Gemeentelijk Rioleringsplan planperiode 2009-2012 voor de gemeente Bussum
Concept
Gemeente Bussum Afdeling Ruimtelijke Inrichting en Beheer
Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 14 april 2009
, revisie 02
Verantwoording
Titel
:
Gemeentelijk Rioleringsplan planperiode 2009-2012
Subtitel
:
voor de gemeente Bussum
Projectnummer
:
246525
Referentienummer
:
Revisie
:
02
Datum
:
14 april 2009
Auteur(s)
:
ing. A.E. Swets
E-mail adres
:
[email protected]
Gecontroleerd door
:
Paraaf gecontroleerd
:
Goedgekeurd door
:
Paraaf goedgekeurd
:
Contact
:
Robijnstraat 11 1812 RB Alkmaar Postbus 214 1800 AE Alkmaar T +31 72 547 57 57 F +31 72 547 57 50
[email protected] www.grontmij.nl
, revisie 02 Pagina 2 van 40
Inhoudsopgave
1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding......................................................................................................................... 5 Aanleiding ..................................................................................................................... 5 Procedure...................................................................................................................... 5 Leeswijzer ..................................................................................................................... 5 Functies GRP 2009-2012 ............................................................................................. 6 Termen en definities ..................................................................................................... 6
2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3
Relaties rioleringszorg .................................................................................................. 7 Inleiding......................................................................................................................... 7 Relaties met andere plannen/regelgeving .................................................................... 7 Samenwerking met derden ........................................................................................... 7 Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht............................................................... 7 Provincie ....................................................................................................................... 8 Gemeentelijke herindeling ............................................................................................ 8
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
Evaluatie GRP 2004-2008 ............................................................................................ 9 Inleiding......................................................................................................................... 9 Rol GRP binnen gemeente ........................................................................................... 9 Procedures totstandkoming GRP 2004-2008 ............................................................... 9 Resultaten planperiode 2004-2008............................................................................... 9 Financiële en personele middelen .............................................................................. 12 Onderzoek naar doelmatigheid rioolbeheer................................................................ 12
4 4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.3 4.4
Toetsingskader en doelen rioleringszorg.................................................................... 14 Inleiding....................................................................................................................... 14 Invulling zorgplichten .................................................................................................. 14 Zorgplicht stedelijk afvalwater..................................................................................... 14 Zorgplicht hemelwater................................................................................................. 14 Zorgplicht grondwater ................................................................................................. 15 Doelen rioleringszorg .................................................................................................. 16 Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer .............................................................. 18
5 5.1 5.2 5.2.1 5.2.2 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.3.4 5.4 5.4.1 5.4.2 5.4.3 5.4.4
Toetsing huidige situatie ............................................................................................. 20 Inleiding....................................................................................................................... 20 Algemeen .................................................................................................................... 20 Aanwezige voorzieningen ........................................................................................... 20 Toestand van de objecten........................................................................................... 21 Stedelijk afvalwater ..................................................................................................... 22 Nog niet-aangesloten bestaande bebouwing ............................................................. 22 Overzicht aanwezige voorzieningen ........................................................................... 22 Functioneren van de voorzieningen............................................................................ 23 Onderhoud van de voorzieningen............................................................................... 23 Hemelwater ................................................................................................................. 24 Verwerking van hemelwater........................................................................................ 24 Overzicht van aanwezige voorzieningen .................................................................... 24 Functioneren van de voorzieningen............................................................................ 24 Onderhoud van de voorzieningen............................................................................... 24
, revisie 02 Pagina 3 van 40
Inhoudsopgave (vervolg)
5.5 5.6 5.7
Grondwater ................................................................................................................. 25 Vergunningen.............................................................................................................. 25 Klachtenafhandeling en voorlichting ........................................................................... 25
6 6.1 6.2 6.2.1 6.3 6.3.1 6.3.1.1 6.3.1.2 6.3.1.3 6.3.2 6.3.2.1 6.3.2.2 6.3.2.3
De opgave................................................................................................................... 26 Inleiding....................................................................................................................... 26 Aanleg voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater .................... 26 Aanleg bij nieuwbouw ................................................................................................. 26 Beheer van de bestaande voorzieningen ................................................................... 27 Onderzoek.................................................................................................................. 27 Algemeen .................................................................................................................... 27 Stedelijk afvalwater ..................................................................................................... 28 Grondwater ................................................................................................................. 29 Maatregelen ............................................................................................................... 29 Algemeen .................................................................................................................... 29 Stedelijk afvalwater ..................................................................................................... 31 Hemelwater ................................................................................................................. 33
7 7.1 7.2 7.3 7.3.1 7.3.2 7.3.3 7.3.4 7.4 7.5 7.6
Organisatie en financiën ............................................................................................. 34 Inleiding....................................................................................................................... 34 Personele middelen .................................................................................................... 34 Financiële middelen .................................................................................................... 34 Vervangingswaarde .................................................................................................... 34 Beleid rioolrechten ...................................................................................................... 35 Totale uitgaven ........................................................................................................... 35 Huidige inkomsten ...................................................................................................... 36 Kostendekking ............................................................................................................ 36 Omzetting rioolrecht in rioolheffing ............................................................................. 38 Kanttekeningen bij geschetste ontwikkeling rioolheffing ............................................ 38
8
Besluitvorming ............................................................................................................ 39
Referenties .................................................................................................................................. 40
Bijlage 1:
Woordenlijst
Bijlage 2:
Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg
Bijlage 3:
Uitgevoerde maatregelen in 2004-2008
Bijlage 4:
Streefbeelden kwaliteit vrijvervalriolen
Bijlage 5:
Geïnspecteerde riolen in 2001-2008
Bijlage 6:
Planning vervanging vrijvervalriolering 2009-2019
Bijlage 7:
Personele aspecten gemeentelijke watertaken
Bijlage 8:
Uitgangspunten kostendekkingsplan
Bijlage 9:
Financiële tabellen kostendekkingsplan
Bijlage 10:
Reacties externen op concept-GRP
, revisie 02 Pagina 4 van 40
1
Inleiding
1.1 Aanleiding De gemeente is wettelijk verplicht een Gemeentelijk Rioleringsplan (hierna te noemen: GRP) op te stellen. In artikel 4.22 van de Wet milieubeheer is aangegeven dat de gemeenteraad, voor een nader vast te stellen periode, een GRP vaststelt (zie bijlage 2). Het GRP is een beleidsplan dat op hoofdlijnen de invulling van de gemeentelijke watertaken voor de vastgestelde planperiode en de langere termijn weergeeft. De geldigheidsduur van het GRP 2004-2008 van de gemeente Bussum is verstreken. Daarom is het GRP 2009-2012 opgesteld: het vierde GRP voor Bussum. De gemeente stelt zelf de geldigheidsduur van het GRP vast. Voor dit GRP is een looptijd van 4 jaar aangehouden: 2009 t/m 2012. De planperiode van het GRP past binnen de planperiode van het Waterplan Naarden-Bussum (2008-2014). In het GRP 2009-2012 is het huidige beleid, c.q. de huidige gevoerde praktijk, verwoord. Aangegeven is op welke wijze in de periode 2009-2012 invulling wordt gegeven aan de gemeentelijke watertaken. Op grond van de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken moet in het verbreed GRP aandacht worden besteed aan de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. Het verbreed GRP moet vóór 2013 door de gemeenteraad worden vastgesteld. In 2012 wordt een verbreed GRP opgesteld, zodat aan de wettelijke eis wordt voldaan. Gelet op de gemeentelijke herindeling, is er voor gekozen de definitieve invulling van de zorgplichten uit te stellen tot 2012.
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3) Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
Toetsing huidige situatie (H5) Wat hebben we nu?
De opgave (H6) Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën (H7) Wat hebben we nodig?
1.2 Procedure Besluitvorming (H8) In artikel 4.23 van de Wet milieubeheer (zie bijlage 2) is aangegeven wie de gemeente bij de voorbereiding van het GRP moet betrekken. De gemeente heeft een eigen verantwoordelijkheid voor de invulling van het rioleringsbeleid. Een deel van het beleid wordt echter bepaald door randvoorwaarden van andere overheidsinstellingen, zoals het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht, met Waternet als uitvoerende dienst, en de Provincie Noord-Holland. Voorafgaand aan de formele vaststelling door de gemeenteraad, is het concept-GRP ter beoordeling aan Waternet en de Provincie Noord-Holland voorgelegd. De reacties zijn in bijlage 10 opgenomen. 1.3 Leeswijzer Het GRP 2009-2012 is opgezet conform de Leidraad Riolering en bestaat uit de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding, met de aanleiding, de geldigheidsduur en de gevolgde procedure. 2. Relaties rioleringszorg, met wet- en regelgeving en ontwikkelingen. 3. Evaluatie GRP 2004-2008. Met de conclusies en aanbevelingen uit de evaluatie is rekening gehouden bij het opstellen van het GRP 2009-2012. In de evaluatie zijn ook de resultaten van het onderzoek naar de doelmatigheid van het rioolbeheer in de gemeente Bussum gepresenteerd.
, revisie 02 Pagina 5 van 40
Inleiding
4. Toetsingskader – doelen rioleringszorg. Hierin zijn de doelen beschreven en uitgewerkt. Hiermee geeft de gemeente aan wat zij voor de eigen lokale situatie met de zorgplichten wil bereiken. 5. Toetsing huidige situatie. De huidige situatie is getoetst aan de doelen en er is gekeken in hoeverre de gestelde doelen zijn gerealiseerd. In dit hoofdstuk is tevens een overzicht gegeven van de aanwezige voorzieningen. 6. De opgave. Hierin zijn de maatregelen weergegeven die nodig zijn om de gestelde doelen te kunnen realiseren. 7. Organisatie en financiën. Hierin is de opgave vertaald naar benodigde personele en financiële middelen. 1.4 Functies GRP 2009-2012 Het GRP 2009-2012 is opgesteld conform de module A1050 ‘GRP: Planvorming gemeentelijke watertaken’. Volgens de module heeft het GRP vier functies: 1. Het kader voor invulling van de gemeentelijke zorgplichten. Het GRP bevat de hoofdlijnen voor de gemeentelijke zorgtaken voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. In het plan geeft de gemeente aan welke beleidskeuzes zijn gemaakt, zoals voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater, de inzameling en verwerking van hemel- en grondwater en de rol van de particulier hierbij. 2. Interne afstemming zorgplichten met overige gemeentelijke beleidsvelden en taken. De gemeente is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de openbare ruimte. Dit vereist integraal beheer en onderlinge afstemming tussen sectoren, zoals wegbeheer en ruimtelijke ordening. De gemeente moet een afweging maken over wat zij wel en niet wil inzamelen (bv. hemelwater) en hoe zij dat gaat doen (bv. al dan niet gemengd). De raakvlakken tussen rioleringszorg en de milieuvergunningverlening en -handhaving nemen daarmee toe. Het is daarom raadzaam ook ambtenaren te betrekken die belast zijn met het milieubeleid en de handhaving van de Wet milieubeheer. Het GRP kan worden gebruikt voor de toekenning van budgetten. De uitwerking van het GRP op projectbasis, wordt in jaarprogramma’s gedaan. 3. Externe afstemming gemeentelijke zorgplichten met andere overheden. De gemeente moet haar rioleringsbeleid afstemmen met andere overheden. Op het gebied van grondwater is er een relatie met de hoogheemraadschappen en de provincie. Verder heeft de provincie een rol als toezichthouder op de gemeentelijke financiën en heeft zij een aanwijzingsbevoegdheid (zie artikel 4.24 Wet milieubeheer). De externe afstemming is vooral gericht op het omgaan met hemel- en grondwater. In de externe afstemming spelen de lozingsvergunningen van de gemeente nu nog een belangrijke rol. Na invoering van de Waterwet verdwijnen deze vergunningen en gaan voor lozingen algemene regels en maatwerkvoorschriften gelden. Het GRP wordt daardoor een nog belangrijker instrument om afspraken over emissiereductie en het omgaan met hemelwater vast te leggen. 4. Continuïteit in de invulling van de gemeentelijke zorgplichten. De voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater, hebben een relatief lange levensduur. De effecten van wijzigingen in de aanpak en afstemming met andere beleidsterreinen zijn vaak pas op langere termijn zichtbaar. Het GRP heeft daarbij een belangrijke functie omdat het ook de lange termijn in hoofdlijnen zichtbaar maakt. Een beeld van de ontwikkeling op langere termijn wordt verkregen door in het GRP een evaluatie van de vorige planperiode op te nemen en door toetsing aan een referentiekader (doelen). Bij het opstellen van het GRP 2009-2012 is met bovengenoemde functies rekening gehouden. 1.5 Termen en definities Het GRP 2009-2012 is een gemeentelijk beleidsplan, waar de gemeenteraad zich over moet uitspreken. Het is echter niet alleen voor het bestuur geschreven maar ook voor overleg met de in de Wet milieubeheer genoemde instanties. Dit heeft tot gevolg dat in dit GRP 'vaktaal' wordt gebruikt. In bijlage 1 van dit GRP is een verklarende woordenlijst opgenomen. Voor de definitie van begrippen wordt naar deze woordenlijst verwezen.
, revisie 02 Pagina 6 van 40
2
Relaties rioleringszorg
2.1 Inleiding Dit GRP heeft relaties met andere plannen van de gemeente en andere overheden. Die relaties bepalen deels de eisen die worden gesteld aan de invulling van de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. De gemeente is primair verantwoordelijk voor het te voeren rioleringsbeleid maar andere overheden drukken voor een niet onbelangrijk deel een stempel op het door de gemeente te voeren beleid. In dit hoofdstuk zijn de relaties met andere overheidstaken en ontwikkelingen aangegeven. Ontwikkelingen geven aan waar de aandacht de komende jaren op gericht zal zijn. 2.2 Relaties met andere plannen/regelgeving Riolering staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van de waterketen en heeft relaties met het watersysteem. In figuur 1 is aangegeven welke ontwikkelingen, plannen en wet- en regelgeving op welk(e) aspect(en) van de afvalwaterketen ingrijpen. In de bovenste helft zijn de ontwikkelingen weergegeven, in de onderste helft de wet- en regelgeving.
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3) Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
Toetsing huidige situatie (H5) Wat hebben we nu?
De opgave (H6)
In de volgende paragrafen zijn de belangrijkste planvormen en relaties met het GRP toegelicht. In bijlage 2 zijn de overige relaties tekstueel toegelicht. Voor uitgebreide informatie wordt verwezen naar de betreffende (beleids-)stukken. 2.3 Samenwerking met derden In deze paragraaf zijn de relaties met derden toegelicht.
Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën (H7) Wat hebben we nodig?
Besluitvorming (H8)
2.3.1 Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht Waterplan Naarden-Bussum (2008) De samenwerking met het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Naarden heeft geresulteerd in het Waterplan Naarden-Bussum, met planperiode 2008-2014. In het waterplan is het waterbeheer over de periode 2008-2014 uiteengezet en in concrete maatregelen vertaald. In het waterplan zijn de meest recente beleidsontwikkelingen opgenomen en vertaald naar onderzoeks- en uitvoeringsmaatregelen. Het Waterplan Naarden-Bussum is een strategisch plan. Het levert de gemeenten en Waternet handvatten om te komen tot een robuust en meer natuurlijk functionerend watersysteem. Bovendien richt het zich op het vergroten van de (recreatieve) beleving van water. In het waterplan zijn maatregelen benoemd die voortkomen uit wettelijke verplichtingen. Het plan gaat ook een stap verder dan ‘wat moet’, door ook maatregelen te benoemen waarmee Naarden, Bussum en Waternet de eigen ambities gestalte kunnen geven. Kaderrichtlijn Water (KRW) Voor de riolering zijn door Waternet geen concrete maatregelen in het kader van de KRW voorgesteld.
, revisie 02 Pagina 7 van 40
Relaties rioleringszorg
X
X
X
X
X
X X
X X
X
X
X
X
Proces, doelmatigheid en samenwerking
X
Bekostiging
X
X
Veiligheid, volksgezondheid
X X
Monitoring
X
Risico's
X
(Huis)aansluitingen
Ruimtelijke ordening
X X
Emissie grondwater
Volksgezondheid en water in de stad Kwaliteit leefomgeving, IBOR Afvalwater buitengebied Tweesporenbeleid (basisinspanning en waterkwaliteitsspoor) Diffuse lozingen Klimaatverandering Rijksvisie op de waterketen Rijksbrief omgaan met regen water en grondwater Waterwet Wet Informatie Uitwisseling Ondergrondse Netten Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) Europese richtlijn Stedelijk Afvalwater Nationaal Bestuursakkoord Water Vierde Nota Waterhuishouding Wet Milieubeheer (Wm) Wet op de waterhuishouding (Whh) Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (Wvo) Woningwet en Bouwbesluit Nationaal Milieubeleidsplan R.O. (Vijfde Nota, streekplannen, bestemmingsplannen) Bouwverordening gemeente Bussum Wet Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken Bestuursakkoord Waterketen 2007 Provinciaal milieubeleidsplan Beleidsnota riolering Hoogheemraadschap AGV Waterplan Provincie
Emissie oppervlaktewater
Externe ontwikkelingen op het gebied van de rioleringszorg
Ontwerp riolering
Wet- en regelgeving
Ontwikkelingen
Aandachtsgebied
X
X X
X X
X X X X
X
X
X X
X X
X X X X X
X X
X X
X X X
X
X X X
X
X
X
X X
X
X X X
X X
X
X
X X
X X X
X X
X X X
X X
X X X
Figuur 1 Ontwikkelingen, wet- en regelgeving
2.3.2 Provincie De provincie wil de samenwerking in de waterketen faciliteren en coördineren en heeft daartoe het ‘Convenant Samenwerken Waterketen Noord-Holland’ opgesteld. De hierin gemaakte afspraken moeten in 2011 zijn gerealiseerd. Een speerpunt uit het convenant is ‘samenwerken’. De waterbeheerders maken met de gemeente bindende afspraken over het optimaliseren van de afvalwaterketen en geadviseerd wordt de samenwerking met andere gemeenten uit te breiden. De provincie faciliteert hierin. In het regionale overleg van gemeenten uit het Amstel, Gooi en Vecht-gebied, is in 2008 de aanpak gepresenteerd voor het inventariseren van mogelijkheden voor samenwerking. De provincies Noord-Holland en Utrecht ondersteunen dit initiatief door een faciliterende en coördinerende rol op zich te nemen. Als kansrijke onderwerpen voor samenwerking zijn genoemd: de technische invulling van het meetplan (Wvo-verplichting), de rapportage diffuse bronnen en het beheerplan gemalen. 2.3.3 Gemeentelijke herindeling In de komende jaren vindt mogelijk een gemeentelijke herindeling plaats tussen de gemeenten Bussum, Naarden, Muiden en Weesp. Met de definitieve invulling van de zorgplichten voor het stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater wordt gewacht tot er duidelijkheid over de fusie is verkregen.
, revisie 02 Pagina 8 van 40
3
Evaluatie GRP 2004-2008
3.1 Inleiding Een eerste stap in het opstellen van het GRP 2009-2012 is een terugblik op het GRP 2004-2008. Bij de evaluatie is een aantal invalshoeken onderscheiden, zoals de rol van het GRP zelf, de totstandkomingsprocedure en het resultaat van het GRP. Deze invalshoeken zijn in de volgende paragrafen nader belicht. 3.2 Rol GRP binnen gemeente Het accent in het GRP 2004-2008 lag op de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor (milieumaatregelen), de vervanging van de vrijvervalriolering en de sanering van de ongezuiverde lozingen. Het GRP 2004-2008 was een onderliggend document voor de gemeenteraad om in te kunnen stemmen met rioleringskredieten. Het heeft tevens gediend als basis voor het berekende rioolrecht. Het GRP 2004-2008 is gedurende de planperiode een goede leidraad gebleken voor de dagelijkse rioleringszorg. 3.3 Procedures totstandkoming GRP 2004-2008 Het GRP is opgesteld op basis van de in de Wet milieubeheer vastgestelde procedure. Het concept-GRP is ter beoordeling toegestuurd aan het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht, de Provincie Noord-Holland en de Inspectie Milieuhygiëne Noord-West. De reacties zijn in het GRP 2004-2008 verwerkt.
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3) Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
Toetsing huidige situatie (H5) Wat hebben we nu?
De opgave (H6) Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën (H7) Wat hebben we nodig?
3.4 Resultaten planperiode 2004-2008 In tabel A zijn de voorgenomen maatregelen en onderzoeken uit het GRP 2004-2008 beschreven en is aangegeven in hoeverre de voornemens zijn gerealiseerd. Een totaaloverzicht van de uitgevoerde projecten is weergegeven in bijlage 3 van dit GRP. In deze bijlage zijn op kaarten en in tabellen, de uitgevoerde werkzaamheden in de periode 2004-2008 weergegeven.
Besluitvorming (H8)
Tabel A Voorgenomen maatregelen en onderzoeken uit GRP 2004-2008 nr.
maatregel / onderzoek
gepland in GRP 2004-2008
resultaat in planperiode 2004-2008
1
Aanleg van riolering bij bestaande bebouwing
Aansluiten van 21 percelen op de riolering.
20 Percelen zijn aangesloten op de riolering. Bij één perceel moet de eigenaar zelf de aansluiting op de gemeentelijke riolering nog verzorgen.
2
Vervanging vrijvervalriolering
Vervangen van: - 11,5 km voor de basisinspanning; - 7,3 km voor het waterkwaliteitsspoor; - 6,1 km op basis inspectieresultaten. Of vervanging werkelijk noodzakelijk is, moet uit nader onderzoek blijken.
In totaal is 8,9 km vrijvervalriolering vervangen. Door vertraging in de planvormings- en voorbereidingsfase, is de planning niet gehaald. (bv. Godelinde-buurt). Uit nader onderzoek op basis van de inspectie-resultaten, bleek dat vervanging van riolering niet in alle gevallen noodzakelijk was of kon worden uitgesteld.
, revisie 02 Pagina 9 van 40
Evaluatie GRP 2004-2008
nr.
maatregel / onderzoek
gepland in GRP 2004-2008
resultaat in planperiode 2004-2008
3
Afkoppelen verhard oppervlak
In totaal wordt vóór 2018, 50 ha afgekoppeld; circa 30% van het op het gemengd stelsel aangesloten verhard oppervlak.
Per 1 januari 2009 is 25,0 ha afgekoppeld: - 22,2 ha voor de basisinspanning; - 2,8 ha voor het waterkwaliteitsspoor. 50% van de afkoppelambities is nu gerealiseerd. Het afkoppelen van het verhard oppervlak wordt gecombi-neerd met de vervanging van de vrijvervalriolering. Het afkoppelen heeft derhalve ook vertraging opgelopen. De volgende afkoppelprojecten zijn in de afgelopen periode uitgevoerd: Godelindebuurt Oost (2,04 ha); Prins Hendrikbuurt (0,95 ha); Simon Stevinbuurt (1,58 ha); de Berken, de Peppels (0,61 ha); Laarderweg (0,68 ha); Stationsweg e.o. (1,04 ha); Herenstraat e.o. (1,79 ha); Batterijlaan e.o. (2,11 ha); Oud Bussummerweg (2,50 ha); Comeniuslaan, Brinklaan (1,10 ha); Bottemastraat (0,99 ha); Sloop Deen / HOBU - Vaartweg (1,10 ha); Sloop kantoren - Brinklaan (1,30 ha); Sloop scholencomplex - Akkerlaan (0,25 ha); Spiegel-Noord - rijbanen (0,88 ha); Sloop Beatrixschool + ventweg Ceintuurbn. (0,41 ha); Sloop Gamma Verbindingslaan (0,29 ha); Zwembad Zandzee + Squash en Wellness (0,84 ha); Terrein gemeentehuis (2,62 ha); Torenlaan, Singel (0,52 ha); Westereng - flats (1,44). Een aantal afkoppelprojecten is thans in voorbereiding. Bij het afkoppelen worden in principe alleen de wegen op een hemelwaterafvoerstelsel aangesloten. Het afstromende hemelwater wordt afgevoerd naar open water of geïnfiltreerd in de bodem. Op één locatie is een parkeerplaats afgekoppeld, waarbij het hemelwater via kratten wordt geïnfiltreerd in de bodem. Inmiddels zijn ook enkele grote dakoppervlakken afgekoppeld. Hier zijn echter geen goede ervaringen mee opgedaan, vanwege inpandige ‘foutieve’ aansluitingen.
4
Aanleg bergbezinkvoorzieningen
Aanleg van twee bergbezinkvoorzieningen, te weten: 1. Huizerweg / Dr. Frederik van Eedenweg (’t Mouwtje), inhoud 1.000 m³; 2. Korte Landstraat, inhoud 2.000 m³.
De aanleg van beide bassins is in 2008 voltooid. Daarnaast is 700 m³ extra berging gecreëerd in de afvoerkoker tussen de bergbezinkvoorziening aan de Korte Landstraat en de externe overstort.
5
Aanpassing vijzelgemaal (hoofdgemaal)
De capaciteit van het gemaal wordt teruggebracht van 3.240 m³/h tot 1.922 m³/h.
In 2008 is het vijzelgemaal gerenoveerd en de capaciteit is tot het gewenste niveau gereduceerd.
6
Aanpassing van rioolstelsel en bijzondere putten
De maatregelen bestaan onder meer uit het maken van vrijvervalverbindingen tussen de rioolstelsels van Naarden en Bussum. Hiermee wordt in een vroegtijdig stadium van een regenbui al gebruik gemaakt van de
Alle hiervoor benodigde maatregelen zijn uitgevoerd. Het betreft: - Brinklaan: aanleg van 525 m riolering (Ø800 mm en Ø1.000 mm); - Nieuwe Raadhuisstraat: aanleg van 70 m riolering (Ø2.000 mm);
, revisie 02 Pagina 10 van 40
Evaluatie GRP 2004-2008
nr.
maatregel / onderzoek
gepland in GRP 2004-2008
resultaat in planperiode 2004-2008
beschikbare berging in de rioolstelsels van Bussum en Naarden, waardoor overstorting in een later stadium plaatsvindt.
-
Genestetlaan: aanleg van 130 m riolering (Ø1.000 mm en Ø1.250 mm); Lammert Majoorlaan: aanleg van 315 m riolering (Ø1.000 mm); Vossiuslaan: aanleg van 80 m riolering (Ø1.000 mm en Ø1.250 mm); Brediusweg: aanleg van 160 m riolering (Ø1.000 mm).
7
Bijhouden rioolbeheersysteem
Twee maal per jaar de gegevens uit het rioolbeheersysteem actualiseren.
De gemeente beschikt over een digitaal rioolbeheersysteem. Sinds 2007 is er een nieuw systeem aangeschaft. Begin 2009 is het systeem nog niet geheel operationeel met actuele gegevens.
8
Inspectie van vrijvervalriolen
Een planmatige en cyclische inspectie van de vrijvervalriolen.
