Hand-out Social Media workshop basisschool de Klimboom – 9 mei 2012 Hyves Wat is Hyves? Hyves is een sociaal platform dat Nederland verbindt met nieuws, sport en entertainment. Op Hyves gaat het om waardevolle contacten en vriendschappen. Je houdt er altijd contact met je vrienden. Je kunt er samen gamen en discussiëren over de actualiteit op Nu & Straks. Je kunt voetbaluitslagen voorspellen met je vrienden, of huiskamerconcerten bekijken met andere fans. Hyves is een plek om elkaar te vinden. Wat kun je er allemaal mee? • • • • • • • •
Nieuwe contacten leggen. Bestaande contacten onderhouden. Foto’s, video’s & persoonlijke berichtjes plaatsen. Reageren door middel van berichtjes, krabbels en tikken. Televisie kijken, en radio luisteren. Voetbaluitslagen voorspellen. Discussiëren over de actualiteit. Spelletjes spelen.
Weetjes • • • • •
•
Hyves is een Nederlandse site. In 2004 opgericht, en heeft nu 9.7 miljoen leden. Hyves is overgenomen door de Telegraaf media groep in november 2010 voor 43 miljoen. In 2007 benoemd tot populairste site van het jaar. Door concurrentie (Facebook en Twitter) is het moeilijker voor hyves om haar leden te behouden en zo is hyves de laatste twee jaar minder populair geworden (in het jaar 2010: 10.3 miljoen leden, 2012: 9.7 miljoen leden). Hyves is afkomstig van het woord hive, dat bijenkorf betekent. Dat is ook kenmerkend voor een netwerksite als hyves, die in eerste instantie bedoeld was als vriendennetwerk. Het geeft ook meteen de risico’s aan, want er is sprake van een zeer groot aantal contacten (vrienden van vrienden, enz.).
Hoe maak je een Hyves account aan? 1. Ga naar www.hyves.nl • Begin pagina ‘Geen account? Meld je gratis aan’ • Alle kinderen die de URL: www.hyves.nl intypen, komen direct op de beginpagina. Hier staan actuele onderwerpen. Ook volwassen informatie, die kinderen dus ook kunnen lezen! 2.Hier ga je een persoonlijk profiel aanmaken.3.Hier vul je je persoonlijke informatie in. Druk op voltooien en je profiel is gemaakt. Hoe kun je een Hyves account verwijderen?
1. Eerst moet je inloggen op Hyves met je gebruikersnaam en wachtwoord. 2. Daarna ga je naar de volgende pagina (in Hyves): Klik hier voor de hyves verwijder pagina. 3. Vul in waarom je het Hyves account wilt verwijderen. 4. Vul je wachtwoord in en klik op ‘verwijderen’. 5. Hierna moet je naar de inbox van je e-mailadres gaan waar je het mailtje van Hyves moet openen en op de link moet klikken. 6. Je komt dan weer op Hyves waar je moet bevestigen dat je echt je account wilt verwijderen. Het account is niet meteen verdwenen maar zal door Hyves binnen 24 uur opgeruimd worden.
Goldmember! Je kunt meer met hyves, maar let op: HET KOST JE EXTRA. • • • • •
extra foto’s en video’s uploaden. je kunt zien wie allemaal je profiel bezoekt extra smileys extra aanbiedingen extra vrienden
De gevaren
We weten nu allemaal hoe het werkt, maar er wordt ook veel misbruik van gemaakt. •
• • • • •
Een kind kan bedreigd of gepest worden op Hyves. Ook stalking kan plaatsvinden op of door Hyves. Bijvoorbeeld door het achterlaten van ongewenste digitale berichten of het lastig vallen op school/werk. Foto’s van Hyves kunnen worden gekopieerd en geplaatst worden op andere internetsites. Iedereen kan vrij een profiel op Hyves aanmaken. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld loverboys en pedofielen. Op de beginpagina van Hyves staan actuele onderwerpen. Ook volwassen informatie, die kinderen dus ook kunnen lezen! Er staan reclameblokken weergegeven. Onbekenden kunnen altijd een andere Hyver een bericht sturen en een vriendschapsverzoek doen.
