PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN
ALGEMEEN Inleiding Wij hebben een groot vermogen geïnvesteerd in de kapitaalgoederen in onze gemeente. Ook met het beheer en onderhoud van onze wegen, de openbare verlichting, de riolering en het water, het openbaar groen en onze gemeentelijke gebouwen is een grote inzet van onze middelen (personeel en financiën) gemoeid. De kapitaalgoederen zijn van groot belang voor het zo optimaal mogelijk functioneren van onze gemeente, onder meer op het gebied van de leefbaarheid, veiligheid, verkeer en vervoer en recreatie. Onderhoud en beheer is bovendien noodzakelijk om kapitaalvernietiging te voorkomen. Doelstelling van deze paragraaf is u inzicht te geven in de kaders, ontwikkelingen, onderhoudstoestand en kosten van onze kapitaalgoederen. Tevens hebben wij basisinformatie opgenomen om u inzicht te geven in de omvang van de kapitaalgoederen. Gemeentelijke kaders Beleidsstuk c.q. beheerplan Waterplan Beter op weg (scenario’s voor de toekomst van het wegbeheer) en de Onderhoudsstrategie wegen Riolering (Gemeentelijk Rioleringsplan, inclusief voortgangsnotitie) Groenbeleidsplan Openbare verlichting
Jaar
Planperiode
2005
2005-2024
2009
2009-2020
2010 2011 2011
2007-2012 2011-2014 2012-2016
Ontwikkelingen Er zijn geen algemene ontwikkelingen te melden. Bij de verschillende onderdelen zijn indien van toepassing ontwikkelingen opgenomen.
WEGEN Algemeen Ons gemeentelijk beleid is gericht op efficiënt en effectief onderhoud aan de wegen. Daarnaast willen we ons wegennet inrichten volgens de principes van Duurzaam Veilig. De uitgangspunten hebben wij verwerkt in het verbeterplan wegen “Beter op weg”. Dit plan gaat vooral in op de inrichting en kwaliteit van de wegen. Voor het systematisch onderhoud van de wegen gebruiken wij een wegbeheersysteem op basis van de onderhoud strategie wegen. De technische kwaliteit toetsen wij periodiek aan de hand van de door het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de grond-, weg- en waterbouw en de verkeerstechniek (CROW) ontwikkelde en landelijke erkende normen. Het CROW is het landelijke kennisplatform voor beheer en onderhoud in de openbare ruimte. Eén keer per drie jaar wordt alle infrastructuur in onze gemeente geïnspecteerd en beoordeeld op kwaliteitsniveau en schades. In 2010 heeft dit voor het laatst plaatsgevonden. Op basis hiervan stellen wij het meerjarenprogramma voor het onderhoud van de wegen op. Vervolgens voeren wij jaarlijks een maatregeltoets uit. De maatregeltoets is de vertaling van de theoretische planning naar de praktijk. Op basis van de maatregeltoets voeren wij het jaarlijkse onderhoudsprogramma uit. Kwaliteitsnormen De kwaliteitsnormen en onderhoudsniveaus van wegen zijn opgenomen in het verbeterplan wegen, zoals u in 2009 hebt vastgesteld.
1
Het overzicht van de huidige kwaliteit en het afgesproken scenario ziet er als volgt uit: Huidige kwaliteit Binnen de bebouwde kom Buiten de bebouwde kom HoofdWijkWonen Werken Centrum HoofdVerWonen en Werken Fietsen en Niveau en structuur ontsluiting structuur binding percelen recreëren Kwaliteit Inrichting Duurzaamheid Basis Basis Laag Basis Basis Hoog Basis Basis Basis Basis Veiligheid Hoog Basis Basis Laag Basis Hoog Laag Basis Basis Basis Comfort Basis Basis Laag Basis Basis Hoog Basis Laag Basis Basis Aanzien Basis Hoog Laag Basis Basis Hoog Basis Basis Basis Basis Onderhoud Verhardingen Basis Laag Basis Laag Basis Hoog Laag Laag Hoog Basis Bermen n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Basis Basis Basis Basis Basis Reëel scenario Niveau en Kwaliteit Inrichting Duurzaamheid Veiligheid Comfort Aanzien Onderhoud Verhardingen Bermen
Binnen de bebouwde kom HoofdWijkWonen structuur ontsluiting
Buiten de bebouwde kom
Werken Centrum
Hoofdstructuur
VerWonen en Werken Fietsen en binding percelen recreëren
Hoog Hoog Basis Hoog
Hoog Hoog Basis Hoog
Hoog Basis Laag Hoog
Basis Laag Laag Laag
Basis Hoog Hoog Hoog
Hoog Hoog Basis Basis
Hoog Hoog Basis Basis
Basis Laag Laag Laag
Basis Basis Basis Laag
Basis Basis Basis Basis
Basis n.v.t.