Inspectie van de vrijvervalriolering vindt per wijk plaats. Voorafgaand aan de inspectie wordt het stelsel gereinigd. Op basis van de beoordeling van de inspectieresultaten worden maatregelen opgesteld.
9
Opzetten basismeetnet
Opstellen van een meetplan om inzicht te krijgen in het werkelijk functioneren van het gemengd rioolstelsel.
Er is een meetplan voor het gemengd stelsel opgesteld. In 2009 gaan de metingen van start.
10
Het opstellen van operationele jaarprogramma’s
Het maken van een vertaalslag van inspectieresultaten naar het treffen van maatregelen, in operationele jaarprogramma’s.
Door tijdgebrek wordt niet jaarlijks een operationeel programma opgesteld. Het rioolbeheersysteem is niet gevuld met actuele gegevens. Hierdoor komt het opstellen van vervangings- en onderhoudsplanningen moeizaam van de grond.
11
Opstellen Waterplan Naarden-Bussum
Het opstellen van het waterplan was geen voornemen uit het GRP 20042008.
In samenwerking met Waternet en de gemeente Naarden, is het Waterplan Naarden-Bussum (2008-2014) opgesteld. Hierin zijn ook maatregelen voor de riolering opgenomen, zoals het opstellen van een verbreed GRP, het uitvoeren van de Wvo-maatregelen en het handhaven van het bestaande grondwater-meetnet. Deze onderzoeken en maatregelen zijn in hoofdstuk 6 (De Opgave) nader uitgewerkt.
Figuur 2 Bergbezinkvoorziening Korte Landstraat
, revisie 02 Pagina 11 van 40
Evaluatie GRP 2004-2008
3.5 Financiële en personele middelen De financiële middelen zijn beschikbaar gesteld op basis van het maatregelenpakket uit het GRP 2004-2008. Uit de evaluatie van de investeringsuitgaven blijkt dat de beschikbare financiële middelen niet volledig zijn benut, waardoor een reserve van circa € 6,7 miljoen is opgebouwd (peildatum: 1 januari 2009). Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door vertraging in de planvormings- en voorbereidingsfase van projecten. Bij de planning van de uitvoeringsprojecten voor de periode 2009-2012 is hiermee rekening gehouden. Voor de rioleringszorg in de gemeente zijn momenteel 1,4 f.t.e. beschikbaar. Een groot deel van de voorbereiding, uitvoering en begeleiding van rioleringsprojecten wordt al uitbesteed aan derden. Het blijkt in de praktijk dat door onderbezetting toch nog een aantal taken blijft liggen. Inschatting van de benodigde personele middelen (zie hoofdstuk 7) laat zien dat de gemeente niet beschikt over de noodzakelijke personele capaciteit om de gestelde doelen te kunnen realiseren. Niet alleen vanwege capaciteitsgebrek worden werkzaamheden uitbesteed aan derden. Een deel van de werkzaamheden wordt door derden uitgevoerd omdat deze te specialistisch van aard zijn en de omvang van het specialistische werk te klein is om dergelijke kennis effectief binnen de gemeente zelf op te bouwen. Onderzocht wordt of er in de planperiode 2009-2012 structureel extra capaciteit kan worden ingehuurd of personeel kan worden aangetrokken, waardoor de bezetting wordt uitgebreid. 3.6 Onderzoek naar doelmatigheid rioolbeheer In artikel 213a van de Gemeentewet is vastgesteld dat het college periodiek onderzoek doet naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door hen gevoerde bestuur. Van het 213aonderzoek, zoals in 2008 is uitgevoerd, is een onderzoeksrapportage opgesteld genaamd “Processen en besluitvorming Gemeentelijke Rioleringsplan in beeld”. Geconcludeerd is dat de gemeente Bussum belangrijke stappen heeft gezet in het projectmatig en efficiënter werken. Hoewel de basis is gelegd voor een doelmatige manier van werken, blijkt dat de betrokken afdelingen niet op dezelfde manier hiermee werken en dat processen niet overal in de organisatie zijn vastgelegd. De doelmatigheid van rioolbeheer moet verbeterd en gewaarborgd worden in de bestaande processen in de organisatie. Er is een aantal aanbevelingen geformuleerd die de doelmatigheid van het rioolbeheer kunnen vergroten. Deze zijn: 1. Borg samenwerking en afstemming in werkprocessen en functiebeschrijvingen De betrokken afdelingen werken in hoge mate samen, maar de verschillende afstemmingsmomenten zijn niet vastgelegd. Door de overlegmomenten tijdens projecten in werkprocessen te vatten, kan de uitvoering gestructureerder plaatsvinden en daarmee efficiëntiewinst behaald worden. 2. Meer uniformering door eenheid in uitvoering In het verlengde van bovenstaande aanbeveling kan de doelmatigheid van de uitvoering van het rioolbeleid worden vergroot door een uniforme toepassing van PlaBussum (interne leidraad voor projectmatig werken) te bevorderen. Door meer eenheid in de manier van werken, kan er beter zicht en meer grip op de beheersing van projecten worden bereikt. 3. Zet de beschikbare kennis binnen de organisatie op papier Binnen de gemeente Bussum is veel kennis en ervaring beschikbaar over rioolbeleid en -beheer. Deze informatie is echter vooral omvat in de hoofden van mensen en niet in de organisatie vastgelegd. Wanneer deze mensen de organisatie verlaten, is het risico groot dat ook de relevante kennis wegvloeit. Door de kennis vast te leggen blijft deze beschikbaar voor de organisatie en komt de doelmatigheid niet in het geding. 4. Vergroot het lerend vermogen door meer monitoring en gerichte evaluaties De voortgang van projecten kan beter inzichtelijk worden gemaakt door meer monitoring. De uitkomsten hiervan kunnen vervolgens ingezet worden om tussentijds bij te sturen, zodat voorkomen kan worden dat men achteraf voor een voldongen feit komt te staan. Daarnaast is het relevant om bij de evaluaties van projecten ook een inhoudelijk element in te bouwen, zodat zodat ook de bestaande werkprocessen tegen het licht kunnen worden gehouden en waar nodig verbeterd.
, revisie 02 Pagina 12 van 40
Evaluatie GRP 2004-2008
In de planperiode 2009-2012 wordt aan bovenstaande aanbevelingen invulling gegeven door uitvoering van de volgende acties: Ad.1. Het management van de verschillende afdelingen ziet er op toe dat overleggen tussen de afdelingen structureel plaatsvindt en gemaakte afspraken worden vastgelegd en uitgevoerd. Ad.2. Het nieuwe Handboek Projectmatig werken in Bussum wordt gebruikt. Ad.3. De beheerssystemen worden op orde gemaakt. Revelvante kennis wordt vastgelegd in documenten. Ad.4. Uitgevoerde projecten worden geëvalueerd: wat gaat goed, wat gaat fout, wat zijn de verbeterpunten? Een samenvatting van de evaluaties wordt onder de betrokken medewerkers verspreid. Medewerkers worden zo nodig getraind in het gebruik van administratieve systemen om de voortgang van projecten beter te kunnen monitoren.
, revisie 02 Pagina 13 van 40
4
Toetsingskader en doelen rioleringszorg
4.1 Inleiding Het GRP is een beleidsplan dat op hoofdlijnen de invulling van de gemeentelijke watertaken voor de vastgestelde planperiode én de langere termijn weergeeft. In het GRP geeft de gemeente aan wat zij voor de eigen lokale situatie met de zorgplichten wil bereiken. Om dit eenduidig vast te leggen, is de systematiek van ‘doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden’ toegepast. Met de doelen en functionele eisen wordt de gewenste situatie beschreven en vastgelegd over de toestand en het functioneren van bestaande en nieuwe voorzieningen voor de gemeentelijke watertaken. Door het formuleren van maatstaven en de daarbij behorende meetmethoden, wordt de zorg voor de gemeentelijke watertaken geconcretiseerd en toetsbaar gemaakt.
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3) Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
In het GRP 2009-2012 is het huidige beleid, c.q. de huidige gevoerde praktijk, verwoord. In dit GRP is nog geen volledige invulling gegeven aan de zorgplichten, volgens de nieuwe wetgeving. Op grond van de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken moet in het verbreed GRP aandacht worden besteed aan de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. Het verbreed GRP moet vóór 2013 door de gemeenteraad worden vastgesteld. In 2012 wordt een verbreed GRP opgesteld, zodat aan de wettelijke eis wordt voldaan. Gelet op de gemeentelijke herindeling, is er voor gekozen de definitieve invulling van de zorgplichten uit te stellen tot 2012.
Toetsing huidige situatie (H5) Wat hebben we nu?
De opgave (H6) Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën (H7)
Alvorens de doelen en de functionele eisen worden beschreven, is eerst aangegeven op welke wijze de gemeente Bussum in de planperiode 2009-2012 invulling geeft aan de zorgplichten voor de gemeentelijke watertaken.
Wat hebben we nodig?
Besluitvorming (H8)
4.2 Invulling zorgplichten De zorgplichten voor het stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater zijn toegelicht in bijlage 2. In deze paragraaf is ingegaan op de invulling van de zorgplichten in de planperiode 2009-2012. De concrete acties die hieruit volgen, zijn verder uitgewerkt in hoofdstuk 6 van dit GRP (De opgave). 4.2.1 Zorgplicht stedelijk afvalwater De gemeente draagt zorg voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen. Bij in- en uitbreidingen wordt altijd riolering aangelegd. 4.2.2 Zorgplicht hemelwater Mate van ontvlechting (afkoppelen) In de gemeente Bussum is sprake van gedeeltelijke ontvlechting van stedelijk afvalwater en hemelwater. Door aanleg van gescheiden riolering bij nieuwbouw en het ombouwen van gemengd naar gescheiden stelsels, voor de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor, is al op grote schaal sprake van gescheiden inzameling en verwerking van stedelijk afvalwater en
, revisie 02 Pagina 14 van 40
Toetsingskader en doelen rioleringszorg
hemelwater. Het afkoppelen van het op het gemengd stelsel aangesloten verhard oppervlak is een methode om verdere ontvlechting te realiseren. De gemeente Bussum streeft zoveel mogelijk ontvlechting na van stedelijk afvalwater en hemelwater, binnen het stedelijk gebied. In de planperiode 2009-2012 wordt hieraan invulling gegeven door: • het afkoppelen van verhard oppervlak. In de periode t/m 2018 wordt 50 ha afgekoppeld (28% van 176 ha). Uit doelmatigheidsoverwegingen loopt het afkoppelen gelijk met de vervangingscyclus van de vrijvervalriolering. Voor de basisinspanning wordt 23,5 ha afgekoppeld, voor het waterkwaliteitsspoor nog eens 26,5 ha; • door aanleg van gescheiden stelsels bij nieuwbouw. Door uitvoering van deze maatregelen wordt er minder schoon hemelwater naar de afvalwaterzuiveringsinstallatie afgevoerd. Er wordt meer hemelwater via InfiltratieTransportriolen (hierna te noemen: IT-riolen) geïnfiltreerd in de bodem of via het hemelwaterafvoerriool geloosd op het oppervlaktewater. Voor het afkoppelen komen alleen grote, relatief schone oppervlakken en wegen in de openbare buitenruimte in aanmerking. Verhard oppervlak op particulier terrein kan door de gemeente niet afgekoppeld worden. Bij het afkoppelen van het verhard oppervlak wordt het gemengd stelsel vervangen en wordt een extra hemelwaterafvoerstelsel aangelegd. Gemeentelijke voorzieningen voor inzameling hemelwater De zorgplicht treedt in werking als van de perceeleigenaar redelijkerwijs niet kan worden gevraagd zelf het hemelwater te verwerken. Voor het openbaar gebied van de gemeente Bussum geldt dat, gelet op de bodemopbouw en de relatief lage grondwaterstand in het stedelijk gebied, lozing in de bodem een haalbare technische oplossing is. Daarom worden sinds 2000 IT-riolen toegepast. Door toepassing van IT-riolen wordt minder schoon hemelwater naar de afvalwaterzuiveringsinstallatie afgevoerd. Voor bestaande bebouwing is ondergrondse afvoer een doelmatige manier van verwerking van hemelwater. Het is een robuust en beheersbaar systeem en brengt weinig veiligheidsrisico’s met zich mee. In bestaande situaties worden de aanwezige rioleringssystemen gehandhaafd en eventueel uitgebreid met een hemelwaterafvoerstelsel (bij afkoppelen). Bij nieuwbouw wordt een gescheiden rioolstelsel aangelegd. Wateroverlast De gemeente zal niet direct het hemelwater van elke extreme bui kunnen inzamelen. Er is een landelijk geaccepteerde norm voor het optreden van ‘water op straat’, in relatie tot de capaciteit van de riolering. Bij een neerslaggebeurtenis die eenmaal per twee jaar voorkomt, mag net geen of slechts heel kort ‘water op straat’ optreden. In dit GRP is deze norm vastgelegd (zie tabel B, functionele eis en maatstaf 2f en 4r). ‘Water op straat’ wordt niet altijd beschouwd als wateroverlast. Er is sprake van wateroverlast bij langdurig en op grotere schaal optreden van ‘water op straat’, water in winkels, woningen met materiële schade en ernstige belemmering van het verkeer. De verwachting is dat door de klimaatveranderingen de frequentie en intensiteit van hevige regenbuien toenemen en daarmee ook de kans op wateroverlast in het stedelijk gebied. Doordat de bui die eenmaal in de twee jaar valt wel extremer kan worden, zijn aanpassingen aan het stelsel in de toekomst mogelijk noodzakelijk. Voor zover daar al geen rekening mee is gehouden, moet uit het op te stellen basisrioleringsplan (2012) blijken welke maatregelen nodig zijn om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. De normen voor ‘water op straat’ en wateroverlast worden zo nodig gedifferentieerd naar type gebied. 4.2.3 Zorgplicht grondwater In de gemeente Bussum wordt nauwelijks grondwateroverlast of -onderlast ervaren. In een aantal gevallen is in het verleden wateroverlast opgetreden maar dit bleek vaak een bouwkundige oorzaak te hebben. Het oplossen hiervan is echter geen verantwoordelijkheid van de gemeente. Mogelijk dat in de nabije toekomst de grondwaterstand in het stedelijk gebied van Bussum stijgt, door een toename van de neerslag door klimaatverandering, infiltratie van hemelwater in de
, revisie 02 Pagina 15 van 40
Toetsingskader en doelen rioleringszorg
bodem en het stopzetten van grondwaterwinningen. Stijging van de grondwaterstand kan leiden tot overlast. De volgende inspanningen worden de in de planperiode 2009-2012 door de gemeente verricht: a) klachtenafhandeling; b) nader onderzoek naar aanleiding van klachten; c) beoordeling doelmatigheid te treffen maatregelen. ad. a) Klachtenafhandeling De gemeente fungeert als loket waar particulieren met hun klachten terecht kunnen en is daarmee primair aanspreekpunt voor de particulier. De gemeente onderzoekt het probleem en afhankelijk van de uitkomst: • Neemt zij zelf maatregelen. De taak van de gemeente heeft het karakter van een inspanningsverplichting. • Gaat zij na of andere partij verantwoordelijk is (gemeente is regisseur en niet de beheerder van het grondwater). • Constateert zij dat er geen sprake is van een structureel grondwaterstandsprobleem. ad. b) Nader onderzoek naar aanleiding van klachten De gemeente Bussum heeft een gemeentelijk grondwatermeetnet, waardoor er inzicht is in het verloop van de grondwaterstand in het stedelijk gebied. Als er klachten van burgers of bedrijven zijn, die frequent grondwateroverlast ervaren, wordt op basis van onderzoek ter plaatse beoordeeld of er sprake is van structurele grondwateroverlast. ad. c) Beoordeling doelmatigheid te treffen maatregelen In hoeverre structurele grondwateroverlast aanleiding geeft tot het treffen van maatregelen in het openbaar gebied, is afhankelijk van de doelmatigheid van de te nemen maatregelen. De beoordeling van de doelmatigheid hangt in grote mate samen met de investering die hiermee gemoeid is en de risico’s die optreden als er geen maatregelen worden getroffen. Dit wordt voor elke situatie apart beoordeeld. Eventuele maatregelen voor het opheffen van grondwateroverlast worden zo veel mogelijk gecombineerd uitgevoerd met vervangings- of reconstructiewerkzaamheden van wegen, riolering of woningen. De maatregelen beperken zich tot de openbare buitenruimte. De eigenaar is verantwoordelijk voor de voorzieningen op het eigen terrein. 4.3 Doelen rioleringszorg Voor de gemeentelijke watertaken zijn de volgende doelen geformuleerd: 1. zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater; 2. zorgen voor transport van stedelijk afvalwater; 3. zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door particulier); 4. zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater; 5. zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert. De doelen geven de gewenste situatie weer voor het beheer van de bestaande en de aanleg van nieuwe voorzieningen. Uit de doelen voor de planperiode zijn eisen afgeleid, die aan het functioneren van de riolering als systeem of aan de toestand van de objecten (riolen, putten, rioolgemalen, bergbezinkvoorzieningen) worden gesteld. Om de doelen te halen, moet de riolering aan die functionele eisen voldoen. Maatstaven zijn vastgesteld om te bepalen of aan de functionele eisen wordt voldaan. In tabel B zijn de doelen, functionele eisen en maatstaven weergegeven. Tabel B Doelen, functionele eisen en maatstaven gemeentelijke watertaken doel 1.
Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater.
functionele eis a. Alle percelen binnen het gemeentelijk a. grondgebied waar afvalwater vrijkomt, moeten zijn voorzien van een aansluiting op de riolering, uitgezonderd bij specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is.
maatstaf Alle percelen zijn voorzien van een aansluiting op de riolering.
, revisie 02 Pagina 16 van 40
Toetsingskader en doelen rioleringszorg
doel
functionele eis
maatstaf
b. De objecten moeten in goede staat verkeren.
b.
c. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden.
c.
d. De vuiluitworp uit rioolstelsels dient beperkt te d. zijn. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de riolering mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd.
2.
Zorgen voor transport van stedelijk afvalwater.
e. De afvoercapaciteit moet voldoende zijn om bij e. droog weer het aanbod van afvalwater te verwerken. f. De afvoercapaciteit van de riolering moet f. toereikend zijn om het aanbod van afvalwater bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd in bepaalde buitengewone omstandigheden.
g. Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de rioolwaterzuiveringsinstallatie te bereiken. h. De afstroming dient gewaarborgd te zijn.
g.
i.
De bedrijfszekerheid van rioolgemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn.
i.
j.
De stabiliteit van de riolen dient gewaarborgd te zijn.
j.
h.
k. De riolering dient zodanig te worden ont- en belucht te zijn dat overlast door stank wordt voorkomen. l. Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn.
k.
m. De objecten moeten in goede staat verkeren
m.
l.
Waterdichtheid en stabiliteit van riolen moeten voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (zie bijlage 4). Voor overige objecten naar eigen inzicht en volgens specificaties van leveranciers. Geen overtredingen van de lozingsvoorwaarden bij of krachtens de Wet milieubeheer. Geen foutieve aansluitingen. De vuiluitworp uit gemengd rioolstelsel moet minimaal gelijk zijn aan die van het referentiestelsel (volgens de eenduidige basisinspanning van de CIW). Daarnaast moet aan de waterkwaliteitsdoelstelling van het hoogheemraadschap worden voldaan. Optimaal stelselontwerp volgens Leidraad Riolering (‘ontwerpgrondslagen’). Theoretisch geen ‘water op straat’ bij een ‘standaard’ bui, met een herhalingstijd van 2 jaar (bui 07 en 08 volgens de Leidraad Riolering). ‘Water op straat’ mag niet leiden tot wateroverlast (het onderlopen van woningen en gebouwen) en geen blokkade zijn voor doorgaande verkeersroutes. De verloren berging in het stelsel is niet groter dan 5% van de theoretische onderdrempelberging. Afstromingscondities moeten voldoen aan de kwaliteitsdoelstellingen. De inslagpeilen van rioolgemalen moeten onder de binnenonderkant van het laagst inkomend riool liggen. Persleidingen moeten in of zo dicht mogelijk bij ontvangende gemalen uitmonden. Alle putten zijn voorzien van een stroomprofiel. Maximaal 5% verloren berging. Het aantal storingen dient zo klein mogelijk te zijn. Grote hoofdgemalen moeten van een automatische storingsmelding worden voorzien. Storingen moeten binnen 6 uur na signalering worden verholpen, afhankelijk van de prioriteit van het gemaal. De pompen in hoofdgemalen dienen elkaars reserve te zijn. Stabiliteit van riolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen.
Er dient sprake van een acceptabel niveau van klachten, dat betrekking heeft op het totale functioneren van de riolering. Goede afstemming van rioolwerken op werkzaamheden andere diensten en nutsbedrijven. Bereikbaarheid percelen zoveel mogelijk handhaven. Waterdichtheid en stabiliteit van riolen moeten voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen.
, revisie 02 Pagina 17 van 40
Toetsingskader en doelen rioleringszorg
doel 3.
4.
functionele eis
Zorgen voor n. Voorzien in de inzameling van hemelwater, inzameling van voor zover de particulier niet redelijkerwijs in hemelwater (voor de verwerking ervan kan voorzien. zover niet door de particulier).
Zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater.
o. De objecten moeten in goede staat verkeren.
o.
p. De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden.
p.
q. De vuiluitworp door regenwaterlozingen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn.
q.
r.
5.
maatstaf n.
De afvoercapaciteit van de riolering moet r. toereikend zijn om het aanbod van hemelwater bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd in bepaalde buitengewone omstandigheden.
s. De objecten moeten in goede staat verkeren.
s.
t.
t.
Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn.
Zorgen dat (voor u. Adequate afvoer van overtollig grondwater, bij u. zover mogelijk) het te hoge grondwaterstanden. grondwater de v. Riolen dienen in hoge mate waterdicht te zijn, v. bestemming van zodat de hoeveelheid in- en uittredend een gebied niet rioolwater tot een minimum beperkt blijft en het structureel grondwater niet verontreinigd raakt. belemmert.
Alle percelen zijn voorzien in een aansluiting op de riolering, tenzij men zich niet van hemelwater wil ontdoen maar voor de lokale waterhuishouding of andere doeleinden wil gebruiken óf wanneer directe lozing geoorloofd is. Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid (behoudens voor IT-riolen) en stabiliteit mogen niet voorkomen. Plasvorming bij kolken dient beperkt te zijn. Verontreinigingen door uitwerpselen, bouwmaterialen, straatmeubilair, bestrijdingsmiddelen, strooibeleid en straatvegen moeten geminimaliseerd worden. Theoretisch geen ‘water op straat’ bij een ‘standaard’ bui, met een herhalingstijd van 2 jaar (bui 07 en 08 volgens de Leidraad Riolering). ‘Water op straat’ mag niet leiden tot wateroverlast (het onderlopen van woningen en gebouwen) en geen blokkade zijn voor doorgaande verkeersroutes. Waterdichtheid (behoudens voor IT-riolen) en stabiliteit moeten voldoen aan de kwaliteitsdoelstellingen. Goede afstemming van rioolwerken op werkzaamheden andere diensten en nutsbedrijven. Bereikbaarheid percelen zoveel mogelijk handhaven. De ontwateringsdiepte mag niet leiden tot structurele grondwateroverlast. Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen.
4.4 Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer De rioleringsbeheerder moet een aantal voorwaarden scheppen om een doelmatige inzameling en transport te kunnen realiseren. Wanneer niet aan die voorwaarden wordt voldaan, is een effectieve besturing niet mogelijk en kan de doelmatigheid van de inzameling en het transport niet worden gewaarborgd. Hier ligt ook de relatie met de eis uit de Wet Milieubeheer (artikel 4.22) dat bekend moet zijn wat er aan rioleringsvoorzieningen aanwezig is en in welke staat zij verkeren. De voorwaarden zijn op een vergelijkbare manier als de doelen toetsbaar te maken door ze nader te specificeren in concrete maatstaven.
, revisie 02 Pagina 18 van 40
Toetsingskader en doelen rioleringszorg
Tabel C Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer voorwaarde
maatstaf
1.
Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden afgestemd op andere gemeentelijke taken.
a. In het GRP moet de relatie met overige gemeentelijke taken inzichtelijk worden gemaakt. b. In operationele programma’s samenhang aangeven.
2.
De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen.
c. Naleving en actueel houden vergunningen (Wvo- en aansluitvergunningen). d. Eénmaal per jaar bestand controleren. e. Geen illegale en foutieve aansluitingen. f. Actueel bestand aansluitingen op de riolering.
3.
Inzicht in kosten op langere termijn.
g. Alle kosten van de rioleringszorg minimaal één keer in beeld (60 jaar).
4.
Er dient inzicht te bestaan in de toestand van het functioneren van de riolering, en hemel- en grondwatervoorzieningen.
h. Directe toegankelijkheid en beschikbaarheid gegevens (van riolering en grondwatervoorzieningen). i. Jaarlijks, visuele inspectie van 10% van het rioolstelsel. j. Verwerking revisiegegevens binnen een half jaar. k. Herberekening bij significante wijzigingen in rioolstelsel.
5.
Er dient zo veel mogelijk gebruik te worden gemaakt van duurzame en milieuvriendelijke materialen.
l.
6.
Er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd.
m. Behandeling van klachten en een reactie naar de klager binnen één werkdag.
Maken van duurzaamheidsafweging bij het toepassen van bouwmaterialen en straatmeubilair.
, revisie 02 Pagina 19 van 40
5
Toetsing huidige situatie
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
5.1 Inleiding In dit hoofdstuk vindt de toetsing van de huidige situatie plaats. Deze toetsing is het uitgangspunt voor het bepalen van de benodigde maatregelen (hoofdstuk 6). De huidige situatie is bepaald op basis van: • het GRP 2004-2008 en de op grond daarvan uitgevoerde onderzoeken; • beschikbare informatie over het functioneren van de riolering; • de in het rioolbeheersysteem opgenomen gegevens van riolen, putten en inspecties. Per paragraaf is het bijbehorende doel en/of de functionele eisen genoemd. In dit hoofdstuk is onderscheid gemaakt in de drie zorgplichten: stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater.
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3) Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
Toetsing huidige situatie (H5)
5.2 Algemeen 5.2.1 Aanwezige voorzieningen Voor de inzameling en verwerking van stedelijk afvalwater en hemelwater in het stedelijk gebied van de gemeente Bussum, is 147 km vrijvervalriolering aanwezig. Dit is een toename van 6% ten opzichte van de situatie in 2004. Deze toename wordt veroorzaakt door de aanleg van gescheiden stelsels bij nieuwbouw en de aanleg van hemelwaterafvoerstelsels bij afkoppelprojecten. In figuur 3 is het areaal vrijvervalriolering en de leeftijdsopbouw van het rioolstelsel weergegeven.
Wat hebben we nu?
De opgave (H6) Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën (H7) Wat hebben we nodig?