Tips voor de ouders! • • • • •
Scherm zoveel mogelijk van je profiel/site af! Accepteer alleen vrienden die je kent! Bespreek grenzen met je kinderen, en leg ze uit hoe Hyves werkt. Denk goed na wat voor soort foto’s je van jezelf/ je vrienden/ je kinderen op Hyves zet. Iedereen kijkt met andere ogen naar een foto (bloter gekleed, kinderfoto’s etc.) Ouders kunnen zich aanmelden als vriend van hun kind en hebben daarmee inzicht in de vriendenlijst van hun kind. Je kunt sowieso inzicht krijgen in de vriendenlijst doordat je afspreekt dat je samen erop gaat, en samen een wachtwoord aanmaakt.
Facebook De Amerikaanse netwerksite Facebook is in Nederland in omvang een concurrent voor Hyves, met naar schatting zo’n 4 miljoen Nederlandse gebruikers. Formeel mogen kinderen onder de 13 jaar Facebook niet gebruiken, maar een andere geboortedatum in de aanmelding zetten is een koud kunstje. Inmiddels hebben steeds meer Nederlandse tieners een profiel op Facebook. Die populariteit wordt aangewakkerd door het feit dat Hyves door basisschoolkinderen wordt gebruikt en dus door pubers snel te kinderachtig wordt gevonden. Facebook is, anders dan het Nederlandse Hyves, een wereldwijde netwerksite met 800 miljoen, voornamelijk volwassen, gebruikers. De site is handig, voor wie contact wil houden met vakantievrienden of collega’s in een ander land. Voor kinderen is het de vraag of het internationale karakter meerwaarde heeft; de meeste kinderen houden vooral contact met andere kinderen in hun omgeving: van school, sportclub of uit de buurt. Ook bij Facebook moet je je registreren en een profiel aanmaken. Met een profiel kun je berichtjes ontvangen en versturen, en foto’s delen met vrienden. Als je niet wilt dat je profiel voor iedereen zichtbaar is, moet je dat handmatig aanpassen. Facebook is door de wereldwijde populariteit ook een marketinginstrument van jewelste. Met een profiel verleen je automatisch toestemming voor gebruik van persoonlijke informatie en foto’s in productcampagnes op de site. Als je dat niet wilt, moet je die mogelijkheid zelf in de instellingen uitschakelen.
Sinds kort is er iets nieuws op facebook namelijk je tijdlijn. Dit is een chronologische lijst van al je activiteiten op Facebook, inclusief foto’s, video’s, status updates en locaties. Rechtsboven in je profiel staat de weergave van jouw tijdlijn, je levensgebeurtenissen, die teruggaan naar je Facebook- ‘geboorte’. Bovenaan in het midden kun je een ‘omslag’ toevoegen; bijvoorbeeld een foto waar je goede herinneringen aan bewaart. Hiermee kun je jouw profiel nog meer afstemmen op wie je bent. Onder deze omslag staan je profielgegevens, vrienden en foto’s. Deze laatste twee staan vast op je tijdlijn. Met de rest kan je spelen. Je verwijdert ze uit je favorieten door rechtsboven in de hoek te klikken op het potloodje. Als je wilt zien hoe anderen jouw profiel zien nadat je er aan hebt gesleuteld, kun je rechtsonder je omslagfoto naast de button ‘activiteitenlogboek’ klikken op de ster. Dan bekijk je je profiel vanuit openbare ogen of die van een vriend. Advertenties Je hebt verschillende advertenties op Facebook. Je kunt deze ‘liken’. Als je dit doet, wordt dit opgeslagen. Deze gegevens mag Facebook niet gebruiken zonder dat de gebruiker daartoe vooraf uitdrukkelijk toestemming heeft gegeven. Het is wel zo dat alles wat je liked terug te vinden is op je profiel. Helemaal rechts in je tijdlijn zie je een balk met reclames. Als je die wil verwijderen, klik dan op het kruisje.Je krijgt dan de mogelijkheid om alleen deze advertentie te verbergen of alle uitingen van een aanbieder te blokkeren.
