BIJBELWETENSCHAP (OT EN NT) A. Het Oude Testament A. Inleiding (+ canon/ grondtekst + vertalingen) OT Grondtekst R.B. Dillard & T. Longman (in Ned. vertaling, met bewerking door H.J. de Bie en M.J.Paul): Inleiding op het Oude Testament. Uitg. Groen, Heerenveen 2000; 2e druk 2002. Biblia Hebraica Stuttgartensia, Deutsche Biblestiftung, Stuttgart 1967-77 of latere druk. Dit is de meest gebruikte wetenschappelijke uitgave met kritisch apparaat. The NIV Interlinear Hebrew-English Old Testament. Ed. John R. Kohlenberger, uitgegeven bij Zondervan Publishing House, Grand Rapids, 1987. ISBN 0-310-44220-6. Uitgave met onder elkaar de Hebreeuwse woorden en de Engelse vertaling. De afgedrukte Hebreeuwse tekst is die van de Biblia Hebraica Stuttgartensia, maar er is geen kritisch apparaat. T.S. Beall, W.A. Banks, C. Smith, Old Testament Parsing Guide, Moody Press, Chicago: vol. 1, Genesis - Esther, 1986; vol. 2: Job - Maleachi, 1990. ISBN 0-8024-6315-0 / 0-8024-6316-9. Per bijbelvers worden de Hebreeuwse werkwoordsvormen ontleed en vertaald. Nuttig voor iedereen die niet zo goed thuis is in het Hebreeuws. Septuaginta, ed. A. Ralphs, Stuttgart 1935 e.v. Computersoftware: bijv. BibleWorks (ook Ned. vertalingen SV en NBG) of BibleWindows (geen Nederl.). Beide programma's bevatten de grondtalen, grammaticale analyses en woordenboeken, en zijn op de computers van de CHE geïnstalleerd. De Online Bijbel bevat geen analyse van het Hebreeuws. Zie ook rubriek I: Computersoftware en websites. Canon Roger Beckwith, The Old Testament Canon of the New Testament Church and its Background in Early Judaim. Eerdmans, Grand Rapids, 1985. ISBN 0-8028-3617-8. Een wetenschappelijk werk met vele nieuwe gezichtspunten, geschreven door een 'evangelical'. B. Atlassen OT Tim Dowley, Studieatlas bij de Bijbel. Ned. vert., uitg. Groen te Leiden, 2e druk, 1992. ISBN 90 5030 187 8. John Rogerson, Atlas van de Bijbel. Ned. vert., uitg. Elsevier te Amsterdam, Brussel, 1985. ISBN 90-10-05554-X. Holman atlas op internet: http://www.godweb.org/atlasindex.htm C. Tussen Oude en Nieuwe Testament Alexander Schick, Fascinerende feiten over Qumran. Ned. vert. Medema, Vaassen, 1998. ISBN 906353-300-4. F. García Martínez & A.S. van der Woude, De rollen van de Dode Zee, ingeleid en in het Nederlands vertaald. Uitg. Kok en Lannoo, Kampen en Tielt, 1994 (deel 1), 1995 (deel 2). J.H. Charlesworth (ed.), The Old Testament Pseudepigrapha. Oxford, 1983 (vol. 1), 1985 (vol. 2). De apocriefe boeken staan vermeld in diverse recente bijbelvertalingen, zoals de Willibrordvertaling en de Groot Nieuws Bijbel. In diverse edities van de NBV zijn ook apocriefe geschriften opgenomen. D. Bijbelse theologie OT Th.C.Vriezen, Hoofdlijnen der theologie van het Oude Testament. Uitg. Veenman te Wageningen, vanaf 3e druk, 1966. Wetenschappelijk, Barthiaans georiënteerd. Walter C. Kaiser, Toward an Old Testament Theology. Eerdmans, Grand Rapids, 1978. Paul R. House, Old Testament Theology. InterVarsity Press, Downers Grove, Illinois, USA, 1998. Een omvangrijk boek (655 pagina's), geschreven vanuit een evangelicale visie. ISBN 0-8308-15236. A. Muilwijk, S. Paas en B. van Putten, Oudtestamentische theologie, een geannoteerd overzicht. IFES-uitgave voor theologiestudenten, nr. 9. Utrecht, 1998.
M.J. Paul, De boodschap van het Oude Testament: thema's voor christenen vandaag. Interne publicatie CHE, november 2004. E. Woordenboeken OT E. Jenni & C. Westermann, Theologisches Handwörterbuch zum Alten Testament. Chr. Kaiser Verlag München / Theol.Verlag Zürich. Deel 1, 1971; deel 2, 1976; 1978, 3e druk. Eng. editie: Theological Lexicon of the OT. Hendrickson. Een vergelijkbaar werk, maar dan meer orthodox, is: R.L. Harris, G.L. Archer & B.K. Waltke, Theological Wordbook of the Old Testament. Moody Press, Chicago, 1980 (2 delen). ISBN: 08024-8631-2. W.A. VanGemeren, New International Dictionary of Old Testament Theology and Exegesis (NIDOTTE), 5 vol., Zondervan, Grand Rapids, 1997. ISBN 0-310-48170-8. Een prachtig en zeer bruikbaar standaardwerk van ongeveer 6000 pagina's. Ook verkrijgbaar op CD-ROM. J.D. Douglas (org. ed.), The Illustrated Bible Dictionary. InterVarsity Press, Leicester, England, 1980. ISBN 0-8423-7575-2 (3 delen, totaal ong. 2000 pagina's). Onderdeel van CD-ROM The essential IVP Reference Collection. F. Archeologie Kitchen, K.A., On the Reliability of the Old Testament, Grand Rapids: Eerdmans 2003. G. Commentaarseries op het OT (in alfabetische volgorde) ACCS: Ancient Christian Commentary on Scripture. Inter Varsity Press, Downers Grove. Verklaring waarin de uitleg van de kerkvaders verzameld is. BKAT: Biblischer Kommentar Altes Testaments. Uitg. Neukirchener Verlag. Het meest uitvoerige commentaar van deze tijd, vooral geschikt voor wetenschappelijke bestudering. Uitgaand van de historisch-kritische methode. Een dure serie, in alle universiteitsbibliotheken aanwezig. CC: Concordia Commentary. A Theological Exposition of Sacred Scripture. Concordia Publishing House, Saint Louis. Zeer recent commentaar, waarvan voor het OT twee delen verschenen zijn: Leviticus en Jozua. Zeer uitvoerig, zowel analyse van de grondtaal als veel aandacht voor de toepassing (vanuit Lutherse gezichtpunten) COT: Commentaar op het Oude Testament (onder redactie van G.Ch.Aalders, W.H.Gispen en J.Ridderbos). Kok Kampen. Medewerkers van de (synodale) Gereformeerde Kerken en geestverwanten uit Zuid-Afrika. De delen tot 1980 zijn geschreven vanuit een orthodoxe Schriftvisie op een wetenschappelijk niveau; in de jaren daarna doen de auteurs meer mee met de gangbare historisch-kritische benadering. De Brug: een eenvoudige serie die vanaf 2004 verschijnt bij uitgeverij Groen te Heerenveen. Als eerste deel is een commentaar op Jeremia verschenen. DVL: De Voorzeide Leer van C.Vonk en F. van Deursen). Uitg. Barendrecht te Barendrecht (later overgenomen door Buijten & Schipperheijn te Amsterdam; in het bijzonder de delen op GenesisExodus, Leviticus, Numeri-Deuteronomium, 1 en 2 Samuël, Hosea-Maleachi. Vanaf ongeveer 1960. De laatste delen zijn erg beknopt. KD: C.F. Keil & F. Delitzsch: Commentary on the Old Testament in ten volumes. Eerdmans, Grand Rapids. Eerst verschenen in het Duits (ong. 1870-1890), daarna vertaald in het Engels en vele malen herdrukt. Dit orthodoxe bijbelcommentaar is vooral taalkundig sterk en gaat ook in op de opkomende schriftkritiek. Door de vele herdrukken is deze serie erg goedkoop aan te schaffen. Uitstekend als basiscommentaar op heel het OT. Ook te downloaden via E-sword. NAC: The New American Commentary. An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture. Recent commentaar, geschreven door evangelicals, en gericht op prediking en onderwijs. Uitg. Broadman te Nashville. NICOT: The New International Commentary on the Old Testament. Uitg. Eerdmans, Grand Rapids. Geschreven door 'evangelicals'. Een waardevolle wetenschappelijke serie, verschenen van af ongeveer 1975. Vooral aanbevolen op Leviticus (Wenham), Deuteronomium (Craigie), Jozua
(Woudstra), Jesaja (Oswalt), Jeremia . NIVAC: The NIV Application Commentary. Zondervan Publ. House, Grand Rapids, USA. Een geheel nieuwe serie, geschreven door evangelicals, waarbij de nadruk ligt op de hermeneutiek: wat is de toepassing van een gedeelte in onze tijd. POT: De Prediking van het Oude Testament. Deze serie bevat delen van een sterk uiteenlopend niveau. Ook de theologische achtergrond van de auteurs is nogal verschillend. Uitg. Callenbach. Vooral op Genesis, Jeremia, Hosea, Habakuk-Zefanja en Haggai-Maleachi (A.S. van der Woude). SBOT: Studiebijbel Oude Testament. Toelichting op het Hebreeuws, gebruik Strongnummering, uitleg per vers. Uitg. CvB te Veenendaal. Deel 1, Gen-Ex; deel 2 Lev-Deut; deel 3 Joz-1Sam, 2006. Veel aandacht voor archeologie. www.studiebijbel.nl VHB: Verklaring van de Hebreeuwse Bijbel. Commentaar voor bijbelstudie, onderwijs en prediking. Kok te Kampen. Sluit aan bij het gedachtegoed van de zgn. Amsterdamse school. WBC: Word Biblical Commentary. Dit is een recente serie die geschreven is door 'gematigde evangelicals' die zoveel mogelijk aansluiten bij de gangbare wetenschappelijke opvattingen. Aanbevolen delen: Genesis (Wenham), Psalmen 1-50 (Craigie). WS: Wuppertaler Studienbibel. Brockhaus Verlag, Wuppertal. Een serie die te vergelijken is met de Korte Verklaring in het Nederlandse taalgebied, al worden hier wel meer literatuurverwijzingen gegeven. Het oudtestamentische gedeelte is vanaf de jaren '80 in opbouw en is grondiger dan de nieuwtestamentische delen. De auteurs gaan uit van een evangelikale Schriftvisie. Bij de profetische geschriften wordt de aparte positie van het huidige joodse volk in acht genomen. Belangrijke delen zijn: Jesaja, Daniel, Sacharja. Via http://www.dovebook.com is per bijbelboek na te kijken welke bijbelcommentaren leverbaar zijn (voornamelijk Engelstalig). H. Tijdschriften Bibliotheca Sacra, uitgegeven door Dallas Theological Seminary. Het oudste theologische tijdschrift (in 2005 de 162e jaargang). Evangelische achtergrond. Veel praktische artikelen en veel boekbesprekingen. Vier nummers per jaar. Adres: BibSac, Dallas Seminary, 3909 Swiss Ave, Dallas, TX 75204, USA. www.dts.edu Bijbel, Geschiedenis en Archeologie, tijdschrift inzake de archeologische en historische achtergrond van de Bijbel. Postbus 427, 8260 AK Kampen. Vier nummers per jaar (zeer goedkoop). www.bga.nl Jahrbuch für evangelikale Theologie (JETh), uitgegeven door Arbeitskreis für evangelikale Theologie. Zeer veel boekbesprekingen. Uitg. Brockhaus, Wuppertal. ISBN 3-417-26744-7. www.afet.de Journal of the Evangelical Theological Society. Vergelijkbaar met BibSac. Vier nummers per jaar. Adres: JETS, 5422 Clinton Boulevard, Jackson, Mississippi 39209, USA. Soteria. Kwartaalblad voor evangelische theologische bezinning. Veel boekbesprekingen. Uitg. Merweboek, postbus 217, 3360 AE Sliedrecht. www.soteria.nl Themelios, an International Journal for Theological and Religious Studies Students. Tijdschrift voor theologische studenten: de helft artikelen en de helft boekbesprekingen. Drie afleveringen per jaar. Uitg. door Religious and Theological Studies Fellowship + the International Fellowship of Evangelical Students. Adres: Themelios, 38 De Montfort Street, Leicester, LE1 7GP, England; email:
[email protected] Aanwezig in mediatheek CHE. Theologia Reformata. Wetenschappelijk kwartaaltijdschrift. Postbus 2071, 3440 DB Woerden. Email:
[email protected] Tyndale Bulletin. Uitg. Tyndale House, 36 Selwyn Gardens, Cambridge CB3 9BA, England. Wetenschappelijk. www.tyndalehouse.com Westminster Theological Journal. Westminster Theological Seminary, Chesnut Hill, Philadelphia,
Pennsylvania 19118, USA. Wetenschappelijk. I. Kerk en Israël, Messiasbelijdende Joden Het Centrum voor Israelstudies heeft een eigen elektronische databank (artikelen zijn meer dan eens beschikbaar als bijlage). Zie ook www.che.nl/cis I. Computersoftware en websites 1. Studiebijbel: www.studiebijbel.nl Aparte rubriek voor bijbelstudie, websites gerangschikt per bijbelboek. Ook verwijzingen naar atlas en historische informatie over bijbelplaatsen. 2. Bible Works; wetenschappelijke software voor bijbelstudie. 3. Online Bible; software voor bijbelstudie en veel naslagmateriaal. www.onlinebible.org/ 4. www.biblecd.com 5. OpenSjamar; Bible Reference Suite voor bibliotheek, Bijbel en bijbelstudie. Nuttig voor administratie en naslag van de eigen bibliotheek. www.opensjamar.nl of www.meetingpoint.org/ 6. Theophilus. Bible Study Suite. Software voor bijbelstudie en veel naslagmateriaal. www.theophilus.sk of www.meetingpoint.org/ 7. QuickVerse; software voor bijbelstudie. www.quickverse.com/ 8. www.biblestudytools.net 9. www.bible-history.com Zeer uitvoerige bijbelstudiesite, veel archeologie. 10. www.netbible.org Bijbelstudie (intypen bijbelboek, hoofdstuk en vers, of trefwoorden) 11. http://abr.christiananswers.net/home.html 12. http://www.blueletterbible.org/ 13. http://www.biblija.net/biblija.cgi (vergelijken Nederlandse vertalingen) 14. http://www.crosswire.org/index.jsp 15. http://www.e-sword.net 16. http://bibledatabase.org/full.html B. Het Nieuwe Testament B.1 Grondtekst/ concordanties " Nestle-Aland, Novum Testamentum Graece;Stuttgart; 27e Auflage. " B. M. Metzger, A textual commentary on the Greek New Testament. Stuttgart 1971. " K. Aland/ B. Aland e.a. The Greek New Testament (+ dictionary). Stuttgart 1994 (4e dr.). ISBN 3 438 05110 9. " W. F. Moulton - A. S. Geden - K. H. Moulton, A Concordance to the Greek Testament. Edinburgh 1978 (5e dr.). " Komputerkonkordanz zum Novum Testamentum Graece von Nestle-Aland, 26.Auflage und zum Greek New Testament, 3e ed. Berlin 1980 (Institut fur nt-liche Textforschung …). " H. Greeven, Synopse der drei ersten Evangeliën. Tübingen 1981. " Chr. Fahner, Synopsis van de vier evangeliën: Mattheüs, Markus, Lukas, Johannes; met een inleiding tot het synoptisch probleem door dr. Chr. Fahner (2e herziene dr.). De Banier Utrecht 1998 (ISBN 90 336 0417 5). " Chr. Fahner, De grondtekst van het Nieuwe Testament, gedecodeerd en van Nederlandse equivalenten voorzien. De Banier Utrecht 1992. B.2 Inleiding/ tekstoverlevring/ canon/ vertalingen " A. F. J. Klijn, Het ontstaan van een nieuw Testament. Callenbach Nij-kerk 1995 (ISBN 90 266 0442 4). " C. den Boer, Op verkenning in het Nieuwe Testament. Barneveld 1999 (4e dr.). ISBN 90 70057 84 0. " Context, achtergrondinformatie over de Bijbelboeken van het Nieuwe Testament (situatieboodschap-vertolking); De Banier Utrecht; 1996. " R. Seldenrijk (red.), Oriëntatie en evaluatie.Theologische bezinning op nieuwe uitdagingen.