Besluitvorming (H8)
-200 8
-200 4
2005
2000
-199 9
1995
-199 4
-198 9
1990
-198 4
1985
-197 9
1980
1975
-197 4
-196 9
1970
-196 4
1965
-195 9
1960
-195 4
1955
1950
-194 9
-194 4
1945
-193 9
1940
-193 4
1935
1930
1925
1920
-192 9
20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 -192 4
lengte (km)
jaar van aanleg vrijvervalriolen
Figuur 3 Overzicht aanlegperioden vrijvervalriolen
, revisie 02 Pagina 20 van 40
Toetsing huidige situatie
Bussum kent drie bemalingsgebieden: 1. het hoofdbemalingsgebied; een gemengd stelsel, met een afvoerend verhard oppervlak van 176 ha. Door het afkoppelen van verhard oppervlak zijn binnen het bemalingsgebied gescheiden stelsels ontstaan. In bijlage 6 van dit GRP is dit op een kaart weergegeven; 2. Het Spiegel; een verbeterd gescheiden stelsel, met een afvoerend verhard oppervlak van 40 ha; 3. Oostereng; een verbeterd gescheiden stelsel, met een afvoerend verhard oppervlak Figuur 4 Globale indeling bemalingsgebieden rioolstelsel Bussum van 27 ha. Het hoofdrioolgemaal (vijzelgemaal) staat in het hoofdbemalingsgebied en loost het water in het vrijvervalstelsel van het gebied ‘Ministerpark’ van Naarden. Van daaruit wordt het afvalwater via de DWR-leiding getransporteerd naar de AWZI Horstermeer.
Figuur 5 Schematische weergave stelsel Bussum
5.2.2 Toestand van de objecten Bijbehorende doelen: inzameling en transport van stedelijk afvalwater (doelen 1 en 2). Vrijvervalriolering Jaarlijks wordt een deel van het vrijvervalstelsel geïnspecteerd en vindt beoordeling plaats van de inspectieresultaten. Inspectie vindt per wijk plaats. Binnen een wijk worden alle leidingen geïnspecteerd. Hierbij wordt met een videocamera door de riolen gereden en wordt de toestand digitaal vastgelegd. Zowel de riolen van het gemengd stelsel, het droogweerafvoerstelsel, als ook de riolen van het hemelwaterafvoerstelsel worden geïnspecteerd. Het doel van inspectie is inzicht verkrijgen in de kwaliteit van de riolen. De inspectiegegevens worden in een digitaal rioolbeheersysteem opgeslagen. In totaal is 62 km riool geïnspecteerd
, revisie 02 Pagina 21 van 40
Toetsing huidige situatie
vanuit het riool. Dit is ruim 40% van het totale stelsel. De stelsels waarvan bekend is dat ze binnen enkele jaren worden vervangen, zijn niet geïnspecteerd (bv. Godelindebuurt). In bijlage 5 is een overzicht van de geïnspecteerde wijken opgenomen. De inspectieresultaten geven een goed beeld van de kwaliteit van het rioolstelsel. De kwalitatief slechte strengen zijn in beeld gebracht. De meest voorkomende schadebeelden zijn: lichte scheurvorming, verzakking (waarschijnlijk door slechte verdichting) en wortelingroei. In Het Spiegel zijn problemen met afstroming geconstateerd. Uit de inspecties blijkt dat er geen grootschalige renovaties nodig zijn. Er zijn op basis van de inspectieresultaten enkele deelreparaties uitgevoerd: voegen zijn gerepareerd en wortels gefreesd, ter bevordering van de doorstroming. Vervangen en gerepareerde riolen worden als zodanig in het rioolbeheerbestand opgenomen. Aandachtspunt voor de komende inspecties zijn de IT-riolen en de infiltratiekratten. Het bijhouden van het rioolbeheerbestand, het opstellen van reinigings- en inspectieplannen van vrijvervalriolering, het beoordelen van de inspectieresultaten en het opstellen van renovatieplannen voor de vrijvervalriolering, worden in eigen beheer uitgevoerd. Door het tekort aan personeel, is hierin een achterstand ontstaan. Conclusie: aan de functionele eis dat inzicht moet bestaan in de toestand van de riolen, is voldaan. Er bestaat voldoende inzicht in de toestand van het rioolstelsel. 5.3 Stedelijk afvalwater 5.3.1 Nog niet-aangesloten bestaande bebouwing Bijbehorend doel: zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater (doel 1). In de planperiode zijn alle ongezuiverde lozingen gesaneerd. Vrijwel alle bebouwde percelen binnen het gemeentelijk grondgebied zijn aangesloten op de riolering. Bij één perceel moet de eigenaar zelf nog de aansluiting op de gemeentelijke riolering verzorgen. Conclusie: de gemeente voldoet aan de maatstaf voor inzameling van afvalwater (1a). 5.3.2 Overzicht aanwezige voorzieningen Voorwaarde voor effectief rioleringsbeheer: overzicht van de in beheer zijnde riolering. De inzameling van stedelijk afvalwater binnen de bebouwde kom vindt plaats door vrijvervalriolen (gemengd stelsel en droogweerafvoerstelsel). Het hoofdbemalingsgebied is voornamelijk gemengd uitgevoerd. Alle bedrijventerreinen in Bussum zijn voorzien van een gemengd rioolstelsel. Het stelsel voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater heeft de volgende kenmerken: • In totaal is er 106,4 km vrijvervalriolering voor stedelijk afvalwater aanwezig, waarvan 69,0 km gemengd stelsel en 37,4 km droogweerafvoerstelsel. • Op het gemengd stelsel is 151 ha afvoerend verhard oppervlak aangesloten. In 2000 was het afvoerend oppervlak 176 ha. Inmiddels is 25 ha afgekoppeld (per 1 januari 2009). • In totaal zijn er 2.300 inspectieputten aanwezig. • Het gemengd stelsel heeft 6 externe overstorten. • De gemeente heeft 5 rioolgemalen in beheer. De lengte van bijbehorende persleidingen bedraagt 0,6 km. • Er is drukriolering aanwezig met 27 pompunits en 3 km drukleiding. • Er zijn twee bergbezinkvoorzieningen aanwezig, in de Korte Landstraat (inhoud 2.000 m³) en bij de Huizerweg (inhoud 1.000 m³). Daarnaast is 700 m³ berging aanwezig in de afvoerkoker tussen de bergbezinkvoorziening aan de Korte Landstraat en de externe overstort van de voorziening.
, revisie 02 Pagina 22 van 40
Toetsing huidige situatie
5.3.3 Functioneren van de voorzieningen Bijbehorend doel: zorgen voor transport van stedelijk afvalwater (doel 2). Hydraulisch en milieutechnisch functioneren gemengd stelsel Het hydraulisch en milieutechnisch functioneren van het gemengd rioolstelsel is in 2003 getoetst aan de maatstaven. De resultaten zijn gerapporteerd in het basisrioleringsplan 2004 (hierna te noemen: BRP). In de berekeningen is rekening gehouden met de interacties tussen de rioolstelsels van Naarden en Bussum. In de BRP van Bussum en Naarden is de emissie van beide stelsels tezamen getoetst aan de basisinspanning. Uit het BRP blijkt dat het gemengd stelsel, wat betreft het hydraulisch functioneren, niet voldoet aan de gestelde eisen. Een aantal locaties is gevoelig voor ‘water op straat’, waaronder het gebied ten noorden van het raadhuis. Door aanpassing van de riolering en de aanleg van de bergbezinkvoorziening aan de Korte Landstraat, is dit verholpen. In de praktijk wordt bij intensieve neerslag in het stedelijk gebied nergens ‘water op straat’ waargenomen. De vuilemissie van het gemengd stelsel voldoet in 2008 nog niet aan de gestelde norm. Om te kunnen voldoen aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor, is een maatregelenpakket opgesteld. De nog uit te voeren maatregelen zijn in hoofdstuk 6 (De Opgave) opgesomd. In totaal wordt vóór 2019 in Bussum 50 ha afgekoppeld. Dit is 28% van het in 2000 op het gemengd stelsel aangesloten verhard oppervlak van 176 ha. Voor de basisinspanning wordt 23,5 ha afgekoppeld. In het kader van het waterkwaliteitsspoor wordt nog eens 26,5 ha afgekoppeld. Per 1 januari 2009 is in totaal 25,0 ha afgekoppeld. Hiermee is 50% van de afkoppelambitie gerealiseerd. Met het afkoppelen loopt de gemeente achter op de planning. Waternet is hiervan op de hoogte gesteld. Een overzicht van afgekoppelde gebieden en uitgevoerde maatregelen is weergegeven in bijlage 3 van dit GRP. De bergbezinkvoorzieningen, met een gezamenlijke inhoud van 3.000 m³, zijn in 2008 aangelegd. De monitoring van de overstorten van het gemengd stelsel is opgenomen in de Wvovergunning. Het meetplan voor het gemengd stelsel is opgesteld. In 2009 wordt gestart met de uitvoering van de metingen. De bemeten overstorten worden aangesloten op de hoofdpost van de gemalen. Functioneren van rioolgemalen, drukrioleringsunits en bergbezinkvoorzieningen Alle gemalen zijn aangesloten op een centrale hoofdpost. Controle op functioneren en besturing op afstand vindt vanaf hier plaats. Ook het functioneren van de bergbezinkvoorzieningen kan vanaf de centrale post worden gemonitord. Het functioneren en de onderhoudstoestand van de gemalen, de persleidingen en de drukrioleringsunits, is niet vastgelegd in het rioolbeheersysteem maar in een logboek en storingslijsten. De pompunits van de drukriolering zijn voorzien van een storingsmeldingssysteem in de vorm van een rode lamp. Een calamiteitenplan voor gemalen en persleidingen is nog niet opgesteld. Optimalisatie afvalwatersysteem In 2008 is een onderzoek (quick scan) gestart naar de optimalisatiemogelijkheden van het totale afvalwatersysteem van Horstermeer. Medio 2009 worden de resultaten hiervan verwacht. De verwachting is dat dit geen gevolgen heeft voor de gemeente Bussum. Conclusies: in de huidige situatie voldoet het gemengd stelsel niet aan de maatstaf voor de vuilemissie. Een maatregelenpakket is opgesteld om te kunnen voldoen aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor. Er is inzicht in het functioneren van de rioolgemalen en de drukrioleringsunits. 5.3.4 Onderhoud van de voorzieningen Bijbehorend doel: zorgen voor transport van het stedelijk afvalwater (doel 2). Reiniging van de voorzieningen voor het stedelijk afvalwater worden planmatig door derden uitgevoerd en wordt gecombineerd met rioolinspectie. Daarnaast wordt ook additioneel
, revisie 02 Pagina 23 van 40
Toetsing huidige situatie
gereinigd. Het gemengd stelsel en het droogweerafvoerriool worden gemiddeld eenmaal per 8 jaar gereinigd. In totaal wordt jaarlijks gemiddeld 13 km gereinigd. Kolken worden twee maal per jaar gezogen en de wegen worden geveegd. Door het structureel reinigen van riolen, kolken en wegen, wordt de afstroming naar de riolen en in de riolen gewaarborgd. Onderhoud en reiniging van de gemalen en drukrioleringsunits wordt planmatig door derden uitgevoerd. Storingen worden door derden verholpen. Onderhoud en vervanging van mechanisch / elektrische onderdelen worden eveneens door derden uitgevoerd. De bergbezinkvoorzieningen zijn zelfreinigend en worden nog niet additioneel gereinigd en onderhouden. Een beheerplan voor de mechanisch / elektrische onderdelen van de gemalen in de bergbezinkvoorzieningen wordt opgesteld. Conclusie: de afstroming van de vrijvervalriolen en de afvoer van rioolgemalen en drukrioleringsunits wordt gewaarborgd en waar nodig verbeterd. 5.4 Hemelwater 5.4.1 Verwerking van hemelwater Inzameling en verwerking van hemelwater vindt plaats via het openbaar hemelwaterafvoerstelsel. Bij het afkoppelen van verhard oppervlak van het gemengd stelsel, worden infiltratievoorzieningen aangelegd. Incidenteel wordt hemelwater bovengronds afgevoerd en via de berm geloosd op het oppervlaktewater. 5.4.2 Overzicht van aanwezige voorzieningen Voorwaarden voor effectief beheer: overzicht van in de in beheer zijnde voorzieningen. In totaal is er 40,9 km vrijvervalriolering voor de verwerking van hemelwater aangelegd: 39,1 km hemelwaterafvoerriool en 1,8 km IT-riool. In totaal zijn er in het hemelwaterafvoerstelsel 900 inspectieputten aanwezig. Er zijn geen lamellenfilters of andere zuiverende voorzieningen voor het hemelwater aanwezig. Infiltratie in de bodem vindt plaats via IT-riolen en infiltratiekratten. De gegevens van de hemelwaterstelsels zijn opgeslagen in het rioolbeheersysteem. Revisiegegevens van recent aangelegde of vervangen vrijvervalleidingen worden hierin verwerkt. 5.4.3 Functioneren van de voorzieningen Bijbehorend doel: zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater (doel 4). Uit het BRP blijkt dat het gescheiden stelsel op een aantal locaties gevoelig is voor ‘water op straat’. In de praktijk wordt bij intensieve neerslag in het stedelijk gebied echter nergens ‘water op straat’ waargenomen. De bemalingsgebieden Het Spiegel en Oostereng hebben een verbeterd gescheiden rioolstelsel. De berging in het hemelwaterafvoerstelsel van Het Spiegel bedraagt 4,9 mm. In het verbeterd gescheiden stelsel van Oostereng is, als gevolg van het steile maaiveldverloop, de berging zeer gering (0,7 mm). De pompovercapaciteit van beide stelsels is 0,3 mm/h. Aan de lozing van hemelwater via de overstorten van de verbeterd gescheiden stelsels, worden geen verdere eisen gesteld. Over de emissie uit gescheiden stelsels van vervuilende stoffen op oppervlaktewater is niets bekend. Conclusie: aan de functionele eis dat er inzicht moet zijn in het functioneren van het hemelwaterstelsel, wordt voldaan. 5.4.4 Onderhoud van de voorzieningen Bijbehorend doel: zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater (doel 4). Reiniging van hemelwaterafvoerriolen wordt planmatig door derden uitgevoerd. Het hemelwaterafvoerstelsel wordt gemiddeld eenmaal per 8 jaar gereinigd. In totaal wordt jaarlijks gemiddeld 5 km gereinigd. Conclusie: de afstroming van de hemelwaterafvoerriolen wordt gewaarborgd en waar nodig verbeterd.
, revisie 02 Pagina 24 van 40
Toetsing huidige situatie
5.5 Grondwater Bijbehorend doel: zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert (doel 5). Voorwaarden voor effectief beheer: overzicht van in de in beheer zijnde voorzieningen. Het stedelijk gebied van Bussum wordt gekenmerkt door lage grondwaterstanden. Om inzicht te krijgen in het verloop van de grondwaterstand, is in 2002 een grondwatermeetnet opgezet, met 16 peilbuizen. De grondwaterstanden worden geregistreerd met elektronische dataloggers. Uit de metingen blijkt dat de ontwateringsdiepte bijna overal meer dan 0,90 m bedraagt. Aangenomen mag worden dat eventueel geconstateerde wateroverlast niet door hoge grondwaterstanden wordt veroorzaakt. De gemeente heeft geen drainagevoorzieningen in beheer. Conclusie: er is inzicht in het verloop van de grondwaterstanden in het stedelijk gebied. 5.6 Vergunningen Bijbehorend doel: zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater (doel 1). Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer: de gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen moeten worden voorkomen (voorwaarde 2). Het voorkómen van nadelige gevolgen, die bedrijven of instellingen kunnen veroorzaken aan de gemeentelijke riolering, is een gemeentelijke taak. In de gemeente zijn 524 inrichtingen aanwezig waarop toezicht moet worden uitgeoefend in het kader van de Wet milieubeheer. Voor zover nodig, hebben alle bedrijven een lozingsvergunning in het kader van de Wvo voor het lozen op oppervlaktewater, dan wel hebben zij een kennisgeving gedaan voor het lozen van afvalwater op riolering. De handhaving wordt uitgevoerd door de afdeling Vergunningen & Handhaving. Door onderbezetting wordt een deel van de controles uitbesteed. De gemeente beschikt zelf over een Wvo-vergunning, voor het overstorten op oppervlaktewater vanuit het gemengd stelsel en het lozen van hemelwater via uitlaten, in het beheergebied van het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht. Deze vergunning is in 2007 verleend. In de voorschriften behorende bij de Wvo-vergunning is onder meer opgenomen dat de maatregelen in het kader van het waterkwaliteitsspoor uiterlijk in 2015 uitgevoerd moeten zijn. Conclusie: er is inzicht in de lozingen van de bedrijven binnen de gemeente. Voor zover nodig beschikken alle bedrijven, als ook de gemeente, over de noodzakelijke vergunningen. 5.7 Klachtenafhandeling en voorlichting Voorwaarde voor effectief rioleringsbeheer: er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd (voorwaarde 6). Klachten en meldingen op het gebied van riolering en grondwater worden geregistreerd in een digitaal klachtenmeldingssysteem. Behandeling van de klacht vindt, afhankelijk van de urgentie, binnen 24 uur plaats. De registratie en afwikkeling van de klachten vindt plaats bij de afdeling Wijkbeheer. Bij rioolwerkzaamheden, die overlast voor de burger kunnen veroorzaken, worden de betrokkenen vooraf geïnformeerd door een huis-aan-huisbrief voor direct aanwonenden en een persbericht in de locale bladen. Bij reiniging van riolering worden de bewoners schriftelijk ingelicht over de werkzaamheden. Conclusie: voor klachtenafhandeling en voorlichting wordt voldaan aan de maatstaf.
, revisie 02 Pagina 25 van 40
6
De opgave
6.1 Inleiding De opgave geeft de hoofdlijnen weer van een aanpak die leidt tot het bereiken van de gestelde doelen. Het is een samenstel van onderzoek (inspectie, studie) en maatregelen (onderhoud, verbetering en vervanging), geplaatst in de tijd. In de volgende paragrafen komt achtereenvolgens aan de orde: • aanleg van voorzieningen bij bestaande bebouwing en bij nieuwbouw (paragraaf 6.2); • het beheer van de bestaande voorzieningen, bestaande uit onderzoek en maatregelen (paragraaf 6.3). Alle in dit hoofdstuk genoemde geldbedragen zijn op prijspeil 1 januari 2009, inclusief bijkomende kosten en exclusief btw. Aanleg voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemelen grondwater Bijbehorende doelen: alle doelen (1 t/m 5).
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3) Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
6.2
6.2.1 Aanleg bij nieuwbouw In de planperiode 2009-2012 worden in de gemeente Bussum, circa 250 woningen gebouwd. Voor de jaren daarna wordt een toename verwacht van 60 woningen per jaar. Het areaal bedrijventerrein (Crailo) wordt met circa 2 ha uitgebreid. Dit terrein ligt op het grondgebied van de gemeenten Bussum, Hilversum en Laren, maar wordt aangesloten op het rioolstelsel van Bussum.
Toetsing huidige situatie (H5) Wat hebben we nu?
De opgave (H6) Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën (H7) Wat hebben we nodig?
Voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater wordt bij in- en uitbreidingen altijd riolering aangelegd. Besluitvorming (H8) Bij de aanleg van riolering bij nieuwbouw wordt bewust nagegaan hoe er met hemelwater wordt omgegaan. In uitbreidingsgebieden voor woningbouw worden gescheiden rioolstelsels aangelegd. Randvoorwaarde hierbij is dat het geloosde hemelwater kwantitatief door het ontvangend oppervlaktewatersysteem of de bodem kan worden verwerkt en kwalitatief voldoet aan de richtlijnen van Waternet. Bij de voorbereiding van rioleringsplannen voor in- en uitbreidingsgebieden wordt Waternet betrokken en wordt de watertoets doorlopen. Percelen in inbreidingsgebieden worden, bij geringe omvang, aangesloten op het bestaande stelsel. Bij risicovolle bedrijventerreinen of drukke verkeerswegen worden maatregelen getroffen om de emissie van vervuilende stoffen op oppervlaktewater zo veel mogelijk tegen te gaan. Voor bedrijventerreinen is het Activiteitenbesluit van kracht. Bij kans op vervuiling van het grondwater, worden geen IT-riolen toegepast. De kosten voor het ontwerp, het besteksgereedmaken en de aanleg van de riolering voor nieuwbouw worden niet verrekend via de rioolheffing maar via de grondexploitatie. De lengte te beheren riolering neemt toe. De gegevens van nieuw aan te leggen riolering worden in het rioolbeheersysteem opgenomen.
, revisie 02 Pagina 26 van 40
De opgave
6.3 Beheer van de bestaande voorzieningen In het beheer van de bestaande voorzieningen wordt onderscheid gemaakt in het uitvoeren van onderzoek en het uitvoeren van maatregelen (zowel object- als systeemgericht). 6.3.1 Onderzoek Beheer vraagt een actieve rol van de beheerder. Om te bepalen welke activiteiten waar moeten worden uitgevoerd, moet informatie worden verzameld over het functioneren van de riolering en de toestand van de objecten (onderzoek). Dit GRP is gebaseerd op gedetailleerde informatie, opgenomen in een rioolbeheersysteem. Op enkele onderdelen is echter nader onderzoek noodzakelijk. Hierin wordt onderscheid gemaakt in jaarlijks en incidenteel onderzoek. In deze paragraaf zijn de in dit GRP opgenomen onderzoeken nader toegelicht. 6.3.1.1 Algemeen 1. Inspectie vrijvervalriolen Visuele inspectie van vrijvervalriolen vindt structureel plaats. De inspectie vormt de basis voor de beoordeling van de toestand van de riolen en daarmee voor de te nemen maatregelen zoals onderhoud, reparatie, renovatie en vervanging. In de gemeente Bussum is gekozen voor inspectie met een rijdende tv-camera. Jaarlijks wordt uit strategisch oogpunt gemiddeld 11 km geïnspecteerd (8% van het totaal). Inspectie vindt per wijk plaats. Per wijk worden alle riolen ouder dan 5 jaar geïnspecteerd. Daarnaast vindt inspectie plaats bij de voorbereiding van renovatieprojecten, calamiteiten en oplevering van aangelegde riolering. Voorafgaand aan de inspectie wordt het riool gereinigd. Na het inspecteren van de riolering worden de resultaten beoordeeld om eventuele maatregelen te kunnen vaststellen. In de exploitatie-uitgaven zijn kosten opgenomen voor het reinigen en inspecteren van de vrijvervalriolen en het beoordelen van de inspectieresultaten. 2.
Bijhouden beheerbestand De gemeente beschikt over een digitaal rioolbeheersysteem. De gegevens van het gemengd stelsel en de droogweerafvoerstelsels (strengen en putten) zijn hierin opgeslagen. In 2007 is een nieuw beheersysteem in gebruik genomen. In 2008 was het systeem nog niet gevuld met actuele gegevens. De laatste mutaties zijn in 2006 ingevoerd. Het beheersysteem wordt in 2009 bijgewerkt. Daarna wordt het invoeren van mutaties en revisiegegevens uitgevoerd. De reguliere, terugkerende werkzaamheden zijn: • het periodiek bijwerken van de revisiegegevens (vervangingen van de riolering); • het toevoegen van nieuw aangelegde riolering (nieuwbouw); • het invoeren van inspectie- en reinigingsgegevens. In de exploitatie-uitgaven zijn kosten opgenomen voor het actueel houden van het beheerbestand.
3.
Operationaliseren van de strategie Aan het doelmatig organiseren van de zorgplicht voor de riolering wordt invulling gegeven door, na vaststelling van dit GRP, jaarlijks een operationeel programma op te stellen. Hierin wordt het in het GRP omschreven beleid vertaald in een operationeel rioleringsprogramma, waarin aanleg, onderzoek en maatregelen voor het komende jaar worden opgenomen. Het rioleringsbeheer wordt daarbij zo goed mogelijk afgestemd op andere gemeentelijke taken. In de exploitatie-uitgaven zijn kosten opgenomen voor het opstellen van een operationeel jaarprogramma.
4.
Implementatie WION (Grondroerdersregeling) Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de implementatie van de WION van start gegaan. Thans wordt onderzocht welke werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. De uitkomst van dit onderzoek schept duidelijkheid over de te nemen vervolgstappen en kosten. In het GRP is een bedrag gereserveerd van € 25.000,- voor de implementatie van software en het digitaliseren van analoge leidinggegevens. 5. Controle van verordeningen en vergunningen
, revisie 02 Pagina 27 van 40
De opgave
Het regelmatig controleren van bedrijven met een vergunning in het kader van de Wet milieubeheer vindt plaats conform de daarvoor opgestelde kengetallen. De controles worden geïntensiveerd, als er sprake is van klachten of aangetroffen gebreken. De controle van de lozingen op de riolering is ondergebracht bij de afdeling Vergunningen & Handhaving. Door onderbezetting wordt een deel van de controles uitbesteed. De huidige werkwijze wordt niet gewijzigd. Resultaat van deze werkwijze is dat er structureel een goed inzicht blijft bestaan in de lozingen op de riolering en ongeoorloofd gebruik van de riolering wordt beperkt. 6.
Opstellen verbreed GRP In 2012 wordt een verbreed GRP opgesteld. Hierin wordt aangegeven hoe de gemeente invulling geeft aan de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. De kosten voor het opstellen van het verbreed GRP zijn geraamd op € 30.000,-.
7. Opstellen actieplan diffuse bronnen In de planperiode wordt een actieplan diffuse bronnen opgesteld. Dit plan heeft tot doel de verontreiniging van afvoerend oppervlak en hiermee de verontreiniging van afstromend hemelwater en uiteindelijk het oppervlaktewater te reduceren. Het plan wordt opgesteld in het kader van de door Waternet verleende Wvo-vergunning (voorschrift 5) en is ook als maatregel in het Waterplan Naarden-Bussum opgenomen. De kosten voor het opstellen van dit actieplan zijn geraamd op € 7.500,-. 8. Opstellen calamiteitenplan riolering In de planperiode wordt een calamiteitenplan opgesteld (voorschrift 13 uit Wvovergunning). In dit plan zijn de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de rioleringsbeheerder vastgelegd, in het geval van incidenten, calamiteiten en uitzonderlijke omstandigheden waarbij de riolering is betrokken, en die bedreigend zijn voor het milieu, de volksgezondheid of het goed functioneren van het afvalwatersysteem. De kosten voor het opstellen van het calamiteitenplan zijn geraamd op € 5.000,-. 9. Opstellen plan ontwerp en beheer van gemalen In de planperiode wordt een plan opgesteld waarin het ontwerp en beheer van gemalen zijn vastgelegd (voorschrift 7 uit de Wvo-vergunning). De kosten voor het opstellen van dit plan zijn geraamd op € 5.000,-. 6.3.1.2 Stedelijk afvalwater 10. Actueel inzicht in theoretisch functioneren vrijvervalriolering Het BRP van de gemeente Bussum dateert uit 2004. Het BRP geeft inzicht in de verwachte toekomstige overstortingshoeveelheden en de te lozen vuilvrachten, op basis van theoretische berekeningen. In voorschrift 10 van de Wvo-vergunning is de verplichting tot het periodiek herberekenen van de vuilemissie opgenomen. Volgens dit voorschrift moet een herberekening plaatsvinden als zich, ten opzichte van de afgegeven Wvo-beschikking, significante wijzigingen hebben voorgedaan binnen of buiten het stelsel (afvoerend verhard oppervlak, droogweerafvoer, berging, pompovercapaciteit). Daarnaast wordt voorgeschreven dat de berekeningen niet ouder mogen zijn dan 5 jaar. In 2012 wordt een (controle-)berekening van het rioolstelsel uitgevoerd. Doel hiervan is inzicht krijgen in het theoretisch functioneren van de vrijvervalriolering. De kosten voor het uitvoeren van de herberekening zijn geraamd op € 30.000,-. 11. Actueel inzicht in werkelijk functioneren gemengd stelsel In de Wvo-vergunning (voorschrift 9) is een bepaling opgenomen over het monitoren van de overstorten van het gemengd stelsel. De gemeente beschikt over een goedgekeurd meetplan. De metingen gaan in 2009 van start. Jaarlijks wordt een rapportage met meetresultaten opgesteld. Het doel hiervan is: inzicht krijgen in het werkelijk functioneren van het gemengd stelsel. Er worden een aantal permanente metingen verricht, onder andere bij de bergbezinkvoorzieningen.
