GietbouwNieuws
1
Koude tunnelgietbouw voor 12 vrijstaande woningen Bam Woningbouw past in Heerhugowaard
koude tunnelgietbouw toe voor 12 vrijstaande
woningen met onderling zeer grote afstanden.
1
Trapontwerp versus verdiepingshoogte: comfort en zekerheid versus zuinigheid De afstemming tussen trapontwerp en
verdiepingshoogte leidt tot een keuze tussen dunnere vloer of een extra traptrede.
2
Woningbouw
Nummer 3 / 2006
Inhoud
Invloed luchtkanalen op geluidsisolatie Toenemende hoeveelheid luchtkanalen heeft
Koude tunnelgietbouw voor 12 vrijstaande woningen Weloverwogen kostenafweging
Je komt ze niet in groten getale tegen maar ze zijn er wel: kleine projecten van vrijstaande woningen in gietbouw. We nemen een actueel voorbeeld in de Vinex-locatie Stad van de Zon in Heerhugowaard onder de loep. BAM Woningbouw in Alkmaar start daar in de zomer van 2006 met twaalf vrijstaande woningen. Het gaat om koude gietbouw, want het stoken wordt in dit tunnelproject achterwege gelaten. Wat zijn de logistieke uitdagingen en hoe kan zo’n project rendabel worden uitgevoerd? Rob Hetsen, werkvoorbereider van BAM, wijst ons de weg.
met een vrijstaande woning. Een groenstrook en een weg overbruggen de afstand naar de
volgende straat, waar weer hetzelfde patroon
wordt gevolgd. De afstand tussen de woningen
zit zo’n 300 meter”, verduidelijkt Hetsen. Een
flink eind voor een kraan om te overbruggen, zou je denken.
bij realisatie woonzorgcomplex in Geldrop.
Beperking van kraanbewegingen
Voorspanning past ook in wanden-breedplaatcyclus
uitgedacht en gecalculeerd in wandenbreed
Dankzij voorspanning zijn dunne uitkragende
nadeel van ‘te veel kraanbewegingen’ scherp
“In eerste instantie hadden we het project
plaat”, aldus Hetsen. “Maar juist daar kwam het naar voren. In het ene deel van het project ben
vloeren mogelijk bij woonzorgcomplex
je immers een wand aan het storten, terwijl je
Sonnehove in Someren.
5
wordt de bouwrij aan de ene kant afgesloten
meter. Tussen de eerste en de laatste woning
Optimaal bouwproces dankzij training en advies Gietbouwcentrum Project en procesanalyse helpt Houta Bouw
4
“Het gaat om vrijstaande huizen op de kop
van straten met rijtjeswoningen. In zes straten
varieert, maar bedraagt gemiddeld zo’n 40
nauwelijks invloed op de geluidsisolatie.
3
Het project
dezelfde dag elders een vloer legt en weer
Stelsponningen ook invloed op geveldragers
verderop een vloer afstort. Die kraan is dan
meer aan het rijden dan aan het hijsen.” BAM maakte vervolgens de switch naar tunnelen.
Volgens Vebo beton is het ook voor
E pag.5
geveldragers beter als stelsponningen in vloeren achterwege blijven.
ProductNieuws • Batterijbekisting: prefabriceren op de bouwplaats
• Kunststof stelkozijn voorkomt beschadigingen
GietbouwMarkt
Het is vaak een hele worsteling om de traphoogte precies af te stemmen op de verdiepingshoogte. Om afwijkingen in de uitvoering op te vangen is enige marge wenselijk. Maar met een totale vloerdikte van 350 mm in appartementengebouwen, een vrije verdiepingshoogte van 2600 mm en een maximale optrede van 185 mm volgens het Bouwbesluit heb je nog maar 10 mm speling. Gaan we bezuinigen op de vloerdikte of kiezen we een trede extra? We vroegen het aan enkele ervaringsdeskundigen. Probleemstelling
In appartementengebouwen is de vloerdikte
niet alleen afhankelijk van de constructieve uit
staan.
Wanneer we de minimale vrije plafondhoogte
gangspunten, maar ook van de geluidsisolatie.
(2600 mm van bovenkant ruwe vloer tot onderkant
minimale massa van woningscheidende vloeren
vloer van 50 mm bij elkaar optellen komen we op
Het Gietbouwcentrum heeft in haar advies de verhoogd van 750 naar 800 kg/mC (zie ook
GietbouwNieuws 2/2006). Het advies komt over
een met een vloerdikte van 300 mm en een dekvloer van 50 mm. Dit advies sluit aan bij de NPR 5070 en
Woningborg. Alleen bij een zorgvuldige uitvoering en als aan alle randvoorwaarden wordt voldaan kan
plafond), een vloerdikte van 300 mm en een dek een totale hoogte van 2950 mm. Bij 16 optreden
van maximaal 185 mm (Bouwbesluit), komen we
uit op 2960 mm. Dat betekent dat we in de praktijk 10 mm speling hebben; te weinig om maat
afwijkingen op te vangen. Kiezen we voor een trede extra, met een minder hoge optrede (luiere trap),
E pag.2
of toch maar een dunnere vloer?
≥ 350 mm
volgens het Gietbouwcentrum met een dunnere
Eerste woningen De Boemerang opgeleverd
vloer (bijvoorbeeld 280 of 290 mm) worden vol
16 x 185 = 2960 mm
6
Trapontwerp versus verdiepingshoogte: comfort en zekerheid versus zuinigheid
≥ 2600 mm
6
• In juni 2006 zijn de eerste woningen opgeleverd van het appartementencomplex De Boemerang in het deelgebied Terwijde in Leidsche Rijn. De oplevering duurt tot oktober 2006. Het project is uitgevoerd met uitzonderlijk grote tunnel bekistingen voor de
Alles over gietbouw op
beuken van 7,80 meter breed en 15,40 meter diep. Kenmerkend
WWW.
Verantwoordelijk voor de gietbouw was Beton- en Prefabbouw
zijn ook de loopbruggen tussen de appartementen gebouwen.
.NL
IJmond uit Beverwijk. De uitvoering van dit project is uitgebreid beschreven in GietbouwNieuws 2/2005. • 16 optredes van 185 mm komt neer op een verdiepingshoogte van 2,96 m.
GietbouwNieuws Woningbouw nummer 3 / 2006
1
E vervolg van pag.1: Trapontwerp versus verdiepingshoogte: comfort en zekerheid versus zuinigheid
Praktijkervaringen
“Wij krijgen inderdaad signalen uit de markt
dat ontwerpers problemen hebben met de trap hoogte in appartementengebouwen”, zegt John van den Engel, adjunct directeur Adviesbureau
Nieman. “Conform de NPR 5070 eist Woningborg bijvoorbeeld bij appartementengebouwen een
vloermassa van minimaal 800 kg/mC. Dat betekent
betaald. Bovendien is een zwevende dekvloer kritisch
trappenhuis ook geen groot probleem te zijn: “Je
gebouwen bevinden de trappen zich meestal in
iets groter trappenhuis.” Een dunnere constructieve
maar kiezen voor een extra trede. In appartementen gemeenschappelijke trappenhuizen. Daar is een
groter trapoppervlak door een luiere trap minder kritisch dan in een woning.”
Evan Steenhuis van Steenhuis beton, een grote
een vloerdikte van minimaal 300 mm. Tel daar een
trappenleverancier, erkent ook de problematiek.