Spelletjes Op facebook kun je meerdere spellen spelen. Er zijn opties om te betalen voor het spel om veder te kunnen komen. Voor dat je het spel gaat spelen moet je toestemming geven dat het
spel jouw gegevens mag gebruiken. Ze vragen toestemming voor je e-mailadres en je basisinformatie, oftewel alle onderdelen die jij openbaar in stelt. Gegevens die altijd openbaar zijn: • • • •
Naam Profielfoto's Netwerk Gebruikersnaam en gebruikers-ID
Als je ervoor kiest je gegevens openbaar te maken, dan is dat precies wat het zegt: iedereen, inclusief mensen die niet op Facebook zitten, kunnen je gegevens zien. Strengere regels Na aanleiding van het uitlekken van gegevens van gebruikers van Facebook zijn er strengere regels opgesteld. Bij privacyschending van gegevens van de gebruiker kan Facebook miljoenenboetes worden opgelegd. Er is een meldplicht datalekken. Bedrijven zijn verplicht om het te melden als gegevens van internetters door slechte beveiliging of inbraak op straat komen te liggen. Het is gemakkelijker voor internetters om uit te vinden wie welke gegevens over hun verzamelt. Dat moet online, gebruiksvriendelijk en gratis. Het is tegelijkertijd moeilijker voor buitenlandse mogendheden om gegevens van Europeanen bij Amerikaanse internetbedrijven op te vragen.
Verwijderen/deactiveren Wat er gebeurd bij deactiveren van je account: •
Als je je account deactiveert via de pagina Beveiligingsinstellingen, wordt je profiel (tijdlijn) direct van Facebook verwijderd. Facebook-gebruikers kunnen je niet meer vinden. Bepaalde informatie, zoals door jou verzonden berichten, zijn nog wel zichtbaar voor anderen.
•
Facebook slaat je profielgegevens (tijdlijn, vrienden, foto's, interesses, enzovoort) echter wel op. Als je je account dus weer activeert, ziet je profiel (tijdlijn) er net zo uit als op het moment dat je je account deactiveerde. Wat moet je doen voor het verwijderen van je facebook account?
Stap 1: Log in op je Facebook account en voer deze link in. https://www.facebook.com/help/delete_account
Stap 2: Je krijgt dan een waarschuwing te zien. Klik op ‘mijn account verwijderen’ als je je account in het Nederlands hebt ingesteld. Stap 3: Je krijgt hier nog een laatste waarschuwing. Voor de zekerheid moet je je wachtwoord nogmaals invullen. Stap 4: Je Facebook account zal nu binnen 14 dagen verwijderd worden. Je kunt in deze 2 weken opnieuw inloggen, waardoor je account weer opnieuw geactiveerd wordt.