, revisie 02 Pagina 28 van 40
De opgave
De kosten voor het inrichten van het meetnet zijn geraamd op € 30.000,-. De kosten voor de rapportage van de resultaten en het beheer en onderhoud van het meetnet, zijn geraamd op € 15.000,- per jaar. 6.3.1.3 Grondwater 12. Inrichten grondwaterloket Het grondwaterloket wordt in de planperiode geïmplementeerd binnen het digitale klachtenmeldingssysteem. Hiervoor is in dit GRP een bedrag gereserveerd van € 10.000,-. 13. Monitoring grondwatermeetnet Voor het beheer en onderhoud van het peilbuizenmeetnet en de jaarlijkse rapportage van de grondwaterstanden, is in dit GRP € 5.000,- per jaar gereserveerd. 6.3.2 Maatregelen Onder maatregelen wordt verstaan: onderhoud, reparatie, renovatie, vervanging en verbetering. In bijlage 1 zijn de verschillende begrippen nader verklaard. De volgende maatregelen worden uitgevoerd. 6.3.2.1 Algemeen 1. Reparatie, renovatie en vervanging vrijvervalriolen Door reparatie, renovatie en vervanging wordt de technische staat van de objecten in de vrijvervalstelsels gewaarborgd. Om te voldoen aan de maatstaven (waarborgen stabiliteit en waterdichtheid), is het nodig de riolering op tijd te repareren, te renoveren of te vervangen. Hiervoor is een planning opgesteld en de kosten van de maatregelen zijn bepaald. Voor de periode 2009-2019 is een vervangingsplanning op hoofdlijnen opgezet. De planning is opgesteld op basis van ouderdom van de te vervangen strengen. De in tabel D weergegeven, te vervangen strengen maken onderdeel uit van het gemengd stelsel. Het gemengd riool wordt vervangen door een leiding met dezelfde diameter. Er wordt een extra hemelwaterafvoerriool of een IT-riool aangelegd voor de afvoer van het hemelwater van de af te koppelen oppervlakken. Gecombineerd met de vervanging van de riolering wordt de gehele rijbaan afgekoppeld (inclusief parkeerplaatsen, trottoirs en in sommige gevallen ook de daken van garageboxen). Het hiermee af te koppelen verhard oppervlak is eveneens in tabel D weergegeven. In totaal wordt in de periode 2009-2019 ongeveer 28 km gemengd riool vervangen en door de aanleg van gescheiden stelsels ongeveer 31 ha verhard oppervlak afgekoppeld. De investering voor de vervanging van de riolering en het afkoppelen van het verhard oppervlak zijn geraamd op € 1.100, - per m sleuflengte en bedraagt in totaal circa € 31 miljoen. In deze investering is de te ontvangen bijdrage van Waternet niet verwerkt (zie paragraaf 6.3.2.2 ‘Verbetering functioneren gemengd stelsel’). In tabel D is de planning voor de vervanging van de vrijvervalriolering weergegeven voor de periode 2009-2019. Op de tekening in bijlage 6 is de planning grafisch weergegeven.
, revisie 02 Pagina 29 van 40
De opgave
Tabel D Planning vervanging vrijvervalriolering (periode 2009-2019) jaar
straat
2009
Vlietlaan rioolvervanging Eslaan e.o. Godelindebuurt – fasen 1 en 2 Godelindebuurt – fasen 3 en 4 Veldheimerlaan / Botweg Nieuwe Spiegelstraat / Iepenlaan e.o. Spiegel - Oud centrum Herenstraat Vogelkersstraat e.o. Veldweg Dr. Schaepmanlaan Spijkerstraat e.o. Jozef Israëlslaan e.o. Papaverstraat e.o. Prinses Margrietplantsoen / T.B. Huurmanlaan De Ruijterlaan e.o. Beerensteinerlaan e.o. Versteeghstraat / Ruysstraat e.o. W. Barentszstraat e.o. Beekmanstraat e.o. Jan Bottemastraat e.o. e Lange Heul – 1 fase De Dennen e.o. Randweg / Karel Doormanlaan e Lange Heul – 2 fase 1 alle ‘gaardes’ ( 5x 300 m )
2010
2011
2012
2013
2014 2015 2016 2017 2018 2019
TOTAAL
lengte (m)
435 916 450 2.255 497 715 1.505 170 1.127 220 288 1.095 636 2.370 1.176 1.101 1.084 1.155 1.064 1.069 1.407 1.801 1.004 1.224 1.669 1.500 27.933
investering (prijspeil 2009) (€) 1.989.000
3.830.000
3.064.000
2.474.000
3.917.000
2.414.000
af te koppelen verhard oppervlak (m²) 6.280 7.960 12.580 30.240 3.650 6.250 11.500 1.750 14.980 4.220 3.650 12.850 4.450 22.350 10.150
1.657.000
19.270 18.600 13.310 10.400 11.290 15.060 18.110 8.690 12.890 21.290 8.950
30.829.000
310.700
2.452.000 2.737.000 3.098.000 3.197.000
Voor de overige 119 km vrijvervalriolering is nog geen vervangingsplanning opgesteld. Voor de berekening van de vervangingskosten in de periode ná 2019 is dezelfde eenheidsprijs gehanteerd, waarbij geen rekening is gehouden met het afkoppelen van verhard oppervlak. De eenheidsprijs bedraagt dan € 860 per m sleuf. In totaal bedraagt de investering voor de vervanging van de vrijvervalriolen in de periode ná 2019 € 102 miljoen. Bij het vertalen van de strategische planning naar operationele jaarprogramma’s, worden ook de onderhoudstoestand van de boven- en ondergrondse infrastructuur, evenals de overige noodzakelijke ingrepen, meegenomen. De werkzaamheden aan boven- en ondergrondse infrastructuur worden op elkaar afgestemd. Vervangingswerkzaamheden worden zo veel mogelijk geïntegreerd.
, revisie 02 Pagina 30 van 40
De opgave
6.3.2.2 Stedelijk afvalwater 2. Onderhoud vrijvervalriolering, gemalen en drukrioleringsunits Reiniging van vrijvervalriolering vindt plaats in combinatie met rioolinspectie. Daarnaast wordt ook additioneel gereinigd. In totaal wordt jaarlijks gemiddeld 11,5 km gereinigd. De reinigingsfrequentie voor het droogweerafvoerstelsel en het gemengd stelsel is eenmaal per acht jaar. Kolken worden twee maal per jaar gezogen en de wegen worden geveegd. Door het structureel reinigen van riolen, kolken en wegen, wordt de afstroming naar de riolen en in de riolen gewaarborgd. Onderhoud van de gemalen en drukrioleringsunits en reiniging wordt planmatig door derden uitgevoerd. Het oplossen van storingen wordt eveneens door derden uitgevoerd. Dit geldt ook voor de gemalen van de bergbezinkvoorzieningen. In de exploitatie-uitgaven zijn de kosten opgenomen voor het onderhoud van vrijvervalriolering, gemalen en drukrioleringsunits. 3. Reparatie, renovatie en vervanging gemalen, persleidingen en drukrioleringsunits Voor dit rioleringsplan is geen onderzoek verricht naar de toestand van onderdelen van de drukriolering, rioolgemalen en persleidingen. Voor vervanging van rioolgemalen en persleidingen is uitgegaan van standaard afschrijvingstermijnen, gebaseerd op ervaringscijfers van de gemeente en landelijke trends. Voor de mechanische en elektrische componenten van een rioolgemaal, drukrioleringsunit en gemalen van de bergbezinkvoorzieningen, is gemiddeld 15 jaar aangehouden; voor het bouwkundige deel 45 jaar. Een persleiding wordt gemiddeld na 45 jaar vervangen. Jaarlijks worden door derden inspecties uitgevoerd naar de toestand van de mechanisch / elektrische installatie van de rioolgemalen. Gebreken worden direct verholpen en benodigde aanpassingen uitgevoerd. In de planperiode is, op basis van de standaardlevensduren, vervanging voorzien van 1 rioolgemaal (zie tabel 5.1 van bijlage 9). Of vervanging echt noodzakelijk is, moet uit nader uit te voeren inspectie blijken. 4. Verbetering functioneren gemengd stelsel In de Wvo-vergunning zijn de volgende saneringsmaatregelen opgenomen: • het afkoppelen van verhard oppervlak, waarvan 23,5 ha voor de basisinspanning (tot 2009 is 22,2 ha gerealiseerd) en 26,5 ha voor het waterkwaliteitsspoor (tot 2009 is 2,8 ha gerealiseerd); 3 • het bouwen van twee bergbezinkvoorzieningen met een totale inhoud van 3.000 m . Beide voorzieningen zijn uitgevoerd in 2008. De in de komende jaren nog uit te voeren milieumaatregelen zijn weergegeven in tabel E. Het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht draagt 80% van de kosten bij die worden gemaakt voor het afkoppelen in het kader van het waterkwaliteitsspoor. De overige 20% komen voor rekening van de gemeente. De subsidie van het hoogheemraadschap bedraagt circa € 4,1 miljoen (zie tabel 7.5 in bijlage 9). De afspraken tussen het hoogheemraadschap en de gemeente over de uitvoering van de werkzaamheden voor het waterkwaliteitsspoor en de bijbehorende financiering, zijn vastgelegd in een convenant. Het convenant is echter nog niet ondertekend. Medio 2008 is door de dijkgraaf van het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht mondeling toegezegd dat het convenant op korte termijn zou worden bekrachtigd. Per 1 januari 2009 is dit nog niet gebeurd.
, revisie 02 Pagina 31 van 40
De opgave
Tabel E Planning milieumaatregelen gemengd stelsel maatregel
locatie
omschrijving / hoeveelheid (ha)
jaar uitvoering
afkoppelen basisinspanning
Nieuwe Spiegelstraat
0,54
2010
Godelindebuurt - Midden Godelindebuurt - West Papaverstraat De Dennen
1,42 1,69 2,31 0,87
2009 - 2010 2009 - 2010 2013 2017
totaal nog af te koppelen reeds afgekoppeld (1-1-2009)
6,83 22,24
totaal
29,07
2016
Spijkerstraat Veldheimerlaan, Botweg Jozef Israëlslaan Kromme Englaan Spiegel - Centrum Westereng Spiegel - Noord (al gedeeltelijk uitgevoerd) Godelinde (Vogelkersstraat e.o.)
1,59 0,39 0,69 1,10 1,76 14,00 2,00
2012 2010 2012 2009 2011 2013 - 2018 2010
+
+
afkoppelen waterkwaliteitsspoor
2,40
2011 +
totaal nog af te koppelen reeds afgekoppeld (1-1-2009)
23,93
totaal
26,71
2018
DWA (gemaal Zwarteweg) niet meer op DWR-leiding lozen, maar direct naar het gemaal aan de Verlengde Fortlaan hemelwater rechtstreeks op Bussummervaart lozen (middels pomp laten lozen, niet de drempel weghalen) DWA Crailoo niet meer op Oostereng lozen, maar op een hoofdgemaal DWA Hilversumse Meent niet meer op Het Spiegel lozen, maar direct naar het gemaal aan de Verlengde Fortlaan
2009
2,78 +
‘no regret’maatregelen waterkwaliteitsspoor
Het Spiegel
Het Spiegel
Crailoo
Hilversumse Meent
2010
maatregel wordt niet uitgevoerd (niet doelmatig) maatregel wordt niet uitgevoerd (niet doelmatig)
In totaal moet voor de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor 50 ha worden afgekoppeld. Na uitvoering van de in tabel E weergegeven projecten is 55,8 ha afgekoppeld. In 2019 zijn alle milieumaatregelen voor het gemengd stelsel uitgevoerd en voldoet de gemeente aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor.
, revisie 02 Pagina 32 van 40
De opgave
6.3.2.3 Hemelwater 5. Verbetering functioneren verbeterd gescheiden rioolstelsels Ter verbetering van het hydraulisch functioneren van het stelsel in Het Spiegel, is in het BRP een aantal maatregelen voorgesteld (zie tabel F). Over de uitvoering van deze maatregelen is de gemeente in gesprek met Waternet. In 2009 wordt hier over meer duidelijkheid verkregen. Tabel F Maatregelen verbeterd gescheiden stelsel Het Spiegel locatie omschrijving maatregel put 7H061 put verbinden met nieuwe overstortput KARN1 drempelbreedte 12,5 m kruising Meerweg aanpassen leiding 7H016-7H060-7H061-KARN1 met Zwarteweg (190 m ∅1.250 mm) Karnemelksloot aanleg overstortleiding van KARN1 naar Karnemelksloot (375 m ∅1.250 mm)
jaar uitvoering nog vast te stellen in overleg met Waternet idem idem
6. Onderhoud hemelwaterafvoerstelsel Reiniging van het hemelwaterafvoerstelsel wordt planmatig door derden uitgevoerd. Het stelsel wordt gemiddeld eenmaal per acht jaar gereinigd. In totaal wordt jaarlijks gemiddeld 5 km gereinigd. In de exploitatie-uitgaven zijn kosten opgenomen voor het reinigen van de vrijvervalriolen.
, revisie 02 Pagina 33 van 40
7
Organisatie en financiën
7.1 Inleiding In dit hoofdstuk zijn de personele en financiële middelen gekwantificeerd. Deze middelen zijn nodig om de in dit plan gestelde doelen, met de in hoofdstuk 6 beschreven strategie, te kunnen realiseren. Alle in dit hoofdstuk genoemde geldbedragen zijn op prijspeil 1 januari 2009, inclusief bijkomende kosten en exclusief btw. 7.2 Personele middelen In deze paragraaf is aandacht besteed aan de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden om de gestelde doelen voor de rioleringszorg te kunnen halen. Aan de hand van vijf deeltaken is de benodigde formatie globaal bepaald. Uitgangspunt daarbij is de module ‘Personele aspecten van gemeentelijke watertaken’ van de Leidraad Riolering. Deze deeltaken zijn: planvorming, onderzoek, onderhoud, maatregelen en facilitair. Voor het bepalen van de benodigde formatie voor de uitvoering van deze taken, wordt verwezen naar bijlage 7. Uit een eerste globale capaciteitsraming komt naar voren dat er voor uitvoering van alle taken 4 f.t.e. nodig zou zijn. De structurele capaciteit voor rioleringszorg bij de gemeente Bussum bedraagt op dit moment 1,4 f.t.e. Daarnaast worden veel taken op het gebied van voorbereiding, uitvoering en begeleiding ook nu reeds incidenteel uitbesteed. De benodigde middelen voor incidentele capaciteit zijn ook opgenomen in het GRP. Met de structurele en incidentele capaciteit tezamen kunnen de taken in de planperiode worden uitgevoerd.
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3) Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
Toetsing huidige situatie (H5) Wat hebben we nu?
De opgave (H6) Wat moeten we doen?
Organisatie en financiën (H7) Wat hebben we nodig?
Besluitvorming (H8)
7.3 Financiële middelen Op korte termijn (planperiode 2009-2012) enerzijds en op de lange termijn (beschouwde periode van 60 jaar) anderzijds, worden activiteiten uitgevoerd in het kader van aanleg en beheer van riolering en grondwatervoorzieningen. Deze activiteiten worden volgens de beschreven aanpak uitgevoerd om de gestelde doelen te kunnen halen. In deze paragraaf zijn de benodigde financiële middelen samengevat en is aangegeven hoe in de dekking van de kosten kan worden voorzien. De uitgangspunten die zijn gehanteerd bij het opstellen van het kostendekkingsplan zijn weergegeven in bijlage 8. De bijbehorende financiële gegevens zijn weergegeven in de tabellen in bijlage 9. 7.3.1 Vervangingswaarde De vervangingskosten van de riolen zijn berekend op basis van eenheidsprijzen en bedraagt: : € 123.943.000 • vrijvervalriolen en putten : € 1.496.000 • rioolgemalen en persleidingen € 619.000 • drukriolering + : € 126.058.000 • totale vervangingswaarde riolering
, revisie 02 Pagina 34 van 40
Organisatie en financiën
De gemiddelde vervangingswaarde van de vrijvervalriolen mét rioolgemalen en persleidingen, bedraagt € 853,- per m riool. De gemiddelde vervangingswaarde van de drukriolering (leidingen en pompen) bedraagt € 23.000,- per eenheid. 7.3.2 Beleid rioolrechten Uit de beleidsnota lokale heffingen 2008-2012 vloeit het huidige beleid voor de lokale heffingen voort. In deze beleidsnota is onder andere afgesproken dat de rioolrechten kostendekkende heffingen (ook op rekeningbasis) zijn en dat exploitatieoverschotten en de exploitatietekorten respectievelijk worden gestort in of worden onttrokken aan de egalisatievoorziening riolering. Jaarlijks vindt een integrale kostencalculatie plaats. Verder heeft de raad in zijn vergadering van 10 november 2005 besloten om jaarlijks € 210.000,- uit de egalisatievoorziening riolering te onttrekken voor het wegonderhoud door rioleringswerkzaamheden. 7.3.3 Totale uitgaven Het totaal van de uitgaven dat met de aanleg (exclusief nieuwbouw) en het beheer van de riolering over een periode van 60 jaar is gemoeid, is samengevat weergegeven in figuur 6 en in tabel H. De periode van 60 jaar is gehanteerd omdat dan alle te verwachten uitgaven in beeld zijn gebracht. Tabel H Overzicht totale uitgaven (* € 1.000,-) periode
jaarlijkse uitgaven onderzoek 1
investeringen
exploitatie
vervanging/ verbetering
milieumaatregelen
grondwater
kapitaallasten nieuwe investeringen
2
3
4
5
6
totaal excl. btw
=1+2+6
2009 2010 2011 2012
103 30 20 80
1.261 1.266 1.270 1.275
1.205 2.366 1.995 1.548
788 1.180 830 740
167 452 664
1.364 1.463 1.742 2.019
2009-2012
233
5.072
7.114
3.538
1.283
6.588
2009-2068
2.466
78.905
114.344
9.135
138.361
219.732
, revisie 02 Pagina 35 van 40
Organisatie en financiën
5.500 5.000
uitgaven (€ * 1.000)
4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500
onderzoek
exploitatie
vervanging
2067
2063 2065
2059 2061
2055 2057
2051 2053
2049
2045 2047
2041 2043
2037 2039
2033 2035
2029 2031
2023 2025 2027
2019 2021
2017
2013 2015
2009 2011
0
milieumaatregelen
Figuur 6 Uitgaven per jaar, prijspeil 2009
7.3.4 Huidige inkomsten De huidige inkomsten zijn als volgt opgebouwd: • De gemeente int rioolheffing. Het voor 2009 vastgestelde tarief bedraagt € 201,48 per eigendom, per jaar (vastrecht). Het variabel recht voor de grote lozers bedraagt € 51,36 voor elke volle eenheid van 100 m³ afvalwater boven 1.000 m³. De inkomsten uit de heffing voor grote lozers is geschat op € 65.000,- per jaar. • De gemeente beschikt over een voorziening van € 6,675 miljoen, per 1 januari 2009. • Er is rekening gehouden met een bijdrage van Waternet van € 4,1 miljoen, voor het afkoppelen van verhard oppervlak in het kader van het waterkwaliteitsspoor. • Voor het vijzelgemaal en het gemaal Zwarteweg, wordt jaarlijks een bijdrage van Waternet ontvangen van € 26.336,-. 7.4 Kostendekking In deze paragraaf komt de kostendekking op de lange termijn aan de orde. Er is uitgegaan van de kosten voor de periode 2009-2068, zoals die in de vorige paragraaf zijn weergegeven. Voor de dekking van de kosten van aanleg en beheer van riolering komen verschillende bronnen in aanmerking. De aanleg van riolering in nieuwe bestemmingsplannen wordt bekostigd uit de exploitatieopzet van die plannen en zijn verdisconteerd in de verkoopprijs. De kosten van beheer van riolering en van aanleg van riolering en grondwatervoorzieningen bij bestaande panden worden gedekt uit de rioolheffing. In deze paragraaf is de rioolheffing weergegeven die bij directe invoering de totale kosten voor de rioleringszorg dekt, gezien over 60 jaar. Directe invoering van een op deze manier berekende rioolheffing, is maatschappelijk niet aanvaardbaar. Daarom is een voorbeeld gegeven van een geleidelijke stijging: van het huidige niveau naar een ook op langere termijn kostendekkend niveau. Hierbij wordt min of meer de stijging van de kapitaallasten van investeringen gevolgd. Over een periode van 60 jaar is het door de rioolheffing te dekken bedrag € 220 miljoen. Dit is gemiddeld € 3,7 miljoen per jaar. In werkelijkheid fluctueert dit bedrag. De opbouw van de totale uitgaven, gebaseerd op de contante waarde van de verschillende kostengroepen, is weergegeven in figuur 7.
, revisie 02 Pagina 36 van 40
Organisatie en financiën
56%
8%
1%
35%
Onderzoek ( totaal) EURO 3,03
Exploitatie ( totaal) EURO 83,62
Vervanging (totaal) EURO 134,52
Milieumaatregelen (totaal) EURO 19,75
Figuur 7 Aandeel in totale uitgaven over periode 2009-2068
rioolheffing bij jaarlijkse stijging 1,0%
2065 2067
2061 2063
2055 2057 2059
2051 2053
2045 2047 2049
2041 2043
2035 2037 2039
2031 2033
2025 2027 2029
2021 2023
2015 2017 2019
224 222 220 218 216 214 212 210 208 206 204 202 200 198 196 194 192 190 2009 2011 2013
heffing per aansluiting (€)
In het kostendekkingsplan wordt uitgegaan van één heffing voor de totale kosten van de zorgplichten. In deze paragraaf is de kostendekkende rioolheffing berekend. Omdat het huidige tarief van € 201,48 lager is dan het benodigde tarief, is uitgerekend hoe tot een kostendekkend tarief kan worden gekomen. Hiervoor zijn twee scenario’s doorgerekend: 1. een jaarlijkse stijging van het tarief met 1,0%, met ingang van 1 januari 2010. Bij deze stijging wordt in 2013 een kostendekkend niveau bereikt van € 209,54 per heffingseenheid (zie figuur 8). 2. een jaarlijkse stijging van het tarief met 2,5%, met ingang van 1 januari 2010. Bij deze stijging wordt in 2011 een kostendekkend niveau bereikt van € 209,24 per heffingseenheid.
rioolheffing bij jaarlijkse stijging 2,5%
Figuur 8 Ontwikkeling rioolheffing, bij een jaarlijkse stijging van 1,0% en 2,5%
Het berekende tarief moet jaarlijks met de optredende inflatie worden geïndexeerd.
, revisie 02 Pagina 37 van 40
Organisatie en financiën
Advies afdeling Financiën gemeente Bussum: Gelet op onze ervaringen met het vorige GRP 2004-2008 hebben wij ons afgevraagd of het niet mogelijk is de uit het GRP 2009-2012 voortvloeiende tariefstijgingen voor de komende jaren achterwege te laten. Ook tijdens de vergaderingen van de commissie middelen en de raad is over de hoogte van het riooltarief gediscussieerd bij de behandeling van de jaarrekening 2007 en de perspectiefnota 2008. Door de raadsleden is daarbij gewezen op het hoge riooltarief dat in Bussum – regionaal en landelijk gezien – wordt gehanteerd. De afgelopen 4 jaar blijkt de hoogte van de egalisatievoorziening jaarlijks veel sterker te zijn opgelopen dan in het GRP 2004-2008 was geraamd. Een van de oorzaken was achterblijvende rioolinvesteringen. Hierdoor is de egalisatievoorziening met circa € 3,4 miljoen extra gegroeid. Als wij het geheel overzien en daarbij als uitgangspunt hanteren dat wij op voorhand van de inwoners niet meer belasting willen vragen dan strikt noodzakelijk, komen wij tot de conclusie dat het verantwoord is de komende 3 jaar (vanaf 2010) de nullijn te hanteren en de huidige riooltarieven te bevriezen. Mocht gedurende de komende jaren de egalisatievoorziening zich anders ontwikkelen dan wij nu aannemen dan zullen wij hierop tijdens de jaarlijkse tariefvoorstellingen (onderdeel van de jaarlijkse begrotingsbehandeling) nader ingaan. 7.5 Omzetting rioolrecht in rioolheffing Als gevolg van een wetswijziging mogen de gemeenten de rioolrechten tot 31 december 2009 blijven heffen. Vanaf 1 januari 2010 kan alleen nog maar de nieuwe rioolheffing (gebaseerd op het nieuwe artikel 228a Gemeentewet) worden geheven. Per saldo komt er geen extra heffing bij. De omzetting van rioolrecht naar rioolheffing vindt in 2009 plaats. Dit kan op eenvoudige wijze worden geregeld door de gelijktijdige vaststelling van dit GRP en een nieuwe verordening rioolheffing. 7.6 Kanttekeningen bij geschetste ontwikkeling rioolheffing Voor het opstellen van het kostendekkingsplan is een zo nauwkeurig mogelijke inschatting gemaakt van alle te nemen maatregelen en de daarbij behorende investeringen. Om in het GRP alle te verwachten uitgaven in beeld te brengen en daardoor ‘langetermijnverrassingen’ zo veel mogelijk uit te sluiten, is een planningshorizon van het GRP en het kostendekkingsplan aangehouden van 60 jaar. Voor een dergelijk lange periode kunnen niet alle gebeurtenissen exact worden ingeschat. Daarom wordt benadrukt dat het GRP in principe wordt vastgesteld voor de planperiode (2009-2012), maar dat dit gebeurt in het licht van de lange termijn. Naast de in dit GRP genoemde maatregelen, zijn in de nabije toekomst mogelijk extra maatregelen te verwachten, waarvan de financiële consequenties op dit moment niet kunnen worden ingeschat. Dit betreft onder meer de invulling van de zorgplicht voor het grond- en hemelwater. De gemeentelijke herindeling en de daaruit voortvloeiende beleidsontwikkelingen hebben eveneens invloed op de ontwikkeling van de rioolheffing. De marges en onzekerheden in de financiële aspecten zijn vaak groot. Rente en inflatie kunnen in grote mate fluctueren. Het kostendekkingsplan wordt daarom gemiddeld om de vier jaar bijgesteld. Bovengenoemde onzekerheden maken het niet mogelijk een exacte beschrijving van de kostenontwikkeling en de ontwikkeling van de rioolheffing in de komende jaren te maken. De geschetste ontwikkeling van de rioolheffing moet daarom als indicatief worden beschouwd.
