbeterden we onze balanspositie. Veel aandacht ging uit naar de voorbereiding van het bevolkingsonderzoek darmkanker. De breed samengestelde regionale projectgroep boog zich over een grote hoeveelheid vraagstukken rondom de implementatie en informatievoorziening. De regionale projectleider was vertegenwoordigd in de landelijke projectorganisatie en ook andere medewerkers droegen bij aan de realisatie van centrale componenten van dit bevolkingsonderzoek. Een prestatie van formaat! Een organisatie als de onze kan de omvang, diversiteit en complexiteit van de werkzaamheden alleen uitvoeren door een grote betrokkenheid en bevlogenheid van medewerkers en ketenpartners. Ook de leden van het cliëntenpanel staan ons met raad en daad bij. We mogen steeds rekenen op de toegewijde inzet van een ieder. Dat is een groot goed! En iets waar we erg trots op zijn. Wij willen iedereen hiervoor zeer danken. Wij hopen dat u ons jaarverslag met plezier zult lezen. Dit jaar laten wij ons uitgebreide verslag vergezeld gaan van enkele korte filmpjes waarin u kunt zien wat wij dit jaar allemaal hebben gedaan. De films kunt u op onze website bekijken. Mw. Drs. G.A. Bentvelsen – Prins Bestuurder Bevolkingsonderzoek Oost


Pagina 4 van 37

Voorwoord Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van Bevolkingsonderzoek Oost heeft een belangrijke rol in de toetsing van de strategie, het beleid, de bedrijfsvoering en de (financiële) verantwoording van beleidsuitvoering en resultaten. Wij doen dit op basis van de statuten, de opgestelde reglementen en de Zorgbrede Governance Code. Daarnaast hebben wij een belangrijke rol als werkgever, klankbord en adviseur van de Raad van Bestuur. Wij houden het integrale belang van de organisatie, mensen en middelen in de gaten. En voelen ons verantwoordelijk voor de maatschappelijke verantwoording van de activiteiten van Bevolkingsonderzoek Oost in de externe omgeving. In de vergaderingen van de Raad van Toezicht en de daaraan verbonden commissies laten wij ons uitvoerig informeren over de voortgang in de bedrijfsvoering. En staan we stil bij de manier waarop Bevolkingsonderzoek Oost haar doelen wil bereiken. Daarnaast adviseren wij de Raad van Bestuur bij alle onderwerpen die deze aanreikt. Naast de reguliere vergaderingen komen wij in speciale themadagen bij elkaar. Bovendien voeren wij jaarlijks overleg met het managementteam en de ondernemingsraad. In deze vergaderingen is steeds op een open, kritisch opbouwende en constructieve wijze gesproken over de ontwikkelingen binnen en buiten de organisatie. De hoofdthema’s van 2013 waren het strategisch huisvestingsbeleid en de verdere professionalisering van de interne organisatie. Uiteraard vormde de voorbereiding van de darmkankerscreening een terugkerend onderwerp op de agenda. Daarnaast behandelden wij een aantal specifieke onderwerpen, waaronder afronding aanbesteding radiologische diensten en het traject Bruggen Bouwen. De Raad van Toezicht is trots op de resultaten die in 2013 zijn gerealiseerd. Wij spreken onze waardering uit voor de medewerkers van Bevolkingsonderzoek Oost. De reorganisatie in 2012 heeft geleid tot een robuuste en stabiele organisatie. Daarnaast vormden de complexiteit van de invoering van een nieuw bevolkingsonderzoek, het hoge tempo waarin dit gebeurde en de ontwikkelingen binnen de reguliere screeningsprogramma’s voor alle betrokkenen een uitdaging. Wij geven onze goedkeuring aan het inhoudelijk jaarverslag over 2013 en willen op deze plaats de Raad van Bestuur, managementteam, medewerkers en ketenpartners hartelijk danken voor alle geleverde inspanningen. Het bevolkingsonderzoek in Overijssel en Gelderland is bij onze organisatie in goede handen!

Namens de Raad van Toezicht, De heer K. Strik Voorzitter


Pagina 5 van 37

1.

Bevolkingsonderzoek Oost

Het jaar 2012 en 2013 stond in het teken van samen bouwen aan de nieuwe, samengevoegde organisatie. Deze expeditie met hobbels en hoogtepunten resulteerde in een stevige basis voor de toekomst. Eén van de uitgangspunten van deze samenvoeging is dat we voortaan organiseren volgens de lijn van primaire processen en niet meer op basis van onze producten (bevolkingsonderzoeken borsten baarmoederhalskanker). Hierdoor waren we klaar om in 2013 het nieuwe bevolkingsonderzoek darmkanker uit te voeren. Dit jaar kwamen we in rustiger vaarwater en werd de basis verder uitgebouwd onder de noemer Bruggen Bouwen. Onderlinge verbindingen in de organisatie en de externe positie in de keten kregen gestalte. Eén kantoor betekent snellere en kortere overleglijnen en een efficiëntere inzet van middelen en materiaal maar ook één gezicht naar buiten toe waar onze ketenpartners zich tot kunnen wenden. 1.1 Strategie en beleid Bestuurders hebben onder begeleiding van een extern adviseur meerdere dagen gediscussieerd over de doelen van de screeningsorganisaties met een horizon tot 2020. Belangrijkste nieuwe bevindingen waren:       

Komen tot een gedeelde missie van de vijf screeningsorganisaties. Duidelijk handhaven van het publieke profiel: sober, doeltreffend, doelmatig, transparant, afrekenbaar op resultaat. Individualiseren van het bevolkingsonderzoek op basis klantpreferenties, biomedische kenmerken: maatwerk binnen massa wordt gevraagd. Toenemend belang van de databases van screeningsorganisaties voor “preventing en predicting” (datavalidatie en dataverrijking). Grotere rol in de keten van zorg, organiseren van een regionaal netwerk. ICT als backbone van de screening. Streven naar operational excellence, daarvoor is voldoende schaalgrootte essentieel.

Binnen regio Oost heeft een strategiedag plaatsgevonden rondom deze landelijke thema’s. Er is draagvlak voor de aansluiting bij de landelijke koers en het inzetten op het optimaliseren van de uitvoering (“van goed naar excellent”). Hierbij kijken we naar doelmatigheid en doeltreffendheid binnen de organisatie door bijvoorbeeld aan te sluiten bij landelijke processen (darmkankerscreening), foutgevoelig menselijk handelen vervangen door digitale checks en zoeken naar procesoptimalisatie in het primair proces. Daarnaast zullen we inzetten op het versterken van de regionale positie in de keten door de functie van externe betrekkingen goed te ontwikkelen, samenwerking in de keten te versterken en datamanagement te verbeteren. 1.2 Operational excellence Landelijk werden bruggen geslagen waarbij de bestuurders van de vijf screeningsorganisaties kwamen tot een visie met een horizon tot aan 2020. Het streven is om operationeel excellent te zijn in het kostenleiderschap. Dit betekent tegen zo laag mogelijke kosten zo hoog mogelijke kwaliteit (betrouwbaarheid en veiligheid) leveren met tevreden medewerkers, cliënten en ketenpartners. Van Bouwen doe je samen via Bruggen Bouwen naar een operationeel excellente organisatie. Interne aandachtspunten als hoe we met elkaar omgaan en samenwerken, wederzijdse verwachtingen en elkaar aanspreken op verantwoordelijkheden zijn daarin van belang. Op 30 september 2013 organiseerden we een teambuildingsdag met als titel Bruggen Bouwen. Onder leiding van een extern deskundige kwamen thema’s als samenwerken, communicatie en


Pagina 6 van 37

werkhouding aan bod. Als locatie voor deze dag hadden we heel toepasselijk Burgers Bush in Arnhem gekozen, alwaar we een goed vergelijk konden maken tussen menselijk en dierlijk gedrag. Leiderschapsprofiel Bij de keuze voor operational excellence hoort ook een bepaalde vorm van leiderschap. Het managementteam (MT) en de hoofden Screening hebben hiertoe onder begeleiding van een externe coach een leiderschapstraject doorlopen. Hierdoor is de samenhang binnen het team en de eenheid die het uitstraalt naar de organisatie verbeterd. Ook hebben de verschillende individuen helderder inzicht gekregen in hun rol in de organisatie en de wijze waarop zij hun functie uitvoeren. Een manager bij Bevolkingsonderzoek Oost is:  resultaatgericht;  neemt verantwoordelijkheid;  stuurt op effectiviteit en efficiëntie;  is toegewijd aan zijn/haar taak;  is professioneel;  stuurt op een plezierig en ontspannen werkklimaat. Teamontwikkeltrajecten Ook binnen de verschillende teams in de organisatie vonden in 2013 ontwikkeltrajecten plaats. De medewerkers van de Cliënten Service Administratie (CSA) stapten in het traject om gezamenlijk uit te werken wat het betekent om tot een resultaatgerichte afdeling te komen in een organisatie die streeft naar operational excellence. Op de afdeling Planning, Logistiek en Administratie (PLA) hebben de medewerkers planning een vervolg gehad op de teamontwikkeling die eind 2012 startte. Hierdoor verbeterde de onderlinge samenwerking waardoor de continuïteit van werk werd gegarandeerd omdat alle taken onderling vervangbaar werden. Afdeling Bedrijfsbureau wilde in 2013 een meer resultaatgerichte afdeling worden. Door te kijken naar de waarden, het formuleren van een eigen missie en inzicht te verschaffen in de profielen van de individuele medewerkers, is een hechte afdeling ontstaan, waar zo goed mogelijk wordt samengewerkt. De missie van het Bedrijfsbureau is dan ook: “Het Bedrijfsbureau zorgt op optimale en efficiënte wijze voor een betrouwbare en laagdrempelige ondersteuning en dienstverlening aan alle organisatieonderdelen binnen Bevolkingsonderzoek Oost”. 1.3 Missie en kernwaarden Naast een landelijk gezamenlijke visie werd ook de missie geüniformeerd: De screeningsorganisaties dragen door middel van kwalitatief hoogwaardig bevolkingsonderzoek substantieel bij aan een vroegtijdige behandeling van ziekten waaronder kanker, met als doel gezondheidswinst te realiseren en sterfte terug te dringen. Ook kwamen de bestuurders tot een set van vier landelijke kernwaarden: deskundig, zorgvuldig, bewezen effectief en directe aansluiting met het vervolgonderzoek. De nieuwe kernwaarden vormen het DNA van de screeningsorganisaties en gelden zowel intern als extern. Deze kernwaarden vormen de basis waarop al onze toekomstige activiteiten gericht zijn. Zij zijn als het ware de fundering van de organisaties. Om deze kernwaarden te laten leven binnen en buiten de organisatie wordt in 2014 een kernwaardentraject doorlopen. Nadat invulling is gegeven aan de kernwaarden en -boodschappen ontwikkelen we een teksthuisstijl (tone of voice).


