th
geografisch denken en doen
INperspectief een uitgave van Esri Nederland nr. 022010
IEdErEEN MET
gIS aaN dE Slag
meer duurzaamheid in Nederland GIS geeft windenergie De hele stad op je bureau
em
dU Ur Za
a
aM HE Id
Gis GEEFT ENERGIE!
‘Iedereen gaat hier met GIS aan de slag’ GIS: beter werk leveren, tijdwinst maken en extra bijdrage aan natuur leveren.
Planten, dieren en hun omgeving beïnvloeden elkaar voortdurend. Grote veranderingen op korte of lange termijn laten dus hun sporen na. Dit vraagt om een duurzame omgang met de natuur. In Nederland hebben planologische beslissingen, door beperkte ruimte, vaak grote impact op de omgeving. Het ecologisch adviesbureau Altenburg & Wymenga maakt gebruik van GIS in haar advies over onder meer de afstemming tussen mens en milieu. “De rol van geo-informatie wordt in onze organisatie groter en groter.” 15
Een (glas)tuinbouwer wil een nieu-
locatie van de vallen wordt hierbij
natuurwetgeving zoals Natura 2000
we kas neerzetten. Maar mag dit
direct digitaal vastgelegd met be-
en de Ecologische Hoofdstructuur.
wel zomaar? De aanwezigheid van
hulp van mobiel GIS.
de nieuwe kas heeft impact op de
Er wordt bij Altenburg & Wymenga
omgeving. Er verdwijnt bijvoor-
Beleid bepalen en sturen
steeds meer gebruik van de afde-
beeld een stuk land waar weide-
“GIS speelt op alle niveaus van de
ling Geo-informatie gemaakt. De
vogels gewend waren hun eieren
organisatie een rol”, zegt Lucien
laatste jaren is de afdeling dan ook
te leggen en er is ’s nachts sprake
Davids. Praktisch is het handig, het
flink in niveau gegroeid. Er zijn drie
van meer lichtverstoring in de om-
brengt meteen en snel de situatie
vrouwen en drie mannen actief.
geving. Ecologisch onderzoeks- en
letterlijk in kaart. Voor we een pro-
Niet echt een grote afdeling als
adviesbureau Altenburg & Wymen-
ject ingaan kun je snel nagaan of
je het vergelijkt met grote ingeni-
ga berekent aan de hand van wet-
er intern al iets bekend is over de
eursbureaus, wél innovatief en am-
en regelgeving, wat de prijs is die
omgeving (is het bijvoorbeeld be-
bitieus in het werk.
de natuur betaalt voor de komst
schermd gebied?).” Als het gaat om
van de nieuwe kas. Een andere
het inwinnen, beheren en analyse-
Potentieel benutten
locatie kan misschien worden aan-
ren van ruimtelijke data levert GIS
Het enthousiasme van het GIS-team
gewezen als ‘compensatiegebied’
tijdwinst op. Technieken als mobiel
voor GIS is overgeslagen op de rest
voor plant- en diersoorten die ver-
GIS, remote sensing en 3D-digitali-
van de organisatie. “Je merkt het,
loren gaan. Slaagt die missie? Op
seren vormen ‘gewoon’ onderdeel
collega’s zijn bewuster bezig met
vele van zulke evaluatiemomenten
van het werkproces als dat nodig is.
geo-data. Dat is niet zomaar gebeurd. We hebben GIS op de kaart
komt Altenburg & Wymenga in actie.
Binnen het bedrijf is een onder-
We praten met Lucien Davids en
scheid gemaakt in de volgende in-
Ronald de Jong, beiden zijn GIS-
houdelijke expertises: Natuurwet-
medewerker bij Altenburg & Wy-
en
menga. De Jong: “De flora en fau-
Vegetatiekartering-
na wordt voortdurend beïnvloed
ring, Fauna-inventarisatie en mo-
door ruimtelijke ontwikkelingen.”
nitoring en Ecologie en ruimte. De
Naast concreet vooronderzoek (ef-
ecologen van deze afdelingen scha-
fectenstudies en toetsen van plan-
kelen in de uitvoer van projecten
nen), de evaluatie van natuurbe-
het GIS-team in voor het in kaart
heer en –beleid, brengt Altenburg
brengen van planten en dieren en
& Wymenga de verspreiding van
de analyses daarop. Deze kaarten
plant- en diersoorten in kaart. Niet
en de analyseresultaten vormen
ver van de interviewlocatie berei-
de basis voor het verstrekken van
den twee medewerkers in de werk-
ecologisch advies. Deze informatie
plaats een groot muizenonderzoek
bepaalt en stuurt beleid, of maakt
voor. Ze zetten straks zo’n twee-
knelpunten zichtbaar. Veel advies-
honderd muizenvallen uit om data
werk vloeit voort uit de implemen-
te verzamelen. De geografische
tatie van nationale en Europese
16
regelgeving,
Fauna-ecologie, en
monito-
De werkwijze van Altenburg & Wymenga is veranderd doordat de rol van GIS binnen de organisatie groter is geworden.