Basis n.v.t.
Basis n.v.t.
Basis n.v.t.
Hoog n.v.t.
Basis Basis
Basis Basis
Laag Laag
Basis Basis
Basis Basis
Toelichting Indeling wegen Hoofdstructuur Wijkontsluiting/ Verbindingen Wonen/Wonen en percelen Werken Centrum en karakteristieke wegen//Fietspaden en recreëren
De belangrijkste en grotere verbindingswegen tussen de kernen en regio. Verbindingswegen op lokaal niveau om bij wijken of stuk buitengebied te komen. Woonstraten binnen de kom en de plattelandswegen naar enkele percelen of verspreide woningen. Straten op bedrijventerreinen en wegen met (meerdere) boerderijen. Gebieden die zowel voor bewoners van de gemeente als daarbuiten (vaak) bezocht worden. Door hun voorzieningen, betekenis (onderdeel fietsnetwerk) of historie zijn ze van extra betekenis voor de gemeente.
Kwaliteitscatalogus Inrichting: Duurzaamheid Veiligheid Comfort Aanzien
Flexibel, degelijk, slijtvast Overzichtelijk, duidelijk, voorzieningen Gebruiksgemak, doorstroom Samenhang, materiaal, uiterlijk
Beheer: Verharding Bermen
Technische staat, vlakheid, schades Maaibeeld, kale plekken
Rapportcijfer Hoog (8)
Verharding is duurzaam aangelegd, ziet er goed uit en is veilig in gebruik. Het comfort is goed. Schadebeelden zijn weinig hinderlijk voor alle groepen weggebruikers. Reparaties zijn uitgevoerd zonder zichtbaar verschil in toepassen materiaal. Kans op gegronde schadeclaims is minimaal.
2
Basis (6)
Laag (4)
Verharding is degelijk aangelegd, ziet er redelijk uit. Veiligheid is slechts af en toe probleem. Openbare ruimte geeft wel veroudering en slijtage te zien. Comfortniveau is in beperkte mate hinderlijk. Schadebeelden in beperkte mate. Uitgevoerde reparaties goed zichtbaar door toepassing ander of nieuw materiaal. Weinig kans op gegronde schadeclaims. Inrichting is niet zeer duurzaam, aanzien laat te wensen over, veiligheid is niet altijd gewaarborgd. Openbare ruimte vertoont zichtbare schades. Schadebeelden in grote mate. Comfortverlies kan storend zijn, aanpassing maximumsnelheid is nog niet nodig. Uitgevoerde reparaties duidelijk zichtbaar, weg oogt als lappendeken. Matige kans op gegronde schadeclaims.
Basisgegevens 2 In onze gemeente hebben wij in totaal bijna 1,4 miljoen m aan wegen. De onderverdeling hiervan naar is als volgt: Tabel: Basisgegevens wegen structuurelement en verhardingstype Hoeveelheden x 1.000 m2 Wijknaam Totaal Verhardingstype CementDicht Elementen OppervlakOverige beton asfaltbeton behandeling Centrum Fietsen en recreëren Hoofdstructuur Bibeko Hoofdstructuur Bubeko Perceelontsluiting Verbinding Werken Bibeko Werken Bubeko Wijkontsluiting Bibeko Wonen Bibeko
0 0 0 0
5 201 17 86 75 16 12 15 30 65
12 24 21 0 5 4 5 0 48 293
1 57 39 29 135 34 15 21 28 91
3 0 1 1
18 285 77 115 215 54 32 36 107 450
Totaal
0
522
412
450
5
1.389
Tabel: Basisgegevens wegen naar wijk en verhardingstype Wijknaam Verhardingstype CementDicht Elementen Oppervlakbeton asfaltbeton behandeling Alphen Altforst Appeltern Boven Leeuwen Buitengebied Dreumel Leeuwen Algemeen Maasbommel Overgenomen dijkwegen Wamel
0 0 0 0 0 -
11 5 5 25 220 20 32 13 167 23
35 10 17 38 3 55 168 29 11 46
18 3 9 18 269 47 53 10 3 21
Hoeveelheden x 1.000 m2
Totaal Overige 1 0 1 2 1 0 0 0
Totaal *0 521 412 451 5 2 * Van het verhardingstype cementbeton hebben wij in totaal 231 m aan wegen in onze gemeente.
64 19 31 82 494 123 253 52 181 90 1.389
Financiën De vervangingswaarde van onze gemeentelijke wegen bedraagt ca. € 77 miljoen. Dit is het bedrag dat wij kwijt zouden zijn als we al onze wegen opnieuw gaan aanleggen oftewel rehabiliteren. Door planmatig onderhoud is hier geen sprake van.