10 mm speling over bij een optrede van 185 mm.
ons best gedaan VROM te overtuigen van de
cementdekvloer van 50 mm bij op en je houdt maar Je kunt dan terug gaan naar 290 mm, maar dat
vraagt een zeer zorgvuldige uitvoering. Anders haal
je geen contactgeluidsisolatie van minimaal +5 dB. Bovendien ben je afhankelijk van de afmetingen
van de kleinste kamers die bij de geluidwering het
meest kritisch zijn. Ook het type dekvloer, de opbouw van de binnenspouwbladen en de aansluiting van de binnenwanden spelen een rol. Gok dus nooit
dat het wel goed zal gaan. Neem liever een extra trede.”
André Kanters, bouwkostenadviseur bij Inbo
Architecten, adviseert ook een luiere trap: “Kijk, je kunt het natuurlijk gaan zoeken in een zwevende dekvloer en dan een dunnere constructieve vloer.
Maar die paar centimeters winst zijn dan wel duur aantrede ≥ 220/240 mm*
“Samen met anderen hebben wij in het verleden onzinnigheid van de regels. Helaas zonder resultaat. Er is nu weinig standaard meer. Je komt veel
verschillende verdiepingshoogtes tegen: 2,90,
2,96, 3,00 m. Bij 3,00 m kom je met 16 trapredes
Je kunt beter een goede massieve vloer hebben dan een slechte zwevende dekvloer. Wat dat betreft
kan ik het advies om de vloer minimaal 300 mm
dik te maken wel onderschrijven. Maak dan maar
een trede extra. Pas als je echt alle kritische factoren rond de geluidsisolatie kunt beheersen, kun je
uitgaan van een constructieve vloer van 280 of 290 mm.”
worden gemaakt. Met een vloerdikte van 280 mm
bij Lichtveld Buis & Partners BV, houdt vast aan een
dekvloer op? “In theorie een goede oplossing,
grotere trapgaten. Vooral bij grotere gebouwen
minimale dikte van 300 mm voor de constructieve
er als de bewoners erin komen? Die leggen er ook
allemaal kostenverhogend. Dat geldt ook voor de tikt dat aardig aan. Opmerkelijk is ook als je de
regels in de woningbouw vergelijkt met u-bouw.
Daar zijn wel stijlere trappen mogelijk soms wel tot 45°. Wij hebben er wel mee leren leven en hebben
alle mogelijke varianten in ons assortiment zitten. Wij leveren gewoon wat de ontwerper bedenkt.”
Soms kan 280 mm wél
hebben over de uitvoering, de indeling van de
onderliggende ruimten en de aansluitingen van
Wim Beentjes, senior-adviseur bouwakoestiek
minimum massa van 800 kg/mC en niet aan een
vloer: “Als alternatief voor een extra trede kan ook
voor een zwaardere dekvloer worden gekozen, waar door je bijvoorbeeld naar een constructieve vloer
van 290 mm kunt gaan. Een anhydrietvloer heeft met 2200 kg/mD bijvoorbeeld een grotere massa
naar 20 mm. De afweging is aan de bouwer of
het bouwteam, mits de 800 kg/mC en daarmee de akoestische kwaliteit gehandhaafd blijft.”
ook exact hoe de woningen worden ingedeeld.
We waren al aangenaam verrast dat het Gietbouw
vloer van 50 mm.”
nog een zwevende parketvloer op. Dan staan ze er niet bij stil dat een dubbele zwevende vloer door
resonantie-effecten de contactgeluidsisolatie fors verlaagt”, aldus Zwanenburg.
Hij vervolgt: “En er staat toch ‘maximale’ hoogte
meter moet benut worden. Dus mag die trap niet
komt. Kortom, dan vergroot je de marge van 10
bij Woningborg bv is resoluut: “Ga alsjeblieft niet
vloeren durven uitgaan van 280 mm en een dek
maar de uitvoering is heel kritisch. En wat gebeurt
dunner maken, zonder dat die 800 kg/mC in gevaar
Hierdoor kun je de constructieve vloer 10 mm
uitvoeringskwaliteit halen. Bovendien zijn de
Vandaar dat wij bij gietbouw met woningscheidende
Maar dan leggen we er toch een zwevende
van de optrede in het Bouwbesluit? De woning
Woningborg: niet tornen aan 300 mm
detailleringen helemaal uitgekauwd en weten we
ben je gewoon je marge kwijt. Niet doen dus!”
dan een zandcementdekvloer: met 1900 kg/mD.
de wanden. Het concept van onze W&R-woningen
is sinds 1992 zodanig uitgewerkt, dat we een hoge
185 mm.
optie: “Maar ook hier is de uitvoering kritisch.
leuningen zijn niet meer symmetrisch. Dat werkt
ligt daardoor niet meer halverwege en de
dunnere vloer: “Maar dan moet je wel zekerheid
• De maximale optrede is volgens het Bouwbesluit
vloer met een zwevende dekvloer is ook nog een
Zwaardere dekvloer
bij BAM Woningbouw, is minder huiverig voor een
* afhankelijk van grootte van het vloeroppervlak.
kunt dan kiezen voor een kleiner bordes of een
net te kort en heb je een 17¨ nodig. Het bordes
Jan van Bree, kwaliteitsadviseur en bouwfysicus
optrede ≤ 185 mm
Volgens Van Bree hoeft een extra trede in een
ten aanzien van de uitvoering. Ik zou daarom toch
Bert Zwanenburg, technisch regio-inspecteur
tornen aan een minimale vloerdikte van 300 mm. centrum weer op haar schreden is teruggekeerd
met een gelijkluidend advies. De praktijk leert nu eenmaal dat er in de uitvoering vaak nog fouten
oppervlakten staan echter onder druk; elke vierkante teveel ruimte in beslag nemen en gaan we op de
maximale optrede zitten. Maar welke eisen zou u nou stellen aan uw eigen woning? Ook een toilet
van 0,90 x 1,20 meter, waarin je jezelf amper kunt bewegen? Het Bouwbesluit stelt minimum-eisen. Ga daar dan iets boven zitten. Die optrede mag
best minder zijn dan 185 mm en de vrije plafond hoogte mag meer zijn dan 2,60 meter! Comfort,
daar gaat het toch om? Neem een wat luiere trap of verhoog de vrije plafondhoogte. En zorg voor
een minimaal 300 mm dikke, massieve betonnen vloer. Dan voorkom je allerlei problemen.” L
Invloed luchtkanalen op geluidsisolatie Het Bouwbesluit eist een contactgeluidsisolatie voor woningscheidende vloeren van minimaal +5 dB. Maar vaak worden door opdrachtgevers hogere eisen gesteld, zoals minimaal +10 dB of zelfs +15 dB. Dat lijkt op gespannen voet te staan met de toenemende hoeveelheid luchtkanalen in de vloeren voor mechanische ventilatie. We vroegen enkele deskundigen naar de risico’s.
dan kom ik op minder dan 0,25 mD. Dat staat gelijk aan ongeveer 600 kg beton, bij een soortelijk
gewicht van 2400 kg/mD. Bij een vloeroppervlak
per appartement van circa 75 mC en een vloerdikte
van 350 mm kom je op ruim 60.000 kg beton. Dus nemen de luchtkanalen maar circa 1 % van de
Dan zou je dus zonder en met luchtkanalen moeten meten. Kortom, ik zie weinig problemen.”