Twitter Je komt het overal tegen: Twitter. Tv-programma’s, kranten, tijdschriften, ze doen allemaal wel iets met Twitter. Eerst vrijwel alleen populair bij de internetfreaks, nu beginnen meer en meer mensen door te krijgen dat twitteren niet alleen geweldig leuk is, maar ook ontzettend handig. Uitleggen wat Twitter precies is? Eigenlijk kan niemand dat. Het is zoiets als een grappig verhaal vertellen dat niet over wil komen. "Je had er bij moeten zijn". Je kunt er alleen achter komen door het zelf te doen. Twitter (letterlijk: ‘kwetteren’,vandaar ook het logo met het vogeltje) is een soort wereldwijd forum, waarbij de deelnemers in korte berichtjes van maximaal 140 tekens vertellen wat hen bezighoudt. Iedereen roept maar wat en wie toevallig in de buurt is, vangt het op. Nadat je een Twitter-account hebt aangemaakt, kun je tweets (berichten) plaatsen, ook via je mobieltje, maar je kunt ook bepaalde mensen ‘volgen’, zodat je snel hún gekwetter uit de berichtenzee kunt vissen. Zelf kun je ook ‘volgers’ krijgen. Je kunt mensen aanspreken door een apenstaart voor hun Twitter-naam te zetten (bijvoorbeeld: @Tamara), en je kunt zoeken op trefwoorden en onderwerpen. Gebruikers kunnen zelf aangeven wat het onderwerp van een tweet is, door het plaatsen van een hashtag (hekje) bij een woord of een afkorting. Bijvoorbeeld ‘#dwdd’ als je iets over ‘De Wereld Draait Door’ vertelt. Onder kinderen en tieners is Twitter met een snelle opmars bezig. Leuk,want zo blijven je vrienden op de hoogte van wat je meemaakt. Maar ook lastig, want zolang je het account niet op slot zet, leest de hele wereld mee. Sommige tieners verzinnen ‘grapjes’ en twitteren bijvoorbeeld dat ze een aanslag gaan plegen. Zelf overzien jongeren de gevolgen niet van zo’n lollig bedoelde tweet, maar ze zijn wel degelijk strafbaar. Account aanmaken op Twitter: • Begin met het aanmaken van je eigen account.Ga naar www.twitter.com. en voltooi de registratieprocedure stap voor stap: Het aanmaken van een account is gratis. Het gaat als volgt: Ga naar www.twitter.com en vul vervolgens in:
Volledige naam: Je voor- en achternaam. E-mailadres: Vul je e-mailadres in. Het e-mailadres mag niet al in gebruik zijn bij een ander Twitteraccount. Wees gerust, dit wordt niet gebruikt voor spam. Twitter stuurt je bijvoorbeeld een e-mail als je een nieuwe volger hebt of als iemand je een privébericht stuurt. Dit kun je overigens wijzigen/aanpassen in de instellingen, maar daarover later. Wachtwoord: Bedenk een wachtwoord van minimaal 6 tekens. Neem bij voorkeur een uniek wachtwoord dat je nergens anders gebruikt. Klik op Registreren voor Twitter. Het onderstaande scherm verschijnt:
Verzoek Twitter sleutelt regelmatig aan de procedure voor het aanmaken van een account. Mocht je iets tegenkomen dat afwijkt van de voorbeelden in onze handleiding, geef het door via onze contactpagina Alle gegevens zijn overgenomen en gecontroleerd. Gebruikersnaam: Twitter vult zelf een naam in en geeft ook nog wat extra suggesties, maar je kunt rustig zelf wat bedenken. Je kunt een ludieke naam verzinnen maar voor de persoonlijke touch is het aan
te bevelen zo mogelijk je echte naam te gebruiken. Maximaal 15 tekens lang, alleen cijfers en letters of een underscore ( _ ) geen spaties! Twitter geeft aan of de door jou gekozen naam nog vrij is. Tip: Gebruik een zo kort mogelijke naam. Scheelt ruimte bij berichten Alles ingevuld? Klik op "Maak mijn account aan" De Twitterdocent heet je welkom. Mooi, klik op Volgende.
In het scherm dat volgt krijg je een aantal Twitteraars die je misschien wilt volgen. Laat dat maar even zitten. Dat komt straks wel. Klik dus direct op Deze stap overslaan helemaal onderin
Door categorieën bladeren Weer een lijst met suggesties. Weet je wat we doen? Sla maar over. Klik onderin op Deze stap overslaan
Personen zoeken die je kent Hier heb je de mogelijkheid om via je adressenlijst van je e-mailaccount te laten checken of vrienden al een Twitteraccount hebben. Sla deze stap over! Vrienden zoeken kan later wel en je account ziet er nog niet uit. Klik direct op Deze stap overslaan helemaal onderin het scherm. Account en persoonlijke pagina Er is nu een persoonlijke pagina voor je aangemaakt op Twitter.com. Die is te vinden op www.twitter.com/XXX waarbij XXX staat voor de username die je hebt gekozen Je krijgt nog een mailtje van Twitter om je inschrijving te bevestigen. Je bent nu in principe klaar om te gaan twitteren, maar kijk nu eens naar je Twitterpagina.
