Gemeentelijk Rioleringsplan Leidschendam-Voorburg Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater Planperiode 2009-2014
Definitief
Gemeente Leidschendam-Voorburg Postbus 905 2270 AX VOORBURG
Grontmij Nederland bv Houten, 9 september 2008
13/99085979/BU, revisie c1
Verantwoording
Titel
:
Gemeentelijk Rioleringsplan Leidschendam-Voorburg
Subtitel
:
Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater Planperiode 2009-2014
Projectnummer
:
250189
Referentienummer
:
13/99085979/BU
Revisie
:
C1
Datum
:
16 oktober 2008
Auteur(s)
:
ir. M.Ph. Bunt
E-mail adres
:
[email protected]
Gecontroleerd door
:
ir. K.J. van Esch
Paraaf gecontroleerd
:
Goedgekeurd door
:
Paraaf goedgekeurd
:
Contact
:
dr.ir. A.J. Oomens
De Molen 48 3994 DB Houten Postbus 119 3990 DC Houten T +31 30 634 47 00 F +31 30 637 94 15
[email protected] www.grontmij.nl
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 2 van 51
Inhoudsopgave
Samenvatting................................................................................................................................. 5 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding......................................................................................................................... 5 Aanleiding ..................................................................................................................... 7 Geldigheidsduur............................................................................................................ 7 Procedures.................................................................................................................... 8 Termen en definities ..................................................................................................... 8 Leeswijzer ..................................................................................................................... 8
2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5
Evaluatie rioleringsbeleid 2004-2008............................................................................ 9 Inleiding......................................................................................................................... 9 Algemeen ...................................................................................................................... 9 Evaluatie ....................................................................................................................... 9 Aanleg van riolering bij bestaande bebouwing ............................................................. 9 Aanleg van riolering bij nieuwbouw ............................................................................ 10 Onderzoek................................................................................................................... 10 Maatregelen ................................................................................................................ 10 Samenvatting .............................................................................................................. 11
3 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.4
Gewenste situatie ....................................................................................................... 12 Inleiding....................................................................................................................... 12 Relatie met andere plannen en wetgeving ................................................................. 12 Inleiding....................................................................................................................... 12 Ontwikkelingen............................................................................................................ 14 Wet- en regelgeving.................................................................................................... 15 Doelen en functionele eisen........................................................................................ 18 Algemeen .................................................................................................................... 18 Doelen rioleringszorg .................................................................................................. 19 Functionele eisen........................................................................................................ 22 Voorwaarden voor effectief beheer............................................................................. 22 Overleg met andere overheden .................................................................................. 23
4 4.1 4.2 4.3 4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.5
Huidige situatie ........................................................................................................... 24 Inleiding....................................................................................................................... 24 Totaal overzicht voorzieningen ................................................................................... 24 Stedelijk afvalwater ..................................................................................................... 25 Nog niet aangesloten bestaande bebouwing.............................................................. 25 Afvoer en behandeling van stedelijk afvalwater.......................................................... 26 Overzicht aanwezige voorzieningen ........................................................................... 26 Toestand van de objecten........................................................................................... 27 Functioneren van de voorzieningen............................................................................ 28 Hemelwater ................................................................................................................. 29 Afvoer en behandeling van hemelwater ..................................................................... 29 Overzicht aanwezige voorzieningen ........................................................................... 29 Toestand van de objecten........................................................................................... 30 Functioneren van de voorzieningen............................................................................ 30 Grondwater ................................................................................................................. 31
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 3 van 51
Inhoudsopgave (vervolg)
4.5.1 4.5.2 4.5.3 4.6
Overzicht aanwezige voorzieningen ........................................................................... 31 Inzicht in de grondwaterstanden ................................................................................. 31 Klachten ...................................................................................................................... 31 Verordeningen en vergunningen ................................................................................ 32
5 5.1 5.2 5.2.1 5.2.2 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.4 5.5
De opgave................................................................................................................... 33 Inleiding....................................................................................................................... 33 Aanleg van voorzieningen........................................................................................... 33 Aanleg bij bestaande bebouwing................................................................................ 33 Aanleg bij nieuwbouw ................................................................................................. 33 Beheer van bestaande voorzieningen ........................................................................ 34 Stedelijk afvalwater ..................................................................................................... 34 Hemelwater ................................................................................................................. 40 Grondwater ................................................................................................................. 42 Samenwerking en afstemming Hoogheemraadschappen en provincie ..................... 42 Voorlichting en communicatie ..................................................................................... 43
6 6.1 6.1.1 6.1.2 6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4 6.3.5
Organisatie en financiën ............................................................................................. 44 Personele middelen .................................................................................................... 44 Huidige situatie ........................................................................................................... 44 Benodigde personeelsinzet Leidschendam-Voorburg................................................ 45 Financiële middelen .................................................................................................... 46 Algemeen .................................................................................................................... 46 Vervangingswaarde .................................................................................................... 46 Totale uitgaven ........................................................................................................... 47 Kostendekking ............................................................................................................ 47 Inleiding....................................................................................................................... 47 Heffingseenheden....................................................................................................... 48 Heffingsgrondslag ....................................................................................................... 48 Inkomsten anders dan rioolheffing.............................................................................. 49 Rioolheffing ................................................................................................................. 49
7
Conclusies en besluit .................................................................................................. 51
Bijlage 1:
Tabellen
Bijlage 2:
Schematische tekening rioolstelsel
Bijlage 3:
Woordenlijst
Bijlage 4:
Referenties
Bijlage 5:
Reacties van derden
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 4 van 51
Samenvatting
Inleiding Gemeentes zijn volgens de wet milieubeheer (art. 10.33) verplicht rioolwater in te zamelen en een Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) op te stellen. Daarnaast vormt het GRP ook de basis voor de rioolrechtheffing; middels het GRP wordt verantwoording afgelegd over de (geplande)besteding van deze inkomsten (art 229 gemeentewet). Evaluatie GRP 2004-2008 Wat betreft milieu maatregelen is vrijwel alles gerealiseerd, het buitengebied is volledig gerioleerd en diverse verbeteringen aan het stelsel zijn doorgevoerd. De laatste stelselverbeteringen zullen in 2009 uitgevoerd worden. Met name op gebied van onderzoek en vervanging is minder uitgevoerd dan gepland. Dit heeft tot gevolg dat er de komende periode meer gedaan moet worden aan inspectie, onderzoek en gegevensbeheer. De realisatie is achter gebleven bij de planning. Dit hoeft waarschijnlijk niet volledig ingehaald te worden; door de stevige ondergrond blijken riolen in onze gemeente langer mee te gaan dan gemiddeld in Nederland. Bij rioolvervangingen zal sterker ingezet worden op afkoppelen van hemelwater. Alleen zo kan in de toekomst het hoofd geboden worden aan steeds strenger wordende milieueisen en aan de steeds heftiger wordende regenbuien. GRP 2009-2014 De Wet gemeentelijke watertaken (2008) legt taken op gebied van grond- en hemelwater bij de gemeente neer. In dit GRP is aangeven hoe wij hier mee omgaan en welke kwaliteit wij de burger zullen bieden (hoogte grondwaterstand, frequentie water op straat of in de woning, frequentie riooloverstort) en op welke wijze en welke termijn dit gerealiseerd wordt. Bovendien wordt aangegeven welke inspanning van de burger verwacht wordt (gescheiden aanbieden van schoon en vuilwater, eigenaren verplichten waar mogelijk hemelwater te lozen op openbaar water of infiltreren etc.) De gemeente heeft sinds 2008 een wettelijke zorgplicht/inspanningsplicht voor het grondwater. Wij geven in het nieuwe GRP aan welke drooglegging (afstand grondwater-maaiveld) wij nastreven, hoe en op welke termijn wij deze gaan realiseren. Bovendien zal een (digitaal) loket geopend worden waar burgers met vragen terecht kunnen en waar zij gegevens kunnen opvragen over grondwater, neerslag en openbaar water in hun woonomgeving. Dit betekent dat o.a. de huidige monitoring van grond- en hemelwater voortgezet moet worden en zo spoedig mogelijk wordt ontsloten via internet. Door veroudering van het stelsel (waardoor meer gerepareerd en vervangen moet worden), versterkte milieu-eisen, uitbreiding van het aantal gemeentelijke taken (grondwater en hemelwater) en stijging van marktprijzen van rioleringswerkzaamheden boven het gemiddelde inflatietarief, zal het benodigde budget voor riolering binnen 20 jaar verdubbelen. Voor de lange termijn (na 2050) wordt weer een daling van de kosten verwacht. Hoewel deze verdubbeling zich binnen een lange tijdshorizon voltrekt, zal niet kunnen worden ontkomen aan een verhoging van de rioolrechten die uitstijgt boven de verhoging die nodig is om de inflatie te corrigeren; er zal sprake moeten zijn van een reële stijging van de rioolrechten. Ondanks deze verhogingen zal het tarief voorlopig onder het landelijk gemiddelde (2009: € 157) blijven. Dekking In dit GRP is voorgelegd dat het rioolrecht tot 2012 op het niveau van 2008 blijft. Vanaf 2012 zal het tarief als gevolg van de kapitaalslasten in combinatie met een sluitende dekking jaarlijks met € 10,- moeten stijgen. Hiermee wordt uiteraard enige afstand genomen van het principe van 100% kostendekkendheid van de tarieven, maar wordt tegelijkertijd voorrang gegeven aan het uitgangspunt van reëel gelijkblijvende lasten voor de burger. Het voorgaande betekent dat in periode 2012-
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 5 van 51
Samenvatting
2015 in totaal € 3,1 miljoen moet worden gedekt. Daarnaast zullen vanaf 2012 de kosten voor kwijtschelding (€ 115.000/jr) moeten worden gedekt. Bovendien zal vanaf 2012 slechts 10% (in plaats van de huidige 60%) van de kosten voor straatreiniging ten laste van het rioolrecht gebracht worden. Hiervoor zal nogmaals dekking voor € 735.000/jr gedekt moeten worden gevonden. In de dekking van het plan wordt voorzien. Vooralsnog zijn hiervoor naast bovengenoemde voorstellen twee opties mogelijk, te weten extra stijging tarief rioolrecht of dekking uit algemene middelen, met een mogelijke verhoging van OZB. De definitieve keuze over een van beide opties zal plaatsvinden bij de integrale afweging in de Voorjaarsnota 2009.
De afdeling Realisatie & Beheer,
Peter van der Burg
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 6 van 51
Inleiding
1
Inleiding
1.1 Aanleiding Voor het verwijderen van stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater uit de woonomgeving zijn er voorzieningen nodig. Aanleg en beheer van deze voorzieningen is een gemeentelijke taak die zijn wettelijke basis vindt in de Wet milieubeheer (Wm art. 10.33) en de Wet op de waterhuishouding (Whh art. 9a en 9b). De gemeente is wettelijk verplicht een Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) op te stellen (Wet milieubeheer art. 4.22). In dit artikel is aangegeven dat de gemeenteraad telkens voor een nader vast te stellen periode, een GRP vaststelt. Met het verstrijken van de planperiode 20042008 van het eerste GRP Leidschendam-Voorburg is het noodzakelijk het bestaande GRP te actualiseren tot een nieuwe en verbreed GRP. In dit GRP van de gemeente LeidschendamVoorburg is weergegeven hoe de gemeente haar watertaken de komende planperiode vorm wil geven. Artikel 4.22, Wet milieubeheer 1. De gemeenteraad stelt telkens voor een daa rbij vast te stellen periode een gemeentelijk rioleringsplan vast. 2. Het plan bevat ten minste: a . een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater als bedoeld in artikel 10.33, a lsm ede de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater als bedoeld in artikel 9a va n de Wet op de waterhuishouding, en maatregelen teneinde structurele nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel m ogelijk te voorkomen of te beperken, als bedoeld in a rtikel 9b van de laatstgenoemde wet, en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; b. een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen voorzieningen als bedoeld onder a. c . een overzicht van de wijze waa rop de voorzieningen, bedoeld onder a en b, worden of zullen worden beheerd; d. de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen als bedoeld onder a, en van de in het plan aangekondigde activiteiten; e. een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. 3. Indien in de gemeente een gemeentelijk milieubeleidsplan geldt, houdt de geme enteraad m et dat plan rekening bij de vaststelling van een gemeentelijk rioleringsplan. 4. Onze M inister kan, in overeenstemming met Onze Minister van Verkeer en Waterstaat, aa n gemeenten de plicht opleggen tot prestatievergelijking ten aanzien van de uitvoering van de taak, bedoeld in artikel 10.33, alsmede de taken, bedoeld in a rtikel 9a en 9b van de Wet op de waterhuishouding. Bij of krachtens algemene maatregel va n bestuur kunnen regels worden opgesteld over de frequentie, inhoud en omvang van de prestatievergelijking.
Het maken van goede beleidsafwegingen op het terrein van beheer openbare ruimte, bescherming van bodem en waterkwaliteit, de zorg voor het totale watersysteem worden steeds belangrijker. Ook het financiële beleid, de inzet van middelen en toenemende lastendruk zijn hierbij belangrijke aandachtspunten. 1.2 Geldigheidsduur Op basis van de informatie uit het gemeentelijke rioleringsbeheersysteem en recent onderzoek, kan een goed beeld worden gegeven van de te verrichten activiteiten en te nemen maatregelen op korte termijn. Op langere termijn spelen de Europese Kaderrichtlijn Water en de Europese Kaderrichtlijn Grondwater een belangrijke rol. De gemeente stelt zelf de geldigheidsduur van het plan vast (art. 4.22 Wm). De geldigheidsduur van dit beleidsplan is zes jaar (2009 tot en met 2014). De peildatum van dit GRP is 1 januari 2008 en alle genoemde bedragen zijn op prijspeil 1 januari 2008. In 2014 zal het GRP aan de dan bestaande inzichten worden getoetst en, als dat nodig is, worden bijgesteld.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 7 van 51
Inleiding
1.3 Procedures Dit GRP is in nauwe samenwerking tussen de gemeente, Hoogheemraadschappen en Grontmij tot stand gekomen. De volgende instanties zijn bij het opstellen van het plan betrokken: • Hoogheemraadschap van Rijnland; • Hoogheemraadschap van Delfland; • Provincie Zuid-Holland; Na de formele vaststelling door de gemeenteraad zal het plan worden toegezonden aan de bovenvermelde instanties. Op basis van art. 4.23 Wm moet B&W de vaststelling van het GRP bekendmaken in ten minste één dag- of nieuwsblad. 1.4 Termen en definities Dit GRP is een gemeentelijk plan, waar de gemeenteraad zich over moet uitspreken. Het is echter niet alleen voor de politiek geschreven, maar ook voor overleg met de in de Wm genoemde instanties. Dit heeft tot gevolg dat in dit GRP vaktaal wordt gebruikt. In dit GRP is daarom een uitgebreide verklarende woordenlijst opgenomen. 1.5 Leeswijzer Dit GRP is conform de aanbevelingen in de Leidraad Riolering (ref.2) opgezet en bestaat uit de volgende onderdelen: Hoofdstuk 1 is de inleiding, met de aanleiding, de geldigheidsduur en een leeswijzer.
Evaluatie
Duurzaamheid Ontwikkelingen
Toetsingskader Wat willen we?
Wet- en regelgeving
Toetsing huidige situatie Wat hebben we?
In hoofdstuk 2 komt de evaluatie van het gevoerde rioleringsbeleid tot 2009 aan de orde. De uitkomsten vormen de beginsituatie voor het GRP 2009-2014. In hoofdstuk 3 'Gewenste situatie’ worden voor de komende planperiode (en de periode daarna) doelen beschreven en uitgewerkt. Hiermee wordt een toetsingskader gegeven waarmee onder meer de gevolgen voor het milieu (Wm artikel 4.22 lid 2d) kunnen worden aangegeven. In hoofdstuk 4 'Toetsing huidige situatie' wordt getoetst in hoeverre de doelen nu al zijn gerealiseerd. Hoofdstuk 4 geeft het in de wet gevraagde overzicht van de aanwezige voorzieningen (Wm, artikel 4.22 lid 2a).
In hoofdstuk 5 'De opgave' worden in hoofdlijnen de maatregelen weergegeven die nodig zijn om de gestelde De opgave doelen te kunnen realiseren. Daarmee wordt invulling Wat moeten we doen? gegeven aan lid 2b en 2c van artikel 4.22 van de Wet milieubeheer.
Organisatie en financiën Wat kost dat?
In hoofdstuk 6 'Organisatie en financiën' wordt de in hoofdstuk 5 weergegeven strategie vertaald naar benodigde personele en financiële middelen en een wijze van kostendekking (Wm, artikel 4.22 lid e).
Tabellen met een letter (bijvoorbeeld tabel A) zijn in de rapporttekst opgenomen, tabellen met een cijfer in bijlage 1.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 8 van 51
2
Evaluatie rioleringsbeleid 2004-2008
2.1 Inleiding Voorafgaand aan het opstellen van het nieuwe gemeentelijk rioleringsplan, is het goed terug te kijken naar de uitgevoerde activiteiten in de achterliggende periode. De resultaten bepalen mede de vertrekpositie voor het nieuwe GRP. Het GRP wordt geëvalueerd op een tweetal punten, een algemeen deel en een deel met de voorgenomen uit te voeren onderzoeken en maatregelen. 2.2 Algemeen Het GRP is door de medewerkers van de gemeente als een prettig en goed instrument ervaren omdat dit het kader vormde voor de uit te voeren werkzaamheden en de bijbehorende financiële middelen voor de planperiode. De te volgen strategie is in het GRP vastgelegd. Het GRP is een goede leidraad en wordt vooral gebruikt door de eigen afdeling, Realisatie en Beheer, maar ook door andere afdelingen. Een belangrijk positief aspect van het GRP is dat dit GRP status geeft aan het rioleringsbeheer. Er wordt op een duidelijke en heldere manier duidelijk gemaakt wat de doelen voor de rioleringszorg en welke maatregelen nodig zijn om de doelstellingen te kunnen halen. Daarnaast geeft het GRP aan dat riolering nog belangrijker wordt in de toekomst. De context van het nieuwe GRP in de waterketen zal duidelijker beschreven worden. Dit geldt ook voor het verband tussen het waterplan en het GRP. Daarnaast zal de inhoud en de vormgeving van het nieuwe verbrede GRP meer gericht zijn op de bestuurlijke en politieke draagvlak. Dit zal tot uiting komen door gebruik te maken van meer visualisaties en een doeltreffende samenvatting. 2.3 Evaluatie De evaluatie van het rioleringsbeleid heeft betrekking op een vijftal terreinen: 1. Aanleg van riolering bij bestaande bebouwing. 2. Aanleg van riolering bij nieuwbouw. 3. Onderzoek. 4. Maatregelen. 5. Organisatie en financiën. Achtereenvolgens wordt er per punt beschreven voor Leidschendam-Voorburg wat er in het GRP was voorgenomen om uit te voeren en wat er daadwerkelijk is uitgevoerd. In de samenvatting wordt dit grafisch weergegeven en wordt er ingegaan wat en of er consequenties zijn voor het nieuw op te stellen GRP. 2.3.1 Aanleg van riolering bij bestaande bebouwing Gemeente Leidschendam-Voorburg heeft op 25 september 2002 voor 42 percelen in het buitengebied ontheffing van de zorgplicht gekregen van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. In het GRP 2004-2008 is opgenomen dat er nog 115 percelen aangesloten moeten op drukriolering. Deze percelen bevinden zich langs het Wilsveen, Oostvlietweg, het Oosteinde, de Dr. van Noortstraat, de Meer- en Geerweg en de Onder- en Bovenmeerweg. Van de voorgenomen 115 percelen die in de planperiode 2004-2008 zouden worden aangesloten op drukriolering zijn de laatste 13 percelen (Ondermeerweg en Oostvlietweg) in 2008 aangesloten op drukriolering. Hiermee kan geconcludeerd worden dat het voornemen om 115 percelen aan te sluiten op
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 9 van 51
Evaluatie rioleringsbeleid 2004-2008
drukriolering is gehaald. Er is zelfs meer gedaan dan noodzakelijk was. Een deel (12 percelen) waarvoor de gemeente ontheffing heeft van de zorgplicht zijn ook aangesloten op drukriolering. Hiermee heeft de gemeente ook aangetoond dat de gemeente haar zorgplicht breder wil invullen dan het strikt noodzakelijke. Er zijn per 1 januari 2008 nog 30 percelen die niet zijn aangesloten op (druk)riolering, hiervoor is ontheffing verleend door de Provincie Zuid-Holland. 2.3.2 Aanleg van riolering bij nieuwbouw In de planperiode 2004-2008 is er in de gemeente op beperkte schaal nieuwbouw gepleegd. Bij de nieuwbouw is altijd riolering aangelegd. Hierbij is standaard als uitgangspunt gehanteerd dat al het verhard oppervlak wordt afgekoppeld, ook zijn er afspraken gemaakt over het gebruik van duurzame materialen. 2.3.3 Onderzoek Door de afwikkeling van de fusie tussen de gemeenten Leidschendam en Voorburg en het gebrek aan interne capaciteit is meer onderzoek en gegevensbeheer uitbesteed dan in het GRP 2004-2008 was aangegeven. De onderzoeken die in het GRP 2004-2008 zijn opgenomen, zijn weergegeven in tabel A. tabel A Jaar Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks 2004 2005 2004 2008
Overzicht opgenomen onderzoek in GRP 2004-2008 Onderzoek Kosten Euro Foto-inspectie vrij verval In exploit. Video-inspectie vrij verval In exploit. Beoordelen van inspectieresultaten (5 x € 15.000) 75.000 Diverse studies 35.000 Aanvraag Wvo-vergunning 15.000 Opstellen meetprogramma 20.000 Watersysteemberekening Leidschendam-Stompwijk 45.000 Actualisatie GRP Leidschendam-Voorburg 20.000
Uitgevoerd Ja / Nee Nee Ja Nee, alleen in 2008 Nee Ja Ja Ja, in 2007 ja
In navolging van de watersysteemberekening in Voorburg (2003, uitgevoerd in samenwerking met de gemeenten De Haag, Rijswijk en Wateringen) is in 2007 een watersysteemberekening voor Leidschendam en Stompwijk uitgevoerd. Op grond van de watersysteemberekeningen zijn aanpassingen van het (gemeenteoverschrijdende) watersysteem voorgesteld. Vier bergbezinkvoorzieningen moeten worden gerealiseerd, waarvan 2 in 2007. Voor eind 2008 wordt 1 bergbezinkvoorziening (IJsclubweg) gerealiseerd en 1 wordt in 2009 gerealiseerd. Door de grensoverschrijdende aanpak van de watersysteemberekening van het Voorburgse gedeelte kon de investering in bergbezinkvoorzieningen beperkt blijven tot € 2,25 miljoen in plaats van € 3,6 miljoen zonder de grensoverschrijdende aanpak. In 2005 is gegevensbeheer door een extern bedrijf voor beide voormalige gemeenten gelijkgetrokken en geactualiseerd. Door capaciteitsproblemen in de afgelopen planperiode is echter vrijwel geen gebruik gemaakt van de mogelijkheden die dit rioleringsbeheersysteem (dgDIALOG) biedt. Ter voorbereiding op de wet gemeentelijke watertaken is de afgelopen GRP-periode geïnvesteerd in de opbouw van een grondwatermeetnet en worden een aantal overstorten bemeten. Met behulp van onder andere deze gegevens kan in de komende GRP-periode het waterloket worden opgezet en kunnen de watersysteemberekeningen getoetst worden aan de daadwerkelijke metingen. 2.3.4 Maatregelen Het onderhoud aan de riolering en de bijbehorende voorzieningen is uitgevoerd conform het GRP 2004-2008.Het reinigen van de vrijvervalriolering wordt uitbesteed. Gemiddeld wordt eens per zeven jaar het vrijverval stelsel, uitgezonderd het hemelwaterstelsel, gereinigd. Er zijn goede ervaringen met de praktijk van wijksgewijze reiniging, deze zal dan ook worden doorgezet in
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 10 van 51
Evaluatie rioleringsbeleid 2004-2008
het nieuwe GRP. De pompkelders van de gemalen en drukriolering worden gemiddeld elke 7 weken geïnspecteerd en gereinigd. Op basis van inspectiegegevens van de vrijvervalriolering is er een vervangingsplanning opgesteld voor de vrijvervalriolering. In het GRP 2004-2008 is opgenomen om circa 11 km riolering te vervangen. In de periode 2004-2008 is circa 8 km riolering daadwerkelijk vervangen. De maatregelen in het kader van de basisinspanning voor Voorburg zijn opgenomen in het rapport “Watersysteemberekening Voorburg”. In de planperiode 2004-2008 is de watersysteemberekening voor Leidschendam en Stompwijk uitgevoerd. Uit deze watersysteemberekeningen blijkt dat de gemeente op het gebied van de basisinspanning een reductie van de vuiluitworp (overstorten) van 25% in Voorburg en 14% in Leidschendam zou moeten realiseren, wat een investering vergt van circa € 3 miljoen. Hiertoe was in het oude GRP voorzien in de aanleg van totaal 6 bergbezinkvoorzieningen, zie tabel B. Met de uitkomsten van de watersysteemberekening zijn er bergbezinkvoorzieningen komen te vervallen. tabel B Aanleg bergbezinkvoorzieningen (basisinspanning) Inhoud Bergbezinkvoorziening Aangepaste planning m3 (op basis van berekening nav water systeem uit 2003 / oude planning) Berekening 2007 Pr. Hendrikkade (L’dam) 350 Dillenburgsingel (L’dam) 500 Notenboompark (L’dam) Heuvelweg (L’dam) 450 Oude Bleijk (L’dam) 200 Oude Bleyk (L’dam) Schenkkade (Voorburg) 600 Schenkkade (Voorburg) IJsclubweg (Voorburg) 200 IJsclubweg (Voorburg)
Inhoud m3
Aanlegjaar
900
2007
150 1000 1500
2009 2007 2008
Met het uitvoeren van de genoemde maatregelen voldoet de gemeente LeidschendamVoorburg aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor. 2.3.5 Samenvatting In figuur A is een samenvatting weergegeven van de evaluatie. Nagenoeg alle voorgenomen onderzoeken en maatregelen zijn in de afgelopen periode uitgevoerd. gepland
gerealiseerd
Aanleg riolering bestaande bebouwing 100% 80% 60% 40% Onderzoek Aanleg riolering nieuwbouw 20% 0%
Verbetering
figuur A
Vervanging
Samenvatting evaluatie GRP 2004-2008
In het GRP 2004-2008 lag de nadruk op het uitvoeren van de maatregelen in het kader van de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor. De uitvoering van de laatste maatregelen zullen in 2009 plaats vinden. In het nieuwe GRP 2009-2014 zal de nadruk, naast het reguliere beheer, komen te liggen bij de (deels) nieuwe zorgplichten voor hemelwater en grondwater. Ook zal de samenwerking tussen de gemeente en de twee hoogheemraadschappen een belangrijk aandachtspunt worden en blijven.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 11 van 51
3
Gewenste situatie
3.1 Inleiding In dit hoofdstuk worden de doelen van de rioleringszorg benoemd en worden daar eisen en maatstaven aan gekoppeld. De doelen geven de gewenste situatie weer voor het beheer van de bestaande rioleringsvoorzieningen en voor de aanleg van nieuwe voorzieningen. Om de uitgangssituatie vast te leggen wordt de relatie met andere overheidstaken en ontwikkelingen aangegeven, omdat die van invloed zijn op de doelen, eisen en maatstaven. Het beleid van derden vormt een belangrijke invulling van de aanwezige aandachtspunten. Een groot aantal maatstaven wordt door andere overheden opgelegd door wettelijke regels of vergunningvoorschriften. Ontwikkelingen geven aan waar de aandacht de komende jaren op gericht zal zijn. 3.2
Relatie met andere plannen en wetgeving
3.2.1 Inleiding Riolering staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van de waterketen (drinkwatervoorziening - riolering - afvalwaterzuivering) en heeft relaties met het watersysteem (oppervlaktewater – grondwater), zie figuur B. Binnen de waterketen is de zorg voor de riolering neergelegd bij de gemeente. Als voornaamste taak van de rioleringszorg wordt beschouwd het afvoeren van afval- en (overtollig) regenwater. Ten behoeve van de bekostiging van de rioleringszorg mag een gemeente rioolheffing in stellen.