Ook Wim Beentjes, senior-adviseur bouw
de kanalen wegvalt is zo klein dat de invloed
op de contactgeluidsisolatie. De isolatiewaarde is immers afhankelijk van de massa van de vloer.
beren op de weg: “De hoeveelheid beton die door verwaarloosbaar is. Maar voorkom in ieder geval wel dat de luchtkanalen dicht bij elkaar liggen.
Houd de leidingen ook zo kort mogelijk. Vooral bij
mechanische toe- en afvoer kun je langere leidingen krijgen.”
Naast contactgeluid, moet volgens Wim Beentjes
Het Gietbouwcentrum, NPR 5070 en Woningborg
ook op luchtgeluid worden gelet: “Vooral bij hoog
de deskundigen is de invloed bij een doordachte
schachten. Om te voorkomen dat er geluid via de
eisen een minimale massa van 800 kg/mC. Volgens uitvoering verwaarloosbaar. Maar er blijven wel enkele kritische aandachtspunten over, zoals leidingschachten en zwevende dekvloeren.
2
met een te dunne vloer of een gebrekkige uitvoering.
een bepaalde dikte beton onder de luchtkanalen en
gerechtvaardigd welke invloed dit allemaal heeft
GietbouwNieuws Woningbouw nummer 3 / 2006
schacht en de schachtwand er bovenop staat.
Dan krijg je een hoog geluidsniveau in de leiding schacht en dat kan via de luchtkanalen uitstralen naar andere appartementen. Zorg dus altijd dat
de schachtwand op de constructieve vloer staat. Voorkom daarnaast omloopgeluid door het toe
passen van kanaaldempers bij de aansluitingen.”
merkt op dat de invloed van luchtkanalen op de
akoestiek bij Lichtveld Buis & Partners BV, ziet geen
en dergelijke te kunnen aansluiten. De vraag is dan
een zwevende dekvloer doorloopt tot in de leiding
een eventuele verminderde geluidsisolatie door
terugwinning toe. Bij gietbouw worden de lucht
zijn doorbrekingen in de vloer nodig om op roosters
schachten het meest kritische onderdeel zijn ten
Beperk de leidingdiameter
wordt veroorzaakt. Dat kan ook te maken hebben
een bepaalde dikte boven de luchtkanalen. Voorts
Ook Jan van Bree, kwaliteitsadviseur en bouw
massa voor hun rekening.”
“Het is verder ook moeilijk aantoonbaar waar
kanalen in de vloer meegestort. Er is altijd sprake van
Als je daar een luchtkanaal inlegt hoef je niet wakker
geperforeerde staalplaat.”
aanzien van de geluidsisolatie: “Vooral wanneer
luchtkanaal, met een doorsnede van 70 x 170 mm,
mechanische ventilatiesystemen met warmte
van steenwol, met daaroverheen glasvlies of
bestaan meestal uit kanaaldelen met een bekleding
Adviesbureau Nieman, zijn de gevolgen voor de
aan het rekenen: “Wanneer ik uitga van 20 meter
prestatie en comfort, neemt de toepassing van
“Bij een massieve vloer moet je minimaal 800 kg/mC
fysicus van BAM Woningbouw, denkt dat leiding
contactgeluidsisolatie te verwaarlozen. Hij slaat
bouw kan er sprake zijn van centrale leiding
kanalen naar andere appartementen kan lekken
moeten kanaaldempers worden toegepast bij de
aansluitingen. Dat staat ook voorgeschreven in de
geluidsisolatie niet altijd verwaarloosbaar klein is.
gebouwen – Luchtafvoersystemen’. Kanaaldempers
Invloed verwaarloosbaar
Volgens John van den Engel, adjunct-directeur
Mede door de steeds strengere eisen aan energie
NPR 5072 ‘Geluidwering in woningen en woon
Renz van Luxemburg, akoestisch expert bij DHV,
hebben voor een goede contactgeluidsisolatie.
te liggen over de contactgeluidsisolatie. Bij een
verend opgelegde dekvloer kun je echter met minder massa, dus minder dikte toe. De verend opgelegde dekvloer moet wel op een vlakke ondergrond
aangebracht worden en de kanalen moeten door de dragende vloer naar een rooster of schacht.
Dat zou kunnen inhouden dat ter plaatse van de
doorvoer de dekking aan de bovenkant minimaal is, wat betekent dat de invloed van luchtkanalen
groter wordt. Vooral bij de comfortklasse kan dat kritisch worden. Zo’n kanaal is al gauw 150 x 300 tot 400 mm. Ik zou dan adviseren om te kiezen
voor meerdere, kleinere luchtkanalen met boven dien een minimale lengte. Kwestie van goed
ontwerpen dus. Een optie is bijvoorbeeld het
gebruik van ronde kanalen met een diameter van 125 mm.” L
Optimaal bouwproces dankzij training en advies Gietbouwcentrum Eerste grote gietbouwproject voor bouwbedrijf De nieuwbouw van het woonzorgcomplex Magdalenahof in Geldrop is voor Houta Bouw de eerste keer dat ze een dergelijk grootschalig project in gietbouw (wanden-breedplaat) uitvoeren. Om tot een goed resultaat te komen heeft projectleider Frans van den Boogaert advies ingewonnen bij het Gietbouwcentrum. Daar is een project- en procesanalyse gemaakt over de aanpak van het plan, het tempo, de doorlooptijd, de routing en de inzet personeel, materieel en de wand- en vloerkist. Daarna heeft Houta Bouw met BAM Woningbouw Materieel informatie uitgewisseld over de opbouw en de omgang met de wandbekisting. Op de plaats waar vroeger de Maria Magdalena
kerk stond, een markante plek aan de Nuenense weg, verrijst nu een woonzorgcomplex met 74
huurappartementen en een ontmoetingsruimte op
een half-ondergrondse parkeergarage. Het gebouw, in opdracht van Magdalenahof v.o.f. uit Eindhoven ontworpen door Architecten |en|en uit Eindhoven en B&W Architecten BV uit Budel, heeft een drie
hoekige plattegrond. Het bouwdeel aan de voorzijde telt vijf bouwlagen. Een deel van de begane grond is een open onderdoorgang, waarin vijf v-vormige
draagconstructies van stalen buizen (§ 450 mm) staan, die de bovenliggende drie verdiepingen dragen.
Tielemans. Nadat we gezamenlijk de gehele
constructie hadden doorgelicht, hebben we contact gelegd met het Gietbouwcentrum om adviezen
en begeleiding te vragen over zaken als routing,
inzet materieel en personeel en nog meer relevante onderwerpen. Nadat we dat gekregen hadden, zijn we op zoek gegaan naar een geschikte stalen wand kist die we vonden bij BAM Materieel. Die heeft
ons verder geadviseerd en begeleid met de inzet van de wandbekisting. Bijna gelijktijdig hebben
we een onderaannemer betonwerken met ervaring in gietbouw aangetrokken om het project ook gestructureerd te kunnen uitvoeren.”
Uitvoering ca. 68 mD
ca. 45 mD
Gezien de grote onderdoorgang in de hoog
ca. 45 mD
huizen en de koppelingen met prefab balkon- en
St0rt 7
ca. 68 mD
bouw, de complexiteit en situering van de trappen
St0rt 5
St0rt 6
St0rt 4
galerijplaten is er gekozen voor wanden-breedplaat. De tussenwanden zijn 250 mm dik, de kopgevels
Voor de hoogbouw zijn breedplaten met een schil
St0rt 8
ca. 46 mD
180 mm. De vloeren zijn constructief 300 mm dik.
