Gemeenteraad van Leiden Verslag van de vergadering van de raadscommissie Onderwijs en Samenleving, gehouden op dinsdag 2 november 2010 in het stadhuis te Leiden (voortzetting van 28 oktober 2010). Ongewijzigd vastgesteld d.d. 25 november 2010 Aanwezig: Voorzitter: Leden commissie:
Raadsadviseur: Insprekers: Overig: Verslag:
De heer Pieter Kos Mevrouw Stéphanie Bakker (GL), mevrouw Eva de Bakker (SP) de heer Joost van Breukelen (SLO) (duoraadslid), mevrouw Juliette Gilissen (VVD), de heer Robbert van Heuven (GL), mevrouw Esther Karsch-Spiro (PvdA), de heer Henny Keereweer (PvdA), mevrouw Lise-Lotte Kerkhof (D66), de heer Aad van der Luit (D66), mevrouw Moniek van Sandick (CDA), mevrouw Maaike Schaap (CU) (duoraadslid), de heer Anand Soekhoe (LL) (duoraadslid), de heer Dick de Vos (Partij voor de Dieren), mevrouw Barbara Zippro-Pouw (VVD) (duoraadslid) de heer Jan-Jaap de Haan (wethouder voor Cultuur, Werk en Inkomen) mevrouw Roos van Gelderen (wethouder voor Jeugd, Zorg en Welzijn) de heer Frank de Wit (wethouder voor Onderwijs, Sport en Milieu) De heer Emiel Teunissen Mevrouw Anne van Geen (Notuleerservice Nederland)
Afwezig:
de heer Vahit Köroğlu (D66)
Leden college:
1.
Opening, vaststelling agenda
De voorzitter heropent de vergadering. De voorzitter zegt dat het gaat om de voortzetting van de vergadering van donderdag 28 oktober 2010. De heer Köroğlu (D66) komt waarschijnlijk niet. Mevrouw Zippro (VVD) heeft aangegeven later te zullen komen. De voorzitter zegt dat vanavond als enig agendapunt de begroting 2011 aan de orde is. De keus is gemaakt de fracties volgens de oude systematiek de gelegenheid te geven standpunten te verwoorden. De voorzitter geeft aan dat het de bedoeling is dat de fracties kort aangeven wat de aandachtspunten voor debat vanavond zijn. Tijdens een korte schorsing zal de voorzitter met de griffier de punten voor het debat clusteren. Tijdens het debat kan dan dieper worden ingegaan op de standpunten. Mevrouw De Bakker vraagt of er ook politieke vragen gesteld kunnen worden. De voorzitter antwoordt dat het stadium van technische vragen gepasseerd is, maar geeft aan dat mevrouw De Bakker de onderwerpen die voor het bepalen van standpunten relevant zijn, wel aan de orde zal kunnen stellen. De voorzitter zegt zijn best te zullen doen de behandeling van de begroting zo goed mogelijk te structureren, ook met het oog op de beschikbare tijd tot 19.45 uur.
2.
Programmabegroting 2011
De voorzitter zegt dat het doel van de kaderstellende bespreking in deze commissie is om te bepalen of het geformuleerde beleid in de begroting 2011 voor de programma’s 7, Jeugd en Onderwijs, 8,
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
2
Cultuur, Sport en Recreatie en 9, Welzijn en Zorg en de baten en lasten die daarbij horen, in overeenstemming zijn met de wensen van de commissie. De voorzitter hanteert in deze standpuntenronde, zoals gezegd, de oude volgorde en geeft het woord aan de heer Keereweer. De heer Keereweer zegt dat cultuur in het huidige klimaat voor de PvdA meer dan ooit van belang is, ook in het licht van de noodzakelijke bezuinigingen. De PvdA hecht eraan dat essentiële functies op het gebied van cultuur worden ontzien. De PvdA maakt bezwaar tegen het stopzetten in 2016 van de bijdragen voor Cultuur op School. De heer Keereweer zegt dat de middelen die voor het LAKtheater gereserveerd worden, wat hem betreft vrijgesteld kunnen worden om het project Cultuur op School te kunnen voortzetten. De PvdA heeft ook moeite met de bezuiniging met de kaasschaafmethode op het gebied van de amateurkunst. Over het onderwerp sport zegt de heer Keereweer dat hij zich herinnert dat eerder dit jaar, nog onder het wakend oog van Erica Terpstra, is gezegd dat sport ontzien zou worden bij de bezuinigingen. De heer Keereweer heeft de indruk dat sport nu juist zwaar getroffen wordt. De PvdA verzet zich tegen de tarievendifferentiatie. De heer Keereweer zegt dat veel sportclubs het moeilijk hebben. De PvdA wil een ander voorstel doen met een andere dekking uit het budget voor de intensivering van de binnenstad. De heer Keereweer zegt dat de PvdA zich ook sterk maakt voor het Jeugdsportfonds en zal voorstellen doen voor de bekostiging daarvan uit de onderbesteding van het minimabeleid. Mevrouw Karsch gaat in op het programma zorg en welzijn. Zij zegt dat de PvdA uit de beantwoording van de schriftelijke vragen de indruk krijgt dat er geen achterliggende visie aan het beleid ten grondslag ligt. De discussiepunten voor de PvdA zijn de subsidie voor De Zaak, de winkels van Raad en Daad, een drietal huisvestingsubsidies en Libertas. Mevrouw Karsch zou ook graag het ongevraagde advies van de Wmo-adviesraad aan de orde willen stellen. De voorzitter zegt dat er in het debat gelegenheid is onderwerpen aan de orde te stellen die een relatie hebben met het wel of niet instemmen met de begroting. Mevrouw Kerkhof gaat eerst in op de begroting voor programma 7, op het gebied van jeugd en onderwijs. D66 wil het debat voeren over de bezuiniging op gezondheidspreventieprojecten op een achttal scholen. Een van de projecten waarop bezuinigd wordt, valt onder het programma welzijn. Mevrouw Kerkhof wil ook het debat voeren over de bezuiniging op de ontwikkeling van de brede school en de verhoging van ozb voor scholen. Het laatste onderwerp wil zij meegeven aan de commissie R en R. Over de begroting op programma 9, het gebied van welzijn en zorg, zegt mevrouw Kerkhof dat de ingrepen wel pijnlijk zijn, maar niet helemaal onverwacht. Ook landelijk zijn de ontwikkelingen zichtbaar. Veel thema’s zijn al in het kader van de perspectiefnota naar voren gekomen, maar toen niet nader