figuur B
Relatie riolering - waterketen – watersysteem
Op 16 augustus 2007 is in het Staatsblad (276) de wet “Verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken” gepubliceerd. Deze wet creëert een aantal wettelijke voorzieningen ten aanzien van de gemeentelijke watertaken door wijziging van de Gemeentewet, de Wet op de waterhuishouding en de Wet milieubeheer. De wet is op 1 januari 2008 in werking getreden. Met de wetswijzigingen krijgen de gemeenten de zorgplicht voor: 1. het inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater; 2. het inzamelen en verwerken van het afvloeiende hemelwater; 3. het grondwater. Vooral de zorgplicht voor grondwater is nieuw. Dit betekent vooralsnog dat de gemeente in het openbaar gemeentelijke gebied maatregelen dient te treffen die structureel nadelige gevolgen 13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 12 van 51
Gewenste situatie
van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk voorkomen of beperken. Dit zover het doelmatige maatregelen betreft die niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoren. Met betrekking tot de maatregelen kan gedacht worden aan het aanleggen van drainage. Het oplossen van structurele problemen met betrekking tot het (grond) wateroverlast vormt een belangrijke doelstelling voor dit GRP. Voor de bekostiging van de drie geformuleerde gemeentelijke watertaken is een aparte heffingsbevoegdheid gecreëerd in de Gemeentewet. Deze houdt een verbreding van de bestaande rioolheffing in. Op zich kan het bestaande systeem voor de grondslag en maatstaven voor het rioolrecht daarbij intact blijven. De enige wettelijke begrenzing is dat het gaat om het verhalen van kosten specifiek voor de drie genoemde watertaken. Dit kunnen ook twee afzonderlijke (bestemmings)heffingen worden ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan: a. de inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, evenals zuivering van huishoudelijk afvalwater; b. het inzamelen en verwerken van afvloeiend hemelwater alsmede het treffen van maatregelen teneinde structurele nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Met de invoering van de verbrede rioolheffing wordt in de gemeente Leidschendam-Voorburg onder riolering verstaan het geheel aan voorzieningen voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater, regenwater en grondwater. Concreet omvat de riolering dus objecten als perceel- en kolkaansluitingen, putten, riolen, randvoorzieningen, gemalen, drukriolering, overstorten, persleidingen, maar ook drainage, infiltratie-, transport en retentievoorzieningen voor zover dit geen oppervlaktewater betreft dat in beheer is bij het Waterschap. De kosten voor de drie afzonderlijke watertaken zullen waar mogelijk gescheiden worden weergegeven in dit GRP. Ontwikkelingen, wet- en regelgeving zijn belangrijk voor het beleid in de afvalwaterketen. Ze vormen het uitgangspunt voor het kijken naar de toekomst en hebben directe invloed op de te ontwikkelen visie. Tevens hebben wet- en regelgeving directe invloed op het toetsingskader voor dit GRP als zodanig. Dit GRP heeft dan ook relaties met andere (beleids)plannen, zowel van de gemeente als van andere overheden. Ze hebben directe invloed op de te nemen maatregelen en actuele uitvoeringstermijnen van de maatregelen die in dit GRP aan de orde komen. In onderstaand overzicht, tabel C, is aangegeven welke ontwikkelingen, plannen en wet- en regelgeving op welk(e) aspect(en) van de afvalwaterketen ingrijpen. In de bovenste helft zijn de (belangrijkste) ontwikkelingen weergegeven, in de onderste helft de (belangrijkste) wet- en regelgeving. Een aantal relaties wordt kort tekstueel toegelicht. Voor uitgebreide informatie wordt verwezen naar de betreffende (beleids)stukken.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 13 van 51
Gewenste situatie
tabel C
Wet- en regelgeving
Wet- en regelgeving
3.2.2
X X X
X X
X
X
X
X X
X X X
X
X
X X
X X
X X
X
Proces, doelmatigheid en samenwerking
Bekostiging
Veiligheid, volksgezondheid
X X X X
Monitoring
X
Risico's
X
(Huis)aansluitingen
Ruimtelijke ordening
X X
Emissie grondwater
Volksgezondheid en water in de stad Kwaliteit leefomgeving, IBOR Diffuse lozingen Klimaatverandering Rijksvisie op de waterketen Rijksbrief omgaan met regen water en grondwater Waterwet Wetsvoorstel 'Grondroerdersregeling' Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) Europese richtlijn Stedelijk Afvalwater Nationaal Bestuursakkoord Water Vierde Nota Waterhuishouding Wet Milieubeheer (Wm) Wet op de waterhuishouding (Whh) Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (Wvo) Woningwet en Bouwbesluit Nationaal Milieubeleidsplan R.O. (Vijfde Nota, streekplannen, bestemmingsplannen) Bouwverordening gemeente Leidschendam-Voorburg Wet 'Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken' Bestuursakkoord Waterketen 2007 Provinciaal beleidsplan Groen, Water en Milieu Grondwaterplan Provincie Zuid-Holland Waterbeheerplan 2006-2009, Hoogheemraadschap van Rijnland Waterbeheerplan 2010-2015, Hoogheemraadschap van Delfland
Emissie oppervlakte water
Ontwikkelingen
Ontwerp riolering
Aandachtsgebied
X
X X
X X X
X X X X X
X X
X X
X X X
X
X X X
X
X
X
X X
X
X X X
X X
X
X
X X
X
X X
X X
X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Ontwikkelingen
Waterwet Acht bestaande wetten (o.a. Wet op de Waterhuishouding en Grondwaterwet) voor het waterbeheer in Nederland worden vervangen door één Waterwet. De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater. De wet zal gericht zijn op het bereiken van doelstellingen van watersystemen (stroomgebieden), met een heldere verdeling van verantwoordelijkheden en taken tussen de verschillende betrokken overheden. Tevens is de wet gericht op een adequaat instrumentarium voor de uitvoering van het waterbeleid. Dit betreft dan met name een vermindering van regels, vergunningstelsels en administratieve lasten. Door de Waterwet zullen waterschappen, gemeenten en provincies beter in staat wateroverlast, waterschaarste en watervervuiling tegen te gaan. Ook voorziet de wet in het toekennen van functies voor het gebruik van water zoals scheepvaart, drinkwatervoorziening, landbouw, industrie en recreatie. Op basis van de functie worden eisen gesteld aan de kwaliteit en de inrichting van het water. In april 2008 is het wetsvoorstel door de Tweede Kamer aangenomen. Gestreefd wordt naar inwerkingtreding in 2009. Volksgezondheid en Water in de stad Riolering is een belangrijke voorziening in het kader van de volksgezondheid. Bij het opstellen van maatregelen en het ontwikkelen en toepassen van nieuwe systemen moet dit aspect niet uit het oog worden verloren. De hoeveelheid en plaats van overstorten is daarbij belangrijk; bij afkoppelen moet goed worden gekeken welke oppervlakken kunnen worden afgekoppeld en of die al dan niet verontreinigd zijn. Het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van Rijnland hanteren de beslisboom afkoppelen van de Werkgroep riolering WestNederland (wRw) bij het bepalen van de mogelijkheden van afkoppelen. Bij afkoppelen ver13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 14 van 51
Gewenste situatie
dwijnt het water veelal uiteindelijk “uit het zicht” in de bodem of het verdwijnt zichtbaar in het oppervlaktewater. Onderzoek naar mogelijk risico voor de volksgezondheid is dan ook op zijn plaats om problemen op langere termijn uit te sluiten. Kwaliteit leefomgeving Kwaliteit van de leefomgeving en integraal beheer van de openbare ruimte hebben een sterke relatie. Ook in de openbare ruimte staat riolering niet op zichzelf. Maatregelen aan de riolering moeten worden afgestemd op andere maatregelen aan de openbare ruimte om overlast voor burgers en bedrijven te minimaliseren en een efficiënte besteding van middelen te garanderen. Ook het voorkomen van wateroverlast en het zorgen voor schoon oppervlaktewater verhogen de kwaliteit van de leefomgeving. Rijksvisie op de waterketen en de omgang met regenwater en grondwater De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat het waterbeleid de nodige aandacht vraagt. Riolering speelt in het waterbeleid, zeker op lokaal niveau, een belangrijke rol. De aandacht voor hoe met de regenwatercomponent moet worden omgegaan zal de komende jaren de nodige inspanning vergen. Afkoppelen van schone oppervlakken zodat relatief schoon regenwater niet meer naar de rioolwaterzuiveringsinrichting wordt getransporteerd is een aanpak die past in deze ontwikkelingen. Het ministerie van VROM heeft in 2004 een beleidsbrief regenwater en riolering uitgebracht die aangeeft hoe de regenwaterproblematiek bij gemeenten het best kan worden aangepakt. Er worden vier pijlers van het regenwaterbeleid benoemd: 1. aanpak bij de bron: het voorkomen van verontreiniging van regenwater; 2. regenwater vasthouden en bergen; 3. regenwater gescheiden van afvalwater afvoeren; 4. integrale afweging op lokaal niveau. De gemeente wordt als regisseur gezien om dit regenwaterbeleid op lokaal niveau vorm te geven. De trits vasthouden-bergen-afvoeren is daarbij leidraad, zie figuur C. Met het omgaan met regenwater is maatwerk onontbeerlijk.
figuur C
Vasthouden-bergen-afvoeren
De watertoets is een belangrijk instrument om bij ruimtelijke plannen vroegtijdig samen te werken met de waterbeheerder die nieuwbouwplannen hierop beoordeeld. 3.2.3
Wet- en regelgeving
Europese Kaderrichtlijn Water (wet) De Kaderrichtlijn Water (KRW) is erop gericht de kwaliteit van watersystemen te verbeteren, onder meer door lozingen aan te pakken, op Europees niveau. Verder is het de bedoeling het duurzaam gebruik van water te bevorderen en de verontreiniging van grondwater aanzienlijk te verminderen. Naast een verbetering van de waterkwaliteit is het streven ook de Europese waterwetgeving te harmoniseren, uiterlijk in 2015. De KRW stelt voor alle wateren een hoge ecologische en kwaliteitsdoelstelling. In het bijzonder voor wateren met verhoogde natuurdoelstellingen kan verwacht worden dat nog grote inspanningen geleverd moeten worden.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 15 van 51
Gewenste situatie
Wet Milieubeheer (wet) Met de inwerkingtreding van de Wet Milieubeheer zijn voorschriften gesteld aan het lozen van afvalwater. Lozingen op de riolering worden op basis van de Wet milieubeheer geregeld. Enerzijds mag het materiaal van de riolering niet worden aangetast, anderzijds mag ook de goede werking van de afvalwaterzuiveringsinrichting niet worden belemmerd. Tot slot is de kwaliteit van belang in verband met de overstortingen op oppervlaktewater. Een en ander is vastgelegd in het Activiteitenbesluit. Bij Wet milieubeheercontroles bij bedrijven moet ook de rioleringscomponent worden meegenomen. Wet op de waterhuishouding (wet) De Wet op de waterhuishouding geeft regels op het gebied van de waterhuishouding. De wet heeft een tweeledige doelstelling. Aan de ene kant verschaft de wet instrumenten om een samenhangend en doelmatig beleid en beheer op het gebied van de waterhuishouding in haar geheel te verzekeren en aan de andere kant geeft zij regels voor het kwantiteitsbeheer van het oppervlaktewater. In de Wet op de waterhuishouding zijn voor de gemeente twee zorgplichten opgenomen, een hemelwaterzorgplicht en een grondwaterzorgplicht. Vierde Nota Waterhuishouding (richtlijn) In deze nota is veel aandacht voor het kernbegrip “duurzaam”. Voor nieuwbouw betekent dit afkoppelen van verhard oppervlak waar dit kan, het vermijden van toepassingen van uitloogbare materialen (zoals zink, koper, lood, etc.), de toepassing van alternatieve inzamelingssystemen (zoals infiltratie-transport-systemen) en dergelijke. Dit zijn maatregelen om enerzijds te voorkomen dat verontreinigingen in het afvalwater terechtkomen en anderzijds om te voorkomen dat “schoon” water naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie wordt getransporteerd. Nationaal bestuursakkoord water (afspraak) In februari 2001 sloten Rijk, Interprovinciaal Overleg, Unie van Waterschappen en Vereniging van Nederlandse Gemeenten de Startovereenkomst Waterbeleid 21e eeuw. Daarmee werd de eerste stap gezet in het tot stand brengen van de noodzakelijke gemeenschappelijke aanpak. Twee jaar later op 2 juli 2003 zijn de resultaten van die samenwerking en van voortschrijdende kennis en inzicht neergelegd in het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). Twee belangrijke elementen uit de NBW betreffen: • De noodzaak dat gemeenten in samenwerking met het waterschap een waterplan opstellen, mits sprake is van knelpunten in het watersysteem. • De stedelijke wateropgave dient uiterlijk in 2009 te worden ingevuld door de gemeente samen met het waterschap, zodat voor de burgers ook in extreme situaties het houden van droge voeten wordt nagestreefd. Bestuursakkoord Waterketen 2007 (afspraak) Op 5 juli 2007 heeft de VNG samen met andere betrokken partijen een bestuursakkoord waterketen afgesloten. Dit akkoord bevat afspraken die leiden tot versterking en verdere stimulering van het bottum-up samenwerkingsproces tussen gemeenten, drinkwaterbedrijven en waterschappen. Resultaat van deze afspraken moet zijn dat de doelmatigheid en transparantie van de uitvoering van de taken wordt vergroot. Het akkoord gaat ervan uit dat een doelmatigheidsverbetering van 10 a 20 % over 10 jaar haalbaar is. Aandachtspunten voor de gemeenten uit het bestuursakkoord waterketen zijn met name Benchmarking rioleringszorg, intergemeentelijke samenwerking en permanente samenwerking met het waterschap. • Een belangrijk speerpunt is het doen van vergelijkend onderzoek ter verbetering van de uitvoering van taken (benchmarking). Benchmarking biedt objectieve informatie om de uitvoering van taken te vergelijken en op basis daarvan verder verbeteringen door te voeren. In het bestuursakkoord wordt opgeroepen een benchmark uit te voeren. In 2010 zal een representatieve groep gemeenten een benchmark over 2009 hebben uitgevoerd. • Het bestuursakkoord stelt tot doel dat gemeenten en waterschappen een permanente samenwerking in het afvalwaterbeheer realiseren en bestuurlijke overeenkomsten afsluiten om investeringen tegen de laagst maatschappelijke kosten te realiseren. Voor alle rioolwaterzuiveringsinstallaties en de aangesloten riolering dient in 2009 een optimalisatiestudie te zijn uitgevoerd, tenzij uit een snelle inventarisatie blijkt dat er geen optimalisatiekansen zijn. Het waterschap neemt hiertoe het initiatief. 13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 16 van 51
Gewenste situatie
Het Rijk monitort de ontwikkeling van de doelmatigheid en transparantie ten opzichte van het referentiejaar 1998. In 2007 is de eerste monitor uitgevoerd. In 2009 en 2011 worden de tweede en de derde, de laatste, monitor uitgevoerd. Beleidsplan Groen, Water en Milieu 2006-2010 (Provincie Zuid-Holland) De provincie gaat uit van een brongerichte aanpak. Waar niet wordt voldaan aan de waterkwaliteitsdoelstellingen worden, aanvullend op brongerichte maatregelen, zo veel mogelijk ‘end-ofpipemaatregelen’ genomen. Hierbij staat voorop dat de emissies uit RWZI’s en overstorten verder worden teruggedrongen, en dat ongerioleerde huishoudens en glastuinbouwbedrijven op de riolering worden aangesloten, of dat een gelijkwaardig alternatief wordt gerealiseerd. Als uiterste datum voor het ontheffingenbeleid geldt 1 januari 2008. Als regenwater wordt afgekoppeld van de riolering kan dit een belangrijke bijdrage leveren om de emissies vanuit riooloverstorten en RWZI’s terug te dringen. Tegelijkertijd kan dit afkoppelen ook een bijdrage leveren om grondwatervoorraden aan te vullen en wateroverlast tegen te gaan. De gemeenten hebben de regie bij de uitvoering van het afkoppelbeleid. Zij stellen in overleg met de waterschappen afkoppelplannen op als onderdeel van het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) of het stedelijk waterplan. Uitgangspunt van de provincie is dat onkruid zo veel mogelijk niet-chemisch bestreden wordt. Bij nieuwe verstedelijking en herstructurering worden, waar dit vanuit waterkwaliteitsdoelstellingen vereist is, zo veel mogelijk innovaties en duurzame bouwmaterialen toegepast. De Provincie verkent de wettelijke mogelijkheden om dit af te dwingen. Doelen 2006 – 2010 1. Alle gemeenten hebben per 1 januari 2007 een actueel GRP. 2. Alle ongerioleerde lozingen in het buitengebied zijn uiterlijk per 1 januari 2008 gesaneerd. 3. Provincie, gemeenten en waterschappen passen uiterlijk in 2009 bij voorkeur nietchemische bestrijdingsmiddelen en ten minste de DOB-methode toe bij onkruidbestrijding. 4. Alle gemeenten hebben per 1 januari 2010 een gemeentelijk afkoppelplan opgesteld. 5. Alle gemeenten hebben binnen de planperiode het waterkwaliteitsspoor gereed. Grondwaterplan Zuid-Holland 2007-2013 (Provincie Zuid-Holland) In het grondwaterplan Zuid-Holland is het provinciale grondwaterbeleid voor de periode 20072013 opgenomen. Het plan bevat een uitwerking van de hoofdlijnen van het provinciale grondwaterbeheer die in het Beleidsplan Groen, Water en Milieu 2006-2010 zijn beschreven. De basis voor het provinciale grondwaterbeleid is dat er op een duurzame manier met het grondwater wordt omgegaan, zonder dat het evenwicht van het grondwatersysteem wordt verstoord. De hoeveelheid en kwaliteit van het grondwater moet geschikt zijn voor de grondgebruikfuncties die er van afhankelijk zijn. De provincie wil de doelstellingen uit het plan samen met andere overheden en maatschappelijke organisaties bereiken tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. Waterplan (afspraak) Het waterplan is een bundeling van afspraken tussen Gemeente Leidschendam-Voorburg, Hoogheemraadschap van Rijnland en Hoogheemraadschap van Delfland waarin niet alleen de ambities op gebied van openbaar water zijn vastgelegd, maar ook middels welke maatregelen deze ambities gerealiseerd moeten gaan worden. De ambitie is kort samen te vatten in duurzaam droge voeten; mooi en schoon water. In het waterplan is beschreven welke projecten de komende jaren moeten worden uitgevoerd om die doelstelling te realiseren. De kosten worden gezamenlijk gedragen door gemeente en hoogheemraadschappen. Hoogheemraadschap van Rijnland Het rioleringsbeleid van Hoogheemraadschap van Rijnland is vastgelegd in het Waterbeheerplan 2006-2009. In dit plan wordt nader ingegaan op de sanering van ongezuiverde lozingen in het buitengebied (WBP35), de sanering van riooloverstorten WBP48), de aanpak van hemelwaterlozingen (WBP47) en de volumereducerende maatregelen (WBP 31) in de waterketen. Hoogheemraadschap van Rijnland is verantwoordelijk voor vergunningverlening en handhaving in het kader van Wvo (Wet verontreiniging oppervlaktewater) en de Keur. Vanuit deze taak toetst en adviseert Rijnland andere overheden en particulieren bij vermindering van emissies en bescherming van het watersysteem.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 17 van 51
Gewenste situatie
Hoogheemraadschap van Delfland De kern van het Delflandse beleid is samen te vatten in de begrippen Doelmatige, transparante en duurzame afvalwaterketen. In de afvalwaterketen werken vele partijen samen aan de inzameling, het transport en de zuivering van afvalwater. De afvalwaterketen is geen gesloten geheel, maar op verschillende plaatsen verbonden met het watersysteem. Delfland kiest tot 2015 voor een doelmatige en transparante dienstverlening in de afvalwaterketen waarmee de afvalwaterketen op robuuste en duurzame wijze wordt voorbereid op de verdere toekomst. Doelmatig betekent dat de doelen, taakverdeling en prestaties voor alle partijen helder zijn en dat deze tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten worden gerealiseerd. Transparant betekent naast helderheid in doelen, prestaties en kosten dat partijen samenwerken, open communiceren en verantwoording afleggen aan burgers en bedrijven. Duurzaam betekent dat wij ons voorbereiden op het schaarser worden van grondstoffen en ruimte. Een concrete uitdaging voor de toekomst is om relatief schoon regenwater, grondwater en oppervlaktewater dat nu nog veel via de afvalwaterketen wordt afgevoerd, waar mogelijk te ontkoppelen en af te voeren via het watersysteem of de bodem. Bovendien wordt effluent opgevat als een grondstof met meer mogelijkheden voor hergebruik. Vertaling naar operationele doelen voor de periode 2010-2015: Dit strategische doel zal in het nieuwe waterbeheerplan worden uitgewerkt in operationele doelen voor de periode 2010-2015. Voorbeelden van operationele doelen waaraan gedacht kan worden zijn (Bron: strategienota “Keuzes maken, kansen benutten, vastgesteld door de VV op 3 juli 2008): • Alle zuiveringstechnische werken voldoen aan de gestelde eisen in de vergunningen (WVO, milieuwet/omgevingswet) • Terugdringen van de hoeveelheid schoon regenwater en ander rioolvreemd water (grondwater en oppervlaktewater) waar dit bijdraagt aan de doelmatigheid van de afvalwaterketen en de kwaliteit van de leefomgeving • Een actief samenwerkingsprogramma met gemeenten gericht op een transparante en doelmatige afvalwaterketen. Vanuit bestaande optimalisatiestudies worden afvalwaterakkoorden gesloten en wordt doorgepakt naar een permanente vorm van samenwerking in de afvalwaterketen. 3.3
Doelen en functionele eisen
3.3.1 Algemeen Wat is nu het doel van de zorg voor de riolering? In het verleden werd, en ook nu wordt riolering aangelegd om: • de volksgezondheid te beschermen: de aanleg en het beheer van riolering zorgt ervoor dat verontreinigd afvalwater uit de directe leefomgeving wordt verwijderd; • de kwaliteit van de leefomgeving op peil te houden: de riolering zorgt voor de ontwatering van de bebouwde omgeving door naast het afvalwater van huishoudens en bedrijven ook het overtollige regenwater van daken, pleinen, wegen e.d. in te zamelen en af te voeren; • de bodem, het grond- en oppervlaktewater te beschermen: door de aanleg van riolering of individuele afvalwaterbehandelingsystemen wordt de directe ongezuiverde lozing van afvalwater op bodem- of oppervlaktewater voorkomen. Vanuit deze algemene doelen zijn doelen voor de rioleringszorg afgeleid waarmee is aangegeven hoe aan de rioleringszorg (aanleg en beheer) invulling wordt gegeven. Door aan de doelen functionele eisen en maatstaven te koppelen wordt de rioleringszorg toetsbaar gemaakt, zie figuur D.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 18 van 51
Gewenste situatie
Doelen (Zeer lange termijn en uniform) “ wat willen we bereiken”
Functionele eisen (lange termijn) “ hoe moet het systeem zich gedragen”
Maatstaven (Korte termijn) “ Theoretisch gedrag toetsen aan de werkelijkheid. SMART, maar verandert in de tijd”
figuur D
Toetsingskader rioleringszorg
3.3.2 Doelen rioleringszorg De rioleringszorg in Leidschendam-Voorburg dient de volgende doelen (zie ook Leidraad Riolering, module "Doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden", ref. 1). Deze is aangepast op basis van de nieuwe rol ten aanzien van het hemel- en grondwater en sluiten goed aan bij het gedachtegoed van de invoering van de verbrede watertaken. De doelen hebben betrekking op het:
1. 2. 3. 4. 5.
zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater; zorgen voor transport van stedelijk afvalwater; zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier); zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater; zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert.
Hierbij is van belang dat de definitie van stedelijk afvalwater ten opzichte van voorheen beter is omschreven, zodat tegenwoordig duidelijk onderscheid wordt gemaakt in stedelijk afvalwater en hemelwater. Stedelijk afvalwater omvat huishoudelijk water of een mengsel daarvan met bedrijfsafvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater of ander afvalwater. Hemelwater wordt, zolang het niet in aanraking komt met ander afvalwater of verontreinigingen, niet meer beschouwd als stedelijk afvalwater. Grondwater is het water dat vrij onder het oppervlak voorkomt met de daarin aanwezige stoffen. Het doel “Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater (1)” heeft betrekking op de wettelijke verplichting om stedelijk afvalwater in te zamelen. Deze zorgplicht bestond voorheen ook 13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 19 van 51
Gewenste situatie
al. Om het stedelijke afvalwater te kunnen inzamelen en transporteren, moeten de buizen, putten, etc. in goede staat zijn. Tijdige vervanging is daarbij noodzaak. De wet biedt ook mogelijkheden om alternatieve systemen toe te passen zoals een IBA. Doel 1. Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater Functionele eisen Maatstaven 1a. Alle percelen op het gemeentelijk gebied waar Alle percelen binnen of buiten bebouwde kom afvalwater vrijkomt moeten van een moeten aangesloten zijn op riolering of op een rioleringsaansluiting zijn voorzien, lokale behandeling van het afvalwater (IBA) uitgezonderd bij specifieke situaties waar als dit eenzelfde graad van milieubescherming lokale behandeling een zelfde graad van biedt tenzij dit niet doelmatig is met het oog op milieubescherming biedt. kosten en milieu.
Meetmethoden Registratie van lozingssituatie van de percelen binnen en buiten de bebouwde kom.
1b.
Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden.
Geen overtredingen van de Lozingsvoorwaarden bij of krachtens de Wet milieubeheer en geen foutieve aansluitingen.
Controle, handhaving en registratie
1c.
Het scheiden van (afval) waterstromen in huishoudens, bedrijven en industrie dient te worden bevorderd. De huisaansluitleidingen moeten in goede staat zijn. Riolen en andere objecten dienen in hoge mate waterdicht te zijn, zodanig dat de hoeveelheid uittredend rioolwater en intredend grondwater beperkt blijft.
Bij nieuwbouw dient rwa en dwa afzonderlijk bij de erfgrens te worden aangeboden.
Controle, handhaving en registratie in het kader van bouwvergunningen.
Geen klachten over functioneren aansluitleidingen Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit (conform NEN 3398) mogen niet voorkomen.
Meldingen- en klachtenregistratie
1d. 1e.
Visuele inspectie met classificatie volgens NEN 3398.