Pagina 7 van 37

2. Governance 2.1 Bestuur en toezicht Onze inkomsten ontvangen wij vanuit de ‘Subsidieregeling Publieke Gezondheid’. Door middel van een inhoudelijk en financieel jaarverslag leggen wij verantwoording af over het gevoerde beleid, de geleverde prestaties en gemaakte kosten. Een extern accountant controleert onze jaarrekening en bespreekt deze met de Raad van Bestuur, de controller, de auditcommissie Financiën en de Raad van Toezicht. 2.2 Bedrijfsvoering Wij gebruiken een planning- en controlcyclus. Deze start in juni met een kaderbrief waarmee de eerste aanzet voor de jaarplannen en begroting gemaakt wordt. Na vaststellen en goedkeuren van de begroting dienen wij in oktober de subsidieaanvraag in. Per kwartaal stellen we een financiële rapportage op om de opbrengsten en uitgaven ten opzichte van de begroting te bewaken. De Raad van Toezicht, Raad van Bestuur en de controller bespreken deze rapportage ieder kwartaal waarin ook de niet-financiële prestaties zijn opgenomen. 2.3 Organisatiestructuur in 2013 Onze organisatie kent een Raad van Bestuur die eindverantwoordelijk is, de organisatie aanstuurt, de beleidskaders stelt en richtinggevende besluiten neemt. De taken zijn vastgelegd in de statuten en het reglement van de Raad van Bestuur. Zij legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De bestuurder, manager Screening, manager Bedrijfsbureau, manager PLA en de controller vormen samen het MT. Het MT is integraal verantwoordelijk voor het functioneren van de organisatie en heeft tot taak om de hen betreffende organisatieonderdelen te managen, zorg te dragen voor onderlinge afstemming door de verbindingen tussen de organisatieonderdelen te organiseren en het stellen van kaders in de directe aansturing van de uitvoering. Zij leggen verantwoording af aan de bestuurder. Periodiek vinden MT-vergaderingen plaats waarin de bedrijfsvoering, zowel qua productie als financieel, wordt besproken. Het uitgebreide organisatieorganogram is te vinden in de bijlagen, op pagina 33. 2.4 Raad van Toezicht De Raad van Toezicht heeft een belangrijke rol in de toetsing van de strategie, het beleid, de bedrijfsvoering en de (financiële) verantwoording van beleidsuitvoering en de resultaten. Zij doet dit op basis van de statuten, de opgestelde reglementen en de Zorgbrede Governance Code. Daarnaast heeft zij een belangrijke rol als werkgever, klankbord en adviseur van de Raad van Bestuur. In 2013 bestond de Raad uit 7 leden. In dit verslagjaar namen zij afscheid van 4 leden en traden 2 nieuwe leden toe. Met ingang van 1 januari 2014 zal de Raad van Toezicht, conform afspraken en statuten, worden teruggebracht naar vijf leden. In de bijlage, op pagina 32, is een overzicht te vinden van wie de leden zijn, welk aandachtsgebied en functie zij hebben. Per 1 januari 2013 vond een wisseling in het vice-voorzitterschap plaats. De heer Strik werd als vice-voorzitter benoemd en de heer Wink trad terug uit deze functie. Op 1 januari 2014 treedt voorzitter mevrouw Janssen af en wordt de heer Strik de nieuwe voorzitter. Mevrouw Koller wordt de nieuwe vice-voorzitter. Op onze website staat het uitgebreide jaarverslag van onze Raad van Toezicht.


Pagina 8 van 37

Huidige Raad van Toezicht. Van links naar rechts: dhr. Geerling, mevr. Vos, dhr. Strik, mevr. Koller en dhr. Hoekstra

2.5 Ondernemingsraad Op 14 mei 2013 stonden de Ondernemingsraad (OR) verkiezingen gepland. Deze hoefden uiteindelijk niet plaats te vinden omdat er precies voldoende kandidaten waren voor een voltallige OR. Op 29 juni traden twee leden af en op 30 juni werden deze plaatsen opgevuld door twee nieuwe leden. Wie dit zijn is te vinden op pagina 32. De Raad van Bestuur heeft in 2013 vijf keer met het Dagelijks Bestuur van de OR overleg gevoerd. De voltallige OR heeft in 2013 vijf maal met de bestuurder overleg gevoerd. De OR vermeldt de overige gegevens in haar eigen jaarverslag. Dus ook instemmingsverzoeken en adviesaanvragen komen in dat jaarverslag aan de orde. 2.6 Cliëntenpanel Bevolkingsonderzoek Oost is de enige screeningsorganisatie in Nederland met een cliëntenpanel. Dit panel voedt de organisatie vanuit cliëntperspectief. In 2013 kwam het cliëntenpanel drie maal bijeen en boog zich onder meer over zaken die betrekking hadden op de invoering van het nieuwe bevolkingsonderzoek darmkanker en de actualisatie van de brieven die cliënten van het borsten baarmoederhalskankeronderzoek ontvangen. Ook gaven enkele leden van het panel input aan de werkgroep die de bestaande Birads-0 procedure tegen het licht hield. Met de komst van de nieuwe adviseur Externe Betrekkingen, die het panel onder haar hoede heeft, kwam er ruimte voor nieuwe ideeën over de positionering van het cliëntenpanel binnen de organisatie en de werkwijze die we hanteren. Het is denkbaar dat we ons in de toekomst mede gaan focussen op een digitaal cliëntenpanel dat ons snel feedback kan geven wanneer er bepaalde zaken spelen. Het huidige panel zou daarnaast als een kwalitatieve variant kunnen blijven bestaan. Deze ideeën krijgen in de loop van 2014 verder gestalte. De samenstelling van het cliëntenpanel van eind 2013 vindt u op 6.


Pagina 9 van 37

3. Interne organisatie Wij zijn een organisatie die zich in eerste aanleg richt op een excellente uitvoering van de operationele processen, oftewel een excellente uitvoering van de screeningsprogramma’s van uitnodiging tot uitslag. Zover zijn we nog niet. Op meerdere onderdelen in de organisatie zal een verbeterslag moeten plaatsvinden. Innovatieve activiteiten zullen zich in 2013, 2014 en 2015 vooral richten op deze excellente uitvoering. 3.1 Kwaliteit Managementreview De kaderbrief geeft beleidskaders aan voor de jaarplannen van de afdelingen. Deze beleidskaders zijn onderverdeeld in 9 accenten. De kaderbrief vormt het uitgangspunt voor de managementreview. Twee keer per jaar beoordeelt het MT de beleidszaken op effect en proces. In de managementreview I concludeerde het managementteam dat er gestaag is gewerkt aan de 9 accenten. Zij is tevreden over de financiële rapportages over het eerste half jaar van 2013. De belangrijkste financiële doelstelling ‘groei eigen vermogen’ is behaald. De doelstelling ‘registratie indicatoren’ is niet gehaald. De informatie is wel beschikbaar in de organisatie maar de controle is nog niet georganiseerd op het gewenste niveau, namelijk in een dashboard. Van papier naar digitaal Een kenmerk van operationeel excellente organisaties is dat zij verspilling afkeuren. Reden om eind 2012 af te stappen van de papieren kwaliteitshandboeken en over te gaan op een digitaal kwaliteitsmanagementsysteem (KMS), Manual Master. In dit systeem worden de processen en kwaliteitsdocumenten beheerd voor de borsten baarmoederhalskankerscreening en straks ook voor de darmkankerscreening. Nieuwe of gewijzigde documenten doorlopen een digitale goedkeuringsroute voordat ze worden gepubliceerd. Positief doorlopen externe audit Van 3 tot en met 5 juni voerde een externe auditor van Det Norske Veritas (DNV) samen met een e materiedeskundige van Bevolkingsonderzoek Noord de 1 tussentijdse externe audit uit, waarbij verschillende borsten baarmoederhalskankerprocessen onder de loep werden genomen. Bijzonder was dat deze keer de Raad van Accreditatie aanwezig was om de leadauditor van DNV op zijn beurt te auditen. De auditgesprekken waren openhartig, constructief en positief. Het auditteam was enthousiast over de bedankkaart die de Klachtenfunctionaris stuurt naar cliënten die ons een compliment geven, de functie van aandachtsfunctionaris bij de afdeling CSA en de grote stap die gemaakt is door invoering van het digitale KMS en intranet. Interne audits Jaarlijks neemt een intern auditteam, bestaande uit 6 medewerkers, diverse processen kritisch onder de loep. In dit verslagjaar zijn 15 procedures geaudit. Veel verbeteracties betreffen het aanpassen, aanvullen of weglaten van teksten in procedures of werkwijzen. Voorbereiding op de ISO voor de Zorg norm Op advies van de kwaliteitsadviseurs hebben de bestuurders besloten om de overstap te maken van de HKZ/ISO-norm naar de ISO voor de Zorg (NEN 15224:2012). De voorbereidingen hiervoor vinden plaats in 2014 zodat we in 2015 klaar zijn om geaudit te worden volgens deze nieuwe norm. De ISO-norm voor zorg en welzijn biedt veel ruimte voor de kwaliteitskenmerken of kernwaarden die de organisatie zelf heeft geformuleerd. De ISO-norm 'dwingt' een zorginstelling als het ware het kwaliteitssysteem op te bouwen vanuit kernwaarden die de organisatie zelf belangrijk vindt als het gaat om kwaliteit in de zorg. Tegelijkertijd is dit ook de kracht van de ISO-norm. Het kwaliteitssysteem wordt concreter en herkenbaarder. Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 10 van 37

Beheer afwijkingen Volgens de procedure Melden en registreren afwijkingen zijn 129 afwijkingen gemeld. 71 meldingen betroffen problemen met de mammograaf, 4 meldingen gingen over iBOB, er was 10 keer sprake van een stroomstoring en 3 keer van inbraak. Dit had tot gevolg dat er voor 442 cliënten een nieuwe afspraak is gemaakt. Topdesk meldingen De incidenten met betrekking tot ICT worden geregistreerd. Echter, het inrichten van het proces van monitoren is momenteel nog onvoldoende compleet om hieruit conclusies te trekken. Verwachting is dat in de loop van 2014 meer helderheid is over deze afwijkingen (ITIL incidentmanagement). Kwaliteitsmeter voor passanten In september 2012 is het passantenbeleid ingevoerd. Een passant is een cliënt die zich buiten de afgesproken datum op de onderzoeksunits meldt en niet op de daglijst staat. Besloten is om deze cliënten niet meer te screenen. De cliënt kan een nieuwe afspraak maken. Om dit beleid te monitoren is een kwaliteitsmeter bijgehouden om in kaart te brengen hoe vaak passanten zich melden en welke problemen we ondervinden. Eind 2013 is dit onderzoek afgerond. In 2014 worden de resultaten bekend. 3.2 HRM Stond 2012 voor HRM in het teken van het project Samenvoegen (fuseren) en Kantelen (van taakgericht naar procesgericht werken), in 2013 werd veel aandacht besteedt aan de inrichting en de uitvoering van de werkprocessen. Een nieuwe manier van werken die hierop aansluit is plaatsen tijdonafhankelijk werken oftewel Het Nieuwe Werken (HNW). Er is een beleidsnotitie goedgekeurd en in 2014 wordt dit geïmplementeerd. Sociaal Statuut Met de definitieve (her)plaatsingen van alle medewerkers is de looptijd van het Sociaal Statuut verstreken met uitzondering van de afbouwregelingen voor medewerkers die op kantoor in Deventer werken. Aan deze afbouwregelingen wordt uitvoering gegeven tot 1 februari 2016. Personele regelingen Kort voor de samenvoeging van de verschillende business units zijn diverse personele regelingen geharmoniseerd en vastgesteld. In de praktijk is gebleken dat een aantal personele regelingen niet duidelijk en specifiek genoeg waren beschreven. In 2013 is gestart met het herzien van de personele regelingen. In 2014 zal besluitvorming over de herziening plaatsvinden. Functiebeschrijvingen In 2013 zijn bijna alle functiebeschrijvingen geactualiseerd en aan de medewerkers aangeboden. Introductieprogramma nieuwe medewerkers Om nieuwe medewerkers kennis te laten maken met Bevolkingsonderzoek Oost, de cultuur, werkwijzen en andere nieuwe collega’s organiseren wij introductiebijeenkomsten. In 2013 vonden er twee introductiebijeenkomsten plaats. Nieuwe medewerkers geven aan dat zij hierdoor een goed beeld krijgen van de organisatie en waarderen de bijeenkomst goed. Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) Iedere drie jaar voeren wij een MTO uit onder alle medewerkers omdat wij het belangrijk vinden dat er een goede balans is tussen de bijdrage van de medewerker en werkgever en de verwachtingen richting en vanuit de medewerker en werkgever.