St0rt 9
ca. 61 mD
St0
St0r D
Star
t1
t2 St0r D 8m 6 . a c
ca.
D 45 m
5m ca. 4
t
• Onderdeel van het advies van het Gietbouwcentrum.
Advies ingewonnen
In overleg met Adviesburo Tielemans en Haagdijk
Ontwikkeling is besloten voor een uitvoering in
gietbouw. Reden was vooral de krappe bouwtijd. Maar ook de constructie speelde een rol.
tegelijk te kunnen draaien: wandkisten, beton,
onderslagmaterieel, prefab betonelementen en staalconstructies voor balkons en galerijen.”
“Ook de wanden van de trappenhuizen bleken
prefab plaat opgelegd op twee hoeklijnen die zijn
Bij de cyclus van de derde verdieping, toen de hoog
die is opgelegd op de grote.
120 en 90 minuten.
“De stalen bekisting is allereerst gebruikt voor
de langswanden van de parkeergarage”, begint
Pieter Kuijten zijn uitleg. Hij is door Houta Bouw
tijd vragen om deze wanden verantwoord in de
nemen. We hebben toen besloten dit later te doen. bouw ook op de volle lengte ging meedraaien, is de
• Het balkon bestaat uit twee delen: 1. een grote ingestort in het beton; 2. een kleinere prefab plaat
verloren dag benut voor de trappenhuiswanden.”
doen met tunnelkisten. Iets wat op dit project met
getrokken, omdat hij veel ervaring met gietbouw
gekozen de kopwanden met raamsparingen op
van staalconstructies voor balkons en galerijen te
is de kist geprogrammeerd voor de 12,60 meter
geven uit te harden, waardoor het ontkisten na het
als werkvoorbereider speciaal voor dit project aan heeft op grote projecten in de randstad. “Daarna
lange wanden van de appartementen. De cyclus
tijd per verdieping bedroeg zestien dagen; zes voor de hoogbouw en vijf voor elk van de laagbouw vleugels.”
doorlooptijd op tien dagen”, gaat Kuijten verder.
“Bij de eerste twee verdiepingen lag de totale
“Dat had consequenties voor het leggen van de
Projectgegevens Opdrachtgever
Magdalenahof V.O.F., Eindhoven (een samen werking van Haagdijk Ontwikkeling BV uit Eindhoven en Houta-Bouw bv uit Geldrop) Architect
Architecten|en|en, Eindhoven B & W Architecten BV, Budel Constructeur
Van den Boogaert: “Verder is er bewust voor
vrijdag te storten. Dit om het beton extra tijd te
weekeinde eenvoudiger zou gaan zonder risico op betonbeschadigingen. De 180 mm dikke kopgevel
de vele prefab betonelementen en opleggingen
gecompliceerd werd. Ik kijk al uit naar een geschikt project.” L
met de vele sparingen gaf ook problemen bij het
Rol Gietbouwcentrum
stortkokers tussen de grote raamsparingen aan
gietbouw”, zegt Cor de Bruijn van Buro OP+ en
mengsel en de verdichtingstechnieken.”
centrum. “Projectleider Frans van den Boogaert
storten en verdichten van het beton. Er zijn speciale gebracht en er was extra aandacht voor het beton
Galerijen en balkons
Rond het gebouw lopen langs de apparte
menten galerijen van prefab betonnen platen.
Deze zijn opgelegd op geprefabriceerde stalen
spantjes, bestaande uit een T-profiel als ligger,
een hoeklijn-ankerplaat voor bevestiging aan de
“Houta Bouw had nauwelijks ervaring met
tevens extern trainer/adviseur bij het Gietbouw had kort tevoren al een cursus over gietbouw
met wanden-breedplaat gevolgd, waarschijnlijk wetende dat project Magdalena eraan kwam. Mede naar aanleiding van de cursus heeft hij
toen aan het Gietbouwcentrum advies gevraagd over de aanpak van het project.”
Het Gietbouwcentrum, in de persoon van
verdiepingsvloer en een staander met voetplaat
De Bruijn, heeft toen een uitgebreid advies
platen (en dus ook de spantjes) zijn gesteld direct
bekisting, de ploeggrootte, de kraanbezetting
als ondersteuning aan de randzijde. Deze galerij
na de cyclus van de verdiepingsvloeren en dat vroeg dus ook extra kraantijd.
Ook de balkons aan de andere zijde van het
gegeven over de routing, de inzet van de
en de doorlooptijden van de wanden en de
vloeren. Vervolgens is men met dit advies naar BAM Materieel gegaan voor de uitwerking van
Adviesbureau Tielemans Bouwconstructies B.V.,
gebouw zijn van prefab beton. Elk balkon bestaat
Hoofdaannemer
wijkende gevel en een kleinere plaat buiten de
we stand-by gestaan om verder adviezen te
vertanding op de grote plaat. Deze laatste is op-
heden te evalueren en zonodig bij te sturen
Eindhoven
Houta-Bouw bv, Geldrop
Onderaannemer betonwerk Hendrix Bouw, Stein
Betonmortelleverancier
Swinkels Betoncenter, Lieshout Bekisting
BAM Woningbouw BV Materieel, Nederweert Breedplaatvloeren BetonSon BV, Son
uit twee delen: een grote plaat bij de naar binnen gevellijn. De kleine plaat ligt met een ‘halfhoutse’ gelegd op hoeklijnen die in het beton zijn ingestort: één ter plaatse van de wand en een tweede in het hart van de vloer. Vanwege het hoge gewicht
ontstonden er enorme momenten bij het overstek van de vloer. Dit vroeg om aanzienlijk extra wapening in het vloerveld.
de wand- en vloerkist.
De Bruin: “Tijdens de uitvoering hebben
geven. Om na elke verdieping de werkzaam voor de volgende cyclus. Het is zó goed gegaan dat dit niet nodig bleek. Houta Bouw heeft een onderaannemer betonwerken met ervaring
aangetrokken. We zijn tevreden over het feit, dat de training en daarna het advies van het Gietbouwcentrum Houta Bouw zoveel voor delen heeft opgeleverd. Dat is waar we het
Balkon-galerijplaten
Goede ervaringen
Adviseur proces
op hoogte en het grootste deel van de prefab hsb-
en Buro OP+, Tilburg
met wanden-breedplaat, is zeer positief”, stelt
toegelicht op de Dag van de Bouw op 3 juni j.l..
doen. Maar zonder de adviezen van het Gietbouw
volle initiatief van Bouwend Nederland. Het
Excon Betonelementen BV, Haghorst Gietbouwcentrum, Veenendaal Start uitvoering september 2005 Oplevering
december 2006 • Op de dakverdieping staan enkele opbouwen voor de penthouses.
dat we een extra kraan moesten inzetten om alles
cyclus van de eerste twee verdiepingen mee te
Houta Bouw. “We hebben daarom allereerst ons
• Artist impression van de hoogbouw met onderdoorgang.
onderslagen moesten starten. Het betekende ook,
de eisen voor brandwerendheid van respectievelijk
Knelpunten
licht opgestoken bij Adviesburo Bouwconstructies
storten, wat inhield dat we de derde dag met de
complex. De kist ombouwen en stellen zou te veel
“We hadden nauwelijks ervaring met gietbouw”,
zegt Frans van den Boogaert, projectleider bij
verdiepingsvloer van een vleugel in tweeën te
van 90 mm gebruikt en voor de vleugels platen met een schil van 60 mm. Dit had alles te maken met rt 3
vloer. Gietbouwcentrum had ons geadviseerd de
De ruwbouw van Magdalenahof is inmiddels
gevelpuien is gesteld. “Onze ervaring met gietbouw, Frans van den Boogaert. “We zouden het zo weer
centrum en de inbreng en hulp van BAM Materieel
zou het, denk ik, niet zo gestroomlijnd zijn verlopen. Ik zou eigenlijk nu ook nog wel een project willen
voor doen. Tevreden klanten en een goed
lopende uitvoering in gietbouw op de bouw plaats.”