3
In onze begroting hebben we binnen het programma fysieke leefomgeving jaarlijks een budget opgenomen voor wegen, straten en pleinen. Voor 2013 hebben we de volgende budgetten geraamd. Bedragen x € 1.000
Tabel: Exploitatiebudgetten wegen, straten en pleinen 2013 Kostensoort
Bedrag
Dagelijks onderhoud Dotatie aan onderhoudsvoorziening wegen Kapitaallasten Doorbelasting kostenplaatsen Overige kosten Vergoedingen
253 1.045 41 238 22 -14
Totaal
1.585
Ten behoeve van het groot onderhoud is een onderhoudsvoorziening wegen ingesteld. De mutaties in deze voorziening zijn gebaseerd op een tienjarige onderhoudsplanning . De verwachte ontwikkeling van de voorziening onderhoud wegen ziet er als volgt uit: Stand per 1 januari
Voorziening
Wegen
Saldo 2011 2.822
Saldo 2012 2.941
Saldo 2013 2.941
Saldo 2014 2.871
Saldo 2015
Saldo 2016
2.035
1.705
Onderhoud Voor 2013 zijn onderhoudswerkzaamheden gepland voor een bedrag van € 1,1 miljoen. De belangrijkste geplande werkzaamheden presenteren wij hierna. Ieder jaar na de winterperiode voeren wij een maatregelentoets uit voor het definitieve uitvoeringsplan. Tabel: Onderhoudsplanning 2013 Omschrijving
Bedragen x € 1.000
Bedrag
Asfaltwerkzaamheden Elementenverhardingen Overig kleinschalig onderhoud Totaal
775 150 200 1.125
Ontwikkelingen Er zijn geen externe ontwikkelingen. Risico´s De voorziening wordt geactualiseerd op basis van het wegbeheersysteem. De totale hoogte van de voorziening is nog voldoende, omdat de afgelopen jaren de onderhoudsstrategie naar beneden is bijgesteld. Dit betekent dat het onderhoudsniveau op een kritische ondergrens blijft. Als gevolg hiervan wordt het risico op schadeclaims groter.
OPENBARE VERLICHTING Algemeen Het beleidsplan Openbare verlichting is vastgesteld in 2011. In 2013 gaan wij gebruik maken van een beheersysteem openbare verlichting. Hier is een meerjarenplanning voor het onderhoud aan gekoppeld. Kwaliteitsnormen De kwaliteitsnormen met betrekking tot de openbare verlichting zijn vastgelegd in de Richtlijn voor Openbare Verlichting (ROVL 2011). Deze hebben vooral betrekking op de vereiste lichtsterkte in de openbare ruimte in verband met sociale en verkeerstechnische veiligheid.
4
Basisgegevens Soort
Aantal
Lichtmasten Armaturen Lampen
3.160 3.160 3.590
Financiën Binnen het programma fysieke leefomgeving nemen we jaarlijks budgetten op voor dagelijks beheer en onderhoud van onze openbare verlichting. Voor 2013 hebben we onderstaande budgetten geraamd. Bedragen x € 1.000
Tabel: Exploitatiebudgetten openbare verlichting 2013 Kostensoort
Bedrag
Jaarlijks onderhoud Dotatie aan voorziening Instandhouding straatverlichting Energiekosten Doorbelasting kostenplaatsen Overige kosten Vergoedingen
50 70 85 43 2 -1
Totaal
249
Voor uitvoering van de onderhouds- en vervangingsplanning straatverlichting is de voorziening Instandhouding straatverlichting ingesteld. Met de jaarlijkse dotatie en de geplande aanwendingen voor onderhoud en vervanging wordt de volgende ontwikkeling van de voorziening verwacht. Stand per 1 januari, bedragen x € 1.000
Voorziening
Straatverlichting
Saldo 2011 318
Saldo 2012 366
Saldo 2013 367
Saldo 2014 367
Saldo 2015
Saldo 2016
367
367
Onderhoud Het nieuwe beleidsplan is uitgangspunt voor het toekomstige onderhoud en hebben wij in 2012 geïmplementeerd. Op basis van het nog op te zetten beheerplan stellen wij de meerjarenplanningen en begrotingen vast. Ontwikkelingen Op het gebied van openbare verlichting vinden diverse technische veranderingen plaats. Deze zijn in het beleidsplan opgenomen. Er zijn verder geen nieuwe ontwikkelingen. Risico´s Er zijn geen bijzondere risico’s.