Pagina 11 van 37

In 2013 zijn de voorbereidingen gestart voor dit onderzoek dat in maart 2014 plaatsvindt. Dit onderzoek vindt in alle 5 regio’s gelijktijdig plaats zodat ook onderlinge vergelijkingen getrokken kunnen worden. Formatie 31-12-2013

31-12-212

In dienst Aantal vrouwen Aantal mannen

170 161 9

172 164 8

Totaal aantal fte

112

112

Leeftijd 2013

Leeftijd 2012 16% 2% 7% 26% 49%

20 - 30 jaar

1% 12%

4% 6%

31 - 40 jaar 41 - 50 jaar

25% 52%

20 - 30 jaar 31 - 40 jaar 41 - 50 jaar

51 - 60 jaar

51 - 60 jaar

61 - 65 jaar

61 - 65 jaar

Verloop In de kaderbrief van 2013 - 2014 werd aangegeven dat de formatie ten opzichte van 1 januari 2013 niet overschreden mocht worden. Dit doel is behaald. De vacatures die ontstonden wegens vertrek uit de organisatie zijn ingevuld of de arbeidsuren van zittende medewerkers zijn opgehoogd. In 2013 zijn 15 mensen uit dienst getreden in verband met pensionering, het vinden van een baan elders of het eindigen van tijdelijke contracten. Als invulling voor de ruimte die is ontstaan binnen de FTE factor, zijn 16 medewerkers in dienst getreden. Verzuim In 2013 lag het verzuimpercentage op 4,58% (tegenover 4.39% in 2012). Het verzuimpercentage laat over 2013 een daling zien. De Wet Verbetering Poortwachter verplicht werkgevers om er alles aan te doen om een zieke medewerker zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Ook de werknemer moet zich hiervoor inspannen. Bij het reintegreren van arbeidsongeschikte medewerkers worden we bijgestaan door een arbodienst en externe deskundigen op het gebied van re-integratie.


Pagina 12 van 37

Ontwikkeling van medewerkers Om medewerkers de mogelijkheid te bieden zich te ontwikkelen is in 2013 gestart met het opstellen van een opleidingsbeleid dat geïmplementeerd zal worden in de eerste helft van 2014. De medewerker maakt afspraken met zijn of haar leidinggevende over de ontwikkelingsmogelijkheden passend binnen de kaders en het vastgestelde opleidingsbudget. Fotobesprekingen Periodiek organiseren wij fotobesprekingen. De radiologen instrueren tijdens de fotobespreking de MBB’ers in de screening (medisch beeldvormings- en bestralingsdeskundigen) rondom de (instel)technische kwaliteit en geven feedback op de mammogrammen. Tevens is er de mogelijkheid vragen van MBB’ers in de screening te beantwoorden op een ingebrachte casus. In 2013 zijn er 11 fotobesprekingen georganiseerd. Intercollegiale toetsing In het kader van het opleidingsbeleid vindt er tweejaarlijks voor iedere MBB’er een intercollegiale toetsing plaats. Op een vooraf samengesteld portfolio worden de mammogrammen op negen verschillende criteria beoordeeld waaraan een score is verbonden. Na de toetsing worden de resultaten en eventuele verbeterpunten getoond. Voldoet een MBB’er niet aan een bepaalde score op een criterium dan is dit een verbeterpunt voor haar of hem. Screeningslaboranten score (SLS) De SLS-training maakt vast onderdeel uit van de opleiding MBB’er in de screening. De SLS is de beoordeling van de mammografieën volgens de Birads classificatie. European Congress of Radiology Jaarlijks vindt in Wenen het European Congress of Radiology (ECR) plaats. Dit is een grootschalig evenement waar lezingen, presentaties en workshops worden gehouden. Tijdens het congres wordt een grote beurs gehouden waar leveranciers en aanbieders uit de hele wereld de nieuwste technologieën en werkmethodieken presenteerden. Twee medewerkers van Bevolkingsonderzoek Oost zijn naar dit congres geweest. Zij werden geïnformeerd over nieuwe technologische mogelijkheden van mammografietoestellen van verschillende leveranciers. Zo oriënteerden zij zich op de ontwikkelingen rondom tomosynthese. 3.3 Arbo Bedrijfshulpverlening In 2013 zijn er 2 extra medewerkers tot bedrijfshulpverlener (BHV’er) opgeleid zodat iedere werkdag een BHV’er aanwezig is op het kantoor in Deventer. Ook vond hier een ontruimingsoefening plaats. Alle MBB’ers in de screening hebben in 2013 de training BHV’er gevolgd. Risico- inventarisatie en evaluatie (RI&E) Er is een RI&E op het kantoor in Deventer en op de vaste onderzoeksunit in Apeldoorn uitgevoerd. Uit de RI&E op kantoor bleek dat het klimaat niet optimaal is. In 2014 vindt hier een onderzoek naar plaats. Melding bijna-ongevallen Er zijn 13 bijna-ongevallen gemeld bij de arbo-coördinator. Vijf hiervan waren afkomstig van kantoor en 8 meldingen van de onderzoeksunits. Er zijn maatregelen getroffen. 3.4 Communicatie Tijdens en vlak na een fusie is het belangrijk om de interne communicatie goed op orde te hebben. Medewerkers willen geïnformeerd worden over de veranderingen die een fusie zich meebrengt, willen weten welke kant de nieuwe organisatie op gaat en ook kennis maken met nieuwe collega’s. Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 13 van 37

Daarom richtte de communicatie zich in 2012 en begin 2013 voornamelijk op dit gebied. Dit resulteerde in het regelmatig uitbrengen van het personeelsblad de Screenflits die ieder kwartaal bij alle medewerkers op de deurmat valt om zo ook het thuisfront bij het reilen en zeilen te betrekken. Om ook op actuele gebeurtenissen in te kunnen spelen, procesinformatie te bieden en nieuwtjes met elkaar te delen, is in 2012 gestart met de bouw van een intranet. Begin 2013 vond de livegang van ons intranet met de naam BVOnline plaats. Met name de terugkoppeling van managementteamvergaderingen via intranet wordt erg gewaardeerd. Bruggen bouwen Nadat we in 2012 startten met de organisatiebrede teambuildingsdag Bouwen doe je samen, waarin zowel aandacht was voor ontspanning als inspanning, gaven we in 2013 hier een vervolg aan onder de noemer Bruggen bouwen. Aandacht was er voor de samenwerking binnen en buiten afdelingen, welke richting de organisatie op wilde en wat je als medewerker daaraan kan bijdragen. Diverse opdrachten in groepsverband passeerden de revue. Naast werkgerelateerde bruggen slaan werd duidelijk dat buiten het werk om collega’s elkaar ook opzochten om gezamenlijk activiteiten te ondernemen. Om iedereen de kans te geven om hieraan te kunnen deelnemen is eind 2013 besloten om een personeelsvereniging op te richten. Van binnen naar buiten Nadat de rust was wedergekeerd en de interne communicatie op voldoende niveau was werd het tijd om intern en extern met elkaar in verbinding te brengen. Dit gebeurde in goede samenwerking met de nieuwe adviseur Externe Betrekkingen. We lieten op diverse bijeenkomsten ons gezicht zien en gingen in gesprek met onze ketenpartners. Op landelijk niveau kwam het positionerings- en profileringsvraagstuk aan de orde wat leidde tot een gedegen strategisch communicatiebeleid. Nieuwe landelijke kernwaarden werden bepaald en diverse kernboodschappen geformuleerd. Toekomst Het strategisch communicatiebeleid wordt in 2014 op verschillende onderwerpen uitgewerkt, waaronder op kernwaarden en –boodschappen, crisiscommunicatie en online communicatie waaronder social media. Dat jaar willen we nog meer in contact komen met onze externe omgeving en onze organisatie als een sterk merk neerzetten. Dat doen wij niet alleen maar daarbij zijn wij afhankelijk van wat onze ketenpartners van ons vinden en verwachten. 3.5 Externe Betrekkingen Het versterken van onze positie in de keten van zorg is een belangrijke doelstelling. Om die doelstelling te realiseren is in maart 2013 een nieuwe adviseur Externe Betrekkingen gestart. Zij heeft haar focus vooral naar buiten gericht en houdt zich bezig met het aangaan en versterken van externe relaties. 2013 stond wat dit aangaat in het teken van het inventariseren, invoelen en het creëren van intern draagvlak voor deze functie. Externe relaties reageerden positief. Men voelde zich (meer) gehoord en kon zich gemakkelijk tot één aanspreekpunt wenden. Qua communicatiestijl focussen wij steeds meer op het aangaan van een dialoog in plaats van het traditionele zenden van informatie. Netwerken en bezoeken In 2013 bezochten we diverse relaties. Ingegeven door bijvoorbeeld een klacht, een vraag, het MammoXL project, maar ook om gewoon eens met elkaar in gesprek te gaan om te ervaren hoe deze huisarts, radioloog of belangenvereniging tegen ons aankijkt en hoe men de samenwerking ervaart. Met de komst van de adviseur Externe Betrekkingen kreeg het personeelsblad Screenflits voortaan ook een externe component. We brachten steeds beter in kaart welke externe bijeenkomsten voor ons interessant waren, als bezoeker of om er als organisatie zelf actief aan deel te nemen of te organiseren. De landelijke beurs voor huisartsassistenten en het jaarlijks terugkerende Papendalsymposium zijn hier sprekende voorbeelden van. Naast de bestaande Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 14 van 37

communicatiemiddelen zochten we ook naar nieuwe manieren om met onze ketenpartners in contact te komen, door bijvoorbeeld de inzet van social media. Intensievere berichtgeving in de pers en de monitoring daarvan, maakte het mogelijk om onszelf als organisatie in de media steviger neer te zetten. Positionering Meer aandacht voor public relations leidt bijna vanzelf naar de vraag hoe je jezelf als organisatie wilt positioneren. In 2013 startten we met een landelijk positioneringstraject, met daaraan verbonden nieuwe kernwaarden die we communicatief verder zullen moeten gaan laden. Cliëntenperspectief De adviseur Externe Betrekkingen is verantwoordelijk voor de aansturing van het cliëntenpanel. Het panel, dat in dit jaar uit 8 vrouwen bestond, boog zich in 2013 onder meer over zaken als het aanpassen van teksten in uitslagbrieven en de bejegening van cliënten. Deze input vanuit de praktijk is voor ons als organisatie zeer relevant. In 2013 experimenteerden we voor het eerst met de verzending van open uitnodigingen, waarin vrouwen van 50 en 51 jaar die voor het eerst werden uitgenodigd voor de borstkankerscreening, zelf konden kiezen op welke datum en tijd zij een afspraak wilden inplannen. In een kort kwalitatief onderzoek toetsten we de reacties van degenen die een dergelijke uitnodiging ontvingen en deden we bruikbare tips op om de uitnodigingen en de manier om een afspraak te maken nog klantvriendelijker te maken. 3.6 ICT Europese aanbesteding landelijk glasvezelnetwerk De transitie van de landelijke infrastructuur voor het verzenden van data, zoals borstfoto’s van en naar het landelijk datacentrum in Eindhoven, is voorbereid en landelijk in uitvoering genomen. Dit traject waarbij we overstapten van Surfnet naar UNET is afgerond. MammoXL Met de landelijke implementatie van MammoXL is de volgende stap gezet in de digitalisering van de borstkankerscreening. Met MammoXL vindt de uitwisseling van beelden en screeningsverslagen tussen de screeningsorganisatie en het ziekenhuis plaats via een beveiligde internetverbinding. Het gebruik van CD-ROM’s voor de overdracht van beelden is daarmee verleden tijd. Eind 2013 was ongeveer de helft van de ziekenhuizen in onze regio aangesloten bij MammoXL. De overige ziekenhuizen volgen in 2014. Video conferencing Om de communicatie tussen de vijf regio’s te vereenvoudigen is een video-conferencing systeem geïnstalleerd. Op deze wijze vinden regelmatig overleggen plaats. Narrowcasting in units In 2013 is besloten om over te gaan tot narrowcastingsysteem in de units. Door middel van schermen in de wachtkamers willen we cliënten informeren over de bevolkingsonderzoeken, onderzoeken, vacatures en overige informatie. Afdeling Communicatie boog zich over het ontwerp, de beelden en teksten. Afdeling ICT zorgde voor de aanschaf van schermen, software en hardware. Tijdens het groot onderhoud van de units worden de schermen in de units opgehangen. Dit zal begin 2014 gereed zijn. 3.7 Financiën Planning- & controlcyclus Bevolkingsonderzoek Oost maakt gebruik van een planning- en controlcyclus die voorziet in het jaarlijks opstellen van een jaarplan inclusief een bijbehorende begroting en het opstellen van een jaarverslag en jaarrekening. Parallel hieraan worden ten behoeve van de subsidieverstrekker een subsidieaanvraag en een aanvraag vaststelling subsidie opgesteld. Deze documenten dienen vóór Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 15 van 37