Houten 2000. ISBN 33 1152 04. Daarin: Chr. Fahner: Het Nieuwe Testament spreekt. In deze jubileum-uitgave van de C(ursus)G(odsdienst)O(nderwijs) (Gereformeerde Gemeenten) ook introducties op alle andere vakken in deze opleiding. " H. Baarlink (red.), Inleiding tot het Nieuwe Testament.Kok Kampen 1989. ISBN 90 242 3184 1. " J. de Zwaan, Inleiding tot het Nieuwe Testament; Deel III; Algemene zendbrieven, Openbaring, text en canon; Haarlem 1948; 2e herz.druk. " G. van den Brink, Van Koinè tot Canon;de overlevering van het Griekse Nieuwe Testament. Boekencentrum Zoetermeer 1995. ISBN 90 239 0070 7. " J. A. T. Robinson, Redating the New Testament. SCM Press London 1976. " P. Barnett, The New Testament History. Hodder&Stoughton London 1987. " E.P.Sanders, M.Davies, Studying the Synoptic Gospels. SCM Press London 1996 (5e dr.). " Chr.Fahner, Decoware, geanalyseerde tekst van het Nieuwe Testament, met tekstvarianten, lexicon etc. Dialektos Instituut; postbus 542, 6710 BM Ede. " Het Nieuwe Testament in zes Nederlandse vertalingen; ingeleid door prof.dr.F.W. Grosheide. Amsterdam 1950. Bible-Windows, met BHS, LXX, NT, Engelse vert.. De grondteksten zijn ook in analyse aanwezig. Uitg.Silver Mountain. Bible Works for Windows 3.5 Publ.by Hermeneutica Computer Bible Research Software; A. T. Roberson's Word Pictures in the Greek NT 1934. Voor raadpleging van grondtekst (NT/ LXX), syntaxis,concordantie, vertalingen in ettelijke talen, commentaren (o.a. Robertson's Word Pictures). Online Bible Deluxe 2001 CD Rom ; versie 8.03 ; Importantia Publishing Dordrecht. Voor raadpleging van grondtekst, syntaxis, concordantie, vertalingen in ettelijke talen, commentaren (o.a. Matthew Henri); landkaarten/ afbeeldingen. B.3 Context/ Umwelt (Jodendom/ Christendom in de Grieks-Romeinse wereld) " Bijbels handboek, deel I, II en III.. Kok Kampen 1981. " Compendia Rerum Judaicarum ad Novum Testamentum. Section 1 (M. de Jonge-S.Safrai (gen.ed.), The Jewish people in the First Century, 2 vol. Assen 1974-1976. Section 2: The literature of the Jewish People in the period of the Second Temple and the Talmud. Deel II: M. E. Stone (ed.), Jewish Writings of the Second Tempel period. Assen 1984; de andere delen zijn in voorbereiding. " G. J. M.Bartelink, Het vroege christendom en de antieke cultuur. Coutinho Muiderberg 1986. " Helmut Koester, Introduction to the New Testament; 1: History, culture and religion of the Hellenistic age;2: history and literature of early Christianity. Fortress Press Philadelphia/ Walter de Gruyter Berlin and New York 1982 (ISBN 0 8006 2100 X (v.1) en 0 8006 2101 8 (v.2). Engelse vertaling van: Einführung in das Neue Testa-ment. " John Stambaugh en David Balch, Het Nieuwe Testament in zijn sociale omgeving; schets van de historische en sociale achtergronden van het Nieuwe Testament; Kok Kampen 1992 (ISBN 90 242 0918 8). Ned. Vertaling door dr.C.J.den Heyer van The New Testament in its social environment. " Ph. F. Esler, The first christians in their social worlds; social scientic approaches tot New Testament interpretation. Routledge London 1994. ISBN 0 415 11122 6 (p.back). " P. T. Tomson, Als dit uit de hemel is…! Boekencentrum Zoetermeer 1997 (3e dr.). " A. Sizoo, De antieke wereld en het Nieuwe Testament. Kok Kampen 1948; 2e dr. " A. Sizoo, Uit de wereld van het Nieuwe Testament. Kok Kampen, z.j. " Oriëntatie in de bijbelse oudheidkunde.Zie de serie Theologie in Reformatorisch Perspectief. Boekencentrum Zoetermeer 1994. ISBN 90 239 0798 1/CIP. " Dr. Tim Dowly, Studieatlas bij de Bijbel. J.J.Groen en Zoon Leiden 1992 (2e dr.) (ISBN 90 5030 187 8). Vertaling uit het Engels door drs.H. Visser. " Chr.Fahner, Eusebius' kerkgeschiedenis.Vertaald, bewerkt en van aantekeningen voorzien door dr.Chr.Fahner. Boekencentrum Zoeter-meer 2000. ISBN 90 239 0697 0. " B.4 Na het Nieuwe Testament " A.F.J.Klijn, Na het Nieuwe Testament; de christelijke literatuur uit de tweede eeuw. Ten Have
Baarn 1973. ISBN 90 259 4036 6. " Apostolische Vaders 2 (brief van Barnabas, Fragmenten van Papias, Brief aan Diognetus (met fragmenten uit de prediking van Petrus), Apologie van Quadratus, Pastor van Hermas); vertaald en toegelicht door dr.A.F.J.Klijn. Kok Kampen. " R. Roukema (red.), Het andere christendom. Meinema Zoetermeer 2000. " G.Quispel, Het Evangelie van Thomas. Tirion Baarn 1991. " Slavenberg/ Glaudeman, Nag Hammadi I en II. B.5 Bijbelse Theologie NT " New Testament Theology (gen.ed. James D. G. Dunn); Cambridge, University Press. In deze serie o.a. Andrew T. Lincoln/ A. J. M. Wedderburn, The theology of the later Pauline letters (over de brieven aan Kolosse en Efese; 1993 en Karl P. Donfried, I. Howard Marshall, The theology of the shorter Pauline Letters; 1993 (over 1 en 2 Thessalonicensen, Filippensen en Filémon). " F.J. Pop, Bijbelse woorden en hun geheim; verklaring van een aantal bijbelse woorden. Boekencentrum 's-Gravenhage, 1964 of laatste dr. " Herman Ridderbos, De komst van het Koninkrijk. Jezus' prediking volgens de synoptische Evangeliën. Kok Kampen 1985 (3e onver-anderde druk). ISBN 90 242 0700 2. " Herman Ridderbos, Paulus, ontwerp van zijn theologie. Kok Kampen 1985 (5e druk). ISBN 90 242 0706 1. " J. P. Versteeg, Christus en de Geest; een exegetisch onderzoek naar de verhouding van de opgestane Christus en de Geest van God volgens de brieven van Paulus. Kok Kampen 1971 (diss.). " Dictionary of Jesus and the gospels (ed.Joel B. Green, Scot McKnight, I. Howard Marshall). InterVarsity Press, Leicester 1992. Vele 'up to date' besprekingen van NT-ische / bijbels theologische thema's. " Dictionary of Paul and his letters (ed.Gerald F. Hawthorne, Ralph P. Martin, Daniel G. Reid). InterVarsity Press, Leicester 1993. Vele 'up to date' besprekingen van NT-ische/ bijbels theologische thema's. " Dictionary of the Later New Testament & Its Developments (ed.Ralph P. Martin & Peter H. Davids). InterVarsity Press; Leicester 1997. Vele 'up to date' besprekingen van bijbels theologische thema's uit de niet Paulinische brieven van het NT en uit de vroege kerk (de eerste twee eeuwen n. Chr). " The NIV Thematic Study Bible; Hodder Stoughton publicers London 1996. Vele tekstverwijzingen en korte besprekingen van kernwoorden. " L. Floor, De gaven van de Heilige Geest in bijbels-theologisch perspectief. Groen Heerenveen 1999. ISBN 90 5829 081 6. " C. den Boer (samensteller), Man en vrouw in bijbels perspectief; een Bijbels Theologische Verkenning van de man-vrouw verhouding met het oog op de gemeente. Kok Kampen 1987 (2e dr.) " C. den Boer, Oriëntatie in het Nieuwe Testament (zie de reeks Theologie in Reformatorisch Perspectief). Zoetermeer 1993. ISBN 90 239 0087 1/cip. " G. Sevenster, De Christologie van het Nieuwe Testament. Amsterdam 1948. N " I. Howard Marshall, New Testament Theology. Many witnesses, one Gospel. IV Press Illinois 2004. B.6 Jezus- en Paulusbeelden " B. H. Young, Jesus the Jewish Theologian. Hendrickson, Peabody 1966 (2e dr.). " G. Vermes, Jesus the Jew; a historians reading of the Gospels. SCM Press London 1992 (4e dr.). " P. Barnett, Historische zoektocht naar Jezus. Boekencentrum Zoe-termeer 1998. " Klaus Berger, Wie was Jezus werkelijk? Kok Kampen 1996. ISBN 90 242 7907 9. Ned.vertaling door Francis Hijszeler van' Wer war Jesus wirklich?' " E. P. Sanders, Jezus, mythe en werkelijkheid. Callenbach Nijkerk 1996. ISBN 90 266 0489 0. Ned.vertaling door Lutgart Debroey van 'The historical Figure of Jesus, 1993. " T. E. van Spanje, Inconsistentie bij Paulus; een confrontatie met het werk van Heikki Räisänen (diss.). Kok Kampen 1996. ISBN 90 242 7856 2.
" C. J. den Heyer, Paulus, man van twee werelden. Boekencentrum Zoetermeer 1998. ISBN 90 211 3706 2. " E. P. Sanders, Paulus; ned.vertaling door Henriëtte Havelaar; Kok Kampen 2000. Oorspronkelijke titel Paul, uitgegeven door Oxford University Press, Oxford/ New York 1991. " Pieter K. Baaij, Paulus over Paulus; exegetische studie van Romeinen 7. Kok Kampen 1993 (handelseditie van diss.). ISBN 90 242 6964 4/CIP. " Pieter K. Baaij, De God antwoordende mens; exegetische studie van Rom.3:21-8:39; Groen Heerenveen 1998. ISBN 90 5030 968 2(W). " Jakob van Bruggen, Paulus. Pionier voor de Messias van Israël. Kampen 2001. Over de genoemde boeken van Sanders en Berger zijn ook collegedictaten (summary's met bespreking) verkrijgbaar bij de docent NT van GPW/ GL I van de CHE/ THGB. B.7 Woordenboeken NT " W. Bauer, Griechisch-deutsches Wörterbuch zu den Schriften des Neuen Testaments und der frühchristlichen Literatur, 6, völlig neu bearbeitete Aufl., hrsg.von K. Aland und B. Aland. Berlin 1988. " J. H. Moulton - G. Milligan, The vocabulary of the Greek New Testament. London 1985 (herdruk). " G. Kittel/ G. Friedrich (hrsg.), Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament (ThWNT); 10 Bände. Stuttgart 1933-1979. " Lothar Coenen/ Erich Beyreuther/ Hans Bietenhard (hrsg.), Theologisches Begriffslexikon zum Neuen Testament (BLNT); 2 Bän-de. Wuppertal 1986 (4e dr.). " H. Balz/G. Schneider, Exegetisches Wörterbuch zum Neuen Testament (EWNT); 3 Bände. Stuttgart 1980-1983. B.8 Exegese/ Commentaren B.8.1 Commentaarseries op heel de Bijbel (zie boven: A.7.1) B.8.2 Commentaarseries op het NT " De prediking van het Nieuwe Testament (red.dr.A. F. J.Klijn, enz.). Callenbach Nijkerk. Medewerkers: dr. J. T. Nielsen, dr. M. H. Bolke-stein, dr. E. L. Smelik, dr. C. H. Lindeyer, dr. A. F. N. Lekkerkerker, dr. F. J. Pop, dr. P. A. van Stempvoort, ds. J. E. Uitman, dr. M. de Jonge, dr. A. J.Visser, dr. A.van Roon. " Commentaar op het Nieuwe Testament,aangevangen door Prof.dr. S. Greijdanus en Prof. dr.F. W. Grosheide. Derde serie (geredigeerd door Prof.dr.J.van Bruggen). " T&T. Tekst en toelichting, een praktische bijbelverklaring onder eindredactie van A.S. van der Woude, C.J. den Heyer en W. van der Meer (zeer aanbevolen: Mattheüs I en II en Romeinen I en II van H. Baarlink). " WBC, World Biblical Commentary. " Gordon D. Fee, Exegese van het Nieuwe Testament. Een praktische handleiding (Ned. vert. uit het Engels). Zoetermeer 2001. " Heinz-Werner Neudorfer/Eckhard J. Schnabel (Hrsg.), Das Studium des Neuen Testaments, Ban I, Eine Einfürung in die Methoden der Exegese, Band II, Spezialprobleme. Brockhaus Verlag Wuppertal 2000. Afdeling Evangelien: Jakob van Bruggen, Het Evangelie van Gods Zoon. Persoon en leer van Jezus volgens de vier Evangelien. Kok Kampen 1996. ISBN 90 242 6135 X Jakob van Bruggen, Matteus. Het evangelie voor Israel. Kok Kampen 1990. ISBN 90 242 0815 7. Jakob van Bruggen, Marcus. Het evangelie volgens Petrus. Kok Kampen 1988. ISBN 90 242 0778 9. Jakob van Bruggen, Lucas. Het evangelie als voorgeschiedenis. Kok Kampen 1993. ISBN 90 242 6144 9 P. H. R. van Houwelingen, Johannes, het evangelie van het Woord. Kok Kampen 1997.ISBN 90 242 6098 1.