Het is het leukst iemand te volgen die voor jouw persoonlijk echt interessante berichten plaatst. Hoe vind je die? Een paar tips: Check eerst eens of er al bekenden zijn die een account bij Twitter hebben. Ga daarvoor op je eigen Twitteraccount naar Wie te volgen. Je kunt zoeken op naam. Via Vrienden zoeken laat je Twitter je lijst met contacten bij Gmail, Hotmail of MSN afzoeken. Op www.twittergids.nl vind je een overzicht van de populairste en actiefste Nederlandse twitteraars, ingedeeld per categorie. Klik maar wat rond in de diverse categorieën en lees wat deze gebruikers zoal tweeten. Heb je iemand gevonden die jij graag wilt volgen? Zorg dat je ingelogd bent en klik dan op de knop Volgen. Tweepz
Tweepz is een zoekmachine die kijkt naar de inhoud van de bio's van de gebruikers. Zo vind je snel gebruikers die hebben aangegeven dat ze bijvoorbeeld bezig zijn met sport, marketing of elk ander denkbaar onderwerp. www.tweepz.com Tip! Voordat je iemand gaat volgen, kijk naar de datum van de laatste tweet. Als iemand al maanden geen tweets plaatst, heeft volgen geen zin. Zoekfunctie van Twitter Ben je geïnteresseerd in een bepaald onderwerp? Voetbal, muziek, een band, artiest, wat dan ook. Ga naar search.twitter.com en zoek eens op dat onderwerp. Dan kom je vanzelf bij twitteraars die dezelfde interesse hebben. Lees hun tweets door en als ze regelmatig leuke dingen te melden hebben... volgen! Tip! Ga niet meteen tientallen mensen volgen. Je zit dan meteen met pagina's tweets die je onmogelijk bij kunt houden. Wees selectief en zorg er voor dat je alleen mensen volgt die regelmatig voor jou nuttige of leuke informatie geven. Account opzeggen Ga naar twitter.com, log in en klik op Instellingen (Settings in de Engelse versie) Op de tab Account vind je helemaal onderaan de optie Mijn account deactiveren (Delete my account)
Klik er op en als je het echt zeker weet, nog even op de onderstaande knop klikken en je twitteravontuur is over. Let op! De accountnaam die je hebt gebruikt blijft nog maanden geblokkeerd en je emailadres kan ook zeker een paar maanden niet worden gebruikt voor het aanmaken van een ander account. Jammer, maar helaas....
Wachtwoord of username vergeten? Ga dan eerst naar http://twitter.com/account/resend_password Leuke mensen om te volgen: @giel3fm @modernegezegden @jochemmyjer @loesjenl
Nuttig om te volgen: @nunl @nusport @klimboombest @bibliotheekbest @politieoirschot @allergieradar @gemeentebest @112brabantnieuw
Andere Social Media Bij kinderen en tieners is filmpjes kijken een van de favoriete bezigheden op internet. De meeste kinderen surfen daarvoor naar YouTube, een immens online beeldarchief met de meest uiteenlopende filmpjes. Oude tekenfilms, melige zelfgeknutselde filmpjes, exclusieve clips van wereldsterren, het is er allemaal. Door moederbedrijf Google wordt YouTube afgeraden voor kinderen jonger dan 13 jaar, omdat YouTube niet kan garanderen dat de getoonde beelden kindvriendelijk zijn. De site bestaat voor een groot deel uit zogenaamde user-generated content: filmpjes die worden gemaakt en gepubliceerd door de gebruikers van YouTube. Mogelijkheden tot filtering zijn er wel, ook al kan iedereen een filmpje op YouTube zetten. Op de website kan een Veiligheidsmodus worden ingeschakeld, waarmee een familiefilter actief wordt. Dat is helaas geen waterdicht systeem. Pas als filmpjes door gebruikers worden gemarkeerd als ‘ongepast’, worden ze beoordeeld door YouTube. Als de beelden niet voldoen aan de gebruikersvoorwaarden, worden ze vervolgens door het bedrijf verwijderd. Maar dan hebben ze in sommige gevallen wel al een tijdje online gestaan.