1 oktober van het jaar voorafgaand, respectievelijk vóór 1 mei van het jaar opvolgend te worden aangeleverd bij de subsidieverstrekker. Per kwartaal wordt een financiële rapportage opgesteld om de uitgaven ten opzichte van de begroting te bewaken. Daarnaast wordt per kwartaal een inhoudelijke rapportage opgesteld. Alle actiepunten worden gecoördineerd vanuit het MT. De planning en control-cyclus is beter inzichtelijk doordat een schematisch overzicht van alle financiële processen is opgesteld. Er is een projectgroep HRM/Payroll samengesteld om te onderzoeken welke systemen wij nodig hebben om gegevensverwerking te optimaliseren. De projectgroep is breed samengesteld om vanuit alle mogelijke invalshoeken, aandachtspunten, ideeën de benodigde systemen optimaal te kunnen inrichten en uit te dragen in de organisatie. Na grondig onderzoek en bezoeken aan ziekenhuizen die werken met bepaalde programma’s is op de drempel van 2014 de keuze gevallen op AFAS en Harmony. Voor het fiatteren van facturen is gekozen voor het systeem Exact Synergy. In 2014 worden de systemen geïmplementeerd. Budgethouderschap De invoering van het budgethouderschap heeft vorm gekeken door de invoering van kostenplaatsen en het benoemen van budgethouders. De controller voert gesprekken met deze budgethouders om hen in het traject van bewaken en de verbetering in financieel inzicht te begeleiden. 3.8 Overige ontwikkelingen Harmonisatie screeningstijden Na de fusie in 2010 hanteerden we verschillende werktijden en reizen in werktijd bij de MBB’ers in de screening. Er was behoefte aan harmonisatie van de werktijden. Met ingang van 1 oktober 2013 zijn de werktijden geharmoniseerd. Planningsmodule KPMG-PLEXUS Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken (FSB) verzocht KPMG-PLEXUS een best practice te ontwikkelingen voor een landelijk uniforme planningsmodule voor de borstkankerscreening met als doel landelijk meer uniformiteit en betere centrale beheersbaarheid. In 2013 zijn wij gestart met de invoer van deze landelijke module binnen iBOB voor de planning. Visitaties beoordelingseenheden De beoordelingseenheden in Apeldoorn en Nijmegen zijn door ons en het Landelijk Referentiecentrum voor Bevolkingsonderzoek (LRCB) gevisiteerd. De uitkomsten zijn goed. De maatschappen kennen een doorverwijs- en detectiegraad die past binnen de landelijke normen. De beoordelingseenheid in Apeldoorn presteert goed ten opzichte van landelijke prestaties en minimaal te behalen normen. Het is opvallend dat zij een lage doorverwijzing kennen, maar wel degelijk een goede detectie halen. In Nijmegen is een tendens van een stijgend doorverwijscijfer zichtbaar, wat aandacht vraagt. Op de insteltechniek scoorden de MBB’ers in de screening voldoende en volgen uit de visitaties gerichte aanbevelingen tot bijscholing waar noodzakelijk. Rolstoelbeleid In 2013 is het rolstoelbeleid stapsgewijs ingevoerd. Rolstoelgebonden cliënten die woonachtig zijn binnen een enkele reisafstand van drie kwartier van de vaste unit nodigen wij daar uit. Hier worden zij gescreend door geregistreerde MBB’ers in de screening in een daartoe gekwalificeerde


Pagina 16 van 37

onderzoeksunit. In de toekomst kunnen rolstoelgebonden cliënten ook terecht in mobiele onderzoeksunits. Huisvesting Er waren een aantal directe aanleidingen om ons huisvestingsbeleid in 2013 opnieuw onder de loep te nemen. Zo moesten er nieuwe contracten met radiologen worden afgesloten wat betekende dat nagedacht moest worden over de locatie van de beoordelingseenheden. Op 1 januari 2014 moesten we overstappen op een nieuwe ICT-infrastructuur. Hier viel een efficiencyslag te maken in combinatie met de locatie van de beoordelingseenheden. Ook eindigden huurcontracten en werd er geklaagd over de locatie van de vaste screeningsunit in Arnhem. In 2013 zijn de beoordelingseenheden verhuisd naar een nieuwe locatie in Nijmegen en in het kantoor in Deventer. In 2014 staan er meer verhuizingen op stapel. Zo verhuist de vaste unit in Nijmegen naar een nieuwe locatie, sluit de vaste unit in Arnhem en wordt in Enschede juist een vaste screeningsunit geopend. Natrajectgegevens In het najaar sloten wij, samen met regio Noord, een contract met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Hiermee is een eind gekomen aan verschillende werkwijzen binnen onze regio. Niet langer proberen we de natrajectgegevens uit ziekenhuizen te verkrijgen maar hebben een uitwisselcontract afgesloten met IKNL om geautomatiseerd de gegevens van doorverwezen cliënten te verkrijgen vanuit onze gehele regio. De natrajectgegevens tot en met december 2012 zijn ingevoerd en beschikbaar voor radiologen, fotobesprekingen en visitaties. We gebruiken deze gegevens samen met de gegevens uit voorgaande jaren voor nadere analyse en om te kunnen benchmarken. Hiervoor werken de medewerkers van Onderzoek & Ontwikkeling de nodige tabeluitwerkingen uit. Samenvoegen standplaatsen Besloten is om standplaatsen waar de mobiele screeningsunits korter dan drie weken staan te combineren met een standplaats in de buurt waardoor we langere tijd op één plaats vrouwen kunnen screenen. Dit zorgde voor een kostenreductie en een efficiëntieslag omdat de mobiele onderzoeksunit minder vaak verhuisd hoeft te worden. Betrokken gemeenten en cliënten zijn door ons tijdig hierover geïnformeerd. In dit verslagjaar verhuisden de mobiele screeningsunits 90 keer. Dat zijn 5 verhuizingen minder dan de screeningsronde van 2 jaar geleden in 2011 omdat 5 standplaatsen zijn samengevoegd. Nauwlettend houden we de tevredenheid van cliënten en de opkomst in de gaten. Er vindt bij de volgende screeningsronde in 2015 een evaluatie plaats. 3.9 Landelijke ontwikkelingen Wij dragen volop bij aan de vormgeving en implementatie van landelijke ontwikkelingen. Medewerkers maken actief deel uit van diverse landelijke overlegorganen en werkgroepen en nemen de uitvoering van taken die regio-overstijgend worden uitgevoerd voor hun rekening. De bestuurders besteedden aandacht aan de vergaderefficiency. Dit leidde onder meer tot een verdeling van portefeuilles en aandachtsgebieden binnen het landelijk overleg. De bestuurders volgden gezamenlijk een mediatraining. Daarnaast overlegden zij regelmatig met de programmacoördinatoren van het Centrum voor Bevolkingsonderzoek. Ook schoven verschillende malen externe sprekers aan voor een jaarlijks gesprek of toelichting op een specifiek onderwerp. Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken (FSB) Iedere screeningsorganisatie is via een deelnemersovereenkomst aangesloten bij de Coöperatieve Vereniging Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken U.A. (FSB). De FSB onderhoudt en ontwikkelt de digitale systemen die vitaal zijn voor de landelijk uniforme uitvoering van het Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 17 van 37

bevolkingsonderzoek. Er is een landelijke beheerorganisatie (LBO) ingericht, die de activiteiten uitvoert. Daarnaast vinden binnen de FSB verschillende activiteiten plaats die ten behoeve van alle screeningsorganisaties worden ingekocht of uitgevoerd. Onderwerpen die de agenda vooral bepaalden, waren:  professionalisering van de landelijke beheerorganisatie en werving manager;  de overgang van de Surfnet dataverbinding naar een nieuwe leverancier (UNET);  de planning&control-cyclus van de FSB;  de ontwikkeling van de verschillende ICT-systemen;  de ontwikkeling van een datawarehouse;  koppeling met het IKNL ten aanzien van gegevens rondom intervalcarcinomen;  het informatiebeveiligingsbeleid;  diverse convenanten rondom privacy en gegevensuitwisseling;  landelijke projecten als Arbeidsmarktontwikkeling Laborantes (AMOL), “blauwe ton”procedure, alternatieve verwijsroute BIRADS-0;  huisvesting van de landelijke beheerorganisatie. Het bestuur van de FSB wordt gevormd door de regionale bestuurders van de vijf screeningsorganisaties. In 2013 ontstond een verschil van inzicht tussen de bestuurders en de regionale Or’s rondom de inrichting van de medezeggenschap ten aanzien van de FSB. Dit heeft eind 2013 geleid tot regionale afspraken. Datawarehouse Landelijk was het doel gesteld om voor het eerste halfjaar 2013 te komen tot een landelijk datawarehouse. Dit doel is niet gehaald en het traject is nog steeds in de ontwikkelfase. Wij concentreren ons op het ontwikkelen van een format met kengetallen om een betere benchmark uit te kunnen voeren ten opzichte van de andere screeningsorganisaties en de Landelijke Evaluatietabellen. Dit format medio 2014 gerealiseerd te zijn. Vervolgens zal een bestand met de gevraagde kengetallen worden gevuld en vind in het derde kwartaal van 2014 een analyse van de benchmark plaats. De implementatie van activiteiten rondom de BK en BMHK-indicatoren worden in de tweede helft van 2014 uitgevoerd. Open uitnodigingen In 2013 experimenteerden we voor het eerst met de verzending van open uitnodigingen, waarin vrouwen van 50 en 51 jaar die voor het eerst werden uitgenodigd voor de borstkankerscreening, zelf konden kiezen op welke datum en tijd zij een afspraak wilden inplannen. Vanwege verwacht dalingsrisico in opkomst startten we dit in pilotvorm binnen één gemeente, namelijk Ede. Een tussenevaluatie na daling in de opkomst deed ons besluiten de brief tekstueel aan te passen en onderzoek te verrichten onder de doelgroep over deze wijze van uitnodigen. De doelgroep ervaart de uitnodigingswijze als positief en de aangepaste brieftekst heeft de opkomst direct positief beïnvloedt. In gemeente Warnsveld voeren we een vervolgpilot uit, waarvan we de uitkomsten in 2014 verwachten. Op grond daarvan besluiten we of we de open uitnodiging regionaal inzetten voor deze doelgroep. Uitnodigingsproces bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker geüniformeerd In 2013 zijn voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker de geboortecohorten van de uit te nodigen vrouwen geüniformeerd. Landelijk is, op één screeningsorganisatie na, een uniform uitnodigingsschema vastgesteld voor 2014. Dit heeft tot doel om de opkomstpercentages van de verschillende leeftijdscategorieën landelijk en regionaal te benchmarken. Tevens bereiden we ons hiermee voor op de herinrichting van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker dat in 2016 wordt ingevoerd.