Afdeling Handelingen en apostelen: J. van Eck, Handelingen. De wereld in het geding. Kok Kampen 2003. Afdeling Brieven van Paulus: L. Floor, Efeziers. Eén in Christus. Kok Kampen 1995. ISBN 90 242 6244 5. L. Floor, Filippenzen, Een gevangene over de stijl van Christus. Kok Kampen 1998. P.H.R. van Houwelingen, Thessalonicenzen. Voortgezet basisonderwijs. Kok Kampen 2002. J. van Bruggen, Galaten. Het goed recht van gelovige Kelten. Kok Kampen 2004. Afdeling Katholieke Brieven en Openbaring: L.Floor, Jakobus. Brief van een broeder. Kok Kampen 1992. ISBN 90 242 6094 9. P. H. R. van Houwelingen, 1 Petrus. Rondzendbrief uit Babylon.Kok Kampen 1991. ISBN 90 242 6092 2. P. H. R. van Houwelingen, 2 Petrus/ Judas. Testament in tweevoud. Kok Kampen 1993. ISBN 90 242 6004 3. " G. Maier (hrsg.), Der Edition C Bibelkommentar Neues Testamens. Hänssler Verlag Neuhausen Stuttgart 1996; 25 delen. " New Testament Commentary; Banner of Truth Trust; Edinburgh/ Car- lisle. In deze serie zijn de commentaren van W.Hendriksen op het Evangelie naar Mattheüs, Markus, Johannes en op brieven aan de Romeinen, aan de Galaten, aan Efese, aan Filippi, aan Kolosse en Filemon, aan Thessalonika (1 en 2) en aan Timótheüs (1 en 2)/ Titus in het bijzonder aan te bevelen. " The New International Greek Testament commentary; Ed. W. Ward Gasque and I. Howard Marshall; The Paternoster Press Carlisle/ Eerdmans/ Grand Rapids, Michigan (The Paternoster Press). In deze serie zijn commentaren beschikbaar op het Evangelie naar Lukas (I. Howard Marshall), op de brief aan de Galaten (F. F. Bruce), op de brief aan Filippi (Peter T. O'Brien), op de brieven aan Thessalonika (Charles A. Wanamaker), op de Pastorale Brieven (George W. Knight III), op de brief aan de Hebreeën (Paul Ellingworth) en op de brieven van Jakobus (Peter H. Davids). " Exegetical Guide to the Greek New Testament (20 delen in voor-bereiding; het eerste deel is van Murray J. Harris op de brief aan Kolosse en aan Filémon); Eerdmans-Grand Rapids. " New Testament Theology (gen.ed. James D. G. Dunn); Cambridge, University Press. In deze serie o.a. Andrew T. Lincoln/ A. J. M. Wedderburn, The theology of the later Pauline letters (over de brieven aan Kolosse en Efese; 1993 en Karl P. Donfried, I. Howard Marshall, The theology of the shorter Pauline Letters; 1993 (over 1 en 2 Thessalonicensen, Filippensen en Filémon).. " The IVP New Testament Commentary Series (Grant R. Osborn, series ed.); InterVarsity Press, Illinois-Leicester. In deze serie die op alle boeken NT gaat verschijnen, o.a. Robert W. Wall, Colossians & Philemon (1993); reeds verschenen zijn verder delen op Hebreeën, Jakobus, 1 Petrus, 1,2 en 3 Johannes. " New International Biblical Commentary. Hendrickson Publishers Massachusetts/ Paternoster Press; Carlisle. In deze serie o.a. David J. Williams, 1 and 2 Thessalonians; 1992. " Warren W.Wiersbe, The Bible Exposition Commentary, An Exposition of the New Testament Comprising the Entire "BE" Series; Victor Books, Wheaton, Illinois; Volume 1 and 2; 1989. " Tyndale New Testament Commentaries; revised edition; InterVarsity Press, Leicester/ Eerdmans Grand Rapids (gen.ed. rev.Canon Leon Morris).In deze serie o.a. N. T. Wright, Colossians and Philemon; reprinted november 1991 en Leon Morris, The epistles of Paul to the Thessalonians;an introduction and commentary; reprinted december 1991. " Johann Albrecht Bengel, Gnomon; Auslegung des Neuen Testaments in fortlaufenden Anmerkungen. Bnd. I: Evangeliën und Apostel-geschichte; 1970 en Bnd. 2: Römerbrief bis Offenbarung. Deutsch von C.F.Werner; 8e Aufl.; J.F.Steinkopf Verlag Stuttgart 1970. " Hermann L. Strack und Paul Billerbeck, Kommentar zum Neuen Testament aus Talmud und Midrasch; 6 Bände; München (8e Aufl.). " P.J. Lalleman, 1,2 en 3 Johannes. Brieven van een kroongetuige. Kampen 2005. " H.R. van de Kamp. Openbaring. Profetie vanaf Patmos. Kampen 2000. Op enkele bijbelboeken NT " M.Luther,D.Martin Luthers Evangeliënauslegung. Hrsg.v.Müllhaupt, Erwin. 5 Bnd.
Bnd.1: Die Weinachts-und Vorgeschichte bij Matthäus und Lukas (Matth.1-2 u. Luk.1-2; 3,23-38. 1964; Bnd.2: Das Matthäus-Evangelium, cap.3-25. 1973; Bnd.3: Das Markus- und Lukas-Evangelium (Markus 1-13, Lukas 3, 21). 1968; Bnd.4: Das Johannes-Evangelium (mit Ausnahme der Passionstexte); bearb.von Ellwein, Eduard. 1977; Bnd.5: Die Passions- und Ostergeschichten aus allen vier Evangelien. 1970. " M.Luther, D.Martin Luthers Epistelauslegung. 5 Bnd. Hrsg.v.Ellwein, Eduard (Bnd. 1-5). Bnd.1: Der Romerbrief, 1963; Bnd.2: Die Korintherbriefe, 1968; Bnd.3: Die Briefe an die Epheser, Philipper und Kolosser, 1973; Bnd.4: Der Galaterbrief, Vorlesung von 1531,Hrsg.v.Kleinknecht, Hermann. 1980; Bnd.5: Der eerste Brief des Paulus an Timotheus. Der erste Brief des Paulus an Titus. Der erste Brief des Petrus. Der erste Brief des Jo-hannes. Der Brief an die Hebräer. Der Brief des Jakobus. Hrsg.v. Gunther,Hartmut/ Volk, Ernst. 1983. " K.Schilder, Christus in Zijn lijden. Overwegingen van het lijdensevangelie. Drie delen (Christus in den ingang, doorgang en uitgang van Zijn lijden). Kok Kampen 1950-'52. " Herman Ridderbos, het evangelie naar Johannes,proeve van een theologische exegese; deel 1 (Joh.1-10). Kok Kampen 1987. ISBN 90 242 0954 4. Ook deel 2. " C. den Boer, Bijbelstudies op de Paulusbrieven. Uitgegeven bij J.H.Kok/ Voorhoeve (Kampen) Romeinen, deel 1 (ISBN 90297 1699 1); 7e dr.2000 Romeinen, deel 2 (ISBN 90297 1639 8); 5e dr.1999 1 Korinthe, deel 1 (ISBN 90297 1044 6); 3e dr.2000 1 Korinthe, deel 2 (ISBN 90297 1110 8); 2e dr.2000 1 Korinthe, deel 3 (ISBN 90297 1160 4); 2e dr.2000 2 Korinthe, deel 1 (ISBN 90297 1280 5); 1e dr.1995 2 Korinthe, deel 2 (ISBN 90297 1371 2); 1e dr.1996 Galaten (ISBN 90297 0956 1); 2e dr.1999 Efese (ISBN 90297 1476 x ); 1e dr.1997 Filippensen. (ISBN 90297 1582 0 ); 1e dr.1998 Kolossensen (ISBN 90297 1661 4 ); 1e dr.1999 1 Thessalonicensen (ISBN 90297 1694 0); 1e dr.2000 2 Thessalonicenzen (ISBN 90435 0263 4); 1e dr.2001 1 Timótheüs (ISBN 90297 1675 4); 3e dr.1999 2 Timótheüs /Titus (ISBN 90297 1600 2); 2e dr.1999 De brieven van Paulus " H.R.van de Kamp, Israël in Openbaring; Een onderzoek naar de plaats van het joodse volk in het toekomstbeeld van de Openbaring aan Johannes. Kok Kampen 1990. ISBN 90 242 5112 5 (diss.). " S. Janse, Paulus en Jeruzalem. Een onderzoek naar de heilshistorische betekenis van Jeruzalem in de brieven van Paulus. Zoetermeer 2000. " C. den Boer, Pasen, Feest van bevrijding. Zoetermeer 2005 " A. H. Edelkoort, De Openbaring van Johannes. Wageningen z.j. " J.H.Gunning J.Hz., Het boek der Toekomst; De Openbaring van Johannes voor de Gemeente des Heeren toegelicht; Utrecht 1900. " J. H. Bavinck, En voort wentelen de eeuwen; gedachten over het boek der Openbaring van Johannes. Wageningen z.j.. Bijbelwetenschappen - F.J. Pop, Bijbelse woorden en hun geheim; verklaring van een aantal bijbelse woorden. Boekencentrum 's-Gravenhage, 1964 of laatste dr. - C.J. den Heyer en dr. P. Schelling, Symbolen in de bijbel. Woorden en hun betekenis. Meinema Zoetermeer 2004.
- Jan Fokkelman/Wim Weren (red.), De Bijbel literair. Opbouw en gedachtegang van de bijbelse geschriften en hun onderlinge relaties. Meinema Zoetermeer 2003. - Frans Maas, Jaques Maas en Klaas Spronk, De Bijbel spiritueel. Bronnen van geestelijk leven in de bijbelse geschriften. Meinema Zoetermeer 2004. - A. Noordegraaf e.a. (red.), Woordenboek voor bijbellezers. Boekencentrum Zoetermeer 2005. DOGMATIEK ( * = in het bijzonder voor hbo-studerenden) " H. Bavinck,Gereformeerde Dogmatiek deel 1 - 4 . Kok Kampen 1928 of laatste (6e )dr.. " A. D. R. Polman, De Nederlandse Geloofsbelijdenis; verklaard uit het verleden, geconfronteerd met het heden, 4 delen. Wever Franeker z.j.. " J. A. Heyns, Dogmatiek. Pretoria 1981. ISBN 07987 0157 9. " Joh.Verkuil, De kern van het chistelijk geloof. Kok Kampen 1992. ISBN 90 242 5172 9. " B. Wentsel, Dogmatiek. Deel 1-4c. Kok Kampen 1981 (ISBN 90 242 0236 1), 1982 (ISBN 90 242 2055 6), 1987 (ISBN 90 242 4008 5), 1991 (ISBN 90 242 2278 8), 1995 (ISBN 90 242 8483. x), 1998 (ISBN 90 242 9169 0), 1998 (ISBN 90 242 9375 8). " J.van Genderen/ W.H.Velema, Beknopte Gereformeerde Dogmatiek. Kok Kampen 1993 (2e dr.). (*). " G. van de Brink e.a., Gegrond geloof; kernpunten uit de geloofsleer in bijbels, historisch en belijdend perspectief. Boekencentrum Zoetermeer 1996. ISBN 90 239 0832 5. (*). " J. Hoek, Hoop op God. Boekencentrum Zoetermeer 2004, ISBN 9023915259. " J. Hoek, Verzoening, daar draait het om. Boekencentrum Zoetermeer 1998. (*). " Serie BIJ-TIJDS geloven. Kok Kampen 1985, e.v.. (*). " Alister McGrath, Christelijke theologie. Een introductie. Boekencen-trum Zoetermeer. (*). " Alister McGrath, Jezus de God die mens werd. Boekencentrum Zoetermeer 1998. ISBN 90 239 0843 0.(*). " Alister McGrath, Ik geloof. De apostolische geloofsbelijdenis opnieuw uitgelegd. Kok Kampen 2000. ISBN 90 297 1597 9. (*). " Alister McGrath, 2000 jaar Christendom - een introductie. Kok Kampen 2000. ISBN 90 242 6267 4. " John Stott, Het kruis van Christus. Novapres Apeldoorn 1997. (*). " J. I. Packer, Knowing God. Londen Hodder and Stoughton 1973. Ned. Vertaling: God leren kennen. Novapres 1992 (3e dr.). (*). " H. Berkhof, Inleiding tot de studie van de dogmatiek. Kok Kampen 1982. " H. Berkhof, Christelijk geloof. Een inleiding tot de geloofsleer. Callenbach Nijkerk 1990. " A. van de Beek, Wonderen en wonderverhalen. Callenbach Nijkerk 1991. ISBN 90 266 0248 0. " A. van de Beek, Jezus Kyrios; de christologie als hart van de theologie. Spreken over God. Kok Kampen 1999 (ISBN 90 242 9418 5). " A. van de Beek, Toeval of schepping? Kok Kampen 2005, ISBN 9043511862. " A. van de Beek, Waarom? Over lijden, schuld en God. Callenbach Nijkerk 1984. ISBN 90 266 0862 4. " A.A. van Ruler, Theologisch Werk (verzamelde werken). Callenbach Nijkerk: I/ 1969; II/ 1971 (ISBN 90 266 0522 6); III/ 1971 (ISBN 90 266 0543 9); IV/ 1972 (ISBN 90 266 0547 1); V/ 1972 (ISBN 90 266 0550 1); VI/ 1973 (ISBN 90 266 0555 2). " A.J. Mensink, Genade als erfgoed. Uitg. Groen, Heerenveen 2005, ISBN 9058295672. " J.G. Woelderink, Het Doopsformulier. Uitg. Guido de Bres, Den Haag 1946 (2e druk). " J. van der Graaf (red.), Belijden met hoofd en hart. Kok Kampen 2003, ISBN 9043506680. " G.C. Berkouwer, Dogmatische Studiën Specifieke deelgebieden in de theologie: 1. Prolegomena G. van den Brink, Een publieke zaak. Theologie tussen geloof en wetenschap. Boekencentrum