, revisie 02 Pagina 38 van 40
8
Besluitvorming
Dit plan is het vierde GRP van de gemeente Bussum. De gemeente voldoet met dit plan aan de planverplichting (Wet milieubeheer artikel 4.22). Met de strategie zoals die in dit GRP is verwoord, worden de doelen voor de rioleringzorg bereikt. Hierdoor wordt in de gemeente Bussum, op het gebied van de riolerings- en grondwaterzorg, een goed woon-, leef- en werkklimaat gehandhaafd.
Inleiding (H1) Aanleiding, procedure, functies
Relaties rioleringszorg (H2) Wet- en regelgeving, ontwikkelingen
Burgemeester en wethouders van de gemeente Bussum verzoeken de gemeenteraad het GRP Bussum 2009-2012 vast te stellen door: • in te stemmen met de in dit GRP geformuleerde doelen (zie paragraaf 4.3); • in te stemmen met het voorgenomen onderzoek 2009-2012, welke nodig is om een doelmatige rioleringszorg te realiseren (zie paragraaf 6.3.1); • in te stemmen met de voorgenomen maatregelen 2009-2012 (zie paragraaf 6.3.2); • in te stemmen met de voorgestelde wijze van kostendekking 2009-2012 (zie paragraaf 7.4).
Evaluatie GRP 2004-2008 (H3)
Het concept-GRP is voorafgaand aan de vaststelling door de gemeenteraad, ter beoordeling toegezonden aan het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht en de Provincie NoordHolland.
Wat moeten we doen?
Terugblik op vorige GRP
Toetsingskader (H4) Doelen rioleringszorg
Toetsing huidige situatie (H5) Wat hebben we nu?
De opgave (H6)
Na vaststelling wordt in één of meer dag- of weekbladen die in de gemeente worden verspreid, bekend gemaakt hoe burgers kennis kunnen nemen van de inhoud van dit GRP.
Organisatie en financiën (H7) Wat hebben we nodig?
Besluitvorming (H8)
, revisie 02 Pagina 39 van 40
Referenties
1.
Basisrioleringsplan Gemeente Bussum. Grontmij Advies & techniek bv, januari 2004.
2.
Bestuursakkoord Waterketen 2007 (‘BWK-2007’). Ministerie van VROM, Ministerie van Verkeer en waterstaat, IPO, Vewin, VNG en Unie van Waterschappen, juli 2007.
3.
Convenant Samenwerken Waterketen Noord-Holland. Provincie Noord-Holland, november 2007.
4.
Gemeentelijk Rioleringsplan Bussum 2004-2008. Grontmij, oktober 2004.
5.
Handreiking kostentoerekening (leges en tarieven). Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, juli 2007.
6.
Leidraad Riolering; Stichting RIONED en ministerie van VROM, modules a. GRP: Planvorming gemeentelijke watertaken (A1050), 2007; b. Doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden’ (A1100), 2007; c. Kostenkengetallen rioleringszorg (D1100), 2007; d. Personele aspecten van gemeentelijke watertaken (D2000), 2007.
7.
Notitie Riolering (versie 17jul07). Commissie BBV, juni 2007.
8.
Processen en besluitvorming Gemeentelijke Rioleringsplan in beeld – 213 a onderzoek naar doelmatigheid van rioolbeheer in de gemeente Bussum. DHV, juni 2008.
9.
Provinciaal Waterplan Noord-Holland 2006 t/m 2010 ‘Bewust omgaan met water’.
10.
Waterbeheerplan AGV 2006-2009, Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht.
11.
Waterplan Naarden-Bussum. Grontmij Nederland bv, februari 2008.
12.
Wijziging van de Gemeentewet, de Wet op de waterhuishouding en de Wet milieubeheer in verband met de introductie van zorgplichten van gemeenten voor het afvloeiend hemelwater en het grondwater, alsmede verduidelijking van de zorgplicht voor het afvalwater, en aanpassing van het bijbehorende bekostigingsinstrument (verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken), Nr. 3 MEMORIE VAN TOELICHTING, Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 30 578
, revisie 02 Pagina 40 van 40
Bijlage 1
Woordenlijst
, revisie 02
Bijlage 1: Woordenlijst
AFKORTINGEN AMvB AWZI BBV DWA GRP IBA NEN NPR RWZI VNHG Wm Wvo
Algemene Maatregel van Bestuur afvalwaterzuiveringsinrichting bergbezinkvoorziening droogweerafvoer gemeentelijk rioleringsplan installatie voor individuele behandeling van afvalwater Nederlandse norm Nederlandse praktijkrichtlijn rioolwaterzuiveringsinrichting Vereniging van Noord-Hollandse gemeenten Wet milieubeheer Wet verontreiniging oppervlaktewateren
TERMEN EN DEFINITIES De woorden en verklaringen in deze lijst zijn (voor een groot deel) afkomstig uit: • Beter Bouw- en Woonrijp Maken, GD112-7 Publicatie ‘Ontwatering in stedelijk gebied’, definitief 2 d.d. 20 april 2007; • NEN 3300 Buitenriolering - Termen en definities. aangroei
verzameling van organismen die zich op de buiswand hebben vastgehecht of in slierten aan de buiswand hangen
aansluitvergunning
vergunning op grond van de aansluitverordening en de Wvo die wordt afgegeven door het hoogheemraadschap voor de aansluiting op de rioolwaterzuiveringsinrichting (RWZI)
aantasting
een wijziging van de structuur van de buiswand als gevolg van (bio)chemische of mechanische processen
afkoppelen
Afkoppelen is het niet langer afvoeren van hemelwater via de riolering naar de RWZI maar op omgevingsverantwoorde wijze brengen van hemelwater in bodem of oppervlaktewater. Omgevingsverantwoord wil zeggen zonder overlast of nadelige gevolgen voor bewoners, gebruikers, waterpeilbeheer, ecologie en water- en bodemmilieu het niet meer inzamelen en naar de RWZI transporteren van hemelwater.
afvoerend oppervlak
het naar de riolering afwaterende oppervlak
afwatering
de afvoer van water via een stelsel van open waterlopen naar een lozingspunt van het afwateringsgebied
afzetting
aankoeking van slib, vet en kalk op de buiswand; tevens afzetting van bodemmateriaal anders dan zand ter plaatse van een buisverbinding of scheur
ander afvalwater
Datgene wat niet onder een van de volgende begrippen is te vatten: huishoudelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater, bedrijfsafvalwater of stedelijk afvalwater. Een voorbeeld van ‘ander afvalwater’ is ‘zwembadwater’ bij een particulier huishouden dat geloosd moet worden. Te lozen zwembadwater van een professioneel zwembad is bedrijfsafvalwater.
basisinspanning
term die de waterkwaliteitsbeheerders gebruiken voor het aanduiden van de inspanningen die elke gemeente moet uitvoeren of uitgevoerd hebben om de vuiluitworp uit de riolering tot een bepaald niveau te reduceren
basisrioleringsplan
voor een Wvo- of aansluitvergunningaanvraag opgesteld document (tekening + toelichting en berekeningen) met de huidige situatie van de riolering en de uit te voeren verbeteringsmaatregelen
bedrijfsafvalwater
afvalwater dat vrijkomt bij door de mens bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid, dat geen huishoudelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater of grondwater is
bemalingsgebied
een rioleringsgebied waaruit het afvalwater door een gemaal wordt verwijderd
beoordelen
het toetsen van een parameter aan de bijbehorende maatstaf en het geven van een oordeel over de uitkomsten van de toetsing
, revisie 02
Bijlage 1: Woordenlijst (Vervolg 1)
bergbezinkkelder
reservoir voor de tijdelijke opslag van afvalwater waarin tevens slibafzetting plaatsvindt met een voorziening om het slib te kunnen verwijderen en waaruit overstortingen kunnen plaatsvinden
berging
de inhoud van de riolering uitgedrukt in m of mm
bergingsverlies
de vermindering van berging door permanente vulling in de riolering als gevolg van verzakkingen
bouwtechnische maatregelen
maatregelen in de woning (in de kruipruimte of kelder, of in de woonruimte), met als doel vochtoverlast te beperken
bouwrijpmaken
een terrein zodanig inrichten dat aanleg van infrastructuur, woningen, recreatievoorzieningen en dergelijke mogelijk wordt
classificatie
de indeling van toestandsaspecten in klassen
dg DIALOG Riolering
het computerprogramma voor rioleringsbeheer
doorlatendheid
het vermogen van de grond om water en/of lucht door te laten
drainage
een systeem van doorlatende, geperforeerde kunststof pijpen in de bodem, waarin opvang en afvoer van overtollig grondwater plaatsvindt, waardoor de grondwaterstand beheerst kan worden
drooglegging
afstand tussen het oppervlaktewaterpeil en het maaiveld
droogweerafvoer (dwa)
de hoeveelheid afvalwater die per tijdseenheid in een droogweersituatie via het rioolstelsel wordt afgevoerd
drukriolering
riolering waarbij het transport plaatsvindt via pompen en persleidingen
DWA-rioolstelsel
zie vuilwaterrioolstelsel
emissiespoor
onderdeel van het tweesporenbeleid van waterkwaliteitsbeheerders gericht op het tot een bepaald niveau terugbrengen van de emissies (vuiluitworp) uit een rioolstelsel, ongeacht de werkelijke waterkwaliteit
externe overstort
rioolput voorzien van een overstortdrempel die loost buiten het in beschouwing genomen rioolstelsel, meestal op oppervlaktewater
foutieve aansluiting
Het aansluiten van een vuilwaterriool op een regenwaterriool of omgekeerd.
freatisch grondwater
Het grondwater in de bovenste bodemlaag, dat (indirect) in contact staat met de atmosfeer. De freatische grondwaterstand is een andere term voor grondwaterspiegel.
GHG
Gemiddeld Hoogste Grondwaterstand. Dit is het gemiddelde van de drie hoogste grondwaterstanden van de afgelopen 8 jaren, gebaseerd op maandelijkse metingen.
gemengd rioolstelsel
stelsel waarbij afvalwater inclusief ingezamelde neerslag door één leidingstelsel wordt getransporteerd
gescheiden rioolstelsel
rioolstelsel, waarbij afvalwater exclusief neerslag door een leidingstelsel wordt getransporteerd en neerslag door een afzonderlijk leidingstelsel rechtstreeks naar oppervlaktewater wordt afgevoerd
geohydrologie
leer van de grondwaterstroming en de dynamiek in samenhang met de structuur en de opbouw van de ondergrond
3
, revisie 02
Bijlage 1: Woordenlijst (Vervolg 2)
grondwater
water beneden het grondoppervlak, meestal beperkt tot het water beneden de grondwaterspiegel
grondwateronderlast
problemen die zich voordoen als gevolg van lage grondwaterstanden, bijvoorbeeld aantasting van houten funderingen als gevolg van droogstand
grondwateroverlast
wateroverlast door hoge grondwaterstanden, bijvoorbeeld plasvorming op binnenterreinen of vocht in kruipruimtes
huishoudelijk afvalwater
afvalwater dat overwegend afkomstig is van menselijke stofwisseling en huishoudelijke werkzaamheden
hydraulisch
waarbij van de leer van de praktische toepassing van waterbeweging gebruik wordt gemaakt
hydraulische berekening
het door rekenen bepalen van het hydraulisch functioneren van een rioolstelsel
infiltratie
intreding van water in de bodem
infiltratiekrat
ondergrondse buffer waarin het hemelwater tijdelijk wordt geborgen en geleidelijk wordt afgeven aan de omliggende bodem
ingrijpmaatstaf
grenstoestand waarbij ingrijpen in de actuele toestand noodzakelijk is en waarbij maatregelen moeten worden opgesteld
inhangend voegmateriaal
voegmateriaal (kit, bitumineuze profielstrip) dat uit de voeg in het doorstroomprofiel is gezakt of gedrukt
inhangende rubberring
een niet gescheurde rubberring die zichtbaar is of een gescheurde rubberring waarvan een gedeelte in het doorstroomprofiel hangt
inrichting
elke door de mens bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid die binnen een zekere begrenzing pleegt te worden verricht
inspectie
het waarnemen, herkennen en beschrijven van de toestand
kruipruimte
ruimte onder de begane-grondvloer in gebruik voor het bereiken van leidingen voor inspectie, onderhoud of reparatie, en voor ventilatie van de vloer en eventuele houten constructiedelen onder de woning
kwel
het uittreden van grondwater
lekkage
het in- of uittreden van water via voegen, scheuren, langs inlaten of door de buiswand
maaiveld
grondoppervlak, bovenzijde van de bodem
maatstaf
grenswaarde (getalsmatig) op basis waarvan geconcludeerd wordt of aan een functionele eis wordt voldaan
niet-inrichting
Alles wat geen inrichting is. Naast huishoudens gaat het vooral om activiteiten die vanwege het niet-begrensde of tijdelijke karakter niet als inrichting worden beschouwd (bv. gevelreiniging, evenementen, op locatie wassen van auto’s).
obstakels
voorwerpen in het riool die geen functie in rioleringstechnische zin hebben en geen deel uitmaken van een normale afvalwaterstroom
onderhoud
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij de toestand van objecten ongewijzigd gehandhaafd wordt
onderzoek
het verzamelen, ordenen, analyseren en verwerken van gegevens, zodanig dat informatie kan worden afgeleid over de toestand en het functioneren van de buitenriolering
ontwatering
afvoer van water uit percelen over en door de grond en eventueel door drains, kleine sloten en greppels naar een stelsel van grote waterlopen met als functie afwatering
ontwateringsdiepte
afstand tussen de hoogste grondwaterstand tussen twee ontwateringsmiddelen (sloot, drain) en het maaiveld
, revisie 02
Bijlage 1: Woordenlijst (Vervolg 3)
onverhard oppervlak
oppervlak in stedelijk gebied waar neerslagwater kan infiltreren (plantsoenen, tuinen, bermen)
opbolling
maximale hoogteverschil tussen de grondwaterspiegel en de waterstand in de drainagebuizen en/of watergangen
openbaar hemelwaterstelsel
voorziening voor de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater, niet zijnde een openbaar vuilwaterriool, in beheer bij een gemeente of een rechtspersoon die door een gemeente met het beheer is belast
openbaar ontwateringsstelsel
voorziening voor de inzameling en verdere verwerking van grondwater, niet zijnde een openbaar vuilwaterriool, in beheer bij een gemeente of een rechtspersoon die door een gemeente met het beheer is belast
openbaar vuilwaterriool
voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater, in beheer bij een gemeente of een rechtspersoon die door een gemeente met het beheer is belast
oppervlaktewater
water dat stroomt over of verblijft op het aardoppervlak
overstorting
de lozing van afvalwater via een overstortdrempel naar oppervlaktewater
overstortput
rioolput voorzien van een overstortdrempel
peilbuis
algemene term voor een buis of soortgelijke constructie met een kleine diameter waarin een grondwaterstand c.q. stijghoogte kan worden gemeten
pompovercapaciteit (poc)
Het deel van de pompcapaciteit dat beschikbaar is voor de regenwaterafvoer. Het andere deel van de capaciteit is beschikbaar voor de afvalwaterafvoer tijdens droog weer.
randvoorziening
vloeistofdichte voorziening als onderdeel van het rioolstelsel die als doel heeft de lozing van vuil uit het rioolstelsel op oppervlaktewater te verminderen
regenwaterriool
riool alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag
regenwaterrioolstelsel
rioolstelsel alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag
renovatie
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een ingrijpende toestandswijziging wordt doorgevoerd; evenaren technische staat van nieuw aangelegd
reparatie
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een beperkte toestandswijziging wordt doorgevoerd
riolering
het samenstel van riolen, rioolputten en bijbehorende voorzieningen voor de inzameling en het transport van afvalwater
riool
samenstel van buizen tussen twee putten bestemd voor de inzameling en/of het transport van afvalwater
rioolput
constructie toegang gevend tot het rioolstelsel (te herkennen aan gietijzeren deksels in de weg)
rioolwaterzuiveringsinrichting
het totaal van de grond, gebouwen en apparatuur voor de zuivering van afvalwater
RWA-riool
zie regenwaterriool
RWA-rioolstelsel
zie regenwaterrioolstelsel
scheuren
het geheel van scheuren, barsten en breuken
, revisie 02
Bijlage 1: Woordenlijst (Vervolg 4)
stedelijk afvalwater
huishoudelijk afvalwater of een mengsel daarvan met bedrijfsafvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater of ander afvalwater
stijghoogte
Hoogte boven een referentievlak tot waar het water in een peilbuis stijgt. Deze stijghoogte is afhankelijk van de druk van het grondwater ter plaatse van de opening onderin de peilbuis.
streng
rioolbuizen tussen twee inspectieputten
verbeterd gescheiden rioolstelsel
Gescheiden rioolstelsel met voorzieningen waardoor de neerslag slechts bij wat grotere regenbuien naar oppervlaktewater wordt afgevoerd. Het meest vervuilde deel van de neerslag wordt 'geborgen' in de riolering en naar de zuivering afgevoerd.
verbeteren
het aanpassen van het oorspronkelijke functioneren
verhard oppervlak
oppervlak in stedelijk gebied waar neerslagwater niet kan infiltreren, maar oppervlakkig afstroomt (huizen, straten, en dergelijke)
vervangen
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij het bestaande object wordt verwijderd en een nieuw gelijkwaardig object wordt teruggeplaatst
visuele inspectie
het op directe wijze dan wel op indirecte wijze via optische hulpmiddelen inspecteren van de toestand
vrijvervalriool
riool waardoor afvalwater door de zwaartekracht wordt getransporteerd
vuilemissie
zie vuiluitworp
vuiluitworp
Het totaal aan stoffen (niet zijnde water) geloosd uit een rioolstelsel op het oppervlaktewater via overstorten. Hierbij kan gedacht worden aan biologisch afbreekbare stoffen die bij afbraak in het water zuurstof verbruiken (BZV), aan stikstof en fosfaten en aan zware metalen.
vuilwaterriool
riool alleen bestemd voor de inzameling en het transport van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater, niet zijnde neerslag
vuilwaterrioolstelsel
rioolstelsel voor de inzameling en het transport van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater, niet zijnde neerslag
waarschuwingsmaatstaf
grenstoestand waarbij de actuele toestand discutabel is en nader onderzoek nodig is
wadi
systeem voor hemelwater afvoer door drainage en infiltratie
waterkwaliteitsdoelstelling
doelstelling voor de kwaliteit van een oppervlaktewater nodig om dat water een bepaalde functie te kunnen laten vervullen
water op straat
het optreden van waterstanden boven maaiveldniveau
waterketen
De waterstroom vanaf het drinkwaterbedrijf, via de gebruikers en het rioolstelsel naar de RWZI (drinkwatervoorziening - riolering afvalwaterzuivering).
wateroverlast
het optreden van waterstanden boven maaiveldniveau waarbij hinder of schade wordt ondervonden
wegzijging
neerwaartse stroming van grondwater
wortelingroei
de wortels van bomen of planten, die door voegen, scheuren of via gebouw of kolkaansluitingen het riool zijn ingegroeid
zandinloop
het intreden van zand via buisverbindingen of scheuren
zand- en vuilophoping
opgehoopt materiaal met een losse structuur
zetting
bodemdaling als gevolg van inklinking, krimp, door de bouw van kunstwerken, het ophogen van de grond of het aanbrengen van andere materialen
, revisie 02
Bijlage 2
Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg
, revisie 02
Bijlage 2: Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg
In deze bijlage zijn de belangrijkste ontwikkelingen geschetst op het gebied van wet- en regelgeving en rioleringszorg. 1. Volksgezondheid en Water in de stad Riolering is een belangrijke voorziening in het kader van de volksgezondheid. Bij het opstellen van maatregelen en het ontwikkelen en toepassen van nieuwe systemen moet met dit aspect rekening worden gehouden. Bij afkoppelen moet goed worden gekeken naar de mate van verontreiniging van de af te koppelen oppervlakken. 2. Kwaliteit leefomgeving Kwaliteit van de leefomgeving en integraal beheer van de openbare ruimte hebben een sterke relatie met elkaar. Ook in de openbare ruimte staat riolering niet op zichzelf. Maatregelen aan de riolering moeten worden afgestemd met andere maatregelen in de openbare ruimte om overlast voor burgers en bedrijven te minimaliseren en een efficiënte besteding van middelen te garanderen. Ook het voorkomen van wateroverlast en het zorgen voor schoon oppervlaktewater verhogen de kwaliteit van de leefomgeving. 3. Lozingen op de riolering (Wet milieubeheer) Lozingen op de riolering worden sinds 1 maart 1996 op basis van de Wet milieubeheer geregeld. Bij Wet milieubeheer-controles bij bedrijven, moet ook de rioleringscomponent worden meegenomen. Over enkele jaren zal de ‘Omgevingsvergunning’ zijn intrede doen. De gemeente voert dan ook de controles uit bij de AMvB-bedrijven. Nu worden die controles door het Waternet uitgevoerd. 4. Hemelwaterbeleid, klimaatverandering, diffuse lozingen De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW), het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) en e Waterbeheer 21 eeuw (WB21) zijn bepalend voor de stedelijke wateropgave. Riolering speelt in het waterbeleid een belangrijke rol. Afkoppelen van schone oppervlakken, waardoor relatief schoon hemelwater niet meer naar de zuivering wordt getransporteerd, is een aanpak die past in de ontwikkelingen. De tritsen ‘vasthouden-bergenafvoeren’ en ‘schoonhouden-scheiden-schoonmaken’ zijn daarbij leidend. Figuur B2.1 Vasthouden-bergen-afvoeren De watertoets is een belangrijk stedenbouwkundig instrument om (bestemmings-)plannen hierop te beoordelen. Het ministerie van VROM heeft een regenwaterbrief uitgebracht die aangeeft hoe de regenwaterproblematiek bij gemeenten het best kan worden aangepakt. Er zijn vier pijlers van het regenwaterbeleid benoemd: 1. aanpak bij de bron: het voorkomen van verontreiniging van regenwater; 2. regenwater vasthouden en bergen; 3. regenwater gescheiden van afvalwater afvoeren; 4. integrale afweging op lokaal niveau. De gemeente is de regisseur die dit regenwaterbeleid op lokaal niveau vorm moet geven. 5. Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) De Kaderrichtlijn Water (KRW) is erop gericht de kwaliteit van watersystemen te verbeteren. Daarnaast wordt het duurzaam gebruik van water bevorderd en de verontreiniging van grondwater verminderd. Voor de KRW zullen in 2009 de waterkwaliteitswensen waaraan het watersysteem in 2015 moet voldoen, in beeld zijn gebracht. De KRW-maatregelen moeten zoveel mogelijk vóór 2015 en in ieder geval vóór 2027 zijn uitgevoerd. Voor de gemeente Bussum zijn in het kader van de KRW geen maatregelen voorgesteld die betrekking hebben op de rioleringszorg.
, revisie 02
Bijlage 2: Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg (Vervolg 1)
6. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Deze wet regelt de omgevingsvergunning: één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu. Het vergunningstelsel voor directe lozingen op oppervlaktewater valt onder de Waterwet. De bevoegdheid voor vergunningverlening voor indirecte lozingen gaat over van het hoogheemraadschap naar de gemeente. De regels voor indirecte lozingen worden uitsluitend in de omgevingsvergunning of in het stelsel van algemene regels op grond van de Wet milieubeheer gesteld. Het hoogheemraadschap krijgt een adviesrecht bij het verlenen van de omgevingsvergunning (alleen voor indirecte lozingen). Als zij aangeeft dat door het verlenen van de vergunning de doelmatige werking van RWZI wordt belemmerd of het bereiken van de grenswaarden voor de kwaliteit van het oppervlaktewater in het geding komt, wordt het bevoegd gezag voor de omgevingsvergunning verplicht aan het advies gevolg te geven. De gevolgen van de implementatie van de Wabo voor de gemeentelijke rioleringszorg zijn eind 2008 nog niet te overzien. 7. Waterwet (2009) De Waterwet vervangt een aantal bestaande wetten op het gebied van waterbeheer, zoals de Wet verontreiniging oppervlaktewateren en Wet op de waterhuishouding. De wet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater, en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. Een gevolg van de Waterwet is dat de huidige vergunningstelsels worden gebundeld: één watervergunning voor alle handelingen in het watersysteem. Voor het bevoegde gezag betekent dit dat de vergunning aan álle aspecten van het waterbeheer moet worden getoetst. Het bevoegde gezag voor de verlening van de watervergunning is het hoogheemraadschap, voor het regionale watersysteem, en Rijkswaterstaat voor het hoofdwatersysteem. De provincie blijft het bevoegde gezag voor grote grondwateronttrekkingen en -infiltraties. De gemeente krijgt de zorg voor grondwatermaatregelen en afvloeiend hemelwater in het stedelijke gebied. Tevens wordt zij belast met de lokale ruimtelijke inpassing van maatregelen op het gebied van waterkwantiteit en het uitvoeren van milieumaatregelen in het stedelijke gebied voor de KRW. 8. Regels voor lozingen van afvalwater, hemel- en grondwater (2008) Op 1 januari 2008 zijn twee nieuwe besluiten in werking getreden: het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Activiteitenbesluit) en het Besluit lozing afvalwater huishoudens. Het Besluit niet-inrichtingen is in bewerking. Het doel van het Activiteitenbesluit is het vereenvoudigen van de regelgeving voor bedrijven. Het besluit regelt in principe alle lozingen vanuit inrichtingen, uitgezonderd de IPPC-inrichtingen (zoals intensieve veehouderij, voedingsmiddelen- en metaalindustrie). Vergunningen of ontheffingen voor lozingen worden zo veel mogelijk worden vervangen door algemene regels. In veel gevallen zal de Wvo-vergunningplicht geheel of gedeeltelijk komen te vervallen. Dit betreft niet alleen de directe lozingen op het oppervlaktewater maar ook de lozingen op de riolering vanuit een aantal categorieën van inrichtingen die onder de werkingssfeer van het Activiteitenbesluit komen te vallen. De Wvo gaat uiteindelijk op in de Waterwet. Tot de inwerkingtreding van de Wabo blijft het hoogheemraadschap het bevoegde gezag, voor zowel de directe als de indirecte lozingen. Voor de indirecte lozingen gaat het bevoegd gezag over naar de gemeenten en de provincie. In het Activiteitenbesluit wordt het bevoegd gezag de mogelijkheid geboden om maatwerkvoorschriften te stellen. Het Besluit lozing afvalwater huishoudens regelt alle lozingssituaties die bij een particulier huishouden aan de orde kunnen zijn, zowel in het stedelijk gebied als in het buitengebied. De regels uit dit besluit hebben betrekking op alle soorten afvalwater die bij particuliere huishoudens vrijkomen (afvalwater, hemelwater en grondwater). Het te lozen afvalwater mag de doelmatige werking van het riool of andere voorzieningen voor het beheer van afvalwater niet belemmeren.