Pagina 18 van 37

Centrale Interne Bezwarencommissie en Landelijke Klachtencommissie De vijf screeningsorganisatie hebben twee gezamenlijke onafhankelijke commissies ingericht. De Centrale Interne Bezwaarcommissie is het orgaan waar medewerkers bezwaar kunnen aantekenen tegen hun functiebeschrijving of de uitkomsten van de weging. De landelijke klachtencommissie is een onafhankelijke commissie die klachten behandelt van cliënten en medewerkers. Beide commissies staan onder voorzitterschap van een onafhankelijke jurist. Zij schrijven jaarlijks een eigen verantwoordingsverslag. Pilot functiedifferentiatie De (toekomstige) schaarste aan MBB’ers in de screening is een voortdurend probleem dat steeds indringender op ons afkomt. De uitstroomprognoses voorspellen nog steeds binnen enkele jaren een groot tekort. Daarom is een pilot functiedifferentiatie gestart. Deze pilot houdt in dat mensen met afgeronde MBO opleiding het opleidingstraject tot MB’er kunnen doorlopen. Als MB’er assisteer je de MBB’er. In maart 2012 werd al gestart met deze pilot in regio Zuid-West. Door de beperkte opzet van deze pilot is besloten om een tweede pilot te starten. In november 2013 zijn de regio’s Zuid-West en Midden-West samen met onze regio gestart met het werven van kandidaten. Het eerste half jaar van de opleiding vindt plaats in Utrecht met zowel een praktijk- als theoriegedeelte. Andere onderwerpen die in 2013 de agenda’s bepaalden, waren onder meer:  landelijke communicatiestrategie en landelijk communicatieplan;  landelijk uniforme klachtenregelingen;  onderzoek naar herijking van de tarieven voor borstkankerscreening en baarmoederhalskankerscreening;  diverse landelijk uniforme richtlijnen rondom screening;  inrichting landelijke overlegstructuur;  aanbesteding Groot Onderhoud screeningsunits;  diverse personele zaken (landelijk uniform vastgestelde functies en functiebeschrijvingen);  introductie van de nieuwe landelijke planningsmodule borstkanker;  wetenschappelijk onderzoek.


Pagina 19 van 37

4. Cliëntreacties Wij nodigen onze cliënten uit om hun reacties en ervaringen met onze organisatie kenbaar te maken. Dit kan via de website, telefoon, het reactieformulier ‘Uw mening telt!’, een e-mail en schriftelijk. Deze reacties stellen wij zeer op prijs en bieden de mogelijkheid om onze zorgen dienstverlening te evalueren en te verbeteren. Aantal reacties In 2013 ontvingen wij in totaal 780 reacties van 690 cliënten. Eén cliënt kan meerdere reacties geven waardoor het aantal reacties hoger is dan het aantal cliënten. Van deze reacties hadden er 767 betrekking op het bevolkingsonderzoek borstkanker, 12 op het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker en 1 op het bevolkingsonderzoek darmkanker. Het aantal reacties afgezet tegen het aantal uitgevoerde onderzoeken is klein. Er zijn 197.235 onderzoeken uitgevoerd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Per 1000 cliënten maakten iets minder dan 4 hun reactie kenbaar. Opvallend is het geringe aantal reacties die betrekking hebben op het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Dit is mogelijk te verklaren door de ruimschootse vertegenwoordiging van zelf-uitnodigende huisartsen in onze regio. Doordat de huisarts(assistente) het uitstrijkje maakt, denken de meeste cliënten bij een klacht wellicht niet gelijk aan Bevolkingsonderzoek Oost. Top 3 klachten Iets meer dan de helft van de reacties betreffen klachten. De top 3 van klachten: 1. Organisatorisch - bereikbaarheid van de standplaats Klachten gaan dan bijvoorbeeld over de bereikbaarheid van de unit met het openbaar vervoer, reisafstand vanaf de woonplaats of over de parkeergelegenheid. 2. Pijn Klachten gaan bijvoorbeeld over de gevoeligheid van het onderzoek of de onderzoeksmethode. 3. Bejegening Klachten gaan over de bejegening door MBB’er in de screening of andere medewerker. Bedankkaartje Cliënten geven ons ook regelmatig een compliment. Dit kan een cliënt schriftelijk, via de website, het reactieformulier of mondeling uitten. Deze cliënten ontvangen van ons een ansichtkaartje met een bedankje, tenzij een cliënt een niet gunstige uitslag van het onderzoek ontvangt of aangeeft geen reactie te willen ontvangen.


Pagina 20 van 37

Verdeling op basis van soort reacties Soort Aantal

Percentage van totaal

Compliment Klacht Suggestie Vraag

306 411 22 41

39% 53% 3% 5%

Totaal aantal reacties

780

100%

Verdeling op basis van categorieën Categorie Aantal Aantal klachten complimenten

Aantal suggesties

Aantal vragen

Totaal

Organisatorisch* Pijn** Bejegening Leeftijdsgrens Medisch Verwonding Overig

220 93 57 6 7 18 10

14 14 219 0 3 0 56

11 5 1 2 1 0 2

14 8 0 1 7 0 11

259 120 277 9 18 18 79

Totaal

411

306

22

41

780

* 10 items binnen organisatorisch: voorlichting, openingstijden, uitnodiging, afspraak, wachttijd, standplaats/bereikbaarheid, standplaats/faciliteiten, uitslag, kosten bij doorverwijzing, buisje bevolkingsonderzoek darmkanker ** 3 items binnen pijn: pijn, pijn en positieve bejegening, pijn en negatieve bejegening

Wijze van binnenkomst 700

600

500

400

300

200

100

0 Wijze van binnenkomst

Reactie formulier 579

E-mail

Telefoon

Website

Brief

84

54

29

18

Afmeld formulier 13

Mede werker 3

Totaal aantal reacties verdeeld over wijze van binnenkomst


Pagina 21 van 37

5. Bevolkingsonderzoek borstkanker Iedere twee jaar krijgen vrouwen in de leeftijd van 50 tot en met 75 jaar een uitnodiging van ons om een mammografie te laten maken. Het onderzoek vindt plaats in één van de 14 onderzoeksunits. Door ons gecontracteerde radiologen bekijken de mammografieën. Zij beoordelen deze als eerste of tweede lezer afzonderlijk van elkaar en komen samen tot een uitslag. Deze uitslag ontvangt de cliënt thuis. Hebben de radiologen een verdenking op borstkanker? Dan informeren wij eerst de huisarts voordat wij de cliënt informeren. In 2013 nodigden wij 238.886 vrouwen uit om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Daarvan lieten 196.959 vrouwen zich onderzoeken in één van onze onderzoeksunits. Het gemiddelde opkomstpercentage was 82,45%. Het target was om in 2013 196.871 vrouwen te onderzoeken. Dit is gelukt. 5.1 Non-participatie en non-respons In 2013 besloten 21.202 vrouwen (8,88%) niet mee te doen aan het onderzoek. Zij maakten dit vooraf kenbaar aan ons. 20.725 vrouwen (8,68%) namen zonder opgaaf van reden niet deel aan de borstkankerscreening. Zij reageerden niet op de uitnodiging en de herinnering. 5.2 Doorverwijzing In dit verslagjaar zijn 5.112 vrouwen doorverwezen voor nader onderzoek. Het verwijscijfer bedraagt 25,92 per 1.000 cliënten. In 2012 was dit 23,65 en in 2011 was dit 19,51.

Aantal uitnodigingen Aantal onderzoeken Opkomst Non-participanten % non-participatie Non-respondenten % non-respondentie Aantal verwijzingen Gemiddeld verwijscijfer (per 1.000 cliënten) Werkelijk aantal onderzoeken**

2013

2012

2011

238.886 196.959 82,45% 21.202 8,88% 20.725 8,68% 5.112 25,92 197.235 82,56%

239.635 195.706 81,67% 22.242 9,28% 21.687 9,05% 4.621 23,65 195.373 81,53%

225.401 184.887 82,03% 21.283 9,44% 19.231 8,53% 3.616 19,51 185.306 82,47%

* Aantal onderzoeken is het aantal onderzoeken die zijn uitgevoerd op basis van het aantal uitnodigingen. ** Werkelijk aantal onderzoeken is het aantal onderzoeken uitgevoerd in het betreffende jaar. Dit aantal onderzoeken wijkt af van de onderzoeken op basis van het aantal uitnodigingen omdat sommige cliënten pas later deelnemen dan in het jaar waarin ze de uitnodiging ontvangen.

5.3 Onderzoek en ontwikkelingen Aanbesteding radiologische diensten Begin 2013 zijn wij gestart met een Europese aanbesteding radiologische dienstverlening omdat eind 2013 de contracten met de huidige radiologen(maatschappen) afliepen. Wij hebben de aanbesteding verdeeld in drie percelen. Deze percelen sluiten aan op de indeling van de drie regio’s zoals wij die kennen binnen ons werkgebied. Het doel van deze aanbesteding was het contracteren van één partij per perceel die verantwoordelijk is voor het leveren van radiologische diensten. Zes partijen hebben tijdig een inschrijving ingediend op één of meerdere percelen. Een beoordelingsteam heeft de inschrijvingen beoordeeld en naar aanleiding van deze resultaten is aan Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 22 van 37

drie partijen een gunning toegekend. De volgende maatschappen starten op 1 januari 2014 met hun werkzaamheden voor Bevolkingsonderzoek Oost: Perceel 1: Maatschap Radiologen Slingeland Ziekenhuis te Doetinchem Perceel 2: Conrad Diagnostiek te Apeldoorn Perceel 3: UMC St. Radboud te Nijmegen Cliënttevredenheidsonderzoek borstkanker Eind 2012 startte het landelijk cliënttevredenheidsonderzoek over het bevolkingsonderzoek borstkanker. In 2013 werden de resultaten hiervan bekend. 1048 cliënten van Bevolkingsonderzoek Oost ontvingen een vragenlijst waarvan 741 (70,7%) vrouwen deze invulden en retourneerden. Het bevolkingsonderzoek borstkanker werd in het algemeen gewaardeerd met een cijfer 8,9. Compressie op maat In de studie ‘compressie op maat’ is onderzocht of we kunnen screenen met een op de borst afgestelde kracht. Dit leidt tot het verminderen van pijn zonder noemenswaardig kwaliteitsverlies van de foto’s. Binnen deze studie is de op dit moment gebruikte kracht vergeleken met een standaard ontwikkelde druk (kracht verdeeld over het borstoppervlak). Drie van de 4 foto’s van 500 vrouwen zijn zoals gebruikelijk gemaakt en één foto is met de standaard druk gemaakt. De foto’s zijn met elkaar vergeleken op het gebied van compressiekwaliteit, insteltechnische kwaliteit, stralingsbelasting en pijnervaring. De studie binnen Bevolkingsonderzoek Oost is afgesloten met een minisymposium waar we de resultaten presenteerden aan medewerkers van Bevolkingsonderzoek Oost, LRCB en Pink Ribbon. Het belangrijkste resultaat is dat druk-geleide compressie er voor zorgt dat het maken van borstfoto’s minder pijnlijk wordt. Dit heeft impact voor alle vrouwen die regelmatig een borstfoto (moeten) laten maken, bij het bevolkingsonderzoek of borstkankerpatiënten die jaarlijks voor controle naar het ziekenhuis gaan. Vooral voor vrouwen die een borstsparende operatie hebben ondergaan kan de druk-geleide methode een aanzienlijke verlichting in pijn bij mammografie opleveren. In 2014 vindt een presentatie plaats bij het landelijk bestuurdersoverleg. Er is interesse voor de invoering van de techniek in de toekomst. Foliestudie In 2011 verleende VWS een vergunning voor de folie-studie. De fabrikant Planmed geeft aan dat door gebruik te maken van folies meer borstweefsel op de foto wordt afgebeeld. Vooral bij kleine borsten is dit het geval. Ook zou het gebruik van de folies tot pijnvermindering kunnen leiden omdat de borst minder vaak opnieuw gepositioneerd moet worden. Deze twee punten zijn in de folie-studie onderzocht. Tevens is onderzocht of de folie van invloed is op de kwaliteit van de foto en de stralingsbelasting. In totaal zijn 184 cliënten bij deze studie betrokken. Tijdens de studie is één extra opname gemaakt, waarbij gebruik is gemaakt van de folies. De gepaarde waarnemingen zijn vervolgens met elkaar vergeleken. In 2014 worden de analyses uitgebreid. Dense studie Vrouwen met een hoge borstdensiteit (relatief veel klier- en bindweefsel) hebben meer kans op borstkanker. Bovendien wordt een tumor vaker gemist omdat deze in het dichtere borstweefsel op het mammogram minder opvalt. Onderzocht wordt of een aanvullende MRI uitkomst biedt voor deze vrouwen. Voor de dense studie worden vrouwen uit het reguliere bevolkingsonderzoek die op het mammogram geen afwijkingen hebben en een borstdensiteit van 75% of meer hebben geselecteerd. Landelijk worden ruim 7.000 vrouwen uitgenodigd voor aanvullende MRI (de interventiegroep). Vier keer zoveel vrouwen vormen de controlegroep die alleen gevolgd worden via de kankerregistratie. Na drie screeningsrondes wordt onderzocht in hoeverre het aantal intervaltumoren in de interventiegroep lager is dan in de controlegroep. Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 23 van 37