RIOLERING EN WATER Algemeen Op het gebied van rioleringen hebben zich de afgelopen tijd diverse ontwikkelingen voorgedaan. Vooral op het gebied van wet- en regelgeving. Op grond van de “Wet verankering en bekostiging Gemeentelijke Watertaken” en de “Wet Milieubeheer” heeft de gemeente 3 wettelijke zorgplichten: 1. Inzameling en transport van afvalwater; 2. Inzameling en verwerking van overtollig hemelwater; 3. Inzameling en verwerking van overtollig grondwater. De hoofdactiviteiten die wij uitvoeren zijn (om te voldoen aan onze wettelijke taken) : - Zorgdragen voor het goed functioneren van het rioolstelsel (doelmatige inzameling en transport van afvalwater); 5
- Onderhoud, reparatie, renovatie en vervanging van het gemeentelijke rioolstelsel; - Onderzoeken uitvoeren naar het functioneren van het gemeentelijke rioolstelsel om op basis daarvan de benodigde maatregelen te bepalen en uit te voeren; - Uitvoeren van de maatregelen uit het Waterplan; - Onderzoeken uitvoeren naar het functioneren van de gemeentelijk waterstelsels en -voorzieningen in de gemeente en monitoren van grondwaterstanden; - Onderhoud, herstel en renovatie van gemeentelijke watervoorzieningen, zoals drainagestelsels, retentievijvers en wadi’s; - Plan- en beleidsvorming op het gebied van water en riolering; - Op orde hebben en houden van het rioolbeheerbestand en de watergegevens. Voor 1 januari 2013 moet iedere gemeente wettelijk een verbreed GRP hebben. Het huidige GRP 20072011 is vastgesteld in 2006. In 2010 hebt u een aanvullende voortgangsnotitie vastgesteld en de looptijd van het vigerende GRP met 1 jaar verlengd tot en met 2012. In 2011 zijn wij gestart met het opstellen van een nieuw verbreed GRP in nauwe samenwerking met de gemeenten Beuningen en Druten. Er is een gezamenlijk hoofdrapport opgesteld met daarin: de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de zorgplichten, wat de missie en visie is en wat de beleidsuitgangspunten zijn. Hiernaast is per gemeente ook een deelrapport opgesteld waarin op de gemeentelijke situatie is ingezoomd, de gemeentelijk maatregelen zijn beschreven met daarbij de financiële consequenties. De looptijd van het nieuwe vGRP zal zijn van 2013 t/m 2017. Ten tijde van het opstellen van deze begroting verkeerde het nieuwe GRP in een afrondende fase. Naar verwachting wordt in december 2012 het nieuwe Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) ter vaststelling aan u voorgelegd. Kwaliteitsnormen - Met betrekking tot waterkwaliteitseisen worden deze gesteld in de Kader Richtlijn Water (KRW). - De kwaliteitsnormen voor het rioolstelsel zijn vastgelegd in het vGRP. Basisgegevens In onze gemeente is sprake van een omvangrijk riolerings- en waterstelsel. Om u een beeld te schetsen presenteren wij u de volgende tabel: Kenmerk
ZorgPlicht (*)
Inwoners Hoofdriool gemengd (vrijverval) Hoofdriool regenwater (vrijverval) Hoofdriool vuilwater (vrijverval) Kolken Hoofdrioolgemalen Randvoorzieningen (bergbezinkbakken/leidingen) Lamellenfilters Overstorten (gemengd stelsel, inclusief de 12 randvoorz.) Minigemalen (drukrioolstelsel) Persleidingen en drukriolering IBA´s Wadi´s / retentievijvers Peilbuizen Drainage Duikerleidingen (overkluizingen)
A H A H A A H A A A A H G G H
Hoeveelheid Eenheid
18.400 78,3 11,0 6,6 7200 22 12 2 49 650 (ca.) 92 13 19 19 7,7 12,6
Personen Km Km Km stuks Stuks Stuks Stuks Stuks Stuks Km Stuks Stuks Stuks Km Km
(*) zorgplichten: A=Afvalwater, H=Hemelwater, G=Grondwater
Financiën De financiën voor riolering en water zijn opgebouwd uit 3 pijlers: 1. Exploitatie (beheer en onderhoud riool/water-stelsel); 2. Investeringen (rioolvervangingen, projectenwaterplan); 3. Reserve.