“Collega’s zijn bewuster bezig met geo-data.”
“GIS speelt op alle niveaus van de organisatie een rol.”
moeten zetten om het potentieel
Centraal werken
volledig te kunnen benutten. Daar
Een andere, belangrijke rol ziet
Altenburg & Wymenga
zijn we nog steeds hard mee bezig,
de afdeling in het bewaken van
Onderzoeks- en advies-
maar er is nu al een duidelijke geo-
de kwaliteit. “We werken volgens
bureau Altenburg & Wy-
awareness aanwezig. Het gebruik
bepaalde
menga
van Geo-informatie en de inzet van
proefde methodieken en die moe-
1988 in de ecologische
GIS vormt een belangrijk onderdeel
ten natuurlijk gevolgd worden.”
sector. Deze groene markt
in de totstandkoming van onze ad-
Verder legt het GIS-team zich toe
wordt met 35 specialisten
viezen. Rapporten zijn voorzien
op metadata (data over data) om
bediend, soms in samen-
van hoogwaardig kaartmateriaal
de datakwaliteit te verhogen en
werking met hydrologen
en ruimtelijke data wordt digitaal
te waarborgen. Daarnaast is het
en landschapsarchitecten.
opgeleverd volgens geldende stan-
ontwerpen, vullen en beheren van
Opdrachtgevers zijn met
daarden, het voelt voor iedereen
een organisatiebrede database een
name
completer. Onze werkwijze is dus
nieuwe taak geworden. De Jong:
tuurbeheerorganisaties,
echt veranderd doordat de rol van
“Hoewel we een projectgestuurde
ingenieursbureaus
GIS binnen de organisatie groter is
organisatie zijn willen we toe naar
ook bedrijven en particu-
geworden.
een
lieren.
Er is ruimte gekomen voor een ver-
van onze eigen ingewonnen geo-
schuiving van de rol van de afde-
data. We werken toe naar een
Het
ling Geo-informatie binnen de or-
meer themagerichte opslag van
bureau voelt zich nauw
ganisatie. Binnenkort kunnen onze
onze gegevens.” Dit moet er voor
verbonden met de natuur
medewerkers via de server gemak-
zorgen dat data eenvoudiger te
en heeft daarom bij de
kelijk zelf de grote hoeveelheid die
vinden is en daarnaast gemakkelijk
nieuw- en verbouw van
wij aan Geo-informatie creëren en
op projectoverstijgend niveau ge-
haar prachtige kantoor-
beheren, raadplegen. Bijvoorbeeld
analyseerd en gepresenteerd kan
pand gekozen voor duur-
waar wij in het verleden onderzoek
worden.
zame materialen en tech-
hebben verricht of hoe een plange-
Altenburg & Wymenga slaat de
nieken (bijvoorbeeld het
bied is gelegen ten opzichte van de
komende tijd een logische stap in
gebruik van een warmte-
ruimtelijke grenzen van natuurbe-
richting het toegankelijker gebruik
pomp, natuurverf en eco-
leid. Iedereen gaat hier met GIS aan
van geo-informatie door medewer-
logische basismaterialen).
de slag!” Davids: “Veel eenvoudige
kers. Daar speelt het GIS team een
GIS vragen zijn straks door de col-
cruciale rol in. Maar daardoor kan
Zie voor foto’s de nieuwe
lega’s zelf te beantwoorden. Wij
het onderzoeks- en adviesbureau
website altwym.nl.
kunnen ons dan volledig richten op
de komende jaren wel efficiënter
de geavanceerdere analyses, het
werken en hoogwaardiger rappor-
maken van kwalitatief hoogwaar-
ten afleveren.
wetenschappelijk
projectoverstijgende
be-
opslag
werkt
heden van GIS.”
sinds
overheden,
ecologisch
dige kaarten en het intern communiceren van de (nieuwe) mogelijk-
al
AUTEUR: Harmen van Doorn E-MAIL:
[email protected] WEB: altwym.nl 17
namaar
advies-