, revisie 02
Bijlage 2: Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg (Vervolg 2)
In de meeste situaties mag het afvloeiende hemelwater van daken en het grondwater zonder restricties in het oppervlaktewater, in de bodem of op een hemel- of ontwateringsstelsel worden geloosd. Hierop bestaat een drietal uitzonderingen: 1. In gevallen waarin dat voor de bescherming van de kwaliteit van het oppervlaktewater of de bodem noodzakelijk is, kunnen nadere eisen aan lozingen worden gesteld; 2. Als het belang van de bescherming van bodem, oppervlaktewater of riolering daartoe noodzaakt, kan de gemeente met een verordening regels stellen aan de lozingen van afvloeiend hemelwater en ingezameld grondwater; 3. Voor het verwezenlijken van de doelstellingen van het hemelwaterbeleid is het van belang dat, bij lozingen van hemelwater en grondwater op het gemengd stelsel, de gemeente de mogelijkheid heeft om die lozingen op termijn te beëindigen (af te koppelen). 9. Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken (2008) Op 1 januari 2008 is de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken in werking getreden. Op grond hiervan moet de gemeente in het GRP expliciet aandacht besteden aan de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater en grondwater. Deze wet zal in 2009 opgaan in de nieuwe Waterwet. Zorgplicht stedelijk afvalwater De gemeente draagt zorg voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen. De gemeente kan zelf kiezen hoe ze haar zorgplicht invult, zowel voor de bebouwde kom als voor het buitengebied. In plaats van een openbaar vuilwaterriool zijn andere systemen toegestaan, mits een zelfde graad van milieubescherming wordt bereikt. Zorgplicht hemelwater De hemelwaterzorgplicht omvat het door de gemeente aanbieden van een voorziening waarin het hemelwater geloosd kan worden. Welke voorziening dit is, maakt voor de zorgplicht niet uit, hoewel er beleidsmatig een voorkeur bestaat voor gescheiden rioleren. Het is wenselijk het hemel- en grondwater zo weinig mogelijk te vermengen met afvalwater. In de wet wordt dit aangeduid met te term ontvlechting. De gemeente moet in het verbreed GRP aangeven in hoeverre zij een ontvlechting van stedelijk afvalwater en hemelwater nastreeft en welke rol zij hierbij de particulier geeft. Op particulier terrein is primair de eigenaar verantwoordelijk voor de afvoer en verwerking van hemelwater, bij voorkeur naar oppervlaktewater of in de bodem. Wanneer de particulier redelijkerwijs hiervoor niet kan zorg dragen, is de gemeente verplicht een voorziening aan te bieden voor de afvoer van hemelwater van particuliere percelen. De gemeente heeft beleidsvrijheid in de keuze van de aard en omvang van de voorziening. Zorgplicht grondwater De zorgplicht grondwater betreft het in het openbaar gemeentelijk gebied treffen van maatregelen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoort. De maatregelen beperken zich tot het nemen van maatregelen op en in het openbare terrein. Bouwkundige oplossingen op particulier terrein zijn voor rekening van de perceelseigenaren. De zorgplicht heeft het karakter van een inspanningsverplichting, waarbij de gemeente bij de uitvoering van hun taak de beleidsvrijheid heeft die aanpak te kiezen die, gelet op de lokale omstandigheden, doelmatig is. Uit het verbreed GRP moet kunnen worden opgemaakt wanneer er sprake is van structurele grondwaterstandsproblemen. Verordening grond- en hemelwater Uitgangspunt in de nieuwe wetgeving is dat afstromend hemelwater schoon genoeg is om zonder zuivering in het milieu te worden teruggebracht. In sommige situaties is toch extra beleid nodig. De gemeente krijgt vanuit de regelgeving nieuwe bevoegdheden om eventueel aanvullende eisen te stellen: via een maatwerkvoorschrift en via een gebiedsgerichte verordening. Via een verordening kan de gemeente ook regels stellen aan de aanbieding van overtollig grondwater.
, revisie 02
Bijlage 2: Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg (Vervolg 3)
De gemeente mag regels stellen aan de aanbieding van hemelwater, wanneer dat voor de bescherming van het milieu of de doelmatige werking van het gemeentelijk stelsel nodig is. De voorschriften moeten gericht zijn op het voorkomen van bovenmatige verontreiniging van het hemelwater. Concreet mag de gemeente maatregelen voorschrijven, die de perceelseigenaar moet nemen vóór het lozen van hemelwater. De gemeente mag ook een termijn stellen waarbinnen perceelseigenaren lozing van hemelwater op een gemeentelijk systeem moeten beëindigen. Bekostiging Vanaf 1 januari 2008 heeft de gemeente de mogelijkheid om de kosten voor de uitvoering van de zorgplichten te verhalen via een nieuwe rioolheffing. De wet regelt de verbreding van het gemeentelijke rioolrecht tot een bestemmingsheffing. Hiermee kunnen gemeenten ook voorzieningen bekostigen voor hemelwaterinzameling én aanpak van grondwaterproblemen. Vanaf 2010 moeten gemeenten overgeschakeld zijn op de nieuwe heffing en kunnen alleen op basis van de nieuwe heffing kosten worden verhaald. Gemeenten kunnen de kosten voor inzameling van huishoudelijk afvalwater apart bij de burger in rekening brengen. Dat wil zeggen apart van de kosten voor inzameling van overtollig hemelwater en grondwater, maar dit is niet verplicht. 10. Bestuursakkoord Waterketen 2007 In dit akkoord willen alle partijen in de waterketen gezamenlijk een extra impuls geven aan de ontwikkeling van een meer doelmatige en transparante waterketen, met behoud en versterking van de goede prestaties op het gebied van volksgezondheid, milieu en leveringszekerheid. Belangrijke speerpunten uit dit akkoord zijn: doelmatigheid en transparantie. Een instrument hiervoor is de Benchmark. De provincie stimuleert deelname hieraan. Voor een goede onderlinge vergelijking van financiële kengetallen moeten gemeenten zorg dragen voor een uniforme en eenduidige kostentoerekening. Daarnaast is het gewenst kostendekkende tarieven te hanteren. Uit het oogpunt van doelmatigheid gaan gemeenten kennis en capaciteit in het rioleringsbeheer bundelen. Voor alle zuiveringskringen worden vóór 2010 optimalisatiestudies uitgevoerd. Het akkoord is niet bindend voor gemeenten. 11. Beleid Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht In het ‘Waterbeheerplan AGV 2006-2009’ zijn voor de rioleringszorg de volgende aandachtpunten geformuleerd: • Inzameling van afvalwater. Waternet wil intensiever samenwerken met gemeenten bij het inzamelen van afvalwater. Zij biedt gemeenten aan om het beheer van het rioolstelsel voor hen uit te voeren en de vergunningverlening voor lozing op de riolering en de handhaving daarvan voor de gemeenten uit te voeren. • Duurzame behandeling van afvalwater. Zo goed mogelijke zuiveringstechnieken inzetten, waarbij een optimale combinatie van maatregelen in het rioolstelsel en bij de zuivering wordt nagestreefd. Uitgangspunt hierbij is een eerlijke verdeling van de kosten en zo laag mogelijke lasten voor de burger. • Aanpak van ongezuiverde lozingen en riooloverstorten. Lozing van het gezuiverde water, ongezuiverde lozingen en riooloverstortingen mogen geen problemen veroorzaken in het watersysteem. Ook hier wordt samenwerking met de gemeente nagestreefd. De nieuwe richtlijnen voor het omgaan met hemelwater (‘Handboek Regenwater’) zijn in 2008 verschenen. De ‘Handreiking Grondwater’ van Waternet wordt in het voorjaar van 2009 verwacht. Waternet biedt de mogelijkheid gemeenten te ontzorgen bij het oplossen van grondwateroverlast. Gemeenten kunnen voor vragen over grondwateroverlast in ieder geval een beroep doen op het Kenniscentrum van Waternet.
, revisie 02
Bijlage 2: Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg (Vervolg 4)
12. Beleid Provincie Noord-Holland Het beleid van de provincie is verwoord in het Provinciaal Waterplan. De rol van de provincie in de afvalwaterketen betreft de toetsing van GRP’s, het verlenen van ontheffingen voor de rioleringszorg en de beoordeling van ruimtelijke plannen (watertoets) Als het GRP strijdig is met het provinciale water- en milieubeleid, mag de provincie gebruik maken van haar aanwijzingsbevoegdheid. Doel voor 2015 is een goed beheerde afvalwaterketen die bijdraagt aan het realiseren van de waterkwaliteitsdoelstellingen, die Provinciale Staten in 2009 vaststelt. Doel voor 2010 is het terugdringen van de belasting van het oppervlaktewater met ongezuiverd afvalwater, door het saneren van ongezuiverde lozingen, het reduceren van emissies vanuit de riolering en het verbeteren van de kwaliteit van het effluent van RWZI’s. De provincie wil dit doel onder meer bereiken door de samenwerking in de waterketen te faciliteren en te coördineren. Om de samenwerking op regionaal niveau te concretiseren, is het Convenant Samenwerken Waterketen Noord-Holland opgesteld. De in dit convenant gemaakte afspraken moeten in 2011 zijn gerealiseerd. Speerpunten uit het convenant zijn: • benchmarking: de provincie en VNHG verzoeken gemeenten uiterlijk in 2010 een benchmark uitgevoerd te hebben; • samenwerken: de waterbeheerders maken met de gemeente bindende afspraken over het optimaliseren van de afvalwaterketen en geadviseerd wordt de samenwerking met andere gemeenten uit te breiden. De provincie faciliteert hierin; • zicht op kosten: de gemeenten maken de rioolheffing kostendekkend vóór 2010. Het convenant is niet in rechte afdwingbaar. 13. Waterplan Naarden-Bussum (2008) In het Waterplan Naarden-Bussum is een aantal maatregelen afgesproken. De voor de rioleringszorg relevante maatregelen uit dit waterplan zijn in hoofdstuk 6 van dit GRP uitgewerkt. Deze betreffen onder meer: het opstellen van een verbreed GRP, het uitvoeren van de Wvo-maatregelen en het handhaven van het bestaande grondwatermeetnet. 14. Wet Informatie Uitwisseling Ondergrondse Netten (Wion, 2009) De Wion (‘Grondroerdersregeling’) moet graafschade aan kabels en netten voorkomen. De gemeente is als kabel- en leidingbeheerders, verplicht via een digitaal loket de grondroerder tijdig te voorzien van betrouwbare en bruikbare informatie over de ligging van kabels en leidingen. De gemeente is als eigenaar van het rioolstelsel ook leidingbeheerder en moet daarom over betrouwbare rioolgegevens beschikken. Deze gegevens moeten uitwisselbaar en actueel zijn. Voor huisaansluitingen is dit niet wettelijk verplicht.
, revisie 02
Bijlage 2: Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg (Vervolg 5)
15. Wet milieubeheer (relevante artikelen uit Inleiding) In deze paragraaf zijn de relevante artikelen uit de Wet milieubeheer, genoemd in de inleiding van dit GRP, weergegeven. Artikel 4.22 De gemeente is wettelijk verplicht een GRP op te stellen (Wet milieubeheer art. 4.22). In dit artikel is aangegeven dat de gemeenteraad telkens voor een nader vast te stellen periode, een GRP vaststelt. Artikel 4.22 Wet milieubeheer 1. 2.
3.
De gemeenteraad stelt telkens voor een daarbij vast te stellen periode een gemeentelijk rioleringsplan vast. Het plan bevat ten minste: a. een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor het transport van stedelijk afvalwater als bedoeld in artikel 10.33, alsmede de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater als bedoeld in artikel 9a van de Wet op de waterhuishouding, en maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, als bedoeld in artikel 9b van laatstgenoemde wet, en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; b. een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen voorzieningen als bedoeld onder a; c. een overzicht van de wijze waarop de voorzieningen, bedoeld onder a en b, worden of zullen worden beheerd; d. de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen als bedoeld onder a en van de in het plan aangekondigde activiteiten; e. een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. Indien in de gemeente een gemeentelijk milieubeleidsplan geldt, houdt de gemeenteraad met dat plan rekening bij de vaststelling van een gemeentelijk rioleringsplan.
Artikel 4.23 Dit artikel geeft aan wie de gemeente bij de voorbereiding van het plan moet betrekken. Artikel 4.23 Wet milieubeheer 1.
2. 3.
Het gemeentelijk rioleringsplan wordt voorbereid door burgemeester en wethouders. Zij betrekken bij de voorbereiding van het plan in elk geval: a. gedeputeerde staten; b. de beheerders van de zuiveringstechnische werken waarnaar het ingezamelde afvalwater wordt getransporteerd; c. de beheerders van het oppervlaktewater waarop het ingezamelde water wordt geloosd. Zodra het plan is vastgesteld, doen burgemeester en wethouders hiervan mededeling door toezending aan de in het eerste lid, onder a tot en met c genoemde organen, en Onze Minister. Burgemeester en wethouders maken de vaststelling bekend in één of meer dag- of nieuwsbladen die in de gemeente verspreid worden. Hierbij geven zij aan op welke wijze kennis kan worden verkregen van de inhoud van het plan.
Artikel 4.24 De gemeente moet haar rioleringsbeleid afstemmen met andere overheden. Op het gebied van grondwater is er een relatie met Waternet en de provincie. Verder heeft de provincie een rol als toezichthouder op de gemeentelijke financiën en heeft zij een aanwijzingsbevoegdheid. Artikel 4.24 Wet milieubeheer 1.
2.
Gedeputeerde staten kunnen, nadat burgemeester en wethouders in de gelegenheid zijn gesteld hun zienswijze naar voren te brengen, aan de gemeenteraad aanwijzingen geven omtrent de inhoud van het gemeentelijk rioleringsplan. Bij een aanwijzing wordt een termijn gesteld, binnen welke het plan in overeenstemming met de aanwijzing moet zijn gebracht. Bij het geven van een aanwijzing houden gedeputeerde staten rekening met het geldende provinciale waterhuishoudingsplan.
, revisie 02
Bijlage 3
Uitgevoerde maatregelen in 2004-2008
, revisie 02
Bijlage 3: Uitgevoerde maatregelen in 2004-2008
Aanpassen hoofdafvoer Bussum, mede t.b.v. BBV Brinklaan, voor basisinspanning locatie
maatregel
lengte / diameter (mm)
status (per 1-1-2009)
1 2 3
Brinklaan Brinklaan Brinklaan
6 + 117 m ∅800 374 m ∅1.000 28 m ∅1.000
uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd
4
Nieuwe Vaart
5
Nieuwe Vaart
6 7 12
Brediusweg Brinklaan Nieuwe Raadhuisstraat Genestetlaan Genestetlaan Lammert Majoorlaan Vossiuslaan Vossiuslaan Brediusweg Brediusweg Brinklaan
Tussen put 1G314-1G163-1G162-1G161-1G160 Tussen put 1G074 en 1G019 Realiseren van een vrijvervalverbinding tussen put 1G019 en 9N001. Uitvoeren met terugslagklep vanuit het nieuwe riool, direct naar de DWR-leiding. Opheffen huidige vijzelgemaal van 3.240 m3/h, realiseren nieuw gemaal van 1.922 m3/h Realiseren van een vrijvervalverbinding met terugslagklep tussen het aanvoerriool naar het nieuwe opvoergemaal en de DWR-leiding. Opheffen overstorten 2G104 en 2G107 Opheffen overstort 1G026 Tussen put 1G160-1G119
13 14 15 16 17 18 19 20
uitgevoerd 144 m ∅1.250
niet uitgevoerd
70 m ∅2.000
uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd
Tussen put 1G311-2G159 Tussen put 2G159-1G160 Tussen put 2G159-1G057
79 m ∅1.250 50 m ∅1.000 317 m ∅1.000
uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd
Tussen put 2G057-1G051 Tussen put 2G051-1G053 Tussen put 2G053-1G047 Tussen put 2G047-1G074 BBV van 2.000 m3
63 m ∅1.000 17 m ∅1.250 103 m bestaand 55 m ∅1.000 drempelbr. 10 m
uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd
Inrichten ‘Godelindebuurt’ als stuwgebied en plaatsen BBV ’t Mouwtje voor basisinspanning locatie
maatregel
8
Huizerweg
9 10
Kruising Huizerweg met F. van Eedenweg Huizerweg
Afsluiten verbindingen met laaggelegen gebied ter plaatse van kruising met W. Kalfflaan, A. Mauvelaan en J. Israelslaan. Realiseren van stuwput 3G023
11
Huizerweg
21
‘t Mouwtje
Opheffen overstort 3G012 en verplaatsen overstortwater naar 3G021 Overstortriool van 3G012 gebruiken voor afvoer regenwater afgekoppeld oppervlak uit Godelindebuurt / Bisonstraatbuurt Realiseren BBV van 1.000 m3
lengte / diameter (mm)
status (per 1-1-2009) uitgevoerd
∅250
niet uitgevoerd (uitvoering in 2009) uitgevoerd uitgevoerd
uitgevoerd
, revisie 02
Bijlage 3: Uitgevoerde maatregelen in 2004-2008 (Vervolg 1)
‘No regret’ maatregelen voor waterkwaliteitsspoor locatie
maatregel
status (per 1-1-2009)
Het Spiegel
DWA niet meer op DWR-leiding lozen, maar direct naar het gemaal aan de Verlengde Fortlaan RWA rechtstreeks op Bussummervaart lozen (middels pomp laten lozen, niet de drempel weghalen) DWA Crailoo niet meer op Oostereng lozen, maar op een hoofdgemaal (welk?) DWA Hilversumse Meent niet meer op Het Spiegel lozen, maar direct naar het gemaal aan de Verlengde Fortlaan
niet uitgevoerd
Het Spiegel Crailoo Hilversumse Meent
niet uitgevoerd maatregel vervalt (ondoelmatig) maatregel vervalt (ondoelmatig)
‘Water op straat’ maatregelen (hydraulisch) locatie
maatregel
lengte / diameter (mm)
Ceintuurbaan, Laarderweg De Lange Heul
Afvoercapaciteit vergroten van riolering richting overstortvijver. Dit veroorzaakt nu opstuwing. Aanpassen van de diameter
status (per 1-1-2009) uitgevoerd
70 m ∅600
uitgevoerd
Maatregelen in Het Spiegel (hydraulisch) locatie
maatregel
lengte / diameter (mm)
status (per 1-1-2009)
Put 7H061
Put verbinden met nieuwe overstortput KARN1
drempelbreedte 12,5 m
niet uitgevoerd
Kruising Meerweg met Zwarteweg Karnemelksloot
Aanpassen leiding 7H016-7H060-7H061-KARN1
190 m ∅1.250 mm
niet uitgevoerd
Aanleg overstortleiding van KARN1 naar Karnemelksloot
375 m ∅1.250 mm
niet uitgevoerd
Afkoppelen t/m 2005 voor basisinspanning locatie
oppervlakte (ha)
status (per 1-1-2009)
totaal afgekoppeld (ha)
Godelindebuurt Oost Prins Hendrikbuurt Simon Stevinbuurt de Berken, de Peppels Laarderweg Stationsweg e.o. Herenstraat e.o. Batterijlaan e.o. Oud Bussummerweg (fasen 2 en 3) Comeniuslaan, Brinklaan Bottemastraat e.o. Terrein gemeentehuis Spiegel-Noord (afkoppelen rijbanen) Sloop Beatrixschool en ventweg Ceintaarbaan Sloop Gamma - Verbindingslaan Sloop Deen/HOBU (slachthuis Vaartweg) Sloop Koster/Gewest kantoren (Brinklaan) Sloop scholencomplex Zonnewijzer (Akkerlaan)
2,04 0,95 1,58 0,61 0,68 1,04 1,79 2,11 2,50 1,10 0,99 2,62 0,88 0,41 0,29 1,10 1,30 0,25
uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd
2,04 0,95 1,58 0,61 0,68 1,04 1,79 2,11 2,50 1,10 0,99 2,62 0,88 0,41 0,29 1,10 1,30 0,25
Nieuwe Spiegelstraat
0,54
Bisonstraatbuurt Godelindebuurt Midden Godelindebuurt West Papaverstraat
0,90 1,42 1,69 2,31
projecten in voorbereiding zie tabel D in hoofdstuk 6 (De opgave)
Totaal
29,10
22,24
, revisie 02
Bijlage 3: Uitgevoerde maatregelen in 2004-2008 (Vervolg 2)
Afkoppelen na 2005 voor waterkwaliteitsspoor locatie
oppervlakte (ha)
status (per 1-1-2009)
totaal afgekoppeld (ha)
Torenlaan, Singel
0,52
uitgevoerd
0,52
Zwembadterrein De Zandzee en Squash en Wellness
0,84
uitgevoerd
0,84
Westereng (flats)
1,44
uitgevoerd
1,44
Spijkerstraat Vogelkersstraat Veldheimerweg, Botweg
1,59 2,02 0,39
Jozef Israelstraat Kromme Eng Spiegel Centrum Westereng Spiegel Noord Godelinde 1)
0,69 1,10 1,76 14,00 2,00 2,40
Totaal
28,75
projecten in voorbereiding zie tabel D in hoofdstuk 6 (De opgave)
2,80
1) Godelindebuurt wordt in 3 fasen afgekoppeld: het afkoppelen in openbaar gebied wordt in twee fasen uitgevoerd (Midden en West) en in samenwerking met de woningbouwvereniging wordt (in de derde fase) het binnenterrein afgekoppeld.
Overige maatregel in kader waterkwaliteitsspoor locatie
maatregel
status (per 1-1-2009)
’t Mouwtje
Rondmaken watergang
uitgevoerd (watergang vergroot)
, revisie 02
Bijlage 4
Streefbeelden kwaliteit vrijvervalriolen
, revisie 02
Bijlage 4: Streefbeelden kwaliteit vrijvervalriolen
toestandsaspect functie: waterdichtheid defectieve aansluiting afdichtingsring andere afdichting verbinding axiaal verbinding radiaal hoekverdraaiing poreuze buis grond zichtbaar door defect holle ruimte zichtbaar door defect binnendringende grond infiltratie exfiltratie
code
waarschuwingsmaatstaf
ingrijpmaatstaf
BAH BAIA BAIZ BAJA BAJB BAJC BAN BAO BAP BBD BBF BBG
2,3,4,5 2 3,5 3,4 3 5 5 2,3 3 -
a 3,4,5 a 5 4,5 a a 5 5 4,5 4,5 5
functie: stabiliteit deformatie scheur breuk/instorting defectieve bakstenen of metselwerk ontbrekende metselspecie oppervlakteschade defectieve lining defectieve reparatie lasfouten
BAA BAB BAC BAD BAE BAF BAK BAL BAM
3,4,5 4 3,4 3,4,5 3 3,4,5 2,3,5 2,3,5
a 5 2,4,5 5 a 4,5 a a a
functie: afstroming instekende inlaat wortels aangehechte afzetting bezonken afzetting andere obstakels waterpeil
BAG BBA BBB BBC BBE BDD
3 3 2,3 2,3 2,3 2,3,4,5
5 4,5 4,5 4,5 4,5 a
a Geen maatstaf gegeven omdat visuele inspectie alleen, onvoldoende is om tot maatregelen te kunnen besluiten. Nader onderzoek wordt aanbevolen.
Toelichting: 1. De toestand die in riolen wordt aangetroffen door visuele inspectie, wordt beschreven door een systeem van standaardbeelden (toestandsaspecten). Van ieder toestandsaspect is eenduidig de aard gedefinieerd. De mate waarin ieder beeld aanwezig is wordt met een vijfpuntsschaal aangegeven. Het beschrijven van de toestand van een riool vindt met een genormaliseerd systeem plaats: NEN 3399 ‘Classificatiesysteem bij visuele inspectie van riolen’; 2. Onderscheid wordt gemaakt tussen waarschuwings- en ingrijpmaatstaven. Een waarschuwingsmaatstaf geeft een grenstoestand weer, waarbij nader onderzoek nodig is. Een ingrijpmaatstaf geeft een grenstoestand aan, waarbij ingrijpen in principe noodzakelijk is en maatregelen moeten worden opgesteld.
, revisie 02
Bijlage 5
Geïnspecteerde riolen in 2001-2008
, revisie 02
Bijlage 5: Geïnspecteerde riolen in 2001-2008
, revisie 02
Bijlage 6: Planning vervanging vrijvervalriolering 2009-2019
Bijlage 6
Planning vervanging vrijvervalriolering 2009-2019
, revisie 02
Bijlage 7
Personele aspecten gemeentelijke watertaken
, revisie 02
Bijlage 7: Personele aspecten gemeentelijke watertaken
Personele aspecten gemeentelijk watertaken in gemeente Bussum 1. Inleiding In deze bijlage is aandacht besteed aan de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden om de gestelde doelen voor de rioleringszorg te kunnen halen. Aan de hand van vijf deeltaken is de benodigde formatie ingeschat. Hierbij is gebruik gemaakt van module D2000 ‘Personele aspecten van gemeentelijke watertaken’ van de Leidraad Riolering. Deze onderscheiden deeltaken zijn: 1. Planvorming : opstellen verbreed GRP, afstemming andere plannen (waterplan, RO-plannen), opstellen jaarprogramma's; 2. Onderzoek : inventarisatie, inspectie / controle, meten, berekenen; 3. Onderhoud : riolen / kolken, gemalen / mechanische riolering, infiltratievoorzieningen / lokale zuiveringen, grondwatervoorzieningen; 4. Maatregelen : aanleg, reparatie, renovatie / vervanging, verbetering; 5. Facilitair : verwerking, vergunningen en voorlichting, klachtenanalyse en –verwerking). Nadat de huidige situatie is vastgelegd en is bepaald welke activiteiten de komende jaren moeten plaatsvinden, wordt de benodigde formatie vastgesteld. De kengetallen voor ‘planvorming’, ‘onderzoek’ en ‘facilitair’ zijn gerelateerd aan de gemeentegrootte. De kengetallen voor ‘onderhoud’ en ‘maatregelen’ zijn sterk afhankelijk van andere lokale factoren. 2. Planvorming, onderzoek en facilitair Voor de deeltaken ‘planvorming’, ‘onderzoek’ en ‘facilitair’ worden landelijke kengetallen gebruikt. De grootte van een gemeente speelt daarbij een rol. Daarom geeft de module D2000 de personele inzet voor deze deeltaken apart voor gemeenten van: • minder dan 20.000 inwoners; • 20.000 – 50.000 inwoners; • meer dan 50.000 inwoners. Het aantal inwoners van de gemeente Bussum bedraagt 31.750 (per 1 juni 2008). 2.1 Planvorming Planvorming is het gehele proces rond het vastleggen van voornemens. Dit omvat ook alle voorbereidende werkzaamheden. De planvormingstaken zijn: • opstellen (verbreed) GRP. De Wet Milieubeheer verplicht de gemeente een GRP op te stellen. Hierin legt zij vast hoe de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater wordt verzorgd. Daarnaast moet aandacht worden besteed aan de zorgplicht voor hemel- en grondwater. • in- en externe afstemming. De verbreding van de gemeentelijke watertaken vergt steeds méér afstemming en overleg. Jaarlijks moet meer tijd worden gereserveerd voor afstemming met andere beheerders, bijdragen aan andere plannen (zoals het waterplan) en procedures (bv. de watertoets) en overleg met het management en gemeentebestuurders. • opstellen jaarprogramma’s. In de jaarprogramma’s worden de te verrichten onderzoeken en de voorgenomen maatregelen uit het GRP verder uitgewerkt. Vaak is een jaarprogramma geen statisch geheel maar vinden gedurende het jaar nog wijzigingen plaats. Het opstellen van een jaarprogramma bestaat uit: o beoordelen inspectieresultaten en verwerken in onderhouds- en vervangingsplanning; o beoordelen van de meetresultaten; o bepalen te verrichten aanleg, onderzoek en maatregelen; o uitwerken jaarprogramma: - aard maatregel / type onderzoek; - planning; - benodigde middelen; - overleg en afstemming met andere (in- en externe) beheerders en afdeling Financiën; - opstellen jaarbegroting.