Het doel “transport van het stedelijk afvalwater (2)” heeft betrekking op het transport van het stedelijk afvalwater naar de afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI). Voor het transport moeten de riolen groot genoeg zijn en moet het water door de riolen onder vrij verval naar het gemaal of uitlaat binnen een bepaalde tijd kunnen afstromen. De voorzieningen mogen ook niet vervuild zijn met zand of andere ongerechtigheden. De gemalen moeten voldoende capaciteit hebben om het afvalwater te kunnen verpompen en bedrijfszeker zijn. Dit doel heeft ook betrekking op wateroverlast tijdens regen. Om dit zoveel mogelijk te voorkomen, moet de riolering als totaal voldoende berging en afvoercapaciteit hebben. Onder wateroverlast wordt in dit geval 'water op straat' verstaan. Het met huishoudelijk afvalwater vermengde regenwater komt uit de riolering op straat of het regenwater kan bijvoorbeeld door verstopte kolken niet in de riolen komen. Het is niet mogelijk om riolering en regenwatervoorzieningen aan te leggen die alle mogelijke extreme regenbuien kunnen verwerken. Een landelijk geaccepteerde maatstaf is dat een bui die statistisch maximaal eenmaal in de twee jaar voorkomt, verwerkt moet kunnen worden (gemiddeld maximaal één keer per twee jaar ‘water op straat’) door het rioolstelsel. De regenwatervoorzieningen worden gedimensioneerd conform de eisen van landelijke standaards. Doel 2. Zorgen voor transport van stedelijk afvalwater Functionele eisen Maatstaven 2a. De afvoercapaciteit moet voldoende zijn om Optimaal stelselontwerp, volgens landelijke bij droog weer het aanbod van stedelijk normen. afvalwater binnen zekere grenzen te verwerken. 2b. De afstroming dient gewaarborgd te zijn Ingrijpmaatstaven voor afstroming mogen niet voorkomen. 2c. Het afvalwater dient zonder overmatige Verblijftijd van het afvalwater in het stelsel niet aanrotting de rwzi te bereiken. langer dan 24 uur. 2d. De afvoercapaciteit van de gemengde riolering Gemiddeld maximaal éénmaal per twee jaar voor afvalwater moet toereikend zijn om het water op straat (theoretisch). aanbod bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd bij bepaalde buitengewone omstandigheden. 2e. De objecten moeten in goede staat zijn. Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen. 2f. De vervuilingstoestand van de riolering dient Ingrijpmaatstaven voor afstroming (conform acceptabel te zijn. NEN 3398) mogen niet voorkomen. 2g.
Meetmethoden Ontwerp volgens Leidraad Riolering
Visuele inspectie met classificatie volgens NEN 3398. Hydraulische berekeningen Hydraulische berekeningen conform Leidraad Riolering C2100 bij een gebeurtenis met een herhalingstijd van T=2 jaar (bui08)
Visuele inspectie met classificatie volgens NEN 3398. Visuele inspectie met classificatie volgens NEN 3399 en hydraulische berekening. De vuiluitworp uit rioolstelsels dient beperkt te De vuiluitworp uit gemengde rioolstelsels moet Tienjarige regenreeksberekeningen zijn. kleiner of gelijk zijn aan de vuiluitworp van het volgens de Leidraad Riolering. referentiestelsel volgens de eenduidige Vermenigvuldiging van de basisinspanning van de CIW. overstortvolumes met de vuilconcentratie. Overstortmeting en kwaliteitsmeting oppervlaktewater.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 20 van 51
Gewenste situatie
De doelen “Zorgen voor inzameling en verwerking van hemelwater (3 en 4)“ hebben betrekking op zorgplicht voor de omgang met het hemelwater. De zorgplicht voor hemelwater houdt in dat de gemeente zorg dient te dragen voor een doelmatige inzameling van het afvloeiende hemelwater van degene die zich daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen, voor zover van deze redelijkerwijs niet kan worden gevergd het afvloeiende hemelwater op of in de bodem of in het oppervlaktewater te brengen. Naast de zorg voor het afvloeiende hemelwater van particuliere terreinen heeft dit natuurlijk ook betrekking op het hemelwater dat van openbaar terrein afstroomt. Ten aanzien van de verwerking van het ingezamelde hemelwater is de keuze aan de gemeente. Onder het verwerken van het hemelwater kunnen in ieder geval de volgende maatregelen worden begrepen: de berging, het transport, de nuttige toepassing, het, al dan niet na zuivering, terugbrengen op of in de bodem of in het oppervlaktewater. Doel 3. Zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier) Functionele eisen Maatstaven 3a. Alle percelen binnen het gemeentelijk gebied Alle percelen zijn voorzien van een aansluiting waar hemelwater vrijkomt waarvan men zich op de riolering, tenzij men zich niet van het wenst te ontdoen en waarvoor geen alternatief hemelwater wil ontdoen doch het voor lokale bestaat, moeten van een rioleringsaansluiting waterhuishouding of andere doeleinden wil zijn voorzien. gebruiken of wanneer indirecte lozing geoorloofd is. 3b. Voor zover rendabel, afkoppelen van schoon Afkoppelen bij rioolvervanging indien hemelwater zonder wateroverlast en technisch uitvoerbaar, toelaatbaar voor het ongewenste milieuverontreiniging te milieu en kosteneffectief. veroorzaken. 3c. De vuiluitworp door regenwaterlozingen op Resterende vuiluitworp mag geen oppervlaktewater dient beperkt te zijn. belemmering vormen voor de waterkwaliteit. 3d.
3e. 3f.
Adequate inzameling van hemelwater, voor zover de particulier niet redelijkerwijs in de verwerking kan voorzien.
De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden. Beperkte hoeveelheid intredend grondwater.
Meetmethoden Registratie van lozingssituatie van de percelen binnen en buiten de bebouwde kom.
Optimalisatie milieurendement, conform beleid Hoogheemraadschappen
Toetsing oppervlaktewaterkwaliteit met behulp van meetnet Hoogheemraadschap.
- Indien bij nieuwbouw het perceel grenst aan het oppervlaktewater dan voorziet de particulier, in overleg met de waterbeheerder, in de afvoer van het hemelwater van daken rechtstreeks op het oppervlaktewater. - Indien het perceel grenst aan gescheiden riolering dan ook gescheiden aansluiten op riolering. - Indien perceel grenst aan gemengd stelsel en binnen 50' m van de perceelgrens is openbaar water aanwezig: eigenaar legt voor eigen rekening leiding aan naar openbaar water. Voor percelen groter dan 1000 m2 is de grens 100 m' vanaf de perceelsgrens.
Visuele waarnemingen en meldingenregistratie.
Plasvorming bij kolken dient beperkt te zijn.
Visuele waarnemingen en meldingenregistratie. Visuele inspectie met classificatie volgens NEN 3398.
Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid (conform NEN 3398) mogen niet voorkomen.
Visuele waarnemingen en meldingenregistratie. Visuele waarnemingen en meldingenregistratie.
Bij het verwerken van hemelwater worden onder andere door de Hoogheemraadschappen eisen gesteld. Het betreft de eisen aan de vuiluitworp uit de riolering naar oppervlaktewater en lekkage naar bodem en grondwater. Doel 4. Zorgen voor verw erking van ingezameld hemelwater Functionele eisen Maatstaven 4a. De afvoercapaciteit van de riolering moet Gemiddeld maximaal éénmaal per twee jaar water op straat (theoretisch). toereikend zijn om het aanbod bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd bij bepaalde buitengewone omstandigheden. 4b.
De vuiluitworp door overstortingen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn.
Vuiluitworp gelijkwaardig aan die bij het 'referentiestelsel', (voldoen aan basisinspanning en waterkwaliteitsspoor).
Meetmethoden Hydraulische berekeningen conform Leidraad Riolering C2100 bij een gebeurtenis met een herhalingstijd van T=2 jaar (bui08). Vastleggen van meldingen van water-op-straat. Berekenen en meten van vuiluitworp conform richtlijnen waterkwaliteitsbeheerder. Overstortmeting en kwaliteitsmeting oppervlaktewater door Hoogheemraadschap.
Het doel “Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert (5)” is een nieuw doel dat specifiek gericht is op het grondwater. Dit doel vormt de invulling van de zorgplicht voor het grondwater. Grondwater speelt ten slotte een belangrijke rol binnen de stedelijke openbare ruimte. De ruime omschrijving van dit doel is noodzakelijk omdat de oorzaken en oplossingen van grondwaterproblemen liggen op het grensvlak van stedelijk waterbeheer en ruimtelijke ordening. Op eigen terrein heeft de burger nadrukkelijk zelf een verantwoordelijkheid om het grondwaterprobleem op te lossen en te voor-
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 21 van 51
Gewenste situatie
komen. De gemeente stelt zich tot doel de burger het mogelijk te maken deze verantwoordelijkheid te nemen. Doel 5. Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert Functionele eisen Maatstaven Meetmethoden 5a. Adequate handhaving van het De ontwateringsdiepte is minimaal 70 cm Onderzoek grondwaterstanden eventueel grondwaterregime. (bestemmingbeneden maaiveld, die maximaal 2 weken per in combinatie met inrichtingsfase) jaar mag worden overschreden. (bestemmings- grondwatermodellering. en inrichtingsfase). 5b. Adequate afvoer van overtollig grondwater (bij - GHG<50 cm-mv: bij groot onderhoud aan de Peilbuizen registratie, onderzoek te hoge grondwaterstanden). (beheerfase) weg of riolering treffen van grondwaterstanden. grondwatermaatregelen. (beheerfase)
5c.
Geen afvoer van drainage en bronnerings water via gemengde en/of dwa riolen.
- GHG 50-70 cm-mv: bij groot onderhoud aan weg of riolering (afhankelijk van situationele grondwatergegevens) onderzoek uitvoeren. - GHG>70 cm-mv: geen maatregelen. (beheerfase)
Peilbuizen registratie, onderzoek grondwaterstanden.
- Drains zijn niet op gemengde en/of dwariolen aangesloten maar op hwa-riolen of direct op oppervlaktewater. - Bronnering is niet op gemengde en/of dwariolen aangesloten maar loost direct op oppervlaktewater, tenzij dit water vervuild is.
Waarneming en metingen.
Peilbuizen registratie, onderzoek grondwaterstanden.
Waarneming en metingen.
3.3.3 Functionele eisen Om te kunnen toetsen of de doelen worden gehaald, zijn functionele eisen en bijbehorende maatstaven opgesteld. In hoofdstuk 4 vindt de toetsing aan deze maatstaven plaats. De toetsing aan de maatstaven vindt plaats via de meetmethoden. 3.3.4 Voorwaarden voor effectief beheer De rioleringsbeheerder moet een aantal voorwaarden, zie tabel D, scheppen om een doelmatige inzameling en transport te kunnen realiseren. Wanneer niet aan die voorwaarden wordt voldaan is een effectieve besturing niet mogelijk en kan de doelmatigheid van de inzameling en het transport niet worden gewaarborgd. Hier ligt ook de relatie met de eis uit de Wet Milieubeheer (art. 4.22) dat bekend moet zijn wat er aan rioleringsvoorzieningen aanwezig is en in welke staat zij verkeren.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 22 van 51
Gewenste situatie
tabel D
1
Voorwaarden rioleringszorg
Voorwaarden Maatstaven Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden 1a. In operationele programma's samenhang aangeven. afgestemd op andere gemeentelijke taken.
2 De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn 2a. Naleving en actueel houden vergunningen (Wvo- en en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen. aansluitvergunningen). 2b. Eenmaal per jaar rioleringsbestand controleren. 2c. Geen illegale of foutieve aansluitingen.
3 Inzicht in kosten op langere termijn. 4 Er dient inzicht te bestaan in de toestand en het functioneren van de riolering (onderscheiden in gemengde en gescheiden riolering).
2d. Actueel overzicht van de aansluitingen op de riolering. 3a. Alle kosten van de rioleringszorg minimaal één keer in beeld . 4a. Direct toegankelijkheid en beschikbaarheid riolerings gegevens. 4b. De riolering dient in jaar 30, 45, 60 jaar en vervolgens om de 10 jaar geïnspecteerd te worden. 4c. Verwerking revisiegegevens binnen 6 maanden. 4d. Periodieke hydraulische controle, eenmaal per 10 jaar. Indien dit zinvol is bijvoorbeeld bij wijzigingen van verhard oppervlak of grootschalige nieuwbouw.
5 Er dient zoveel mogelijk gebruik te worden gemaakt van duurzame en milieuvriendelijke materialen.
6 Er dient een klantvriendelijke benadering te worden nagestreefd.
4e. Verwerken van meetgegevens riolering. 5a. Toepassing van o.a. nationaal pakket Duurzaam Bouwen wordt aanbevolen. 5b. Ter beperking van de vuiluitworp wordt geen chemische onkruidbestrijding toegepast. 6a. Meldingen dienen snel en effectief afgehandeld te worden (binnen 3 dagen en verstoppingen binnen 1 dag). 6b. Voldoende voorlichting en informatie naar belanghebbenden. 7a. Periodiek overleg tussen gemeente en waterschap.
7 De samenwerking tussen de gemeente en het waterschap dient effectief ingericht te worden 8 De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten 8a. Storingen moeten binnen 24 uur verholpen zijn. moet gewaarborgd zijn. Grote gemalen bij renovatie/vervanging voorzien van een automatische storingsmelding. 8b. Mogelijke incidenten en de gevolgen daarvan dienen in kaart gebracht te zijn. Te nemen acties moeten bekend zijn. (incidentplan) 9 De riolering dient zodanig te worden ont- en belucht te 9a. Geen klachten over overlast door stank vanuit de zijn dat overlast door stank wordt voorkomen. openbare riolering. 10 Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient 10a. Goede afstemming van rioolwerken op beperkt te zijn. werkzaamheden andere diensten en nutsbedrijven, bereikbaarheid percelen zoveel mogelijk handhaven.
3.4 Overleg met andere overheden Het concept GRP is ter becommentariëring verstuurd naar het Hoogheemraadschap van Rijnland en het Hoogheemraadschap van Delfland. In het overleg tussen de gemeente en de Hoogheemraadschappen op 15 juli 2008 is het concept GRP besproken. De relevante opmerkingen zijn in dit GRP verwerkt.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 23 van 51
4
Huidige situatie
4.1 Inleiding Wat hebben we nu aan voorzieningen en hoe voldoen we aan de gestelde eisen? In dit hoofdstuk vindt de toetsing van de huidige situatie plaats. Deze toetsing is het uitgangspunt voor het bepalen van de opgave (hoofdstuk 5). Naarmate de gewenste en de huidige situatie meer van elkaar afwijken, zullen meer ingrijpende en omvangrijke maatregelen noodzakelijk zijn. Het vaststellen van de huidige situatie heeft plaatsgevonden op basis van: • Evaluatie van het gemeentelijk rioleringplan Leidschendam-Voorburg 2004-2008; • Objectgegevens in het gemeentelijke rioolbeheersysteem dg DIALOG; • Door de gemeente aangeleverde gegevens en gegevensbestanden van de riolering; • Basisrioleringsplan uit 1997; • Watersysteemberekeningen uit 2002 en 2007. Per paragraaf zal het bijbehorende doel en/of functionele eisen worden genoemd. In dit hoofdstuk wordt onderscheid gemaakt in de drie zorgplichten, stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. 4.2 Totaal overzicht voorzieningen In tabel E is een totaal overzicht weergegeven van de aanwezige voorzieningen in de gemeente Leidschendam-Voorburg. tabel E
Overzicht voorzieningen gemeente Leidschendam-Voorburg
Vrijvervalriolering onderverdeeld in: * gemengde riolering * regenwaterafvoerriool * droogweerafvoerriool * transportriool * overstortleiding * duikers * rwa+drainage * bergingskelders Drukriolering * drukleiding * vrijvervalleiding Persleidingen Rioolgemalen * hoofdgemalen * kleine gemalen * tunnelgemaaltjes * drukrioleringsgemaaltjes Lamellenfilters
264,7 km 166,7 62,2 29,9 1,3 0,7 3,7 0,2 3
km km km km km km km st
0,3% 0,5%
1,4% 0,1%
11,3%
63,0% 23,5%
24,9 km 3,5 km 8,4 km
6 31 3 266
st st st st
3 st
* gemengde riolering * regenwaterafvoerriool * droogweerafvoerriool * transportriool * overstortleiding * duikers * rwa+drainage
In de paragrafen 4.3, 4.4 en 4.5 wordt verder ingegaan op de aanwezige voorzieningen, hierbij wordt dan onderscheid gemaakt in de verschillende afvalwaterstromen. Per type stelsel wordt de toestand en het functioneren beschreven.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 24 van 51
Huidige situatie
figuur E
4.3
Vervanging van riolering
Stedelijk afvalwater
4.3.1 Nog niet aangesloten bestaande bebouwing Bijbehorend doel: Inzameling van stedelijk afvalwater (doel 1) Op peildatum 1 januari 2009 zijn er in de gemeente Leidschendam-Voorburg circa 36.500 woningen en circa 2.100 niet-woningen aangesloten op de gemeentelijke(druk)riolering. Binnen de bebouwde kom zijn alle percelen aangesloten op de riolering. Er zijn binnen de gemeente 30 percelen die niet zijn aangesloten op de gemeentelijke riolering. Voor deze percelen heeft de gemeente ontheffing van de provincie, deze percelen zijn weergegeven in tabel F. Het aansluitpercentage van percelen op (druk)riolering in de gemeente bedraagt nagenoeg 100%. tabel F Straatnaam
Niet aangesloten percelen met ontheffing van Provincie Zuid-Holland Huisnummer
Meerburgerlaan Meeslouwerweg Oosteinde Westeinderweg Veursestraatweg Stompwijkseweg Meerpolder Kniplaan Middenweg
2a, 2b, 7 en 9 1, 2, 3, 3a en 4 9a, 11 6, 8, 8a, 10, 10a, 12, 14, 16 288 (woonhuis) 288 (manege) 290, 300, 302 24, 26, 28 1a 4 1
Totaal
30
De ontheffing is verleend voor onbepaalde periode. Deze ontheffing hoeft dan ook niet geactualiseerd te worden en opnieuw te worden aangevraagd bij Gedeputeerde Staten van de Provincie Zuid-Holland. Conclusie: de huidige situatie in de gemeente Leidschendam-Voorburg voldoet aan de maatstaf dat alle percelen binnen de gemeente op de (druk)riolering of op een IBA moeten zijn aangesloten (maatstaf 1a) tenzij dit niet doelmatig is met het oog op de kosten en milieu. Voor deze laatste categorie beschikt de gemeente over een geldige ontheffing van de zorgplicht.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 25 van 51
Huidige situatie
4.3.2 Afvoer en behandeling van stedelijk afvalwater De inzameling van stedelijk afvalwater binnen de bebouwde kom vindt hoofdzakelijk plaats door vrijvervalriolen. Buiten de bebouwde kom wordt het afvalwater hoofdzakelijk ingezameld door middel van drukriolering. Het ingezamelde stedelijk afvalwater van Leidschendam en Voorburg wordt via gemalen en persleidingen verpompt naar de rioolwaterzuivering (RWZI) Harnaschpolder (Delfland). Het stedelijk afvalwater van de kern Stompwijk wordt behandeld in de RWZI van Stompwijk (Rijnland). 4.3.3 Overzicht aanwezige voorzieningen Voorwaarden voor effectief beheer: overzicht van de in beheer zijnde voorzieningen. De gegevens van de riolering zijn opgenomen in het rioleringsbeheersysteem (dg DIALOG) bij de gemeente. Het rioolstelsel voor de inzameling en transport van het stedelijk afvalwater heeft de volgende kenmerken: • In totaal is er circa 198,6 km vrijvervalriolering voor stedelijk afvalwater aangelegd waarvan: o gemengd 166,7 km; o dwa-riolen 29,9 km (als onderdeel van een verbeterd gescheiden stelsel); o transportriolen 1,3 km; o overstortriolen 0,7 km • Bij de gemeente zijn 6 hoofdrioolgemalen in beheer. De lengte van bijbehorende persleidingen bedraagt circa 4,9 km, zie ook tabel 2.1 en 2.2 in bijlage 1. Daarnaast heeft de gemeente ook 30 kleine gemalen en 3 tunnelgemaaltjes in beheer met een bijbehorende lengte van circa 3,7 km persleiding, zie ook tabel 4.1 in bijlage 1. • Er is drukriolering aanwezig met 266 pompunits, circa 26,2 km drukleiding en circa 3,5 km vrijvervalleiding, zie ook tabel 4.1 in bijlage 1. In figuur F is de hoeveelheid aangelegde riolering en leeftijdsopbouw per type (gemengd en dwa) riool weergegeven. Gemengd
DWA-Riool
Overstortriool
Transportriool
40.000
35.000
30.000
Lengte (m)
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0 1910-1920
figuur F
1921-1930
1931-1940
1941-1950
1951-1960
1961-1970
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2008
Aanlegperiode vrijvervalriolering voor stedelijk afvalwater
Conclusie: de gemeente beschikt over een geautomatiseerd rioleringsbeheer programma met bijbehorende gegevensbestanden van de vrijvervalriolering. Aan de maatstaf voor beschikbaarheid en toegankelijkheid van gegevens wordt voldaan.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 26 van 51
Huidige situatie
figuur G Drukrioleringsunit
figuur H
Pompen
4.3.4 Toestand van de objecten Bijbehorende doelen: inzameling en transport van stedelijk afvalwater, (doelen 1 en 2). Vrijvervalriolering (gemengd+dwa) Inzicht in de toestand van de riolering is één van de noodzakelijke voorwaarden voor een effectief rioleringsbeheer. Het doel van rioolinspectie is het inzicht verkrijgen en houden in de kwaliteit van de riolen. Sinds 1998 is circa 68 km (= 34% van de totale lengte gemengde en dwa riolering) riolering geïnspecteerd. Van deze 68 km betreft het circa 9 km opleveringsinspecties. Alle geïnspecteerde gemengde en dwa riolering is met videocamera geïnspecteerd. De waarnemingen zijn geclassificeerd volgens de Nederlandse Norm NEN 3399:2004 (ref. 3). Dit houdt in dat gekeken wordt naar achttien verschillende toestandsaspecten (bijvoorbeeld lekkage, zand- en vuilophoping, aantasting van het beton van de buis) die in hoofdgroepen “waterdichtheid”, “stabiliteit” en “afstroming” zijn ondergebracht. De waarnemingen worden in vijf klassen verdeeld, waarbij een klasse 1 betekent dat er niets aan de hand is en een klasse 5 dat het toestandsaspect in ernstige mate is waargenomen (bijvoorbeeld grondwater dat door een lekke voeg naar binnen spuit, een buis die voor een groot deel is gevuld met zand, aantasting van de buis zodat het grind uit het beton valt). Een samenvatting van de inspectieresultaten van de geïnspecteerde riolen is in figuur I weergegeven. Het betreft de inspectieresultaten uit de periode 1998-2007. In circa 22% van de geïnspecteerde riolen is sprake van een ingrijpmaatstaf, deze riolen voldoen niet aan de gestelde eisen. In 78% van de geïnspecteerde riolen voldoet de toestand aan de gestelde eisen. Daarvan heeft 70% een waarschuwingsmaatstaf gekregen. Dat betekent dat de toestand van deze riolen in de toekomst moet worden gevolgd.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 27 van 51
Huidige situatie
Ingrijpmaatstaf stabiliteit 12% Ingrijpmaatstaf waterdichtheid 8%
Ingrijpmaatstaf afstroming 2%
Voldoet aan de eisen 78%
figuur I
Samenvatting inspectieresultaten
Uit figuur I blijkt, dat van de ingrijpmaatstaven (22% van de geïnspecteerde riolen) het grootste deel (circa 12% van de geïnspecteerde riolen) te maken heeft met de stabiliteit van de riolen en 8% te maken heeft met de waterdichtheid. Circa 2% van de geïnspecteerde riolen heeft ingrijpmaatstaven op afstroming. Dat wil zeggen dat de riolen vervuild zijn of dat er wortelingroei of obstakels zijn waargenomen. Ingrijpmaatstaven voor afstroming leiden alleen tot extra onderhoudswerkzaamheden (bijvoorbeeld reinigen van riolen). Conclusie: er wordt aan de functionele eis dat er inzicht moet zijn in de toestand van de (vuil water) riolen deels voldaan. Aan de maatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit wordt deels voldaan. Overige objecten Het beheer van de gemalen en drukriolering valt onder de verantwoordelijkheid van de afdeling Wijkbeheer. De controle en het verzamelen van de bedrijfsgegevens van de gemalen en drukriolering wordt uitgevoerd met behulp van een geautomatiseerd gemaalbeheersysteem, Monitor. De gemalen en drukrioleringsunits worden volgens een vast schema geïnspecteerd en onderhouden, dit gebeurt zowel dagelijks als preventief. De geconstateerde gebreken worden direct verholpen of opgenomen in het programma voor groot onderhoud/vervanging. Van alle werkzaamheden, storingen en calamiteiten wordt een administratie bijgehouden waarmee een historisch overzicht per gemaal gemaakt kan worden. Dit overzicht wordt gebruikt voor het opstellen van periodieke rapportages. Conclusie: er wordt aan de maatstaf dat er inzicht moet zijn in de toestand van de overige objecten voldaan. 4.3.5 Functioneren van de voorzieningen Bijbehorende doelen: transport van stedelijk afvalwater en verwerking van hemelwater (doelen 2 en 4). Het vrijverval stelsel functioneert goed. Enkele locaties, zoals Oosteinde in Voorburg en Damcentrum in Leidschendam, waren gevoelig voor water-op-straat tijdens hevige neerslag. Maatregelen in de vorm van het afkoppelen van verhard oppervlak zijn getroffen om de kans op wateroverlast af te laten nemen. Met het uitvoeren van deze maatregelen is er geen wateroverlast meer opgetreden. Met het uitvoeren van de laatste maatregelen in 2009 zal de gemeente aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor voldoen. Conclusie: Er wordt voldaan aan de functionele eis 2d en 4a. Aan functionele eis 4b wordt nog niet voldaan, de gemeente voldoet nog niet aan de basisinspanning (maar vanaf medio 2009 wel).