ingevuld. Mevrouw Kerkhof stelt wel de bezuiniging voor het gezinscentrum en de vrije hand voor Libertas ter discussie. Voor Libertas wil D66 wel wensen en bedenkingen vanuit de commissie aan het college meegeven. Zij vraagt zich af hoe de samenwerking tussen vluchtelingenorganisaties en Libertas gaat verlopen. De voorzitter vraagt mevrouw Kerkhof zich nu te beperken tot het aangeven van de discussiepunten. Mevrouw Kerkhof zegt het dan hierbij te laten. De heer Van der Luit gaat in op de begroting op het gebied van sport, cultuur en recreatie. D66 heeft bezwaar tegen de voorziene tarievenstijging van 15%. De heer Van der Luit wijst op wel negen verschillende nota’s en debatten over sport in de afgelopen jaren. D66 is geen voorstander van differentiatie in de tarieven en geeft de voorkeur aan een beperking van de stijging van de tarieven voor alle verenigingen tot 2 à 3%. De heer Van der Luit wil dat graag als discussiepunt en als onderwerp van een motie aangeven. Mevrouw Bakker zegt dat GL geschrokken is van de indruk die in de beantwoording van schriftelijke vragen gewekt wordt dat er een achterliggende visie ontbreekt bij het bepalen van bezuinigingen, vooral op het gebied van welzijn. Mevrouw Bakker zegt dat GL wel beseft dat bezuinigingen nu eenmaal pijn doen, maar zij vraagt zich af of goed overleg met de organisaties heeft plaatsgevonden. Voor GL zijn er zes bespreekpunten, namelijk de ontwikkeling van de brede school in een breed kader
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
3
met naschoolse activiteiten en cultuur op school, de bezuiniging van 100.000 euro op peuterspeelzalen in relatie tot de ontwikkeling van de kwaliteit, de verhoging van tarieven in de sportaccommodaties, de aspecten van bezuinigingen van het Rijk en van de gemeente en de verhoging van BTW en de invloed daarvan op de cultuur, participatie en emancipatie. Mevrouw Bakker noemt de bezuiniging bij De Zaak nog met name. GL is tegen bezuiniging zolang er geen nieuwe activiteit is. Mevrouw Zippro is gearriveerd. Mevrouw Gilissen zegt dat het voor VVD duidelijk is dat er keuzes gemaakt moeten worden. In veel voorstellen van het college kan mevrouw Gilissen zich wel vinden. Zij sluit zich aan bij opmerkingen over het kennelijk ontbreken van visie. VVD wil enkele discussiepunten aandragen. VVD maakt een andere keus dan de in de begroting opgenomen structurele bijdrage aan het LAKtheater. Mevrouw Gilissen zegt dat zij uit de informatie opmaakt dat het om een langjarige, structurele bijdrage gaat en dat randvoorwaarden daarbij ontbreken. Het onderwerp van de grondexploitatie bij De Nobel en het intrekken van de subsidie voor Halt is voor VVD een discussiepunt. Mevrouw Gilissen heeft begrepen dat Halt haar activiteiten op het gebied van voorlichting in het eerste half jaar van 2011 zou kunnen voortzetten met een kleine subsidie van 15.000 euro. VVD is ook voorstander van het continueren van de aanpak van overgewicht en verbetering van de leefstijl van jongeren, bijvoorbeeld door Leiden te kwalificeren als Joggemeente. VVD zet in samenwerking met andere partijen in op het behoud van de veegploeg, bijvoorbeeld in samenhang met het project Schoon en Veilig van de commissie L en B. Ook de discussiepunten op het gebied van sport hebben de belangstelling van mevrouw Gilissen. De heer Van Breukelen zegt de voorkeur te geven aan de oude werkwijze. SLO is tevreden dat de ontwikkeling van de brede school geschrapt wordt. Op het gebied van programma 7 zegt de heer Van Breukelen dat SLO bezorgd is over het portretteren van de jeugd in de media in het kader van politiebeleid en uitgaan. Over programma 8 zegt de heer Van Breukelen dat hij het staken van het plan voor het Huis van de Sport graag aan de orde wil stellen. De heer Keereweer reageert daarop en de voorzitter geeft aan dat het onderwerp Huis van de Sport apart geagendeerd wordt. De heer Van Breukelen vervolgt zijn betoog. De regionale afstemming op het gebied van de taakstelling voor sportvoorzieningen is voor hem niet duidelijk. Op het gebied van cultuur signaleert hij dat 80% van het cultuurbudget wordt besteed aan 20% van de gebruikers. De huidige situatie zou kans geven nieuwe keuzes te maken. SLO is voorstander van het hanteren van ‘last in, first out’ bij het bepalen van bezuinigingen. SLO ziet bezuinigingsmogelijkheden bij de topsportcoördinator en de cultuurmakelaar. SLO vindt dat de bijdrage in de exploitatie van de Pieterskerk gestaakt moet worden en vraagt zich af waar het terugverdienen van de fusie tussen de Schouwburg en de Stadsgehoorzaal zichtbaar is. De voorzitter geeft aan dat het bij deze standpuntenronde gaat om de relatie met de begroting en het noemen van discussiepunten en maant de heer Van Breukelen zich daartoe te beperken. De heer Van Breukelen rondt zijn bijdrage af. In programma 9 zijn voor SLO de taakstellingen bij buurthuizen, vrijwilligerssteunpunten en de griffie discussiepunten. Mevrouw De Bakker zegt dat ook SP beseft dat de te maken keuzes pijn met zich meebrengen. SP is blij dat in de huidige voorstellen de jeugd zoveel mogelijk ontzien wordt. Voor SP is de leidraad dat de meest zwakke groepen worden ontzien. Zij hoopt op steun van andere fracties om andere prioriteiten te stellen. Mevrouw De Bakker ziet discussiepunten in de bezuinigingen op Cultuur op School, Raad en Daad, zak- en kleedgeld bij STUF, en huisvestingsubsidies voor HTIB, PLV en andere organisaties. SP vindt dat een nieuwe financieringssystematiek betrokken moet worden bij de vast te stellen sociale structuurvisie en de nieuwe welzijnnota. SP stelt voor om voor gezondheidspreventieprojecten aan te sluiten bij landelijke projecten. SP sluit aan bij de suggestie van VVD om Leiden als Joggemeente te kwalificeren. Op het gebied van cultuur stelt SP voor om 10% te korten op de directe en indirecte kosten van het evenementenbeleid.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