, revisie 02
Bijlage 7: Personele aspecten gemeentelijke watertaken (Vervolg 1)
2.2 Onderzoek De onderzoekstaken bestaan uit: • inventarisatie. De gemeente verzamelt gegevens en beoordeelt de kwaliteit ervan. Inventarisatie kan zowel vanaf papier (tekening) als in het veld gebeuren (bv. het inmeten van rioolputten). Om een beeld te krijgen van de grondwaterstanden in de gemeente en in hoeverre sprake is van overlast, is veel tijd nodig. Naast het plaatsen van peilbuizen (meten) is de analyse van klachten van bewoners een belangrijke informatiebron. • inspectie / controle. Inspectie en controle zijn nodig om inzicht te krijgen (en te houden) in de toestand van riolen, gemalen, putten en andere voorzieningen voor stedelijk afvalwater, regen- en grondwater. Dit inzicht is erg belangrijk voor de uitvoering van andere deeltaken, zoals onderhoud en vervanging. De werkzaamheden bestaan uit: o opstellen inspectie- / controleplan; o maken bestek of werkinstructie; o uitbesteden werkzaamheden; o uitvoeren inspectie- en controlewerkzaamheden; o financiële en administratieve afwikkeling. • meten. Door te meten wordt een goed beeld verkregen over het functioneren van de riolering. Hierbij zijn de werking van overstorten, gemalen en waterstanden binnen het stelsel belangrijke elementen. Voor het grondwater worden waterstanden in peilbuizen gemeten. • berekenen. Berekeningen zijn nodig om het hydraulische functioneren van de riolering te toetsen aan de functionele eisen en maatstaven, alsmede om de belasting van het oppervlaktewater (vuiluitworp) te bepalen. Onder berekenen valt ook onderzoek om de werking van het totale afvalwatersysteem te optimaliseren (OAS). De werkzaamheden bestaan uit: o verzamelen gegevens; o bepalen functioneren huidige situatie; o toetsen aan maatstaven; o bepalen maatregelen; o overleg en afstemming met derden; o toetsen maatregelen: o overleg en afstemming met derden. 2.3 Facilitair Voor het invullen van de gemeentelijke watertaken, zijn ondersteunende of facilitaire activiteiten nodig: • verwerking revisiegegevens: een volledig en actueel overzicht van alle voorzieningen is een van de basisvoorwaarden voor beheer; • vergunningen voor en voorlichting over het gebruik: voorlichting aan burgers en bedrijven is zeer belangrijk om de goede werking van de voorzieningen te kunnen waarborgen. Zeker voor systemen die stedelijk afvalwater via individuele voorzieningen zuiveren of regenwater infiltreren of rechtstreeks afvoeren naar het oppervlaktewater; • klachtenanalyse en -verwerking: klachten van burgers en bedrijven geven belangrijke informatie over de toestand en het functioneren van de voorzieningen. 2.4 Inschatting benodigde formatie voor planvorming, onderzoek en facilitair In tabel B7.1 is een schatting gegeven van de tijdbesteding voor de taken planvorming, onderzoek en facilitair. De tabel geeft een korte beschrijving van de gemeentelijke regie bij de uitvoering van de werkzaamheden. Per activiteit is aangegeven welk deel wordt uitbesteed. Sommige taken lenen zich niet voor uitbesteding, zoals afstemming en overleg.
, revisie 02
Bijlage 7: Personele aspecten gemeentelijke watertaken (Vervolg 2)
Tabel B7.1 Inschatting benodigde formatie voor planvorming, onderzoek en facilitair gemeente 20 - 50.000 inwoners
Planvorming (verbreed) GRP afstemming en overleg jaarprogramma's Onderzoek inventarisatie inspectie/controle meten functioneren (berekeningen, afkoppelplannen, OAS) Facilitair verwerken revisiegegevens vergunningen en voorlichting gebruik klachtenanalyse en -verwerking
tijdbesteding dagen/jaar 60 25 115
max. uitbesteding tijdbesteding uit te besteden uw situatie dagen/jaar 70% 70% 18 25 40% 0% 115
10 175 40 30
90% 50% -
25 20 40
90% -
90% 50%
0%
tijdsbesteding fte (175 dagen/jaar)
10 18 20 30 25 20 40 321 1,8
regie terugkoppeling binnen gemeente, overleg, strategie en middelen eigen taak organisatie overleg en afstemming andere beheerders, jaarbegroting eigen taak organisatie plan, uitbesteding, finan.afwikkeling verwerking en verantwoording
eigen taak organisatie eigen taak organisatie dagen/jaar
3. Onderhoud Hierbij wordt onderscheid gemaakt in: • riolen, kolken, mechanische riolering en gemalen. Het betreft reiniging van de riolen, het zuigen van de kolken en onderhoud van gemalen en pompen van drukriolering. De werkzaamheden bestaan uit: o maken uitvoeringsplannen; o maken bestek of werkinstructie; o uitbesteden onderhoudswerkzaamheden; o uitvoeren onderhoudswerkzaamheden; o financiële en administratieve afwikkeling. • drainage / grondwatervoorzieningen. Het onderhoud van drainage- en grondwatervoorzieningen bestaat uit het doorspuiten van de drains. Voor de onderhoudsinspanningen is het areaal bepalend. Daarom worden de onderhoudsinspanningen gebaseerd op de lengte per rioolstelseltype en het aantal gemalen, pompunits en andere bijzondere voorzieningen. In tabel B7.2 is de onderhoudstijdbesteding per jaar weergegeven. Alle onderhoudswerkzaamheden worden uitbesteed. Tabel B7.2 Inschatting benodigde formatie voor onderhoud onderdeel dagen per jaar % uitbesteed riolen / kolken 430 90 gemalen / mechanische 130 100 riolering infiltratievoozieningen / 12 100 lokale zuiveringen drainage 1 100 planning en begeleiding 15 -
dagen gemeente 43 0
fte gemeente 0,2 0,0
0
0,0
0 15
0,0 0,1
58
0,3
+ totaal
588
-
, revisie 02
Bijlage 7: Personele aspecten gemeentelijke watertaken (Vervolg 3)
4. Maatregelen Investeringsmaatregelen worden ingedeeld in: • aanleg (voor nieuwbouw en bestaande bebouwing) en beheer (reparatie, renovatie/vervanging en verbetering). De werkzaamheden voor elk van deze maatregelen zijn in grote lijnen gelijk: o ontwerpen voorzieningen (voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater); o afstemming met derden; o in detail uitwerken voorzieningen / maken bestek; o aanvragen vergunningen en controleren op algemene regels; o aanbesteden werkzaamheden; o communicatie met bewoners; o uitvoeren werkzaamheden; o toezicht houden; o financiële en administratieve afwikkeling. • reparatie. De lokale omstandigheden zijn bepalend voor de personele inzet. De benodigde personele inspanningen zijn berekend op basis van de geplande investeringen, zoals opgenomen in het GRP 2009-2012. In tabel B7.3 zijn de investeringen naar personele inzet vertaald. Daarbij is gebruikt gemaakt van de werkelijke percentages voor ‘voorbereiding’ en ‘toezicht’ (directievoering), zoals die binnen de gemeente worden gehanteerd. Hetzelfde geldt voor de uurprijs. Voor deze raming is uitgegaan van een tarief van € 93,- per uur. Ook in deze dagenraming is rekening gehouden met de hoeveelheid werk die wordt uitbesteed. Onder ‘kale kostprijs’ wordt verstaan: de geraamde kosten, exclusief uitvoeringskosten, algemene kosten, winst en risico. Tabel B7.3 Inschatting benodigde formatie voor maatregelen investeringen perc kosten maximale uitbesteding "kale"kostprijs V+T personeel uit te besteden uw situatie aanleg nieuwbouw bestaande bebouwing drainage reparatie renovatie vervanging verbetering
2.000.000
12% 15% 10% 15% 12% 12% 15%
240.000 -
60% 60% 60% 60% 60% 60% 60%
personeelsinzet dagen
0% 0% 0% 0% 0% 50% 0% Totaal fte (175 dagen/jaar)
5. Benodigde formatie voor uitvoeren doelen GRP 2009-2012 In tabel B7.4 is de benodigde formatie aangegeven, voor de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden om de gestelde doelen voor de rioleringszorg te kunnen halen. Voor de raming is uitgegaan van dat 1 f.t.e. overeenkomt met een tijdsbesteding van 1.400 uur of 175 dagen. Tabel B7.4 Benodigde formatie voor uitvoering doelen GRP 2009-2012 nr. deeltaak tijdsbesteding benodigd aantal fte (dag) (bij 175 dagen / jaar) 1 planvorming, onderzoek en facilitair 321 1,8 2 onderhoud 58 0,3 3 maatregelen 250 1,4 subtotaal 629 3,6 toeslag nieuwe ontwikkelingen en procedures 10% 63 0,4 totaal 692 4,0
, revisie 02
250 250 1,4
Bijlage 8
Uitgangspunten kostendekkingsplan
, revisie 02
Bijlage 8: Uitgangspunten kostendekkingsplan
In deze bijlage zijn de uitgangspunten voor het kostendekkingsplan weergegeven. 1. Rioolheffing Voor de bekostiging van de gemeentelijke watertaken, is het bekostigingsinstrument aangepast. De Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken voorziet in het creëren van een nieuwe rioolheffing (Gemeentewet, artikel 228a). Uit de opbrengst hiervan kunnen de in dit wetsvoorstel bedoelde taken worden bekostigd. Artikel 228a 1.
2.
Onder de naam rioolheffing kan een belasting worden geheven ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan: a. de inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, alsmede de zuivering van huishoudelijk afvalwater en b. de inzameling van afvloeiend hemelwater en de verwerking van het ingezamelde hemelwater, alsmede het treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Ter zake van de kosten, bedoeld in het eerste lid, onderdelen a en b, kunnen twee afzonderlijke belastingen worden geheven.
Vanaf 2010 moeten gemeenten overgeschakeld zijn op de nieuwe heffing en kunnen alleen op basis van de nieuwe heffing kosten worden verhaald. Gemeenten kunnen de kosten voor inzameling van huishoudelijk afvalwater apart bij de burger in rekening brengen. Dat wil zeggen apart van de kosten voor inzameling van overtollig hemelwater en grondwater, maar dit is niet verplicht. In het kostendekkingsplan, behorende bij dit GRP (zie hoofdstuk 7), is uitgegaan van één heffing voor de totale kosten van de zorgplichten. De heffing mag maximaal kostendekkend zijn. De rioolheffing treedt in de plaats van het rioolrecht. De gemeente krijgt er per saldo geen extra heffing bij; het huidige bekostigingsinstrument wordt aangepast aan de bredere taakinvulling. Waar het huidige rioolrecht een retributiekarakter heeft voor de bekostiging van door de gemeente te verlenen diensten of het gebruik van gemeentelijke voorzieningen, heeft deze nieuwe gemeentelijke heffing het karakter van een bestemmingsheffing waarmee kosten kunnen worden verhaald om collectieve maatregelen te treffen die de gemeente noodzakelijk acht voor een doelmatig werkende riolering en overige maatregelen voor hemel- en grondwater. Het uitgangspunt van de nieuwe heffing is om gemeenten in staat te stellen de kosten te verhalen die gepaard gaan met de gemeentelijke watertaken. 2. Toegepaste methode voor berekening rioolheffing op lange termijn De rioolrechtberekening wordt uitgevoerd met behulp van de contante-waardemethode. Deze methode is geschikt om de effecten en de trend op langere termijn zichtbaar te maken. Met de contante-waardemethode is een vergelijking van uitgaven en inkomsten in verschillende jaren mogelijk. De toekomstige uitgaven en inkomsten van elk jaar, in de periode 2009-2068, worden contant gemaakt naar 1 januari 2009. In de te verwachten inkomsten zit één onbekende: de hoogte van de benodigde inkomsten per aansluiting. Door de contante waarde van de te verwachten inkomsten gelijk te stellen aan de contante waarde van de te verwachten uitgaven, worden de kosten per aansluiting berekend. Voor toekomstige investeringen wordt in de contante-waardebenadering geen specifieke wijze van afschrijving of financiering verondersteld. De diverse afschrijvingsmethoden (lineair, afschrijving op annuïteitsbasis) verschillen onderling wel door een andere (boekhoudkundige) verdeling van lasten in de tijd, maar de contante waarde van de jaarlijkse lasten is in deze methoden steeds gelijk aan de contante waarde van de investeringen. Het inflatie- en rentepercentage worden gebruikt voor het contant maken van de toekomstige uitgaven en inkomsten. Dit gebeurt op de volgende wijze:
, revisie 02
Bijlage 8: Uitgangspunten kostendekkingsplan (Vervolg 1)
CW x (U j ) = U j ∗ (cwf ) waarbij: x Uj i r cwf CWx(Uj)
= = = = = =
( j−x)
(1 + i ) = U j ∗ (1 + r )
( j−x)
startjaar berekening uitgave in jaar (j) op prijspeil startjaar inflatie (in decimalen, bijvoorbeeld 0,03) rente (in decimalen, bijvoorbeeld 0,05) contante-waardefactor { = (1+i) / (1+r) } contante waarde in jaar x van investering U in het jaar j
3. Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) Bij het opstellen van het kostendekkingsplan wordt rekening gehouden met de richtlijnen uit het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). In het kader van het BBV moeten vervangingsinvesteringen in beginsel worden beschouwd als investeringen van economisch nut en geactiveerd te worden, waaruit jaarlijkse kapitaallasten ontstaan. In overeenstemming met de BBV wordt gebruik gemaakt van een tariefegalisatievoorziening, om ongewenste schommelingen in het rioolrecht te voorkomen (art. 43, lid 1b). De voorziening wordt gevormd voor kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt. Dit leidt tot een gelijkmatige verdeling van de lasten voor de burger, over een aantal begrotingsjaren. Er wordt rente via de resultaatsbestemming aan de tariefegalisatievoorziening toegevoegd. Artikel 45 van het BBV bepaalt dat rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn toegestaan, mits deze zijn gewaardeerd tegen contante waarde. De contante-waardemethode gaat er van uit dat rentetoevoeging aan de tariefegalisatievoorziening noodzakelijk is om de voorziening op voldoende niveau te houden. Gedurende de planningshorizon van het GRP mag de tariefegalisatievoorziening niet negatief worden. 4. Inkomsten en heffingseenheden De inkomsten zijn als volgt opgebouwd: a. Rioolheffing Het voor 2009 vastgestelde tarief bedraagt € 201,48,- per eigendom, per jaar (vastrecht). Het variabel recht voor grootverbruikers bedraagt € 51,36 voor elke volle eenheid van 100 m³ afvalwater boven 1.000 m³. Het aantal heffingseenheden per 1 januari 2009 bedraagt 15.679. Er is rekening gehouden met wijziging van het aantal heffingseenheden de komende jaren, door nieuwbouw en sloop van woningen. De inkomsten uit de rioolheffing bedragen: - vastrecht : 15.679 eenheden * € 201,48 per eenheid = € 3.159.005,- grote lozers : € 65.000,+ - TOTAAL : € 3.224.005,Omgerekend bedraagt het aantal eenheden basistarief 16.002. b. Egalisatievoorziening De stand van de egalisatievoorziening per 1 januari 2009 bedraagt € 6,675 miljoen. c. Bijdrage waterkwaliteitsspoor Er is rekening is rekening gehouden met de bijdrage van € 4,1 miljoen, van Waternet, voor het afkoppelen van verhard oppervlak in het kader van het waterkwaliteitsspoor. d. Bijdrage gemalen Voor het vijzelgemaal en het gemaal Zwarteweg, wordt jaarlijks een bijdrage van Waternet ontvangen van € 26.336,-.
, revisie 02
Bijlage 8: Uitgangspunten kostendekkingsplan (Vervolg 2)
5. Planningshorizon Bij de berekening van het rioolrecht is uitgegaan van een planningshorizon van 60 jaar: 20092068. Deze termijn is gekoppeld aan de technische levensduur van de rioleringsobjecten in Bussum. Binnen een periode van 60 jaar zijn alle objecten minimaal één maal vervangen. Het startjaar is 2009. Het prijspeil is vastgesteld op 1 januari 2009. 6. Inflatie De consumentenprijsindex (CPI) voor 2007 bedraagt 1,6%. Uit de prijsindexcijfers voor de Grond- Weg en Waterbouw (GWW) van het CBS, blijkt dat deze vanaf 2000, 3% per jaar bedraagt. Deze prijsindex is gebaseerd op de prijsontwikkeling van de lonen, materiaal en materieel die nodig zijn voor het aanleggen van een riolering binnen de bebouwde kom. In het kostendekkingsplan is uitgegaan van een inflatie van 3%. 7. Rentevoet Er is een rentevoet van 6,0% gehanteerd. Dit betreft zowel de rente voor kapitaalleningen als ook de rente voor de tariefegalisatievoorziening. Sterke wijziging van de rente in de komende jaren, kan aanleiding zijn de berekeningen te herzien. 8. Prijspeil Alle in het GRP genoemde bedragen zijn op prijspeil 1 januari 2009, inclusief van toepassing zijnde bijkomende kosten uitvoering, winst en risico, voorbereiding, honorarium en toezicht en exclusief btw. 9. Staartkosten Voor de staartkosten zijn de volgende waarden gehanteerd: uitvoeringskosten 10% (inrichting werkterrein, uitzetwerkzaamheden), algemene kosten, winst en risico 12%, voorbereiding, honorarium en toezicht 15%. Er is geen rekening gehouden met de post ‘onvoorzien’. 10. Kostendekkendheid Het berekende rioolrecht is 100% kostendekkend. 11. Indexering rioolrecht Het in het kostendekkingsplan berekende tarief moet jaarlijks met de optredende inflatie worden geïndexeerd. Dit wordt jaarlijks bij de vaststelling van de gemeentebegroting afgehandeld. 12. Afschrijvingsmethode De materiële vaste activa met economisch nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het BBV, worden lineair afgeschreven. (Bron: financiële verordening gemeente Bussum 2007). 13. Afschrijvingstermijnen Onderscheid wordt gemaakt in de technische en de economische afschrijvingstermijn. De technische afschrijvingstermijn (levensduur) heeft grote invloed op de hoogte van het rioolrecht. De economische afschrijvingstermijn is van invloed op het verloop van de lasten in de tijd, maar niet op de hoogte van het kostendekkend tarief. De technische en economische afschrijvingstermijnen mogen afwijken. Volgens de richtlijnen uit de BBV, moeten de afschrijving en de afschrijvingstermijn zo goed mogelijk aansluiten op de feitelijke waardedaling van de vrijvervalriolering. Het voorzichtigheidsbeginsel leidt ertoe dat, indien de economische levensduur korter is dan de technische levensduur, afgeschreven moet worden op basis van de economische levensduur. De in de berekening gehanteerde afschrijvingstermijnen zijn weergegeven in tabel B8.1. De hierin vermelde technische levensduur is de gemiddelde levensduur van de rioleringsobjecten in Bussum.
, revisie 02
Bijlage 8: Uitgangspunten kostendekkingsplan (Vervolg 3)
Tabel B8.1 Overzicht gehanteerde afschrijvingstermijnen (jaar) object vrijvervalriolen bergbezinkvoorzieningen gemalen – bouwkundig gemalen – mechanisch / elektrisch persleidingen drukriolering – bouwkundig drukriolering – mechanisch / elektrisch
afschrijvingstermijn technisch economisch 60 60 45 15 45 45 15
40 40 45 15 45 45 15
14. Kapitaallasten in verleden gedane investeringen In de berekening van de rioolheffing is geen rekening gehouden met de kapitaallasten van de in het verleden (vóór 1 januari 2009) gedane investeringen. 15. Doorlopende kapitaallasten ná 2068 In de berekening van de rioolheffing is geen rekening gehouden met het doorlopen van de kapitaallasten ná 2068. 16. Eenheidsprijzen De gehanteerde eenheidsprijzen voor de berekening van de kosten voor vervanging van de vrijvervalriolering zijn gebaseerd op informatie van leveranciers en het MISSET-prijzenbestand. Voor de berekening van de investeringskosten van de overige rioleringsobjecten is gebruik gemaakt van de module ‘Kostenkengetallen rioleringszorg’ (D1100), van de Leidraad Riolering. 17. Rioolrecht en btw De geraamde btw op zowel goederen als diensten en investeringen mogen in het riooltarief worden meegenomen. Het tarief is inclusief btw. 18. Nieuwe investeringen voor nieuwbouw Nieuwe investeringen voor nieuwbouw mogen niet worden verrekend via de rioolheffing maar via de grondexploitatie. Herinvesteringen komen wel ten laste van de rioolexploitatie. 19. Straatvegen en kolkenzuigen De kosten voor straatvegen zijn voor 25% toegerekend aan de rioleringszorg; die voor kolkenzuigen voor 50%.