Zoetermeer 2005, ISBN 9023913329 (Naast Berkhofs reeds genoemde Inleiding tot de studie van de dogmatiek). 2. Openbaringsleer C. van der Kooi, Als in een spiegel. God kennen volgens Calvijn en Barth. Kok Kampen 2002, ISBN 9043504394. 3. Godsleer B. Loonstra, God schrijft geschiedenis. Boekencentrum Zoetermeer 2003, ISBN 9023913634. 4. Triniteitsleer A. Baars, Om Gods verhevenheid en Zijn nabijheid. Kok Kampen 2005, ISBN 9043506591. 5. Verkiezingsleer W. Verboom, De belijdenis van een gebroken kerk, Boekencentrum Zoetermeer 2005, ISBN 9023910648. 6. Scheppingsleer zie genoemde boek van A. vd Beek 7. Voorzienigheidsleer W Markus, Raakpunt, Boekencentrum 2005, ISBN 9023916182 (ook hbo). Paul Helm, The Providence of God, InterVarsity Press, Leicester 1993, ISBN 0851118925. 8. Mensleer N. den Bok & A. Plaisier (red.), Bijna goddelijk gemaakt, Boekencentrum Zoetermeer 2005, ISBN 9023918096. 9. Zondeleer M. Schuster, The Fall and Sin. What We Have Become as Sinners, Eerdmans Grand Rapids (Mich.) 2004, ISBN 0802809944. 10. Christologie Barend Kamphuis, Boven en beneden, Kok Kampen 1999, ISBN 9043501093. 11. Verzoeningsleer Charles E. Hill & Frank A. James III, The Glory of the Atonement. Biblical, theological & practical perspectives, InterVarsity Press, Downers Grove (Ill.) 2004, ISBN 0830826890. Misschien ook (naast het al genoemde boekje van J. Hoek): G. Boer, De prediking van de verzoening, Zuijderduijn Woerden 1968. 12. Opstandingsleer N.T. Wright, The Resurrection of the Son of God, Minneapolis 2003, ISBN 0800626796. 13. Pneumatologie A.N. Hendriks, Die in de waarheid leidt. Bijdragen over de Heilige Geest en zijn werk, Groen Heerenveen 2002, ISBN 90582908. 14. Ecclesiologie W. van 't Spijker (red.) De kerk, Kok Kampen 1990, ISBN 9061401887. 15. Ambtsleer C. Graafland, Gedachten over het ambt, Boekencentrum Zoetermeer 1999, ISBN 9023904168. 16. Sacramentsleer en 17. Eschatologie Zie eerder genoemde boeken. In de in dit rijtje genoemde boeken zullen behalve waar aangegeven vermoedelijk alleen wo-
studenten geïnteresseerd zijn, voor hbo-studenten vergt het doorgaans veel. ETHIEK " W. Trilhaas, Ethik. Berlin 1965. " J. A. Heyns, Teologiese Etiek I. Pretoria 1982; II.1. Pretoria 1986. " J. Douma, Grondslagen. Kok Kampen 1999, ISBN 90 232 6169 4 " J. Douma, De tien geboden. Kok Kampen 1992. " J. Douma, Medische ethiek. Kok Kampen. 1997. " J. Douma, Christelijke levensstijl. Kok Kampen 1992. ISBN 90 6651 132 X. " W. H. Velema, Ethiek in bijbels licht. Kok Kampen 1981. ISBN 90 242 1211 1. " W. H. Velema, Oriëntatie in de christelijke ethiek. Boekencentrum Zoetermeer 1999 (2e dr.) Zie de serie 'Theologie in Reformatorisch Perspectief'). ISBN 90 239 1683 2/CIP. " H. M. Kuitert, Alles is politiek, maar politiek is niet alles. Baarn 1985. " W. H. Velema e.a., Samen in liefde, over gezinsvorming en seksua-liteit. Groen Heerenveen 2000. ISBN 90 5829 095 6. " G. G. de Kruijf, Christelijke ethiek; een inleiding met sleutelteksten. Boekencentrum Zoetermeer 1999. ISBN 90 211 3732 1. " G. G. de Kruijf, Waakzaam en nuchter; over christelijke ethiek in een democratie. Baarn 1994. " H. W. de Knijff, Tussen woning en woestijn, milieuzorg als aspect van christelijke cultuur. Kok Kampen 1995. ISBN 90 242 2360 1. " G. Manenschijn, Geplunderde aarde, getergde hemel; ontwerp voor een christelijke milieu-ethiek. Baarn 1998. " Annelies Barth, Tegendraads, een andere kijk op homoseksualiteit. Kok Kampen 1998. ISBN 90 297 1544 8. " Roger Burggraeve, Ethiek en passie, over de radicaliteit van christelijk engagement. Tiel 2000. ISBN 90 209 3815 0. " Hetty Lalleman-de Winkel, Van levensbelang, de relevantie van de oudtestamentische ethiek. Boekencentrum Zoetermeer 1999. ISBN 90 239 0660 8. " R. Seldenrijk, Organen en weefsel op reis. Leiden 1993. ISBN 90 5030 334 X. " R. Seldenrijk, Man en vrouw in de traditie der eeuwen. Groen Heerenveen 1999. ISBN 90 5030 748 5. " M. J. Verkerk, Sekse als antwoord. Amsterdam 1997. ISBN 90 6064 920 6. " Nico van der Voet, Altijd vergeven? Boekencentrum Zoetermeer 1996. ISBN 90 239 1758 8. " B. Loonstra, Zo goed en zo kwaad. Naar een ethiek van de christelijke gemeente. Boekencentrum Zoetermeer 2000. ISBN 90 239 0965 8. " Dictionary of ethics, theology and society, ed. By Paul Barry Clark and Andrew Linzey. London (etc.): Routledge 1996. ISBN 0 415 062128. " Patrick Nullens, Verlangen naar het goede - bouwstenen voor een christelijke ethiek. Boekencentrum Zoetermeer 2006. " Scott B. Rae, Moral Choices. An introduction to ethics. Zondervan Grand Rapids 2000. " Oliver O'Donovan, Resurrection and moral order: an outline for evangelical ethics.IVF Leicester 1986. " Richard B. Hays, The moral vision of the New Testament: Community, cross, new creation: a contemporary introduction to the New Testament ethics. Harper San Francisco 1996. " Walter C. Kaiser, Toward Old Testament ethics. Zondervan Grand Rapids 1983. KERK- EN DOGMAGESCHIEDENIS I. Reformatie " Joël R. Beeke, The Quest for Full Assurance, The legacy of Calvin and his successors, Edinburgh/Grand Rapids 1991. " W.J. Bouwsma, Johannes Calvijn, De man en zijn tijd, Amsterdam 1991.
" Bernard Cottret, Calvijn, biografie, Kampen. " Dr. J. van Eck, God, mens, medemens, Humanitas in de theologie van Calvijn, Franeker 1992. " Alister E. Mc. Grath, Johannes Calvijn, Baarn 1994. " Drs. L.J. Joosse, Reformatie en zending, Bucer en Walaeus, vaders van reformatorische zending, Goes 1988. " Dr. J. Koopmans, Het oudkerkelijk dogma in de reformatie, bepaaldelijk bij Calvijn, Amsterdam z.j. " K. Heussi en H. Mulert, Atlas zur Kirchengeschichte. Tübingen 1937. " Dr. W. Nijenhuis, Calvinus Oecumenicus, 's-Gravenhage 1959. " Heiko A. Oberman, Die Reformation, Von Wittenberg nach Genf, Göttingen 1986. " Dr. J. van Oort (red.), De kerkvaders in Reformatie en Nadere Reformatie, Zoetermeer 1997. " H.A. Speelman, Calvijn en de zelfstandigheid van de kerk, Kampen 1994. " J.M. Stolk, Johannes Calvijn en de godsdienstgesprekken, Kampen 2004. " C.A. van der Sluijs, Charles Haddon Spurgeon, een Baptist tussen Hypercalvinisme en Modernisme, Kampen 1998 II. 20e eeuw " Dr. W.H. de Knijff, Sleutel en slot, Beknopte geschiedenis van de bijbelse hermeneutiek, Kampen 1980. " Hendrikus Berkhof, 200 Jahre Theologie, Ein Reisebericht, Neukirchen 1985. Duitsland " Edwin Robertson, The shame and the sacrifice, The Life and teaching of Dietrich Bonhoeffer, Londen 1987. " Edwin Robertson, Bonhoeffer's Heritage, The Christian way in a world without religion, Londen 1989. " Dr. J. Sperna Weiland, Het einde van de religie, verder op het spoor van Bonhoeffer, Baarn 1970. " Rolf Rendtorff, Hat denn Gott sein Volk verstossen? Die evangelische Kirche und das Judentum seit 1945. Ein Kommentar, München 1989. " Dr. G.C. den Hertog, Bevrijdende kennis, De 'leer van de onvrije wil' in de theologie van Hans Joachim Iwand, 's-Gravenhage 1981. " Eberhard Busch, Karl Barth, Nederlandse editie, Nijkerk 1978. " Eberhard Busch, Karl Barth und die Pietisten, Die Pietismuskritik des jungen Karl Barth und ihre Erwiderung, München 1978. " Eberhard Busch, Unter dem Bogen des einen Bundes, Karl Barth und die Juden 1033-1945, Neukirchener 1996. " Dr. J.A. Hebly, Protestanten in Rusland, De honderdjarige weg van strijd en lijden, Kampen 1973. " Dr. J.A. Hebly, e.a., Kerken in Oost-Europa, Baarn 1975. " Peter Hebblethwaite, Johannes XXIII, de paus van het concilie, Haarlem 1985. " Hans Küng, Memoires, Bevochten vrijheid, Kampen 2003 Nederland. " Dr. B.J. Wiegeraad, Hugo Visscher 1964-1947, 'Een Calvinist op eigen houtje', Leiden 1991. " Dr. G.W. Marchal, Jan Koopmans, Dienaar tot de oogst, 's-Gravenhage 1985. " Ger van Roon, Protestants Nederland en Duitsland 1933-1941, Utrecht 1973. " Drs. T.W. van Bennekom, De wachters op de muren, De opkomst van het nationaal-socialisme en de gereformeerde gezindte, 1932-1940, Leiden 1990. " Gjalt Zondergeld, Geen duimbreed?! De Vrije Universiteit tijdens de Duitse bezetting, Zoetermeer 2002. " Dr. H.J.C.C.J. Wilschut, J.G. Woelderink: om de 'vaste grond des geloofs', Heerenveen 2000. " J.F.L. Bastiaanse, De Jodenzending en de eerste decennia van de Hervormde Raad voor Kerk en Israël 1925-1965, Zoetermeer 1995. " W. Dekker, G.C. den Hertog en Tjerk de Reus (redactie), Het tegoed van K.H. Miskotte, De actuele betekenis van zijn denken voor de gereformeerde theologie, Zoetermeer 2006.
" Dr. E.D.J. de Jongh, Buskes, dominee van het volk, "Biografie", Kampen 1998. Cd-rom, Early Church Fathers; een electronische collectie van alle werken van de kerkvaders tot en met 800 nChr.. Tevens de Institutie van J.Calvijn (editie Sizoo; en Engelse editie, Bijbelcommentaren van J. Calvijn + Bible Accelerator. Uitgave van de Stichting Reformatica (htt://www.meetingpoint. org). KERK EN ISRAEL " D. J. v.d. Sluis e.a., Elke Morgen Nieuw. Inleiding tot de Joodse gedachtenwereld aan de hand van het Sjemoné Esré, Folkertsma-Stichting voor Talmudica, 1978. " Henk v.d. Molen, Met de Joden op weg. Van de wieg tot het graf, Van feest tot feest. Van eeuw tot eeuw. Meppel 1987. " Willem Zuidema, Gods Partner. Ontmoeting met het Jodendom, Baarn 1988, 5e dr.. " Willem Zuidema/ Joop 't Root, En God sprak tot Noach en zijn zonen, een joodse code voor nietjoden? Baarn 1991. " David H. Stern, Messianic Jewish Manifesto. Jerusalem 1991 (2e dr.). " M. van Campen, Kerk en Israël in gesprek. Kok Kampen 1989. " M. van Campen, J. v.d. Graaf (red.), Zicht op Israël 1, 2 en 3. Boekencentrum 's Gravenhage (uitverkocht). " Rabbijn S. Ph. De Vries, Joodse riten en symbolen. Amsterdam Uitg.Arbeiderspers 1968; 6e dr..ISBN 90 95 5463 0. " Lezen joden en christenen dezelfde bijbel? (Ojec-serie ISSN 0923-117x; 8; red. o.a. J.Z. Baruch). Kok Kampen 1990. ISBN 90 242 4895 7. " P.A. Siebesma, Door het oog van de rabbijnen, Joodse exegese van het Oude Testament voor christelijke lezers. J.J. Groen en zoon Leiden 1966. ISBN 90 5030 636 5. " P.A. Siebesma, Tussen Jodendom en Christendom. Kok Voorhoeve Kampen 1966.ISBN 90 297 1209 0. FILOSOFIE (* = in het bijzonder voor hbo-studerenden) " W. Aalders, Plato en het christendom. Den Haag 1984. (*). " G. van den Brink, Oriëntatie in de filosofie, Boekencentrum Zoetermeer 2000 (2e druk 2002), ISBN 9023907108. " G. van den Brink e.a., Filosofie en theologie. Een gesprek tussen christen-filosofen en theologen. Amsterdam 1997. " J. Klapwijk, Oriëntatie in de nieuwe filosofie. Assen 1987/2. " J. Kruidenier, De tijdgeest verstaan. Historische schetsen van filosofen uit de nieuwste tijd. Kok Kampen 1994. (*). " Alister McGrath, Geloof & natuurwetenschap. Een introductie. Kok, Kampen 2001, ISBN 9043500275. " C. A. Tukker & L. J. Elders, Thomas van Aquino. Zijn leven, leer en invloed. Leiden/ Brugge 1992. " R. van Woudenberg, Gelovend denken. Inleiding tot een christelijke filosofie. Amsterdam 1992. " R. van Woudenberg, Filosofische gedachten over Godsgeloof . Kok Kampen 1993. (*). speciaal voor de godsdienstfilosofie/wijsgerige theologie: " G. van den Brink & M. Sarot (red.), Hoe is Uw Naam? Opstellen over de eigenschappen van God. Kok Kampen 1995. " Alvin Plantinga, Warranted Christian Belief, OUP, Oxford 2000, ISBN 0195131932. " Willem Ouweneel, De God die is. Medema, Vaassen 2005, ISBN 9063534434. (*).