4
Op het gebied van sport roept mevrouw De Bakker nogmaals de nota Tarieven in beeld in herinnering. SP meent dat met meer visie gekeken moet worden naar het verhogen van tarieven en niet zonder meer 10% verhoging door te voeren. Mevrouw De Bakker is kritisch over de verhoging van toegangsprijzen van podia. Zij is positief over de plannen van Libertas om in vier jaar tijd de 500.000 euro bezuiniging te realiseren. Zij denkt dat er niet vooraf kaders gesteld moeten worden, maar dat het vertrouwen gegeven moet worden. Mevrouw Schaap zegt dat CU na de beantwoording van de schriftelijke vragen nog steeds de indruk heeft niet voldoende inzicht te hebben gekregen om goed onderbouwde keuzes te maken. CU wil de keuzes vanuit haar christelijke sociale visie maken. Veel discussiepunten zijn al genoemd. Over de taakstelling op het gebied van welzijn hecht CU aan het ontzien van de kwetsbare groepen. CU is geen voorstander van bezuiniging op vrijwilligers. Zij hoopt op meer informatie om te bepalen of de CU daarover een motie wil indienen. De Zaak is ook voor CU een discussiepunt. Op het gebied van sport is de huurachterstand van verschillende sportorganisaties een onderwerp om bij de bespreking over de tarievenverhoging te betrekken. Mevrouw Schaap heeft nog geen antwoord gekregen op vragen daarover. CU ziet ook discussiepunten in de mogelijke bezuiniging bij de sleutelfestivals, het LAKtheater en De Nobel. Mevrouw Schaap wil graag meer informatie over de in de begroting opgenomen vrij besteedbare ruimte van 20%. De voorzitter vraagt om een uitleg van de opmerking over bezuiniging op vrijwilligers. Mevrouw Schaap zegt dat Libertas bij het inspreken heeft aangegeven dat de vrijwilligers van iDOE ontzien worden. Mevrouw Schaap wil daar graag een bevestiging van, omdat het anders het onderwerp van een motie van CU zou zijn. Mevrouw Van Sandick uit waardering voor het college en de voorstellen die gedaan worden om de taakstelling te realiseren. Mevrouw Van Sandick zegt dat CDA uitgaat van het vinden van oplossingen in de eigen discipline. Voor CDA zijn de bezuinigingen van Libertas een discussiepunt. CDA maakt geen bezwaar tegen sluiting van De Zaak als daar andere oplossingen voor zijn. Mevrouw Van Sandick noemt het onderwerp als discussiepunt. CDA hecht aan het behouden van de activiteiten van iDOE en het gezinscentrum. CDA is geen voorstander van de voorgenomen tarievenverhoging op het gebied van sport en zou een plafond willen vaststellen. CDA denkt aan moties over de mogelijke samenwerking in het kader van Wmo op het gebied van stages, reclame in zwembaden en de rol van de medewerkers van de gemeente bij openstelling van de accommodatie. Mevrouw Van Sandick wil graag meer informatie over de gezondheidsprojecten. Mevrouw Van Sandick wil graag uitsluitsel over het oplossen van de problemen van de middelbare scholen met de accommodatie in de Burgemeesterswijk. Zij wil, net als PvdA, ook graag de voorstellen van de Wmo-adviesraad in de discussie betrekken en, net als CU, het thema vrijwilligers en mantelzorgers bespreken. Als extra onderwerp noemt mevrouw Van Sandick de uitvoering van de nota Wonen, winkelen, welzijn en zorg. Op het gebied van sport ziet CDA uit naar het sportaccommodatieplan. CDA ziet op het gebied van onderwijs nog een probleem bij de schooluitval, vooral bij het ROC. De heer Soekhoe zegt dat de antwoorden op de schriftelijke vragen ook voor LL niet bevredigend waren. Voor LL zijn de voorgestelde bezuinigingen op het gebied van cultuur aanvaardbaar. LL is wel kritisch over de bezuinigingen op jeugd, welzijn, sport, recreatie en ouderen. De heer Soekhoe zegt het te betreuren dat het Huis van de Sport niet doorgaat en dat er veel tijd en moeite in gestoken is. Het is voor LL onbegrijpelijk dat het Huis van de Sport met een pennenstreek vervalt. De heer Keereweer interrumpeert om aan te geven dat die discussie op de geëigende plaats gevoerd moet worden. De voorzitter vraagt de heer Soekhoe zich te beperken tot onderwerpen in relatie tot de begroting. De heer Soekhoe vervolgt zijn betoog en zegt dat hij hoopt dat er nu geld is voor het verbeteren van de bestaande sportaccommodaties en dat de bezuinigingen niet ten laste van de sportverenigingen mogen komen. De heer Soekhoe wacht moties en amendementen van de andere partijen af om daarbij aan te sluiten. De discussiepunten zijn voor LL de al eerder genoemde tarievenstijging en de bezuiniging op winkels van Raad en Daad.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
5
De heer De Vos zegt dat de PvdD de bezuinigingen op welzijn, sport en cultuur ervaart als bezuiniging op de smaakmakers van de samenleving. De heer De Vos heeft de indruk dat er niet of nauwelijks overleg is geweest met de organisaties die met de bezuinigingen geconfronteerd worden. De heer De Vos heeft gekeken naar de problemen die als gevolg van de bezuinigingen ontstaan. De heer De Vos belicht enkele onderwerpen uit de lange lijst. De PvdD ziet als discussiepunten de bezuiniging op HALT, de veegploeg en het ruimte geven aan Libertas. De PvdD is geen voorstander van een egalitaire verhoging van tarieven. Er is een voorkeur voor differentiatie in de tarieven. De voorzitter schorst de vergadering voor een paar minuten om in overleg met de griffier de bespreekpunten te clusteren. De voorzitter heropent de vergadering. De voorzitter stelt voor eerst de discussiepunten op het gebied