De rol van het Gietbouwcentrum werd verder
Ook het Magdalenahof deed mee aan dit succes Gietbouwcentrum was hier aanwezig met een stand en een presentatie. L
GietbouwNieuws Woningbouw nummer 3 / 2006
3
Voorspanning past ook in wanden-breedplaat cyclus Extra werkzaamheden spankabels voorgetrokken Het gietbouwproces van wanden-breedplaat bij woonzorgcomplex Sonnehove in Someren is op een aantal plaatsen gecombineerd met voorspanning. Namelijk bij een uitkragende tweede verdiepingsvloer en enkele balken over grote overspanningen. Er is voor spankabels gekozen om de extreem hoge belastingen te kunnen opvangen, maar toch in aanzicht een dunne constructie te kunnen realiseren. De gietbouwcyclus van wanden-breedplaat is voldoende flexibel voor deze extra technische complicatie.
• De spankabels en de wapening in het vloerveld.
• Spannen van de kabels in een sparing van de verdiepingsvloer.
• De uitkragende tweede verdiepingsvloer (spanvloer) mocht visueel niet te dik worden.
Het woonzorgcomplex Sonnehove in Someren
heeft een driehoekige vorm rondom een binnen
terrein. Het complex van vier bouwlagen bestaat uit zorgeenheden op de begane grond, apparte menten op de drie verdiepingen, plus algemene
ruimten en personeelsruimten. Aan de noordzijde is een vleugel aangebouwd (die casco wordt
opgeleverd), waarin ondersteunende diensten
een torenkraan op rails op het binnenterrein en
zijn we begonnen met de kist. We hadden dus
vloer eraan. Onder aan de tweede verdiepingvloer
de ‘oksel’ bij de dienstenvleugel. Per dag zijn 3 à 4
vloerkist te stellen en de wapening, leidingen en
21 meter) een loopbrug in staal en glas.
een vaste torenkraan net buiten het complex, in
wanden gestort; het tempo van de vloeren lag op circa 200 mC per dag. Daardoor heeft men een
doorlooptijd kunnen realiseren van 25 dagen per bouwlaag.
in te storten onderdelen aan te brengen.”
“Het kritische punt was de gevelwand van het
gebouw onder de uitkragende vloer. We moesten
daarvoor de wandkist nog kunnen stellen, de wand storten en de bekisting weer kunnen weghalen.
gehuisvest worden. Het complex is door EGM
Uitkraging
van WoCom Someren en Savant Organisatie voor
kraagt het gebouw vanaf de tweede verdieping
Ontwikkeling uit Oss gebouwd.
betonnen kolommen, die zijn gesteld op poeren
via de vloerranden en spansparingen in de aan
kragende tweedeverdiepingsvloer (circa 13 x 11
vertragingen in de cyclus opgeleverd, zij het dat
Architecten uit Dordrecht ontworpen, in opdracht Zorg uit Helmond en door Hendriks Bouw en
Het skelet van het gebouw is opgetrokken in
gietbouw (wanden-breedplaat) met behulp van
Op de zuidoostelijke punt van het complex
uit. Het overstek rust op vier conische prefab
op het niveau van de beganegrondvloer. De uit
meter) draagt de bovenliggende twee verdiepingen en de dakvloer. Omdat deze vloer om esthetische redenen niet te dik mocht worden, maar dat om constructieve redenen met een traditionele
wapening wel zou moeten worden, is ervoor
gekozen deze vloer in voorspanning uit te voeren.
“Om deze oplossing niet teveel consequenties
te laten hebben voor de gietbouwcyclus, zijn de
werkzaamheden aan de tweede verdiepingsvloer
voorgetrokken”, legt Jeroen van Beers, werkorgani sator bij Hendriks Bouw en Ontwikkeling uit. “We wilden de spanvloer meestorten met de
vloeren in de cyclus en hebben de planning van deze werkzaamheden gewoon in tijd terug
gerekend. Direct nadat de beganegrondvloer was gestort, zijn de vier prefab kolommen gesteld en • In de onderdoorgang hangt een loopbrug aan het plafond.
Projectgegevens Opdrachtgever
WoCom, Someren en Savant Organisatie voor Zorg, Helmond Architect
EGM Architecten BV, Dordrecht Constructeur
Algemeen: CAE Nederland BV, Rotterdam Voorspanning: Ingenieursbureau Bartels, Utrecht
Hoofdaannemer
Hendriks Bouw en Ontwikkeling, Oss Spanvloeren
Dywidag Systems Int., Zaltbommel Wandbekisting
Miver Bekistingstechniek BV, Heeze Start uitvoering november 2004 Oplevering 6 juli 2006
4
twee cycli de tijd om de onderstempeling en de
GietbouwNieuws Woningbouw nummer 3 / 2006
Maar daarbij zou de onderstempeling van de uit
kragende vloerkist in de weg zitten. Om die reden hebben we ook deze wand voorgetrokken.”
De uitkragende vloer is vierzijdig gespannen;
hangt over de overspanning van drie beuken (ruim Projectleider Eric Kuunders: “Om de diverse trek-
en drukbelastingen op de overstekken van de naar
binnen geplaatste kolommen te kunnen opvangen, zijn de ‘balken’, verdikte vloerstroken over de
kolomkoppen, versterkt met enkele strengen voor spanwapening. De kabels lopen door tot ongeveer 4,50 meter in het vloerveld, gerekend vanaf de
vloerrand aan het binnenterrein. Ze zijn ook vanaf die zijde gespannen.”
“Ook hier hebben we teruggerekend vanuit
grenzende verdiepingsvloer. Ook dit heeft geen
de cyclus en de bekisting van de ‘balken’ en de
de spanapparatuur (inclusief de uitslag bij het
vloeren in de cyclus te kunnen storten. Een kritisch
spannen) precies paste tussen de sparing en de trappenhuis- en liftwand.
Onderdoorgang
In de noordelijke vleugel, direct naast de aan
wapening voorgetrokken om die gelijktijdig met de punt was de gebouwdilatatie ter plaatse van de
aansluiting op de loopbrug. En de betonnen vloer
van de loopbrug konden we pas storten, nadat de kabels gespannen waren.”
“Van echte stagnatie in de cyclus is ook hier
sluiting op de dienstenvleugel, bevindt zich een
geen sprake geweest”, gaat Kuunders verder. “Er is
gang, twee bouwlagen hoog, heeft een breedte
de constructeurs CAE Nederland en Ingenieurs
onderdoorgang naar het binnenterrein. Deze door van vijf beukmaten van 7,20 meter. De tweede
verdiepingsvloer (het plafond van de overspanning)
wordt gedragen door 4 x 2 ook weer conische prefab betonnen kolommen. Twee beuken van dit geheel zijn weer afgeschermd met een lichte glasgevel.
in het voortraject veel overleg geweest tussen ons, bureau Bartels en de vlechters en spanners van
Dywidag. De voorspanning was om esthetische redenen noodzakelijk. Het was dus slikken en zorgen dat je de knelpunten voor bleef.” L
Binnen dit afgeschermde gebouwdeel staat een ‘losse’ betonwand met een uitkragende beton
• Maquette van het woonzorgcomplex Sonnehove in Someren.