6
ad. 1) Exploitatie Binnen het programma fysieke leefomgeving nemen we jaarlijks budgetten op voor beheer en onderhoud van ons stelsel (zowel riolering als water). Voor 2013 zijn de onderstaande budgetten geraamd. Bedragen x € 1.000
Tabel: Exploitatiebudgetten riolering 2013 Kostensoort
Bedrag
Klein en groot onderhoud leidingstelsel en elektronische/mechanische installaties Onderzoeken (incl. inspectie, kolken en beheerpakketten) Stroomverbruik en telefoonkosten rioolgemalen Doorbelasting kostenplaatsen (personeel) Overige lasten Diverse vergoedingen Kapitaallasten
172 61 98 295 24 -5 1.196
Totaal
1.841
ad. 2) Investeringen Voor 2013 staan de volgende investeringen gepland: Bedragen x € 1.000
Omschrijving
Bedrag
Vervangen/renoveren vrijvervalriolen Waterplanmaatregelen
515 900
Totaal
1.415
ad. 3) Reserve De voorziening Instandhouding riolering is conform de nota Reserves en voorzieningen omgevormd tot een egalisatiereserve rioolheffing. Uit deze egalisatiereserve wordt jaarlijks een bedrag onttrokken, omdat het tarief van de rioolheffing nog niet volledig kostendekkend is. In 2015 zal naar een 100% kostendekkendheid zijn gegroeid. Stand per 1 januari, bedragen x € 1.000
Reserve
Egalisatiereserve rioolheffing
Saldo 2011 745
Saldo 2012 563
Saldo 2013 563
Saldo 2014 524
Saldo 2015
Saldo 2016
324
316
Ontwikkelingen In het in 2011 vastgestelde bestuursakkoord Water is opgenomen dat gemeenten en waterschappen moeten samenwerken om kostenbesparingen in de riolering/watersector te realiseren. Risico´s De kwaliteit van het vrijvervalrioolstelsel is over het algemeen goed. De belangrijkste reden hiervoor is dat het stelsel niet oud is. Vanaf 1964 zijn er riolen aangelegd. De oudste riolen zijn dus pas 47 jaar oud (als gemiddelde voor de levensduur wordt 60 jaar aangehouden). Echter de vele inprikpunten van de drukrioolstelsels op het vrijvervalstelsel kunnen de levensduur van het vrijvervalstelsel negatief beïnvloeden. Hier zal de komende jaren specifiek onderzoek naar worden verricht. Klimaatveranderingen kunnen in stedelijk gebied onder andere leiden tot overmatige neerslag en extreme hitte. Dit kunnen we deels voorkomen (maatregelen treffen), we zullen dit ook deels moeten accepteren en leren omgaan de risico´s.
7
GROEN Algemeen Onder groen valt het beheer en onderhoud van parken, plantsoenen, begraafplaatsen, bermen, watergangen, waterberging locaties, landschappelijke beplantingen, honden uitlaatterreinen, sportvelden en onkruidbeheersing op verharding en renovatie tennisbanen. In 2013 wordt de leidraad flora en fauna geïmplementeerd en wordt het bomenbeleidsplan opgesteld. Daarnaast gaan we ter voorbereiding op de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) over op het nieuwe groenbeheersysteem GBInext. Vanaf 2013 wordt gestart met de opname van alle te beheren objecten (groen, water, bermen, palen etc.) in de openbare ruimte. Het in kaart brengen van het te beheren areaal is mede noodzakelijk, omdat wij meer regie willen gaan voeren. Kwaliteitsnormen Op het gebied van groen hanteren wij de volgende kwaliteitsnormen: Plantsoenen Voor het maaien van de bermen buiten de bebouwde kom hebben wij een 3-jarig onderhoudsbestek aanbesteed. Het betreft hier een frequentiebestek. De bermen worden 2 keer per jaar gemaaid. Voor het maaien van het gazon en de bermen binnen de bebouwde kom hebben wij per 1 januari 2012 een 3-jarig onderhoudsbestek aanbesteed. Het betreft een beeldbestek. Het gazon en de bermen binnen de kom worden op kwaliteitsniveau B onderhouden. Het openbaar plantsoen wordt ook met een beeldbestek onderhouden. Het groenonderhoud wordt uitgevoerd op kwaliteitsniveau B. Dit komt overeen met de landelijke normen voor een basiskwaliteit. Bomen De bomen zijn VTA-geïnspecteerd (=boomveiligheid). De bomen worden regelmatig gesnoeid. Hierbij is het uitgangspunt het verkrijgen en behouden van een veilig bomenbestand. Sportvelden De kwaliteit is afhankelijk van het beschikbare budget. Met het budget wordt het hoogst noodzakelijke onderhoud uitgevoerd om de velden in conditie en bespeelbaar te houden. Watergangen De watergangen moeten voldoen