van cultuur aan de orde te stellen. Het gaat daarbij om de onderwerpen Cultuur op School, het LAKtheater en De Nobel, de Pieterskerk en Scheltema. De voorzitter zegt dat ook het college bij de discussie betrokken is. Hij geeft het woord als eerste aan de heer Keereweer. De heer Keereweer zegt dat voor PvdA centraal staat dat er goede culturele voorzieningen zijn, maar ook dat die voorzieningen over tien tot twintig jaar nog bezocht worden. De heer Keereweer denkt dat een taakstelling beter kan worden opgelegd aan culturele instellingen zoals het LAKtheater dan het bezuinigen op Cultuur op School. Mevrouw De Bakker zegt dat SP de voorkeur geeft aan bezuinigingen van 10% op het evenementenbeleid om Cultuur op School per 2013 te behouden. Mevrouw De Bakker vraagt wat de andere leden van de commissie daarvan vinden. Mevrouw Van Sandick zegt dat de scholen de mogelijkheden hebben zelf invulling te geven aan cultuur, vanuit de middelen die daarvoor bedoeld zijn in de ‘lump sum’. De heer Van der Luit zegt dat D66 het wel een goede suggestie vindt om te bezuinigen op evenementen. De heer Van der Luit denkt daarbij vooral aan grote evenementen die financieel een debacle zijn geweest, zoals het Rembrandt-jaar en het Pilgrim-jaar. Mevrouw Schaap zegt dat CU zich aansluit bij de opmerking van CDA over de verantwoordelijkheid van de scholen. Zij stelt voor het onderwerp mee te nemen in de cultuurvisie en dat de commissie er dan in dat kader uitspraken over kan doen. Mevrouw De Bakker reageert dat het wel belangrijk is om nu in het kader van de begroting keuzes te maken. Anders is Cultuur op School al wegbezuinigd. Mevrouw De Bakker vraagt of D66 een motie over een bezuiniging van 10% op het evenementenbeleid wil steunen. De invulling van die 10% kan later aan de orde komen. Mevrouw De Bakker vindt het ook belangrijk kritisch te kijken naar evenementen in de stad. De heer Keereweer reageert dat als eerst de indirecte kosten op het gebied van schoonmaken en veiligheid van het evenementenbeleid worden doorbelast, er dan in feite van vestzakbroekzak sprake is. De heer Keereweer vindt het prima als het onderwerp cultuur op scholen wordt meegenomen in de Cultuurnota, maar als er nu een taakstelling wordt opgelegd aan Cultuur op School is de kennis en organisatie dan al verdwenen. Wethouder De Haan zegt dat het bezuinigingen op Cultuur op School inderdaad pijnlijk is omdat het een leuk programma is. De wethouder zegt dat de reden dat niet is gekozen voor het bezuinigen op evenementen is, dat er altijd indirecte kosten zijn, bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid. De organisaties kunnen die kosten niet dragen. De wethouder zegt dat het budget voor evenementen nu maar 105.000 euro bedraagt. De grote evenementen zijn altijd apart gefinancierd. Met evenementen wordt veel publiek naar Leiden getrokken en dat is een doelstelling van het college. Mevrouw De Bakker zegt dat volgens haar informatie de directe middelen voor evenementen 270.000 euro bedragen. Dat is ruim 100.000 euro meer. Zij begrijpt wel dat de indirecte kosten rond evenementen niet altijd aan de organisatoren in rekening gebracht kunnen worden. SP heeft wel de indruk dat economie en toerisme bij de bezuinigingen buiten schot blijven.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
6
De heer Van der Luit geeft aan het antwoord van de wethouder over de indirecte kosten wel te begrijpen. Hij is echter van mening dat het wel om gemeenschapsgeld gaat. Wethouder De Haan zegt dat gekozen is voor bezuiniging op Cultuur op School omdat de scholen vrij zijn om zelf invulling te geven aan cultuur, vanuit de ‘lump sum’. De wethouder heeft ervoor gekozen de actieve cultuuractiviteiten te ontzien, zoals jeugdtheater, muziekscholen en Museum op School. Hij zegt dat er door het LAKtheater en de Schouwburg veel activiteiten voor scholen georganiseerd worden. De wethouder zegt dat als de indirecte kosten voor evenementen worden doorbelast, dat het einde zal betekenen voor veel evenementen. Mevrouw Gilissen zegt dat zij het wegvallen van evenementen dan wel graag op papier uitgewerkt zou willen zien. Zij brengt als mogelijke bezuiniging in om een einde te maken aan de autoloze zondag. De wethouder reageert dat die volgens hem al in de lijst staat. De wethouder zegt dat het om veel meer dan alleen de subsidie gaat. De kosten van het stedelijk beheer zijn daar bijvoorbeeld niet bij inbegrepen. Hij zegt dat een brief over de indirecte kosten van evenementen in de commissie binnenkort geagendeerd wordt. Veel evenementen bestaan bij de gratie van de indirecte kosten. De voorzitter geeft aan dat er sprake is van twee amendementen, met een gelijk doel maar een verschillende dekking. De voorzitter herinnert eraan dat het gaat om argumenten om een beslissing te kunnen nemen. Mevrouw De Bakker interrumpeert dat SP er niet op uit is om evenementen weg te snijden maar om 10% te bezuinigen. Zij heeft er moeite mee dat de wethouder dat verband legt. De voorzitter zegt dat mevrouw De Bakker desgewenst een amendement kan indienen. De heer Keereweer wil nog een element inbrengen. Hij verbaast zich dat het LAKtheater ruime subsidie krijgt. Hij vraagt zich af of de scholen wel in het theater zullen blijven komen. De wethouder zegt dat de middelen voor het LAKtheater gebaseerd zijn op gedegen onderzoek naar de exploitatie in het proces naar voorlopige zelfstandigheid in de toekomst. Er is scherp onderhandeld met de universiteit. Er worden prestatieafspraken met het LAKtheater en een uitvoeringsovereenkomst gemaakt. Een taakinstelling van 90.000 euro in de exploitatie is daar nu niet mogelijk. De heer Van Heuven zegt dat de