Reactie Vebo op artikel ‘Stelsponningen in wanden, waarom eigenlijk?’
De redactie van GietbouwNieuws ontving van Gérard Hagmolen of ten Have, manager productontwikkeling Vebo beton en staal, een reactie op het artikel over het nut van stelsponningen in GietbouwNieuws nr. 1/2006. In dit artikel werden nut en noodzaak van stelsponningen in wanden en vloeren ter discussie gesteld uit het oogpunt van uitvoering. Volgens Hagmolen hebben deze stelsponningen ook constructieve gevolgen voor geveldragers. Doorgaans bevindt deze bevestiging zich ter plaatse van de vloerranden. Hier ligt dan ook de relatie met het artikel in nummer 1/2006, waar vooral werd gesproken over bouwkundige aspecten.
De bevestiging van een geveldrager aan vloeren
met stelsponningen stelt Vebo regelmatig voor
constructieve problemen. In afbeelding 1 zijn de verankering in de vloerrand en de constructieve
werking schetsmatig aangegeven. De belasting capaciteit wordt onder meer bepaald door de
inwendige hefboomarm, dit is de afstand van hart
nodig op plaatsen waar het gevelmetselwerk moet worden ondersteund. Bijvoorbeeld omdat onder liggend geen dragend onderdeel als metselwerk
of latei aanwezig is of omdat er om bouwfysische redenen een horizontale dilatatie moet worden
aangebracht in de gevel. Een geveldrager wordt aan een betonnen achterconstructie bevestigd.
vloerrand 120 mm
5,0
vloerrand 150 mm
4,0
vloerrand 160 mm
3,0 2,0 1,0 0
350
400
475
dus kleinere hefboomsarm. De belastingcapaciteit
• 10 mm meer inwendige arm (vloerhoogte) bij
Of een geveldrager constructief aan een smalle
metselwerkondersteuningen. Een geveldrager is
Opmetselhoogte versus h.o.h.-afstand consoles
• Maximaal haalbare capaciteit geveldragers.
van de geveldrager daalt navenant.
Vebo Staal BV is leverancier van metalen
6,0
verankering tot onderkant vloerrand. Een sponning in de vloer betekent een versmalde vloerrand en
• Afbeelding 1. Krachtswerking geveldrager.
opmetselhoogte (m)
Stelsponningen ook invloed op geveldragers
gelijkblijvend h.o.h.afstand, indicatief 10 – 15% meer opneembare belasting oplevert;
vloerrand kan worden bevestigd is niet alleen
• de capaciteit vloerrand 120 mm, indicatief
arm, maar ook van de volgende factoren:
• twee bouwlagen (6 meter metselwerk) zonder
afhankelijk van genoemde inwendige hefbooms • grootte van de belasting van het buitenblad; • spouwbreedte;
• type verankering en daarmee samenhangend de capaciteit van de verankering.
Als uit een combinatie van deze factoren volgt
35 – 40% lager is dan vloerrand 150 mm;
bovenplaat op deze vloerranden van 120 tot
160 mm niet op te vangen is (minimaal 180 mm vloerrandhoogte benodigd).
560
700
825
950
h.o.h.-afstand (mm)
de geveldragerconstructie worden geplaatst omdat
het gevelmetselwerk vaak tot onder de vloer door loopt. Minimale spouwbreedte die hiervoor nodig is, bedraagt praktisch gezien 50 mm.
Tevens moet men zich er van bewust zijn dat
ook verplaatsingen van de geveldrager problemen op kunnen leveren. Dit omdat door belasting en
daardoor ontstane vervormingen de onderzijde van
de verlengde geveldrager tegen de houtskeletbouw wand kan gaan steunen.
Smalle luchtspouw
Naast dit constructieve probleem is er nog een
Vebo hoopt hiermee nog een aanleiding te
dat deze gevelopvangconstructie niet mogelijk is,
ander fenomeen dat vaak over het hoofd wordt
hebben gegeven de toepassing van stelsponningen
bevestigen bovenop de vloer. Dit is schematisch
de houtskeletbouwwand. In deze luchtspouw moet
stoppen. Op naar de toekomst. L
wordt de mogelijkheid geboden constructief te
aangegeven in afbeelding 2. Deze uitvoering geniet
gezien. Dit betreft de te smalle luchtspouw voor
in vloerranden en te smalle luchtspouwen te
niet de voorkeur omdat de stelmogelijkheid beperkt is. Bovendien is het plaatsen van het binnenblad
lastiger en is er meer contact tussen staal en het
beton. Dat heeft een grotere koudebrug tot gevolg.
Vloerrandhoogte
In de grafiek wordt duidelijk welke invloed de
vloerrandhoogte heeft ten opzichte van de hart op hart afstand van de consoles van de geveldrager, in relatie tot de te dragen belasting (opmetsel hoogte). Er is hierbij uitgegaan van een beton
kwaliteit C20/25 en een spouwbreedte van 140 mm. • Afbeelding 2. Bevestiging bovenop de vloer.
Uit deze grafiek valt op te maken dat:
E vervolg van pag.1: Koude tunnelgietbouw voor 12 vrijstaande
Bouwproces in tunnelvariant
is het casco wind en waterdicht. In de derde en
ruwbouw én gevelsluiting per twee woningen,
we ze af. De hele ruwbouw van twee woningen
woningen
Hetsen: “In de tunnelvariant realiseren we de
dus niet eerst de ruwbouw van alle twaalf achter elkaar aan. We gebruiken de ruwbouwrupskraan
Koude gietbouw in beeld
van de kappen. We werken met één tunnel, die voor
breedplaat naar tunnelen, was de tweede switch in
dag hangen we de spouwbladen erin en de zesde
dit besluit na een uitleg van betonmortelcentrale
twee woningen vier dagen in bedrijf is. Op de vijfde dag komen de kappen erop. Dag zeven begint de afwerking van de kap (verholen goten, goten,
doorvoeren en pannen) én is de start met de cyclus voor de volgende twee woningen. In twee weken
Projectgegevens 12 vrijstaande woningen, type Luna,
in Heerhugowaard (Stad van de Zon) Opdrachtgever
Hallokaties cv, Alkmaar Architect
denken de overstap naar koude gietbouw. BAM nam Cementbouw. Deze levert voor de koude gietbouw een gegarandeerde sterkte bij het ontkisten.
De samenstelling van de betonmortel kan per dag verschillen, afhankelijk van de weersomstandig
heden (temperatuur en wind). Hetsen: “We reali
seerden ons dat we in het project vlak naast andere al bewoonde woningen bouwen. Bij gewoon
tuele isolatie van de sluitkist om bij koud weer
tunnelen 28 augustus 2006 Oplevering project
Eerste kwartaal 2007
in de afwerkingskosten.”
Hoe valt de kostenvergelijking uit tussen de
breedplaat bij nader inzien duurder dan tunnelen.
slepen naar het volgende deel van het bouwproject.”