GODSDIENSTWETENSCHAP (* = in het bijzonder voor hbo-studerenden) " Colin Chapman, Kruis en halve maan.De uitdaging van de islam. Buijten en Schipperheijn-III, 1995. ISBN 90 60 64 8811, NUGI 635 (*). " R. Kranenborg, Oosterse geIoofsbewegingen in het Westen. Zomer en Keuning Ede 1982. ISBN 0 210 4965/1. " P. van Kampen, Liefde tot de leegte. Zoetermeer 1995. ISBN 90 239 0744 2, NUGI 633. (*). " P. van Kampen, Na het laatste uur. Geloof in reïncarnatie en christelijk loof. Kok Kampen 1994. ISBN 90 297 166 3, NUGI 613/632. (*). " Handboek van de wereldgodsdiensten. Den Haag 1982. ISBN 90 297 0720 8. " John Haines, Good News for muslims, Tools for Proclaiming Jesus to Your Neigbor. (*). " Middle East Resources. Philadelphia, Pennsylvania, USA 1998. ISBN I 881085 01 5. " J. Verkuyl, Inleiding in de nieuwere zendingswetenschap. Kok Kampen 1981. ISBN 90 242 0851 3. " J. Broekhuis, Oriëntatie in de godsdienstwetenschap . Zie de serie 'Theologie in Reformatorisch Perspectief'. Boekencentrum Zoetermeer 1994. ISBN 90 239 0082 0. SOCIOLOGIE (** = literatuur vooral voor vervolgstudie) Methoden van onderzoek " D. Baarda en M. P. M. de Goede, Basisboek Methoden en technieken. Praktische handleiding voor het opzetten en uitvoeren van onderzoek. Utrecht (uitg. Stenfert Kroese, EPN) 1998, 2e dr. ISBN 90 207 25890 " D. Baarda en M. P. M. de Goede, Kwalitatief onderzoek,… " F. Migchelbrink, Praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn. Amsterdam Uitgeverij SWP 2000 5e herziene druk, ISBN 9066653639.. Direct op het terrein van de geloofsbeleving, godsdienstige vorming van jongeren: " H. A. Alma, Geloven in de leefwereld van jongeren. Kok Kampen 1993. ISBN 90 242 6897 4. (**). " G. J. Blanken, Jeugdwerk in een supermarktcultuur. Kok Kampen 1993 (praktijkgericht, goed overzicht, maar summier). (**). " R. J. Benjamins en P. A. van der Ploeg, Gewoonweg gereformeerd. Een onderzoek naar geloofsoverdracht. Franeker (Van Wijnen), 1988. ISBN 90 5194 011 4. (**). " L. van Driel en I. A. Kole, Bijtijds leren geloven. Kok Kampen z.j. (1987). (**). " Geloof in levensstijl. Nationaal onderzoek onder de Nederlandse jeugd. Christen Vandaag B.V.. Utrecht 1998. (**). " P. E. Jongsma-Tieleman, Geloven; gewoonte of keuze. Een onderzoek naar het effect van godsdienstige opvoeding onder gereformeerde jongeren. Kok Kampen 1991. (**). " Piet van der Ploeg, Het lege testament. Een onderzoek onder jonge kerkverlaters. Wever Franeker 1985. (**). " W. G. Rietkerk e.a., Platzak bij de wensput. Facetten van de moderne jeugdcultuur. Kok Voorhoeve Kampen 1996. (**). " P. Ward, Jeugdcultuur en het evangelie. Sliedrecht (Merweboek) 1984. (**). Cultuur " Per Olav Enquist, De Reis van de voorganger. Over macht in de pinksterbeweging (Zweden). Amsterdam Uitgeverij Atlas 2003. " Geert Mak, De eeuw van mijn vader. Over de gereformeerde wereld. Amsterdam Uitgeverij Atlas 2000. " Agnes Amelink, De gereformeerden. Over de gereformeerde wereld. Amsterdam Uitg. Bert Bakker 2001.
Algemene literatuur " K. Bakker, T. ter Bogt en M. de Waal.Opgroeien in Nederland. Amers foort 1993 (Academische uitgeverij / NIZW). ISBN 90 5256 093 5. (**). " T.ter Bogt, Opgroeien in Groenlo. Jongeren, zingeving en levens-beschouwing. Amersfoort/ Leuven (Acco) 1987 (specifiek over de plattelandssituatie). (**). " T. ter Bogt, One, Two, Three, Four. Popmuziek, jeugdcultuur en stijl. Utrecht 1997 (uitg. Lemma). ISBN 90 5189 680 8 (**). " M. du Bois-Reymond e.a., Jongeren en hun keuzes. Uitg. Coutinho Bussum 1999. ISBN 90 6283 066 8. " M. du Bois-Reymond, Jongeren op weg naar volwassenheid (ook goede inleiding, aandacht voor arbeid, seksualiteit en relatie met ouders). (**). " J. Janssen, Jeugdcultuur. 1995 (breed cultuurhistorisch, veel theorie erbij). (**). " H. Malschaert en M. Traas, Werkboek jeugdcultuur. Theorie en praktijk, Baarn 2002, ISBN 9055743437. " M. Matthijs, Mythe van de jeugd 1. Cultuur en leefwereld (ook een goede inleiding in jeugdcultuur, zgn. normale jongeren, groepsvorming en tegenculturen). (**). " M. Matthijs, Mythe van de jeugd 2. Beleid en interventie. Idem (interessant i.v.m. uitwerken van de hoofdlijnen van drie disciplines: jeugdpsychologie, -sociologie en sociale pedagogiek). (**). " M. Matthijssen e.a. (red.), Beelden van jeugd. Leefwereld, beleid onderzoek. Groningen 1986. (verzameling boeiende onderwerpen, o.a. verrechtsing, seksisme, toetredingsprocessen relig. groepen, ervaring werkeloosheid). (**) " K. Seynaeve (red.), Fenomenen van de jeugdcultuur. Uitg. Acco Leuven / Amersfoort 1989 (interessante losse artikelen over o.a. popmuziek, mode, kiosklectuur en zingeving). (**). GODSDIENSTSOCIOLOGIE (* = in het bijzonder voor HBO studerenden) " H.A. Alma, Geloven in de leefwereld van jongeren. Kok Kampen 1993. ISBN 90 242 6897 4. " G. Dekker, Een moeizaam gevecht. Mijn geschiedenis met de kerk. Hilversum Uitgeverij Verloren. " G. Dekker, Godsdienst en samenleving. Inleiding tot de studie van godsdienstsociologie. Kok Kampen 1992. ISBN 90 242. (*). " G. Dekker, De stille revolutie. De ontwikkeling van de Gereformeerde Kerken in Nederland tussen 1950 en 1990. Kok Kampen 1992. ISBN 90 242 6815 x. (*). " C.S.L. Janse, Bewaar het pand. De spanning tussen assimilatie en persistentie bij de emancipatie van de bevindelijk gereformeerden. Houten (Den Hertog). 1985. 1SBN 90 331 0469 5. " J.E. Post, Gereformeerd zijn en blijven, een wankel evenwicht?! Groen Heerenveen 1998. ISBN 90 5030 904 6 (W). " R. Stark, De eerste eeuwen. Een sociologische visie op het ontstaan van het christendom. Ten Have Baarn 1998. ISBN 90 259 4723 9. " H. Stoffels, Als een briesende leeuw. Orthodox-protestanten in de slag met de tijdgeest. Kok Kampen 1995. ISBN 90 242 2307 5. (*). " R. Seldenrijk, Man en vrouw in de traditie der eeuwen; ethische overwegingen hij aspecten van levensstijl. Groen Heerenveen 1999. ISBN 90 5030 748-5. " Erik Sengers (red.), The Dutch and their gods - Secularisation and transformation of religion in the Netherlands since 1950. Hilversum Uitgeverij Verloren 2005. Maatschappijvisies " H. E. S. Woldring en D.Th.Kuiper, Reformatorische Maatschappij-kritiek. Ontwikkelingen op het gebied van sociale filosofie en sociologie in de kring van het Nederlandse protestantisme van de 19e eeuw tot heden. Kok Kampen 1980. ISBN 90 242 1849 7. DIDACTIEK/ PEDAGOGIEK (* = vooral voor HBO studerenden)
" Piet Hoogeveen en Jos Winkels, Het didaktisch werkboek.Van Gorcum Assen 1996. ISBN 90 232 3125 2. " Sanneke Bolhuis, Leren en veranderen bij volwassenen. Coutinho Bussum 1995. ISBN 90 6283 969 X. " Dr. Marin Nuy, Toetsen voor cijfers. Intro.Nijkerk 1994. ISBN 90 266 61916. " G.D.J. Dingemans, In de leerschool van het geloof. Kok Kampen 1991 (2e dr.). " T. Geerligs en Tj. van der Veen, Lesgeven en zelfstandig leren. Assen 1996; 8e herz.druk.. (*). " T. Gilhuis, Memorietafel van het christelijk onderwijs. Kok Kampen 1974. (*). " Handboek Vaardigheden. Uitg. Edumedia Loenen aan de Vecht 1996 (2e dr.) (*). " A.J. Onstenk, Het eerste vak. Kok Kampen, z.j.. (*). " P. Roest, Het godsdienstonderwijs op de middelbare school (diss.). Groningen 1968. " J.G. Schaap, Interactief leren. Boekencentrum Zoetermeer 1994. " Visie op het onderwijs. Kok Kampen 1981. (*). " Visie op het onderwijs II, samengesteld door C. Bregman en I. A. Ko-le. Kok Kampen 1987. (*). " E.R. Jonker, Aan het Woord komen, Zoetermeer 1992. " Thomas Klie, Religionsunterricht in der Berufsschule, Verheissung vergegenwärtigen. Eine didaktisch-theologische Grundlegung. Leipzig 2000. " R. Riesner, Jesus als Lehrer. Tübingen 1981, 1987;3. " Drs. P.D. Hofland, Geloofsopvoeding in gezin, school en kerk, Leiden 1993. " Jan van Tartwijk, Docentgedrag in beeld: de interpersoonlijke betekenis van nonverbaal gedrag van docenten in de klas. Utrecht 1993. (Diss.) Pedagogiek " Dr. W. ter Horst, Christelijke geloofsopvoeding. Kok Kampen 1993. ISBN 90 242 4886 8. " Dr. W. ter Horst, Wijs me de weg;mogelijkheden voor een christelijke opvoeding in een postchristelijke samenleving.Kok Kampen 1995. " Dr. W. ter Horst, Onderwijzen is opvoeden, Kampen 2002. " Handboek voor het Godsdienstonderwijs (in de losbladige serie Hand-boeken: voor de predikant, voor de ouderling, voor de diaken in de NH Kerk). Boekencentrum den Haag. " Marja Bos-Meeuwsen en Henk van Dam, Met kinderen onderweg. Zoetermeer 2001. " O. Biemer, A. Biesinger, (Hg.), Christ werden braucht Vorbilde., Mainz 1983. " Henri Nouwen, Een levende heenwijzing. Kampen 1997. " Inge Oostdijk, Van kind tot kind. Barneveld 1986. " A.A. Korevaar, Christelijk opvoeden, een gave en een opgave. Kampen, 1991. CATECHETIEK (* = vooral voor HBO studerenden) " Abram, I. B. H., Joodse traditie als permanent leren, B. Folkertsma Stichting voor Talmudica. Hilversum 1980. Kampen 1986. (*). " Augustinus, A., Het eerste geloofsonderricht, vertaald, ingeleid, van aantekeningen voorzien door G. Wijdeveld, Baarn 1982. (*). " Bavinck, B., Leren in de gemeente, een handreiking voor vormings- en toerustingswerk. Serie Toerusting, nr. 504. Driebergen z.j. " Berg, H. K., Grundriss der Bibeldidactik. München 1993. " Berkelbach van der Sprenkel, Catechetiek. Nijkerk 1956. " Bos, J.C. e.a., Spelregels. Een introductie voor catechese-teams. Kok Kampen z.j.. " Bolkestein, M. H., De eigen aard van de catechese. Leiden 1966. " Bouwman - Meeuse, A., Werken met groepen in de catechese. Kok Kampen 1985. " Bronswijk, A. C., Met taal en tekens, Werkplaats Catechese. Kok Kampen 1986. " Bronswijk, A. C. e.a. red., Handboek voor het Godsdienstonderwijs, 's-Gravenhage 1986-1988. " Bulckens, Jef., Zoals eens op de weg naar Emmaüs, handboek voor catechetiek. Acco/ Leuven/ Amersfoort 1994. (*). " Brienen, T., Leren in Jodendom en Christendom;de plaats van Israel in de catechetiek. Kok
Kampen 1990. " Brienen, T., (red.), Wegwijzer in het veld van de catechese. Buijten en Schipperheijn Amsterdam 1985.(*). " Bijlsma, R., Kleine catechetiek. Callenbach Nijkerk 1962. (*). " Dingemans, G. D. J., In de leerschool van het geloof, mathetiek en vakdidactiek voor de catechese en kerkelijk vormingswerk. Kok Kampen 1986. (*). " Dingemans, G. D. J. en L. A. Hoedemaker, Leren bij het leven. Boekencentrum Den Haag, 1981. " Driel, L. van /I. A. Kole, Bijtijds leren geloven. Kok Kampen 1987. (*). " Driel L. van/I. A. Kole, Godsdienstbeleving van jongeren tussen veertien en achttien jaar. Een vergelijkend onderzoek gehouden op drie protestants-christelijke en drie reformatorische scholen voor het algemeen voortgezet onderwijs, z.j. " Groot, Y. de, Geloven leren. 's-Gravenhage 1987. " Hoek, J., Leren in de gemeente. HGJB Bilthoven 1996. " Jonker, E. R., Aan het Woord komen. Boekencentrum Zoetermeer 1992. " Knevel, A.G. (red.), Geloofsopvoeding en catechese; serie: Bijbel en Praktijk. Kok Kampen 1986. " Kuiper, F. H. en B. J. Robbers, Katechetisch Lexicon. Wat is wat in de Catechese? Delft 1985. " Kuiper, F. H., Op zoek naar beter bijbels onderwijs, Uitg. Rodopi Amsterdam 1977. " Lalleman/ K. A. Schippers, Anders op weg in de catechese, 's Gravenhage 1985. " Lange, J. J., Een Aanzet voor een Opzet. Handreiking bij het opzetten van huiscatechese, Cat. Centrum van de GKN en Centrum voor Educatie, Driebergen. " Lange, J. J., De gemeente als leeromgeving. Kok Kampen 1988. " Läpple, A., Kleine Geschichte de Katechese. München 1981. " Nipkov, K. E., Bildung als Lebensbegleitung und Erneuerung. Güter-loher Verlagshaus Gerd Mohn 1990. " Nipkov, K. E., Grundfragen der Religionspädagogik (3dln.). Come-nius-instituut 1975-1982. " Robbers, B., Basiscatechese, uitg. Stichting Godsdienst en Opvoeding, Hoevelaken 1991. " Schippers, K. A., Werkplaats Catechese. Doelbepaling en organisatie jongerencatechese. Kok Kampen 1982, 22-25. " Schippers, K. A., De gemeente als leergemeenschap, Kamper Cahiers no 31. Kok Kampen 1977,10. " Schneider, H. D., Catechese met verstandelijk gehandicapte'. " Verboom, W.,De catechese van de Reformatie en de Nadere Reformatie. Buijten&Schipperheijn Amsterdam 1986. ISBN 90 6064 521 9. " Verboom, W., In de leerschool van de Heilige Geest. Over leren in de gemeente. W. de Zwijgerstichting Apeldoorn 1994. " Verboom, W., Catechese, taak van de gemeente. uitg. HGJB z.j. " Verboom, W., Catechese aan verstandelijk gehandicapten, brochure met praktische tips, HGJB. " Verboom, W., Leren kennen, Een visie op de catechese vanuit het verbond. Reformatiereeks. Kok Kampen 1989. PASTORAAT " H. C. v.d. Meulen (red.), Liefdevol oog en open oor. Boekencentrum Zoetermeer 1999. ISBN 90 239 0658 6 N.B. In dit handboek een uitgebreide literatuurlijst! " E. S. Klein Kranenburg, Trialoog. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0822 8. " C. H. Lindijer, Gids voor reisgenoten. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0948 8. " G. Heitink, Pastorale zorg. Kok Kampen. ISBN 90 242 9300 1. " A. F. Verheule, Angst en bevrijding. Callenbach Nijkerk. ISBN 90 266 0884 5. " J. W. van Pelt, Pastoraat in trinitarisch perspectief. Groen Heeren-veen. ISBN 90 582 9001 8. " H. v.d. Geest, Van hart tot hart. Kok Kampen. ISBN 90 297 0725 9. " R. Bons-Storm, Pastoraat als bondgenootschap. Kok Kampen. ISBN 90 242 6701 3. " K. J. Kraan, Charismatische zielszorg. Kok Kampen. ISBN 90 297 0816 6. " W. van Herwijnen, Hoe kan ik verder? Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0557 1.