aan de keur van het waterschap Rivierenland. Voor 5 november moeten de watergangen schoon zijn. Als gevolg van de ruilverkaveling worden in 2013 stukken C-watergang opgewaardeerd naar B-watergang. Dit betekent een verhoging van de onderhoudskosten. Door de aanleg van retentiegebieden en wadi’s is het areaal watergangen toegenomen. Deze retentiegebieden en wadi´s maken feitelijk onderdeel uit van het rioolstelsel, omdat hierin het afstromende regenwater wordt opgevangen. Het beheer en onderhoud van deze voorzieningen wordt daarom vanaf 2013 meegenomen in het Gemeentelijk RioleringsPlan. Onkruidbeheersing op verhardingen Het onkruid op de elementverhardingen wordt 2 à 3 keer per jaar bespoten met glyfosaat volgens de DOBmethode. Er is geen beleid of beeldkwaliteit vastgelegd. Basisgegevens Betreffende ons openbaar groen onderhouden wij de volgende soorten en hoeveelheden: Soort 2011 2012 Bomen Bosplantsoen Heesters Hagen Gazon Sportvelden Bermen binnen bebouwde kom Bermen buiten bebouwde kom Retentiegebieden
15.000 stuks 11,5 ha 7,2 ha 1,2 ha 19 ha 18 ha 9 ha 114,7 ha 1,6 ha
15.000 stuks 10 ha 7,2 ha 1,2 ha 15 ha 18 ha 10,5 ha 115,9 ha 1,7 ha
8
Soort Griendhout Bos B-watergangen C-watergangen Onkruidbestrijding op verhardingen Algemene begraafplaatsen
2011 3 ha 10 ha 23 km 116 km 22 ha 4 ha
2012 3,3 ha 10 ha 26 km 116 km 24 ha 4 ha
Opmerking: In de basisgegevens is nog niet het volledige areaal verwerkt. Momenteel zijn we ook bezig om de gegevens opnieuw te waarderen in het beheersysteem waardoor er nog verschuivingen in de basisgegevens kunnen ontstaan. In 2013 ontstaat hierover meer duidelijkheid. Financiën Binnen het programma Fysieke leefomgeving nemen we jaarlijks budgetten op voor beheer en onderhoud van openbaar groen en watergangen. Beheer en onderhoud van sportvelden valt onder het programma Maatschappelijke zaken. Voor 2013 hebben we onderstaande budgetten geraamd. Tabel: Exploitatiebudgetten groen, watergangen en sportvelden 2013 Kostensoort
Bedragen x € 1.000
Bedrag
Onderhoud plantsoenen (inboeten, maaien, snoeien, schoffelen, groenafval etc.) Onderhoud bermen buiten de bebouwde kom (maaien 2 keer per jaar) Onkruidbestrijding op verharding (2 à 3 keer per jaar spuiten, afhankelijk van het weer) Vegen en onderhoud watergangen (1 keer per jaar vegen en verwijderen van beplanting uit de watergangen) Onderhoud voetbalvelden (in 2013 worden geen velden gerenoveerd) Bestrijding hondenoverlast (vervanging bakken en zakjes, onderhoud velden 12 keer per jaar) Doorbelasting kostenplaatsen Overige lasten groen
244 33 10
Totaal
947
11 117 14 482 36
Ontwikkelingen Onkruidbestrijding op verharding De verwachting is dat het gebruik van glyfosaat op verharding niet meer wordt toegelaten of in ieder geval verder aan banden wordt gelegd. We moeten dan met duurzame methoden het onkruid bestrijden. Deze methoden zijn minstens twee keer zo kostbaar in de uitvoering. Risico´s Sportvelden Als de sportvelden niet goed worden onderhouden gaat de conditie snel achteruit. Renovatie van de velden moet dan eerder plaatsvinden. Bij slecht onderhouden velden is ook de kans op sportblessures groter. Het huidige budget voor zowel het onderhoud, ongeveer € 4.000 per veld terwijl volgens de KNVB € 12.000 noodzakelijk is, als het renoveren van een sportveld is niet voldoende. Hierdoor zal de kwaliteit en de bespeelbaarheid van de velden hard achteruitgaan. Plantsoenen De laatste jaren zijn er nieuwe wijken bijgekomen. In 2012 is de begroting voor deze areaaluitbreiding verhoogd met € 15.000. Het huidige budget is voldoende om het kwaliteitsniveau B (= basisniveau) in stand te houden. Toekomstige areaaluitbreidingen leiden mogelijk tot tekorten in de budgetten. Het huidige areaal is nog niet volledig in kaart gebracht. Vanaf 2013 gaan we verder met het in kaart brengen van het areaal. Bomen Wij hebben een wettelijke zorgplicht op het gebied van het bomenonderhoud. Bomen moeten gecontroleerd en geregistreerd worden. Een gezond bomenbestand krijg je alleen door structureel onderhoud uit te voeren. Bij achterstallig onderhoud wordt de gevaarzetting groter en loopt de gemeente kans aansprakelijk te worden gesteld. 9