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 28 van 51
Huidige situatie
4.4
Hemelwater
4.4.1 Afvoer en behandeling van hemelwater De inzameling van hemelwater binnen de bebouwde kom vindt grotendeels plaats door middel van de gemengde riolering. Alleen daar waar hemelwaterriolen liggen wordt het hemelwater direct geloosd op het oppervlaktewater. In de gemeente Leidschendam-Voorburg zijn drie lamellenfilters aangelegd. Er zijn 3 lamellenfilters en een infiltratie voorziening aangelegd voor de verwerking van hemelwater. 4.4.2 Overzicht aanwezige voorzieningen Voorwaarden voor effectief beheer: overzicht van de in beheer zijnde voorzieningen. De gegevens van de hemelwaterriolering zijn opgenomen in het rioleringsbeheersysteem (dg DIALOG) bij de gemeente. Het rioolstelsel voor de inzameling en transport van het hemelwater heeft de volgende kenmerken: • In totaal is er circa 66 km hemelwaterriolering aangelegd, waarvan: ° rwa-riolering 62,2 km ° duikers 3,7 km ° rwa+drainage 181 m • Er zijn 3 bergbezinkvoorzieningen aangelegd met een gezamenlijke inhoud van 3.400 m3: ° Bergbezinkvoorziening Notenboompark (Leidschendam); 900 m3; ° Bergbezinkvoorziening Schenkkade (Leidschendam) 1000 m3; ° Bergbezinkvoorziening IJsclubweg (Voorburg) 1500 m3. • Er zijn drie lamellenfilters. In Damcentrum zijn er 2 aangelegd en er is er 1 in de Prins Hendriklaan (onderdeel van gescheiden stelsel); • In de Juliana van Stolberglaan zijn bergings- en infiltratievoorzieningen aangelegd voor het bergen en infiltreren van hemelwater. • Bij de gemeente zijn 11 watergemalen in beheer. De lengte van bijbehorende persleidingen bedraagt circa 760 m, zie ook tabel 3.1 en 3.2 in bijlage 1. In figuur J is de hoeveelheid aangelegde rwa riolering en leeftijdsopbouw weergegeven. Duiker
RWA + Drainage
RWA-Riool
20.000
18.000
16.000
14.000
Lengte (m)
12.000
10.000
8.000
6.000
4.000
2.000
0 1920-1930
figuur J
1931-1940
1941-1950
1951-1960
1961-1970
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2008
Aanlegperiode vrijvervalriolering voor hemelwater
Conclusie: de gemeente beschikt over een geautomatiseerd rioleringsbeheer programma met bijbehorende gegevensbestanden. Aan de maatstaf voor beschikbaarheid en toegankelijkheid van gegevens wordt voldaan. 13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 29 van 51
Huidige situatie
4.4.3 Toestand van de objecten Bijbehorende doelen: inzameling en verwerking van hemelwater, (doelen 3 en 4). Vrijvervalriolering (hemelwater) Sinds 1998 is circa 12 km (= 18% van de totale lengte hemelwaterriolering) riolering geïnspecteerd. Van deze 12 km betreft het circa 3,8 km opleveringsinspecties. Alle geïnspecteerde hemelwaterriolering is met videocamera geïnspecteerd. Een samenvatting van de inspectieresultaten van de geïnspecteerde riolen is in figuur K weergegeven. Het betreft de inspectieresultaten uit de periode 1998-2007.
Ingrijpmaatstaf waterdichtheid 5%
Ingrijpmaatstaf stabiliteit 4%
Ingrijpmaatstaf afstroming 4%
Voldoet aan de eisen 87%
figuur K
Samenvatting inspectieresultaten hemelwaterriolen
In circa 13% van de geïnspecteerde riolen is sprake van een ingrijpmaatstaf, deze riolen voldoen niet aan de gestelde eisen. In 87% van de geïnspecteerde riolen voldoet de toestand aan de gestelde eisen. Daarvan heeft 62% een waarschuwingsmaatstaf gekregen. Dat betekent dat de toestand van deze riolen in de toekomst moet worden gevolgd. Uit figuur K blijkt, dat van de ingrijpmaatstaven (13% van de geïnspecteerde riolen) 5% te maken heeft met de waterdichtheid van de riolen en 4% te maken heeft met de stabiliteit. Circa 4% van de ingrijpmaatstaven heeft te maken met de afstroming. Dat wil zeggen dat de riolen vervuild zijn of dat er wortelingroei of obstakels zijn waargenomen. Ingrijpmaatstaven voor afstroming leiden alleen tot extra onderhoudswerkzaamheden (bijvoorbeeld reinigen van riolen). 4.4.4 Functioneren van de voorzieningen De voorzieningen werken goed, er zijn geen klachten bekend. Ook zijn er geen locaties bekend met structurele water-op-straat situaties tijdens hevige neerslag.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 30 van 51
Huidige situatie
4.5 Grondwater Bijbehorend doel: zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert (doel 5). 4.5.1 Overzicht aanwezige voorzieningen De gemeente Leidschendam-Voorburg is bezig om het grondwatermeetnet opnieuw in te richten. Verspreid door de gemeente zijn er 65 peilbuizen geplaatst, zie figuur L. Met behulp van deze peilbuizen wordt de grondwaterstand gemeten. Met deze meetgegevens wordt informatie verkregen over het grondwaterregime. Naast deze peilbuizen en drainage bevinden zich binnen de gemeente geen speciale voorzieningen met betrekking tot het grondwater.
figuur L
Overzicht locaties peilbuizen
4.5.2 Inzicht in de grondwaterstanden De gemeente heeft door het opnieuw plaatsen van circa 75 peilbuizen sinds kort weer een actueel inzicht in de grondwaterstanden. Het is echter een vrij grofmazig netwerk, waardoor niet gepretendeerd kan worden volledig inzicht te hebben in het grondwaterregime en de grondwaterstromen. Deze meetgegevens geven wel een goede indicatie van gebieden met grondwaterproblemen. Bovendien kan met dit meetnet bekeken worden of onttrekkingen ven grondwater of juist het stoppen van onttrekking (DSM) invloed heeft op de grondwaterstand en of hiertegen maatregelen moeten worden. 4.5.3 Klachten Het is bekend bij de gemeente dat er locaties zijn die periodiek problemen hebben met het grondwater. Deze problemen kunnen te maken hebben met overlast (te hoge grondwaterstanden) of onderlast (te lage grondwaterstanden). Deze locaties met grondwaterproblemen zijn vooral te vinden in delen van de wijk Essesteijn. Onderzoek heeft plaatsgevonden naar de oorzaken en een plan van aanpak is opgesteld. Hierop wordt in hoofdstuk 5 verder ingegaan.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 31 van 51
Huidige situatie
4.6 Verordeningen en vergunningen Bijbehorend doel: Inzameling van het binnen het gemeentelijk gebied geproduceerde stedelijk afvalwater (functionele eis 1b). Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer: De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen. Vergunningen Wet verontreiniging oppervlaktewateren. De gemeente beschikt over de volgende vergunningen: • Wvo-vergunning voor het lozen van afvalwater uit rioleringsoverstorten van 5 juli 2005 (afgegeven door Hoogheemraadschap van Delfland). • Wvo-vergunning voor overstorten en nooduitlaten rioleringsstelsel van 9 december 2004 (afgegeven door Hoogheemraadschap van Rijnland). • Wijziging Wvo-vergunning van 9 juni 2008 (afgegeven door Hoogheemraadschap van Rijnland). • Wijziging WVO vergunning van 17 april 2007 (afgegeven door het Hoogheemraadschap van Rijnland (kenmerk 636698/0470238) Vergunningen Wet milieubeheer Lozingen van afvalwater op de riolering (indirecte lozingen) worden geregeld op basis van de Wet milieubeheer (Wm). De vergunning verlening en controle/handhaving van Wmvergunningen wordt door de gemeente Leidschendam-Voorburg zelf uitgevoerd Wetswijzigingen per 1 januari 2008 Na inwerkingtreding van het Activiteitenbesluit op 1-1-2008 worden vrijwel alle lozingen vanuit inrichtingen geregeld met het Activiteitenbesluit. In het Activiteitenbesluit zijn de (nietagrarische) 8.40-amvb's en lozingsbesluiten samengevoegd. Het besluit regelt in principe alle lozingen vanuit inrichtingen, uitgezonderd de IPPC-inrichtingen. Ook de Wvo-plichtige indirecte lozingen (lozingen op oppervlaktewater via de riolering) zijn in het Activiteitenbesluit geregeld. Voor een groot aantal categorieën bedrijven was tot 1-1-2008 het waterschap bevoegd gezag, nu is dat de gemeente. De Wvo-vergunning is in die gevallen vervangen door algemene regels op grond van het Activiteitenbesluit. Afvalwaterakkoord Met het vervallen van de Wvo-vergunningen worden alle gemaakte afspraken tussen de gemeente en beide Hoogheemraadschappen opgenomen in een nog op te stellen afvalwaterakkoord. De gemeente zal een apart afvalwaterakkoord met het Hoogheemraadschap van Delfland en een apart afvalwaterakkoord met het Hoogheemraadschap van Rijnland opstellen. In beide afvalwaterakkoorden wordt de afvalwaterprognose ook opgenomen alsmede de verdeling van de oppompkosten naar de RWZI.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 32 van 51
5
De opgave
5.1 Inleiding Met het verschil tussen de huidige situatie en de gestelde doelen kan een opgave geformuleerd worden. De opgave wordt geformuleerd als een strategie. Deze strategie geeft de hoofdlijnen weer van de aanpak die leidt tot het bereiken van de gestelde doelen. Dit is een samenstel van onderzoek (inspectie, studie), maatregelen (onderhoud, verbetering en vervanging), benodigde middelen (personeel en financieel) en tijd. In dit hoofdstuk komt achtereenvolgens aan de orde: • aanleg van voorzieningen bij bestaande bebouwing en bij nieuwbouw voor: o afvalwater; o hemelwater; o grondwater; • het beheer van de bestaande voorzieningen. In de dagelijkse rioleringszorg is een aantal basisactiviteiten te onderkennen: o onderzoek; o beoordelen; o opstellen van maatregelen; o uitvoeren van maatregelen. Het is de opgave voor de komende planperiode om de gestelde doelen te kunnen halen. Bedragen die worden genoemd zijn op prijspeil 2008 en exclusief BTW. De investeringen zijn inclusief percentages voor winst, risico, honorarium, voorbereiding en toezicht. 5.2
Aanleg van voorzieningen
5.2.1 Aanleg bij bestaande bebouwing Zoals in hoofdstuk 4 is aangegeven zijn alle woningen binnen de bebouwde kom aangesloten op de riolering. Buiten de bebouwde kom zijn de percelen waar afvalwater vrijkomt aangesloten op (druk)riolering. Dit met uitzondering van 30 percelen waar ontheffing voor is verleend door de provincie Zuid-Holland. De eigenaren van betreffende percelen zijn zelf verantwoordelijk voor de inzameling en transport of behandeling van het afvalwater. Het aansluitpercentage van woningen op (druk)riolering is nagenoeg 100%. 5.2.2 Aanleg bij nieuwbouw In de komende planperiode (2009-2014) zijn diverse nieuwbouwprojecten gepland in de gemeente Leidschendam-Voorburg. In de periode 2009-2011 is een uitbreiding van het woningareaal met circa 1.800 woningen voorzien. De woningen worden aangesloten op de gemeentelijke riolering. In geval van inbreiding wordt het perceel aangesloten op het bestaande (veelal gemengde) stelsel. De kosten voor het aansluiten van nieuwe percelen binnen en buiten de bebouwde kom worden betaald door de aanvrager. In geval van (kleinschalige) nieuwbouw, bij bestemmingsplan wijziging, dienen de woningen verplicht op de riolering aangesloten te worden. Daarbij wordt uitgegaan van een gescheiden stelsel waarbij voor regenwater de trits vasthouden-bergen-afvoeren leidend is. Dit betekent dat bij het ontwerp en de aanleg rekening worden gehouden met een duurzame oplossing voor de afvoer van het hemelwater (e.e.a. conform functionele eis 3a & 3b). De aanleg van riolering bij nieuwbouwlocaties wordt in principe bekostigd uit de grondex-
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 33 van 51
De opgave
ploitatie. Deze kosten worden in het GRP buiten beschouwing gelaten. Beheer van deze voorzieningen wordt wel meegenomen. In nieuwbouwlocaties wordt riolering ontworpen en toegepast volgens de richtlijnen van de gemeente en het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van Rijnland. Het uitgangspunt is dat bij nieuwbouw een verbeterd gescheiden stelsel wordt aangelegd. Bij inbreidingen worden de woningen veelal aangesloten op de bestaande vrijvervalriolering. 5.3
Beheer van bestaande voorzieningen
5.3.1
Stedelijk afvalwater
5.3.1.1
Onderzoek
Inventarisatie Gegevens zijn voor het rioleringsbeheer van groot belang, evenals de directe toegankelijkheid ervan. Om op adequate wijze de aan de riolering te verrichten maatregelen qua aard en omvang te kunnen bepalen, is een overzicht nodig van de in beheer zijnde voorzieningen. Dit overzicht is grotendeels in digitale rioleringsbestanden (dg DIALOG) aanwezig. De reguliere terugkerende werkzaamheden hierbij zijn: • Periodiek bijwerken van de revisiegegevens (vervangingen van de riolering). • Toevoegen van nieuw aangelegde riolering (nieuwbouw). • Invoeren van inspectie- en reinigingsgegevens in het beheersysteem. • Bijhouden van meldingen en storingen. Het uitvoeren van deze werkzaamheden gebeurt in principe in eigen beheer. Daarnaast is in de begroting een bedrag van € 10.000,-- opgenomen voor het uitbesteden van deze werkzaamheden. Afhankelijk van de beschikbare personele capaciteit zal eventueel uitbesteding plaatsvinden. In 2009 is er eenmalig € 25.000,-- opgenomen voor de inventarisatie van de aanwezige drukriolering en het opnemen hiervan in het rioleringsbeheersysteem. Per 2009 kan gesteld worden dat het rioleringsbeheerbestand actueel is. Inspectie vrijvervalriolering Om de kwaliteit van de vrijvervalriolering in beeld te brengen worden rioolinspecties uitgevoerd. Tijdens deze rioolinspecties die een globaal (putfoto-inspectie) of gedetailleerd (camera-video inspectie) karakter kunnen hebben, wordt het riool geclassificeerd op de toestandsaspecten zoals vastgesteld in de NEN-EN-13508-2 (sinds begin 2004). De basisstrategie is dat alle rioolstelsels eens in de 10 jaar geïnspecteerd worden door middel van camera-video inspectie. De inspectiestrategie komt voor de komende planperiode neer op: • Alle nieuwe aangelegde riolering wordt geïnspecteerd (opleveringsinspecties). Vervolgens worden de riolen geïnspecteerd bij een levensduur van 30 jaar, 45, 60, 70, 80 etc. jaar. • Indien een riool bij de classificatie een waarschuwingsmaatstaf krijgt wordt dit riool meer in de gaten gehouden en vindt er een inspectie plaats om de vijf jaar. Voorafgaand aan de inspectie moet het riool gereinigd worden. De kosten voor het reinigen en inspecteren van riolering zijn opgenomen in de rioleringsbegroting en bedraagt jaarlijks circa € 83.000,--, binnen de komende planperiode zal dit bedrag verhoogd worden tot € 100.000,--. Het bedrag voor inspecteren en reinigen zal toenemen met de groei van de te beheren lengte riolering. Na het inspecteren van de riolering zullen de inspectieresultaten beoordeeld moeten worden om de juiste maatregel te kunnen bepalen. Het beoordelen van de inspectieresultaten wordt uitbesteed. In de begroting is een bedrag opgenomen van € 15.000,-- voor het uitbesteden van deze werkzaamheden.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 34 van 51
De opgave
Berekeningen Het hydraulisch en milieutechnisch functioneren van de vrijvervalriolering zal periodiek (1 x per 10 jaar) moeten worden gecontroleerd, onder andere naar aanleiding van wijzigingen in bebouwing, optredende problemen (wateroverlast) of wijziging in regelgeving. De huidige herberekening van de riolering in Voorburg dateert uit 2003 in het kader van de watersysteemberekening. Van De riolering in Leidschendam en Stompwijk is toen geen hydraulische berekening gemaakt. In 2007 is een watersysteem berekening van Leidschendam en Stompwijk uitgevoerd. In 2013 zal er een hydraulisch herberekeningen (basisrioleringsplan) van de riolering in LeidschendamVoorburg worden uitgevoerd. Hierbij zal tevens gekeken worden naar de invloed van klimaatverandering (steeds heviger regenbuien) en de afnemende maatschappelijke tolerantie voor wateroverlast. De kosten hiervoor bedragen € 50.000,--. Voor het uitvoeren van kleinere deelstudies, bijvoorbeeld naar aanleiding van klachten of vragen, actualisaties, et cetera is op jaarbasis een bedrag van € 35.000,-- opgenomen. Meten en registratieprogramma overstorten en gemalen Door het monitoren van 24 stuks overstorten (debiet en duur van de overstort) wil de gemeente meer zicht krijgen op het functioneren van het stelsel en van de doelmatigheid van de reeds gerealiseerde cq nog te realiseren bergbezinkvoorzieningen. (spoor 1 en 2 CIW). Het ligt in de bedoeling om de monitoring (onderhoud, uitlezing en analyse) volledig uit te besteden aan een extern bedrijf, bij voorkeur samen met omliggende gemeenten en het Hoogheemraadschap. Voor het monitoren van de riooloverstorten is een jaarlijks bedrag opgenomen van € 20.000,--. Actualisatie GRP In 2014 zal dit GRP geactualiseerd moeten worden. Hiervoor is een bedrag opgenomen van € 30.000,--. Het GRP zal vervolgens om de vijf jaar geactualiseerd worden. Benchmark rioleringszorg In 2010 zal de gemeente Leidschendam-Voorburg meedoen met de nationale benchmark onderzoek naar de rioleringszorg. Benchmarking is een vakterm voor prestatievergelijking tussen organisaties bijvoorbeeld gemeentes. Een veelgebruikte definitie is: "het systematisch onderzoeken van de eigen prestaties en achterliggende processen en werkmethoden en het vergelijken daarvan met die van een substantiële groep andere organisaties, waardoor een organisatie zich kan verbeteren op specifieke onderdelen. De kosten voor het meedoen aan deze benchmark bedragen circa € 10.000,--. Handhaving verordening en vergunningen Het verlenen en handhaven van vergunningen op basis van de Wet Milieubeheer en de Wet bodembescherming wordt in de gemeente Leidschendam-Voorburg uitgevoerd door de afdeling Handhaving. Vergunningverlening voor directe lozingen op oppervlaktewateren en de handhaving hiervan behoort tot het takenpakket van het Hoogheemraadschap. Door de invoering van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) komen lozingen van bedrijven op de riolering (zogenaamde indirecte lozingen) onder het gezag van de gemeente te vallen. De gemeente gaat dan ook deze indirecte lozingen onder haar hoede nemen. Samenwerking met het Hoogheemraadschap ligt hier voor de hand omdat het Hoogheemraadschap tot de invoering van de Wabo bevoegd gezag was. Samenvatting onderzoeksinspanningen planperiode In tabel G is de opgave voor het uitvoeren van onderzoek voor de komende planperiode weergegeven met daarbij een schatting van de bijbehorende kosten (incl. toeslagen). Met de resultaten van het onderzoek zal in 2014 het GRP worden bijgesteld.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 35 van 51
De opgave
tabel G Jaarlijks 2009 Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks 2014 2013 Jaarlijks 2010
Samenvatting onderzoeksinspanningen planperiode (EURO) Onderzoeksactiviteit 2009 2010 2011 Gedetailleerde inspectie vrijverval stelsel 100.000 100.000 100.000 inclusief reiniging Inventarisatie drukriolering 25.000 Beoordelen inspectieresultaten 15.000 15.000 15.000 Bestandsbeheer 10.000 10.000 10.000 Ad-hoc berekeningen / deelstudies 35.000 35.000 35.000 Actualisatie GRP (om de vijf jaar) Herberekening Leidschendam-Voorburg Meten en registratie overstorten en 20.000 20.000 20.000 Gemalen Onderzoek benchmark 10.000 Totaal 205.000 190.000 180.000
2012 100.000
2013 100.000
2014 100.000
15.000 10.000 35.000
15.000 10.000 35.000
15.000 10.000 35.000 30.000
20.000
50.000 20.000
20.000
180.000
230.000
210.000
Resultaat van de strategie: er ontstaat structureel een goed inzicht in de toestand en het functioneren van de riolen (voorwaarden voor effectief beheer); ongeoorloofd gebruik van de riolering kan worden beperkt. 5.3.1.2 Maatregelen Onder maatregelen wordt verstaan: onderhoud, reparatie, renovatie, vervanging en verbetering. Het treffen van maatregelen is erop gericht het goed functioneren van de rioleringsvoorzieningen te waarborgen of te verbeteren en bestaande constructies in goede staat te houden. Een samenvatting van de (beheer)maatregelen in de planperiode met de (jaarlijkse) kosten is gegeven in tabel H. De objecten voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater bestaan uit riolen, gemalen en persleidingen en drukriolering. Onderhoud rioleringsobjecten Bijbehorend doel: Inzameling en transport van het stedelijk afvalwater, inzameling en verwerking van hemelwater, doelen 1, 2, 3, en 4. Vrijverval riolering De reinigingsfrequentie van dwa en gemengde riolen is eenmaal in de 7 jaar. De kosten voor het schoonmaken van riolen zijn weergegeven in tabel 8.3, bijlage 1. Straat- en trottoirkolken Het reinigen van de kolken is belangrijk om plasvorming op straat bij regenval te voorkomen en is een preventieve maatregel ter voorkoming van verontreiniging van het oppervlaktewater. De kolken worden eenmaal per jaar gereinigd. Het reinigen van de kolken wordt uitbesteed. De jaarlijkse kosten zijn opgenomen in de begroting. Het vrijkomende kolkenslib wordt door het bedrijf volgens de regels afgevoerd. Gemalen en drukriolering Het schoonmaken van de rioolgemalen en drukrioleringsunits wordt uitbesteed en wordt volgens een door de gemaalbeheerder opgesteld schema onder toezicht uitgevoerd. De rioolgemalen en de drukrioleringsunits worden 7 x per jaar door derden gecontroleerd en onderhouden. De jaarlijkse kosten zijn opgenomen in de begroting, zie tabel 8.3, bijlage 1. Persleidingen De meeste persleidingen zijn minder dan 10 jaar oud; bij een leeftijd van 30 jaar zullend deze geïnspecteerd worden. Van een oude persleiding (Strabolaan) zijn geen inspectiegegevens voorhanden; deze zal in deze GRP-periode geïnspecteerd worden.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 36 van 51
De opgave
Vervanging, renovatie en reparatie van drukriolering Bijbehorende doelen: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater, doelen 1 en 2. Voor vervanging van de drukriolering is uitgegaan van standaard afschrijvingstermijnen, gebaseerd op ervaringscijfers van de gemeente en landelijke trends. Zo functioneren de mechanische en elektrische componenten van een pompunit gemiddeld 15 jaar en de bouwkundige delen circa 45 jaar. Op basis van de standaardlevensduur voor het mechanisch en elektrische componenten komen er in de planperiode circa 66 pompunits in aanmerking om vervangen te worden, zie tabel 2.1 in bijlage 1. De totale kosten hiervoor bedragen circa € 396.000,--. Vervanging, renovatie en reparatie van gemalen Bijbehorende doelen: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater, doelen 1 en 2. Voor vervanging van de rioolgemalen is net als bij de drukriolering uitgegaan van standaard afschrijvingstermijnen, gebaseerd op ervaringscijfers van de gemeente en landelijke trends. Ook voor gemalen geldt dat de mechanische en elektrische componenten van een rioolgemaal gemiddeld 15 jaar meegaan en de bouwkundige delen circa 45 jaar. In 2009 zal het bouwkundig en het electromechanisch deel van het rioolgemaal Park Leeuwenbergh worden vervangen. Hiervoor is een bedrag opgenomen van € 129.000,-- opgenomen. In 2009 zal ook het bouwkundig deel van het hoofdrioolgemaal Van Ruysdaellaan worden vervangen. Hiervoor is een bedrag opgenomen van € 500.000,-- opgenomen. Vervanging, renovatie en reparatie van persleidingen Bijbehorende doelen: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater, doelen 1 en 2. Voor vervanging van de persleidingen is uitgegaan van standaard afschrijvingstermijnen van 45 jaar. In 2009 zal de persleiding behorende bij het gemaal Einddorpstraat vervangen worden. Het gaat hierbij om een persleiding met een diameter van Ø 400mm en een lengte van circa 700 m. De totale vervangingskosten bedragen circa € 170.000,--. Ook zal de persleiding behorende bij het gemaal Park Leeuwenbergh worden vervangen, de vervangingskosten hiervoor bedragen circa € 17.000,--, zie ook tabel 2.2 in bijlage 1. Vervanging en reparatie van riolen (gemengd + dwa) Bijbehorende doelen: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater en inzameling en verwerking van hemelwater (doelen 1, 2, 3 en 4). Om de stabiliteit en waterdichtheid te waarborgen, is het nodig de riolering op tijd te repareren, te renoveren of te vervangen. Op basis van de rioleringsgegevens uit het rioleringsbeheersysteem van de gemeente is een vervangingsplanning op hoofdlijnen opgezet. Riolen krijgen een restlevensduur die is gebaseerd op inspectie of daarvan is afgeleid. Indien geen inspectiegegevens beschikbaar zijn wordt uitgegaan van de volgend standaardlevensduren: • Beton en gres: 60 jaar • PVC en overige kunststoffen: 45 jaar Voor de bepaling van de aanpak op hoofdlijnen (strategische planning) is dit een goede en bruikbare systematiek. In figuur M is de strategische vervangings-reparatie planning van de gemengde riolering voor de komende planperiode en voor de lange termijn weergegeven. In de planperiode is jaarlijks circa € 3 miljoen beschikbaar voor het vervangen en repareren van vrijvervalriolering. De kosten (boven de jaarlijks beschikbare € 3 miljoen) voor het vervangen van riolen die op basis van standaard levensduur vervangen zouden moeten worden in de planperiode zijn doorgeschoven tot na de planperiode. Deze riolen moeten eerst geïnspecteerd worden. De grote vervangingspiek, op basis van standaard levensduur, zal na 2015 optreden.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 37 van 51
De opgave
39.000
Vervanging op bas is van ins pectiegegevens
36.000
Investering (x 1000 euro )
33.000
Reparatie op bas is van ins pectiegegevens
30.000
Onbepaald (Riool is niet geins pecteerd of aanpas s ings m ethode is nog niet bepaald)
27.000 24.000 21.000 18.000 15.000 12.000 9.000 6.000 3.000 2009-2014
figuur M
2015-2020
2021-2030
2031-2040
2041-2050
2051-2060
2061-2068
Strategische vervangings-reparatieplanning (gemengde riolering)
In figuur N is de strategie voor de dwa-riolering weergegeven.