" J. E. Adams, Bijbels pastoraat. Kok Kampen. ISBN 90 297 0719 4. " W. Barrett/ J de Vriese, Helpen met de Bijbel. Gideon. ISBN 90 606 7388 3. " W. H. Velema, Pastoraat met raad en daad. Kok Kampen. ISBN 90 242 8384 1. " W. H. Velema, Verdiept pastoraat. Groen Heerenveen. ISBN 90 503 0905 4. " Een voortreffelijk werk. IZB Amersfoort. ISBN 90 755 3514 7. - R. R. Ganzevoort, Een cruciaal moment. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0304 8. - P. Bukowski, De bijbel ter sprake brengen. Een basisvraag in het pastoraat, Zoetermeer 2003. - H.G. de Graaff, Onbekwaam tot enig goed!? De plaats van de 'totale verdorvenheid' in prediking en pastoraat, Zoetermeer 1996. - Ch.V. Gerkin, An Introduction to Pastoral Care, Nashville 1997. - S. Pfeifer/ W.J. Bittner, Een gezonde geest in een gezond lichaam. Alternatieve geneeswijzen, psyche en geloof, Heerenveen 1997. - H.C. van der Meulen, De pastor als reisgenoot. Pastoraal-theologische gedachten over geestelijke begeleiding, Zoetermeer 2004. - P. Zimmerling, Evangelische Spiritualität. Wurzeln und Zugänge, Göttingen 2003. - R.R. Ganzevoort/ A.L. Veerman, Geschonden lichaam. Pastorale gids voor gemeenten die geconfronteerd worden met seksueel geweld, Zoetermeer 2000. - E.H. Peterson, Dragende delen. Pastor zijn op authentieke wijze. Gorinchem 1996. - E.H. Peterson, Five Smooth Stones for Pastoral Work, Grand Rapids 1992. - H. Meulink-Korf/ A. van Rhijn, De onvermoede derde, Zoetermeer 2002. - A.F. Troost, Verder als herder. Pastor zijn en pastor blijven, Zoetermeer 2001. - J.C. Borst, Houd mij vast. Pastorale zorg in en buiten de gemeente, Driebergen 2004. - J. Ziemer, Seelsorgelehre, Göttingen 2000. - M. Blom, Een mens die mensen vergezelt. Pastoraal vademecum, Zoetermeer 2001. - M. Blom, Als woorden tekort schieten. Pastorale actiemogelijkheden, Zoetermeer 2003. Wat oudere handboeken " E. Thurneysen, Die Lehre von der Seelsorge. Zollikon-Zürich 1946. " M. H. Bolkestein, Zielszorg in het Nieuwe Testament.Van Keulen. " G. Brillenburg Wurth, Christelijke zielszorg. Kok Kampen. " Roscam Abbing(red), Pastoraat aan zieken. Boekencentrum den Haag. - Gespreksbeleid in de pastorale zorg. Bijleveld Utrecht. - Pastorale zorg aan psychisch gestoorden. Boekencentrum den Haag. -Waarheid en illusie. Callenbach-Nijkerk. " C. H. Lindijer, In levenden lijve. Boekencentrum den Haag. " H. Faber/ E. v.d. Schoot, Het pastorale gesprek. Bijleveld Utrecht " E. v.d. Schoot, In gesprek met de ander. Callenbach-Nijkerk. " G. L. Goedhart, Het gesprek besproken. Kok Kampen. " D. Koole/ W. H. Velema, Uit liefde tot Christus en Zijn gemeente. Kok Kampen. " C. H. Spurgeon, Pastorale adviezen. Lezingen voor mijn studenten. Vert.door ds. W.de Graaf. Kampen 1957. Herdruk Heerenveen. Op onderdelen " Serie Praktisch en Pastoraal. Uitg. Groen Heerenveen; daarin o.a.: Omgaan met dementen;Suïcide/ echtscheiding/ kinderloosheid; Depressiviteit/ incest/ adoptie/ homofilie; Rouwen om../ als je alleen staat/ chronisch ziek - zijn; Ons kind heef een verstandelijke handicap/ herbergzaamheid etc. " Serie Pastoraal Perspectief. Uitg.Oosterbaan en Le Cointre; daarin o.a.:Handreiking voor pastoraal gesprek; Ziekenbezoek; Jongeren; Doven pastoraat etc " H. Veldkamp, Vrijmoedig op pad. Kok Kampen. ISBN 90 242 9280 8. " W. H. Velema, Mag ik sterven, moet ik leven? Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 1678 6. " J. Weij, Verliezen en toch winnen. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 1828 2.
" P. Vermaat, Liever toch bezoek. Kok Kampen. ISBN 90 297 1411 5. " P. Vermaat, Nooit meer blij. Kok Kampen. ISBN 90 297 1441 7. " L. M. Vreugdenhil, Eens zul je nooit meer huilen. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 1767 7. " G. Weij, Mijn zonden heb ik U gebiecht. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 1865 7. " G. van Dam/ M. Eitjes, Een pastor moet je toch kunnen vertrouwen? Meinema- Delft. ISBN 90 211 3600 7. " J. C. Borst, Verraden vertrouwen. Groen Herenveen. ISBN 90 503 0640 3. " N. C. v. d. Voet, Doorlopend bezoek. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 1759 6. " N. C. v.d. Voet, Altijd vergeven. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 1758 8. " M. J. Paul, Vergeving en genezing. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 1199 7. " Sporken/ Michels, De laatste levensfase. Ambo. ISBN 90 263 0326 2. " Berger, De laatste levensfase. Ambo. ISBN 90 263 0189 8. " K. Runia, Notities over sterven en dan ...? Kok Kampen. ISBN 90 242 2337 7. " W. H. Velema. Geloof en gevoel. Groen Heerenveen. ISBN 90 503 0219 x. " W. H.Velema, Zullen we lezen? Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0573 3. " C. G. Geluk/ R. Schoonhoven, Helen door te delen. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0387 0. " J. v.d. Wal (red), Omgaan met…Groen Heerenveen.ISBN 90 503 0837 6. " G. Bach, Doe uzelf geen kwaad. Kok Kampen. ISBN 90 297 0770 4. " C. den Boer, Onbegonnen werk?Kok Kampen. ISBN 90 242 2532 9. " S .Pfeiffer, Maakt geloof ziek?Groen Heerenveen. ISBN 90 503 0582 2. " S. Pfeiffer, Psychische stoornissen en bijbelse zielszorg. Groen Hee-renveen. ISBN 90 503 0419 2. " W. ter Horst, Over troosten en verdriet. Kok Kampen. ISBN 90 242 2649 x. Ziektenleer: over ziektebeelden en over het pastoraal omgaan daarmee is voor belangstellenden een reader verkrijgbaar bij de betreffende docente in de GPW - opleiding van de CHE (mw.drs.A.B.F.Hoek - van Kooten). DIACONAAT " Handboek voor de diaken in de NH Kerk (in de losbladige serie Handboeken: voor de predikant, voor de ouderling en voor de diaken in de NH Kerk. Boekencentrum Zoetermeer z.j.. ISBN 90 239 2103 8. " C. den Boer (eindred.), Lof en dienst; pastorale handreiking ten dienste van de diaken. Derde deel in de serie pastorale handreiking. Kok Kampen 1987. ISBN 90 242 4274 6. " A. Noordegraaf, Oriëntatie in het diakonaat (zie de Serie 'Theologie in Reformatorisch Perspectief'). Zoetermeer 1991. ISBN 90 239 1092 3/ CIP. " H. Crijns e.a. (red.), Barmhartigheid en gerechtigheid. Handboek Diaconiewetenschap. Kok 2004. Met uitgebreide literatuurlijst tot op 2004. EVANGELISTIEK/ MISSIOLOGIE " J. Verkuyl, Inleiding in de nieuwere zendingswetenschap. Kok Kampen. ISBN 90 242 0851 3. " F. J. Verstraelen(red), Oecumenische inleiding in de missiologie. Kampen. ISBN 90 242 4490 0. " D. J. Bosch, Transforming Mission. Orbis. ISBN 08 834 4744 4. " J. A. B. Jongeneel, Missiologie. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0638 1. " J. J. Tigchelaar, Zending (zie ook de serie Wegwijzers in de Gere-formeerde theologie). Kok Kampen. ISBN 90 297 1526 x. " J. H. Bavinck, Religieus besef en christelijk geloof. Kok Kampen. ISBN 90 242 4916 3. " M. Green, Evangelieverkondiging in de eerste eeuwen. Buijten& Schipperheyn Amsterdam. ISBN 90 606 4351 8. " C. Blenk, Kerk en wereldgeschiedenis in de 20e eeuw. Groen Hee-renveen. ISBN 90 503 0972 0.
" C. Blenk, Kerk- en wereldgeschiedenis van de twintigste eeuw, Kampen 2e druk 2000. " C. Blenk, Gereformeerden ontdekken zending, Israël en wereldgebeuren, in: J. v.d. Graaf, red., Belijden met hoofd en hart, Kampen 2003 " L. Hoedemaker e.a., Oecumene als leerproces IIMO. Meinema- Delft. ISBN 90 211 700 5. " C. Howard Hopkins, John R. Mott, 1865-1955, A biography, Grand Rapids 1979. " Lesslie Newbigin, Foolishness to the Greeks, The gospel and Western Culture, Grand Rapids 1996. " Lesslie Newbigin, The Gospel in a pluralist society, Grand Rapids 1989. " Martien E. Brinkman e.a. (red.), Het evangelie in het Westen, Kampen 1990. " Dr. B. Plaisier, Over bruggen en grenzen, De communicatie van het evangelie in het Torajagebied (1913-1942), Zoetermeer 1993. In deze werken is een uitgebreide literatuurlijst voor verdere studie te vinden! Andere en oudere naslagwerken " K. S. Latourette, A history of the expansion of christianity. " St. Neill, A history of christian missions. " Allen Tippet, Introduction to missiology. " R. D. Winter/ S. C. Rawthorne, Perspectives on the world christian movement. " J. H. Bavinck, Inleiding in de zendingswetenschap. " R. Kraemer, The christian message in a non christian world. " R. Kraemer, Godsdiensten en culturen. " D. van Swigchem, Het missionaire karakter van de christelijke gemeente. " C. A. Tukker (red), Gij die eertijds verre waart. " T. Dowley(red), Handboek van de geschiedenis van het christendom. " John R. W. Stott, Zending in de moderne wereld. " A. Wind, Zending en oecumene in de 20e eeuw. " L. Newbigin, Zending in het voetspoor van Christus. " W. Augustiny, Ga heen en verkondig. " J. Blauw, Goden en mensen. " D. K. Wielenga, De akker is de wereld. " I. H. Enklaar, Onze blijvende opdracht. " I. H. Enklaar, Kom over en help ons. " J.M. v.d. Linde, Gods wereldhuis. " J. Joosse, Scone dingen syn swaere dingen. " P. van Gurp, Kerk en zending in de theologie van J.C. Roekendijk. " Eckhard J. Schnabel, Urchristlichen Mission, Wuppertal 2002, ISBN 3417294754 " C.J. Haak, Gereformeerde Missiologie & Oecumenica. Beknopt overzicht aan het begin van de 21ste eeuw. Zwolle, ISBN 9073004101. " P.J. Visser, Bemoeienis en Getuigenis. Een systematisch overzicht van de missionaire theologie van J.H. Bavinck. Zoetermeer 1997 (Engelstalige en veranderde uitgave, Heart for the Gospel, Heart for the World. Eugene (V.S.) 2003, ISBN 1592442757. " J. Verkuyl, Inleiding in de Evangelistiek. Kampen 1978, ISBN 9024208394. " A.F. Glasser, Contemporary theologies of Mission. Grand Rapids 1983. " A.S. Moreau, Evangelical Dictionary of World Missions. Grand Rapids 2000. Op onderdelen " van Kampen, Tot het uiterste gaan. Leiden .ISBN 90 503 0676 4. " G. Honig, Hoe ver reikt het heil in Christus? Kok Kampen. ISBN 90 242 9330 8. " K. Runia, Het Evangelie en de vele religies. Kok Kampen. ISBN 90 242 3249 x. " J. Verkuyl, Zijn alle godsdiensten gelijk? Kok Kampen. ISBN 24 224 713. " J. Slomp, Wereldgodsdiensten in Nederland. Amersfoort/ Zoetermeer. ISBN 90 618 4361 8. " Th.Witvliet, Bevrijdingstheologie in de Derde Wereld. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 211 6108 7.