argumentatie van PvdA ook omgedraaid kan worden, dat Cultuur op School behouden blijft, maar er geen LAKtheater is om naartoe te gaan. Hij vraagt of het mogelijk is alle taakstellingen ten goede te laten komen aan Cultuur op School. De heer Keereweer zegt dat de opbrengsten uit die taakstellingen al een andere bestemming hebben. Hij zegt dat een bezuiniging bij het LAKtheater pas per 2013 aan de orde zou zijn. Wethouder De Haan geeft aan er nu niet teveel over te willen zeggen. De aandacht is nu gericht op het eerst ontvlechten en verzelfstandigen van het LAKtheater. In een later stadium komt de samenwerking met de Stadsschouwburg en de Stadsgehoorzaal aan de orde. Het inboeken van de voordelen van de taakstellingen ten gunste van Cultuur op School acht de wethouder niet verstandig. De scholen hebben mogelijkheden meer activiteiten op het gebied van cultuur te ontplooien. Mevrouw Schaap vraagt de wethouder om een reactie op het idee dat Cultuur op School wordt opgenomen in de cultuurvisie. Wethouder De Haan zegt dat er bewust voor gekozen is om niet de kaasschaafmethode te hanteren. Het college maakt scherpe keuzes. De keus is gemaakt om de meest actieve vormen van cultuureducatie te behouden. De kennis en ervaring van de bij Cultuur op School betrokkenen gaat inderdaad wel verloren.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
7
Mevrouw Kerkhof vraagt hoeveel tijd er voor elk discussiepunt wordt uitgetrokken. De voorzitter zegt dat het een dilemma is. Hij vindt het belangrijk dat alle leden die dat willen de gelegenheid krijgen het woord te voeren over de discussiepunten. Mevrouw Kerkhof stelt voor het aantal onderwerpen over de tijd te verdelen. De voorzitter stelt voor om voor de vier geclusterde thema’s twintig minuten per cluster te besteden. De voorzitter zegt dat de partijen het niet eens zullen worden en dat het daar ook niet om gaat. Het gaat om het naar voren brengen van standpunten en het maken van keuzes. Mevrouw De Bakker stelt voor om maximaal twee interrupties per fractie per onderwerp af te spreken. De voorzitter zegt dat het hier niet om interrupties gaat, maar om het debat in de commissie. De voorzitter juicht zelfdiscipline van de leden van de commissie toe. De voorzitter vraagt de heer Van Breukelen om zijn voorstel over de Pieterskerk. De heer Van Breukelen zegt dat SLO voorstander is van het laten vervallen van de jaarlijkse bijdrage van 339.000 euro aan de Pieterskerk, en dat er daarnaast een keus gemaakt wordt tussen Scheltema en De Nobel, of De Nobel, het LAKtheater of Scheltema. De heer Van Breukelen zegt dat deze organisaties veel kosten en te weinig bijdragen aan de basiscultuur. De voorzitter vraagt of de heer Van Breukelen voornemens is een motie in te dienen. De heer Van Breukelen bevestigt dat. Het voorstel van SLO zal zijn om de bijdrage aan Scheltema te staken en door te gaan met De Nobel en het LAKtheater. De voorzitter heeft de indruk dat er niet veel steun voor het voorstel is. De heer Van der Luit stelt voor dat SLO de motie of het amendement rondstuurt en dat de partijen dan kunnen bepalen of zij de motie willen steunen. De voorzitter vindt dat een goed voorstel. Mevrouw De Bakker zegt dat SP ook van plan is om een motie in te dienen, over een taakstelling van 10% op de bijdrage aan evenementen, inclusief die aan grote evenementen, ten gunste van Cultuur op School. De heer Keereweer zegt dat PvdA ook aan een motie denkt, over schooleducatie. Mevrouw Gilissen zou graag eerst antwoord hebben op haar vragen over grondexploitatie bij De Nobel. Zij vraagt of de kosten van de grondexploitatie in de 600.000 euro in de begroting inbegrepen zijn. Wethouder De Haan zegt dat de kosten van grondexploitatie niet in het bedrag inbegrepen zijn. Dat was ook niet afgesproken. De grondexploitatie voor de locatie is als zelfstandig onderbouwde post in het PRIL verwerkt. Mevrouw Van Sandick vraagt een reactie van het college op de suggestie de subsidie voor Scheltema te staken. Wethouder De Haan zegt het staken van de subsidie aan Scheltema onverstandig te vinden. Scheltema is een van de netto betalers aan de gemeente. Het beeld wat wordt opgeroepen is niet juist. Als de subsidie wordt weggestreept tegen de huurbetaling komt Scheltema, in tegenstelling tot de meeste andere organisaties, naar voren als betalend aan de gemeente. De voorzitter zegt dat de reactie van het college geen relatie heeft met het standpunt over de begroting. De reactie van het college op de eventuele motie komt in de raadsvergadering aan de orde. Mevrouw Schaap zegt dat CU een motie overweegt over een bezuiniging op de financiering van sleutelfestivals. Mevrouw Bakker van GL neemt weer de plaats in van de heer Van Heuven.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
8
De heer Van Breukelen zegt nog te willen reageren op de opmerking van de wethouder. De voorzitter zegt dat daar nu geen gelegenheid voor is. De voorzitter stelt het onderwerp sport aan de orde en vraagt de leden van de commissie in te gaan op de verhoging van tarieven. De heer Van der Luit zegt dat D66 bezwaar maakt tegen de aangekondigde verhoging van tarieven. De eerder genoemde 15% is al 10% geworden. De heer Van der Luit citeert uit de informatie bij de begroting, over de goede bedoelingen van de gemeente. Hij vindt dat de elf voorgaande sportnota’s andere verwachtingen hebben gewekt. De heer Van der Luit zegt het beschamend te vinden. De plannen voor het Huis van de Sport hebben geleid tot achterstallig onderhoud van de bestaande voorzieningen. De middelen voor de taakstelling moeten daar gezocht worden. D66 vindt dat de maximale verhoging van tarieven, ongedifferentieerd, tot 2 à 