6.000 Reparatie op bas is van ins pectiegegevens
5.500 Investering (x 1000 euro )
5.000 4.500
Onbepaald (Riool is niet geins pecteerd of aanpas s ings m ethode is nog niet bepaald)
4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2009-2014
figuur N
2015-2020
2021-2030
2031-2040
2041-2050
2051-2060
2061-2068
Strategische vervangings-reparatieplanning (dwa riolering)
De levensduur van de vrijvervalriolen kan sterk uiteenlopen. Het tijdstip waarop de vrijvervalriolen moeten worden gerenoveerd of vervangen wordt niet alleen door de technische levensduur bepaald. Vervanging van andere infrastructuur (wegen, leidingen) of verbeteringsmaatregelen kunnen soms aanleiding zijn het riool voortijdig te vervangen. Bij het maken van planningen wordt daar rekening mee gehouden. In de berekening van de vervangingskosten voor de vrijvervalriolering is rekening gehouden met de kosten voor het opbreken en aanbrengen van de wegverharding ter plaatse van de sleuf, met verkeersmaatregelen, met kosten voor het toegankelijk houden van de bebouwing en met kosten voor kolk- en huisaansluitleidingen (tot de erfgrens). Kosten voor de totale wegreconstructie zijn niet meegenomen.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 38 van 51
De opgave
Samenvatting beheermaatregelen planperiode In tabel H is de strategie voor het uitvoeren van maatregelen met betrekking tot het stedelijk afvalwater voor de komende planperiode weergegeven met daarbij een schatting van de bijbehorende kosten (incl. toeslagen). tabel H Samenvatting beheermaatregelen planperiode (gemengd+DWA) Maatregel 2009 2010 2011 2012 2013 Onderhoud vrijvervalriolering In expl. In expl. In expl. In expl. In expl. Inspectie en onderhoud rioolIn expl. In expl. In expl. In expl. In expl. gemalen en drukriolering Vervanging m/e deel gemalen Vervanging bk deel gemalen 600.000 Vervanging deel drukriolering 42.000 360.000 18.000 Vervangen/repareren van 2.627.000 2.627.000 2.627.000 2.627.000 2.627.000 vrijvervalriolering Vervangen persleiding 187.000
2014 In expl. In expl. -
2.627.000
Resultaat van de strategie: • de stabiliteit en de waterdichtheid van de riolen kunnen worden gewaarborgd waardoor hieraan gerelateerde overlast voor burgers wordt voorkomen (1c,4a, 5b); • verontreiniging van bodem vanuit de riolering wordt tegengegaan (1e); • de afvoercapaciteit blijft op peil (2c, 4a).
figuur O
Vervanging van gemengde riolering
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 39 van 51
De opgave
5.3.2 Hemelwater De objecten voor de inzameling en verwerking van hemelwater bestaan uit riolen, gemalen en persleidingen en bergbezinkvoorzieningen. De vrijvervalriolen lozen het hemelwater direct op oppervlaktewater of maken onderdeel uit van een verbeterd gescheiden rioolstelsel. 5.3.2.1 Onderzoek Er wordt in de komende planperiode geen onderzoek uitgevoerd naar het hemelwater stelsel. 5.3.2.2
Maatregelen
Onderhoud rioleringsobjecten Bijbehorend doel: Inzameling en verwerking van hemelwater, doelen 3 en 4. Vrijverval riolering (rwa) De rwa riolen in de gemeente Leidschendam-Voorburg worden niet structureel gereinigd. Straat- en trottoirkolken De kolken worden eenmaal per jaar gereinigd. Het reinigen van de kolken wordt uitbesteed. Zuiverende voorzieningen zoals lamellenfilters In deze GRP-periode wordt onderzoek gedaan naar de noodzaak van reiniging en een bijbehorende effectieve methode. Vervolgens wordt conform de conclusies van dit onderzoek gehandeld. Bergings- en infiltratievoorzieningen Voor de bergings- en infiltratievoorziening is geen onderhoud gepland. Bergbezinkvoorzieningen De bergbezinkvoorzieningen worden door Wijkbeheer 1 x maand gecontroleerd en onderhouden. De kosten hiervoor zijn opgenomen in de begroting. Vervanging van hemelwater-riolen Bijbehorende doelen: inzameling en verwerking van hemelwater (doelen 3 en 4). In figuur P is de strategische vervangings-reparatie planning van de hemelwater riolering voor de komende planperiode en voor de lange termijn weergegeven. De grote vervangingspiek, op basis van standaard levensduur, zal na 2015 optreden.
10.000 9.000
Investering (x 1000 euro )
8.000
Vervanging op bas is van ins pectiegegevens Reparatie op bas is van ins pectiegegevens
7.000 6.000
Onbepaald (Riool is niet geins pecteerd of aanpas s ings m ethode is nog niet bepaald)
5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 2009-2014
figuur P
2015-2020
2021-2030
2031-2040
2041-2050
2051-2060
2061-2068
Strategische vervangings-reparatieplanning (hemelwater)
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 40 van 51
De opgave
Afkoppelen van afvoerend verhard oppervlak Bijbehorende doelen: inzameling en verwerking van hemelwater (doelen 3 en 4). De gemeente beschikt over een afkoppelkansenkaart. Op deze kaart is aangegeven welke oppervlakken (straten en daken) in aanmerking komen om afgekoppeld te worden. Bij het vervangen van de vrijvervalriolering in een straat wordt met behulp van afkoppelkansenkaart bepaald of het mogelijk is om verhard oppervlak af te koppelen. Bij de afgekoppelde oppervlakken stroomt het hemelwater rechtstreeks af naar het oppervlaktewater en wordt niet naar de RWZI getransporteerd. Bij nieuwbouwlocaties wordt het dakoppervlak rechtstreeks aangesloten op de sloot. De wegen worden ook afgekoppeld, hierbij wordt er een zuiverende voorziening toegepast. De kosten voor het afkoppelen van verhard oppervlak zijn opgenomen in de vervangingskosten van de vrijvervalriolering. Bij het afkoppelen van afvoerend verhard oppervlak mogen er geen uitlogende materialen toegepast worden, de gemeentelijke bouwverordening moet hierop aangepast worden. Milieumaatregelen Bijbehorende doelen: inzameling en verwerking van hemelwater (doelen 3 en 4). In de wijziging van de Wvo-vergunning van Hoogheemraadschap van Rijnland (dd. 16 april 2008) is een aantal maatregelen opgenomen die uitgevoerd moeten worden. Het gaat hierbij om maatregelen in het kader van de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor. Alle maatregelen worden in 2009 uitgevoerd zoals is opgenomen in de Wvo-vergunning. De maatregelen zijn opgenomen in tabel I. De totale investering bedraagt circa € 1 miljoen. tabel I Jaar van Uitvoering 2009 2009 2009
2009 2009 2009 2009
Maatregelen basisinspanning en waterkwaliteitsspoor Maatregel
Kosten euro
Basisinspanning Aanleg bergbezinkbassin (inhoud = 150 m3) De Horre (Oude Bleyk) Vergroten van afvoerleiding achter overstorten 2951, 2965, 2985. 600m diameter 1000mm Sluiten van overstorten 212c1 en 274c1 en vervangen overstort nabij put 222 (Duivenvoorde) Afkoppelen verhard oppervlak Prinsenhof en Damcentrum (gerealiseerd) Waterkwaliteitsspoor Verhogen van drempel in duikerverbinding Leidsenhage Afsluiten overstort 1118 en verplaatsen naar sloot naast Gravin Marialaan Aanleggen nieuwe inlaat Starrevaart/De Star Verplaatsen bestaande overstort 3919 tot benedenstrooms hwa-uitlaat Totaal
250.000 750.000 9.000
2.000 7.500 20.000 10.000 1.048.500
Samenvatting beheermaatregelen planperiode In tabel J is de strategie voor het uitvoeren van maatregelen met betrekking tot het hemelwater voor de komende planperiode weergegeven met daarbij een schatting van de bijbehorende kosten (incl. toeslagen). tabel J Samenvatting beheermaatregelen planperiode (hemelwater) Maatregel 2009 2010 2011 2012 Onderhoud vrijvervalriolering In expl. In expl. In expl. In expl. Reinigen straat en trottoir kolken In expl. In expl. In expl. In expl. Afkoppelen verhard oppervlak In combinatie met riool vervanging Milieumaatregelen 1.048.500
2013 In expl. In expl.
2014 In expl. In expl.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 41 van 51
De opgave
5.3.3 Grondwater Doel: Zorgen (voor zover mogelijk) dat het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert (doel 5). 5.3.3.1 Grondwatermonitoring Met behulp van 65 peilbuizen monitort de gemeente de grondwaterstanden. Aangezien de bodemverschillen binnen de bebouwde kom zeer groot zijn (bv wegcunet vs plantsoen) zijn deze grondwaterpeilen voornamelijk indicatief. Op basis van het eerste meetjaar (2007-2008) wordt op plaatsen met wateroverlast voorgesteld het meetnet uit te breiden. Een eerste analyse geeft aan dat er enkele locaties met een verhoogde grondwaterstand tussen de 0,50- en 0,75- MV zijn en 3 met een hoge grondwaterstand (GHG van hoger dan 0,50MV). In de looptijd van dit GRP zijn maatregelen begroot om de gevolgen van een hoog grondwaterpeil (en water op het maaiveld) in de openbare ruimte te verminderen. Het ligt in de bedoeling om de monitoring (onderhoud, uitlezing en analyse) volledig uit te besteden aan een extern bedrijf, bij voorkeur samen met omliggende gemeenten en het Hoogheemraadschap. Voor het uitbesteden van de grondwatermonitoring is een jaarlijks bedrag opgenomen van € 20.000,--, zie ook tabel 5.6 in bijlage 1. Daarnaast is voor de invulling van het gemeentelijke (grond)water loket ook een jaarlijks bedrag opgenomen van € 10.000,--. 5.3.3.2 Maatregelen Om de bekende knelpunten in gedeelten van de Wijk Essesteyn met betrekking tot het grondwater op te kunnen lossen word in 2008 een proef uitgevoerd. Indien deze proef succesvol is zullen ook in de overige probleemgebieden maatregelen worden uitgevoerd. Hiervoor is een bedrag gereserveerd van totaal € 350.000,--. zie tabel 6.1 in bijlage 1. Vanaf 2030 worden in deze buurten structurele maatregelen uitgevoerd in de vorm van het ombouwen van het gemengde stelsel naar een gescheiden stelsel, waar noodzakelijk inclusief cunetdrainage. Samenvatting beheermaatregelen planperiode In tabel K is de strategie voor het uitvoeren van maatregelen met betrekking tot het grondwater voor de komende planperiode weergegeven met daarbij een schatting van de bijbehorende kosten (incl. toeslagen). tabel K Jaarlijks Jaarlijks 2010 2011
Samenvatting beheermaatregelen planperiode (grondwater) Maatregel/onderzoek 2009 2010 2011 2012 Grondwatermonitoring 20.000 20.000 20.000 20.000 (Grond)waterloket functie 10.000 10.000 10.000 10.000 Maatregelen Wijk Essesteyn 250.000 Maatregelen Wijk Essesteyn 100.000 Totaal 30.000 280.000 130.000 30.000
2013 20.000 10.000
2014 20.000 10.000
30.000
30.000
5.4 Samenwerking en afstemming Hoogheemraadschappen en provincie In de komende planperiode zal samenwerking en afstemming tussen de hoogheemraadschappen en provincie een prominentere rol gaan krijgen. Niet allen zal er gewerkt worden aan een afvalwaterakkoord, maar ook op gebied van grondwatermonitoring en grondwaterloket zal er samenwerking worden opgestart. Daarnaast zal er 2 maal per jaar een afstemmingsoverleg gehouden worden waarbinnen op managementniveau diverse lopende zaken besproken zullen worden. In het afvalwaterakkoord zullen afspraken worden vastgelegd over het complete traject van de waterketen van schoon leiding- en hemelwater, transport van afvalwater, reiniging (indien nodig) en lozing op oppervlaktewater. Gemeente en hoogheemraadschappen zijn immers gezamenlijk verantwoordelijk voor dit gehele traject en beiden berekenen ze alle te maken kosten door aan de burger. Verbeterde samenwerking kan hierdoor ook tot verminderde afwenteling en
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 42 van 51
De opgave
mogelijk zelfs lastenverlichting voor de burger leiden. Niet alleen het wegvallen van de Wvo vergunning zal in het afvalwaterakkoord een plaats krijgen, ook hoe om te gaan met het activiteitenbesluit. Tevens zal gekeken worden naar de uitgangspunten van de nieuwe watersysteemberekening (klimaatverandering), de optimalisatiestudie afvalwatersysteem (OAS), de groei van het aantal woningen en dus het aantal vervuilingseenheden en veranderende nationale wetgeving. 5.5 Voorlichting en communicatie Voor een goed beheer van de riolering is de medewerking van burgers en bedrijven een voorwaarde. Bij het gebruik van een goed functionerend riool staan de meeste mensen echter niet dagelijks stil. Met goede communicatie weten (de meeste) burgers en bedrijven waarvoor de riolering wel en niet bedoeld is. Communicatie hierover wordt opgezet volgens de leidraad riolering, module A4000; Communicatie met bewoners. Een ander proces waarbij communicatie een belangrijke rol speelt is communicatie bij werkzaamheden. Bij renovatie en aanleg van nieuwe riolering krijgen omwonenden, winkels en bedrijven te maken met overlast. Goede communicatie kan er toe bijdragen dat betrokkenen deze overlast accepteren. Accepteren betekent in dit verband het aanvaarden van nadelen, omdat men beseft dat hetgeen gebeurt nodig is. Acceptatie is van belang voor het verminderen van klachten. Dat voorkomt druk op de organisatie (klagende mensen kosten veel tijd en energie). Daarnaast zal dergelijke communicatie de relatie tussen de gemeente en betrokkenen versterken. Dat is zeker van belang als de nieuwe riolering gevolgen heeft voor het gewenste gebruik van de riolering. Kortom: goede communicatie met omwonenden over de werkzaamheden vergt weliswaar een investering, maar levert op de korte en lange termijn ook wat op. Een vuistregel bij communicatie is dat 1/3 van de tijd gaat zitten in het opstellen van een gericht communicatieplan, 1/3 van de tijd in produceren van materialen, teksten, brieven etc en 1/3 in de uitvoering en evaluatie. Communicatie hierover wordt opgezet volgens de leidraad riolering, module A4000; Communicatie met bewoners.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 43 van 51
6
Organisatie en financiën
6.1 Personele middelen In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden om de doelen van de rioleringszorg te kunnen halen. Uitgangspunt daarbij is de module “Personele aspecten van de rioleringszorg (D2000)” van de Leidraad Riolering. Een goede basis om te komen tot een beeld van de rioleringstaken, waaraan in de nabije toekomst invulling moet worden gegeven, is dit GRP met planperiode 2009 t/m 2014. Aan de hand van een vijftal deeltaken is de benodigde formatie globaal bepaald. Uitgangspunt daarbij is de in de module “Personele aspecten van de rioleringszorg” beschreven voorbeeldgemeente met meer dan 50.000 inwoners. De vijf deeltaken zijn: 1. Planvorming 1.1. Opstellen verbreed GRP 1.2. Afstemmen met andere plannen 1.3. Opstellen jaarprogramma’s 2. Onderzoek 2.1. Inventarisatie 2.2. Inspectie/controle 2.3. Meten 2.4. Berekenen 3. Onderhoud 3.1. Riolen/kolken/bergbezinkvoorzieningen 3.2. Gemalen/mechanische riolering 3.3. Infiltratievoorzieningen/lokale zuiveringen 3.4. Grondwatervoorzieningen 4. Maatregelen 4.1. Aanleg van riolering 4.2. Reparatie van riolering 4.3. Renovatie/vervanging 4.4. Verbetering 5. Facilitair Onder facilitair worden de werkzaamheden verstaan die te maken hebben met het actueel houden van bestanden en tekeningen. Met het aantal productieve uren per jaar wordt bedoeld het aantal effectieve uren. Dit zijn de netto besteedbare uren dus exclusief ziekte, studie, verlof en andere indirecte activiteiten. 6.1.1 Huidige situatie In tabel L is een overzicht gegeven van de uren die op de begroting 2008 voor de rioleringszorg zijn opgenomen. Bij de berekening van het aantal uren is uitgegaan van een uurtarief van € 78,-- voor de afdeling Realisatie&Beheer en een uurtarief van € 51,-- voor de afdeling Wijkbeheer. Voor de invulling van de rioleringszorg zijn in 2008 circa 10,9 fte begroot.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 44 van 51
Organisatie en financiën
tabel L
Uren rioleringszorg uit begroting 2008 Leidschendam-Voorburg begroting uren fte Productgroep 4620334 Realisatie & Beheer € 153.691 1.970 Inspectie planmatig onderhoud riolering 1,5 4620334 Realisatie & Beheer € 352.313 4.517 Uitvoeren planmatig onderhoud riolering 3,3 4620333 Wijkbeheer € 287.510 5.620 Planmatig onderhoud riolering 4,2 4620333 Wijkbeheer € 22.765 445 Rioolgemalen 0,3 4620333 Wijkbeheer € 39.392 770 Kleine rioolgemalen 0,6 4620333 Wijkbeheer € 31.718 620 Persgemaaltjes drukriolering 0,5 4620333 Wijkbeheer € 2.967 58 Onderhoud gebouwen riolering 0,0 4620334 Realisatie & Beheer € 8.398 108 Onderhoud gebouwen riolering 0,1 4620333 Wijkbeheer € 4.604 90 Onderhoud bergbezinkbassins 0,1 DVB € 37.269 500 0,4 € 940.628 14.698 10,9
6.1.2 Benodigde personeelsinzet Leidschendam-Voorburg De situatie in de gemeente Leidschendam-Voorburg wijkt op een aantal punten af van de voorbeeldgemeente; een lokale toespitsing is daarmee nodig. De kengetallen van de voorbeeldgemeente zijn gebruikt om tot een eerste, indicatieve, bepaling van de benodigde personele capaciteit te komen, zie tabel M. tabel M
Benodigde personeelsinzet Leidschendam-Voorburg
Tijdsbesteding deeltaken Leidschendam-Voorburg GRP 2009 t/m 2014 ca. 73.000 inwoners
Leidraad Riolering, module D2000 100% eigen beheer
Planvorming gemeentelijk rioleringsplan (gemiddeld) afstemming en overleg met Hoogheemraadschappen jaarprogramma's Onderzoek inventarisatie inspectie/controle meten berekenen grondwater onderzoek Facilitair verwerken revisiegegevens vergunningen en voorlichting klachtenanalyse en verwerking Onderhoud onderhoud totaal - onderhoud gemalen - onderhoud drukriolering - onderhoud vrijverval
dagen 85 100 175 dagen 30 350 50 40 40 dagen 40 35 75 dagen 1.500
Totaal "dagelijkse" rioleringszorg
2.520
Maatregelen (taken V&T) reparatie, renovatie en vervanging 1) grondwater 1) milieumaatregelen 1) aanleg bij bestaande bebouwing 1) aanleg bij nieuwbouw 1) subtotaal maatregelen (V&T)
dagen 652 16 30 pm 697
DVB heffing+kwijtschelding
dagen 63
Totale rioleringszorg
3.280
fte 0,5 0,6 1,0 fte 0,2 2,1 0,3 0,2 0,2 fte 0,2 0,2 0,4 fte 8,9
Situatie Leidschendam-Voorburg
% uitbst 80% 0% nvt % uitbst 50% 50% 50% 90% 20% % uitbst 90% 0% 0% % uitbst 60%
dagen 17 100 nvt dagen 15 175 25 4 32 dagen 4 35 75 dagen 600
fte 0,1 0,6 nvt fte 0,1 1,0 0,1 0,2 fte 0,2 0,4 fte 3,6
1.082
6,3
fte % uitbst 3,9 0% 0,1 0% 0,2 0% 100% pm 0% 4,2
dagen 652 16 30 pm 697
fte 3,9 0,1 0,2 pm 4,2
fte % uitbst 0,4 0%
dagen 63
fte 0,4
1.842
10,9
14,9
19,4
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 45 van 51
Organisatie en financiën
Voor de invulling van de rioleringszorg in Leidschendam-Voorburg is op basis van kentallen uit de Leidraad Riolering circa 19,4 fte nodig. Met het uitbestedingsbeleid in de gemeente is er voor de invulling van de rioleringszorg circa 10,9 fte nodig. Conclusie: De beschikbare personele capaciteit is voldoende om, met gebruikmaking van uitbesteding, de rioleringstaken uit te kunnen voeren. 6.2
Financiële middelen
6.2.1 Algemeen Op korte termijn (de planperiode 2009 t/m 2014) enerzijds en op de lange termijn (beschouwde periode van 60 jaar) anderzijds worden activiteiten uitgevoerd in het kader van aanleg en beheer van riolering. Deze activiteiten worden volgens de beschreven strategie uitgevoerd om de gestelde doelen te kunnen halen. In deze paragraaf worden de benodigde financiële middelen samengevat en wordt aangegeven hoe in de dekking van de kosten kan worden voorzien. Alle bedragen zijn op prijspeil 2008 en moeten dan ook voor de toekomst met de optredende inflatie worden geïndexeerd. De uitgaven zijn exclusief BTW. In de rioolrechtberekening is de BTW-component, voor zover het geen investeringen betreft, wel betrokken. 6.2.2 Vervangingswaarde De vervangingskosten van de riolen zijn berekend met behulp van dg DIALOG. Kosten voor eventuele wegreconstructies zijn niet in de berekening betrokken. De vervangingskosten zijn berekend voor de gemengde riolen, dwa-riolen en hwa-riolen afzonderlijk. De vervangingswaarde van de te onderscheiden onderdelen van de riolering is als volgt:
• Vrijvervalriolen, putten, et cetera Bijlage 1: tabel 2.3 Bijlage 1: tabel 2.2 Bijlage 1: tabel 3.3
€ € €
127.641.000 16.091.000 30.650.000
Bijlage 1: tabel 2.1 Bijlage 1: tabel 4.1 Bijlage 1: tabel 3.1
€ € €
2.200.000 895.000 770.000
- gemengd - hemelwaterafvoer
Bijlage 1: tabel 2.2 Bijlage 1: tabel 3.2
€ €
1.223.000 39.000
• Drukriolering
Bijlage 1: tabel 4.1
€
6.661.000
• Bergbezinkvoorzieningen (m/e)
Bijlage 1: tabel 3.1
€ €
128.000 186.298.000
- gemengde riolering - dwa riolering - hwa riolering
• Gemalen - hoofdgemalen - kleine gemalen+tunnelgemaaltjes - watergemalen
• Persleidingen
Totaal
De gemiddelde vervangingswaarde van de vrijvervalriolen (totale lengte circa 265 km) met gemalen en persleidingen, bedraagt per strekkende meter riool circa € 677,--. De gemiddelde vervangingswaarde van de drukriolering inclusief pompunits bedraagt circa € 25.000,-- per pompunit.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 46 van 51
Organisatie en financiën
6.2.3 Totale uitgaven Het totaal van de uitgaven dat met de aanleg (exclusief nieuwbouw) en het beheer van de riolering over de totale levenscyclus van zestig jaar gemoeid is, is samengevat weergegeven in tabel N en in tabel 8.2 in bijlage 1. De periode van zestig jaar is gesteld omdat dan alle te verwachten uitgaven in beeld zijn gebracht. In figuur Q zijn de uitgaven voor de totale beschouwde periode opgenomen. tabel N
Uitgaven planperiode en totale periode, excl. btw (x € 1.000)
Totaaloverzicht uitgaven, exclusief BTW, Totaal
investeringen annuitair afgeschreven TOTAAL excl. BTW Jaarlijkse uitgaven kosten van Kapitaal Investeringen lasten Onderzoek Exploitatie Vervanging / Overige Grondwater investeringen verbetering milieu- maatregelen verleden maatregelen 1.000 EURO
Planperiode
jaar
2009 2010 2011 2012 2013 2014 totaal planperiode Totaal 20092068
1
2
3
4
5
6
7
1+2+6+7
235 220 210 210 260 240
2.475 2.508 2.541 2.541 2.541 2.541
4.008 3.518 3.158 3.176 3.158 3.158
1.049 -
30 280 130 30 30 30
241 441 592 733 870
1.521 1.494 1.440 1.390 1.342 1.294
4.231 4.464 4.633 4.734 4.876 4.946
1.375
15.149
20.176
1.049
530
2.878
8.482
27.884
13.015
152.385
196.142
1.049
2.150
231.852
29.221
426.472
10.000 9.000 8.000 EURO (x 1.000)
7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 2009 2013 2017 2021 2025 2029 2033 2037 2041 2045 2049 2053 2057 2061 2065 jaar
figuur Q
6.3
onderzoek
exploitatie
kap.las t.verl.
vervanging
m ilieum aatregelen
grondwater m aatregelen
Overzicht totale uitgaven over 60 jaar
Kostendekking
6.3.1 Inleiding In deze paragraaf komt de kostendekking op de lange(re) termijn aan de orde. Er wordt uitgegaan van de kosten voor de gehele beschouwde periode 2009-2068, zoals die in § 6.2 is weergegeven. Voor dekking van kosten van aanleg en beheer van riolering en grondwatervoorzieningen komen in het algemeen verschillende bronnen in aanmerking. Aanleg riolering van nieuwe bestemmingsplannen wordt bekostigd uit de exploitatieopzet van die plannen en zijn verdis-
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 47 van 51
Organisatie en financiën
conteerd in de m2-verkoopprijs. De kosten van beheer van riolering worden gedekt uit de rioolheffing. De rioolrechtberekening is uitgevoerd met behulp van de contante-waarde-methode. Deze methode is met name geschikt om de effecten op langere termijn zichtbaar te maken. Het aldus berekende rioolrecht geeft de trend op langere termijn aan. Het nieuwe artikel 228a van de Gemeentewet biedt de mogelijkheid om 1 of 2 heffingen in te stellen, één heffing voor het vuilwaterdeel en één heffing voor het hemelwater- en grondwaterdeel. Dit nieuwe beleid is erop gericht op het nastreven van een financiële ontvlechting van de waterketen en het watersysteem. Om dit te kunnen bereiken moeten alle in dit GRP genoemde kosten worden toebedeeld aan één van deze twee posten. Voor een aantal zaken is dit vanzelfsprekend en voor minder vanzelfsprekende zaken wordt er een verdeelsleutel gebruikt, zie figuur R. Voor de achtergrond van deze verdeelsleutel wordt verwezen naar het rapport “Voorstel toerekeningssystematiek kosten voor vuilwater- en regenwaterafvoer, VROM oktober 2005”.
figuur R
Verdeelsleutel
Sleutel 1a vervangingswaarde op basis van landelijke kentallen Hemelwater Vuilwater lengte in gemeente prijs per m' prijs per m' 167,0 km € 370 € 280 Gemengd Vuilwater 30,0 km € 410 Hemelwater 66,0 km € 550 prijs per perceel drukriolering 266 percelen € 4.900
regenwater €
30.895.000
€
36.300.000
€
67.195.000 65% HWA
vuilwater € €
23.380.000 12.300.000
€ €
1.303.000 36.983.000 35% DWA
De gemeente is vrij om te kiezen of ze 1 of 2 heffingen willen instellen. In dit GRP is uitgegaan van de berekening van 1 rioolheffing. Dit is gedaan omdat het beste aansluit bij de huidige situatie. Op deze manier wordt voorkomen dat de gemeente extra kosten moet maken om de verschillende heffingen te kunnen innen en te controleren. 6.3.2 Heffingseenheden Per 1/1/2009 bedraagt het aantal heffingseenheden 36.652. In de rioolrechtberekeningen is ook rekening gehouden met een stijging van het aantal heffingseenheden als gevolg van woningbouw. Voor een overzicht van de toename van het aantal heffingseenheden wordt verwezen naar tabel 6.6 in bijlage 1. 6.3.3 Heffingsgrondslag In de gemeente Leidschendam-Voorburg wordt rioolrecht geheven volgens de ‘Verordening op de heffing en de invordering van rioolrechten 2008’, die ook als grondslag voor de berekening in dit GRP wordt gehanteerd. Artikel 2 - Belastbaar feit en belastingplicht • Onder de naam “rioolrecht” wordt een recht geheven van de gebruiker van een eigendom van waaruit afvalwater direct of indirect op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 48 van 51
Organisatie en financiën
•
Met betrekking tot het recht als bedoeld in het eerste lid wordt als gebruiker aangemerkt: o degene die naar de omstandigheden beoordeeld het eigendom, als dan niet krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht, gebruikt; o ingeval een gedeelte van een eigendom – niet een gedeelte als bedoeld in artikel 3 – tengebruike is afgestaan: degen die dat gedeelte in gebruik heeft afgestaan.