De dense studie is, binnen de regio van Bevolkingsonderzoek Oost, uitgevoerd rondom Nijmegen, Den Bosch en Hengelo (O). De onderzoekers hebben met het UMC St. Radboud, Jeroen Bosch Ziekenhuis en ZGT Hengelo afspraken gemaakt over het maken van een MRI. Alle niet-suspecte cliënten van Bevolkingsonderzoek Oost met een borstdensiteit van 75% of meer die binnen een straal van 40 kilometer van Nijmegen, Den Bosch of Hengelo wonen kunnen voor deze studie benaderd worden. Onderzoek Medical Device Er bestaan nog veel onduidelijkheden rondom een medical device zoals een ICD (Implanteerbare Cardioverter-Defibrillator), pacemaker, hartritme monitor of een port-a-cath binnen het bevolkingsonderzoek borstkanker. En meer specifiek, welke invloed dit heeft op het maken van een mammografie. Binnen het bevolkingsonderzoek borstkanker is geen richtlijn voor het screenen van vrouwen met een medical device. De screeningsorganisaties en het LRCB hebben in 2013 een onderzoek naar de impact van een medical device op het screeningsonderzoek uitgevoerd. Binnen dit onderzoek is de impact van een medical device op de kwaliteit onderzocht van de foto (zowel fysisch technisch, insteltechnisch als diagnostisch), angstbeleving en pijnbeleving van de cliënt. Ook is de invloed van een medical device op de uitslag van het screeningsonderzoek onderzocht. De inclusie heeft binnen Bevolkingsonderzoek Oost twee maanden in beslag genomen. De analyses worden door het LRCB verricht. Op basis van de resultaten stelt het LRCB een advies op voor het RIVM-CvB waarin wordt beargumenteerd welke werkwijze het beste gebruikt kan worden, hoe de beoordeelbaarheid is en wat de mate van betrouwbaarheid van de uitslag van het onderzoek is voor cliënten met een medical device. In dit advies worden de kwaliteit van de foto, de dosis en de pijnbeleving voor de cliënt meegewogen. Nieuwe protheseprocedure Naar aanleiding van een klacht is een nieuwe procedure voor prothesedraagsters ontwikkeld. Dit is gedaan door, het LRCB, Sectie Mammaradiologie en de screeningsorganisaties, in opdracht van het RIVM. In de nieuwe werkwijze maken we bij de beoordeling van mammografieën van cliënten met borstprothese(n) onderscheid tussen beoordeelbaar en niet beoordeelbaar. Is de mammografie beoordeelbaar, dan ontvangt de cliënt op basis van de beoordeling een standaard uitslagbrief. Is de mammografie niet beoordeelbaar, dan ontvangt de cliënt hier schriftelijk bericht over. In deze brief wordt aangegeven dan verdere deelname aan het bevolkingsonderzoek niet geschikt is voor de cliënt. Zij wordt doorverwezen naar de huisarts om eventuele alternatieven te bespreken. Er is niets veranderd aan het onderzoek, maar omdat er nu hogere eisen gesteld zijn aan de beoordeelbaarheid van de röntgenfoto’s, zijn hierdoor meer foto’s dan voorheen niet goed te beoordelen. Met ingang van 2014 gaat deze nieuwe procedure in werking.


Pagina 24 van 37

6. Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Vrouwen in de leeftijd van 30 tot en met 60 jaar ontvangen iedere vijf jaar een uitnodiging van ons om een uitstrijkje te laten maken. Dit onderzoek voert een huisarts of assistente uit. Eén van de acht door ons gecontracteerde laboratoria beoordeelt vervolgens het uitstrijkje. De uitslag ontvangt de cliënt thuis. Vindt het laboratorium een afwijking? Dan informeren wij eerst de huisarts voordat wij de cliënt informeren. Jaarlijks nodigen wij rond de 145.000 vrouwen uit voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. In 2013 ontvingen 141.120 vrouwen één of meerdere uitnodigingen (herinneringen, uitnodigingen na uitstel op verzoek of na zwangerschap) om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Het aantal vrouwen dat zich liet onderzoeken op basis van de uitnodiging was 101.278. Daarmee werd een opkomst van 71,8% gerealiseerd. Cliënten kunnen er echter voor kiezen om niet direct deel te nemen aan het onderzoek. Zij hebben in principe vijf jaar de tijd om het onderzoek uit te laten voeren. Daardoor is het werkelijke aantal onderzoeken in 2013 groter. Er zijn 107.995 eerste onderzoeken uitgevoerd in 2013 en 1.412 herhaalonderzoeken. Het target was om in 2013 105.831 vrouwen te onderzoeken. Dit is ruimschoots gelukt. 6.1 Participatie en non-response Geboortejaar Uitgenodigd Actieve participatie

%

Anoniem 1953 1958 1963 1968 1973 1978 1983 Totaal

Non response

%

Passieve participatie

%

5 18.331 20.837 23.489 24.062 20.430 18.308 18.234

2 13.250 15.237 17.858 18.101 14.573 12.013 11.098

40,0% 72,3% 73,1% 76,0% 75,2% 71,3% 65,6% 60,9%

3 3.589 4.215 4.168 4.795 4.943 4.963 4.814

60,0% 19,6% 20,2% 17,7% 19,9% 24,2% 27,1% 26,4%

0 1.492 1.385 1.463 1.166 914 1.332 2.322

0,0% 8,1% 6,6% 6,2% 4,8% 4,5% 7,3% 12,7%

143.696

102.132

71,1%

31.490

21,9%

10.074

7,0%

6.2 Specificatie passieve participatie Uit bovenstaande overzicht blijkt dat 41.564 vrouwen ervoor kozen om niet mee te doen aan het onderzoek. Hiervan meldde zich 2.566 (1,8%) definitief af en 7.667 (5,3%) tijdelijk. Vrouwen hebben diverse reden waarom zij zich af melden, waaronder: verwijderde baarmoeder, recent (korter dan een jaar) geleden laten uitstrijken, zwanger, principiële reden, uitstel, etc. 6.3 Beoordeling Aan 1.996 vrouwen werd gevraagd om het uitstrijkje na 6 weken te laten herhalen omdat de kwaliteit van het uitstrijkje niet voldoende was om deze te beoordelen. 3.872 vrouwen adviseerden we om na 6 maanden opnieuw een uitstrijkje te laten maken. Bij hen constateerden we een lichte afwijking. Het aantal vrouwen dat we in 2013 doorverwezen met een grote(re) afwijking was 871. 6.4 Onderzoek en ontwikkelingen Herinrichting bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker In oktober 2013 werd bekend dat het programma van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker op enkele punten veranderd wordt.


Pagina 25 van 37

Minister Schippers van VWS besloot om hrHPV screening in het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker in te voeren. Dit voorkomt jaarlijks ongeveer 75 extra gevallen van baarmoederhalskanker en 18 sterfgevallen. Ook besloot de minister om een zelftest beschikbaar te stellen. Vrouwen die na de uitnodiging geen afspraak hebben gemaakt voor het uitstrijkje kunnen bij de herinnering een zelftest aanvragen. Dit wijkt af van de aanbeveling in de uitvoeringstoets waarbij de zelfafnametest automatisch werd toegestuurd aan non-responders. De minister heeft hiertoe besloten omdat zij veel waarde hecht aan autonomie en de zelftest niet ongevraagd wil toesturen als iemand geen gebruik maakt van het aanbod tot screening. In 2016 wordt het vernieuwde bevolkingsonderzoek ingevoerd. Ketenpartneronderzoek: studie naar werkwijze van huisartsen rondom het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker In 2012 startten we met ketenpartneronderzoek naar de werkwijze van huisartsen rondom bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Hiermee willen we meer inzicht krijgen in de kwaliteit van zorg geleverd in de huisartsenpraktijk, zowel wat betreft het uitnodigen als het maken van het uitstrijkje. Wanneer de kwaliteit onvoldoende is moet bijgestuurd worden. In 2013 is deze studie voortgezet en afgerond. De gegevens zijn zowel landelijk als regionaal geanalyseerd. In onze regio zijn alle 1594 huisartspraktijken benaderd, de respons was 32,9%. Geconcludeerd kan worden dat huisartspraktijken verschillend omgaan met de onderdelen van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker waarbij zij betrokken zijn. Dit berust vaak op onwetendheid of het gebrek aan uniforme richtlijnen. Huisarts en screeningsorganisatie kunnen elkaar versterken in het hele proces, waarbij wij zorgen voor een soepel en efficiënt verloop van het administratieve en kwantitatieve proces en de kwaliteit in de keten waarborgt. De huisarts zorgt ervoor dat de vrouw een kwalitatief goed uitstrijkje kan laten maken waarbij er zorg op maat geleverd wordt, ook in het geval van afwijkingen en verwijzingen. Uitgebreidere richtlijnen kunnen daarnaast meer helderheid bieden over de “best practice” en de uniformiteit van de uitvoering verbeteren. De landelijke scholing voor praktijkassistenten vormt hier een eerste aanzet toe. Basis Scholing Cervixscreening (BSC) In 2013 organiseerden we vijf scholingsavonden voor huisartsassistenten. De BSC is bedoeld voor doktersassistenten die het maken van uitstrijkjes binnenkort in hun takenpakket krijgen of daar onlangs mee begonnen zijn. De scholing bestaat uit een e-learning, twee praktijkavonden en een praktijkopdracht. Het hele proces van het maken van een uitstrijkje komt aan bod: van het moment van uitnodigen tot en met de uitslag. Zoals blijkt uit de uitgebreide evaluaties van deze avonden zijn de cursisten over het algemeen erg positief over de scholing. Scholing voor gevorderden In 2013 zijn we ook gestart met een scholing voor gevorderde huisassistenten. Deze scholing is bedoeld voor assistenten die ervaren zijn in het maken van uitstrijkjes. Deze scholingsavond bestond uit een plenair gedeelte en twee workshops. Bij de workshop spreekuur huisarts lag de nadruk vooral op communicatie en bij de workshop consult gynaecoloog ging het vooral over afwijkingen aan de baarmoedermond. Ook over deze scholing waren de cursisten positief. Vanwege het succes wordt de gevorderdenscholing in 2014 geëvalueerd en ook landelijk op inhoud afgestemd met de overige screeningsorganisaties. Papendalsymposium Het Papendalsymposium dat dit verslagjaar haar vijftiende jaargang vierde, bood wederom een podium aan diverse sprekers uit binnen- en buitenland. De gevolgen van de invoering van het vernieuwde bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker in 2016 stonden centraal. De avond werd afgesloten door een sneldichteres die het symposium op een treffende manier samenvatte. Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Pagina 26 van 37

7. Bevolkingsonderzoek darmkanker Mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 krijgen elke twee jaar een uitnodiging om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Zij krijgen een zelfafnametest (iFOBT) thuisgestuurd, die zij terugsturen naar afname van een fecestest. Bij het bevolkingsonderzoek darmkanker wordt gekeken of er bloed in de ontlasting zit. Bloed in de ontlasting kan een teken zijn van darmkanker. Als darmkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, is de kans op een succesvolle behandeling groter. 7.1 Opzet en invoering Het opzetten en invoeren van een nieuw bevolkingsonderzoek is een hele operatie waar veel partijen bij betrokken zijn. De uitvoering van het bevolkingsonderzoek komt in handen van de screeningsorganisaties. Voor de implementatie van het bevolkingsonderzoek bij de screeningsorganisaties is per regio een projectleider aangesteld. Voor onze regio is dat Alice Olde Reuver of Briel. Een regionaal projectteam startte al in 2012 met de voorbereidingen voor het bevolkingsonderzoek darmkanker dat in september 2013 van start zou gaan.