Betonmortelbedrijven Cementbouw B.V.,
Heien 12 juni 2006,
mortel voor de koude gietbouw krijgen. Dat scheelt
En ook zouden we die tanks telkens mee moeten
vijftig meter afstand houden. Dat is onhandig.
gemaakt,” gaat Hetsen verder. “Aan de ene kant
Start ruwbouw
Bouwnrs. 2, 4, 6, 8, 10, 11, 12
verschillende bouwmethoden? Hetsen: “Door de
BAM Woningbouw, Alkmaar
Heemstede
Achtergevel Type Csp
tunnelen moeten we met de gastanks dan toch
Kostenaspect
Betonmortelleverancier
woningen. De afstand tussen de uiterste woningen is zo’n 300 m.
Behalve de omslag in denken van wanden
Kuiper Compagnons, Rotterdam Aannemer
Optie: • Uitbouw 2,40 meter aan linker zijgevel • Openslaande deuren achtergevel • Naar binnendraaiende deuren i.c.m. ‘Frans’ balkon • Dakkapel rechter zijgevel
wordt zo in vier weken gedaan.”
voor de tunnels, het inhijsen van de binnenspouw bladen, de getrapte topwanden en het monteren
• De vrijstaande woningen ( ) staan op de kop van straten met rijtjes-
de vierde week metselen we de gevels en voegen
“We hebben een zorgvuldige kostenafweging
spelen de wat duurdere betonmortel en de even het uitharden van het beton te bevorderen.
De vereiste sterkte moet toch in zestien uur
worden bereikt. Aan de andere kant kunnen we
weer kosten besparen door het wegvallen van de stookkosten en de huur van de stookinstallatie en de gastanks. Daarnaast is er nog de betere oppervlaktekwaliteit die we met de speciale
grote afstand tussen de woningen blijkt wanden Het kostenverschil tussen regulier verwarmen of koud tunnelen lijkt verwaarloosbaar. Natuurlijk
moet volgend jaar de nacalculatie nog definitief
uitsluitsel brengen. Maar we vinden het de moeite waard om in een kleinschalig project als dit met koude gietbouw de proef op de som te nemen.*
Het risico is beperkt en bovendien kunnen we onze initiële kosten spreiden omdat we nog een aantal
andere deelprojecten elders in deze VINEXlocatie (wandenbreedplaat en regulier tunnelen) voor onze rekening mogen nemen.” L
* Tegelijkertijd start BAM in Den Haag met de bouw in koude gietbouw op een binnenstedelijke locatie.
GietbouwNieuws Woningbouw nummer 3 / 2006
55
Colofon
ProductNieuws
Gietbouw
Batterijbekisting: prefabriceren op de bouwplaats Met een batterijbekisting is het mogelijk om wanden op de bouwplaats op maaiveld te storten en ze vervolgens naar hun plaats te hijsen. Hierdoor vervalt het transport naar de bouwplaats en ontstaat een grote flexibiliteit ten aanzien van wand afmetingen, wandopbouw, in te storten voorzieningen en sparingen. De batterijbekisting is in elke vorm en maat
te leveren en is al aantrekkelijk vanaf circa 750 mC.
Houten ophangframe
Er is gekozen voor een houten ophangframe
Leverancier van de ‘Rapido’ batterijbekisting is
in verband met het gewicht en de eenvoud waar
systeem is vergelijkbaar met een hangmappen
is op twee diepladers te vervoeren en in één werk
Laane Trading Bvba uit het Belgische Lier. Het
lade. Het bestaat uit een houten frame waarin standaard twee pakketten van zes (aantal kan
variëren) stalen bekistingsmatrijzen (6,25 x 3,00 meter, maar kan ook variëren) op een rail
mee hout te bewerken is. De hele batterijbekisting dag op te bouwen. Er zijn veel extra’s mogelijk, zoals geïntegreerde trilmotoren, hydraulische
bekistingspanners, verwarming en overkapping. L
constructie worden gehangen. De ‘mappen’ zijn
GietbouwNieuws 3/2006
Kunststof stelkozijn voorkomt beschadigingen
dikte is verstelbaar en begint vanaf 80 mm. Tussen de mappen kan men de wapening, De matrijzen worden daarna tegen elkaar
de markt gebracht. Dit stelkozijn is te combineren met kozijnen
van kunststof, hout, staal en aluminium. Die eigenlijke montage
kozijnen worden pas aan het eind van het bouwproject geplaatst waardoor beschadigingen worden voorkomen. Al bij de plaatsing van de stelkozijnen is het mogelijk de woningen wind en water dicht te maken. Dat gebeurt met een winddichte folie die in het
kozijn is bevestigd. Deze is bij plaatsing van de montagekozijnen
met een mes te verwijderen. Zodra die montagekozijnen geplaatst zijn, blijft het stelkozijn niet of nauwelijks in het zicht.
springvorm bno, ’sHertogenbosch; www.springvorm.nl
zogenaamde BATankers.
Abonnementen Abonnementen op GietbouwNieuws zijn gratis. Hij wordt zoveel mogelijk op persoonsnaam toegestuurd. Aanmeldingen voor abonnementen of adreswijzigingen kunt u doorgegeven via de Gietbouw Infolijn: 0800 022 52 11, of per email naar:
[email protected]. Uitgever GietbouwNieuws is een uitgave van het Gietbouwcentrum,
brengen. Het is zelfs denkbaar
een initiatief van de betonmortelfabrikanten die zijn
een dergelijk kozijn als soort
aangesloten bij de brancheorganisatie VOBN.
bij het storten. Van dit laatste
GIETBOUWCENTRUM
verloren bekisting mee te nemen
6,25 x 3,00 meter is theoretisch 225 mC per dag te storten. Bij een bezetting van 65% is dat
zijn echter nog geen praktijk
150 mC effectief. Per jaar: 150 mC x 200 werkdagen
Postbus 383
voorbeelden bekend. L
= 30.000 mC.
Nieuw naslagwerk gietbouw een combinatie van wanden met breedplaatvloeren. Uit de uitgave blijkt dat gietbouw dé bouwmethode is voor kwalitatief hoogwaardige woningbouw.
Voor laagbouw en hoogbouw, voor kleine en grote
projecten en zeker ook voor moeilijke constructies. De informatie is beknopt en bevat veel praktische
tips en voorbeelden. De publicatie biedt een totaal beeld vanuit een breed perspectief. De inhoud is
evenzeer bedoeld voor opdrachtgevers, ontwerpers en werkvoorbereiders als voor producenten, toe leveranciers en uitvoerders.
Wilt u meer weten over gietbouw in de woning
3900 AJ Veenendaal
Gietbouwpaviljoen op Beton Vakdagen Tijdens de Beton Vakdagen die op 5, 6 en 7 december gehouden worden in Gorinchem, realiseert het Gietbouwcentrum samen met de betonmortel- en bekistingsleveranciers wederom het Gietbouwpaviljoen. Naast de diverse stands met het productaanbod, innovaties en noviteiten van de deelnemers zijn er demonstraties en presentaties op het Gietbouwplein. Hier worden de diverse mogelijkheden en nieuwe toepassingen van gietbouw gedemonstreerd.
geeft u alle inzicht in de
bouw, bestel dan nu gratis de brochure Gietbouw
gietbouw, van ontwerp tot
downloaden op www.gietbouwcentrum.nl.
bekistingbedrijven) worden in de ochtenden vóór de opening van de
0800 022 52 11 L
behandelen de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van veilig
in de woningbouw. U kunt hem aanvragen of U kunt ook bellen met de Gietbouw Infolijn,
eind 2005 veel bouwaanvragen ingediend.