Artikel 3 - Zelfstandige gedeelten Indien gedeelten van een in artikel 2 bedoeld eigendom blijkens hun indeling bestemd zijn om als afzonderlijk geheel te worden gebruikt, wordt het recht geheven ter zake van elk als zodanig bestemd gedeelte, met dien verstande dat indien twee of meer van die gedeelten tezamen als een geheel worden gebruikt, deze als één eigendom worden aangemerkt. Artikel 4 - Maatstaf van heffing
• Het recht als bedoeld in artikel 2, eerste lid wordt geheven naar het aantal m³ afvalwater dat vanuit het eigendom wordt afgevoerd. • Het aantal m³ afvalwater wordt gesteld op het aantal m³ water dat in het belastingjaar naar het eigendom is toegevoerd of is opgepompt. • In geval gebruik wordt gemaakt van een pompinstallatie moet deze zijn voorzien van een watermeter, waarvan de hoeveelheid opgepompt water kan worden afgelezen. • De op grond van het in het 2e lid berekende hoeveelheid toegevoerd of opgepompt water wordt verminderd met de hoeveelheid water die niet als afvalwater is afgevoerd. Artikel 5 - Belastingtarieven Het recht als bedoeld in artikel 2 bedraagt per eigendom: a. voor de eerste 400 m³ afgevoerd afvalwater of een gedeelte daarvan b. voor de boven de in het eerste lid genoemde hoeveelheid afgevoerd afvalwater per m³
€ 96,72 € 0,23
Op dit moment kan de gemeente de taken met betrekking tot het afvalwater bekostigen door het heffen van een rioolrecht. Dit is een retributie op basis van artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdeel a van de Gemeentewet. Het retributiekarakter van het rioolrecht impliceert dat de dienst die de gemeente levert gekoppeld moet kunnen worden aan het individuele profijt van de burger. Met het verbreden van de gemeentelijke watertaken is het rioolrecht omgezet naar een nieuwe gemeentelijke heffing. Deze gemeentelijke heffing heeft dan het karakter van een bestemmingsheffing waarmee de kosten kunnen worden verhaald om collectieve maatregelen te treffen die de gemeente noodzakelijk acht voor een doelmatige werkende riolering en overige maatregelen ten aanzien hemelwater en grondwater. Deze heffing is gebaseerd op artikel 228a van de Gemeentewet. Uiterlijk per 1 januari 2010 moet de gemeente deze verandering hebben doorgevoerd. 6.3.4 Inkomsten anders dan rioolheffing De riolering heeft naast de rioolrecht inkomsten uit grote lozingen (€ 70.000) en de verfijningsuitkering (€ 160.000), welke in 2010 afloopt. De stand van de voorziening bedraagt per 1/1/2009 € 4.320.000,-- en komt ten goede aan de riolering. In de periode 2010-2015 vindt nogmaals een dotatie plaats vanuit de algemene middelen van totaal € 3,1 miljoen. 6.3.5 Rioolheffing De rioolheffing dient om het beheer van de riolering te bekostigen. Met deze gemeenschapsgelden dient de gemeente zo zuinig mogelijk om te gaan, om hiermee het tarief voor de burger zo laag mogelijk te houden. Naast een eenmalige financiële injectie in 2008 uit de algemene middelen (3,6 miljoen) zal nogmaals een financiële injectie plaatsvinden van totaal € 3,1 miljoen. Vanaf 2012 zal het budget van sociaal minimabeleid worden verhoogd met € 115.000, voldoende om de kwijtschelding te bekostigen. Tevens zal vanaf 2012 de bijdrage voor straatreiniging teruggebracht worden van 60% van de kosten van de straatreiniging naar 10%. (een daling van de lasten voor riolering van € 735.000/jaar.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 49 van 51
Organisatie en financiën
Door genoemde dotaties en door het anders financieren van straatreiniging en kwijtschelding kan de tariefstijging uitgesteld worden tot 2012. Vanaf 2012 zal het tarief als gevolg van de kapitaalslasten in combinatie met een sluitende dekking met jaarlijks met € 10,- moeten stijgen.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 50 van 51
7
Conclusies en besluit
Waarom stelt de gemeente een Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) op? Gemeenten zijn op basis van de Wet milieubeheer verantwoordelijk voor de zorg voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen. Daarnaast heeft de gemeente de zorgplicht voor de inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater, dit is vastgelegd in de Wet op de waterhuishouding. In deze wet is ook vastgelegd dat de gemeente de zorg heeft voor het treffen van maatregelen in openbaar gemeentelijk gebied om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand aan de grond gegeven bestemming te voorkomen of te beperken. In de Wet milieubeheer is opgenomen dat alle gemeenten een GRP moeten opstellen. In dit GRP moeten in ieder geval de volgende onderdelen worden opgenomen: • Wat willen we bereiken? • Wat hebben we aan voorzieningen met betrekking tot het stedelijk afvalwater, hemelwater en het grondwater? • Wat moeten we nog doen om de gestelde doelen te kunnen halen? • Wat zijn de kosten en hoe dekken we deze? Wat ging er vooraf? In 2004 is het GRP opgesteld met als planperiode 2004-2008. Deze planperiode is nu afgelopen en daarom is het goed om terug te kijken naar het gevoerde rioleringsbeleid in de afgelopen periode. In de afgelopen periode heeft de gemeente een grote inspanning geleverd om de voorgenomen onderzoeken en maatregelen uit te voeren of door andere partijen te laten uitvoeren. Alle percelen in de gemeente, binnen en buiten de bebouwde kom, waar afvalwater vrijkomt zijn aangesloten op (druk) riolering. Dit met uitzondering van 30 woningen waar ontheffing voor is verleend door de provincie Zuid-Holland. In het GRP 2004-2008 lag de nadruk op het uitvoeren van de maatregelen in het kader van de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor. De laatste maatregelen worden in 2009 uitgevoerd. Met de uitgevoerde maatregelen is er invulling gegeven aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor. De gemeente voldoet in 2009 aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor. Wat zijn de doelen voor de komende planperiode? De doelen voor de komende planperiode zijn:
1. 2. 3. 4. 5.
Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater. Zorgen voor transport van stedelijk afvalwater. Zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier). Zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert.
De doelen zijn in dit GRP geconcretiseerd met het opnemen van functionele eisen en maatstaven zodat getoetst kan worden of de situatie in Leidschendam-Voorburg aan de gestelde doelen voldoet.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 51 van 51
Conclusies en besluit
Waar staan we nu? Op 1 januari 2009 zijn alle woningen en bedrijven in Leidschendam-Voorburg aangesloten op (druk)riolering. Uitgezonderd 30 woningen waar ontheffing voor is verleend door de provincie Zuid-Holland. Hiermee voldoet de gemeente aan haar wettelijke zorgplicht. De te beheren voorzieningen bestaan uit circa 166 km gemengde riolering, 30 km dwa riolering, 62 km rwa-riolering, 8 km persleiding, 6 hoofdrioolgemalen, 31 kleinere gemaaltjes, 3 tunnelgemaaltjes, 3 bergbezinkvoorzieningen en circa 25 km drukriolering met 266 pompunits. De vervangingswaarde van deze voorzieningen vertegenwoordigt een waarde van ongeveer € 186 miljoen. De gegevens van de vrijvervalriolen zijn opgeslagen in het rioleringsbeheersysteem (dg DIALOG) van de gemeente. De gegevens met betrekking tot de voorzieningen zijn daarmee goed toegankelijk. De toestand van de riolen wordt bewaakt middels tv.-camera inspecties. Indien uit de inspectieresultaten blijkt dat ingrijpen noodzakelijk is, wordt adequate actie ondernomen. Er is voldoende inzicht in het grondwaterregime om vast te kunnen stellen of er aan de gestelde maatstaven wordt voldaan. Voor de gemeente Leidschendam-Voorburg bestaat een gedetailleerd inzicht in het hydraulischen milieutechnisch functioneren van de riolering. De riolering voldoet in 2009 aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor en daarmee aan de eisen van de Hoogheemraadschappen. De gemeente beschikt over de noodzakelijke vergunningen van de Hoogheemraadschappen. De controle van de vergunningen en naleving van de regelgeving betreffende de Wet Milieubeheer wordt door de gemeente zelf uitgevoerd. Wat moeten we doen in de planperiode en daarna? In dit GRP staan de hoofdlijnen van aanpak om de doelen te halen. Dit beleid zal jaarlijks worden uitgewerkt in operationele programma’s. Bij de uitwerking worden de veelal complexe factoren die bij daadwerkelijke uitvoering van maatregelen een rol spelen betrokken en worden op projectniveau keuzes gemaakt. De toestand van vrijvervalriolen zal middels tv.- inspectie worden onderzocht en de inspectiegegevens zullen in het rioleringsbeheersysteem worden opgeslagen. Jaarlijks wordt een deel van de riolering gereinigd en geïnspecteerd. Om een goede afstroming in de vrijvervalriolering te kunnen handhaven is regelmatig onderhoud nodig. In het GRP is hier invulling aan gegeven. In dit GRP is een vervangingsplanning voor de vrijvervalriolering opgesteld. De niet geïnspecteerde riolen hebben een standaard technische levensduur gekregen van 60 jaar. Bij het opstellen van de vervangingsplanning zijn de beschikbare inspectieresultaten meegenomen. In de periode 2009-2014 is voor het repareren en vervangen van vrijvervalriolering ruim € 3,0 miljoen per jaar opgenomen. Naast het vervangen of repareren van een deel van de vrijvervalriolering komt het mechanisch/elektrisch gedeelte van enkele gemalen en drukrioleringsunits ook in aanmerking om vervangen te worden. Hiervoor is een investering opgenomen van € 565.000,--. Om invulling te geven aan de grondwaterzorgplicht gaat de gemeente in de planperiode onderzoek uitvoeren om inzicht te krijgen in de grondwatersituatie en locatie en aard van eventuele klachten en overlast dat door het grondwater veroorzaakt wordt. Hiervoor is een meetnet van peilbuizen aangelegd. Daarnaast gaat de gemeente invulling geven aan het opzetten van een (grond)waterloket. In delen van de wijk Essesteijn worden, indien een proef uit 2008 goed uitpakt, maatregelen uitgevoerd om de grondwateroverlast te verminderen. De investering in de planperiode bedraagt hiervoor circa € 350.000,--.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 52 van 51
Conclusies en besluit
Wat gaat het kosten en hoe betalen we dat? Met dit GRP kiest de raad een dekkingsmodel waarbij tot 2012 het rioolrecht op het niveau van 2008 blijft; vanaf 2012 zal het tarief als gevolg van de kapitaalslasten in combinatie met een sluitende dekking met jaarlijks met € 10,- moeten stijgen. Hiermee wordt uiteraard enige afstand genomen van het principe van 100% kostendekkendheid van de tarieven, maar wordt tegelijkertijd voorrang gegeven aan het uitgangspunt van reëel gelijkblijvende lasten voor de burger. Het voorgaande betekent dat in periode 2012-2015 in totaal € 3,1 miljoen uit de algemene middelen moet worden gedekt. Daarnaast zullen vanaf 2012 de kosten voor kwijtschelding gedekt worden uit de algemene middelen (€ 115.000,-/jr) Bovendien zal vanaf 2012 slechts 10% (in plaats van de huidige 60%) van de kosten voor straatreiniging ten laste van het rioolrecht gebracht worden. Dit betekent dat nogmaals € 735.000,-/jr gedekt moet worden uit de algemene middelen. Uiteraard kan in latere raadsperiodes de raad voor een ander dekkingsmodel kiezen. De raad is geadviseerd middels bijgaand raadsvoorstel voor te stellen in te stemmen met het gemeentelijk rioleringsplan: • • •
In de periode 2012-2015 3,1 miljoen toevoegen aan de egalisatiereserve riolering; Vanaf 2012 kwijtschelding dekken vanuit de algemene middelen; Vanaf 2012 het percentage dekking straatreiniging verlagen van 60 naar 10%. Het tekort voor straatreiniging aanvullen vanuit de algemene middelen (€ 735.000,-/jr).
Vooralsnog zijn voor de dekking van het GRP 2009-2014 twee opties mogelijk, te weten extra stijging tarief rioolrecht of dekking uit algemene middelen, met een mogelijke verhoging van OZB. De definitieve keuze over een van beide opties zal plaatsvinden bij de integrale afweging in de Voorjaarsnota 2009.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 53 van 51
Conclusies en besluit
Besluit In de raadsvergadering van 11 november 2008 heeft de gemeenteraad van LeidschendamVoorburg ingestemd met het GRP 2009-2014 Het raadsbesluit maakt onderdeel uit van het gemeentelijk rioleringsplan. Na vaststelling van dit GRP, zal dit plan tezamen met het raadsbesluit worden toegezonden aan: • Hoogheemraadschap van Rijnland; • Hoogheemraadschap van Delfland; • Provincie Zuid-Holland. Na vaststelling zal in één of meerdere dag- of weekbladen die in de gemeente worden verspreid, bekend worden gemaakt hoe burgers kennis kunnen nemen van de inhoud van dit gemeentelijk rioleringsplan.
13/99085979/BU, revisie c1 Pagina 54 van 51
Bijlage 1
Tabellen Tabel 1: Gehanteerde technische levensduren rioleringsonderdelen Gemengd stelsel: Tabel 2.1: Gemalen gemengd Tabel 2.2: Persleidingen gemengd Tabel 2.3: Vrijvervalriolen gemengd Hemelwater Tabel 3.1: Watergemalen en bergbezinkvoorzieningen Tabel 3.2: Persleidingen hemelwater Tabel 3.3: Vrijvervalriolen hemewater en grondwater Vuilwater: Tabel 4.1: Drukriolering Tabel 4.1: Vrijvervalriolen vuilwater (DWA) Onderzoek Tabel 5: Exploitatie en Onderzoeksuitgaven Geplande maatregelen: Tabel 6.1: Maatregelen Grondwater Tabel 6.2: Milieumaatregelen (in hemelwaterafvoer) Verdeelsleutel (figuur N) Tabel 7.1 Samenvatting beheermaatregelen in de planperiode 2009-2014 Financiën: Tabel 8.1 Kapitaallasten van in verleden gedane investeringen Tabel 8.2 Nieuwe investeringen Tabel 8.3 Exploitatie-uitgaven (incl onderzoek) Tabel 8.4 Berekening hoogte rioolrecht
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen
Gehanteerde technische levensduren rioleringsonderdelen
Tabel 1
Riolen, putten en kolken: Riolen krijgen een levensduur die is gebaseerd op inspectie of daarvan is afgeleid. Indien geen inspectiegegevens beschikbaar zijn wordt uitgegaan van onderstaande standaardlevensduren. Uitgangspunten ten aanzien van standaardlevensduur: Afmeting 0-9999 0-9999 0-9999
Vorm
Vorm
Materiaal Levensduur (jaar)
rond beton rond gres rond PVC+andere kunststoffen
Persleidingen: Onderdeel leiding
60 60 45
Levensduur (jaar) 45
Gemalen: Onderdeel - mechanisch/electrisch - bouwkundig
Levensduur (jaar) 15 45
Drukriolering: Onderdeel - mechanisch/electrisch - bouwkundig
Levensduur (jaar) 15 45
Bergbezinkbassins: Onderdeel - mechanisch/electrisch - bouwkundig
Levensduur (jaar) 15 45
@
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario:
d1
Filenaam:
GRP08-1.xls
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 1)
Gemalen Gemengd
Tabel 2.1
bedragen * EURO 1.000
prijspeil 2008
Nr Lokatie gemaal
1 2 3 4 5 6
aanlegjaar bouwk mech/el
De Ruyterstraat Einddorpstraat Park Leeuwenbergh Oude Raadhuisstraat Van Ruysdaellaan Strabolaan
1963 1955 1963 1963 1962 1955
TOTALEN
Project: Scenario: @
Filenaam:
2009 2008 2002 2002 2001 2003
45 jaar 15 jaar investering vervanging bouwk deel investering vervanging mech/el deel 1e vv-jaar excl. BTW BTW 1e vv-jaar excl. BTW BTW 2022 2020 2009 2021 2009 2024
250,00 250,00 100,00 250,00 500,00 400,00
47,50 47,50 19,00 47,50 95,00 76,00
2022 2023 2017 2017 2016 2018
75,00 75,00 75,00 75,00 75,00 75,00
14,25 14,25 14,25 14,25 14,25 14,25
BK
1.750,00
332,50
M/E
450,00
85,50
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014 d1 GRP08-1.xls
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 2)
Persleidingen Gemengd
Tabel 2.2
bedragen * EURO 1.000
prijspeil 2008
Nr persleiding behorend bij gemaal
1 2 3 4 5 6
De Ruyterstraat Einddorpstraat Park Leeuwenbergh Oude Raadhuisstraat Van Ruysdaellaan Strabolaan
TOTALEN
lengte (m)
diameter (mm)
jaar aanleg
45 1e jaar vervanging
700 696 280 830 1.100 1.300
315 400 100 315 1000 90
2008 1955 1963 1963 1962 1955
2022 2009 2009 2021 2025 2024
4.906
jaar Investering excl. BTW
BTW
134,51 169,82 17,08 159,48 671,00 71,37
25,56 32,27 3,25 30,30 127,49 13,56
1.223,26
232,42
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Vervangingskosten geschat : L[m] * D[mm] * 0,61 voor diameter 90-315 mm
Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2009 Project: Scenario: @
Filenaam:
0,51 voor diameter 63-110 mm 1,03
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014 d1 GRP08-1.xls
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 3)
Vrijvervalriolen (gemengde riolering) bedragen * EURO 1.000
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen
@
Tabel 2.3
prijspeil 2008
toeslagen vervanging reparatie vervanging Aannemer V&T standaard obv inspectie obv inspectie 23% 15% 1.600,00 1.600,00 1.600,00 1.600,00 1.600,00 7.000,30 2.448,50 391,24 757,80 604,52 2.508,72 1.085,04 2.260,75 2.347,10 1.184,52 1.812,52 6.299,43 1.493,37 494,35 91,76 163,45 1.400,25 2.948,04 927,09 6.303,50 2.253,28 6.302,59 1.858,01 311,41 912,14 1.506,56 1.453,24 316,28 624,15 648,40 403,05 1.860,14 318,48 359,59 244,60 2.597,05 1.232,42 2.217,05 339,74 620,32 550,66 551,40 480,55 1.255,09 270,13 2.242,05 1.824,82 802,03 570,02 167,48 32,38 1.140,60 447,28 87.235
473,75 22,78 288,32 28,03 1,07 68,22 4,82 56,07 0,23 943
1.828,82 11,32 67,44 5,01 1.913
534 379 454 378 371 387 1.625 581 91 176 140 582 252 524 545 275 421 1.461 346 115 21 38 325 685 215 1.462 523 1.462 431 72 212 350 337 73 145 150 94 432 74 83 57 603 286 514 79 144 128 128 111 291 63 520 423 186 132 39 8 265 104 20.901
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario: Filenaam:
d1 GRP08-1.xls
426 302 361 301 296 308 1.295 463 72 140 112 464 201 418 434 219 335 1.164 276 91 17 30 259 546 171 1.165 416 1.165 343 58 169 278 269 58 115 120 74 344 59 66 45 480 228 410 63 115 102 102 89 232 50 414 337 148 105 31 6 211 83 16.649
Totaal incl toesl. 3.262 2.315 2.771 2.307 2.268 2.364 9.925 3.548 554 1.074 856 3.554 1.537 3.203 3.325 1.678 2.568 8.925 2.116 700 130 232 1.984 4.184 1.314 8.931 3.192 8.930 2.632 441 1.292 2.134 2.059 448 884 919 571 2.635 451 509 347 3.680 1.746 3.141 481 879 780 781 681 1.778 383 3.177 2.585 1.136 808 237 46 1.616 634 127.641
Totaal gemiddeld excl. BTW 2.548 2.548 2.548 2.548 2.548 2.548 3.252 3.252 3.252 3.252 3.252 3.252 2.441 2.441 2.441 2.441 2.441 2.441 2.441 2.441 2.441 2.441 3.503 3.503 3.503 3.503 3.503 3.503 3.503 3.503 3.503 3.503 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 1.383 1.383 1.383 1.383 1.383 1.383 1.383 1.383 1.383 1.383 883 883 883 883 883 883 883 883 127.641
BTW 484 484 484 484 484 484 618 618 618 618 618 618 464 464 464 464 464 464 464 464 464 464 666 666 666 666 666 666 666 666 666 666 238 238 238 238 238 238 238 238 238 238 263 263 263 263 263 263 263 263 263 263 168 168 168 168 168 168 168 168 24.252
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 4)
Gemalen Hemelwaterafvoer + Bergbezinkvoorzieningen bedragen * EURO 1.000
Tabel 3.1
prijspeil 2008
Nr Lokatie gemaal
aanlegjaar bouwk mech/el
1 2 3 4
Bergbezinkvoorzieningen Noteboompark Oude Bleyk Schenkkade Ijsclubweg
2007 2009 2007 2008
2007 2009 2007 2008
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Hemelwater gemalen Alg. Begraafplaats Cartouche De Bolder JD Zocherstraat kw laan Leidsenhage Oosterbegraafplaats Oude Trambaan Schellinglaan Vliegermolen Wilhelmus
1979 2007 2006 2005 2003 1975 2006 2006 1977 1990 2006
2003 2007 2006 2005 2003 2001 2006 2006 2007 2000 2006
45 jaar 15 jaar Cap investering vervanging bouwk deel investering vervanging mech/el deel m3/h 1e vv-jaar excl. BTW BTW 1e vv-jaar excl. BTW BTW
50 50 50 50
2024 2052 2051 2050 2048 2020 2051 2051 2022 2035 2051
TOTALEN Kosten geschat aan de hand van Leidraad Riolering, module D1100 Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2009 1,03 Formule: Kosten = factor * Basisprijs*capaciteit ^macht bouwkundig capaciteit factor basisprijs macht 0-10 m3/h 1 3200 1 10-50 m3/h 0,014 59000 1 51-200 m3/h 201-1250 m3/h
0,2 0,0075 Project:
Scenario: @
Filenaam:
59000 59000
0,35 1
50,00 50,00 50,00 50,00 50,00 50,00 50,00 50,00 50,00 50,00 50,00
9,50 9,50 9,50 9,50 9,50 9,50 9,50 9,50 9,50 9,50 9,50
550,00
104,50
factor 1 0,123
mech/elektr. basisprijs 5800 43000
macht 1 0,46
0,123 0,123
43000 43000
0,46 0,46
2022 2024 2022 2023
32,00 32,00 32,00 32,00
6,08 6,08 6,08 6,08
2018 2022 2021 2020 2018 2016 2021 2021 2022 2015 2021
20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00
3,80 3,80 3,80 3,80 3,80 3,80 3,80 3,80 3,80 3,80 3,80
348,00
66,12
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014 d1 GRP08-1.xls
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 5)
Persleidingen Hemelwaterafvoer bedragen * EURO 1.000 Nr persleiding behorend bij watergemaal
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Tabel 3.2 prijspeil 2008
Alg. Begraafplaats Cartouche De Bolder JD Zocherstraat kw laan Leidsenhage Oosterbegraafplaats Oude Trambaan Schellinglaan Vliegermolen Wilhelmus
TOTALEN
lengte (m)
diameter (mm)
jaar aanleg
45 1e jaar vervanging
20 50 50 50 45 140 248 50 10 50 50
90 90 90 90 90 75 90 90 90 90 90
1979 2007 2006 2005 2003 1975 2006 2006 1977 1990 2006