" J. Tennekes/ H. Vroon, Contextualiteit en christelijk geloof. Kok Kampen. ISBN 90 242 5389 6. " J.A.B.Jongeneel e.a., Gemeenschapsvorming van Aziatische, Afrikaanse en Midden- en Zuidamerikaanse christenen in Nederland. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0319 6. " Dr.Th.v.d.End, Diverse bronnenpublicaties over kerk en zending in Indonesië. " C.J. Haak, Metamorfose.Intercultureel begeleiden van kerken in een niet-christelijke omgeving. Zoetermeer 2002, ISBN 9023911717. " J.P. Versteeg/A. Noordegraaf e.a.., Met het Woord in de tijd. Zoetermeer 1985, ISBN 9023906268. " H.M. Conn, Eternal Word and Changing Worlds: Theology, Anthropogy and Missiology in Trialogue. Grand Rapids 1984. " W. Dekker/P.J. Visser, Uitgedaagd door de tijd. Christelijke zending in een postmoderne samenleving. Zoetermeer 2002, ISBN 90239017183. " W. Dekker/P.J. Visser, Om de verstaanbaarheid. Over bijbel, geloof en kerk in een postmoderne cultuur. Zoetermeer 2002, ISBN 9023913159. " M. Hamel, Schriftverständnis und Schriftgebrauch in der neueren oekumenischen Missionstheologie. Basel 1993. " D.J. Hesselgrave, Contextualisation : Meenings, Methods and Models, Grand Rapids 1989. " S. Paas, De werkers van het laatste uur. Zoetermeer 2003, ISBN 9023915208 " S. Paas, Jezus als Heer in een plat land. Zoetermeer 2001, ISBN 9023908783. " H. Netland, Encountering Religious Pluralism, The Challenge to Christian Faith & Missions. 2001. " L. Newbigin, The Gospel in a pluralis Society. Grand Rapids 1989. " A. Fernando, De waarheid delen in liefde. Vaassen 2001, ISBN 9063533977. Series Zending dichterbij; Kijk op zending; Mission;Gereformeerde Missiolo-gische Opleiding (afgekort G.M.O.). In deze series wordt de roeping van de gemeente, de contextualiteit met andere themata behandeld. In de serie Mission zijn een aantal belangrijke dissertaties verschenen op missiologisch gebied o.a. van B. Plaisier, P .J. Visser, A. M. Kool e.a. JEUGD-/ JONGEREN, -OUDERENWERK (* = vooral voor HBO studerenden) Over de methodiek van het jeugdwerk " Ewijk, Hans van, Methodiek in het jeugdwerk. Basisleerboek jeugd- en jongerenwerk. Uitg. Bohn Stafleu Van Loghurn.Houten/ Zaventem 1992 (3e herz.druk). ISBN 90 313 1471 4. (*). " Pete Ward, Jeugdcultuur en het evangelie. Uitg. Merweboek (Sliedrecht) 1994. ISBN 90-7186460-X. (*). " HGJB, Vormen van bijbelstudie (brochure) .(*). " Jan Remmerswaal, Begeleiden van groepen; groepsdynamica in praktijk. Bohn Stafleu van Loghum Houten 1992. JEUGDWERK VISIE Dunn Richard R. and Senter III Mark H., Reaching a generation for Christ: a comprehensive guide to youth ministry. Moody Press, Chicago 1997. Veen, Wilma, Millenniumkids; kinderen en tieners van nu raken in hun hart. HGJB 2000. Heijden Sabine van der, Re:visie; het geheim van succesvol missionair jeugdwerk vanuit de kerk. Kok Kampen 2003. Bagage of ballast, HGJB. Jong en oud in één gemeente, HGJB. "Four Views of Youth Ministry and the Church" Mark H. Senter III (general editor), Wesley Black, Chap Clark, Malan Nel Zondervan Publishing House, Youth Specialties (www.YouthSpecialties.com/academic) ISBN 0310234050. "Accompanying young people on their spiritual quest" Maxine Green and Chandu Christian, The National Society/Church House Publishinn, ISBN
0715149083. JEUGDWERK CULTUUR EN SOCIOLOGIE Rietkerk Wim, Platzak bij de wensput; facetten van de moderne jeugdcultuur. Kok Voorhoeve 1996. Muynck A. de, Jeugdcultuur en onderwijs, Groen Heerenveen 2004. Heynis Betty, De gevonden Vader. Hoe jongeren tot het geloof komen. Kok Voorhoeve, Kampen 1996. Noort D. van den, De jeugd van tegenwoordig, De Banier Utrecht 2001. Over vrijwilligerswerk " J. Heinsius, Serie Werken met vrijwilligers. Utrecht 1992 (6 modules) Uitg. NIZW, Utrecht 1992. (*). " G. Brucks en P van Midden, Plezier beleven aan de kerk. Over het werven,motiveren en vasthouden van vrijwilligers in de gemeente. Kok Kampen 1992. ISBN 90-242-6808-7. (*). " Tom van der Belt en Klaas Timmerman. Vrijwilligerswerk. Beleid en begeleiding. Uitg. Nelissen Baarn 1998. ISBN 90 244 1408 3.(*) " Govert J. Buijs en J. van der Ploeg, Pro Deo: geïnspireerd blijven in vrijwilligerswerk. Boekencentrum Zoetermeer 2002. Veel literatuur en handreikingen op www.vrijwilligerswerk.info GEMEENTEOPBOUWWERK " Bons-Storm, M., Geloof waardig: stappen op de weg van gemeen-teopbouw, 's-Gravenhage 1987. " Bruin, J., Kerkvernieuwing. Een praktisch-ekklesiologisch onderzoek naar de betekenis van 'gemeenopbouw' voor de Nederlandse Her-vormde Kerk. Boekencentrum Zoetermeer 1992. " Dingemans, G.D.J., Een huis om in te wonen, 's-Gravenhage 1987. " Dijkstra-Algra, 'Het gebed', in: C. van de Velde e.a. (red.), Van werkelijkheid naar ideaal. Een praktisch boek over gemeenteopbouw. Kok Kampen 1993, p.64-73. " Goedhart, G.L., Gemeenteopbouw: om dienende, vierende, lerende en delende gemeente te worden. Kok Kampen 1984. (*). " Hendriks, J., Een vitale en aantrekkelijke gemeente; model en metho-de van gemeenteopbouw. Kok Kampen 1990. (*). " Hendriks, J., In A. Baart en B. Hofte, Betrokken hemel, betrokken aarde; naar een praktische theologie van de lokale kerkopbouw, p. 106-135. " Hendriks, J., Terug naar de kern; vernieuwing van de gemeente en de rol van de kerkeraad. Kok Kampen 1995. " Kessel, R. van, Zes kruiken water. Hilversum 1989. " Knepper, J.A., Een geestelijk huis van levende stenen. Gemeenteop-bouw in de praktijk rond het jaar 2000. Goes 1991. " Koole, D. en W.H. Velema, Zichtbare liefde van Christus. Het dia-konaat in de gemeente. Kok Kampen 1991. " Moller, C., Gottesdienst und Gemeindeaufbau. Göttingen 1989. " Moller, Lehre vom Gemeindeaufbau I. Konzepte, Programme, Wege. 2e dr.. Göttingen 1987. " Moller, Lehre vom Gemeindeaufbau II. Durchblicke, Einblicke, Aus-blicke. Göttingen 1990. " Noorloos, Marius, Leven uit de Bron. Via geloofsontwikkelingen naar gemeenteopbouw. Kok Kampen 2000 (2e dr). " Noordegraaf, A., Vijf broden en twee vissen. Boekencentrum Zoe-termeer 1998. " Noordegraaf, A., Gods Bouwwerk, 's-Gravenhage 1980. " Olthof, Tinus, Samen bouwen aan de gemeente van Christus; een werkboek voor geloofsverdieping en gemeenteopbouw. Kok Kampen 1992. " Pasveer, J., De gemeente tussen openheid en identiteit; een open-systeemtheorie als model voor de gemeente ten dienste van haar opbouw. Gorinchem 1992. " Pasveer, J., Hoe nu verder…? Handreiking voor een systematische begeleid opbouwleerproces van gemeenten. Gorinchem 1994.
" Peters, Aart, Geloven kost wat! Boekencentrum Zoetermeer 1992. " Schippers, K. A., De opbouw van de gemeente, Dienstencentrum Ger. Kerken Leusden 1974. " Seitz, M., Erneuerung der Gemeinde, Gemeindeaufbau und Spiri-tualität. Göttingen 1985. " Velde, M. te, Gereformeerde Gemeenteopbouw. Een eerste koersbe-paling voor een nieuw theologisch vak. Barneveld 1989, p.7 v.v. . " Ven, J. A. van der, Ecclesiologie in context. Kok Kampen 1993. " Versteeg, J. P., Kijk op de kerk. De structuur van de gemeente volgens het Nieuwe Testament. Kok Kampen 1985. " Van Ginkel, A. De ouderling. Oorprong en ontwikkeling van het ambt van ouderling en de functie daarvan in de Gereformeerde Kerk der Nederlanden in de 16e en 17e eeuw (diss.). Amsterdam 1975. " Westland, L., Van binnen naar buiten. Aspecten van geloof en gemeente-zijn, Amersfoort z.j. . Zie verder de serie 'Theologie in Reformatorisch Perspectief'. KERKRECHT " W. van 't Spijker/ L. C. van Drimmelen, Inleiding tot de studie van het kerkrecht. Kampen. ISBN 90 242 6692 0. In deze inleiding is een literatuurlijst opgenomen met het oog op verdere studie. " K. de Gier, Gereformeerd kerkrecht. Den Hertog Utrecht. ISBN 90 331 1149 7. " P. v.d. Heuvel, De Hervormde Kerkorde. Boekencentrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0524 5. " Th. Klein (red.), Veertig jaar orde in de Hervormde Kerk? Boeken-centrum Zoetermeer. ISBN 90 239 0927 9. " G. D. J.Dingemans, Een huis om in te wonen. Zoetermeer. ISBN 90 239 0204 1. " J. v.d. Graaf, Om de erve der vaderen. Kampen. ISBN 90 242 4482 x. Verder de kerkorden van de diverse kerken in Nederland.Er zijn verscheidene handreikingen gepubliceerd ten dienste van de samen-werking van Hervormde gemeenten en Gereformeerde Kerken op plaatselijk vlak. Uitg. Kok Kampen / Boekencentrum Zoetermeer.Idem het Ontwerp Kerkorde en de Ordinanties: Boekencentrum Zoetermeer. Van de oudere literatuur is van belang " Th.L Haitjema, Nederlands Hervormd kerkrecht. " A.J.Bronkhorst, Schrift en kerkorde. " Noordmans, Verzamelde werken dl.V. Algemeen - A.J. Bronkhorst, Schrift en Kerkorde. Een bijdrage tot het onderzoek naar de mogelijkheid van een "schriftuurlijke kerkorde". N.V. Zuid-Holl. Boek- en Handelsdrukkerij Den Haag, 1947. - L.C. van Drimmelen, T.J. van der Ploeg (red.), Kerk en recht. Lemma Utrecht, 2004. ISBN 90 5931 217 1. Deze bundel is gegroeid uit een serie colleges door de juridische en theologische faculteit van de Vrije Universiteit in Amsterdam. - K. de Gier, De geschiedenis en de kenmerken van het Gereformeerd Kerkrecht. Den Hertog Houten, 1997. ISBN 90 331 1149 7. - Joh. Jansen, Korte Verklaring van de Kerkorde der Gereformeerde Kerken. Kok Kampen. De derde druk is uit 1952 en is antiquarisch verkrijgbaar. Het geeft een goed inzicht in de Dordtse Kerkorde en de toepassing daarvan in de Gereformeerde Kerken in Nederland. - O. Noordmans, Om de rechte orde der kerk, Verzamelde Werken, deel V. Kok Kampen, 1984. ISBN 90 242 2608 2. - W. van 't Spijker / L.C. van Drimmelen (red.), Inleiding tot de studie van het kerkrecht. Kok Kampen, 1992 (tweede, herziene en aangevulde druk). ISBN 90 242 6692 0. Bij de verschillende hoofdstukken staat een overzicht van literatuur voor verdere studie. De website www.kerkrecht.nl is opgezet door prof.dr. M. te Velde en geeft veel informatie over het geldend kerkrecht in Nederlandse kerkgemeenschappen. Daar zijn ook de gegevens te vinden over de uitgaven van de kerkorden van diverse kerken in Nederland. Over de Hervormde Kerkorde van 1951 - W. Balke, A. van de Beek, J.D.Th. Wassenaar (red.), De kerk op orde? Vijftig jaar hervormd leven
met de kerkorde van 1951. Boekencentrum Zoetermeer, 2001. ISBN 90 239 0415 X. - (1942-1944). Boekencentrum Zoetermeer, 1995. ISBN 90 239 0066 9. - W. Balke en H. Oostenbrink-Evers, De commissie voor de kerkorde (1945-1950). Boekencentrum Zoetermeer, 1993. ISBN 90 239 00 782. - P. van den Heuvel, De Hervormde Kerkorde. Een praktische toelichting. Onder verwerking van de uitspraken van de Generale Commissie voor de behandeling van Bezwaren en Geschillen. Boekencentrum Zoetermeer, 2001 (tweede, geheel herziene en uitgebreide druk). ISBN 90 239 1150 4. - Th.L. Haitjema, Nederlands Hervormd Kerkrecht. G.F. Callenbach N.V. Nijkerk, 1951. - Th. Klein (red.), Veertig jaar orde in de hervormde kerk? Boekencentrum Zoetermeer, 1992. ISBN 90 239 0827 9. - H. Oostenbrink-Evers, Beginselen en achtergrond van de Kerkorde van 1951 van de Nederlandse Hervormde Kerk. Boekencentrum Zoetermeer, 2000. ISBN 90 239 0729 9. Over de Protestantse Kerkorde van 2004 - Protestantse Kerk in Nederland. Boekencentrum Zoetermeer, 2004. ISBN 90 239 1293 4. RECHT (Het aantal sterren geeft de belangrijkheid voor GPW-ers aan) Voor pastoraal werker in relatie met jongeren (**) " Mr. A.P. van der Linden e.a., Jeugd en Recht. Bohn Stafleu Van Loghum - Houten/ Diegem 1999. ISBN 9031328510. " Mr. J.E. Doek en Mr. P. Vlaardingenbroek, Jeugrecht en jeugdhulp-verleningsrecht. Studenteneditie. Elseviers bedrijfsinformatie bv, 's-Gravenhage 1998. ISBN 90-5749-169-9. Voor pastoraal werker in relatie tot delinquenten (*****) " Dr. J. Douma en Dr. W.H. Velema, De rechtvaardiging van de straf. Ton Bolland Amsterdam 1978. ISBN 90 700 57 62 X. Voor pastoraal werker in relatie tot vele deelterreinen zoals euthanasie (gezondheidsrecht); stafrecht; bijstand etc (sociaal zeker-heidsrecht); familierecht; vluchtelingen; asielzoekers (vreemdelingen-recht). (**). " Mr. P Simons (en Mr. M Verhage- van Kooten), Recht voor de wel-zijnspraktijk en gezondheidszorg. Koninklijke Vermande Lelystad 2000. ISBN 90 5458 020 8 Voor pastoraal werker in relatie tot deelterreinen: uitkeringen; werken; belastingen; wonen; juridische kwesties; personen- en familierecht; onderwijs; gezondheid; welzijn en vrije tijd. (******) " Informatiecentrum Zorg en Welzijn. De Grote Almanak voor infor-matie en advies NIZW julidecember 2000. ISBN 90-5050-838-3 " M. Verhage-van Kooten, Recht door de gemeente. Juridische gids voor het pastoraat. Boekencentrum Zoetermeer 2002, ISBN 9023908732/ Liturgische Vorming/ Muzikale Vorming " Paul Oskam, Niek Schuman (red.), De weg van de liturgie. Tradities, achtergronden, praktijk. (Meinema), Zoetermeer 1998 (vooral te gebruiken als naslagwerk) " M. A. Vrijlandt, Liturgie (Meinema). Zoetermeer 1992 (derde druk) (dit boek voegt op zich weinig toe aan het bovengenoemde, het is wel gemakkelijker leesbaar, maar daarom ook minder wetenschappelijk; nadeel: het belicht de zaak eenzijdig vanuit de praktijk van het oecumenisch ordinarium). " H. A. J. Wegman, Riten en mythen. Liturgie in de geschiedenis van het christendom. Kampen 1991 (voor de geschiedenis van de liturgie). " T. Brienen,Oriëntatie in de liturgie.Zie de serie Theologie in Reformatorisch Perspectief. Zoetermeer 1992. ISBN 90 239 0185 1/CIP. " Cheslyn Jones, Geoffrey Wainwright, Edward Yarnold SJ, Paul Bradshaw (editors), The Study of