Beschouwing op de lange termijn laat ook
een aantal bedreigingen zien. Tot 2008 wordt
op de Vinex/BON locaties het belangrijkste deel
van de productie gerealiseerd. De verwachting is
f 0318 55 74 70 e
[email protected] w www.gietbouwcentrum.nl Gietbouw Infolijn Voor vragen of opmerkingen over gietbouw of GietbouwNieuws kunt u terecht bij de gratis Gietbouw Infolijn, 0800 022 52 11 of op www.gietbouwcentrum.nl.
GIETBOUW 0800 022 52 11 INFOLIJN ÿ vraag gratis aan: brochure
gietbouw in de woningbouw • ga naar onze site www.gietbouwcentrum.nl • of bel 0800 022 52 11
ÿ Zie ook artikel op deze pagina
heden en gemeentelijke instellingen. Voor meer informatie, openings tijden en voorinschrijving kijk op www.gietbouwcentrum.nl, www.evenementenhalgorinchem.nl of www.vsbinfo.nl. L
Agenda activiteiten Gietbouwcentrum
Nieuw op www.gietbouwcentrum.nl Een greep uit de meest recente aanvullingen op www.gietbouwcentrum.nl:
• Forse stijging bouwvergunningen
dat vanaf 2008 de invloed van de Vinex/BON
3 oktober
Training gietbouwproces ‘wandenbreedplaat’
Veldhoven
• Brochure Gietbouw in de woningbouw
beleid na die periode blijft van groot belang om
10 oktober
Training gietbouwproces ‘wandenbreedplaat’
Nunspeet
• Handouts Themamiddag Beton op de Bouwplaats
17 oktober
Training gietbouwproces ‘wandenbreedplaat’
Hoofddorp
16 november
Betondag
Rotterdam
23 november
Training gietbouwproces ‘tunnelgietbouw’
Nunspeet
5 t/m 7 december
Gorinchem
en distributie van bouwmaterialen moet worden
Gietbouwpaviljoen op Beton Vakdagen
12 december
Training gietbouwproces ‘tunnelgietbouw’
Veldhoven
tijden inmiddels tot stagnatie. Tot slot bestaat
14 december
Training gietbouwproces ‘tunnelgietbouw’
Hoofddorp
gebieden zal afnemen. Daadkrachtig overheids
het productievolume te kunnen handhaven waar mee het terugdringen van het woningtekort
verder wordt ondersteund. Met de toename naar
de vraag naar arbeid ligt ook het gevaar van krapte op de arbeidsmarkt op de loer. De bouwproductie
kan hierdoor wellicht niet maximaal profiteren van het gunstige conjuncturele tij. Ook de productie
uitgebreid. In een aantal sectoren leiden de lever
beleid omtrent de luchtkwaliteit. L
GietbouwNieuws Woningbouw nummer 3 / 2006
heid, tunnelgietbouw en wandenbreedplaat. Daarnaast wordt
t 0318 55 74 74
voor bouwondernemingen, aannemers, architecten, provinciale over
er nog veel onzekerheid over het overheids
66
beurs themasessies georganiseerd. Deskundigen op hun vakgebied
kennisoverdracht over de bouwmethode. De vakbeurs is bedoeld
Gunstige vooruitzichten, ook voor de langere termijn?
forse stijging in de bouwkosten. Daardoor zijn
Samen met VSB (Vereniging van Steiger, Hoogwerk en Beton
aandacht besteedt aan actuele bouwthema’s en is er ruimte voor
Markt
verwachten dat deze wijziging leidt tot een
ir. H. Ouwerkerk, Gietbouwcentrum
Ontwerp en opmaak
binnenspouwbladen aan te
• Met een batterijbekisting van 2 x 6 mappen van
1 januari 2006). Veel projectontwikkelaars
ir. J.J. Linssen, Gietbouwcentrum
Het is op de bouwplaats spijker, schroef en zaagbaar en is direct
fabrieksmatig in betonnen
van de aanscherping van de EPC naar 0,8 (per
ing. J.H. Köhne, ENCI Marketing
ing. J. Wilschut, JW Producties
Het stelkozijn is ook al
betonproducten te storten.
De huidige hausse is onder meer het gevolg
drs. A. v.d. Hoek, Pro Communicatie
gemaakt van gerecycled PVC. Ook reststukken worden gerecycled.
schermen en andere plaat of blokvormige
sandwichpanelen, verdiepingsvloeren, geluids
De woningbouwproductie blijft zich de komende jaren gunstig ontwikkelen. Het aantal verleende vergunningen steeg in de eerste helft van 2006 met 34% tot 49.000, het hoogste aantal sinds jaren. Tel je daarbij het stijgende marktaandeel van gietbouw, dan zijn dat gunstige vooruitzichten. Geldt dat ook voor de langere termijn?
J.B. Helms, Inbo adviseurs
ISSN 1571-943X
Meenemen in bouwproces
Gietbouw
ing. F. de Groot, Bureau BouwCommunicatie
dacht is dat het op verschillende plaatsten is in te zetten. De rug
batterijbekisting zijn ook geïsoleerde
om tunnelen gaat of om
ing. J.J. van den Engel, Adviesburo Nieman
Het stelkozijn bestaat uit een standaard profilering die zo door
isolatie.
tweezijdig schoon werk. Met de
en met afbouw. Of het nu
Aan deze GietbouwNieuws werkten mee
H. Speelman, Konosch Nederland
Materiaaleigenschappen
voor een extra thermische
waardoor zes betonpanelen ontstaan met
diverse facetten van
per jaar.
P.C.G. Rijnbeek, BAM Materieel
bestendig. Bovendien zorgt het
Hierna vult men de matrijzen met beton,
1999 wordt uitgegeven,
de woningbouw. GietbouwNieuws verschijnt vier keer
Recystel heeft een volledig gerecycled kunststof stelkozijn op
Het materiaal is water en UV
gerold en (eventueel hydraulisch) opgespannen.
naslagwerk, dat al sinds
innovaties en interessante projecten in gietbouw in
aan het binnenblad te bevestigen zonder gebruik te maken van
sparingen en andere voorzieningen aanbrengen.
Dit 32 pagina dikke
GietbouwNieuws is een uitgave over ontwikkelingen,
breedte van 100 mm zorgt voor extra stevigheid. Het stelkozijn is
eenvoudig handmatig te verplaatsen. De wand
Gietbouw is de laatste jaren sterk in beweging. Dankzij de laatste ontwikkelingen sluit de bouwmethode nog beter aan op de toekomstige bouwopgave. Om die reden is de succesvolle uitgave Gietbouw in de woningbouw, als het draait om professionaliteit nu volledig herzien. Hij sluit nu weer helemaal aan op de nieuwste inzichten.
September 2006
ÿ Voor meer informatie neem contact op met het Gietbouwcentrum, 0318 55 74 74 of kijk op www.gietbouwcentrum.nl. L
• Handouts Cursus Keuzeaspecten
• Informatie over trainingen Gietbouwproces • Gietbouwpaviljoen op Beton Vakdagen • Betonmortelbedrijven bij SBIB
• Alle artikelen uit GietbouwNieuws 3/2006
Blijf op de hoogte. Bekijk www.gietbouwcentrum.nl.
GietbouwNieuws 4/2006
verwachte verschijningsdatum:
BEGIN DEC. 2006