Het regionale projectteam met v.l.n.r.: Mariska Drewes (manager PLA), Alice Olde Reuver of Briel (regionaal projectleider), Sandra Pinkster (communicatieadviseur), Patrick Thijssen (proces- en informatiemanager), Ingrid Waskowsky (kwaliteitsadviseur), Sonja Wolbers (HRM-adviseur) en Ingrid van Laar (projectondersteuner).

Referentiefunctionarissen Met het nieuwe bevolkingsonderzoek deed ook een aantal nieuwe functies zijn intrede: de RCMDL, TCMDL en RCP. De Regionaal Coördinerend MDL-arts (RCMDL) is verantwoordelijk voor de toetsing van coloscopiecentra. Na toelating voert de RCMDL regelmatig audits uit. De Toetsing Coördinerend MDL-arts (TCMDL) is verantwoordelijk voor de toetsing en beoordeling van endoscopisten. Onderdeel van de toelatingstoets is een praktijktoets, waarbij de TCMDL een objectieve beoordeling doet, door middel van een internationaal ontwikkelde vragenlijst, van de vaardigheden van de endoscopist. De Regionaal Coördinerend Patholoog (RCP) beoordeelt de toelating van de pathologie-laboratoria. Na toelating voert de RCP regelmatig audits uit bij de laboratoria. 7.2 De uitnodiging Voordat cliënten een uitnodiging ontvangen, krijgen zij eerst een vooraankondigingsbrief toegestuurd. Hierin wordt aangegeven dat zij binnenkort een paarse envelop ontvangen met daarin de uitnodigingsbrief, de folder Bevolkingsonderzoek darmkanker, een zelfafnametest (iFOBT), een antwoordformulier en een retourenvelop.


Pagina 27 van 37

7.3 Het onderzoek Bij de uitnodiging zit een buisje met daarin een staafje, de zelfafnametest. Na een internationale aanbesteding is de FOB Gold gekozen. Hiermee prikt de cliënt op vier verschillende plaatsen in de ontlasting. Cliënten sturen hun ontlastingsmonster met de retourenvelop naar een laboratorium. Daar wordt de ontlasting onderzocht. Half januari 2013 is de opdracht gegund aan drie klinischchemische laboratoria: Stichting Isala klinieken in Zwolle, Stichting Orbis Medisch Centrum (Sittard) en Star-Medisch Diagnostisch Centrum (Rotterdam). 7.4 Informeren en verwijzen Nadat de ontlastingstest is onderzocht en beoordeelt krijgt de cliënt de uitslag. Wanneer er geen bloed in de ontlasting is gevonden krijgt de cliënt een gunstige uitslag. Hij of zij ontvangt over twee jaar weer een uitnodiging. Wanneer er (sporen van) bloed in de ontlasting zijn gevonden krijgt de cliënt een brief met een ongunstige uitslag. Twee dagen voordat de cliënt de uitslag ontvangt, wordt de huisarts geïnformeerd. Het vervolgonderzoek bestaat uit twee delen: een intakegesprek en een inwendig kijkonderzoek van de dikke darm (coloscopie). Beide vinden plaats in een coloscopiecentrum. ICT-systeem ColonIS Om de uitvoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker mogelijk te maken, worden verschillende gegevens geregistreerd en uitgewisseld, zoals persoonsgegevens en onderzoeksuitslagen. Daarnaast worden gegevens vastgelegd en uitgewisseld voor de kwaliteitsborging, monitoring en evaluatie. Voor al deze gegevensstromen is een landelijk informatiesysteem ontwikkeld: ColonIS. Topicus uit Deventer is verantwoordelijk geweest voor de bouw van dit ICT-systeem. 7.5 Het vervolgonderzoek Tijdens de coloscopie onderzoekt een arts de binnenkant van de darm. Als tijdens de coloscopie afwijkingen worden gezien, kan de arts direct kleine ingrepen uitvoeren zoals een poliep verwijderen of weefsel weghalen. Coloscopiecentra en endoscopisten Coloscopiecentra die deel wilden nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker moeten aan landelijk vastgestelde kwaliteitseisen voldoen. De toetsing van de coloscopiecentra voerde de RCMDL-functionaris en regionaal projectleider darmkankerscreening Alice Olde Reuver of Briel uit. De endoscopisten werkzaam in de coloscopiecentra volgden een individueel toelatingstraject. Direct na de coloscopie vertelt de arts de cliënt de uitslag van het vervolgonderzoek. Als er weefsel of een poliep is weggehaald, wordt dit onderzocht in een pathologielaboratorium. De cliënt ontvangt de uitslag van dat onderzoek na ongeveer een week. Als er gevorderde poliepen zijn gevonden, dan krijgt de cliënt extra controles in het ziekenhuis. Is er darmkanker aangetroffen, dan volgt behandeling in het ziekenhuis. Zijn er geen relevante afwijkingen gevonden, dan krijgt de cliënt na 10 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek darmkanker mits de cliënt niet ouder is dan 75 jaar.


Pagina 28 van 37

Pathologielaboratoria Pathologielaboratoria die deel wilden nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker, moeten aan landelijk vastgestelde kwaliteitseisen voldoen. Voor toelating worden de laboratoria getoetst of ze aan deze eisen voldoen. Dit doet de Regionaal Coördinerend Patholoog. 7.6 De pilot Op maandag 2 september ging de pilot in regio Zuid-West van start. Het doel daarvan was het testen van alle werkprocessen en materialen, zoals ontwikkeld voor het landelijke bevolkingsonderzoek. Voor de pilot werden ca. 2.500 cliënten (mannen en vrouwen uit 1938, 1939, 1947, 1949 en 1951) uit de regio Rotterdam uitgenodigd. 7.7 Start bevolkingsonderzoek darmkanker Doordat de pilot en daarmee ook de daadwerkelijke start van het bevolkingsonderzoek werden uitgesteld werd het uitnodigingsschema aangepast. Op maandag 13 januari 2014 komt er aan de periode van ruim twee jaar van intensieve voorbereiding een einde en gaan we echt beginnen met het bevolkingsonderzoek darmkanker. Wat gebeurde er nog meer? De invoering van een bevolkingsonderzoek brengt veel nieuwe taken, functies en processen met zich mee. Zo werden informatiebijeenkomsten en scholingen georganiseerd voor de diverse ketenpartners om met hen te praten en te informeren over het nieuwe bevolkingsonderzoek, welke rol en taken zij krijgen. Begin 2014 vinden meer regionale informatiebijeenkomsten plaats. Ook werden ketenpartners met enige regelmaat geïnformeerd via de digitale nieuwsbrief Coloscoop over de stand van zaken. Huisartsen en coloscopiecentra ontvingen informatiepakketten met alle materialen, zoals het uitnodigingspakket met de ontlastingstest, de voorlichtingsfolders, de standaard uitnodigings- en uitslagbrieven en een infokaart. Medewerkers werden op de hoogte gehouden via een digitale nieuwsbrief DK-nieuws. Medewerkers van de informatielijnen ontvingen een belscript met daarin te verwachte vragen met daarbij het antwoord. Ook kregen zij training in hoe zij moeten gaan werken met ColonIS voor o.a. het maken en verzetten van afspraken voor cliënten. Cliëntenportaal: Mijn Bevolkingsonderzoek Het cliëntenportaal ‘Mijn Bevolkingsonderzoek’ biedt deelnemers aan het bevolkingsonderzoek darmkanker de mogelijkheid een aantal zaken digitaal te regelen. Zo kunnen o.m. persoonlijke gegevens worden aangevuld (bijvoorbeeld gegevens huisarts, telefoonnummers), afspraken (voor de intake in een coloscopiecentrum) worden verzet en nieuwe uitnodigingssets worden aangevraagd. Ook kan men zich via Mijn Bevolkingsonderzoek (eenmalig of definitief) afmelden (en opnieuw aanmelden) voor het bevolkingsonderzoek. Op termijn wordt het cliëntenportaal uitgebreid en kunnen ook cliënten van de andere bevolkingsonderzoeken hier gebruik van maken. Het cliëntenportaal is straks via de homepage van de vijf regionale websites te benaderen. 2014 In januari 2014 gaat het bevolkingsonderzoek gefaseerd van start. In 2019 is het bevolkingsonderzoek volledig ingevoerd. Medio 2014 zal de projectorganisatie overgaan naar de staande organisatie.


Pagina 29 van 37

8. Financieel verslag Eén van de strategische speerpunten van Bevolkingsonderzoek Oost is het streven naar operational excellence. Dit wordt gerealiseerd door onder andere het inzetten op het optimaliseren van de uitvoering (‘van goed naar excellent’), waarbij gekeken wordt naar doelmatigheid en doeltreffendheid binnen de organisatie door bijvoorbeeld te zoeken naar procesoptimalisatie in het primair proces. De resultaten van deze strategische keuze zijn financieel zichtbaar. Wij sloten 2013 met een positief saldo af van € 770.783. Het begrote resultaat bedroeg € 357.350. In het jaar hebben zich een aantal bijzonderheden voorgedaan die van invloed zijn op de hoogte van het resultaat. Wanneer we deze bijzonderheden buiten beschouwing zouden laten, dan zou het resultaat € 633.000 bedragen. Het ‘genormaliseerde’ resultaat, dat wil zeggen het resultaat vanuit ‘going concern’ is als volgt opgebouwd (bedragen * € 1.000): € Exploitatieresultaat 2013 Elimineren incidentele posten: Nagekomen subsidie voor het project Prohtect III Afschrijving huisvesting unit Arnhem Uitkeringen vanuit verzuimverzekering voorgaand jaar Extra rente leningen als gevolg van gedeeltelijke vervroegde aflossing Onttrekking voorziening opslag analoog beeldmateriaal

770

170 -49 59 -80 37 137 633 357

Genormaliseerd exploitatieresultaat 2013 Begroot exploitatieresultaat 2013

Opbouw van de baten De baten worden grotendeels gevormd door de subsidieverlening voor het borstkanker- (BK), baarmoederhalskanker- (BMHK) en darmkankeronderzoek (DK). De subsidie voor de bevolkingsonderzoeken borsten baarmoederhalskanker zijn gebaseerd op het aantal uitgevoerde onderzoeken tegen door het RIVM vastgestelde tarief. De baten zijn als volgt opgebouwd (bedragen * € 1.000): Onderdeel Borstkanker Baarmoederhalskanker Prohtect III Darmkanker Overig Totaal

Werkelijk

Begroot

12.258 6.128 169 1.039 38 19.632

11.946 5.789 1.657 19.392

Kostprijs per onderzoek De kostprijs per borstkanker onderzoek is € 59,62. Voor baarmoederhalskanker is deze €54,12.