3% beperkt moet blijven. Mevrouw De Bakker herinnert aan de nota Tarieven in Beeld. SP vindt dat te lang niet naar het tarievenstelsel gekeken is. Het dekkingspercentage is slechts 36% en de onderlinge verschillen zijn groot. Bij zwembaden is het dekkingspercentage hoog. Mevrouw De Bakker zegt dat SP waarde hecht aan het door het college toegezegde uitgangspunt van redelijkheid en betaalbaarheid. Zij vraagt of de wethouder kan kijken naar een systeemwijziging. De heer Keereweer vraagt waar de dekking zit van het voorstel van D66. De PvdA heeft voorgesteld de middelen te vinden in het programma voor de intensivering van de binnenstad. De heer Van der Luit zegt dat hij een motie zal schrijven. Het gaat om het resultaat. De heer Van Breukelen geeft aan dat de dekking gevonden kan worden in het laten vervallen van de functie van topsportcoördinator. De heer Keereweer reageert dat het resultaat daarvan pas in 2013 effect heeft en vraagt hoe de heer Van Breukelen de dekking dan in de tussentijd wil invullen. Mevrouw Van Sandick zegt dat het CDA voorstelt om de tarieven in elk geval niet boven de 100% te laten uitkomen. Zij zegt dat de gemeente dat ook niet moet willen. De voorzitter vraagt of het college wil reageren. Wethouder De Wit zegt dat er op het gebied van sport geen lange lijst met subsidies is. Er zijn twee mogelijkheden. De inkomsten gaan omhoog, of de uitgaven gaan omlaag. Daarom is gekozen voor de tariefverhoging van 10% over de hele linie. De wethouder zegt dat de gedachte is geweest dat het beter in een keer doorgevoerd kan worden, dan elk jaar een beetje. Over de differentiatie zegt de wethouder dat het dekkingspercentage een indirecte subsidie is. Het systeem is niet altijd even eenduidig of transparant en iedere keuze is arbitrair. Ook een systeemwijziging, met een andere verdeelsleutel, zal ongelijkheid met zich meebrengen. De heer Keereweer zegt het toch een asociaal voorstel te vinden. Hij zegt dat de heer Van der Luit ook al gezegd heeft dat er veel beloofd is. Er wordt nu geld gezocht dat er niet is. De heer Keereweer zegt dat de wethouder meer zou moeten bevechten in het college. Mevrouw Schaap wil graag meer informatie over de relatie met sportverenigingen met achterstand in huurbetaling. De wethouder zegt toe meer te zullen bevechten in het college. De wethouder legt uit dat de taakstelling 180.000 euro is. Met het realiseren van de voorgestelde tariefstijging van 10% is het resultaat 256.000 euro. Een iets lager percentage van de tariefstijging zou wel mogelijk zijn. Over de achterstand in huurbetaling zegt de wethouder dat de verwachting is dat de achterstand niet door alle verenigingen helemaal ingelopen zal worden.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
9
De heer Van der Luit reageert op de opmerking van de heer Van Breukelen over het laten vervallen van de topsportcoördinator. Hij herinnert eraan dat er jaren voor gevochten is. Hij meent dat de relatie met de combinatiefuncties juist positief is. Mevrouw Van Sandick zegt dat het door de wethouder genoemde onderscheid in tariefstijging gevaarlijk klinkt. Het zou kunnen leiden tot willekeur. Mevrouw Gilissen vraagt of zij goed begrepen heeft dat het gaat om een eenmalige stijging van 10% en dat er daarna geen tariefstijgingen meer komen. Wethouder De Wit zegt dat na de tariefstijging van 10% verder alleen de normaal gebruikelijke verhogingen opgelegd zullen worden. De wethouder houdt vast aan de 10% voor alle organisaties. Een iets lager percentage zou wel kunnen. Zijn eerdere opmerking was anders bedoeld. De voorzitter vraagt of alle partijen van plan zijn wijzigingsvoorstellen te doen. Mevrouw De Bakker vraagt, om een motie te voorkomen, of de wethouder sommige – minder daadkrachtige - verenigingen kan ontzien. Wethouder De Wit raadt een ander stelsel af. De wethouder erkent dat er kritiek op het huidige systeem kan zijn, maar dat een systeemwijziging tot nog meer onvrede zal leiden. De wethouder zegt dat hij open staat voor overleg over verzelfstandiging van tennisverenigingen die boven de 100% dekking uitkomen. Twee tennisverenigingen zijn al verzelfstandigd. Mevrouw De Bakker vindt dat zij geen antwoord op haar vraag heeft gekregen over de kaders voor het ontzien van verenigingen. De wethouder herhaalt dat hij het huidige systeem handhaaft en dat de 10% tariefstijging voor alle verenigingen geldt. Er is geen sprake van differentiatie. De voorzitter stelt vast dat er wel zeven moties en amendementen zijn aangekondigd. Hij roept de leden van de commissie op de moties en amendementen onderling uit te wisselen. De heer Van der Luit geeft nog aan het niet realistisch te vinden om goed te bepalen welke verenigingen uitgezonderd worden. Hij stelt dat het in elk geval niet op basis van achterstand in huurbetaling bepaald moet worden. De wethouder zegt dat hij dat ook niet van plan is. Mevrouw Gilissen vraagt waarom de 10% in een jaar wordt doorgevoerd, en niet wordt uitgesmeerd over meerdere jaren. De wethouder zegt dat de begroting 2011 sluitend gemaakt moet worden. Hij realiseert zich goed dat het bij de sportverenigingen pijn zal doen, maar dat het beter is dat in een keer te doen. De voorzitter rond de bespreking van het onderwerp sport af. Hij roept de leden van de commissie op om de moties en amendementen snel rond te sturen. De voorzitter stelt het onderwerp onderwijs aan de orde, en dan in het bijzonder de brede school, de ozb en gezondheidspreventie. Mevrouw Bakker mist in de opsomming de peuterspeelzalen en naschoolse activiteiten. Zij vraagt waarom het budget voor ontwikkeling van brede scholen verdwijnt in relatie tot de ambitie van het college om daarin te investeren. Wethouder De Wit legt uit dat er in het Palet is voorgesteld om deze post ontwikkeling bij de coördinatie van activiteiten te stoppen. Als er initiatieven zijn voor nieuwe brede scholen, is er wel voldoende budget. Er wordt ingezet op het handhaven van wat opgebouwd is. Er is nu ook geen vraag naar ontwikkeling en de schoolbesturen hebben aangegeven die vragen ook niet te verwachten.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