, revisie 02
Bijlage 9
Financiële tabellen kostendekkingsplan
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan
In deze bijlage zijn de volgende tabellen opgenomen:
5.1 GEM 5.2 GEM 5.3 DWA 6.1 6.2 6.4 6.5 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.8
gemalen gemengd persleidingen gemengd mechanische riolering onderzoeksuitgaven exploitatie-uitgaven vrijvervalriolen milieumaatregelen totaaloverzicht uitgaven, exclusief btw btw, totaal kapitaallasten van nieuwe investeringen baten, exclusief rioolrecht eenheden basistarief kostendekkingsberekening
, revisie 02
Gemalen Gemengd
Tabel 5.1 GEM
bedragen * EURO 1.000 Nr Lokatie gemaal
1 2 3 4 5
prijspeil 2009 45 jaar 15 jaar aanlegjaar capaciteit investering vervanging bouwk deel investering vervanging mech./elek. deel m3/h 1e vv-jaar bouwk mech./elek. excl. BTW BTW 1e vv-jaar excl. BTW BTW
Zwarteweg Brinklaan Vijzelgemaal Hooftlaan BBV N.K.Landstraat BBV Mouwtje
1964 1979 2008 2008 2008
1964 2002 2008 2008 2008
155 60 1.922 100 125
TOTALEN Kosten bepaald aan de hand van Leidraad Riolering, module D1100 Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2009 1,06 Formule: Kosten = factor * Basisprijs*capaciteit ^macht bouwkundig capaciteit factor basisprijs macht 0 10 m³/h 1,0000 3.300 1,00 10 50 m³/h 0,0140 61.000 1,00 51 - 200 m³/h 0,2000 61.000 0,35 201 - 1.250 m³/h 0,0075 61.000 1,00 Project: Scenario: @
Filenaam:
2009 2024 2033 2053 2053
71,0 51,0 879,0 61,0 66,0
13,5 9,7 167,0 11,6 12,5
2009 2017 2033 2023 2023
56,0 36,0 179,0 46,0 51,0
10,6 6,8 34,0 8,7 9,7
BK
1.128,0
214,3
M/E
368,0
69,9
Projectnummer: Datum:
246525 7-apr-09
factor 1,000 0,123 0,123 0,123
mech/elektr. basisprijs 6.000 45.000 45.000 45.000
macht 1,00 0,46 0,46 0,46
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 1)
Persleidingen Gemengd
Tabel 5.2 GEM
bedragen * EURO 1.000
prijspeil 2009
Nr persleiding behorend bij gemaal
1
lengte (m)
diameter (mm)
jaar aanleg
45 1e jaar vervanging
550
250
2009
2054
gemaal Zwarteweg naar Verlengde Fortlaan
TOTALEN
550
jaar Investering excl. BTW
BTW
83,9
15,9
83,9
15,9
Projectnummer: Datum:
246525 7-apr-09
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Vervangingskosten geschat : L[m] * D[mm] * 0,61 voor diameter 90-315 mm 0,51 voor diameter 63-110 mm Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2009 1,06 Project: Scenario: @
Filenaam:
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 2)
Mechanische riolering (Droogweeafvoer) bedragen * EURO 1.000 Nr Druksysteem
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Tabel 5.3 DWA
prijspeil 2009 aantal units
Amersfoortse straatweg Bastillonhotel (P-plaats) Fransekampweg Hooftlaan Huizerweg Groothertoginnelaan Meerweg Nieuwe Hilversumse weg Nieuwe 's-Gravelandseweg Plaggenweg De Dennen Zanderijweg Spoortunnel Julianaplein
7 1 2 1 1 1 1 3 3 1 2 3 1
TOTALEN
27
45 jaar 15 jaar jaar vervanging bouwkundig vervanging mech./elek. deel aanleg 1e vv-jaar excl. BTW BTW 1e vv-jaar excl. BTW BTW
leidinglengte druk vv 819 350 302 66 140 90 50 300 339 60 44 313 15
2.888
280 40 80 40 40 40 40 120 120 40 80 120 40
1992 2000 1992 2005 1985 2005 2003 2005 2005 1992 2008 2005 2003
1.080
2037 2045 2037 2050 2030 2050 2048 2050 2050 2037 2053 2050 2048
122,0 28,9 38,2 14,9 18,6 16,1 14,2 49,8 51,7 14,6 25,6 50,4 12,4
23,2 5,5 7,3 2,8 3,5 3,1 2,7 9,5 9,8 2,8 4,9 9,6 2,4
2022 2015 2022 2020 2019 2020 2018 2020 2020 2009 2023 2020 2018
42,0 6,0 12,0 6,0 6,0 6,0 6,0 18,0 18,0 6,0 12,0 18,0 6,0
8,0 1,1 2,3 1,1 1,1 1,1 1,1 3,4 3,4 1,1 2,3 3,4 1,1
bk
457,4
86,9
m/e
162,0
30,8
Projectnummer: Datum:
246525 7-apr-09
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Index LR (pp 2007) -> pp startjaar: 1,06 Pompunit (bouwkundig ca.) 3.300 Drukleiding per m1 Pompunit (mech/el) 6.000 Vrijvervalleiding per m1 Bufferput Project: Scenario: @ Filenaam:
nvt
Klep bufferput
49 210 nvt
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 3)
Onderzoeksuitgaven bedragen in EURO
Tabel 6.1
prijspeil 2009 Uitgaven Hemelwater + GW BTW excl. BTW BTW
Vuilwater excl. BTW
Gemengd excl. BTW
BTW
Bron
STRUCTUREEL, Jaarlijks
1 2 3 4 5
(zie exploitatie) Inspectie vanuit de leiding (zie exploitatie) Beoordeling inspectie (zie exploitatie) Bestandsbeheer Beheer meetnet gemengd stelsel (exploitatie en rapportage) Monitoring grondwatermeetnet
-
INCIDENTEEL PLANPERIODE 2009 2009 2009 2009 2009 2010 2012 2012
-
5.000 -
950 -
15.000 -
2.850 -
-
5.000
950
15.000
2.850
Vuilwater excl. BTW BTW
Inrichten meetnet gemengd stelsel Implementatie WION (Grondroerdersregeling) Opstellen plan diffuse bronnen Opstellen calamiteitenplan & ontwerp en beheer gemalen Inrichten grondwaterloket Onderzoek rol particulier Opstellen verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (daarna om 5 jaar) Opstellen Basis RioleringsPlan (daarna om 5 jaar)
Hemelwater + GW excl. BTW BTW 10.000 1.900 10.000 1.900 -
Gemengd excl. BTW BTW 30.000 5.700 25.000 4.750 7.500 1.425 10.000 1.900 30.000 5.700 30.000 5.700 +
TOTAAL PLANPERIODE
20.000
TOTAAL PER JAAR jaar
Vuilwater excl. BTW BTW
2009 2010 2011 2012
-
TOTAAL in periode 2009-2012:
Project: @
-
Hemelwater + GW excl. BTW BTW
3.800
132.500
Gemengd excl. BTW BTW
25.175
TOTAAL excl. BTW
15.000 15.000 5.000 5.000
2.850 2.850 950 950
87.500 15.000 15.000 75.000
16.625 2.850 2.850 14.250
102.500 30.000 20.000 80.000
40.000
7.600
192.500
36.575
232.500
GRP Bussum 2008 t/m 2012
Scenario: basis Filenaam: Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
Projectnummer: Datum:
246525 7-apr-09
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 4)
Exploitatieuitgaven bedragen in EURO
Tabel 6.2 prijspeil 2009
Vuilwater excl. BTW
Omschrijving
BTW
Uitgaven Hemelwater + GW excl. BTW BTW
635000 RIOOLRECHTEN 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 46000 Reserveringen 46100 Rentelasten buiten norm kap.lastenvoorz. 46105 Afschrijvingslasten buiten norm kap.lastenvoorz. 46233 Doorberekening kpl Belastingen 83400 Opbrengst overige goederen en diensten 84010 Balasting op producenten 84020 Balasting op inkomen van gezinnen 635005 INSTANDHOUDING RIOLERING 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 43436 Verzekeringen 46100 Rentelasten buiten norm kap.lastenvoorz. Afschrijvingslasten buiten norm kap.lastenvoorz. 46105 46252 Doorberekening hulpkpl Uitv Wkb / RIB 46257 Doorberekening hulpkpl Wijkbeheer / RIB hoog 83400 Opbrengst overige goederen en diensten 635010 OVERSTORT VIJVERPARK 43100 Energie 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 635015 SCHOONMAKEN RIOLEN EN KOLKEN 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 46252 Doorberekening hulpkpl Uitv Wkb / RIB 635020 POMPEN EN POMPPUTTEN 43100 Energie 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 46257 Doorberekening hulpkpl Wijkbeheer / RIB hoog 635025 VIJZELGEMAAL 43100 Energie 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 43436 Verzekeringen 83400 Opbrengst overige goederen en diensten 635030 GEMAAL ZWARTEWEG 43100 Energie 43410 Betaalde belastingen 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 43436 Verzekeringen 46000 Reserveringen 46251 Doorberekening hulpkpl Geb beh / RIB 46259 Doorberekening hulpkpl Wijkbeheer / RIB laag 83400 Opbrengst overige goederen en diensten 635035 ADV. RIOOLBEHEER 43430 Aankopen niet duurzame goederen en diensten 46258 Doorberekening kpl RI / RIB 46259 Doorberekening kpl Wijkbeheer / RIB laag ONTREKKING VOOR WEGONDERHOUD, ALS GEVOLG VAN RIOLERINGSWERKZAAMHEDEN Extra personeelslasten, i.v.m. opheffen structureel tekort (f.t.e.) : 175 dagen / jaar, met tarief van (€ per uur) : -
Gemengd excl. BTW
Begrote uren BTW
-
12.047 2.080 8.758 36.800 -
2.289 -
600 -
-
276.994 70 37.193 63.450 500-
52.629 13 -
675 -
-
2.646 1.055
503 200
-
-
38.162 61.989
7.251 -
-
-
6.414 8.480 4.700
1.219 1.611 -
50
11.909 397 1.525 -
2.263 75 290 -
-
2.971 419 11.572 441 2.426 512 350 -
565 2.199 84 -
10 -
61.186 57.380 700 210.000
11.625 -
604 20
2,60
338.613
0
93 -
-
In de begroting 2009 is rekening gehouden met 1.959 uren. Uitgaande van 1.400 produktieve uren, komt dit overeen met Het totaal aantal benodigd f.t.e.'s bedraagt : 4,00 (zie bijlage 8 van het GRP). Voor het opheffen van structureel tekort personeel, is in de exploitatie-uitgaven uitgegaan van
-
1.260.741
82.815
1.959
1,40 f.t.e. 2,60 extra f.t.e.
Als gevolg van de uitbreiding van de riolering en de daaraan gerelateerde toename van het aantal heffingseenheden, nemen de exploitatielasten met EURO 78,00 per extra eenheid per jaar toe. Toename BTW-component 5,16 per extra eenheid per jaar toe.
@
Project:
GRP Bussum 2008 t/m 2012
Scenario: Filenaam:
basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
Projectnummer: Datum:
246525 7-apr-09
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 5)
Vrijvervalriolen bedragen * EURO 1.000
Tabel 6.4 GEM prijspeil 2009
toeslagen vervanging jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen
@
V&T
excl. kosten voor afkoppelen 1.201 2.650 2.234 1.734 2.962 1.300 1.754 1.963 2.310 2.192 1.394 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 2.087 123.943 -
-
Project:
GRP Bussum 2008 t/m 2012
Scenario: Filenaam:
basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
0% -
totaal
0% excl. voorbereiding 1.072 2.366 1.995 1.548 2.645 1.161 1.566 1.753 2.062 1.958 1.244 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 110.663
Totaal gemiddeld excl. BTW 1.072 2.366 1.995 1.548 2.645 1.161 1.566 1.753 2.062 1.958 1.244 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 110.663
BTW 204 450 379 294 502 221 298 333 392 372 236 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 354 21.026
Projectnummer: Datum:
246525 7-apr-09
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 6)
Milieumaatregelen (Hemelwaterafvoer) bedragen in EURO * 1000 jaar
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
omschrijving maatregel
afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen afkoppelen
TOTAAL
@
Tabel 6.5 HWA+GW
prijspeil 2009
26.820 40.140 28.230 25.170 32.500 37.870 23.710 26.350 26.800 34.180 8.950
Totaal excl. BTW
BTW
m² m² m² m² m² m² m² m² m² m² m²
788 1.180 830 740 955 1.113 697 775 788 1.005 263
150 224 158 141 182 212 132 147 150 191 50
310.720 m²
9.135
1.736
Projectnummer: Datum:
246525 7-apr-09
Project:
GRP Bussum 2008 t/m 2012
Scenario: Filenaam:
basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
, revisie 02
Totaaloverzicht uitgaven, exclusief BTW, Totaal Bedragen * EURO 1.000 prijspeil 2009 Investeringen vrijverval
gemalen bouwkundig 71 51 879 127 71 -
mech/el 56 36 97 56 36 179 97 56 36 179 97 56 36 179 97
84 -
110.663 53.121
1.199 601
1.293 537
84 23
457 171
648 277
9.135 8.034
-
A
B
C
D
E
F
G
H
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen CW
1.072 2.366 1.995 1.548 2.645 1.161 1.566 1.753 2.062 1.958 1.244 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863
Kolom Brontabel Project: Scenario: @
Tabel 7.2
Filenaam:
persleiding
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
mechanische riolering bouwkundig mech/el 6 6 12 6 66 54 12 6 19 6 12 6 66 175 54 12 6 29 6 27 12 6 183 66 54 26 12 6 6 12 6 66 54 12
milieumaatregelen investering verv. mech/el 788 1.180 830 740 955 1.113 697 775 788 1.005 263 -
subtotaal invest. 1.993 3.546 2.825 2.288 3.600 2.274 2.270 2.527 2.886 2.974 1.514 1.929 1.863 1.917 1.972 1.976 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.888 1.863 1.899 2.933 1.869 1.929 1.863 2.092 1.972 1.925 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.898 1.863 1.899 2.081 1.869 2.112 1.863 1.917 2.125 2.080 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.869 1.863 1.899 2.054 1.869 1.929 1.863 1.917 1.972
jaarlijkse uitgaven Onderzoek Exploitatie
subtotaal jaarl. uitg. 1.363 1.296 1.290 1.355 1.309 1.313 1.318 1.323 1.379 1.332 1.337 1.342 1.346 1.402 1.402 1.351 1.351 1.351 1.402 1.372 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.342
kap.lasten verleden -
Totaal excl. BTW 3.357 4.841 4.115 3.643 4.909 3.588 3.588 3.850 4.265 4.307 2.850 3.271 3.209 3.319 3.374 3.327 3.214 3.214 3.265 3.235 3.214 3.239 3.214 3.301 4.284 3.220 3.280 3.214 3.494 3.323 3.276 3.214 3.214 3.265 3.214 3.214 3.249 3.214 3.301 3.432 3.220 3.463 3.214 3.319 3.476 3.431 3.214 3.214 3.265 3.214 3.214 3.220 3.214 3.301 3.405 3.220 3.280 3.214 3.319 3.314
103 30 20 80 29 29 29 29 80 29 29 29 29 80 79 29 29 29 80 50 29 29 29 80 29 29 29 29 80 29 29 29 29 80 29 29 29 29 80 29 29 29 29 80 29 29 29 29 80 29 29 29 29 80 29 29 29 29 80 20
1.261 1.266 1.270 1.275 1.280 1.285 1.289 1.294 1.299 1.303 1.308 1.313 1.318 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322 1.322
123.479 62.764
2.466 1.233
78.905 37.992
81.371 39.225
-
204.850 101.989
M
N
O
P
Q
R
Projectnr: Datum:
246525 7-apr-09
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 1) BTW, Totaal Bedragen * EURO 1.000
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen CW
BTW op Investeringen vrijverval gemalen bouwkundig mech/elek 204 13 11 450 379 294 502 221 298 333 392 7 372 236 354 354 354 354 18 354 10 11 354 354 354 354 354 354 354 354 7 354 167 34 354 354 354 354 354 18 354 11 354 354 354 354 354 354 354 354 7 354 34 354 354 354 354 354 24 18 354 13 11 354 354 354 354 354 354 354 354 7 354 34 354 354 354 354 354 18 21.026 10.093 Project: Scenario:
@
Tabel 7.3 prijspeil 2009
Filenaam:
228 114
persleiding
246 102
16 16 4
mechanische riolering bouwkundig mech/elek 1 1 2 1 13 10 2 1 4 1 2 1 13 33 10 2 1 5 1 5 2 1 35 13 10 5 2 1 1 2 1 13 10 2 87 32
123 53
milieumaatregelen investering verv. mech/el 150 224 158 141 182 212 132 147 150 191 50 1.736 1.526
-
subtotaal invest. 379 674 537 435 684 432 431 480 548 565 288 367 354 364 375 375 354 354 354 354 354 359 354 361 557 355 367 354 397 375 366 354 354 354 354 354 361 354 361 395 355 401 354 364 404 395 354 354 354 354 354 355 354 361 390 355 367 354 364 375
BTW op jaarlijkse uitgaven Onderzoek Exploitatie
23.461 11.925
subtotaal
19 6 4 15 5 5 5 5 15 5 5 5 5 15 15 5 5 5 15 9 5 5 5 15 5 5 5 5 15 5 5 5 5 15 5 5 5 5 15 5 5 5 5 15 5 5 5 5 15 5 5 5 5 15 5 5 5 5 15 4
83 83 83 84 84 84 85 85 85 86 86 86 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87
102 89 87 99 90 90 90 90 101 91 91 92 92 102 102 92 92 92 102 96 92 92 92 102 92 92 92 92 102 92 92 92 92 102 92 92 92 92 102 92 92 92 92 102 92 92 92 92 102 92 92 92 92 102 92 92 92 92 102 91
469 234
5.185 2.496
5.653 2.731
kap.lasten verleden -
BTW Totaal 481 763 624 534 774 522 521 571 649 656 379 458 446 466 477 468 446 446 456 450 446 451 446 463 650 447 459 446 500 467 458 446 446 456 446 446 453 446 463 488 447 494 446 466 496 488 446 446 456 446 446 447 446 463 483 447 459 446 466 465
-
29.114 14.656
Projectnr: Datum:
246525 7-apr-09
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
, revisie 02
Kapitaallasten van nieuwe investeringen TOTAAL (lineair, cumulatief) bedragen x 1000 vrijverval jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Afschrijving Duur (jaar) Rente (%)
Tabel 7.4
prijspeil 2009
88 280 431 539 732 794 886 988 1.112 1.221 1.265 1.358 1.447 1.531 1.611 1.687 1.758 1.826 1.891 1.952 2.009 2.064 2.115 2.164 2.210 2.253 2.293 2.331 2.367 2.401 2.432 2.462 2.489 2.515 2.539 2.561 2.581 2.601 2.618 2.634 2.641 2.638 2.638 2.641 2.636 2.642 2.645 2.646 2.645 2.645 2.650 2.650 2.650 2.650 2.650 2.650 2.650 2.650 2.650 lineair 40 6,00
gemalen bouwkundig mech/elek 6 7 5 6 5 6 5 6 5 5 4 5 4 5 4 4 4 8 4 8 4 7 3 7 3 6 3 6 3 17 7 21 7 20 6 18 6 17 6 16 5 15 5 14 5 13 5 15 75 36 71 34 68 32 65 29 62 27 59 33 56 36 54 34 51 31 49 29 46 27 44 25 42 24 40 22 38 23 36 36 34 34 32 32 31 29 29 27 38 33 41 36 39 34 37 31 35 29 33 27 32 25 30 24 28 22 27 23 25 36 24 34 23 32 21 29 20 27 lineair lineair 45 15 6,00 6,00
persleiding 7 6 6 6 6 5 5 5 5 4 4 4 4 4 lineair 45 6,00
mechanische riolering bouwkundig mech/elek 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 11 10 16 17 16 15 14 13 12 12 1 11 1 10 1 10 1 10 1 10 1 14 1 13 15 17 14 17 14 16 13 15 12 14 12 13 11 12 11 12 13 11 12 10 11 10 13 10 12 10 26 14 25 13 24 17 25 17 24 16 23 15 22 14 21 13 20 12 19 12 18 11 17 10 16 10 15 10 14 10 14 14 13 13 12 17 lineair lineair 45 15 6,00 6,00
milieumaatregelen investering verv. m/e 65 159 221 271 337 414 452 494 536 593 587 559 532 506 481 457 434 412 391 371 352 333 316 299 283 267 252 238 224 211 199 187 175 165 154 144 135 126 117 109 95 79 67 57 45 33 26 18 10 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 lineair lineair 40 15 6,00 6,00
, revisie 02
Totaal 167 452 664 822 1.080 1.217 1.347 1.492 1.661 1.828 1.866 1.938 1.998 2.062 2.129 2.188 2.234 2.277 2.318 2.357 2.393 2.429 2.461 2.493 2.614 2.635 2.660 2.678 2.713 2.736 2.753 2.764 2.774 2.782 2.790 2.797 2.806 2.810 2.817 2.838 2.826 2.822 2.804 2.795 2.794 2.799 2.787 2.774 2.759 2.745 2.742 2.737 2.732 2.730 2.740 2.735 2.736 2.730 2.730
Baten, excl. rioolrecht, Totaal
Tabel 7.5
bedragen x 1.000
Egalisatievoorziening Bijdrage Waternet WKS jaar 2009 nominaal prijspeil 2009 6.675 669 669 2010 101 98 2011 219 206 2012 903 826 2013 650 577 2014 547 472 2015 328 274 2016 328 266 2017 328 259 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen 6.675 3.648 CW 6.675 3.295
Project: Scenario: @
Filenaam:
Bijdrage gemalen nominaal prijspeil 26 26 26 26 26 25 26 24 26 23 26 23 26 22 26 21 26 21 26 20 26 20 26 19 26 18 26 18 26 17 26 17 26 16 26 16 26 15 26 15 26 15 26 14 26 14 26 13 26 13 26 13 26 12 26 12 26 12 26 11 26 11 26 11 26 10 26 10 26 10 26 9 26 9 26 9 26 9 26 8 26 8 26 8 26 8 26 7 26 7 26 7 26 7 26 7 26 6 26 6 26 6 26 6 26 6 26 5 26 5 26 5 26 5 26 5 26 5 26 5 751 451
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
Baten 3 nominaal prijspeil -
Totaal nominaal 7.370 127 245 929 676 573 354 354 354 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26
Totaal prijspeil 7.370 123 231 850 600 494 297 288 280 20 20 19 18 18 17 17 16 16 15 15 15 14 14 13 13 13 12 12 12 11 11 11 10 10 10 9 9 9 9 8 8 8 8 7 7 7 7 7 6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5 11.074 10.421
Projectnr: Datum:
246525 7-apr-09
, revisie 02
Bijlage 9: Financiële tabellen kostendekkingsplan (Vervolg 1)
Eenheden basistarief (Totaal)
rekeneenheden 2009 16.002
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen
Project: Scenario:
@
Tabel 7.6
Filenaam:
stijging buitengebied
16.002
stijging nieuwbouw 62 62 63 63 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60
-
850
stijging 3
-
stijging 4
-
stijging 5
-
stijging 6
-
totaal eenheden 16.064 16.126 16.189 16.252 16.312 16.372 16.432 16.492 16.552 16.612 16.672 16.732 16.792 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 1.005.620
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
Projectnr:
246525
Datum:
7-apr-09
, revisie 02
Kostendekkingsberekening TOTAAL, trend lange termijn bedragen * 1.000 EURO, tenzij anders vermeld Lasten excl. BTW nieuwe cum. nieuwe onderzoek jaar investeringen kapitaallast en exploitatie 2009 1.993 1.363 2010 3.546 167 1.296 2011 2.825 452 1.290 2012 2.288 664 1.355 2013 3.600 822 1.309 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068
CW lasten CW baten CW na 2069
2.274 2.270 2.527 2.886 2.974 1.514 1.929 1.863 1.917 1.972 1.976 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.888 1.863 1.899 2.933 1.869 1.929 1.863 2.092 1.972 1.925 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.898 1.863 1.899 2.081 1.869 2.112 1.863 1.917 2.125 2.080 1.863 1.863 1.863 1.863 1.863 1.869 1.863 1.899 2.054 1.869 1.929 1.863 1.917 1.972
1.080 1.217 1.347 1.492 1.661 1.828 1.866 1.938 1.998 2.062 2.129 2.188 2.234 2.277 2.318 2.357 2.393 2.429 2.461 2.493 2.614 2.635 2.660 2.678 2.713 2.736 2.753 2.764 2.774 2.782 2.790 2.797 2.806 2.810 2.817 2.838 2.826 2.822 2.804 2.795 2.794 2.799 2.787 2.774 2.759 2.745 2.742 2.737 2.732 2.730 2.740 2.735 2.736 2.730 2.730
1.313 1.318 1.323 1.379 1.332 1.337 1.342 1.346 1.402 1.402 1.351 1.351 1.351 1.402 1.372 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.351 1.351 1.351 1.351 1.402 1.342
-
2.394 2.535 2.670 2.871 2.993 3.165 3.207 3.284 3.401 3.464 3.480 3.538 3.585 3.680 3.690 3.708 3.744 3.780 3.863 3.844 3.965 3.986 4.011 4.080 4.063 4.086 4.104 4.115 4.176 4.133 4.141 4.148 4.156 4.213 4.168 4.189 4.177 4.173 4.206 4.146 4.145 4.150 4.138 4.176 4.110 4.096 4.093 4.088 4.134 4.081 4.091 4.086 4.087 4.133 4.072
522 521 571 649 656 379 458 446 466 477 468 446 446 456 450 446 451 446 463 650 447 459 446 500 467 458 446 446 456 446 446 453 446 463 488 447 494 446 466 496 488 446 446 456 446 446 447 446 463 483 447 459 446 466 465
62.764
57.682
39.225
-
96.906
14.656
5.083 van investeringen t/m 2068 Project: Scenario:
@
oude kap. lasten -
via kapitaaldienst (lineaire afschrijving) CW rente 6,00% prijspeil 2009 Inflatie 3,00% compensabele Baten Benodigde dekking subtotaal BTW excl heffing te dekken te dekken excl BTW 100% en voorziening saldo (A) per eenheid 1.363 481 695 1.149 € 71,52 1.462 763 123 2.101 € 130,32 1.742 624 231 2.135 € 131,87 2.019 534 850 1.702 € 104,75 2.130 774 600 2.303 € 141,21
Filenaam:
494 297 288 280 20 20 19 18 18 17 17 16 16 15 15 15 14 14 13 13 13 12 12 12 11 11 11 10 10 10 9 9 9 9 8 8 8 8 7 7 7 7 7 6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5
3.746 - van BTW t/m 2068
2.421 2.760 2.953 3.240 3.629 3.524 3.647 3.712 3.849 3.923 3.931 3.968 4.015 4.120 4.126 4.140 4.181 4.212 4.312 4.481 4.400 4.433 4.446 4.568 4.519 4.534 4.540 4.551 4.622 4.570 4.578 4.592 4.594 4.667 4.648 4.628 4.663 4.612 4.665 4.635 4.626 4.590 4.578 4.626 4.551 4.536 4.535 4.529 4.591 4.558 4.534 4.540 4.528 4.594 4.533
€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
147,89 167,98 179,06 195,78 218,48 211,39 217,95 221,06 228,41 232,79 233,25 235,49 238,26 244,50 244,83 245,65 248,10 249,97 255,91 265,89 261,08 263,06 263,81 271,09 268,18 269,03 269,39 270,06 274,28 271,19 271,67 272,48 272,61 276,95 275,80 274,66 276,72 273,67 276,84 275,05 274,49 272,36 271,67 274,52 270,03 269,18 269,09 268,73 272,46 270,47 269,03 269,42 268,70 272,63 268,99
Dekking excl € € € € €
tarief infl. corr 201,48 203,49 205,53 207,59 209,54
€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54 209,54
alle bedragen (incl. tarief) in de toekomst met 3% per jaar indexeren BTW-dekking 100% kostendekkingsperiode: 2009 t/m 2068 Egalisatievoorziening stijging in eur stijging in % eenheden dekking geindexeerde excl infl. corr excl infl. corr (B) stand vorig jaar € 0,0% 16.064 3.236 6.675 € 2,01 1,0% 16.126 3.281 8.507 € 2,03 1,0% 16.189 3.327 9.901 € 2,06 1,0% 16.252 3.374 11.347 € 1,96 0,9% 16.312 3.418 13.300 € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
-
107.816 CW voorziening in 2009:
6.675
0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
16.372 16.432 16.492 16.552 16.612 16.672 16.732 16.792 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852 16.852
3.431 3.443 3.456 3.468 3.481 3.493 3.506 3.519 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531 3.531
14.769 16.180 17.314 18.306 19.061 19.472 20.009 20.455 20.863 21.162 21.398 21.634 21.839 22.005 22.074 22.140 22.194 22.210 22.195 22.083 21.804 21.596 21.350 21.084 20.691 20.334 19.953 19.555 19.134 18.633 18.167 17.679 17.165 16.633 16.014 15.397 14.780 14.111 13.473 12.764 12.064 11.353 10.656 9.950 9.177 8.454 7.725 6.976 6.211 5.362 4.521 3.680 2.807 1.921 945
Tabel 7.8
mutatie A-B *) 2.088 1.180 1.192 1.671 1.115 1.009 683 503 228 148311411933183924004374845895956086506817819508689029141.0379881.0031.0081.0201.0911.0391.0471.0611.0631.1361.1171.0971.1321.0811.1341.1041.0941.0591.0471.0951.0191.0051.0039971.0601.0271.0021.0099971.0631.002-
rente voorz. 6,00%
saldo
510 594 681 798
8.763 10.198 11.687 13.699 15.213
886 971 1.039 1.098 1.144 1.168 1.201 1.227 1.252 1.270 1.284 1.298 1.310 1.320 1.324 1.328 1.332 1.333 1.332 1.325 1.308 1.296 1.281 1.265 1.241 1.220 1.197 1.173 1.148 1.118 1.090 1.061 1.030 998 961 924 887 847 808 766 724 681 639 597 551 507 464 419 373 322 271 221 168 115 57
16.665 17.833 18.856 19.633 20.056 20.609 21.069 21.489 21.797 22.040 22.283 22.494 22.666 22.737 22.804 22.860 22.876 22.861 22.745 22.458 22.244 21.990 21.716 21.311 20.944 20.551 20.142 19.708 19.192 18.712 18.210 17.679 17.132 16.495 15.859 15.223 14.535 13.877 13.147 12.426 11.694 10.976 10.249 9.452 8.708 7.957 7.185 6.397 5.523 4.657 3.790 2.891 1.979 973 0
CONTANTE WAARDE LASTEN 2009-2068 111.562 na 2068 5.083 101.141 CW eind periode Kapitaallasten buiten periode zijn niet gedekt
BATEN 111.562 0
GRP Bussum 2008 t/m 2012 basis Model GRP Bussum v1 9-6-2008.xls
, revisie 02
Projectnr:
246525
Datum:
7-apr-09
Bijlage 10
Reacties externen op concept-GRP
, revisie 02
Bijlage 10: Reacties externen op concept-GRP
, revisie 02