Zo haal je alles uit sociale media Wat moet je kind kunnen om op een leuke en veilige manier zijn gang te gaan op internet? De digitale generatie snapt misschien verrassend snel hoe al die techniek werkt, maar daarmee zijn ze nog niet vanzelf ook ‘mediawijs’. Daar hebben ze volwassenen bij nodig. Help ze eruit te halen wat erin zit! Kinderen van nu worden wel de digitale generatie of de generatie-Einstein genoemd. Ze zijn handig met de knoppen en snel in het oppikken van nieuwe technologie. Wie wel eens een 3jarige met een iPad heeft zien stoeien, snapt wat hiermee wordt bedoeld. Kinderen weten niet beter dan dat de wereld hen de mogelijkheid biedt om gebruik te maken van (spel)computers, iPads, smartphones en televisie. Media zijn overal: billboards, kranten, tijdschriften, radio’s. Ze kunnen zich niet voorstellen hoe je zou moeten leven zonder al die middelen. Maar handigheid en gretigheid leiden nog niet tot wijsheid. Wat is wijsheid als het gaat om het gebruik van media? Wat willen we eigenlijk dat kinderen kunnen op dit gebied?
Uitdagend Gebruik maken van media zou plezierig moeten zijn, maar ook prikkelend, uitdagend en leerzaam. Een mediawijs kind kan op zelfbewuste wijze gebruikmaken van de positieve mogelijkheden die media bieden,zonder daarbij zichzelf of anderen te schaden. Positief gebruikmaken van media gaat veel verder dan het aanleren van computervaardigheden, of het goed leren zoeken op internet. Daar hoort ook bewustwording bij, en creativiteit. Denk aan alle nieuwe toepassingen waarmee je zelf iets kunt delen met anderen, zoals Twitter, Hyves, YouTube, of gezamenlijk op afstand kunt werken aan iets nieuws, zoals een game. Die nieuwe mediatoepassingen, de sociale media, zijn veel gecompliceerder dan televisie of radio. Ze zijn interactief en vaak onzichtbaar verweven met commercie. Gebruik maken van deze nieuwe media betekent jezelf laten zien en horen, feedback krijgen en contact leggen met mensen over de hele wereld en samen iets maken wat er nog niet was. Veel ouders begeleiden hun kind daarin met het doel gevaarlijk mediagedrag te voorkomen. Niemand ziet graag dat zijn kind chat met wildvreemden, of dat het foto’s van zichzelf stuurt aan mensen die hij buiten internet nog nooit heeft ontmoet. De verleiding is dus groot om verboden en geboden in te stellen en er dan maar op te hopen dat je kind geen gekke dingen doet.
Hoe help je je kind? • Experimenteer samen Om sociale media goed te kunnen gebruiken moet een kind weten hoe je op zo’n site komt, maar ook hoe je ongewenste boodschappen wegklikt en hoe je vooruit en terug bladert. Kinderen lezen vaak slecht en klikken eindeloos door tot ze gevonden hebben wat ze zoeken. Help ze daarbij. Ga er samen voor zitten en leg uit hoe het werkt. Dingen die je zelf ook niet meteen weet (zoals een Twitter-account aanmaken), vogel je samen uit. Bespreek ook de privacyinstellingen van netwerksites. Wie mag wat van je zien? Zelf gebruik maken van sociale media is een handige manier om door te krijgen hoe ze werken. Wees creatief en ga aan de slag!