GEBOUWEN Algemeen Wij hebben in onze gemeente accommodaties voor sport, kunst en cultuur, welzijn en de huisvesting van ons gemeentelijke apparaat en de brandweer. Iedere drie jaar beoordelen wij de staat van onderhoud van de gemeentelijke gebouwen en stellen op basis hiervan een meerjarenonderhoudprogramma op. Het daadwerkelijke onderhoud voeren wij overigens pas uit na een actuele inspectie. Bij deze inspectie beoordelen wij of de geplande onderhoudswerkzaamheden echt noodzakelijk zijn of nog uitgesteld kunnen worden. In 2009 hebt u het accommodatiebeleid vastgesteld. Het belangrijkste uitgangspunt hierbij is clustering van voorzieningen. Bij investeringen houden wij rekening met duurzaamheid en energie besparende maatregelen. Kwaliteitsnormen Bij het onderhoud en beheer van onze gebouwen gaan wij uit van planmatig onderhoud gericht op het op een zo efficiënt mogelijke wijze in stand houden van de accommodaties. Uitgangspunt is de gebouwen in een dusdanige staat van onderhoud te houden dat er sprake is van veilige en visueel goed onderhouden gebouwen en dat voorkomen wordt dat er achterstallig onderhoud ontstaat en calamiteiten kunnen ontstaan. Basisgegevens Gebouw Programma 1 - Wonen, werken en recreëren Woning Stationsstraat 5 - Wamel Standaardmolen - Alphen Stellingmolen - Beneden-Leeuwen Stoottroepenkapel - Beneden-Leeuwen Museum - Beneden-Leeuwen Toren NH-kerk - Appeltern Toren NH-kerk - Dreumel Toren NH-kerk - Wamel Monumenten (algemeen) Totaal programma 1 - Wonen, werken en recreëren Programma 2 - Maatschappelijke zaken Gymzaal - Appeltern Gymzaal - Maasbommel Gymzaal - Wamel Openluchtzwembad De Zeven Morgen - Dreumel Accommodatie SV Leones - Beneden-Leeuwen Accommodatie D.S.Z. - Boven-Leeuwen Accommodatie VV Unitas’28 - Wamel Accommodatie VV Aquila - Dreumel Accommodatie SV Avios - Alphen Accommodatie VV A.A.C. - Altforst Accommodatie VV D.B.V. - Maasbommel MFA De Rosmolen - Beneden-Leeuwen Dorpshuis De Hucht (incl. peuterspeelzaal) - Alphen Dorpshuis De Hanze - Maasbommel Dorpshuis De Schuur - Appeltern Dorpshuis De Uithof - Altforst Dorpshuis V.T.C. - Wamel M.S.C.C. - Beneden-Leeuwen Jeugdcentrum Drieluik - Wamel Jeugdcentrum Souterrain - Appeltern Activiteitengebouw - Dreumel Verenigingsgebouw - Beneden-Leeuwen
Jaar bouw c.q. renovatie
BVO 2 in m
N.n.b. 1900 1900 1950 1930/2010 1900 1900 1900 1950
N.n.b. 64 90 73 1.150 64 64 9 div. 1.782
1979 1979 1979 1960 1973 1974 2001 1972 1972 1972 1972 1971 1975
488 462 473 637 381 158 338 183 170 135 182 2.444 798 562 687 694 973 1.299 473 167 304 310
1978 1978 1970 1930 1930 1930 2001
10
Gebouw
Jaar bouw c.q. renovatie
Programma 3 - Fysieke leefomgeving Gebouwen Begraafplaats - Dreumel Totaal programma 3 - Fysieke leefomgeving
BVO 2 in m
1993
Programma 4 - Burger, bestuur en veiligheid Brandweerpost - Dreumel Brandweerpost - Maasbommel Werkplaats gemeentewerken - Beneden-Leeuwen Brandweerkazerne - Beneden-Leeuwen Gemeentehuis - Beneden-Leeuwen Totaal programma 4 - Burger, bestuur en veiligheid
36 36
2009 2009 2003 2004 1985/1995
340 316 1.266 899 3.375 6.196
Totaal Gemeentelijke gebouwen
20.476
Financiën De kosten van het planmatig beheer van onze gebouwen zijn verwerkt in onze begroting. Voor het reguliere onderhoud hebben wij in 2013 € 104.000 in onze begroting opgenomen. Voor het groot onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen hebben wij een voorziening gevormd. De geraamde stand van de voorziening per 1 januari 2013 bedraagt € 999.000. De dotatie aan de voorziening bedraagt in 2013 € 290.000. Voor 2013 ramen wij een onttrekking van € 161.000 ten laste van de voorziening. De belangrijkste uitgaven hebben wij bij het onderdeel “Onderhoud” opgenomen. Met de opgenomen dotatie in onze begroting en het geplande meerjarenonderhoud zal de stand van de voorziening zich als volgt ontwikkelen. Stand per 1 januari, bedragen x € 1.000
Voorziening
Saldo 2011
Gebouwen
1.296
Saldo 2012 1.485
Saldo 2013 999
Saldo 2014 1.127
Onderhoud Voor 2013 staan de volgende onderhoudswerkzaamheden op het programma. Gebouw Belangrijkste werkzaamheden
Saldo 2015 1.084