2019 2052 2051 2050 2025 2015 2046 2046 2022 2035 2051
763
jaar Investering excl. BTW
BTW
1,10 2,75 2,75 2,75 2,47 5,36 13,62 2,75 0,55 2,75 2,75
0,21 0,52 0,52 0,52 0,47 1,02 2,59 0,52 0,10 0,52 0,52
39,56
7,52
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Vervangingskosten geschat : L[m] * D[mm] * 0,61 voor diameter 90-315 mm 0,51 voor diameter 63-110 mm Omrekenfactor index Leidraad (pp 2007) naar 2009 1,03 Project: Scenario: @
Filenaam:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014 d1 GRP08-1.xls
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 6)
Vrijvervalriolen Hemelwater en grondwater bedragen * EURO 1.000
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen
@
Tabel 3.3
prijspeil 2008
toeslagen vervanging vervanging reparatie Aannemer V&T 23% 15% standaard obv inspectie obv inspectie 312,89 48,65 76,29 147,58 698,82 137,14 95,99 89,98 32,03 439,17 673,69 1.046,33 39,39 118,52 12,43 7,13 1.448,63 167,99 132,85 36,94 27,26 107,67 1.969,33 519,42 599,07 289,63 1.273,16 65,24 20,96 73,75 52,24 244,98 21,36 183,14 738,12 1.269,10 2.827,25 238,01 227,89 487,09 20,46 726,94 53,63 18,33 188,44 155,44 122,61 770,98 117,70 500,84 26,50 243,73 106,11 179,89 425,73 150,83 20.805
72,14 1,07 103,10 176
623,08 28,57 652
234 18 42 34 162 32 22 21 7 102 156 243 9 27 3 2 336 39 31 9 6 25 457 121 139 67 295 15 5 17 12 57 5 42 171 294 656 55 53 113 5 169 12 4 44 36 28 179 27 116 6 57 25 42 99 35 5.019
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario: Filenaam:
d1 GRP08-1.xls
186 14 33 27 129 25 18 17 6 81 124 193 7 22 2 1 268 31 25 7 5 20 364 96 111 54 235 12 4 14 10 45 4 34 136 235 522 44 42 90 4 134 10 3 35 29 23 142 22 93 5 45 20 33 79 28 3.998
Totaal incl toesl. 1.428 111 254 209 990 194 136 127 45 622 954 1.482 56 168 18 10 2.052 238 188 52 39 153 2.790 736 849 410 1.804 92 30 104 74 347 30 259 1.046 1.798 4.006 337 323 690 29 1.030 76 26 267 220 174 1.092 167 710 38 345 150 255 603 214 -
1000 extra
Totaal excl. BTW 531 531 531 531 531 531 314 314 314 314 314 314 430 430 430 430 430 430 430 430 430 430 704 704 704 704 704 704 704 704 704 704 887 887 887 887 887 887 887 887 887 887 376 376 376 376 376 376 376 376 376 376 201 201 201 201 201 201 201 201 30.650
BTW 101 101 101 101 101 101 60 60 60 60 60 60 82 82 82 82 82 82 82 82 82 82 134 134 134 134 134 134 134 134 134 134 168 168 168 168 168 168 168 168 168 168 71 71 71 71 71 71 71 71 71 71 38 38 38 38 38 38 38 38 5.823
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
-
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 7)
Mechanische riolering (Droogweerafvoer) bedragen * EURO 1.000 Nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Drukriolering/fietstunnel/klein gemaal Bovenmeerweg Dr. Van Noortstraat Dr. Van Noortstraat/van Kampen Groene Zoom Huyssitterweg Kniplaan Lijtweg Meer en Geerweg Noortheijlaan Ondermeerweg Oosteinde Oosteinde/Zoeterwoude Oostvlietweg Stompwijkseweg Stompwijkseweg oud Tuinbouwweg Veilingweg Veursestraatweg Westeinderweg Wilsveen Fietstunnel, Heuvelweg Tramtunnel, Heuvelweg Tuinenlaan Burg. Den Haan-Groenpark Cartouche De Koppels De Star De Tol Distelweide Dobbe Dorpshuis Stompwijk Dr. Beguinlaan Dr. van Noortstraat 68 Huyssitterweg Kastelenring Kersengaarde Kinderboederij (RodeLaan) Kostverlorenweg Leidsenhage Manege Stompwijk Nieuwstraat Oude Bleijk Park Leeuwenstein Rijnlandstraat Tennispark Overdam Park Veursehout Via Verdi Virulylaan Vliegermolen Vliethage Vlietweg 8 Vreugde en Rust (Oosteinde) Zilvermeeuwlaan TOTALEN
Tabel 4.1
prijspeil 2008 aantal units 15 21 22 6 7 1 2 9 7 9 15 2 23 60 6 9 4 19 2 27 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 299
leidinglengte druk vv 1.810 1.400 425 1.300 50 1.350 275 50 2.740 1.075 990 50 1.456 2.310 100 50 7.850 1.250 750 200 700 225 50 50 50 3.042 50 192 20 176 50 10 120 425 40 40 130 60 350 165 200 132 92 150 95 140 50 30 120 50 75 265 244 10 50 150 88 144 75 30.136
45 jaar 15 jaar jaar vervanging bouwkundig vervanging mech/el deel aanleg 1e vv-jaar excl. BTW BTW 1e vv-jaar excl. BTW BTW 2004 2049 316,50 60,14 2019 90,00 17,10 1985 2030 315,50 59,95 2015 126,00 23,94 2008 2053 261,00 49,59 2023 132,00 25,08 1992 2037 25,50 4,85 2009 36,00 6,84 1985 2030 251,00 47,69 2015 42,00 7,98 1985 2030 10,50 2,00 2017 6,00 1,14 1985 2030 524,50 99,66 2015 12,00 2,28 2004 2049 175,50 33,35 2015 54,00 10,26 1985 2030 28,50 5,42 2017 42,00 7,98 2004 2049 245,40 46,63 2019 54,00 10,26 2004 2049 391,50 74,39 2019 90,00 17,10 2008 2053 21,00 3,99 2015 12,00 2,28 2007 2052 76,50 14,54 2022 138,00 26,22 68,40 1995 2040 1.482,50 281,68 2010 360,00 1985 2030 150,50 28,60 2015 36,00 6,84 1985 2030 154,50 29,36 2015 54,00 10,26 1985 2030 19,50 3,71 2018 24,00 4,56 1985 2030 64,50 12,26 2017 114,00 21,66 1985 2030 13,50 2,57 2019 12,00 2,28 2002 2047 537,30 102,09 2017 162,00 30,78 2003 2048 10,50 2,00 2018 6,00 1,14 2003 2048 31,80 6,04 2018 6,00 1,14 1980 2025 6,00 1,14 2009 6,00 1,14 2006 2051 29,40 5,59 2021 6,00 1,14 2002 2047 10,50 2,00 2017 6,00 1,14 1990 2035 4,50 0,86 2020 6,00 1,14 1973 2018 21,00 3,99 2017 6,00 1,14 1974 2019 66,75 12,68 2018 6,00 1,14 2002 2047 9,00 1,71 2017 6,00 1,14 2003 2048 9,00 1,71 2018 6,00 1,14 2008 2053 22,50 4,28 2018 6,00 1,14 1982 2027 12,00 2,28 2012 6,00 1,14 1984 2029 55,50 10,55 2017 6,00 1,14 1978 2023 27,75 5,27 2018 6,00 1,14 1992 2037 33,00 6,27 2022 6,00 1,14 2003 2048 22,80 4,33 2018 6,00 1,14 2004 2049 16,80 3,19 2019 6,00 1,14 1998 2043 25,50 4,85 2020 6,00 1,14 1975 2020 17,25 3,28 2016 6,00 1,14 1985 2030 24,00 4,56 2018 6,00 1,14 2000 2045 10,50 2,00 2015 6,00 1,14 1973 2018 7,50 1,43 2018 6,00 1,14 2017 6,00 1,14 1963 2009 21,00 3,99 2008 2053 10,50 2,00 2023 6,00 1,14 1996 2041 14,25 2,71 2021 6,00 1,14 1997 2042 42,75 8,12 2012 6,00 1,14 2003 2048 39,60 7,52 2018 6,00 1,14 1992 2037 4,50 0,86 2022 6,00 1,14 1990 2035 10,50 2,00 2015 6,00 1,14 1983 2028 25,50 4,85 2018 6,00 1,14 1995 2040 16,20 3,08 2021 6,00 1,14 2006 2051 24,60 4,67 2021 6,00 1,14 1997 2042 14,25 2,71 2012 6,00 1,14
3.450
bk
5.762,40
1.094,86
m/e
1.794,00
340,86
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
Uitgangspunten vervangingsinvesteringen, in EURO, excl. BTW, prijspeil startjaar Pompunit (bouwkundig ca.) Pompunit (mech/el)
Project: Scenario: @ Filenaam:
3.000 6.000
Drukleiding per m1 Vrijvervalleiding per m
150 100
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014 d1 GRP08-1.xls
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 8)
Vrijvervalriolen Vuilwater (DWA) bedragen * EURO 1.000
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen
@
Tabel 4.2
prijspeil 2008
toeslagen Aannemer V&T
vervanging reparatie standaard obv inspectie 303,68 3,09 22,68 189,55 27,62 26,30 86,73 307,24 143,27 676,60 38,39 14,79 166,77 45,18 173,75 248,23 66,09 163,69 172,03 6,79 13,41 844,98 526,47 1.468,85 163,48 233,60 442,32 8,31 781,42 165,72 33,41 132,34 109,13 224,95 89,49 624,55 1.226,87 61,22 346,59 887,45 55,22 -
26,13 2,14 1,07 5,36 -
11.322
35
23% 77 1 0 0 5 1 44 6 6 20 71 33 157 9 3 39 10 40 58 15 38 40 2 3 196 122 341 38 54 103 2 181 38 8 31 25 52 21 145 285 14 80 206 13 -
2.635
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario:
d1
Filenaam:
GRP08-1.xls
15% 61 1 0 0 4 1 35 5 5 16 57 26 125 7 3 31 8 32 46 12 30 32 1 2 156 97 271 30 43 82 2 144 31 6 24 20 42 17 115 227 11 64 164 10 2.099
Totaal incl. toeslagen 467 4 3 2 32 8 269 39 37 123 435 203 959 54 21 236 64 246 352 94 232 244 10 19 1.197 746 2.081 232 331 627 12 1.107 235 47 187 155 319 127 885 1.738 87 491 1.257 78 -
extra
-
Totaal excl. BTW 79 79 79 79 79 79 58 58 58 58 58 58 183 183 183 183 183 183 183 183 183 183 122 122 122 122 122 122 122 122 122 122 550 550 550 550 550 550 550 550 550 550 306 306 306 306 306 306 306 306 306 306 456 456 456 456 456 456 456 456
BTW 15 15 15 15 15 15 11 11 11 11 11 11 35 35 35 35 35 35 35 35 35 35 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 104 104 104 104 104 104 104 104 104 104 58 58 58 58 58 58 58 58 58 58 87 87 87 87 87 87 87 87
16.091
3.057
Projectnr: Datum:
250189 8-sep-08
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 9)
Onderzoeksuitgaven bedragen in EURO
Tabel 5.1
prijspeil 2008 Vuilwater excl. BTW
Uitgaven Hemelwater + GW BTW excl. BTW BTW
Gemengd excl. BTW
BTW
STRUCTUREEL, Jaarlijks (kosten opgenomen in de exploitatie)
1. Inspectie vanuit de leiding, inclusief reiniging
-
-
100.000
19.000
2. Beoordeling riolering
-
-
15.000
2.850
3. Diverse studies
-
-
35.000
6.650
4. Bestandsbeheer
-
-
10.000
1.900
5. Monitoring riooloverstorten
-
-
20.000
3.800
6. Grondwater onderzoek
-
-
30.000
5.700
-
210.000
39.900
-
INCIDENTEEL PLANPERIODE 2014 2013 2009 2010
Actualisatie GRP Herberekening Leidschendam-Voorburg Inventarisatie drukriolering Benchmarking rioleringszorg
Project: @
-
Vuilwater excl. BTW BTW
25.000
-
Hemelwater + GW excl. BTW BTW 4.750
Gemengd excl. BTW BTW 30.000 5.700 50.000 9.500 10.000 1.900
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario: d1 Filenaam: GRP08-1.xls
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 10)
Maatregelen Grondwater
Tabel 6.1 prijspeil 2008
Omschrijving
Jaarlijks Jaarlijks
Uitgaven excl. BTW
Kosten grondwatermonitoring voor het peilbuizen meetnet Grondwaterloketfunctie en vraagafhandeling
BTW
20.000 10.000
3.800 1.900
250.000
47.500
100.000
19.000
Projectnummer: Datum:
250189 9-sep-08
Aanpak grondwaterproblemen in wijk Essensteyn 2010 2011
@
Gedeelte Wijk Essesteyn. In 2009 worden tijdelijke maatregelen uitgevoerd Structurele maatregelen (ombouw naar gescheiden stelsel incl. cunetdrainage) na 2030 uitgevoerd. Gedeelte Wijk Essesteyn. In 2010/2011 worden tijdelijke maatregelen uitgevoerd. Structurele maatregelen (ombouw naar gescheiden stelsel incl. cunetdrainage) na 2030 uitgevoerd.
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario:
d1
Filenaam:
GRP08-1.xls
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 11)
Milieumaatregelen (Hemelwaterafvoer) bedragen in EURO * 1000
Tabel 6.2
prijspeil 2008 Investeringen
jaar
omschrijving maatregel
2009 2009 2009
Basisinspanning Aanleg bergbezinkbassin (inhoud = 150 m3) De Horre (Oude Bleijk) Vergroten afvoerleiding achter overstorten 2951, 2965, 2985. 600m diameter 1000mm Sluiten van overstorten 212c1 en 274c1 en vervangen overstort nabij put 222 (Duivenvoorde) Afkoppelen verhard oppervlak Prinsenhof en Damcentrum (gerealiseerd)
BTW
2009 2009 2009 2009
Waterkwaliteitsspoor Verhogen drempel in duikerverbinding Leidsenhage Afsluiten overstort 1118 en verplaatsen naar sloot naast Gravin Marialaan Aanleggen nieuwe inlaat Starrevaart/De Star Verplaatsen bestaande overstort 3919 tot benedenstrooms hwa-uitlaat
TOTAAL
@
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario: Filenaam:
d1 GRP08-1.xls
250,00 750,00 9,00
47,50 142,50 1,71
2,00 7,50 20,00 10,00
0,38 1,43 3,80 1,90
1.048,50
199,22
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 12)
Samenvatting beheer maatregelen in de planperiode 2009-2014
Tabel 7.1
bedragen * EURO 1, exclusief btw
prijspeil 2008 2009
Nieuwe investeringen
type Vervanging bk deel gemalen gemengd Vervanging deel drukriolering dwa Vervangen/repareren van gemengde vrijvervalriolering gemengd Vervangen/repareren van dwa vrijvervalriolering dwa Vervangen/repareren van hwa vrijvervalriolering hwa Vervangen persleiding gemengd Aanleg bergbezinkbassin (inhoud = 150 m3) De Horre (Oude Bleijk) hwa Vergroten van afvoerleiding achter overstorten 2951, 2965, 2985. 600m diameter 1000mm hwa Sluiten van overstorten 212c1 en 274c1 en vervangen overstort nabij put 222 (Duivenvoorde) hwa Verhogen van drempel in duikerverbinding Leidsenhage hwa Afsluiten overstort 1118 en verplaatsen naar sloot naast Gravin Marialaan hwa Aanleggen nieuwe inlaat Starrevaart/De Star hwa Verplaatsen bestaande overstort 3919 tot benedenstrooms hwa-uitlaat hwa
2013
2014
2.548.400 79.000 531.000
2.548.400 79.000 531.000
5.056.900
3.518.400
3.158.400
3.176.400
3.158.400
3.158.400
25.000 15.000 10.000 35.000
15.000 10.000 35.000
15.000 10.000 35.000
15.000 10.000 35.000
15.000 10.000 35.000
15.000 10.000 35.000 30.000
20.000
20.000 10.000
20.000
20.000
50.000 20.000
20.000
105.000
90.000
80.000
80.000
130.000
110.000
20.000 10.000
20.000 10.000 250.000
20.000 10.000
20.000 10.000
20.000 10.000
20.000 10.000
30.000
280.000
130.000
30.000
30.000
30.000
mix mix mix mix mix mix mix mix mix dwa dwa dwa dwa mix mix mix hwa hwa mix mix mix
100.000 153.691 36.320 352.313 132.450 287.510 49.000 42.856 22.765 57.500 39.392 41.450 31.718 10.540 2.967 8.398 4.604 102.295 114.625 885.000
100.000 153.691 36.320 352.313 132.450 287.510 49.000 42.856 22.765 57.500 39.392 41.450 31.718 10.540 2.967 8.398 4.604 102.295 114.625 885.000
100.000 153.691 36.320 352.313 132.450 287.510 49.000 42.856 22.765 57.500 39.392 41.450 31.718 10.540 2.967 8.398 4.604 102.295 114.625 885.000
100.000 153.691 36.320 352.313 132.450 287.510 49.000 42.856 22.765 57.500 39.392 41.450 31.718 10.540 2.967 8.398 4.604 102.295 114.625 885.000
100.000 153.691 36.320 352.313 132.450 287.510 49.000 42.856 22.765 57.500 39.392 41.450 31.718 10.540 2.967 8.398 4.604 102.295 114.625 885.000
100.000 153.691 36.320 352.313 132.450 287.510 49.000 42.856 22.765 57.500 39.392 41.450 31.718 10.540 2.967 8.398 4.604 102.295 114.625 885.000
2.475.393
2.475.393
2.475.393
2.475.393
2.475.393
2.475.393
mix
1.520.957
1.494.256
1.440.156
1.390.380
1.341.760
1.294.011
Totaal bestaande kapitaallasten
1.520.957
1.494.256
1.440.156
1.390.380
1.341.760
1.294.011
Totaal
9.188.250
7.858.049
7.283.949
7.152.173
7.135.553
7.067.804
Projectnummer: Datum:
250189 9-9-2008
dwa mix mix mix mix mix mix mix
Grondwatermonitoring (Grond)waterloket functie Maatregelen Wijk Essesteyn Maatregelen Wijk Essesteyn
gw gw gw gw
Totaal grondwater-maatregelen 61050001 Inspectie planmatig onderhoud riolering 4620334 Realisatie & Beheer 61050011 Uitvoering planmatig onderhoud riolering 4620334 Realisatie & Beheer 61051001 Schoonh./rep. riolering en putten etc. 4620333 Wijkbeheer 61051101 Machinaal reinigen kolken 61051201 Rioolgemalen 4620333 Wijkbeheer 61051301 Kleine rioolgemalen 4620333 Wijkbeheer 61051401 Persgemaaltjes drukriolering 4620333 Wijkbeheer 61051501 Onderhoud gebouwen riolering 4620333 Wijkbeheer 4620334 Realisatie & Beheer 61051601 Bergbezinkbassin 4620333 Wijkbeheer 61052001 Heffingskosten rioolrechten 61052021 Kwijtschelding rioolrechten Toerekening kosten straatreiniging Totaal exploitatie Kapitaallasten
@
2012
18.000 2.548.400 79.000 531.000
Totaal onderzoek
Exploitatielasten
2011
2.548.400 79.000 531.000
Totaal investeringen
Grondwater
2010
360.000 2.548.400 79.000 531.000
Inventarisatie drukriolering Beoordelen inspectieresultaten Bestandsbeheer Ad-hoc berekeningen / deelstudies Actualisatie GRP (om de vijf jaar) Herberekening Leidschendam-Voorburg Meten en registratie overstorten en gemalen Benchmarking
Onderzoek
600.000 63.000 2.548.400 79.000 531.000 187.000 250.000
Project: GRP Leidschendam-Voorburg 2009-2014 Scenario: d1
750.000 9.000 2.000 7.500 20.000 10.000
100.000
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 13)
Kapitaallasten van in het verleden gedane investeringen, Gemengd
Tabel 8.1
bedragen * EURO 1.000 Voor BTW Compensatiefonds nominaal prijspeil 2008 inclusief BTW
jaar
Na BTW Compensatiefonds nominaal prijspeil 2008 BTW mee te rekenen exclusief BTW 1.521 1.521 289 1.517 1.494 284 1.484 1.440 274 1.454 1.390 264 1.424 1.342 255 1.394 1.294 246 1.361 1.245 236 1.331 1.200 228 1.302 1.155 220 1.271 1.111 211 1.235 1.064 202 1.162 986 187 1.135 949 180 1.107 912 173 1.076 874 166 1.046 837 159 1.019 803 153 988 767 146 946 723 137 916 690 131 885 657 125 859 628 119 825 595 113 791 562 107 767 536 102 739 510 97 677 460 87 654 437 83 612 403 77 579 376 71 544 348 66 496 313 59 469 291 55 421 258 49 384 231 44 346 205 39 332 194 37 318 183 35 246 140 27 140 78 15 32 17 3
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 Totalen 35.801 29.221 5.552 Voor de omrekening van de nominale bedragen naar prijspeil startjaar bedragen is uitgegaan van
@
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario: Filenaam:
d1 GRP08-1.xls
TOTAAL 1.521 1.494 1.440 1.390 1.342 1.294 1.245 1.200 1.155 1.111 1.064 986 949 912 874 837 803 767 723 690 657 628 595 562 536 510 460 437 403 376 348 313 291 258 231 205 194 183 140 78 17 29.221 1,50 % inflatie Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
13/99085979/BU, revisie c1
13/99085979/BU, revisie c1
@
Kolom Brontabel
Totalen CW
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068
Filenaam:
GRP08-1.xls
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
D
1.751 1.006
187 5 1 159 135 71 673 3 16 3 5 3 187 5 1 159 135 -
persleiding
d1
C
3.160 1.414
mech/el 20 95 150 115 20 80 179 107 32 20 95 150 115 20 80 179 107 32 20 95 150 115 20 80 179 107 32 20 95 150 115 20 80 179 107
Scenario:
B
3.750 1.990
gemalen bouwkundig 600 300 250 300 450 50 50 50 200 50 600 300 250 300 -
Project:
A
174.381 93.344
3.158 3.158 3.158 3.158 3.158 3.158 3.624 3.624 3.624 3.624 3.624 3.624 3.055 3.055 3.055 3.055 3.055 3.055 3.055 3.055 3.055 3.055 4.330 4.330 4.330 4.330 4.330 4.330 4.330 4.330 4.330 4.330 2.687 2.687 2.687 2.687 2.687 2.687 2.687 2.687 2.687 2.687 2.065 2.065 2.065 2.065 2.065 2.065 2.065 2.065 2.065 2.065 1.540 1.540 1.540 1.540 1.540 1.540 1.540 1.540
Investeringen vrijverval
Totaaloverzicht uitgaven, exclusief BTW, Totaal Bedragen * EURO 1.000 prijspeil 2008
E
5.924 2.548
F
7.176 3.522
mechanische riolering bouwkundig mech/el 21 42 360 18 348 6 354 29 90 67 252 17 12 24 150 28 138 42 6 360 12 18 26 56 1.557 348 6 354 90 252 15 12 24 63 150 138 42 1.499 360 14 57 18 26 11 348 6 557 354 114 90 1.146 252 12 54 24 77 150 315 138 21 42 360 18 348 6 354 29 90 67 252 17 12 24 150 28 138
G
1.049 1.049
milieumaatregelen investering 1.049 -
H
-
-
I
1.800 890
J
350 338
grondwater maatregelen onderzoek maatregelen 30 30 250 30 100 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 -
K
-
L
-
M
199.340 106.101
subtotaal invest. 5.086 3.798 3.288 3.206 3.188 3.188 4.028 3.755 4.158 3.888 3.974 4.004 3.599 3.849 3.358 3.680 4.125 3.085 3.115 3.111 3.141 5.010 4.461 4.864 4.565 4.612 4.460 4.464 4.752 4.605 4.434 6.219 2.731 2.792 2.742 2.717 3.095 2.834 3.777 3.085 4.114 2.801 2.459 2.553 2.655 2.977 2.455 2.095 2.113 2.095 2.095 2.468 1.671 2.074 1.803 1.890 1.919 2.083 2.334 1.843
N
13.015 6.467
235 220 210 210 260 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210 240 210 210 210 210
O
159.160 78.634
2.585 2.620 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654 2.654
jaarlijkse uitgaven Onderzoek Exploitatie
P
172.175 85.101
subtotaal jaarl. uitg. 2.820 2.840 2.864 2.864 2.914 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864 2.894 2.864 2.864 2.864 2.864
Projectnr: Datum:
Q
29.221 21.176
kap.lasten verleden 1.521 1.494 1.440 1.390 1.342 1.294 1.245 1.200 1.155 1.111 1.064 986 949 912 874 837 803 767 723 690 657 628 595 562 536 510 460 437 403 376 348 313 291 258 231 205 194 183 140 78 17 -
250189 8-sep-08
R
400.736 212.378
Totaal excl. BTW 9.428 8.132 7.593 7.461 7.444 7.376 8.137 7.819 8.178 7.864 7.933 7.854 7.412 7.626 7.096 7.411 7.792 6.717 6.703 6.665 6.692 8.502 7.920 8.290 7.966 8.016 7.784 7.766 8.020 7.845 7.676 9.396 5.887 5.914 5.838 5.816 6.154 5.881 6.782 6.028 7.026 5.666 5.323 5.418 5.519 5.871 5.319 4.959 4.977 4.959 4.989 5.333 4.535 4.938 4.668 4.784 4.783 4.948 5.198 4.707
Tabel 8.2
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 14)
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 15)
Exploitatieuitgaven bedragen in EURO
Tabel 8.3 prijspeil 2008
Vuilwater excl. BTW
Omschrijving 61050001 Inspectie planmatig onderhoud riolering 4620334 Realisatie & Beheer 61050011 Uitvoering planmatig onderhoud riolering 4620334 Realisatie & Beheer 61051001 Schoonh./rep. riolering en putten etc. 4620333 Wijkbeheer 61051101 Machinaal reinigen kolken 61051201 Rioolgemalen 4620333 Wijkbeheer 61051301 Kleine rioolgemalen 4620333 Wijkbeheer 61051401 Persgemaaltjes drukriolering 4620333 Wijkbeheer 61051501 Onderhoud gebouwen riolering 4620333 Wijkbeheer 4620334 Realisatie & Beheer 61051601 Bergbezinkbassin 4620333 Wijkbeheer
41.450 31.718
BTW
Uitgaven Hemelwater + GW excl. BTW BTW
7.876 -
61052001 Heffingskosten rioolrechten 61052021 Kwijtschelding rioolrechten
Gemengd excl. BTW
BTW
-
210.000 153.691 36.320 352.313 132.450 287.510 49.000 42.856 22.765 57.500 39.392
39.900
10.540 2.967 8.398 -
2.003
-
102.295 114.625
19.436
6.901 25.166 9.310 8.143 10.925 -
-
4.604
-
Toerekening kosten straatreiniging
885.000
73.168
7.876
4.604
-
2.507.621
121.782
Bron: Meerjarenbegroting 2008-2011 gemeente Leidschendam-Voorburg
Als gevolg van de uitbreiding van de riolering en de daaraan gerelateerde toename van het aantal heffingseenheden, nemen de exploitatielasten met EURO 69,00 per extra eenheid per jaar toe. Toename BTW-component 3,46 per extra eenheid per jaar toe.