Liturgy (Oxford University Press)., London 1992 (naslagwerk voor de fijnproever) " W. van 't Spijker, Zijn verbond en woorden. Over doop, belijdenis en avondmaal volgens de klassieke formulieren (De Groot), Goudriaan/Kampen 1991 (2e druk) (eenvoudige doch uitstekende inleiding op de liturgische formulieren; nu waarschijnlijk nog sporadisch verkrijgbaar). M. J. G. van der Velden, W. P. van der Aa en H. J. de Bie jr., Als wij samenkomen. Liturgie in de gereformeerde traditie. Zoetermeer 2000 (dit boek wordt momenteel bij GPW gebruikt). *** " J. Smelik, O Sangerige Keeltjes.Groen en Zoon Leiden 1993. ISBN 90 5030 336 6. " J. de Bruin, J. W. Heijting, Psalmzingen in de Nederlanden. Kampen 1991. ISBN 90 242 6805 2. " C. Ingelse, Jan D. van Laar, D. Sanderman, J. Smelik, Nieuw handboek voor de kerkorganist. Zoetermeer 1995. ISBN 90 239 1073 7. " D.W.L. Milo, Zangers en Speellieden. Oosterbaan & Le Cointre N.V. Goes 1946.Geen ISBN nummer. " Cornelis P. van Andel, Tussen de regels. Boekencentrum B.V. 's Gravenhage 1982. ISBN 90 239 0029 4. " M.A. Vrijlandt, Liturgiek. Meinema B.V. Delft 1987. ISBN 90 211 3510 8. " J. de Gier, Hoofdmomenten van de Nederlandse psalmberijming (uit de Waarheidsvriend, wekelijks orgaan van de Ger. Bond in de Ned. Herv. Kerk; Huizen 1994; 82e jaargang no. 35-39, de blz. 691, 703, 704, 722, 723, 736, 737, 753, 754 (9 blz.). " De Haan, Algemene Muziek Encyclopedie.Haarlem 1981. ISBN 90 228 4930 9/UGI 726 Homiletiek " T.Hoekstra, Gereformeerde homiletiek. Amsterdam 1975 (3e dr.). " C. Trimp, Klank en weerklank. Door prediking tot geloofservaring. Barneveld 1989 (2e dr.). ISBN 90 6015 836 9. " D.Martyn Lloyd Jones, Preaching & preachers. London 1986 (2e dr.). " Ch. H. Spurgeon, Pastorale Adviezen; lezingen voor mijn studenten (Eng.vertaling door ds. W. de Graaf); deel II. Buijten&Schipperheijn Amsterdam 1974. ISBN 90 6064 198 1. " P.J.Roskam Abbing, Predikantswerk in verband met communicatie-en leertheorie.Boekencentrum 's Gravenhage. ISBN 90 239 1308 6. " H.Jonker, Actuele prediking. Nijkerk 1963. " G. D. J. Dingemans, Als hoorder onder de hoorders; hermeneutische homiletiek (serie 'Handboek voor Praktische Theologie'). Kampen 1991. ISBN 90 242 3319 4 " Wolfgang Klippert, Van tekst tot preek; handboek voor de prediking. Heerenveen 1997. ISBN 90 5030 623 3. Vert.door Ben G.Buisman van: Vom Text zum Predigt; Grundlagen und Praxis biblischer Verkündigung. Wuppertal/ Zürich. " Paul Oskamp en Rudolf Geel, Concreet en beeldend preken. Coutinho Bussum 1999. ISBN 90 628 3164 8. " David Buttrick, Homiletic, moves and structures. Fortress Press Philadelphia USA 1989 (4e dr.). " John Killinger, Fundamentals of preaching. Fortress Press Philadelphia USA 1989 (4e dr.). " Het Woord der prediking. Handreiking voor predikanten (red. ir.J van der Graaf, ds. H. J.Lam en dr. W. Verboom). Kampen. Zie onder door het HB van de GB uitgebrachte uitgaven. " Transponeren. Homiletische handreiking (red. ds. C.den Boer, dr. A. van Brummelen, drs. K.Exalto). Deel 1: Kampen 1982. ISBN 90 242 2681 3. Deel 2: Kampen 1987. ISBN 90 242 4244 4. " Op de hoogte van de heilsfeiten (aspecten van de prediking) (eindred. ir. J. van der Graaf). Kampen z.j.. ISBN 90 242 3297 x. " K. Dijk, De dienst der prediking. Kampen? METHODISCH VAKMANSCHAP Groepswerk, - dynamica, soc.rel.vaardigheden, leiderschap, vergader-techniek, conflictbeheersing,
enz. ) " Coert H. Lindijer en Jitske Lindijer-Banning., Groepsgewijs, een boek over groepen in de kerk. Den Haag 1977. " E.J. Hendriks, E.J.P. Jansen, A.L. Rijken-Hoevens, K.A. Schippers, De kleine groep en de opbouw van de gemeente. Kok Kampen 1987. " J. Eschbach, De groeigroep als bouwsteen, een model voor de opbouw van de gemeente. Kok Kampen 1993. " G.J. Blanken, e.a., Jeugdwerk in een supermarktcultuur; over de nieu-we vorm van jeugdcultuur en de Evangelische Jeugdbeweging. Kok Kampen 1993. " J. Remmerswaal, Groepsdynamica 1, Inleiding. Baarn 1982. " J. Remmerswaal, Groepsdynamica 2, Kommunikatie. Baarn 1982. " J.Remmerswaal, Groepsdynamica 3,Groepsontwikkeling. Baarn 1982. " J. Remmerswaal., Begeleiden van groepen, groepsdynamica in prak-tijk. Nijmegen 1992. " Nora van Riet, Groepswerk in het maatschappelijk werk. Nijmegen 1988. " SOVA boek., Samen werken, samen leren, werkboek sociale vaar-digheden, theorie en oefeningen. Baarn 1978. " H. G. de Graaff, Onbekwaam tot enig goed!? De plaats van de "totale verdorvenheid" in prediking en pastoraat. Boekencentrum Zoeter-meer 1996. " F. Schulz von Thun, Hoe bedoelt u? Een psychologische analyse van menselijke communicatie. Groningen, 1982. " K. van Meer, en J. van Neyenhof, Elementaire sociale vaardigheden. Houten 1997. " G. van der Stouw, e.a., Holisme: alles of niets? Kok Kampen 1990. " M.A. de Ronde, en W.H. Dekker, Woorden hebben, over levensbeschouwelijke conflicten. Leiden 1993. " W. ter Horst, Wijs me de weg, mogelijkheden voor een christelijke opvoeding in een postchristelijke samenleving. Kok Kampen 1995. " DOZboek nr 3, Didactisch vademecum, Culemborg, 1991. " DOZboek nr 9, Programmeren op basis van leerstijlen, Culemborg 1991. " Ruth C. Cohn, Van psychoanalyse naar themagecentreerde interactie. Bouwstenen voor onderwijs, vorming en hulpverlening. Baarn 1983. " C. Löhmer en R, Stanhardt., Themagecentreerde interactie. De kunst zichzelf en groepen te leiden. Leuven/Apeldoorn 1998. " J.H. Hegeman., Christelijk dienen, een verantwoordelijkheidsethiek voor leidinggevenden, Amsterdam 1994. " J. I. Packer, Opbouwend leiderschap, wijsheid uit het boek Nehemia, Groen Heereveen 1995. " G. van Leeuwen, Om mens te zijn, motieven en perspectieven in de verhouding tussen christelijk geloof en opvoeding, Capellen 1974. " M.A. de Ronde en W. H. Dekker, Woorden hebben, over levensbeschouwelijke conflicten, Leiden 1993. " J. P. Versteeg, Bijbelwoorden op de man af. Kok Kampen 1989. " Kees Roest, Niets moet, alles mag, een praktische handleiding voor gezond denken en zelfvertrouwen. Boekencentrum Zoetermeer 1999. " Piet Muijsert, Effectief leren vergaderen. Boekencentrum Zoetermeer, 1992. " Berkhof, H., De mens onderweg, een christelijke mensbeschouwing. 's Gravenhage 1960. " Brinkman, J., Voor de verandering. Een praktisch overzicht van de agogische theorie. Groningen 1988. " Didaktisch vademecum, publicatie van de werkgroep Docenten OnderwijsZaken. Culemborg 1990. " Driel, van, L., C.G. Geluk en H. de Leede., Open Boek, nadere uitwerking van de Open brief. Boekencentrum Zoetermeer 1991. " Erkamp, A., Ervaringsleren.Praktijkinformatie voor vorming en on-derwijs. Schoten 1986. " Nijk, A.J., Handelen en verbeteren. Wijsgerig-andragologische voorstudiën. Meppel 1984.
" Van Steegeren, W.F., Sociale pedagogiek en levensbeschouwing, een waardevolle relatie. Kok Kampen 1991. " Wolters, A.M., Schepping zonder grens, bouwstenen voor een bijbelse wereldbeschouwing. Amsterdam 1988. " M.R. Blom., Engagement en interventie. Den Haag 1981. " Prof. dr. G. Lang en dr. H.T. van der Molen, Psychologische gespreksvoering. Baarn 1991. " Kernkwaliteiten; door Daniel D. Ofman, uit: Bezieling en kwaliteit in organisaties, pag. 31 t/m 51. Uitgeverij Servire BV, Utrecht 1998. ISBN 90 9005 456 1. " Kees van Meer en Jos van Neijenhof Elementaire sociale vaardigheden. Houten 1997. ISBN 90 244 1407 5. " H.C. van der Meulen: Liefdevol oog en open oor; handboek pastoraat in de christelijke gemeente. Boekencentrum Zoetermeer 1999. " J.W. van Pelt, Pastoraat in trinitarisch perspectief; de samenhang van trinitarische en antropologische aspecten in het pastoraat. Groen Heerenveen 1999. (S)preekvaardigheid " Richard Bewes, Preken en spreken met effect. Kok Kampen 2000. ISBN 90-297-1622-3. " Victor van Geel, Lichaamstaal, praktijkboek voor de leraar. Baarn 1997. ISBN 90-5574-119-1. " Wolfgang Klippert, Van tekst tot preek. Groen Heerenveen 1997. ISBN 90-5030-623-3. " Nico van der Voet, Het woord krijgen. Boekencentrum Zoetermeer 2000. ISBN 90-239-0703-5 Serie 'Theologie in Reformatorisch Perspectief'. Red. ds. C.den Boer, drs. I. A. Kole, dr. A. Noordegraaf, prof. dr.W. H. Velema/ prof.dr. G. G. L. Peels). Uitg. Boekencentrum Zoetermeer. W. H. Velema, Oriëntatie in de christelijke ethiek;deel 1 in de serie.2e dr. 1999. ISBN 90 239 1683 2/CIP. A. Noordegraaf, Oriëntatie in het diakonaat; deel 2 in de serie; 1991 (ISBN 90 239 1092 3/ CIP). T. Brienen , Oriëntatie in de liturgie; deel 3 in de serie; 1992 (ISBN 90 239 0185 1/CIP). C. den Boer, Oriëntatie in het Nieuwe Testament; deel 4 in de serie; 1993 (ISBN 90 239 0087 1/CIP) J. Broekhuis, Oriëntatie in de godsdienstwetenschap; deel 5 in de serie; 1994 (ISBN 90 239 0082 0). H. J.de Bie/ C. den Boer/ W. Chr.Hovius/ I. A. Kole, Oriëntatie in de bijbelse oudheidkunde; deel 6 in de serie; 2e herz.druk 1999 (ISBN 90 239 0798 1). G. van den Brink, Oriëntatie in de filosofie (deel 1); deel 7a in de serie; 1994 (ISBN 90 239 0073 1). Idem (deel 2); deel 7b in de serie; 1997 (ISBN 90 239 0068 5). J.van Genderen , Oriëntatie in de dogmagschiedenis; deel 8 in de serie; 1996 (ISBN 90 239 0399 4) Serie 'Wegwijzers in de Gereformeerde Theologie' (voor cursussen Theologische Vorming). Red. ds. C.den Boer, drs. M.A.van den Berg; ds.J. Blom; ds. R.J.van de Hoef; ds.G.J.de Jong. Uitg. Kok/ Voorhoeve Kampen. A. van de Beek ,Geschiedenis van Israel in het Oude Testament. G. J.van Beusekom , Algemene inleiding op het Oude Testament;2e dr. 1995 (ISBN 90 297 1339 9). G. J.van Beusekom, Bijzondere inleiding op het Oude Testament;1998 (ISBN 90 297 1475 1). J. H. Schrijver, Korte geloofsleer; deel 1 (2e dr.) 1994 (ISBN 90 297 1201 5); deel 2 1996 (ISBN 90 297 1400 X); deel 3 1998 (ISBN 90 297 1584 7). J. J. Tigchelaar, Zending, gave, opdracht en voortgang; 1997. ISBN 90 297 1526 X. C. A. Tukker,Water putten; kerkhistorische teksten, verzameld, vertaald en ingeleid door dr.C.A.Tukker; deel 1 1996 (ISBN 90 297 1300 3) en deel 2 1996 (ISBN 90 297 1362 3). Door het hoofdbestuur van de GB uitgebracht bij Kok Kampen Het Woord der prediking; handreiking voor predikanten (red. dr. ir.J. van der Graaf, ds. H.J. Lam en dr. W. Verboom). Voorhoeve Kampen, de delen 1 (1993), 2 (1996), 3 (2000) en 4 (2003). ISBN
1660 6. Door het hoofdbestuur van de GB uitgebracht bij Groen Heerenveen Artiosreeks - W. Verboom, Hulde aan de Heidelberger. Over de waarde van leerdienst en catechismuspreek. - A.J. Mensink, Genade als erfgoed. Het bijbelse recht van de kinderdoop. - P.J. Vergunst (red.), In de leer bij Luther. Hervormd en luthers in dezelfde kerk. - H. Visser, Al jong naar Huis. Over bijbelse troost inzake de zaligheid van jonggestorvenen - J. Westland, Een hand boven je hoofd. Over zegenen in leer en leven. - P. J. Teeuw, Omgaan met verschillen in de gemeente.