Saldo 2016 708
Bedragen x € 1.000
Bedrag
Programma 1 - Wonen, werken en recreëren Diverse kleinere werkzaamheden Molens en torens Onderhoud schilderwerk en controle installaties molenonderdelen
11 12
Programma 2 - Maatschappelijke zaken Gymzalen Rosmolen Buitenzwembad M.S.C.C. gebouw
Diverse kleinere werkzaamheden Schilderwerken Controle brandpreventie, cv. installatie Controle installaties, beton coating Dakbedekking, controle cv installatie, brandpreventie, elektrische installatie Vervanging cv-ketel, renovatie scheidrechterruimte Onderhoud muurventilatie, controle elektrische installatie. Controle verwarming, elektrische installatie, schilderwerken Vervanging zachtboard plafonds, schilderwerk renovatie kleedruimten Schilderwerk Schilderwerk, controle elektrische installatie
52 2 10 8
Controle elektrische installatie, diverse kleine werkzaamheden
1
Voetbalaccommodaties Welzijnsaccommodatie De Hucht Welzijnsaccommodatie De Hanze Welzijnsaccommodatie De Schuur Welzijnsaccommodatie De Uithof Welzijnsaccommodatie VTC Programma 3 - Fysieke leefomgeving Gebouw Begraafplaats Dreumel
7 17 1 6 35 2 12
11
Gebouw
Belangrijkste werkzaamheden
Programma 4 - Burger, bestuur en veiligheid Gemeentewerf
Diverse kleinere werkzaamheden Controle mech. ventilatie, cv-installatie en veiligheid installatie, schilderwerk Onderhoud overhead deuren, controle mech. ventilatie, cv-installatie en veiligheid installatie, schilderwerk Schilderwerken, controle mech. ventilatie, cvinstallatie en veiligheid installatie
Brandweerkazernes
Gemeentehuis - Beneden-Leeuwen
Bedrag 41 8
16 24
Totaal 265 De kosten voor het onderhoud worden deels betaald uit onze reguliere budgetten en komen voor een bedrag van € 161.000 ten laste van de voorziening Gebouwen. Ontwikkelingen Extern zijn er geen bijzondere ontwikkelingen te verwachten. Risico´s De afgelopen jaren hebben wij in verband met de onzekerheid over ons accommodatiebeleid diverse onderhoudswerkzaamheden doorgeschoven. Dit geldt voornamelijk voor MFA De Rosmolen - BenedenLeeuwen, M.S.C.C. - Beneden-Leeuwen, Drieluik Wamel, Activiteitengebouw Dreumel. Het budget voor de geplande onderhoudswerkzaamheden dat is doorgeschoven naar 2014 bedraagt in totaal € 762.000. CONCLUSIE Wegen In de komende jaren brengen wij de wegen op het gewenste kwaliteit- en onderhoudsniveau, zoals vastgesteld in het Verbeterplan wegen. Dit zal plaatsvinden binnen de reguliere jaarlijkse onderhoudscyclus van de wegen en binnen de beschikbare budgetten. Het onderhoudsniveau blijft echter, volgens de vastgestelde onderhoudstrategie, staan op een kritische ondergrens. Aandachtspunt blijven de areaaluitbreidingen en de daarvoor extra benodigde middelen voor onderhoud. Openbare verlichting Het beheer van de openbare verlichting zal door het gebruik van een beheersysteem beter inzichtelijk worden. Het vastgestelde beleidsplan moet met het op te stellen beheerplan in de komende jaren leiden tot een goed en gestructureerd beheer en onderhoud van de openbare verlichting. Groen De beeldkwaliteit van de plantsoenen komt overeen met de landelijke normen voor een basiskwaliteit en de sportvelden zijn nog redelijk bespeelbaar. Areaaluitbreidingen, zonder aanpassing van de budgetten, leiden tot risico’s waardoor de kwaliteit van het groen onder druk komt te staan. Riolering en water De kwaliteit van ons rioolstelsel is over het algemeen goed. Een nieuw vGRP voor de periode 2013 t/m 2017 is opgesteld en wordt in december 2012 aan u ter vaststelling aangeboden. Hiermee geven we invulling aan onze gemeentelijke zorgplichten. We gaan in deze planperiode voor een aantal projecten samenwerken met de gemeenten Beuningen en Druten. Op de landelijke/wettelijke ontwikkelingen spelen wij accuraat in. Gebouwen De afgelopen jaren is in afwachting van het accommodatiebeleid veel onderhoud uitgesteld. Hierdoor is er achterstallig onderhoud ontstaan. De besluitvorming ten aanzien van de diverse accommodaties conform het accommodatiebeleid zal zo spoedig mogelijk plaats moeten vinden. Keuzes moeten gemaakt worden ten aanzien van clustering, afstoten en nieuw bouwen van accommodaties.
12