10
Mevrouw Bakker zegt het jammer te vinden dat andere scholen dan geen brede school kunnen worden. GL is van plan een voorstel te doen om het verschralen van het aanbod van naschoolse opvang, Cultuur op School en combinatiefuncties te voorkomen. Mevrouw Kerkhof zegt dat de wethouder heeft uitgelegd dat de faciliteiten voor de ontwikkeling van meer brede scholen wel beschikbaar blijven. Mevrouw Kerkhof zegt dat D66 daarom geen amendement zal indienen. Mevrouw Van Sandick zegt dat CDA het voorstel van GL ook niet zal steunen. De verantwoordelijkheid ligt bij de scholen en niet bij de gemeente. Het concept is bekend. Mevrouw Van Sandick zegt dat zij van mening is dat de huidige gang van zaken goed is. Mevrouw Bakker zegt dat GL minder kansen ziet. De voorzitter zegt dat mevrouw Bakker een voorstel kan rondsturen. De discussie was helder. De voorzitter stelt het onderwerp gezondheidspreventie aan de orde. Mevrouw Gilissen zegt blij te zijn met het antwoord van de wethouder op de gestelde vragen en het omarmen van initiatieven over jongeren op gezond gewicht en de kwalificatie van Leiden als Joggemeente. Zij zal een voorstel indienen. De voorzitter vraagt of mevrouw Kerkhof een onderwerp in relatie tot het onderwijs heeft aangegeven. Mevrouw Kerkhof legt uit dat zij als discussiepunt had ingebracht dat zij van gedachten wil wisselen over het stoppen met activiteiten in de wijk en het starten van activiteiten op het gebied van gezondheidsbevordering op scholen. Wethouder Van Gelderen legt uit dat alle programma’s Gezonde School op scholen beschikbaar zijn. Daarnaast waren er extra activiteiten in de wijken en op scholen en daar wordt nu op bezuinigd. Mevrouw Van Sandick pleit voor de voor die activiteiten benodigde gymzalen. De voorzitter noemt als onderwerp nog de aandacht voor jeugd in de media. Hij vraagt of de heer Van Breukelen daarover een voorstel wil indienen. De heer Van Breukelen zegt dat het lastig is om het onderwerp concreet te formuleren in relatie tot de begroting. De voorzitter noemt als onderwerp nog de stijging van ozb-lasten. Hij vraagt of mevrouw Kerkhof een voorstel wil indienen. Mevrouw Kerkhof zegt dat zij het onderwerp in de commissie R en R aan de orde zal stellen. Zij zegt dat zij graag nog wil reageren op het onderwerp gezondheidspreventie. De voorzitter zegt dat daar later nog gelegenheid voor is. De voorzitter noemt nog het onderwerp van de peuterspeelzalen en de naschoolse opvang. Mevrouw Bakker heeft moeite met de voorgenomen bezuiniging van 100.000 euro op de peuterspeelzalen in relatie tot de gevraagde kwaliteitsverbetering en bredere toegankelijkheid. Wethouder De Wit legt uit dat daar geld voor beschikbaar was, maar dat er sprake was van onderuitputting. Deze bezuiniging van 100.000 euro is eenmalig en zonder nadeel voor de peuterspeelzalen. De wethouder zal een voorstel voor het inzetten van Rijksmiddelen nog in de commissie aan de orde stellen. Mevrouw Van Sandick vraagt naar de stand van zaken in de Burgemeesterswijk. Zij vraagt of de wethouder contact heeft gehad met de middelbare scholen en welke oplossing gevonden is. De voorzitter geeft aan de relatie met de begroting te missen.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
11
Wethouder De Wit zegt dat er contact is geweest en dat er volgende week een bespreking over het onderwerp is. De voorzitter sluit de behandeling van het thema onderwijs af. Het volgende onderwerp is de subsidies. De voorzitter verwacht veel moties en amendementen. Er is nog ongeveer een half uur tijd. Mevrouw Kerkhof stelt voor de onderwerpen die het vaakst genoemd zijn te bespreken. De heer Van Breukelen zegt dat als de wethouder de 20.000 euro voor De Zaak toezegt, dat onderwerp van de lijst af kan. De voorzitter zegt dat het zo niet werkt. Mevrouw De Bakker stelt voor het college te vragen eerst te reageren op de voorstellen van de commissie. Mevrouw Van Sandick vraagt zich af of alle voorstellen duidelijk zijn. Wethouder Van Gelderen gaat in op enkele genoemde onderwerpen. Zij heeft alle onderwerpen gehoord, maar niet altijd concrete voorstellen. De wethouder zegt dat het haar raakt dat besluiten zijn gepresenteerd waarbij visie gemist wordt. Zij zegt dat er wel degelijk een visie achter de moeilijke keuzes schuilt. Kort en krachtig komt het neer op het ontzien van kwetsbare groepen, jeugd en ouderen en het zoveel mogelijk in stand houden van een basisstructuur. De wethouder probeert zorg en welzijn te stroomlijnen en versnippering, ineffectief gebruik van ruimtes en ineffectieve interventies te voorkomen. Zij zou liever gestart zijn met een sociale structuurvisie. Over het onderwerp De Zaak zegt de wethouder dat niet bezuinigd wordt op dagbesteding van de doelgroep, maar dat wel iets aan de organisatie, de hoge personeellasten en kosten van huisvesting gedaan wordt. De Zaak is ingericht om een opstap voor de doelgroep te vormen naar een andere dagbesteding. Op vragen over in hoeveel gevallen daar resultaat mee bereikt wordt, heeft de wethouder geen antwoord gekregen. Er wordt nu geld vrijgemaakt voor andere organisaties om de doelgroep wel het perspectief te bieden. Mevrouw Karsch zegt dat de leden van de raad niet aan de andere kant