Pagina 30 van 37

8.1 Balans Investeringen In totaal is in 2013 voor € 479.000 geïnvesteerd. De grootste investeringen hebben betrekking op de inrichting van vaste screeningsunits en medische apparatuur ten behoeve van de darmkankerscreening. Vervroegde aflossingen langlopende verplichtingen In 2014 wordt een afweging gemaakt om de resterende langlopende verplichting van het Ministerie van Financiën af te lossen. De besluitvorming is afhankelijk van de liquiditeits- en vermogenspositie, in relatie tot onder andere de investeringsverplichtingen in medische apparatuur in de komende jaren. Tevens zal vanaf 2015 landelijk worden gestart met de revisie van de mobiele screeningsunits. Ook andere ontwikkelingen, zoals de tariefherijking BK en BMHK, zullen worden betrokken in de afweging om vervroegd af te gaan lossen. Eigen vermogenspositie Het resultaat wordt toegevoegd aan het eigen vermogen en groeit daardoor tot € 1.510.920. In artikel 23 van de subsidieregeling publieke gezondheidszorg is bepaald dat het eigen vermogen van de organisatie begrensd wordt op 10% van de instellingssubsidie. Uitgaande van een totale subsidieverlening van € 18.633.375, is de hoogte van het eigen vermogen gemaximeerd op € 1.863.338. Het eigen vermogen komt uit op € 1.510.920 en bedraagt uitgedrukt in een percentage van de subsidie 7,8%. Balans

31 december 2013

31 december 2012

5.858.490 6.005.368 11.863.858

6.266.130 5.762.183 12.028.313

1.510.920 4.762.574 1.829.308 3.761.056

740.137 4.583.842 3.303.577 3.400.757

11.863.858

12.028.313

2013

2012

19.632.285 18.680.986 -180.516 18.861.502

18.076.281 17.327.935 -152.256 17.480.191

Resultaat na financiële baten en lasten

770.783

596.090

Bestemming resultaat

770.783

596.090

ACTIVA Vaste Activa Vlottende Activa TOTAAL ACTIVA PASSIVA Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA Staat van baten en lasten Baten Lasten Financiële baten en lasten Totale lasten


Pagina 31 van 37

Bijlagen Raad van Bestuur Mevr. Drs. G. A. Bentvelsen - Prins Managementteam Naam Mevr. Drs. G. A. Bentvelsen – Prins Mevr. H. Kroeze – Voogd Mevr. S. M. Drewes Dhr. P. Hoogland Dhr. R. van Munster

Functie Bestuurder Manager Primaire Cluster Screening Manager Planning, Logistiek en Administratie Hoofd Bedrijfsbureau Controller

Raad van Toezicht Naam

Aandachtsgebied

Functies

Datum eerste benoeming

Aftredend

Mevr. drs. E.E.P.M. Janssen-Sengers

Voorzitter Vz. remuneratiecommissie

1 juli 2008

1 januari 2014

Dhr. C.J.J. Strik

Vice- voorzitter Lid auditcommissie financiën (tot 1 september 2013) Lid Lid remuneratiecommissie

Bestuurder, Stichting De Waalboog Bestuurder, woCom Someren

1 januari 2013

1 januari 2017

Partner, Wink Partners Business Development

1 december 2006

1 januari 2014

HR-jurist, Saskia Boswerger HR Advies Chirurg, UMC St. Radboud

1 maart 2007

1 juli 2013

1 maart 2007

1 juli 2013

Quality Manager Otto Bock Benelux B.V. Register Accountant Ten Kate & Huizinga Accountants B.V. Accountant, Bureau Financieel Toezicht Hoogleraar Chirurgische Oncologie, UMCG / RUG Groningen

26 maart 2012

26 maart 2016

26 maart 2012

26 maart 2016

1 september 2013

1 september 2017

1 september 2013

1 september 2017

Dhr.ir. D.A. Wink

Mevr. mr. S.I.M. Boswerger

Lid Lid remuneratiecommissie

Dhr. dr. J.J. Bonenkamp

Lid Lid auditcommissie kwaliteit

Mevr. mr. K.W.J. Koller

Lid Lid auditcommissie kwaliteit

Dhr. G.J.H. Geerling RA

Lid Lid auditcommissie financiën Lid Lid auditcommissie financiën Lid Lid auditcommissie kwaliteit

Mevr. N.W.A. Vos

Dhr. Prof.dr.H.J. Hoekstra

Ondernemingsraad Tot 29 juni 2013 Mevr. K. Japing (voorzitter) Mevr. E. H. Dijkslag – Vriezema (secretaris) Mevr. F. E. Velthuis - Kamperman (lid) Mevr. J. Dijkstra (lid) Mevr. C. M. Fliers (lid) Mevr. L. Slager (lid) Bruggen Bouwen - Jaarverslag 2013 v 1.0

Per 30 juni 2013 Karin Japing (voorzitter) Mevr. E. H. Dijkslag – Vriezema (secretaris) Mevr. J.M. Eyck-Wijn (lid) Mevr. J. Dijkstra (lid) Mevr. H. Klaseboer (lid) Mevr. L. Slager (lid) Pagina 32 van 37

Mevr. H. Kiers – Zijlstra (lid) Mevr. M. Pipicelli (ambtelijk secretaris)

Cliëntenpanel Naam Mevrouw R. Planten Mevrouw A. van de Steeg - De Borst Mevrouw M. Veldhuizen Mevrouw A. Niemantsverdriet - Löffler Mevrouw I. Kors

Mevr. H. Kiers – Zijlstra (lid) Mevr. M. Pipicelli (ambtelijk secretaris)

Plaats Enschede Enschede Tiel Tiel Haaksbergen

Uitgebreid organogram Raad van Toezicht

Raad van Bestuur

OR

Cliëntenpanel

Bedrijfsbureau

Concernstaf

Screening

PLA Planning & Control

Planning

Onderzoek & Ontwikkeling

Projecten

FSP

HRM + Arbo

CSA

Technisch beheer

Uitvoering Screening 1

ICT

Communicatie & Externe Betrekkingen

Standplaats beheer

Kwaliteit

Cliëntreacties & Klachten

Beleidsadvies bevolkings onderzoeken

- team 1 - team 2 - team 3

Rooster planning

Uitvoering Screening 2 - team 4 - team 5 - team 6

Natraject

Opleidingen

Uitvoering Screening 3 - team 7 - team 8 - team 9

Preventie

Pathologie

Helpdesk

Applicatie beheer

Proces management Algemeen- / Bestuurs secretariaat Facilitaire dienst Facilitair & Inkoop Koeriers & Postkamer


Pagina 33 van 37

Afkortingenlijst Afkorting

Term

Beschrijving

BE

Beoordelingseenheid

BSC BHV’er

Basis Scholing Cervixscreening Bedrijfshulpverlener

CIS

Cervix Informatie Systeem

ColonIS

Coloninformatiesysteem

CSA

Cliënten Service Administratie

DNV

Det Norske Veritas

ECR

European Congress of Radiology

FSB

IKNL

Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken Het Nieuwe Werken hoogrisicotype Humaan Papilloma virus Informatiesysteem Bevolkingsonderzoek Borstkanker Integraal Kankercentrum Nederland

KMS

Kwaliteitsmanagementsysteem

LRCB

Landelijk Referentiecentrum voor Bevolkingsonderzoek

MBB’er MT

Medisch beeldvormings- en bestralingsdeskundige Managementteam

Ruimte waar radiologen borstfoto’s beoordelen Scholing voor huisartsassistenten Hulpverlener bij ongewenste gebeurtenissen in een organisatie ICT-systeem bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker ICT-systeem bevolkingsonderzoek darmkanker Afdeling binnen Bevolkingsonderzoek Oost Organisatie die externe audit uitvoert bij Bevolkingsonderzoek Oost Jaarlijks congres in Wenen op gebied van radiologie Samenwerkingsverband van de vijf screeningsorganisaties Plaats- en tijdonafhankelijk werken Virus waardoor baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt ICT-systeem bevolkingsonderzoek borstkanker Kennis- en kwaliteitsinstituut voor zorgverleners in de oncologische en palliatieve zorg Systeem gericht op beheersing en verbetering van de bedrijfsvoering (processen) kennisorganisatie, waar experts toezien op, en een bijdrage leveren aan, de optimale medischinhoudelijke en fysisch-technische kwaliteit van bevolkingsonderzoeken Screeningslaborant

MTO

Medewerkerstevredenheidsonderzoek

OR

Ondernemingsraad

PLA

Planning, Logistiek en Administratie

RI&E

Risico- inventarisatie en evaluatie

RIVM

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

HNW hrHPV iBOB


Integraal verantwoordelijk voor het functioneren van de organisatie Onderzoek naar tevredenheid dat 1 keer in de 3 uitgevoerd wordt onder alle medewerkers Inspraak- en medezeggenschapsorgaan Afdeling binnen Bevolkingsonderzoek Oost Onderdeel van het arbobeleid op gebied van risico's voor de veiligheid en gezondheid op de werkplek Het RIVM bevordert door onderzoek, uitvoering en ondersteuning de Pagina 34 van 37

RvB

Raad van Bestuur

RvT SE

Raad van Toezicht Screeningseenheid

SO

Screeningsorganisatie

publieke gezondheid en een schoon en veilig leefmilieu Hoogste leidinggevende orgaan van een publieke organisatie Toezichthoudende orgaan Screeningsunit waar het bevolkingsonderzoek borstkanker wordt uitgevoerd Nederland telt 5 organisaties die verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van de bevolkingsonderzoek borst-, baarmoederhals- en darmkanker

Verklarende woordenlijst Begrip Beschrijving BIRADS Bouwen doe je samen

Classificatiesysteem en richtlijnen bij mammografisch onderzoek. Organisatiebreed teamontwikkeltraject in 2012.

Bruggen Bouwen Compressie op maat Dense studie Exact Synergy Foliestudie

Organisatiebreed teamontwikkeltraject in 2013. Onderzoek naar pijnvermindering door op de borst afgestelde kracht. Onderzoek naar aanvullende MRI voor vrouwen met dicht borstweefsel. Programma voor fiatteren van facturen. Onderzoek naar gebruik van folies op gebied van borstweefsel en prijsvermindering Planningsprogramma. Certificaat kwaliteitsmanagementsysteem bevolkingsonderzoek borstkanker (HKZ) en certificaat kwaliteitsmanagementsysteem bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker (ISO). Certificaat kwaliteitsmanagementsysteem bevolkingsonderzoeken.

Harmony HKZ/ISO-norm

ISO voor de Zorg (NEN 15224:2012) MammoXL

Medical Device Narrowcasting Natrajectgegevens Non-responders Operationeel excellent

Papendalsymposium Surfnet UNET

Uitwisseling van beelden en screeningsverslagen tussen de screeningsorganisatie en het ziekenhuis plaats via een beveiligde internetverbinding. Onderzoek naar invloed van medical device op het maken van een mammografie. Beeldschermen in de wachtkamers. Gegevens van doorverwezen cliënten. Cliënten die niet reageren op een uitnodiging van het bevolkingsonderzoek. Strategische keuze Bevolkingsonderzoek Oost in kostenleiderschap. Dit betekent tegen zo laag mogelijke kosten zo hoog mogelijke kwaliteit (betrouwbaarheid en veiligheid) leveren met tevreden medewerkers, cliënten en ketenpartners. Jaarlijks symposium in het teken van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Landelijke infrastructuur voor het verzenden van data. Leverancier van informatie- en communicatiediensten, de landelijke infrastructuur voor het verzenden van data.


Pagina 35 van 37

Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van Bevolkingsonderzoek Oost, juni 2014. Bekijk ook de films ‘Jaarverslag Bevolkingsonderzoek Oost’, ‘Bevolkingsonderzoek borstkanker’, ‘Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker’ en ‘Bevolkingsonderzoek darmkanker’ op http://www.bevolkingsonderzoekoost.nl/regio-informatie/jaarverslag. Voorgaande jaarverslagen zijn digitaal beschikbaar op http://www.bevolkingsonderzoekoost.nl/regio-informatie/jaarverslagen-archief. Eindredactie Bevolkingsonderzoek Oost Nynke Kooi, communicatieadviseur Opmaak Reclamebureau Circuit, Zwolle Disclaimer Aan de inhoud van dit jaarverslag kunnen geen rechten worden ontleend. Copyright Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van Bevolkingsonderzoek Oost. Contact Bevolkingsonderzoek Oost Zutphenseweg 51 7418 AH Deventer T 088 11 86 200 E [email protected] W www.bevolkingsonderzoekoost.nl


Pagina 36 van 37

Dankwoord Wij willen onze dank uitspreken aan iedereen die heeft bijgedragen aan de totstandkoming van dit jaarverslag en de films. In het bijzonder aan de volgende mensen en organisaties: Karin Hoedemaker Marja Bazuin Pieter van Hoek Jos de Win Jan Willem Gratama Janette Eyck Mieke Koers Sonja Wolbers Marloes ten Voorde Marloes Vermeer Sandra Pinkster Natascha Hanegraaf Ziekenhuis Isala Klinieken in Zwolle Deelnemers Basisscholing Cervixscreening in Zwolle


Pagina 37 van 37

Bruggen bouwen. Jaarverslag 2013 Bevolkingsonderzoek Oost

Recommend Documents