@
Project:
GRP Leidschendam-Voorburg 2009 t/m 2014
Scenario: Filenaam:
d1 GRP08-1.xls
Projectnummer: Datum:
250189 8-sep-08
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen
Tabel 8.4, samenvatting van uitgaven en berekening hoogte rioolrecht Bedragen in Euro, prijspeil 2008
Maatregele Personeelsl oude Nieuwe n Pesoneelsla ast Klein kapitaallast kapitaallast Onderzoek Onderzoek grondwater st beheer wijkbeheer onderhoud (tabel 8.1) (tabel 8.2) (tabel 5) (tabel 5.1) (tabel 6.1) (tabel 8.3) (tabel 8.3) R&B
Jaar
Klein Onderhoud Wijkbeheer (tabel 8.2)
Heffingskos Toerekenin ten g rioolrechten Kwijtscheldi straatreinigi (tabel 8.3) ng ng
Verrekening zuiveringste chnische werken Totaal
Totaal incl BTW
BTW
Inkomsten grote lozingen
Inkomsten verfijning
Netto uitgaven
Aantal voorstel aansluitinge Kostendek hoogte n kend tarief rioolrecht
inkomsten rioolrecht
Uitname storting saldo egalisatieres egalisatiere egalisatiere erve serve serve
3.600.000 2009
1.520.957
570.783
210.000
210.000
30.000
592.956
313.355
149.000
284.706
26.000
114.625
885.000
58.000
4.755.382
78.000
4.833.382
70.000
160.000 160.000
4.603.382
126
99
3.617.298
-986.084
700.000 3.313.916
2010
1.868.670
813.003
225.000
220.000
280.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
114.625
885.000
58.000
5.705.315
100.000
5.805.315
70.000
36.850
151
99
3.656.994
-1.918.321
2011
1.831.684
1.015.990
220.000
210.000
130.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
114.625
885.000
58.000
5.711.316
100.000
5.811.316
70.000
5.741.316
37.350
154
99
3.706.614
-2.034.702
900.000
260.894
2012
1.797.890
1.213.507
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
58.000
4.925.414
100.000
5.025.414
70.000
4.955.414
37.850
131
109
4.125.650
-829.764
900.000
331.130
2013
1.764.095
1.405.607
280.000
260.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
58.000
5.133.719
100.000
5.233.719
70.000
5.163.719
38.250
135
119
4.551.750
-611.969
900.000
619.160
2014
1.730.017
1.594.273
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
58.000
5.268.307
100.000
5.368.307
70.000
5.298.307
38.500
138
129
4.966.500
-331.807
400.000
687.353
2015
1.692.975
1.871.358
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
58.000
5.478.350
100.000
5.578.350
70.000
5.508.350
38.500
143
139
5.351.500
-156.850
530.502
2016
1.659.358
2.114.120
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
5.629.495
100.000
5.729.495
70.000
5.659.495
38.500
147
149
5.736.500
77.005
607.508
2017
1.625.636
2.395.543
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
5.877.196
100.000
5.977.196
70.000
5.907.196
38.500
153
155
5.967.500
60.304
667.812
2018
1.590.620
2.641.112
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.087.749
100.000
6.187.749
70.000
6.117.749
38.500
159
160
6.160.000
42.251
710.062
2019
1.551.208
2.870.976
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.278.201
100.000
6.378.201
70.000
6.308.201
38.500
164
165
6.352.500
44.299
754.361
2020
1.473.633
3.100.687
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.430.337
100.000
6.530.337
70.000
6.460.337
38.500
168
170
6.545.000
84.663
839.024
2021
1.442.600
3.312.375
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.610.992
100.000
6.710.992
70.000
6.640.992
38.500
172
175
6.737.500
96.508
935.532
2022
1.411.244
3.515.938
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.813.199
100.000
6.913.199
70.000
6.843.199
38.500
178
180
6.930.000
86.801
1.022.333
2023
1.376.350
3.732.955
280.000
260.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.015.322
100.000
7.115.322
70.000
7.045.322
38.500
183
185
7.122.500
77.178
1.099.510
2024
1.341.850
3.938.558
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.136.425
100.000
7.236.425
70.000
7.166.425
38.500
186
190
7.315.000
148.575
1.248.085
2025
1.310.979
4.165.243
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.332.239
100.000
7.432.239
70.000
7.362.239
38.500
191
195
7.507.500
145.261
1.393.346
2026
1.276.274
4.325.734
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.458.025
100.000
7.558.025
70.000
7.488.025
38.500
194
200
7.700.000
211.975
1.605.321
2027
1.229.668
4.495.624
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.581.309
100.000
7.681.309
70.000
7.611.309
38.500
198
205
7.892.500
281.191
1.886.511
2028
1.195.857
4.691.759
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.743.633
100.000
7.843.633
70.000
7.773.633
38.500
202
210
8.085.000
311.367
2.197.878
2029
1.160.588
4.883.697
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.900.302
100.000
8.000.302
70.000
7.930.302
38.500
206
215
8.277.500
347.198
2.545.076
2030
1.130.797
5.190.384
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.207.198
100.000
8.307.198
70.000
8.237.198
38.500
214
215
8.277.500
40.302
2.585.377
2031
1.093.070
5.370.636
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.319.723
100.000
8.419.723
70.000
8.349.723
38.500
217
220
8.470.000
120.277
2.705.655
2032
1.054.919
5.529.023
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.439.959
100.000
8.539.959
70.000
8.469.959
38.500
220
225
8.662.500
192.541
2.898.196
2033
1.026.750
5.690.654
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.573.421
100.000
8.673.421
70.000
8.603.421
38.500
223
230
8.855.000
251.579
3.149.775
2034
995.278
5.832.173
280.000
260.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.733.468
100.000
8.833.468
70.000
8.763.468
38.500
228
230
8.855.000
91.532
3.241.308
2035
929.304
6.000.534
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.785.855
100.000
8.885.855
70.000
8.815.855
38.500
229
230
8.855.000
39.145
3.280.452
2036
901.547
6.140.488
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.928.052
100.000
9.028.052
70.000
8.958.052
38.500
233
230
8.855.000
-103.052
3.177.400
2037
855.570
6.320.903
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.032.490
100.000
9.132.490
70.000
9.062.490
38.500
235
230
8.855.000
-207.490
2.969.910
2038
818.572
6.436.022
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.110.611
100.000
9.210.611
70.000
9.140.611
38.500
237
230
8.855.000
-285.611
2.684.298
2039
779.869
6.468.790
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.104.676
100.000
9.204.676
70.000
9.134.676
38.500
237
230
8.855.000
-279.676
2.404.622
2040
728.321
6.599.116
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.183.454
100.000
9.283.454
70.000
9.213.454
38.500
239
230
8.855.000
-358.454
2.046.168
2041
697.109
6.627.893
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.181.019
100.000
9.281.019
70.000
9.211.019
38.500
239
230
8.855.000
-356.019
1.690.149
2042
644.880
6.694.483
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.225.380
100.000
9.325.380
70.000
9.255.380
38.500
240
230
8.855.000
-400.380
1.289.769
2043
603.679
6.702.985
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.162.681
100.000
9.262.681
70.000
9.192.681
38.500
239
230
8.855.000
-337.681
952.088
2044
561.988
6.767.971
280.000
260.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.235.976
100.000
9.335.976
70.000
9.265.976
38.500
241
230
8.855.000
-410.976
541.112
2045
543.791
6.771.995
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.171.803
100.000
9.271.803
70.000
9.201.803
38.500
239
230
8.855.000
-346.803
194.309
2046
525.576
6.801.989
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.183.582
100.000
9.283.582
70.000
9.213.582
38.500
239
230
8.855.000
-358.582
-164.273
2047
450.414
6.848.285
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
9.154.716
100.000
9.254.716
70.000
9.184.716
38.500
239
230
8.855.000
-329.716
-493.989
2048
340.063
6.773.520
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.999.600
100.000
9.099.600
70.000
9.029.600
38.500
235
230
8.855.000
-174.600
-668.588
2049
231.661
6.739.014
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.826.692
100.000
8.926.692
70.000
8.856.692
38.500
230
230
8.855.000
-1.692
-670.281
6.627.573
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.483.590
100.000
8.583.590
70.000
8.513.590
38.500
221
225
8.662.500
148.910
-521.371
2050
13/99085979/BU, revisie c1
5.575.315
36.450
1.395.595
Bijlage 1: Tabellen (Vervolg 1)
Tabel 8.4, samenvatting van uitgaven en berekening hoogte rioolrecht Bedragen in Euro, prijspeil 2008
Personeelsl Maatregele Klein Pesoneelsla ast n Nieuwe oude wijkbeheer onderhoud kapitaallast kapitaallast Onderzoek Onderzoek grondwater st beheer (tabel 5.1) (tabel 6.1) (tabel 8.3) (tabel 8.3) R&B (tabel 8.1) (tabel 8.2) (tabel 5)
Jaar
Klein Onderhoud Wijkbeheer (tabel 8.2)
Toerekenin Heffingskos g ten rioolrechten Kwijtscheldi straatreinigi ng (tabel 8.3) ng
Verrekening zuiveringste chnische werken Totaal
BTW
Totaal incl BTW
Inkomsten grote lozingen
Inkomsten verfijning
Netto uitgaven
voorstel Aantal aansluitinge Kostendek hoogte n kend tarief rioolrecht
inkomsten rioolrecht
saldo storting Uitname egalisatieres egalisatiere egalisatiere serve serve erve
2051
6.587.016
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.443.033
100.000
8.543.033
70.000
8.473.033
38.500
220
225
8.662.500
189.467
-331.904
2052
6.478.336
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.334.353
100.000
8.434.353
70.000
8.364.353
38.500
217
220
8.470.000
105.647
-226.258
2053
6.388.694
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.244.711
100.000
8.344.711
70.000
8.274.711
38.500
215
215
8.277.500
2.789
-223.469
2054
6.313.558
310.000
290.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.249.575
100.000
8.349.575
70.000
8.279.575
38.500
215
210
8.085.000
-194.575
-418.044
2055
6.200.661
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
8.056.678
100.000
8.156.678
70.000
8.086.678
38.500
210
210
8.085.000
-1.678
-419.722
2056
6.129.397
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.985.414
100.000
8.085.414
70.000
8.015.414
38.500
208
210
8.085.000
69.586
-350.135
2057
6.006.994
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.863.011
100.000
7.963.011
70.000
7.893.011
38.500
205
205
7.892.500
-511
-350.646
2058
5.946.961
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.802.978
100.000
7.902.978
70.000
7.832.978
38.500
203
200
7.700.000
-132.978
-483.624
2059
5.817.883
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.673.900
100.000
7.773.900
70.000
7.703.900
38.500
200
200
7.700.000
-3.900
-487.524
2060
5.713.658
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.599.675
100.000
7.699.675
70.000
7.629.675
38.500
198
200
7.700.000
70.325
-417.198
2061
5.594.895
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.450.912
100.000
7.550.912
70.000
7.480.912
38.500
194
200
7.700.000
219.088
-198.110
2062
5.474.002
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.330.019
100.000
7.430.019
70.000
7.360.019
38.500
191
195
7.507.500
147.481
-50.630
2063
5.390.087
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.246.104
100.000
7.346.104
70.000
7.276.104
38.500
189
190
7.315.000
38.896
-11.734
2064
5.263.298
280.000
260.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.169.315
100.000
7.269.315
70.000
7.199.315
38.500
187
190
7.315.000
115.685
103.951
2065
5.191.842
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
7.047.859
100.000
7.147.859
70.000
7.077.859
38.500
184
185
7.122.500
44.641
148.592
2066
5.091.172
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.977.189
100.000
7.077.189
70.000
7.007.189
38.500
182
185
7.122.500
115.311
263.903
2067
5.010.742
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.866.759
100.000
6.966.759
70.000
6.896.759
38.500
179
180
6.930.000
33.241
297.145
2068
4.914.841
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.770.858
100.000
6.870.858
70.000
6.800.858
38.500
177
180
6.930.000
129.142
426.286
2069
4.840.395
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.696.412
100.000
6.796.412
70.000
6.726.412
38.500
175
175
6.737.500
11.088
437.374
2070
4.822.141
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.678.158
100.000
6.778.158
70.000
6.708.158
38.500
174
175
6.737.500
29.342
466.716
2071
4.710.051
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.566.068
100.000
6.666.068
70.000
6.596.068
38.500
171
170
6.545.000
-51.068
415.648
2072
4.673.463
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.559.480
100.000
6.659.480
70.000
6.589.480
38.500
171
170
6.545.000
-44.480
371.168
2073
4.569.833
280.000
260.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.475.850
100.000
6.575.850
70.000
6.505.850
38.500
169
165
6.352.500
-153.350
217.818
2074
4.500.495
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.356.512
100.000
6.456.512
70.000
6.386.512
38.500
166
165
6.352.500
-34.012
183.807
2075
4.514.167
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.370.184
100.000
6.470.184
70.000
6.400.184
38.500
166
165
6.352.500
-47.684
136.123
2076
4.421.991
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.278.008
100.000
6.378.008
70.000
6.308.008
38.500
164
165
6.352.500
44.492
180.614
2077
4.356.818
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.212.835
100.000
6.312.835
70.000
6.242.835
38.500
162
160
6.160.000
-82.835
97.779
2078
4.257.699
260.000
240.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.143.716
100.000
6.243.716
70.000
6.173.716
38.500
160
160
6.160.000
-13.716
84.064
2079
4.249.540
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.105.557
100.000
6.205.557
70.000
6.135.557
38.500
159
160
6.160.000
24.443
108.506
2080
4.152.598
230.000
210.000
30.000
592.956
313.355
249.000
284.706
26.000
150.000
6.008.615
100.000
6.108.615
70.000
6.038.615
38.500
157
160
6.160.000
121.385
229.891
Tabel opgesteld door gemeente Leidschendam-Voorburg, 11-09-2008
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 1: Tabellen
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 2
Schematische tekening rioolstelsel
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 2: Schematische tekening rioolstelsel
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 3
Woordenlijst
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 3: Woordenlijst
De woorden en verklaringen in deze lijst zijn (voor een groot deel) afkomstig uit de NEN 3300 Buitenriolering Termen en definities en de publicatie “Ontwatering in stedelijk gebied”. AFKORTINGEN AMvB Algemene Maatregel van Bestuur BBB bergbezinkbassin BBL bergbezinkleiding BRP basisrioleringsplan GRP gemeentelijk rioleringsplan bob binnenonderkant buis CUWVO coördinatiecommissie uitvoering Wet verontreiniging oppervlaktewateren DWA droogweerafvoer HWA hemelwaterafvoer GRP gemeentelijk rioleringsplan IBA installatie voor individuele behandeling van afvalwater NEN Nederlandse norm NPR Nederlandse praktijkrichtlijn RWA regenweerafvoer RWZI rioolwaterzuiveringinrichting Wm Wet milieubeheer Wvo Wet verontreiniging oppervlaktewateren TERMEN EN DEFINITIES stedelijk afvalwater en hemelwater aangroei
verzameling van organismen die zich op de buiswand hebben vastgehecht of in slierten aan de buiswand hangen
aansluitvergunning
vergunning op grond van de aansluitverordening en de Wvo die wordt afgegeven door het zuiveringsschap voor de aansluiting op de rioolwaterzuiveringsinrichting (RWZI)
aantasting
een wijziging van de structuur van de buiswand als gevolg van (bio)chemische of mechanische processen
afkoppelen
het niet meer inzamelen en naar de RWZI transporteren van hemelwater
afvalwater
alle water waarvan de houder zich met het oog op de verwijdering daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen (opmerking: hieronder wordt dus ook afvloeiend regenwater begrepen)
afvoerend oppervlak
het naar de riolering afwaterende oppervlak
afzetting
aankoeking van slib, vet en kalk op de buiswand; tevens afzetting van bodemmateriaal anders dan zand ter plaatse van een buisverbinding of scheur
basisinspanning
Term die de waterkwaliteitsbeheerders gebruiken voor het aanduiden van de inspanningen die elke gemeente moet uitvoeren of uitgevoerd hebben om de vuiluitworp uit de riolering tot een bepaald niveau te reduceren
basisrioleringsplan
voor een Wvo of aansluitvergunningaanvraag opgesteld document (tekening + toelichting en berekeningen) met de huidige situatie van de riolering en de uit te voeren verbeteringsmaatregelen
beheer
zie rioleringsbeheer
bemalingsgebied
een rioleringsgebied waaruit het afvalwater door een gemaal wordt verwijderd
beoordelen
het toetsen van een parameter aan de bijbehorende maatstaf en het geven van een oordeel over de uitkomsten van de toetsing
bergbezinkkelder
reservoir voor de tijdelijke opslag van afvalwater waarin tevens slibafzetting plaatsvindt met een voorziening om het slib te kunnen verwijderen en waaruit overstortingen kunnen plaatsvinden
berging
de inhoud van de riolering uitgedrukt in m3 of mm/ha
bergingsverlies
de vermindering van berging door permanente vulling in de riolering als gevolg van verzakkingen
beslisboom aan- en afkoppelen verhard oppervlak
hulpmiddel voor gemeenten en particulieren om verantwoorde beslissingen te nemen bij het aan- en afkoppelen van verhard oppervlak in West-Nederland op wijk- en straatniveau
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 3: Woordenlijst (Vervolg 1)
classificatie
de indeling van toestandsaspecten in klassen
controleren
controle, toezicht houden op (bijvoorbeeld op de naleving van voorschriften, op het beheer van een zaak, op de werking van een machine
dg DIALOG Riolering
het computerprogramma voor rioleringsbeheer
droogweerafvoer (dwa)
de hoeveelheid afvalwater die per tijdseenheid in een droogweersituatie via het rioolstelsel wordt afgevoerd
drukriolering
riolering waarbij het transport plaatsvindt door middel van pompjes en persleidingen
dwa-rioolstelsel
zie vuilwaterrioolstelsel
emissiespoor
onderdeel van het tweesporenbeleid van waterkwaliteitsbeheerders gericht op het tot een bepaald niveau terugbrengen van de emissies (vuiluitworp) uit een rioolstelsel, ongeacht de werkelijke waterkwaliteit
externe overstort
rioolput voorzien van een overstortdrempel die loost buiten het in beschouwing genomen rioolstelsel, meestal op oppervlaktewater
gemengd rioolstelsel
rioolstelsel, waarbij afvalwater inclusief ingezamelde neerslag door 1 leidingstelsel wordt getransporteerd
gescheiden rioolstelsel
rioolstelsel, waarbij afvalwater exclusief neerslag door een leidingstelsel wordt getransporteerd en neerslag door een afzonderlijk leidingstelsel rechtstreeks naar oppervlaktewater wordt afgevoerd
hydraulisch
waarbij van de leer van de praktische toepassing van waterbeweging gebruik wordt gemaakt
hydraulische berekening
het door rekenen bepalen van het hydraulisch functioneren van een rioolstelsel
ingrijpmaatstaf
grenstoestand waarbij ingrijpen in de actuele toestand noodzakelijk is en waarbij maatregelen moeten worden opgesteld
inhangend voegmateriaal
voegmateriaal (kit, bitumineuze profielstrip) dat uit de voeg in het doorstroomprofiel is gezakt of gedrukt
inhangende rubberring
een niet gescheurde rubberring die zichtbaar is of een gescheurde rubberring waarvan een gedeelte in het doorstroomprofiel hangt
inspectie
het waarnemen, herkennen en beschrijven van de toestand
lekkage
het intreden of uittreden van water via voegen, scheuren, langs inlaten of door de buiswand
maatstaf
grenswaarde (getalsmatig) op basis waarvan geconcludeerd wordt of aan een functionele eis wordt voldaan
obstakels
voorwerpen in het riool die geen functie in rioleringstechnische zin hebben en geen deel uitmaken van een normale afvalwaterstroom
onderhoud
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij de toestand van objecten ongewijzigd gehandhaafd wordt
onderzoek
het verzamelen, ordenen, analyseren en verwerken van gegevens, zodanig dat informatie kan worden afgeleid over de toestand en het functioneren van de buitenriolering
overstorting
de lozing van afvalwater via een overstortdrempel naar oppervlaktewater
overstortput
rioolput voorzien van een overstortdrempel
pompovercapaciteit
(poc) het deel van de pompcapaciteit dat beschikbaar is voor de regenwaterafvoer. Het andere deel van de capaciteit is beschikbaar voor de afvalwaterafvoer tijdens droog weer
randvoorziening
vloeistofdichte voorziening als onderdeel van het rioolstelsel die als doel heeft de lozing van vuil uit het rioolstelsel op oppervlaktewater te verminderen
regenwaterriool
riool alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag
regenwaterrioolstelsel
rioolstelsel alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag
renovatie
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een ingrijpende toestandswijziging wordt doorgevoerd; evenaren technische staat van nieuwaanleg
reparatie
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een beperkte toestandswijziging wordt doorgevoerd
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 3: Woordenlijst (Vervolg 2)
riolering
het samenstel van riolen, rioolputten en bijbehorende voorzieningen voor de inzameling en het transport van afvalwater
rioleringsbeheer
zorg voor het functioneren van de buitenriolering
riool
samenstel van buizen tussen twee putten bestemd voor de inzameling en/of het transport van afvalwater
rioolput
constructie toegang gevend tot het rioolstelsel (te herkennen aan gietijzeren deksels in de weg)
rioolwaterzuiveringsinrichting
het totaal van de grond, gebouwen en apparatuur voor de zuivering van afvalwater (RWZI)
rwariool
zie regenwaterriool
rwarioolstelsel
zie regenwaterrioolstelsel
scheuren
het geheel van scheuren, barsten en breuken
verbeterd gescheiden rioolstelsel
gescheiden rioolstelsel met voorzieningen waardoor de neerslag slechts bij wat grotere regenbuien naar oppervlaktewater wordt afgevoerd. Het meest vervuilde deel van de neerslag wordt 'geborgen' in de riolering en naar de zuivering afgevoerd.
verbeteren
het aanpassen van het oorspronkelijke functioneren
vervangen
herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij het bestaande object wordt verwijderd en een nieuw gelijkwaardig object wordt teruggeplaatst
visuele inspectie
het op directe wijze dan wel op indirecte wijze via optische hulpmiddelen inspecteren van de toestand
vrijvervalriool
riool waardoor afvalwater door middel van de zwaartekracht wordt getransporteerd
vuilemissie
zie vuiluitworp
vuiluitworp
het totaal aan stoffen (niet zijnde water) geloosd uit een rioolstelsel op het oppervlaktewater via overstorten . Hierbij kan gedacht worden aan biologisch afbreekbare stoffen die bij afbraak in het water zuurstof verbruiken (BZV), aan stikstof en fosfaten en aan zware metalen
vuilwaterriool
riool alleen bestemd voor de inzameling en het transport van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater, niet zijnde neerslag
vuilwaterrioolstelsel
rioolstelsel voor de inzameling en het transport van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater, niet zijnde neerslag
Waarschuwingsmaatstaf
grenstoestand waarbij de actuele toestand discutabel is en nader onderzoek nodig is
wadi
systeem voor hemelwater afvoer door drainage en infiltratie
waterkwaliteitsdoelstelling
doelstelling voor de kwaliteit van een oppervlaktewater nodig om dat water een bepaalde functie te kunnen laten vervullen
water op straat
het optreden van waterstanden boven maaiveldniveau
wateroverlast
het optreden van waterstanden boven maaiveldniveau waarbij hinder of schade wordt ondervonden
wortelingroei
de wortels van bomen of planten, die door voegen, scheuren of via gebouw of kolkaansluitingen het riool zijn ingegroeid
zandinloop
het intreden van zand via buisverbindingen of scheuren
zand en vuilophoping
opgehoopt materiaal met een losse structuur
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 3: Woordenlijst (Vervolg 3)
TERMEN EN DEFINITIES grondwater Afsluitende laag:
Laag in de bodem die zo wordt genoemd vanwege zijn eigenschap dat hij grondwater slecht doorlaat.
DINO
Digitale Informatie Nederlandse Ondergrond, een direct benaderbare databank voor grondwatergegevens in beheer bij TNO Grondwater en Geo-Energie in Delft
Doorlatendheid
Het vermogen van de grond om water en/of lucht door te laten
Drainage
De afvoer van water over en door de grond en door het waterlopenstelsel
Drooglegging
De afstand tussen het oppervlaktewaterpeil en het maaiveld
Freatisch grondwater
Het grondwater in de bovenste bodemlaag, dat (indirect) in contact staat met de atmosfeer. De freatische grondwaterstand is een andere term voor grondwaterspiegel
Geohydrologie
De leer van de grondwaterstroming en de -dynamiek in samenhang met de structuur en de opbouw van de ondergrond.
GHG
Gemiddeld hoogste grondwaterstand. Dit is het gemiddelde van de drie hoogste grondwaterstanden van de afgelopen 8 jaren, gebaseerd op maandelijkse metingen.
Grondwater
Water beneden het grondoppervlak, meestal beperkt tot het water beneden de Grondwaterspiegel
Grondwaterisohypse
Hoogtelijn voor de grondwaterstand of voor de stijghoogte van het grondwater. Een grondwaterisohypsenkaart geeft met lijnen (isohypsen) punten aan met gelijke stijghoogte. De kaart geeft onder andere informatie over de stromingsrichting van het grondwater
Grondwateronderlast
Problemen die zich voordoen als gevolg van lage grondwaterstanden. Bijvoorbeeld aantasting van houten funderingen als gevolg van droogstand
Grondwateroverlast
Wateroverlast door hoge grondwaterstanden. Bijvoorbeeld plasvorming op binnenterreinen of vocht in kruipruimten
Infiltratie
Intreding van water in de bodem
Kruipruimte
Ruimte onder de beganegrondvloer in gebruik voor het bereiken van leidingen voor inspectie, onderhoud of reparatie, en voor ventilatie van de vloer en eventuele houten constructiedelen onder de woning
Kwel
Het uittreden van grondwater
Ontwatering
De afvoer van water uit percelen over en door de grond en eventueel door drains, kleine sloten en greppels naar een stelsel van grote waterlopen, met als functie afwatering
Ontwateringsdiepte
De afstand tussen de hoogste grondwaterstand tussen twee ontwateringsmiddelen (sloot, drain) en het maaiveld.
Onverzadigde zone
Deel van de grond boven de grondwaterspiegel, waarin de bodemporiën zowel water als lucht bevatten. De verzadigde zone is het deel waar de poriën geheel gevuld zijn met water.
Opbolling
Het maximale hoogteverschil tussen de grondwaterspiegel en de waterstand in de drainagebuizen en/of watergangen
Peilbuis
Algemene term voor een buis of soortgelijke constructie met een kleine diameter waarin een grondwaterstand c.q. stijghoogte kan worden gemeten
REGIS
Regionaal Geohydrologisch Informatiesysteem, een interactief informatiesysteem dat beschikt over voor het waterbeheer relevante en actuele gegevens. REGIS wordt beheerd door TNO.
Stijghoogte
Hoogte boven een referentievlak tot waar het water in een peilbuis stijgt. Deze stijghoogte is afhankelijk van de druk van het grondwater ter plaatse van de opening onder in de peilbuis
Wadi
Voorziening voor de opvang, berging en afvoer van neerslag. In een komvormige greppel kan het regenwater infiltreren. Vervolgens kan infiltratie naar het grondwater plaatsvinden of afvoer via een drain.
Zetting
Bodemdaling als gevolg van inklinking, van krimp, door de bouw van kunstwer-
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 3: Woordenlijst (Vervolg 4)
ken, het ophogen van de grond of het aanbrengen van andere materialen
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 4
Referenties
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 4: Referenties
1. Leidraad Riolering; Stichting RIONED en ministerie van VROM; onder redactie van W.A. Faber, met medewerking van A.J.H. de Beaufort [et al]; Samson Tjeenk Willink, Alphen aan den Rijn, 1992; • module “inhoud en opzet gemeentelijk rioleringsplan”; A1050; • module “doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden”; A1100; • module “Personele aspecten van de rioleringszorg”; D2000. 2. Nederlandse Praktijkrichtlijn Buitenriolering Beheer, NPR 3220, Nederlands Normalisatie Instituut, 2e druk, 1994. 3. NEN 3399:2004, Buitenriolering - classificatie systeem bij visuele inspectie van objecten, NNI, januari 2004. 4. NEN 3398:2004, Buitenriolering - Onderzoek en toestandsbeoordeling van objecten, NNI, januari 2004; (vervangt NPR 3398:1992, NEN 3398: 2003 Ontw.) 5. Nederlandse Praktijkrichtlijn Inspectie en toestandsbeoordeling van riolen, NPR 3398, Nederlands Normalisatie Instituut, april 1992 6. Gemeentelijk rioleringsplan Leidschendam-Voorburg 2004-2008, Grontmij februari 2004 7. Beleidsnota Rioleringsbeleid in het buitengebied, Provincie Zuid-Holland september 1998 8. Provinciaal beleidsplan Groen, water en milieu, Provincie Zuid-Holland september 2006
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 5
Reacties van derden
13/99085979/BU, revisie c1
Bijlage 5: Reacties van derden
Opmerkingen van het Hoogheemraadschap van Rijnland Opmerking Rijnland: Bij 2.3.4. staat alleen in de laatste alinea dat aan het waterkwaliteitsspoor is voldaan. Eerder staan alleen maatregelen voor de basisinspanning genoemd. Wat zijn de maatregelen voor het waterkwaliteitsspoor? Reactie Leidschendam-Voorburg: In zowel de watersysteemberekening die als basis ligt voor de inspanningen voor de WvO vergunning zijn de normen voor het waterkwaliteitsspoor opgenomen. Tevens is de inspanning voor het het waterkwaliteitsspoor, via de technische uitwerking van de WaterSysteemAnalyse, meegenomen in het Waterplan.
Opmerking Rijnland: Ook bij 4.3.5. is er alleen sprake van basisinspanning. Waar is de waterkwaliteitsspoor? Reactie Leidschendam-Voorburg: In zowel de watersysteemberekening die als basis ligt voor de inspanningen voor de WvO vergunning zijn de normen voor het waterkwaliteitsspoor opgenomen. Tevens is de inspanning voor het het waterkwaliteitsspoor, via de technische uitwerking van de WaterSysteemAnalyse, meegenomen in het Waterplan. Opmerking Rijnland: Bij 5.2.2. Aanleg bij nieuwbouw, 2e alinea. Waarom is er geen ambitie om af te koppelen? Reactie Leidschendam-Voorburg: Er is wel degelijk de ambitie om af te koppelen, deze is verwoord, zowel in de samenvatting als in $ 5.3.2.2. De aanleg van gescheiden rioleringstelsel behoort tot de standaard-uitgangspunten van de gemeente. Opmerking Rijnland: Bij 4.3 2e alinea onder de tabel: voor Rijnland geldt dat zij een handhavingsrol hebben. Het zou goed zijn als de gemeente de bewoners informeert. Reactie Leidschendam-Voorburg: Rijnland heeft inderdaad een handhavingsrol m.b.t. het aansluiten van de panden in het buitengebied. Projectgewijs zullen bewoners hierover geïnformeerd worden. Daarnaast informeert de gemeente Rijnland indien zij er van op de hoogte is dat bewoners nog geen gebruik maken van de aangeboden drukriolering. Het Hoogheemraadschap van Delfland heeft zeer uitgebreid haar zienswijze op een eerder concept van dit GRP gegeven. Op basis van deze zienswijze is het eerdere concept GRP bijgesteld.
13/99085979/BU, revisie c1