staan. Zij zegt beducht te zijn voor het realiseren van bezuinigingen per 1 januari 2011 en het gevaar dat het niet doorbreken van de keten met andere organisaties niet voor die datum gerealiseerd kan worden. Wethouder Van Gelderen zegt dat daar goed naar gekeken zal worden. Zij is in overleg met Brijder om te bepalen of het kan en hoe. Er wordt al naar het gebruik van de ruimte en de bezuinigingen gekeken. De Brijder heeft wel mogelijkheden medewerkers in de eigen organisatie te herplaatsen. Mevrouw Bakker geeft aan moeite te hebben met het uitgangspunt oude schoenen weg te gooien als er nog geen nieuwe zijn. Zij kan haast niet geloven dat het mogelijk is om per januari 2011 een nieuw programma te starten. De wethouder zegt dat zij om de tafel zit met de betrokken organisaties. Er is geld over. Het gaat om het besteden daarvan. De Zaak ontvangt nog wel 400.000 euro. Mevrouw Van Sandick zegt dat zij vertrouwen heeft in de wethouder. Zij is geschrokken van de inbreng van De Brijder. Zij had de indruk dat de organisatie geen begrip heeft voor de bezuiniging en weinig begrip voor de cliënten. CDA steunt de wethouder. Mevrouw Kerkhof heeft de wethouder horen zeggen dat de dagbesteding blijft. Zij vraagt hoe het zit met de veegploeg. De wethouder zegt dat het om een goede activiteit gaat. Hoe de bezuiniging van 20.000 euro in de begroting terecht is gekomen, is nog niet helemaal duidelijk. Het geld van de gemeente is voor de vergoeding aan de deelnemers. De veegploeg krijgt een plaats in de dagbesteding. De wethouder kan het nog niet concreet invullen. Mevrouw Kerkhof zegt dat D66 blij is dat de wethouder mogelijkheden ziet de veegploeg te continueren. Zij vraagt of de middelen van de AWBZ voor het personeel en het apparaat niet ten goede kunnen komen aan de deelnemers.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
12
De wethouder zegt dat het waarschijnlijk niet toegestaan is. Om die reden is eerder het onderscheid tussen begeleiding en betaling aan deelnemers gemaakt. De wethouder zal breed naar oplossingen zoeken. Mevrouw Gilissen zegt dat VVD samen met GL in een andere commissie aandacht zal vragen voor een oplossing in het kader van Schoon en Veilig. Mevrouw Schaap vraagt een toelichting van de wethouder op de bezuinigingen op vrijwilligersorganisaties. De wethouder zegt het jammer te vinden dat er geen gelegenheid is voor discussie. Zij gaat in op de bezuiniging bij Libertas. Libertas heeft zelf voorstellen gedaan niet op vrijwilligerswerk te bezuinigen. De wethouder is van mening dat aan organisaties die meedenken, die de bezuinigingen accepteren, maar wel aangeven samen naar oplossingen te willen zoeken, tegemoetgekomen moet worden. De wethouder zegt dat er niet bezuinigd zal worden op het vrijwilligerswerk van iDOE. De reactie van de commissie is daarbij wel relevant. Mevrouw Kerkhof zegt dat D66 het positief vindt dat de wethouder met de partijen in de stad de bezuinigingen invult. Zij vindt dat de commissie daarbij wel wensen en bedenkingen aan het college moet aangeven. Mevrouw Kerkhof vindt bijvoorbeeld dat festivals minder kosten met zich mee moeten brengen ten gunste van andere, kleine, activiteiten. Mevrouw Karsch vraagt of er kaders worden meegegeven aan Libertas, met name de kaders die eerder door de raad zijn vastgesteld. De wethouder legt uit dat de bestaande kaders het uitgangspunt vormen. Daarnaast komen er nieuwe kaders die nog in ontwikkeling zijn, bijvoorbeeld in de structuurvisie. Welzijn nieuwe stijl vormt ook een belangrijk nieuw kader voor het welzijnswerk. Mevrouw Van Sandick zegt dat CDA voorstander is van het meer inhoud geven aan vrijwilligerswerk van iDOE, bijvoorbeeld met maatschappelijke stages. CDA steunt het voorstel over Libertas. Als de wethouder licht ziet in het voorstel hoort mevrouw Van Sandick dat graag. Wethouder Van Gelderen zegt dat er niet bezuinigd zal worden op vrijwilligerswerk of de bemiddeling op het gebied van maatschappelijke stages. De voorzitter zegt dat er gezien de tijd nu naar een afronding toegewerkt moet worden. Mevrouw De Bakker zegt dat zij over twee onderwerpen graag nog de reactie van het college wil horen. Het gaat om de vraag of er op het gebied van preventieve gezondheidsprojecten aansluiting wordt gezocht met landelijke activiteiten en om de vraag of er naar een nieuwe financieringsstructuur wordt gekeken voor de buurthuizen en het buurtopbouwwerk. Wethouder Van Gelderen zegt dat er inderdaad aansluiting wordt gezocht met landelijke activiteiten. De tweede vraag kan zij nu niet beantwoorden omdat zij niet weet waar mevrouw De Bakker op doelt. De voorzitter zegt het vervelend te vinden dat niet alle onderwerpen aan bod zijn gekomen. De tijd dringt. De voorzitter roept de leden van de commissie op om de vele moties en amendementen goed en tijdig voor dinsdag af te stemmen. Mevrouw De Bakker vraagt of de griffier voor clustering van de thema’s kan zorgdragen. Mevrouw Schaap vraagt wanneer de informatie dan beschikbaar is. De voorzitter zegt dat het weekend gebruikt kan worden om eerst medestanders te zoeken. De heer Van Breukelen vraagt de leden van de commissie de onderwerpen van moties en amendementen rond te sturen. De voorzitter steunt dat.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010
13
De heer Keereweer vraagt of hij goed begrepen heeft dat de bestaande, door de raad vastgestelde, kaders worden meegenomen bij Libertas. Wethouder Van Gelderen zegt dat die kaders nu het uitgangspunt zijn. De kaders uit de structuurvisie en Welzijn nieuwe stijl zullen daarbij gevoegd worden.
Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 19.55 uur.
Commissie O&S d.d. 2 november 2010